1

Η αίτηση προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία του άρθρου 10, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού (ΕΕ) 650/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Ιουλίου 2012, σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων, την αποδοχή και εκτέλεση δημόσιων εγγράφων στον τομέα της κληρονομικής διαδοχής και την καθιέρωση ευρωπαϊκού κληρονομητηρίου (ΕΕ 2012, L 201, σ. 107, και διορθωτικά ΕΕ 2012, L 344, σ. 3, και ΕΕ 2013, L 60, σ. 140), και του άρθρου 267 ΣΛΕΕ.

2

Η αίτηση υποβλήθηκε στο πλαίσιο ένδικης διαδικασίας κινηθείσας κατόπιν αιτήσεως της PA, σχετικά με τον προσδιορισμό των κληρονόμων του αδελφού της, ο οποίος απεβίωσε στο Αμβούργο (Γερμανία) στις 9 Μαΐου 2020.

3

Οι αιτιολογικές σκέψεις 23 και 30 του κανονισμού 650/2012 έχουν ως εξής:

[…]

4

Το κεφάλαιο II του κανονισμού αυτού, το οποίο αφορά τη «Διεθνή δικαιοδοσία», περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα άρθρα 4 έως 10 και 15 του εν λόγω κανονισμού.

5

Το άρθρο 4 του κανονισμού φέρει τον τίτλο «Γενική διεθνής δικαιοδοσία» και προβλέπει τα εξής:

«Τα δικαστήρια του κράτους μέλους στο οποίο ο θανών είχε τη συνήθη διαμονή του κατά το χρόνο του θανάτου έχουν διεθνή δικαιοδοσία να εκδικάσουν την υπόθεση κληρονομικής διαδοχής στο σύνολό της.»

6

Το άρθρο 5 του ίδιου κανονισμού, το οποίο φέρει τον τίτλο «Συμφωνία επιλογής δικαστηρίου», ορίζει στην παράγραφο 1 τα ακόλουθα:

«Σε περίπτωση που το δίκαιο που επελέγη από το θανόντα ως το δίκαιο που θα διέπει την κληρονομική του διαδοχή κατ’ εφαρμογή του άρθρου 22 είναι το δίκαιο κράτους μέλους, τα ενδιαφερόμενα μέρη μπορούν να συμφωνήσουν ότι ένα δικαστήριο ή τα δικαστήρια του εν λόγω κράτους μέλους έχουν αποκλειστική διεθνή δικαιοδοσία να εκδικάσουν οποιοδήποτε θέμα κληρονομικής διαδοχής.»

7

Τα άρθρα 6 έως 9 του κανονισμού 650/2012 καθορίζουν τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες εφαρμόζεται το άρθρο 5, παράγραφος 1, του εν λόγω κανονισμού.

8

Το άρθρο 10 του κανονισμού αυτού, το οποίο φέρει τον τίτλο «Επικουρική διεθνής δικαιοδοσία», ορίζει τα ακόλουθα:

«1.   Οσάκις η συνήθης διαμονή του θανόντος κατά τον χρόνο του θανάτου δεν βρισκόταν σε κράτος μέλος, τα δικαστήρια ενός κράτους μέλους στο οποίο βρίσκονται τα περιουσιακά στοιχεία της κληρονομίας έχουν παρ’ όλα αυτά διεθνή δικαιοδοσία να εκδικάσουν την υπόθεση κληρονομικής διαδοχής στο σύνολό της εφόσον:

2.   Σε περίπτωση που κανένα δικαστήριο κράτους μέλους δεν έχει διεθνή δικαιοδοσία σύμφωνα με την παράγραφο 1, τα δικαστήρια του κράτους μέλους στο οποίο βρίσκονται τα περιουσιακά στοιχεία της κληρονομίας έχουν παρ’ όλα αυτά διεθνή δικαιοδοσία να αποφανθούν σχετικά με αυτά τα περιουσιακά στοιχεία.»

9

Το άρθρο 15 του ίδιου κανονισμού, το οποίο φέρει τον τίτλο «Έλεγχος της διεθνούς δικαιοδοσίας», προβλέπει τα ακόλουθα:

«Το δικαστήριο κράτους μέλους που επιλαμβάνεται υποθέσεως κληρονομικής διαδοχής για την οποία δεν έχει διεθνή δικαιοδοσία δυνάμει του παρόντος κανονισμού κηρύσσει αυτεπάγγελτα εαυτό αναρμόδιο.»

10

Περιλαμβανόμενο στο κεφάλαιο III του κανονισμού 650/2012, το οποίο φέρει τον τίτλο «Εφαρμοστέο δίκαιο», το άρθρο 22, με τίτλο «Επιλογή του εφαρμοστέου δικαίου», προβλέπει στην παράγραφο 1 τα εξής:

«Ένα πρόσωπο δύναται να επιλέξει ως δίκαιο που θα διέπει το σύνολο της κληρονομικής διαδοχής του το δίκαιο του κράτους του οποίου έχει την ιθαγένεια κατά το χρόνο πραγματοποίησης της επιλογής του ή κατά το χρόνο του θανάτου.

[…]»

11

Το άρθρο 386, παράγραφος 6, του ustawa – Kodeks postępowania cywilnego (νόμου περί Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας), της 17ης Νοεμβρίου 1964, όπως ίσχυε κατά τον χρόνο των πραγματικών περιστατικών της διαφοράς της κύριας δίκης (Dz. U. του 2021, θέση 1805, στο εξής: Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας), ορίζει τα εξής:

«Οι νομικές εκτιμήσεις που διατυπώνονται στο σκεπτικό της απόφασης του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου δεσμεύουν τόσο το δικαστήριο στο οποίο αναπέμπεται η υπόθεση όσο και το δευτεροβάθμιο δικαστήριο εάν εξετάσει εκ νέου την υπόθεση. Εντούτοις, τούτο δεν ισχύει εάν μεσολαβήσει μεταβολή της νομικής ή πραγματικής κατάστασης ή εάν, μετά την έκδοση της απόφασης του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου, το Sąd Najwyższy [(Ανώτατο Δικαστήριο, Πολωνία)] διατυπώσει διαφορετική νομική εκτίμηση με απόφαση για την επίλυση νομικού ζητήματος.»

12

Ο BF (στο εξής: ο θανών), πολωνός υπήκοος, απεβίωσε στις 9 Μαΐου 2020 στο Αμβούργο.

13

Η PA, αδελφή του θανόντος, άσκησε αίτηση ενώπιον του Sąd Rejonowy Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie (επαρχιακό δικαστήριο Szczecin, αρμόδιο για τις συνοικίες Prawobrzeże και Zachód, Πολωνία), το αιτούν δικαστήριο, για τον προσδιορισμό των κληρονόμων του αποβιώσαντος.

14

Στην αίτησή της, η PA ανέφερε ότι η τελευταία συνήθης διαμονή του αδελφού της βρισκόταν στο Αμβούργο, ότι ο αδελφός της κατείχε ακίνητα στην Πολωνία και ότι δεν είχε επιλέξει το δίκαιο που θα διέπει την κληρονομική του διαδοχή. Επίσης, επεσήμανε ότι ο γιος, η σύζυγος, η μητέρα, η ανιψιά του θανόντος και η ίδια είχαν υποβάλει δήλωση αποποίησης της κληρονομίας ενώπιον γερμανικού δικαστηρίου.

15

Με διάταξη της 30ής Αυγούστου 2022, το αιτούν δικαστήριο απέρριψε το αίτημα της PA με την αιτιολογία ότι τα πολωνικά δικαστήρια δεν είχαν διεθνή δικαιοδοσία να αποφανθούν επί της κληρονομικής διαδοχής θανόντος του οποίου η τελευταία συνήθης διαμονή βρισκόταν σε άλλο κράτος μέλος από τη Δημοκρατίας της Πολωνίας. Το Δικαστήριο απέκλεισε την εφαρμογή του κανόνα της επικουρικής διεθνούς δικαιοδοσίας που προβλέπεται στο άρθρο 10, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 650/2012, εκτιμώντας ότι αφορά μόνο θανόντες των οποίων η τελευταία συνήθης διαμονή δεν βρισκόταν σε κράτος μέλος.

16

Με διάταξη της 14ης Νοεμβρίου 2022, το Sąd Okręgowy w Szczecinie (περιφερειακό δικαστήριο του Szczecin, Πολωνία), ενώπιον του οποίου ασκήθηκε έφεση, εξαφάνισε τη διάταξη της 30ής Αυγούστου 2022, κρίνοντας ότι η ερμηνεία του άρθρου 10, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 650/2012 στην οποία προέβη το αιτούν δικαστήριο ήταν εσφαλμένη. Το Sąd Okręgowy w Szczecinie (περιφερειακό δικαστήριο του Szczecin) έκρινε ότι η διάταξη αυτή απονέμει επικουρική διεθνή δικαιοδοσία στα δικαστήρια του κράτους μέλους στο οποίο ο κληρονομούμενος είχε περιουσία και του οποίου είχε την ιθαγένεια ακόμη και αν η συνήθης διαμονή του δεν βρισκόταν στο εν λόγω κράτος μέλος.

17

Επιληφθέν εκ νέου της υπόθεσης της κύριας δίκης, το αιτούν δικαστήριο δεν συντάσσεται με την ερμηνεία του άρθρου 10, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 650/2012 που υιοθέτησε το Sąd Okręgowy w Szczecinie (περιφερειακό δικαστήριο του Szczecin), η οποία, κατά την άποψή του, αντιβαίνει στο γράμμα του άρθρου αυτού καθώς και στους σκοπούς του κανονισμού 650/2012.

18

Το αιτούν δικαστήριο εκτιμά ότι, κατά το εθνικό δίκαιο, το επιληφθέν δικαστήριο δεσμεύεται από την ερμηνεία, έστω και εσφαλμένη, του δικαίου της Ένωσης που έχει δοθεί από ανώτερο δικαστήριο, με αποτέλεσμα η επίμαχη σύγκρουση ερμηνείας του δικαίου της Ένωσης να μπορεί να επιλυθεί μόνο με απάντηση του Δικαστηρίου σε προδικαστικό ερώτημα. Επισημαίνει, συναφώς, ότι καμία διάταξη του εθνικού δικαίου δεν ορίζει ρητώς ότι η απάντηση του Δικαστηρίου θα του επέτρεπε να παρεκκλίνει από την ερμηνεία του ανώτερου δικαστηρίου. Ωστόσο, εκτιμά ότι, προκειμένου να συμβάλει στην επίτευξη των σκοπών που επιδιώκονται με το άρθρο 267 ΣΛΕΕ, πρέπει να μπορεί να λαμβάνει πλήρως υπόψη την ερμηνεία του δικαίου της Ένωσης που δίδεται από προδικαστική απόφαση, ακόμη και αν η ερμηνεία αυτή διαφέρει από εκείνη του ανώτερου εθνικού δικαστηρίου στην υπόθεση της κύριας δίκης.

19

Υπό τις συνθήκες αυτές, το Sąd Rejonowy Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie (επαρχιακό δικαστήριο Szczecin, αρμόδιο για τις συνοικίες Prawobrzeże και Zachód) αποφάσισε να αναστείλει την ενώπιόν του διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα:

20

Δυνάμει του άρθρου 99 του Κανονισμού Διαδικασίας, το Δικαστήριο μπορεί οποτεδήποτε, κατόπιν προτάσεως του εισηγητή δικαστή και αφού ακούσει τον γενικό εισαγγελέα, να αποφανθεί με αιτιολογημένη διάταξη, όταν η απάντηση σε ερώτημα που υποβάλλεται με αίτηση προδικαστικής αποφάσεως μπορεί να συναχθεί σαφώς από τη νομολογία ή όταν δεν υπάρχει καμία εύλογη αμφιβολία ως προς την απάντηση που προσήκει σε ένα τέτοιο ερώτημα.

21

Εν προκειμένω, το Δικαστήριο εκτιμά, όσον αφορά το πρώτο προδικαστικό ερώτημα, ότι το γράμμα του άρθρου 10, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 650/2012 δεν αφήνει περιθώριο για καμία εύλογη αμφιβολία και, όσον αφορά το δεύτερο προδικαστικό ερώτημα, ότι η ερμηνεία του δικαίου της Ένωσης την οποία ζητεί το αιτούν δικαστήριο μπορεί να συναχθεί σαφώς από την απόφαση της 5ης Οκτωβρίου 2010, Elchinov (C‑173/09, EU:C:2010:581). Συνεπώς, το άρθρο 99 του Κανονισμού Διαδικασίας πρέπει να εφαρμοστεί στην παρούσα υπόθεση.

22

Με το πρώτο προδικαστικό ερώτημα, το αιτούν δικαστήριο ζητεί, κατ’ ουσίαν, να διευκρινιστεί αν το άρθρο 10, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 650/2012 έχει την έννοια ότι ο προβλεπόμενος από τη διάταξη αυτή κανόνας περί επικουρικής διεθνούς δικαιοδοσίας εφαρμόζεται μόνον όταν η συνήθης διαμονή του θανόντος κατά τον χρόνο του θανάτου βρισκόταν σε κράτος μέλος που δεν δεσμεύεται από τον κανονισμό αυτόν ή σε τρίτο κράτος.

23

Εν προκειμένω, υπενθυμίζεται ότι το άρθρο 4 του κανονισμού 650/2012 θεσπίζει κανόνα γενικής δικαιοδοσίας σύμφωνα με τον οποίο τα δικαστήρια του κράτους μέλους στο οποίο ο θανών είχε τη συνήθη διαμονή του κατά τον χρόνο του θανάτου έχουν διεθνή δικαιοδοσία να εκδικάσουν την υπόθεση κληρονομικής διαδοχής στο σύνολό της.

24

Όταν ο θανών είχε τη συνήθη διαμονή του σε κράτος μέλος, τα δικαστήρια άλλου κράτους μέλους του οποίου είχε την ιθαγένεια μπορούν να αποκτήσουν διεθνή δικαιοδοσία, σύμφωνα με τα άρθρα 5 έως 9 του κανονισμού 650/2012, εφόσον ο θανών είχε επιλέξει, σύμφωνα με το άρθρο 22 του εν λόγω κανονισμού, το δίκαιο του τελευταίου κράτους μέλους ως το δίκαιο που διέπει το σύνολο της κληρονομικής του διαδοχής.

25

Εξάλλου, το άρθρο 10, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 650/2012 θεσπίζει κανόνα επικουρικής διεθνούς δικαιοδοσίας για την εκδίκαση του συνόλου της κληρονομικής διαδοχής υπέρ των δικαστηρίων του κράτους μέλους στο οποίο βρίσκονται τα περιουσιακά στοιχεία της κληρονομίας, εφόσον ο κληρονομούμενος είχε την ιθαγένεια του εν λόγω κράτους μέλους κατά τον χρόνο του θανάτου του. Ωστόσο, όπως προκύπτει από το γράμμα του πρώτου μέρους του άρθρου 10, παράγραφος 1, του εν λόγω κανονισμού, η επικουρική διεθνής δικαιοδοσία βάσει της διάταξης αυτής προβλέπεται μόνον όταν η συνήθης διαμονή του θανόντος κατά τον χρόνο του θανάτου του δεν βρίσκεται σε κράτος μέλος.

26

Υπενθυμίζεται, συναφώς, ότι το Δικαστήριο, ερμηνεύοντας το άρθρο 10, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 650/2012 στην απόφαση της 7ης Απριλίου 2022, V A και Z A (Επικουρική δικαιοδοσία σε υποθέσεις κληρονομικής διαδοχής), (C‑645/20, EU:C:2022:267), διευκρίνισε ότι τόσο το άρθρο 4 του κανονισμού αυτού όσο και το άρθρο 10, παράγραφος 1, του ίδιου κανονισμού έχουν ως μοναδικό σκοπό τον καθορισμό ενιαίων κριτηρίων διεθνούς δικαιοδοσίας επί του συνόλου μιας κληρονομικής διαδοχής. Το εν λόγω άρθρο 10, το οποίο περιλαμβάνεται στο κεφάλαιο II του οικείου κανονισμού το οποίο θεσπίζει ένα σύνολο κανόνων διεθνούς δικαιοδοσίας σε υποθέσεις κληρονομικής διαδοχής, προβλέπει διεθνή δικαιοδοσία η οποία είναι επικουρική σε σχέση με τη γενική δικαιοδοσία που καθιερώνει ο κανόνας του άρθρου 4 του κανονισμού, ο οποίος ορίζει ότι τα δικαστήρια που έχουν διεθνή δικαιοδοσία να αποφανθούν επί του συνόλου της οικείας κληρονομικής διαδοχής είναι τα δικαστήρια του τόπου της συνήθους διαμονής του θανόντος [απόφαση της 7ης Απριλίου 2022, V A και Z A (Επικουρική δικαιοδοσία σε υποθέσεις κληρονομικής διαδοχής), C‑645/20, EU:C:2022:267, σκέψη 30].

27

Στο πλαίσιο αυτό, όπως επισήμανε το Δικαστήριο, δεν υφίσταται ιεραρχική σχέση μεταξύ των δικαστηρίων του άρθρου 4 του κανονισμού 650/2012 και των δικαστηρίων του άρθρου 10 του ίδιου κανονισμού, διότι καθένα από τα άρθρα αυτά ρυθμίζει διαφορετικές περιπτώσεις. Ομοίως, το γεγονός ότι η διεθνής δικαιοδοσία του άρθρου 10 χαρακτηρίζεται ως «επικουρική» δεν σημαίνει ότι η διάταξη αυτή είναι λιγότερο δεσμευτική από εκείνη του άρθρου 4 του εν λόγω κανονισμού η οποία αφορά τη γενική δικαιοδοσία. Συνακόλουθα, διαπιστώνεται ότι η χρήση της φράσης «παρ’ όλα αυτά» στο άρθρο 10, παράγραφος 1, του εν λόγω κανονισμού υποδηλώνει ότι η διάταξη θεσπίζει κανόνα διεθνούς δικαιοδοσίας ισοδύναμο και συμπληρωματικό του κανόνα γενικής διεθνούς δικαιοδοσίας του άρθρου 4 του κανονισμού, με αποτέλεσμα να πρέπει να εξετάζεται αν πληρούνται τα κριτήρια διεθνούς δικαιοδοσίας που προβλέπει το άρθρο 10, στην περίπτωση που δεν έχει εφαρμογή το προαναφερθέν άρθρο 4 [απόφαση της 7ης Απριλίου 2022, V A και Z A (Επικουρική δικαιοδοσία σε υποθέσεις κληρονομικής διαδοχής), C‑645/20, EU:C:2022:267, σκέψεις 33 και 34].

28

Επιπλέον, το Δικαστήριο έχει κρίνει ότι αυτοί οι κανόνες διεθνούς δικαιοδοσίας για την εκδίκαση της υπόθεσης κληρονομικής διαδοχής στο σύνολό της δεν παρέχουν στα ενδιαφερόμενα μέρη τη δυνατότητα να επιλέγουν, με γνώμονα τα συμφέροντά τους, τα δικαστήρια συγκεκριμένου κράτους μέλους ως έχοντα διεθνή δικαιοδοσία να επιληφθούν της κληρονομικής διαδοχής, υπό την επιφύλαξη της εφαρμογής του άρθρου 5 του εν λόγω κανονισμού στην περίπτωση που ο θανών έχει επιλέξει το εφαρμοστέο δίκαιο επί της κληρονομικής του διαδοχής [απόφαση της 7ης Απριλίου 2022, V A και Z A (Επικουρική δικαιοδοσία σε υποθέσεις κληρονομικής διαδοχής), C‑645/20, EU:C:2022:267, σκέψη 32].

29

Όσον αφορά, ειδικότερα, τις περιστάσεις υπό τις οποίες το Δικαστήριο δέχθηκε μια τέτοια ερμηνεία, επισημαίνεται ότι, στη σκέψη 25 της απόφασης της 7ης Απριλίου 2022, V A και Z A (Επικουρική δικαιοδοσία σε υποθέσεις κληρονομικής διαδοχής)(C‑645/20, EU:C:2022:267), το Δικαστήριο στηρίχθηκε στην παραδοχή ότι η συνήθης διαμονή του θανόντος βρισκόταν στο Ηνωμένο Βασίλειο, ήτοι σε κράτος μέλος το οποίο, ακόμη και πριν από την αποχώρησή του από την Ένωση, δεν δεσμευόταν από τον κανονισμό 650/2012. Για την ερμηνεία του άρθρου 10 του εν λόγω κανονισμού, το Δικαστήριο έκρινε ότι οι κανόνες δικαιοδοσίας που προβλέπονται στο άρθρο αυτό ενδέχεται να έχουν εφαρμογή όταν ο θανών είχε τη συνήθη διαμονή του σε κράτος μέλος της Ένωσης που δεν δεσμεύεται από τον εν λόγω κανονισμό.

30

Εν προκειμένω, όπως προκύπτει από την απόφαση περί παραπομπής, η τελευταία συνήθης διαμονή του θανόντος ήταν στη Γερμανία και ο ίδιος δεν επέλεξε το εφαρμοστέο δίκαιο στο σύνολο της κληρονομικής του διαδοχής.

31

Υπό τις συνθήκες αυτές, από τη σαφή διατύπωση του άρθρου 10, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 650/2012 προκύπτει ότι η διάταξη αυτή δεν εφαρμόζεται σε περίπτωση, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, κατά την οποία η συνήθης διαμονή του θανόντος κατά τον χρόνο του θανάτου του βρισκόταν σε κράτος μέλος το οποίο δεσμεύεται από τον εν λόγω κανονισμό.

32

Λαμβανομένων υπόψη όλων των ανωτέρω σκέψεων, στο πρώτο προδικαστικό ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 10, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 650/2012 έχει την έννοια ότι ο κανόνας της επικουρικής διεθνούς δικαιοδοσίας που προβλέπει η διάταξη αυτή εφαρμόζεται μόνον όταν η συνήθης διαμονή του θανόντος κατά τον χρόνο του θανάτου βρισκόταν σε κράτος μέλος που δεν δεσμεύεται από τον εν λόγω κανονισμό ή σε τρίτο κράτος.

33

Με το δεύτερο προδικαστικό ερώτημα, το αιτούν δικαστήριο ζητεί, κατ’ ουσίαν, από το Δικαστήριο να διευκρινίσει εάν το δίκαιο της Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 267 ΣΛΕΕ, αντιτίθεται στο να δεσμεύεται, κατά το εθνικό δικονομικό δίκαιο, εθνικό δικαστήριο που οφείλει να αποφανθεί κατόπιν εξαφανίσεως της απόφασής του από ανώτερο δικαστήριο από τις νομικές εκτιμήσεις του ανώτερου αυτού δικαστηρίου, όταν αυτές δεν είναι σύμφωνες με το δίκαιο της Ένωσης, όπως έχει ερμηνευτεί από το Δικαστήριο.

34

Συναφώς, γίνεται δεκτό κατά πάγια νομολογία ότι το άρθρο 267 ΣΛΕΕ παρέχει στα εθνικά δικαστήρια την ευρύτατη ευχέρεια να απευθύνονται στο Δικαστήριο όταν θεωρούν ότι η υπόθεση που εκκρεμεί ενώπιόν τους θέτει ζητήματα ερμηνείας ή κύρους διατάξεων του δικαίου της Ένωσης τα οποία είναι αναγκαία για την επίλυση της διαφοράς που έχει υποβληθεί στην κρίση τους (απόφαση της 5ης Οκτωβρίου 2010, Elchinov,C‑173/09, EU:C:2010:581, σκέψη 26 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

35

Υπενθυμίζεται, εξάλλου, ότι η προδικαστική απόφαση του Δικαστηρίου δεσμεύει, όσον αφορά την ερμηνεία ή το κύρος των επίμαχων πράξεων των θεσμικών οργάνων της Ένωσης, το εθνικό δικαστήριο κατά την επίλυση της διαφοράς στην κύρια δίκη (απόφαση της 5ης Οκτωβρίου 2010, Elchinov,C‑173/09, EU:C:2010:581, σκέψη 29 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

36

Ως προς το ζήτημα αυτό, το εθνικό δικαστήριο που έχει ασκήσει την ευχέρεια που του παρέχει το άρθρο 267, δεύτερο εδάφιο, ΣΛΕΕ δεσμεύεται, όσον αφορά την επίλυση της διαφοράς στην κύρια δίκη, από την ερμηνεία των επίμαχων διατάξεων που έχει δώσει το Δικαστήριο και είναι υποχρεωμένο να μην εφαρμόζει τις εκτιμήσεις των ανώτερων δικαστηρίων, εφόσον κρίνει, λαμβάνοντας υπόψη την ερμηνεία αυτή, ότι οι εκτιμήσεις αυτές δεν είναι σύμφωνες με το δίκαιο της Ένωσης (αποφάσεις της 5ης Οκτωβρίου 2010, Elchinov,C‑173/09, EU:C:2010:581, σκέψη 30, και της 9ης Σεπτεμβρίου 2021, Dopravní podnik hl. m. Prahy,C‑107/19, EU:C:2021:722, σκέψη 46).

37

Επιπλέον, βάσει της αρχής της υπεροχής του δικαίου της Ένωσης, σε περίπτωση που είναι αδύνατη η σύμφωνη προς τις απαιτήσεις του δικαίου της Ένωσης ερμηνεία της εθνικής νομοθεσίας, το εθνικό δικαστήριο στο οποίο έχει ανατεθεί, στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς του, η εφαρμογή των κανόνων του δικαίου της Ένωσης έχει την υποχρέωση να διασφαλίζει την πλήρη αποτελεσματικότητά τους, αφήνοντας εν ανάγκη αυτεπαγγέλτως ανεφάρμοστη κάθε αντίθετη διάταξη της εθνικής νομοθεσίας, χωρίς να υποχρεούται να ζητήσει ή να αναμείνει την προηγούμενη εξαφάνισή της διάταξης αυτής είτε διά της νομοθετικής οδού είτε μέσω οποιασδήποτε άλλης συνταγματικής διαδικασίας (πρβλ. αποφάσεις της 5ης Οκτωβρίου 2010, Elchinov,C‑173/09, EU:C:2010:581, σκέψη 31 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία, και της 9ης Σεπτεμβρίου 2021, Dopravní podnik hl. m. Prahy,C‑107/19, EU:C:2021:722, σκέψη 45 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

38

Όσον αφορά, ειδικότερα, την ύπαρξη κανόνων του εσωτερικού δικαίου που προβλέπουν ότι ένα εθνικό δικαστήριο δεσμεύεται ανεπιφύλακτα από την ερμηνεία του δικαίου της Ένωσης στην οποία έχει προβεί άλλο εθνικό δικαστήριο, το Δικαστήριο έχει κρίνει ότι αντιβαίνει στο δίκαιο της Ένωσης το να δεσμεύεται το εθνικό δικαστήριο από εθνικό κανόνα δυνάμει του οποίου οι εκτιμήσεις ενός ανώτερου εθνικού δικαστηρίου είναι δεσμευτικές για το δικαστήριο αυτό, όταν προκύπτει ότι οι εκτιμήσεις αυτές δεν είναι σύμφωνες με το δίκαιο της Ένωσης (απόφαση της 5ης Οκτωβρίου 2010, Elchinov,C‑173/09, EU:C:2010:581, σκέψη 32).

39

Υπό τις συνθήκες αυτές, η επιταγή περί διασφάλισης της πλήρους αποτελεσματικότητας του δικαίου της Ένωσης περιλαμβάνει την υποχρέωση των εθνικών δικαστηρίων να τροποποιούν, αν παρίσταται ανάγκη, την πάγια νομολογία τους σε περίπτωση που αυτή στηρίζεται σε ερμηνεία του εσωτερικού δικαίου η οποία δεν συμβιβάζεται με το δίκαιο της Ένωσης (απόφαση της 9ης Σεπτεμβρίου 2021, Dopravní podnik hl. m. Prahy,C‑107/19, EU:C:2021:722, σκέψη 47 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

40

Συνεπώς, εν προκειμένω, το αιτούν δικαστήριο έχει την υποχρέωση να διασφαλίσει την πλήρη αποτελεσματικότητα του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, αποφασίζοντας αυτεπαγγέλτως να μην εφαρμόσει, αν παρίσταται ανάγκη, τις εθνικές δικονομικές διατάξεις, εν προκειμένω τις διατάξεις του άρθρου 386, παράγραφος 6, του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, οι οποίες του επιβάλλουν να εφαρμόσει τη νομική ερμηνεία του Sąd Okręgowy w Szczecinie (περιφερειακού δικαστηρίου του Szczecin), δεδομένου ότι η ερμηνεία αυτή δεν είναι συμβατή με το δίκαιο της Ένωσης, όπως έχει ερμηνευτεί από το Δικαστήριο.

41

Λαμβανομένων υπόψη των ανωτέρω σκέψεων, στο δεύτερο προδικαστικό ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το δίκαιο της Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 267 ΣΛΕΕ, έχει την έννοια ότι αντιτίθεται στο να δεσμεύεται, κατά το εθνικό δικονομικό δίκαιο, εθνικό δικαστήριο που οφείλει να αποφανθεί κατόπιν εξαφανίσεως της απόφασής του από ανώτερο δικαστήριο από τις νομικές εκτιμήσεις του ανώτερου αυτού δικαστηρίου, όταν αυτές δεν είναι σύμφωνες με το δίκαιο της Ένωσης, όπως έχει ερμηνευτεί από το Δικαστήριο.

42

Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων.

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (δέκατο τμήμα) διατάσσει: