Back to EUR-Lex homepage

EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Use quotation marks to search for an "exact phrase". Append an asterisk (*) to a search term to find variations of it (transp*, 32019R*). Use a question mark (?) instead of a single character in your search term to find variations of it (ca?e finds case, cane, care).
Search tips
Need more search options? Use the Advanced search
You are here

Summaries of EU Legislation

Rialuithe onnmhairí dé–úsáide

Date of last review:
17/11/2023
Author:
Oifig Foilseachán an Aontais Eorpaigh
Responsible entity(ies):
Ard-Stiúrthóireacht na Trádála
Summarised document(s):

Rialuithe onnmhairí dé–úsáide

 

ACHOIMRE AR:

Rialachán (AE) Uimh. 2021/821 lena mbunaítear córas AE chun onnmhairiú, bróicéireacht, cúnamh teicniúil, idirthuras agus aistriú ítimí dé–úsáide a rialú

CAD IS AIDHM LEIS AN RIALACHÁN?

Leagtar amach ann rialacha ar fud an Aontais Eorpaigh (AE) chun onnmhairí a rialú, bróicéireacht*, cúnamh teicniúil, aistriú idirthuras ítimí dé–úsáide*.

PRÍOMHPHOINTÍ

Liostaítear in Iarscríbhinn I a ghabhann leis an rialachán, bunaithe ar rialuithe arna gcomhaontú go hidirnáisiúnta, na hítimí dé-úsáide a bhfuil údarú onnmhairithe ag teastáil lena n-aghaidh. Déantar liosta na n–ítimí dé–úsáide a leasú go tréimhsiúil (féach an liosta nuashonraithe sa leagan comhdhlúite de Rialachán (AE) 2021/821.

Áirítear leo sin:

  • ábhair núicléacha, saoráidí agus trealamh sábháilteachta;
  • ábhair speisialta agus trealamh gaolmhar;
  • próiseáil ábhar;
  • fearais leictreonacha;
  • ríomhairí;
  • teileachumarsáid agus slándáil faisnéise;
  • braiteoirí agus léasair;
  • loingseoireacht agus eitleonaic;
  • muirí;
  • córais aeraspáis agus tiomána.

Teastaíonn údarú onnmhairiúcháin ó ítimí dé–úsáide eile, lena n–áirítear aon seirbhísí bróicéireachta gaolmhara nó cúnamh teicniúil, má tá siad beartaithe, go hiomlán nó go páirteach, don mhéid seo a leanas:

  • airm cheimiceacha, bhitheolaíocha nó núicléacha;
  • úsáid mhíleata i dtíortha atá faoi réir trádbhac arm;
  • comhpháirteanna na n–ítimí míleata a onnmhairíodh cheana ó Bhallstát de chuid an AE gan an t–údarú riachtanach.

Tá údarú ag teastáil le haghaidh na nithe seo a leanas:

  • onnmhairiú ítimí cibearfhaireachais ar dóigh go n–úsáidfear iad le haghaidh brú faoi chois inmheánach nó le haghaidh sáruithe tromchúiseacha ar chearta an duine agus ar an dlí daonnúil idirnáisiúnta;
  • ítimí dé-úsáide a liostaítear in Iarscríbhinn IV, amhail teicneolaíocht théaltaitheach agus rialú straitéiseach, a aistriú ó Bhallstát amháin go Ballstát eile.

Féadfaidh na Ballstáit:

  • toirmeasc a chur ar ítimí dé–úsáide neamh–AE a bheith ar idirthuras ina gcríoch i gcás ina sáródh an úsáid bheartaithe an rialachán;
  • údarú onnmhairiúcháin a thoirmeasc nó a éileamh i leith ítimí nach liostaítear in Iarscríbhinn I, ar chúiseanna slándála poiblí, lena n–áirítear sáruithe sceimhlitheoireachta nó sáruithe ar chearta an duine;
  • Údarú onnmhairiúcháin a éileamh, in imthosca áirithe, chun ítimí dé–úsáide a aistriú óna gcríoch go Ballstát eile.

Déantar foráil sa rialachán do chúig chineál údaraithe a bheidh bailí ar fud limistéar custaim an AE.

  • Údarú ginearálta onnmhairiúcháin AE. Baineann siad sin le cinn scríbe áirithe faoi choinníollacha áirithe. Áirítear leo údarú d’onnmhairí go dtí an Astráil, Ceanada, an Íoslainn, an tSeapáin, Lichtinstéin, an Nua–Shéalainn, an Iorua, an Eilvéis, an Ríocht Aontaithe agus na Stáit Aontaithe.
  • Údarú náisiúnta ginearálta onnmhairiúcháin. Eisíonn na Ballstáit iad sin má tá siad comhsheasmhach le húdaruithe ginearálta onnmhairiúcháin AE atá ann cheana agus mura gcumhdaítear leo bogearraí agus teicneolaíocht dé–úsáide a onnmhairiú chuig tíortha áirithe (Iarscríbhinn II G).
  • Aonair agus domhanda. Eisíonn na húdaráis náisiúnta iad sin ar feadh tréimhse suas le 2 bliana chuig onnmhaireoir* amháin maidir le honnmhairiú an mhéid seo a leanas:
    • ítim dé–úsáide amháin nó níos mó chuig úsáideoir deiridh amháin i dtír nach bhfuil san AE (aonair); nó
    • ítimí, tíortha agus úsáideoirí éagsúla deiridh (domhanda).
  • Údaruithe móra tionscadail. Údarú onnmhairiúcháin aonair nó údarú onnmhairiúcháin foriomlán a thugtar d’onnmhaireoir sonrach amháin, i ndáil le cineál nó catagóir ítimí dé–úsáide a d’fhéadfadh a bheith bailí lena n-onnmhairiú chuig úsáideoir deiridh sonraithe amháin nó níos mó i gceann amháin nó níos mó de thíortha sonraithe neamh–AE chun críche tionscadail shonraithe ar mhórscála.

Ní mór don na honnmhaireoirí a iarrann údarú an méid seo a leanas a dhéanamh:

  • faisnéis iomlán a sholáthar d’údaráis, go háirithe maidir leis an méid seo a leanas
    • úsáideoir deiridh,
    • tír cinn scríbe,
    • úsáid deiridh na hítime arna honnmhairiú;
  • taifid mhionsonraithe maidir le a n–onnmhairí a choimeád ar feadh 5 bliana, lena n–áirítear doiciméid tráchtála, amhail sonraisc agus ábhar iompair, chun iad seo a leanas a shainaithint:
    • cur síos agus cainníochtaí na n–ítimí dé–úsáide,
    • ainmneacha agus seoltaí an onnmhaireora agus an choinsíní,
    • an úsáid deiridh agus an t–úsáideoir deiridh, nuair is eol.

Is iad na húdaráis náisiúnta a dheonaíonn údarú chun seirbhísí bróicéireachta agus cúnamh teicniúil a sholáthar agus tá siad bailí ar fud limistéar custaim an Aontais Eorpaigh. Éilítear sonraí leo maidir leis an méid seo a leanas:

  • An suíomh, cur síos agus cainníocht na n–ítimí dé–úsáide;
  • na tríú páirtithe lena mbaineann;
  • tír cinn scríbe;
  • an t-úsáideoir deiridh agus suíomh.

Ní mór do na Ballstáit, agus cinneadh á dhéanamh acu maidir le hiarratas ar údarú a dheonú nó a dhiúltú, an méid seo a leanas a chur san áireamh:

  • oibleagáidí agus gealltanais AE, náisiúnta agus idirnáisiúnta, go háirithe córais ábhartha neamhiomadaithe agus rialuithe onnmhairithe;
  • aon smachtbhannaí de chuid AE, na hEagraíochta um Shlándáil agus Chomhar san Eoraip nó na Náisiún Aontaithe;
  • na cinntí maidir leis an mbeartas náisiúnta, eachtrach agus slándála;
  • an úsáid deiridh atá beartaithe agus an baol a bhaineann le hatreorú go húsáideoir deiridh nó go húsáid deiridh eile.

Ní mór do na Ballstáit:

  • an méid seo a leanas a chur in iúl don Choimisiún Eorpach:
    • na húdaráis náisiúnta atá údaraithe le húdaruithe onnmhairiúcháin a dheonú agus toirmeasc a chur ar idirthuras ítimí dé–úsáide neamh–AE,
    • na bearta a dhéanann siad chun an rialachán a fhorfheidhmiú;
  • gach beart a dhéanamh, i dteannta leis an gCoimisiún, chun comhar díreach agus malartú faisnéise a bhunú idir údaráis náisiúnta chun éifeachtúlacht, comhsheasmhacht agus forfheidhmiú na rialuithe onnmhairiúcháin a áirithiú;
  • an fhaisnéis is gá a sholáthar don Choimisiún dá thuarascáil bhliantúil.

Is iad seo na freagrachtaí atá ar an gCoimisiún.

  • Forbraíonn sé córas slán criptithe chun tacú le comhar agus malartú faisnéise idir na húdaráis náisiúnta agus, i gcás inarb iomchuí, an Coimisiún féin.
  • Eisíonn sé treoirlínte agus moltaí dea–chleachtais i gcomhar leis an gComhairle chun éifeachtúlacht agus comhsheasmhacht an chórais a áirithiú.
  • Cuireann sé tuarascáil bhliantúil faoi bhráid Pharlaimint na hEorpa agus na Comhairle maidir le cur chun feidhme an rialacháin, i gcomhairle leis an nGrúpa Comhordaithe Dé–Úsáide. Áirítear leis sin líon, luach agus ceann scríbe na n–údaruithe agus na n–iarratas a diúltaíodh.
  • Úsáideann sé nós imeachta simplithe (gníomhartha tarmligthe) chun liosta na n–ítimí agus na gceann scríbe atá faoi réir rialuithe sonracha a leasú.
  • Déanfaidh sé meastóireacht tosaigh ar údaruithe cibearfhaireachais tar éis an 10 Meán Fómhair 2024, agus meastóireacht iomlán ar an rialachán idir an 10 Meán Fómhair 2026 agus an 10 Meán Fómhair 2028. Cuirfidh sé meastóireachtaí faoi bhráid Pharlaimint na hEorpa, na Comhairle agus Choiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa.

Bunaítear leis an rialachán Grúpa Comhordúcháin um Dhé–Úsáid faoi chathaoirleacht an Choimisiún agus ar a bhfuil ionadaí ó gach Ballstát. Maidir leis an ngrúpa sin:

  • déanann sé iniúchadh ar shaincheisteanna a thagann as an reachtaíocht;
  • gur féidir leis dul i gcomhairle le honnmhaireoirí, le bróicéirí, le soláthraithe cúnaimh theicniúil agus le daoine aonair agus comhlachtaí eile lena mbaineann;
  • grúpaí saineolaithe teicniúla a chur ar bun.

Baineann an Coimisiún agus na Ballstáit úsáid as malartuithe faisnéise agus dea-chleachtais, fothú acmhainneachta agus for–rochtain le tíortha nach bhfuil san Aontas chun cóineasú domhanda ar rialuithe onnmhairí dé–úsáide a chur chun cinn.

Le Rialachán Tarmligthe (AE) 2022/699, leasaítear Rialachán (AE) 2021/821 tríd an Rúis a bhaint mar cheann scríbe ó raon feidhme údaruithe ginearálta onnmhairiúcháin an Aontais Eorpaigh, i bhfianaise ionsaí neamhdhleathach na Rúise ar iomláine chríochach, ar cheannasacht agus ar neamhspleáchas na hÚcráine agus na mbagairtí faoi seach ar leasanna slándála riachtanacha AE (féach an achoimre maidir le bearta sriantacha i gcoinne na Rúise).

Aisghairm

Leis an rialachán déantar Rialachán (CE) Uimh 428/2009 (féach an achoimre) ón 9 Meán Fómhair 2021 a aisghairm agus a athbhreithniú, seachas i gcás iarratais ar údarú a rinneadh roimh an dáta sin, mar a luaitear in Airteagal 31 de Rialachán (AE) 2021/821.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN RIALACHÁIN?

Tá sé i bhfeidhm ón 09 Meán Fómhair 2021.

CÚLRA

Comhlíonann earraí agus teicneolaíocht dé–úsáide a lán riachtanas atá ag saoránaigh, ach is féidir iad a úsáid freisin ar mhaithe le cosaint, faisnéis agus forfheidhmiú an dlí.

Le Rialachán (AE) 2021/821, déantar uasghrádú cuimsitheach ar an gcóras chun an córas rialaithe onnmhairí a bhí ann roimhe seo a neartú agus chun freagairt do rioscaí slándála atá ag teacht chun cinn agus do theicneolaíochtaí atá ag teacht chun cinn.

Leathnaítear leis comhar idir na Ballstáit agus an Coimisiún, cuirtear oibleagáidí sonracha ar onnmhaireoirí leis agus tugtar isteach leis rialuithe chun cosc a chur ar theicneolaíochtaí cibearfhaireachais cearta an duine a chosaint.

Tá córas an Aontais Eorpaigh ailínithe le rialacha agus gealltanais idirnáisiúnta arna ndéanamh acu seo a leanas:

PRÍOMHTHÉARMAÍ

Bróicéireacht. Caibidlíocht a dhéanamh le tíortha nach tíortha den Aontas Eorpach iad agus idirbhearta a eagrú eatarthu chun ítimí dé–úsáide a dhíol nó a cheannach.
Ítimí dé-úsáide. Ítimí, lena n–áirítear bogearraí agus teicneolaíocht, ar féidir iad a úsáid chun críocha sibhialta agus míleata araon.
Onnmhaireoir. Aon duine nádúrtha nó dlítheanach, lena n–áirítear taighdeoirí nó comhpháirtíochtaí, a dhéanann ítimí dé–úsáide a sheoladh go fisiciúil, a tharchur go leictreonach nó a iompar go pearsanta.

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Rialachán (AE) 2021/821 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 20 Bealtaine 2021 lena mbunaítear córas Aontais chun onnmhairiú, bróicéireacht, cúnamh teicniúil, idirthuras agus aistriú ítimí dé–úsáide a rialú (athmhúnlú) (IO L 206, 11.6.2021, lgh. 1–461).

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (AE) 2021/821 a chorprú sa téacs bunaidh. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Teachtaireacht ón gCoimisiún chuig an gComhairle agus chuig Parlaimint na hEorpa — An t–athbhreithniú ar bheartas um rialú onnmhairí: slándáil agus iomaíochas a áirithiú i ndomhan atá ag athrú (COM(2014) 244 críochnaitheach, 24.4.2014).

Rialachán (CE) Uimh. 428/2009 ón gComhairle an 5 Bealtaine 2009 lena mbunaítear córas Comhphobail chun onnmhairiú, aistriú, bróicéireacht agus idirthuras ítimí dé–úsáide a rialú (athmhúnlú) (IO L 134, 29.5.2009, lgh. 1–269).

Féach an leagan comhdhlúite.

Nuashonraithe 17.11.2023

Top