KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 9.3.2016
COM(2016) 142 final
2016/0075(COD)
Wniosek
ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY
zmieniające rozporządzenie (WE) nr 539/2001 wymieniające państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu
(Gruzja)
UZASADNIENIE
1.KONTEKST WNIOSKU
•Przyczyny i cele wniosku
Dialog na temat liberalizacji reżimu wizowego między UE a Gruzją został zainicjowany w czerwcu 2012 r. W lutym 2013 r. Komisja Europejska przedstawiła rządowi Gruzji plan działania na rzecz liberalizacji reżimu wizowego („plan działania”). Komisja zobowiązała się wprowadzić zwolnienie wizowe dla krótkoterminowych pobytów w Unii Europejskiej dla obywateli Gruzji będących posiadaczami paszportów biometrycznych, gdy tylko rząd Gruzji spełni wszystkie kryteria określone w planie działania.
Jeszcze przed rozpoczęciem dialogu na temat liberalizacji systemu wizowego UE i Gruzja zawarły umowę o ułatwieniach wizowych i umowę o readmisji, które weszły w życie w dniu 1 marca 2011 r. Pełne i skuteczne wdrożenie obydwu umów było podstawowym warunkiem rozpoczęcia i prowadzenia dialogu wizowego.
Plan działania obejmuje cztery bloki zagadnień: bezpieczeństwo dokumentów, w tym biometria (blok I), zintegrowane zarządzanie granicami, polityka migracyjna i azylowa (blok II), porządek publiczny i bezpieczeństwo (blok III) oraz stosunki zewnętrzne i prawa podstawowe (blok IV). W planie działania przedstawiono szereg precyzyjnych kryteriów odniesienia w obrębie tych czterech bloków zagadnień, istotnych z technicznego punktu widzenia, w celu przyjęcia ram ustawodawczych, politycznych i instytucjonalnych (etap 1) oraz zapewnienia ich skutecznego i trwałego wdrożenia (etap 2).
Od czasu rozpoczęcia dialogu między UE a Gruzją na temat liberalizacji reżimu wizowego Komisja przedkładała Parlamentowi Europejskiemu i Radzie regularne sprawozdania na temat postępów Gruzji w realizacji kryteriów ustalonych dla poszczególnych bloków zagadnień na pierwszym i drugim etapie realizacji planu działania. Postępy były oceniane na miejscu z udziałem ekspertów z państw członkowskich UE oraz na podstawie szczegółowych informacji przekazywanych przez Gruzję.
W dniu 15 listopada 2013 r. Komisja przyjęła pierwsze sprawozdanie z postępów w realizacji przez Gruzję planu działania i sformułowała szereg zaleceń dotyczących realizacji pierwszego etapu (ustawodawczo-planistycznego) tego planu.
W drugim sprawozdaniu Komisji z postępów przyjętym w dniu 29 października 2014 r. stwierdzono, że Gruzja spełniła kryteria pierwszego etapu planu działania i jest gotowa do przejścia oceny kryteriów drugiego etapu. W konkluzjach z dnia 17 listopada 2014 r. Rada zgodziła się z oceną Komisji. Do sprawozdania dołączono ocenę potencjalnych skutków w zakresie migracji i bezpieczeństwa w odniesieniu do przyszłej liberalizacji reżimu wizowego dla obywateli Gruzji podróżujących do UE.
W dniu 8 maja 2015 r. Komisja przyjęła trzecie sprawozdanie z postępów realizacji przez Gruzję planu działania. W sprawozdaniu potwierdzono, że Gruzja zasadniczo osiągnęła wszystkie kryteria określone dla czterech bloków planu działania, i określono działania, których podjęcie spowodowałoby pełne osiągnięcie wszystkich kryteriów drugiego etapu planu działania.
W swym czwartym i ostatnim sprawozdaniu przyjętym w dniu 18 grudnia 2015 r. Komisja uznała, że Gruzja osiągnęła wszystkie niezbędne postępy i podjęła wszystkie reformy konieczne w celu zapewnienia skutecznej i trwałej realizacji pozostałych kryteriów. Na podstawie tej oceny i biorąc pod uwagę wyniki stałego monitorowania oraz sprawozdawczości od momentu nawiązania przez UE i Gruzję dialogu w sprawie liberalizacji systemu wizowego, Komisja potwierdziła, że Gruzja spełnia wszystkie kryteria ustalone w odniesieniu do czterech bloków zagadnień w ramach drugiego etapu realizacji planu działania. Komisja zapowiedziała, że na początku 2016 r. przedstawi wniosek ustawodawczy w sprawie zmiany rozporządzenia (WE) nr 539/2001, aby przenieść Gruzję do wykazu państw zwolnionych z obowiązku wizowego (załącznik II).
Komisja nie tylko przedstawiła sprawozdania z realizacji planu działania, ale też nadal monitorowała wdrażanie umów o ułatwieniach wizowych i readmisji, w szczególności w ramach wspólnych komitetów ustanowionych na mocy obu tych umów. Ostatnie posiedzenie obu komitetów odbyło się w Brukseli dnia 13 października 2015 r. W tym kontekście Komisja zauważyła, że ogólny poziom wykonania obu umów jest bardzo zadowalający.
•Spójność z przepisami obowiązującymi w tej i w innych dziedzinach polityki Unii
Rozporządzenie Rady (WE) nr 539/2001 zawiera wykaz państw trzecich, których obywatele muszą posiadać wizę podczas przekraczania granic zewnętrznych państw członkowskich, oraz państw trzecich, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu. Rozporządzenie (WE) nr 539/2001 jest stosowane przez wszystkie państwa członkowskie z wyjątkiem Irlandii i Zjednoczonego Królestwa, jak również przez Islandię, Liechtenstein, Norwegię i Szwajcarię. Rozporządzenie to jest częścią wspólnej unijnej polityki wizowej w zakresie pobytów krótkoterminowych do 90 dni w ciągu każdego 180-dniowego okresu.
Gruzja figuruje obecnie w wykazie w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 539/2001, tj. wśród państw, których obywatele muszą posiadać wizę uprawniającą do wjazdu na terytorium państw członkowskich.
Rozporządzenie (WE) nr 539/2001 zostało ostatnio zmienione rozporządzeniem (UE) nr 259/2014, kiedy Mołdawia została przeniesiona do wykazu bezwizowego w wyniku udanej realizacji swojego planu działania na rzecz liberalizacji reżimu wizowego, oraz rozporządzeniem (UE) nr 509/2014, gdy w wyniku okresowego przeglądu wykazów wizowych pięć krajów Karaibów i jedenaście krajów Pacyfiku, jak również Kolumbia, Peru i Zjednoczone Emiraty Arabskie zostały zwolnione z obowiązku wizowego – z zastrzeżeniem zawarcia przez każde z tych państw umów o zniesieniu wiz z UE.
Kryteria, na podstawie których wskazuje się poszczególne państwa trzecie, których obywatele podlegają obowiązkowi wizowemu lub są z niego zwolnieni, zostały określone w art. -1 rozporządzenia (WE) nr 539/2001 (artykuł wprowadzony rozporządzeniem (UE) nr 509/2014). Kryteria te odnoszą się do „nielegalnej imigracji, porządku oraz bezpieczeństwa publicznego, korzyści gospodarczych, w szczególności w zakresie turystyki i handlu zagranicznego, oraz do stosunków Unii z danymi państwami trzecimi, w tym w szczególności w zakresie poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności, a także do skutków spójności regionalnej i wzajemności”. Należy zwrócić szczególną uwagę na zabezpieczenia dokumentów podróży wydawanych przez te państwa trzecie.
Nie ma powodu, by uzależniać wdrożenie zniesienia wiz dla obywateli Gruzji od zawarcia umów w sprawie zniesienia wiz z UE, ponieważ Gruzja wprowadziła już w odniesieniu do obywateli UE zwolnienie z obowiązku wizowego w przypadku pobytów do 90 dni (w okresie 180 dni). Jeżeli decyzja ta zostanie cofnięta lub jeżeli wystąpią nadużycia systemu bezwizowego, brak wzajemności lub zawieszenie istniejących mechanizmów, środki zaradcze określono w rozporządzeniu (WE) nr 539/2001.
2.PODSTAWA PRAWNA, POMOCNICZOŚĆ I PROPORCJONALNOŚĆ
•Podstawa prawna
Ponieważ wniosek ma na celu zmianę wspólnej unijnej polityki wizowej, podstawą prawną wniosku jest art. 77 ust. 2 lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Proponowane rozporządzenie będzie stanowiło rozwinięcie dorobku Schengen.
•Pomocniczość
Ponieważ rozporządzenie (WE) nr 539/2001 jest aktem prawnym UE, można je zmienić jedynie w drodze przyjęcia równoważnego aktu prawnego. Państwa członkowskie nie mogą działać pojedynczo.
•Proporcjonalność
Zob. wyżej – nie ma innych sposobów realizacji tego celu polityki.
•Wybór instrumentu
3.WYNIKI OCEN EX-POST, KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI I OCEN SKUTKÓW
•Oceny ex-post/kontrole sprawności obowiązującego prawodawstwa
•Konsultacje z zainteresowanymi stronami
Prowadzono regularne dyskusje z państwami członkowskimi w Radzie (w ramach Grupy Roboczej ds. Europy Wschodniej i Azji Środkowej – COEST). Dla Parlamentu Europejskiego zorganizowano prezentacje procesu liberalizacji reżimu wizowego.
•Gromadzenie i wykorzystanie wiedzy eksperckiej
Komisja zebrała kompleksowe dane na temat spełnienia kryteriów planu działania przez Gruzję. Końcowemu sprawozdaniu z postępów Gruzji, podobnie jak dwóm poprzednim sprawozdaniom, towarzyszył dokument roboczy służb Komisji, w którym szczegółowo opisano sytuację dotyczącą poszczególnych kryteriów.
•Ocena skutków
W załączniku do dokumentu roboczego służb Komisji Komisja przedstawiła zaktualizowaną analizę oraz oparte na statystykach informacje na temat potencjalnych skutków liberalizacji reżimu wizowego dla migracji i bezpieczeństwa w przypadku obywateli Gruzji podróżujących do UE, przygotowane na podstawie danych uzyskanych od odpowiednich agencji UE i zainteresowanych stron. Nie jest potrzebna dalsza ocena skutków.
•Sprawność regulacyjna i uproszczenie
•Prawa podstawowe
Wniosek nie ma negatywnych skutków dla ochrony praw podstawowych.
4.WPŁYW NA BUDŻET
5.INNE ASPEKTY
•Plany wdrożenia i monitorowanie, ocena i sprawozdania
Zmienione rozporządzenie będzie bezpośrednio stosowane od chwili wejścia w życie i będzie bezzwłocznie wdrażane przez państwa członkowskie. Nie jest konieczny plan wdrażania.
Komisja będzie nadal aktywnie monitorować ciągłe wdrażanie przez Gruzję wszystkich kryteriów odniesienia określonych w czterech blokach planu działania za pośrednictwem struktur i dialogów istniejących w ramach stowarzyszenia, a w razie konieczności za pomocą doraźnych mechanizmów monitorowania.
•Dokumenty wyjaśniające (w przypadku dyrektyw)
•Szczegółowe objaśnienia poszczególnych przepisów wniosku
Rozporządzenie (WE) nr 539/2001 zostanie zmienione, aby przenieść Gruzję z załącznika I (wykaz państw objętych obowiązkiem wizowym) do załącznika II (wykaz państw zwolnionych z obowiązku wizowego). Zostanie dodany przypis ze wzmianką, że zniesienie wiz dotyczy wyłącznie posiadaczy paszportów biometrycznych wydanych zgodnie z normami Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO).
2016/0075 (COD)
Wniosek
ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY
zmieniające rozporządzenie (WE) nr 539/2001 wymieniające państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu
(Gruzja)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 77 ust. 2 lit. a),
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1)Rozporządzenie Rady (WE) nr 539/2001 zawiera wykaz państw trzecich, których obywatele muszą posiadać wizę podczas przekraczania granic zewnętrznych państw członkowskich, oraz państw trzecich, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu. Treść wykazów państw trzecich w załącznikach I i II powinna pozostawać zgodna z kryteriami określonymi w tym rozporządzeniu. Niektóre państwa trzecie, w przypadku których nastąpiła zmiana sytuacji w odniesieniu do tych kryteriów, powinny w odpowiednich przypadkach zostać przeniesione z jednego załącznika do drugiego.
(2)Komisja jest zdania, że Gruzja spełnia wszystkie kryteria określone w planie działania na rzecz liberalizacji reżimu wizowego przedstawionym rządowi Gruzji w lutym 2013 r., a co za tym idzie kryteria, aby jej obywatele zostali zwolnieni z obowiązku wizowego przy wjeździe na terytorium
państw członkowskich UE.
(3)Gruzja powinna zatem zostać przeniesiona z załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 539/2001 do załącznika II tego rozporządzenia. Zniesienie wiz powinno dotyczyć wyłącznie posiadaczy paszportów biometrycznych wydanych zgodnie z normami Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO).
(4)Niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen, które nie mają zastosowania do Zjednoczonego Królestwa zgodnie z decyzją Rady 2000/365/WE. Zjednoczone Królestwo nie uczestniczy zatem w przyjęciu niniejszego rozporządzenia, nie jest nim związane ani nie podlega jego stosowaniu.
(5)Niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen, które nie mają zastosowania do Irlandii zgodnie z decyzją Rady 2002/192/WE. Irlandia nie uczestniczy zatem w przyjęciu niniejszego rozporządzenia, nie jest nim związana ani nie podlega jego stosowaniu.
(6)W odniesieniu do Islandii i Norwegii niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Układu zawartego przez Radę Unii Europejskiej i Republikę Islandii oraz Królestwo Norwegii dotyczącego włączenia tych dwóch państw we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen, wchodzących w zakres obszaru określonego w art. 1 pkt B decyzji Rady 1999/437/WE.
(7)W odniesieniu do Szwajcarii niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Umowy między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską i Konfederacją Szwajcarską dotyczącej włączenia tego państwa we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen, wchodzących w zakres obszaru, o którym mowa w art. 1 pkt B decyzji 1999/437/WE w związku z art. 3 decyzji Rady 2008/146/WE.
(8)W odniesieniu do Liechtensteinu niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Protokołu między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską, Konfederacją Szwajcarską i Księstwem Liechtensteinu w sprawie przystąpienia Księstwa Liechtensteinu do Umowy między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską i Konfederacją Szwajcarską dotyczącej włączenia Konfederacji Szwajcarskiej we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen, wchodzących w zakres obszaru, o którym mowa w art. 1 pkt B decyzji Rady 1999/437/WE w związku z art. 3 decyzji Rady 2011/350/UE.
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Artykuł 1
W rozporządzeniu (WE) nr 539/2001 wprowadza się następujące zmiany:
a)w załączniku I część 1 („PAŃSTWA”) skreśla się odniesienie do Gruzji;
b)w załączniku II część 1 („PAŃSTWA”) dodaje się następujące odniesienie:
„Gruzja*
______________
*
Zniesienie wiz dotyczy wyłącznie posiadaczy paszportów biometrycznych wydanych zgodnie z normami Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO).”.
Artykuł 2
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane w państwach członkowskich zgodnie z Traktatami.
Sporządzono w Brukseli dnia […] r.
W imieniu Parlamentu Europejskiego
W imieniu Rady
Przewodniczący
Przewodniczący