31998L0080

ΟΔΗΓΙΑ 98/80/ΕΚ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 12ης Οκτωβρίου 1998 για τη συμπλήρωση του κοινού συστήματος φόρου προστιθέμενης αξίας και για την τροποποίηση της οδηγίας 77/388/ΕΟΚ - ειδικό καθεστώς για τον χρυσό

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 99,

την πρόταση της Επιτροπής (1),

τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2),

τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (3),

Εκτιμώντας:

ότι, σύμφωνα με την έκτη οδηγία 77/388/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 1997, περί εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών των σχετικών με τη φορολογία του κύκλου εργασιών -κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας: ομοιόμορφη φορολογική βάση (4), οι συναλλαγές με αντικείμενο τον χρυσό είναι κατ' αρχήν φορολογητέες αλλά, βάσει της παρέκκλισης μεταβατικού χαρακτήρα περί της οποίας το άρθρο 28 παράγραφος 3 σε συσχετισμό με το σημείο 26 του παραρτήματος ΣΤ της εν λόγω οδηγίας, τα κράτη μέλη είναι ελεύθερα να διατηρήσουν την απαλλαγή για τον χρυσό, πλήν του χρυσού βιομηχανικής χρήσεως 7 ότι η εφαρμογή αυτής της μεταβατικής παρέκκλισης από ορισμένα κράτη μέλη προξενεί μια κάποια στρέβλωση του ανταγωνισμού 7

ότι ο χρυσός όχι μόνο χρησιμεύει ως εισροή παραγωγής αλλά αγοράζεται και για επενδυτικούς σκοπούς 7 ότι η εφαρμογή των συνήθων φορολογικών διατάξεων συνιστά μείζον εμπόδιο στη χρησιμοποίησή του για επενδυτικούς σκοπούς και συνεπώς δικαιολογεί την εφαρμογή ειδικού καθεστώτος για τον επενδυτικό χρυσό 7 ότι ένα τέτοιο καθεστώς μέλλει να ενισχύσει τη διεθνή ανταγωνιστικότητα της κοινοτικής αγοράς χρυσού 7

ότι οι παραδόσεις χρυσού για επενδυτικούς σκοπούς είναι παρομοίας φύσεως με τις λοιπές επενδύσεις οι οποίες συχνά απαλλασσονται του φόρου δυνάμει της έκτης οδηγίας και συνεπώς η απαλλαγή από τον φόρο φαίνεται να είναι η πλέον ενδεδειγμένη φορολογική μεταχείριση των παραδόσεων επενδυτικού χρυσού 7

ότι ο ορισμός του επενδυτικού χρυσού θα πρέπει να περιλαμβάνει αποκλειστικά μορφές και βάρη χρυσού εξαιρετικά υψηλής καθαρότητας, όπως ο διακινούμενος στις αγορές πολύτιμων μετάλλων, καθώς και χρυσά νομίσματα η αξία των οποίων αντιπροσωπεύει κατά πρώτο λόγο την τιμή του χρυσού που περιέχουν 7 ότι, στην περίπτωση των χρυσών νομισμάτων, θα πρέπει για λόγους διαφάνειας να καταρτίζεται ετήσιος κατάλογος των νομισμάτων που πληρούν τα κριτήρια αυτά, προκειμένου να εξασφαλίζονται οι επιχειρηματίες που εμπορεύονται τέτοια νομίσματα 7 ότι η νομική ασφάλεια των εμπόρων απαιτεί όπως τα νομίσματα τα απαριθμούμενα στον εν λόγω κατάλογο πληρούν τα κριτήρια απαλλαγής από τις διατάξεις της παρούσας οδηγίας για ολόκληρο το έτος κατά το οποίο ισχύει ο κατάλογος 7 ότι ο εν λόγω κατάλογος δεν θίγει την απαλλαγή νομισμάτων κατά περίπτωση, συμπεριλαμβανομένων των νεόκοπων νομισμάτων που δεν ανευρίσκονται μεν στον κατάλογο, πληρούν όμως τα κριτήρια που θεσπίζει η παρούσα οδηγία 7

ότι, αν και η απαλλαγή δεν λαμβάνει υπόψη την έκπτωση του ήδη εισπραχθέντος φόρου ενώ η φορολόγηση της αξίας του χρυσού δύναται να εφαρμόζεται σε προηγούμενες πράξεις, η έκπτωση αυτού του ήδη εισπραχθέντος φόρου θα πρέπει να επιτρέπεται για να κατοχυρωθούν τα πλεονεκτήματα του ειδικού καθεστώτος και να αποφευχθούν στρεβλώσεις του ατναγωνισμού προκειμένου για τον εισαγόμενο επενδυτικό χρυσό 7

ότι η δυνατότητα της χρησιμοποίησης του χρυσού για βιομηχανικούς αλλά και επενδυτικούς σκοπούς απαιτεί ελευθερία των επιχειρηματιών να επιλέξουν τη συνήθη φορολόγηση σε περίπτωση που η δραστηριότητά τους συνίσταται είτε σε παραγωγή και μεταποίηση κάθε είδους χρυσού σε επενδυτικό χρυσό, είτε σε χονδρική πώληση του χρυσού αυτού όταν κατά τις συνήθεις εμπορικές τους συναλλαγές παραδίδουν χρυσό για βιομηχανικούς σκοπούς 7

ότι η διπλή χρήση του χρυσού ενδέχεται να προσφέρει νέες ευκαιρίες για φορολογικές απάτες και φοροδιαφυγή, οι οποίες θα απαιτήσουν τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων ελέγχου από τα κράτη μέλη 7 ότι απαιτείται συνεπώς ένα κοινό επίπεδο ελάχιστων λογιστικών απαιτήσεων και απαιτήσεων τεκμηρίωσης που θα πληρούν οι επιχειρηματίες, αν και στην περίπτωση που οι σχετικές πληροφορίες ήδη υπάρχουν βάσει άλλης κοινοτικής νομοθεσίας, τα κράτη μέλη δύνανται να θεωρήσουν ότι οι απαιτήσεις πληρούνται 7

ότι, επειδή η πείρα από τις περισσότερες παραδόσεις χρυσού που υπερβαίνει έναν ορισμένο βαθμό καθαρότητας καταδεικνύει ότι η εφαρμογή διαδικασίας αντιστροφής της επιβάρυνσης μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της φορολογικής απάτης και ταυτόχρονα να ελαφρύνει την οικονομική επιβάρυνση της πράξης, μπορεί ευλόγως να επιτραπεί στα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν μια τέτοια διαδικασία 7 ότι, προκειμένου για την εισαγωγή χρυσού, το άρθρο 23 της έκτης οδηγίας επιτρέπει ομοίως να μην καταβάλλεται ο φόρος κατά τη στιγμή της εισαγωγής, υπό τον όρο ότι αυτό αναφέρεται στη δήλωση περί της οποίας το άρθρο 22 παράγραφος 4 της εν λόγω οδηγίας 7

ότι, επειδή οι συναλλαγές που διεξάγονται σε αγορές πολύτιμων λίθων που υπόκεινται σε ρυθμιστικό καθεστώς σε κάποιο κράτος μέλος απαιτούν περαιτέρω απλουστεύσεις της φορολογικής τους μεταχείρισης λόγω του τεραστίου αριθμού και της ταχύτητας των συναλλαγών αυτών, επιτρέπεται στα κράτη μέλη να μην εφαρμόζουν το ειδικό καθεστώς, να αναστέλλουν την είσπραξη των φόρων και να απαλλάσσουν από τις απαιτήσεις λογιστικής καταγραφής 7

ότι το νέο φορολογικό καθεστώς αντικαθιστά τις υφιστάμενες διατάξεις δυνάμει του άρθρου 12 παράγραφος 3 στοιχείο ε) και του σημείου 26 του παραρτήματος ΣΤ της έκτης οδηγίας, και, ως εκ τούτου, οι εν λόγω διατάξεις μπορούν να απαλειφθούν,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

Στην οδηγία 77/388/ΕΟΚ προστίθεται το ακόλουθο άρθρο 26β:

«Άρθρο 26β

Ειδικό καθεστώς για τον επενδυτικό χρυσό

Α. Ορισμός

Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας και με την επιφύλαξη άλλων κοινοτικών διατάξεων:

Ως "επενδυτικός χρυσός" νοούνται:

i) ο χρυσός υπό μορφή ράβδου ή πλάκας, βάρους αποδεκτού από τις αγορές πολύτιμων μετάλλων, καθαρότητας τουλάχιστον 995 χιλιοστών, αντιπροσωπευόμενος ή μη από τίτλους. Τα κράτη μέλη έχουν την ευχέρεια να εξαιρούν από το καθεστώς τις πολύ μικρές ράβδους πλάκες βάρους 1 γραμμαρίου ή λιγότερο 7

ii) τα χρυσά νομίσματα τα οποία:

- είναι καθαρότητας τουλάχιστον 900 χιλιοστών,

- έχουν κοπεί μετά το 1800,

- αποτελούν ή έχουν αποτελέσει νόμιμο χρήμα στη χώρα προέλευσής τους και

- πωλούνται, κανονικώς εχόντων των πραγμάτων, σε τιμή η οποία δεν υπερβαίνει κατά ποσοστό άνω των 80 % την αξία της ανοικτής αγοράς του χρυσού ο οποίος περιέχεται στα νομίσματα.

Τα νομίσματα αυτά δεν θεωρούνται, για το σκοπό της παρούσας οδηγίας, ότι πωλούνται για συλλεκτικούς σκοπούς.

Κάθε κράτος μέλος ενημερώνει την Επιτροπή πριν από την 1η Ιουλίου κάθε έτους, αρχίζοντας από το 1999, για τα νομίσματα τα οποία πληρούν τα κριτήρια αυτά και αποτελούν αντικείμενο συναλλαγών σε αυτό το κράτος μέλος 7 η Επιτροπή δημοσιεύει πλήρη κατάλογο αυτών των νομισμάτων στο τεύχος C της Επίσημης Εφημερίδας των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων πριν από την 1η Δεκεμβρίου κάθε έτους. Τα νομίσματα που περιλαμβάνονται στο δημοσιευμένο κατάλογο θεωρούνται ότι πληρούν τα κριτήρια αυτά καθ' όλο το έτος για το οποίο δημοσιεύεται ο κατάλογος.

B. Ειδικές ρυθμίσεις για τις συναλλαγές επενδυτικού χρυσού

Τα κράτη μέλη απαλλάσσουν από τον ΦΠΑ την παράδοση, ενδοκοινοτική απόκτηση και εισαγωγή επενδυτικού χρυσού, συμπεριλαμβανομένου του επενδυτικού χρυσού για τον οποίο υπάρχουν πιστοποιητικά κατ' είδος ή κατά γένος ή ο οποίος αποτελεί αντικείμενο συναλλαγής μεταξύ λογαριασμών σε χρυσό, συμπεριλαμβανομένων, ιδίως, δανείων χρυσού και συμβάσεων αναταλλαγών (swaps), με δικαίωμα κυριότητας ή απαίτησης επενδυτικού χρυσού, καθώς και για τις συναλλαγές επενδυτικού χρυσού με προθεσμιακές συμβάσεις (futures) και απλές προθεσμιακές συμβάσεις (forward contracts) οι οποίες προκαλούν αλλαγή κυριότητας ή απαίτησης όσον αφορά επενδυτικό χρυσό.

Τα κράτη μέλη, εξάλλου, απαλλάσουν από τη φορολογία τις υπηρεσίες μεσιτών οι οποίοι ενεργούν στο όνομα και για λογαριασμό άλλου όταν παρεμβαίνουν στην παράδοση επενδυτικού χρυσού για τον εντολέα τους.

Γ. Δικαίωμα επιλογής φορολόγησης

Τα κράτη μέλη παρέχουν στα υποκείμενα σε φόρο πρόσωπα τα οποία παράγουν επενδυτικό χρυσό ή μεταποιούν κάθε είδους χρυσό σε επενδυτικό χρυσό, όπως ορίζεται στο σημείο Α, δικαίωμα επιλογής για φορολόγηση της παράδοσης, σε άλλο υποκείμενο σε φόρο πρόσωπο, επενδυτικού χρυσού το οποίο αλλιώς θα ετύγχανε απαλλαγής κατά το σημείο Β.

Τα κράτη μέλη μπορεί να παρέχουν στα υποκείμενα σε φόρο πρόσωπα τα οποία, στις συναλλαγές τους, κανονικώς εχόντων των πραγμάτων παραδίδουν χρυσό για βιομηχανική χρήση, δικαίωμα επιλογής για φορολόγηση των παραδόσεων επενδυτικού χρυσού, όπως ορίζεται στο σημείο Α στοιχείο i), σε άλλο υποκείμενο σε φόρο πρόσωπο, το οποίο αλλιώς θα ετύγχανε απαλλαγής κατά το σημείο Β. Τα κράτη μέλη μπορούν να περιορίζουν την έκταση αυτής της επιλογής.

Στις περιπτώσεις που ο προμηθευτής άσκησε το δικαίωμα επιλογής του καθεστώτος φορολόγησης σύμφωνα με την πρώτη ή τη δεύτερη παράγραφο, τα κράτη μέλη θα παρέχουν το δικαίωμα της επιλογής στον μεσίτη όσον αφορά τις υπηρεσίες που αναφέρονται στο δεύτερο εδάφιο του σημείου Β.

Τα κράτη μέλη καθορίζουν τις λεπτομέρειες εφαρμογής των εν λόγω επιλογών και ενημερώνουν την Επιτροπή για τους κανόνες εφαρμογής των εν λόγω επιλογών στο συγκεκριμένο κράτος μέλος.

Δ. Δικαίωμα έκπτωσης

1. Τα υποκείμενα σε φόρο πρόσωπα έχουν δικαίωμα να εκπίπτουν:

α) οφειλόμενο ή καταβληθέντα φόρο λόγω παράδοσης επενδυτικού χρυσού από πρόσωπο που άσκησε το δικαίωμα επιλογής δυνάμει του σημείου Γ ανωτέρω, ή πραγματοποίησε παράδοση προς αυτά βάσει της διαδικασίας του σημείου Ζ 7

β) οφειλόμενο ή καταβληθέντα φόρο λόγω παράδοσης προς αυτά ή ενδοκοινοτικής απόκτησης ή εισαγωγής από αυτά μη επενδυτικού χρυσού μετατραπέντος εν συνεχεία από αυτά ή για λογαριασμό τους σε επενδυτικό χρυσό 7

γ) οφειλόμενο ή καταβληθέντα φόρο λόγω παροχής προς αυτά υπηρεσιών οπυ συνίστανται στη μεταβολή του σχήματος, του βάρους ή της καθαρότητας του χρυσού, συμπεριλαμβανομένου και του επενδυτικού χρυσού,

εάν η μεταγενέστερη εκ μέρους τους παράδοση του χρυσού αυτού τυγχάνει απαλλαγής βάσει του παρόντος άρθρου.

2. Τα υποκείμενα σε φόρο πρόσωπα που παράγουν επενδυτικό χρυσό ή μετατρέπουν κάθε είδους χρυσό σε επενδυτικό χρυσό, έχουν δικαίωμα να εκπίπτουν τον οφειλόμενο ή καταβληθέντα από αυτά φόρο λόγω παράδοσης ή ενδοκοινοτικής απόκτησης ή εισαγωγής αγαθών ή παροχής υπηρεσιών που συνδέονται με την παραγωγή ή μετατροπή του εν λόγω χρυσού ως εάν φορολογείτο πλήρως η μεταγενέστερη παράδοση εκ μέρους τους του χρυσού που τυγχάνει απαλλαγής δυνάμει του παρόντος άρθρου.

Ε. Ειδικές υποχρεώσεις των εμπόρων επενδυτικού χρυσού

Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν, τουλάχιστον, ότι οι έμποροι επενδυτικού χρυσού καταχωρούν όλες τις σημαντικές συναλλαγές σε επενδυτικό χρυσό και τηρούν γι' αυτές τις συναλλαγές, τα σχετικά παραστατικά έγγραφα που επιτρέπουν την αναγνώριση της ταυτότητας των πελατών τους.

Οι έμποροι διατηρούν τα στοιχεία αυτά για περίοδο τουλάχιστον πέντε ετών.

Τα κράτη μέλη μπορούν να δεχθούν ισοδύναμες υποχρεώσεις βάσει μέτρων που εγκρίθηκαν δυνάμει άλλης κοινοτικής νομοθεσίας, όπως είναι η οδηγία 91/308/ΕΟΚ, του Συμβουλίου, της 10ης Ιουνίου 1991, για την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση από παράνομες δραστηριότητες (*), για την εκπλήρωση των απαιτήσεων του πρώτου εδαφίου.

Τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν αυστηρότερες υποχρεώσεις που να επιβάλλουν ιδίως την τήρηση ειδικών καταστάσεων ή την εφαρμογή ειδικών λογιστικών απαιτήσεων.

ΣΤ. Διαδικασία αντιστροφής της επιβάρυνσης

Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 21 παράγραφος 1 στοιχείο α), όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 28ζ, στην περίπτωση παράδοσης χρυσού υπό μορφή πρώτης ύλης ή ημικατεργασμένου προϊόντος καθαρότητας 325 χιλιοστών και άνω, ή παράδοσης επενδυτικού χρυσού για τον οποίο ασκήθηκε δικαίωμα επιλογής αναφερόμενο στο σημείο Γ του παρόντος άρθρου, τα κράτη μέλη μπορούν να ορίζουν τον αγοραστή ως το πρόσωπο που υποχρεούται να καταβάλει τον φόρο σύμφωνα με τις διαδικασίες και τους όρους που αυτά τα ίδια καθορίζουν. Όταν κάνουν χρήση αυτής της ευχέρειας, τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε το πρόσωπο που ορίζεται ως υπόχρεος του οφειλόμενου φόρου να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του όσον αφορά την υποβολή δήλωσης και την καταβολή του φόρου σύμφωνα με το άρθρο 22.

Ζ. Διαδικασία για συναλλαγές σε αγορά πολυτίμων μετάλλων διεπόμενη από ρυθμιστικούς κανόνες

1. Κράτος μέλος μπορεί, ύστερα από τη διαβούλευση που προβλέπεται στο άρθρο 29, να μην εφαρμόζει την απαλλαγή για τον επενδυτικό χρυσό η οποία προβλέπεται στο παρόν ειδικό καθεστώς, όταν πρόκειται για συγκεκριμένες συναλλαγές, πλην των ενδοκοινοτικών παραδόσεων ή εξαγωγών, που αφορούν τον επενδυτικό χρυσό οι οποίες πραγματοποιούνται στην επικράτειά του:

α) μεταξύ προσώπων υποκειμένων σε φόρο τα οποία είναι μέλη αγοράς πολυτίμων μετάλλων υποκειμένης στο ρυθμιστικό καθεστώς του οικείου κράτους μέλους και

β) όταν η συναλλαγή πραγματοποιείται μεταξύ ενός μέλους αγοράς πολυτίμων μετάλλων διεπόμενης από ρυθμιστικούς κανόνες του οικείου κράτους μέλους και ενός άλλου υποκείμενου σε φόρο προσώπου το οποίο δεν είναι μέλος της αγοράς αυτής.

Υπό τις συνθήκες αυτές, οι συναλλαγές αυτές υπόκεινται σε φόρο και εφαρμόζονται τα εξής:

2.α) Για συναλλαγές κατά την ανωτέρω παράγραφο 1 στοιχείο α), για λόγους απλοποίησης, το κράτοςμέλος επιτρέπει αναστολή του οφειλόμενου δασμού καθώς και απαλλαγή από τις απαιτήσεις καταχώρησης του φόρου προστιθέμενης αξίας.

β) Για συναλλαγές κατά την ανωτέρω παράγραφο 1 στοιχείο β), εφαρμόζεται η διαδικασία αντιστροφής της επιβάρυνσης κατά το σημείο ΣΤ. Στην περίπτωση που μη μέλος της αγοράς πολυτίμων μετάλλων δεν είναι υπόχρεο, εκτός από τις συγκεκριμένες αυτές συναλλαγές, εγγραφής στα μητρώα ΦΠΑ στο εν λόγω κράτος μέλος, τότε το μέλος εκπληροί τις φορολογικές υποχρεώσεις για λογαριασμό του μη μέλους, σύμφωνα με τις διατάξεις του εν λόγω κράτους μέλους.

(*) ΕΕ L 166 της 28. 6. 1991, σ. 77.».

Άρθρο 2

Το άρθρο 12 παράγραφος 3 στοιχείο ε) και το σημείο 26 του παραρτήματος ΣΤ της οδηγίας 77/388/ΕΟΚ, διαγράφονται.

Άρθρο 3

1. Τα κράτη μέλη θεσπίζουν τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις ώστε να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία την 1η Ιανουαρίου 2000. Ενημερώνουν πάραυτα την Επιτροπή σχετικά.

Τα μέτρα αυτά, όταν θεσπίζονται από τα κράτη μέλη, αναφέρονται στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από την αναφορά αυτή κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Οι λεπτομέρειες της αναφοράς αυτής καθορίζονται από τα κράτη μέλη.

2. Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή τα κείμενα των διατάξεων εσωτερικού δικαίου που θεσπίζουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία.

Άρθρο 4

Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την ημέρα της δημοσίευσής της στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Άρθρο 5

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Λουξεμβούργο, 12 Οκτωβρίου 1998.

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

R. EDLINGER

(1) ΕΕ C 302 της 19. 11. 1992, σ. 9.

(2) ΕΕ C 91 της 28. 3. 1994, σ. 91.

(3) ΕΕ C 161 της 14. 6. 1993, σ. 25.

(4) ΕΕ L 145 της 13. 5. 1977, σ. 1 7 οδηγία όπως τροποποιήθηκε τελευταία από την οδηγία 96/95/ΕΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 338 της 28. 12. 1996, σ. 89).