3.6.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 150/13

(1)

Δυνάμει του άρθρου 27 παράγραφος 1 της οδηγίας 77/388/ΕΟΚ, το Συμβούλιο, αποφασίζοντας ομόφωνα ύστερα από πρόταση της Επιτροπής, μπορεί να παρέχει τη δυνατότητα σε οποιοδήποτε κράτος μέλος να λαμβάνει ειδικά μέτρα, κατά παρέκκλιση της εν λόγω οδηγίας, με στόχο την απλοποίηση της διαδικασίας επιβολής του φόρου ή την αποτροπή ορισμένων τύπων φοροδιαφυγής ή φοροαποφυγής.

(2)

Με επιστολή που πρωτοκολλήθηκε στη Γενική Γραμματεία της Επιτροπής στις 28 Ιουνίου 2005, η Δημοκρατία της Λιθουανίας (εφεξής «Λιθουανία») ζήτησε να της επιτραπεί η λήψη ειδικών μέτρων παρέκκλισης από το άρθρο 21 της οδηγίας 77/388/ΕΟΚ.

(3)

Σύμφωνα με το άρθρο 27 παράγραφος 2 της οδηγίας 77/388/ΕΟΚ, η Επιτροπή ενημέρωσε τα άλλα κράτη μέλη, με επιστολή της 22ας Αυγούστου 2005, σχετικά με το αίτημα που υπέβαλε η Λιθουανία. Με επιστολή της 23ης Αυγούστου 2005, η Επιτροπή ανακοίνωσε στη Λιθουανία ότι διέθετε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την εκτίμηση του αιτήματος.

(4)

Το άρθρο 21 παράγραφος 1 της οδηγίας 77/388/ΕΟΚ, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 28ζ της εν λόγω οδηγίας, ορίζει ότι στο εσωτερικό καθεστώς ο φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) οφείλεται κατά κανόνα από τον υποκείμενο στο φόρο που πραγματοποιεί παράδοση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών.

(5)

Σκοπός της παρέκκλισης που ζήτησε η Λιθουανία είναι να μπορεί να μεταθέτει, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, την υποχρέωση καταβολής του ΦΠΑ στον υποκείμενο στο φόρο στον οποίο παρέχονται αγαθά ή υπηρεσίες, στην περίπτωση διαδικασιών αδυναμίας πληρωμών ή αναδιάρθρωσης υπό δικαστική εποπτεία καθώς και για τις πράξεις που αφορούν τον τομέα της ξυλείας, τις παραδόσεις απορριμμάτων σιδηρούχων και μη σιδηρούχων μετάλλων και διάφορες παροχές υπηρεσιών στον κατασκευαστικό τομέα.

(6)

Οι υποκείμενοι στο φόρο υπό διαδικασία αδυναμίας πληρωμών ή διαδικασία αναδιάρθρωσης υπό δικαστικό έλεγχο, λόγω των οικονομικών δυσχερειών που αντιμετωπίζουν πολύ συχνά δεν καταβάλλουν το ΦΠΑ που επιβάλλουν στις παραδόσεις αγαθών και τις παροχές υπηρεσιών που πραγματοποιούν. Ωστόσο, ο λήπτης των αγαθών ή των υπηρεσιών έχει τη δυνατότητα έκπτωσης του ΦΠΑ ακόμη κι αν αυτός δεν έχει καταβληθεί από τον προμηθευτή των αγαθών ή τον πάροχο των υπηρεσιών.

(7)

Προβλήματα ανακύπτουν στον τομέα της ξυλείας στη Λιθουανία λόγω της φύσης της αγοράς και των πραγματοποιούμενων συναλλαγών. Στην εν λόγω αγορά, κυριαρχούν οι μικρές τοπικές επιχειρήσεις, συχνά μεταπωλητές και ενδιάμεσοι, τις οποίες είναι δύσκολο να ελέγξουν οι φορολογικές αρχές. Η συνηθέστερη μορφή φοροδιαφυγής συνίσταται στην τιμολόγηση προμηθειών και στη συνέχεια στην εξαφάνιση της επιχείρησης χωρίς να καταβάλει προηγουμένως τον φόρο, ενώ ο πελάτης διαθέτει έγκυρο τιμολόγιο που του επιτρέπει να ζητήσει έκπτωση φόρου.

(8)

Ανάλογα προβλήματα μη καταβολής ΦΠΑ που έχει χρεωθεί στους πελάτες παρουσιάζει και ο τομέας της ανακύκλωσης απορριμμάτων σιδηρούχων και μη σιδηρούχων μετάλλων.

(9)

Παρόμοια προβλήματα ανακύπτουν και στο λιθουανικό κλάδο των κατασκευών, ιδίως όσον αφορά το ΦΠΑ που εισπράττουν υπεργολάβοι οι οποίοι στη συνέχεια εξαφανίζονται.

(10)

Επιτρέποντας στις φορολογικές αρχές να ορίσουν τον λήπτη των αγαθών ή των υπηρεσιών ως υπόχρεο του ΦΠΑ στις προαναφερθείσες περιπτώσεις, η παρέκκλιση επιλύει τα προβλήματα αυτά, τα οποία επηρεάζουν δυσμενώς τα δημόσια οικονομικά, χωρίς να μεταβάλλεται το ποσό του οφειλόμενου φόρου. Η παρέκκλιση απλουστεύει το έργο των φορολογικών αρχών όσον αφορά την επιβολή του φόρου ή την αποτροπή ορισμένων περιπτώσεων φοροδιαφυγής ή φοροαποφυγής.

(11)

Το μέτρο είναι ανάλογο προς τους επιδιωκόμενους στόχους, εφόσον δεν προορίζεται για γενική εφαρμογή, αλλά μόνο σε συγκεκριμένες πράξεις και τομείς που παρουσιάζουν πραγματικά προβλήματα είσπραξης του φόρου ή φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής.

(12)

Ανάλογες παρεκκλίσεις έχουν εγκριθεί και για άλλα κράτη μέλη όπου αποδείχθηκαν αποτελεσματικές.

(13)

Η διάρκεια ισχύος της παρέκκλισης θα πρέπει να περιοριστεί στις 31 Δεκεμβρίου 2009, ώστε βάσει της εμπειρίας κατά την ημερομηνία αυτή να αξιολογηθεί αν η παρέκκλιση εξακολουθεί να είναι δικαιολογημένη ή όχι. Ωστόσο, στις 16 Μαρτίου 2005 η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση οδηγίας με στόχο τον εξορθολογισμό ορισμένων από τις παρεκκλίσεις βάσει του άρθρου 27 της οδηγίας 77/388/ΕΟΚ (2). Συνεπώς, είναι αναγκαίο να λήξει η περίοδος εφαρμογής των μέτρων της παρούσας απόφασης τα οποία καλύπτονται από την πρόταση όταν η νέα οδηγία τεθεί σε ισχύ.

(14)

Η παρέκκλιση δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις στους ίδιους πόρους των Κοινοτήτων που προέρχονται από το ΦΠΑ,

1)

παροχή αγαθών και υπηρεσιών από υποκείμενο στο φόρο υπό διαδικασία αδυναμίας πληρωμών ή διαδικασία αναδιάρθρωσης υπό δικαστική εποπτεία·

2)

παραδόσεις ξυλείας·

3)

παραδόσεις από υποκείμενο στο φόρο απορριμμάτων και θραυσμάτων σιδηρούχων μετάλλων και άλλων υλικών ανακύκλωσης αποτελούμενων από σιδηρούχα και μη σιδηρούχα μέταλλα·

4)

παροχή υπηρεσιών στον τομέα των κατασκευών από υπεργολάβο προς γενική κατασκευαστική εταιρεία, άλλο υπεργολάβο ή εταιρεία που πραγματοποιεί η ίδια τις κατασκευαστικές της εργασίες.