Προσφυγή της 8ης Οκτωβρίου 2010 — Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας

(Υπόθεση C-486/10)

()

2011/C 13/28

Γλώσσα διαδικασίας: η γερμανική

Διάδικοι

Προσφεύγουσα: Ευρωπαϊκή Επιτροπή (εκπρόσωποι: G. Wilms και C. Zadra)

Καθής: Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας

Αιτήματα της προσφεύγουσας

Η προσφεύγουσα ζητεί από το Δικαστήριο:

Ισχυρισμοί και κύρια επιχειρήματα

Η παρούσα προσφυγή αφορά τις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών εξ επαχθούς αιτίας τις οποίες συνήψε ο Δήμος Hamm με το Lipperverband, ένα σωματείο διαχείρισης λυμάτων που έχει συσταθεί με νόμο, και οι οποίες αφορούν τη συλλογή και μεταφορά των λυμάτων, την περιοδική συντήρηση, τη λειτουργία, τις επισκευές και τον έλεγχο του δικτύου αποχέτευσης του εν λόγω Δήμου. Το Lipperverband είναι νομικό πρόσωπο δημόσιου δικαίου, στο οποίο έχει ανατεθεί η εκπλήρωση ορισμένων καθηκόντων που έχουν οριστεί με νόμο, όσον αφορά τη διαχείριση των υδάτων. Το 25 % των μελών του είναι ιδιωτικές επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τις επίμαχες συμβάσεις, το Lipperverband έπρεπε να αναλάβει από την 1η Ιανουαρίου 2004 τη συλλογή και τη μεταφορά των λυμάτων που δημιουργούνται εντός των ορίων του Δήμου Hamm, αντί αμοιβής καταβαλλόμενης από τον Δήμο, η οποία χαρακτηριζόταν ως «εισφορά προς εξυπηρέτηση ειδικού συμφέροντος». Για την εκπλήρωση των καθηκόντων αυτών από το Lipperverband, ο Δήμος Hamm τού μεταβιβάζει το δικαίωμα αποκλειστικής, διαρκούς και γενικής χρήσης του αποχετευτικού του δικτύου και το Lipperverband οφείλει να καταβάλει ορισμένο ποσό ως αντιπαροχή για τη μεταβίβαση αυτή.

Οι επίμαχες συμβάσεις παροχής υπηρεσιών, μολονότι είναι δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών, κατά την έννοια του άρθρου 1, στοιχείο α', της οδηγίας 92/50, συνήφθησαν απευθείας με το Lipperverband, χωρίς να διεξαχθεί κανονική διαδικασία για τη σύναψή τους και χωρίς να προκηρυχθεί διαγωνισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πρόκειται αναμφισβήτητα για συμβάσεις παροχής υπηρεσιών εξ επαχθούς αιτίας. Έχουν συναφθεί από μια αναθέτουσα αρχή για αόριστο χρόνο, αφορούν την παροχή υπηρεσιών για «αποχετεύσεις», κατά την έννοια της κατηγορίας 16 του παραρτήματος I A της οδηγίας και η αξία τους υπερβαίνει κατά πολύ το όριο που προβλέπεται για την εφαρμογή της οδηγίας. Επομένως, πριν από τη σύναψη των συμβάσεων έπρεπε να έχει προκηρυχθεί διαγωνισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Αντίθετα από ό,τι υποστηρίζει η Κυβέρνηση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, η ανάθεση της παροχής των επίμαχων υπηρεσιών δεν συνιστά ούτε πράξη αναγόμενη στην οργάνωση του κράτους ούτε πράξη εσωτερικής ανάθεσης (πράξη «in-house»).

Πρώτον, είναι αμφίβολο, κατά την προσφεύγουσα πάντα, αν είναι δυνατή η ανάθεση καθηκόντων κρατικής οργάνωσης σε ένα φορέα διαχείρισης υδάτων μικτής οικονομίας, όπως το Lipperverband, του οποίου το 25 % των μελών είναι ιδιώτες, χωρίς να εφαρμοστεί για την ανάθεση αυτή το κοινοτικό δίκαιο που διέπει τη σύναψη των δημόσιων συμβάσεων. Κατά την Επιτροπή, η σύναψη πράξεων αναγόμενων στην οργάνωση του κράτους, στις οποίες δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις για τη σύναψη των δημόσιων συμβάσεων, είναι δυνατή μόνο μεταξύ δημόσιων φορέων, οι δραστηριότητες των οποίων εξυπηρετούν αποκλειστικά και μόνο το δημόσιο συμφέρον. Το ότι ανατίθενται με νόμο σε φορείς διαχείρισης των υδάτων ορισμένα καθήκοντα σχετικά με την αποχέτευση δεν αναιρεί το γεγονός ότι το Lipperverband δεν αποτελεί μέρος της εσωτερικής διοικητικής οργάνωσης του κράτους, υπό την έννοια του κοινοτικού δικαίου. Ανεξάρτητα όμως από το αν μπορεί να ανατεθεί στο Lipperverband, με πράξη αναγόμενη στην οργάνωση του κράτους, ορισμένη αποστολή, στην προκείμενη περίπτωση δεν υπάρχει ανάθεση καμιάς τέτοιας αποστολής. Το γεγονός ότι ο Δήμος Hamm καταβάλλει ετησίως ορισμένη αμοιβή για την παροχή των υπηρεσιών του Lipperverband συνεπάγεται ότι οι επίμαχες συμβάσεις πρέπει σαφώς να χαρακτηριστούν ως συμβάσεις παροχής υπηρεσιών εξ επαχθούς αιτίας και αποκλείει το ενδεχόμενο να υπάρχει ανάθεση ορισμένης αποστολής στο πλαίσιο της δημόσιας διοίκησης.

Δεύτερον, όσον αφορά τη μη εφαρμογή των κανόνων για τη σύναψη των δημόσιων συμβάσεων στις λεγόμενες πράξεις εσωτερικής ανάθεσης, η εξαίρεση αυτή δεν εφαρμόζεται, σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου, όταν στον φορέα με τον οποίο έχει συναφθεί η σύμβαση μετέχει –με μειοψηφικό έστω μερίδιο– ιδιωτική επιχείρηση. Στην περίπτωση αυτή η αναθέτουσα αρχή δεν μπορεί να ασκεί επί της εν λόγω επιχείρησης τον ίδιο έλεγχο που ασκεί επί των υπηρεσιών της.

Κατά την προσφεύγουσα, από τους παραπάνω εκτιθέμενους λόγους συνάγεται ότι πρόκειται εδώ για δημόσια σύμβαση παροχής υπηρεσιών εξ επαχθούς αιτίας και ότι δεν τίθεται ζήτημα εφαρμογής καμιάς παρέκκλισης. Κατά συνέπεια, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας έχει παραβεί τις διατάξεις της οδηγίας 92/50, διότι ο Δήμος Hamm συνήψε τη σύμβαση διάθεσης των αστικών λυμάτων με απευθείας ανάθεση.

(1)  Οδηγία 92/50/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 18ης Ιουνίου 1992, για τον συντονισμό των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων υπηρεσιών (ΕΕ L 209, σ. 1).