21.12.2011   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 338/2

(1)

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει στόχο τη διατήρηση και την ανάπτυξη ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης.

(2)

Το άρθρο 82 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) ορίζει ότι η δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις στην Ένωση θεμελιώνεται στην αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης των δικαστικών αποφάσεων κάθε είδους.

(3)

Σύμφωνα με το πρόγραμμα της Στοκχόλμης — Μια ανοικτή και ασφαλής Ευρώπη που εξυπηρετεί και προστατεύει τους πολίτες (2), η αμοιβαία αναγνώριση θα πρέπει να επεκταθεί σε όλα τα είδη δικαστικών αποφάσεων που μπορεί να είναι, ανάλογα με το νομικό σύστημα, είτε ποινικού είτε διοικητικού χαρακτήρος. Καλούνται επίσης η Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν τρόπους βελτίωσης της νομοθεσίας και τα πρακτικά μέτρα στήριξης για την προστασία των θυμάτων. Στο πρόγραμμα επισημαίνεται επίσης ότι είναι δυνατόν να προβλεφθούν μέτρα ειδικής προστασίας των θυμάτων αξιόποινων πράξεων, τα οποία θα πρέπει να είναι αποτελεσματικά στο εσωτερικό της Ένωσης. Η παρούσα οδηγία είναι μέρος συνεκτικής και συνολικής σειράς μέτρων για τα δικαιώματα των θυμάτων.

(4)

Το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 26ης Νοεμβρίου 2009, σχετικά με την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τις εθνικές νομοθεσίες και πολιτικές εναντίον κάθε μορφής βίας κατά των γυναικών και να αναλάβουν δράσεις για την αντιμετώπιση των αιτιών της, ιδίως εφαρμόζοντας προληπτικά μέτρα, και καλεί την Ένωση να διασφαλίσει το δικαίωμα όλων των θυμάτων βίας να τύχουν συνδρομής και στήριξης. Το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Φεβρουαρίου 2010 σχετικά με την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση — 2009 στηρίζει την πρόταση για την καθιέρωση της ευρωπαϊκής εντολής προστασίας των θυμάτων.

(5)

Το Συμβούλιο, στο ψήφισμά του της 10ης Ιουνίου 2011 σχετικά με Οδικό χάρτη για την ενίσχυση των δικαιωμάτων και την προστασία των θυμάτων, ιδίως σε ποινικές διαδικασίες, επισήμανε ότι θα πρέπει να αναληφθούν ενέργειες στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να ενισχυθούν τα δικαιώματα και η προστασία των θυμάτων εγκληματικών πράξεων και κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει κατάλληλες προτάσεις για τον σκοπό αυτό. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να δημιουργηθεί μηχανισμός αμοιβαίας, μεταξύ των κρατών μελών, αναγνώρισης των αποφάσεων που αφορούν μέτρα προστασίας των θυμάτων εγκληματικών πράξεων. Σύμφωνα με το ψήφισμα, η παρούσα οδηγία, που αφορά την αμοιβαία αναγνώριση μέτρων προστασίας ληφθέντων σε ποινικές υποθέσεις, θα πρέπει να συμπληρωθεί από κατάλληλο μηχανισμό με μέτρα λαμβανόμενα σε αστικές υποθέσεις.

(6)

Σε έναν κοινό χώρο δικαιοσύνης, χωρίς εσωτερικά σύνορα, είναι απαραίτητο να διασφαλίζεται ότι η προστασία που παρέχεται σε ένα φυσικό πρόσωπο σε ένα κράτος μέλος διατηρείται και συνεχίζεται και σε κάθε άλλο κράτος μέλος όπου το πρόσωπο μεταβαίνει ή έχει μεταβεί. Θα πρέπει επίσης να διασφαλισθεί ότι η νόμιμη άσκηση από τους πολίτες της Ένωσης του δικαιώματός τους να διακινούνται και να διαμένουν ελεύθερα εντός της επικράτειας των κρατών μελών, σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 2 της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και το άρθρο 21 της ΣΛΕΕ, δεν θα επιφέρει απώλεια της προστασίας τους.

(7)

Για να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί, η παρούσα οδηγία θα πρέπει να θεσπίσει κανόνες διά των οποίων η προστασία που παρέχουν ορισμένα προστατευτικά μέτρα ληφθέντα δυνάμει του δικαίου κράτους μέλους («κράτος έκδοσης») θα μπορεί να επεκταθεί και σε άλλο κράτος μέλος όπου το προστατευόμενο πρόσωπο αποφασίζει να κατοικήσει ή να διαμείνει («κράτος εκτέλεσης»).

(8)

Η παρούσα οδηγία λαμβάνει υπόψη τις διαφορετικές νομοθετικές παραδόσεις των κρατών μελών και το γεγονός ότι αποτελεσματική προστασία μπορεί να παρασχεθεί μέσω εντολών προστασίας εκδιδόμενων και από αρχή άλλη, εκτός των ποινικών δικαστηρίων. Η παρούσα οδηγία δεν γεννά υποχρέωση τροποποίησης εθνικών συστημάτων για την έκδοση μέτρων προστασίας ούτε ορίζει υποχρεώσεις θέσπισης ή τροποποίησης ενός συστήματος ποινικής δικαιοσύνης για την εκτέλεση μιας ευρωπαϊκής εντολής προστασίας.

(9)

Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στα μέτρα προστασίας που αποσκοπούν ιδίως να προστατεύσουν ένα πρόσωπο από εγκληματική πράξη τρίτου, η οποία μπορεί με οποιονδήποτε τρόπο να συνεπάγεται κίνδυνο κατά της ζωής, της σωματικής, ψυχικής και γενετήσιας ακεραιότητάς του, π.χ. μέσω της αποτροπής οποιασδήποτε παρενόχλησης, καθώς και κίνδυνο κατά της αξιοπρέπειας ή της προσωπικής του ελευθερίας, π.χ. μέσω της αποτροπής της απαγωγής, της παρενοχλητικής παρακολούθησης και άλλων μορφών έμμεσου καταναγκασμού. Τα μέτρα αποβλέπουν στην αποφυγή τελέσεως νέων εγκληματικών πράξεων ή στην άμβλυνση των συνεπειών προηγούμενων εγκληματικών πράξεων. Αυτά τα προσωπικά δικαιώματα των προστατευόμενων προσώπων αντιστοιχούν σε θεμελιώδεις αξίες που αναγνωρίζονται και τηρούνται σε όλα τα κράτη μέλη. Ωστόσο, ένα κράτος μέλος δεν υποχρεούται να εκδίδει ευρωπαϊκή εντολή προστασίας βάσει ποινικού μέτρου που δεν αποσκοπεί συγκεκριμένα στην προστασία προσώπου αλλά εξυπηρετεί κυρίως άλλους σκοπούς, π.χ. την κοινωνική επανένταξη του δράστη. Τονιστέον ότι η παρούσα οδηγία ισχύει για μέτρα προστασίας όλων των θυμάτων και όχι μόνον των θυμάτων βίας λόγω φύλου, λαμβανομένης υπόψη της ιδιαιτερότητος κάθε εγκληματικής πράξης.

(10)

Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στα μέτρα προστασίας που εκδίδονται σε ποινικές υποθέσεις και, ως εκ τούτου, δεν καλύπτει τα εκδιδόμενα σε αστικές υποθέσεις. Για να μπορεί να εκτελεστεί ένα μέτρο προστασίας σύμφωνα με την παρούσα οδηγία, δεν είναι απαραίτητο η αξιόποινη πράξη να έχει αναγνωριστεί με τελική απόφαση. Δεν έχει επίσης σημασία η φύση της αρχής που εκδίδει το μέτρο προστασίας, ποινική, διοικητική ή αστική. Η παρούσα οδηγία δεν υποχρεώνει τα κράτη μέλη να τροποποιήσουν την εθνική τους νομοθεσία για να μπορούν να εκδίδουν μέτρα προστασίας στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών.

(11)

Στόχος της παρούσας οδηγίας είναι η εφαρμογή μέτρων προστασίας που έχουν εκδοθεί υπέρ θυμάτων ή πιθανών θυμάτων εγκληματικών πράξεων· δεν θα πρέπει συνεπώς να εφαρμόζεται σε μέτρα που εκδίδονται με σκοπό την προστασία μαρτύρων.

(12)

Εάν ένα μέτρο προστασίας, σύμφωνα με την παρούσα οδηγία, εκδίδεται για την προστασία συγγενούς του κυρίως προστατευόμενου προσώπου, μπορεί επίσης να ζητηθεί ευρωπαϊκή εντολή προστασίας από το συγγενικό αυτό πρόσωπο και να εκδοθεί ως προς αυτό, αν πληρούνται οι προϋποθέσεις της παρούσας οδηγίας.

(13)

Κάθε αίτηση ευρωπαϊκής εντολής προστασίας θα πρέπει να εξετάζεται με τη δέουσα ταχύτητα, ενόψει των ιδιαιτεροτήτων της υπόθεσης, συμπεριλαμβανομένου του επείγοντος χαρακτήρος της, του προβλεπόμενου χρόνου για την άφιξη του προστατευόμενου προσώπου στο κράτος εκτέλεσης και, αν είναι δυνατόν, του βαθμού επικινδυνότητας για το προστατευόμενο πρόσωπο.

(14)

Εάν, σύμφωνα με την παρούσα οδηγία, πρέπει να ενημερωθεί το προστατευόμενο πρόσωπο ή το πρόσωπο που προκαλεί κίνδυνο, η ενημέρωση θα πρέπει ενδεχομένως να δίδεται και στον τυχόν επίτροπο ή εκπρόσωπο του ενδιαφερόμενου προσώπου. Θα πρέπει επίσης να δοθεί η δέουσα προσοχή στην ανάγκη να δίδονται στο προστατευόμενο πρόσωπο, στο πρόσωπο που προκαλεί κίνδυνο ή στον επίτροπο ή εκπρόσωπο στο πλαίσιο των διαδικασιών, οι προβλεπόμενες στην παρούσα οδηγία πληροφορίες σε γλώσσα που κατανοούν.

(15)

Στις διαδικασίες έκδοσης και αναγνώρισης μιας ευρωπαϊκής εντολής προστασίας, οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να λαμβάνουν δεόντως υπόψη τις ανάγκες των θυμάτων, συμπεριλαμβανομένων των προσώπων που είναι ιδιαιτέρως ευάλωτα, π.χ. ανήλικοι ή άτομα με αναπηρίες.

(16)

Για την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, δύναται να επιβληθεί μέτρο προστασίας κατόπιν δικαστικής αποφάσεως, κατά την έννοια της απόφασης-πλαισίου 2008/947/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2008, σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης δικαστικών αποφάσεων και αποφάσεων αναστολής εκτέλεσης της ποινής ή απόλυσης υπό όρους με σκοπό την εποπτεία των μέτρων αναστολής και των εναλλακτικών κυρώσεων (3), ή κατόπιν αποφάσεως για μέτρα επιτήρησης, κατά την έννοια του άρθρου 4 της απόφασης-πλαισίου 2009/829/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με την εφαρμογή, μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης στις αποφάσεις περί μέτρων επιτήρησης εναλλακτικά προς την προσωρινή κράτηση (4). Όταν έχει ληφθεί απόφαση στο κράτος έκδοσης με βάση μία από τις ανωτέρω αποφάσεις-πλαισίου, η διαδικασία αναγνώρισης θα πρέπει να ακολουθείται αντίστοιχα στο κράτος εκτέλεσης. Αυτό, ωστόσο, δεν αποκλείει τη δυνατότητα να μεταφερθεί ευρωπαϊκή εντολή προστασίας σε κράτος μέλος άλλο από εκείνο που εκτελεί αποφάσεις βάσει αυτών των αποφάσεων.

(17)

Σύμφωνα με το άρθρο 6 της Ευρωπαϊκής σύμβασης για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών και με το άρθρο 47 δεύτερο εδάφιο του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πρόσωπο που προκαλεί τον κίνδυνο θα πρέπει να παρέχεται, είτε κατά τη διάρκεια της διαδικασίας που οδηγεί στη λήψη μέτρων προστασίας είτε πριν από την έκδοση ευρωπαϊκής εντολής προστασίας, η δυνατότητα ακρόασης και το δικαίωμα αμφισβήτησης του μέτρου προστασίας.

(18)

Προς αποτροπή της διάπραξης εγκλήματος κατά του θύματος στο κράτος εκτέλεσης, θα πρέπει να παρασχεθούν στο εν λόγω κράτος νομικά μέσα για την αναγνώριση της απόφασης που έχει ληφθεί προηγουμένως στο κράτος έκδοσης υπέρ του θύματος, ώστε να μην αναγκασθεί το θύμα να κινήσει και νέα διαδικασία ή να προσκομίσει αποδεικτικά στοιχεία στο κράτος εκτέλεσης, εάν το κράτος έκδοσης δεν έχει εκδώσει την απόφαση. Η αναγνώριση της ευρωπαϊκής εντολής προστασίας από το κράτος εκτέλεσης συνεπάγεται, μεταξύ άλλων, ότι η αρμόδια αρχή του εν λόγω κράτους, τηρουμένων των περιορισμών της παρούσας οδηγίας, αποδέχεται την ύπαρξη και την ισχύ του μέτρου προστασίας που έχει ληφθεί στο κράτος έκδοσης, αναγνωρίζει την πραγματική κατάσταση όπως περιγράφεται στην ευρωπαϊκή εντολή προστασίας, και συμφωνεί ότι η προστασία θα πρέπει να παρασχεθεί και να εξακολουθήσει παρεχομένη σύμφωνα με το εθνικό του δίκαιο.

(19)

Η παρούσα οδηγία περιλαμβάνει έναν εξαντλητικό κατάλογο απαγορεύσεων ή περιορισμών, οι οποίες όταν επιβάλλονται στο κράτος έκδοσης και περιέχονται σε ευρωπαϊκή εντολή προστασίας, θα πρέπει να αναγνωρίζονται και να επιβάλλονται στο κράτος εκτέλεσης, τηρουμένων των περιορισμών της παρούσας οδηγίας. Σε εθνικό επίπεδο μπορεί να υπάρξουν και άλλα είδη μέτρων προστασίας, όπως, αν προβλέπεται από την εθνική νομοθεσία, η υποχρέωση παραμονής του προσώπου που προκαλεί κίνδυνο σε συγκεκριμένο τόπο. Τα μέτρα αυτά μπορούν να επιβληθούν στο κράτος έκδοσης, στο πλαίσιο της διαδικασίας που οδηγεί στην έκδοση μέτρου προστασίας, το οποίο σύμφωνα με την παρούσα οδηγία δύναται να αποτελέσει τη βάση μιας ευρωπαϊκής εντολής προστασίας.

(20)

Εφόσον στα κράτη μέλη διάφορες αρχές (αστικές, ποινικές ή διοικητικές) είναι αρμόδιες για την έκδοση και επιβολή μέτρων προστασίας, φαίνεται σκόπιμο να δοθεί ευρεία ευελιξία στον μηχανισμό συνεργασίας των κρατών μελών στο πλαίσιο της παρούσας οδηγίας. Συνεπώς, η αρμόδια αρχή του κράτους εκτέλεσης δεν υποχρεούνται πάντοτε να λάβει το ίδιο μέτρο προστασίας που έχει εφαρμόσει το κράτος έκδοσης και έχει κάποια διακριτική ευχέρεια να εγκρίνει κάθε μέτρο που θεωρεί επαρκές και κατάλληλο δυνάμει της εθνικής της νομοθεσίας σε παρόμοια περίπτωση, ώστε να εξασφαλιστεί συνεχής προστασία στο προστατευόμενο πρόσωπο με βάση το μέτρο προστασίας που εξεδόθη στο κράτος έκδοσης σύμφωνα με την ευρωπαϊκή εντολή προστασίας.

(21)

Οι απαγορεύσεις ή οι περιορισμοί επί των οποίων εφαρμόζεται η παρούσα οδηγία περιλαμβάνουν και μέτρα που αποσκοπούν στον περιορισμό προσωπικών ή απρόσωπων επαφών μεταξύ του προστατευόμενου προσώπου και του προσώπου που προκαλεί κίνδυνο, π.χ. μέσω της επιβολής ορισμένων όρων στις επαφές αυτές ή της επιβολής περιορισμών στο περιεχόμενο της επικοινωνίας.

(22)

Η αρμόδια αρχή του κράτους εκτέλεσης θα πρέπει να ενημερώνει το πρόσωπο που προκαλεί τον κίνδυνο, την αρμόδια αρχή του κράτους έκδοσης και το προστατευόμενο πρόσωπο, για κάθε μέτρο εκδιδόμενο με βάση την ευρωπαϊκή εντολή προστασίας. Στο πλαίσιο της ενημέρωσης θα πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα για τη διασφάλιση των συμφερόντων του προστατευομένου, μη δημοσιοποιώντας τη διεύθυνσή του ή άλλα στοιχεία επαφής. Η γνωστοποίηση τέτοιων στοιχείων θα πρέπει να αποκλείεται, εφόσον η διεύθυνση ή άλλα στοιχεία επαφής δεν έχουν περιληφθεί στην απαγόρευση ή τον περιορισμό που έχει επιβληθεί στο πρόσωπο που προκαλεί κίνδυνο, ως αναγκαστικό μέτρο.

(23)

Εάν η αρμόδια αρχή του κράτους έκδοσης αποσύρει την ευρωπαϊκή εντολή προστασίας, η αρμόδια αρχή του κράτους εκτέλεσης θα πρέπει να τερματίσει τα μέτρα που έλαβε για να εφαρμόσει την ευρωπαϊκή εντολή προστασίας, ενώ η αρμόδια αρχή του κράτους εκτέλεσης δύναται πλέον κατά τρόπο αυτόνομο, σύμφωνα με το εθνικό της δίκαιο, να εγκρίνει αυτεπαγγέλτως τυχόν άλλο μέτρο προστασίας για τη διαφύλαξη του ενδιαφερόμενου προσώπου σύμφωνα με το εθνικό του δίκαιο.

(24)

Δεδομένου ότι η παρούσα οδηγία ρυθμίζει περιπτώσεις στις οποίες το προστατευόμενο πρόσωπο μεταβαίνει σε άλλο κράτος μέλος, η έκδοση ή εκτέλεση ευρωπαϊκής εντολής προστασίας δεν θα πρέπει να συνεπάγεται μεταβίβαση προς το κράτος εκτέλεσης εξουσιών σχετικών με κύριες, ανασταλείσες, εναλλακτικές ποινές, ποινές υπό όρο ή παρεπόμενες, ή με μέτρα ασφαλείας που επιβάλλονται στο πρόσωπο που προκαλεί κίνδυνο, εάν το πρόσωπο αυτό εξακολουθεί να διαμένει στο κράτος που εξέδωσε το μέτρο προστασίας.

(25)

Εφόσον ενδείκνυται, θα πρέπει να μπορούν να χρησιμοποιηθούν ηλεκτρονικά μέσα για την πρακτική εφαρμογή των μέτρων που εκδίδονται δυνάμει της παρούσας οδηγίας, σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο και τις συναφείς διαδικασίες.

(26)

Στο πλαίσιο της συνεργασίας των αρχών που συμμετέχουν στη διαφύλαξη του προστατευόμενου προσώπου, η αρμόδια αρχή του κράτους εκτέλεσης θα πρέπει να κοινοποιεί στην αρμόδια αρχή του κράτους έκδοσης κάθε παραβίαση των μέτρων που έχουν ληφθεί στο κράτος εκτέλεσης για να εκτελεστεί η ευρωπαϊκή εντολή προστασίας. Η κοινοποίηση θα πρέπει να επιτρέπει στην αρμόδια αρχή του κράτους έκδοσης να αποφασίζει τάχιστα τη δέουσα ενέργεια σε σχέση με το μέτρο προστασίας που επιβάλλεται στο κράτος αυτό κατά του προσώπου που προκαλεί κίνδυνο. Η ενέργεια αυτή μπορεί να περιλαμβάνει, εάν χρειαστεί, την επιβολή στερητικού της ελευθερίας μέτρου εάν δεν είχε αρχικώς επιβληθεί στερητική της ελευθερίας ποινή, π.χ. ως εναλλακτικό μέτρο στην προσωρινή κράτηση ή ως συνέπεια της υπό όρους αναστολής της ποινής. Είναι αυτονόητο ότι κάθε τέτοια απόφαση, αν δεν αποτελεί εκ νέου επιβολή ποινικής κύρωσης σε σχέση με την τέλεση νέας αξιόποινης πράξης, δεν εμποδίζει το κράτος εκτέλεσης να επιβάλει, εάν χρειαστεί, κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασης των μέτρων που έχουν ληφθεί για την εκτέλεση της ευρωπαϊκής εντολής προστασίας.

(27)

Λαμβανομένων υπόψη των διαφορετικών νομικών παραδόσεων των κρατών μελών, αν στο κράτος εκτέλεσης δεν θα υπήρχε κανένα μέτρο προστασίας σε περίπτωση παρόμοια προς την πραγματική κατάσταση που περιγράφεται στην ευρωπαϊκή εντολή προστασίας, η αρμόδια αρχή του κράτους εκτέλεσης θα πρέπει να αναφέρει τυχόν παραβίαση του μέτρου προστασίας που περιγράφεται στην ευρωπαϊκή εντολή προστασίας, της οποίας έχει γνώση, στην αρμόδια αρχή του κράτους έκδοσης.

(28)

Για μια ομαλή εφαρμογή της παρούσας οδηγίας σε κάθε περίπτωση, οι αρμόδιες αρχές του κράτους εκτέλεσης και του κράτους έκδοσης θα πρέπει να ασκούν τις αρμοδιότητές τους σύμφωνα με τις διατάξεις της, τηρώντας την αρχή ne bis in idem (ου δις δικάζειν).

(29)

Το προστατευόμενο πρόσωπο δεν θα πρέπει να επιβαρύνεται με δαπάνες για την αναγνώριση της ευρωπαϊκής εντολής προστασίας, δυσανάλογες σε σχέση με παρόμοια περίπτωση σε εθνικό επίπεδο. Κατά την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, τα κράτη μέλη οφείλουν να διασφαλίζουν ότι, μετά την αναγνώριση της ευρωπαϊκής εντολής προστασίας, το προστατευόμενο πρόσωπο δεν θα χρειάζεται να κινήσει περαιτέρω εθνικές διαδικασίες για να επιτύχει, ως άμεση συνέπεια της αναγνώρισης, την έκδοση από την αρμόδια αρχή του κράτους εκτέλεσης μιας απόφασης περί μέτρων, τα οποία θα ήταν διαθέσιμα κατά το εθνικό της δίκαιο σε παρόμοια περίπτωση για την προστασία του προστατευόμενου προσώπου.

(30)

Έχοντας υπόψη την αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης στην οποία βασίζεται η παρούσα οδηγία, τα κράτη μέλη θα πρέπει να προωθούν όσο το δυνατόν ευρύτερα την άμεση επαφή μεταξύ των αρμόδιων αρχών κατά την εφαρμογή της.

(31)

Μη θιγομένης της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης και των διαφορών στην οργάνωση των δικαιοδοτικών συστημάτων στην Ένωση, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξετάσουν τη δυνατότητα να ζητήσουν από τους υπευθύνους για την κατάρτιση των δικαστών, των εισαγγελέων, των αστυνομικών και δικαστικών υπαλλήλων που συμμετέχουν στις διαδικασίες που αποσκοπούν στην έκδοση ή αναγνώριση μιας ευρωπαϊκής εντολής προστασίας, να παράσχουν κατάλληλη εκπαίδευση για τους στόχους της παρούσας οδηγίας.

(32)

Για να διευκολυνθεί η αξιολόγηση της εφαρμογής της παρούσας οδηγίας, τα κράτη μέλη θα πρέπει να κοινοποιούν στην Επιτροπή στοιχεία όσον αφορά την εφαρμογή των εθνικών διαδικασιών σχετικά με την ευρωπαϊκή εντολή προστασίας, τουλάχιστον για τον αριθμό των ευρωπαϊκών εντολών προστασίας που ζητήθηκαν, εκδόθηκαν και/ή αναγνωρίστηκαν. Στο πλαίσιο αυτό, θα ήταν επίσης χρήσιμες και άλλες πληροφορίες, όπως, για παράδειγμα, το είδος των αξιόποινων πράξεων.

(33)

Η παρούσα οδηγία αναμένεται να συμβάλει στην προστασία των προσώπων που διατρέχουν κίνδυνο, δεδομένου ότι συμπληρώνει χωρίς να τροποποιεί τις ήδη ισχύουσες πράξεις στον τομέα αυτόν, όπως την απόφαση-πλαίσιο 2008/947/ΔΕΥ και την απόφαση-πλαίσιο 2009/829/ΔΕΥ.

(34)

Εάν μια απόφαση σχετιζόμενη με μέτρο προστασίας υπάγεται στο πεδίο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 44/2001 του Συμβουλίου, της 22ας Δεκεμβρίου 2000, για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις (5), του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2000, για τη διεθνή δικαιοδοσία και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε γαμικές διαφορές και διαφορές γονικής μέριμνας (6), ή της σύμβασης της Χάγης του 1996 σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση, την εκτέλεση και τη συνεργασία σε θέματα γονικής μέριμνας και μέτρων προστασίας των παιδιών (7), η αναγνώριση και εκτέλεση της εν λόγω απόφασης θα πρέπει να λαμβάνει χώρα σύμφωνα με τις διατάξεις της σχετικής νομικής πράξης.

(35)

Τα κράτη μέλη και η Επιτροπή θα πρέπει, αν κρίνεται σκόπιμο, να παρέχουν ενημέρωση για την ευρωπαϊκή εντολή προστασίας στα υφιστάμενα εκπαιδευτικά προγράμματα και στις εκστρατείες ενημέρωσης σχετικά με την προστασία των θυμάτων αξιόποινων πράξεων.

(36)

Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που υφίστανται επεξεργασία στο πλαίσιο της εφαρμογής της παρούσας οδηγίας, θα πρέπει να προστατεύονται δυνάμει της απόφασης- πλαισίου 2008/977/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2008, για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που τυγχάνουν επεξεργασίας στο πλαίσιο της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις (8), και σύμφωνα με τις αρχές που καθορίζονται στη σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία του ατόμου από την αυτοματοποιημένη επεξεργασία πληροφοριών προσωπικού χαρακτήρα.

(37)

Η παρούσα οδηγία θα πρέπει να τηρεί τα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως κατοχυρώνονται από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την Ευρωπαϊκή σύμβαση για την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών, σύμφωνα με το άρθρο 6 της ΣΕΕ.

(38)

Όταν εφαρμόζουν την παρούσα οδηγία, τα κράτη μέλη είναι σκόπιμο να λαμβάνουν υπόψη τα δικαιώματα και τις αρχές που προβλέπει η σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1979 για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών.

(39)

Δεδομένου ότι ο στόχος της παρούσας οδηγίας, ήτοι η προστασία προσώπων που διατρέχουν κίνδυνο, δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη και μπορεί, αντιθέτως, λόγω του μεγέθους και των δυνητικών αποτελεσμάτων, να επιτευχθεί καλύτερα στο επίπεδο της Ένωσης, η Ένωση μπορεί να θεσπίζει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της ΣΕΕ. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο αυτό, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του στόχου.

(40)

Σύμφωνα με το άρθρο 3 του πρωτοκόλλου αριθ. 21 για τη θέση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας όσον αφορά τον χώρο ελευθερίας, ασφαλείας και δικαιοσύνης, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε την επιθυμία του να συμμετάσχει στην έκδοση και εφαρμογή της παρούσας οδηγίας.

(41)

Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 21 για τη θέση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας όσον αφορά τον χώρο ελευθερίας, ασφαλείας και δικαιοσύνης, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και με την επιφύλαξη του άρθρου 4 του εν λόγω πρωτοκόλλου, η Ιρλανδία δεν συμμετέχει στην έκδοση της παρούσας οδηγίας και δεν δεσμεύεται από αυτήν ούτε υπόκειται στην εφαρμογή της.

(42)

Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 22 για τη θέση της Δανίας, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Δανία δεν συμμετέχει στην έκδοση της παρούσας οδηγίας και δεν δεσμεύεται από αυτήν ούτε υπόκειται στην εφαρμογή της,

1)

ως «ευρωπαϊκή εντολή προστασίας» νοείται η απόφαση δικαστικής ή ισοδύναμης αρχής κράτους μέλους σχετικά με μέτρο προστασίας, με βάση το οποίο η δικαστική ή ισοδύναμη αρχή άλλου κράτους μέλους λαμβάνει οποιοδήποτε αναγκαίο δυνάμει του εθνικού του δικαίου μέτρο για τη συνέχιση της προστασίας·

2)

ως «μέτρο προστασίας» νοείται απόφαση σε ποινικές υποθέσεις η οποία λαμβάνεται στο κράτος έκδοσης σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο και διαδικασίες, διά της οποίας επιβάλλονται μία ή περισσότερες από τις απαγορεύσεις ή τους περιορισμούς του άρθρου 5 σε πρόσωπο που προκαλεί τον κίνδυνο, προς όφελος του προστατευόμενου προσώπου ούτως ώστε να προστατευθεί το δεύτερο από μια αξιόποινη πράξη που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή, τη σωματική ή ψυχική ακεραιότητα, την αξιοπρέπεια, την προσωπική ελευθερία ή τη γενετήσια ακεραιότητά του·

3)

ως «προστατευόμενο πρόσωπο» νοείται το φυσικό πρόσωπο το οποίο προστατεύεται με μέτρο προστασίας εκδοθέν στο κράτος έκδοσης·

4)

ως «πρόσωπο που προκαλεί κίνδυνο» νοείται το φυσικό πρόσωπο στο οποίο έχουν επιβληθεί μία ή περισσότερες από τις απαγορεύσεις ή περιορισμούς του άρθρου 5·

5)

ως «κράτος έκδοσης» νοείται το κράτος μέλος όπου ελήφθη αρχικά ένα μέτρο προστασίας το οποίο και αποτελεί τη βάση για την έκδοση ευρωπαϊκής εντολής προστασίας·

6)

ως «κράτος εκτέλεσης» νοείται το κράτος μέλος στο οποίο έχει διαβιβαστεί προς αναγνώριση μια ευρωπαϊκή εντολή προστασίας·

7)

ως «κράτος επιτήρησης» νοείται το κράτος μέλος στο οποίο έχει διαβιβαστεί δικαστική απόφαση, κατά την έννοια του άρθρου 2 της απόφασης-πλαισίου 2008/947/ΔΕΥ, ή απόφαση περί μέτρων επιτήρησης, κατά την έννοια του άρθρου 4 της απόφασης-πλαισίου 2009/829/ΔΕΥ.

α)

απαγόρευση εισόδου σε ορισμένους χώρους, μέρη ή καθορισμένες περιοχές στις οποίες διαμένει το προστατευόμενο πρόσωπο ή τις οποίες επισκέπτεται·

β)

απαγόρευση ή ρύθμιση της οποιασδήποτε επαφής με το προστατευόμενο πρόσωπο, συμπεριλαμβανομένου μέσω τηλεφώνου, ηλεκτρονικού ή απλού ταχυδρομείου, τηλεομοιοτυπίας ή άλλων μέσων· ή

γ)

απαγόρευση ή ρύθμιση της προσέγγισης του προστατευόμενου προσώπου εγγύτερα από προκαθορισμένη απόσταση.

α)

την ταυτότητα και την ιθαγένεια του προστατευόμενου προσώπου, καθώς και την ταυτότητα και την ιθαγένεια του επιτρόπου ή του εκπροσώπου του εάν το προστατευόμενο πρόσωπο είναι ανήλικο ή τελεί σε νομική αδυναμία·

β)

την ημερομηνία κατά την οποία το προστατευόμενο πρόσωπο προτίθεται να εγκατασταθεί ή να παραμείνει στο κράτος εκτέλεσης, καθώς και την περίοδο ή τις περιόδους παραμονής, αν είναι γνωστές·

γ)

το όνομα, τη διεύθυνση, τους αριθμούς τηλεφώνου και τηλεομοιοτυπίας, και τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της αρμόδιας αρχής του κράτους έκδοσης·

δ)

τον προσδιορισμό (π.χ. τον αριθμό και την ημερομηνία) της νομικής πράξης που περιέχει το μέτρο προστασίας βάσει του οποίου εκδόθηκε η ευρωπαϊκή εντολή προστασίας·

ε)

σύνοψη των γεγονότων και των περιστάσεων που οδήγησαν στην έκδοση του μέτρου προστασίας στο κράτος έκδοσης·

στ)

τις απαγορεύσεις ή τους περιορισμούς που επιβάλλονται στο πλαίσιο του μέτρου προστασίας στο οποίο βασίζεται η ευρωπαϊκή εντολή προστασίας έναντι του προσώπου που προκαλεί κίνδυνο, τη διάρκειά τους και αναφορά της ποινής, αν έχει επιβληθεί, σε περίπτωση παραβίασης της σχετικής απαγόρευσης ή περιορισμού·

ζ)

τη χρησιμοποίηση τεχνικού μηχανισμού, αν προβλέπεται, ο οποίος έχει παρασχεθεί στο προστατευόμενο πρόσωπο ή στο πρόσωπο που προκαλεί κίνδυνο ως μέσο ενίσχυσης του προστατευτικού μέτρου·

η)

την ταυτότητα και την ιθαγένεια του προσώπου που προκαλεί κίνδυνο, καθώς επίσης και τα στοιχεία επαφής αυτού·

θ)

την παροχή του ευεργετήματος της πενίας στο προστατευόμενο πρόσωπο και/ή στο πρόσωπο που προκαλεί κίνδυνο στο κράτος έκδοσης, αν η αρμόδια αρχή του κράτους έκδοσης γνωρίζει την πληροφορία αυτή χωρίς να απαιτούνται περαιτέρω έρευνες·

ι)

αν απαιτείται, άλλα στοιχεία δυνάμενα να επηρεάσουν την εκτίμηση του κινδύνου που αντιμετωπίζει το προστατευόμενο πρόσωπο·

ια)

τη σαφή ένδειξη, αν συντρέχει περίπτωση, ότι η δικαστική απόφαση, κατά την έννοια του άρθρου 2 της απόφασης-πλαισίου 2008/947/ΔΕΥ, ή η απόφαση περί μέτρων επιτήρησης, κατά την έννοια του άρθρου 4 της απόφασης-πλαισίου 2009/829/ΔΕΥ, έχει ήδη διαβιβαστεί στο κράτος επιτήρησης, όταν αυτό είναι διαφορετικό από το κράτος εκτέλεσης της ευρωπαϊκής εντολής προστασίας, και τον προσδιορισμό της αρμόδιας αρχής του εν λόγω κράτους για την επιβολή της εφαρμογής της δικαστικής ή άλλης απόφασης.

α)

η εντολή δεν είναι πλήρης ή δεν ολοκληρώθηκε εντός της προθεσμίας που έχει ορίσει η αρμόδια αρχή του κράτους εκτέλεσης·

β)

δεν πληρούνται οι απαιτήσεις του άρθρου 5·

γ)

το μέτρο προστασίας αφορά πράξη η οποία δεν συνιστά αξιόποινη πράξη σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους εκτέλεσης·

δ)

η προστασία πηγάζει από την εκτέλεση ποινής ή μέτρου που καλύπτεται από αμνηστία σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους εκτέλεσης και αφορά πράξη ή συμπεριφορά η οποία εμπίπτει στη δικαιοδοσία του κράτους εκτέλεσης δυνάμει του εν λόγω δικαίου·

ε)

το δίκαιο του κράτους εκτέλεσης προβλέπει την παροχή ασυλίας στο πρόσωπο που προκαλεί κίνδυνο, η οποία καθιστά αδύνατη την έκδοση μέτρων βάσει ευρωπαϊκής εντολής προστασίας·

στ)

η ποινική δίωξη κατά του προσώπου που προκαλεί κίνδυνο για την πράξη ή τη συμπεριφορά σε σχέση με την οποία έχει εκδοθεί το μέτρο προστασίας έχει παραγραφεί σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους εκτέλεσης, όταν η πράξη ή συμπεριφορά εμπίπτει στη δικαιοδοσία του δυνάμει της εθνικής του νομοθεσίας·

ζ)

η αναγνώριση της ευρωπαϊκής εντολής προστασίας αντιβαίνει στην αρχή ne bis in idem·

η)

σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους εκτέλεσης, το πρόσωπο που προκαλεί κίνδυνο δεν μπορεί, λόγω της ηλικίας του, να θεωρηθεί ποινικά υπεύθυνο για την πράξη ή τη συμπεριφορά σε σχέση με την οποία έχει εκδοθεί το μέτρο προστασίας·

θ)

το μέτρο προστασίας σχετίζεται με ποινικό αδίκημα το οποίο σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους εκτέλεσης θεωρείται ότι έχει διαπραχθεί εν όλω ή κατά μείζον ή ουσιώδες μέρος στο έδαφός του.

α)

να ενημερώσει χωρίς καθυστέρηση το κράτος έκδοσης και το προστατευόμενο πρόσωπο για την άρνηση και την αιτιολόγησή της·

β)

να ενημερώσει, αν απαιτείται, το προστατευόμενο πρόσωπο ότι μπορεί να ζητήσει την έκδοση μέτρου προστασίας δυνάμει της εθνικής του νομοθεσίας·

γ)

να ενημερώσει το προστατευόμενο πρόσωπο σχετικά με τα τυχόν διαθέσιμα σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο ένδικα μέσα κατά της απόφασής της.

α)

να επιβάλλει ποινικές κυρώσεις και να λάβει οποιοδήποτε άλλο μέτρο ως αποτέλεσμα της παραβίασης, αν η παραβίαση συνιστά πράξη αξιόποινη σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους εκτέλεσης·

β)

να λαμβάνει αποφάσεις μη ποινικού χαρακτήρα που έχουν σχέση με την παραβίαση·

γ)

να λαμβάνει κάθε επείγον και προσωρινό μέτρο ώστε να τερματιστεί η παραβίαση, εν αναμονή, κατά περίπτωση, μεταγενέστερης απόφασης του κράτους έκδοσης.

α)

την ανανέωση, επανεξέταση, τροποποίηση, ανάκληση και απόσυρση του μέτρου προστασίας, και, επακολούθως, της ευρωπαϊκής εντολής προστασίας·

β)

την επιβολή μέτρου στερητικού της ελευθερίας ως αποτέλεσμα της ανάκλησης του μέτρου προστασίας, εφόσον το μέτρο προστασίας έχει επιβληθεί κατόπιν δικαστικής απόφασης, κατά την έννοια του άρθρου 2 της απόφασης-πλαισίου 2008/947/ΔΕΥ ή κατόπιν απόφασης για μέτρα επιτήρησης, όπως ορίζονται στο άρθρο 4 της απόφασης-πλαισίου 2009/829/ΔΕΥ.

α)

τροποποιεί τα μέτρα που έχει λάβει με βάση την ευρωπαϊκή εντολή προστασίας, ενεργώντας σύμφωνα με το άρθρο 9 ή

β)

αρνείται να εκτελέσει την τροποποιημένη απαγόρευση ή τον περιορισμό εάν δεν εμπίπτει στις κατηγορίες απαγορεύσεων ή περιορισμών που αναφέρονται στο άρθρο 5 ή εάν οι πληροφορίες που διαβιβάζονται μαζί με την ευρωπαϊκή εντολή προστασίας σύμφωνα με το άρθρο 7 είναι ελλιπείς και δεν έχουν συμπληρωθεί εντός της προθεσμίας που έθεσε η αρμόδια αρχή του κράτους εκτέλεσης σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 4.

α)

αν υπάρχουν σαφή στοιχεία ότι το προστατευόμενο πρόσωπο δεν κατοικεί ούτε διαμένει στο έδαφος του κράτους εκτέλεσης ή το έχει εγκαταλείψει οριστικά·

β)

όταν, σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο, έχει παρέλθει η μέγιστη διάρκεια ισχύος των μέτρων που έχουν ληφθεί κατ’ εφαρμογή της ευρωπαϊκής εντολής προστασίας·

γ)

στην περίπτωση του άρθρου 13 παράγραφος 7 στοιχείο β) ή

δ)

αν δικαστική απόφαση, κατά την έννοια του άρθρου 2 της απόφασης-πλαισίου 2008/947/ΔΕΥ, ή απόφαση περί μέτρων επιτήρησης, κατά την έννοια του άρθρου 4 της απόφασης-πλαισίου 2009/829/ΔΕΥ, διαβιβάζεται στο κράτος εκτέλεσης μετά την αναγνώριση της ευρωπαϊκής εντολής προστασίας.