32003L0114

Richtlijn 2003/114/EG van het Europees Parlement en de Raad

van 22 december 2003

tot wijziging van Richtlijn 95/2/EG betreffende levensmiddelenadditieven met uitzondering van kleurstoffen en zoetstoffen

HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, en met name op artikel 95,

Gezien het voorstel van de Commissie,

Gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité(1),

Handelend volgens de procedure van artikel 251 van het Verdrag(2),

Overwegende hetgeen volgt:

(1) Levensmiddelenadditieven kunnen alleen voor gebruik in levensmiddelen worden goedgekeurd als zij voldoen aan bijlage II bij Richtlijn 89/107/EEG van de Raad van 21 december 1988 betreffende de onderlinge aanpassing van de wetgevingen der lidstaten inzake levensmiddelenadditieven die in voor menselijke voeding bestemde waren mogen worden gebruikt(3).

(2) Bij Richtlijn 95/2/EG van het Europees Parlement en de Raad van 20 februari 1995 betreffende levensmiddelenadditieven met uitzondering van kleurstoffen en zoetstoffen(4) is een lijst van levensmiddelenadditieven vastgesteld die in de Gemeenschap mogen worden gebruikt, alsmede de voorwaarden voor het gebruik daarvan.

(3) Sedert de vaststelling van Richtlijn 95/2/EG hebben zich technische ontwikkelingen op het gebied van levensmiddelenadditieven voorgedaan. Die richtlijn moet aan deze ontwikkelingen worden aangepast.

(4) Richtlijn 88/388/EEG van de Raad van 22 juni 1988 betreffende de onderlinge aanpassing van de wetgevingen der lidstaten inzake aroma's voor gebruik in levensmiddelen en de uitgangsmaterialen voor de bereiding van die aroma's(5) bepaalt dat er een lijst wordt opgesteld van additieven die noodzakelijk zijn voor de opslag en het gebruik van aroma's en dat alle bijzondere voorwaarden met betrekking tot het gebruik van dergelijke additieven, die noodzakelijk kunnen zijn voor de bescherming van de volksgezondheid of het handelsverkeer, moeten worden vastgesteld.

(5) Het is wenselijk in Richtlijn 95/2/EG die maatregelen betreffende additieven op te nemen die nodig zijn voor de opslag en het gebruik van aroma's, om zo bij te dragen tot de transparantie en consistentie van de communautaire wetgeving en om de naleving van de communautaire wetgeving inzake levensmiddelenadditieven door levensmiddelenproducenten, met name in het midden- en kleinbedrijf, te vergemakkelijken. Bovendien vallen aroma's onder de definitie van "levensmiddel" van Verordening (EG) nr. 178/2002 van het Europees Parlement en de Raad van 28 januari 2002 tot vaststelling van de algemene beginselen en voorschriften van de levensmiddelenwetgeving, tot oprichting van een Europese Autoriteit voor voedselveiligheid en tot vaststelling van procedures voor voedselveiligheidsaangelegenheden(6).

(6) Additieven die nodig zijn om de veiligheid en kwaliteit van aroma's te waarborgen en de opslag en het gebruik ervan te vergemakkelijken, moeten worden toegestaan, maar de concentratie van in die aroma's voorkomende additieven moet worden beperkt tot het minimum dat nodig is om het beoogde doel te bereiken. Voorts wordt gewaarborgd dat de consumenten op juiste, volledige en niet-misleidende wijze worden voorgelicht omtrent het gebruik van additieven.

(7) De concentratie van een additief in een levensmiddel als gevolg van het gebruik van een aroma is doorgaans laag en het additief heeft geen technologische functie in het levensmiddel. Indien echter het additief onder bepaalde omstandigheden wel een technologische functie in het samengestelde levensmiddel heeft, dient het te worden beschouwd als additief van het samengestelde levensmiddel en niet als additief van het aroma en moeten de voor het additief in het betrokken levensmiddel geldende voorschriften van toepassing zijn, met inbegrip van de etiketteringsvoorschriften van Richtlijn 2000/13/EG van het Europees Parlement en de Raad van 20 maart 2000 betreffende de onderlinge aanpassing van de wetgeving der lidstaten inzake de etikettering en presentatie van levensmiddelen alsmede inzake de daarvoor gemaakte reclame(7).

(8) Overeenkomstig Richtlijn 88/388/EEG moeten levensmiddelenproducenten worden ingelicht over de concentraties van alle additieven in aroma's zodat zij zich aan de communautaire wetgeving kunnen houden. Die richtlijn schrijft ook voor dat van elk bestanddeel waarvoor een kwantitatieve beperking in een levensmiddel geldt, de hoeveelheid op het etiket wordt vermeld. Een kwantitatieve beperking wordt hetzij in getallen uitgedrukt hetzij door het "quantum satis"-beginsel.

(9) Voor het bereiken van de fundamentele doelstellingen van deze richtlijn, namelijk het waarborgen van de eenheid van de markt en van een hoog niveau van consumentenbescherming, is het, overeenkomstig het evenredigheidbeginsel, noodzakelijk en passend voorschriften vast te stellen inzake het gebruik van additieven in aroma's. Overeenkomstig artikel 5, derde alinea, van het Verdrag gaat deze richtlijn niet verder dan hetgeen nodig is om deze doelstellingen te bereiken.

(10) Ingevolge een verzoek van een lidstaat en het advies van het bij Besluit 97/579/EG van de Commissie van 23 juli 1997 houdende de instelling van wetenschappelijke comités op het gebied van de gezondheid van de consumenten en de voedselveiligheid(8) ingestelde Wetenschappelijk Comité voor de menselijke voeding moet gehydrogeneerd poly-1-deceen, dat overeenkomstig Richtlijn 89/107/EEG op nationaal niveau is toegelaten, ook op communautair niveau toegelaten worden.

(11) Bifenyl (E 230), orthofenylfenol (E 231) en natriumorthofenylfenol (E 232) zijn in Richtlijn 95/2/EG opgenomen als conserveermiddelen op en in citrusvruchten. Deze stoffen vallen echter onder de definitie van gewasbeschermingsmiddelen van Richtlijn 91/414/EEG van de Raad van 15 juli 1991 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen(9). Daarom dienen zij niet langer onder de werkingssfeer van Richtlijn 95/2/EG te vallen. De lidstaten en de Commissie zorgen ervoor dat er geen wettelijke leemte bestaat wat deze stoffen betreft. De toestemming om deze stoffen als fytosanitaire producten op de markt te brengen dient zo spoedig mogelijk te worden verleend.

(12) Op 4 april 2003 heeft het Wetenschappelijk Comité voor de menselijke voeding verklaard dat de tijdelijke aanvaardbare dagelijkse opname van E 214 tot E 219 alkylesters van p-hydroxybenzoëzuur en de natriumzouten ervan moet worden ingetrokken, indien geen nieuwe gegevens over hun opname en toxiciteit beschikbaar worden gemaakt.

(13) Richtlijn 95/2/EG dient derhalve te worden gewijzigd.

(14) In Richtlijn 67/427/EEG van de Raad van 27 juni 1967 betreffende het gebruik van bepaalde conserveermiddelen voor de oppervlaktebehandeling van citrusvruchten alsmede betreffende de controlemaatregelen voor de opsporing en de kwantitatieve bepaling van conserveermiddelen in en op citrusvruchten(10) zijn de controlemaatregelen vastgesteld voor conserveermiddelen in en op citrusvruchten. Aangezien deze conserveermiddelen niet langer toegestaan zijn voor gebruik in citrusvruchten uit hoofde van Richtlijn 95/2/EG, moet Richtlijn 67/427/EEG worden ingetrokken.

(15) Overeenkomstig artikel 6 van Richtlijn 89/107/EEG is het Wetenschappelijk Comité voor de menselijke voeding geraadpleegd over de vaststelling van bepalingen die gevolgen voor de volksgezondheid kunnen hebben,

HEBBEN DE VOLGENDE RICHTLIJN VASTGESTELD:

Artikel 1

Richtlijn 95/2/EG wordt als volgt gewijzigd:

1. Artikel 1, lid 3, onder v), wordt vervangen door:

"v) stabilisatoren: stoffen die het mogelijk maken de fysisch-chemische toestand van een levensmiddel te handhaven. Stabilisatoren omvatten stoffen die het mogelijk maken een homogene dispersie van twee of meer onmengbare stoffen in een levensmiddel te handhaven, stoffen die een bestaande kleur van een levensmiddel stabiliseren, fixeren of intensifiëren en stoffen die het bindend vermogen van het levensmiddel verhogen, onder meer door de vorming van crosslinks tussen eiwitten waardoor afzonderlijke deeltjes tot een gereconstitueerd levensmiddel worden samengebonden;";

2. artikel 3 wordt als volgt gewijzigd:

a) lid 1 wordt vervangen door:

"1. De aanwezigheid van een levensmiddelenadditief is toegestaan:

a) in een niet in artikel 2, lid 3, vermeld samengesteld levensmiddel, voorzover het levensmiddelenadditief in een van de ingrediënten van het samengestelde levensmiddel is toegestaan;

b) in een levensmiddel waaraan een aroma is toegevoegd voorzover het levensmiddelenadditief in dat aroma overeenkomstig deze richtlijn is toegestaan en via het aroma in het levensmiddel terechtgekomen is, mits het levensmiddelenadditief in het uiteindelijke levensmiddel geen technologische functie heeft, of

c) als het levensmiddel uitsluitend bestemd is voor gebruik bij de bereiding van een samengesteld levensmiddel, voorzover het samengestelde levensmiddel beantwoordt aan de bepalingen van deze richtlijn.";

b) het volgende lid wordt toegevoegd:

"3. Het niveau van in aroma's aanwezige additieven dient te worden beperkt tot het minimum dat noodzakelijk is om de veiligheid en de kwaliteit van de aroma's te garanderen en de opslag ervan te vergemakkelijken. Het gebruik van additieven in aroma's mag de consument bovendien niet misleiden en mag geen risico vormen voor de gezondheid van de consument. Indien het voorkomen van een additief in een levensmiddel, ten gevolge van het toevoegen van aroma's, een technologische functie in het levensmiddel heeft, wordt het beschouwd als een additief van het levensmiddel en niet als een additief van het aroma.";

3. de bijlagen worden gewijzigd zoals aangegeven in de bijlage bij deze richtlijn.

Artikel 2

1. De Commissie en het Europees Agentschap voor de voedselveiligheid herzien vóór 1 juli 2004 de voorwaarden voor het gebruik van de additieven E 214 tot E 219.

2. De Commissie legt vóór 27 januari 2006 aan het Europees Parlement en de Raad een verslag voor over de stand van de herevaluatie van additieven. Deze herevaluatie zal vooral betrekking hebben op E 432 tot en met E 436 (polysorbaten) en E 251 en E 252 (nitraten) en E 249 en E 250 (nitrieten).

Artikel 3

Richtlijn 67/427/EEG wordt ingetrokken.

Artikel 4

1. De lidstaten dragen zorg voor de inwerkingtreding van de nodige wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen om aan deze richtlijn te voldoen teneinde:

- de handel in en het gebruik van producten die aan deze richtlijn voldoen uiterlijk op 27 juli 2005 toe te staan,

- de handel in en het gebruik van producten die niet aan deze richtlijn voldoen uiterlijk op 27 januari 2006 te verbieden. Producten die vóór die datum op de markt zijn gebracht of geëtiketteerd en die niet aan deze richtlijn voldoen, mogen echter worden verkocht zolang de voorraad strekt.

Zij stellen de Commissie hiervan onverwijld in kennis.

2. Wanneer de lidstaten deze bepalingen aannemen, wordt in die bepalingen naar deze richtlijn verwezen of wordt hiernaar verwezen bij de officiële bekendmaking van de bepalingen. De regels voor deze verwijzing worden vastgesteld door de lidstaten.

Artikel 5

Deze richtlijn treedt in werking op de dag van haar bekendmaking in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Artikel 6

Deze richtlijn is gericht tot de lidstaten.

Gedaan te Brussel, 22 december 2003.

Voor het Europees Parlement

De voorzitter

P. Cox

Voor de Raad

De voorzitter

A. Matteoli

(1) PB C 208 van 3.9.2003, blz. 30.

(2) Advies van het Europees Parlement van 3 juli 2003 (nog niet bekendgemaakt in het Publicatieblad) en besluit van de Raad van 1 december 2003.

(3) PB L 40 van 11.2.1989, blz. 27. Richtlijn gewijzigd bij Richtlijn 94/34/EG van het Europees Parlement en de Raad (PB L 237 van 10.9.1994, blz. 1).

(4) PB L 61 van 18.3.1995, blz. 1. Richtlijn laatstelijk gewijzigd bij Richtlijn 2003/52/EG (PB L 178 van 17.7.2003, blz. 23).

(5) PB L 184 van 15.7.1988, blz. 61. Richtlijn gewijzigd bij Richtlijn 91/71/EEG van de Commissie (PB L 42 van 15.2.1991, blz. 25).

(6) PB L 31 van 1.2.2002, blz. 1. Verordening gewijzigd bij Verordening (EG) nr. 1642/2003 (PB L 245 van 29.9.2003, blz. 4).

(7) PB L 109 van 6.5.2000, blz. 29. Richtlijn laatstelijk gewijzigd bij Richtlijn 2003/89/EG (PB L 308 van 25.11.2003, blz. 15).

(8) PB L 237 van 28.8.1997, blz. 18. Besluit gewijzigd bij Besluit 2000/443/EG (PB L 179 van 18.7.2000, blz. 13).

(9) PB L 230 van 19.8.1991, blz. 1. Richtlijn laatstelijk gewijzigd bij Verordening (EG) nr. 806/2003 (PB L 122 van 16.5.2003, blz. 1).

(10) PB 148 van 11.7.1967, blz. 1.

BIJLAGE

De bijlagen bij Richtlijn 95/2/EG worden als volgt gewijzigd:

1. In bijlage I:

a) wordt noot 2 vervangen door:

"2. De onder de nummers E 407, E 407a en E 440 vermelde stoffen mogen met suikers worden gestandaardiseerd onder de voorwaarde dat dit samen met hun nummer en aanduiding vermeld wordt.";

b) wordt in de lijst van additieven:

- de gehele vermelding E 170 vervangen door "E 170 calciumcarbonaat";

- in de vermelding E 466 de naam "cellulose gom" toegevoegd;

- in de vermelding E 469 de naam "Enzymatisch gehydroliseerde cellulose gom" toegevoegd.

2. In bijlage II:

a) wordt overal in de tekst "E 170 calciumcarbonaten" vervangen door "E 170 calciumcarbonaat";

b) wordt aan de lijst van additieven en maximumconcentraties betreffende "Cacao- en chocoladeproducten zoals omschreven in Richtlijn 2000/36/EG" het volgende toegevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

c) wordt in de lijst van additieven en de maximumconcentratie voor "Bevroren of diepgevroren onbewerkte groenten en vruchten; gebruiksklare voorverpakte gekoelde onbewerkte groenten en vruchten; voorverpakte onbewerkte en geschilde aardappelen" het volgende ingevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

d) wordt in de lijst van additieven en de maximumconcentratie voor "Vruchtencompote" het volgende toegevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

e) wordt in de lijst van additieven en de maximumconcentratie voor "Mozzarella- en weikaas" het volgende ingevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

f) wordt in fine het volgende toegevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

3. In bijlage III:

A. wordt deel A als volgt gewijzigd:

a) de aanduiding "Gedeeltelijk gebakken, voorverpakte bakkerijproducten voor verkoop in de kleinhandel" wordt vervangen door "Gedeeltelijk gebakken, voorverpakte bakkerijproducten, bedoeld voor de kleinhandel, en brood met verminderde verbrandingswaarde, bedoeld voor de kleinhandel";

b) in fine wordt het volgende toegevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

B. wordt deel C als volgt gewijzigd:

a) de volgende vermeldingen worden geschrapt:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

b) bij E 1105 wordt het volgende levensmiddel toegevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

C. wordt deel D als volgt gewijzigd:

a) in fine worden de volgende levensmiddelen en maximumconcentraties toegevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

b) in de lijst van levensmiddelen wordt bij E 315 en E 316 de aanduiding "Halfverduurzaamde en verduurzaamde vleesproducten" vervangen door "Gepekelde vleesproducten en verduurzaamde vleesproducten".

4. In bijlage IV:

a) worden bij E 338 tot en met E 452 het volgende levensmiddel en de volgende maximumconcentratie toegevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

b) worden bij E 338 tot en met E 452 het volgende levensmiddel en de volgende maximumconcentratie geschrapt:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

c) worden bij E 416 het volgende levensmiddel en de volgende maximumconcentratie toegevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

d) worden bij E 432 tot en met E 436 de volgende levensmiddelen en maximumconcentraties toegevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

e) worden bij E 444 het volgende levensmiddel en de volgende maximumconcentratie toegevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

f) wordt bij E 551, na de lijst van levensmiddelen en maximumconcentraties voor E 535 tot E 538, het volgende toegevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

g) worden bij E 900 het volgende levensmiddel en de volgende maximumconcentratie toegevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

h) in de lijst van levensmiddelen en maximumconcentraties voor E 901 tot E 904 wordt de vermelding "E 903 Carnauba wax" geschrapt en wordt na de vermelding "E 904" de volgende vermelding bij E 903 toegevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

i) worden bij E 459 de volgende levensmiddelen en maximumconcentraties toegevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

j) wordt in fine het volgende toegevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

5. In bijlage V:

a) wordt in fine het volgende toegevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

b) voor E 468 wordt de naam "Vernet cellulose gom" toegevoegd.

6. In bijlage VI:

a) wordt bij de opmerkingen na de eerste alinea de volgende alinea ingevoegd:

"Zuigelingenvoeding en bijvoedingsmiddelen bij de overgang op vast voedsel voor zuigelingen en peuters mogen E 1450 (zetmeelnatriumoctenylsuccinaat) bevatten afkomstig van de toevoeging van vitaminepreparaten of preparaten van meervoudig onverzadigde vetzuren. De hoeveelheid E 1450 in het gebruiksklare product mag niet meer bedragen dan 100 mg/kg afkomstig van vitaminepreparaten en 1000 mg/kg afkomstig van preparaten van meervoudig onverzadigde vetzuren.".

b) in deel 4:

- wordt de titel vervangen door:

"LEVENSMIDDELENADDITIEVEN DIE ZIJN TOEGESTAAN IN DIEETVOEDING VOOR ZUIGELINGEN EN PEUTERS VOOR MEDISCH GEBRUIK ZOALS OMSCHREVEN IN RICHTLIJN 1999/21/EG(1)"

- wordt het volgende toegevoegd:

">RUIMTE VOOR DE TABEL>"

(1) Richtlijn 1999/21/EG van de Commissie van 25 maart 1999 betreffende dieetvoeding voor medisch gebruik (PB L 91 van 7.4.1999, blz. 29).