EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52011IP0141

Μελλοντική πολιτική διεθνών επενδύσεων της Ένωσης Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Απριλίου 2011 σχετικά με τη μελλοντική πολιτική διεθνών επενδύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2010/2203(INI))

ΕΕ C 296E της 2.10.2012, p. 34–40 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

2.10.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 296/34


Τετάρτη 6 Απριλίου 2011
Μελλοντική πολιτική διεθνών επενδύσεων της Ένωσης

P7_TA(2011)0141

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Απριλίου 2011 σχετικά με τη μελλοντική πολιτική διεθνών επενδύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2010/2203(INI))

2012/C 296 E/05

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή Περιφερειών της 7ης Ιουλίου 2010 με τίτλο «Προς μια σφαιρική ευρωπαϊκή πολιτική διεθνών επενδύσεων» (COM(2010)0343) καθώς και την πρόταση της Επιτροπής της 7ης Ιουλίου 2010 για κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με θέσπιση μεταβατικών ρυθμίσεων στο πλαίσιο διμερών επενδυτικών συμφωνιών μεταξύ κρατών μελών και τρίτων χωρών (COM(2010)0344),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 3ης Μαρτίου 2010 με τίτλο «Ευρώπη 2020 – Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020), και την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή Περιφερειών της 9ης Νοεμβρίου 2010 με τίτλο «Εμπόριο, Ανάπτυξη και Παγκόσμιες Υποθέσεις – η Εμπορική Πολιτική ως βασική συνιστώσα της στρατηγικής “Ευρώπη 2020” της ΕΕ» (COM(2010)0612),

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2010 για μια σφαιρική ευρωπαϊκή πολιτική διεθνών επενδύσεων,

έχοντας υπόψη τις ενημερωμένες κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ σχετικά με τις πολυεθνικές επιχειρήσεις,

έχοντας υπόψη τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τη μη τήρηση υποχρεώσεων από τα κράτη μέλη και ειδικότερα την απόφαση της 3ης Μαρτίου 2009 στην υπόθεση Επιτροπή κατά Αυστρίας (Υπόθεση C-205/06), την απόφαση της 3ης Μαρτίου 2009 στην υπόθεση Επιτροπή κατά Σουηδίας (Υπόθεση C-249/06), και την απόφαση της 19ης Νοεμβρίου 2009 στην υπόθεση Επιτροπή κατά Φινλανδίας (Υπόθεση C-118/07),

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Ανάπτυξης καθώς και της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής (A7-0070/2011),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συνθήκη της Λισαβόνας έχει θέσει τις άμεσες ξένες επενδύσεις (FDI) υπό την αποκλειστική αρμοδιότητα της ΕΕ, όπως αυτό κατοχυρώνεται με τα άρθρα 3 παράγραφος 1 στοιχείο ε) και τα άρθρα 206 και 207 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 1959 έχουν συναφθεί πάνω από 1 200 διμερείς συνθήκες επενδύσεων (ΔΣΕ) από τα κράτη μέλη σε διμερές επίπεδο και σχεδόν 3 000 ΔΣΕ έχουν συναφθεί συνολικά,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως γίνεται ευρέως αποδεκτό, οι εισερχόμενες επενδύσεις μπορούν να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα των χωρών υποδοχής, αλλά στην περίπτωση των εξερχόμενων επενδύσεων μπορεί να είναι αναγκαία μια συνδρομή προσαρμογής για τους λιγότερο ειδικευμένους εργαζόμενους· λαμβάνοντας υπόψη ότι αποτελεί ευθύνη κάθε κυβέρνησης να ενισχύει τα ευεργετικά αποτελέσματα των επενδύσεων, προλαμβάνοντας παράλληλα κάθε επιβλαβές αποτέλεσμα,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα άρθρα 206 και 207 της ΣΛΕΕ δεν ορίζουν τις FDI και ότι το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (1) έχει διευκρινίσει την έννοια του όρου FDI, βάσει τριών κριτηρίων: ότι θα πρέπει να θεωρούνται ως μακροπρόθεσμες επενδύσεις, να εκπροσωπούν το λιγότερο 10 % των ιδίων κεφαλαίων/μετοχών της συνδεδεμένης εταιρείας και να δίνουν στον επενδυτή διαχειριστικό έλεγχο στις δραστηριότητες της συνδεδεμένης εταιρείας· εκτιμώντας ότι ο εν λόγω ορισμός είναι σύμφωνος με τους ορισμούς του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και του ΟΟΣΑ και ότι εισάγει ιδίως διάκριση σε σχέση με τις επενδύσεις χαρτοφυλακίου και τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας· εκτιμώντας ότι είναι δυσχερής η σαφής διάκριση μεταξύ FDI και επενδύσεων χαρτοφυλακίου και θα είναι δύσκολο να εφαρμοστεί εμπράκτως ένας άκαμπτος νομικός ορισμός στην επενδυτική πρακτική,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα κράτη μέλη χρησιμοποιούν ευρείς ορισμούς του όρου «ξένος επενδυτής», και ότι μάλιστα μια ταχυδρομική διεύθυνση μπορεί να κρίνεται επαρκής για να προσδιοριστεί η εθνικότητα της επιχείρησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι το γεγονός αυτό έχει επιτρέψει σε ορισμένες επιχειρήσεις να υποβάλουν αγωγές κατά των χωρών τους με τη βοήθεια ΔΣΕ που έχουν υπογραφεί με τρίτες χώρες, και ότι κάθε ευρωπαϊκή εταιρεία θα πρέπει να μπορεί να βασίζεται σε μελλοντικές συμφωνίες επενδύσεων ή ελευθέρων συναλλαγών της ΕΕ οι οποίες θα περιέχουν κεφάλαια σχετικά με τις επενδύσεις,

ΣΤ.

εκτιμώντας ότι η εμφάνιση νέων χωρών με σημαντικό επενδυτικό δυναμικό ως τοπικών ή παγκόσμιων δυνάμεων έχει αλλάξει την κλασσική αντίληψη σύμφωνα με την οποία οι μοναδικοί επενδυτές προέρχονται από αναπτυγμένες χώρες,

Ζ.

εκτιμώντας ότι, μετά την εμφάνιση των πρώτων περιπτώσεων επίλυσης διαφορών κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 90 και παρά τις γενικά θετικές εμπειρίες, κατέστησαν σαφή ορισμένα προβλήματα εξαιτίας της χρησιμοποίησης στις συμφωνίες αόριστων διατυπώσεων που παρέμεναν προς ερμηνεία, ειδικότερα σε ό,τι αφορά τη δυνατότητα σύγκρουσης μεταξύ ιδιωτικών συμφερόντων και της ρυθμιστικής αρμοδιότητας των δημόσιων αρχών, π.χ. σε περιπτώσεις όπου η έγκριση θεμιτής νομοθεσίας οδηγούσε ένα κράτος να καταδικάζεται από όργανα διεθνούς διαιτησίας για παραβίαση της αρχής της «δίκαιης και ίσης μεταχείρισης»,

Η.

εκτιμώντας ότι οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, οι οποίες είναι από τις πρώτες χώρες που έχουν αντιμετωπίσει παρόμοιες αποφάσεις, ενέκριναν το μοντέλο τους όσον αφορά τις ΔΣΕ με σκοπό να περιορίσουν το εύρος ερμηνείας από τη διαιτησία και να εξασφαλίσουν καλύτερη προστασία για τις αρμοδιότητες παρέμβασης του δημοσίου,

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή έχει εκπονήσει έναν κατάλογο χωρών που θα αποτελέσουν προνομιούχους εταίρους για τη διαπραγμάτευση των πρώτων συμφωνιών επενδύσεων (Καναδάς, Κίνα, Ινδία, Mercosur, Ρωσία και Σιγκαπούρη),

Ι.

εκτιμώντας ότι η νεοσυσταθείσα Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) θα ενισχύσει την παρουσία και τον ρόλο της ΕΕ στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης και της προάσπισης των εμπορικών στόχων της ΕΕ, στον τομέα των επενδύσεων,

1.

αναγνωρίζει ότι, λόγω της Συνθήκης της Λισαβόνας, οι άμεσες ξένες επενδύσεις (FDI) εμπίπτουν πλέον στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης· σημειώνει ότι η νέα αυτή αποκλειστική αρμοδιότητα της ΕΕ θέτει μια διπλή πρόκληση, αφενός για τη διαχείριση των υφιστάμενων ΔΣΕ και αφετέρου για τον καθορισμό μιας ευρωπαϊκής πολιτικής σε θέματα επενδύσεων που θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των επενδυτών και των αποδεκτριών χωρών, αλλά επίσης στα ευρύτερα οικονομικά συμφέροντα και τους στόχους εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ·

2.

χαιρετίζει τη νέα αυτή αρμοδιότητα της ΕΕ και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν αυτήν την ευκαιρία για να αναπτύξουν, από κοινού με το Κοινοβούλιο, μια ολοκληρωμένη και συνεκτική επενδυτική πολιτική που θα προωθεί υψηλής ποιότητας επενδύσεις και θα συμβάλλει θετικά στην παγκόσμια οικονομική πρόοδο και στη βιώσιμη ανάπτυξη· θεωρεί ότι το Κοινοβούλιο θα πρέπει να έχει επαρκή συμμετοχή στη χάραξη της μελλοντικής επενδυτικής πολιτικής και ότι αυτό απαιτεί κατάλληλη διαβούλευση όσον αφορά τις εντολές για επικείμενες διαπραγματεύσεις, καθώς και τακτική και περιεκτική ενημέρωση για την πορεία των εν εξελίξει διαπραγματεύσεων·

3.

διαπιστώνει ότι η ΕΕ αποτελεί έναν σημαντικό οικονομικό συνασπισμό, ο οποίος διαθέτει πολύ μεγάλο διαπραγματευτικό βάρος· θεωρεί ότι μια κοινή πολιτική για τις επενδύσεις μπορεί να ανταποκριθεί στις προσδοκίες τόσο των επενδυτών όσο και των ενδιαφερομένων κρατών και να συμβάλει στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ και των επιχειρήσεών της και να αυξήσει την απασχόληση·

4.

επισημαίνει την ανάγκη για ένα συντονισμένο ευρωπαϊκό πλαίσιο, το οποίο θα σκοπεύει στην παροχή ασφάλειας και θα ενθαρρύνει την προώθηση των αρχών και των στόχων της ΕΕ·

5.

υπενθυμίζει ότι στην παρούσα φάση παγκοσμιοποίησης έχει σημειωθεί κατακόρυφη άνοδος των FDI, οι οποίες το 2007, τη χρονιά προτού πληγούν οι επενδύσεις από την παγκόσμια οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση, έφτασαν στο ύψος-ρεκόρ των σχεδόν 1 500 δισ. EUR, με την ΕΕ να αποτελεί τη μεγαλύτερη πηγή FDI σε ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία· υπογραμμίζει ωστόσο ότι το 2008 και 2009 οι επενδύσεις μειώθηκαν λόγω της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης· τονίζει επίσης ότι γύρω στο 80 % του συνολικού ύψους των παγκόσμιων FDI αφορά διασυνοριακές συγχωνεύσεις και εξαγορές·

6.

χαιρετίζει την ανακοίνωση της Επιτροπής «Προς μια σφαιρική ευρωπαϊκή πολιτική διεθνών επενδύσεων», αλλά υπογραμμίζει ότι, ενώ η ανακοίνωση επικεντρώνεται ιδιαίτερα στην προστασία των επενδυτών, θα έπρεπε να καλύπτει πληρέστερα το δικαίωμα να προστατευθεί η δυνατότητα ρυθμιστικής παρέμβασης του δημοσίου και η εκπλήρωση της υποχρέωσης της ΕΕ να ασκεί συνεκτική πολιτική για την ανάπτυξη·

7.

θεωρεί ότι οι επενδύσεις μπορούν να έχουν θετικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη και την απασχόληση, όχι μόνο στην ΕΕ αλλά και στις αναπτυσσόμενες χώρες, εφόσον οι επενδυτές συμβάλλουν ενεργά στους αναπτυξιακούς στόχους των κρατών υποδοχής, π.χ. στηρίζοντας την τοπική οικονομία μέσω της μεταφοράς τεχνολογίας και χρησιμοποιώντας τοπικό εργατικό δυναμικό και παραγωγικές εισροές·

8.

καλεί την Επιτροπή να λάβει επαρκώς υπόψη τις εμπειρίες τις οποίες έχει αποκτήσει σε πολυμερές, πλειομερές και διμερές επίπεδο, ειδικότερα σε ό,τι αφορά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων του ΟΟΣΑ για μια πολυμερή συμφωνία σε θέματα επενδύσεων·

9.

καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει την επενδυτική στρατηγική της ΕΕ με προσεκτικό και συντονισμένο τρόπο, βασιζόμενη στις βέλτιστες πρακτικές των ΔΣΕ· σημειώνει την απόκλιση ως προς το περιεχόμενο μεταξύ των συμφωνιών των κρατών μελών και καλεί την Επιτροπή να επιτύχει τη σύγκλισή τους, προκειμένου να παράσχει ένα ισχυρό ενωσιακό πρότυπο για τις συμφωνίες επενδύσεων, το οποίο να είναι επίσης δεκτικό προσαρμογών ανάλογα με το επίπεδο ανάπτυξης της χώρας-εταίρου·

10.

ζητεί από την Επιτροπή να εκδώσει μη δεσμευτικού χαρακτήρα κατευθυντήριες γραμμές το συντομότερο δυνατό, π.χ. με την μορφή ενός υποδείγματος ΔΣΕ το οποίο να μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τα κράτη μέλη έτσι ώστε να ενισχυθεί η βεβαιότητα και η συνέπεια·

Ορισμοί και πεδίο εφαρμογής

11.

καλεί την Επιτροπή να παράσχει σαφή ορισμό των επενδύσεων που πρέπει να προστατεύονται, συμπεριλαμβανομένων τόσο των FDI όσο και των επενδύσεων χαρτοφυλακίου· θεωρεί ωστόσο ότι οι κερδοσκοπικές μορφές επένδυσης, όπως ορίζονται από την Επιτροπή, δεν πρέπει να προστατεύονται· επιμένει ότι, όποτε τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας ενσωματώνονται στο πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένων των συμφωνιών για τις οποίες έχουν ήδη προταθεί σχέδια διαπραγματευτικής εντολής, οι σχετικές διατάξεις πρέπει να αποφεύγουν έναν δυσμενή αντίκτυπο στην παραγωγή γενόσημων φαρμάκων και να σέβονται τις εξαιρέσεις των TRIPS για λόγους δημόσιας υγείας·

12.

επισημαίνει με ανησυχία ότι η διαπραγμάτευση ενός μεγάλου φάσματος επενδύσεων θα οδηγούσε στην ανάμειξη αποκλειστικών και συντρεχουσών αρμοδιοτήτων·

13.

ζητεί την καθιέρωση του όρου «επενδυτής της ΕΕ» που θα υπογράμμιζε, εκφράζοντας το πνεύμα του άρθρου 207 ΣΛΕΕ, τη σημασία της προώθησης των επενδυτών από όλα τα κράτη μέλη με ίσους όρους, εξασφαλίζοντάς τους ισότιμες συνθήκες λειτουργίας και προστασίας των επενδύσεών τους·

14.

υπενθυμίζει ότι η καθιερωμένη ΔΣΕ των κρατών μελών της ΕΕ χρησιμοποιεί έναν ευρύ ορισμό του «αλλοδαπού επενδυτή»· ζητεί από την Επιτροπή να αξιολογήσει σε ποιες περιπτώσεις αυτό έχει οδηγήσει σε καταχρηστικές πρακτικές· καλεί την Επιτροπή να παράσχει σαφή ορισμό του αλλοδαπού επενδυτή με βάση την αξιολόγηση αυτή και τον τελευταίο ορισμό αναφοράς του ΟΟΣΑ για τις FDΙ·

Προστασία των επενδυτών

15.

υπογραμμίζει ότι η προστασία όλων των επενδυτών της ΕΕ θα πρέπει να παραμείνει πρώτη προτεραιότητα των συμφωνιών επενδύσεων·

16.

επισημαίνει ότι οι διαπραγματεύσεις για τις ΔΣΕ συνιστούν χρονοβόρα διαδικασία· καλεί την Επιτροπή να διαθέσει ανθρώπινους και υλικούς πόρους στη διαπραγμάτευση και σύναψη συμφωνιών επενδύσεων της ΕΕ·

17.

θεωρεί ότι το αίτημα που εκφράστηκε από το Συμβούλιο στα συμπεράσματά του σχετικά με την ανακοίνωση – ότι δηλαδή το νέο ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο δεν θα πρέπει να έχει αρνητική επίπτωση στην προστασία των επενδυτών και στις εγγυήσεις που παρέχονται στο πλαίσιο των υφιστάμενων συμφωνιών – θα ενείχε τον κίνδυνο να προσβάλλεται οποιαδήποτε νέα συμφωνία και να απειληθεί η απαραίτητη ισορροπία μεταξύ προστασίας των επενδυτών και προστασίας της ρυθμιστικής αρμοδιότητας σε μια εποχή αυξημένων ξένων επενδύσεων· θεωρεί, επιπλέον, ότι μια τέτοια διατύπωση του κριτηρίου αξιολόγησης μπορεί να είναι αντίθετη προς το νόημα και το πνεύμα του άρθρου 207 ΣΛΕΕ·

18.

πιστεύει ότι η ανάγκη να καθορισθούν βέλτιστες πρακτικές, την οποία επισημαίνει και το Συμβούλιο στα συμπεράσματά του, αποτελεί μια πιο λογική και αποτελεσματική εναλλακτική λύση, στη βάση της οποίας θα μπορούσε να αναπτυχθεί μια συνεπής ευρωπαϊκή πολιτική στον τομέα των επενδύσεων·

19.

θεωρεί ότι οι μελλοντικές συμφωνίες επενδύσεων που θα συναφθούν από την ΕΕ θα πρέπει να βασίζονται στις βέλτιστες πρακτικές από την εμπειρία των κρατών μελών και να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα πρότυπα:

απουσία διακρίσεων (εθνική μεταχείριση και περισσότερο ευνοούμενη χώρα - MFN), με ακριβέστερη διατύπωση του ορισμού, ο οποίος να αναφέρει ότι οι αλλοδαποί και οι ημεδαποί επενδυτές πρέπει να λειτουργούν «υπό παρόμοιες συνθήκες» και να επιτρέπει κάποια ευελιξία στη ρήτρα MFN ώστε να μην εμποδίζονται οι διαδικασίες περιφερειακής ολοκλήρωσης στις αναπτυσσόμενες χώρες·

δίκαιη και ισότιμη αντιμετώπιση, που θα καθορίζεται με βάση το επίπεδο μεταχείρισης που θεσπίζεται από το διεθνές εθιμικό δίκαιο·

προστασία από την άμεσα και έμμεση απαλλοτρίωση, με έναν ορισμό που να εξασφαλίζει σαφή και δίκαιη ισορροπία μεταξύ στόχων δημόσιου συμφέροντος και ιδιωτικών συμφερόντων και να επιτρέπει επαρκή αποζημίωση αναλόγως της ζημίας που επέρχεται σε περίπτωση αθέμιτης απαλλοτρίωσης·

20.

καλεί την Επιτροπή να εκτιμήσει τον δυνητικό αντίκτυπο από την ενσωμάτωση μιας προστατευτικής ρήτρας στις μελλοντικές ευρωπαϊκές συμφωνίες επενδύσεων και να υποβάλει σχετική έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο·

21.

καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει την αμοιβαιότητα, όταν διαπραγματεύεται την πρόσβαση σε αγορά με τους κυριότερους ανεπτυγμένους εμπορικούς εταίρους της και τις κυριότερες αναδυόμενες οικονομίες, δίνοντας παράλληλα ιδιαίτερη προσοχή στην ανάγκη εξαίρεσης ευαίσθητων τομέων καθώς και διατήρησης της ασυμμετρίας στις εμπορικές σχέσεις της ΕΕ με τις αναπτυσσόμενες χώρες·

22.

επισημαίνει ότι η αναμενόμενη βελτίωση της ασφάλειας θα βοηθήσει τις ΜΜΕ να επενδύσουν στο εξωτερικό και σημειώνει ότι στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να εισακουστούν οι απόψεις των ΜΜΕ κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων·

Προστασία του δικαιώματος ρυθμιστικής παρέμβασης

23.

υπογραμμίζει ότι οι μελλοντικές συμφωνίες επενδύσεων που θα συναφθούν από την ΕΕ θα πρέπει να σέβονται τη δυνατότητα για δημόσιες παρεμβάσεις·

24.

εκφράζει την ιδιαίτερη ανησυχία του σε ότι αφορά το επίπεδο διακριτικής ευχέρειας των διεθνών διαιτητών να προβαίνουν σε ευρεία ερμηνεία των ρητρών προστασίας των επενδυτών, γεγονός που οδηγεί στο να αποκλείονται με τον τρόπο αυτό θεμιτές δημόσιες ρυθμίσεις· καλεί την Επιτροπή να παράσχει σαφείς ορισμούς προτύπων προστασίας των επενδυτών με σκοπό να αποφευχθούν παρόμοια προβλήματα στις νέες συμφωνίες επενδύσεων·

25.

καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει σε όλες τις μελλοντικές συμφωνίες ειδικές ρήτρες που θα καθορίζουν το δικαίωμα των συμβαλλομένων μερών της συμφωνίας να προβαίνουν σε ρυθμίσεις, μεταξύ άλλων, στους τομείς της προστασίας της εθνικής ασφάλειας, του περιβάλλοντος, της δημόσιας υγείας, των δικαιωμάτων των εργαζομένων και των καταναλωτών, της βιομηχανικής πολιτικής και της πολιτιστικής ποικιλομορφίας·

26.

υπογραμμίζει ότι η Επιτροπή θα πρέπει να αποφασίζει κατά περίπτωση για τους τομείς που δεν θα καλύπτονται από μελλοντικές συμφωνίες, π.χ. ευαίσθητους τομείς όπως ο πολιτισμός, η παιδεία, η δημόσια υγεία, καθώς και οι τομείς οι οποίοι είναι, από στρατηγικής απόψεως, σημαντικοί για την εθνική άμυνα, και καλεί την Επιτροπή να ενημερώνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την εντολή που της έχει χορηγηθεί σε κάθε περίπτωση· επισημαίνει ότι η ΕΕ θα πρέπει επίσης να έχει επίγνωση των ανησυχιών των εταίρων της από τις αναπτυσσόμενες χώρες και δεν θα πρέπει να ζητά περισσότερη ελευθέρωση εάν μια χώρα θεωρεί αναγκαίο για την ανάπτυξή της να προστατεύσει ορισμένους τομείς, και ιδίως τις δημόσιες υπηρεσίες·

Ενσωμάτωση κοινωνικών και περιβαλλοντικών προτύπων

27.

τονίζει ότι η μελλοντική πολιτική της ΕΕ θα πρέπει επίσης να προωθεί τις επενδύσεις που είναι βιώσιμες, σέβονται το περιβάλλον (ιδίως στο πλαίσιο των εξορυκτικών βιομηχανιών) και ενθαρρύνουν καλής ποιότητας συνθήκες εργασίας στις επιχειρήσεις στις οποίες πραγματοποιούνται οι επενδύσεις· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει, σε όλες τις μελλοντικές συμφωνίες, μια αναφορά στις ενημερωμένες κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις·

28.

επαναλαμβάνει, σε σχέση με τα κεφάλαια που αφορούν επενδύσεις στις ευρύτερου περιεχομένου συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών, το αίτημά του για ενσωμάτωση ρήτρας όσον αφορά την κοινωνική ευθύνη των επιχειρήσεων, καθώς επίσης κοινωνικών και περιβαλλοντικών ρητρών σε κάθε συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών που υπογράφεται από την ΕΕ·

29.

ζητά να εξετάσει η Επιτροπή πώς έχουν συμπεριληφθεί παρόμοιες ρήτρες σε ΔΣΕ των κρατών μελών και πώς θα μπορούσαν να συμπεριλαμβάνονται και στις μελλοντικές αυτοτελείς συμφωνίες επενδύσεων·

30.

χαιρετίζει το γεγονός ότι ορισμένες ΔΣΕ ήδη περιέχουν ρήτρα η οποία εμποδίζει την αποδυνάμωση της κοινωνικής και περιβαλλοντικής νομοθεσίας με σκοπό την προσέλκυση επενδύσεων, και καλεί την Επιτροπή να εξετάσει την ενσωμάτωση παρόμοιας ρήτρας στις μελλοντικές της συμφωνίες·

Μηχανισμός επίλυσης διαφορών και ευθύνη της ΕΕ

31.

εκφράζει την άποψη ότι θα πρέπει να πραγματοποιηθούν σημαντικές αλλαγές στο σημερινό καθεστώς επίλυσης διαφορών, με σκοπό να συμπεριληφθεί μεγαλύτερη διαφάνεια, η δυνατότητα για τα μέρη να υποβάλλουν έφεση, η υποχρέωση να εξαντληθούν τα τοπικά ένδικα μέσα όταν είναι αρκετά αξιόπιστα για την εγγύηση δίκαιης δίκης, η δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί το μέσο των φιλικών υπομνημάτων (amicus curiae) και η υποχρέωση να επιλεγεί ένας μόνος τόπος για τη διαδικασία διαιτησίας μεταξύ επενδυτή και κράτους·

32.

θεωρεί ότι, παράλληλα με τη διαδικασία επίλυσης διαφορών μεταξύ κρατών, πρέπει να εφαρμόζεται και η διαδικασία επίλυσης διαφορών μεταξύ επενδυτή και κράτους, προκειμένου να εξασφαλιστεί μια ευρεία προστασία των επενδύσεων·

33.

γνωρίζει ότι η ΕΕ δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει το υφιστάμενο Διεθνές Κέντρο Διακανονισμού Διαφορών από Επενδύσεις (ICSID) και την Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για το Διεθνές Εμπορικό Δίκαιο (UNCITRAL) ως μηχανισμούς επίλυσης διαφορών, εφόσον η ΕΕ δεν είναι μέλος καμίας από αυτές τις οργανώσεις· καλεί την ΕΕ να συμπεριλάβει ένα κεφάλαιο για την επίλυση διαφορών σε κάθε νέα επενδυτική συμφωνία της ΕΕ, σύμφωνα με τις μεταρρυθμίσεις που προτείνονται στο παρόν ψήφισμα· ζητεί η Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλάβουν την ευθύνη τους ως σημαντικοί διεθνείς παράγοντες με σκοπό την επίτευξη των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων των κανόνων του ICSID και της UNCITRAL·

34.

καλεί την Επιτροπή να προτείνει λύσεις που θα δίνουν τη δυνατότητα στις ΜΜΕ να χρηματοδοτούν ευχερέστερα το υψηλό κόστος των διαδικασιών επίλυσης διαφορών·

35.

καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει, όσο το δυνατόν ταχύτερα, έναν κανονισμό σχετικά με τον τρόπο με τον οποίον πρέπει να επιμερίζονται οι ευθύνες μεταξύ ενωσιακού και εθνικού επιπέδου, ιδίως από χρηματοοικονομική άποψη, σε περίπτωση που η ΕΕ χάσει μια υπόθεση σε διεθνές διαιτητικό όργανο·

Επιλογή εταίρων και αρμοδιότητες του Κοινοβουλίου

36.

προσυπογράφει την αρχή ότι εταίροι για μελλοντικές συμφωνίες επενδύσεων της ΕΕ πρέπει να είναι, κατά προτεραιότητα, χώρες που έχουν μεγάλο δυναμικό από απόψεως αγοράς, αλλά όπου οι ξένες επενδύσεις χρειάζονται καλύτερη προστασία·

37.

σημειώνει ότι ο επενδυτικός κίνδυνος είναι γενικά μεγαλύτερος στις αναπτυσσόμενες και στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες και ότι η ισχυρή και αποτελεσματική προστασία των επενδυτών με τη μορφή συνθηκών για τις επενδύσεις είναι καίρια για την προστασία των ευρωπαίων επενδυτών και μπορεί να βελτιώσει τη διακυβέρνηση, δημιουργώντας έτσι το σταθερό περιβάλλον που χρειάζεται για την αύξηση των FDI προς αυτές τις χώρες· επισημαίνει ότι οι συμφωνίες επενδύσεων, προκειμένου να καταστούν επωφελέστερες για τις χώρες αυτές, πρέπει επίσης να βασίζονται στις υποχρεώσεις των επενδυτών για συμμόρφωση προς τα πρότυπα ανθρώπινων δικαιωμάτων και καταπολέμησης της διαφθοράς, ως τμήμα μιας ευρύτερης εταιρικής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και των αναπτυσσομένων χωρών με στόχο τη μείωση της φτώχειας· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τους βιώσιμους μελλοντικούς εταίρους βασιζόμενη στις βέλτιστες πρακτικές των κρατών μελών όσον αφορά τις ΔΣΕ·

38.

εκφράζει την ανησυχία του διότι οι FDI στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες είναι εξαιρετικά περιορισμένες και τείνουν να επικεντρώνονται στους φυσικούς πόρους·

39.

πιστεύει ότι πρέπει να υποστηριχθούν περισσότερο οι τοπικές επιχειρήσεις των αναπτυσσόμενων χωρών, ιδίως με κίνητρα για την ενίσχυση της παραγωγικότητας, τη στενότερη συνεργασία και τη βελτίωση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού – τομείς με σημαντικές δυνατότητες σε ό,τι αφορά την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης, της ανταγωνιστικότητας και της μεγέθυνσης των αναπτυσσόμενων χωρών· ενθαρρύνει επίσης τη μεταφορά νέων, πράσινων τεχνολογιών της ΕΕ προς αναπτυσσόμενες χώρες, ως τον καλύτερο τρόπο για την προώθηση της πράσινης και βιώσιμης ανάπτυξης·

40.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λαμβάνουν πλήρως υπόψη τη θέση του Κοινοβουλίου πριν από την έναρξη διαπραγματεύσεων για τις επενδύσεις καθώς και κατά τη διάρκεια αυτών των διαπραγματεύσεων· υπενθυμίζει το περιεχόμενο της συμφωνίας-πλαισίου για τις σχέσεις μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής και καλεί την Επιτροπή να καλεί έγκαιρα το Κοινοβούλιο να εκφράσει την άποψή του επί των σχεδίων των διαπραγματευτικών εντολών, έτσι ώστε να του επιτρέπει να διατυπώνει την άποψή του, η οποία θα πρέπει κατόπιν να λαμβάνεται δεόντως υπόψη από την Επιτροπή και το Συμβούλιο·

41.

τονίζει ότι είναι σημαντικό να περιληφθεί ο ρόλος των αντιπροσωπειών της ΕΥΕΔ στη στρατηγική για τη μελλοντική επενδυτική πολιτική, αναγνωρίζοντας το δυναμικό τους και την τοπική τεχνογνωσία τους σαν στρατηγικούς πόρους για την επίτευξη των νέων στόχων πολιτικής·

*

* *

42.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, στα κράτη μέλη, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών.


(1)  Απόφαση της 12ης Δεκεμβρίου 2006 στην υπόθεση Test Claimants in the FII Group Litigation κατά Commissioners of Inland Revenue (Υπόθεση C-446/04).


Top