ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 16.9.2022

COM(2022) 457 final

2022/0277(COD)

Πρόταση

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη θέσπιση κοινού πλαισίου για τις υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης στην εσωτερική αγορά (ευρωπαϊκή πράξη για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης) και την τροποποίηση της οδηγίας 2010/13/ΕΕ

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

{SEC(2022) 322 final} - {SWD(2022) 286 final} - {SWD(2022) 287 final}

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

•Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης

Η παρούσα αιτιολογική έκθεση συνοδεύει την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για τις υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης (ευρωπαϊκή πράξη για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης). Η πρόταση υλοποιεί την πολιτική δέσμευση της προέδρου von der Leyen, η οποία ανακοίνωσε την πρωτοβουλία στην ομιλία της για την κατάσταση της Ένωσης το 2021. Στην ομιλία της τόνισε τον ρόλο της πληροφόρησης ως δημόσιου αγαθού, αναγνωρίζοντας ότι οι εταιρείες μέσων ενημέρωσης δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται όπως οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση και ότι η ανεξαρτησία τους πρέπει να προστατεύεται σε επίπεδο ΕΕ 1 . Η πρωτοβουλία αυτή έχει συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2022 2 .

Ο τομέας των μέσων ενημέρωσης αποτελεί μέρος του οικοσυστήματος των τομέων του πολιτισμού και της δημιουργικότητας 3 , ένα από τα 14 βιομηχανικά οικοσυστήματα που είναι καίριας σημασίας για μια βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάκαμψη και για τη διττή (πράσινη και ψηφιακή) μετάβαση της οικονομίας της ΕΕ. Ταυτόχρονα, οι υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης δεν αποτελούν μόνο έναν σημαντικό και δυναμικό οικονομικό τομέα, αλλά είναι επίσης απαραίτητες για μια υγιή κοινωνία των πολιτών αλλά και για τις οικονομικές ελευθερίες και τα θεμελιώδη δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της ισότητας 4 . Τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, και ιδίως τα ειδησεογραφικά μέσα ενημέρωσης, παρέχουν πρόσβαση σε πληθώρα απόψεων και αποτελούν αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης τόσο για τους πολίτες όσο και για τις επιχειρήσεις. Συμβάλλουν στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης και βοηθούν τους πολίτες και τις επιχειρήσεις να διαμορφώνουν απόψεις και να κάνουν συνειδητές επιλογές. Διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη διατήρηση της ακεραιότητας του ευρωπαϊκού χώρου πληροφοριών και είναι απαραίτητα για τη λειτουργία των δημοκρατικών κοινωνιών και οικονομιών μας. Με τις ψηφιακές τεχνολογίες, οι υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης μπορούν να είναι όλο και περισσότερο προσβάσιμες σε διασυνοριακό επίπεδο και με διάφορα μέσα, ενώ ο ανταγωνισμός στον χώρο των ψηφιακών μέσων ενημέρωσης γίνεται όλο και περισσότερο διεθνής. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί ήδη παγκόσμιο φορέα καθορισμού προτύπων στον τομέα αυτό, με την παρούσα πρόταση να ενισχύει περαιτέρω και να οργανώνει τον ευρωπαϊκό χώρο πληροφοριών.

Στο πλαίσιο αυτό, η πρόταση επιδιώκει να αντιμετωπίσει μια σειρά προβλημάτων που επηρεάζουν τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και τη λειτουργία των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης. Ειδικότερα, οι εταιρείες μέσων ενημέρωσης αντιμετωπίζουν εμπόδια που δυσχεραίνουν τη λειτουργία τους και επηρεάζουν τις επενδυτικές συνθήκες στην εσωτερική αγορά, όπως οι διαφορετικοί εθνικοί κανόνες και διαδικασίες που σχετίζονται με την ελευθερία και την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης. Οι κανόνες αυτοί περιλαμβάνουν ιδίως τον έλεγχο των συγκεντρώσεων της αγοράς για λόγους πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης και μέτρων προστατευτισμού που επηρεάζουν τη λειτουργία των εταιρειών μέσων ενημέρωσης. Οι κανόνες αυτοί έχουν δημιουργήσει κατακερματισμό στην εσωτερική αγορά, επηρεάζοντας την ασφάλεια δικαίου για τους παράγοντες της αγοράς των μέσων ενημέρωσης και με αποτέλεσμα το πρόσθετο κόστος όταν δραστηριοποιούνται διασυνοριακά.

Η εικόνα περιπλέκεται περαιτέρω λόγω της ανεπαρκούς συνεργασίας μεταξύ των εθνικών ρυθμιστικών αρχών των μέσων ενημέρωσης 5 . Η ομάδα των ευρωπαϊκών ρυθμιστικών αρχών για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων (ERGA) έχει περιορισμένο πεδίο δράσης το οποίο αφορά μόνο τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων. Επιπλέον, η ERGA δεν διαθέτει επαρκή εργαλεία και πόρους για να συμβάλει στην επίλυση διασυνοριακών θεμάτων ή πρακτικών ζητημάτων σε βασικούς τομείς της ρύθμισης των μέσων ενημέρωσης. Η ανεπαρκής κανονιστική σύγκλιση που προκύπτει επηρεάζει τους παράγοντες της αγοράς των μέσων ενημέρωσης, ιδίως τους παρόχους υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων και τις πλατφόρμες διαμοιρασμού βίντεο, και βλάπτει το δημόσιο συμφέρον. Ο ρόλος των ρυθμιστικών αρχών των μέσων ενημέρωσης είναι επίσης καθοριστικός για την προστασία από αναξιόπιστους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που τελούν υπό τον κρατικό έλεγχο ορισμένων τρίτων χωρών, είτε από οικονομική άποψη είτε ως προς το περιεχόμενο, γεγονός που ενδέχεται να βλάψει ή να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια ασφάλεια και άμυνα.

Οι Ευρωπαίοι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης αντιμετωπίζουν επίσης αυξανόμενη παρέμβαση στις συντακτικές αποφάσεις τους και στην ικανότητά τους να παρέχουν ποιοτικές υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης (δηλαδή υπηρεσίες που παράγονται ανεξάρτητα και σύμφωνα με τα δημοσιογραφικά πρότυπα) στην εσωτερική αγορά, όπως αποδεικνύεται από τις ετήσιες εκθέσεις της Επιτροπής για το κράτος δικαίου 6 και το Παρατηρητήριο για την πολυφωνία στα μέσα ενημέρωσης 7 . Το πρόβλημα οφείλεται σε αποσπασματικές διασφαλίσεις για την αποφυγή παρεμβάσεων στη συντακτική ελευθερία όλων των μέσων ενημέρωσης και σε άνισες διασφαλίσεις ανεξαρτησίας για τα δημόσια μέσα ενημέρωσης 8 , οι οποίες οδηγούν σε στρεβλώσεις των όρων ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά.

Τέλος, οι φραγμοί στην εσωτερική αγορά και οι άνισοι όροι ανταγωνισμού προκύπτουν από την αδιαφανή και άδικη κατανομή των οικονομικών πόρων. Ειδικότερα, η αδιαφάνεια και οι προκαταλήψεις που είναι εγγενείς στα ιδιόκτητα συστήματα μέτρησης κοινού στρεβλώνουν τις ροές των διαφημιστικών εσόδων, επηρεάζοντας αρνητικά ιδίως τους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και εις βάρος των ανταγωνιστών που παρέχουν υπηρεσίες μέτρησης κοινού με βάση τα συμφωνημένα από τον κλάδο πρότυπα 9 . Η εσωτερική αγορά στρεβλώνεται επίσης από την αδιαφανή και αθέμιτη κατανομή της κρατικής διαφήμισης (δηλ. των δημόσιων πόρων που χρησιμοποιούνται για διαφημιστικούς σκοπούς), η οποία μπορεί να διατίθεται κατά προτίμηση σε κατεστημένους εθνικούς παρόχους υπηρεσιών ή να χρησιμοποιείται για την προώθηση και τη συγκαλυμμένη επιδότηση ορισμένων μέσων ενημέρωσης που παρέχουν φιλικές προς την κυβέρνηση απόψεις. Η ρύθμιση στον τομέα αυτό είναι κατακερματισμένη και περιορισμένη 10 , καθώς πολλά κράτη μέλη δεν διαθέτουν ειδικούς κανόνες και οι υφιστάμενοι κανόνες ποικίλλουν ως προς το πεδίο εφαρμογής 11 τους, εις βάρος της ασφάλειας δικαίου και με τον επακόλουθο κίνδυνο λήψης αυθαίρετων αποφάσεων ή αποφάσεων που εισάγουν διακρίσεις.

Παρότι η σοβαρότητα των προβλημάτων ποικίλλει σε ολόκληρη την ΕΕ, συνολικά δυσχεραίνουν τους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες της εσωτερικής αγοράς, να διατηρήσουν την οικονομική τους βιωσιμότητα και να εκπληρώσουν ορθά τον κοινωνικό τους ρόλο για την ενημέρωση των πολιτών και των επιχειρήσεων. Οι αποδέκτες των υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης επηρεάζονται επίσης αρνητικά από την ανεπαρκή ή μη ανεξάρτητη προσφορά μέσων ενημέρωσης, τους άνισους όρους ανταγωνισμού και την ελλιπή προστασία των συμφερόντων τους.

Τόσο το Κοινοβούλιο όσο 12 και το Συμβούλιο 13 έχουν επανειλημμένα καλέσει την Επιτροπή να αναλάβει δράση για την άρση των φραγμών στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς μέσων ενημέρωσης και την προώθηση της πολυφωνίας και της ανεξαρτησίας στην εν λόγω αγορά. Στην τελική έκθεση της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης, που δημοσιεύτηκε στις 9 Μαΐου 2022, στις προτάσεις τους, οι πολίτες κάλεσαν την ΕΕ να προωθήσει περαιτέρω την ανεξαρτησία και την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης, ιδίως με τη θέσπιση νομοθεσίας για την αντιμετώπιση των απειλών κατά της ανεξαρτησίας των μέσων ενημέρωσης μέσω των ελάχιστων προτύπων σε επίπεδο ΕΕ. Ζήτησαν επίσης από την ΕΕ να προασπιστεί και να στηρίξει τα ελεύθερα, πλουραλιστικά και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, να εντείνει την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης και των ξένων παρεμβάσεων και να διασφαλίσει την προστασία των δημοσιογράφων 14 .

Στο πλαίσιο αυτό, η πρόταση για μια ευρωπαϊκή πράξη για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης αποσκοπεί στη βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς μέσων ενημέρωσης.

Η πρόταση διαρθρώνεται γύρω από τέσσερις ειδικούς στόχους:

·Προώθηση της διασυνοριακής δραστηριότητας και των επενδύσεων σε υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης μέσω της εναρμόνισης ορισμένων στοιχείων των αποκλινόντων εθνικών πλαισίων για την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης, ιδίως για τη διευκόλυνση της διασυνοριακής παροχής υπηρεσιών. Μέσω του συντονισμού σε επίπεδο ΕΕ, η πρόταση αποσκοπεί να διασφαλίσει ότι, κατά την αξιολόγηση των συγκεντρώσεων της αγοράς μέσων ενημέρωσης, οι ανεξάρτητες εθνικές αρχές προσεγγίζουν την πολυφωνία και την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης με συνεκτικό τρόπο.

·Αύξηση της κανονιστικής συνεργασίας και σύγκλισης μέσω εργαλείων διασυνοριακού συντονισμού και γνωμών και κατευθυντήριων γραμμών σε επίπεδο ΕΕ. Με τον τρόπο αυτό θα προωθηθούν συνεκτικές προσεγγίσεις όσον αφορά την πολυφωνία και την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης και θα παρασχεθεί αποτελεσματική προστασία στους χρήστες υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης από παράνομο και επιβλαβές περιεχόμενο, μεταξύ άλλων στο διαδίκτυο και όσον αφορά τους παρόχους υπηρεσιών (συμπεριλαμβανομένων των τρίτων χωρών) που δεν τηρούν τα πρότυπα της ΕΕ για τα μέσα ενημέρωσης.

·Διευκόλυνση της παροχής ποιοτικών υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης με τον μετριασμό του κινδύνου αδικαιολόγητης δημόσιας και ιδιωτικής παρέμβασης στη συντακτική ελευθερία. Η πρόταση αποσκοπεί να εγγυηθεί ότι οι δημοσιογράφοι και οι συντάκτες μπορούν να εργάζονται χωρίς παρεμβάσεις, μεταξύ άλλων όσον αφορά την προστασία των πηγών και των επικοινωνιών τους. Με την προώθηση της συντακτικής ανεξαρτησίας, εγγυάται επίσης καλύτερη προστασία των συμφερόντων των αποδεκτών των υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης.

·Διασφάλιση της διαφανούς και δίκαιης κατανομής των οικονομικών πόρων στην εσωτερική αγορά μέσων ενημέρωσης με την ενίσχυση της διαφάνειας και της δικαιοσύνης στη μέτρηση κοινού και την κατανομή της κρατικής διαφήμισης. Η πρόταση αποσκοπεί στη διασφάλιση της διαφάνειας, της απαγόρευσης των διακρίσεων, της αναλογικότητας, της αντικειμενικότητας και της συμμετοχικότητας των μεθοδολογιών μέτρησης κοινού, ιδίως στο διαδίκτυο. Θα διασφαλίσει επίσης τη διαφάνεια, την απαγόρευση των διακρίσεων, την αναλογικότητα και την αντικειμενικότητα στην κατανομή της κρατικής διαφήμισης στα μέσα ενημέρωσης, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι κίνδυνοι κατάχρησης της δημόσιας χρηματοδότησης για κομματικά συμφέροντα, εις βάρος άλλων παραγόντων της αγοράς. Ως εκ τούτου, θα προωθήσει τον θεμιτό ανταγωνισμό στην εσωτερική αγορά μέσων ενημέρωσης.

Η νομοθετική πρόταση συνοδεύεται από σύσταση, η οποία περιλαμβάνει κατάλογο εθελοντικών ορθών πρακτικών για τις εταιρείες μέσων ενημέρωσης με σκοπό την προώθηση της συντακτικής ανεξαρτησίας και συστάσεις προς τις εταιρείες μέσων ενημέρωσης και τα κράτη μέλη με στόχο την αύξηση της διαφάνειας όσον αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς των μέσων ενημέρωσης. Η σύσταση θα συμβάλει στον μετριασμό των κινδύνων αδικαιολόγητης παρέμβασης σε μεμονωμένες συντακτικές αποφάσεις και στη βελτίωση της πρόσβασης σε πληροφορίες σχετικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των μέσων ενημέρωσης 15 .

•Συνέπεια με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής

Η παρούσα πρόταση συνάδει με τους υφιστάμενους οριζόντιους και τομεακούς κανόνες της ΕΕ σχετικά με τα μέσα ενημέρωσης και τις επιγραμμικές υπηρεσίες. Επιδιώκει να αντιμετωπίσει τα κανονιστικά κενά, τα οποία επηρεάζουν τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς μέσων ενημέρωσης.

Αυτό επιτυγχάνεται, πρώτον, με βάση την αναθεωρημένη οδηγία για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων (AVMSD) 16 , η οποία διέπει τον συντονισμό σε επίπεδο ΕΕ της εθνικής νομοθεσίας για τα οπτικοακουστικά μέσα. Η πρόταση ενισχύει τη συνεργασία στο πλαίσιο της ομάδας των ευρωπαϊκών ρυθμιστικών αρχών για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων (ERGA) που συστάθηκε με την οδηγία, μετατρέποντάς την σε Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Υπηρεσιών Μέσων Eνημέρωσης (στο εξής: συμβούλιο) και παρέχοντάς του ευρύτερο πεδίο δράσης και πρόσθετα καθήκοντα 17 .

Η πρόταση θεσπίζει νέους κανόνες σχετικά με τις υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης, όπως οι κανόνες για την προστασία των δημοσιογραφικών πηγών και επικοινωνιών, την κρατική διαφήμιση και τη μέτρηση κοινού. Με τον τρόπο αυτό, συμπληρώνει τη μεταρρύθμιση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας 18 , η οποία στηρίζει την οικονομική βιωσιμότητα του Τύπου.

Η πρόταση συνάδει πλήρως και συμπληρώνει την οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο 19 και τον κανονισμό για τις σχέσεις μεταξύ πλατφορμών και επιχειρήσεων (P2B) 20 . Συνάδει επίσης και συμπληρώνει την πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA) 21 και την πράξη για τις ψηφιακές αγορές (DMA) 22 , οι οποίες παρέχουν οριζόντια πλαίσια που καθορίζουν εναρμονισμένους κανόνες για τις επιγραμμικές υπηρεσίες. Η πρόταση εξετάζει τα εναπομείναντα τομεακά ζητήματα τα οποία δεν αντιμετωπίζονται πλήρως από τα δύο οριζόντια μέσα.

Η πρόταση συμπληρώνει τους κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ, οι οποίοι δεν αντιμετωπίζουν άμεσα τις επιπτώσεις που θα μπορούσαν να έχουν οι συγκεντρώσεις της αγοράς στην πολυφωνία ή την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης, και τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, οι οποίοι εφαρμόζονται κατά περίπτωση (συχνά εκ των υστέρων) και δεν αντιμετωπίζουν επαρκώς τα προβλήματα που δημιουργούνται από την αθέμιτη κατανομή κρατικών πόρων στους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης. Η πρόταση διασφαλίζει ότι η κρατική διαφήμιση υπόκειται συστηματικά σε εκ των προτέρων κανόνες για τη διαφάνεια, ιδίως όσον αφορά τους δικαιούχους και τα ποσά που δαπανώνται, καθώς και για τη δίκαιη κατανομή της εν λόγω διαφήμισης. Η πρόταση, και ιδίως οι διατάξεις για την κρατική διαφήμιση, συνάδουν με την πρόταση κανονισμού για τη διαφάνεια και τη στόχευση της πολιτικής διαφήμισης 23 .

Επιπλέον, η πρόταση είναι συμπληρωματική και δεν επηρεάζει τους υφιστάμενους κανόνες της ΕΕ σχετικά με τη διαφάνεια του ιδιοκτησιακού καθεστώτος. Η οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες 24 αποτελεί το κύριο μέσο για τη διασφάλιση της διαφάνειας όσον αφορά τους πραγματικούς δικαιούχους, ενώ η οδηγία της ΕΕ για το εταιρικό δίκαιο 25 ρυθμίζει τις πληροφορίες που πρέπει να δημοσιοποιούν ιδίως οι κεφαλαιουχικές εταιρείες στα μητρώα επιχειρήσεων. Η οδηγία για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να θεσπίσουν μέτρα για να καταστήσουν προσβάσιμες τις πληροφορίες σχετικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των οπτικοακουστικών μέσων. Η πρόταση θα συμπληρώσει το υφιστάμενο πλαίσιο απαιτώντας από όλους τους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που παρέχουν ειδησεογραφικό περιεχόμενο και περιεχόμενο επικαιρότητας να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των μέσων ενημέρωσης, ιδίως όσον αφορά τους άμεσους, έμμεσους και πραγματικούς δικαιούχους, στους αποδέκτες των υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης.

Η πρόταση συνάδει επίσης με το πρωτόκολλο για το σύστημα δημόσιας ραδιοτηλεόρασης στα κράτη μέλη (πρωτόκολλο του Άμστερνταμ) 26 , το οποίο αναγνωρίζει την αρμοδιότητα των κρατών μελών να ορίζουν την αποστολή της δημόσιας υπηρεσίας των δημόσιων μέσων ενημέρωσης και να προβλέπουν τη χρηματοδότησή τους, υπό την προϋπόθεση ότι η χρηματοδότηση αυτή δεν επηρεάζει τους όρους των συναλλαγών και του ανταγωνισμού στην ΕΕ σε βαθμό αντίθετο προς το κοινό συμφέρον. Το πρωτόκολλο του Άμστερνταμ επιβεβαιώνει σιωπηρώς ότι τα δημόσια μέσα ενημέρωσης εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της εσωτερικής αγοράς.

Η πρόταση συνάδει με τη στρατηγική πυξίδα για την ασφάλεια και την άμυνα 27 και τα σχετικά συμπεράσματα του Συμβουλίου 28 . Με την ενίσχυση του ρόλου και της συνεργασίας μεταξύ των ρυθμιστικών αρχών των μέσων ενημέρωσης, μεταξύ άλλων σε θέματα που επηρεάζουν τον χώρο πληροφοριών της ΕΕ, η πρόταση συμπληρώνει τις δράσεις που αναλαμβάνονται για την ανάπτυξη της εργαλειοθήκης της ΕΕ για τη χειραγώγηση των πληροφοριών και τις παρεμβάσεις από το εξωτερικό.

Η πρόταση συνάδει με τη σύσταση της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης προς τα κράτη μέλη σχετικά με τη διακυβέρνηση των δημόσιων μέσων ενημέρωσης 29 . Η σύσταση αναφέρει ότι τα δημόσια μέσα ενημέρωσης πρέπει να λειτουργούν και να εξελίσσονται εντός ενός βιώσιμου πλαισίου διακυβέρνησης, το οποίο διασφαλίζει τόσο την απαραίτητη συντακτική ανεξαρτησία όσο και τη δημόσια λογοδοσία.

Λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες απειλές κατά των δημοσιογραφικών πηγών, η πρόταση προσθέτει μια στοχευμένη εγγύηση κατά της ανάπτυξης κατασκοπευτικού λογισμικού σε συσκευές που χρησιμοποιούνται από παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης ή δημοσιογράφους, με βάση την προστασία που παρέχεται από την οδηγία 2002/58/ΕΚ (οδηγία για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες), την οδηγία 2016/680/ΕΕ (οδηγία για την επιβολή του νόμου) και την οδηγία 2013/40/ΕΕ για τις επιθέσεις κατά συστημάτων πληροφοριών.

•Συνέπεια με άλλες πολιτικές της Ένωσης

Η πρόταση βασίζεται στο ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για τη δημοκρατία 30 , στο οποίο η Επιτροπή πρότεινε μια δέσμη μέτρων για την προώθηση της δημοκρατικής συμμετοχής, την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης και τη στήριξη ελεύθερων και ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης. Με την ενίσχυση της προστασίας των δημοσιογραφικών πηγών και των επικοινωνιών, η πρωτοβουλία συμπληρώνει τη σύσταση για την προστασία, την ασφάλεια και την ενδυνάμωση των δημοσιογράφων 31 καθώς και την πρόταση οδηγίας 32 και τη σύσταση 33 για την προστασία των προσώπων που προβαίνουν σε ενέργειες συμμετοχής του κοινού από προδήλως αβάσιμες ή καταχρηστικές δικαστικές διαδικασίες («στρατηγικές αγωγές προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού»). Η πρόταση προβλέπει συγκεκριμένες δράσεις ως απάντηση στην ευρωπαϊκή διακήρυξη για τα ψηφιακά δικαιώματα και τις αρχές για την ψηφιακή δεκαετία 34 , η οποία ζητεί τη διαφύλαξη της ελευθερίας της έκφρασης και της πληροφόρησης στο διαδίκτυο, και υποστηρίζει την εφαρμογή του σχεδίου δράσης για τα μέσα ενημέρωσης και τον οπτικοακουστικό τομέα 35 , στο οποίο η Επιτροπή καθόρισε μια σειρά δράσεων για την ενίσχυση της οικονομικής βιωσιμότητας και του ψηφιακού μετασχηματισμού του τομέα των μέσων ενημέρωσης.

Η πρόταση αποσκοπεί στην ενίσχυση της συντακτικής ανεξαρτησίας των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης. Παράλληλα, η οικονομική βιωσιμότητα αποτελεί βασικό στοιχείο για την προστασία της συντακτικής ανεξαρτησίας από εξωτερικές πιέσεις και πιέσεις της αγοράς. Όπως επισήμαναν τα ενδιαφερόμενα μέρη κατά τη δημόσια διαβούλευση, η εύθραυστη οικονομική κατάσταση του τομέα των μέσων ενημέρωσης εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα, το οποίο επιδεινώθηκε από την κρίση λόγω της νόσου COVID-19. Η εξασφάλιση ποικίλων και επαρκών πηγών χρηματοδότησης θα μπορούσε να ενισχύσει την ανθεκτικότητα και την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης και να στηρίξει την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στους Ευρωπαίους.

Κατά συνέπεια, ο τομέας των μέσων ενημέρωσης στρέφεται όλο και περισσότερο προς την ΕΕ για χρηματοδοτική στήριξη, δεδομένου ότι η Επιτροπή συγχρηματοδοτεί εδώ και καιρό την ανεξάρτητη κάλυψη των ευρωπαϊκών υποθέσεων από τα μέσα ενημέρωσης για την προώθηση μιας ευρωπαϊκής δημόσιας σφαίρας. Μολονότι αναπόφευκτα είναι περιορισμένο το ποσό σε σχέση με την κλίμακα και τη σημασία του τομέα, η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση είναι πράγματι σε θέση να συμβάλει στην ανάκαμψη του τομέα από την πανδημία COVID-19, στον ψηφιακό μετασχηματισμό των ειδήσεων και στον διασυνοριακό πειραματισμό νέων μορφών ή νέων μοντέλων για την αποκόμιση οικονομικών οφελών του επιγραμμικού περιεχομένου.

Ως εκ τούτου, μετά την έγκριση του σχεδίου δράσης για τα μέσα ενημέρωσης και τον οπτικοακουστικό τομέα τον Δεκέμβριο του 2020, η Επιτροπή έχει ομαδοποιήσει δράσεις που αποσκοπούν στη στήριξη των ειδησεογραφικών μέσων ενημέρωσης, με πλήρη σεβασμό της συντακτικής ανεξαρτησίας. Για παράδειγμα, έχει δημιουργήσει το MEDIA INVEST, ένα ειδικό μέσο επενδύσεων μετοχικού κεφαλαίου στο πλαίσιο του προγράμματος InvestEU, το οποίο έχει σχεδιαστεί για την ενίσχυση της χρηματοδοτικής ικανότητας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων οπτικοακουστικών μέσων. Από το 2022 διατίθεται επίσης στήριξη μετοχικού κεφαλαίου στα ειδησεογραφικά μέσα ενημέρωσης, σε συνδυασμό με δράσεις επενδυτικής ετοιμότητας για την κινητοποίηση ιδιωτών επενδυτών και την αύξηση του όγκου των επενδύσεων μετοχικού κεφαλαίου. Παράλληλα, η Επιτροπή στηρίζει τη δρομολόγηση ειδικού μηχανισμού συνεπένδυσης στο πλαίσιο του προγράμματος InvestEU με ιδρύματα και φιλανθρωπικούς οργανισμούς, προκειμένου να στοχεύσει σε τρεις ειδικούς τομείς αποστολής, μεταξύ των οποίων «η πολυμορφία των μέσων ενημέρωσης, η δημοκρατία και ο πολιτισμός» 36 . Η καινοτομία αποτελεί ένα ακόμη σημείο εστίασης της δέσμης: στο πλαίσιο των προγραμμάτων έρευνας και καινοτομίας και των ψηφιακών προγραμμάτων, παρέχεται χρηματοδότηση για την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων, συμπεριλαμβανομένης ιδίως μιας πρόσκλησης που θα δρομολογηθεί σύντομα με στόχο την ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού χώρου δεδομένων για τα μέσα ενημέρωσης. Επιπλέον, η καινοτόμος έρευνα που χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» και του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» συμβάλλει στην κατανόηση του αντικτύπου των μέσων ενημέρωσης στους πολίτες και τη δημοκρατία και παρέχει εργαλεία και στρατηγικές για την προώθηση ενός υγιέστερου και πιο ποικιλόμορφου τοπίου μέσων ενημέρωσης, την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο και τη βελτίωση των δημοσιογραφικών προτύπων. Οι τακτικές ανταλλαγές με τον κλάδο στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού φόρουμ για τα ειδησεογραφικά μέσα ενημέρωσης συμβάλλουν επίσης στην παρακολούθηση της καινοτομίας στον τομέα και παρέχουν ένα φόρουμ για τη συζήτηση του σχετικού θεματολογίου της ΕΕ.

Σύμφωνα με το σχέδιο δράσης για τα μέσα ενημέρωσης και τον οπτικοακουστικό τομέα, ο τομέας των ειδησεογραφικών μέσων ενημέρωσης έχει καταστεί ειδικός στόχος του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη», το οποίο έχει σχεδιαστεί για τη στήριξη του πολιτιστικού και του δημιουργικού τομέα. Το πρόγραμμα μπορεί να χρηματοδοτήσει συμπράξεις μεταξύ οργανισμών μέσων ενημέρωσης με σκοπό την καινοτομία, τη δοκιμή νέων μορφών ή την ανταλλαγή ορθών επιχειρηματικών πρακτικών σε διασυνοριακό επίπεδο. Το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» συγχρηματοδοτεί επίσης έργα που προωθούν ένα περιβάλλον μεγαλύτερης πολυφωνίας στα μέσα ενημέρωσης: οι επιχορηγήσεις καθιστούν δυνατή την παροχή προστασίας στους δημοσιογράφους (συμπεριλαμβανομένης της νομικής υποστήριξης) και καλύπτουν τομείς όπως η διερεύνηση γεγονότων, η παρακολούθηση, το έργο προάσπισης, η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση του κοινού. Η χρηματοδότηση της ΕΕ στήριξε επίσης τις δραστηριότητες των συμβουλίων μέσων ενημέρωσης, καθώς και τις δραστηριότητες του Παρατηρητηρίου για την πολυφωνία στα μέσα ενημέρωσης. Από το 2023 η Επιτροπή θα διαθέσει επίσης ειδική χρηματοδότηση στο πλαίσιο του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη» για τη στήριξη των μέσων ενημέρωσης που εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον, όπως τα ερευνητικά μέσα, συμβάλλοντας έτσι σε μια πλουραλιστική συζήτηση σε διασυνοριακό επίπεδο και σε μια πιο υγιή δημοκρατία.

Η ζήτηση για χρηματοδότηση των μέσων ενημέρωσης υπερβαίνει τα διαθέσιμα κονδύλια. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε την ενίσχυση των δυνατοτήτων χρηματοδότησης για τον τομέα των ειδησεογραφικών μέσων ενημέρωσης, ιδίως μέσω ενός μόνιμου ταμείου για τα ειδησεογραφικά μέσα ενημέρωσης και με την ενίσχυση των προϋπολογισμών για το Διατομεακό σκέλος και το σκέλος των μέσων ενημέρωσης στο πλαίσιο του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη» 37 . Το Συμβούλιο κάλεσε επίσης την Επιτροπή να ενισχύσει τη χρηματοδότηση της ανεξάρτητης δημοσιογραφίας 38 . Με σκοπό τη συμπλήρωση των υφιστάμενων πολιτικών της ΕΕ και, εν τέλει, την ενίσχυση της χρηματοοικονομικής ανθεκτικότητας του τομέα, η Επιτροπή θα χαρτογραφήσει τα δημόσια οικονομικά συστήματα και τις πρωτοβουλίες που αναπτύσσουν τα κράτη μέλη και θα εντοπίσει τις τάσεις και τα κενά χρηματοδότησης.

2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ

•Νομική βάση

Η νομική βάση για την παρούσα πρόταση είναι το άρθρο 114 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), το οποίο προβλέπει την έκδοση μέτρων σχετικά με την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών που έχουν ως αντικείμενο την εγκαθίδρυση και τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

Η πρόταση αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των κατακερματισμένων εθνικών κανονιστικών προσεγγίσεων που σχετίζονται με την ελευθερία και την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και τη συντακτική ανεξαρτησία. Αυτό θα προωθήσει μια κοινή προσέγγιση και συντονισμό σε επίπεδο ΕΕ, θα διασφαλίσει τη βέλτιστη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και θα αποτρέψει την εμφάνιση μελλοντικών εμποδίων στη λειτουργία των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης σε ολόκληρη την ΕΕ.

Ειδικότερα, η πρόταση αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των ακόλουθων ζητημάτων που εμποδίζουν την παροχή υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης στην εσωτερική αγορά:

·εθνικοί περιορισμοί που σχετίζονται με τις πηγές και τις επικοινωνίες των δημοσιογράφων ως παρόχων υπηρεσιών, οι οποίοι επηρεάζουν την παραγωγή και την παροχή υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης·

·παρεμβάσεις στη λειτουργία των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων των συντακτικών αποφάσεών τους, και αποκλίνουσες προσεγγίσεις όσον αφορά την προστασία της συντακτικής ανεξαρτησίας·

·ο κίνδυνος κρατικής παρέμβασης στα δημόσια μέσα ενημέρωσης, εις βάρος των ισότιμων όρων ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά και της ποιότητας των δημόσιων μέσων ενημέρωσης·

·δραστηριότητες στην αγορά από κακόβουλους παράγοντες (συμπεριλαμβανομένων των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που τελούν υπό τον κρατικό έλεγχο ορισμένων τρίτων χωρών, είτε από οικονομική άποψη είτε ως προς το περιεχόμενο) που δημιουργούν εντάσεις στην εφαρμογή των κανόνων για την ελεύθερη κυκλοφορία εντός της Ένωσης·

·δεδομένης της αυξανόμενης ψηφιοποίησης της διανομής υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, οι κίνδυνοι για την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης σε πολύ μεγάλες επιγραμμικές πλατφόρμες, εις βάρος των ισότιμων όρων ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά·

·εθνικά μέτρα για την αγορά μέσων ενημέρωσης που επηρεάζουν τη λειτουργία των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και περιορίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία στην Ένωση, κατακερματίζοντας έτσι την εσωτερική αγορά και οδηγώντας σε ανασφάλεια δικαίου· το ίδιο ισχύει και για τους εθνικούς κανόνες και διαδικασίες για την αξιολόγηση του αντικτύπου των συγκεντρώσεων της αγοράς μέσων ενημέρωσης στην πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και στη συντακτική ανεξαρτησία·

·αδιαφάνεια και πιθανές προκαταλήψεις στα συστήματα και τις μεθοδολογίες μέτρησης κοινού, που οδηγούν σε στρέβλωση της αγοράς, εις βάρος των ισότιμων όρων ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά·

·αθέμιτη και αδιαφανής κατανομή των δαπανών κρατικής διαφήμισης σε παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, εις βάρος άλλων παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είναι εγκατεστημένοι σε άλλα κράτη μέλη.

Επιπλέον, το άρθρο 114 της ΣΛΕΕ αποτελεί κατάλληλη νομική βάση για τη δημιουργία νέων δομών βάσει του δικαίου της ΕΕ. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό δεδομένης της πτυχής διακυβέρνησης της πρωτοβουλίας, η οποία αποσκοπεί στην προώθηση στενότερης συνεργασίας μεταξύ των εθνικών ρυθμιστικών αρχών των μέσων ενημέρωσης στο πλαίσιο ενός συμβουλίου σε επίπεδο ΕΕ, το οποίο θα είναι επιφορτισμένο με την προώθηση της αποτελεσματικής και συνεπούς εφαρμογής των κανόνων της ΕΕ για τα μέσα ενημέρωσης.

Ο νομοθέτης της ΕΕ πρέπει όχι μόνο να συμμορφώνεται με τα θεμελιώδη δικαιώματα κατά τη ρύθμιση της εσωτερικής αγοράς 39 , αλλά και να εξισορροπεί τα αντικρουόμενα θεμελιώδη δικαιώματα 40 . Η παρούσα πρόταση κανονισμού συνιστά ένα αρμονικό, συντονισμένο και πολυσχιδές νομοθετικό πλαίσιο με το οποίο ο νομοθέτης συμβάλλει στην ανάπτυξη και την προστασία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, επιδιώκοντας με τον τρόπο αυτό διάφορα περαιτέρω νόμιμα δημόσια συμφέροντα (συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των χρηστών) και συνδυάζοντας με δίκαιο τρόπο τα θεμελιώδη δικαιώματα όλων των ενδιαφερόμενων ατόμων.

•Επικουρικότητα

Οι στόχοι της παρέμβασης δεν μπορούν να επιτευχθούν εάν τα κράτη μέλη ενεργήσουν μεμονωμένα, δεδομένου ότι τα προβλήματα έχουν διασυνοριακό χαρακτήρα και δεν περιορίζονται σε ένα μόνο κράτος μέλος ή σε ένα υποσύνολο κρατών μελών. Η παραγωγή, η διανομή και η κατανάλωση περιεχομένου μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων των ειδήσεων, πραγματοποιούνται όλο και περισσότερο ψηφιακά και σε διασυνοριακό επίπεδο, καθώς το διαδίκτυο εξακολουθεί να προωθεί τον μετασχηματισμό των παραδοσιακών επιχειρηματικών μοντέλων των μέσων ενημέρωσης. Η παροχή υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης σε ολόκληρη την ΕΕ επηρεάζεται όλο και περισσότερο από τις παγκόσμιες πλατφόρμες, οι οποίες λειτουργούν ως πύλες πρόσβασης στο περιεχόμενο των μέσων ενημέρωσης, ενώ παράλληλα αποτελούν εξέχοντες παρόχους επιγραμμικών διαφημίσεων.

Μια κοινή προσέγγιση της ΕΕ, η οποία προωθεί τη σύγκλιση, τη διαφάνεια, την ασφάλεια δικαίου και τους ισότιμους όρους ανταγωνισμού για τους σχετικούς παράγοντες της αγοράς μέσων ενημέρωσης, είναι ο καλύτερος τρόπος για την προώθηση της εσωτερικής αγοράς μέσων ενημέρωσης. Θα μειώσει τον φόρτο για τους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, οι οποίοι πρέπει να συμμορφώνονται με διαφορετικά εθνικά νομικά καθεστώτα όταν δραστηριοποιούνται σε διάφορα κράτη μέλη. Θα ενισχύσει την ασφάλεια δικαίου για τους παράγοντες της αγοράς των μέσων ενημέρωσης, προωθώντας έτσι τον θεμιτό ανταγωνισμό και τις διασυνοριακές επενδύσεις. Θα δώσει επίσης τη δυνατότητα στις ρυθμιστικές αρχές των μέσων ενημέρωσης να υιοθετήσουν συντονισμένες απαντήσεις σε θέματα που επηρεάζουν τον χώρο πληροφοριών της ΕΕ και ιδίως την προστασία των συμφερόντων των καταναλωτών της ΕΕ.

Η πρωτοβουλία λαμβάνει δεόντως υπόψη το πρωτόκολλο για το σύστημα δημόσιας ραδιοτηλεόρασης στα κράτη μέλη (πρωτόκολλο του Άμστερνταμ) και το άρθρο 4 παράγραφος 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ). Δεν θα παρεμβαίνει στην αρμοδιότητα των κρατών μελών να παρέχουν χρηματοδότηση σε δημόσια μέσα ενημέρωσης, ώστε να μπορούν να εκπληρώσουν την αποστολή της δημόσιας υπηρεσίας τους, όπως έχει ανατεθεί, οριστεί και οργανωθεί σε εθνικό επίπεδο, ούτε θα παρεμβαίνει στις εθνικές ταυτότητες ή τις κανονιστικές παραδόσεις στον τομέα των μέσων ενημέρωσης. Λαμβάνει επίσης δεόντως υπόψη τις απόψεις των ενδιαφερόμενων μερών· επομένως, ακολουθεί την πρόταση ότι οι υπερβολικά ομοιόμορφοι και λεπτομερείς κανόνες της ΕΕ για την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης θα ήταν ανεπιθύμητοι και δυσανάλογοι, δεδομένου ότι οι κανόνες αυτοί πρέπει να προσαρμόζονται στο ιστορικό και πολιτιστικό υπόβαθρο κάθε κράτους μέλους. Αντ’ αυτού, η πρωτοβουλία επιτυγχάνει τη σωστή ισορροπία μεταξύ γενικά διατυπωμένων διατάξεων και ειδικότερων κανόνων για την επίτευξη των στόχων πολιτικής.

•Αναλογικότητα

Η πρωτοβουλία βασίζεται στα υφιστάμενα νομικά πλαίσια και θα επικεντρωθεί μόνο σε τομείς στους οποίους κρίνεται αναγκαία η ανάληψη πρόσθετης δράσης από την ΕΕ για την ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς μέσων ενημέρωσης, μεταξύ άλλων για τη διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού και ανεξάρτητης λειτουργίας των παραγόντων της αγοράς μέσων ενημέρωσης σε ολόκληρη την ΕΕ. Περιορίζεται σε ζητήματα για τα οποία τα κράτη μέλη δεν μπορούν να επιτύχουν ικανοποιητικές λύσεις από μόνα τους και προβλέπει μια καλά σταθμισμένη εναρμόνιση που δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη του στόχου της θέσπισης κοινού πλαισίου για την ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, διασφαλίζοντας παράλληλα την ποιότητα των εν λόγω υπηρεσιών. Το γεγονός ότι πολλοί από τους προτεινόμενους κανόνες βασίζονται σε αρχές συμβάλλει επίσης στη διασφάλιση της αναλογικότητας των προτάσεων.

Η πρόταση συνεπάγεται περιορισμένο κόστος συμμόρφωσης και επιβολής, το οποίο πιθανότατα θα αντισταθμιστεί από σημαντικά οφέλη για τους παράγοντες της αγοράς των μέσων ενημέρωσης και τους πολίτες. Με την ενίσχυση της διαφάνειας και τη μείωση του κανονιστικού κατακερματισμού στην αγορά, η πρόταση θα ενισχύσει την ασφάλεια δικαίου και τον θεμιτό ανταγωνισμό, μειώνοντας παράλληλα τις στρεβλώσεις της αγοράς. Αυτό θα αυξήσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών και θα καταστήσει λιγότερο επαχθείς τις διασυνοριακές συναλλαγές στην αγορά μέσων ενημέρωσης, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός θετικού περιβάλλοντος για τις επενδύσεις και την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης σε ολόκληρη την ΕΕ. Οι πολίτες και οι επιχειρήσεις θα επωφεληθούν επίσης από μια πιο διαφοροποιημένη και πλουραλιστική προσφορά μέσων ενημέρωσης, αυξημένη διαφάνεια και βελτιωμένη πρόσβαση στην πληροφόρηση.

•Επιλογή της νομικής πράξης

Η πρόταση έχει τη μορφή κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Δεδομένων των ζητημάτων που πρέπει να αντιμετωπιστούν και δεδομένου του οικονομικού, κοινωνικού και πολιτικού πλαισίου, ο κανονισμός είναι καταλληλότερος από την οδηγία για τη διασφάλιση συνεκτικού επιπέδου προστασίας σε ολόκληρη την ΕΕ και για τη μείωση των κανονιστικών αποκλίσεων που θα παρεμπόδιζαν την ανεξάρτητη παροχή υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης στην εσωτερική αγορά. Θα διευκολύνει την ταχεία εφαρμογή των νέων κανόνων της ΕΕ, αντιμετωπίζοντας με τον τρόπο αυτό τα προβλήματα ταχύτερα. Με τον τρόπο αυτό θα αποφευχθεί η χρονοβόρα διαδικασία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο, θα αποφευχθούν πιθανές αποκλίσεις ή στρεβλώσεις κατά τη διαδικασία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο, με τον καθορισμό άμεσα εφαρμοστέων διατάξεων και την αποφυγή καταστάσεων στις οποίες τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν τη διαδικασία μεταφοράς ως πρόσχημα για τη θέσπιση ή τη διατήρηση νομοθετικών μέτρων που στην ουσία στρέφονται κατά των ανεξάρτητων παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης ή εισάγουν με άλλον τρόπο διακρίσεις. Η προσφυγή σε κανονισμό είναι επίσης προτιμότερη δεδομένης της θεσμικής συνιστώσας της πρωτοβουλίας (σύσταση του συμβουλίου). Η επιλογή κανονισμού δικαιολογείται επίσης από την αυξανόμενη ψηφιοποίηση και τη διασυνοριακή παροχή υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, γεγονός που απαιτεί ταχεία και συνεκτική προσέγγιση σε ολόκληρη την εσωτερική αγορά. Με τη θέσπιση άμεσα εφαρμοστέων διατάξεων, ο προτεινόμενος κανονισμός θα διασφαλίσει επίσης την αποτελεσματική και αποδοτική συνεργασία μεταξύ των εθνικών ρυθμιστικών αρχών και φορέων των κρατών μελών για τα μέσα ενημέρωσης.

3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

•Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη

Η παρούσα πρόταση βασίζεται στην εκτενή διαβούλευση με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, υπό το πρίσμα των γενικών αρχών και προτύπων για τη διαβούλευση των ενδιαφερόμενων μερών με την Επιτροπή.

Στις 21 Δεκεμβρίου 2021 δημοσιεύθηκε πρόσκληση υποβολής στοιχείων για την ανακοίνωση της πρωτοβουλίας και ήταν ανοικτή για υποβολή παρατηρήσεων έως τις 25 Μαρτίου 2022. Ελήφθησαν συνολικά 1 473 απαντήσεις 41 . Μια δημόσια διαβούλευση ήταν ανοικτή από τις 10 Ιανουαρίου έως τις 25 Μαρτίου 2022 και συγκέντρωσε 917 απαντήσεις 42 . Και οι δύο προωθήθηκαν μέσω του ιστοτόπου της Επιτροπής, καθώς και μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και ειδικών δικτύων. Μολονότι η πρόσκληση υποβολής στοιχείων αποσκοπούσε στη συγκέντρωση γενικών παρατηρήσεων ως απάντηση στην ανακοίνωση της Επιτροπής για την πρωτοβουλία, η δημόσια διαβούλευση συνέλεξε απόψεις μέσω ενός διαρθρωμένου ερωτηματολογίου που περιείχε συγκεκριμένες ερωτήσεις σχετικά με την πρωτοβουλία.

Επιπλέον, η Επιτροπή διοργάνωσε συναντήσεις με βασικά ενδιαφερόμενα μέρη και εμπειρογνώμονες για να συγκεντρώσει πρόσθετα στοιχεία και δεδομένα σχετικά με τα συγκεκριμένα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, την προσέγγιση πολιτικής και τον αντίκτυπό της, καθώς και τεχνικές πληροφορίες σχετικά με τις υφιστάμενες πρακτικές του κλάδου. Διεξήγαγε επίσης στοχοθετημένα εργαστήρια και ανέλυσε πολυάριθμα έγγραφα θέσης και ανάλυσης που ελήφθησαν στο πλαίσιο της προετοιμασίας της πρωτοβουλίας. Η εκπόνηση της εκτίμησης επιπτώσεων στην οποία στηρίζεται η πρωτοβουλία υποστηρίχτηκε από δύο εξωτερικές μελέτες που περιλάμβαναν σειρά μεμονωμένων διαβουλεύσεων με τα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη 43 .

Επιπλέον, η Επιτροπή συζήτησε την πρωτοβουλία με τα μέλη της επιτροπής επαφών της οδηγίας για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων και της ERGA. Οι εν λόγω ομάδες εμπειρογνωμόνων παρείχαν έναν άμεσο δίαυλο διαβούλευσης με τις πλέον αρμόδιες αρχές σε επίπεδο κρατών μελών. Για τη συγκέντρωση απόψεων ερευνητών και εμπειρογνωμόνων με ιδιαίτερη εμπειρογνωσία σε σχετικούς τομείς (όπως το δημόσιο και συνταγματικό δίκαιο, καθώς και η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και η εσωτερική αγορά), διοργανώθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2022 ειδικό εργαστήριο με εκπροσώπους της ακαδημαϊκής κοινότητας, της ERGA και της Επιτροπής.

Η ιδέα μιας νομοθετικής πρότασης, η οποία θα ρυθμίζει τουλάχιστον ορισμένους ουσιαστικούς τομείς, βρήκε υποστήριξη από τους πολίτες και τα περισσότερα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων της κοινότητας της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης, των οργανώσεων καταναλωτών, των ρυθμιστικών αρχών των μέσων ενημέρωσης και της ERGA, των δημόσιων και ιδιωτικών ραδιοτηλεοπτικών φορέων, των διανομέων περιεχομένου και των παραγόντων του διαφημιστικού οικοσυστήματος. Μεταξύ των εν λόγω ενδιαφερόμενων μερών, υπάρχει ευρεία υποστήριξη για μια προσέγγιση βασισμένη σε αρχές, σε αντίθεση με τη μη ανάληψη δράσης ή τον λεπτομερή καθορισμό προτύπων.

Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις και οι δημόσιοι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς υποστήριξαν ιδιαίτερα τη δράση σε επίπεδο ΕΕ για τη θέσπιση διασφαλίσεων για τη συντακτική ανεξαρτησία, συμπεριλαμβανομένης της ανεξαρτησίας των δημόσιων μέσων ενημέρωσης, υπενθυμίζοντας παράλληλα τη σημασία του πρωτοκόλλου του Άμστερνταμ. Οι δημόσιοι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς υποστηρίζουν ειδικά τις διασφαλίσεις για τη συντακτική ακεραιότητα στο διαδίκτυο και την καθοδήγηση σχετικά με την κατάλληλη προβολή των υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων γενικού συμφέροντος.

Οι ιδιωτικοί ραδιοτηλεοπτικοί φορείς τάχθηκαν ιδιαίτερα υπέρ κοινών αρχών για τα μέτρα πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης και τη διαφάνεια, την αντικειμενικότητα και την επαληθευσιμότητα της μέτρησης κοινού, συμφωνώντας στο τελευταίο σκέλος με τους εκδότες και τους παράγοντες του διαφημιστικού οικοσυστήματος. Οι εκδότες, οι οποίοι παραδοσιακά δεν υπόκεινται σε ρύθμιση, εξέφρασαν μια γενική προτίμηση για αυτορρύθμιση ή σύσταση. Ωστόσο, υποστήριξαν μέτρα σε επίπεδο ΕΕ τόσο για την προστασία των δημοσιογραφικών πηγών όσο και για την κρατική διαφήμιση. Οι πολίτες συμφώνησαν απόλυτα με την ανάγκη για διαφάνεια και δικαιοσύνη στην κατανομή της κρατικής διαφήμισης. Οι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς και οι εκδότες ζήτησαν αποτελεσματική ρύθμιση των επιγραμμικών πλατφορμών.

Όσον αφορά τη διακυβέρνηση, υπάρχει γενικά ευρεία υποστήριξη για την εποπτεία με βάση την ERGA, ωστόσο υπάρχουν διαφορετικές απόψεις ως προς το πιθανό μελλοντικό καθεστώς της. Οι ρυθμιστικές αρχές και η κοινότητα της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης τάσσονται υπέρ της ενίσχυσης της ERGA, ενώ οι εταιρείες και οι επιχειρηματικές ενώσεις θα προτιμούσαν να τη διατηρήσουν στην τρέχουσα μορφή της. Οι δημόσιες αρχές υποστήριξαν ιδίως τη κανονιστική συνεργασία σε επίπεδο ΕΕ για τη διευκόλυνση των κοινών προτύπων για την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και την ενίσχυση του ρόλου και των πόρων της ERGA για περαιτέρω συντονισμό σε επίπεδο ΕΕ.

•Συλλογή και χρήση εμπειρογνωσίας

Η Επιτροπή βασίστηκε σε ευρύ φάσμα εμπειρογνωσίας για την εκπόνηση της παρούσας πρότασης.

Εκτός από τη δημόσια διαβούλευση και άλλες διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη που περιγράφονται ανωτέρω, η Επιτροπή ανέθεσε την εκπόνηση δύο εξωτερικών μελετών για τη διασφάλιση υψηλού επιπέδου συνοχής και συγκρισιμότητας των αναλύσεων για όλες τις πιθανές προσεγγίσεις πολιτικής.

Το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο του Οπτικοακουστικού Τομέα του Συμβουλίου της Ευρώπης εκπόνησε επίσης ειδική έκθεση σχετικά με τη διακυβέρνηση και την ανεξαρτησία των δημόσιων μέσων ενημέρωσης 44 . Η δημοσίευση συνοδεύεται από ολοκληρωμένη επισκόπηση των βασικών εγγυήσεων διακυβέρνησης για τα δημόσια μέσα ενημέρωσης στην Ευρώπη.

Οι εκθέσεις της Επιτροπής για το κράτος δικαίου, οι ετήσιες εκθέσεις του Παρατηρητηρίου για την πολυφωνία στα μέσα ενημέρωσης, καθώς και ορισμένες έρευνες του Ευρωβαρόμετρου παρείχαν στοιχεία και αναλύσεις για πολλά συναφή ζητήματα. Οι πηγές αυτές χρησιμοποιήθηκαν για τον εντοπισμό των προβλημάτων, της κλίμακάς τους στην εσωτερική αγορά μέσων ενημέρωσης και των κινητήριων δυνάμεών τους. Η Επιτροπή βασίστηκε επίσης στις σχετικές συστάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης, οι οποίες συμφωνήθηκαν από όλα τα κράτη μέλη 45 .

Τέλος, για την περαιτέρω υποστήριξη της ανάλυσης βάσει στοιχείων, η Επιτροπή προέβη σε επανεξέταση της σχετικής νομολογίας και σε εκτενή ανασκόπηση της βιβλιογραφίας, η οποία κάλυπτε την ακαδημαϊκή βιβλιογραφία και ένα ευρύ φάσμα μελετών και εκθέσεων πολιτικής, μεταξύ άλλων από ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ελευθερίας και της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης.

•Εκτίμηση επιπτώσεων

Σύμφωνα με την πολιτική της για τη «βελτίωση της νομοθεσίας», η Επιτροπή διενήργησε εκτίμηση επιπτώσεων για την παρούσα πρόταση, η οποία εξετάστηκε από την επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου της Επιτροπής. Η έκθεση της εκτίμησης επιπτώσεων υποβλήθηκε για πρώτη φορά στην επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου στις 13 Μαΐου και συζητήθηκε μαζί της κατά τη διάρκεια ακρόασης στις 8 Ιουνίου. Μετά την αρνητική γνώμη που εκδόθηκε στις 10 Ιουνίου, η έκθεση αναθεωρήθηκε διεξοδικά και υποβλήθηκε εκ νέου στην επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου στις 11 Ιουλίου. Η επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου διατύπωσε θετική γνώμη με επιφυλάξεις στις 27 Ιουλίου. Η έκθεση εκτίμησης επιπτώσεων αναθεωρήθηκε περαιτέρω ώστε να ληφθούν υπόψη οι προτάσεις της επιτροπής ρυθμιστικού ελέγχου για βελτίωση. Οι γνώμες της επιτροπής ρυθμιστικού ελέγχου, οι παρατηρήσεις και η επεξήγηση του τρόπου με τον οποίο ελήφθησαν υπόψη παρουσιάζονται στο παράρτημα 1 της εκτίμησης επιπτώσεων.

Η Επιτροπή εξέτασε διάφορες επιλογές πολιτικής για την επίτευξη του γενικού στόχου της πρότασης, ο οποίος είναι η βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς μέσων ενημέρωσης.

Αξιολογήθηκαν τρεις επιλογές πολιτικής με διαφορετικό βαθμό κανονιστικής έντασης:

·Επιλογή 1: Σύσταση σχετικά με την πολυφωνία και την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης, με την οποία ενθαρρύνονται τα κράτη μέλη και, σε ορισμένους τομείς, οι εταιρείες στην αγορά των μέσων ενημέρωσης να εφαρμόσουν ένα σύνολο δράσεων για την προώθηση της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης, της συντακτικής ανεξαρτησίας, της διαφάνειας και της δικαιοσύνης στην αγορά των μέσων ενημέρωσης.

·Επιλογή 2: Νομοθετική πρόταση και σύσταση σχετικά με την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης, με την πρώτη να προβλέπει κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και με τη δεύτερη να ενθαρρύνει τις εταιρείες μέσων ενημέρωσης και τα κράτη μέλη να προωθήσουν την ανεξαρτησία και τη διαφάνεια των μέσων ενημέρωσης.

·Επιλογή 3: Ενισχυμένη νομοθετική πρόταση που προσθέτει, επιπλέον όλων των νομοθετικών στοιχείων της επιλογής 2, περαιτέρω υποχρεώσεις για τις εταιρείες στην αγορά των μέσων ενημέρωσης και τις ρυθμιστικές αρχές για την προώθηση της διαθεσιμότητας ποιοτικών υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και της διαφανούς και δίκαιης κατανομής των οικονομικών πόρων στην αγορά των μέσων ενημέρωσης.

Εξετάστηκαν δύο υποεπιλογές για τη διακυβέρνηση της νομοθετικής πράξης στο πλαίσιο των επιλογών 2 και 3:

·Υποεπιλογή Α: ένα σύστημα διακυβέρνησης που βασίζεται σε συμβούλιο το οποίο υποστηρίζεται από μια γραμματεία της Επιτροπής·

·Υποεπιλογή Β: ένα σύστημα διακυβέρνησης που βασίζεται σε συμβούλιο το οποίο επικουρείται από ανεξάρτητο γραφείο της ΕΕ.

Σύμφωνα με την καθιερωμένη μεθοδολογία της Επιτροπής, κάθε επιλογή πολιτικής αξιολογήθηκε ως προς τον οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο καθώς και τον αντίκτυπο στα θεμελιώδη δικαιώματα. Η προτιμώμενη επιλογή είναι η επιλογή 2 υποεπιλογή Α. Η επιλογή αυτή θα επιτύχει τον γενικό στόχο της παρέμβασης με αποδοτικό, συνεκτικό, αναλογικό και σε μεγάλο βαθμό αποτελεσματικό τρόπο.

Ειδικότερα, η προτεινόμενη νομοθετική πράξη θα θεσπίσει ορισμένες βασικές αρχές και κανόνες για την αγορά των μέσων ενημέρωσης και θα αναθέσει σημαντικά καθήκοντα στο συμβούλιο, ως συλλογικό όργανο ανεξάρτητων ρυθμιστικών αρχών των μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων των καθηκόντων για την παροχή συμβουλών εμπειρογνωμόνων σχετικά με κανονιστικές, τεχνικές ή πρακτικές πτυχές της ρύθμισης των μέσων ενημέρωσης, για την έκδοση γνωμών σχετικά με συγκεντρώσεις της αγοράς που ενδέχεται να επηρεάσουν τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και για τον συντονισμό των δράσεων όσον αφορά τους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης (μεταξύ άλλων από τρίτες χώρες) που δεν τηρούν τα πρότυπα της ΕΕ για τα μέσα ενημέρωσης. Θα είναι δυνατή η επίκληση των αρχών και των κανόνων που θεσπίζονται στη νομοθετική πράξη ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων και η Επιτροπή θα μπορεί να κινήσει διαδικασίες επί παραβάσει, μεταξύ άλλων σε περίπτωση συστημικών ζητημάτων. Το μη δεσμευτικό στοιχείο της δέσμης μέτρων πολιτικής —η σύσταση— θα προτείνει εθελοντικές δράσεις για δύο συγκεκριμένα θέματα: διασφαλίσεις για την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης και διαφάνεια όσον αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς των μέσων ενημέρωσης. Μια τέτοια πολυεπίπεδη και ευέλικτη προσέγγιση θα αποφέρει τα επιθυμητά οφέλη, ενώ παράλληλα θα βελτιστοποιήσει το κόστος για τους παράγοντες της αγοράς των μέσων ενημέρωσης και τις δημόσιες αρχές, λαμβάνοντας επίσης υπόψη το χαμηλότερο κόστος μιας γραμματείας της Επιτροπής σε σύγκριση με το γραφείο της ΕΕ.

Οι επιπτώσεις των επιλογών πολιτικής σε διαφορετικές κατηγορίες ενδιαφερομένων μερών παρατίθενται λεπτομερώς στο παράρτημα 3 της εκτίμησης επιπτώσεων.

•Θεμελιώδη δικαιώματα

Ο προτεινόμενος κανονισμός, με την ενίσχυση της κανονιστικής σύγκλισης στην εσωτερική αγορά μέσων ενημέρωσης, τη διαφύλαξη της συντακτικής ανεξαρτησίας σε συνδυασμό με την επιχειρηματική ελευθερία των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και με την αύξηση της διαφάνειας και της δικαιοσύνης στην κατανομή των οικονομικών πόρων, θα διευκολύνει την παροχή ανεξάρτητων και ποιοτικών υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης σε διασυνοριακό επίπεδο, με αποτέλεσμα την προώθηση της ελευθερίας και της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης. Ο βασικός ρόλος του συμβουλίου στο νέο πλαίσιο, πλήρως ανεξάρτητο από κυβερνήσεις και από κάθε άλλη δημόσια ή ιδιωτική οντότητα, θα συμβάλει στην αποτελεσματική και αμερόληπτη προάσπιση της ελευθερίας της έκφρασης σε ολόκληρη την ΕΕ, η οποία προστατεύεται από το άρθρο 11 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: Χάρτης), το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 10 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Ο προτεινόμενος κανονισμός θα έχει επίσης θετικό αντίκτυπο στην επιχειρηματική ελευθερία (άρθρο 16 του Χάρτη), αίροντας τα εμπόδια στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών και περιορίζοντας τους κινδύνους διακριτικής μεταχείρισης ορισμένων παραγόντων της αγοράς μέσων ενημέρωσης.

4.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Οι δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης για τον παρόντα κανονισμό θα καλυφθούν από τα κονδύλια που προβλέπονται στο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2021-2027, στο πλαίσιο των χρηματοδοτικών κονδυλίων για το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη», όπως περιγράφεται λεπτομερώς στο νομοθετικό δημοσιονομικό δελτίο που συνοδεύει την πρόταση.

5.ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

•Σχέδια εφαρμογής και ρυθμίσεις παρακολούθησης, αξιολόγησης και υποβολής εκθέσεων

Η Επιτροπή θα θεσπίσει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη συνεχή παρακολούθηση των εκροών, των αποτελεσμάτων και του αντικτύπου της παρούσας νομοθετικής πράξης. Αυτό περιλαμβάνει ιδίως έναν νέο ανεξάρτητο μηχανισμό παρακολούθησης για τον εντοπισμό και την αξιολόγηση των κινδύνων για τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης. Προβλέπεται αξιολόγηση της πράξης και έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή εντός 4 ετών από την έναρξη ισχύος της και στη συνέχεια ανά τετραετία.

•Αναλυτική επεξήγηση των επιμέρους διατάξεων της πρότασης

Το κεφάλαιο Ι καθορίζει το αντικείμενο και το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού και τους ορισμούς των βασικών όρων που χρησιμοποιούνται στον κανονισμό. Ειδικότερα, διευκρινίζει ότι το κεφάλαιο ΙΙ και το κεφάλαιο IIΙ τμήμα 5 του κανονισμού αποτελούν ελάχιστες διατάξεις εναρμόνισης.

Το κεφάλαιο II περιλαμβάνει τα δικαιώματα των αποδεκτών υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και τα δικαιώματα των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης στην εσωτερική αγορά. Καθορίζει επίσης τις διασφαλίσεις για την ανεξάρτητη λειτουργία των δημόσιων μέσων ενημέρωσης και τα καθήκοντα των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης στην εσωτερική αγορά.

Το κεφάλαιο III καθορίζει το πλαίσιο για κανονιστική συνεργασία και εύρυθμα λειτουργούσα αγορά υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης.

Το τμήμα 1 προβλέπει ότι οι ανεξάρτητες εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς των κρατών μελών που είναι υπεύθυνοι για την εφαρμογή της οδηγίας για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων είναι υπεύθυνοι για την εφαρμογή του εν λόγω κεφαλαίου και τους παρέχει τις κατάλληλες εξουσίες έρευνας για την εκτέλεση των καθηκόντων τους.

Το τμήμα 2 θεσπίζει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Υπηρεσιών Μέσων Eνημέρωσης, το συλλογικό όργανο ανεξάρτητων ρυθμιστικών αρχών των μέσων ενημέρωσης, το οποίο αντικαθιστά και διαδέχεται την ομάδα των ευρωπαϊκών ρυθμιστικών αρχών για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων (ERGA). Καθορίζει τις απαιτήσεις ανεξαρτησίας του συμβουλίου και προσδιορίζει τη δομή του. Το συμβούλιο θα λαμβάνει διοικητική και οργανωτική υποστήριξη, η οποία απαιτείται για την εκτέλεση των καθηκόντων του, από γραμματεία που θα παρέχει η Επιτροπή. Στο κεφάλαιο απαριθμούνται τα καθήκοντα του συμβουλίου βάσει του κανονισμού.

Το τμήμα 3 θεσπίζει κανόνες και διαδικασίες για την κανονιστική συνεργασία και τη σύγκλιση στην εσωτερική αγορά μέσων ενημέρωσης, που περιλαμβάνουν μηχανισμό διαρθρωμένης συνεργασίας, αιτήματα για μέτρα επιβολής, καθοδήγηση σε θέματα ρύθμισης των μέσων ενημέρωσης και συντονισμό των μέτρων που αφορούν υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης τρίτων χωρών. Οι διατάξεις αποσκοπούν στην εξασφάλιση στενότερης συνεργασίας μεταξύ των εθνικών ρυθμιστικών αρχών και φορέων σε διάφορους τομείς της ρύθμισης των μέσων ενημέρωσης.

Το τμήμα 4 πραγματεύεται ειδικά ζητήματα σχετικά με την παροχή υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης σε ψηφιακό περιβάλλον. Όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης σε πολύ μεγάλες επιγραμμικές πλατφόρμες, βασίζεται στην υφιστάμενη οριζόντια νομοθεσία, με την παροχή πρόσθετων εγγυήσεων για τη συντακτική ακεραιότητα του περιεχομένου που παρέχεται επιγραμμικά από παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που τηρούν ορισμένα κανονιστικά ή αυτορρυθμιζόμενα πρότυπα, και με την καθιέρωση διαρθρωμένου διαλόγου μεταξύ των πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών και των αντίστοιχων φορέων του οικοσυστήματος των μέσων ενημέρωσης. Το τμήμα προβλέπει επίσης το δικαίωμα προσαρμογής της προσφοράς οπτικοακουστικών μέσων σε συσκευές και διεπαφές χρήστη που ελέγχουν την πρόσβαση σε υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων και την αντίστοιχη υποχρέωση των κατασκευαστών και των προγραμματιστών να καθιστούν τεχνικά δυνατή την εν λόγω προσαρμογή.

Το τμήμα 5 καθορίζει το νομικό πλαίσιο για τα εθνικά μέτρα που επηρεάζουν τη λειτουργία των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και καθορίζει απαιτήσεις για τους εθνικούς κανόνες και διαδικασίες που σχετίζονται με την αξιολόγηση των επιπτώσεων των συγκεντρώσεων της αγοράς μέσων ενημέρωσης στην πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και τη συντακτική ανεξαρτησία. Στο συμβούλιο ανατίθεται το καθήκον να λαμβάνει θέση σχετικά με περιπτώσεις στις οποίες ενδέχεται να επηρεαστεί η λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

Το τμήμα 6 καθορίζει τις απαιτήσεις για τα συστήματα μέτρησης κοινού και τις μεθοδολογίες που χρησιμοποιούν οι σχετικοί παράγοντες της αγοράς. Οι κανόνες συνοδεύονται από ενθάρρυνση για την κατάρτιση κωδίκων δεοντολογίας και την προώθηση της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών. Το τμήμα 6 προβλέπει επίσης κοινές απαιτήσεις σχετικά με την κατανομή των δαπανών κρατικής διαφήμισης σε παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, χωρίς να επηρεάζονται οι κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις και οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.

Το κεφάλαιο IV περιλαμβάνει τελικές διατάξεις, ιδίως όσον αφορά την παρακολούθηση, την αξιολόγηση και την υποβολή εκθέσεων. Ο κανονισμός περιλαμβάνει μηχανισμό με τον οποίο η Επιτροπή παρακολουθεί τους κινδύνους για τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης σε τακτική βάση, σε διαβούλευση με το συμβούλιο. Το κεφάλαιο καταργεί επίσης το σχετικό άρθρο της οδηγίας για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων και προσδιορίζει την έναρξη ισχύος και την έναρξη εφαρμογής του κανονισμού.

2022/0277 (COD)

Πρόταση

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη θέσπιση κοινού πλαισίου για τις υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης στην εσωτερική αγορά (ευρωπαϊκή πράξη για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης) και την τροποποίηση της οδηγίας 2010/13/ΕΕ

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 114,

Έχοντας υπόψη τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών, 

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)Οι ανεξάρτητες υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης διαδραματίζουν μοναδικό ρόλο στην εσωτερική αγορά. Αντιπροσωπεύουν έναν ταχέως μεταβαλλόμενο και οικονομικά σημαντικό τομέα και ταυτόχρονα παρέχουν πρόσβαση σε πληθώρα απόψεων και αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης τόσο στους πολίτες όσο και στις επιχειρήσεις, εκπληρώνοντας έτσι τη λειτουργία γενικού συμφέροντος του «δημόσιου ελεγκτή». Οι υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης διατίθενται όλο και περισσότερο επιγραμμικά και διασυνοριακά, ενώ δεν υπόκεινται στους ίδιους κανόνες και στο ίδιο επίπεδο προστασίας στα διάφορα κράτη μέλη.

(2)Δεδομένου του μοναδικού ρόλου τους, η προστασία της ελευθερίας και της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης αποτελεί ουσιαστικό χαρακτηριστικό της εύρυθμης λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς για τις υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης (ή «εσωτερική αγορά μέσων ενημέρωσης»). Η αγορά αυτή έχει αλλάξει σημαντικά από τις αρχές του νέου αιώνα και γίνεται ολοένα και περισσότερο ψηφιακή και διεθνής. Προσφέρει πολλές οικονομικές ευκαιρίες, αλλά αντιμετωπίζει επίσης μια σειρά προκλήσεων. Η Ένωση θα πρέπει να βοηθήσει τον τομέα των μέσων ενημέρωσης να αξιοποιήσει αυτές τις ευκαιρίες εντός της εσωτερικής αγοράς, προστατεύοντας ταυτόχρονα τις κοινές αξίες της Ένωσης και των κρατών μελών της, όπως η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

(3)Στον χώρο των ψηφιακών μέσων ενημέρωσης, οι πολίτες και οι επιχειρήσεις έχουν πρόσβαση και καταναλώνουν περιεχόμενο των μέσων ενημέρωσης, το οποίο είναι άμεσα διαθέσιμο στις προσωπικές τους συσκευές, όλο και περισσότερο σε διασυνοριακό πλαίσιο. Οι παγκόσμιες επιγραμμικές πλατφόρμες λειτουργούν ως πύλες για το περιεχόμενο των μέσων ενημέρωσης, με επιχειρηματικά μοντέλα που τείνουν να αίρουν τη διαμεσολάβηση στην πρόσβαση σε υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης και να ενισχύουν την πόλωση και την παραπληροφόρηση. Οι πλατφόρμες αυτές είναι επίσης σημαντικοί πάροχοι επιγραμμικής διαφήμισης, η οποία έχει εκτρέψει οικονομικούς πόρους από τον τομέα των μέσων ενημέρωσης, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται η οικονομική βιωσιμότητά του και, κατά συνέπεια, η ποικιλομορφία του προσφερόμενου περιεχομένου. Δεδομένου ότι οι υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης είναι έντασης γνώσης και κεφαλαίου, χρειάζονται κλίμακα για να παραμείνουν ανταγωνιστικές και να ευδοκιμήσουν στην εσωτερική αγορά. Για τον σκοπό αυτό, είναι ιδιαίτερα σημαντική η δυνατότητα παροχής διασυνοριακών υπηρεσιών και εξασφάλισης επενδύσεων, μεταξύ άλλων από ή σε άλλα κράτη μέλη.

(4)Ωστόσο, η εσωτερική αγορά υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης δεν είναι επαρκώς ολοκληρωμένη. Ορισμένοι εθνικοί περιορισμοί εμποδίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία εντός της εσωτερικής αγοράς. Ειδικότερα, οι διαφορετικοί εθνικοί κανόνες και προσεγγίσεις που σχετίζονται με την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και τη συντακτική ανεξαρτησία, η ανεπαρκής συνεργασία μεταξύ των εθνικών ρυθμιστικών αρχών ή φορέων, καθώς και η αδιαφανής και αθέμιτη κατανομή δημόσιων και ιδιωτικών οικονομικών πόρων δυσχεραίνουν τη λειτουργία και την επέκταση των παραγόντων της αγοράς μέσων ενημέρωσης σε διασυνοριακό επίπεδο και έχουν ως αποτέλεσμα άνισους όρους ανταγωνισμού σε ολόκληρη την Ένωση. Η ακεραιότητα της εσωτερικής αγοράς για τις υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης μπορεί επίσης να αμφισβητηθεί από παρόχους που επιδίδονται συστηματικά σε παραπληροφόρηση, συμπεριλαμβανομένων της χειραγώγησης των πληροφοριών και των παρεμβάσεων, και καταχρώνται τις ελευθερίες της εσωτερικής αγοράς, μεταξύ άλλων από παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που ελέγχονται από το κράτος και χρηματοδοτούνται από ορισμένες τρίτες χώρες.

(5)Επιπλέον, ως απάντηση στις προκλήσεις για την πολυφωνία και την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στο διαδίκτυο, ορισμένα κράτη μέλη έχουν λάβει κανονιστικά μέτρα και άλλα κράτη μέλη είναι πιθανό να πράξουν το ίδιο, με κίνδυνο να ενισχυθούν οι αποκλίσεις στις εθνικές προσεγγίσεις καθώς και οι περιορισμοί στην ελεύθερη κυκλοφορία στην εσωτερική αγορά.

(6)Οι αποδέκτες υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης στην Ένωση (φυσικά πρόσωπα που είναι υπήκοοι κρατών μελών ή επωφελούνται από δικαιώματα που τους παρέχει το δίκαιο της Ένωσης και νομικά πρόσωπα εγκατεστημένα στην Ένωση) θα πρέπει να μπορούν να απολαμβάνουν πραγματικά την ελευθερία να λαμβάνουν δωρεάν και πλουραλιστικές υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης στην εσωτερική αγορά. Για την προώθηση της διασυνοριακής ροής υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, θα πρέπει να διασφαλίζεται ένα ελάχιστο επίπεδο προστασίας των αποδεκτών υπηρεσιών στην εσωτερική αγορά. Αυτό θα ήταν σύμφωνο με το δικαίωμα λήψης και μετάδοσης πληροφοριών δυνάμει του άρθρου 11 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: Χάρτης). Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να εναρμονιστούν ορισμένες πτυχές των εθνικών κανόνων που αφορούν τις υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης. Στην τελική έκθεση της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης οι πολίτες κάλεσαν την ΕΕ να προωθήσει περαιτέρω την ανεξαρτησία και την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης, ιδίως με τη θέσπιση νομοθεσίας για την αντιμετώπιση των απειλών κατά της ανεξαρτησίας των μέσων ενημέρωσης μέσω ελάχιστων προτύπων σε επίπεδο ΕΕ 46 .

(7)Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ο ορισμός της υπηρεσίας μέσων ενημέρωσης θα πρέπει να περιορίζεται στις υπηρεσίες που ορίζονται στη Συνθήκη και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να καλύπτει κάθε μορφή οικονομικής δραστηριότητας. Ο ορισμός αυτός θα πρέπει να αποκλείει το περιεχόμενο που δημιουργείται από χρήστες και αναφορτώνεται σε επιγραμμική πλατφόρμα, εκτός εάν αποτελεί επαγγελματική δραστηριότητα που συνήθως παρέχεται έναντι ανταλλάγματος (είτε αυτό είναι οικονομικής είτε άλλης φύσης). Θα πρέπει επίσης να αποκλείει την αμιγώς ιδιωτική αλληλογραφία, όπως τα ηλεκτρονικά μηνύματα, καθώς και όλες τις υπηρεσίες που δεν έχουν ως κύριο σκοπό την παροχή οπτικοακουστικών ή ακουστικών προγραμμάτων ή εκδόσεων τύπου, δηλαδή όταν το περιεχόμενο είναι απλώς παρεπόμενο της υπηρεσίας και όχι ο κύριος σκοπός της, όπως διαφημίσεις ή πληροφορίες που σχετίζονται με ένα προϊόν ή μια υπηρεσία που παρέχεται από ιστοτόπους που δεν προσφέρουν υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης. Ο ορισμός της υπηρεσίας μέσων ενημέρωσης θα πρέπει να καλύπτει ιδίως τις τηλεοπτικές ή ραδιοφωνικές εκπομπές, τις κατά παραγγελία υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων, τα ακουστικά podcast ή τις εκδόσεις τύπου. Η εταιρική επικοινωνία και διανομή ενημερωτικού ή διαφημιστικού υλικού για δημόσιες ή ιδιωτικές οντότητες θα πρέπει να εξαιρεθεί από το πεδίο εφαρμογής του εν λόγω ορισμού.

(8)Στην ψηφιοποιημένη αγορά μέσων ενημέρωσης, οι πάροχοι πλατφορμών διαμοιρασμού βίντεο ή πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών μπορεί να εμπίπτουν στον ορισμό του παρόχου υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης. Κατά γενικό κανόνα, οι εν λόγω πάροχοι διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην οργάνωση του περιεχομένου, μεταξύ άλλων με αυτοματοποιημένα μέσα ή αλγορίθμους, αλλά δεν ασκούν συντακτική ευθύνη επί του περιεχομένου στο οποίο παρέχουν πρόσβαση. Ωστόσο, στο ολοένα και πιο συγκλίνον περιβάλλον των μέσων ενημέρωσης, ορισμένοι πάροχοι πλατφορμών διαμοιρασμού βίντεο ή πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών έχουν αρχίσει να ασκούν συντακτικό έλεγχο σε τμήμα ή τμήματα των υπηρεσιών τους. Ως εκ τούτου, μια τέτοια οντότητα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τόσο ως πάροχος πλατφόρμας διαμοιρασμού βίντεο ή πολύ μεγάλης επιγραμμικής πλατφόρμας όσο και ως πάροχος υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης.

(9)Ο ορισμός της μέτρησης κοινού θα πρέπει να καλύπτει τα συστήματα μέτρησης που έχουν αναπτυχθεί σύμφωνα με τα πρότυπα του κλάδου στο πλαίσιο αυτορρυθμιζόμενων οργανισμών, όπως οι κοινές επιτροπές του κλάδου, και τα συστήματα μέτρησης που αναπτύσσονται εκτός των εν λόγω προσεγγίσεων αυτορρύθμισης. Τα συστήματα αυτά τείνουν να χρησιμοποιούνται από ορισμένους επιγραμμικούς παράγοντες που προβαίνουν σε αυτομέτρηση ή παρέχουν στην αγορά τα δικά τους ιδιόκτητα συστήματα μέτρησης κοινού, τα οποία δεν τηρούν απαραίτητα τα από κοινού συμφωνηθέντα πρότυπα του κλάδου. Δεδομένου του σημαντικού αντικτύπου που έχουν τα εν λόγω συστήματα μέτρησης κοινού στις αγορές διαφήμισης και μέσων ενημέρωσης, θα πρέπει να καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό.

(10)Η κρατική διαφήμιση θα πρέπει να θεωρείται ευρέως ότι καλύπτει δραστηριότητες προώθησης ή αυτοπροβολής που αναλαμβάνονται από ευρύ φάσμα δημόσιων αρχών ή οντοτήτων ή για λογαριασμό ή εξ ονόματος αυτών, συμπεριλαμβανομένων κυβερνήσεων, ρυθμιστικών αρχών ή φορέων, καθώς και κρατικών επιχειρήσεων ή άλλων κρατικά ελεγχόμενων οντοτήτων σε διάφορους τομείς, σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο, ή τοπικών κυβερνήσεων εδαφικών οντοτήτων με πληθυσμό άνω του 1 εκατομμυρίου κατοίκων. Ωστόσο, ο ορισμός της κρατικής διαφήμισης δεν θα πρέπει να περιλαμβάνει μηνύματα έκτακτης ανάγκης από τις δημόσιες αρχές, τα οποία είναι απαραίτητα, για παράδειγμα, σε περιπτώσεις φυσικών ή υγειονομικών καταστροφών, ατυχημάτων ή άλλων αιφνίδιων περιστατικών που μπορούν να προκαλέσουν βλάβη σε άτομα.

(11)Για να διασφαλιστεί ότι η κοινωνία αποκομίζει τα οφέλη της εσωτερικής αγοράς μέσων ενημέρωσης, είναι σημαντικό όχι μόνο να διασφαλίζονται οι θεμελιώδεις ελευθερίες που προβλέπονται από τη Συνθήκη, αλλά και η ασφάλεια δικαίου που χρειάζονται οι αποδέκτες των υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης για να απολαμβάνουν τα αντίστοιχα οφέλη. Οι εν λόγω αποδέκτες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης, οι οποίες έχουν παραχθεί από δημοσιογράφους και συντάκτες με ανεξάρτητο τρόπο και σύμφωνα με τα δημοσιογραφικά πρότυπα και, ως εκ τούτου, να παρέχουν αξιόπιστες πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένου του ειδησεογραφικού περιεχομένου και του περιεχομένου επικαιρότητας. Το δικαίωμα αυτό δεν συνεπάγεται καμία αντίστοιχη υποχρέωση για οποιονδήποτε πάροχο υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης να τηρεί πρότυπα που δεν ορίζονται ρητά από τον νόμο. Οι εν λόγω ποιοτικές υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης αποτελούν επίσης αντίδοτο κατά της παραπληροφόρησης, συμπεριλαμβανομένων της χειραγώγησης των πληροφοριών και των παρεμβάσεων από το εξωτερικό.

(12)Ο παρών κανονισμός δεν θίγει την ελευθερία έκφρασης που εγγυάται στα άτομα ο Χάρτης. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου παρατήρησε ότι σε έναν τόσο ευαίσθητο τομέα όπως τα οπτικοακουστικά μέσα, πέραν της αρνητικής υποχρέωσης μη παρέμβασης, οι δημόσιες εξουσίες έχουν θετική υποχρέωση να θεσπίσουν κατάλληλο νομοθετικό και διοικητικό πλαίσιο για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής πολυφωνίας 47 .

(13)Η ελεύθερη ροή αξιόπιστων πληροφοριών είναι ουσιαστικής σημασίας για την εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης. Ως εκ τούτου, η παροχή υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης δεν θα πρέπει να υπόκειται σε περιορισμούς αντίθετους προς τον παρόντα κανονισμό ή άλλους κανόνες του δικαίου της Ένωσης, όπως η οδηγία 2010/13/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 48 που προβλέπει μέτρα που είναι αναγκαία για την προστασία των χρηστών από παράνομο και επιβλαβές περιεχόμενο. Οι περιορισμοί θα μπορούσαν επίσης να απορρέουν από μέτρα που εφαρμόζουν οι εθνικές δημόσιες αρχές σύμφωνα με το δίκαιο της Ένωσης.

(14)Η προστασία της συντακτικής ανεξαρτησίας αποτελεί προϋπόθεση για την άσκηση της δραστηριότητας των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και την επαγγελματική τους ακεραιότητα. Η συντακτική ανεξαρτησία είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που παρέχουν ειδησεογραφικό περιεχόμενο και περιεχόμενο επικαιρότητας, δεδομένου του κοινωνικού ρόλου τους ως δημόσιου αγαθού. Οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης θα πρέπει να είναι σε θέση να ασκούν ελεύθερα τις οικονομικές τους δραστηριότητες στην εσωτερική αγορά και να ανταγωνίζονται επί ίσοις όροις σε ένα ολοένα και πιο επιγραμμικό περιβάλλον όπου οι πληροφορίες διακινούνται διασυνοριακά.

(15)Τα κράτη μέλη έχουν υιοθετήσει διαφορετικές προσεγγίσεις για την προστασία της συντακτικής ανεξαρτησίας, η οποία αμφισβητείται όλο και περισσότερο σε ολόκληρη την Ένωση. Ειδικότερα, παρατηρείται αυξανόμενη παρέμβαση στις συντακτικές αποφάσεις των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης σε διάφορα κράτη μέλη. Η παρέμβαση αυτή μπορεί να είναι άμεση ή έμμεση, από το κράτος ή άλλους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων δημόσιων αρχών, αιρετών αξιωματούχων, κυβερνητικών αξιωματούχων και πολιτικών, για παράδειγμα για την απόκτηση πολιτικού πλεονεκτήματος. Οι μέτοχοι και άλλοι ιδιώτες που έχουν συμμετοχή σε παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης μπορούν να ενεργούν με τρόπους που υπερβαίνουν την αναγκαία ισορροπία μεταξύ, αφενός, της δικής τους επιχειρηματικής ελευθερίας και της ελευθερίας έκφρασης και, αφετέρου, της συντακτικής ελευθερίας έκφρασης και των δικαιωμάτων πληροφόρησης των χρηστών, με σκοπό την επίτευξη οικονομικού ή άλλου πλεονεκτήματος. Επιπλέον, οι πρόσφατες τάσεις όσον αφορά τη διανομή και την κατανάλωση των μέσων ενημέρωσης, ιδίως στο επιγραμμικό περιβάλλον, ώθησαν τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο θέσπισης νομοθεσίας για τη ρύθμιση της παροχής περιεχομένου μέσων ενημέρωσης. Οι προσεγγίσεις που υιοθετούν οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης για τη διασφάλιση της συντακτικής ανεξαρτησίας ποικίλλουν επίσης. Ως αποτέλεσμα αυτής της παρέμβασης και του κατακερματισμού των ρυθμίσεων και των προσεγγίσεων, οι όροι για την άσκηση οικονομικών δραστηριοτήτων από παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και, τελικά, η ποιότητα των υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που λαμβάνουν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις επηρεάζονται αρνητικά στην εσωτερική αγορά. Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να θεσπιστούν αποτελεσματικές διασφαλίσεις που να επιτρέπουν την άσκηση της συντακτικής ελευθερίας σε ολόκληρη την Ένωση, ώστε οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης να μπορούν να παράγουν και να διανέμουν ανεξάρτητα το περιεχόμενό τους σε διασυνοριακό επίπεδο και οι αποδέκτες των υπηρεσιών να μπορούν να λαμβάνουν το περιεχόμενο αυτό. 

(16)Οι δημοσιογράφοι και οι συντάκτες είναι οι κύριοι παράγοντες στην παραγωγή και την παροχή αξιόπιστου περιεχομένου μέσων ενημέρωσης, ιδίως μέσω ειδήσεων ή επικαιρότητας. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να προστατευθεί η ικανότητα των δημοσιογράφων να συλλέγουν, να ελέγχουν και να αναλύουν πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών που διαβιβάζονται εμπιστευτικά. Ειδικότερα, οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και οι δημοσιογράφοι (συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δραστηριοποιούνται σε άτυπες μορφές απασχόλησης, όπως οι ελεύθεροι επαγγελματίες) θα πρέπει να μπορούν να βασίζονται στην ισχυρή προστασία των δημοσιογραφικών πηγών και των επικοινωνιών, μεταξύ άλλων έναντι της ανάπτυξης τεχνολογιών παρακολούθησης, δεδομένου ότι χωρίς αυτές τις πηγές προστασίας μπορεί να αποθαρρυνθούν από το να συνδράμουν τα μέσα ενημέρωσης στην ενημέρωση του κοινού για θέματα δημόσιου συμφέροντος. Ως εκ τούτου, η ελευθερία των δημοσιογράφων να ασκούν την οικονομική τους δραστηριότητα και να εκπληρώνουν τον ζωτικό τους ρόλο του «δημόσιου ελεγκτή» μπορεί να υπονομευθεί, επηρεάζοντας έτσι αρνητικά την πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης. Η προστασία των δημοσιογραφικών πηγών συμβάλλει στην προστασία του θεμελιώδους δικαιώματος που κατοχυρώνεται στο άρθρο 11 του Χάρτη.

(17)Η προστασία των δημοσιογραφικών πηγών ρυθμίζεται επί του παρόντος ανομοιογενώς στα κράτη μέλη. Ορισμένα κράτη μέλη παρέχουν απόλυτη προστασία από τον εξαναγκασμό δημοσιογράφων να αποκαλύπτουν πληροφορίες που προσδιορίζουν την πηγή τους σε ποινικές και διοικητικές διαδικασίες. Άλλα κράτη μέλη παρέχουν ειδική προστασία που περιορίζεται σε δικαστικές διαδικασίες που βασίζονται σε ορισμένες ποινικές κατηγορίες, ενώ άλλα παρέχουν προστασία με τη μορφή γενικής αρχής. Αυτό οδηγεί σε κατακερματισμό της εσωτερικής αγοράς μέσων ενημέρωσης. Ως εκ τούτου, οι δημοσιογράφοι, οι οποίοι εργάζονται όλο και περισσότερο σε διασυνοριακά έργα και παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε διασυνοριακό κοινό, και κατ’ επέκταση οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν εμπόδια, ανασφάλεια δικαίου και άνισους όρους ανταγωνισμού. Επομένως, η προστασία των δημοσιογραφικών πηγών και επικοινωνιών χρειάζεται εναρμόνιση και περαιτέρω ενίσχυση σε επίπεδο Ένωσης.

(18)Τα δημόσια μέσα ενημέρωσης που έχουν συσταθεί από τα κράτη μέλη διαδραματίζουν ιδιαίτερο ρόλο στην εσωτερική αγορά μέσων ενημέρωσης, διασφαλίζοντας ότι οι πολίτες και οι επιχειρήσεις έχουν πρόσβαση σε ποιοτική πληροφόρηση και αμερόληπτη κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης, στο πλαίσιο της αποστολής τους. Ωστόσο, τα δημόσια μέσα ενημέρωσης μπορεί να είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένα στον κίνδυνο παρεμβάσεων, λόγω της θεσμικής εγγύτητάς τους με το κράτος και της δημόσιας χρηματοδότησης που λαμβάνουν. Ο κίνδυνος αυτός μπορεί να επιδεινωθεί από τις άνισες διασφαλίσεις που σχετίζονται με την ανεξάρτητη διακυβέρνηση και την ισόρροπη κάλυψη από τα δημόσια μέσα ενημέρωσης σε ολόκληρη την Ένωση. Η κατάσταση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε μεροληπτική ή μερική κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης, να στρεβλώσει τον ανταγωνισμό στην εσωτερική αγορά μέσων ενημέρωσης και να επηρεάσει αρνητικά την πρόσβαση σε ανεξάρτητες και αμερόληπτες υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης. Συνεπώς, είναι αναγκαίο, με βάση τα διεθνή πρότυπα που έχει αναπτύξει το Συμβούλιο της Ευρώπης στο πλαίσιο αυτό, να θεσπιστούν νομικές διασφαλίσεις για την ανεξάρτητη λειτουργία των δημόσιων μέσων ενημέρωσης σε ολόκληρη την Ένωση. Είναι επίσης αναγκαίο να διασφαλιστεί ότι, με την επιφύλαξη της εφαρμογής των κανόνων της Ένωσης για τις κρατικές ενισχύσεις, οι πάροχοι δημόσιων μέσων ενημέρωσης επωφελούνται από επαρκή και σταθερή χρηματοδότηση για την εκπλήρωση της αποστολής τους που καθιστά δυνατή την προβλεψιμότητα στον προγραμματισμό τους. Κατά προτίμηση, η εν λόγω χρηματοδότηση θα πρέπει να αποφασίζεται και να διατίθεται σε πολυετή βάση, σύμφωνα με την αποστολή δημόσιας υπηρεσίας των παρόχων δημόσιων μέσων ενημέρωσης, ώστε να αποφεύγεται το ενδεχόμενο αθέμιτης επιρροής από τις ετήσιες διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό. Οι απαιτήσεις που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό δεν θίγουν την αρμοδιότητα των κρατών μελών να προβλέπουν τη χρηματοδότηση των δημόσιων μέσων ενημέρωσης, όπως κατοχυρώνεται στο πρωτόκολλο 29 για το σύστημα δημόσιας ραδιοτηλεόρασης στα κράτη μέλη, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(19)Είναι ζωτικής σημασίας για τους αποδέκτες των υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης να γνωρίζουν με βεβαιότητα ποιος κατέχει και βρίσκεται πίσω από τα ειδησεογραφικά μέσα ενημέρωσης, ώστε να μπορούν να εντοπίζουν και να κατανοούν πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων, πράγμα που αποτελεί προϋπόθεση για τη διαμόρφωση ενημερωμένων απόψεων και, κατά συνέπεια, για την ενεργό συμμετοχή σε μια δημοκρατία. Η διαφάνεια αυτή αποτελεί επίσης αποτελεσματικό εργαλείο για τον περιορισμό των κινδύνων παρέμβασης στη συντακτική ανεξαρτησία. Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να θεσπιστούν κοινές απαιτήσεις πληροφόρησης για όλους τους σχετικούς παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης σε ολόκληρη την Ένωση, οι οποίες θα πρέπει να περιλαμβάνουν αναλογικές απαιτήσεις για τη δημοσιοποίηση πληροφοριών σχετικά με την ιδιοκτησία. Στο πλαίσιο αυτό, τα μέτρα που λαμβάνονται από τα κράτη μέλη βάσει του άρθρου 30 παράγραφος 9 της οδηγίας (ΕΕ) 2015/849 49 δεν θα πρέπει να επηρεάζονται. Οι απαιτούμενες πληροφορίες θα πρέπει να γνωστοποιούνται από τους σχετικούς παρόχους στους ιστοτόπους τους ή σε άλλο μέσο που είναι εύκολα και άμεσα προσβάσιμο.

(20)Η ακεραιότητα των μέσων ενημέρωσης απαιτεί επίσης μια προορατική προσέγγιση για την προώθηση της συντακτικής ανεξαρτησίας από εταιρείες ειδησεογραφικών μέσων ενημέρωσης, ιδίως μέσω εσωτερικών διασφαλίσεων. Οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης θα πρέπει να λαμβάνουν αναλογικά μέτρα για να διασφαλίζουν, αφού συμφωνηθεί η γενική συντακτική γραμμή μεταξύ των ιδιοκτητών και των συντακτών τους, την ελευθερία των συντακτών να λαμβάνουν ατομικές αποφάσεις στο πλαίσιο της επαγγελματικής τους δραστηριότητας. Ο στόχος της προστασίας των συντακτών από αδικαιολόγητες παρεμβάσεις στις αποφάσεις που λαμβάνουν για συγκεκριμένα τμήματα περιεχομένου στο πλαίσιο του καθημερινού τους έργου συμβάλλει στη διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά για τις υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης και στην ποιότητα των εν λόγω υπηρεσιών. Ο σκοπός αυτός συνάδει επίσης με το θεμελιώδες δικαίωμα λήψης και μετάδοσης πληροφοριών που κατοχυρώνεται στο άρθρο 11 του Χάρτη. Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης θα πρέπει επίσης να διασφαλίζουν τη διαφάνεια των πραγματικών ή δυνητικών συγκρούσεων συμφερόντων για τους αποδέκτες των υπηρεσιών τους.

(21)Για τον μετριασμό του κανονιστικού φόρτου, οι πολύ μικρές επιχειρήσεις κατά την έννοια του άρθρου 3 της οδηγίας 2013/34/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 50 θα πρέπει να εξαιρούνται από τις απαιτήσεις σχετικά με την πληροφόρηση και τις εσωτερικές διασφαλίσεις με σκοπό την εξασφάλιση της ανεξαρτησίας των επιμέρους συντακτικών αποφάσεων. Επιπλέον, οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης θα πρέπει να είναι ελεύθεροι να προσαρμόζουν τις εσωτερικές διασφαλίσεις στις ανάγκες τους, ιδίως εάν είναι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις κατά την έννοια του εν λόγω άρθρου. Η σύσταση που συνοδεύει τον παρόντα κανονισμό 51 παρέχει κατάλογο εθελοντικών εσωτερικών διασφαλίσεων που μπορούν να υιοθετηθούν από τις εταιρείες μέσων ενημέρωσης στο πλαίσιο αυτό. Ο παρών κανονισμός δεν θα πρέπει να ερμηνευτεί κατά τρόπο που να στερεί από τους ιδιοκτήτες ιδιωτικών παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης το προνόμιό τους να θέτουν στρατηγικούς ή γενικούς στόχους και να προωθούν την ανάπτυξη και την οικονομική βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους. Στο πλαίσιο αυτό, ο παρών κανονισμός αναγνωρίζει ότι ο στόχος της ενίσχυσης της συντακτικής ανεξαρτησίας πρέπει να συμβιβαστεί με τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα των ιδιοκτητών ιδιωτικών μέσων ενημέρωσης.

(22)Οι ανεξάρτητες εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς είναι καίριας σημασίας για την ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας για τα μέσα ενημέρωσης σε ολόκληρη την Ένωση. Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς που αναφέρονται στο άρθρο 30 της οδηγίας 2010/13/ΕΕ είναι οι πλέον κατάλληλοι για να διασφαλίσουν την ορθή εφαρμογή των απαιτήσεων σχετικά με την κανονιστική συνεργασία και την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, που προβλέπονται στο κεφάλαιο ΙΙΙ του παρόντος κανονισμού. Για να διασφαλιστεί η συνεπής εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και της λοιπής ενωσιακής νομοθεσίας για τα μέσα ενημέρωσης, είναι αναγκαίο να συσταθεί ανεξάρτητος συμβουλευτικός φορέας σε επίπεδο Ένωσης, ο οποίος θα συγκεντρώνει τις εν λόγω αρχές ή φορείς και θα συντονίζει τις δράσεις τους. Η ομάδα των ευρωπαϊκών ρυθμιστικών αρχών για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων (ERGA), η οποία συστάθηκε με την οδηγία 2010/13/ΕΕ, ήταν ουσιαστικής σημασίας για την προώθηση της συνεπούς εφαρμογής της εν λόγω οδηγίας. Ως εκ τούτου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Υπηρεσιών Μέσων Eνημέρωσης (στο εξής: συμβούλιο) θα πρέπει να βασιστεί στην ERGA και να την αντικαταστήσει. Αυτό απαιτεί στοχευμένη τροποποίηση της οδηγίας 2010/13/ΕΕ για να διαγραφεί το άρθρο 30β, με το οποίο θεσπίζεται η ERGA, και να αντικατασταθούν οι αναφορές στην ERGA και στα καθήκοντά της ως επακόλουθο. Η τροποποίηση της οδηγίας 2010/13/ΕΕ με τον παρόντα κανονισμό δικαιολογείται στην προκειμένη περίπτωση, καθώς περιορίζεται σε διάταξη η οποία δεν χρειάζεται να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών και απευθύνεται στα θεσμικά όργανα της Ένωσης.

(23)Το συμβούλιο θα πρέπει να συγκεντρώνει ανώτερους εκπροσώπους των εθνικών ρυθμιστικών αρχών ή φορέων που αναφέρονται στο άρθρο 30 της οδηγίας 2010/13/ΕΕ, οι οποίοι ορίζονται από τις εν λόγω αρχές ή φορείς. Στις περιπτώσεις που τα κράτη μέλη διαθέτουν πολλές σχετικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς, μεταξύ άλλων σε περιφερειακό επίπεδο, θα πρέπει να επιλέγεται κοινός εκπρόσωπος μέσω κατάλληλων διαδικασιών και το δικαίωμα ψήφου θα πρέπει να παραμείνει περιορισμένο σε έναν εκπρόσωπο ανά κράτος μέλος. Αυτό δεν θα πρέπει να θίγει τη δυνατότητα των άλλων εθνικών ρυθμιστικών αρχών ή φορέων να συμμετέχουν, κατά περίπτωση, στις συνεδριάσεις του συμβουλίου. Το συμβούλιο θα πρέπει επίσης να έχει τη δυνατότητα να προσκαλεί στις συνεδριάσεις του, σε συμφωνία με την Επιτροπή, εμπειρογνώμονες και παρατηρητές, συμπεριλαμβανομένων ιδίως ρυθμιστικών αρχών ή φορέων από υποψήφιες χώρες, δυνητικά υποψήφιες χώρες, χώρες του ΕΟΧ ή ad hoc εκπροσώπους άλλων αρμόδιων εθνικών αρχών. Λόγω της ευαισθησίας του τομέα των μέσων ενημέρωσης και σύμφωνα με την πρακτική των αποφάσεων της ERGA σύμφωνα με τον εσωτερικό κανονισμό της, το συμβούλιο θα πρέπει να εκδίδει τις αποφάσεις του με πλειοψηφία των δύο τρίτων των ψήφων.

(24)Με την επιφύλαξη των εξουσιών που εκχωρούνται στην Επιτροπή από τις Συνθήκες, είναι σημαντικό η Επιτροπή και το συμβούλιο να συνεργάζονται στενά. Ειδικότερα, το συμβούλιο θα πρέπει να υποστηρίζει ενεργά την Επιτροπή στα καθήκοντά της για τη διασφάλιση της συνεπούς εφαρμογής του παρόντος κανονισμού και των εθνικών κανόνων εφαρμογής της οδηγίας 2010/13/ΕΕ. Για τον σκοπό αυτό, το συμβούλιο θα πρέπει ιδίως να συμβουλεύει και να επικουρεί την Επιτροπή σχετικά με ρυθμιστικές, τεχνικές ή πρακτικές πτυχές που σχετίζονται με την εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης, να προωθεί τη συνεργασία και την αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών, πείρας και βέλτιστων πρακτικών και να διατυπώνει γνώμες σε συμφωνία με την Επιτροπή ή κατόπιν αιτήματός της στις περιπτώσεις που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό. Για την αποτελεσματική εκπλήρωση των καθηκόντων του, το συμβούλιο θα πρέπει να μπορεί να βασίζεται στην εμπειρογνωσία και τους ανθρώπινους πόρους μιας γραμματείας που παρέχει η Επιτροπή. Η γραμματεία της Επιτροπής θα πρέπει να παρέχει διοικητική και οργανωτική υποστήριξη στο συμβούλιο και να το βοηθά στην εκτέλεση των καθηκόντων του.

(25)Η κανονιστική συνεργασία μεταξύ ανεξάρτητων ρυθμιστικών αρχών ή φορέων των μέσων ενημέρωσης είναι απαραίτητη για την ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης. Ωστόσο, η οδηγία 2010/13/ΕΕ δεν προβλέπει πλαίσιο διαρθρωμένης συνεργασίας για τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς. Μετά την αναθεώρηση του πλαισίου της ΕΕ για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων με την οδηγία (ΕΕ) 2018/1808 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και 52 του Συμβουλίου, η οποία επέκτεινε το πεδίο εφαρμογής της στις πλατφόρμες διαμοιρασμού βίντεο, υπάρχει συνεχώς αυξανόμενη ανάγκη στενής συνεργασίας μεταξύ των εθνικών ρυθμιστικών αρχών ή φορέων, ιδίως για την επίλυση διασυνοριακών υποθέσεων. Η ανάγκη αυτή δικαιολογείται επίσης ενόψει των νέων προκλήσεων στο περιβάλλον των μέσων ενημέρωσης της ΕΕ που επιδιώκει να αντιμετωπίσει ο παρών κανονισμός, μεταξύ άλλων με την ανάθεση νέων καθηκόντων σε εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς.

(26)Για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική επιβολή της ενωσιακής νομοθεσίας για τα μέσα ενημέρωσης, να αποτραπεί η πιθανή καταστρατήγηση των εφαρμοστέων κανόνων για τα μέσα ενημέρωσης από αναξιόπιστους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και να αποφευχθεί η δημιουργία πρόσθετων φραγμών στην εσωτερική αγορά για τις υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης, είναι σημαντικό να προβλεφθεί ένα σαφές, νομικά δεσμευτικό πλαίσιο για την αποτελεσματική και αποδοτική συνεργασία των εθνικών ρυθμιστικών αρχών ή φορέων.

(27)Λόγω του πανευρωπαϊκού χαρακτήρα των πλατφορμών διαμοιρασμού βίντεο, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς πρέπει να διαθέτουν ειδικό εργαλείο για την προστασία των θεατών των υπηρεσιών πλατφόρμας διαμοιρασμού βίντεο από ορισμένο παράνομο και επιβλαβές περιεχόμενο, συμπεριλαμβανομένων των εμπορικών επικοινωνιών. Ειδικότερα, απαιτείται μηχανισμός που να επιτρέπει σε κάθε σχετική εθνική ρυθμιστική αρχή ή φορέα να ζητεί από τους ομολόγους της/του να λαμβάνουν τα αναγκαία και αναλογικά μέτρα για να διασφαλίζουν την επιβολή των υποχρεώσεων που απορρέουν από το συγκεκριμένο άρθρο για τους παρόχους πλατφόρμας διαμοιρασμού βίντεο. Σε περίπτωση που η χρήση του εν λόγω μηχανισμού δεν καταλήξει σε φιλική λύση, η ελευθερία παροχής υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας από άλλο κράτος μέλος μπορεί να περιοριστεί μόνον εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 3 της οδηγίας 2000/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 53 και σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται σ’ αυτό.

(28)Η διασφάλιση συνεκτικής κανονιστικής πρακτικής όσον αφορά τον παρόντα κανονισμό και την οδηγία 2010/13/ΕΕ είναι ουσιαστικής σημασίας. Για τον σκοπό αυτό, και για να συμβάλει στη διασφάλιση συγκλίνουσας εφαρμογής της νομοθεσίας της ΕΕ για τα μέσα ενημέρωσης, η Επιτροπή μπορεί να εκδίδει κατευθυντήριες γραμμές για θέματα που καλύπτονται τόσο από τον παρόντα κανονισμό όσο και από την οδηγία 2010/13/ΕΕ, όταν είναι απαραίτητο. Κατά τη λήψη απόφασης για την έκδοση κατευθυντήριων γραμμών, η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάζει ιδίως κανονιστικά ζητήματα που επηρεάζουν σημαντικό αριθμό κρατών μελών ή ζητήματα με διασυνοριακό στοιχείο. Αυτό ισχύει ιδίως για τα εθνικά μέτρα που λαμβάνονται βάσει του άρθρου 7α της οδηγίας 2010/13/ΕΕ σχετικά με την κατάλληλη προβολή των υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων γενικού συμφέροντος. Λαμβανομένης υπόψη της πληθώρας των πληροφοριών και της αυξανόμενης χρήσης ψηφιακών μέσων για την πρόσβαση στα μέσα ενημέρωσης, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η προβολή του περιεχομένου γενικού συμφέροντος, προκειμένου να επιτευχθούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά καθώς και συμμόρφωση με το θεμελιώδες δικαίωμα λήψης πληροφοριών σύμφωνα με το άρθρο 11 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ένωσης. Δεδομένου του πιθανού αντικτύπου των εθνικών μέτρων που λαμβάνονται δυνάμει του άρθρου 7α στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς μέσων ενημέρωσης, οι κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής θα ήταν σημαντικές για την επίτευξη ασφάλειας δικαίου στον τομέα αυτό. Θα ήταν επίσης χρήσιμο να παρασχεθεί καθοδήγηση σχετικά με τα εθνικά μέτρα που λαμβάνονται βάσει του άρθρου 5 παράγραφος 2 της οδηγίας 2010/13/ΕΕ, ώστε να διασφαλιστεί η δημόσια διαθεσιμότητα προσβάσιμων, ακριβών και επικαιροποιημένων πληροφοριών σχετικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των μέσων ενημέρωσης. Κατά τη διαδικασία κατάρτισης των κατευθυντήριων γραμμών της, η Επιτροπή θα πρέπει να επικουρείται από το συμβούλιο. Το συμβούλιο θα πρέπει συγκεκριμένα να ανταλλάσσει με την Επιτροπή την εμπειρογνωσία του σε κανονιστικά, τεχνικά και πρακτικά θέματα όσον αφορά τους τομείς και τα θέματα που καλύπτονται από τις αντίστοιχες κατευθυντήριες γραμμές.

(29)Για να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού στην παροχή ποικίλων υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων ενόψει των τεχνολογικών εξελίξεων στην εσωτερική αγορά, είναι αναγκαίο να εξευρεθούν κοινές τεχνικές προδιαγραφές για συσκευές που ελέγχουν ή διαχειρίζονται την πρόσβαση σε υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων και τη χρήση τους ή που μεταφέρουν ψηφιακά σήματα που μεταδίδουν το οπτικοακουστικό περιεχόμενο από την πηγή στον προορισμό. Στο πλαίσιο αυτό, είναι σημαντικό να αποφευχθεί η απόκλιση των τεχνικών προτύπων που δημιουργεί εμπόδια και πρόσθετο κόστος για τον κλάδο και τους καταναλωτές, με παράλληλη ενθάρρυνση λύσεων για την εφαρμογή των υφιστάμενων υποχρεώσεων όσον αφορά τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων.

(30)Οι ρυθμιστικές αρχές ή φορείς που αναφέρονται στο άρθρο 30 της οδηγίας 2010/13/ΕΕ διαθέτουν ειδική πρακτική εμπειρογνωσία που τους διευκολύνει να εξισορροπούν αποτελεσματικά τα συμφέροντα των παρόχων και των αποδεκτών υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης καθώς και να διασφαλίζουν τον σεβασμό της ελευθερίας της έκφρασης. Αυτό είναι καίριας σημασίας, ιδίως όσον αφορά την προστασία της εσωτερικής αγοράς από δραστηριότητες παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που είναι εγκατεστημένοι εκτός της Ένωσης και απευθύνονται σε κοινό εντός της Ένωσης, όταν, μεταξύ άλλων, λόγω του ελέγχου που μπορεί να ασκείται σ’ αυτούς από τρίτες χώρες, μπορεί να βλάψουν ή να θέσουν σε κίνδυνο τη δημόσια ασφάλεια και άμυνα. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να ενισχυθεί ο συντονισμός μεταξύ των εθνικών ρυθμιστικών αρχών ή φορέων για την από κοινού αντιμετώπιση πιθανών απειλών για τη δημόσια ασφάλεια και την άμυνα που απορρέουν από τις εν λόγω υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης και να δημιουργηθεί ένα νομικό πλαίσιο για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας και του πιθανού συντονισμού των εθνικών μέτρων που θεσπίζονται σύμφωνα με τη νομοθεσία της Ένωσης για τα μέσα ενημέρωσης. Για να διασφαλιστεί ότι οι υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης που αναστέλλονται σε ορισμένα κράτη μέλη δυνάμει του άρθρου 3 παράγραφοι 3 και 5 της οδηγίας 2010/13/ΕΕ δεν θα συνεχίσουν να παρέχονται μέσω δορυφόρου ή άλλων μέσων στα εν λόγω κράτη μέλη, θα πρέπει επίσης να υπάρχει μηχανισμός ταχείας αμοιβαίας συνεργασίας και συνδρομής για να εξασφαλιστεί η «πρακτική αποτελεσματικότητα» των σχετικών εθνικών μέτρων, σύμφωνα με το δίκαιο της Ένωσης. Επιπλέον, είναι αναγκαίο να συντονιστούν τα εθνικά μέτρα που μπορούν να ληφθούν για την αντιμετώπιση των απειλών για τη δημόσια ασφάλεια και την άμυνα από υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης που είναι εγκατεστημένες εκτός της Ένωσης και απευθύνονται σε κοινό στην Ένωση, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας του συμβουλίου, σε συμφωνία με την Επιτροπή, να εκδίδει γνώμες σχετικά με τα εν λόγω μέτρα, κατά περίπτωση. Στο πλαίσιο αυτό, οι κίνδυνοι για τη δημόσια ασφάλεια και άμυνα πρέπει να αξιολογούνται με βάση όλα τα σχετικά πραγματικά και νομικά στοιχεία, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό ισχύει με την επιφύλαξη της αρμοδιότητας της Ένωσης βάσει του άρθρου 215 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(31)Οι πολύ μεγάλες επιγραμμικές πλατφόρμες λειτουργούν για πολλούς χρήστες ως πύλη πρόσβασης σε υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης. Οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που ασκούν συντακτική ευθύνη για το περιεχόμενό τους διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διανομή πληροφοριών και στην άσκηση της ελευθερίας της πληροφόρησης στο διαδίκτυο. Κατά την άσκηση της εν λόγω συντακτικής ευθύνης, οφείλουν να ενεργούν με επιμέλεια και να παρέχουν πληροφορίες που είναι αξιόπιστες και σέβονται τα θεμελιώδη δικαιώματα, σύμφωνα με τις κανονιστικές ή αυτορρυθμιστικές απαιτήσεις στις οποίες υπόκεινται στα κράτη μέλη. Ως εκ τούτου, λαμβανομένης επίσης υπόψη της ελευθερίας πληροφόρησης των χρηστών, όταν οι πάροχοι πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών θεωρούν ότι το περιεχόμενο που παρέχεται από τους εν λόγω παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης είναι ασύμβατο με τους όρους και τις προϋποθέσεις τους, ενώ δεν συμβάλλει σε συστημικό κίνδυνο που αναφέρεται στο άρθρο 26 του κανονισμού (ΕΕ) 2022/XXX [πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες], θα πρέπει να λαμβάνουν δεόντως υπόψη την ελευθερία και την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2022/XXX [πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες] και να παρέχουν, το συντομότερο δυνατόν, τις απαραίτητες εξηγήσεις στους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης ως επιχειρηματικούς χρήστες τους στην αιτιολόγηση βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1150 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 54 . Για να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις οποιουδήποτε περιορισμού του εν λόγω περιεχομένου στην ελευθερία πληροφόρησης των χρηστών, οι πολύ μεγάλες επιγραμμικές πλατφόρμες θα πρέπει να προσπαθήσουν να υποβάλουν την αιτιολόγηση πριν από την έναρξη ισχύος του περιορισμού, με την επιφύλαξη των υποχρεώσεών τους βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2022/XXX [πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες]. Ειδικότερα, ο παρών κανονισμός δεν θα πρέπει να εμποδίζει έναν πάροχο πολύ μεγάλης επιγραμμικής πλατφόρμας να λαμβάνει ταχέως μέτρα είτε κατά του παράνομου περιεχομένου που διαδίδεται μέσω της υπηρεσίας του είτε για να μετριάσει τους συστημικούς κινδύνους που ενέχει η διάδοση ορισμένου περιεχομένου μέσω της υπηρεσίας του, σύμφωνα με το ενωσιακό δίκαιο, ιδίως σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2022/XXX [πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες].

(32)Επιπλέον, λόγω του αναμενόμενου θετικού αντικτύπου στην ελευθερία παροχής υπηρεσιών και στην ελευθερία της έκφρασης, δικαιολογείται ότι όταν οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης τηρούν ορισμένα κανονιστικά ή αυτορρυθμιζόμενα πρότυπα, οι καταγγελίες τους κατά αποφάσεων παρόχων πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών εξετάζονται κατά προτεραιότητα και χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση.

(33)Για τον σκοπό αυτό, οι πάροχοι πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών θα πρέπει να παρέχουν μια λειτουργικότητα στην επιγραμμική διεπαφή τους, ώστε να μπορούν οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης να δηλώνουν ότι πληρούν ορισμένες απαιτήσεις, διατηρώντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα να μην αποδέχονται την εν λόγω υπεύθυνη δήλωση όταν θεωρούν ότι δεν πληρούνται οι εν λόγω προϋποθέσεις. Οι πάροχοι πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών μπορούν να βασίζονται σε πληροφορίες σχετικά με την τήρηση των εν λόγω απαιτήσεων, όπως το μηχαναγνώσιμο πρότυπο της πρωτοβουλίας «Journalism Trust Initiative» ή άλλοι σχετικοί κώδικες δεοντολογίας. Οι κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής μπορεί να είναι χρήσιμες για τη διευκόλυνση της αποτελεσματικής εφαρμογής της εν λόγω λειτουργικότητας, μεταξύ άλλων όσον αφορά τις λεπτομέρειες συμμετοχής των σχετικών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στην επανεξέταση των δηλώσεων, τη διαβούλευση με τη ρυθμιστική αρχή της χώρας εγκατάστασης, κατά περίπτωση, και την αντιμετώπιση κάθε πιθανής κατάχρησης της λειτουργικότητας.

(34)Ο παρών κανονισμός αναγνωρίζει τη σημασία των μηχανισμών αυτορρύθμισης στο πλαίσιο της παροχής υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης σε πολύ μεγάλες επιγραμμικές πλατφόρμες. Αντιπροσωπεύουν ένα είδος εθελοντικών πρωτοβουλιών, για παράδειγμα υπό μορφή κωδίκων δεοντολογίας, που επιτρέπουν στους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης ή στους εκπροσώπους τους να υιοθετήσουν κοινές κατευθυντήριες γραμμές, μεταξύ άλλων όσον αφορά τα πρότυπα δεοντολογίας, τη διόρθωση σφαλμάτων ή τον χειρισμό καταγγελιών, μεταξύ τους και για τους ίδιους. Η ισχυρή, χωρίς αποκλεισμούς και ευρέως αναγνωρισμένη αυτορρύθμιση των μέσων ενημέρωσης αποτελεί αποτελεσματική εγγύηση για την ποιότητα και τον επαγγελματισμό των υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και είναι καίριας σημασίας για τη διαφύλαξη της συντακτικής ακεραιότητας.

(35)Οι πάροχοι πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών θα πρέπει να συνεργάζονται με παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που τηρούν τα πρότυπα αξιοπιστίας και διαφάνειας και θεωρούν ότι οι περιορισμοί στο περιεχόμενό τους επιβάλλονται συχνά από τους παρόχους πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών χωρίς επαρκείς λόγους, προκειμένου να εξευρεθεί φιλική λύση για τον τερματισμό τυχόν αδικαιολόγητων περιορισμών και την αποφυγή τους στο μέλλον. Οι πάροχοι πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών θα πρέπει να συμμετέχουν σ’ αυτές τις ανταλλαγές με καλή πίστη, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στη διασφάλιση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και της ελευθερίας της πληροφόρησης.

(36)Με βάση τον χρήσιμο ρόλο που διαδραματίζει η ERGA στην παρακολούθηση της συμμόρφωσης των υπογραφόντων τον κώδικα δεοντολογίας της ΕΕ για την παραπληροφόρηση, το συμβούλιο θα πρέπει, τουλάχιστον σε ετήσια βάση, να διοργανώνει διαρθρωμένο διάλογο μεταξύ παρόχων πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών, εκπροσώπων παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών για την προώθηση της πρόσβασης σε διάφορες προσφορές ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης σε πολύ μεγάλες επιγραμμικές πλατφόρμες, να συζητά εμπειρίες και βέλτιστες πρακτικές σχετικά με την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων του παρόντος κανονισμού και να παρακολουθεί την τήρηση πρωτοβουλιών αυτορρύθμισης που αποσκοπούν στην προστασία της κοινωνίας από επιβλαβές περιεχόμενο, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης. Η Επιτροπή μπορεί, κατά περίπτωση, να εξετάζει τις εκθέσεις σχετικά με τα αποτελέσματα των εν λόγω διαρθρωμένων διαλόγων κατά την αξιολόγηση συστημικών και αναδυόμενων ζητημάτων σε ολόκληρη την Ένωση βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2022/XXX [πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες] και μπορεί να ζητήσει από το συμβούλιο να την υποστηρίξει προς τον σκοπό αυτό.

(37)Οι αποδέκτες υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων θα πρέπει να είναι σε θέση να επιλέγουν αποτελεσματικά το οπτικοακουστικό περιεχόμενο που επιθυμούν να παρακολουθήσουν σύμφωνα με τις προτιμήσεις τους. Ωστόσο, η ελευθερία τους στον τομέα αυτό μπορεί να περιορίζεται από εμπορικές πρακτικές στον τομέα των μέσων ενημέρωσης, και συγκεκριμένα από συμφωνίες για την ιεράρχηση περιεχομένου μεταξύ των κατασκευαστών συσκευών ή των παρόχων διεπαφών χρήστη που ελέγχουν ή διαχειρίζονται την πρόσβαση σε υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων και τη χρήση τους, όπως οι συνδεδεμένες τηλεοράσεις, και των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης. Η ιεράρχηση μπορεί να εφαρμοστεί, για παράδειγμα, στην αρχική οθόνη μιας συσκευής, μέσω συντομεύσεων υλικού ή λογισμικού, εφαρμογών και περιοχών αναζήτησης, που έχουν επιπτώσεις στη συμπεριφορά θέασης των αποδεκτών, στους οποίους μπορεί να παρέχονται αδικαιολόγητα κίνητρα για να επιλέγουν ορισμένες προσφορές οπτικοακουστικών μέσων έναντι άλλων. Οι αποδέκτες υπηρεσιών θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν, με απλό και φιλικό προς τον χρήστη τρόπο, τις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις μιας συσκευής ή διεπαφής χρήστη που ελέγχει και διαχειρίζεται την πρόσβαση σε υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων και τη χρήση των υπηρεσιών αυτών, με την επιφύλαξη των μέτρων για τη διασφάλιση της κατάλληλης προβολής των υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων γενικού συμφέροντος κατ’ εφαρμογή του άρθρου 7α της οδηγίας 2010/13/ΕΕ, τα οποία λαμβάνονται με σκοπό την εξυπηρέτηση θεμιτών στόχων δημόσιας πολιτικής.

(38)Διαφορετικά νομοθετικά, κανονιστικά ή διοικητικά μέτρα μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τη λειτουργία των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης στην εσωτερική αγορά. Περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, κανόνες για τον περιορισμό της ιδιοκτησίας εταιρειών μέσων ενημέρωσης από άλλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα των μέσων ενημέρωσης ή σε τομείς που δεν σχετίζονται με τα μέσα ενημέρωσης· περιλαμβάνουν επίσης αποφάσεις σχετικά με την αδειοδότηση, την έγκριση ή την εκ των προτέρων κοινοποίηση για τους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης. Για να μετριαστούν οι πιθανές αρνητικές επιπτώσεις τους στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και να ενισχυθεί η ασφάλεια δικαίου, είναι σημαντικό τα μέτρα αυτά να συμμορφώνονται με τις αρχές της αντικειμενικής αιτιολόγησης, της διαφάνειας, της αποφυγής των διακρίσεων και της αναλογικότητας.

(39)Είναι επίσης σημαντικό ότι το συμβούλιο έχει την εξουσία να εκδίδει γνώμη, κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής, όταν τα εθνικά μέτρα ενδέχεται να επηρεάσουν τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης. Αυτό συμβαίνει, για παράδειγμα, όταν ένα εθνικό διοικητικό μέτρο απευθύνεται σε πάροχο υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που παρέχει τις υπηρεσίες του σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη ή όταν ο ενδιαφερόμενος πάροχος υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης ασκεί σημαντική επιρροή στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης στο εν λόγω κράτος μέλος.

(40)Τα μέσα ενημέρωσης διαδραματίζουν αποφασιστικό ρόλο στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης και στην υποστήριξη της συμμετοχής των πολιτών στις δημοκρατικές διαδικασίες. Για τον λόγο αυτό, τα κράτη μέλη θα πρέπει να προβλέψουν κανόνες και διαδικασίες στα νομικά τους συστήματα για να διασφαλίσουν την αξιολόγηση των συγκεντρώσεων της αγοράς μέσων ενημέρωσης που θα μπορούσαν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης ή στη συντακτική ανεξαρτησία. Οι εν λόγω κανόνες και διαδικασίες μπορούν να έχουν αντίκτυπο στην ελευθερία παροχής υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης στην εσωτερική αγορά και πρέπει να είναι κατάλληλα διατυπωμένοι και διαφανείς, αντικειμενικοί, αναλογικοί και να μην εισάγουν διακρίσεις. Οι συγκεντρώσεις στην αγορά μέσων ενημέρωσης που υπόκεινται σε τέτοιους κανόνες θα πρέπει να θεωρείται ότι καλύπτουν εκείνες τις συγκεντρώσεις που θα μπορούσαν να έχουν ως αποτέλεσμα μια ενιαία οντότητα να ελέγχει ή να έχει σημαντικά συμφέροντα σε υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης που επηρεάζουν σημαντικά τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης σε μια δεδομένη αγορά μέσων ενημέρωσης, εντός ενός υποτομέα μέσων ενημέρωσης ή σε διαφορετικούς τομείς μέσων ενημέρωσης σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη. Ένα σημαντικό κριτήριο που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι η μείωση των αντικρουόμενων απόψεων στην αγορά αυτή ως αποτέλεσμα της συγκέντρωσης.

(41)Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς, που διαθέτουν ειδική εμπειρογνωσία στον τομέα της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης, θα πρέπει να συμμετέχουν στην αξιολόγηση του αντικτύπου των συγκεντρώσεων της αγοράς μέσων ενημέρωσης στην πολυφωνία και τη συντακτική ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης, όταν δεν είναι οι ίδιες οι εντεταλμένες αρχές ή φορείς. Για να ενισχυθεί η ασφάλεια δικαίου και να διασφαλιστεί ότι οι κανόνες και οι διαδικασίες είναι πραγματικά προσανατολισμένες στην προστασία της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης και της συντακτικής ανεξαρτησίας, είναι σημαντικό να καθοριστούν εκ των προτέρων αντικειμενικά, αμερόληπτα και αναλογικά κριτήρια για την κοινοποίηση και την αξιολόγηση του αντικτύπου των συγκεντρώσεων της αγοράς μέσων ενημέρωσης στην πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και στη συντακτική ανεξαρτησία.

(42)Όταν μια συγκέντρωση της αγοράς μέσων ενημέρωσης συνιστά συγκέντρωση που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 139/2004 του Συμβουλίου 55 , η εφαρμογή του παρόντος κανονισμού ή οποιωνδήποτε κανόνων και διαδικασιών θεσπίζονται από τα κράτη μέλη βάσει του παρόντος κανονισμού δεν θα πρέπει να θίγει την εφαρμογή του άρθρου 21 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 139/2004. Κάθε μέτρο που λαμβάνεται από τις ορισθείσες ή τις εμπλεκόμενες εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς με βάση την αξιολόγησή τους για τον αντίκτυπο των συγκεντρώσεων της αγοράς μέσων ενημέρωσης στην πολυφωνία και τη συντακτική ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης θα πρέπει, συνεπώς, να αποσκοπεί στην προστασία έννομων συμφερόντων κατά την έννοια του άρθρου 21 παράγραφος 4 τρίτο εδάφιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 139/2004 και θα πρέπει να συνάδει με τις γενικές αρχές και άλλες διατάξεις του δικαίου της Ένωσης.

(43)Το συμβούλιο θα πρέπει να έχει την εξουσία να γνωμοδοτεί επί σχεδίων αποφάσεων ή γνωμών από τις ορισθείσες ή τις εμπλεκόμενες εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς, όταν οι κοινοποιήσιμες συγκεντρώσεις μπορεί να επηρεάσουν τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς μέσων ενημέρωσης. Αυτό θα συνέβαινε, για παράδειγμα, όταν οι συγκεντρώσεις αυτές αφορούν τουλάχιστον μία επιχείρηση που είναι εγκατεστημένη σε άλλο κράτος μέλος ή δραστηριοποιείται σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη ή έχει ως αποτέλεσμα οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης να έχουν σημαντική επιρροή στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης σε μια δεδομένη αγορά μέσων ενημέρωσης. Επιπλέον, όταν η συγκέντρωση δεν έχει αξιολογηθεί ως προς τον αντίκτυπό της στην πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και στη συντακτική ανεξαρτησία από τις σχετικές εθνικές αρχές ή φορείς, ή όταν οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς δεν έχουν ζητήσει τη γνώμη του συμβουλίου σχετικά με μια δεδομένη συγκέντρωση της αγοράς μέσων ενημέρωσης, αλλά η εν λόγω συγκέντρωση της αγοράς μέσων ενημέρωσης θεωρείται πιθανό να επηρεάσει τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, το συμβούλιο θα πρέπει να είναι σε θέση να γνωμοδοτεί, κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής. Σε κάθε περίπτωση, η Επιτροπή διατηρεί τη δυνατότητα να εκδίδει τις δικές της γνώμες μετά τις γνώμες του συμβουλίου.

(44)Για να εξασφαλιστεί η πολυφωνία της αγοράς των μέσων ενημέρωσης, οι εθνικές αρχές ή φορείς και το συμβούλιο θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη ένα σύνολο κριτηρίων. Ειδικότερα, θα πρέπει να εξεταστεί ο αντίκτυπος στην πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων ιδίως των επιπτώσεων στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, λαμβανομένου υπόψη του επιγραμμικού περιβάλλοντος. Παράλληλα, θα πρέπει να εξεταστεί αν άλλα μέσα ενημέρωσης, τα οποία παρέχουν διαφορετικό και εναλλακτικό περιεχόμενο, θα εξακολουθούσαν να συνυπάρχουν στη/στις δεδομένη/-ες αγορά/ές μετά την εν λόγω συγκέντρωση της αγοράς των μέσων ενημέρωσης. Η αξιολόγηση των διασφαλίσεων για τη συντακτική ανεξαρτησία θα πρέπει να περιλαμβάνει την εξέταση των πιθανών κινδύνων αδικαιολόγητης παρέμβασης του μελλοντικού ιδιοκτήτη, της διοίκησης ή της δομής διακυβέρνησης στις επιμέρους συντακτικές αποφάσεις της εξαγορασθείσας ή συγχωνευθείσας οντότητας. Θα πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη οι υπάρχουσες ή προβλεπόμενες εσωτερικές διασφαλίσεις που αποσκοπούν στη διατήρηση της ανεξαρτησίας των επιμέρους συντακτικών αποφάσεων εντός των εμπλεκόμενων επιχειρήσεων μέσων ενημέρωσης. Κατά την εκτίμηση του πιθανού αντικτύπου, θα πρέπει επίσης να εξετάζονται οι επιπτώσεις της εν λόγω συγκέντρωσης στην οικονομική βιωσιμότητα της οντότητας ή των οντοτήτων που υπόκεινται στη συγκέντρωση και αν, ελλείψει της συγκέντρωσης, θα ήταν οικονομικά βιώσιμες, με την έννοια ότι θα ήταν μεσοπρόθεσμα σε θέση να συνεχίσουν να παρέχουν και να αναπτύσσουν περαιτέρω οικονομικά βιώσιμες, επαρκώς χρηματοδοτούμενες και τεχνολογικά προσαρμοσμένες ποιοτικές υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης στην αγορά.

(45)Η μέτρηση κοινού έχει άμεσο αντίκτυπο στην κατανομή και στις τιμές της διαφήμισης, η οποία αποτελεί βασική πηγή εσόδων για τον τομέα των μέσων ενημέρωσης. Αποτελεί ζωτικής σημασίας εργαλείο για την αξιολόγηση των επιδόσεων του περιεχομένου των μέσων ενημέρωσης και την κατανόηση των προτιμήσεων του κοινού προκειμένου να σχεδιαστεί η μελλοντική παραγωγή περιεχομένου. Κατά συνέπεια, οι παράγοντες της αγοράς μέσων ενημέρωσης, ιδίως οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και οι διαφημιζόμενοι, θα πρέπει να μπορούν να βασίζονται σε αντικειμενικά δεδομένα κοινού που προέρχονται από διαφανείς, αμερόληπτες και επαληθεύσιμες λύσεις μέτρησης κοινού. Ωστόσο, ορισμένοι νέοι παράγοντες που έχουν εμφανιστεί στο οικοσύστημα των μέσων ενημέρωσης παρέχουν τις δικές τους υπηρεσίες μέτρησης χωρίς να καθιστούν διαθέσιμες τις πληροφορίες σχετικά με τις μεθοδολογίες τους. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε ασυμμετρίες πληροφόρησης μεταξύ των παραγόντων της αγοράς μέσων ενημέρωσης και σε πιθανές στρεβλώσεις της αγοράς, εις βάρος της ισότητας ευκαιριών για τους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης στην αγορά.

(46)Για να ενισχυθεί η επαληθευσιμότητα και η αξιοπιστία των μεθοδολογιών μέτρησης κοινού, ιδίως στο διαδίκτυο, θα πρέπει να θεσπιστούν υποχρεώσεις διαφάνειας για τους παρόχους συστημάτων μέτρησης κοινού που δεν συμμορφώνονται με τα κριτήρια αναφοράς του κλάδου που έχουν συμφωνηθεί στο πλαίσιο των σχετικών αυτορρυθμιζόμενων φορέων. Στο πλαίσιο αυτών των υποχρεώσεων, οι εν λόγω παράγοντες, όταν τους ζητηθεί και στο μέτρο του δυνατού, θα πρέπει να παρέχουν στους διαφημιζόμενους και στους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης ή στα μέρη που ενεργούν για λογαριασμό τους πληροφορίες που περιγράφουν τις μεθοδολογίες που χρησιμοποιούνται για τη μέτρηση του κοινού. Οι πληροφορίες αυτές θα μπορούσαν να συνίστανται στην παροχή στοιχείων, όπως το μέγεθος του μετρούμενου δείγματος, ο ορισμός των δεικτών που μετρώνται, οι μετρήσεις, οι μέθοδοι μέτρησης και το περιθώριο σφάλματος, καθώς και η περίοδος μέτρησης. Οι υποχρεώσεις που επιβάλλονται βάσει του παρόντος κανονισμού δεν θίγουν τυχόν υποχρεώσεις που ισχύουν για τους παρόχους υπηρεσιών μέτρησης κοινού βάσει του κανονισμού 2019/1150 ή του κανονισμού (ΕΕ) 2022/XX [πράξη για τις ψηφιακές αγορές], συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν την κατάταξη ή την αυτοπροτίμηση.

(47)Οι κώδικες δεοντολογίας, οι οποίοι καταρτίζονται είτε από τους παρόχους συστημάτων μέτρησης κοινού είτε από οργανώσεις ή ενώσεις που τους εκπροσωπούν, μπορούν να συμβάλλουν στην αποτελεσματική εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και θα πρέπει, συνεπώς, να ενθαρρύνονται. Η αυτορρύθμιση έχει ήδη χρησιμοποιηθεί για την προώθηση προτύπων υψηλής ποιότητας στον τομέα της μέτρησης κοινού. Η περαιτέρω ανάπτυξή της θα μπορούσε να θεωρηθεί αποτελεσματικό εργαλείο για να συμφωνήσει ο κλάδος σχετικά με τις πρακτικές λύσεις που απαιτούνται για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης των συστημάτων μέτρησης κοινού και των μεθοδολογιών τους με τις αρχές της διαφάνειας, της αμεροληψίας, της συμμετοχικότητας, της αναλογικότητας, της αποφυγής των διακρίσεων και της επαληθευσιμότητας. Κατά την εκπόνηση των εν λόγω κωδίκων δεοντολογίας, σε διαβούλευση με όλα τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη και ιδίως με τους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, θα μπορούσε να ληφθεί υπόψη ιδίως η αυξανόμενη ψηφιοποίηση του τομέα των μέσων ενημέρωσης και ο στόχος της επίτευξης ισότιμων όρων ανταγωνισμού μεταξύ των παραγόντων της αγοράς των μέσων ενημέρωσης.

(48)Η κρατική διαφήμιση αποτελεί σημαντική πηγή εσόδων για πολλούς παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, συμβάλλοντας στην οικονομική βιωσιμότητά τους. Η πρόσβαση σ’ αυτήν πρέπει να παρέχεται χωρίς διακρίσεις σε κάθε πάροχο υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης από οποιοδήποτε κράτος μέλος, ο οποίος μπορεί να προσεγγίσει επαρκώς ορισμένα ή όλα τα σχετικά μέλη του κοινού, ώστε να εξασφαλιστούν ίσες ευκαιρίες στην εσωτερική αγορά. Επιπλέον, η κρατική διαφήμιση μπορεί να καταστήσει τους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης ευάλωτους σε αθέμιτη κρατική επιρροή εις βάρος της ελευθερίας παροχής υπηρεσιών και των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Ως εκ τούτου, η αδιαφανής και μεροληπτική κατανομή της κρατικής διαφήμισης αποτελεί ισχυρό εργαλείο για την άσκηση επιρροής ή τη «δέσμευση» παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης. Η διανομή και η διαφάνεια της κρατικής διαφήμισης ρυθμίζονται από ορισμένες απόψεις μέσω ενός κατακερματισμένου πλαισίου ειδικών μέτρων για τα μέσα ενημέρωσης και γενικών νόμων για τις δημόσιες συμβάσεις, οι οποίοι, ωστόσο, μπορεί να μην καλύπτουν όλες τις δαπάνες κρατικής διαφήμισης ούτε παρέχουν επαρκή προστασία από την προτιμησιακή ή μεροληπτική διανομή. Ειδικότερα, η οδηγία 2014/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 56 δεν εφαρμόζεται στις δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών για την απόκτηση, την ανάπτυξη, την παραγωγή ή τη συμπαραγωγή υλικού προγράμματος που προορίζεται για υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων ή ραδιοφωνικών μέσων. Οι ειδικοί για τα μέσα ενημέρωσης κανόνες για την κρατική διαφήμιση, όπου υπάρχουν, αποκλίνουν σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών.

(49)Για να διασφαλιστεί ο ανόθευτος ανταγωνισμός μεταξύ των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και να αποφευχθεί ο κίνδυνος συγκεκαλυμμένων επιδοτήσεων και αθέμιτης πολιτικής επιρροής στα μέσα ενημέρωσης, είναι αναγκαίο να θεσπιστούν κοινές απαιτήσεις διαφάνειας, αντικειμενικότητας, αναλογικότητας και μη διακριτικής μεταχείρισης κατά την κατανομή της κρατικής διαφήμισης και των κρατικών πόρων σε παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης με σκοπό την αγορά αγαθών ή υπηρεσιών απ’ αυτούς, εκτός της κρατικής διαφήμισης, συμπεριλαμβανομένης της απαίτησης δημοσίευσης πληροφοριών σχετικά με τους δικαιούχους των κρατικών διαφημιστικών δαπανών και τα ποσά που δαπανώνται. Είναι σημαντικό τα κράτη μέλη να καθιστούν δημόσια προσβάσιμες τις αναγκαίες πληροφορίες που σχετίζονται με την κρατική διαφήμιση σε ηλεκτρονική μορφή που να είναι εύκολη η προβολή, η πρόσβαση και η καταφόρτωσή της, σύμφωνα με τους ενωσιακούς και εθνικούς κανόνες περί εμπορικού απορρήτου. Ο παρών κανονισμός δεν θίγει την εφαρμογή των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις, οι οποίοι εφαρμόζονται κατά περίπτωση.

(50)Οι κίνδυνοι για τη λειτουργία και την ανθεκτικότητα της εσωτερικής αγοράς των μέσων ενημέρωσης θα πρέπει να παρακολουθούνται τακτικά στο πλαίσιο των προσπαθειών για τη βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης. Η παρακολούθηση αυτή θα πρέπει να αποσκοπεί στην παροχή αναλυτικών δεδομένων και ποιοτικών αξιολογήσεων σχετικά με την ανθεκτικότητα της εσωτερικής αγοράς για τις υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης, μεταξύ άλλων όσον αφορά τον βαθμό συγκέντρωσης της αγοράς σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο και τους κινδύνους χειραγώγησης των πληροφοριών και παρεμβάσεων από το εξωτερικό. Θα πρέπει να διεξάγεται ανεξάρτητα, βάσει αξιόπιστου καταλόγου βασικών δεικτών επιδόσεων, ο οποίος θα καταρτίζεται και θα επικαιροποιείται τακτικά από την Επιτροπή, σε διαβούλευση με το συμβούλιο. Δεδομένης της ταχέως εξελισσόμενης φύσης των κινδύνων και των τεχνολογικών εξελίξεων στην εσωτερική αγορά μέσων ενημέρωσης, η παρακολούθηση θα πρέπει να περιλαμβάνει μελλοντοστρεφείς ασκήσεις, όπως προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων για την αξιολόγηση της μελλοντικής ανθεκτικότητας της εσωτερικής αγοράς μέσων ενημέρωσης, για την προειδοποίηση σχετικά με τα τρωτά σημεία όσον αφορά την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και τη συντακτική ανεξαρτησία, καθώς και για τη στήριξη των προσπαθειών για τη βελτίωση της διακυβέρνησης, της ποιότητας των δεδομένων και της διαχείρισης κινδύνων. Ειδικότερα, η παρακολούθηση θα πρέπει να καλύπτει το επίπεδο της διασυνοριακής δραστηριότητας και των επενδύσεων, την κανονιστική συνεργασία και τη σύγκλιση στη ρύθμιση των μέσων ενημέρωσης, τα εμπόδια στην παροχή υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, μεταξύ άλλων σε ψηφιακό περιβάλλον, καθώς και τη διαφάνεια και τη δίκαιη κατανομή των οικονομικών πόρων στην εσωτερική αγορά μέσων ενημέρωσης. Θα πρέπει επίσης να εξετάζει τις ευρύτερες τάσεις στην εσωτερική αγορά μέσων ενημέρωσης και στις εθνικές αγορές μέσων ενημέρωσης, καθώς και την εθνική νομοθεσία που επηρεάζει τους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης. Επιπλέον, η παρακολούθηση θα πρέπει να παρέχει επισκόπηση των μέτρων που λαμβάνουν οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης με σκοπό τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας των επιμέρους συντακτικών αποφάσεων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προτείνονται στη συνοδευτική σύσταση. Για να διασφαλιστούν τα υψηλότερα δυνατά πρότυπα της εν λόγω παρακολούθησης, το συμβούλιο, καθώς συγκεντρώνει οντότητες με εξειδικευμένη εμπειρογνωσία στην αγορά μέσων ενημέρωσης, θα πρέπει να συμμετέχει δεόντως.

(51)Για να προετοιμαστεί το έδαφος για την ορθή εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, οι διατάξεις του σχετικά με τις ανεξάρτητες αρχές μέσων ενημέρωσης, το συμβούλιο και τις απαιτούμενες τροποποιήσεις της οδηγίας 2010/13/ΕΕ (άρθρα 7 έως 12 και 27 του παρόντος κανονισμού) θα πρέπει να εφαρμοστούν 3 μήνες μετά την έναρξη ισχύος της πράξης, ενώ όλες οι άλλες διατάξεις του παρόντος κανονισμού θα εφαρμοστούν 6 μήνες μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού. Ειδικότερα, αυτό είναι αναγκαίο για να εξασφαλιστεί ότι το συμβούλιο θα συσταθεί εγκαίρως ώστε να διασφαλιστεί η επιτυχής εφαρμογή του κανονισμού.

(52)Δεδομένου ότι οι στόχοι του παρόντος κανονισμού, δηλαδή η διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη, επειδή δεν μπορούν ή ενδέχεται να μην έχουν κίνητρα για την επίτευξη της αναγκαίας εναρμόνισης και συνεργασίας ενεργώντας μεμονωμένα, αλλά μπορούν, λόγω της ολοένα και πιο ψηφιακής και διασυνοριακής παραγωγής, διανομής και κατανάλωσης περιεχομένου μέσων ενημέρωσης, καθώς και του μοναδικού ρόλου των υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, να επιτευχθούν καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, η Ένωση μπορεί να λάβει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, που διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη αυτών των στόχων.

(53)Ο παρών κανονισμός σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζονται ιδίως από τον Χάρτη και ειδικότερα τα άρθρα 7, 8, 11, 16, 47, 50 και 52. Συνεπώς, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να ερμηνεύεται και να εφαρμόζεται με τον δέοντα σεβασμό στα εν λόγω δικαιώματα και αρχές. Ειδικότερα, καμία διάταξη του παρόντος κανονισμού δεν θα πρέπει να ερμηνεύεται ως παρέμβαση στην ελευθερία της πληροφόρησης ή στην ελευθερία του τύπου ή ως παρότρυνση των κρατών μελών να θεσπίζουν απαιτήσεις για το συντακτικό περιεχόμενο των εκδόσεων τύπου.

(54)Ζητήθηκε η γνώμη του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων σύμφωνα με το άρθρο 42 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1725 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 57 , ο οποίος γνωμοδότησε στις XX XX 2022,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Κεφάλαιο I 
Γενικές διατάξεις

Άρθρο 1
Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής

1.Ο παρών κανονισμός θεσπίζει κοινούς κανόνες για την ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένης της σύστασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Υπηρεσιών Μέσων Eνημέρωσης, διατηρώντας παράλληλα την ποιότητα των υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης.

2.Ο παρών κανονισμός δεν θίγει τους κανόνες που θεσπίζονται από:

α)την οδηγία 2000/31/ΕΚ·

β)την οδηγία 2019/790/ΕΕ·

γ)τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1150·

δ)τον κανονισμό (ΕΕ) 2022/XXX [πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες]·

ε)τον κανονισμό (ΕΕ) 2022/XXX [πράξη για τις ψηφιακές αγορές]·

στ)Κανονισμός (ΕΕ) 2022/XXX [κανονισμός για τη διαφάνεια και τη στόχευση της πολιτικής διαφήμισης].

3.Ο παρών κανονισμός δεν θίγει τη δυνατότητα των κρατών μελών να θεσπίζουν λεπτομερέστερους κανόνες στους τομείς που καλύπτονται από το κεφάλαιο ΙΙ και το τμήμα 5 του κεφαλαίου ΙΙΙ, υπό την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω κανόνες είναι σύμφωνοι με το δίκαιο της Ένωσης.

Άρθρο 2

Ορισμοί

Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

1)«υπηρεσία μέσων ενημέρωσης»: υπηρεσία όπως ορίζεται στα άρθρα 56 και 57 της Συνθήκης, κατά την οποία ο κύριος σκοπός της υπηρεσίας ή ενός διαχωρίσιμου τμήματός της συνίσταται στην παροχή προγραμμάτων ή εκδόσεων τύπου στο ευρύ κοινό, με οποιοδήποτε μέσο, με σκοπό την ενημέρωση, την ψυχαγωγία ή την εκπαίδευση, υπό τη συντακτική ευθύνη παρόχου υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης·

2)«πάροχος υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης»: το φυσικό ή νομικό πρόσωπο του οποίου η επαγγελματική δραστηριότητα είναι η παροχή υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και το οποίο έχει τη συντακτική ευθύνη για την επιλογή του περιεχομένου της υπηρεσίας μέσων ενημέρωσης και καθορίζει τον τρόπο οργάνωσής του·

3)«πάροχος δημόσιων μέσων ενημέρωσης»: πάροχος υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης στον οποίο έχει ανατεθεί αποστολή δημόσιας υπηρεσίας βάσει του εθνικού δικαίου ή λαμβάνει εθνική δημόσια χρηματοδότηση για την εκπλήρωση της εν λόγω αποστολής·

4)«πρόγραμμα»: σύνολο κινούμενων εικόνων ή ήχων που συνιστά μεμονωμένο στοιχείο, ανεξάρτητα από τη διάρκειά του, στο πλαίσιο προγραμματισμού ή καταλόγου που καταρτίζεται από πάροχο υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης·

5)«έκδοση τύπου»: έκδοση όπως ορίζεται στο άρθρο 2 παράγραφος 4 της οδηγίας 2019/790/ΕΕ·

6)«υπηρεσία οπτικοακουστικών μέσων»: υπηρεσία όπως ορίζεται στο άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο α) της οδηγίας αριθ. 2010/13/ΕΕ·

7)«συντάκτης»: φυσικό πρόσωπο ή αριθμός φυσικών προσώπων που ενδεχομένως έχουν συγκεντρωθεί σε έναν οργανισμό, ανεξάρτητα από τη νομική μορφή, το καθεστώς και τη σύνθεσή του, που λαμβάνει ή εποπτεύει τις συντακτικές αποφάσεις ενός παρόχου υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης·

8)«συντακτική απόφαση»: απόφαση η οποία λαμβάνεται σε τακτική βάση για τον σκοπό της άσκησης συντακτικής ευθύνης και συνδέεται με την καθημερινή λειτουργία ενός παρόχου υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης·

9)«συντακτική ευθύνη»: η άσκηση αποτελεσματικού ελέγχου τόσο επί της επιλογής των προγραμμάτων ή των εκδόσεων τύπου όσο και επί της οργάνωσής τους, για τους σκοπούς της παροχής υπηρεσίας μέσων ενημέρωσης, ανεξάρτητα από την ύπαρξη ευθύνης βάσει του εθνικού δικαίου για την παρεχόμενη υπηρεσία·

10)«πάροχος πολύ μεγάλης επιγραμμικής πλατφόρμας»: πάροχος επιγραμμικής πλατφόρμας που έχει οριστεί ως πολύ μεγάλη επιγραμμική πλατφόρμα σύμφωνα με το άρθρο 25 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) 2022/XXX [πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες]·

11)«υπηρεσία πλατφόρμας διαμοιρασμού βίντεο»: υπηρεσία όπως ορίζεται στο άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο αα) της οδηγίας αριθ. 2010/13/ΕΕ·

12)«εθνική ρυθμιστική αρχή ή φορέας»: η αρχή ή ο φορέας που ορίζεται από τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 30 της οδηγίας 2010/13/ΕΕ·

13)«συγκέντρωση της αγοράς μέσων ενημέρωσης»: συγκέντρωση όπως ορίζεται στο άρθρο 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 139/2004 στην οποία συμμετέχει τουλάχιστον ένας πάροχος υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης·

14)«μέτρηση κοινού»: η δραστηριότητα συλλογής, ερμηνείας ή άλλης επεξεργασίας δεδομένων σχετικά με τον αριθμό και τα χαρακτηριστικά των χρηστών υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης για τους σκοπούς λήψης αποφάσεων σχετικά με την κατανομή ή τις τιμές της διαφήμισης ή τον σχετικό προγραμματισμό, την παραγωγή ή τη διανομή περιεχομένου·

15)«κρατική διαφήμιση»: η τοποθέτηση, η δημοσίευση ή η διάδοση, σε οποιαδήποτε υπηρεσία μέσων ενημέρωσης, προωθητικού μηνύματος ή μηνύματος αυτοπροβολής, συνήθως έναντι πληρωμής ή άλλου ανταλλάγματος, από οποιαδήποτε εθνική ή περιφερειακή δημόσια αρχή ή για λογαριασμό ή εξ ονόματος αυτής, όπως εθνικές, ομοσπονδιακές ή περιφερειακές κυβερνήσεις, ρυθμιστικές αρχές ή φορείς, καθώς και κρατικές επιχειρήσεις ή άλλες κρατικά ελεγχόμενες οντότητες σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο, ή οποιαδήποτε τοπική αυτοδιοίκηση εδαφικής οντότητας άνω του 1 εκατομμυρίου κατοίκων·

16)«κατασκοπευτικό λογισμικό»: κάθε προϊόν με ψηφιακά στοιχεία, ειδικά σχεδιασμένο για την εκμετάλλευση τρωτών σημείων άλλων προϊόντων με ψηφιακά στοιχεία, το οποίο επιτρέπει τη μυστική παρακολούθηση φυσικών ή νομικών προσώπων μέσω της παρακολούθησης, της εξαγωγής, της συλλογής ή της ανάλυσης δεδομένων από τα εν λόγω προϊόντα ή από τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που χρησιμοποιούν τα εν λόγω προϊόντα, ιδίως με τη μυστική καταγραφή κλήσεων ή με άλλη χρήση του μικροφώνου συσκευής τελικού χρήστη, τη βιντεοσκόπηση φυσικών προσώπων, μηχανημάτων ή του περιβάλλοντός τους, την αντιγραφή μηνυμάτων, τη φωτογράφιση, την παρακολούθηση της δραστηριότητας περιήγησης, την παρακολούθηση γεωεντοπισμού, τη συλλογή άλλων δεδομένων αισθητήρων ή την παρακολούθηση δραστηριοτήτων μέσω πολλαπλών συσκευών τελικού χρήστη, χωρίς το ενδιαφερόμενο φυσικό ή νομικό πρόσωπο να έχει ενημερωθεί με συγκεκριμένο τρόπο και χωρίς να έχει δώσει τη ρητή ειδική συγκατάθεσή του για τον σκοπό αυτό·

17)«σοβαρό έγκλημα»: οποιαδήποτε από τις ακόλουθες αξιόποινες πράξεις που απαριθμούνται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 της απόφασης-πλαισίου 2002/584/ΔΕΥ του Συμβουλίου 58 :

α) τρομοκρατία,

β) εμπορία ανθρώπων,

γ) σεξουαλική εκμετάλλευση παιδιών και παιδική πορνογραφία,

δ) παράνομη διακίνηση όπλων, πυρομαχικών και εκρηκτικών,

ε) ανθρωποκτονία εκ προθέσεως, βαρεία σωματική βλάβη,

στ) παράνομο εμπόριο ανθρώπινων οργάνων και ιστών,

ζ) απαγωγή, παράνομη κατακράτηση και ομηρία,

η) οργανωμένες ή ένοπλες κλοπές,

θ) βιασμός,

ι) εγκλήματα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου.

Κεφάλαιο II

Δικαιώματα και υποχρεώσεις των παρόχων και των αποδεκτών υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης

Άρθρο 3

Δικαιώματα των αποδεκτών των υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης

Οι αποδέκτες υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης στην Ένωση έχουν το δικαίωμα να λαμβάνουν πλήθος ειδησεογραφικού περιεχομένου και περιεχομένου επικαιρότητας, το οποίο παράγεται με σεβασμό στη συντακτική ελευθερία των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, προς όφελος του δημόσιου λόγου.

Άρθρο 4

Δικαιώματα των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης

1.Οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης έχουν το δικαίωμα να ασκούν τις οικονομικές τους δραστηριότητες στην εσωτερική αγορά χωρίς περιορισμούς άλλους από εκείνους που επιτρέπει το δίκαιο της Ένωσης.

2.Τα κράτη μέλη σέβονται την ουσιαστική συντακτική ελευθερία των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης. Τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένων των οικείων εθνικών ρυθμιστικών αρχών και φορέων:

α)δεν παρεμβαίνουν ούτε προσπαθούν να επηρεάσουν με οποιονδήποτε τρόπο, άμεσα ή έμμεσα, τις συντακτικές πολιτικές και αποφάσεις των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης·

β)δεν θέτουν υπό κράτηση, δεν επιβάλλουν κυρώσεις, δεν υποκλέπτουν, δεν υποβάλλουν σε παρακολούθηση, έρευνα ή κατάσχεση, ούτε επιθεωρούν παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης ή, κατά περίπτωση, τα μέλη της οικογένειάς τους, τους υπαλλήλους τους ή τα μέλη των οικογενειών των υπαλλήλων τους, ή τους εταιρικούς και ιδιωτικούς χώρους τους, με την αιτιολογία ότι αρνούνται να αποκαλύψουν πληροφορίες σχετικά με τις πηγές τους, εκτός εάν αυτό δικαιολογείται από επιτακτική ανάγκη δημόσιου συμφέροντος, σύμφωνα με το άρθρο 52 παράγραφος 1 του Χάρτη και σύμφωνα με άλλες διατάξεις του δικαίου της Ένωσης·

γ) δεν αναπτύσσουν κατασκοπευτικό λογισμικό σε οποιαδήποτε συσκευή ή μηχανή που χρησιμοποιείται από παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης ή, κατά περίπτωση, από μέλη των οικογενειών τους ή από τους υπαλλήλους τους ή τα μέλη των οικογενειών των υπαλλήλων τους, εκτός εάν η ανάπτυξη δικαιολογείται, κατά περίπτωση, για λόγους εθνικής ασφάλειας και είναι σύμφωνη με το άρθρο 52 παράγραφος 1 του Χάρτη και άλλες διατάξεις του δικαίου της Ένωσης, ή εάν η ανάπτυξη πραγματοποιείται στο πλαίσιο ερευνών για σοβαρά εγκλήματα που αφορούν ένα από τα προαναφερθέντα πρόσωπα, προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο και συνάδει με το άρθρο 52 παράγραφος 1 του Χάρτη και άλλες διατάξεις του δικαίου της Ένωσης, και τα μέτρα που θεσπίζονται δυνάμει του στοιχείου β) θα ήταν ακατάλληλα και ανεπαρκή για την απόκτηση των ζητούμενων πληροφοριών.

3.Με την επιφύλαξη και πέραν του δικαιώματος πραγματικής δικαστικής προστασίας που διασφαλίζεται σε κάθε φυσικό και νομικό πρόσωπο, τα κράτη μέλη ορίζουν ανεξάρτητη αρχή ή φορέα για τη διεκπεραίωση καταγγελιών που υποβάλλονται από παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης ή, κατά περίπτωση, από τα μέλη των οικογενειών τους, τους υπαλλήλους τους ή τα μέλη των οικογενειών των υπαλλήλων τους, όσον αφορά παραβάσεις της παραγράφου 2 στοιχεία β) και γ). Οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν από την εν λόγω αρχή ή φορέα να εκδώσει, εντός τριών μηνών από την υποβολή του αιτήματος, γνώμη σχετικά με τη συμμόρφωση με την παράγραφο 2 στοιχεία β) και γ).

Άρθρο 5

Διασφαλίσεις για την ανεξάρτητη λειτουργία των παρόχων δημόσιων μέσων ενημέρωσης

1.Οι πάροχοι δημόσιων μέσων ενημέρωσης θα πρέπει να τηρούν την πολυφωνία ως προς τις πληροφορίες και τις απόψεις που προβάλλουν στο κοινό τους, με αμεροληψία, σύμφωνα με την αποστολή της δημόσιας υπηρεσίας τους.

2.Ο επικεφαλής και τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου των παρόχων δημόσιων μέσων ενημέρωσης διορίζονται μέσω διαφανούς, ανοικτής και χωρίς διακρίσεις διαδικασίας καθώς και βάσει διαφανών, αντικειμενικών και αναλογικών κριτηρίων που δεν εισάγουν διακρίσεις και καθορίζονται εκ των προτέρων από το εθνικό δίκαιο.

Η διάρκεια της θητείας τους καθορίζεται από το εθνικό δίκαιο και είναι κατάλληλη και επαρκής για τη διασφάλιση της ουσιαστικής ανεξαρτησίας του παρόχου δημόσιων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης. Μπορούν να παυθούν πριν από τη λήξη της θητείας τους μόνον κατ’ εξαίρεση, όταν δεν πληρούν πλέον τους εκ του νόμου προκαθορισμένους όρους που απαιτούνται για την άσκηση των καθηκόντων τους, οι οποίοι καθορίζονται εκ των προτέρων από το εθνικό δίκαιο, ή για συγκεκριμένους λόγους παράνομης συμπεριφοράς ή σοβαρού παραπτώματος, όπως ορίζονται εκ των προτέρων από το εθνικό δίκαιο.

Οι αποφάσεις απόλυσης αιτιολογούνται δεόντως, υπόκεινται σε προηγούμενη κοινοποίηση στο ενδιαφερόμενο πρόσωπο και περιλαμβάνουν τη δυνατότητα δικαστικού ελέγχου. Οι λόγοι απόλυσης δημοσιοποιούνται στο κοινό.

3.Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι πάροχοι δημόσιων μέσων ενημέρωσης διαθέτουν επαρκείς και σταθερούς οικονομικούς πόρους για την εκπλήρωση της αποστολής δημόσιας υπηρεσίας τους. Οι πόροι αυτοί είναι τέτοιοι ώστε να διασφαλίζεται η συντακτική ανεξαρτησία.

4.Τα κράτη μέλη ορίζουν μία ή περισσότερες ανεξάρτητες αρχές ή φορείς για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης με τις παραγράφους 1 έως 3.

Άρθρο 6

Καθήκοντα των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που παρέχουν ειδησεογραφικό περιεχόμενο και περιεχόμενο επικαιρότητας

1.Οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που παρέχουν ειδησεογραφικό περιεχόμενο και περιεχόμενο επικαιρότητας καθιστούν εύκολα και άμεσα προσβάσιμες στους αποδέκτες των υπηρεσιών τους τις ακόλουθες πληροφορίες:

α)την επίσημη επωνυμία τους και τα στοιχεία επικοινωνίας τους·

β)το όνομα ή τα ονόματα του/των άμεσου/-ων ή έμμεσου/-ων ιδιοκτήτη/-ών τους με συμμετοχές που τους παρέχουν τη δυνατότητα να ασκούν επιρροή στη δραστηριότητα και στη λήψη στρατηγικών αποφάσεων·

γ)το όνομα ή τα ονόματα των πραγματικών δικαιούχων τους κατά την έννοια του άρθρου 3 σημείο 6 της οδηγίας (ΕΕ) 2015/849 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.

2.Με την επιφύλαξη των εθνικών συνταγματικών νόμων που συνάδουν με τον Χάρτη, οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που παρέχουν ειδησεογραφικό περιεχόμενο και περιεχόμενο επικαιρότητας λαμβάνουν μέτρα τα οποία κρίνουν κατάλληλα για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας των επιμέρους συντακτικών αποφάσεων. Ειδικότερα, τα μέτρα αυτά αποσκοπούν:

α)να εγγυώνται ότι οι συντάκτες είναι ελεύθεροι να λαμβάνουν επιμέρους συντακτικές αποφάσεις κατά την άσκηση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας· και

β)να διασφαλίζουν τη γνωστοποίηση κάθε πραγματικής ή δυνητικής σύγκρουσης συμφερόντων από οποιοδήποτε μέρος έχει συμμετοχή σε παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, η οποία μπορεί να επηρεάσει την παροχή ειδησεογραφικού περιεχομένου και περιεχομένου επικαιρότητας.

3.Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν εφαρμόζονται σε παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης οι οποίοι αποτελούν πολύ μικρές επιχειρήσεις κατά την έννοια του άρθρου 3 της οδηγίας 2013/34/ΕΕ.

Κεφάλαιο III

Πλαίσιο για την κανονιστική συνεργασία και την εύρυθμα λειτουργούσα εσωτερική αγορά υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης

Τμήμα 1

Ανεξάρτητες αρχές μέσων ενημέρωσης

Άρθρο 7

Εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς

1.Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς που αναφέρονται στο άρθρο 30 της οδηγίας 2010/13/ΕΕ είναι υπεύθυνοι για την εφαρμογή του κεφαλαίου ΙΙΙ του παρόντος κανονισμού.

2.Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς υπόκεινται στις απαιτήσεις που ορίζονται στο άρθρο 30 της οδηγίας 2010/13/ΕΕ σε σχέση με την άσκηση των καθηκόντων που τους ανατίθενται βάσει του παρόντος κανονισμού.

3.Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς να διαθέτουν επαρκείς οικονομικούς, ανθρώπινους και τεχνικούς πόρους για την εκπλήρωση των καθηκόντων τους βάσει του παρόντος κανονισμού.

4.Όταν απαιτείται για την εκτέλεση των καθηκόντων τους βάσει του παρόντος κανονισμού, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς διαθέτουν κατάλληλες εξουσίες έρευνας όσον αφορά τη συμπεριφορά των φυσικών ή νομικών προσώπων στα οποία εφαρμόζεται το κεφάλαιο ΙΙΙ.

Οι εξουσίες αυτές περιλαμβάνουν ιδίως την εξουσία να ζητούν από τα εν λόγω πρόσωπα να παρέχουν, εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, πληροφορίες που είναι αναλογικές και αναγκαίες για την εκτέλεση των καθηκόντων βάσει του κεφαλαίου ΙΙΙ· το αίτημα μπορεί επίσης να απευθύνεται σε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο το οποίο, για σκοπούς που σχετίζονται με την εμπορική, επιχειρηματική ή επαγγελματική του δραστηριότητα, μπορεί εύλογα να έχει στην κατοχή του τις πληροφορίες που απαιτούνται.

Τμήμα 2

Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Υπηρεσιών Μέσων Ενημέρωσης

Άρθρο 8

Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Υπηρεσιών Μέσων Eνημέρωσης

1.Ιδρύεται το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Υπηρεσιών Μέσων Eνημέρωσης (στο εξής: συμβούλιο).

2.Το συμβούλιο αντικαθιστά και διαδέχεται την ομάδα των ευρωπαϊκών ρυθμιστικών αρχών για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων (ERGA) που συστάθηκε με την οδηγία 2010/13/ΕΕ.

Άρθρο 9

Ανεξαρτησία του συμβουλίου

Το συμβούλιο ενεργεί με πλήρη ανεξαρτησία κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του ή την άσκηση των εξουσιών του. Ειδικότερα, το συμβούλιο, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του ή την άσκηση των εξουσιών του, δεν ζητεί ούτε δέχεται οδηγίες από καμία κυβέρνηση, όργανο, πρόσωπο ή φορέα. Αυτό δεν θίγει τις αρμοδιότητες της Επιτροπής ή των εθνικών ρυθμιστικών αρχών ή φορέων σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό.

Άρθρο 10

Διάρθρωση του συμβουλίου

1.Το συμβούλιο απαρτίζεται από εκπροσώπους των εθνικών ρυθμιστικών αρχών ή φορέων που αναφέρονται στο άρθρο 30 της οδηγίας 2010/13/ΕΕ.

2.Κάθε μέλος του συμβουλίου διαθέτει μία ψήφο. 

3.Όταν ένα κράτος μέλος έχει περισσότερες από μία εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς, οι εν λόγω ρυθμιστικές αρχές ή φορείς συντονίζονται μεταξύ τους, ανάλογα με τις ανάγκες, και ορίζουν κοινό εκπρόσωπο, ο οποίος ασκεί το δικαίωμα ψήφου.

4. Το συμβούλιο εκπροσωπείται από τον πρόεδρό του. Το συμβούλιο εκλέγει πρόεδρο μεταξύ των μελών του με πλειοψηφία δύο τρίτων των μελών του που έχουν δικαίωμα ψήφου. Η θητεία του προέδρου είναι διετής.

5.Η Επιτροπή ορίζει εκπρόσωπο στο συμβούλιο. Ο εκπρόσωπος της Επιτροπής συμμετέχει χωρίς δικαίωμα ψήφου σε όλες τις δραστηριότητες και τις συνεδριάσεις του συμβουλίου. Ο πρόεδρος του συμβουλίου τηρεί ενήμερη την Επιτροπή σχετικά με τις τρέχουσες και τις προγραμματισμένες δραστηριότητες του συμβουλίου. Το συμβούλιο διαβουλεύεται με την Επιτροπή κατά την προετοιμασία του προγράμματος εργασίας και των κύριων παραδοτέων του.

6.Το συμβούλιο, σε συμφωνία με την Επιτροπή, μπορεί να καλεί εμπειρογνώμονες και παρατηρητές να συμμετάσχουν στις συνεδριάσεις του.

7.Το συμβούλιο λαμβάνει αποφάσεις με πλειοψηφία δύο τρίτων των μελών του που έχουν δικαίωμα ψήφου.

8.Το συμβούλιο εκδίδει τον εσωτερικό κανονισμό του με πλειοψηφία δύο τρίτων των μελών του που έχουν δικαίωμα ψήφου, κατόπιν συναίνεσης της Επιτροπής.

Άρθρο 11

Γραμματεία του συμβουλίου

1.Το συμβούλιο διαθέτει γραμματεία, την οποία παρέχει η Επιτροπή.

2.Κύριο καθήκον της γραμματείας είναι να συμβάλλει στην εκτέλεση των καθηκόντων του συμβουλίου τα οποία ορίζονται στον παρόντα κανονισμό και στην οδηγία 2010/13/ΕΕ.

3.Η γραμματεία παρέχει διοικητική και οργανωτική στήριξη στις δραστηριότητες του συμβουλίου. Η γραμματεία επικουρεί επίσης το συμβούλιο κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του.

Άρθρο 12

Καθήκοντα του συμβουλίου

Με την επιφύλαξη των εξουσιών που ανατίθενται στην Επιτροπή από τις Συνθήκες, το συμβούλιο προωθεί την αποτελεσματική και συνεπή εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και των εθνικών κανόνων εφαρμογής της οδηγίας 2010/13/ΕΕ σε ολόκληρη την Ένωση. Το συμβούλιο:

α)υποστηρίζει την Επιτροπή, μέσω τεχνικής εμπειρογνωσίας, στη διασφάλιση της ορθής εφαρμογής του παρόντος κανονισμού και της συνεπούς εφαρμογής της οδηγίας 2010/13/ΕΕ σε όλα τα κράτη μέλη, με την επιφύλαξη των καθηκόντων των εθνικών ρυθμιστικών αρχών ή φορέων·

β)προωθεί τη συνεργασία και την αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών, πείρας και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των εθνικών ρυθμιστικών αρχών ή φορέων σχετικά με την εφαρμογή των ενωσιακών και εθνικών κανόνων που εφαρμόζονται στις υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένου του παρόντος κανονισμού και της οδηγίας 2010/13/ΕΕ, ιδίως όσον αφορά τα άρθρα 3, 4 και 7 της εν λόγω οδηγίας·

γ)συμβουλεύει την Επιτροπή, κατόπιν αιτήματός της, σχετικά με τις κανονιστικές, τεχνικές ή πρακτικές πτυχές που σχετίζονται με τη συνεπή εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και την εφαρμογή της οδηγίας 2010/13/ΕΕ, καθώς και σχετικά με όλα τα άλλα θέματα που σχετίζονται με τις υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά του. Όταν η Επιτροπή ζητά συμβουλές ή γνώμες από το συμβούλιο, μπορεί να θέτει προθεσμία, λαμβάνοντας υπόψη τον επείγοντα χαρακτήρα του θέματος·

δ)όταν το ζητά η Επιτροπή, γνωμοδοτεί επί των τεχνικών και πραγματικών ζητημάτων που προκύπτουν σε σχέση με το άρθρο 2 παράγραφος 5γ, το άρθρο 3 παράγραφοι 2 και 3, το άρθρο 4 παράγραφος 4 στοιχείο γ) και το άρθρο 28α παράγραφος 7 της οδηγίας 2010/13/ΕΕ·

ε)σε συμφωνία με την Επιτροπή, καταρτίζει γνώμες σχετικά με:

i)αιτήματα συνεργασίας και αμοιβαίας συνδρομής μεταξύ εθνικών ρυθμιστικών αρχών ή φορέων, σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 7 του παρόντος κανονισμού·

ii)αιτήματα για μέτρα επιβολής σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ της αιτούσας αρχής ή φορέα και της αρχής ή του φορέα στην οποία υποβάλλεται το αίτημα όσον αφορά τις ενέργειες που συνιστώνται σύμφωνα με το άρθρο 14 παράγραφος 4 του παρόντος κανονισμού·

iii)εθνικά μέτρα που αφορούν παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που είναι εγκατεστημένοι εκτός της Ένωσης, σύμφωνα με το άρθρο 16 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού·

στ)κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής, συντάσσει γνώμες σχετικά με:

i)εθνικά μέτρα που μπορεί να επηρεάσουν τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, σύμφωνα με το άρθρο 20 παράγραφος 4 του παρόντος κανονισμού·

ii) συγκεντρώσεις της αγοράς μέσων ενημέρωσης που είναι πιθανόν να επηρεάσουν τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, σύμφωνα με το άρθρο 22 παράγραφος 1 του παρόντος κανονισμού·

ζ)καταρτίζει γνώμες σχετικά με σχέδια εθνικών γνωμών ή αποφάσεων που αξιολογούν τον αντίκτυπο στην πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και τη συντακτική ανεξαρτησία μιας συγκέντρωσης της αγοράς μέσων ενημέρωσης που πρέπει να κοινοποιηθεί, όταν η συγκέντρωση αυτή μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, σύμφωνα με το άρθρο 21 παράγραφος 5 του παρόντος κανονισμού·

η)επικουρεί την Επιτροπή στην κατάρτιση κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με:

i)την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και των εθνικών κανόνων εφαρμογής της οδηγίας 2010/13/ΕΕ, σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού.

ii)τους παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την εφαρμογή των κριτηρίων για την εκτίμηση του αντικτύπου των συγκεντρώσεων της αγοράς μέσων ενημέρωσης, σύμφωνα με το άρθρο 21 παράγραφος 3 του παρόντος κανονισμού·

iii)την εφαρμογή του άρθρου 23 παράγραφοι 1, 2 και 3 σύμφωνα με το άρθρο 23 παράγραφος 4 του παρόντος κανονισμού.

θ)κατόπιν αιτήματος τουλάχιστον μίας από τις ενδιαφερόμενες αρχές, μεσολαβεί σε περίπτωση διαφωνιών μεταξύ εθνικών ρυθμιστικών αρχών ή φορέων, σύμφωνα με το άρθρο 14 παράγραφος 3 του παρόντος κανονισμού·

ι)προωθεί τη συνεργασία όσον αφορά τα τεχνικά πρότυπα που σχετίζονται με τα ψηφιακά σήματα και τον σχεδιασμό συσκευών ή διεπαφών χρήστη, σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 4 του παρόντος κανονισμού·

ια)συντονίζει τα εθνικά μέτρα που σχετίζονται με τη διάδοση ή την πρόσβαση σε περιεχόμενο παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που είναι εγκατεστημένοι εκτός της Ένωσης και απευθύνονται σε κοινό εντός της Ένωσης, όταν οι δραστηριότητές τους βλάπτουν ή ενέχουν σοβαρό και μείζονα κίνδυνο να βλάψουν τη δημόσια ασφάλεια και άμυνα, σύμφωνα με το άρθρο 16 παράγραφος 1 του παρόντος κανονισμού·

ιβ)οργανώνει διαρθρωμένο διάλογο μεταξύ των παρόχων πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών, των εκπροσώπων παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και της κοινωνίας των πολιτών και υποβάλλει έκθεση σχετικά με τα αποτελέσματά του στην Επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 18 του παρόντος κανονισμού· 

ιγ)προωθεί την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών σχετικά με την εγκατάσταση συστημάτων μέτρησης κοινού, σύμφωνα με το άρθρο 23 παράγραφος 5 του παρόντος κανονισμού.

Τμήμα 3

Κανονιστική συνεργασία και σύγκλιση

Άρθρο 13

Διαρθρωμένη συνεργασία

1.Μια εθνική ρυθμιστική αρχή ή φορέας μπορεί να ζητήσει (στο εξής: αιτούσα αρχή) ανά πάσα στιγμή συνεργασία ή αμοιβαία συνδρομή από μία ή περισσότερες εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς (στο εξής: αρχές στις οποίες υποβάλλεται το αίτημα) με σκοπό την ανταλλαγή πληροφοριών ή τη λήψη μέτρων σχετικών με τη συνεπή και αποτελεσματική εφαρμογή του παρόντος κανονισμού ή των εθνικών μέτρων εφαρμογής της οδηγίας 2010/13/ΕΕ.

2.Όταν εθνική ρυθμιστική αρχή ή φορέας θεωρεί ότι υπάρχει σοβαρός και μείζων κίνδυνος να θιγεί η λειτουργία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης ή σοβαρός και μείζων κίνδυνος να θιγεί η δημόσια ασφάλεια και άμυνα, μπορεί να ζητήσει από άλλες εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς να παράσχουν ταχεία συνεργασία ή αμοιβαία συνδρομή, διασφαλίζοντας παράλληλα τη συμμόρφωση με τα θεμελιώδη δικαιώματα, ιδίως την ελευθερία της έκφρασης.

3.Τα αιτήματα συνεργασίας ή αμοιβαίας συνδρομής, συμπεριλαμβανομένης της ταχείας συνεργασίας ή της αμοιβαίας συνδρομής, περιέχουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων του σκοπού και των λόγων για τους οποίους υποβάλλονται.

4.Η αρχή στην οποία υποβάλλεται το αίτημα μπορεί να αρνηθεί να εξετάσει το αίτημα μόνο στις ακόλουθες περιπτώσεις:

α)δεν είναι αρμόδια για το αντικείμενο του αιτήματος ή για τα μέτρα που της ζητείται να λάβει·

β)η εκτέλεση του αιτήματος θα παραβίαζε τον παρόντα κανονισμό, την οδηγία 2010/13/ΕΕ ή άλλη νομοθεσία της Ένωσης ή το δίκαιο κράτους μέλους που συνάδει με το δίκαιο της Ένωσης στο οποίο υπόκειται η αρχή στην οποία υποβάλλεται το αίτημα.

Η αρχή στην οποία υποβάλλεται το αίτημα εξηγεί τους λόγους κάθε άρνησης εξέτασης του αιτήματος.

5.Η αρχή στην οποία υποβάλλεται το αίτημα ενημερώνει την αιτούσα αρχή για τα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν ή για την πρόοδο των μέτρων που ελήφθησαν για να ανταποκριθεί στο αίτημα.

6.Η αρχή στην οποία υποβάλλεται το αίτημα καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια να εξετάσει και να απαντήσει στο αίτημα χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση. Η αρχή στην οποία υποβάλλεται το αίτημα παρέχει τα ενδιάμεσα αποτελέσματα εντός 14 ημερολογιακών ημερών από την παραλαβή του αιτήματος, με επακόλουθες τακτικές ενημερώσεις σχετικά με την πρόοδο της εκτέλεσης του αιτήματος. Σε περίπτωση αιτημάτων για ταχεία συνεργασία ή αμοιβαία συνδρομή, η αρχή στην οποία υποβάλλεται το αίτημα εξετάζει και απαντά στο αίτημα εντός 14 ημερολογιακών ημερών.

7.Όταν η αιτούσα αρχή θεωρεί ότι τα μέτρα που έλαβε η αρχή στην οποία υποβάλλεται το αίτημα δεν επαρκούν για την εξέταση και την απάντηση του αιτήματός της, ενημερώνει χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση την αρχή στην οποία υποβάλλεται το αίτημα, εξηγώντας τους λόγους για τη θέση της. Εάν η αρχή στην οποία υποβάλλεται το αίτημα δεν συμφωνεί με τη θέση αυτή ή εάν δεν υπάρξει αντίδραση από πλευράς της αρχής στην οποία υποβάλλεται το αίτημα, οποιαδήποτε από τις δύο αρχές μπορεί να παραπέμψει το θέμα στο συμβούλιο. Εντός 14 ημερολογιακών ημερών από την παραλαβή της εν λόγω παραπομπής, το συμβούλιο εκδίδει, σε συμφωνία με την Επιτροπή, γνώμη επί του θέματος, συμπεριλαμβανομένων των συνιστώμενων μέτρων. Η αρχή στην οποία υποβάλλεται το αίτημα καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να λάβει υπόψη τη γνώμη του συμβουλίου.

Άρθρο 14

Αιτήματα για επιβολή των υποχρεώσεων των πλατφορμών διαμοιρασμού βίντεο

1.Με την επιφύλαξη του άρθρου 3 της οδηγίας 2000/31/ΕΚ, μια εθνική ρυθμιστική αρχή ή φορέας μπορεί να ζητήσει από άλλη εθνική ρυθμιστική αρχή ή φορέα να λάβει τα αναγκαία και αναλογικά μέτρα για την αποτελεσματική επιβολή των υποχρεώσεων που επιβάλλονται στις πλατφόρμες διαμοιρασμού βίντεο βάσει του άρθρου 28β της οδηγίας 2010/13/ΕΕ.

2.Η εθνική αρχή ή φορέας στην οποία υποβάλλεται το αίτημα ενημερώνει, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση και εντός 30 ημερολογιακών ημερών, την αιτούσα εθνική αρχή ή φορέα σχετικά με τα μέτρα που έχουν ληφθεί ή πρόκειται να ληφθούν σύμφωνα με την παράγραφο 1.

3.Σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ της αιτούσας εθνικής αρχής ή φορέα και της αρχής ή του φορέα στην οποία υποβάλλεται το αίτημα σχετικά με τα μέτρα που λαμβάνονται σύμφωνα με την παράγραφο 1, οποιαδήποτε από τις εν λόγω αρχές ή φορείς μπορεί να παραπέμψει το θέμα στο συμβούλιο για διαμεσολάβηση με σκοπό την εξεύρεση φιλικής λύσης.

4.Εάν δεν βρεθεί φιλική λύση μετά τη διαμεσολάβηση του συμβουλίου, η αιτούσα εθνική αρχή ή φορέας ή η εθνική αρχή ή φορέας στην οποία υποβάλλεται το αίτημα μπορεί να ζητήσει από το συμβούλιο να εκδώσει γνώμη επί του θέματος. Στη γνώμη του, το συμβούλιο αξιολογεί αν η αρχή ή ο φορέας στην/στον οποία/-ο υποβάλλεται το αίτημα έχει συμμορφωθεί με αίτημα που αναφέρεται στην παράγραφο 1. Εάν το συμβούλιο κρίνει ότι η αρχή στην οποία υποβάλλεται το αίτημα δεν συμμορφώθηκε με το εν λόγω αίτημα, το συμβούλιο συνιστά τη λήψη μέτρων για τη συμμόρφωση με το αίτημα. Το συμβούλιο εκδίδει τη γνώμη του, σε συμφωνία με την Επιτροπή, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση.

5.Η εθνική αρχή ή φορέας στην/ον οποία/-ο υποβάλλεται το αίτημα, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση και το αργότερο εντός 30 ημερολογιακών ημερών από την παραλαβή της γνώμης που αναφέρεται στην παράγραφο 4, ενημερώνει το συμβούλιο, την Επιτροπή και την αιτούσα αρχή ή φορέα για τα μέτρα που έλαβε ή σχεδιάζει να λάβει σε σχέση με τη γνώμη.

Άρθρο 15

Καθοδήγηση σχετικά με θέματα ρύθμισης των μέσων ενημέρωσης

1.Το συμβούλιο προωθεί την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των εθνικών ρυθμιστικών αρχών ή φορέων, με διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη, κατά περίπτωση, και σε στενή συνεργασία με την Επιτροπή, σχετικά με κανονιστικές, τεχνικές ή πρακτικές πτυχές που αφορούν τη συνεπή και αποτελεσματική εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και των εθνικών κανόνων για την εφαρμογή της οδηγίας 2010/13/ΕΕ.

2.Όταν η Επιτροπή εκδίδει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού ή των εθνικών κανόνων για την εφαρμογή της οδηγίας 2010/13/ΕΕ, το συμβούλιο επικουρεί την Επιτροπή παρέχοντας εμπειρογνωσία σε κανονιστικές, τεχνικές ή πρακτικές πτυχές, ιδίως όσον αφορά:

α)την κατάλληλη προβολή των υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων γενικού συμφέροντος σύμφωνα με το άρθρο 7α της οδηγίας 2010/13/ΕΕ·

β)την πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, όπως προβλέπεται στο άρθρο 5 παράγραφος 2 της οδηγίας 2010/13/ΕΕ.

3.Η Επιτροπή μπορεί να εκδίδει γνώμη για οποιοδήποτε θέμα σχετίζεται με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και των εθνικών κανόνων για την εφαρμογή της οδηγίας 2010/13/ΕΕ. Το συμβούλιο επικουρεί την Επιτροπή στο θέμα αυτό, εφόσον του ζητηθεί.

4.Το συμβούλιο προωθεί τη συνεργασία μεταξύ παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, οργανισμών τυποποίησης ή οποιωνδήποτε άλλων σχετικών ενδιαφερόμενων μερών, ώστε να διευκολυνθεί η ανάπτυξη τεχνικών προτύπων σχετικά με τα ψηφιακά σήματα ή τον σχεδιασμό συσκευών ή διεπαφών χρήστη που ελέγχουν ή διαχειρίζονται την πρόσβαση σε υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων και τη χρήση τους.

Άρθρο 16

Συντονισμός των μέτρων που αφορούν τους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που είναι εγκατεστημένοι εκτός της Ένωσης

1.Το συμβούλιο συντονίζει τα μέτρα των εθνικών ρυθμιστικών αρχών ή φορέων που σχετίζονται με τη διάδοση υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που παρέχονται από παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης εγκατεστημένους εκτός της Ένωσης που απευθύνονται σε κοινό εντός της Ένωσης, ή την πρόσβαση σ’ αυτές, όταν, μεταξύ άλλων, λόγω του ελέγχου που μπορεί να ασκούν σ’ αυτές τρίτες χώρες, οι εν λόγω υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης βλάπτουν ή ενέχουν σοβαρό και μείζονα κίνδυνο να βλάψουν τη δημόσια ασφάλεια και την άμυνα.

2.Το συμβούλιο, σε συμφωνία με την Επιτροπή, μπορεί να εκδίδει γνώμες σχετικά με κατάλληλα εθνικά μέτρα βάσει της παραγράφου 1. Όλες οι αρμόδιες εθνικές αρχές, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών ρυθμιστικών αρχών ή φορέων, καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να λάβουν υπόψη τις γνώμες του συμβουλίου.

Τμήμα 4

Παροχή υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης σε ψηφιακό περιβάλλον

Άρθρο 17

Περιεχόμενο των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης σε πολύ μεγάλες επιγραμμικές πλατφόρμες

1.Οι πάροχοι πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών παρέχουν λειτουργικότητα που δίνει τη δυνατότητα στους αποδέκτες των υπηρεσιών τους να δηλώνουν ότι:

α)είναι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης κατά την έννοια του άρθρου 2 παράγραφος 2·

β)είναι συντακτικά ανεξάρτητοι από κράτη μέλη και τρίτες χώρες· και

γ)υπόκεινται σε κανονιστικές απαιτήσεις για την άσκηση της συντακτικής ευθύνης σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη ή προσχωρούν σε μηχανισμό από κοινού ρύθμισης ή αυτορρύθμισης που διέπει τα συντακτικά πρότυπα, ο οποίος αναγνωρίζεται ευρέως και γίνεται αποδεκτός στον σχετικό τομέα των μέσων ενημέρωσης σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη.

2.Όταν ένας πάροχος πολύ μεγάλης επιγραμμικής πλατφόρμας αποφασίζει να αναστείλει την παροχή των οικείων επιγραμμικών υπηρεσιών διαμεσολάβησης σε σχέση με περιεχόμενο που παρέχεται από πάροχο υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, ο οποίος υπέβαλε δήλωση σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, με την αιτιολογία ότι το εν λόγω περιεχόμενο δεν συνάδει με τους όρους και τις προϋποθέσεις του, χωρίς το εν λόγω περιεχόμενο να συμβάλλει σε συστημικό κίνδυνο που αναφέρεται στο άρθρο 26 του κανονισμού (ΕΕ) 2022/XXX [πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες], λαμβάνει όλα τα δυνατά μέτρα, στον βαθμό που συνάδει με τις υποχρεώσεις του βάσει του δικαίου της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένου του κανονισμού (ΕΕ) 2022/XXX [πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες], ώστε να κοινοποιήσει στον ενδιαφερόμενο πάροχο υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης το σκεπτικό που συνοδεύει την εν λόγω απόφαση, όπως απαιτείται από το άρθρο 4 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1150, πριν από την έναρξη ισχύος της αναστολής.

3.Οι πάροχοι πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών λαμβάνουν όλα τα αναγκαία τεχνικά και οργανωτικά μέτρα για να διασφαλίσουν ότι οι καταγγελίες σύμφωνα με το άρθρο 11 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1150 από παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που υπέβαλαν δήλωση σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου υποβάλλονται σε επεξεργασία και εξετάζονται κατά προτεραιότητα και χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση.

4.Όταν ένας πάροχος υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που υπέβαλε δήλωση σύμφωνα με την παράγραφο 1 θεωρεί ότι ένας πάροχος πολύ μεγάλης επιγραμμικής πλατφόρμας συχνά περιορίζει ή αναστέλλει την παροχή των υπηρεσιών του σε σχέση με περιεχόμενο που παρέχεται από τον πάροχο υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης χωρίς επαρκείς λόγους, ο πάροχος πολύ μεγάλης επιγραμμικής πλατφόρμας συμμετέχει σε ουσιαστικό και αποτελεσματικό διάλογο με τον πάροχο υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, κατόπιν αιτήματός του, με καλή πίστη και με σκοπό την εξεύρεση φιλικής λύσης για τον τερματισμό αδικαιολόγητων περιορισμών ή αναστολών και την αποφυγή τους στο μέλλον. Ο πάροχος υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης μπορεί να κοινοποιήσει το αποτέλεσμα των εν λόγω ανταλλαγών στο συμβούλιο.

5. Οι πάροχοι πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών καθιστούν δημόσια διαθέσιμες σε ετήσια βάση πληροφορίες σχετικά με:

α)τον αριθμό των περιπτώσεων στις οποίες επέβαλαν οποιονδήποτε περιορισμό ή αναστολή με την αιτιολογία ότι το περιεχόμενο που παρέχεται από πάροχο υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που υπέβαλε δήλωση σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου είναι ασύμβατο με τους όρους και τις προϋποθέσεις τους· και

β)τους λόγους επιβολής τέτοιων περιορισμών.

6.Για να διευκολυνθεί η συνεπής και αποτελεσματική εφαρμογή του παρόντος άρθρου, η Επιτροπή μπορεί να εκδίδει κατευθυντήριες γραμμές για τον καθορισμό της μορφής και των λεπτομερειών της δήλωσης που ορίζεται στην παράγραφο 1.

Άρθρο 18

Διαρθρωμένος διάλογος

1.Το συμβούλιο διοργανώνει τακτικά διαρθρωμένο διάλογο μεταξύ των παρόχων πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών, των εκπροσώπων των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και των εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών, με σκοπό τη συζήτηση της πείρας και των βέλτιστων πρακτικών κατά την εφαρμογή του άρθρου 17 του παρόντος κανονισμού, την προώθηση της πρόσβασης σε διάφορες προσφορές ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης στις πολύ μεγάλες επιγραμμικές πλατφόρμες και την παρακολούθηση της τήρησης πρωτοβουλιών αυτορρύθμισης που αποσκοπούν στην προστασία της κοινωνίας από επιβλαβές περιεχόμενο, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης και της χειραγώγησης των πληροφοριών και των παρεμβάσεων από το εξωτερικό.

2.Το συμβούλιο υποβάλλει έκθεση στην Επιτροπή σχετικά με τα αποτελέσματα του διαλόγου.

Άρθρο 19

Δικαίωμα εξατομίκευσης της προσφοράς οπτικοακουστικών μέσων

1.Οι χρήστες έχουν το δικαίωμα να αλλάζουν εύκολα τις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις κάθε συσκευής ή διεπαφής χρήστη που ελέγχει ή διαχειρίζεται την πρόσβαση σε υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων και τη χρήση τους, ώστε να προσαρμόζεται η προσφορά οπτικοακουστικών μέσων σύμφωνα με τα συμφέροντα ή τις προτιμήσεις τους σε συμμόρφωση με τη νομοθεσία. Η παρούσα διάταξη δεν θίγει τα εθνικά μέτρα για την εφαρμογή του άρθρου 7α της οδηγίας 2010/13/ΕΕ.

2.Κατά τη διάθεση στην αγορά των συσκευών και διεπαφών χρήστη που αναφέρονται στην παράγραφο 1, οι κατασκευαστές και οι προγραμματιστές εξασφαλίζουν ότι περιλαμβάνουν λειτουργικότητα που παρέχει τη δυνατότητα στους χρήστες να αλλάζουν ελεύθερα και εύκολα τις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις που ελέγχουν ή διαχειρίζονται την πρόσβαση στις προσφερόμενες υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων και τη χρήση τους.

Τμήμα 5

Απαιτήσεις για τα μέτρα και τις διαδικασίες που διασφαλίζουν την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς μέσων ενημέρωσης

Άρθρο 20

Εθνικά μέτρα που επηρεάζουν τη λειτουργία των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης

1.Κάθε νομοθετικό, κανονιστικό ή διοικητικό μέτρο που λαμβάνει κράτος μέλος και το οποίο ενδέχεται να επηρεάσει τη λειτουργία των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης στην εσωτερική αγορά είναι δεόντως αιτιολογημένο και αναλογικό. Τα εν λόγω μέτρα είναι αιτιολογημένα, διαφανή, αντικειμενικά και δεν εισάγουν διακρίσεις.

2.Κάθε εθνική διαδικασία που χρησιμοποιείται για τους σκοπούς της κατάρτισης ή της έγκρισης ενός κανονιστικού ή διοικητικού μέτρου όπως αναφέρεται στην παράγραφο 1 υπόκειται σε σαφή χρονικά πλαίσια που καθορίζονται εκ των προτέρων.

3.Με την επιφύλαξη και πέραν του δικαιώματός του για πραγματική δικαστική προστασία, κάθε πάροχος υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που υπόκειται σε διοικητικό ή κανονιστικό μέτρο που αναφέρεται στην παράγραφο 1 και το οποίο τον αφορά ατομικά και άμεσα, έχει το δικαίωμα να προσφύγει κατά του εν λόγω μέτρου ενώπιον δευτεροβάθμιου οργάνου. Το όργανο αυτό είναι ανεξάρτητο από τα εμπλεκόμενα μέρη και από κάθε εξωτερική παρέμβαση ή πολιτική πίεση που ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο την ανεξάρτητη αξιολόγησή του επί των θεμάτων που του υποβάλλονται. Διαθέτει την κατάλληλη εμπειρογνωσία ώστε να είναι σε θέση να εκτελεί αποτελεσματικά τα καθήκοντά του.

4. Το συμβούλιο, κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής, διατυπώνει γνώμη όταν εθνικό νομοθετικό, κανονιστικό ή διοικητικό μέτρο μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης. Μετά τη γνώμη του συμβουλίου, και με την επιφύλαξη των αρμοδιοτήτων της δυνάμει των Συνθηκών, η Επιτροπή μπορεί να εκδώσει δική της γνώμη επί του θέματος. Οι γνώμες του συμβουλίου και, κατά περίπτωση, της Επιτροπής δημοσιοποιούνται.

5.Όταν μια εθνική αρχή ή φορέας θεσπίζει μέτρο που επηρεάζει ατομικά και άμεσα πάροχο υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και είναι πιθανό να επηρεάσει τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, κοινοποιεί, κατόπιν αιτήματος του συμβουλίου και, κατά περίπτωση, της Επιτροπής, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση και με ηλεκτρονικά μέσα, κάθε σχετική πληροφορία, συμπεριλαμβανομένης της περίληψης των πραγματικών περιστατικών, του μέτρου, των λόγων στους οποίους η εθνική αρχή ή ο φορέας στήριξε το μέτρο και, κατά περίπτωση, των απόψεων άλλων ενδιαφερόμενων αρχών.

Άρθρο 21

Αξιολόγηση των συγκεντρώσεων της αγοράς μέσων ενημέρωσης

1.Τα κράτη μέλη προβλέπουν, στα οικεία εθνικά νομικά συστήματα, ουσιαστικούς και διαδικαστικούς κανόνες που διασφαλίζουν την αξιολόγηση των συγκεντρώσεων της αγοράς μέσων ενημέρωσης που θα μπορούσαν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και τη συντακτική ανεξαρτησία. Οι κανόνες αυτοί:

α)είναι διαφανείς, αντικειμενικοί, αναλογικοί και δεν εισάγουν διακρίσεις·

β)απαιτούν από τα μέρη που συμμετέχουν σε συγκέντρωση της αγοράς μέσων ενημέρωσης που θα μπορούσε να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και τη συντακτική ανεξαρτησία να κοινοποιούν εκ των προτέρων την εν λόγω συγκέντρωση στις αρμόδιες εθνικές αρχές ή φορείς·

γ)ορίζουν την εθνική ρυθμιστική αρχή ή φορέα ως υπεύθυνη/-ο για την εκτίμηση των επιπτώσεων μιας κοινοποιήσιμης συγκέντρωσης στην πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και τη συντακτική ανεξαρτησία ή διασφαλίζουν τη συμμετοχή της εθνικής ρυθμιστικής αρχής ή φορέα στην εν λόγω εκτίμηση·

δ)καθορίζουν εκ των προτέρων αντικειμενικά, αμερόληπτα και αναλογικά κριτήρια για την κοινοποίηση συγκεντρώσεων της αγοράς μέσων ενημέρωσης που θα μπορούσαν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και στη συντακτική ανεξαρτησία, καθώς και για την αξιολόγηση του αντικτύπου των συγκεντρώσεων της αγοράς μέσων ενημέρωσης στην πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και στη συντακτική ανεξαρτησία.

Η αξιολόγηση που αναφέρεται στην παρούσα παράγραφο είναι διαφορετική από τις αξιολογήσεις της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προβλέπονται από τους κανόνες ελέγχου των συγκεντρώσεων. Δεν θίγει το άρθρο 21 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 139/2004, κατά περίπτωση.

2.Κατά την αξιολόγηση που αναφέρεται στην παράγραφο 1 λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα στοιχεία:

α)ο αντίκτυπος της συγκέντρωσης στην πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεών της στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης και στην πολυμορφία των παραγόντων των μέσων ενημέρωσης στην αγορά, λαμβανομένων υπόψη του επιγραμμικού περιβάλλοντος και των συμφερόντων, των δεσμών ή των δραστηριοτήτων των μερών σε άλλα μέσα ενημέρωσης ή σε επιχειρήσεις εκτός των μέσων ενημέρωσης·

β)οι διασφαλίσεις για τη συντακτική ανεξαρτησία, συμπεριλαμβανομένων του αντικτύπου της συγκέντρωσης στη λειτουργία των συντακτικών ομάδων και της ύπαρξης μέτρων που λαμβάνονται από τους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης με σκοπό τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας των επιμέρους συντακτικών αποφάσεων·

γ)αν, ελλείψει της συγκέντρωσης, η αποκτώσα οντότητα και η εξαγορασθείσα οντότητα θα παρέμεναν οικονομικά βιώσιμες και αν υπάρχουν πιθανές εναλλακτικές λύσεις για τη διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητάς τους.

3.Η Επιτροπή, επικουρούμενη από το συμβούλιο, μπορεί να εκδίδει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τους παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την εφαρμογή των κριτηρίων για την αξιολόγηση του αντικτύπου των συγκεντρώσεων της αγοράς των μέσων ενημέρωσης στην πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και στη συντακτική ανεξαρτησία από τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς.

4.Η εθνική ρυθμιστική αρχή ή φορέας διαβουλεύεται εκ των προτέρων στο συμβούλιο σχετικά με κάθε γνώμη ή απόφαση που σκοπεύει να εκδώσει σχετικά με την αξιολόγηση του αντικτύπου στην πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και στη συντακτική ανεξαρτησία μιας κοινοποιήσιμης συγκέντρωσης της αγοράς μέσων ενημέρωσης, όταν οι συγκεντρώσεις αυτές ενδέχεται να επηρεάσουν τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

5.Εντός 14 ημερολογιακών ημερών από την παραλαβή του αιτήματος της διαβούλευσης που αναφέρεται στην παράγραφο 4, το συμβούλιο διατυπώνει γνώμη σχετικά με το σχέδιο εθνικής γνώμης ή απόφασης που του παραπέμπεται, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία που αναφέρονται στην παράγραφο 2, και διαβιβάζει την εν λόγω γνώμη στην αρχή που ζήτησε τη διαβούλευση και στην Επιτροπή.

6.Η εθνική ρυθμιστική αρχή ή φορέας που αναφέρεται στην παράγραφο 4 λαμβάνει ιδιαιτέρως υπόψη τη γνώμη που αναφέρεται στην παράγραφο 5. Εάν η εν λόγω αρχή δεν ακολουθήσει τη γνώμη, εν όλω ή εν μέρει, παρέχει στο συμβούλιο και στην Επιτροπή τεκμηριωμένη αιτιολόγηση στην οποία εξηγεί τη θέση της εντός 30 ημερολογιακών ημερών από την παραλαβή της εν λόγω γνώμης. Με την επιφύλαξη των αρμοδιοτήτων της δυνάμει των Συνθηκών, η Επιτροπή μπορεί να εκδώσει δική της γνώμη επί του θέματος.

Άρθρο 22

Γνώμες σχετικά με τις συγκεντρώσεις της αγοράς των μέσων ενημέρωσης

1.Ελλείψει αξιολόγησης ή διαβούλευσης σύμφωνα με το άρθρο 21, το συμβούλιο, κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής, εκδίδει γνώμη σχετικά με τον αντίκτυπο που έχει η συγκέντρωση της αγοράς μέσων ενημέρωσης στην πολυφωνία και τη συντακτική ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης, όταν η συγκέντρωση της αγοράς μέσων ενημέρωσης είναι πιθανό να επηρεάσει τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης. Το συμβούλιο βασίζει τη γνώμη του στα στοιχεία που ορίζονται στο άρθρο 21 παράγραφος 2. Το συμβούλιο μπορεί να θέσει υπόψη της Επιτροπής τις συγκεντρώσεις στην αγορά μέσων ενημέρωσης που ενδέχεται να επηρεάσουν τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης.

2.Μετά τη γνώμη του συμβουλίου, και με την επιφύλαξη των αρμοδιοτήτων της δυνάμει των Συνθηκών, η Επιτροπή μπορεί να εκδώσει δική της γνώμη επί του θέματος.

3. Οι γνώμες του συμβουλίου και, κατά περίπτωση, της Επιτροπής δημοσιοποιούνται.

Τμήμα 6

Διαφανής και δίκαιη κατανομή των οικονομικών πόρων

Άρθρο 23

Μέτρηση κοινού

1.Τα συστήματα και οι μεθοδολογίες μέτρησης κοινού συμμορφώνονται με τις αρχές της διαφάνειας, της αμεροληψίας, της συμμετοχικότητας, της αναλογικότητας, της απαγόρευσης των διακρίσεων και της επαληθευσιμότητας.

2.Με την επιφύλαξη της προστασίας των επαγγελματικών απορρήτων των επιχειρήσεων, οι πάροχοι ιδιόκτητων συστημάτων μέτρησης κοινού παρέχουν, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση και χωρίς κόστος, στους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και στους διαφημιζόμενους, καθώς και σε τρίτους που έχουν λάβει άδεια από παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και διαφημιζόμενους, ακριβείς, λεπτομερείς, πλήρεις, κατανοητές και επικαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με τη μεθοδολογία που χρησιμοποιούν τα οικεία συστήματα μέτρησης κοινού. Η παρούσα διάταξη δεν θίγει τους κανόνες της Ένωσης για την προστασία των δεδομένων και της ιδιωτικότητας.

3.Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς ενθαρρύνουν την κατάρτιση κωδίκων δεοντολογίας από τους παρόχους συστημάτων μέτρησης κοινού, από κοινού με τους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, τις αντιπροσωπευτικές οργανώσεις τους και κάθε άλλο ενδιαφερόμενο μέρος, που αποσκοπούν να συμβάλουν στη συμμόρφωση με τις αρχές που αναφέρονται στην παράγραφο 1, μεταξύ άλλων με την προώθηση ανεξάρτητων και διαφανών ελέγχων.

4.Η Επιτροπή, επικουρούμενη από το συμβούλιο, μπορεί να εκδίδει κατευθυντήριες γραμμές για την πρακτική εφαρμογή των παραγράφων 1, 2 και 3 του παρόντος άρθρου.

5.Το συμβούλιο προωθεί την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών σχετικά με την ανάπτυξη συστημάτων μέτρησης κοινού μέσω τακτικού διαλόγου μεταξύ εκπροσώπων των εθνικών ρυθμιστικών αρχών ή φορέων, εκπροσώπων των παρόχων συστημάτων μέτρησης κοινού και άλλων ενδιαφερόμενων μερών.

Άρθρο 24

Κατανομή κρατικής διαφήμισης

1.Τα δημόσια κονδύλια ή οποιοδήποτε άλλο αντάλλαγμα ή πλεονέκτημα που χορηγείται από τις δημόσιες αρχές σε παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης για διαφημιστικούς σκοπούς χορηγούνται σύμφωνα με διαφανή, αντικειμενικά, αναλογικά κριτήρια που δεν εισάγουν διακρίσεις και μέσω ανοικτών, αναλογικών διαδικασιών που δεν εισάγουν διακρίσεις. Το παρόν άρθρο δεν θίγει τους κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις.

2.Οι δημόσιες αρχές, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών, ομοσπονδιακών ή περιφερειακών κυβερνήσεων, των ρυθμιστικών αρχών ή φορέων, καθώς και των κρατικών επιχειρήσεων ή άλλων κρατικά ελεγχόμενων οντοτήτων σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο, ή των τοπικών κυβερνήσεων εδαφικών οντοτήτων με πληθυσμό άνω του 1 εκατομμυρίου κατοίκων, δημοσιοποιούν σε ετήσια βάση ακριβείς, πλήρεις, κατανοητές και λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τις διαφημιστικές δαπάνες τους που κατανέμονται σε παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, οι οποίες περιλαμβάνουν τουλάχιστον τις ακόλουθες λεπτομέρειες:

α)τις επίσημες επωνυμίες των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης από τους οποίους αγοράστηκαν διαφημιστικές υπηρεσίες·

β)το συνολικό ετήσιο ποσό που δαπανήθηκε καθώς και τα ποσά που δαπανήθηκαν ανά πάροχο υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης.

3.Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς παρακολουθούν την κατανομή της κρατικής διαφήμισης στις αγορές μέσων ενημέρωσης. Για την αξιολόγηση της ακρίβειας των πληροφοριών σχετικά με την κρατική διαφήμιση που διατίθενται σύμφωνα με την παράγραφο 2, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή φορείς μπορούν να ζητούν από τις οντότητες που αναφέρονται στην παράγραφο 2 περαιτέρω πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών σχετικά με την εφαρμογή των κριτηρίων που αναφέρονται στην παράγραφο 1.

4.Η κατανομή κρατικών πόρων σε παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης με σκοπό την αγορά αγαθών ή υπηρεσιών από τους παρόχους αυτούς, εκτός από την κρατική διαφήμιση, υπόκειται στις απαιτήσεις της παραγράφου 1. Το παρόν άρθρο δεν θίγει την εφαρμογή των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις.

Κεφάλαιο IV — Τελικές διατάξεις

Άρθρο 25

Διαδικασία παρακολούθησης

1.Η Επιτροπή διασφαλίζει την ανεξάρτητη παρακολούθηση της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων των κινδύνων και της προόδου όσον αφορά τη λειτουργία και την ανθεκτικότητά της. Τα πορίσματα της διαδικασίας παρακολούθησης υπόκεινται σε διαβούλευση με το συμβούλιο.

2.Η Επιτροπή καθορίζει βασικούς δείκτες επιδόσεων που πρέπει να χρησιμοποιούνται για την παρακολούθηση που αναφέρεται στην παράγραφο 1, σε διαβούλευση με το συμβούλιο.

3.Η διαδικασία παρακολούθησης περιλαμβάνει:

α)λεπτομερή ανάλυση της ανθεκτικότητας των αγορών μέσων ενημέρωσης όλων των κρατών μελών, μεταξύ άλλων όσον αφορά το επίπεδο συγκέντρωσης των μέσων ενημέρωσης και τους κινδύνους χειραγώγησης των πληροφοριών και παρεμβάσεων από το εξωτερικό·

β)επισκόπηση και μελλοντοστρεφή αξιολόγηση της ανθεκτικότητας της εσωτερικής αγοράς για τις υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης στο σύνολό της·

γ)επισκόπηση των μέτρων που λαμβάνονται από τους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης με σκοπό τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας των επιμέρους συντακτικών αποφάσεων.

4.Η παρακολούθηση πραγματοποιείται σε ετήσια βάση και τα αποτελέσματά της δημοσιοποιούνται.

Άρθρο 26

Αξιολόγηση και υποβολή εκθέσεων

1.Το αργότερο [τέσσερα έτη μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού] και στη συνέχεια ανά τετραετία, η Επιτροπή αξιολογεί τον παρόντα κανονισμό και υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή.

2.Για τους σκοπούς της παραγράφου 1 και κατόπιν αιτήματός της, τα κράτη μέλη και το συμβούλιο διαβιβάζουν τις σχετικές πληροφορίες στην Επιτροπή.

3.Κατά τη διενέργεια των αξιολογήσεων που αναφέρονται στην παράγραφο 1, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη:

α)τις θέσεις και τα πορίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου καθώς και άλλων αρμόδιων φορέων ή πηγών·

β)τα αποτελέσματα των σχετικών συζητήσεων που πραγματοποιήθηκαν στα σχετικά φόρουμ·

γ)σχετικά έγγραφα που εκδίδονται από το συμβούλιο·

δ)τα πορίσματα της διαδικασίας παρακολούθησης του άρθρου 25·

Άρθρο 27

Τροποποιήσεις της οδηγίας 2010/13/ΕΕ

1.    Το άρθρο 30β της οδηγίας 2010/13/ΕΕ απαλείφεται.

2.    Οι παραπομπές στο άρθρο 30β της οδηγίας 2010/13/ΕΕ νοούνται ως παραπομπές στο άρθρο 12 του παρόντος κανονισμού.

3.    Οι αναφορές στο δίκαιο της Ένωσης στην ομάδα των ευρωπαϊκών ρυθμιστικών αρχών για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων (ERGA) νοούνται ως αναφορές στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Υπηρεσιών Μέσων Eνημέρωσης (στο εξής: συμβούλιο).

Άρθρο 28

Έναρξη ισχύος και εφαρμογή

1.    Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

2.    Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται από [6 μήνες μετά την έναρξη ισχύος].

   Ωστόσο, τα άρθρα 7 έως 12 και το άρθρο 27 εφαρμόζονται από [3 μήνες μετά την έναρξη ισχύος] και το άρθρο 19 παράγραφος 2 εφαρμόζεται από [48 μήνες μετά την έναρξη ισχύος].

3.    Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες,

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

1.    ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

   1.1.    Τίτλος της πρότασης/πρωτοβουλίας

   1.2.    Σχετικοί τομείς πολιτικής

   1.3.    Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά:

   1.4.    Στόχοι

   1.5.    Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας

   1.6.    Διάρκεια και δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας

   1.7.    Προβλεπόμενοι τρόποι διαχείρισης

   2    ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

   2.1.    Κανόνες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων

   2.2.    Συστήματα διαχείρισης και ελέγχου

   2.3.    Μέτρα για την πρόληψη περιπτώσεων απάτης και παρατυπίας

3.    ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ    

   3.1.    Τομείς του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται

   3.2.    Εκτιμώμενες δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης στις πιστώσεις

   3.3.    Εκτιμώμενες επιπτώσεις στα έσοδα

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ 

1.1.Τίτλος της πρότασης/πρωτοβουλίας

1.2.Σχετικοί τομείς πολιτικής 

·Εσωτερική αγορά

·Επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό, στην κοινωνική συνοχή και στις αξίες

·Νέα ώθηση για τη δημοκρατία στην ΕΕ

1.3.Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά: 

☑ νέα δράση 

◻ νέα δράση έπειτα από δοκιμαστικό σχέδιο / προπαρασκευαστική ενέργεια 59  

◻ την παράταση υφιστάμενης δράσης 

◻ συγχώνευση ή αναπροσανατολισμό μίας ή περισσότερων δράσεων προς άλλη/νέα δράση 

1.4.Στόχοι

1.4.1.Γενικοί στόχοι

1.4.2.Ειδικοί στόχοι

1.4.3.Αναμενόμενα αποτελέσματα και επιπτώσεις

1.4.4.Δείκτες επιδόσεων

1.5.Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας 

1.5.1.Βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη κάλυψη αναγκών, συμπεριλαμβανομένου λεπτομερούς χρονοδιαγράμματος για τη σταδιακή υλοποίηση της πρωτοβουλίας

1.5.2.Προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης (που μπορεί να προκύπτει από διάφορους παράγοντες, π.χ. οφέλη από τον συντονισμό, ασφάλεια δικαίου, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα ή συμπληρωματικότητα). Για τους σκοπούς του παρόντος σημείου «προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης» είναι η αξία που απορρέει από την ενωσιακή παρέμβαση και η οποία προστίθεται στην αξία που θα είχε δημιουργηθεί αν τα κράτη μέλη ενεργούσαν μεμονωμένα.

1.5.3.Διδάγματα από ανάλογες εμπειρίες του παρελθόντος

1.5.4.Συμβατότητα με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και ενδεχόμενες συνέργειες με άλλα κατάλληλα μέσα

1.5.5.Αξιολόγηση των διαφόρων διαθέσιμων επιλογών χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων ανακατανομής

1.6.Διάρκεια και δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας

◻ περιορισμένη διάρκεια

–◻    με ισχύ από [ΗΗ/MM]ΕΕΕΕ έως [ΗΗ/MM]ΕΕΕΕ

–◻    Δημοσιονομικές επιπτώσεις από το ΕΕΕΕ έως το ΕΕΕΕ για πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και από το ΕΕΕΕ έως το ΕΕΕΕ για πιστώσεις πληρωμών.

☑απεριόριστη διάρκεια

–Περίοδος σταδιακής εφαρμογής από το 2024 έως το 2025,

–και στη συνέχεια πλήρης εφαρμογή.

1.7.Προβλεπόμενοι τρόποι διαχείρισης 

☑ Άμεση διαχείριση από την Επιτροπή

–☑ από τις υπηρεσίες της, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού της στις αντιπροσωπείες της Ένωσης

–◻    από τους εκτελεστικούς οργανισμούς

◻ Επιμερισμένη διαχείριση με τα κράτη μέλη

◻ Έμμεση διαχείριση με ανάθεση καθηκόντων εκτέλεσης του προϋπολογισμού:

–◻ σε τρίτες χώρες ή οργανισμούς που αυτές έχουν ορίσει

–◻ σε διεθνείς οργανισμούς και στις οργανώσεις τους (να προσδιοριστούν)

–◻ στην ΕΤΕπ και στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων

–◻ στους οργανισμούς που αναφέρονται στα άρθρα 70 και 71 του δημοσιονομικού κανονισμού

–◻ σε οργανισμούς δημοσίου δικαίου

–◻ σε οργανισμούς που διέπονται από ιδιωτικό δίκαιο και έχουν αποστολή δημόσιας υπηρεσίας, στον βαθμό που παρέχουν επαρκείς οικονομικές εγγυήσεις

–◻ σε οργανισμούς που διέπονται από το ιδιωτικό δίκαιο κράτους μέλους, στους οποίους έχει ανατεθεί η εκτέλεση σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και στους οποίους παρέχονται επαρκείς οικονομικές εγγυήσεις

–◻ σε πρόσωπα επιφορτισμένα με την εκτέλεση συγκεκριμένων δράσεων στην ΚΕΠΠΑ βάσει του τίτλου V της ΣΕΕ και τα οποία προσδιορίζονται στην αντίστοιχη βασική πράξη.

–Αν αναφέρονται περισσότεροι του ενός τρόποι διαχείρισης, να διευκρινιστούν στο τμήμα «Παρατηρήσεις».

Παρατηρήσεις

2.ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ 

2.1.Κανόνες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων 

2.2.Συστήματα διαχείρισης και ελέγχου 

2.2.1.Αιτιολόγηση των τρόπων διαχείρισης, των μηχανισμών εκτέλεσης της χρηματοδότησης, των όρων πληρωμής και της προτεινόμενης στρατηγικής ελέγχου

2.2.2.Πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους που έχουν εντοπιστεί και τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου που έχουν δημιουργηθεί για τον μετριασμό τους

2.2.3.Εκτίμηση και αιτιολόγηση της οικονομικής αποδοτικότητας των ελέγχων (λόγος του κόστους του ελέγχου προς την αξία των σχετικών κονδυλίων που αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης) και αξιολόγηση του εκτιμώμενου επιπέδου κινδύνου σφάλματος (κατά την πληρωμή και κατά το κλείσιμο) 

2.3.Μέτρα για την πρόληψη περιπτώσεων απάτης και παρατυπίας 

3.ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ 

3.1.Τομείς του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται 

·Υφιστάμενες γραμμές του προϋπολογισμού

·Νέες γραμμές του προϋπολογισμού, των οποίων έχει ζητηθεί η δημιουργία

Ά.A.

3.2.Εκτιμώμενες δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης στις πιστώσεις 

3.2.1.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις επιχειρησιακές πιστώσεις 

–◻    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση επιχειρησιακών πιστώσεων

–☑    Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση επιχειρησιακών πιστώσεων, όπως εξηγείται κατωτέρω:

Οι πιστώσεις θα ανακατανεμηθούν στο πλαίσιο των χρηματοδοτικών κονδυλίων που διατίθενται για τα μέσα ενημέρωσης και το Διατομεακό σκέλος και το σκέλος MEDIA του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη», καθώς και για τη γραμμή του προϋπολογισμού για τη διοικητική υποστήριξη στο ΠΔΠ 2021-2027.

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

3.2.2.Εκτιμώμενο αποτέλεσμα που χρηματοδοτείται με επιχειρησιακές πιστώσεις 

Ά.A.

3.2.3.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις διοικητικές πιστώσεις 

–◻    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα

–☑    Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα, όπως εξηγείται κατωτέρω:

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

Οι απαιτούμενες πιστώσεις για ανθρώπινους πόρους και άλλες δαπάνες διοικητικού χαρακτήρα θα καλυφθούν από τις πιστώσεις της ΓΔ που έχουν ήδη διατεθεί για τη διαχείριση της δράσης και/ή έχουν ανακατανεμηθεί στο εσωτερικό της ΓΔ και οι οποίες θα συμπληρωθούν, κατά περίπτωση, με πρόσθετα κονδύλια που ενδέχεται να χορηγηθούν στην αρμόδια για τη διαχείριση ΓΔ στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας κατανομής και λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων δημοσιονομικών περιορισμών.

Εκτιμώμενες ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους

–◻    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων

–☑    Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων, όπως εξηγείται κατωτέρω:

Εκτίμηση η οποία πρέπει να εκφράζεται σε μονάδες ισοδυνάμων πλήρους απασχόλησης

Οι ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους θα καλυφθούν από το προσωπικό της ΓΔ που έχει ήδη διατεθεί για τη διαχείριση της δράσης και/ή έχει ανακατανεμηθεί στο εσωτερικό της ΓΔ και το οποίο θα συμπληρωθεί, εάν χρειαστεί, από πρόσθετους πόρους που μπορεί να διατεθούν στην αρμόδια για τη διαχείριση ΓΔ στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας κατανομής και λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων δημοσιονομικών περιορισμών.

Περιγραφή των προς εκτέλεση καθηκόντων:

3.2.4.Συμβατότητα με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 

Η πρόταση/πρωτοβουλία:

–☑    μπορεί να χρηματοδοτηθεί εξ ολοκλήρου με ανακατανομή εντός του οικείου τομέα του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ).

–◻    συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση του αδιάθετου περιθωρίου στο πλαίσιο του αντίστοιχου τομέα του ΠΔΠ και/ή τη χρήση ειδικών μηχανισμών, όπως ορίζεται στον κανονισμό για το ΠΔΠ.

–◻    συνεπάγεται την αναθεώρηση του ΠΔΠ.

3.2.5.Συμμετοχή τρίτων στη χρηματοδότηση 

Η πρόταση/πρωτοβουλία:

–☑    δεν προβλέπει συγχρηματοδότηση από τρίτους

–◻    προβλέπει τη συγχρηματοδότηση από τρίτους που εκτιμάται παρακάτω:

Πιστώσεις σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

3.3.Εκτιμώμενες επιπτώσεις στα έσοδα 

–☑    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν έχει δημοσιονομικές επιπτώσεις στα έσοδα.

–◻    Η πρόταση/πρωτοβουλία έχει τις δημοσιονομικές επιπτώσεις που περιγράφονται κατωτέρω:

–◻    στους ιδίους πόρους

–◻    στα λοιπά έσοδα

–Να αναφερθεί αν τα έσοδα προορίζονται για γραμμές δαπανών ◻    

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

Ως προς τα έσοδα «για ειδικό προορισμό», να προσδιοριστούν οι γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται.

Άλλες παρατηρήσεις (π.χ. μέθοδος/τύπος για τον υπολογισμό των επιπτώσεων στα έσοδα ή τυχόν άλλες πληροφορίες).

(1)    Ομιλία της προέδρου von der Leyen για την κατάσταση της Ένωσης 2021, Στρασβούργο, 15 Σεπτεμβρίου 2021.

(2)    COM(2021) 645 final.

(3)    COM(2021) 350 final και SWD(2021) 351 final.

(4)    Επιπλέον, οι υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης θα πρέπει να παρέχονται σύμφωνα με τις απαιτήσεις προσβασιμότητας της οδηγίας (ΕΕ) 2019/882 (ευρωπαϊκή πράξη για την προσβασιμότητα) (ΕΕ L 151 της 7.6.2019, σ. 70).

(5)    Για να ανταποκριθούν στην ανάγκη για αυξημένη συνεργασία στον τομέα των υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων, τα μέλη της ERGA συμφώνησαν σε εθελοντικό μνημόνιο συμφωνίας, το οποίο καθορίζει μη δεσμευτικούς μηχανισμούς διασυνοριακής συνεργασίας. Στην ανακοίνωση με τίτλο «Τα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης κατά την ψηφιακή δεκαετία: Σχέδιο δράσης για τη στήριξη της ανάκαμψης και του μετασχηματισμού», η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα παρακολουθεί στενά την εφαρμογή του μνημονίου συμφωνίας για να αξιολογήσει αν η συνεργασία στο πλαίσιο της ERGA θα πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω. Υπό το πρίσμα της αξιολόγησης αυτής, η Επιτροπή θεωρεί ότι υπάρχει ανάγκη για ένα νομικό πλαίσιο διαρθρωμένης συνεργασίας μεταξύ των ρυθμιστικών αρχών ή φορέων των μέσων ενημέρωσης.

(6)    Έκθεση του 2020 για το κράτος δικαίου, ανακοίνωση και κεφάλαια ανά χώρα [COM(2020) 580 final και SWD(2020) 300-326 final]· έκθεση του 2021 για το κράτος δικαίου, ανακοίνωση και κεφάλαια ανά χώρα [COM(2021) 700 final και SWD(2021) 701-727 final]· έκθεση του 2022 για το κράτος δικαίου, ανακοίνωση και κεφάλαια ανά χώρα [COM(2022) 500 final και SWD(2022) 501-527 final].

(7)     Κέντρο για την πολυφωνία και την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, Παρατηρητήριο για την πολυφωνία στα μέσα ενημέρωσης .

(8)    Τα δημόσια μέσα ενημέρωσης κατέχουν σημαντική θέση στην αγορά των μέσων ενημέρωσης, δεδομένης της αποστολής δημόσιας υπηρεσίας τους. Αποτελούν σημαντική, αν όχι τη βασική, πηγή μέσων ενημέρωσης για σημαντικό αριθμό πολιτών και επιχειρήσεων.

(9)    Η μέτρηση κοινού έχει άμεσο αντίκτυπο στην κατανομή και στις τιμές της διαφήμισης, η οποία αποτελεί βασική πηγή εσόδων για τον τομέα των μέσων ενημέρωσης. Αποτελεί ζωτικής σημασίας εργαλείο για την αξιολόγηση των επιδόσεων του περιεχομένου των μέσων ενημέρωσης και την κατανόηση των προτιμήσεων του κοινού προκειμένου να σχεδιαστεί η μελλοντική παραγωγή περιεχομένου. Οι σχετικοί παράγοντες της αγοράς έχουν παραδοσιακά συμφωνήσει σε ένα σύνολο μεθοδολογικών προτύπων για την ανάπτυξη αμερόληπτων δεικτών αναφοράς για την αξιολόγηση της απόδοσης των επενδύσεών τους. Σε πολλά κράτη μέλη έχουν συσταθεί μηχανισμοί αυτορρύθμισης που φέρνουν σε επαφή βασικά ενδιαφερόμενα μέρη του κλάδου των μέσων ενημέρωσης και της διαφήμισης, όπως οι μεικτές επιτροπές αυτορρύθμισης, ώστε να οργανώνουν και να πραγματοποιούν μετρήσεις κοινού με διαφανή, χωρίς αποκλεισμούς και αξιόπιστο τρόπο.

(10)    Η διανομή και η διαφάνεια της κρατικής διαφήμισης ρυθμίζονται από ορισμένες απόψεις μέσω ενός κατακερματισμένου πλαισίου ειδικών μέτρων για τα μέσα ενημέρωσης και γενικών νόμων για τις δημόσιες συμβάσεις, οι οποίοι, ωστόσο, δεν καλύπτουν όλες τις δαπάνες κρατικής διαφήμισης ούτε παρέχουν επαρκή προστασία από την προτιμησιακή ή μεροληπτική διανομή. Ειδικότερα, η οδηγία 2014/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου δεν εφαρμόζεται στις δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών για την απόκτηση, την ανάπτυξη, την παραγωγή ή τη συμπαραγωγή υλικού προγράμματος που προορίζεται για υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων ή ραδιοφωνικών μέσων.

(11)    Βλ. επίσης αναλύσεις των εθνικών κανόνων για την κρατική διαφήμιση στην ετήσια έκθεση για το κράτος δικαίου.

(12)    Ψήφισμα της 21ης Μαΐου 2013 σχετικά με τον Χάρτη της ΕΕ (2011/2246(INI))· ψήφισμα της 3ης Μαΐου 2018 σχετικά με την πολυφωνία και την ελευθερία των μέσων μαζικής ενημέρωσης στην ΕΕ (2017/2209(INI))· ψήφισμα της 25ης Νοεμβρίου 2020 σχετικά με την ενίσχυση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης: προστασία των δημοσιογράφων στην Ευρώπη, ρητορική μίσους, παραπληροφόρηση και ρόλος των πλατφορμών (2020/2009(INI))· ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 20ής Οκτωβρίου 2021 σχετικά με τα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης κατά την ψηφιακή δεκαετία: σχέδιο δράσης για τη στήριξη της ανάκαμψης και του μετασχηματισμού (2021/2017(INI))· Ψήφισμα της 11ης Νοεμβρίου 2021 σχετικά με την ενίσχυση της δημοκρατίας και της ελευθερίας και πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης στην ΕΕ (2021/2036(INI))· ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 9ης Μαρτίου 2022 σχετικά με τις εξωτερικές παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης, σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, (2020/2268(INI)).

(13)    Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την ελευθερία και την πολυφωνία στα μέσα επικοινωνίας στο ψηφιακό περιβάλλον (ΕΕ C 32 της 4.2.2014)· συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τη διασφάλιση ενός ελεύθερου και πολυφωνικού συστήματος μέσων ενημέρωσης (ΕΕ C 422 της 7.12.2020)· συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με «Τα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης κατά την ψηφιακή δεκαετία: Σχέδιο δράσης για τη στήριξη της ανάκαμψης και του μετασχηματισμού, 8727/21, 18.5.2021· συμπεράσματα του Συμβουλίου με θέμα τη δημιουργία ευρωπαϊκής στρατηγικής για το οικοσύστημα των κλάδων του πολιτισμού και της δημιουργικότητας (ΕΕ C 160 της 13.4.2022)· Declaration of  the European Ministers responsible for Culture, Audiovisual and Media, meeting in Angers on 7 and 8 March 2022 (Δήλωση των Ευρωπαίων υπουργών Πολιτισμού, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Μέσων ενημέρωσης κατά τη σύνοδο της 7ης και 8ης Μαρτίου 2022 στην Angers).

(14)    Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης — Έκθεση επί του τελικού αποτελέσματος, Μάιος 2022, ειδικότερα πρόταση 27 σημείο 1) και πρόταση 37 σημείο 4).

(15)    Βλ. επίσης αναλύσεις για τη διαφάνεια του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των μέσων ενημέρωσης στην ετήσια έκθεση για το κράτος δικαίου.

(16)    Οδηγία 2010/13/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 10ης Μαρτίου 2010, για τον συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την παροχή υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων (ΕΕ L 95 της 15.4.2010, σ. 1), όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία (ΕΕ) 2018/1808 (ΕΕ L 303 της 28.11.2018, σ. 69).

(17)        Για τον λόγο αυτό, η πρόταση περιλαμβάνει στοχευμένη τροποποίηση της οδηγίας 2010/13/ΕΕ, η οποία περιορίζεται στην κατάργηση του άρθρου 30β, με το οποίο θεσπίζεται η ERGA, και στην αντικατάσταση των αναφορών στην ERGA και στα καθήκοντά της ως επακόλουθο. Σύμφωνα με την έννοια του «παραλληλισμού των τύπων» (parallélisme des formes), μια νομική πράξη θα πρέπει καταρχήν να τροποποιείται με νομική πράξη της ίδιας μορφής. Η τροποποίηση της οδηγίας 2010/13/ΕΕ με τον παρόντα κανονισμό είναι στοχευμένη και περιορίζεται σε διάταξη η οποία δεν χρειάζεται να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών. Ως εκ τούτου, είναι δικαιολογημένη.

(18)    Οδηγία (ΕΕ) 2019/790 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Απριλίου 2019, για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και τα συγγενικά δικαιώματα στην ψηφιακή ενιαία αγορά και την τροποποίηση των οδηγιών 96/9/ΕΚ και 2001/29/ΕΚ (ΕΕ L 130 της 17.5. 2019, σ. 92).

(19)    Οδηγία 2000/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2000, για ορισμένες νομικές πτυχές των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας, ιδίως του ηλεκτρονικού εμπορίου, στην εσωτερική αγορά («οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο») (ΕΕ L 178 της 17.7.2000, σ. 1).

(20)    Κανονισμός (ΕΕ) 2019/1150 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, για την προώθηση της δίκαιης μεταχείρισης και της διαφάνειας για τους επιχειρηματικούς χρήστες επιγραμμικών υπηρεσιών διαμεσολάβησης (ΕΕ L 186 της 11.7.2019, σ. 57).

(21)    COM(2020) 825 final.

(22)    COM(2020) 842 final.

(23)    Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη διαφάνεια και τη στόχευση της πολιτικής διαφήμισης [COM(2021) 731 final].

(24)    Οδηγία (ΕΕ) 2015/849 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Μαΐου 2015, σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012, και την κατάργηση της οδηγίας 2005/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και της οδηγίας 2006/70/ΕΚ της Επιτροπής (ΕΕ L 141 της 5.6.2015, σ. 73).

(25)    Οδηγία (ΕΕ) 2017/1132, της 14ης Ιουνίου 2017, σχετικά με ορισμένες πτυχές του εταιρικού δίκαιου (ΕΕ L 169 της 30.6.2017, σ. 46).

(26)    Συνθήκη του Άμστερνταμ που τροποποιεί τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις Συνθήκες περί ιδρύσεως των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και ορισμένες συναφείς πράξεις — Πρωτόκολλο το οποία προσαρτάται στη Συνθήκη περί ιδρύσεως των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων — Πρωτόκολλο για το σύστημα δημόσιας ραδιοτηλεόρασης στα κράτη μέλη (ΕΕ C 340 της 10.11.1997, σ. 109).

(27)    Στρατηγική πυξίδα για την ασφάλεια και την άμυνα.

(28)    Συμπεράσματα του Συμβουλίου. Συμπληρωματικές προσπάθειες για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και την αντιμετώπιση υβριδικών απειλών, 14972/19, 10.12.2019· Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και την αντιμετώπιση υβριδικών απειλών, περιλαμβανομένης της παραπληροφόρησης στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19, 14064/20, 15.12.2020, και συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τη χειραγώγηση των πληροφοριών και τις παρεμβάσεις από το εξωτερικό, 11429/22, 18.7.2022.

(29)    Σύσταση Rec(2012)1 της Επιτροπής Υπουργών προς τα κράτη μέλη σχετικά με τη διακυβέρνηση των δημόσιων μέσων ενημέρωσης (υιοθετήθηκε από την Επιτροπή Υπουργών στις 15 Φεβρουαρίου 2012, κατά την 1134η συνάντηση των αναπληρωτών των υπουργών).

(30)    COM(2020) 790 final.

(31)    C(2021) 6650 final.

(32)    COM(2022) 177 final.

(33)    Σύσταση (ΕΕ) 2022/758 της Επιτροπής, της 27ης Απριλίου 2022, σχετικά με την προστασία των δημοσιογράφων και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από προδήλως αβάσιμες ή καταχρηστικές δικαστικές διαδικασίες προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού («στρατηγικές αγωγές προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού») (EE L 138 της 17.5.2022, σ. 30).

(34)    COM(2022) 28 final.

(35)    COM(2020) 784 final.

(36)    Οι άλλοι δύο τομείς αποστολής είναι οι «κοινωνικοί μετασχηματισμοί που σχετίζονται με την πράσινη μετάβαση» και την «ισότητα και ένταξη».

(37)    Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας, Έκθεση για τα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης κατά την ψηφιακή δεκαετία: σχέδιο δράσης για τη στήριξη της ανάκαμψης και του μετασχηματισμού (2021/2017(INI)).

(38)    Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την προστασία και την ασφάλεια των δημοσιογράφων και άλλων επαγγελματιών των μέσων ενημέρωσης (ΕΕ C 245 της 28.6.2022, σ. 5).

(39)    Αποφάσεις της 13ης Δεκεμβρίου 1979, Hauer, 44/79, EU:C:1979:290, σκέψεις 14-16· της 20ής Μαΐου 2003, Österreichischer Rundfunk, συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-465/00, C-138/01 και C-139/01, EU:C:2003:294, σκέψεις 68 επ.· της 9ης Νοεμβρίου 2010, Schecke, συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-92/09 και C-93/09, EU:C:2010:662, σκέψη 46.

(40)    Αποφάσεις της 15ης Σεπτεμβρίου 2016, Mc Fadden, C-484/14, EU:C:2016:170, σκέψεις 68 επ.· της 26ης Απριλίου 2022, Πολωνία κατά Κοινοβουλίου και Συμβουλίου («οδηγία για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας»), C-401/19, EU:C:2022:29, σκέψη 66.

(41)    Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2022). Αποτέλεσμα της πρόσκλησης υποβολής στοιχείων . Ελήφθησαν συνολικά 1 470 απαντήσεις μέσω της πύλης «Πείτε την άποψή σας», ενώ τρεις επιπλέον απαντήσεις ελήφθησαν εκτός του ιστοτόπου αλλά εντός του χρονοδιαγράμματος της διαβούλευσης και, ως εκ τούτου, συμπεριλήφθηκαν στις απαντήσεις.

(42)    Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2022). Αποτέλεσμα της δημόσιας διαβούλευσης .

(43)    PwC, Intellera και Open Evidence, «Support for the preparation of an impact assessment to accompanying a EU initiative on the European Media Freedom Act» (Υποστήριξη για την εκπόνηση εκτίμησης των επιπτώσεων που θα συνοδεύει πρωτοβουλία της ΕΕ σχετικά με την ευρωπαϊκή πράξη για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης), VIGIE 2021-644· Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο, Katholieke Universiteit Leuven, Universiteit van Amsterdam και Vrije Universiteit Brussel, «Study on media plurality and diversity online», (Μελέτη σχετικά με την πολυφωνία και την πολυμορφία των μέσων ενημέρωσης στο διαδίκτυο), VIGIE 2020-825.

(44)    F.J. F.J. Cabrera Blázquez, M. Cappello, J. Talavera Milla, S. Valais, Governance and independence of public service media (Διακυβέρνηση και ανεξαρτησία των δημόσιων μέσων ενημέρωσης), IRIS Plus, Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο του Οπτικοακουστικού Τομέα, Στρασβούργο, 2022· και ERGA, Internal Media Plurality in Audiovisual Media Services in the EU: Rules & Practices (Πολυφωνία των εγχώριων μέσων ενημέρωσης στις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων της ΕΕ: κανόνες και πρακτικές), 2018.

(45)    Βλ. σύσταση Rec(2012)1 της Επιτροπής Υπουργών προς τα κράτη μέλη σχετικά με τη διακυβέρνηση των δημόσιων μέσων ενημέρωσης (υιοθετήθηκε από την Επιτροπή Υπουργών στις 15 Φεβρουαρίου 2012, κατά την 1134η συνάντηση των αναπληρωτών των υπουργών) και σύσταση CM/Rec(2018)1[1] της Επιτροπής Υπουργών προς τα κράτη μέλη σχετικά με την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και τη διαφάνεια του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των μέσων ενημέρωσης.

(46)    Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης — Έκθεση επί του τελικού αποτελέσματος, Μάιος 2022, ειδικότερα πρόταση 27 σημείο 1) και πρόταση 37 σημείο 4).

(47)    Centro Europa 7 S.R.L. και Di Stefano κατά Ιταλίας [τμήμα μείζονος συνθέσεως], αριθ. 38433/09, σκέψη 134, ΕΔΔΑ 2012.

(48)    Οδηγία 2010/13/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 10ης Μαρτίου 2010, για τον συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την παροχή υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων (οδηγία για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων) (ΕΕ L 95 της 15.4.2010, σ. 1).

(49)    Οδηγία (ΕΕ) 2015/849 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Μαΐου 2015, σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, και την κατάργηση της οδηγίας 2005/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και της οδηγίας 2006/70/ΕΚ της Επιτροπής (ΕΕ L 141 της 5.6.2015, σ. 73).

(50)    Οδηγία 2013/34/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις, τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις και συναφείς εκθέσεις επιχειρήσεων ορισμένων μορφών, την τροποποίηση της οδηγίας 2006/43/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και την κατάργηση των οδηγιών 78/660/EOK και 83/349/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 182 της 29.6.2013, σ. 19).

(51)    ΕΕ C της , σ. .

(52)    Οδηγία (EE) 2018/1808 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Νοεμβρίου 2018, για την τροποποίηση της οδηγίας 2010/13/ΕΕ για τον συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την παροχή υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων (οδηγία για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων) ενόψει των μεταβαλλόμενων συνθηκών της αγοράς (ΕΕ L 303 της 28.11.2018, σ. 69).

(53)    Οδηγία 2000/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2000, για ορισμένες νομικές πτυχές των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας, ιδίως του ηλεκτρονικού εμπορίου, στην εσωτερική αγορά («οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο») (ΕΕ L 178 της 17.7.2000, σ. 1).

(54)    Κανονισμός (ΕΕ) 2019/1150 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, για την προώθηση της δίκαιης μεταχείρισης και της διαφάνειας για τους επιχειρηματικούς χρήστες επιγραμμικών υπηρεσιών διαμεσολάβησης (ΕΕ L 186 της 11.7.2019, σ. 57).

(55)    Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 139/2004 του Συμβουλίου, της 20ής Ιανουαρίου 2004, για τον έλεγχο των συγκεντρώσεων μεταξύ επιχειρήσεων («Κοινοτικός κανονισμός συγκεντρώσεων») (ΕΕ L 24 της 29.1.2004, σ. 1).

(56)    Οδηγία 2014/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων και την κατάργηση της οδηγίας 2004/18/ΕΚ (ΕΕ L 94 της 28.3.2014, σ. 65).

(57)    Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1725 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2018, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της Ένωσης και την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001 και της απόφασης αριθ. 1247/2002/ΕΚ (ΕΕ L 295 της 21.11.2018, σ. 39.).

(58)    Απόφαση-πλαίσιο 2002/584/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 13ης Ιουνίου 2002, για το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης και τις διαδικασίες παράδοσης μεταξύ των κρατών μελών (ΕΕ L 190 της 18.7.2002, σ. 1).

(59)    Όπως αναφέρεται στο άρθρο 58 παράγραφος 2 στοιχείο α) ή β) του δημοσιονομικού κανονισμού.

(60)    ΔΠ = Διαχωριζόμενες πιστώσεις / ΜΔΠ = Μη διαχωριζόμενες πιστώσεις.

(61)    ΕΖΕΣ: Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών.

(62)    Υποψήφιες χώρες και, κατά περίπτωση, δυνάμει υποψήφια μέλη των Δυτικών Βαλκανίων.

(63)    Τεχνική και/ή διοικητική βοήθεια και δαπάνες στήριξης της εφαρμογής προγραμμάτων και/ή δράσεων της ΕΕ (πρώην γραμμές «BA»), έμμεση έρευνα, άμεση έρευνα.

(64)    Τεχνική και/ή διοικητική βοήθεια και δαπάνες στήριξης της εφαρμογής προγραμμάτων και/ή δράσεων της ΕΕ (πρώην γραμμές «BA»), έμμεση έρευνα, άμεση έρευνα.

(65)    AC = Συμβασιούχος υπάλληλος· AL = Τοπικός υπάλληλος· END = Αποσπασμένος εθνικός εμπειρογνώμονας· INT = Προσωρινό προσωπικό· JPD = Νέος επαγγελματίας σε αντιπροσωπεία της ΕΕ.

(66)    Επιμέρους ανώτατο όριο εξωτερικού προσωπικού που καλύπτεται από επιχειρησιακές πιστώσεις (πρώην γραμμές «BA»).

(67)    Όσον αφορά τους παραδοσιακούς ιδίους πόρους (δασμούς, εισφορές ζάχαρης), τα αναγραφόμενα ποσά πρέπει να είναι καθαρά ποσά, δηλ. τα ακαθάριστα ποσά μετά την αφαίρεση του 20 % για έξοδα είσπραξης.