29.1.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 36/81

—

έχοντας υπόψη τις διεθνείς νομικές πράξεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που απαγορεύουν τις διακρίσεις, και συγκεκριμένα τη Σύμβαση του ΟΗΕ για την Κατάργηση Πάσης Μορφής Φυλετικών Διακρίσεων (UNCERD),

—

έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ιδίως το άρθρο 14,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 21 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που απαγορεύει κάθε διάκριση για οιονδήποτε λόγο, ιδίως λόγω φυλής, εθνοτικής καταγωγής ή γλώσσας, θρησκείας ή ιδιότητας μέλους εθνικής μειονότητας,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), που ορίζει ότι η ΕΕ «βασίζεται στις αξίες του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου, καθώς και του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των προσώπων που ανήκουν σε μειονότητες. Οι αξίες αυτές είναι κοινές στα κράτη μέλη εντός κοινωνίας που χαρακτηρίζεται από τον πλουραλισμό, την απαγόρευση των διακρίσεων, την ανοχή, τη δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη και την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών»,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 10 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) το οποίο δηλώνει ότι «κατά τον καθορισμό και την εφαρμογή των πολιτικών και των δράσεών της, η Ένωση επιδιώκει να καταπολεμήσει κάθε διάκριση λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού»,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 19 της ΣΛΕΕ το οποίο δίδει στην ΕΕ πολιτική εντολή «να αναλάβει δράση για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού»,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 67 της ΣΛΕΕ το οποίο ορίζει ότι η ΕΕ «καταβάλλει προσπάθεια για να εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο ασφάλειας με τη θέσπιση μέτρων πρόληψης και καταπολέμησης […] του ρατσισμού και της ξενοφοβίας»,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 83 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ,

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2012/29/EΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2012 για τη θέσπιση ελάχιστων προτύπων σχετικά με τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία θυμάτων της εγκληματικότητας (1),

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/43/ΕΚ του Συμβουλίου της 29ης Ιουνίου 2000 περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής (2) (οδηγία για τη φυλετική ισότητα),

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου της 27ης Νοεμβρίου 2000 για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία (3) (οδηγία για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση),

—

έχοντας υπόψη την απόφαση-πλαίσιο 2008/913/ΔΕΥ του Συμβουλίου για την καταπολέμηση ορισμένων μορφών και εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας μέσω του ποινικού δικαίου (4) (απόφαση-πλαίσιο για τον ρατσισμό και την ξενοφοβία),

—

έχοντας υπόψη το Πλαίσιο της ΕΕ για Εθνικές Στρατηγικές Ένταξης των Ρομά,

—

έχοντας υπόψη προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τον ρατσισμό, την ξενοφοβία, τον αντισημιτισμό, την θρησκευτική μισαλλοδοξία, τον αντιαθιγγανισμό, την ομοφοβία, την τρανσφοβία, τις διακρίσεις, τη βία λόγω προκατάληψης και τον εξτρεμισμό, και το ψήφσιμά του της 22ας Μαΐου 2012 σχετικά με την προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά το ποινικό δίκαιο (5),

—

έχοντας υπόψη τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) και το έργο του στους τομείς της μη εισαγωγής διακρίσεων, του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και των συναφών μορφών μισαλλοδοξίας και βίας λόγω προκατάληψης (6),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 110 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ιρλανδική Προεδρία ξεκίνησε συζήτηση στο άτυπο Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της 17ης—18ης Ιανουαρίου 2013 σχετικά με τις ενέργειες της ΕΕ για την αντιμετώπιση των εγκλημάτων μίσους, του ρατσισμού, του αντισημιτισμού, της ξενοφοβίας και της ομοφοβίας, και τόνισε το γεγονός ότι απαιτείται καλύτερη προστασία και συλλογή δεδομένων, καθώς και πιο ισχυρή δέσμευση των ηγετών για «ενεργή στήριξη των ευρωπαϊκών αξιών και καλλιέργεια ενός κλίματος αμοιβαίου σεβασμού και ένταξης των ατόμων με διαφορετικό θρησκευτικό ή εθνοτικό υπόβαθρο, ή σεξουαλικό προσανατολισμό»·

B.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων τηρείται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου σε απάντηση στη δολοφονία 69 διαδηλωτών κατά του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική το 1960·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό να θυμόμαστε τις σφαγές λόγω ρατσισμού και ξενοφοβίας που έχουν συμβεί στην ιστορία της Ευρώπης και να μην τις παραδώσουμε στη λήθη·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται στις κοινές αξίες του σεβασμού της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου και στηρίζεται από ευρύτερη προώθηση της ανοχής·

E.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ρατσισμός, η ξενοφοβία, ο αντισημιτισμός, η θρησκευτική μισαλλοδοξία, ο αντιαθιγγανισμός, η ομοφοβία, η τρανσφοβία και οι συναφείς μορφές μισαλλοδοξίας περιλαμβάνουν πεποιθήσεις, προκαταλήψεις και στάσεις οι οποίες νομιμοποιούν τις διακρίσεις, τη βία λόγω προκατάληψης και το μίσος για συγκεκριμένους λόγους, στους οποίους περιλαμβάνονται τα χαρακτηριστικά και η κοινωνική θέση·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που όλα τα κράτη μέλη έχουν θεσπίσει την απαγόρευση των διακρίσεων στα νομικά τους συστήματα για να προαγάγουν την ισότητα για όλους, στην ΕΕ αυξάνονται οι διακρίσεις και τα εγκλήματα μίσους — δηλαδή βία και εγκλήματα με κίνητρο τον ρατσισμό, την ξενοφοβία, τον αντιαθιγγανισμό, τον αντισημιτισμό ή τη θρησκευτική μισαλλοδοξία, ή λόγω του γενετήσιου προσανατολισμού ενός ατόμου, της ταυτότητας φύλου ή της ιδιότητας μέλους μειονότητας, ή για έναν από τους λόγους που περιλαμβάνονται στη μη εξαντλητική απαρίθμηση του άρθρου 21 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων έχει αναφέρει ότι ένας στους τέσσερις ανθρώπους που ανήκουν σε μειονότητα έχει πέσει θύμα εγκλήματος με ρατσιστικό κίνητρο και ότι έως το 90 % όλων των επιθέσεων ή απειλών που δέχονται οι μετανάστες ή τα μέλη εθνοτικών μειονοτήτων δεν καταγγέλλονται στην αστυνομία· λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο τέσσερα κράτη μέλη συλλέγουν ή δημοσιεύουν στοιχεία για εγκλήματα εναντίον των Ρομά και μόνο οκτώ κράτη μέλη καταγράφουν τις εγκληματικές ενέργειες με κίνητρο τον (εικαζόμενο) γενετήσιο προσανατολισμό·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό να αναλάβουν δράση η ΕΕ και τα κράτη μέλη για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας με την πρόληψή τους μέσω της εκπαίδευσης, της προαγωγής κουλτούρας σεβασμού και ανοχής και με την εξασφάλιση του ότι τα εγκλήματα μίσους καταγγέλλονται από τα θύματα, διερευνώνται από τις αρχές επιβολής του νόμου και τιμωρούνται από το δικαστικό σύστημα·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η παρούσα οικονομική κρίση αποτελεί πρόκληση για την αρχή της αλληλεγγύης και λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη πρέπει να συνεχίσουν να επαγρυπνούν σε καιρούς οικονομικής κρίσης για να αποτρέπουν τους πειρασμούς της καλλιέργειας μισαλλοδοξίας και της δημιουργίας αποδιοπομπαίων τράγων·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει εγκρίνει σειρά μέτρων προς καταπολέμηση αυτών των πράξεων και διακρίσεων, ειδικότερα την οδηγία 2000/43/ΕΚ του Συμβουλίου περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής (οδηγία φυλετικής ισότητας), την οδηγία 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία (οδηγία για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση), την απόφαση πλαίσιο 2008/913/ΔΕΥ για την καταπολέμηση ορισμένων μορφών και εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας μέσω του ποινικού δικαίου (οδηγία πλαίσιο για τον ρατσισμό και την ξενοφοβία), το Πλαίσιο της ΕΕ για Εθνικές Στρατηγικές Ένταξης των Ρομά και την οδηγία 2012/29/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση ελάχιστων προτύπων σχετικά με τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία θυμάτων της εγκληματικότητας·

ΙΑ.

Θα. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόταση της Επιτροπής, του 2008, για μια οδηγία του Συμβουλίου σχετικά με την ίση μεταχείριση έξω από την εργασία, ανεξαρτήτως θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού (οδηγία ίσης μεταχείρισης) δεν έχει εγκριθεί από το Συμβούλιο μετά από 5 χρόνια συζητήσεων, εξαιτίας της επίμονης αντίδρασης ορισμένων κρατών μελών·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένα καλέσει την Επιτροπή, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τον αγώνα κατά της βίας και των διακρίσεων λόγω προκατάληψης, όπου συγκαταλέγονται ο ρατσισμός, η ξενοφοβία, ο αντισημιτισμός, η θρησκευτική μισαλλοδοξία, ο αντιαθιγγανισμός, η ομοφοβία και η τρανσφοβία·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή απηύθυνε προσφάτως προειδοποίηση για τον ρατσιστικό, εξτρεμιστικό και λαϊκίστικο πολιτικό λόγο, ο οποίος μπορεί επίσης να ωθήσει τους «μοναχικούς λύκους» στη διάπραξη δολοφονιών αδιακρίτως καθώς η απειλή του βίαιου εξτρεμισμού εξαπλώνεται·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα κράτη που συμμετέχουν στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), περιλαμβανομένων όλων των κρατών μελών, έχουν αναγνωρίσει ότι τα εγκλήματα μίσους, τα οποία ορίζονται ως ποινικά αδικήματα που διαπράττονται με κίνητρο την προκατάληψη, πρέπει να αντιμετωπίζονται μέσω της ποινικής νομοθεσίας και ειδικά προσαρμοσμένων πολιτικών·

1.

τονίζει ότι η μισαλλοδοξία και οι διακρίσεις όλων των ειδών δεν πρέπει ποτέ να είναι αποδεκτά φαινόμενα στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

2.

καλεί την Επιτροπή, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τον αγώνα κατά των εγκλημάτων μίσους και των στάσεων και συμπεριφορών που συνιστούν διακρίσεις·

3.

ζητεί να υπάρξει μια περιεκτική στρατηγική για την καταπολέμηση των εγκλημάτων μίσους, της βίας λόγω προκατάληψης και των διακρίσεων·

4.

τονίζει τη σημασία που έχει για όλους το να είναι καλά ενημερωμένοι για τα δικαιώματά τους όσον αφορά την προστασία από εγκλήματα μίσους και καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για να ενθαρρύνουν την καταγγελία των εγκλημάτων μίσους και κάθε ρατσιστικού και ξενοφοβικού εγκλήματος και να εξασφαλίσουν επαρκή προστασία για τα άτομα που καταγγέλλουν εγκλήματα και για τα θύματα των ρατσιστικών και ξενοφοβικών εγκλημάτων·

5.

υπενθυμίζει τα αιτήματα που έχει διατυπώσει στο παρελθόν για επανεξέταση της απόφασης-πλαισίου 2008/913/ΔΕΥ του Συμβουλίου, ειδικότερα όσον αφορά εκφράσεις και πράξεις αντισημιτισμού, θρησκευτικής μισαλλοδοξίας, αντιαθιγγανισμού, ομοφοβίας και τρανσφοβίας·

6.

5α. καλεί το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να εγκρίνουν, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση, την οδηγία για την ίση μεταχείριση, η οποία αποτελεί ένα από τα βασικά εργαλεία της ΕΕ για την προώθηση και διασφάλιση πραγματικής ισότητας στην ΕΕ και την καταπολέμηση της μεροληπτικής μεταχείρισης και των διακρίσεων·

7.

ζητεί μέτρα για να εξασφαλίζεται η υλοποίηση των εθνικών στρατηγικών ένταξης των Ρομά μέσω περιοδικών επανεξετάσεων, παρακολούθησης και παροχής στήριξης για να δίδεται η δυνατότητα στις τοπικές, περιφερειακές και εθνικές αρχές να αναπτύσσουν και υλοποιούν αποτελεσματικές, σύμμορφες προς τα ανθρώπινα δικαιώματα πολιτικές, προγράμματα και δράσεις για την ένταξη των Ρομά χρησιμοποιώντας διαθέσιμους πόρους, μεταξύ των οποίων και πόρους ΕΕ, παρακολουθώντας ταυτοχρόνως αυστηρά τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και την υλοποίηση της οδηγίας 2004/38/ΕΚ σχετικά με το δικαίωμα στην ελεύθερη κυκλοφορία και διαμονή·

8.

ζητεί να υλοποιηθεί το κατ’ επανάληψη εκπεφρασμένο αίτημα του Κοινοβουλίου για έναν χάρτη πορείας για την ισότητα ανεξάρτητα από τον γενετήσιο προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου·

9.

καλεί την ΕΕ να υπογράψει την UNCERD, δεδομένου ότι όλα τα κράτη μέλη έχουν ήδη κυρώσει τη σύμβαση·

10.

ζητεί μέτρα για να εξασφαλίζεται ότι όλες οι σχετικές πράξεις ποινικού δικαίου της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της απόφασης-πλαισίου, εμπεριέχουν ευρύτερο φάσμα κλιμακωτών κυρώσεων, περιλαμβανομένης, όπου κρίνεται αρμόζουσα, της επιβολής εναλλακτικών ποινών, όπως είναι η κοινωφελής εργασία, ενώ σέβονται πλήρως τα θεμελιώδη δικαιώματα, περιλαμβανομένης της ελευθερίας της έκφρασης·

11.

ζητεί να ενισχυθεί ο ρόλος των εθνικών αρχών που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση της επιβολής διακρίσεων για να διευκολύνεται η λογοδοσία για την προαγωγή της ρητορικής μίσους και την υποκίνηση σε εγκλήματα μίσους·

12.

ζητεί να παρέχεται στήριξη σε προγράμματα κατάρτισης για τις αρχές επιβολής του νόμου και τις δικαστικές αρχές καθώς και για τους κατάλληλους φορείς της ΕΕ στην πρόληψη και αντιμετώπιση πρακτικών που συνιστούν διακρίσεις και εγκλημάτων μίσους·

13.

ζητεί τη συγκέντρωση ευρύτερων, αξιόπιστων δεδομένων σχετικά με τα εγκλήματα μίσους, δηλαδή καταγράφοντας κατ’ ελάχιστον τον αριθμό των περιστατικών που καταγγέλλονται από το κοινό και καταγράφονται από τις αρχές, τον αριθμό των καταδικαστικών αποφάσεων, τους λόγους για τους οποίους διαπιστώθηκε ότι τα αδικήματα συνιστούν διακρίσεις και τις ποινές που επιβάλλονται, καθώς και έρευνες για τα θύματα εγκληματικών πράξεων σχετικά με τη φύση και την έκταση των μη καταγγελλόμενων εγκλημάτων, τις εμπειρίες των θυμάτων σε σχέση με τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου, τις αιτίες μη καταγγελίας και την επίγνωση μεταξύ των θυμάτων εγκλημάτων μίσους όσον αφορά τα δικαιώματά τους·

14.

ζητεί να θεσπισθούν μηχανισμοί για να καθίστανται τα εγκλήματα μίσους ορατά στην ΕΕ, εξασφαλίζοντας ότι τα αδικήματα με κίνητρο την προκατάληψη είναι αξιόποινα και ως τέτοια καταγράφονται δεόντως και τυγχάνουν αποτελεσματικής διερεύνησης, ότι στους παραβάτες ασκείται δικαστική δίωξη και επιβάλλονται ποινές και ότι στα θύματα παρέχεται η δέουσα βοήθεια, προστασία και αποζημίωση, ενθαρρύνοντας ούτως τα θύματα εγκλημάτων μίσους και τους μάρτυρες να καταγγέλλουν τα κρούσματα·

15.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το Συμβούλιο, την Επιτροπή, καθώς και στα κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών.