Harmonizacja statystyk dotyczących dochodu narodowego brutto na szczeblu Unii Europejskiej

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) 2019/516 w sprawie harmonizacji dochodu narodowego brutto w cenach rynkowych

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

• Rozporządzenie ma na celu poprawienie porównywalności, wiarygodności i wyczerpującego charakteru statystyki dotyczącej dochodu narodowego brutto w cenach rynkowych (DNB)*. Statystyka ta jest stosowana przede wszystkim do obliczania największej części zasobów własnych w budżecie Unii Europejskiej (UE).
• Rozporządzenie uwzględnia:
  • podstawę prawną tworzenia statystyk (art. 338 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej);
  • decyzję w sprawie zasobów własnych (decyzja 2014/335/UE, Euratom) i powiązane z nią prawodawstwo;
  • rozporządzenie (UE) 549/2013 ustanawiające unijny system rachunków narodowych i regionalnych (znane jako ESA 2010).
• Rozporządzenie uchyla dyrektywę 89/130/EWG i rozporządzenie (WE, Euratom) nr 1287/2003.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Definicje

Rozporządzenie wymaga, aby DNB i produkt krajowy brutto w cenach rynkowych (PKB)* zostały zdefiniowane zgodnie z ESA 2010.

Przekazywanie danych i informacji dodatkowych Komisji Europejskiej

Państwa członkowskie UE:

• obliczają DNB;
• przed 1 października każdego roku dostarczają urzędowi statystycznemu Komisji (Eurostatowi) dane za poprzedni rok jednocześnie z wszelkimi zmianami danych za lata wcześniejsze, takie jak:
  • dane dotyczące agregatów DNB i ich składników;
  • wartości ogółem dla PKB i jego składników (zgodnie z trzema podejściami);
• przekazują te dane wraz ze sprawozdaniem na temat jakości danych dotyczących DNB określającym szczegółowo metodykę stosowaną do tworzenia danych, w szczególności zawierającym opis wszelkich istotnych zmian dotyczących wykorzystanych źródeł i metod oraz wyjaśniającym wszelkie zmiany, jakich dokonano w agregatach DNB i ich składnikach w porównaniu z poprzednimi okresami;
• dostarczają Eurostatowi wykaz źródeł i metod stosowanych do tworzenia agregatów DNB i ich składników.

Procedury i kontrole dotyczące obliczania DNB

Grupa ekspertów składająca się z przedstawicieli państw członkowskich została ustanowiona na podstawie decyzji Komisji w celu:

• doradzania Komisji w sprawach porównywalności, wiarygodności i wyczerpującego charakteru obliczeń DNB;
• badania kwestii związanych z wykonywaniem rozporządzenia;
• wydawania corocznych opinii w sprawie jakości danych dotyczących DNB przekazywanych przez państwa członkowskie do celów zasobów własnych.

Co się tyczy wykazów dostarczonych przez państwa członkowskie, Komisja zweryfikuje źródła, ich wykorzystanie i metody, w tym w drodze wizyt informacyjnych.

Akty wykonawcze i delegowane

Na mocy rozporządzenia Komisji powierza się uprawnienia do przyjmowania:

• akty delegowane określające wykaz kwestii, jakie należy uwzględnić w każdym cyklu weryfikacji, aby zapewnić wiarygodność, wyczerpujący charakter oraz jak najwyższy stopień porównywalności danych dotyczących DNB, zgodnie z ESA 2010;
• szczegółowych aktów wykonawczych w celu zwiększenia porównywalności, wiarygodności i wyczerpującego charakteru danych dotyczących DNB, w oparciu o wykaz kwestii określony w aktach delegowanych.

W październiku 2020 r. Komisja przyjęła rozporządzenie wykonawcze (UE) 2020/1546 ustanawiające strukturę i szczegółowe ustalenia dotyczące wykazu źródeł i metod wykorzystywanych do tworzenia agregatów DNB oraz ich składników zgodnie z ESA 2010.

W listopadzie 2021 r. Komisja przyjęła:

• rozporządzenie wykonawcze (UE) 2021/1947 definiujące terytorium geograficzne państw członkowskich do celów rozporządzenia (UE) 2019/516;
• rozporządzenie wykonawcze (UE) 2021/1948 w sprawie traktowania zwrotów podatku od wartości dodanej (VAT) osobom niebędącym podatnikami oraz podatnikom z tytułu ich działalności zwolnionej z opodatkowania, do celów rozporządzenia (UE) 2019/516;
• rozporządzenie wykonawcze (UE) 2021/1949 w sprawie zasad szacowania usług mieszkaniowych do celów rozporządzenia (UE) 2019/516.

W listopadzie 2023 roku Komisja przyjęła rozporządzenie wykonawcze (UE) 2023/2493 w sprawie traktowania na użytek rachunków narodowych podatku VAT niepobranego w wyniku oszustw związanych z VAT i z powodu niewypłacalności (rozbieżność między teoretycznymi wpływami z podatku VAT a rzeczywistymi wpływami z podatku VAT).

Komitet ds. Europejskiego Systemu Statystycznego

Komitet ds. Europejskiego Systemu Statystycznego, który jest złożony z przedstawicieli państw członkowskich i któremu przewodniczy Komisja, wspiera Eurostat oraz udziela mu porad.

Sprawozdanie

Komisja przedstawiła Parlamentowi Europejskiemu i Radzie Unii Europejskiej sprawozdanie ze stosowania rozporządzenia przed upływem terminu 1 stycznia 2023 roku.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Ma ono zastosowanie od 18 kwietnia 2019 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Dochód narodowy brutto (Eurostat).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/516 z dnia 19 marca 2019 r. w sprawie harmonizacji dochodu narodowego brutto w cenach rynkowych oraz uchylające dyrektywę Rady 89/130/EWG, Euratom i rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1287/2003 (rozporządzenie DNB) (Dz.U. L 91 z 29.3.2019, s. 19–24).

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2023/2493 z dnia 15 listopada 2023 r. w sprawie traktowania na użytek rachunków narodowych podatku VAT niepobranego w wyniku oszustw związanych z VAT i z powodu niewypłacalności (rozbieżność między teoretycznymi wpływami z VAT a rzeczywistymi wpływami z VAT) na potrzeby stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/516 w sprawie harmonizacji dochodu narodowego brutto w cenach rynkowych (Dz. U. L, 2023/2493, 16.11.2023).

Rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2021/768 z dnia 30 kwietnia 2021 r. określające środki wykonawcze dotyczące systemu zasobów własnych Unii Europejskiej oraz uchylające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 608/2014 (Dz.U. L 165 z 11.5.2021, s. 1–8)

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2021/1947 z dnia 10 listopada 2021 r. w sprawie definicji terytorium geograficznego państw członkowskich do celów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/516 w sprawie harmonizacji dochodu narodowego brutto w cenach rynkowych oraz uchylające decyzję Komisji 91/450/EWG, Euratom i rozporządzenie Komisji (WE) nr 109/2005 (Dz.U. L 398 z 11.11.2021, s. 1–3).

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2021/1948 z dnia 10 listopada 2021 r. w sprawie traktowania zwrotów podatku VAT osobom niebędącym podatnikami oraz podatnikom z tytułu ich działalności zwolnionej z opodatkowania, do celów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/516 w sprawie harmonizacji dochodu narodowego brutto w cenach rynkowych (rozporządzenie DNB) oraz uchylające decyzję Komisji 1999/622/WE, Euratom i rozporządzenie Komisji (WE, Euratom) nr 116/2005 (Dz.U. L 398 z 11.11.2021, s. 4–5).

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2021/1949 z dnia 10 listopada 2021 r. w sprawie zasad szacowania usług mieszkaniowych do celów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/516 w sprawie harmonizacji dochodu narodowego brutto w cenach rynkowych (rozporządzenie DNB) oraz uchylające decyzję Komisji 95/309/WE, Euratom i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1722/2005 (Dz.U. L 398 z 11.11.2021, s. 6–18).

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/1546 z dnia 23 października 2020 r. ustanawiające strukturę i szczegółowe ustalenia dotyczące wykazu źródeł i metod wykorzystywanych do tworzenia agregatów dochodu narodowego brutto oraz ich składników zgodnie z europejskim systemem rachunków (ESA 2010) (Dz.U. L 354 z 26.10.2020, s. 1–3).

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2020/2147 z dnia 8 października 2020 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/516 przez określenie wykazu zagadnień, które należy uwzględnić w każdym cyklu weryfikacji (Dz.U. L 428 z 18.12.2020, s. 9).

Decyzja Komisji z dnia 17 maja 2019 r. ustanawiająca grupę ekspertów Komisji ds. dochodu narodowego brutto (Dz.U. C 174 z 21.5.2019, s. 5–8).

Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część siódma – Postanowienia ogólne i końcowe – Artykuł 338 (dawny artykuł 285 TWE) (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 192–193).

Decyzja Rady 2014/335/UE, Euratom z dnia 26 maja 2014 r. w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej (Dz.U. L 168 z 7.6.2014, s. 105–111).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 549/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych w Unii Europejskiej (Dz.U. L 174 z 26.6.2013, s. 1–727).

Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) nr 549/2013 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 223/2009 z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie statystyki europejskiej oraz uchylające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE, Euratom) nr 1101/2008 w sprawie przekazywania do Urzędu Statystycznego Wspólnot Europejskich danych statystycznych objętych zasadą poufności, rozporządzenie Rady (WE) nr 322/97 w sprawie statystyk Wspólnoty oraz decyzję Rady 89/382/EWG, Euratom w sprawie ustanowienia Komitetu ds. Programów Statystycznych Wspólnot Europejskich (Dz.U. L 87 z 31.3.2009, s. 164–173).

Zob. tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 08.01.2024