Regiony najbardziej oddalone UE

 

STRESZCZENIE DOKUMENTÓW:

Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Artykuł 349

Komunikat Komisji – Silniejsze i odnowione partnerstwo strategiczne z regionami najbardziej oddalonymi UE

JAKIE SĄ CELE ARTYKUŁU I KOMUNIKATU?

• W komunikacie przedstawiono nowe podejście, aby stworzyć szanse i lepiej sprostać specyficznym potrzebom każdego z dziewięciu najbardziej oddalonych regionów UE.
• W art. 349 uznano szczególne cechy charakterystyczne regionów najbardziej oddalonych UE i przyznano im specjalny status. Na tej podstawie UE może przyjmować specyficzne środki z myślą o wspieraniu tych regionów.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Regiony najbardziej oddalone

W obrębie Unii Europejskiej znajduje się dziewięć regionów najbardziej oddalonych:

• Azory i Madera (Portugalia);
• Wyspy Kanaryjskie (Hiszpania);
• Gwadelupa, Gujana Francuska, Martynika, Majotta, Reunion i Saint-Martin (Francja).

Filary

Odnowione partnerstwo strategiczne UE z tymi regionami zasadza się na czterech filarach.

• 1.

  Silne partnerstwo pomiędzy regionami, poszczególnymi państwami UE i Komisją Europejską. Przewiduje się:

  • ustanawianie platform ad hoc służących wymianie poglądów na temat interesów i problemów regionów najbardziej oddalonych, które mają skupiać przedstawicieli Komisji, organów krajowych i władz regionów najbardziej oddalonych, jak również inne zainteresowane strony;
  • tworzenie, w razie potrzeby, specjalnych grup zadaniowych w celu sprostania specyficznym potrzebom poszczególnych regionów najbardziej oddalonych;
  • zapewnianie, aby problemy i interesy regionów najbardziej oddalonych były należycie uwzględniane w ramach oceny skutków polityki UE w różnych dziedzinach;
  • zwracanie szczególnej uwagi na produkty wrażliwe z regionów najbardziej oddalonych w kontekście negocjowania umów handlowych z państwami trzecimi;
  • współpracę z państwami UE na rzecz większego zaangażowania regionów najbardziej oddalonych w negocjacje dotyczące rybołówstwa.
• 2.

  Wykorzystywanie szczególnych atutów każdego regionu. Regiony najbardziej oddalone mają wyjątkowe aktywa naturalne, w tym:

  • bogatą różnorodność biologiczną;
  • znaczące wyłączne strefy ekonomiczne*;
  • położenie i klimat odpowiednie dla prowadzenia działań w dziedzinach przestrzeni kosmicznej i astrofizyki;
  • bliskość rynków państw trzecich.

  Komisja weźmie pod uwagę te atuty i podejmie szereg działań, w tym:

  • ustanowi, wraz z grupą Europejskiego Banku Inwestycyjnego, specjalną inicjatywę na rzecz inwestycji strategicznych, z myślą o ułatwieniu dostępu do Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych;
  • rozważy możliwość wprowadzenia szczególnych środków, aby wesprzeć sektory niebieskiej gospodarki;
  • rozważy możliwość dopuszczenia pomocy państwa na budowę nowych statków rybackich;
  • będzie dążyć do zapewnienia dalszej realizacji programu w dziedzinie rolnictwa dla regionów najbardziej oddalonych i utrzymania szczegółowych przepisów dla regionów najbardziej oddalonych w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich;
  • rozważy możliwość zapewnienia wsparcia specjalnego na rzecz zachowania różnorodności biologicznej i zrównoważonego wykorzystania usług ekosystemowych;
  • zintensyfikuje wsparcie i zwiększy gotowość w odniesieniu do skutków zmiany klimatu, w tym z wykorzystaniem Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności;
  • upowszechni w UE i na całym świecie dobre praktyki opracowane w ramach inicjatywy dotyczącej czystej energii na wyspach UE.
• 3.

  Umożliwienie rozwoju i tworzenie nowych miejsc pracy. Komisja:

  • rozpocznie specjalne działania koordynacyjne i wspierające w ramach programu prac „Horyzont 2020” na lata 2018–2020 w celu umożliwienia regionom najbardziej oddalonym większego udziału w programie;
  • podczas planowania przyszłych programów ramowych UE w zakresie badań naukowych poświęci szczególną uwagę aktywom i specyficznym potrzebom regionów najbardziej oddalonych;
  • zintensyfikuje wysiłki na rzecz promowania programu Erasmus+ i Europejskiego Korpusu Solidarności;
  • zapewni w większym stopniu zaspokajanie potrzeb regionów najbardziej oddalonych i ułatwi ich uczestnictwo w programie transeuropejskich sieci transportowych, instrumencie „Łącząc Europę” i przyszłych unijnych programach na rzecz transportu.
• 4.

  Zacieśnianie współpracy. Komisja:

  • rozważa ukierunkowanie nowych inwestycji UE na projekty priorytetowe i projekty realizowane na większą skalę w basenach geograficznych regionów najbardziej oddalonych;
  • dąży do ułatwiania współpracy między regionami najbardziej oddalonymi a ich sąsiadami przez ściślejsze dostosowanie przepisów dotyczących finansowania i ewentualne ustanawianie wspólnych programów;
  • uwzględnia problemy regionów najbardziej oddalonych podczas negocjowania lub wdrażania umów międzynarodowych i programów partnerstwa na rzecz mobilności z ich państwami sąsiadującymi.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Polityka regionalna – najbardziej oddalone regiony Europy (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNE DOKUMENTY

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, Komitetu Regionów i Europejskiego Banku Inwestycyjnego – Silniejsze i odnowione partnerstwo strategiczne z regionami najbardziej oddalonymi UE (COM(2017) 623 final z 24.10.2017)

Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część siódma – Postanowienia ogólne i końcowe – Artykuł 349 (dawny artykuł 299 ustęp 2 akapity drugi, trzeci i czwarty TWE) (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 195)

DOKUMENT POWIĄZANY

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Zwiększanie innowacyjności europejskich regionów: Strategie na rzecz trwałego, zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu (COM(2017) 376 final z 18.7.2017)

Ostatnia aktualizacja: 26.11.2019