EUR-Lex Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52018AE2955
Opinion of the European Economic and Social Committee on ‘Proposal for a regulation of the European Parliament and of the Council on the protection of the Union’s budget in case of generalised deficiencies as regards the rule of law in the Member States’ (COM(2018) 324 final — 2018/0136 (COD))
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-protezzjoni tal-baġit tal-Unjoni f’każ ta’ nuqqasijiet iġġeneralizzati fir-rigward tal-istat tad-dritt fl-Istati Membri” (COM(2018) 324 final — 2018/0136 (COD))
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-protezzjoni tal-baġit tal-Unjoni f’każ ta’ nuqqasijiet iġġeneralizzati fir-rigward tal-istat tad-dritt fl-Istati Membri” (COM(2018) 324 final — 2018/0136 (COD))
EESC 2018/02955
ĠU C 62, 15.2.2019, p. 173–177
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
15.2.2019 |
MT |
Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea |
C 62/173 |
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-protezzjoni tal-baġit tal-Unjoni f’każ ta’ nuqqasijiet iġġeneralizzati fir-rigward tal-istat tad-dritt fl-Istati Membri”
(COM(2018) 324 final — 2018/0136 (COD))
(2019/C 62/28)
Relatur: |
Jukka AHTELA |
Konsultazzjoni |
Kummissjoni Ewropea, 18.6.2018 |
Bażi legali |
L-Artikolu 304 tat-TFUE |
|
|
Sezzjoni kompetenti |
Sezzjoni Speċjalizzata għax-Xogħol, l-Affarijiet Soċjali u ċ-Ċittadinanza |
Adottata fis-sezzjoni |
26.9.2018 |
Adottata fil-plenarja |
17.10.2018 |
Sessjoni plenarja Nru |
538 |
Riżultat tal-votazzjoni (favur/kontra/astensjonijiet) |
156/2/7 |
1. Konklużjonijiet u rakkomandazzjonijiet
1.1. |
Il-KESE jilqa b’sodisfazzjon il-Proposta tal-Kummissjoni għal Regolament li joħloq għodda ġdida li tipprevedi miżuri korrettivi ekonomiċi fir-rigward tal-Istati Membri li jwettqu ksur serju u persistenti tal-valuri elenkati fl-Artikolu 2 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE). Il-KESE jinnota li l-Kummissjoni diġà għandha setgħat korrettivi simili biex tinkoraġġixxi l-konformità mar-regoli dwar governanza ekonomika soda (1), u jħares b’mod favorevoli lejn il-proposta attwali biex jittieħdu miżuri korrettivi sabiex jiġi ssalvagwardjat l-istat tad-dritt. F’dan ir-rigward, il-KESE jilqa’ l-fatt li l-atti ta’ implimentazzjoni proposti mill-Kummissjoni skont dan ir-regolament jiġu adottati permezz ta’ votazzjoni b’maġġoranza kwalifikata inversa fil-Kunsill. |
1.2. |
Il-KESE jenfasizza l-importanza tal-istat tad-dritt għaċ-ċittadini, kif ukoll għall-inizjattivi kummerċjali, l-innovazzjoni u l-investiment. Madankollu, jirrakkomanda li l-proposta tiġi emendata biex tinkludi kunċett usa’ tal-istat tad-dritt li jiġbor fih il-protezzjoni tad-drittijiet fundamentali u li jiggarantixxi li jipproteġi d-demokrazija pluralista. L-istat tad-dritt huwa biss wieħed mill-valuri li hija bbażata fuqhom l-UE, kif stabbilit fl-Artikolu 2 tat-TUE. L-istat tad-dritt qiegħed f’relazzjoni triangolari, inseparabbli u interdipendenti mad-drittijiet fundamentali u d-demokrazija. Huwa biss billi jiġu ggarantiti dawn it-tliet valuri b’mod konġunt ma’ xulxin li huwa possibbli li jiġi pprevenut l-abbuż tal-poter tal-istat. |
1.3. |
Il-KESE jaqbel li r-rispett effettiv għall-istat tad-dritt huwa prerekwiżit biex il-pubbliku jkollu fiduċja li l-infiq tal-UE fl-Istati Membri huwa protett biżżejjed. Il-KESE jilqa’ l-fatt li l-proposta se ssaħħaħ aktar il-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-UE. Madankollu, il-KESE jisħaq li l-mekkaniżmu propost mill-Kummissjoni għandu jiġi attivat awtomatikament meta nuqqas iġġeneralizzat fir-rigward tal-istat tad-dritt jirriskja li jaffettwa l-interessi finanzjarji tal-UE. |
1.4. |
Barra minn hekk, il-KESE huwa tal-fehma li l-għan ewlieni tal-proposta għandu jkun il-protezzjoni tal-valuri tal-Artikolu 2, permezz tal-protezzjoni tal-finanzi tal-UE. Il-KESE jirrakkomanda li l-proposta tiġi emendata biex tippermetti lill-Kummissjoni tipproponi att ta’ implimentazzjoni għar-regolament f’każijiet fejn ikun hemm theddid serju, sistematiku u persistenti għall-istat tad-dritt, id-drittijiet fundamentali jew l-istandards li jiggarantixxu demokrazija pluralista, għaliex tali miżuri, min-natura tagħhom stess, jistgħu jimponu riskju dirett għall-interessi finanzjarji tal-UE. |
1.5. |
Il-KESE jinkoraġġixxi lill-Kummissjoni, bħala miżura preventiva, biex tiżviluppa aktar mezzi għal dibattitu politiku dwar il-valuri tal-Artikolu 2 fl-Istati Membri. Għaldaqstant, il-KESE jħeġġeġ lill-Kummissjoni biex tipproponi l-ħolqien ta’ sistema ta’ monitoraġġ indipendenti u regolari tal-implimentazzjoni ta’ dawn il-valuri fl-Istati Membri, b’konformità ma’ dak li diġà ġie ssuġġerit mill-KESE u mill-Parlament Ewropew. |
1.6. |
Il-KESE jirakkomanda li jiġi inkluż fost il-korpi li l-Kummissjoni żżomm infurmati bil-miżuri proposti jew adottati skont din il-leġislazzjoni, u li tissemma speċifikament fost is-sorsi rilevanti ta’ informazzjoni bil-għan li l-Kummissjoni tkun tista’ tiddetermina l-eżistenza ta’ nuqqas serju fir-rigward tal-istat tad-dritt. Dan jippermetti li l-KESE jagħmel kontribut sinifikanti u effettiv għall-protezzjoni tal-valuri tal-Artikolu 2 u jiżgura li tiġi rappreżentata l-vuċi tas-soċjetà ċivili. |
2. Introduzzjoni u ħarsa ġenerali lejn il-proposta
2.1. |
Il-proposta attwali tal-Kummissjoni hija ddisinjata biex tipproteġi l-baġit tal-Unjoni f’każ ta’ nuqqasijiet iġġeneralizzati fir-rigward tal-istat tad-dritt fl-Istati Membri. Il-Kummissjoni tiġġustifika l-proposta tagħha billi tirreferi għall-bżonn li jiġu protetti l-finanzi tal-Unjoni billi tirrikjedi li l-Istati Membri jżommu salvagwardji robusti biżżejjed fir-rigward ta’ kif jiġu ġestiti u kif jintefqu l-fondi tal-UE. L-Istati Membri huma diġà mitluba juru li għandhom salvagwardji istituzzjonali u proċedurali adegwati fis-seħħ biex jiżguraw li l-fondi tal-UE jintefqu b’mod effettiv u legali. Madankollu, il-funzjonament korrett ta’ dawn il-mekkaniżmi ta’ verifika nazzjonali ma jistax ikun iggarantit mingħajr sorveljanza, fil-forma ta’ ġudikatura indipendenti, uffiċċju tal-prosekutur pubbliku u korpi investigattivi li jittrattaw il-frodi u l-korruzzjoni. |
2.2. |
Il-proposta tal-Kummissjoni tkun qed tippermetti s-sospensjoni jew il-korrezzjoni tal-pagamenti, tipprojbixxi impenji legali ġodda, tnaqqas l-impenji jew tinterrompi l-iskadenza tal-pagamenti bi tweġiba għall-iskoperta ta’ nuqqas iġġeneralizzat rigward l-istat tad-dritt. Dan ser japplika għall-fondi kollha tal-UE. Il-Kummissjoni tista’ tiskopri li jkun hemm nuqqas iġġeneralizzat fl-istat tad-dritt b’mod partikolari meta: l-indipendenza tal-ġudikatura titpoġġa f’periklu; l-awtoritajiet pubbliċi ma jkunux ipprevenuti minn jew ikkoreġuti jew issanzjonati minħabba mġiba illegali jew arbitrarja; ir-riżorsi jinżammu mill-awtoritajiet pubbliċi li jfixkel il-funzjonament tagħhom; ma tittieħed l-ebda miżura biex jiġu evitati kunflitti ta’ interess fost l-awtoritajiet pubbliċi, l-istat jillimita d-disponibbiltà u l-effettività tar-rimedji legali. |
2.3. |
Skont il-proposta, in-nuqqasijiet imsemmija qabel ikunu qed jagħtu lok għal miżuri korrettivi meta jirriskjaw li jaffettwaw ġestjoni finanzjarja soda jew il-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni, billi jfixklu: lill-awtoritajiet nazzjonali li jimplimentaw il-baġit tal-UE; l-investigazzjoni jew il-prosekuzzjoni ta’ frodi u korruzzjoni; l-istħarriġ ġudizzjarju effettiv tal-awtoritajiet nazzjonali; il-prevenzjoni tal-frodi u l-korruzzjoni u l-impożizzjoni ta’ penali dissważivi u effettivi; l-irkupru ta’ fondi mħallsa indebitament; il-kooperazzjoni mal-investigazzjonijiet u l-prosekuzzjonijiet tal-OLAF u l-EPPO. |
3. Kummenti ġenerali
3.1. |
L-UE hija stabbilita fuq il-valuri komuni tal-Istati Membri tagħha, inluż l-istat tad-dritt, kif stipulat fl-Artikolu 2 tat-TUE. Ir-rispett għall-istat tad-dritt jiżgura wkoll ċertezza legali u kundizzjonijiet ekwi għall-inizjattivi kummerċjali, l-innovazzjoni, l-investimenti u l-kompetizzjoni ġusta fis-suq intern għall-benefiċċju tal-konsumaturi u ċ-ċittadini. Dan huwa prerekwiżit għall-fiduċja reċiproka meħtieġa għall-funzjonament tajjeb tal-UE. In-nuqqas ta’ rispett għall-istat tad-dritt ifixkel l-iżvilupp soċjali u ekonomiku bbilanċjat b’konformità mal-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli, li huwa l-magna li tippermetti lill-UE u lill-gvernijiet tagħha jkomplu jsegwu l-għan kumplessiv tal-Unjoni “biex tippromovi l-paċi, il-valuri tagħha u l-benessri tal-popli tagħha”, kif iddikjarat fl-Artikolu 3 tat-TUE. |
3.2. |
Il-KESE jiddispjaċih li t-trattati tal-UE ma jistipulawx b’mod preċiż li l-Istati Membri għandhom ikomplu jissodisfaw il-Kriterji ta’ Kopenħagen wara l-adeżjoni (2). Il-KESE jinnota li l-istituzzjonijiet tal-UE m’għandhomx għad-disponibbiltà tagħhom għodod robusti u adattati biżżejjed li kapaċi jjoffru protezzjoni kontra t-theddid attwali għall-istat tad-dritt, id-drittijiet fundamentali u d-demokrazija pluralista fl-Istati Membri. |
3.3. |
L-istat tad-dritt huwa interdipendenti u inseperabbli minn garanziji li jipproteġu d-demokrazija pluralista u r-rispett għad-drittijiet fundamentali. L-istat tad-dritt jiżgura li l-gvernijiet jirrispettaw l-istandards tad-drittijiet fundamentali, u d-demokrazija pluralista tiżgura li l-gvernijiet isegwu politiki li javvanzaw il-benessri tal-popli tagħhom. Il-ħarsien tal-istat tad-dritt minnu nnifsu ma jiggarantix li l-liġi tirrispetta d-drittijiet fundamentali, lanqas li l-liġi ssir skont proċess inklużiv u leġittimu bbażat fuq dibattitu pubbliku u l-parteċipazzjonitaċ-ċittadini li jkunu infurmati tajjeb, pluralisti u bbilanċjati. Sabiex sempliċement tiġi evitata “saltna bil-liġi”, jeħtieġ li d-drittijiet fundamentali u l-istandards demokratiċi pluralisti jkunu mħarsa flimkien mal-istat tad-dritt. |
3.4. |
Il-Kummissjoni tikkaratterizza r-regolament propost bħala mezz biex il-baġit tal-UE jkun protett, li fl-istess ħin jipproteġi l-istat tad-dritt. Il-KESE jaqbel li r-rispett effettiv għall-istat tad-dritt huwa prerekwiżit biex ikun hemm fiduċja pubblika li l-infiq tal-UE fl-Istati Membri jkun protett biżżejjed. Madankollu, il-KESE jara l-proposta aktar bħala għodda potenzjali biex tipproteġi l-valuri kollha tal-Artikolu 2 permezz tal-baġit tal-UE. |
3.5. |
Il-KESE jenfasizza l-importanza li jintwera liċ-ċittadini Ewropej li l-fondi tal-UE huma amministrati mingħajr korruzzjoni u skont id-dritt tal-Unjoni. Huwa daqstant importanti li l-UE tipproteġi l-valuri li hija bbażata fuqhom, li kienu nħolqu għall-benefiċċju taċ-ċittadini tagħha. Il-Kummissjoni għandha tingħata s-setgħa biex tieħu azzjoni skont dan ir-regolament kull meta l-valuri tal-Artikolu 2 jiġu taħt theddida serja, sistematika u persistenti, peress li din it-theddida, min-natura tagħha stess, tista’ tkun ta’ riskju għall-finanzi tal-UE. |
3.6. |
Kif ġie nnutat mir-riżoluzzjonijiet reċenti tal-Parlament Ewropew u mid-dikjarazzjonijiet tal-Kummissjoni Ewropea u l-Presidenza tal-Kunsill, l-istat tad-dritt, id-drittijiet fundamentali u l-istandards demokratiċi pluralisti, huma dejjem aktar taħt theddida fl-UE. Filwaqt li s-sitwazzjonijiet f’ċerti Stati Membri joħolqu l-akbar sfidi, l-awtoritarjaniżmu populista, li jieqaf kontra l-valuri ta’ stabbiltà tal-UE u ta’ spiss kontra l-Unjoni stess, qed ikompli jikber bħala qawwa fl-Istati Membri kollha. |
3.7. |
Il-KESE jinnota n-nuqqasijiet tal-għodod attwali disponibbli għall-istituzzjonijiet tal-UE biex jipproteġu l-valuri tal-Artikolu 2. Il-proċeduri ta’ ksur għandhom it-tendenza li jkunu wisq ristretti fl-attenzjoni tagħhom dwar kwistjonijiet legali tekniċi biex jimpedixxu jew jikkoreġu attakki organizzati fuq l-istat tad-dritt. Filwaqt li l-Artikolu 7 tat-TUE jippermetti lill-Kunsill jindirizza, b’mod olistiku, miżuri li jfittxu li jdgħajfu l-istat tad-dritt, ġie ppruvat li huwa estremament diffiċli li wieħed jimmobilizza rieda politika suffiċjenti biex jattiva l-proċedura. |
3.8. |
Rigward il-“qafas” dwar l-istat tad-dritt, għalkemm huwa aktar faċli biex jiġi attivat mill-Artikolu 7, huwa proċedura mhux vinkolanti, li hemm dubji dwar l-effettività tagħha meta jkun hemm gvernijiet li mhumiex lesti li jikkooperaw mal-Kummissjoni in bona fide. Barra minn hekk, il-limiti mitluba biex jiġi attivat il-qafas tal-istat tad-dritt jew l-Artikolu 7 huma tant għoljin li, sakemm jasal iż-żmien li dawn l-għodod jiġu użati, in-nuqqasijiet fl-implimentazzjoni tal-valuri tal-Artikolu 2 ikunu saru estremament serji u, għaldaqstant, ikunu aktar diffiċli biex jissolvew. |
3.9. |
Fid-dawl tal-isfidi dejjem jikbru u n-nuqqas ta’ għodod adatti u effettivi, il-KESE jistieden lill-Kummissjoni Ewropea twettaq dibattitu politiku b’aktar urġenza dwar kif l-UE tista’ tipproteġi aħjar il-valuri tal-Artikolu 2, u biex tiżviluppa għodod addizzjonali għall-protezzjoni tal-istat tad-dritt, tad-drittijiet fundamentali u l-garanziji tal-pluraliżmu demokratiku. |
3.10. |
Il-KESE jfakkar l-Opinjoni tiegħu dwar il-mekkaniżmu ta’ kontroll Ewropew dwar l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali, li tappoġġja l-ħolqien ta’ mekkaniżmu fil-livell tal-UE biex jissorvelja r-rispett għall-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali permezz ta’ monitoraġġ indipendenti u djalogu bejn l-Istati Membri u l-istituzzjonijiet tal-UE (3). |
3.11. |
Il-KESE jsostni l-pożizzjoni tiegħu li l-ħolqien ta’ tali mekkaniżmu ta’ prevenzjoni, kif imressaq mill-Parlament Ewropew, jikkomplementa l-għodod eżistenti tal-UE biex jiġu protetti l-valuri tal-Artikolu 2 (4). Il-ħolqien ta’ mekkaniżmu ta’ prevenzjoni jidentifika n-nuqqasijiet fl-implimentazzjoni ta’ dawn il-valuri hekk kif huma jitfaċċaw fil-livell nazzjonali u jippermetti r-riżoluzzjoni tagħhom fi stadju bikri. |
3.12. |
Bħala miżura addizzjonali, il-KESE jipproponi li jiġu stabbiliti pjattaforma tas-soċjetà ċivili jew forum annwali fil-livell Ewropew bl-involviment tal-KESE, l-ewwel nett biex jiġi żgurat li min jieħu d-deċiżjonijiet fil-livel tal-UE jirċievi twissija bikrija dwar sfidi emerġenti għall-valuri tal-Artikolu 2 tat-TUE direttament mill-organizzazzjonijiet lokali u, it-tieni nett, biex jiġi ffaċilitat t-tagħlim reċiproku u l-kollaborazzjoni transnazzjonali bejn l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili li jaħdmu primarjament fil-livell nazzjonali. |
3.13. |
Huwa importanti li l-UE tikkunsidra modi biex tappoġġja l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili u l-midja li qegħdin jissorveljaw u jirrapportaw l-isfidi emerġenti għall-Artikolu 2. Il-KESE jikkunsidra li strument ta’ finanzjament biex jappoġġja lill-oragnizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili li jippromovu l-valuri tal-Artikolu 2 fl-Istati Membri jservi ta’ komplement importanti għall-proposta attwali billi jibni appoġġ lokali għal dawn il-valuri fost il-pubbliku. F’dan ir-rigward, il-KESE jirreferi għall-Opinjoni relatata tiegħu li tikkonċerna l-proposti għal Fond ġdid ta’ Ġustizzja, Drittijiet u Valuri (5) u jitlob lill-Kunsill u lill-Parlament Ewropew biex, fil-qafas tad-deċiżjoni dwar il-Qafas Finanzjarju Pluriennali wara l-2020, iżidu sostanzjalment ir-riżorsi għal dan il-fond. |
4. Kummenti speċifiċi
4.1. |
Il-KESE jikkunsidra li d-disponibbiltà ta’ stħarriġ ġudizzjarju effettiv mill-qrati indipendenti tal-azzjonijiet u l-ommissjonijiet mill-awtoritajiet pubbliċi hija essenzjali mhux biss biex tiggarantixxi l-infiq effettiv tal-fondi tal-UE b’konformità mad-dritt tal-Unjoni. Hija wkoll l-uniku mezz li jiggarantixxi protezzjoni effettiva għaċ-ċittadini kollha tal-UE tad-drittijiet li huma jiksbu mid-dritt tal-Unjoni, kif ukoll l-interpretazzjoni uniformi tad-dritt tal-Unjoni fl-Istati Membri kollha, li minnhom jiddependu s-suq komuni u l-ispazju tal-libertà, s-sigurtà u l-ġustizzja. |
4.2. |
Il-KESE japprova l-użu tal-votazzjoni b’maġġoranza kwalifikata inversa fil-Kunsill bħala mezz ta’ adozzjoni tal-att ta’ implimentazzjoni fuq il-miżuri adatti li jridu jittieħdu. Dan se jippermetti li jittieħdu miżuri fuq bażi oġġettiva ladarba l-Kummissjoni tqis li Stat Membru jkun qed isofri minn nuqqas iġġeneralizzat u jimminimizza r-riskju ta’ nuqqas ta’ azzjoni jew selettività politika li jistgħu jirriżultaw minn bżonn ta’ vot fil-Kunsill. |
4.3. |
Il-KESE jifhem l-isfidi biex jingħataw kriterji aktar iddettaljati li jikkonċernaw id-determinazzjoni tal-eżistenza ta’ nuqqas iġġeneralizzat. Minkejja dan, il-KESE jistaqsi jekk il-proposta tistax tissaħħaħ bl-inklużjoni ta’ tali kriterji ddettaljati. L-eżistenza ta’ kriterji aktar iddettaljati tista’ tgħin tiżgura li l-leġittimità tad-deċiżjoni tal-Kummissjoni ma tiddgħajifx minn allegazzjonijiet ta’ preġudizzju jew ta’ nuqqas ta’ oġġettività. Tali kriterji jistgħu jkunu inklużi f’forma ta’ linji gwida mfassla mill-Kummissjoni wara l-adozzjoni tal-proposta u jistgħu jitfasslu skont il-kriterji tal-Kummissjoni stess taħt il-“qafas” dwar l-istat tad-dritt kif ukoll il--Lista tal-Kriterji tal-Istat tad-Dritt tal-Kummissjoni Ewropea għad-demokrazija permezz tal-liġi (il-Kummissjoni ta’ Venezja). |
4.4. |
Kif enfasizza l-KESE, l-istat tad-dritt, id-demokrazija u d-drittijiet fundamentali huma interdipendenti, kif iddikjarat fl-Artikolu 2 tal-proposta tal-Kummissjoni. Apparti kriterji aktar iddettaljati dwar l-istat tad-dritt, il-proposta għandha tinkludi wkoll kriterji li jippermettu li l-Kummissjoni tiddetermina l-eżistenza ta’ theddida serja, sistematika u persistenti għar-rispett tad-drittijiet fundamentali jew il-garanziji ta’ demokrazija pluralista. Meta s-sitwazzjoni fi Stat Membru tissodisfa dawn il-kriterji, il-Kummissjoni għandha wkoll tkun intitolata li tadotta miżuri korrettivi skont dan ir-regolament. |
4.5. |
Il-KESE jinnota li l-Kummissjoni għandha tqis l-informazzjoni kollha rilevanti, inklużi d-deċiżjonijiet tal-Qorti tal-Ġustizzja, ir-rapporti tal-Qorti tal-Awdituri, u l-konklużjonijiet u r-rakkomandazzjonijiet ta’ organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti. Ċerti korpi ta’ sorveljanza tal-Kunsill tal-Ewropa, bħall-Kummissjoni ta’ Venezja u l-Grupp ta’ Stati kontra l-Korruzzjoni (GRECO), għandhom rwol importanti fil-monitoraġġ tal-istat tad-dritt fl-Istati Membri. Il-Kummissjoni ta’ Venezja ħarġet bosta opinjonijiet li jikkonċernaw l-istat tad-dritt f’numru ta’ Stati Membri tal-UE u GRECO kull tant żmien joħroġ rakkomandazzjonijiet għall-Istati Membri. B’mod simili, l-Uffiċċju Ewropew ta’ Kontra l-Frodi (OLAF), l-uffiċċji nazzjonali tal-ombudsmen u l-assoċjazzjonijiet tal-imħallfin u n-netwerks ġudizzjarji b’mod regolari jirrapportaw dwar is-saħħa tal-mekkaniżmi nazzjonali ġudizzjarji kontra l-korruzzjoni u l-frodi. |
4.6. |
Korpi internazzjonali oħrajn kull tant żmien jissorveljaw u jevalwaw l-implimentazzjoni tal-istandards tad-drittijiet fundamentali u jiggarantixxu d-demokrazija pluralista fl-Istati Membri, inklużi l-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għad-Drittijiet Fundamentali, il-Kummissarju tal-Kunsill tal-Ewropa għad-Drittijiet tal-Bniedem, il-Kunsill tan-NU għad-Drittijiet tal-Bniedem u l-korpi tat-trattat dwar id-drittijiet tal-bniedem tan-NU. Barra minn hekk, l-organizzazzjonijiet indipendenti tas-soċjetà ċivili huma wkoll ta’ spiss sors affidabbli ta’ informazzjoni u analiżi. Kwalunkwe referenza speċifika għal dawn l-entitatijiet fil-proposta tirrifletti r-rwol speċjali fis-salvagwardja tal-valuri elenkati fl-Artikolu 2 tat-TUE. |
4.7. |
Barra minn hekk, il-KESE jikkunsidra li, bħala l-istituzzjoni rapprezentattiva tas-soċjetà ċivili tal-UE, l-analiżi u l-osservazzjonijiet tiegħu stess huma ta’ rilevanza partikolari għall-Kummissjoni meta din tkun qed tiddetermina l-eżistenza ta’ nuqqasijiet serji fir-rigward tal-istat tad-dritt fi Stat Membru partikolari kemm skont dan ir-regolament kif ukoll skont strumenti oħrajn. F’dan ir-rigward, il-KESE jiġbed l-attenzjoni tal-Kummissjoni għall-ħolqien ta’ grupp ta’ ħidma tal-KESE dwar id-drittijiet fundamentali u l-istat tad-dritt li se jiżgura fokus speċjali fuq il-protezzjoni tal-valuri tal-Artikolu 2 tat-TUE. |
4.8. |
L-inklużjoni tal-KESE fost il-korpi li l-Kummissjoni żżomm infurmati bil-miżuri proposti jew adottati skont din il-leġislazzjoni u fost sorsi rilevanti ta’ informazzjoni bil-għan li l-Kummissjoni tkun tista’ tiddetermina l-eżistenza ta’ nuqqas serju fir-rigward tal-istat tad-dritt tippermetti lill-KESE jagħmel kontribut sinifikanti u effettiv għall-protezzjoni tal-valuri tal-Artikolu 2 u tiżgura li l-vuċi tas-soċjetà ċivili tkun rrappreżentata. |
4.9. |
Il-KESE jaqbel kompletament mal-għan tal-Kummissjoni li l-konsegwenzi assoċjati mat-tnedija tal-mekkaniżmu propost għandhom jintrefgħu minn dawk responsabbli għan-nuqqasijiet u mhux mill-benefiċjarji individwali tal-finanzjament tal-UE, bħall-istudenti tal-Erasmus, ir-riċerkaturi jew l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili (6). |
4.10. |
Il-KESE jinnota li skont il-proposta, f’każ li jittieħdu miżuri, l-Istati Membri għandhom jibqgħu responsabbli għad-distribuzzjoni tal-fondi inkwistjoni. Il-KESE jikkunsidra li għalkemm dan huwa legalment sod, ftit li xejn jikkontribwixxi biex jimpedixxi Stat Membru fil-prattika milli jirrifjuta li jiddistribwixxi l-fondi inkwistjoni u jagħti t-tort lill-Kummissjoni għal gwadann politiku. Peress li huwa improbabbli li l-pubbliku japprezza l-mekkaniżmi aktar irfinati tal-leġislazzjoni tal-UE, l-Istati Membri għandhom ikunu kapaċi jagħmlu rabta diretta bejn it-tnaqqis tal-finazjamenti u deċiżjoni tal-Kummissjoni. Dan joħloq sitwazzjoni fejn il-Kummissjoni tista’ tkun skoraġġuta milli tieħu miżuri kontra Stat Membru minħabba l-potenzjal ta’ reazzjoni negattiva fl-opinjoni pubblika. Dan huwa riskju partikolari f’dawk l-Istati Membri fejn il-gvern għandu kontroll fuq il-midja pubblika u privata jew jinfluwenzahom, tendenza li hija l-każ fi Stati Membri li jsofru minn nuqqasijiet serji fir-rigward tal-istat tad-dritt. |
4.11. |
Il-KESE jinkoraġġixxi lill-Kummissjoni biex tikkunsidra li ssib metodi biex ittaffi r-riskju li l-benefiċjarji individwali jintlaqtu ħażin u li l-miżuri li jittieħdu skont dan ir-regolament jistgħu jiddgħajfu għal gwadann politiku minn gvernijiet li jiksru l-valuri tal-Artikolu 2. Il-Kummissjoni tista’ tikkunsidra mezzi alternattivi biex permezz tagħhom tiżgura li l-fondi tal-UE jilħqu l-benefiċjarji intenzjonati tagħhom. Possibbiltà waħda tista’ tkun dik li tinħoloq aġenzija eżekuttiva biex tieħu f’idejha l-ġestjoni diretta tal-fondi rilevanti. |
4.12. |
Meta n-nuqqas iġġeneralizzat jinġieb fi tmiemu bil-ħsieb li titneħħa kwalunkwe miżura meħuda skont dan ir-regolament, il-KESE jenfasizza l-importanza ta’ djalogu miftuħ bejn l-Istat Membru kkonċernat u l-istituzzjonijiet tal-UE, kif issuġġerit fil-proposta. L-istati Membri għandhom iqisu l-fehmiet tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili rigward is-sitwazzjoni fl-Istat Membru kkonċernat, l-adegwatezza tal-miżuri meħuda biex jinġieb fi tmiemu n-nuqqas iġġeneralizzat u l-adegwatezza tal-miżuri meħuda biex jiġi evitat li dan jirrepeti ruħu. |
Brussell, it-18 ta’ Ottubru 2018.
Il-President tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew
Luca JAHIER
(1) ĠU L 347, 20.12.2013, p. 320, Artikolu 23.
(2) Kif stabbilit mill-Kunsill Ewropew ta’ Kopenħagen fl-1993.
(4) 2015/2254(INL)
(5) SOC/599 (Ara paġna 178 ta’ dan il-Ġurnal Uffiċjali)) dwar COM(2018) 383 final u COM(2018) 384 final
(6) COM(2018) 98 final, p. 16.