EUR-Lex Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52011AE1849
Opinion of the European Economic and Social Committee on the ‘Communication from the Commission to the Council, the European Parliament, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions — Towards a space strategy for the European Union that benefits its citizens’ COM(2011) 152 final
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni — Lejn strateġija tal-ispazju tal-Unjoni Ewropea għas-servizz taċ-ċittadini” COM(2011) 152 finali
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni — Lejn strateġija tal-ispazju tal-Unjoni Ewropea għas-servizz taċ-ċittadini” COM(2011) 152 finali
ĠU C 43, 15.2.2012, p. 20–24
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
15.2.2012 |
MT |
Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea |
C 43/20 |
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni — Lejn strateġija tal-ispazju tal-Unjoni Ewropea għas-servizz taċ-ċittadini”
COM(2011) 152 finali
2012/C 43/05
Relatur: is-Sur IOZIA
Nhar l-4 ta’ April 2011, il-Kummissjoni Ewropea ddeċidiet, b’konformità mal-Artikolu 304 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, li tikkonsulta lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar
il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni — Lejn strateġija tal-ispazju tal-Unjoni Ewropea għas-servizz taċ-ċittadini
COM(2011) 152 finali.
Is-Sezzjoni Speċjalizzata għas-Suq Uniku, il-Produzzjoni u l-Konsum, inkarigata sabiex tipprepara l-ħidma tal-Kumitat dwar is-suġġett, adottat l-opinjoni tagħha nhar l-10 ta’ Novembru 2011.
Matul l-476 sessjoni plenarja tiegħu li saret fis-7 u t-8 ta’ Diċembru 2011 (seduta tas-7 ta’ Diċembru), il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew adotta din l-opinjoni b’174 vot favur u 8 astensjonijiet.
1. Konklużjonijiet u rakkomandazzjonijiet
1.1 Il-KESE jagħraf li l-ispazju huwa riżorsa insostitwibbli u strateġika biex jiġu ssodisfati l-ħtiġijiet tal-UE fil-qasam soċjali, ekonomiku u dak tas-sigurtà, bħala xprun tat-tkabbir u l-innovazzjoni, kapaċi li jiġġenera ġid kbir bis-saħħa tal-postijiet tax-xogħol li jirrikjedu kwalifiki għoljin, is-servizzi innovattivi u l-opportunitajiet tas-suq li joffri anke f’setturi industrijali oħra u minħabba l-appoġġ li jiġġenera għall-qasam tar-riċerka, li min-naħa tiegħu jipproduċi innovazzjoni għall-industrija.
1.2 Il-KESE jagħraf l-importanza ta’ industrija tal-ispazju kompetittiva, mgħammra b’katina ta’ valur sħiħa – jiġifieri li tħaddan il-bini, it-tnedija, il-parti operattiva u s-servizzi downstream.
1.3 Il-KESE jirrikonoxxi li l-politika fis-settur tal-ispazju hija kompetenza maqsuma bejn l-UE u l-Istati Membri, li, min-naħa tagħhom, jieħdu inizjattivi proprji f’dan il-qasam. Il-Kumitat iħeġġeġ sħubija msaħħa mal-Istati Membri, anke dawk li ma jagħmlux parti mill-Aġenzija Spazjali Ewropea (European Space Agency – ESA), bil-għan li jiġu kkoordinati l-politiki u l-kompetenzi rispettivi tagħhom fis-settur tal-ispazju. Għandha tiġi eżaminata wkoll il-possibbiltà li l-Istati Membri li mhumiex membri tal-ESA jipparteċipaw fi programmi ta’ kooperazzjoni bħall-Istazzjon Spazjali Internazzjonali.
1.4 Għalhekk, il-KESE jilqa’ b’sodisfazzjon l-isforzi sabiex isaħħu s-sisien li fuqhom hi mibnija l-politika Ewropea dwar l-ispazju, biex b’hekk tiġi stabbilita rabta bejn din il-politika u d-dokumenti kostituttivi tal-UE, permezz tad-dispożizzjonijiet tat-Trattat ta’ Lisbona f’dan il-qasam, l-istess bħall-politika industrijali Ewropea, permezz tal-Istrateġija Ewropa 2020, u bħas-settur tar-riċerka u l-innovazzjoni, permezz tal-inizjattiva Horizon 2020.
1.5 Il-programm ta’ Monitoraġġ Globali tal-Ambjent u s-Sigurtà (GMES) huwa l-muftieħ għaż-żamma tal-kapaċità Ewropea awtonoma ta’ ġbir ta’ data u informazzjoni dwar is-sistema Dinja, kemm fi żmien reali kif ukoll tul għexieren ta’ snin kif meħtieġ biex jiġu żgurati l-monitoraġġ u s-sikurezza tal-ambjent u tat-territorju u biex jiġu inklużi ċerti mekkaniżmi li fuqhom jissejjes it-tibdil fil-klima. Il-KESE huwa mħasseb ferm dwar il-fatt li ma hemmx intestatura għall-baġit tal-GMES fil-qafas finanzjarju multiannwali (MFF) 2014-2020 u jitlob lill-Kummissjoni tidentifika l-fondi meħtieġa biex jiġi evitat li dan il-programm ifalli.
1.6 Il-KESE jieħu nota tar-rwol ċentrali li taqdi l-ESA bħala maħżen tal-kompetenzi tal-UE fil-qasam tekniku, xjentifiku u ġestjonali, kompetenzi li huma indispensabbli biex jassiguraw ġestjoni effiċjenti tal-programmi tal-ispazju.
1.7 Korpi oħra importanti huma l-EUMETSAT, korp operattiv li jipprovda data meteoroloġika, il-European Environment Agency (1) (EEA) u l-European Centre for Medium-Range Forecasts (2)(ECMWF).
1.8 Il-KESE jenfasizza l-kontribut importanti tal-ispazju għas-sigurtà u d-difiża. Huwa jisħaq fuq il-bżonn li jiġu kkunsidrati l-ħtiġiet tal-politika ta’ difiża komuni, anke permezz tal-iżvilupp ta’ programmi ġodda ta’ kooperazzjoni u infrastrutturi (3).
1.9 Il-KESE jagħraf il-ħtieġa li jitħares il-valur tal-infrastruttura spazjali billi tiġi żviluppata s-sistema Space Situational Awareness (SSA).
1.10 Fil-qasam tal-esplorazzjoni u l-isfruttament tal-ispazju, jeħtieġ li tissaħħaħ il-kooperazzjoni mal-imsieħba konsolidati tal-UE, bħall-Istati Uniti, ir-Russja u l-Ġappun u, possibbilment, jintlaħqu ftehimiet bilaterali mal-potenzi emerġenti fis-settur tal-ispazju bħaċ-Ċina, l-Indja u l-Brażil.
1.11 Il-kooperazzjoni internazzjonali fis-settur tal-ispazju hija fattur prinċipali mhux biss għall-pomozzjoni tat-teknoloġija u tas-servizzi Ewropej, iżda wkoll għat-tixrid tal-valuri soċjali u umanitarji.
1.12 Ir-riċerka, minbarra li hija valur fundamentali għall-Ewropa, hija importanti ħafna għall-iżvilupp ta’ kapaċità awtonoma tal-Ewropa fil-qasam tat-teknoloġiji ta’ appoġġ fundamentali, li huma meħtieġa biex l-industrija Ewropea ssir kompetittiva fis-suq dinji.
1.13 L-investimenti tal-UE fil-qasam tar-riċerka għandhom ikunu iżjed effikaċi permezz tat-twaqqif ta’ qafas strateġiku komuni għall-finanzjament tar-riċerka u l-innovazzjoni.
2. Introduzzjoni
2.1 Din il-Komunikazzjoni tiddefinixxi l-qafas ġuridiku u l-kuntest ekonomiku, soċjali u strateġiku tal-politika Ewropea dwar l-ispazju, u tistabbilixxi rabta bejn din il-politika u l-għeruq tal-Unjoni Ewropea: id-dispożizzjonijiet tat-Trattat ta’ Lisbona, il-politiki industrijali u tar-riċerka Ewropej u l-politika ta’ difiża komuni.
2.2 Il-Komunikazzjoni tistabbilixxi l-azzjonijiet prijoritarji li jiddefinixxu l-politika tal-UE dwar l-ispazju, tiddeskrivi d-dimensjoni internazzjonali tagħha u teżamina l-esiġenzi tagħha mil-lat ta’ governanza. Għalhekk, il-Komunikazzjoni twitti t-triq lejn id-definizzjoni u l-implimentazzjoni ta’ programm spazjali Ewropew.
2.3 Il-Komunikazzjoni tafferma li l-Kummissjoni ser tressaq proposta dwar programm spazjali Ewropew fl-2011 u tħejji ruħha għall-implimentazzjoni tal-istrateġija proposta (politika industrijali, organizzazzjoni tal-attivitajiet marbuta mal-ispazju).
3. Kummenti ġenerali
3.1 Is-settur tal-ispazju jirrappreżenta madwar 1,1 % tal-baġit tal-Unjoni u madwar 5 % tal-volum tas-settur industrijali Ewropew tal-ajruspazju.
3.2 Minkejja d-dimensjoni żgħira tal-ispazju f’termini relattivi, illum il-ġurnata r-rilevanza ekonomika, strateġika u soċjali tiegħu hija rikonoxxuta bis-sħiħ kemm mill-Kummissjoni kif ukoll mill-Parlament Ewropew: mhux possibbli li nimmaġinaw lill-Ewropa bħala żona ta’ benesseri mingħajr l-appoġġ u l-istimolu li l-preżenza tagħha fuq quddiem nett fis-settur tal-ispazju tirrappreżenta. Minbarra li dan is-settur jiġġenera qligħ ekonomiku sostanzjali (bħala medja d-doppju tal-ammonti investiti, saħansitra 4,5 drabi iżjed, bħal fil-każ tan-Norveġja [sors: Organizzazzjoni għall-Kooperazzjoni u l-Iżvilupp Ekonomiċi (OECD) 2011]), jiġġenera wkoll firxa ta’ applikazzjonijiet insostitwibbli u ta’ utilità soċjali fundamentali: il-meteoroloġija, in-navigazzjoni, il-pożizzjonament, il-kontroll tat-traffiku tal-ajru u tal-flotot, il-ġestjoni tal-agrikoltura u tal-art, l-operazzjonijiet umanitarji u l-ġestjoni tad-diżastri naturali, is-sigurtà nazzjonali u l-kontroll tal-fruntieri, fost affarijiet oħra.
3.3 F’mument ta’ diffikultà ekonomika bħal dan li ninsabu fih bħalissa, li ma nibqgħux ninvestu f’dan is-settur ser ikollu, apparti l-vantaġġi totalment marġinali mil-lat assolut ta’ ffrankar, l-effett gravissimu li jintilef il-wirt ta’ għarfien xjentifiku u ta’ kapaċitajiet industrijali li l-Ewropa bniet f’dan is-settur strateġiku fis-snin li għaddew.
3.4 L-iżvilupp ta’ kapaċità awtonoma tal-Ewropa fil-qasam tat-teknoloġiji ta’ appoġġ u l-aċċess awtonomu tagħha għall-ispazju huma għanijiet ta’ importanza fundamentali, li jitolbu appoġġ attiv.
3.5 Bid-dħul fis-settur tal-ispazju ta’ pajjiżi ġodda bħaċ-Ċina, l-Indja, il-Brażil u oħrajn, l-Ewropa għandha bżonn pjan strateġiku biex iżżomm il-pożizzjoni prominenti tagħha fis-settur tal-ispazju u l-kredibbiltà tagħha fil-konfront tal-imsieħba prinċipali tagħha, b’mod partikolari l-Istati Uniti u r-Russja.
3.6 Il-programmi ewlenin GMES u Galileo jirrappreżentaw għall-Ewropa l-istrument li permezz tiegħu tkompli tkun setgħa prominenti fis-setturi strateġiċi relatati mal-użu tas-sistemi ta’ navigazzjoni bis-satellita u tas-servizzi ġenerati mill-osservazzjoni tad-dinja.
3.7 Waħda mill-kwistjonijiet prijoritarji u li ma tistax tiġi posposta hija li tinstab soluzzjoni għall-problema tal-finanzjament tal-GMES, minħabba r-riskju konkret li l-investiment li l-Ewropa għamlet f’dan il-qasam dan l-aħar deċennju, illum il-ġurnata dejjem iżjed strateġiku, li tosserva d-dinja, ma jintilifx, u minħabba f’hekk l-Ewropa, l-industriji u r-riċerka tagħha jitilfu r-rwol ta’ tmexxija miksub.
3.8 Anke l-programmi tal-esplorazzjoni tal-ispazju, li jikkostitwixxu lok ta’ sperimentazzjoni tat-teknoloġiji tal-futur, jistgħu jkunu fil-periklu fid-dawl tal-kriżi finanzjarja attwali fl-Istati Membri tal-UE. Għalhekk, jeħtieġ li noqogħdu attenti li tiġi żgurata kontinwità f’dan is-settur.
3.9 It-Tabella 1 – sempliċement bħala eżempju u mhux b’mod eżawrjenti – turi l-investiment totali li sar fis-settur tal-ispazju minn uħud mill-Istati Membri li huma wkoll membri tal-ESA fl-2009. Bħala medja, dan l-investiment jikkorrispondi għal ammont bejn iż-0,01 % u ż-0,5 % tal-PDG (data tal-2009, sors: OECD). Il-potenzi l-kbar bħaċ-Ċina, ir-Russja u l-Istati Uniti jinvestu ammonti sostanzjalment ikbar, rispettivament 0,12 %, 0,20 % u 0,31 %. Għar-Russja u ċ-Ċina, din iċ-ċifra saħansitra rduppjat fil-perjodu 2005-2009. Fl-Ewropa, Franza tispikka minħabba investiment perċentwali ogħla, li jammonta għal 0,1 % tal-PDG tal-pajjiż (sors: OECD).
Tabella 1
Il-baġit allokat lis-settur tal-ispazju fl-2009 mill-kontributuri prinċipali tal-ESA
(f’miljuni ta’ EUR) |
||
Pajjiż |
Baġit għas-settur tal-ispazju (4) |
Kontribut għall-ESA (5) |
FR |
1 960 |
(716) |
DE |
1 190 |
(648) |
IT |
685 |
(369) |
UK |
350 |
(269) |
ES |
190 |
(184) |
BE |
170 |
(161) |
Baġit totali tal-ESA għall-2009 |
3 600 |
|
3.10 L-ESA għandha l-għarfien tekniku u l-kapaċità li tfassal u timplimenta programmi fil-qasam tal-ispazju u tħeġġeġ l-iżvilupp ta’ teknoloġiji u applikazzjonijiet ġodda. L-ESA tħaddem hi stess ħafna mis-sistemi li tfassal, b’mod partikolari dawk ta’ natura xjentifika u ta’ riċerka. L-operazzjoni tal-infrastruttura ta’ programmi operattivi prinċipali bħall-Galileo u l-GMES hija l-inkarigu tal-Kummissjoni Ewropea.
3.11 L-EUMETSAT tirrappreżenta element importanti tal-kapaċità operattiva tal-Ewropa.
3.12 Korpi intergovernattivi oħra jinkludu l-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent (EEA) u ċ-Ċentru Ewropew għall-Previżjonijiet Metereoloġiċi fuq Perjodu Medju (ECMWF), partijiet kontraenti tal-ftehim dwar l-użu tad-data u s-servizzi tal-GMES.
4. Kummenti speċifiċi
4.1 Il-politika Ewropea dwar l-ispazju tissejjes fuq sensiela ta’ pilastri li huma l-qafas leġislattiv tagħha u l-kuntest li fih hija stabbilita l-politika industrijali, id-dimensjoni internazzjonali, il-governanza tagħha, ir-relazzjoni mal-politika ta’ sigurtà u ta’ difiża komuni kif ukoll sistema ta’ finanzjament adegwata u sostenibbli.
4.2 Id-dispożizzjonijiet tat-Trattat ta’ Lisbona jiffurmaw il-bażi legali tal-politika Ewropea dwar l-ispazju.
4.2.1 L-Artikolu 189 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) jikkonferixxi lill-UE mandat wiesa’ għad-definizzjoni ta’ politika dwar l-ispazju, u jirrakkomanda wkoll li l-politiki f’dan il-qasam isiru operattivi billi jiġi stabbilit programm spazjali Ewropew.
4.2.2 Il-politika tal-UE dwar l-ispazju u l-programm Galileo huma ġestiti direttament mid-direttorat ġenerali għall-Intrapriża u l-Industrija (DĠ ENTR) fi ħdan il-Kummissjoni Ewropea.
4.2.3 Ir-regolament istituttiv tal-programm GMES (6) jiddefinixxi r-regoli għall-eżekuzzjoni tiegħu u l-baġit maħsub għall-iżvilupp tiegħu u l-fażi inizjali tal-operazzjonijiet fil-perjodu 2011-2013. Il-koordinazzjoni teknika u l-implimentazzjoni tal-komponent spazjali tal-GMES huma inkarigati lill-ESA, li, f’każ ta’ bżonn, tiġi megħjuna mill-EUMETSAT.
4.3 Il-kuntest tal-politika industrijali
4.3.1 Is-settur tal-ispazju jirrappreżenta madwar 5 % tas-settur industrijali tal-ajruspazju fl-Ewropa (iddominat mis-settur ajrunawtiku li jirrappreżenta 92 %). Il-produzzjoni tas-settur kollu tal-ajruspazju fl-Ewropa kienet ta’ madwar EUR 130 biljun, li EUR 6 biljun minnhom kienu marbuta mas-settur tal-ispazju (statistika tal-2008, sors: Ecorys Report to the EC). Il-forza tax-xogħol fis-settur tal-ajruspazju tirrappreżenta madwar 375 elf ħaddiem, u 31 000 minnhom fis-settur tal-ispazju Ewropew (sors: OECD 2011), li l-karatteristika prinċipali tiegħu hija l-kwalifiki għoljin, peress li 35 % tas-settur huwa magħmul minn lawrjati, inġiniera u maniġers.
4.3.2 Ir-rwol tal-industrija tal-ispazju fl-innovazzjoni, b’mod partikolari fl-iżvilupp ta’ teknoloġiji u materjali ġodda huwa insostitwibbli.
4.3.3 Il-kuntest industrijali li fih hija stabbilita l-politika Ewropea dwar l-ispazju huwa l-Istrateġija Ewropa 2020.
4.3.4 L-inizjattiva ewlenija ta’ din l-istrateġija, indirizzata fil-Komunikazzjoni ” COM(2010) 614 finali/4, tiddefinixxi l-ispazju bħala “forza ispirattiva għall-innovazzjoni u l-kompetittività għas-servizz taċ-ċittadini”, u tagħmel referenza espliċita għall-programmi Galileo/EGNOS u GMES bħala programmi stabbiliti li l-ikkompletar u l-kontinwazzjoni tagħhom wara l-2013 għandhom jiġu indirizzati fi proposti leġislattivi fl-2011 b’konformità mal-proposti kumplessivi mressqa għall-qafas finanzjarju multiannwali. L-infrastrutturi tal-ispazju huma kkunsidrati bħala strumenti essenzjali għas-sigurtà taċ-ċittadini, u għalhekk jeħtieġ li jiġu protetti. Il-programm Space Situational Awareness (SSA) jissorvelja l-ispazju.
4.3.5 Il-komunikazzjonijiet bis-satellita huma settur ewlieni tal-ispazju; barra minn hekk, jikkontribwixxu biex jintlaħqu l-għanijiet tal-Aġenda Diġitali għall-Ewropa minħabba l-impatt tagħhom fuq it-tixrid tal-broadband.
4.4 Kooperazzjoni internazzjonali
4.4.1 Kif stipulat fir-regolament istituttiv tiegħu, il-programm tal-GMES jirrappreżenta l-kontribut Ewropew għat-twaqqif tal-Global Earth Observation System of Systems (7) (GEOSS), żviluppata fl-ambitu tal-Group on Earth Observations (8) (GEO).
4.4.2 Is-sħubija konkluża mal-Afrika, permezz tal-EGNOS, il-GMES u l-infrastrutturi tat-telekomunikazzjoni, ser tagħmel impatt f’setturi ta’ importanza prinċipali bħall-ġestjoni tar-riżorsi, is-sigurtà, il-kartografija, il-ġeodesija, it-telekomunikazzjoni u l-informazzjoni.
4.4.3 Il-biċċa l-kbira tal-investimenti istituzzjonali fis-settur tal-ispazju jiġu mill-pajjiżi tal-G7, li fl-2009 investew USD 53 biljun (sors: OECD). Biss biss, l-Istati Uniti waħidhom investew USD 44 biljun, li 17-il biljun minnhom huma tan-NASA, filwaqt li l-pajjiżi l-oħra kollha tal-G7 (esklużi l-Istati Uniti) b’kollox investew il-bqija, jiġifieri USD 9 biljun.
4.4.4 Tidher biċ-ċar l-importanza li, flimkien mal-protagonisti tradizzjonali bħall-Istati Uniti, ir-Russja u l-Ġappun, għandhom xi potenzi emerġenti ġodda bħall-Brażil, l-Indja u ċ-Ċina fis-settur spazjali, li l-baġits kollettivi tagħhom marbuta ma’ dan is-settur jilħqu s-somma ta’ USD 7,2 biljun (9). Bħala paragun, il-baġit tal-Federazzjoni Russa huwa ta’ USD 2,5 biljun.
4.4.5 Bħala paragun, il-baġit tal-ESA għall-2009 kien ta’ EUR 3,6 biljun (ara wkoll it-Tabella 1).
4.4.6 L-Ewropa tħaddan politika “libera u miftuħa” dwar it-tixrid tad-data applikata mill-ESA u fis-seħħ fil-programm tal-GMES.
4.5 Governanza
4.5.1 Skont id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 189 tat-TFUE, l-Unjoni “għandha tistabbilixxi relazzjonijiet xierqa mal-Aġenzija Ewropea tal-Ispazju”, minbarra li ssaħħaħ is-sħubija tagħha mal-Istati Membri u tikkoordina l-isforzi meħtieġa għall-esplorazzjoni u l-isfruttament tal-ispazju.
4.5.2 L-ESA hija korp intergovernattiv li dalwaqt ikollu 19-il pajjiż membru. L-adeżjoni mhix riżervata biss għall-Istati Membri tal-UE (pereżempju, l-Isvizzera hija membru tal-ESA) jew dawk strettament Ewropej (il-Kananda kkonkludiet ftehim ta’ sħubija mal-ESA). Il-ġestjoni tar-riżorsi tal-ESA tissejjes fuq il-prinċipju tar-“ritorn ġeografiku” (geographical return) li, permezz tiegħu, l-Istati Membri jingħataw il-kuntratti industrijali b’mod proporzjonat għall-parteċipazzjoni tagħhom fl-ESA. S’issa, dan il-prinċipju għamilha possibbli li jiġu allokati riżorsi importanti min-naħa tal-Istati Membri. Il-ġestjoni tal-persunal issegwi prinċipju simili, dak ta’ “rendiment ġust” (fair return), għalkemm jidher li l-prerekwiżiti tiegħu huma inqas ibbażati b’mod dirett fuq dawk applikati fuq il-kuntratti industrijali, fid-dawl tal-fatt li, fil-prinċipju, il-persunal ma jirrappreżentax jew ma jissodisfax interessi nazzjonali. Fil-fatt, it-tendenza attwali tal-UE hija li teċċedi l-prinċipju tat-total tal-interessi nazzjonali favur valur miżjud Ewropew (10). Fil-każ tal-ESA, u fid-dawl ta’ pjan spazjali Ewropew, dan il-prinċipju jidher partikolarment adegwat.
4.5.3 Il-kooperazzjoni bejn l-ESA u l-UE ġiet definita minn ftehim qafas li daħal fis-seħħ f’Mejju 2004 (ĠU L 261, 6.8.2004). Il-Kummissjoni Ewropea u l-ESA jikkoordinaw l-azzjonijiet tagħhom permezz ta’ segretarjat konġunt magħmul minn amministraturi tal-Kummissjoni Ewropea u tal-eżekuttiv tal-ESA. L-Istati Membri tal-ESA u l-UE jiltaqgħu f’livell ministerjali fil-Kunsill “Spazju”, l-assemblea konġunta tal-Kunsill tal-Unjoni Ewropea u tal-Kunsill tal-Aġenzija Spazjali Ewropea. Il-Kunsill jitħejja mir-rappreżentanti tal-pajjiżi membri li jiltaqgħu fi ħdan il-Grupp ta’ Livell Għoli dwar il-Politika Spazjali. L-ESA għandha uffiċċju ta’ kuntatt fi Brussell inkarigat mit-trawwim ta’ kuntatti mal-istituzzjonijiet Ewropej.
4.5.4 S’issa, il-Kunsill “Spazju” ippermetta l-iżvilupp ta’ relazzjonijiet sodi bejn l-ESA u l-Kummissjoni.
4.5.5 L-EUMETSAT huwa korp intergovernattiv li attwalment huwa magħmul minn 26 pajjiż membru. Il-korp responsabbli għat-teħid ta’ deċiżjonijiet dwaru huwa l-Kunsill, magħmul minn rappreżentanti tas-servizzi meteoroloġiċi tal-pajjiżi msieħba; dawn is-servizzi jiffinanzjaw l-attivitajiet tal-EUMETSAT, billi ssir kontribuzzjoni proporzjonata għad-Dħul Nazzjonali Gross tal-pajjiż membru msieħeb ikkonċernat. Fl-2010, il-baġit tal-korp kien ta’ madwar EUR 300 miljun.
4.5.6 Korpi intergovernattivi oħra jinkludu l-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent (EEA) u ċ-Ċentru Ewropew għall-Previżjonijiet Metereoloġiċi fuq Perjodu Medju (ECMWF), partijiet kontraenti tal-ftehim dwar l-użu tad-data u s-servizzi tal-GMES.
4.6 Riċerka u innovazzjoni
4.6.1 Ir-riċerka hija valur fundamentali fil-kultura Ewropea. Ir-riċerka u l-innovazzjoni jikkontribwixxu għall-ħolqien ta’ postijiet tax-xogħol, għaż-żieda fil-prosperità u t-titjib tal-kwalità tal-għajxien. In-nondipendenza tal-Ewropa fil-qasam tat-teknoloġiji ta’ appoġġ tissejjes fuq l-attività tar-riċerka. Is-settur tal-ispazju huwa settur privileġġjat li fih jinħolqu relazzjonijiet u rabtiet bejn ir-riċerka universitarja, l-innovazzjoni industrijali u l-iżvilupp ta’ teknoloġiji ta’ appoġġ.
4.6.2 Il-finanzjament tar-riċerka fil-qasam tal-ispazju huwa komponent tas-sistemi Ewropej ta’ finanzjament fil-qasam tar-riċerka. Iżda, fil-qasam tal-applikazzjonijiet, il-preżenza Ewropea mhijiex suffiċjenti. U għalhekk hemm bżonn li ssir ħidma biex il-kapaċità tar-riċerka Ewropea twassal għal applikazzjonijiet ġodda u innovattivi.
4.6.3 L-attivitajiet ta’ riċerka tal-UE huma ffinanzjati l-iżjed fi ħdan is-Seba’ Programm Kwadru (2007-2013), li għandu baġit ta’ EUR 50,5 biljun, li madwar 3 % minnhom huma allokati għall-ispazju (=EUR 1,4 biljun).
4.6.4 Fl-ambitu tal-qafas finanzjarju multiannwali propost għall-perjodu 2014-2020, il-fondi ddedikati għar-riċerka u l-innovazzjoni ser jintrabtu flimkien permezz ta’ Qafas Strateġiku Komuni (QSK) għar-riċerka, l-innovazzjoni u l-iżvilupp teknoloġiku (imsejjaħ Horizon 2020), u fil-perjodu ta’ validità tal-QSK (2014-2020) il-fondi ser jammontaw għal EUR 80 biljun.
4.6.5 Fl-Istrateġija Ewropa 2020, l-UE tistabbilixxi l-għan ambizzjuż tat-3 % tal-PDG iddedikat għar-riċerka.
4.7 Sigurtà u difiża komuni
4.7.1 L-infrastrutturi tal-ispazju jipprovdu servizi essenzjali bħas-sigurtà u d-difiża, kif rikonoxxut fil-politika ta’ sigurtà u ta’ difiża komuni, b’mod partikolari fil-qasam tal-prevenzjoni u l-ġestjoni tal-kriżijiet.
4.7.2 Is-sigurtà tal-infrastrutturi tal-ispazju tiġi pperikolata minħabba l-għadd dejjem jikber ta’ residwi spazjali. L-ESA, min-naħa ċivili u l-Aġenzija Ewropea għad-Difiża (European Defence Agency – EDA), min-naħa militari, nedew programmi tal-SSA. L-UE qed taħdem fuq il-kodiċi internazzjonali ta’ kondotta b’rabta mal-attivitajiet fl-ispazju (code of conduct for outer space activities).
4.8 Programm Spazjali Ewropew – Baġit
4.8.1 Fil-Komunikazzjoni analizzata hawnhekk, il-Kummissjoni teżamina l-possibbiltà li tinkludi proposta dwar programm spazjali Ewropew fil-kuntest tal-qafas finanzjarju multiannwali ta’ Ġunju 2011. Il-proposta ta’ baġit tal-UE għall-perjodu 2014-2020, ippreżentata f’Ġunju 2011, hija orjentata lejn l-ilħiq tal-għanijiet tal-Istrateġija Ewropa 2020 (11).
4.8.2 Il-proposta dwar programm spazjali Ewropew ma tissemmiex b’mod ċar b’dan l-isem fil-qafas finanzjarju multiannwali, iżda għall-programmi GMES u Galileo huma previsti d-dispożizzjonijiet li ġejjin:
— |
MFF INTESTATURA 1: Tkabbir intelliġenti u inklużiv – ġew allokati EUR 7 biljun għall-Galileo; |
— |
MHUX INKLUŻ FL-MFF: il-GMES huwa ffinanzjat b’baġit ta’ EUR 5,8 biljun. |
Jidher li din il-proposta ta’ finanzjament tal-GMES lil hinn mill-MFF tmur deċiżament kontra r-rakkomandazzjonijiet magħmula kemm fid-dokument ta’ ħidma tal-persunal tal-Kummissjoni SEC(2011) 868 finali tad-29.6.2011 li jakkumpanja l-Komunikazzjoni “Baġit għall-Ewropa 2020”, kif ukoll fil-konklużjonijiet tal-Kunsill “Kompetittività” tal-UE, adottati fil-31 ta’ Mejju 2011.
4.8.3 Huwa importanti li nifhmu kif il-baġit previst għall-GMES jista’ jkun garantit, biex jiġi evitat il-periklu li jintilef programm vitali għall-kompetittività futura tal-Ewropa fis-settur strateġiku tal-osservazzjoni tad-dinja, u li s’issa kien responsabbli għal deċennju ta’ ħidma u investiment ta’ EUR 3 biljun. Skont dawn l-istess konklużjonijiet tat-3094 Kunsill “Kompetittività” (suq intern, industrija, riċerka u spazju) tal-31 ta’ Mejju 2011, “…il-Kummissjoni ser telabora proposta għall-finanzjament ta’ dawn il-programmi ewlenin [nota tar-relatur: GMES u Galileo] bħala parti mill-Qafas Finanzjarju Pluriennali li jmiss;” u “…peress li ż-żewġ programmi huma programmi Ewropej taħt ir-responsabbiltà tal-UE, huma għandhom ikomplu jiġu ffinanzjati mill-baġit tal-UE”.
4.8.4 L-approċċ indirizzat b’mod ġenerali fil-proposta tal-qafas finanzjarju multiannwali għandu jiġi indirizzat b’mod dettaljat qabel l-aħħar tal-2011 fil-proposti leġislattivi għall-programmi ta’ nfiq u l-istrumenti fl-oqsma ta’ politika individwali.
Brussell, 7 ta’ Diċembru 2011.
Il-President tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew
Staffan NILSSON
(1) Aġenzija Ewropea għall-Ambjent.
(2) Ċentru Ewropew għall-Previżjonijiet Metereoloġiċi fuq Perjodu Medju.
(3) “Il-politika ta’ sigurtà u ta’ difiża komuni għandha tinkludi t-tfassil progressiv ta’ politika ta’ difiża komuni tal-Unjoni. Din sejra twassal għal difiża komuni, meta l-Kunsill Ewropew, li jaġixxi b’mod unanimu, jiddeċiedi hekk. F’dak il-każ dan għandu jirrakkomanda lill-Istati Membri li jadottaw deċiżjoni f’dan is-sens skont il-ħtiġijiet kostituzzjonali rispettivi tagħhom. Il-politika tal-Unjoni skont din it-taqsima m’għandhiex tolqot il-karattru speċifiku tal-politika ta’ sigurtà u difiża ta’ ċerti Stati Membri, u għandha tirrispetta l-obbligazzjonijiet ta’ ċerti Stati Membri, li jqisu li d-difiża komuni tagħhom hija koperta mill-Organizzazzjoni tat-Trattat tan-Nord Atlantiku (NATO), taħt it-trattat tan-Nord Atlantiku u li tkun kompatibbli mal-politika komuni ta’ sigurtà u difiża stabbilita f’dan il-kuntest.” (Trattat dwar l-Unjoni Ewropea, Titolu V, Kapitolu 2, Taqsima 2, Artikolu 42(2).
(4) Sors: OECD;
(5) Sors: ESA
(6) Regolament (UE) Nru 911/2010, ĠU L 276, 20.10.2010, p. 1.
(7) Sistema ta’ sistemi għall-osservazzjoni globali tad-dinja.
(8) Grupp dwar l-osservazzjoni tad-dinja.
(9) Iċ-Ċina: USD 6,1 biljun; l-Indja: USD 861 miljun; il-Brażil: USD 205 miljun.
(10) Ara punt 166 tar-Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tat-8 ta’ Ġunju 2011 dwar “Ninvestu fil-ġejjieni: Qafas Finanzjarju Multiannwali (MFF) ġdid għal Ewropa kompetittiva, sostenibbli u inklużiva”: “…(i)l-mod kif evolviet is-sistema tar-riżorsi proprji, li gradwalment issostitwixxiet ir-riżorsi proprji ġenwini bl-hekk imsejħa ‘kontributi nazzjonali’, iqiegħed enfasi sproporzjonata fuq il-bilanċi netti bejn l-Istati Membri biex b’hekk jikkontradixxi l-prinċipju tas-solidarjetà tal-UE, ixejjen l-interess komuni Ewropew u jinjora b’mod ġenerali l-valur miżjud Ewropew; …”.
(11) COM(2011) 500 finali/2, “Baġit għall-Ewropa 2020”, Parti I.