2.2.2017   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 34/31

Εισηγήτρια: η

κ. Madi SHARMA

Συνεισηγητής: ο

κ. Dirk JARRÉ

1.1.

Η Ευρώπη διαδραμάτιζε ανέκαθεν καθοριστικό ρόλο στην παραγωγή, στην καινοτομία και στην ανάπτυξη προϊόντων προσωπικής φροντίδας, σωματικής υγιεινής και καλλωπισμού. Πιο πρόσφατα, η ηγετική της θέση στον κλάδο άρχισε σταδιακά να κλονίζεται λόγω του παγκόσμιου ανταγωνισμού και του πλαισίου συνθηκών που δεν συνεκτιμά ούτε την πίεση που ασκείται από την τεχνολογική καινοτομία ούτε την εμπορική πραγματικότητα εντός της οποίας πρέπει να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα.

1.2.

Η παρούσα γνωμοδότηση εξετάζει το θέμα της ενίσχυσης του ευρωπαϊκού βιομηχανικού τομέα προϊόντων προσωπικής φροντίδας, σωματικής υγιεινής και καλλωπισμού, και πιο συγκεκριμένα των προϊόντων που υπάγονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1223/2009 για τα καλλυντικά προϊόντα. Ως «καλλυντικό προϊόν» νοείται κάθε ουσία ή μείγμα που προορίζεται να έλθει σε επαφή με εξωτερικά μέρη του ανθρώπινου σώματος (επιδερμίδα, τριχωτό του σώματος και της κεφαλής, νύχια, χείλη και εξωτερικά γεννητικά όργανα) ή με τα δόντια και τους βλεννογόνους της στοματικής κοιλότητας, με αποκλειστικό ή κύριο σκοπό τον καθαρισμό τους, τον αρωματισμό τους, τη μεταβολή της εμφάνισής τους, την προστασία τους, τη διατήρησή τους σε καλή κατάσταση ή τη διόρθωση των σωματικών οσμών. Αντιθέτως, κάθε ουσία ή μείγμα που προορίζεται να ληφθεί από το στόμα, με εισπνοή, με ένεση ή με εμφύτευση στο ανθρώπινο σώμα δεν θεωρείται καλλυντικό προϊόν.

1.3.

Οι κλάδοι που δραστηριοποιούνται στα χαρτιά υγείας, στα χαρτομάντιλα και στις πάνες υγιεινής κάθε είδους δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού για τα καλλυντικά προϊόντα· ωστόσο θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν σε πολλές από τις συστάσεις λόγω της προστιθεμένης αξίας των κλάδων αυτών στον κλάδο της προσωπικής υγιεινής.

1.4.

Η γνωμοδότηση δεν πραγματεύεται τα φαρμακευτικά προϊόντα, τα τατουάζ, το μόνιμο μακιγιάζ, τις υπηρεσίες αισθητικής, τα προϊόντα που χορηγούνται μέσω χειρουργικής επέμβασης ή τα εργαλεία, ούτε τα προϊόντα για τη φροντίδα της επιδερμίδας των ζώων. Εντούτοις, η ΕΟΚΕ συστήνει να εξεταστούν όλα αυτά σε χωριστό έγγραφο λόγω των αυξανόμενων ανησυχιών των καταναλωτών σχετικά με τις επιβλαβείς χημικές ουσίες.

1.5.

Παρ’ ότι η ικανότητα καινοτομίας των εξειδικευμένων επιχειρήσεων της Ευρώπης είναι εντυπωσιακή, η καινοτομία αυτή καθαυτή και, ως εκ τούτου, η παραγωγή και η εμπορευματοποίηση ευρωπαϊκών εφευρέσεων έχουν μεταφερθεί σε άλλα μέρη του κόσμου, προκαλώντας σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Η διαμόρφωση ευνοϊκού περιβάλλοντος για την υπέρβαση της «βιομηχανίας 4.0», με βάση την εξελιγμένη βιοτεχνολογική πρόοδο και μέσω κατάλληλων στρατηγικών, θα οδηγήσει σε σημαντικές συνεισφορές στην επανεγκατάσταση των βιομηχανιών και στην ανάπτυξη νέων προϊόντων.

1.6.

Η ΕΟΚΕ προβαίνει στις ακόλουθες ειδικές συστάσεις για τον τομέα, δεχόμενη ότι είναι ήδη καλά ρυθμιζόμενος ώστε να διασφαλίζονται η προστασία και η ασφάλεια του καταναλωτή. Ως εκ τούτου, θεωρείται περιττή η θέσπιση συμπληρωματικής νομοθεσίας, αν και θα μπορούσε να εξεταστεί το ενδεχόμενο βελτίωσης της διαφάνειας μέσω των εξής:

2.1.

Τα καλλυντικά προϊόντα και τα προϊόντα προσωπικής φροντίδας αποτελούν απαραίτητα στοιχεία της καθημερινής ζωής πάνω από 500 εκατ. ευρωπαίων καταναλωτών όλων των ηλικιακών ομάδων. Τα προϊόντα ποικίλλουν από προϊόντα καθημερινής υγιεινής, όπως σαπούνι, σαμπουάν, αποσμητικά και οδοντόπαστα, μέχρι πολυτελή προϊόντα καλλωπισμού, όπως αρώματα και μακιγιάζ. Η αξία του τομέα αποτιμάται στα 77 δισεκατ. ευρώ (2015) και ήταν ένας από τους λίγους που δεν επλήγη από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Η ΕΕ έχει καθιερωθεί ως παγκόσμιος ηγέτης στον κλάδο και κυρίαρχος εξαγωγέας καλλυντικών προϊόντων. Οι εμπορικές συναλλαγές εκτός Ευρώπης ανήλθαν σε 17,2 δισεκατ. ευρώ το 2015.

2.2.

Η αναγνώριση της επωνυμίας στον τομέα των καλλυντικών προϊόντων είναι σημαντική λόγω του μεγάλου ανταγωνισμού. Η πίστη των πελατών βασίζεται στην αξιόπιστη διαφήμιση, στην ποιότητα, στην ασφάλεια και στην ανάπτυξη νέων προϊόντων και μπορεί να συγκριθεί με τη βιομηχανία μόδας, η οποία έχει μεταβαλλόμενες τάσεις ανάλογα με την εποχή.

2.3.

Ο κλάδος απαρτίζεται από εταιρείες κάθε μεγέθους, με πάνω από 4 600 ΜΜΕ (μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις) στον τομέα καλλυντικών προϊόντων στην Ευρώπη. Το μερίδιο των ΜΜΕ εκτιμάται στο 30 % της αγοράς, αλλά σε ορισμένα κράτη μέλη φτάνει έως και στο 98 %. Το χαρτοφυλάκιο προϊόντων κυμαίνεται από τουλάχιστον 20 000 προϊόντα για τις μεγάλες εταιρείες έως 160 περίπου για τις μικρότερες. Ένας μεγάλος κατασκευαστής καλλυντικών προϊόντων διαθέτει χαρτοφυλάκιο περίπου 2 000 συστατικών και οι ΜΜΕ 600, ενώ κάθε εταιρεία προσθέτει περίπου 4 % νέα συστατικά ετησίως. Αυτά τα νέα συστατικά έχουν σημαντική επίδραση στην κερδοφορία και στη μεγέθυνση.

2.4.

Τουλάχιστον 2 εκατ. άτομα απασχολούνται σε ολόκληρη την αλυσίδα προστιθέμενης αξίας ανά την Ευρώπη, από την παρασκευή έως το λιανικό εμπόριο. Μόνο ο κλάδος της παρασκευής απασχολούσε 152 000 εργαζομένους το 2015 (1), με τις γυναίκες εργαζόμενες (56 %) να υπερτερούν αριθμητικά κατά τι των ανδρών (44 %). Την τελευταία πενταετία η άμεση και έμμεση απασχόληση στον κλάδο αυξήθηκε κατά 2,3 %, ποσοστό που αντιστοιχεί σε πάνω από 39 000 θέσεις εργασίας (2).

2.5.

Το 2015 οι δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη (Ε & Α) εκτιμώνται στα 1,27 δισεκατ. ευρώ. Το στοιχείο αυτό ποικίλλει πολύ ανά χώρα. Ο κλάδος απασχολεί πάνω από 26 000 επιστήμονες που ερευνούν νέα επιστημονικά πεδία, εργάζονται με νέα συστατικά, αναπτύσσουν παρασκευάσματα και διεξάγουν αξιολογήσεις ασφάλειας, με αποτέλεσμα να έχουμε έναν εντυπωσιακό αριθμό διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στην ΕΕ κάθε χρόνο.

2.6.

Η αξία της βιομηχανίας χάρτου, και ιδίως του χάρτου υγιεινής, στην ΕΕ υπερβαίνει τα 10 δισεκατ. ευρώ ετησίως και αντιπροσωπεύει το 25 % της παγκόσμιας αγοράς χαρτομάντιλων. Η αυξημένη χρήση ποιοτικών προϊόντων χαρτιού όπως χαρτοπετσέτες, χαρτομάντιλα, χαρτί υγείας κ.λπ. είναι σημαντικό στοιχείο της βελτιωμένης ποιότητας ζωής και των εν γένει συνθηκών υγιεινής εντός και εκτός σπιτιού και, ως εκ τούτου, αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τον τομέα της προσωπικής φροντίδας.

2.7.

Στον τομέα καλλυντικών στην ΕΕ πιστώνεται η ανάληψη ηγετικού ρόλου στην πλήρη απαγόρευση των δοκιμών σε ζώα, παράλληλα με την προώθηση της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας. Η σημερινή αγορά κινείται με γνώμονα την ασφάλεια όσο και την καινοτομία, με νέα χρωματολόγια, εξειδικευμένες θεραπείες για το δέρμα, αντιγηραντικά προϊόντα και μοναδικά παρασκευάσματα. Οι καταναλωτές απαιτούν διαρκώς περισσότερες επιλογές, μεγαλύτερη εξατομίκευση και ακόμη περισσότερη αποτελεσματικότητα. Στην προσπάθεια να ανταποκρίνονται αποτελεσματικότερα στις προτιμήσεις και στις προσδοκίες των χρηστών, οι ομάδες και οι οργανώσεις καταναλωτών συμμετέχουν τακτικά στα πρώιμα στάδια ανάπτυξης.

3.1.

Η εποπτεία των συστατικών και των κριτηρίων δοκιμών —συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης των δοκιμών σε ζώα—, η περιβαλλοντική προστασία και η επισήμανση υπόκεινται στη νομοθεσία και στις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ. Το κανονιστικό πλαίσιο για την πρόσβαση στην αγορά, οι διεθνείς εμπορικές σχέσεις και η κανονιστική σύγκλιση παρακολουθούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

3.2.

Ο κανονισμός για τα καλλυντικά προϊόντα [κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1223/2009] τέθηκε σε ισχύ το 2013, αντικαθιστώντας την οδηγία 76/768/ΕΟΚ, που είχε εκδοθεί το 1976. Στόχος του είναι η εναρμόνιση των κανόνων για την επίτευξη μιας εσωτερικής αγοράς καλλυντικών προϊόντων και υψηλού επιπέδου προστασίας της ανθρώπινης υγείας.

3.3.

Ανεξάρτητα από τις διεργασίες παραγωγής ή τους διαύλους διανομής, τα καλλυντικά προϊόντα που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ πρέπει να είναι ασφαλή. Ο κανονισμός για τα καλλυντικά προϊόντα (συμπεριλαμβανομένων των παραρτημάτων του) και οι τροποποιήσεις του περιέχουν τις κανονιστικές απαιτήσεις και τους περιορισμούς που ισχύουν για όλες τις ουσίες που χρησιμοποιούνται στα καλλυντικά. Ο «υπεύθυνος» ενός καλλυντικού προϊόντος είναι αρμόδιος για την ασφάλεια του προϊόντος και πρέπει να μεριμνά ώστε το προϊόν να υποβάλλεται σε επιστημονική αξιολόγηση ασφαλείας από εμπειρογνώμονα πριν από την πώλησή του. Μια βάση δεδομένων με πληροφορίες για τις ουσίες και τα συστατικά των καλλυντικών προϊόντων, η CosIng, παρέχει εύκολη πρόσβαση σε δεδομένα σχετικά με τις εν λόγω ουσίες. Η εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της ανθρώπινης υγείας και της ασφάλειας των καταναλωτών συνεπάγεται επίσης ότι οι αρμόδιες επιστημονικές επιτροπές θα πρέπει να λαμβάνουν ιδιαίτερα υπόψη τους δυνητικούς κινδύνους για την υγεία σε συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες (π.χ. κομμωτές/κομμώτριες και αισθητικούς) οι οποίες χρησιμοποιούν τα καλλυντικά προϊόντα σε καθημερινή βάση, ιδίως στο πλαίσιο των επαγγελματικών τους δραστηριοτήτων, και ως εκ τούτου εκτίθενται σε αυτά περισσότερο απ’ ό,τι το ευρύ κοινό.

4.1.

Για να παραμείνουν ανταγωνιστικοί, οι κατασκευαστές πρέπει να καινοτομούν διαρκώς, έτσι ώστε να ανακαλύπτουν νέα συστατικά, να αξιοποιούν τα υφιστάμενα συστατικά σε νέες εφαρμογές και να δημιουργούν πιο εξατομικευμένα προϊόντα. Ωστόσο δεν μπορούν να εργάζονται απομονωμένοι, επομένως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι εθνικές κυβερνήσεις και λοιποί συναρμόδιοι, ιδίως οι εκπρόσωποι των καταναλωτών και των εργαζομένων, οφείλουν να συνεργάζονται για τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος ευνοϊκού για την ανάπτυξη.

4.2.

Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει ότι οι βασικές προκλήσεις μεγέθυνσης στον τομέα είναι συγκρίσιμες με εκείνες όλων των βιομηχανικών κλάδων και προβαίνει στις ακόλουθες συστάσεις ειδικά για τους τομείς των προϊόντων προσωπικής φροντίδας και καλλυντικών:

4.2.1.

Η μεγαλύτερη σύγκλιση στον τομέα της μηχανικής βιολογικών επιστημών —συμπεριλαμβανομένης της προσέγγισης της έρευνας των γονιδιωμάτων με τον τομέα καλλωπισμού και φροντίδας— θα υποστηρίξει καλύτερα την αύξηση της ποικιλομορφίας των προϊόντων. Μολονότι το δέρμα αποτελεί το μεγαλύτερο όργανο του ανθρώπινου σώματος, η διάκριση μεταξύ της επιδερμικής χρήσης καλλυντικών και των αντίστοιχων θεραπειών με ιατρικά προϊόντα τείνει να εξαφανιστεί. Ορισμένες επιπτώσεις όπως ερεθισμοί, αλλεργίες και καρκίνοι του δέρματος πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη. Πρωτοβουλίες όπως η σύμπραξη «EIT Health» (ΕΙΚΤ Υγεία) (3) καλύπτουν βασικούς τομείς της υγειονομικής περίθαλψης, όπως η φαρμακευτική, η ιατρική τεχνολογία, η βιοτεχνολογία και η ψηφιακή υγεία, και αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα συνεργασίας. Τα καλλυντικά προϊόντα συντείνουν στην καλύτερη προσωπική υγιεινή, ωφελούν την ευζωία ή ακόμη είναι δηλωτικά του τρόπου ζωής (με θετική επίδραση που δεν αποτυπώνεται σε κανονισμούς, όπως η μείωση του άγχους, η τόνωση της αυτοπεποίθησης και η βελτίωση του ύπνου). Αν και τα καλλυντικά δεν συγκαταλέγονται στα φαρμακευτικά προϊόντα, βασίζονται ωστόσο σε προηγμένες επιστημονικές έρευνες με αντικείμενο το δέρμα και τη λειτουργία του. Επομένως η πρόοδος σε άλλα πεδία της επιστήμης της βιολογίας —ιδίως στη φαρμακοβιομηχανία— μπορεί συμβάλει στη βελτίωση των καλλυντικών. Θα πρέπει λοιπόν να ενθαρρύνεται η συνεργασία στην έρευνα, έτσι ώστε να δίνεται έμφαση στην εξατομίκευση και στην παρασκευή ειδικών προϊόντων τρόπου ζωής και ευζωίας.

4.2.2.

Η βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ μεγάλων και μικρών εταιρειών, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη εξειδικευμένων στον τομέα αυτό φυτωρίων επιχειρήσεων (4) ή συνεργατικών σχηματισμών θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη. Όλα τα καλλυντικά προϊόντα υπόκεινται σε επιστημονικές αξιολογήσεις της ασφάλειας από εμπειρογνώμονες προτού διατεθούν προς πώληση στην αγορά, στοιχείο που μπορεί να δρα περιοριστικά από διοικητικής και οικονομικής άποψης για τις μικρότερες επιχειρήσεις. Αν και είναι σημαντικό να διατηρηθούν οι αξιολογήσεις της ασφάλειας, θα πρέπει οι μικρότερες καινοτόμες εταιρείες να υποστηρίζονται με διάφορα επιχειρηματικά μέτρα κατά την περίοδο ανάπτυξης μεταξύ της διαδικασίας καινοτομίας, της ανάπτυξης νέων προϊόντων και της επιτυχούς διάθεσης του τελικού προϊόντος στην αγορά, έτσι ώστε να μειώνεται ο κίνδυνος αποτυχίας. Τέτοια μέτρα μπορούν να είναι η βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών μέσω μεταφοράς τεχνολογίας και γνώσεων, η συνεργασία για την αξιοποίηση των επενδυτικών ευκαιριών, οι αναλύσεις μείωσης του κόστους, καθώς και η διευκόλυνση της χρηματοδότησης (5). Επιπλέον, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να αλλάξουν νοοτροπία όσον αφορά την κατασκευή, υποστηρίζοντας την τοπική παραγωγή και τη δημιουργία θέσεων εργασίας στην Ευρώπη.

4.2.3.

Η καλύτερη κατανόηση της αγοράς και η παροχή δεδομένων από την πανεπιστημιακή κοινότητα, τη βιομηχανία και τους καταναλωτές θα ενισχύσουν την ανάπτυξη μέσω της μεταφοράς γνώσης. Οι προτιμήσεις όσον αφορά την προσωπική φροντίδα έχουν μετατεθεί προς τα βιολογικά και φυσικά προϊόντα, τα αντηλιακά προστασίας από την υπεριώδη ακτινοβολία UVΒ και UVΑ και τα προϊόντα πρόληψης και καταπολέμησης της γήρανσης, με αποτέλεσμα την επέκταση του πεδίου της καινοτομίας. Σήμερα η καινοτομία στο αντικείμενο της εμμηνόπαυσης και της γήρανσης προσφέρουν ένα πεδίο ανάπτυξης για τον τομέα των προϊόντων καλλωπισμού, με στόχο την πώληση σε σημαντικό αριθμό ατόμων προϊόντων που τα βοηθούν να δείχνουν και να νιώθουν καλύτερα. Χάρη στην επιστημονική και τεχνολογική πρόοδο στον προσδιορισμό της αλληλουχίας του ανθρώπινου γονιδιώματος και στην πρόοδο που έχει σημειωθεί στην κατανόηση των διαφόρων λειτουργιών του και της απόλυτης ατομικότητάς του, το μέλλον της βιομηχανίας καλλυντικών θα βασιστεί σε πολύ μεγάλο βαθμό στην ακραία εξατομίκευση των προϊόντων. Υπό αυτό το πρίσμα, η έρευνα και οι επενδύσεις, σε συνεργασία με τα ιατρικά επαγγέλματα και τον πανεπιστημιακό χώρο, αποτελούν βασικό ζήτημα για τον τομέα.

4.2.4.

Η ενθάρρυνση της μεγαλύτερης συμμετοχής των εργαζομένων. Οι εργαζόμενοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της καινοτομίας προϊόντων, δεδομένου ότι συμμετέχουν στην επισκόπηση του τομέα ήδη από το στάδιο της ανάπτυξης του προϊόντος έως και την καταγραφή των παρατηρήσεων των καταναλωτών. Επομένως, έχοντας πιο ενεργό ρόλο στις διαβουλεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της προαγωγής του επιχειρηματικού πνεύματος στο πλαίσιο των εταιρειών, θα μπορούσαν να στηρίξουν την ανάπτυξη της επιχείρησης. Ο κλάδος είναι διαφοροποιημένος όσον αφορά τις ευκαιρίες απασχόλησης και θα καταστεί ελκυστικότερος με τη βελτίωση της επικοινωνίας για την επίδειξη των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων που απαιτούνται για την τρέχουσα όσο και για τη μελλοντική ανάπτυξη. Περισσότεροι από 514 000 σπουδαστές βιοεπιστημών ανά την Ευρώπη (6) προάγουν με το έργο τους την έρευνα και δημιουργούν νέες ευκαιρίες για ενισχυμένη συνεργασία σε όλους τους τομείς. Κι εδώ, η συνεργασία μεταξύ των πανεπιστημίων και του τομέα θα βοηθήσει στην προσέλκυση ευρύτερου φάσματος εργαζομένων.

4.2.5.

Συνεπώς, για τη διατήρηση της ανάπτυξης είναι απαραίτητα τα εξής: πλαίσιο για την έρευνα και την ανάπτυξη, επενδύσεις, δαπάνες για Ε & Α και πλαίσιο για την ασφάλεια. Θα μπορούσε να εξεταστεί η χρήση ιδιωτικών και δημόσιων μηχανισμών χρηματοδότησης για Ε & Α, καταχωρίσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και ανάπτυξη νέων προϊόντων για παρασκευή εντός της ΕΕ.

4.2.6.

Οι παραβιάσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και τα προϊόντα παραποίησης/απομίμησης απειλούν σοβαρά την κερδοφορία τόσο των μεγάλων όσο και των μικρών εταιρειών της ΕΕ, καθώς και την υγεία των καταναλωτών. Το 2006 οι απομιμήσεις αρωμάτων και καλλυντικών κόστισαν στην ΕΕ 3 δισεκατ. ευρώ σε διαφυγόντα κέρδη. Η προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας για τις επωνυμίες θα μπορούσε να κατοχυρωθεί με την αναγραφή στο προϊόν της χώρας παρασκευής του.

4.2.7.

Δέσμευση για κανονιστικές ρυθμίσεις «βάσει κινδύνου»: Επί του παρόντος, οι ουσίες δεν ρυθμίζονται με κριτήριο τις εγγενείς ιδιότητές τους (π.χ. ερεθιστικές), αλλά με κριτήριο το κατά πόσον η ιδιότητα της ουσίας θα εκδηλωθεί όντως σε πραγματικές συνθήκες χρήσης (π.χ. αν χρησιμοποιείται σε συγκέντρωση κάτω του ορίου ερεθισμού). Η προσέγγιση αυτή είναι δυνατή διότι η χρήση καλλυντικών προϊόντων ορίζεται σαφώς και είναι δυνατή η διεξαγωγή ολοκληρωμένων εκτιμήσεων κινδύνου. Αυτό διαφέρει από τη νομοθεσία για τα χημικά προϊόντα (χωρίς προσδιορισμένη χρήση), όπου οι εγγενείς ιδιότητες «επικινδυνότητας» αποτελούν το βασικό κριτήριο της νομοθεσίας. Είναι καίριας σημασίας για τη μελλοντική ικανότητα καινοτομίας και ανάπτυξης της βιομηχανίας να διατηρηθεί στη νομοθεσία και στις πολιτικές της ΕΕ μια κατάλληλη διάκριση μεταξύ επικινδυνότητας και κινδύνου.

4.2.8.

Προώθηση ειδικών ανά επικράτεια συστατικών. Η διευκόλυνση της έρευνας και της πιστοποίησης ειδικών ανά περιφέρεια φυσικών προϊόντων μέσω της προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης (7) (π.χ.: «Immortelle της Κορσικής») θα επιτρέψει την προώθηση περιφερειακών προϊόντων της ΕΕ που θα προσδίδουν έμφαση σε τοπικά εμπορεύματα και βιοτεχνικά προϊόντα. Επί του παρόντος, για τους επιχειρηματίες και τις ΜΜΕ είναι απαγορευτικό το κόστος ανίχνευσης ισοτόπων ή εργαστηριακής ανάλυσης των φυσικών προϊόντων.

4.2.9.

Απαγόρευση χρήσης πειραματόζωων: Με τον κανονισμό για τα καλλυντικά θεσπίζονται απαγορεύσεις δοκιμών (απαγόρευση των δοκιμών τελικών καλλυντικών προϊόντων και συστατικών καλλυντικών προϊόντων σε ζώα) και απαγορεύσεις διάθεσης στην αγορά (απαγόρευση της διάθεσης στην αγορά της ΕΕ τελικών καλλυντικών προϊόντων και συστατικών τα οποία έχουν δοκιμαστεί σε ζώα). Μολονότι η άρση αυτών των απαγορεύσεων δεν κρίνεται σκόπιμη, οι παραγωγοί έρχονται αντιμέτωποι με τις ακόλουθες προκλήσεις όσον αφορά την καινοτομία, την ανάπτυξη νέων προϊόντων και τις εξαγωγές:

4.2.10.

Διαχείριση πόρων και αποβλήτων: Η αύξηση του πληθυσμού και της κατανάλωσης καθώς και η εξάντληση των πόρων, ιδίως των υδάτων, είναι ζητήματα που προκαλούν ανησυχία τόσο στους καταναλωτές όσο και στον τομέα όσον αφορά τη βιώσιμη κατανάλωση και την εταιρική κοινωνική ευθύνη. Η παραγωγή φιλικών προς το περιβάλλον προϊόντων που λαμβάνει υπόψη τη διαχείριση των αποβλήτων και των πόρων αποτελεί προτεραιότητα για τον τομέα. Η δέσμη μέτρων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κυκλική οικονομία και οι κατευθυντήριες γραμμές της Cosmetics Europe για τις εταιρείες καλλυντικών προϊόντων, και ιδίως τις ΜΜΕ (2012) είναι πολύτιμες, αλλά χρειάζονται περαιτέρω μέτρα, καθώς ορισμένα σημαντικά προβλήματα εξακολουθούν να υφίστανται. Με το ζήτημα της διαφύλαξης των πόρων συνδέεται η ανάγκη προστασίας της βιοποικιλότητας ως κοινού αγαθού για την παρούσα και τις μελλοντικές γενιές. Η αναζήτηση νέων προϊόντων δεν πρέπει να γίνεται σε βάρος των αυτόχθονων πληθυσμών και της πνευματικής τους παραγωγής. Κρίνεται ευεργετική και σαφώς απαραίτητη η διάδοση των αρχών του θεμιτού εμπορίου και των κωδίκων περιβαλλοντικής συμπεριφοράς στις επιχειρήσεις του τομέα. Εξίσου σημαντική είναι η στάση των καταναλωτών, οι οποίοι πρέπει να απορρίπτουν τα προϊόντα που παρασκευάζονται κατά τρόπο αντίθετο προς τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης.

4.2.11.

Βελτιωμένη διαφάνεια: Η εποπτεία της αγοράς είναι καίρια για τη διασφάλιση της προστασίας των καταναλωτών. Η αύξηση της συνεργασίας σε εθνικό επίπεδο μεταξύ των εθνικών αρχών προστασίας του καταναλωτή, των συναφών οργανώσεων καταναλωτών, των χρηστών και των επαγγελματιών από τους κλάδους της υγείας θα αυξήσει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και τη διαφάνεια. Οι διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη θα πρέπει να γίνονται καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας καινοτομίας και ανάπτυξης προϊόντων. Χάρη στην κοινοποίηση προϊόντων μέσω του συστήματος RAPEX, οι καταναλωτές μπορούν να ζητούν βελτίωση της ασφάλειας σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, αλλά επιμένουν ότι η κοινοποίηση σοβαρών κινδύνων πρέπει να γίνεται το συντομότερο δυνατόν. Οι καταναλωτές δηλώνουν ότι απαιτείται μεγαλύτερη διαφάνεια ως προς τα εξής:

4.2.12.

Οι ευκαιρίες που παρέχουν οι νέες αγορές (καθώς και οι ευκαιρίες που αναδύονται από τις μεταβαλλόμενες καταναλωτικές συνήθειες, όπως ηλεκτρονικό εμπόριο και απευθείας πωλήσεις) διαμορφώνουν νέα πρότυπα πώλησης παράλληλα με το διασυνοριακό εμπόριο. Στα αρχικά ευρήματα μιας έρευνας στον τομέα του ηλεκτρονικού εμπορίου διαπιστώθηκε ότι οι μισές εταιρείες που συμμετείχαν στην έρευνα από τον τομέα των καλλυντικών προϊόντων και της υγείας στην ΕΕ δεν ασκούσαν διασυνοριακή δραστηριότητα. Αν και οι εταιρείες καλλυντικών έχουν προσαρμοστεί στην ψηφιακή εποχή, η δραστηριότητά τους περιορίζεται εξαιτίας εξειδικευμένων εθνικών κανονιστικών απαιτήσεων, όπως η υποχρέωση επισήμανσης στη γλώσσα της εκάστοτε χώρας, οι νόμοι ως προς τη χρήση πειραματόζωων και η επαγρύπνηση για τα καλλυντικά προϊόντα.

4.2.13.

Εμπορικοί φραγμοί: Η ΕΕ έχει να επιδείξει ικανοποιητικό εμπορικό πλεόνασμα στον τομέα των καλλυντικών προϊόντων, ωστόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να συνεχίσει να ασκεί πιέσεις για σύγκλιση σε φόρουμ όπως το «International Cooperation on Cosmetics Regulation» και στις εμπορικές διαπραγματεύσεις όπου η σχετική ενωσιακή νομοθεσία έχει αναχθεί σε διεθνή προδιαγραφή. Ο κανονισμός της ΕΕ για τα καλλυντικά προϊόντα εξακολουθεί να αποτελεί πηγή έμπνευσης σε θέματα ασφάλειας καταναλωτών στις αναδυόμενες περιοχές του πλανήτη (Σύνδεσμος Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας, Ρωσία, Λατινική Αμερική, Κίνα). Το γεγονός αυτό δίνει την ευκαιρία στις ρυθμιστικές αρχές της ΕΕ και στον ίδιο τον τομέα να συμβάλλουν στη θέσπιση κανονιστικών πλαισίων στις βασικές εξαγωγικές αγορές, τα οποία θα είναι άκρως συμβατά με το πλαίσιο της ΕΕ.