20.12.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 347/924

(1)

Ενόψει της σημαντικής αύξησης του αριθμού, της σοβαρότητας και της έντασης των φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών τα τελευταία χρόνια και σε περίπτωση μελλοντικών καταστροφών πιο ακραίων και πιο πολύπλοκων με ακόμα πιο εκτεταμένες και μακροπρόθεσμες συνέπειες, λόγω, ιδίως, της κλιματικής αλλαγής και των πιθανών αλληλεπιδράσεων μεταξύ διαφόρων φυσικών και τεχνολογικών κινδύνων, καθίσταται ολοένα σημαντικότερη η θέσπιση ολοκληρωμένης προσέγγισης όσον αφορά τη διαχείριση καταστροφών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να προαγάγει την αλληλεγγύη και θα πρέπει να υποστηρίζει, να συμπληρώνει και να διευκολύνει το συντονισμό των δράσεων των κρατών μελών στον τομέα της πολιτικής προστασίας προκειμένου να ενισχύεται η αποτελεσματικότητα των συστημάτων πρόληψης, ετοιμότητας και αντιμετώπισης των φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών.

(2)

Με την απόφαση 2001/792/ΕΚ, Ευρατόμ του Συμβουλίου (2), η οποία αναδιατυπώθηκε με την απόφαση 2007/779/ΕΚ, Ευρατόμ του Συμβουλίου (3) δημιουργήθηκε κοινοτικός μηχανισμός πολιτικής προστασίας. Η χρηματοδότηση του εν λόγω μηχανισμού εξασφαλίστηκε με την απόφαση 2007/162/ΕΚ, Ευρατόμ του Συμβουλίου (4), που θέσπισε χρηματοδοτικό μέσο πολιτικής προστασίας («Χρηματοδοτικό μέσο»). Προβλέπει τη χρηματοδοτική στήριξη της Ένωσης, τόσο ως συμβολή στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της αντιμετώπισης μειζόνων καταστάσεων έκτακτης ανάγκης όσο και ως συμβολή στην ενίσχυση των μέτρων πρόληψης και ετοιμότητας για κάθε είδους καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένης της συνέχειας των μέτρων που ελήφθησαν προηγουμένως δυνάμει της απόφασης 1999/847/ΕΚ του Συμβουλίου (5). Το χρηματοδοτικό μέσο λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2013.

(3)

Η προστασία που πρέπει να εξασφαλισθεί με τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της Ένωσης («Μηχανισμός της Ένωσης») θα πρέπει να καλύπτει κατά πρώτο λόγο τους πολίτες, αλλά και το περιβάλλον και τις περιουσίες, συμπεριλαμβανομένης της πολιτιστικής κληρονομιάς, από όλων των ειδών τις φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές, συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών καταστροφών, της θαλάσσιας ρύπανσης και σοβαρών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας που σημειώνονται εντός και εκτός της Ένωσης. Βοήθεια πολιτικής προστασίας και κάθε άλλη βοήθεια έκτακτης ανάγκης στο πλαίσιο του μηχανισμού της Ένωσης μπορεί να απαιτηθεί σε όλες τις εν λόγω καταστροφές για να συμπληρωθούν οι ικανότητες αντιμετώπισης καταστροφών της πληγείσας χώρας. Όσον αφορά καταστροφές λόγω τρομοκρατικών ενεργειών και πυρηνικών ή ραδιολογικών ατυχημάτων, ο μηχανισμός της Ένωσης θα πρέπει να καλύπτει μόνο τις δράσεις ετοιμότητας και αντιμετώπισης καταστροφών που εμπίπτουν στο πεδίο πολιτικής προστασίας.

(4)

Ο μηχανισμός της Ένωσης θα πρέπει επίσης να συμβάλει στην εφαρμογή του άρθρου 222 της Συνθήκης για την λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), μέσω της διάθεσης των μέσων και των ικανοτήτων του ανάλογα με τις ανάγκες.

(5)

Ο μηχανισμός της Ένωσης συνιστά ορατή εκδήλωση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης διασφαλίζοντας κατά πρακτικό και έγκαιρο τρόπο τη συμβολή στην πρόληψη, την ετοιμότητα και την αντιμετώπιση καταστροφών, υφιστάμενων ή επαπειλούμενων με την επιφύλαξη των σχετικών κατευθυντήριων γραμμών και διακανονισμών στο πεδίο πολιτικής προστασίας. Συνεπώς η παρούσα απόφαση δεν θα πρέπει να επηρεάζει τα αμοιβαία δικαιώματα και υποχρεώσεις που έχουν τα κράτη μέλη δυνάμει διμερών ή πολυμερών συνθηκών, οι οποίες σχετίζονται με θέματα που καλύπτονται από την παρούσα απόφαση, ούτε την ευθύνη των κρατών μελών να προστατεύουν τους πολίτες, το περιβάλλον και τις περιουσίες στο έδαφός τους.

(6)

Ο μηχανισμός της Ένωσης θα πρέπει να λαμβάνει δεόντως υπόψη το οικείο δίκαιο της Ένωσης και τις διεθνείς δεσμεύσεις, και να αξιοποιεί συνέργειες με συναφείς πρωτοβουλίες της Ένωσης, όπως το ευρωπαϊκό πρόγραμμα παρατήρησης της γης (Κοπέρνικος), το ευρωπαϊκό πρόγραμμα προστασίας των υποδομών ζωτικής σημασίας (EPCIP) και το κοινό περιβάλλον ανταλλαγής πληροφοριών (CISE).

(7)

Οι περιφερειακές και τοπικές αρχές διαδραματίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στη διαχείριση των καταστροφών. Οι περιφερειακές και τοπικές αρχές θα πρέπει, ως εκ τούτου να συμμετέχουν προσηκόντως στις δραστηριότητες που διεξάγονται δυνάμει της παρούσας απόφασης, σύμφωνα με τις εθνικές δομές των κρατών μελών.

(8)

Η πρόληψη είναι ζήτημα καίριας σημασίας για την προστασία από καταστροφές και απαιτεί την ανάληψη περαιτέρω δράσης, όπως ζητείται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 30ής Νοεμβρίου 2009 και στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 21ης Σεπτεμβρίου 2010 σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Κοινοτική προσέγγιση για την πρόληψη φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών». Ο μηχανισμός της Ένωσης θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα γενικό πλαίσιο πολιτικής για ενωσιακές δράσεις πρόληψης κινδύνων καταστροφών με γνώμονα την επίτευξη υψηλότερου επιπέδου προστασίας και ανθεκτικότητας έναντι καταστροφών μέσω της πρόληψης ή της μείωσης των επιπτώσεών τους, καθώς και μέσω της καλλιέργειας νοοτροπίας πρόληψης, ενώ παράλληλα πρέπει να λαμβάνονται δεόντως υπόψη οι πιθανές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και να συνυπολογίζεται η ανάγκη ανάληψης της κατάλληλης δράσης με σκοπό την προσαρμογή. Υπό την προοπτική αυτή, οι εκτιμήσεις των κινδύνων, ο σχεδιασμός της διαχείρισης του κινδύνου, η αξιολόγηση της ικανότητας διαχείρισης κινδύνων που διεξάγει κάθε κράτος μέλος σε εθνικό ή σε ενδεδειγμένο κατώτερο του εθνικού επίπεδο με τη συμμετοχή αναλόγως, άλλων οικείων υπηρεσιών, η επισκόπηση των κινδύνων που προετοιμάζεται σε επίπεδο Ένωσης, και οι αξιολογήσεις από ομοτίμους, είναι ουσιώδους σημασίας για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της διαχείρισης καταστροφών, καθώς διασυνδέει τις δράσεις πρόληψης κινδύνων, ετοιμότητας και αντιμετώπισης καταστροφών. Συνεπώς, ο μηχανισμός της Ένωσης θα πρέπει να περιλαμβάνει γενικό πλαίσιο για την ανταλλαγή πληροφοριών ως προς τους κινδύνους και την ικανότητα διαχείρισης των κινδύνων, με την επιφύλαξη του άρθρου 346 ΣΛΕΕ, το οποίο εγγυάται ότι κανένα κράτος μέλος δεν θα πρέπει να υποχρεούται να παρέχει πληροφορίες τη γνωστοποίηση των οποίων θεωρεί αντίθετη προς ουσιώδη συμφέροντα ασφαλείας του.

(9)

Η Ένωση, συμβάλλοντας στην περαιτέρω ανάπτυξη και στην καλύτερη ενσωμάτωση των διεθνικών συστημάτων ανίχνευσης και έγκαιρης προειδοποίησης ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, θα πρέπει να βοηθά τα κράτη μέλη να ελαχιστοποιούν τον χρόνο αντιμετώπισης των καταστροφών και τον χρόνο ειδοποίησης των πολιτών της Ένωσης. Τα συστήματα αυτά θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη και να αξιοποιούν τα υφιστάμενα και μελλοντικά συστήματα και πηγές πληροφοριών, ενθαρρύνοντας τις αντίστοιχες νέες τεχνολογίες.

(10)

Ο μηχανισμός της Ένωσης θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα γενικό πλαίσιο πολιτικής που θα επιδιώκει τη διαρκή βελτίωση του επιπέδου ετοιμότητας των συστημάτων πολιτικής προστασίας, των υπηρεσιών, του προσωπικού τους και του πληθυσμού της Ένωσης. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να περιλαμβάνονται πρόγραμμα ασκήσεων, πρόγραμμα άντλησης διδαγμάτων, καθώς και προγράμματα και δίκτυο κατάρτισης -σε επίπεδο Ένωσης και κρατών μελών- σε θέματα πρόληψης, ετοιμότητας και αντιμετώπισης καταστροφών, όπως ζητείται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 27ης Νοεμβρίου 2008 σχετικά με τις ευρωπαϊκές ρυθμίσεις για την κατάρτιση στον τομέα της διαχείρισης καταστροφών.

(11)

Θα πρέπει να επιδιώκεται η ανάπτυξη μονάδων επέμβασης για παροχή βοήθειας πολιτικής προστασίας, από πόρους προερχόμενους από ένα ή περισσότερα κράτη μέλη, με στόχο την πλήρη διαλειτουργικότητα ούτως ώστε να ενισχυθεί η συνεργασία στο πεδίο της πολιτικής προστασίας και να αναπτυχθεί περαιτέρω η συντονισμένη κοινή ταχεία αντίδραση των κρατών μελών. Οι μονάδες θα πρέπει να οργανώνονται στο επίπεδο των κρατών μελών και να υπόκεινται στις εντολές και στον έλεγχό τους.

(12)

Ο μηχανισμός της Ένωσης θα πρέπει να διευκολύνει την κινητοποίηση και τον συντονισμό των επεμβάσεων παροχής βοήθειας. Ο μηχανισμός της Ένωσης θα πρέπει να στηρίζεται σε δομή της Ένωσης που αποτελείται από ένα κέντρο συντονισμού αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών (ΚΣΑΕΑ), μία ευρωπαϊκή ικανότητα αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών (ΕΙΑΕΑ), με τη μορφή μιας εθελοντικής δεξαμενής προδεσμευμένων ικανοτήτων των κρατών μελών, εκπαιδευμένους εμπειρογνώμονες, ένα κοινό σύστημα επικοινωνίας και πληροφόρησης έκτακτων αναγκών (ΚΣΕΠΕΑ), το οποίο θα διαχειρίζεται η Επιτροπή και τα σημεία επαφής στα κράτη μέλη. Η δομή αυτή θα πρέπει να εξασφαλίζει επίσης ένα πλαίσιο για τη συλλογή έγκυρων πληροφοριών για την κατάσταση, τη διάδοσή τους στα κράτη μέλη και την ανταλλαγή των διδαγμάτων που αντλούνται από τις επεμβάσεις.

(13)

Με γνώμονα τη βελτίωση του σχεδιασμού των επιχειρήσεων αντιμετώπισης καταστροφών στο πλαίσιο του μηχανισμού της Ένωσης και την ενίσχυση της διαθεσιμότητας καίριας σημασίας ικανοτήτων, θα πρέπει να αναπτυχθεί ΕΙΑΚΕΑ, με τη μορφή μιας εθελοντικής δεξαμενής προδεσμευμένων ικανοτήτων των κρατών μελών και μια δομημένη διαδικασία για τον εντοπισμό πιθανών ελλείψεων στο επίπεδο ικανοτήτων.

(14)

Όσον αφορά τις επεμβάσεις παροχής βοήθειας για την αντιμετώπιση καταστροφών εκτός της Ένωσης, ο μηχανισμός της Ένωσης θα πρέπει να διευκολύνει και να υποστηρίζει τις δράσεις που αναλαμβάνουν τα κράτη μέλη και η Ένωση συνολικά για την προώθηση της συνεκτικότητας του παγκόσμιου έργου στον τομέα της πολιτικής προστασίας. Τα Ηνωμένα Έθνη, στις περιπτώσεις που είναι παρόντα, έχουν γενικό συντονιστικό ρόλο για τις επιχειρήσεις παροχής βοήθειας σε τρίτες χώρες. Η βοήθεια που παρέχεται στο πλαίσιο του μηχανισμού της Ένωσης θα πρέπει να συντονίζεται με τα Ηνωμένα Έθνη και άλλους συναφείς διεθνείς φορείς για να μεγιστοποιηθεί η χρήση των διαθέσιμων πόρων και να αποφεύγονται οι περιττές αλληλοεπικαλύψεις των προσπαθειών. Ο ενισχυμένος συντονισμός της παροχής βοήθειας πολιτικής προστασίας μέσω του μηχανισμού της Ένωσης, αποτελεί προϋπόθεση για να υποστηριχθεί η συνολική προσπάθεια συντονισμού και για να εξασφαλισθεί ολοκληρωμένη συμβολή της Ένωσης στη γενική προσπάθεια παροχής βοήθειας. Σε καταστροφές, κατά τις οποίες η βοήθεια παρέχεται στο πλαίσιο τόσο του μηχανισμού της Ένωσης όσο και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1257/96 του Συμβουλίου (6), η Επιτροπή θα πρέπει να εξασφαλίζει την αποτελεσματικότητα, τη συνοχή και τη συμπληρωματικότητα ολόκληρης της αντίδρασης της Ένωσης σεβόμενη την Ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανθρωπιστική βοήθεια (7).

(15)

Θα πρέπει να βελτιωθούν η διαθεσιμότητα και η προσβασιμότητα σε επαρκή μεταφορικά μέσα για να ενισχυθεί η ανάπτυξη της ικανότητας ταχείας αντίδρασης, σε επίπεδο Ένωσης. Η Ένωση θα πρέπει να υποστηρίζει και να συμπληρώνει τις προσπάθειες των κρατών μελών διευκολύνοντας τον συντονισμό και τη συγκέντρωση των μεταφορικών πόρων και συμβάλλοντας, όπου απαιτείται, στη χρηματοδότηση πρόσθετων μεταφορικών μέσων βάσει ορισμένων κριτηρίων και λαμβάνοντας υπόψη τα υφιστάμενα συστήματα.

(16)

Οι επεμβάσεις παροχής βοήθειας θα πρέπει να έχουν ως γνώμονα τη ζήτηση και να αποτελούν αντικείμενο πλήρους συντονισμού στο εκάστοτε πεδίο δράσης, ώστε να μεγιστοποιείται η αποτελεσματικότητα και να διασφαλίζεται η πρόσβαση σε πληγέντες πληθυσμούς. Η Επιτροπή θα πρέπει να παρέχει κατάλληλη υλικοτεχνική υποστήριξη στις ομάδες εμπειρογνωμόνων που αποστέλλονται επιτόπου.

(17)

Ο μηχανισμός της Ένωσης μπορεί επίσης να χρησιμοποιείται για την υποστήριξη πολιτικής προστασίας στην προξενική βοήθεια που παρέχεται στους πολίτες της Ένωσης σε καταστροφές σε τρίτες χώρες, κατόπιν αιτήματος των προξενικών αρχών των ενδιαφερομένων κρατών μελών. Τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη θα πρέπει, στο μέτρο του δυνατού, να συντονίζουν μεταξύ τους καθώς και με οποιουσδήποτε άλλους σχετικούς φορείς τις αιτήσεις αυτές ώστε να διασφαλίζεται η βέλτιστη χρήση του μηχανισμού της Ένωσης και να αποφεύγονται οι επιτόπιες πρακτικές δυσκολίες. Τη στήριξη αυτή θα μπορούσε να αιτεί παραδείγματος χάριν, το «ηγετικό κράτος» ή το αρμόδιο για τον συντονισμό της παρεχόμενης βοήθειας κράτος μέλος για όλους τους πολίτες της Ένωσης. Η έννοια του «ηγετικού κράτους» θα πρέπει να γίνεται αντιληπτή σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την υλοποίηση της έννοιας του ηγετικού κράτους στον προξενικό τομέα (8). Η παρούσα απόφαση εφαρμόζεται με την επιφύλαξη των ενωσιακών κανόνων περί προξενικής προστασίας των πολιτών της Ένωσης στο εξωτερικό

(18)

Κατά το σχεδιασμό των επιχειρήσεων αντιμετώπισης καταστροφών, είναι σκόπιμο να υπάρχει επαφή με συναφείς μη κυβερνητικούς οργανισμούς και άλλες συναφείς οντότητες για τον εντοπισμό τυχόν πρόσθετων ικανοτήτων αντιμετώπισης τις οποίες είναι δυνατόν να διαθέτουν σε περιπτώσεις καταστροφών μέσω των αρμοδίων αρχών των κρατών μελών.

(19)

Η χρήση στρατιωτικών μέσων υπό πολιτική ηγεσία ως έσχατη λύση μπορεί να αποτελεί μια σημαντική συμβολή στην αντιμετώπιση καταστροφών. Οσάκις κρίνεται σκόπιμη η χρήση στρατιωτικών ικανοτήτων για τη στήριξη επιχειρήσεων πολιτικής προστασίας, η συνεργασία με τις στρατιωτικές δυνάμεις θα πρέπει να ακολουθεί τις λεπτομέρειες, τις διαδικασίες και τα κριτήρια που έχουν καθορισθεί από το Συμβούλιο ή τα αρμόδια όργανά του, προκειμένου να διατίθενται στο μηχανισμό της Ένωσης στρατιωτικές ικανότητες συναφείς με την πολιτική προστασία και θα πρέπει να συνάδουν με τις οικείες διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές.

(20)

Όταν η συνδρομή δυνάμει του μηχανισμού της Ένωσης συμβάλλει σε ανθρωπιστική επέμβαση της Ένωσης, ιδιαίτερα σε πολύπλοκες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, οι δράσεις που τυγχάνουν χρηματοδοτικής συνδρομής δυνάμει της παρούσας απόφασης θα πρέπει να είναι συνεπείς προς τις ανθρωπιστικές αρχές και τις αρχές της χρήσης των πόρων πολιτικής προστασίας και των στρατιωτικών πόρων που απαριθμούνται στην Ευρωπαϊκή Κοινή Αντίληψη για την Ανθρωπιστική Βοήθεια.

(21)

Θα πρέπει να είναι δυνατή η συμμετοχή των χωρών της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ) που είναι μέλη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ), των υπό προσχώρηση χωρών, των υποψήφιων χωρών και των εν δυνάμει υποψήφιων. Οι υποψήφιες χώρες και οι εν δυνάμει υποψήφιοι που δεν συμμετέχουν στον μηχανισμό της Ένωσης, καθώς και οι χώρες στις οποίες εφαρμόζεται η Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας (ΕΠΓ), θα πρέπει να επωφελούνται από ορισμένες δράσεις που χρηματοδοτούνται δυνάμει της παρούσας απόφασης.

(22)

Προκειμένου να διασφαλισθούν ενιαίες συνθήκες για την εφαρμογή της παρούσας απόφασης, θα πρέπει να ανατεθούν εκτελεστικές αρμοδιότητες στην Επιτροπή όσον αφορά τη διάδραση του ΚΣΑΕΑ με τα σημεία επαφής των κρατών μελών και τις επιχειρησιακές διαδικασίες για την αντιμετώπιση καταστροφών εντός και εκτός της Ένωσης, τις συνιστώσες του ΚΣΕΠΕΑ και την οργάνωση της ανταλλαγής πληροφοριών μέσω του ΚΣΕΠΕΑ, τη διαδικασία για την ανάπτυξη ομάδων εμπειρογνωμόνων, τον εντοπισμό των μονάδων, άλλων ικανοτήτων αντιμετώπισης και εμπειρογνωμόνων, τις επιχειρησιακές απαιτήσεις για τη λειτουργία και διαλειτουργικότητα των μονάδων, την επίτευξη των στόχων σε επίπεδο ικανότητας, τις απαιτήσεις διαλειτουργικότητας και ποιότητας και τη διαδικασία πιστοποίησης και καταχώρισης για τη λειτουργία της ΕΙΑΚΕΑ, καθώς και τις χρηματοδοτικές ρυθμίσεις, τον εντοπισμό και την κάλυψη ελλείψεων στην ΕΙΑΚΕΑ, την οργάνωση του προγράμματος εκπαίδευσης, το πλαίσιο ασκήσεων και το πρόγραμμα άντλησης διδαγμάτων, και την οργάνωση στήριξης για τη μεταφορά της βοήθειας. Οι αρμοδιότητες αυτές θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (9).

(23)

Η διαδικασία εξέτασης θα πρέπει να χρησιμοποιείται για την έκδοση των εκτελεστικών πράξεων που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση.

(24)

Η παρούσα απόφαση ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ της Ένωσης και των κρατών μελών και διευκολύνει τον συντονισμό στον τομέα της πολιτικής προστασίας, παρέχοντας τη δυνατότητα δράσεων πιο αποτελεσματικών, λόγω κλίμακας και συμπληρωματικότητας. Σε περίπτωση που μια καταστροφή υπερβαίνει τις ικανότητες αντιμετώπισης κράτους μέλους, το εν λόγω κράτος μπορεί να αποφασίσει να ζητήσει από τον μηχανισμό της Ένωσης να συμπληρώσει τους πόρους πολιτικής προστασίας και τους λοιπούς πόρους αντιμετώπισης καταστροφών που διαθέτει το ίδιο.

(25)

Δεδομένου ότι οι στόχοι της παρούσας οδηγίας δεν μπορούν να επιτευχθούν ικανοποιητικά από τα κράτη μέλη, μπορούν όμως, λόγω διαστάσεων ήαποτελεσμάτων, να επιτευχθούν καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση μπορεί να θεσπίζει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας που ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας όπως διατυπώνεται στο εν λόγω άρθρο, η παρούσα απόφαση δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των στόχων αυτών.

(26)

Η παρούσα απόφαση δεν επηρεάζει τις δράσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής μελλοντικής νομοθετικής πράξης της Ένωσης για τη θέσπιση μηχανισμού σταθερότητας, τα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας που θεσπίζονται στο πλαίσιο των ενωσιακών νομικών πράξεων σχετικά με τα προγράμματα δράσης της Ένωσης στον τομέα της υγείας, ούτε τα μέτρα προστασίας των καταναλωτών που θεσπίζονται στο πλαίσιο μελλοντικής νομοθετικής πράξης της Ένωσης για τη θέσπιση προγράμματος δράσης στον τομέα της πολιτικής για τους καταναλωτές για την περίοδο 2014-2020.

(27)

Για λόγους συνοχής, η παρούσα απόφαση δεν διέπει δράσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της απόφασης 2007/124/ΕΚ, Ευρατόμ του Συμβουλίου (10) και μελλοντικής νομοθετικής πράξης της Ένωσης για τη θέσπιση, στο πλαίσιο του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας, του μέσου για τη χρηματοδοτική στήριξη της αστυνομικής συνεργασίας, της πρόληψης και καταστολής της εγκληματικότητας και της διαχείρισης των κρίσεων ή που αφορούν την τήρηση του νόμου και της τάξης και τη διασφάλιση της εσωτερικής ασφάλειας. Η παρούσα απόφαση δεν εφαρμόζεται σε δραστηριότητες που καλύπτει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1257/96.

(28)

Οι διατάξεις της παρούσας απόφασης δεν πρέπει να θίγουν τη θέσπιση νομικώς δεσμευτικών πράξεων δυνάμει της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, η οποία προβλέπει τη λήψη συγκεκριμένων έκτακτων μέτρων σε περίπτωση πυρηνικών ή ραδιολογικών καταστροφών.

(29)

Η παρούσα απόφαση καλύπτει δράσεις πρόληψης, ετοιμότητας και αντιμετώπισης στον τομέα της θαλάσσιας ρύπανσης, με εξαίρεση τις δράσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1406/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (11).

(30)

Για τη διασφάλιση της εφαρμογής της παρούσας απόφασης, η Επιτροπή μπορεί να χρηματοδοτεί δραστηριότητες που συνδέονται με την προετοιμασία, την παρακολούθηση, τον έλεγχο, τον οικονομικό έλεγχο και την αξιολόγηση, όπως απαιτούνται για τη διαχείριση του μηχανισμού της Ένωσης και την επίτευξη των στόχων του.

(31)

Η επιστροφή εξόδων και η σύναψη συμβάσεων δημόσιων προμηθειών και η χορήγηση των επιδοτήσεων με βάση την παρούσα απόφαση θα πρέπει να υλοποιούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (12). Λόγω της ιδιαίτερης φύσης της δράσης στον τομέα της πολιτικής προστασίας, ενδείκνυται να προβλεφθεί η χορήγηση επιδοτήσεων και σε νομικά πρόσωπα είτε διέπονται από το ιδιωτικό είτε από το δημόσιο δίκαιο. Είναι επίσης σημαντικό να τηρούνται οι κανόνες του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012, και συγκεκριμένα οι αρχές της οικονομίας, της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας που καθορίζονται σε αυτόν.

(32)

Τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης πρέπει να προστατεύονται μέσω αναλογικών μέτρων καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου δαπανών, συμπεριλαμβανομένης της πρόληψης, του εντοπισμού και της διερεύνησης των παρατυπιών, της ανάκτησης απολεσθέντων, αχρεωστήτως καταβληθέντων ή κακώς χρησιμοποιηθέντων κονδυλίων, και, εφόσον ενδείκνυται, της επιβολής διοικητικών και οικονομικών κυρώσεων σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012.

(33)

Η παρούσα απόφαση καθορίζει συνολικό χρηματοδοτικό κονδύλι για τη συνολική διάρκεια του μηχανισμού της Ένωσης, το οποίο αποτελεί, για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, κατά τη διάρκεια της ετήσιας διαδικασίας του προϋπολογισμού, το ποσό της προνομιακής αναφοράς κατά την έννοια του σημείου 17 της διοργανικής συμφωνίας της 2ης Δεκεμβρίου 2013 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη δημοσιονομική συνεργασία και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (13). Αυτό το ποσό αναφοράς αντλείται εν μέρει από τον τομέα 3 «Ασφάλεια και ιθαγένεια» και εν μέρει από τον τομέα 4 «Η Ευρώπη ως παγκόσμιος παράγων» του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2014-2020.

(34)

Το συνολικό χρηματοδοτικό κονδύλι για την εφαρμογή της παρούσας απόφασης θα πρέπει να χορηγείται σύμφωνα με τα ποσοστά που παρατίθενται στο Παράρτημα Ι.

(35)

Προκειμένου να αναθεωρηθεί έως τις 30 Ιουνίου 2017, βάσει του αποτελέσματος της ενδιάμεσης αξιολόγησης, η κατανομή του συνολικού χρηματοδοτικού κονδυλίου για την εφαρμογή της παρούσας απόφασης θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η αρμοδιότητα έκδοσης πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 290 ΣΛΕΕ. Η διαδικασία κατεπείγοντος θα πρέπει να εφαρμόζεται εφόσον, σε οιαδήποτε χρονική στιγμή, απαιτηθεί άμεση αναθεώρηση των δημοσιονομικών πόρων που διατίθενται για δράσεις αντιμετώπισης. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διεξάγει η Επιτροπή κατάλληλες διαβουλεύσεις, ακόμη και σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, κατά τις προπαρασκευαστικές εργασίες της. Η Επιτροπή, όταν ετοιμάζει και συντάσσει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις, θα πρέπει να διασφαλίζει την ταυτόχρονη, έγκαιρη και κατάλληλη διαβίβαση των σχετικών εγγράφων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

(36)

Η παρούσα απόφαση θα πρέπει να εφαρμοσθεί από την 1η Ιανουαρίου 2014 καθώς σχετίζεται με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2014-2020,

α)

δράσεις στους τομείς της πρόληψης και της ετοιμότητας εντός της Ένωσης και, όσον αφορά τα άρθρα 5 παράγραφος 2, και 13, παράγραφος 3 και το άρθρο 28, και εκτός της Ένωσης· και

β)

δράσεις για τη στήριξη της αντιμετώπισης των άμεσων συνεπειών καταστροφής εντός ή εκτός της Ένωσης, μεταξύ άλλων και στις χώρες που αναφέρονται στο άρθρο 28 παράγραφος 1, κατόπιν αίτησης παροχής βοήθειας μέσω του μηχανισμού της Ένωσης.

α)

επίτευξη υψηλού επιπέδου προστασίας από καταστροφές μέσω της πρόληψης ή της μείωσης των πιθανών επιπτώσεών τους, μέσω της καλλιέργειας νοοτροπίας πρόληψης, καθώς και μέσω της βελτίωσης της συνεργασίας μεταξύ των υπηρεσιών πολιτικής προστασίας και λοιπών αρμόδιων υπηρεσιών·

β)

ενίσχυση της ετοιμότητας, σε επίπεδο κρατών μελών και σε επίπεδο Ένωσης, για την αντιμετώπιση καταστροφών ·

γ)

διευκόλυνση της ταχείας και αποτελεσματικής αντίδρασης σε περίπτωση καταστροφών, υφιστάμενων ή επαπειλούμενων, και.

δ)

ενίσχυση της ευαισθητοποίησης του κοινού και της ετοιμότητας έναντι των καταστροφών.

α)

την πρόοδο προς την κατεύθυνση της εφαρμογής του πλαισίου πρόληψης καταστροφών, η οποία μετράται βάσει του αριθμού των κρατών μελών τα οποία έχουν διαθέσει στην Επιτροπή μια σύνοψη των εκτιμήσεων κινδύνων και την εκτίμηση της ικανότητάς τους διαχείρισης κινδύνων, όπως αναφέρεται στο άρθρο 6,

β)

την πρόοδο προς την κατεύθυνση της αύξησης του επιπέδου ετοιμότητας σε περίπτωση καταστροφών, η οποία μετράται βάσει της ποσότητας των ικανοτήτων αντιμετώπισης που έχουν συμπεριληφθεί στην εθελοντική δεξαμενή έναντι των στόχων ικανότητας που αναφέρονται στο άρθρο 11 και του αριθμού των μονάδων που είναι καταχωρισμένες στο ΚΣΕΠΕΑ,

γ)

την πρόοδο προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της αντιμετώπισης καταστροφών, η οποία μετράται βάσει της ταχύτητας των παρεμβάσεων δυνάμει του μηχανισμού της Ένωσης και του βαθμού που η βοήθεια συμβάλλει στην κάλυψη των επιτόπιων αναγκών, και

δ)

την πρόοδο στην ενίσχυση της ευαισθητοποίησης του κοινού και της ετοιμότητας για καταστροφές, η οποία μετράται με το επίπεδο ευαισθητοποίησης των πολιτών της Ένωσης όσον αφορά τους κινδύνους στην περιοχή τους.

α)

εκτιμήσεων κινδύνων·

β)

σχεδιασμού διαχείρισης κινδύνων (για πρόληψη και ετοιμότητα)· και

γ)

μέτρων για την πρόληψη κινδύνων και την ετοιμότητα·

α)

αναλαμβάνει δράση για τη βελτίωση του γνωστικού υπόβαθρου σχετικά με τους κινδύνους καταστροφών και για τη διευκόλυνση της ανταλλαγής γνώσεων, βέλτιστων πρακτικών και πληροφοριών, μεταξύ άλλων μεταξύ κρατών μελών που εκτίθενται σε κοινούς κινδύνους·

β)

στηρίζει και προωθεί τις δραστηριότητες εκτίμησης και χαρτογράφησης κινδύνων από τα κράτη μέλη, μέσω της ανταλλαγής καλών πρακτικών, και διευκολύνει την πρόσβαση σε ειδικές γνώσεις και εμπειρογνωμοσύνη για θέματα κοινού ενδιαφέροντος·

γ)

καθιερώνει και επικαιροποιεί τακτικά διατομεακή επισκόπηση και χαρτογράφηση των φυσικών και ανθρωπογενών κινδύνων καταστροφών που ενδέχεται να αντιμετωπίσει η Ένωση, ακολουθώντας συνεκτική προσέγγιση στους διάφορους τομείς πολιτικής που μπορούν να αφορούν ή να επηρεάζουν την πρόληψη καταστροφών και λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις ενδεχόμενες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής ·

δ)

ενθαρρύνει την ανταλλαγή καλών πρακτικών κατά την εκπόνηση εθνικών συστημάτων πολιτικής προστασίας ώστε να αντιμετωπίσουν τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής,

ε)

στηρίζει και προωθεί την ανάπτυξη και υλοποίηση των δραστηριοτήτων διαχείρισης κινδύνων των κρατών μελών, μέσω της ανταλλαγής καλών πρακτικών, και διευκολύνει την πρόσβαση σε ειδικές γνώσεις και εμπειρογνωμοσύνη για θέματα κοινού ενδιαφέροντος·

στ)

συγκεντρώνει και διαδίδει τις πληροφορίες που παρέχουν τα κράτη μέλη, οργανώνει ανταλλαγή εμπειριών όσον αφορά την αξιολόγηση της ικανότητας διαχείρισης κινδύνων, αναπτύσσει μαζί με τα κράτη μέλη και εντός 22ας Δεκεμβρίου 2014, κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με το περιεχόμενο, τη μεθοδολογία και τη διάρθρωση των εν λόγω αξιολογήσεων και διευκολύνει την ανταλλαγή καλών πρακτικών για τον σχεδιασμό στον τομέα της πρόληψης και της ετοιμότητας, μεταξύ άλλων μέσω αξιολογήσεων από ομοτίμους σε εθελοντική βάση·

ζ)

υποβάλλει περιοδικά εκθέσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, βάσει των προθεσμιών που ορίζονται στο άρθρο 6 στοιχείο γ), σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί ως προς την εφαρμογή του άρθρου 6·

η)

προωθεί τη χρήση διαφόρων κονδυλίων της Ένωσης που μπορούν να στηρίξουν τη βιώσιμη πρόληψη καταστροφών και ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να αξιοποιούν τις εν λόγω ευκαιρίες χρηματοδότησης·

θ)

τονίζει τη σημασία της πρόληψης κινδύνων και στηρίζει τα κράτη μέλη στους τομείς της ευαισθητοποίησης, της ενημέρωσης του κοινού και της εκπαίδευσης·

ι)

προάγει μέτρα πρόληψης στα κράτη μέλη και σε τρίτες χώρες που αναφέρονται στο άρθρο 28, μέσω της ανταλλαγής καλών πρακτικών, και διευκολύνει την πρόσβαση σε ειδικές γνώσεις και εμπειρογνωμοσύνη για θέματα κοινού ενδιαφέροντος· και

ια)

σε στενή διαβούλευση με κράτη μέλη, αναλαμβάνει επιπλέον αναγκαία υποστηρικτική και συμπληρωματική δράση πρόληψης, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος του άρθρου 3 παράγραφος 1 στοιχείο α).

α)

αναπτύσσουν εκτιμήσεις κινδύνου, σε εθνικό ή σε ενδεδειγμένο κατώτερο του εθνικού επίπεδο, και παρέχουν στην Επιτροπή μια σύνοψη των σχετικών στοιχείων 22ας Δεκεμβρίου 2015, και στη συνέχεια κάθε τρία έτη·

β)

αναπτύσσουν και βελτιώνουν το σχεδιασμό τους διαχείρισης κινδύνων από καταστροφές, σε εθνικό ή σε ενδεδειγμένο κατώτερο του εθνικού επίπεδο·

γ)

παρέχουν στην Επιτροπή την εκτίμηση της ικανότητάς τους διαχείρισης κινδύνων σε εθνικό ή σε ενδεδειγμένο κατώτερο του εθνικού επίπεδο κάθε τρία έτη μετά την οριστικοποίηση των σχετικών κατευθυντήριων γραμμών, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 παράγραφος 1 στοιχείο στ), και εφόσον υπάρχουν σημαντικές αλλαγές· και

δ)

συμμετέχουν, σε εθελοντική βάση, σε αξιολογήσεις από ομοτίμους όσον αφορά την εκτίμηση της ικανότητας διαχείρισης κινδύνων.

α)

διαχειρίζεται το ΚΣΑΕΑ·

β)

διαχειρίζεται Κοινό Σύστημα Επικοινωνίας και Πληροφόρησης Έκτακτων Αναγκών (ΚΣΕΠΕΑ) που εξασφαλίζει την επικοινωνία και την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ του ΚΣΑΕΑ και των σημείων επαφής των κρατών μελών·

γ)

συμβάλλει στην ανάπτυξη και καλύτερη ενσωμάτωση διεθνικών συστημάτων ανίχνευσης, έγκαιρης προειδοποίησης και συναγερμού, ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, προκειμένου να εξασφαλισθεί μια ταχεία αντίδραση καθώς και να προωθηθεί η διασύνδεση μεταξύ των εθνικών συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης και συναγερμού και η σύνδεσή τους με το ΚΣΑΕΑ και το ΚΣΕΠΕΑ. Τα συστήματα αυτά λαμβάνουν υπόψη και αξιοποιούν υπάρχουσες και μελλοντικές πληροφορίες, καθώς και πηγές και συστήματα παρακολούθησης και ανίχνευσης·

δ)

συγκροτεί και διαχειρίζεται μια ικανότητα κινητοποίησης και αποστολής ομάδων εμπειρογνωμόνων, που είναι υπεύθυνες για τα εξής:

ε)

συγκροτεί και διατηρεί μια ικανότητας παροχής υλικοτεχνικής υποστήριξης για τις εν λόγω ομάδες εμπειρογνωμόνων·

στ)

αναπτύσσει και διατηρεί ένα δίκτυο εκπαιδευμένων εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών, άμεσα διαθέσιμων ώστε να βοηθούν το ΚΣΑΕΑ στην παρακολούθηση, ενημέρωση και διευκόλυνση του συντονισμού·

ζ)

διευκολύνει τον συντονισμό όσον αφορά την προεγκατάσταση μέσων αντιμετώπισης καταστροφών των κρατών μελών εντός της Ένωσης·

η)

στηρίζει τις προσπάθειες για τη βελτίωση της διαλειτουργικότητας των μονάδων και άλλων ικανοτήτων αντιμετώπισης, λαμβανομένων υπόψη των βέλτιστων πρακτικών σε επίπεδο κρατών μελών και σε διεθνές επίπεδο·

θ)

προβαίνει, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, στις απαραίτητες δράσεις για τη διευκόλυνση της στήριξης του κράτους υποδοχής, συμπεριλαμβανομένης της εκπόνησης και επικαιροποίησης, από κοινού με τα κράτη μέλη, κατευθυντήριων γραμμών ως προς τη στήριξη του κράτους υποδοχής, βάσει επιχειρησιακής εμπειρίας·

ι)

στηρίζει την κατάρτιση προγραμμάτων εθελοντικής αξιολόγησης από ομοτίμους στο πλαίσιο των στρατηγικών ετοιμότητας των κρατών μελών, βάσει προκαθορισμένων κριτηρίων, τα οποία επιτρέπουν τη διατύπωση συστάσεων με σκοπό την ενίσχυση του επιπέδου ετοιμότητας της Ένωσης· και

ια)

σε στενή διαβούλευση με κράτη μέλη, αναλαμβάνει επιπλέον αναγκαία υποστηρικτική και συμπληρωματική δράση στον τομέα της ετοιμότητας, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος του άρθρου 3 παράγραφος 1 στοιχείο β).

α)

να είναι σε θέση να εκτελούν προκαθορισμένα καθήκοντα στους τομείς της αντιμετώπισης, σύμφωνα με τις καθιερωμένες διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές και ως εκ τούτου να μπορούν:

β)

να είναι διαλειτουργικές με άλλες μονάδες,

γ)

να πραγματοποιούν εκπαίδευση και ασκήσεις ώστε να πληρούν την απαίτηση διαλειτουργικότητας,

δ)

να τίθενται υπό την εξουσία προσώπου υπεύθυνου για τη λειτουργία μονάδων και

ε)

να συνεργάζονται με άλλους φορείς της Ένωσης και/ή διεθνείς οργανισμούς, ιδίως τα Ηνωμένα Έθνη, κατά περίπτωση.

α)

να είναι σε θέση να εκτελούν καθήκοντα στους τομείς της αντιμετώπισης, σύμφωνα με τις καθιερωμένες διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές και,ως εκ τούτου, να μπορούν:

β)

να συνεργάζονται με άλλους φορείς της Ένωσης και/ή διεθνείς οργανισμούς, ιδίως τα Ηνωμένα Έθνη, κατά περίπτωση.

α)

εκπονεί και διαχειρίζεται πρόγραμμα εκπαίδευσης για το προσωπικό πολιτικής προστασίας και διαχείρισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης σε θέματα πρόληψης καταστροφών, ετοιμότητας και αντιμετώπισης. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει κοινά μαθήματα και σύστημα ανταλλαγών εμπειρογνωμόνων, με το οποίο μπορεί να αποσπάται προσωπικό σε άλλα κράτη μέλη.

Το πρόγραμμα εκπαίδευσης αποσκοπεί στην ενίσχυση του συντονισμού, της συμβατότητας και της συμπληρωματικότητας μεταξύ των ικανοτήτων που αναφέρονται στα άρθρα 9 και 11, και στη βελτίωση της ικανότητας των εμπειρογνωμόνων που αναφέρονται στο άρθρο 8 στοιχείο δ) και στ)·

β)

αναπτύσσει και διαχειρίζεται δίκτυο εκπαίδευσης ανοικτό σε κέντρα εκπαίδευσης για το προσωπικό πολιτικής προστασίας και διαχείρισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης καθώς και άλλους σχετικούς φορείς και όργανα, σε θέματα πρόληψης, ετοιμότητας και αντιμετώπισης καταστροφών.

Το δίκτυο εκπαίδευσης έχει ως στόχο:

γ)

εκπονεί στρατηγικό πλαίσιο που ορίζει τους στόχους και το ρόλο των ασκήσεων, καθώς και μακροπρόθεσμο συνολικό σχέδιο που περιγράφει τις προτεραιότητες των ασκήσεων, ενώ συστήνει και διαχειρίζεται πρόγραμμα ασκήσεων.

δ)

εκπονεί και διαχειρίζεται πρόγραμμα διδαγμάτων που αντλούνται από δράσεις πολιτικής προστασίας οι οποίες διεξάγονται στο πλαίσιο του μηχανισμού της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων πτυχών από όλο τον κύκλο διαχείρισης καταστροφών, ώστε να παρασχεθεί ευρεία βάση μαθησιακών διαδικασιών και ανάπτυξης γνώσεων. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει:

Αυτό το πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης, ανάλογα με την περίπτωση, διδάγματα που έχουν αντληθεί από επεμβάσεις εκτός της Ένωσης όσον αφορά την αξιοποίηση δεσμών και συνεργιών ανάμεσα στη βοήθεια που παρέχεται στο πλαίσιο του μηχανισμού της Ένωσης και της ανθρωπιστικής απόκρισης·

ε)

αναπτύσσει οδηγίες για τη διάδοση των γνώσεων και την εφαρμογή των διάφορων αναφερόμενων στα στοιχεία α) έως δ) καθηκόντων, σε επίπεδο κρατών μελών, και

στ)

προωθεί και ενθαρρύνει, για τους σκοπούς του μηχανισμού της Ένωσης, την εισαγωγή και χρήση ανάλογων νέων τεχνολογιών.

α)

προωθεί το αίτημα στα σημεία επαφής άλλων κρατών μελών·

β)

συγκεντρώνει, από κοινού με το πληγέν κράτος μέλος, έγκυρες πληροφορίες για την κατάσταση και τις διαδίδει στα κράτη μέλη·

γ)

διατυπώνει συστάσεις, κατόπιν διαβούλευσης με το αιτούν κράτος μέλος, για την παροχή βοήθειας μέσω του μηχανισμού της Ένωσης, με βάση τις επιτόπου ανάγκες και τυχόν συναφή προκαθορισμένα σχέδια, όπως αναφέρεται στο άρθρο 10 παράγραφος 1, καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν συγκεκριμένες ικανότητες και διευκολύνει αναλόγως τον συντονισμό της απαιτούμενης βοήθειας· και

δ)

προβαίνει σε πρόσθετες δράσεις για τη διευκόλυνση του συντονισμού της αντιμετώπισης.

α)

διατήρηση διαλόγου με τα σημεία επαφής των κρατών μελών, προκειμένου να εξασφαλισθεί, μέσω του μηχανισμού της Ένωσης, αποτελεσματική και συνεκτική συμβολή της Ένωσης στη συνολική προσπάθεια παροχής βοήθειας για την αντιμετώπιση καταστροφών, και συγκεκριμένα:

β)

άμεση διατύπωση συστάσεων, όπου είναι δυνατόν σε συνεργασία με την πληγείσα χώρα, με βάση τις επιτόπου ανάγκες και τυχόν συναφή προκαθορισμένα σχέδια, με τις οποίες καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν συγκεκριμένες ικανότητες και διευκόλυνση του συντονισμού της απαιτούμενης βοήθειας·

γ)

ανάπτυξη συνδέσμων με την πληγείσα χώρα όσον αφορά τεχνικές λεπτομέρειες, όπως οι ακριβείς ανάγκες για βοήθεια, η αποδοχή προσφορών και οι πρακτικές ρυθμίσεις για την επιτόπια παραλαβή και διανομή της βοήθειας·

δ)

ανάπτυξη συνδέσμων ή στήριξη του ΓΣΑΥ και συνεργασία με άλλους ανάλογους φορείς, οι οποίοι συμβάλλουν στη συνολική προσπάθεια παροχής βοήθειας, ούτως ώστε να μεγιστοποιούνται οι συνέργειες, να επιτυγχάνονται συμπληρωματικότητες και να αποφεύγονται η επικάλυψη και οι ελλείψεις· και

ε)

ανάπτυξη συνδέσμων με όλους τους ανάλογους φορείς, ιδίως κατά την τελική φάση της επέμβασης παροχής βοήθειας δυνάμει του μηχανισμού της Ένωσης, για να διευκολυνθεί η ομαλή μετάβαση.

α)

σε περίπτωση καταστροφής εκτός της Ένωσης σύμφωνα με το άρθρο 16 παράγραφος 3,

β)

σε περίπτωση καταστροφής εντός της Ένωσης σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 5,

γ)

κατόπιν αιτήματος για παροχή εμπειρογνωμοσύνης στον τομέα της πρόληψης σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 2, ή

δ)

κατόπιν αιτήματος για παροχή εμπειρογνωμοσύνης στον τομέα της ετοιμότητας σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 3.

α)

τα κράτη μέλη είναι αρμόδια να ορίσουν, με δική τους ευθύνη, εμπειρογνώμονες που μπορούν να συμμετάσχουν σε ομάδες εμπειρογνωμόνων·

β)

η Επιτροπή επιλέγει τους εμπειρογνώμονες και τον επικεφαλής των εν λόγω ομάδων βάσει των προσόντων και της πείρας τους, συμπεριλαμβανομένου του επιπέδου εκπαίδευσής τους στον μηχανισμό της Ένωσης, των εμπειριών από προηγούμενες αποστολές στο πλαίσιο του μηχανισμού της Ένωσης και άλλες διεθνείς προσπάθειες παροχής βοήθειας. Η επιλογή βασίζεται επίσης και σε άλλα κριτήρια, όπως οι γλωσσικές δεξιότητες, προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι η ομάδα εν συνόλω διαθέτει τις ικανότητες που απαιτούνται στη συγκεκριμένη κατάσταση·

γ)

η Επιτροπή διορίζει εμπειρογνώμονες/επικεφαλής ομάδων για κάθε αποστολή σε συμφωνία με το κράτος μέλος που τους έχει ορίσει.

α)

με παροχή και ανταλλαγή πληροφοριών για εξοπλισμό και μεταφορικούς πόρους που μπορούν να διαθέσουν τα κράτη μέλη, προκειμένου να διευκολυνθεί η συγκέντρωση του εν λόγω εξοπλισμού ή μεταφορικών πόρων·

β)

με παροχή βοήθειας στα κράτη μέλη για να εντοπίσουν τους μεταφορικούς πόρους οι οποίοι μπορούν να διατεθούν από άλλες πηγές, συμπεριλαμβανομένου του εμπορικού τομέα, και για τη διευκόλυνση της πρόσβασής τους σε αυτούς· ή

γ)

με παροχή βοήθειας στα κράτη μέλη για να εντοπίσουν τον εξοπλισμό ο οποίος μπορεί να διατεθεί από άλλες πηγές, συμπεριλαμβανομένου του εμπορικού τομέα.

α)

μελέτες, έρευνες, εκπόνηση μοντέλων και σεναρίων με σκοπό τη διευκόλυνση της ανταλλαγής γνώσεων, βέλτιστων πρακτικών και πληροφοριών ·

β)

εκπαίδευση, ασκήσεις, εργαστήρια, ανταλλαγή προσωπικού και εμπειρογνωμόνων, δημιουργία δικτύων, πρότυπα προγράμματα και μεταφορά τεχνολογίας ·

γ)

δράσεις παρακολούθησης, εκτίμησης και αξιολόγησης·

δ)

ενημέρωση του κοινού, εκπαίδευση, ευαισθητοποίηση και συναφείς δράσεις διάδοσης που αποβλέπουν στη συμμετοχή των πολιτών στην πρόληψη και την ελαχιστοποίηση των συνεπειών των καταστροφών στην Ένωση καθώς και στη στήριξη των πολιτών της Ένωσης ώστε να προστατεύσουν εαυτούς πιο αποτελεσματικά και με βιώσιμο τρόπο·

ε)

θέσπιση και υλοποίηση προγράμματος άντλησης διδαγμάτων από τις επεμβάσεις και τις ασκήσεις στο πλαίσιο του μηχανισμού της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων των συναφών με την πρόληψη και την ετοιμότητα τομέων· και

στ)

δράσεις επικοινωνίας και μέτρα για τη μεγαλύτερη ενημέρωση του κοινού όσον αφορά το έργο πολιτικής προστασίας των κρατών μελών και της Ένωσης στους τομείς της πρόληψης, της ετοιμότητας και της αντιμετώπισης καταστροφών.

α)

συγχρηματοδότηση έργων, μελετών, εργαστηρίων, ερευνών και παρεμφερών δράσεων και δραστηριοτήτων που αναφέρονται στο άρθρο 5,

β)

συγχρηματοδότηση αξιολογήσεων από ομοτίμους που αναφέρονται στο άρθρο 6 στοιχείο δ) και στο άρθρο 8 στοιχείο ι)·

γ)

διατήρηση των λειτουργιών του ΚΣΑΕΑ, σύμφωνα με το άρθρο 8 στοιχείο α)·

δ)

προετοιμασία για την κινητοποίηση και αποστολή των ομάδων εμπειρογνωμόνων που αναφέρονται στο άρθρο 8, στοιχείο δ) και στο άρθρο 17, και ανάπτυξη και διατήρηση μιας άμεσης ικανότητας μέσω δικτύου εκπαιδευμένων εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών, που αναφέρεται στο άρθρο 8 στοιχείο στ),

ε)

θέσπιση και συντήρηση του ΚΣΕΠΕΑ και εργαλείων που καθιστούν δυνατή την επικοινωνία και ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ του ΚΣΑΕΑ και των σημείων επαφής των κρατών μελών και άλλων συμμετεχόντων στο πλαίσιο του μηχανισμού της Ένωσης·

στ)

συμβολή στην ανάπτυξη διεθνικών συστημάτων ανίχνευσης, έγκαιρης προειδοποίησης και συναγερμού με κοινό ευρωπαϊκό ενδιαφέρον, προκειμένου να εξασφαλισθεί η ταχεία αντίδραση καθώς και να προωθηθεί η διασύνδεση μεταξύ των εθνικών συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης και συναγερμού και η σύνδεσή τους με το ΚΣΑΕΑ και το ΚΣΕΠΕΑ. Τα συστήματα αυτά λαμβάνουν υπόψη και αξιοποιούν τις υπάρχουσες και μελλοντικές πληροφορίες και πηγές και τα συστήματα παρακολούθησης ή ανίχνευσης·

ζ)

σχεδιασμός επιχειρήσεων αντιμετώπισης καταστροφών στο πλαίσιο του μηχανισμού της Ένωσης, σύμφωνα με το άρθρο 10·

η)

στήριξη των δραστηριοτήτων ετοιμότητας που περιγράφονται στο άρθρο 13·

θ)

ανάπτυξη της ΕΙΑΚΕ, κατά τα αναφερόμενα στο άρθρο 11, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου.

ι)

στον εντοπισμό ελλείψεων στην ΕΙΑΚΕ σύμφωνα με το άρθρο 12 και στη στήριξη κρατών μελών κατά την αντιμετώπιση των εν λόγω ελλείψεων μέσω συγχρηματοδότησης νέων ικανοτήτων αντιμετώπισης, έως το 20 % κατά μέγιστον των επιλέξιμων δαπανών, υπό την προϋπόθεση ότι:

Κατά περίπτωση, προτιμούνται οι συμπράξεις κρατών μελών που συνεργάζονται για κοινό κίνδυνο·

ια)

διασφάλιση της διαθεσιμότητας υλικοτεχνικής υποστήριξης στις ομάδες εμπειρογνωμόνων που αναφέρονται στο άρθρο 17, παράγραφος 1,

ιβ)

διευκόλυνση του συντονισμού όσον αφορά την προεγκατάσταση ικανοτήτων αντιμετώπισης καταστροφών εντός της Ένωσης σύμφωνα με το άρθρο 8 στοιχείο στ) εντός της Ένωσης· και

ιγ)

στήριξη της παροχής συμβουλών σχετικά με μέτρα πρόληψης και ετοιμότητας μέσω της ανάπτυξης ομάδας εμπειρογνωμόνων επί τόπου, κατόπιν αιτήματος κράτους μέλους, τρίτης χώρας, των Ηνωμένων Εθνών ή οργανισμών τους, κατά τα αναφερόμενα στο άρθρο 5 παράγραφος 2 και στο άρθρο 13 παράγραφος 3.

α)

στις δαπάνες σε επίπεδο Ένωσης για τη σύσταση και τη διαχείριση της ΕΙΑΚΕΑ και των σχετικών διαδικασιών που ορίζονται στο άρθρο 11.

β)

στις δαπάνες για τα υποχρεωτικά εκπαιδευτικά μαθήματα, τις ασκήσεις και τα εργαστήρια που είναι αναγκαίες για την πιστοποίηση των ικανοτήτων αντιμετώπισης των κρατών μελών για τους σκοπούς της ΕΙΑΚΕΑ («δαπάνες πιστοποίησης»). Οι δαπάνες πιστοποίησης μπορούν να αποτελούνται από μοναδιαίες δαπάνες ή ποσά κατ’ αποκοπήν που καθορίζονται ανά κατηγορία ικανοτήτων, καλύπτοντας έως και το 100 % των επιλέξιμων δαπανών.

γ)

σε όλες τις μη τακτικές δαπάνες που είναι αναγκαίες για να αναβαθμισθούν οι ικανότητες αντιμετώπισης των κρατών μελών από το επίπεδο της καθαρά εθνικής χρήσης σε ένα επίπεδο ετοιμότητας και διαθεσιμότητας που να καθιστά δυνατή την ανάπτυξή τους ως τμήμα της ΕΙΑΕΑ, σύμφωνα με τις ποιοτικές απαιτήσεις της εθελοντικής συγκέντρωσης ικανοτήτων και τις συστάσεις που διατυπώνονται στη διαδικασία πιστοποίησης («δαπάνες προσαρμογής»). Στις εν λόγω δαπάνες προσαρμογής μπορούν να συμπεριλαμβάνονται ενδεχομένως δαπάνες σχετικές με τη διαλειτουργικότητα των μονάδων και άλλες ικανότητες αντιμετώπισης, την αυτονομία, την αυτάρκεια, δυνατότητα μεταφοράς, τη συσκευασία και παρεμφερείς δαπάνες, καθώς και τις δαπάνες για τη σύσταση πολυεθνικών ικανοτήτων αντιμετώπισης (χάριν παραδείγματος, εργαστήρια, εκπαιδεύσεις, ανάπτυξη κοινών μεθοδολογιών, πρότυπα, διαδικασίες και συναφείς δραστηριότητες), υπό την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω δαπάνες συνδέονται ειδικά με τη συμμετοχή των ικανοτήτων στην εθελοντική δεξαμενή ικανοτήτων. Δεν καλύπτονται οι δαπάνες του εξοπλισμού ή των ανθρώπινων πόρων που απαιτούνται για την αρχική σύσταση των ικανοτήτων αντιμετώπισης ή τη συνεχή διατήρησή τους ή το κόστος λειτουργίας. Οι εν λόγω δαπάνες προσαρμογής μπορούν να αποτελούνται από μοναδιαίες δαπάνες ή ποσά κατ’ αποκοπήν που καθορίζονται ανά κατηγορία ικανοτήτων, καλύπτοντας έως και το 100 % των επιλέξιμων δαπανών, υπό την προϋπόθεση ότι δεν υπερβαίνουν το 30 % των μέσων δαπανών εξέλιξης των ικανοτήτων· και

δ)

στις δαπάνες για τη συγκρότηση και τη διαχείριση συμβάσεων πλαισίων, συμβάσεων πλαισίων εταιρικής σχέσης ή συναφών διακανονισμών για την αντιμετώπιση προσωρινών ελλείψεων σε ασυνήθεις καταστροφές, λαμβάνοντας υπόψη μια προσέγγιση πολλαπλών κινδύνων.

i)

δύναται να καλύπτει τις δαπάνες ή τα τέλη που είναι αναγκαία για την εκπόνηση, προετοιμασία, διαπραγμάτευση, σύναψη και διαχείριση των συμβάσεων ή διακανονισμών, καθώς και τις δαπάνες για την ανάπτυξη κατευθυντηρίων οδηγιών και ασκήσεων για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής χρήσης των πόρων για την πολιτική προστασία. Η χρηματοδότηση αυτή δύναται επίσης να καλύπτει το 40 % κατά μέγιστον των δαπανών για τη διασφάλιση ταχείας πρόσβασης στους πόρους αυτούς·

ii)

δεν καλύπτει τις δαπάνες αγοράς ή ανάπτυξης νέων ικανοτήτων αντιμετώπισης, ούτε τις δαπάνες λειτουργίας των εν λόγω πρόσθετων ικανοτήτων σε καταστάσεις καταστροφών. Τις δαπάνες λειτουργίας των εν λόγω πρόσθετων ικανοτήτων σε καταστάσεις καταστροφών αναλαμβάνουν τα κράτη μέλη που αιτούν τη βοήθεια·

iii)

δεν υπερβαίνει το 10 % του συνολικού χρηματοδοτικού κονδυλίου που παρατίθεται στο άρθρο 19 παράγραφος 1. Εφόσον το ανώτατο όριο του 10 % καλυφθεί πριν από τη λήξη της περιόδου προγραμματισμού, και εφόσον απαιτείται για την ορθή λειτουργία του μηχανισμού της Ένωσης, είναι δυνατόν, μέσω εκτελεστικών πράξεων, να σημειωθεί υπέρβαση κατά 5 % του ανωτάτου ορίου του 10 %. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται βάσει της διαδικασίας εξέτασης που ορίζεται στο άρθρο 33 παράγραφος 2.

α)

αποστολή ομάδων εμπειρογνωμόνων που αναφέρονται στο άρθρο 17 παράγραφος 1 μαζί με υλικοτεχνική υποστήριξη και αποστολή εμπειρογνωμόνων που αναφέρονται στο άρθρο 8 στοιχεία δ) και ε),

β)

σε περίπτωση καταστροφής, υποστήριξη των κρατών μελών για την απόκτηση πρόσβασης σε εξοπλισμό και μεταφορικούς πόρους, κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 23, και

γ)

κατόπιν αιτήματος για παροχή βοήθειας, ανάληψη επιπλέον αναγκαίας υποστηρικτικής και συμπληρωματικής δράσης ώστε να διευκολυνθεί ο συντονισμός της αντιμετώπισης με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο.

α)

παροχή και ανταλλαγή πληροφοριών για εξοπλισμό και μεταφορικούς πόρους που αποφασίζουν να διαθέσουν τα κράτη μέλη, προκειμένου να διευκολυνθεί η συγκέντρωση του εν λόγω εξοπλισμού ή μεταφορικών πόρων·

β)

παροχή βοήθειας στα κράτη μέλη για να εντοπίσουν τους μεταφορικούς πόρους οι οποίοι μπορούν να διατεθούν από άλλες πηγές, συμπεριλαμβανομένου του εμπορικού τομέα, και για τη διευκόλυνση της πρόσβασής τους σε αυτούς·

γ)

παροχή βοήθειας στα κράτη μέλη για να εντοπίσουν τον εξοπλισμό ο οποίος μπορεί να διατεθεί από άλλες πηγές, συμπεριλαμβανομένου του εμπορικού τομέα· και

δ)

χρηματοδότηση των μεταφορικών πόρων που απαιτούνται για τη διασφάλιση ταχείας αντίδρασης σε καταστροφές. Οι σχετικές δράσεις είναι επιλέξιμες για χρηματοδοτική στήριξη μόνο εφόσον πληρούνται τα ακόλουθα κριτήρια:

α)

οι δαπάνες σχετίζονται με τη μεταφορά των προδεσμευμένων ικανοτήτων που που έχουν διατεθεί στην εθελοντική δεξαμενή σύμφωνα προς το άρθρο 11, ή

β)

η βοήθεια είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση ανάγκης ζωτικής σημασίας και δεν διατίθεται ή δεν διατίθεται επαρκώς στην εθελοντική δεξαμενή.

(i)

την ικανότητα βραχυπρόθεσμης μίσθωσης χώρων αποθήκευσης για την προσωρινή διατήρηση της βοήθειας των κρατών μελών προκειμένου να διευκολυνθεί η συντονισμένη μεταφορά της,

(ii)

την επανασυσκευασία της βοήθειας των κρατών μελών ώστε να αξιοποιηθούν στο έπακρο οι διαθέσιμες μεταφορικές ικανότητες ή προκειμένου να εκπληρωθούν συγκεκριμένες λειτουργικές απαιτήσεις, ή

(iii)

την τοπική μεταφορά της συγκεντρωμένης βοήθειας ώστε να διασφαλιστεί η συντονισμένη παράδοση στον τελικό προορισμό της αιτούσας χώρας.

α)

χώρες της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ) που είναι μέλη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ), σύμφωνα με τις διατάξεις που προβλέπονται στη συμφωνία για τον ΕΟΧ, και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες εφόσον το προβλέπουν οι συμφωνίες και οι διαδικασίες·

β)

υπό προσχώρηση χώρες, υποψήφιες χώρες και εν δυνάμει υποψήφιοι σύμφωνα με τις γενικές αρχές και τους γενικούς όρους και προϋποθέσεις συμμετοχής τους στα προγράμματα της Ένωσης που καθορίζονται στις αντίστοιχες συμφωνίες-πλαίσια και αποφάσεις του Συμβουλίου Σύνδεσης, ή σε παρεμφερείς συμφωνίες.

α)

διάδραση του ΚΣΑΕΑ με τα σημεία επαφής των κρατών μελών, όπως προβλέπεται στο στοιχείο β) του άρθρου 8, στο άρθρο 15 παράγραφος 3 και στο άρθρο 16 παράγραφος 3 στοιχείο α), και επιχειρησιακές διαδικασίες για την αντιμετώπιση καταστροφών εντός της Ένωσης, όπως προβλέπεται στο άρθρο 15, καθώς και εκτός της Ένωσης, όπως προβλέπεται στο άρθρο 16, συμπεριλαμβανομένου του εντοπισμού των σχετικών διεθνών οργανισμών·

β)

τις συνιστώσες του ΚΣΕΠΕΑ καθώς και την οργάνωση της ανταλλαγής πληροφοριών μέσω του ΚΣΕΠΕΑ, όπως προβλέπεται στο στοιχείο β) του άρθρου 8,

γ)

τη διαδικασία για την ανάπτυξη ομάδων εμπειρογνωμόνων, όπως προβλέπεται στο άρθρο 17,

δ)

τον εντοπισμό των μονάδων, άλλων ικανοτήτων αντιμετώπισης και εμπειρογνωμόνων όπως προβλέπεται στο άρθρο 9 παράγραφος 1,

ε)

τις επιχειρησιακές απαιτήσεις για τη λειτουργία και τη διαλειτουργικότητα των μονάδων, όπως προβλέπεται στην παράγραφο 2 του άρθρου 9, συμπεριλαμβανομένων των καθηκόντων, των ικανοτήτων, των βασικών συνιστωσών, της αυτάρκειας και της ανάπτυξής τους,

στ)

την επίτευξη των στόχων σε επίπεδο ικανότητας, τις απαιτήσεις διαλειτουργικότητας και ποιότητας και τη διαδικασία πιστοποίησης και καταχώρισης που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία της ΕΙΑΚΕΑ, όπως προβλέπεται στο άρθρο 11, καθώς και τις χρηματοδοτικές ρυθμίσεις, όπως προβλέπεται στο άρθρο 21 παράγραφος 2·

ζ)

τον εντοπισμό και την κάλυψη ελλείψεων στην ΕΙΑΚΕΑ, όπως προβλέπεται στο άρθρο 12·

η)

την οργάνωση του προγράμματος εκπαίδευσης, το πλαίσιο ασκήσεων και το πρόγραμμα άντλησης διδαγμάτων, όπως προβλέπεται στο άρθρο 13· και

θ)

την οργάνωση στήριξης για τη μεταφορά της βοήθειας, όπως προβλέπεται στα άρθρα 18 και 23.

α)

το αργότερο στις 30 Ιουνίου 2017, ενδιάμεση έκθεση αξιολόγηση των επιτευχθέντων αποτελεσμάτων και των ποιοτικών και ποσοτικών πτυχών της εφαρμογής της παρούσας απόφασης·

β)

το αργότερο στις 31 Δεκεμβρίου 2018, ανακοίνωση για τη συνέχιση της εφαρμογής της παρούσας απόφασης, και

γ)

το αργότερο στις 31 Δεκεμβρίου 2021, έκθεση εκ των υστέρων αξιολόγησης.