EUR-Lex Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52018AE4028
Opinion of the European Economic and Social Committee on ‘Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council establishing the European Solidarity Corps programme and repealing [European Solidarity Corps Regulation] and Regulation (EU) No 375/2014’ (COM(2018) 440 final — 2018/0230 (COD))
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του προγράμματος του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης και για την κατάργηση του [κανονισμού του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης] και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 375/2014» [COM(2018) 440 final — 2018/0230 (COD)]
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του προγράμματος του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης και για την κατάργηση του [κανονισμού του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης] και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 375/2014» [COM(2018) 440 final — 2018/0230 (COD)]
EESC 2018/04028
ΕΕ C 62 της 15.2.2019, p. 201–206
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
|
15.2.2019 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 62/201 |
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του προγράμματος του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης και για την κατάργηση του [κανονισμού του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης] και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 375/2014»
[COM(2018) 440 final — 2018/0230 (COD)]
(2019/C 62/33)
|
Εισηγητής: |
ο κ. Michael McLOUGHLIN |
|
Αίτηση γνωμοδότησης |
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2.7.2018 Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 10.7.2018 |
|
Νομική βάση |
Άρθρα 165 παράγραφος 4, 166 παράγραφος 4, 214 παράγραφος 5 και 173 παράγραφος 294 της ΣΛΕΕ |
|
|
|
|
Αρμόδιο τμήμα |
Απασχόληση, κοινωνικές υποθέσεις, δικαιώματα του πολίτη |
|
Υιοθετήθηκε από το τμήμα |
26.9.2018 |
|
Υιοθετήθηκε από την ολομέλεια |
17.10.2018 |
|
Σύνοδος ολομέλειας αριθ. |
538 |
|
Αποτέλεσμα της ψηφοφορίας (υπέρ/κατά/αποχές) |
184/1/3… |
1. Συμπεράσματα και συστάσεις
|
1.1. |
Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για την αφοσίωση στο ανανεωμένο Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, με αυξημένο προϋπολογισμό και στόχο ως προς τη συμμετοχή. |
|
1.2. |
Χαιρετίζουμε την πλήρη και νέα νομική βάση για το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, τον ειδικό προϋπολογισμό και τη συγχώνευση με τους εθελοντές ανθρωπιστικής βοήθειας της ΕΕ (1). |
|
1.3. |
Υπάρχει ανάγκη για μια νέα ολοκληρωμένη πολιτική εθελοντισμού της ΕΕ, η οποία θα καλύπτει όλα τα σχετικά ζητήματα και θα συνεργάζεται με τα κράτη μέλη πέρα από την έννοια του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης. |
|
1.4. |
Επικροτούμε την κατανομή του προϋπολογισμού που δίδει προτεραιότητα στον άξονα του εθελοντισμού και επιθυμούμε συνεχή έμφαση στο θέμα αυτό. |
|
1.5. |
Στο μέλλον, η ΕΕ πρέπει να αναπτύξει δύο ανεξάρτητα προγράμματα στήριξης, ένα για τη νεολαία και ένα για τον εθελοντισμό, αποδεχόμενη ταυτόχρονα ότι θα υπάρχει κάποια επικάλυψη. |
|
1.6. |
Πρέπει να δοθεί προσοχή ώστε να διασφαλίζεται ότι οι προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, ιδιαίτερα στα σημαντικότερα ζητήματα, δεν επηρεάζουν το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης μετά τη συγχώνευση με τους εθελοντές ανθρωπιστικής βοήθειας της ΕΕ. |
|
1.7. |
Πρέπει να καταρτιστούν έγκαιρα αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένου του αντικτύπου της δράσης του ΕΣΑ στην κοινότητα, που θα βοηθήσουν στην αξιολόγηση και τη λήψη αποφάσεων σχετικά με το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, θα πρέπει δε να δημοσιοποιούνται ακόμη και αν είναι αρνητικά. |
|
1.8. |
Ο άξονας της απασχόλησης πρέπει να υπόκειται σε αυστηρούς κανονισμούς και σε τακτική αναθεώρηση, ώστε να τηρούνται οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί ως προς αυτόν. |
|
1.9. |
Σε αναλογία με την προσέγγιση για τη διά βίου μάθηση, δεν θα πρέπει να υπάρχει περιορισμός ηλικίας όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, καθώς θα πρέπει να αποτελεί στήριγμα του εθελοντισμού. |
|
1.10. |
Επαναλαμβάνουμε την άποψή μας ότι το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης θα πρέπει να περιορίζεται στον μη κερδοσκοπικό τομέα και ότι αυτή η αξία θα πρέπει να διατηρηθεί ανεξάρτητα από το φορέα υλοποίησης των έργων. |
|
1.11. |
Η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών σχετικά με τον εθελοντισμό πρέπει να διευκολυνθεί και να αποκτήσει προτεραιότητα, θα πρέπει δε να συμμετέχουν όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ ώστε να συγκεντρώνονται όλες οι σχετικές πληροφορίες και να διευκολύνεται η ανάπτυξη περισσότερων πολιτικών στον τομέα αυτό. |
|
1.12. |
Οι εθνικοί οργανισμοί θα πρέπει να διαθέτουν ενισχυμένη στήριξη για να αντιμετωπίζουν τον άξονα της απασχόλησης και τα ζητήματα της αγοράς εργασίας. |
|
1.13. |
Κατά την παρακολούθηση του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης θα πρέπει να αξιοποιούνται και να υποβάλλονται εκθέσεις για τα κυριότερα έγγραφα σχετικά με τη διασφάλιση της δίκαιης μεταχείρισης των ατόμων σε θέματα πρακτικής άσκησης και άλλων μέτρων που περιγράφονται στην παρούσα έκθεση. |
|
1.14. |
Οι κύριες πλατφόρμες της κοινωνίας πολιτών στο συγκεκριμένο πεδίο (Ευρωπαϊκό φόρουμ Νεολαίας (YFJ/Youth Forum Jeunesse) και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Εθελοντισμού (CEV/European Volunteering Centre) πρέπει να συμμετέχουν ενεργά στη ρύθμιση και την εποπτεία του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης. |
|
1.15. |
Επικροτείται η απλούστευση και ο εξορθολογισμός του προγράμματος. |
|
1.16. |
Η ΕΕ πρέπει να δείξει την προθυμία της να επενδύσει και σε άλλες μορφές και είδη εθελοντισμού πέρα από το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης. |
2. Ιστορικό
|
2.1. |
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει συνολικό προϋπολογισμό ύψους 1,26 δισεκατ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές για το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2021 έως την 31η Δεκεμβρίου 2027. Με τον τρόπο αυτό θα δοθεί η ευκαιρία σε περίπου 350 000 νέους να συμμετέχουν μεταξύ 2021 και 2027, πέραν των 100 000 συμμετεχόντων που σκοπεύει να στηρίξει η Επιτροπή έως τα τέλη του 2020. |
|
2.2. |
Δεδομένου ότι υπάρχει δυναμικό για περαιτέρω ανάπτυξη της αλληλεγγύης στα θύματα κρίσεων και καταστροφών σε χώρες εκτός ΕΕ, η παρούσα πρόταση προβλέπει την επέκταση του πεδίου δράσης του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης με σκοπό να περιλαμβάνεται και η στήριξη σε επιχειρήσεις ανθρωπιστικής βοήθειας σε χώρες εκτός ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων αυτών που βρίσκονται σε γειτονικές χώρες των εξόχως απόκεντρων περιφερειών της ΕΕ. |
|
2.3. |
Το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης αποσκοπεί στην ενίσχυση της συμμετοχής των νέων και των φορέων σε προσβάσιμες και υψηλής ποιότητας δραστηριότητες αλληλεγγύης. Είναι μέσο ενίσχυσης της συνοχής, της αλληλεγγύης και της δημοκρατίας στην Ευρώπη και εκτός αυτής, και έμπρακτης απάντησης στις κοινωνικές και ανθρωπιστικές προκλήσεις με ιδιαίτερη έμφαση στην προώθηση της κοινωνικής ένταξης. |
|
2.4. |
Το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης θα επιτρέψει στους συμμετέχοντες να ενισχύσουν και να επικυρώσουν τις δεξιότητές τους και θα διευκολύνει την ένταξή τους στην αγορά εργασίας. |
|
2.5. |
Το πρόγραμμα θα παρέχει δραστηριότητες σε χώρες διαφορετικές από τη χώρα διαμονής των συμμετεχόντων (διασυνοριακές δραστηριότητες και εθελοντισμός για την υποστήριξη της ανθρωπιστικής βοήθειας), καθώς και δραστηριότητες στη χώρα διαμονής τους (εγχώριες). Θα υλοποιηθεί μέσω δύο αξόνων δράσης:
|
|
2.6. |
Αίτηση για χρηματοδότηση στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης μπορεί να υποβάλει οποιοσδήποτε δημόσιος ή ιδιωτικός φορέας με έδρα σε συμμετέχουσα χώρα, καθώς και διεθνείς οργανισμοί. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη χορήγηση χρηματοδότησης ή για την υλοποίηση αυτοχρηματοδοτούμενων δράσεων στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης είναι ο συμμετέχων φορέας να έχει λάβει σήμα ποιότητας. |
|
2.7. |
Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται στη διασφάλιση της πρόσβασης όλων των νέων στις δραστηριότητες που υποστηρίζονται από το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, και ιδίως των πλέον μειονεκτούντων εξ αυτών. Θα πρέπει να θεσπιστούν ειδικά μέτρα με σκοπό την προώθηση της κοινωνικής ένταξης και της συμμετοχής των μειονεκτούντων νέων, καθώς και προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι περιορισμοί που οφείλονται στον απόμακρο χαρακτήρα ορισμένων αγροτικών περιοχών και των εξόχως απόκεντρων περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των υπερπόντιων χωρών και εδαφών. |
3. Γενικές παρατηρήσεις
|
3.1. |
Επικροτούμε την αφοσίωση στο ανανεωμένο Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, με αυξημένο προϋπολογισμό και στόχο ως προς τη συμμετοχή. Ωστόσο, πιστεύουμε ότι εξακολουθούν να υπάρχουν ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν, πολλά δε από αυτά τέθηκαν στην προηγούμενη γνωμοδότησή μας (2) σχετικά με το ζήτημα. Υπάρχουν επίσης άλλες εξελίξεις και δυνητικά προβλήματα όσον αφορά τη συγχώνευση με τους εθελοντές ανθρωπιστικής βοήθειας της ΕΕ, η οποία συνεπάγεται την επέκταση του άξονα του εθελοντισμού σε γειτονικές χώρες, στις υπό ένταξη χώρες και στις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. |
|
3.2. |
Η παρούσα γνωμοδότηση επικεντρώνεται κυρίως σε ό, τι είναι νέο ή καινοτόμο στην τελευταία πρόταση. Ουσιαστικά, η τελευταία ανακοίνωση προβλέπει μια πλήρη και νέα νομική βάση για το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, ειδικό προϋπολογισμό και πραγματική συγχώνευση των εθελοντών ανθρωπιστικής βοήθειας της ΕΕ. Το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης γίνεται μία οντότητα σύμφωνα με τις προτάσεις, σε αντίθεση με το άθροισμα οκτώ διαφορετικών μέχρι τώρα, κάτι το οποίο είναι θετικό. |
|
3.3. |
Υπήρχαν αρκετά αιτήματα στην προηγούμενη γνωμοδότησή μας σχετικά με το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης (3), τα οποία πιστεύουμε ότι παραμένουν επίκαιρα. Δεδομένου ότι για πολλά από αυτά δεν αναλήφθηκε δράση, ορισμένα χρειάζεται να επαναληφθούν και άλλα χρειάζονται συστήματα και δομές ώστε να προφυλαχθούν από τα αποτελέσματα για τα οποία ανησυχούσαμε την εποχή εκείνη. Ορισμένα από τα αιτήματα αυτά αφορούν:
|
|
3.4. |
Είναι σημαντικό για εμάς σχετικές πλατφόρμες οργανώσεων της κοινωνίας πολιτών όπως το Ευρωπαϊκό φόρουμ Νεολαίας και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Εθελοντισμού να ενταχθούν επισήμως στο όργανο παρακολούθησης του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης ώστε να διασφαλίζεται ότι λαμβάνεται υπόψη η φωνή της κοινωνίας πολιτών και ότι κατά τη διαχείριση του προγράμματος χρησιμοποιείται η ανάδραση από τους άμεσα ενδιαφερόμενους και τους χρήστες του προγράμματος. |
|
3.5. |
Είναι σημαντικό να εξεταστεί η συγχώνευση των εθελοντών ανθρωπιστικής βοήθειας της ΕΕ. Πρόκειται για πολύ διαφορετικό είδος δράσης. Αν και μπορούν πολλά να ειπωθούν σχετικά με την απλούστευση και τον εξορθολογισμό της διαδικασίας, υπάρχουν διαφορετικά και συγκεκριμένα ζητήματα που αφορούν θέματα ανάπτυξης σε σχέση με τον πολιτισμό, την αρμοδιότητα και το είδος του έργου. Η πρόκληση αυτή αναγνωρίζεται στην πρόταση. Είναι σημαντικό να μην επισπευσθούν τα θέματα αυτά χάριν διοικητικής ευκολίας και μόνο. |
|
3.6. |
Το πρόγραμμα «Εθελοντές ανθρωπιστικής βοήθειας» της ΕΕ είναι σχετικά μικρό πρόγραμμα, ωστόσο δεν αφορούσε μόνο τους νέους, και η πρόταση δεν φαίνεται να κάνει μνεία ως προς αυτό. Όπως διαπίστωσε η εξωτερική αξιολόγηση των εθελοντών ανθρωπιστικής βοήθειας της ΕΕ, το πρόγραμμα διέθετε ευρωπαϊκό πρότυπο διαχείρισης των εθελοντών, συνεπώς τα διδάγματα ή τα συστήματα αυτά δεν πρέπει να χαθούν κατά τη συγχώνευση με το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης. |
|
3.7. |
Τα δεδομένα από τη δικτυακή πύλη του Σώματος (4) πρέπει να αναλυθούν ώστε να ξεκινήσει να εξετάζεται ο αντίκτυπος ακόμη και της πρώιμης λειτουργίας του. Κρίσιμης σημασίας θα είναι τα συστήματα αποτίμησης και ανάδρασης. Ακόμη και πέραν αυτών, θα πρέπει να διασφαλισθούν επίσημα συστήματα συμμόρφωσης όπως η πρόσβαση στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή, τόσο για τους συμμετέχοντες όσο και για τους άλλους ενδιαφερόμενους. |
3.8. Υποστήριξη του εθελοντισμού
|
3.8.1. |
Η υποστήριξη του εθελοντισμού μπορεί να λάβει πολλές μορφές και μεγάλο μέρος της θα συνεχίσει να εναπόκειται στα κράτη μέλη. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης αποτελεί ένα μόνο πρόγραμμα και μία μόνο πτυχή. Ωστόσο, θεωρείται πλέον βασικό μέτρο που συνδέεται με σημαντικό πολιτικό κεφάλαιο. Το γεγονός αυτό μπορεί να μειώσει το δυναμικό μιας πιο εξειδικευμένης προσέγγισης όσον αφορά την υποστήριξη του εθελοντισμού. |
|
3.8.2. |
Είναι φυσικό να υπάρχει ανησυχία ότι το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης μπορεί να προσελκύσει ανθρώπους από άλλες μορφές εθελοντισμού. Ομοίως, αν και πάντοτε επικροτούμε τη στήριξη των οργανώσεων της κοινωνίας πολιτών, μπορεί επίσης να είναι πιο ελκυστική η επιλογή μιας οργάνωσης της κοινωνίας πολιτών έναντι μιας δημόσιας αρχής ή, ενδεχομένως, του ατομικού εθελοντισμού, ή η επιλογή του διακρατικού έναντι του τοπικού εθελοντισμού. |
|
3.8.3. |
Ο εθελοντισμός είναι μια πολύπτυχη έννοια. Μπορεί να είναι εξαιρετικά περιορισμένος στον χρόνο ή μπορεί να είναι αρκετά εκτεταμένος. Μπορεί να περιλαμβάνει διαφορετικούς βαθμούς αλτρουισμού, ενθουσιασμού και, ιδιαίτερα, χρόνου. Ο εθελοντισμός είναι αναμφισβήτητα δημόσιο αγαθό και, ταυτόχρονα, μπορεί να εξυπηρετήσει ζωτικά κοινωνικά και οικονομικά συμφέροντα όσον αφορά την ελάφρυνση των πιέσεων επί του κράτους και τη διασφάλιση ότι σημαντικά καθήκοντα επιτελούνται συχνά βάσει μιας εξαιρετικά τοπικής αντίληψης. Στη συνέχεια, το κράτος πρέπει να στηρίξει τον εθελοντισμό, όπως και η ΕΕ. Μολονότι το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης είναι μόνο ένα πρόγραμμα, η εστίασή του ουσιαστικά στον εθελοντισμό πλήρους απασχόλησης σε διακρατικό πλαίσιο τονίζει την προσέγγιση αυτή. Επομένως, άλλα είδη εθελοντισμού ενδέχεται να μην προσελκύουν την ίδια προσοχή, όσο καλές κι αν είναι οι προθέσεις τους. |
|
3.8.4. |
Η δημόσια στήριξη του εθελοντισμού πρέπει να είναι ποικίλη και να καλύπτει τον κόσμο της εργασίας, τα ευέλικτα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, την πιστοποίηση, την προσέγγιση των δημόσιων αρχών στον τομέα της υγείας και της εκπαίδευσης, το ζήτημα της αποζημίωσης όπου απαιτείται, την κατάρτιση και πολλά άλλα. Είναι ζωτικής σημασίας η ΕΕ να επισημαίνει ότι συνδέονται όλα αυτά τα ζητήματα και, παρά το γεγονός ότι ενδέχεται να μην έχει αρμοδιότητες σε όλους τους τομείς, πρέπει να είναι προσεκτική όσον αφορά την προτεραιότητα που δίνει σε μία μορφή έναντι μιας άλλης στη χρηματοδότηση που παρέχει. Απαιτείται ευρεία και ολοκληρωμένη πολιτική για τον εθελοντισμό, και όχι πρόγραμμα, ανεξάρτητα από το πόσο θετικό ή καλά χρηματοδοτούμενο είναι. |
|
3.8.5. |
Ακόμη και με τις νέες προτάσεις και μετά από κάποια αρχική επεξεργασία, παραμένουν ορισμένα γενικά ερωτήματα σχετικά με το σκεπτικό και τους στόχους. Στο υψηλότερο επίπεδο, πρέπει να καθοριστεί εάν το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης είναι πρόγραμμα εθελοντισμού ή στήριξη για την ανάπτυξη των νέων. Η συγχώνευση των δύο στόχων μπορεί να δημιουργήσει δυσκολίες. |
|
3.8.6. |
Συνεπώς, ενδεχομένως να είναι προτιμότερο να διαχωρίσουμε τη λογική και το σκεπτικό για την υποστήριξη του εθελοντισμού, η οποία μπορεί να λάβει διάφορες μορφές, και για τα προγράμματα για τη νεολαία, τα οποία μπορούν να υποστηριχθούν στο πλαίσιο της στρατηγικής για τη νεολαία. Η ανάμειξη ή η επικάλυψή τους θα πρέπει να είναι θέμα σχεδιασμού και αρχής, και όχι ιστορικού και διαθέσιμης χρηματοδότησης. Ουσιαστικά, για το μέλλον θα ήταν πιο ενδεδειγμένο να υπάρχουν αυτόνομα προγράμματα για την υποστήριξη των νέων και του εθελοντισμού, ακόμη και αν υπάρχει κάποια αλληλεπικάλυψη. Θα μπορούσε να είναι η προσέγγιση που θα υιοθετούσαμε εάν, για παράδειγμα, είχαμε να ξεκινήσουμε από το μηδέν. |
|
3.8.7. |
Υπάρχει σημαντικός αριθμός στόχων για το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης. Πρέπει να διερωτόμαστε συνεχώς ποιο είναι το σκεπτικό του προγράμματος και αν είναι ο καλύτερος τρόπος για να επιτευχθεί. Σε γενικές γραμμές, εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης θα πρέπει να αφορά μόνο μη κερδοσκοπικές οργανώσεις. Μπορεί να συνεπάγεται εταιρικές σχέσεις με κερδοσκοπικούς φορείς, όμως η δραστηριότητα θα πρέπει σαφώς να διεξάγεται μέσω μη κερδοσκοπικής οργάνωσης και, όπου απαιτείται, να διέπεται από μια νομικά εκτελεστή συμφωνία ως προς το θέμα αυτό |
3.9. Ο άξονας της απασχόλησης
|
3.9.1. |
Δίδεται μεγάλη προσοχή στον άξονα της απασχόλησης του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης. Πιστεύουμε ότι η απασχόληση χρειάζεται εξαιρετικά αυστηρή ρύθμιση και σίγουρα θα πρέπει να προσφέρεται μόνο από μη κερδοσκοπικές οργανώσεις. Φαίνεται να απαιτεί πολλή δουλειά και προσπάθεια για να δημιουργηθεί, ενώ αφορά πολύ μικρό αριθμό θέσεων, θα πρέπει δε να τελεί υπό διαρκή επανεξέταση. Όσο καλές κι αν είναι οι προθέσεις τους, οι εθνικοί οργανισμοί (οι ίδιοι με του προγράμματος Erasmus+) δεν μπορεί να αναμένεται ότι θα διαθέτουν επαρκείς γνώσεις για τα ζητήματα απασχόλησης και αγοράς εργασίας. |
|
3.9.2. |
Για να συνεχίσει να υφίσταται ο άξονας της απασχόλησης, θα πρέπει να συνάδει με τα υψηλότερα πρότυπα σε αυτόν τον τομέα. Στο σημείο αυτό, παραμένουν επίκαιρα ποικίλα πρότυπα και εξωτερικά έγγραφα στον τομέα του εθελοντισμού, της εργασίας και των νέων, τα οποία συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε και να συνιστούμε στην Επιτροπή, στον Εκτελεστικό Οργανισμό και στους εθνικούς οργανισμούς, και συγκεκριμένα:
|
3.10. Ένα πρόγραμμα υπέρ της νεολαίας;
|
3.10.1. |
Είναι κατανοητό να δίδεται μεγάλη έμφαση στην εμπειρία, την ευημερία και την πρόοδο των νέων συμμετεχόντων και την υποστηρίζουμε πλήρως. Θα πρέπει ωστόσο να δίδεται ίση έμφαση στην ποιότητα των παρεμβάσεων, στο κατά πόσον ανταποκρίνονται στους στόχους τους, εφόσον τηρούν τις σχετικές προσδοκίες και πρότυπα στους αντίστοιχους τομείς. Δεν υπάρχει συμβιβασμός μεταξύ της ποιότητας του έργου και της ποιότητας των αποτελεσμάτων για τον συμμετέχοντα, είναι εξίσου σημαντικά. |
|
3.10.2. |
Ενώ ο εθελοντισμός για τους νέους είναι ένας συγκεκριμένος στόχος και προτεραιότητα σε αυτό το χρονικό σημείο, ενδέχεται επίσης στο πλαίσιο της διά βίου μάθησης να είναι πλέον καιρός να ξεκινήσουμε συζητήσεις σχετικά με το κατά πόσον θα πρέπει να υπάρχει όριο ηλικίας για το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης και τις συναφείς δραστηριότητες. Πολλοί άνθρωποι στην κοινωνία έχουν κάτι να προσφέρουν, αλλά και κάτι να μάθουν, και η αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών μπορεί να είναι εξίσου σημαντική. |
4. Ειδικές παρατηρήσεις
|
4.1. |
Δεν είναι σαφές εάν τα δεδομένα σχετικά με την πρόοδο μέχρι σήμερα ήταν επαρκή ώστε να ληφθούν περαιτέρω αποφάσεις σχετικά με την ενοποίηση και τη συγχώνευση με νέους τομείς. Υπήρχε σαφής λογική όσον αφορά την Ευρωπαϊκή Εθελοντική Υπηρεσία (ΕΕΥ) (9) ως πρόγραμμα για τη νεολαία. Δεν είμαστε πεπεισμένοι ότι διενεργήθηκε επαρκής εκτίμηση επιπτώσεων σχετικά με την ΕΕΥ πριν από την εισαγωγή του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης. Αν και μεγάλο μέρος της ΕΕΥ έχει πλέον μετατραπεί σε Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, ίσως να υπάρχει φόβος ότι ο διαθέσιμος προϋπολογισμός έφερε την εν λόγω διαδικασία σε αντίθεση με το όραμα για τον εθελοντισμό. Επίσης, δεν έχουμε σαφή εικόνα όσον αφορά το βαθμό συμμετοχής της νεολαίας στη λήψη αποφάσεων για την αλλαγή αυτή. |
|
4.2. |
Η συγχώνευση προγραμμάτων ανθρωπιστικής βοήθειας και εθελοντικών υπηρεσιών της ΕΕ πρέπει να έχει μια σαφή και ρητή λογική. Δίδεται όλο και μεγαλύτερη έμφαση στην ασφάλεια σε ορισμένες από τις εξωτερικές πολιτικές της ΕΕ, ενώ και η προσφυγική κρίση έχει επηρεάσει την κατάσταση. Το γεγονός αυτό μπορεί επίσης να συμβάλει στην αλλαγή της φύσης του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης, εάν χρησιμοποιείται στο πλαίσιο της εξωτερικής δράσης της ΕΕ. Επιπλέον, η συγχώνευση αυτή εισάγει ένα όριο ηλικίας που δεν υπήρχε πριν, όσον αφορά την ανθρωπιστική διάσταση. |
|
4.3. |
Οι στόχοι της νέας στρατηγικής της ΕΕ για τη νεολαία (10) σχετικά με την αύξηση της συμμετοχής εθελοντών στα κράτη μέλη πέραν του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης θα μπορούσαν να εκφράζονται περισσότερο στην πρόταση. Η στρατηγική της ΕΕ για τη νεολαία 2019-2027 φαίνεται να έχει πιο φιλόδοξους στόχους όσον αφορά την ενθάρρυνση των κρατών μελών να ενισχύσουν τις πολιτικές και στρατηγικές εθελοντισμού ώστε να παροτρυνθούν περισσότεροι νέοι να ενεργοποιηθούν. Θα ήταν σημαντικό να συμπεριληφθεί επίσης ειδική χρηματοδότηση με στόχο την παροχή στα κράτη μέλη χώρων για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών σχετικά με τις πολιτικές και στρατηγικές εθελοντισμού, για παράδειγμα με την επανασύσταση της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων για την Εθελοντική Κινητικότητα των Νέων («Expert Group on Youth Volunteer Mobility»). Πιο συγκεκριμένα, ευελπιστούμε ότι το μέσο η αναγνώριση των μαθησιακών αποτελεσμάτων του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλες τις μορφές εθελοντικής δέσμευσης εκτός του προγράμματος του Σώματος. Η νομική βάση της πρότασης δεν το αποκλείει, όμως θα ήταν χρήσιμο να θεσπιστεί ευρύτερος στόχος ως προς αυτό. |
|
4.4. |
Η νέα πρόταση υπόσχεται απλούστευση των διαδικασιών, και αυτό είναι θετικό. Θα ήταν χρήσιμες περισσότερες λεπτομέρειες για τους ενδιαφερόμενους ως προς το θέμα αυτό. Τα έργα τοπικής αλληλεγγύης είναι μια εξαιρετικά ευπρόσδεκτη εξέλιξη και πρέπει να τους δοθεί προτεραιότητα. |
|
4.5. |
Μέρος του διαφημιστικού υλικού που σχετίζεται με το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης εστιάζει πάρα πολύ στις ατομικές ευκαιρίες και ανάπτυξη. Αν και αυτό πρέπει να αποτελεί μέρος της προσφοράς, είναι φυσικά εξαιρετικά σημαντικό να επισημαίνεται και να προωθείται εξίσου το τελικό προϊόν και το αποτέλεσμα του εθελοντισμού. Παράλληλα με την πρωτοβουλία DiscoverEU (11), μπορεί να χρειαστεί να μεριμνήσουμε ώστε να μην αναπτυχθεί η αντίληψη ότι η υποστήριξη της ΕΕ δίδει προτεραιότητα στα χρόνια διακοπής της εκπαιδευτικής διαδικασίας και στους πλέον εύπορους νέους. |
|
4.6. |
Υποστηρίζουμε σαφέστατα την ενδεικτική κατανομή ύψους 90 % για τον εθελοντισμό στη διάρθρωση του προϋπολογισμού του προγράμματος και την προοπτική περισσότερης καθοδήγησης για τους μη προνομιούχους. Η κατανομή του προϋπολογισμού μεταξύ των αξόνων θα πρέπει να διατηρηθεί, εκτός εάν η έλλειψη ζήτησης συνεπάγεται μεταφορές μεταξύ των γραμμών προϋπολογισμού από τους εθνικούς οργανισμούς. Γενικά, η κατανομή θα πρέπει να γίνεται με βάση τις απαιτήσεις των οργανώσεων που συμμετέχουν. |
|
4.7. |
Οι εθνικοί οργανισμοί θα χρειαστεί να εφοδιασθούν με επαρκείς πόρους, ιδίως για να αντιμετωπιστούν τυχόν προκλήσεις σχετικά με την περαιτέρω υλοποίηση της επαγγελματικής πτυχής του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης, αλλά και για τη συνεργασία τους με φορείς της αγοράς εργασίας και άλλα συναφή εθνικά συστήματα. |
|
4.8. |
Η Ευρωπαϊκή Εθελοντική Υπηρεσία (ΕΕΥ) διέθετε ένα ισχυρό πλαίσιο για την τυπική και άτυπη κατάρτιση. Η έννοια του Erasmus για τους εργαζόμενους στον πολιτιστικό τομέα έχει αναπτυχθεί και θα μπορούσε να είναι πολύτιμη για το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης. Η μη τυπική μάθηση αποτελεί κρίσιμο τομέα. Θα πρέπει να εξεταστεί η προσέγγιση του προγράμματος της Πίζας, βάσει της οποίας οι σπουδαστές μπορούν να λαμβάνουν πιστωτικές μονάδες για πρακτικό έργο τύπου Erasmus. |
|
4.9. |
Υπάρχει μια διάσταση παρακολούθησης στο Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, όμως προβλέπεται μόνο όσον αφορά την ανταλλαγή γνώσεων. Πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια για πιο μακροπρόθεσμη δέσμευση των συμμετεχόντων σε δράσεις αλληλεγγύης, συμπεριλαμβανομένου του (πλέον διαδεδομένου) εθελοντισμού μερικού χρόνου στις ελεύθερες ώρες τους, πέρα από την ευκαιρία εθελοντισμού που προσφέρει το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης |
|
4.10. |
Είναι σημαντικό να αναλύσουμε και να ανταποκριθούμε στη μέχρι σήμερα υιοθέτηση του επαγγελματικού στοιχείου. Ορισμένες από τις μετρήσεις αποτελεσματικότητας στην εκ των προτέρων αξιολόγηση επικεντρώνονταν περισσότερο στα ποσοτικά παρά στα ποιοτικά αποτελέσματα και οι μελλοντικές αξιολογήσεις θα πρέπει να αντιμετωπίζουν το ζήτημα αυτό. |
Βρυξέλλες, 17 Οκτωβρίου 2018.
Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής
Luca JAHIER
(1) https://webgate.ec.europa.eu/echo/eu-aid-volunteers_en/
(2) ΕΕ C 81 της 2.3.2018, σ. 160.
(3) ΕΕ C 81 της 2.3.2018, σ. 160.
(4) https://europa.eu/youth/SOliDARITY_el
(5) http://www.kansalaisareena.fi/EYV2011Alliance_PAVE_copyfriendly.pdf
(6) https://www.youthforum.org/charter-rights-and-responsibilities-volunteers
(7) https://www.youthforum.org/european-quality-charter-internships-and-apprenticeships
(8) https://www.socialistsanddemocrats.eu/newsroom/unpaid-internships-european-parliament-and-elsewhere-must-be-banned-say-sds
(9) https://europeanvoluntaryservice.org/
(10) https://ec.europa.eu/youth/policy/youth-strategy_en
(11) https://europa.eu/youth/discovereu_el