Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις γνωστοποιήσεις σχετικά με τις αειφόρες επενδύσεις και τους κινδύνους βιωσιμότητας και για την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2016/2341»

[COM(2018) 354 final — 2018/0179 (COD)]

(2019/C 62/15)

Εισηγητής: ο κ.

Carlos TRIAS PINTÓ

Αίτηση γνωμοδότησης	Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 6.7.2018 Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 5.7.2018
Νομική βάση	Άρθρο 114 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Αρμόδιο τμήμα	Οικονομική και νομισματική ένωση, οικονομική και κοινωνική συνοχή
Υιοθετήθηκε από το τμήμα	3.10.2018
Υιοθετήθηκε από την ολομέλεια	17.10.2018
Σύνοδος ολομέλειας αριθ.	538
Αποτέλεσμα της ψηφοφορίας (υπέρ/κατά/αποχές)	174/7/4

1.   Συμπεράσματα και συστάσεις

1.1.

Οι χρηματοπιστωτικοί φορείς συμβάλλουν στη μετάβαση της ευρωπαϊκής οικονομίας προς ένα πιο οικολογικό, πιο ανθεκτικό και κυκλικό σύστημα, στον βαθμό που ενσωματώνουν τους παράγοντες ΠΚΔ (1): — στις δραστηριότητες παροχής συμβουλών στους τελικούς επενδυτές, με υποβολή ερωτήσεων για τις προτιμήσεις τους σε θέματα βιωσιμότητας· — στη διαμόρφωση ή την επιλογή ενός χαρτοφυλακίου χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού· — στις διαφανείς γνωστοποιήσεις και στην αξιόπιστη αιτιολόγηση της λήψης αποφάσεων· — στις εκ των προτέρων προσυμβατικές γνωστοποιήσεις σχετικά με την ένταξη των κινδύνων και τις προσδοκίες όσον αφορά τον αντίκτυπο, — στις περιοδικές εκθέσεις με τη ρητή αναφορά του συνολικού αντικτύπου που συνδέεται με τη βιωσιμότητα του χρηματοπιστωτικού προϊόντος μέσω της χρήσης συναφών δεικτών βιωσιμότητας.

1.2.

Οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) (2) και η Συμφωνία του Παρισιού για την Κλιματική Αλλαγή αποτελούν την προμετωπίδα των πυλώνων της βιωσιμότητας κοινής ευθύνης, και το σχέδιο Δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη χρηματοδότηση της αειφόρου ανάπτυξης (3) θα θεμελιώσει αυτό το νέο οικοδόμημα.

1.3.

Αφετηρία αποτελεί ο σταδιακός καθορισμός -με βάση αυστηρά επιστημονικά στοιχεία- των δραστηριοτήτων που είναι βιώσιμες, με τη χρήση μιας μεθοδολογίας ανάλυσης κόστους-ωφέλειας καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής του έργου, που να αξιολογεί τους περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και οικονομικούς εξωτερικούς παράγοντες.

1.4.

Ξεκινώντας από τη συνιστώσα «Π» (των κριτηρίων ΠΚΔ), πρέπει να τηρούνται (4) ανά πάσα στιγμή οι κοινωνικές εγγυήσεις που έχουν συμφωνηθεί σε διεθνές επίπεδο (5), καθώς και ο Ευρωπαϊκός Πυλώνας Κοινωνικών Δικαιωμάτων (6). Η ΕΟΚΕ είναι της άποψης ότι οι εγγυήσεις πρέπει να φτάνουν, το συντομότερο δυνατόν, στο «Δ», χωρίς να παραγνωρίζεται η καλή φορολογική διακυβέρνηση (εταιρική και θεσμική).

1.5.

Η ΕΟΚΕ επικροτεί τον σχεδιασμό του Σχεδίου Δράσης. Η παρούσα γνωμοδότηση επικεντρώνεται στις δράσεις που συνδέονται με τον επαναπροσανατολισμό των ροών κεφαλαίων προς βιώσιμες επενδύσεις και, ως εκ τούτου, θίγει ευθέως τα καταπιστευματικά καθήκοντα των παραγόντων των κεφαλαιαγορών, το αδύναμο σημείο των οποίων, ο τελικός επενδυτής, θα μπορεί να ευθυγραμμίζει τις προτιμήσεις του ως προς τη βιωσιμότητα με τις τεκμηριωμένες επενδυτικές αποφάσεις του. Τόσο ο προτεινόμενος νέος κανονισμός όσο και η αναθεώρηση της οδηγίας παρέχουν σταθερότητα, συνοχή και αποτελεσματικότητα σε αυτήν την εξέλιξη του Σχεδίου Δράσης.

1.6.

Πολλές είναι οι φωνές που επικαλούνται τη δυναμική της συγκυρίας για να κάνουν την ανάγκη αρετή: να ενισχύσουμε την «Ευρώπη των αξιών» αναλαμβάνοντας τα ηνία της βιωσιμότητας. Στην κατεύθυνση αυτή, η ΕΟΚΕ πιστεύει ακράδαντα στη διαμόρφωση βιώσιμων πανευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών προϊόντων, βασιζόμενη στην πεποίθηση ότι θα συμβάλουν στην ενίσχυση και στη βελτίωση της Ευρώπης.

1.7.

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής να δημιουργηθεί μια Πλατφόρμα Βιώσιμης Χρηματοδότησης, αποτελούμενη από εμπειρογνώμονες που θα εκπροσωπούν τόσο τον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό τομέα. Η ΕΟΚΕ θα πρέπει να συμμετέχει σε αυτήν.

1.8.

Τέλος, η ΕΟΚΕ τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και των κοινωνικών εταίρων σε όλα τα στάδια της διαδικασίας.

2.   Ιστορικό πλαίσιο

2.1.   Γενικό πλαίσιο: Σχέδιο Δράσης για τη χρηματοδότηση της βιώσιμης ανάπτυξης

2.1.1.

Στον μακρύ δρόμο για την ολοκλήρωση της Χρηματοοικονομικής Ένωσης, η ενδιάμεση επανεξέταση της Ένωσης Κεφαλαιαγορών (CMU) επικεντρώθηκε στην κινητοποίηση των ευρωπαϊκών αποταμιεύσεων μέσω της προώθησης βιώσιμων ιδιωτικών επενδύσεων. Το σχέδιο Δράσης για τη χρηματοδότηση της βιώσιμης ανάπτυξης, το οποίο δρομολόγησε η Επιτροπή στις 8 Μαρτίου 2018, κατάρτισε έναν έξυπνο και ακριβή χάρτη πορείας για την εκπλήρωση αυτής της δέσμευσης.

2.1.2.

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή επικρότησε θερμά αυτή την πρωτοβουλία, οι δέκα δράσεις της οποίας καθορίζουν μια σειρά από συνεκτικές και στενά συνδεδεμένες πράξεις, οι οποίες πρέπει να εγκριθούν πριν από το τέλος του 2019.

2.1.3.

Η πρόταση τροποποίησης του κανονιστικού πλαισίου, η οποία αποτελεί αντικείμενο της παρούσας γνωμοδότησης, συνδέεται με τα καταπιστευματικά καθήκοντα των χρηματοπιστωτικών φορέων.

2.1.4.

Αναφέρεται ειδικότερα στη δράση 7 του Σχεδίου Δράσης, όπου η ενσωμάτωση της βιωσιμότητας στα χαρτοφυλάκια επενδύσεων και η σωστή προβολή της έχει ως επακόλουθο τη δράση 4, που αφορά την παροχή συμβουλών στον τελικό επενδυτή. Επίσης επηρεάζει εν μέρει τη δράση 9, αφού αποτελεί προϋπόθεση εκ των ων ουκ άνευ για τις επιχειρήσεις να γνωστοποιούν ποιοτικές και εναρμονισμένες μη χρηματοοικονομικές εταιρικές πληροφορίες.

2.1.5.

Παράλληλα, στο πλαίσιο αυτής της πρώτης συνεκτικής σειράς μέτρων του Σχεδίου Δράσης, η ΕΟΚΕ θα αποφανθεί για την ταξινόμηση (δράση 1) και τους δείκτες αναφοράς αειφορίας (δράση 5) (7).

2.2.   Καθήκοντα των θεσμικών επενδυτών και των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων σχετικά με τη βιωσιμότητα

2.2.1.

Προτείνεται Κανονισμός για την ενσωμάτωση των παραμέτρων βιωσιμότητας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και για τις γνωστοποιήσεις σχετικά με τις αειφόρες επενδύσεις και τους κινδύνους βιωσιμότητας, που θα συνοδεύεται από την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2016/2341 σχετικά με τις δραστηριότητες και την εποπτεία των ιδρυμάτων επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών (ΙΕΣΠ), καθώς και των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη συνεπή προσαρμογή των οδηγιών MIFID II και IDD, με τη συνδρομή των εποπτικών αρχών.

2.2.2.

Στόχος είναι να εξασφαλιστεί ότι οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων, οι θεσμικοί επενδυτές, οι διανομείς ασφαλιστικών προϊόντων και οι επενδυτικοί σύμβουλοι θα συμπεριλαμβάνουν κριτήρια περιβαλλοντικά, κοινωνικά και εταιρικής διακυβέρνησης (ΠΚΔ) στις επενδυτικές αποφάσεις τους (δράση 7) και διαδικασίες παροχής συμβουλών (δράση 4) ως μέρος του καθήκοντός τους να ενεργούν προς το συμφέρον των επενδυτών ή των δικαιούχων.

2.2.3.

Οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων και οι θεσμικοί επενδυτές θα πρέπει να αποκαλύπτουν τον τρόπο με τον οποίο οι επενδύσεις τους ευθυγραμμίζονται με αυτούς τους στόχους βιωσιμότητας και να λογοδοτούν περιοδικά σχετικά με τις μη χρηματοοικονομικές αποδόσεις των επενδύσεων, μέσω ad hoc δεικτών επιπτώσεων. Αυτό σημαίνει μεγαλύτερη διαφάνεια για τους τελικούς επενδυτές, οι οποίοι θα μπορούν να λαμβάνουν σωστά τεκμηριωμένες αποφάσεις, με βάση συγκρίσιμα προϊόντα, χωρίς ψευδεπίγραφη οικολογική ή κοινωνική ταυτότητα (greenwashing και/ή socialwashing).

2.2.4.

Ο προτεινόμενος κανονισμός θα ισχύει για τους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων (8), τους θεσμικούς επενδυτές (ασφαλιστικές επιχειρήσεις που ρυθμίζονται από την οδηγία «Φερεγγυότητα II» και επαγγελματικά συνταξιοδοτικά ταμεία που διέπονται από την οδηγία ΙΕΣΠ II), τους διανομείς ασφαλιστικών προϊόντων που ρυθμίζονται από την οδηγία για τη διανομή ασφαλιστικών προϊόντων (IDD), τους επενδυτικούς συμβούλους και τους διαχειριστές ατομικών χαρτοφυλακίων που ρυθμίζονται από τη MiFID II.

2.2.5.

Οι προτεινόμενοι κανόνες καλύπτουν όλα τα προσφερόμενα χρηματοπιστωτικά προϊόντα και τις υπηρεσίες (διαχείριση και παροχή συμβουλών για χαρτοφυλάκια) που παρέχονται από τις προαναφερόμενες οντότητες, ανεξάρτητα από το αν επιδιώκουν επενδυτικούς στόχους αειφορίας ή όχι.

2.2.6.

Ένας δείκτης χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών της ΕΕ ή ένας θετικός δείκτης επιπτώσεων ανθρακούχων εκπομπών μπορεί να οριστεί ως σημείο αναφοράς μόνο για εκείνα τα προϊόντα/υπηρεσίες που επιδιώκουν στόχο χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, ενώ θα ισχύσουν άλλοι δείκτες για προϊόντα/υπηρεσίες που επιδιώκουν στόχους με περιβαλλοντικό και/ή κοινωνικό αντίκτυπο.

2.2.7.

Με αυτόν τον τρόπο, οι επενδυτές θα λαμβάνουν υπόψη την κάλυψη των κινδύνων βιωσιμότητας κατά την αξιολόγηση της απόδοσης των μακροπρόθεσμων επενδύσεών τους και θα συμμορφώνονται με τα αποκαλούμενα «καθήκοντα καταπιστευματοδόχου» προς το συμφέρον των τελικών τους επενδυτών/δικαιούχων.

2.2.8.

Κατά τον ίδιο τρόπο, ο χρηματοπιστωτικός τομέας θα διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στην προσαρμογή των κινδύνων από την κλιματική αλλαγή και των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και διακυβερνητικών προκλήσεων, αναπροσανατολίζοντας σταδιακά τις ροές ιδιωτικών κεφαλαίων προς βιώσιμες επενδύσεις, μέσω της επιλογής ενδεδειγμένων δραστηριοτήτων, έργων και επιχειρήσεων.

2.2.9.

Από την πλευρά της, η ΕΕ θα ενισχύσει τους δημόσιους πόρους για να προσελκύσει περισσότερες ιδιωτικές επενδύσεις. Ειδικότερα, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ 2.0), διευρυμένο και ενισχυμένο, σε ισχύ από τις 31 Δεκεμβρίου 2017, προτείνει έναν κλιματολογικά έξυπνο επενδυτικό στόχο ύψους 40 %, ενώ θα συνεχίσει να κλιμακώνεται στο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) 2021-2027.

3.   Γενικές παρατηρήσεις

3.1.

Κατά τη μετάβαση προς οικονομίες πιο βιώσιμες και χωρίς αποκλεισμούς, η ισόρροπη προσέγγιση των κινδύνων ΠΚΔ και η κατάλληλη ευθυγράμμιση των παραγόντων του χρηματοπιστωτικού συστήματος θα συμβάλουν στη συστημική χρηματοπιστωτική σταθερότητα.

3.2.

Στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η ΕΟΚΕ αποφάνθηκε (9), κατά τρόπο γενικό, σχετικά με τα καθήκοντα καταπιστευματοδόχου όσον αφορά τη βιωσιμότητα των θεσμικών επενδυτών και των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων.

3.3.

Πιο συγκεκριμένα, η ΕΟΚΕ δεσμεύεται να εντάξει τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα που συνδέονται με τις συντάξεις στη νέα ταξινόμηση και τους δείκτες αναφοράς, που θα μπορούν να συνδεθούν με τις μακροπρόθεσμες επενδύσεις του ΕΤΣΕ 2.0 και του μελλοντικού ταμείου «InvestEU» που προβλέπεται στο ΠΔΠ 2021-2027.

3.4.

Έτσι, τα μελλοντικά «πανευρωπαϊκά ατομικά συνταξιοδοτικά προϊόντα» (PEPP) θα μπορούν να αποτελέσουν εμβληματικό βιώσιμο προϊόν, δεδομένης της μεγάλης αξίας που έχει η δημιουργία μιας ροής οικονομικών πόρων μακροπρόθεσμα, η οποία θα επιτρέπει την ταυτόχρονη αντιμετώπιση ποικίλων προκλήσεων της ευρωπαϊκής κοινωνίας, θα εξασφαλίζει εν ολίγοις τη μελλοντική ευημερία των ανθρώπων, ενώ ταυτόχρονα θα χρηματοδοτούνται ισχυρές και βιώσιμες υποδομές. Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, αυτή θα είναι η εξ ορισμού επενδυτική επιλογή και θα πρέπει να δίνει τη δυνατότητα στους αποταμιευτές σε PEPP να ανακτούν το επενδεδυμένο κεφάλαιο, ακόμη και μέσω της θεσμικής επικουρικής υποστήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (10)

3.5.

Εκτός από την κινητοποίηση της εγχώριας αποταμίευσης, είναι απαραίτητο να προσελκυστούν περισσότερες επενδύσεις προς την Ευρώπη. Πέρα από τα κίνητρα που συνδέονται με τις βιώσιμες επενδύσεις, πολυάριθμες μελέτες αποδεικνύουν ότι οι επενδυτές αναζητούν πρόσβαση στις μεγαλύτερες κεφαλαιαγορές, αφού συνήθως επιτυγχάνουν υψηλότερες αποδόσεις των επενδύσεων.

3.6.

Σε μια ολοκλήρωση της κεφαλαιαγοράς θα πρέπει επίσης να εξεταστούν ενδεχόμενες μεταρρυθμίσεις και κίνητρα για την προώθηση βιώσιμων πανευρωπαϊκών ατομικών και συλλογικών συνταξιοδοτικών προγραμμάτων, υπό την προϋπόθεση της διασφάλισης ενός ισχυρού δημόσιου συνταξιοδοτικού συστήματος και, ταυτόχρονα, της διεύρυνσης της τρέχουσας βάσης των ασφαλισμένων στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης. Τα δημόσια συνταξιοδοτικά συστήματα θα πρέπει επίσης να ενθαρρυνθούν ώστε και αυτά να επιδιώκουν βιώσιμες επενδύσεις από τα αποθεματικά τους κεφάλαια, εφόσον αυτά υπάρχουν.

3.7.

Εξάλλου, η ΕΟΚΕ έχει υπογραμμίσει ότι οι υπηρεσίες χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης έχουν ως θεμελιώδες μέρος των νομικών τους υποχρεώσεων να συνεργάζονται προορατικά με τους πελάτες, προκειμένου να τούς παρέχουν σαφή πληροφόρηση σχετικά με τους πιθανούς χρηματοοικονομικούς κινδύνους και τα οφέλη από τη συμπερίληψη των παραγόντων ΠΚΔ. Στην περίπτωση του ιδιώτη επενδυτή, πρέπει να διαπιστωθεί ότι έχει κατανοήσει με ακρίβεια το σύνολο των παρεχόμενων πληροφοριών.

3.8.

Για τον λόγο αυτό, η ΕΟΚΕ υποστηρίζει επίσης την προσαρμογή της οδηγίας MiFID II και της οδηγίας για τη διανομή ασφαλιστικών προϊόντων και τάσσεται υπέρ του να συμπεριλάβει μεταγενέστερα η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ΕΑΚΑΑ) προτιμήσεις για την παροχή αειφορίας στις κατευθυντήριες γραμμές αξιολόγησης της καταλληλότητας. Ειδικότερα, και χωρίς να υπονομεύονται οι στόχοι που έχουν καθοριστεί στις εν λόγω οδηγίες, προκειμένου να εξασφαλιστεί η προστασία των επενδυτών, κρίνεται αναγκαίο να εξεταστεί εάν και πώς οι προτιμήσεις βιωσιμότητας των επενδυτών μπορούν να συμπεριληφθούν στην εν λόγω νομοθεσία, ούτως ώστε οι χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι να μπορούν να εκδίδουν κατάλληλες συστάσεις σχετικά με τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα, στα οποία θα τηρούνται, στο μέτρο του δυνατού, οι προτιμήσεις των πελατών και η αντίστοιχη καταλληλότητα των προϊόντων.

3.9.

Εν κατακλείδι, η ΕΟΚΕ επικροτεί τη συνεπή και ταυτόχρονη αναθεώρηση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Χρηματοοικονομικής Εποπτείας, προκειμένου να ενσωματωθούν οι χρηματοοικονομικά σημαντικοί κίνδυνοι βιωσιμότητας (11) στα καθήκοντα μικροπροληπτικής εποπτείας, και φρονεί ότι οι τρέχουσες κεφαλαιακές απαιτήσεις και οι απαιτήσεις ρευστότητας θα πρέπει να σταθμίζονται προσεκτικά σύμφωνα με αυτούς τους νέους παράγοντες.

3.10.

Τέλος, η ΕΟΚΕ υψώνει για μία ακόμη φορά η φωνή της για να εκφράσει τη βαθύτατη λύπη της για το γεγονός ότι ούτε καν οι πιο προηγμένες χώρες δεν κατάφεραν να εξαλείψουν το χάσμα μεταξύ των φύλων. Από αυτή την άποψη, η βιώσιμη χρηματοδότηση παρέχει αποτελεσματικές απαντήσεις: οι επενδύσεις με γνώμονα το φύλο (a gender-lens investing) (12) μπορεί να περιλαμβάνουν τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων που ανήκουν σε γυναίκες, επιχειρήσεων με ισχυρό ιστορικό απασχόλησης γυναικών ή επιχειρήσεων που βελτιώνουν τη ζωή των γυναικών και των κοριτσιών μέσω των προϊόντων και των υπηρεσιών τους.

3.11.

Επιπλέον, σύμφωνα με την Boston Consulting Group, τόσο η γενιά της χιλιετίας όσο και οι γυναίκες επιδιώκουν όλο και περισσότερο να ευθυγραμμίσουν τους χρηματοοικονομικούς και επενδυτικούς τους στόχους με τις αξίες τους, χωρίς να μειώνονται για τον λόγο αυτό οι προσδοκίες τους για επιστροφή. Με άλλα λόγια, αναζητούν μια πρόσθετη μονάδα αξίας πέραν των χρηματοοικονομικών αποδόσεων.

4.   Ειδικές παρατηρήσεις

4.1.

Η ΕΟΚΕ κρίνει σκόπιμο για τον παρόντα κανονισμό να έχει ως νομική βάση το άρθρο 114 της ΣΛΕΕ, εφόσον πρόκειται για τη διατήρηση ισότιμων όρων ανταγωνισμού (level playing field) μεταξύ των διαφόρων χρηματοπιστωτικών παραγόντων, με παράλληλη εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας για τους καταναλωτές (τελικούς επενδυτές).

4.2.   Πρόταση κανονισμού

4.2.1.

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την εναρμόνιση, μέσω του παρόντος κανονισμού, των κανόνων που πρέπει να ακολουθούν οι θεσμικοί επενδυτές και οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων στην επενδυτική διαδικασία, λαμβάνοντας υπόψη τους παράγοντες και τους κινδύνους βιωσιμότητας, καθώς και τις απαιτήσεις διαφάνειας που θα επιτρέψουν την αντικειμενική σύγκριση μεταξύ των βιώσιμων χρηματοπιστωτικών προϊόντων. Δίνει επίσης έμφαση στον σημαντικό ρόλο που θα διαδραματίσουν οι εποπτικές αρχές στον σχεδιασμό των τεχνικών προτύπων για τη διαδικασία παραγωγής και γνωστοποιήσεων, σκοπό για τον οποίο θα πρέπει να διαθέτουν εξειδικευμένη παροχή τεχνικών συμβουλών.

4.2.2.

Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για τους αναλυτικότατους ορισμούς που περιλαμβάνονται στο άρθρο 2 και επικροτεί το γεγονός ότι προβλέπονται κατά τρόπο σφαιρικό οι περιβαλλοντικές, κοινωνικές και σχετικές με τη διακυβέρνηση πτυχές, που θα επηρεάσουν την οικοδόμηση της νέας ταξινόμησης. Η ρυθμιστική αυτή προσέγγιση αποτυπώνεται στην παράγραφο ιε), με βάση την εκτίμηση ότι οι βιώσιμες επενδύσεις δεν θα πρέπει να βασίζονται μόνο στους περιβαλλοντικούς στόχους που ορίζονται στο σημείο i) που αναφέρεται στο άρθρο 2 της πρότασης κανονισμού σχετικά με τη νέα ταξινόμηση (13), αλλά θα πρέπει επίσης να συμμορφώνονται και με τις διατάξεις των σημείων ii) και iii), που αφορούν την κοινωνική διάσταση και τη διακυβέρνηση. Οι διατάξεις αυτές έχουν διαμορφωθεί για να διευκολύνουν την υποχρέωση ενημέρωσης που θα έχουν εκείνοι οι παράγοντες της αγοράς που ήδη ενσωματώνουν κοινωνικούς παράγοντες και παράγοντες διακυβέρνησης στα επενδυτικά τους χαρτοφυλάκια, και η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι πρέπει να διαμορφωθούν ως διασφαλίσεις της «πράσινης ταξινόμησης», κατά το γράμμα της.

4.2.3.

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει ότι όλοι οι φορείς πρέπει να δημοσιεύουν στο διαδίκτυο τα κριτήρια για την ενσωμάτωση των χρηματοοικονομικά σημαντικών παραγόντων βιωσιμότητας (14) παράλληλα με τους χρηματοοικονομικούς κινδύνους που συνδέονται με τον κατάλογο προϊόντων τους. Ωστόσο, αυτό θα είναι χρήσιμο μόνο αν οι γνωστοποιήσεις είναι ει δυνατόν τυποποιημένες και ενημερώνονται ταυτόχρονα από όλους τους φορείς της επενδυτικής αλυσίδας.

4.2.4.

Οι προσυμβατικές γνωστοποιήσεις είναι εξαιρετικά σημαντικές και πρέπει να είναι σαφείς, ουσιαστικές, αντικειμενικές και συγκρίσιμες. Είναι σημαντικό να τυποποιηθούν οι ειδικές γνωστοποιήσεις που αναφέρονται σε κάθε οικογένεια προϊόντων και να υποδεικνύονται με σαφήνεια οι δείκτες επιπτώσεων και/ή οι δείκτες αναφοράς, καθώς και η μεθοδολογία υπολογισμού.

4.2.5.

Τέλος, η ΕΟΚΕ υποστηρίζει τους κανόνες για την ενημέρωση των τελικών επενδυτών σχετικά με τον αντίκτυπο των επενδύσεών τους. Καλεί επίσης την αρμόδια για την κάθε περίπτωση ευρωπαϊκή εποπτική αρχή να παρακολουθεί στενά κατά πόσον πληρούνται οι απαιτήσεις για περιοδικότητα, επικαιροποίηση και παροχή αντικειμενικών γνωστοποιήσεων, ώστε να διασφαλίζεται η συνοχή με τις στρατηγικές διάθεσης στην αγορά που συνδέονται με κάθε προϊόν.

4.3.   Πρόταση τροποποίησης της οδηγίας (ΕΕ) 2016/2341

4.3.1.

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει ότι όλες οι κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για την ενσωμάτωση των παραγόντων ΠΚΔ στις οδηγίες που αφορούν τους θεσμικούς επενδυτές και τους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων απορρέουν από τον «κανόνα της συνετής διαχείρισης» και, ως εκ τούτου, παρέχουν ένα αξιόπιστο και ασφαλές πλαίσιο για τις επενδυτικές πολιτικές, οι οποίες αντισταθμίζουν τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού μεταξύ των παραγόντων και εξασφαλίζουν υψηλό επίπεδο προστασίας του καταναλωτή.

4.3.2.

Για τον λόγο αυτό, υποστηρίζει την αναθεώρηση της παρούσας οδηγίας, ώστε αυτή να ευθυγραμμιστεί με τις άλλες οδηγίες και τα ταμεία που επηρεάζονται από τον παρόντα κανονισμό.

4.4.   Κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις (MIFID II και οδηγία για τη διανομή ασφαλιστικών προϊόντων)

4.4.1.

Αναφέρονται στη δράση 4 του Σχεδίου Δράσης και πρόκειται να ευθυγραμμιστούν με τη δράση 7, σε μια αλυσιδωτή άσκηση συνοχής των κανονισμών. Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει τις προβλεπόμενες τροποποιήσεις στις προηγούμενες κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο τελικός επενδυτής θα ερωτάται επαρκώς για τις προτιμήσεις του σε θέματα βιωσιμότητας, γεγονός που με τη σειρά του θα πρέπει σαφώς να αντικατοπτρίζεται στις συστάσεις του συμβούλου.

4.5.

Πέραν της υποστήριξης των πρώτων βημάτων που πραγματοποιεί η Επιτροπή στον χάρτη πορείας που συνδέεται με το σχέδιο Δράσης για τη χρηματοδότηση της αειφόρου ανάπτυξης, η ΕΟΚΕ διατυπώνει τις ακόλουθες παρατηρήσεις:

4.5.1.

Είναι απαραίτητο να αξιοποιηθούν η πείρα και τα εμπειρικά στοιχεία που κομίζουν οι χρηματοπιστωτικοί παράγοντες που ήδη ασκούν τραπεζικές δραστηριότητες και, κατά συνέπεια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να συγκεντρώσει συστηματικά και με τάξη τη συνεισφορά των πρακτικών της αγοράς, καθώς αποτελούν βασικό παράγοντα για τη σωστή οικοδόμηση της νέας ταξινόμησης.

4.5.2.

Τότε θα πρέπει, στο πλαίσιο των νέων διαδικασιών για τη «Βελτίωση της νομοθεσίας», να υπάρξει μεγαλύτερη αλληλεπίδραση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των κυριότερων ενδιαφερόμενων μερών: προσωπικές ή εικονικές συναντήσεις, εξειδικευμένα εργαστήρια, νέα εργαλεία κ.λπ. Όλα αυτά χωρίς να παραμελούνται τα καθήκοντα που έχουν ανατεθεί στην τεχνική ομάδα εμπειρογνωμόνων βιώσιμης χρηματοδότησης και σε άλλες ad hoc ομάδες για τις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις της Επιτροπής, καθώς και η τρέχουσα διαδικασία διαβουλεύσεων, η οποία εξακολουθεί να έχει περιορισμένη εμβέλεια.

4.5.3.

Στην προσπάθεια επίτευξης της Ένωσης Κεφαλαιαγορών, έχει ζωτική σημασία να τονωθεί η συρροή δημόσιων και ιδιωτικών πόρων, με τη δημιουργία διαφορετικών διαύλων για τον αναπροσανατολισμό των ροών κεφαλαίων και τη σύγκλιση διαφόρων πηγών, προκειμένου να δημιουργηθεί μια βιώσιμη συνεπένδυση (ιδρύματα, ενώσεις, δωρητές, equity crowdfunding κ.λπ.), με την εφαρμογή της αρχής της απαγόρευσης των διακρίσεων, με την εξάλειψη των διασυνοριακών φραγμών και των διοικητικών εμποδίων, σύμφωνα με τις νομοθεσίες των κρατών μελών και με την εναρμόνιση της φορολογικής μεταχείρισης.

4.5.4.

Κατά τη γνώμη της ΕΟΚΕ, το κόστος ενσωμάτωσης της βιωσιμότητας στα χαρτοφυλάκια διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων είναι προσιτό, ακόμη και για τους μικρότερου μεγέθους παράγοντες, οι οποίοι μπορούν εύκολα να το αντισταθμίσουν δημιουργώντας μεγαλύτερο κύκλο εργασιών για λόγους κύρους.

4.5.5.

Η δράση 9 του Σχεδίου (ενίσχυση της γνωστοποίησης πληροφοριών σχετικά με τη βιωσιμότητα) θα πρέπει να λειτουργήσει ως μοχλός διευκόλυνσης των ΜΜΕ για την έκδοση ποιοτικών πληροφοριών σχετικά με τη βιωσιμότητα, έτσι ώστε να αυξηθεί η προσέλκυση βιώσιμης χρηματοδότησης.

4.5.6.

Η μεγαλύτερη ανησυχία αφορά τις δράσεις συμμόρφωσης (compliance), οι οποίες γενικά είναι πολύ τεχνοκρατικές και ασφυκτικές για τις οντότητες που διαθέτουν λιγότερα μέσα. Οι εποπτικές αρχές (ιδίως η ΕΑΚΑΑ και η EIOPA) πρέπει να ζητούν μόνο τις ουσιαστικές πληροφορίες, διευκολύνοντας έτσι το έργο της διαβίβασης στοιχείων και της αιτιολόγησης.

4.5.7.

Η ΕΟΚΕ επικροτεί την προθεσμία των 12 μηνών για τη ρυθμιστική εφαρμογή, δεδομένου ότι για τα επενδυτικά προϊόντα για το ευρύ επενδυτικό κοινό και για τα επενδυτικά προϊόντα (15) που βασίζονται σε ασφάλειες η εφαρμογή μπόρεσε να ολοκληρωθεί σε έξι μόνο μήνες.

4.5.8.

Τέλος, η ΕΟΚΕ διερωτάται, βάσει της εμπειρίας που αποκτήθηκε από την πρωτοβουλία «Βελτίωση της νομοθεσίας», μήπως είναι υπερβολικό να χορηγηθεί προθεσμία εξήντα μηνών για την επανεξέταση της εφαρμογής αυτού του Κανονισμού.

---

(1)  Περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και σχετικούς με τη διακυβέρνηση.

(2)  Οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) κυοφορήθηκαν κατά τη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη, που πραγματοποιήθηκε στο Ρίο ντε Τζανέιρο το 2012.

(3)  COM(2018) 97 final.

(4)  Κοινή δέσμευση στο πλαίσιο του διαλόγου μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (επίσης γνωστός ως τριμερής διάλογος).

(5)  Ειδικότερα, οι κατευθυντήριες αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και τα πρότυπα εργασίας της ΔΟΕ.

(6)  Βλέπε γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ με θέμα «Ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων» (ΕΕ C 125 της 21.4.2017, σ. 10).

(7)  Γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ ECO/467 — «Βιώσιμη χρηματοδότηση: ταξινόμηση και δείκτες αναφοράς» (βλέπε σ. 103 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας).

(8)  Ρυθμίζονται από την οδηγία για τους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) και την οδηγία για τους διαχειριστές οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων (ΔΟΕΕ), τις ευρωπαϊκές εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου (ΕΕ) και τα ευρωπαϊκά ταμεία κοινωνικής επιχειρηματικότητας (ΕΤΚΕ).

(9)  Γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ ECO/456 — «Βιώσιμη Χρηματοδότηση (Ανακοίνωση)» (βλέπε σ. 73 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας).

(10)  Για τον σκοπό αυτόν, θα χρειαστεί να περιοριστούν οι προμήθειες που εισπράττουν οι παραγωγοί και οι διαμεσολαβητές των PEPP, καθώς και να δημιουργηθούν ελάχιστες προδιαγραφές για τη φορολογική εναρμόνιση.

(11)  Το πλαίσιο σημαντικότητας αναλύει τους παράγοντες που είναι πιο σημαντικοί για τις χρηματοοικονομικές επιδόσεις των επιχειρήσεων με την ενσωμάτωση χρηματοπιστωτικά σημαντικών παραγόντων βιωσιμότητας.

(12)  Η Sarah Kaplan και η Jackie VanderBurg, της U.S. Trust, έγραψαν σχετικά με αυτήν την πρακτική ότι «οι γυναίκες που ιδρύουν και επεκτείνουν επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο έχουν εκτιμώμενο συνολικό πιστωτικό κενό ύψους 320 δις δολαρίων».

(13)  COM(2018) 353 final.

(14)  Το πλαίσιο σημαντικότητας αναλύει τους παράγοντες που είναι πιο σημαντικοί για τις χρηματοοικονομικές επιδόσεις των επιχειρήσεων με την ενσωμάτωση χρηματοπιστωτικά σημαντικών παραγόντων βιωσιμότητας.

(15)  Βασικές πληροφορίες που αφορούν συσκευασμένα επενδυτικά προϊόντα για ιδιώτες επενδυτές και επενδυτικά προϊόντα βασιζόμενα σε ασφάλιση.