1.   Dan ir-Regolament għandu japplika għall-vjaġġi u s-servizzi ferrovjarji internazzjonali u domestiċi fl-Unjoni pprovduti minn impriża ferrovjarja waħda jew aktar li jkunu liċenzjati skont id-Direttiva 2012/34/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (10).

2.   L-Istati Membri jistgħu jeżentaw mill-applikazzjoni ta' dan ir-Regolament servizzi li jitħaddmu strettament għal użu storiku jew turistiku. Dik l-eżenzjoni ma tapplikax fir-rigward tal-Artikoli 13 u 14.

3.   L-eżenzjonijiet mogħtija skont l-Artikolu 2(4) u (6) tar-Regolament (KE) Nru 1371/2007 qabel … [Id-data tad-dħul fis-seħħ ta' dan ir-Regolament] għandhom jibqgħu validi sad-data li fihom dawk l-eżenzjonijiet jiskadu. L-eżenzjonijiet mogħtija skont l-Artikolu 2(5) tar-Regolament (KE) Nru 1371/2007 qabel … [Id-data tad-dħul fis-seħħ ta' dan ir-Regolament] għandhom jibqgħu validi sa… [24 xahar wara d-data tad-dħul fis-seħħ ta' dan ir-Regolament].

4.   Qabel l-iskadenza ta' eżenzjoni għas-servizzi ferrovjarji domestiċi tal-passiġġieri mogħtija skont l-Artikolu 2(4) tar-Regolament (KE) Nru 1371/2007, l-Istati Membri jistgħu jeżentaw tali servizzi ferrovjarji domestiċi tal-passiġġieri mill-applikazzjoni tal-Artikoli 15, 17 u 19, il-punti (a) u (b) tal-Artikolu 20(2)u l-Artikolu 30(2) ta' dan ir-Regolament għal perjodu addizzjonali ta' mhux aktar minn ħames snin.

5.   Sa… [9 snin wara d-data tad-dħul fis-seħħ ta' dan ir-Regolament] l-Istati Membri jistgħu jipprevedu li l-Artikolu 10 ma għandux japplika fejn ma jkunx teknikament fattibbli għal amministratur tal-infrastruttura li jiddistribwixxi data f'ħin reali skont it-tifsira tal-Artikolu 10(1) lil kwalunkwe impriża ferrovjarja, bejjiegħ tal-biljetti, operatur tal-vjaġġi jew amministratur ta' stazzjon. Tal-inqas kull sentejn, l-Istati Membri għandhom jivvalutaw mill-ġdid sa fejn huwa teknikament fattibbli li tiġi distribwita tali data.

6.   Soġġetti għall-paragrafu 8, l-Istati Membri jistgħu jeżentaw is-servizzi li ġejjin mill-applikazzjoni ta' dan ir-Regolament:

7.   L-Istati Membri għandhom jgħarrfu lill-Kummissjoni b'eżenzjonijiet mogħtija skont il-paragrafi 2, 4, 5 u 6 u għandhom jippreżentaw ir-raġunijiet għal dawk l-eżenzjonijiet.

8.   Eżenzjonijiet mogħtija f'konformità mal-punt (a) tal-paragrafu 6 ma għandhomx japplikaw fir-rigward tal-Artikoli 5, 11, 13, 14, 21, 22, 27 u 28.

Fejn dawk l-eżenzjonijiet jikkonċernaw servizzi ferrovjarji reġjonali tal-passiġġieri, dawn ma għandhomx japplikaw ukoll fir-rigward tal-Artikoli 6 u 12, l-Artikolu 18(3), u tal-Kapitolu V.

Minkejja t-tieni subparagrafu ta' dan il-paragrafu, l-eżenzjonijiet mill-applikazzjoni tal-Artikoli 12(1) u 18(3) li jikkonċernaw is-servizzi ferrovjarji reġjonali tal-passiġġieri jistgħu japplikaw sa mhux aktar tard minn … [7 snin wara d-data tad-dħul fis-seħħ ta' dan ir-Regolament].

1.   Soġġetti għal-limitazzjonijiet stabbiliti fil-paragrafu 3, u meta jkun xieraq b'tariffa raġonevoli, il-passiġġieri għandhom ikunu intitolati li jieħdu roti abbord il-ferrovija.

F'każ ta' ferroviji li għalihom hija meħtieġa riservazzjoni, għandu jkun possibbli li ssir riservazzjoni għall-ġarr ta' rota.

Fejn passiġġier ikun għamel riservazzjoni għal rota u fejn il-ġarr ta' dik ir-rota jiġi rifjutat mingħajr raġuni debitament ġustifikata, il-passiġġier għandu jkun intitolat għal ridirezzjonar tar-rotta jew rimborż skont l-Artikolu 18, kumpens skont l-Artikolu 19 u assistenza skont l-Artikolu 20(2).

2.   Fejn postijiet magħżula għar-roti huma disponibbli abbord il-ferrovija, il-passiġġieri għandhom jistivaw ir-roti tagħhom f'postijiet bħal dawn. Meta postijiet bħal dawn ma jkunux disponibbli, il-passiġġieri għandhom iżommu għajnejhom fuq ir-roti tagħhom, u għandhom jagħmlu kull sforz raġonevoli biex jiżguraw li r-roti tagħhom ma jikkawża l-ebda ħsara jew dannu lill-passiġġieri l-oħrajn, lit-tagħmir tal-mobbiltà, lill-bagalji jew lill-operazzjonijiet ferrovjarji.

3.   L-impriżi ferrovjarji jistgħu jirrestrinġu d-dritt tal-passiġġieri li jieħdu r-roti abbord il-ferrovija għal raġunijiet ta' sigurtà jew operazzjonali, b'mod partikolari bħala riżultat tal-limiti ta' kapaċità applikabbli matul is-sigħat l-aktar intensivi, jew fejn il-vetturi ferrovjarji ma jippermettux dan. L-impriżi ferrovjarji jistgħu wkoll jirrestrinġu l-ġarr tar-roti abbażi tal-piżijiet u d-dimensjonijiet tagħhom. Huma għandhom jippubblikaw il-kondizzjonijiet tagħhom għat-trasport tar-roti, inkluż informazzjoni aġġornata dwar id-disponibbiltà tal-kapaċità, billi jużaw l-applikazzjonijiet telematiċi msemmija fir-Regolament (UE) Nru 454/2011 fuq is-siti web uffiċjali tagħhom.

4.   Meta jibdew proċeduri ta' akkwist għal vetturi ferrovjarji ġodda, jew meta jwettqu titjib kbir ta' vetturi ferrovjarji eżistenti li jirriżulta fil-ħtieġa ta' awtorizzazzjoni ġdida ta' vettura għat-tqegħid fis-suq skont l-Artikolu 21(12) tad-Direttiva (UE) 2016/797 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (12), l-impriżi ferrovjarji għandhom jiżguraw li l-kompożizzjonijiet tal-ferroviji, li fihom li jintużaw dawk il-vetturi ferrovjarji, ikunu mgħammra b'għadd adegwat ta' postijiet għar-roti. Dan is-subparagrafu ma għandux japplika fir-rigward ta' vaguni tar-ristoranti, vaguni tal-irqad jew vaguni kuċċetti.

L-impriżi ferrovjarji għandhom jiddeterminaw għadd adegwat ta' postijiet għar-roti b'kont meħud tad-daqs tal-kompożizzjoni tal-ferrovija, it-tip ta' servizz u d-domanda għat-trasport tar-roti. L-għadd adegwat ta' postijiet għar-roti għandu jiġi ddefinit fil-pjanijiet imsemmija fil-paragrafu 5. Fejn ma jkunx hemm tali pjanijiet jew il-pjanijiet ma jiddeterminawx tali għadd, kull kompożizzjoni tal-ferrovija għandu jkollha mill-inqas erba' postijiet għar-roti.

L-Istati Membri jistgħu jistabbilixxu għadd ogħla minn erbgħa bħala l-għadd minimu adegwat għal ċerti tipi ta' servizzi, f’liema każ, dak l-għadd għandu japplika minflok l-għadd identifikat skont it-tieni subparagrafu.

5.   L-impriżi ferrovjarji jistgħu jistabbilixxu, u jżommu aġġornati, pjanijiet dwar kif iżidu u jtejbu t-trasport tar-roti, u dwar soluzzjonijiet oħra li jinkoraġġixxu l-użu kkombinat tal-ferroviji u tar-roti.

L-awtoritajiet kompetenti, kif definiti fil-punt (b) tal-Artikolu 2 tar-Regolament (KE) Nru 1370/2007 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (13), jistgħu jistabbilixxu tali pjanijiet għal servizzi pprovduti skont kuntratti ta' servizz pubbliku. L-Istati Membri jistgħu jesiġu li tali pjanijiet jiġu stabbiliti minn dawk l-awtoritajiet kompetenti jew mill-impriżi ferrovjarji li joperaw fit-territorju tagħhom.

6.   Il-pjanijiet imsemmija fil-paragrafu5 għandhom jiġu stabbiliti wara konsultazzjoni tal-pubbliku u l-organizzazzjonijiet rappreżentattivi rilevanti. Dawk il-pjanijiet għandhom jiġu ppubblikati fuq is-sit web tal-impriża ferrovjarja jew tal-awtorità kompetenti, kif xieraq.

1.   L-obbligi lejn il-passiġġieri skont dan ir-Regolament ma jistgħux jiġu limitati jew rinunzjati, b'mod partikolari permezz ta' xi deroga jew klawżola restrittiva fil-kuntratt ta' trasport. Kwalunkwe kondizzjoni kuntrattwali li timplika direttament jew indirettament li tirrinunzja, tidderoga minn jew tirrestrinġi d-drittijiet li jirriżultaw minn dan ir-Regolament ma għandhiex tkun vinkolanti fuq il-passiġġier.

2.   L-impriżi ferrovjarji, l-operaturi tal-vjaġġi jew il-bejjiegħa tal-biljetti jistgħu joffru kondizzjonijiet kuntrattwali li jkunu aktar favorevoli lill-passiġġieri mill-kondizzjonijiet stabbiliti f'dan ir-Regolament.

1.   L-impriżi ferrovjarji, l-operaturi tal-vjaġġi u l-bejjiegħa tal-biljetti li joffru kuntratti ta' trasport f'isem impriża ferrovjarja waħda jew aktar għandhom jipprovdu lill-passiġġier, fuq talba tiegħu, minn tal-inqas l-informazzjoni mniżżla fl-Anness II, il-Parti I fir-rigward tal-vjaġġi li għalihom jiġi offruti kuntratti ta' trasport mill-impriża ferrovjarja konċernata.

2.   L-impriżi ferrovjarji u, fejn possibbli, il-bejjiegħa tal-biljetti u l-operaturi tal-vjaġġi, għandhom jipprovdu lill-passiġġier, matul il-vjaġġ, mill-inqas l-informazzjoni stipulata fl-Anness II, il-Parti II. Fejn l-amministratur ta' stazzjon ikollu tali informazzjoni, għandu wkoll jipprovdi l-informazzjoni lill-passiġġier.

3.   L-informazzjoni imsemmija fil-paragrafi 1 u 2 għandha tingħata bl-aktar format xieraq, fejn possibbli abbażi ta' informazzjoni dwar l-ivvjaġġar f'ħin reali, inkluż billi jintużaw teknoloġiji adatti tal-komunikazzjoni. Għandha tingħata attenzjoni partikolari biex ikun żgurat li din l-informazzjoni tkun aċċessibbli f'konformitàmad-dispożizzjonijiet tad-Direttiva (UE) 2019/882 u r-Regolamenti (UE) Nru 454/2011 u Nru 1300/2014.

1.   L-amministraturi tal-infrastruttura għandhom iqassmu data f'ħin reali dwar il-wasla u t-tluq tal-ferroviji lill-impriżi ferrovjarji, lill-bejjiegħa tal-biljetti, lill-operaturi tal-vjaġġi u lill-amministraturi tal-istazzjonijiet.

2.   L-impriżi ferrovjarji għandhom jipprovdu lill-impriżi ferrovjarji l-oħra, lill-bejjiegħa tal-biljetti u lill-operaturi tal-vjaġġi li jbigħu s-servizzi tagħhom b'aċċess għall-informazzjoni minima dwar l-ivvjaġġar stipulata fl-Anness II, il-Partijiet I u II, u għall-operazzjonijiet dwar is-sistemi ta' riservazzjoni msemmija fl-Anness II, il-Parti III.

3.   L-informazzjoni għandha titqassam u l-aċċess għandu jingħata b'mod nondiskriminatorju u mingħajr dewmien żejjed. Talba ta' darba għandha tkun biżżejjed biex ikun hemm aċċess kontinwu għall-informazzjoni. L-amministratur tal-infrastruttura u l-impriża ferrovjarja li huma obbligati jagħmlu disponibbli l-informazzjoni f'konformità mal-paragrafi 1 u 2 jistgħu jitolbu l-konklużjoni ta' kuntratt jew arranġament ieħor li abbażi tiegħu titqassam l-informazzjoni jew jingħata l-aċċess.

It-termini u l-kondizzjonijiet ta' kwalunkwe kuntratt jew arranġament għall-użu tal-informazzjoni ma għandhomx jirrestrinġu bla bżonn il-possibbiltajiet għall-użu mill-ġdid tagħha jew jintużaw biex jirrestrinġu l-kompetizzjoni.

L-impriżi ferrovjarji jistgħu jirrikjedu mingħand impriżi ferrovjarji oħra, operaturi tal-vjaġġi u bejjiegħa tal-biljetti kumpens finanzjarju ġust, raġonevoli u proporzjonat għall-ispejjeż imġarrba fl-għoti tal-aċċess, u l-amministraturi tal-infrastruttura jistgħu jitolbu kumpens f'konformità mar-regoli applikabbli.

4.   L-informazzjoni għandha titqassam u l-aċċess għandu jiġi jingħata b'mezzi tekniċi xierqa, bħal interfaċċi għall-ipprogrammar tal-applikazzjonijiet.

5.   Sa fejn dik l-informazzjoni koperta mill-paragrafi 1 jew 2 tiġi pprovduta f'konformità ma' atti legali oħra tal-Unjoni, b'mod partikolari r-Regolament Delegat tal-Kmmissjoni (UE) 2017/1926 (14), l-obbligi korrispondenti skont dan l-Artikolu għandhom jitqiesu li ġew issodisfati.

1.   L-impriżi ferrovjarji, il-bejjiegħa tal-biljetti u l-operaturi tal-vjaġġ għandhom joffru biljetti u, fejn disponibbli, biljetti globali u riservazzjonijiet.

2.   Mingħajr preġudizzju għall-paragrafi 3 u 4, l-impriżi ferrovjarji għandhom ibiegħu, jew direttament jew permezz ta' bejjiegħa tal-biljetti jew operaturi tal-vjaġġi, il-biljetti lill-passiġġieri permezz ta' minn tal-inqas wieħed mill-mezzi ta' bejgħ li ġejjin:

L-awtoritajiet kompetenti kif definiti fil-punt (b) tal-Artikolu 2 tar-Regolament (KE) Nru 1370/2007, jistgħu jeżiġu li l-impriżi ferrovjarji joffru biljetti għas-servizzi pprovduti skont kuntratti ta' servizz pubbliku permezz ta' aktar minn mezz wieħed tal-bejgħ.

3.   Meta ma jkunx hemm uffiċċju tal-biljetti jew magna tal-biljetti fl-istazzjon tat-tluq, il-passiġġieri għandhom ikunu infurmati fl-istazzjon dwar:

4.   Fejn la jkun hemm uffiċċju tal-biljetti, la magna tal-biljetti aċċessibbli fl-istazzjon tat-tluq u l-ebda mezz ieħor aċċessibbli biex jinxtara biljett minn qabel, il-persuni b'diżabbiltà għandhom ikunu jistgħu jixtru l-biljetti fuq il-ferrovija mingħajr ebda spiża żejda. L-impriżi ferrovjarji jistgħu jillimitaw jew jiċħdu dan id-dritt għal raġunijiet ġustifikabbli relatati mas-sigurtà jew mar-riservazzjoni obbligatorja tal-ferrovija.

Meta ma jkunx hemm persunal abbord il-ferrovija, l-impriża ferrovjarja għandha tinforma lill-persuni b'diżabbiltà dwar jekk għandhomx jixtru l-biljett u tinfurmahom dwar kif jixtru l-biljett.

L-Istati Membri jistgħu jippermettu lill-impriżi ferrovjarji jirrikjedu li l-persuni b'diżabbiltà u persuni b'mobbiltà mnaqqsa jiġu rikonoxxuti bħala tali f'konformità mal-liġi u l-prattiki nazzjonali rilevanti tal-pajjiż ta' residenza tagħhom.

L-Istati Membri jistgħu jestendu d-dritt imsemmi fl-ewwel subparagrafu għall-passiġġieri kollha. Fejn l-Istati Membri japplikaw din l-għażla, huma għandhom jinfurmaw b'dan lill-Kummissjoni. L-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Ferroviji għandha tippubblika l-informazzjoni fuq is-sit web tagħha relatata mal-implimentazzjoni tar-Regolamenti (UE) Nru 454/2011 u Nru 1300/2014.

1.   Meta s-servizzi ferrovjarji tal-passiġġieri fuq distanza twila jew reġjonali jitħaddmu minn impriża ferrovjarja waħda, din għandha toffri biljett globali għal dawk is-servizzi. Għal servizzi ferrovjarji oħra tal-passiġġieri, l-impriżi ferrovjarji għandhom jagħmlu l-isforzi raġonevoli kollha biex joffru biljetti globali u għandhom jikkooperaw bejniethom għal dak il-għan.

Għall-fini tal-ewwel subparagrafu, it-terminu "impriża ferrovjarja waħda" għandu jinkludi wkoll l-impriżi ferrovjarji kollha li jew huma proprjetà sħiħa tal-istess sid jew li huma kompletament il-proprjetà ta' impriżi sussidjarji ta' waħda mill-impriżi ferrovjarji involuti.

2.   Għal vjaġġi li jinkludu konnessjoni waħda jew aktar, il-passiġġier għandu jkun infurmat qabel ma jixtri biljett jew biljetti jekk dak il-biljett jew dawk il-biljetti jkunux jikkostitwixxu biljett globali.

3.   Għal vjaġġi li jinkludu konnessjoni waħda jew aktar, biljett jew biljetti, mixtrija fi tranżazzjoni kummerċjali unika mingħand impriża ferrovjarja, għandhom jikkostitwixxu biljett globali u l-impriża ferrovjarja għandha tkun responsabbli skont l-Artikoli 18, 19 u 20 jekk il-passiġġier jitlef konnessjoni waħda jew aktar.

4.   Fejn biljett jew biljetti jinxtraw fi tranżazzjoni kummerċjali waħda u l-bejjiegħ tal-biljetti jew l-operatur tal-vjaġġi jkun għaqqad il-biljetti fuq inizjattiva tiegħu stess, il-bejjiegħ tal-biljetti jew l-operatur tal-vjaġġi li biegħ il-biljett jew il-biljetti għandu jkun responsabbli li jirrimborża l-ammont totali mħallas għal dik it-tranżazzjoni għal biljett jew biljetti u, barra minn hekk, li jħallas kumpens ekwivalenti għal 75 % ta' dak l-ammont fil-każ li l-passiġġier jitlef konnessjoni waħda jew aktar.

Id-dritt għal rimborż jew għal kumpens imsemmi fl-ewwel subparagrafu huwa mingħajr preġudizzju għal-liġi nazzjonali applikabbli li tagħti aktar kumpens għad-danni lill-passiġġieri.

5.   Ir-responsabbiltajiet stipulati fil-paragrafi 3 u 4 ma għandhomx japplikaw jekk ikun hemm referenza fuq il-biljetti, jew fuq dokument ieħor jew b'mod elettroniku b'tali mod li l-passiġġier ikun jista' jirriproduċi l-informazzjoni għal referenza fil-futur, li l-biljetti jirrappreżentaw kuntratti ta' trasport separati, u l-passiġġier ġie infurmat b'dan qabel ix-xiri.

6.   L-oneru tal-prova li l-passiġġier ġie pprovdut bl-informazzjoni msemmija f'dan l-Artikolu kienet i għandha tkun f'idejn l-impriża ferrovjarja, l-operatur tal-vjaġġi jew il-bejjiegħ tal-biljetti li biegħ il-biljett jew biljetti.

7.   Il-bejjiegħa tal-biljetti jew l-operaturi tal-vjaġġi għandhom ikunu responsabbli biex jittrattaw it-talbiet u l-ilmenti possibbli tal-passiġġier skont il-paragrafu 4. Ir-rimborżi u l-kumpens imsemmija fil-paragrafu 4 għandhom jitħallsu fi żmien 30 jum minn meta tasal it-talba.

1.   Jekk passiġġier jiġi maqtul jew imweġġa', l-impriża ferrovjarja kif jingħad fl-Artikolu 26(5) tal-Anness I għandha mingħajr dewmien, u fi kwalunkwe każ mhux aktar tard minn 15-il jum wara li tkun ġiet stabbilita l-identità tal-persuna fiżika intitolata għall-kumpens, tagħmel tali ħlasijiet bil-quddiem kif ikun jeħtieġ biex jintlaħqu l-ħtiġijiet l-aktar immedjati fuq bażi proporzjonali għall-ħsara mġarrba.

2.   Mingħajr preġudizzju għall-paragrafu 1, il-ħlas bil-quddiem ma għandux ikun inqas minn EUR 21 000 għal kull passiġġier f'każ ta' mewt.

3.   Il-ħlas bil-quddiem ma jikkostitwix ammissjoni tar-responsabbiltà u jista' jitpaċa minn kwalunkwe somma mħallsa wara abbażi ta' dan ir-Regolament iżda ma jingħatax lura, ħlief meta d-dannu jkun sar bin-negliġenza jew bi ħtija tal-passiġġier jew meta l-persuna li rċeviet il-ħlas bil-quddiem ma kinitx il-persuna intitolata għall-kumpens.

1.   F'każ li jkun mistenni b'mod raġonevoli, jew fil-post tat-tluq jew f'każ ta' konnessjonijiet mitlufa jew kanċellazzjoni, li d-dewmien fil-wasla fid-destinazzjoni finali skont il-kuntratt ta' trasport ser ikun ta' 60 minuta jew aktar, l-impriża ferrovjarja li topera s-servizz ittardjat jew ikkanċellat għandha immedjatament toffri lill-passiġġier l-għażla bejn waħda minn dawn l-opzjonijiet li ġejjin, u għandha tagħmel l-arranġamenti meħtieġa:

2.   Fejn, għall-finijiet tal-punti (b) u (c) tal-paragrafu 1, ir-ridirezzjonar tar-rotta komparabbli jkun operat mill-istess impriża ferrovjarja jew minn impriża oħra kkummissjonati biex twettaq dan ir-ridirezzjonar tar-rotta ma għandux iwassal għal spejjeż addizzjonali għall-passiġġier. Dan ir-rekwiżit japplika wkoll meta r-ridirezzjonar tar-rotta jinvolvi l-użu ta' trasport ta' klassi ta' servizz ogħla u mezzi alternattivi ta' trasport. L-impriżi ferrovjarji għandhom jagħmlu sforzi raġonevoli biex jevitaw konnessjonijiet addizzjonali u biex jiżguraw li d-dewmien fit-tul totali tal-vjaġġ ikun qasir kemm jista' jkun. Il-passiġġieri m'għandhomx jingħataw faċilitajiet tat-trasport ta' klassi aktar baxxa għajr meta dawn il-faċilitajiet ikunu l-uniku mezz ta' ridirezzjonar disponibbli.

3.   Mingħajr preġudizzju għall-paragrafu 2, l-impriża ferrovjarja tista' tippermetti lill-passiġġier, fuq talba tiegħu, li jikkonkludi kuntratti ma' fornituri oħra ta' servizzi tat-trasport li jippermettu lill-passiġġier jilħaq id-destinazzjoni finali taħt kondizzjonijiet komparabbli, f'liema każ l-impriża ferrovjarja għandha tirrimborża lura lill-passiġġier għall-ispejjeż imġarrba minnu.

Fejn l-għażliet disponibbli għar-ridirezzjonar ma jiġux ikkomunikati lill-passiġġier fi żmien 100 minuta mill-ħin skedat għat-tluq tas-servizz ittardjat jew ikkanċellat jew tal-konnessjoni mitlufa, il-passiġġier għandu jkun intitolat li jikkonkludi tali kuntratt ma' fornituri oħra ta' servizz ta' trasport pubbliku bil-ferrovija, coach jew xarabank. L-impriża ferrovjarja għandha tirrimborża l-ispejjeż meħtieġa, xierqa u raġonevoli mġarrba minnu.

Dan il-paragrafu ma għandux jaffettwa l-liġijiet, ir-regolamenti jew id-dispożizzjonijiet amministrattivi nazzjonali li jagħtu kondizzjonijiet aktar favorevoli ta' ridirezzjonar tar-rotta lill-passiġġieri.

4.   Il-fornituri tas-servizzi tat-trasport għal ridirezzjonar tar-rotta għandhom jipprovdu lill-persuni b'diżabbiltà u persuni b'mobbiltà mnaqqsa b'livell komparabbli ta' assistenza u aċċessibbiltà meta joffru servizz alternattiv. Il-fornituri tas-servizzi tat-trasport għal ridirezzjonar tar-rotta jistgħu jipprovdu lill-persuni b'diżabbiltà u lill-persuni b'mobbiltà mnaqqsa b'servizzi alternattivi li jkunu xierqa għall-ħtiġijiet tagħhom u li jkunu differenti minn dawk offruti lill-passiġġieri l-oħra.

5.   Ir-rimborżi msemmija fil-punt (a) tal-paragrafu 1 u fil-paragrafu 3 għandhom jitħallsu fi żmien 30 jum wara li tasal it-talba. L-Istati Membri jistgħu jitolbu lill-impriżi ferrovjarji jaċċettaw dawn it-talbiet b'mezzi ta' komunikazzjoni partikolari, sakemm it-talba ma toħloqx effetti diskriminatorji. Ir-rimborż jista' jkun fil-forma ta' vouchers u/jew forniment ta' servizzi oħra sakemm it-termini ta' dawk il-vouchers u/jew servizzi jkunu flessibbli biżżejjed, b'mod partikolari fir-rigward tal-perijodu tal-validità u d-destinazzjoni, u li l-passiġġier jaqbel li jaċċetta dawk il-vouchers u/jew servizzi. Ir-rimborż tal-prezz tal-biljett ma għandux jitnaqqas bi spejjeż ta' tranżazzjonijiet finanzjarji bħal miżati, spejjeż tat-telefon jew bolol.

6.   Il-Kummissjoni għandha tadotta att ta' implimentazzjoni li jistabbilixxi formola komuni għat-talbiet għal rimborż skont dan ir-Regolament sa … [24 xhar wara d-data ta' dħul fis-seħħ ta' dan ir-Regolament]. Dik il-formola komuni għandha tkun stabbilita f'format li jkun aċċessibbli għall-persuni b'diżabbiltà u l-persuni b'mobbiltà mnaqqsa. Dak l-att ta' implimentazzjoni għandu jiġi adottat skont il-proċedura ta' eżami msemmija fl-Artikolu 38(2).

7.   Il-passiġġieri għandu jkollhom id-dritt li jressqu t-talbiet tagħhom permezz tal-formola msemmija fil-paragrafu 6. L-impriżi ferrovjarji ma għandhomx jirrifjutaw talba għal rimborż sempliċiment għax il-passiġġier ma jkunx uża dik il-formola. Jekk talba ma tkunx preċiża biżżejjed, l-impriża ferrovjarja għandha titlob lill-passiġġier biex jiċċara t-talba u għandha tassisti lill-passiġġier biex jagħmel dan.

1.   Mingħajr ma jitlef id-dritt għat-trasport, passiġġier huwa intitolat għal kumpens għal dewmien mingħand l-impriża ferrovjarja jekk id-dewmien ikun bejn il-post ta' tluq u d-destinazzjoni finali mogħtija fuq il-biljett jew il-biljett globali li għalih il-prezz ma ġiex rimborżat f'konformità mal-Artikolu 18. Il-kumpens minimu għad-dewmien għandu jkun kif ġej:

2.   Il-paragrafu 1 għandu japplika wkoll għall-passiġġieri li jkollhom pass tal-ivvjaġġar jew biljett staġonali. Jekk dawk il-passiġġieri jaffaċċjaw dewmien jew kanċellazzjonijiet rikorrenti matul il-perijodu ta' validità tal-pass tal-ivvjaġġar jew biljett staġonali, huma għandhom ikunu intitolati għal kumpens adegwat skont l-arranġamenti ta' kumpens tal-impriża ferrovjarja. Dawn l-arranġamenti għandhom jistabbilixxu l-kriterji għad-determinazzjoni tad-dewmien u għall-kalkolu tal-kumpens. Meta d-dewmien ta' inqas minn 60 minuta jseħħ b'mod ripetut waqt il-perijodu ta' validità tal-pass tal-ivvjaġġar jew tal-biljett staġonali, id-dewmien jista' jiġi kkalkulat b'mod kumulattiv u l-passiġġieri jistgħu jiġu kumpensati skont l-arranġamenti ta' kumpens tal-impriża ferrovjarja.

3.   Mingħajr preġudizzju għall-paragrafu 2, il-kumpens għad-dewmien għandu jiġi kkalkulat f'relazzjoni mal-prezz sħiħ li l-passiġġier ikun fil-fatt ħallas għas-servizz ittardjat. Meta l-kuntratt ta' trasport ikun għal vjaġġ bir-ritorn, il-kumpens għal dewmien jew tal-parti tat-tluq tal-vjaġġ jew tal-parti tar-ritorn għandu jiġi kkalkulat fuq il-prezz indikat għal dik il-parti tal-vjaġġ fuq il-biljett. Meta ma jkunx hemm indikazzjoni bħal din tal-prezz tal-partijiet individwali tal-vjaġġ, il-kumpens għandu jiġi kkalkulat b' rabta ma' nofs il-prezz imħallas għall-biljett. Bl-istess mod, il-prezz għad-dewmien fis-servizz pprovdut taħt kwalunkwe kuntratt ta' trasport ieħor li jintitola ill-passiġġier li jivvjaġġa għal żewġ partijiet sussegwenti jew aktar sussegwenti għandu jiġi kkalkulat bi proporzjon mal-prezz sħiħ.

4.   Il-kalkolu tal-perijodu tad-dewmien ma għandux iqis kull dewmien li l-impriża ferrovjarja tista' turi li seħħ barra mill-Unjoni.

5.   Il-Kummissjoni għandha tadotta att ta' implimentazzjoni li jistabbilixxi formola komuni għat-talbiet għal kumpens skont dan ir-Regolament sa … [24 xhar wara d-data ta' dħul fis-seħħ ta' dan ir-Regolament]. Dik il-formola komuni għandha tkun stabbilita f'format li jkun aċċessibbli għall-persuni b'diżabbiltà u l-persuni b'mobbiltà mnaqqsa. Dak l-att ta' implimentazzjoni għandu jiġi adottat skont il-proċedura ta' eżami msemmija fl-Artikolu 38(2).

6   L-Istati Membri jistgħu jitolbu li l-impriżi ferrovjarji jaċċettaw talbiet għal kumpens b'mezzi partikolari ta' komunikazzjoni, sakemm it-talba ma toħloqx effetti diskriminatorji. Il-passiġġieri għandu jkollhom id-dritt li jressqu t-talbiet tagħhom permezz tal-formola msemmija fil-paragrafu 5. L-impriżi ferrovjarji ma għandhomx jirrifjutaw talba għal kumpens sempliċiment għax il-passiġġier ma jkunx uża dik il-formola. Jekk talba ma tkunx preċiża biżżejjed, l-impriża ferrovjarja għandha titlob lill-passiġġier biex jiċċara t-talba u għandha tassisti lill-passiġġier biex jagħmel dan.

7   Il-kumpens tal-prezz tal-biljett għandu jiġi mħallas fi żmien xahar wara s-sottomissjoni tat-talba għal kumpens. Il-kumpens jista' jitħallas f'vouchers u/jew servizzi oħra jekk it-termini huma flessibbli, b'mod partikolari fir-rigward tal-perijodu tal-validità u d-destinazzjoni. Il-kumpens għandu jitħallas fi flus fuq talba tal-passiġġier.

8.   Il-kumpens tal-prezz tal-biljett ma għandux jitnaqqas bi spejjeż ta' tranżazzjonijiet finanzjarji bħal miżati, spejjeż tat-telefon jew bolol. L-impriżi ferrovjarji jistgħu jdaħħlu livell minimu li inqas minnu ma jsirux ħlasijiet ta' kumpens. Dan il-livell ma jistax ikun aktar minn EUR 4 għal kull biljett.

9.   Il-passiġġieri ma għandu jkollhom l-ebda dritt għal kumpens jekk jiġu infurmati bid-dewmien qabel jixtru l-biljett, jew jekk id-dewmien, minħabba kontinwazzjoni fuq servizz differenti jew ridirezzjonar tar-rotta, jibqa' inqas minn 60 minuta.

10.   Impriża ferrovjarja ma għandhiex tkun obbligata tħallas kumpens jekk iġġib prova li d-dewmien, il-konnessjoni mitlufa jew il-kanċellazzjoni kienet ikkawżata direttament minn, jew ġiet marbuta b'mod inerenti ma':

Strajks mill-persunal tal-impriża ferrovjarja, atti jew ommissjonijiet minn impriża oħra li tuża l-istess infrastruttura ferrovjarja u atti jew ommissjonijiet tal-infrastruttura u tal-amministraturi tal-istazzjonijiet mhumiex koperti mill-eżenzjoni msemmija fil-punt (c) tal-ewwel subparagrafu.

1.   F'każ ta' dewmien fil-wasla jew fit-tluq, jew kanċellazzjoni ta' servizz, il-passiġġieri għandhom jinżammu infurmati dwar is-sitwazzjoni u l-ħin stmat tat-tluq u l-ħin stmat tal-wasla tas-servizz jew is-servizz ta' sostituzzjoni mill-impriża ferrovjarja jew mill-amministratur tal-istazzjon hekk kif tali informazzjoni tkun disponibbli. Meta l-bejjiegħa tal-biljetti u l-operaturi tal-vjaġġi jkollhom tali informazzjoni, għandhom jipprovduha wkoll lill-passiġġier.

2.   Meta d-dewmien imsemmi fil-paragrafu 1 jammonta għal 60 minuta jew aktar, jew is-servizz jiġi kkanċellat, l-impriża ferrovjarja li topera s-servizz ittardjat jew ikkanċellat għandha toffri bla ħlas lill-passiġġieri dan li ġej:

3.   Jekk is-servizz ferrovjarju jiġi interrott u ma jkunx jista' jitkompla aktar jew ma jkunx jista' jitkompl f'perijodu raġonevoli, l-impriżi ferrovjarji għandhom jipprovdu lill-passiġġieri kemm jista' jkun malajr b'servizzi ta' trasport alternattiv u jagħmlu l-arranġamenti meħtieġa.

4.   L-impriżi ferrovjarji għandhom jinfurmaw lill-passiġġieri affettwati dwar kif jitolbu ċertifikazzjoni li s-servizz tal-ferrovija kellu dewmien, wassal għal konnessjoni mitlufa jew għal kanċellazzjoni. Din iċ-ċertifikazzjoni għandha tapplika wkoll b'rabta mad-dispożizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 19.

5.   Fl-applikazzjoni tal-paragrafi 1 sa 4, l-impriża ferrovjarja li tkun qed topera għandha tagħti attenzjoni partikolari għall-ħtiġijiet tal-persuni b'diżabbiltà u tal-persuni b'mobbiltà mnaqqsa, kif ukoll ta' dawk ta' kwalunkwe persuna li tkun qed takkumpanjahom u tal-klieb ta' assistenza.

6.   Meta jiġu stabbiliti pjanijiet ta' kontinġenza skont l-Artikolu 13a(3) tad-Direttiva 2012/34/UE, l-impriżi ferrovjarji għandhom jikkoordinaw mal-amministratur tal-istazzjon u mal-amministratur tal-infrastruttura sabiex huma jkunu ppreparati għall-possibbiltà ta' interruzzjoni maġġuri u dewmien twil li jwassal biex numru konsiderevoli ta' passiġġieri jitħallew l-art fl-istazzjon. Tali pjanijiet ta' kontinġenza għandhom jinkludu rekwiżiti għall-aċċessibbiltà tas-sistemi ta' twissija u ta' informazzjoni.

1.   L-impriżi ferrovjarji u l-amministraturi tal-istazzjonijiet, bl-involviment attiv ta' organizzazzjonijiet rappreżentattivi u, fejn rilevanti, ta' rappreżentanti ta' persuni b'diżabbiltà jew persuni b'mobbiltà mnaqqsa, għandhom jistabbilixxu jew għandu jkollhom stabbiliti regoli ta' aċċess nondiskriminatorji għat-trasport ta' persuni b'diżabbiltà, li jinkludu l-assistenti personali tagħhom rikonoxxuti bħala tali skont il-prattiki nazzjonali,u ta' persuni b'mobbiltà mnaqqsa. Dawk ir-regoli għandhom iqisu l-ftehimiet imsemmija fil-punt 4.4.3 tal-Anness għar-Regolament (UE) Nru 1300/2014, b'mod partikolari fir-rigward tal-entità responsabbli biex tipprovdi l-assistenza lill-persuni b'diżabbiltà u lill-persuni b'mobbiltà mnaqqsa.

2.   Ir-riservazzjonijiet u l-biljetti għandhom jiġu offruti lill-persuni b'diżabbiltà u lill-persuni b'mobbiltà mnaqqsa mingħajr spejjeż żejda. L-impriżi ferrovjarji, il-bejjiegħa tal-biljetti jew l-operaturi tal-vjaġġi ma għandhomx jirrifjutaw milli jaċċettaw riservazzjoni jew joħorġu biljett lil persuna b'diżabbiltà jew lil persuna b'mobbiltà mnaqqsa, jew milli jeżiġu li dik il-persuna tkun akkumpanjata minn persuna oħra, għajr meta dan ikun strettament meħtieġ għal konformità mar-regoli tal-aċċess imsemmija fil-paragrafu 1.

1.   Fuq talba, amministratur tal-istazzjon, impriża ferrovjarja, bejjiegħ tal-biljetti jew operatur tal-vjaġġi għandhom jagħtu lil persuni b'diżabbiltà u lill-persuni b'mobbiltà mnaqqsa l-informazzjoni, inkluż f'formati aċċessibbli skont id-dispożizzjonijiet tar-Regolamenti (UE) Nru 454/2011 u Nru 1300/2014 u d-Direttiva (UE) 2019/882, dwar l-aċċessibbiltà tal-faċilitajiet fl-istazzjon u ta' faċilitajiet assoċjati, u tas-servizzi ferrovjarji u dwar il-kondizzjonijiet tal-aċċess ta' vetturi ferrovjarji skont ir-regoli tal-aċċess imsemmija fl-Artikolu 21(1) u għandhom jinfurmaw lill-persuni b'diżabbiltà u lill-persuni b'mobbiltà mnaqqsa dwar il-faċilitajiet abbord.

2.   Meta impriża ferrovjarja, bejjiegħ tal-biljetti jew operatur tal-vjaġġi jagħmlu użu mid-deroga stabbilita fl-Artikolu 21(2), dawn għandhom fuq talba jinfurmaw bil-miktub lill-persuna b'diżabbiltà jew lill-persuna b'mobbiltà mnaqqsa kkonċernata bir-raġuni għalfejn għamlet hekk, fi żmien ħamest ijiem tax-xogħol mir-rifjut milli taċċetta r-riservazzjoni jew milli jinħareġ biljett jew mill-impożizzjoni tal-kondizzjoni ta' akkumpanjament. L-impriża ferrovjarja, il-bejjiegħ tal-biljetti jew l-operatur tal-vjaġġi għandhom jagħmlu sforzi raġonevoli biex jipproponu alternattiva tat-trasport aċċettabbli lill-persuna kkonċernata filwaqt li jitqiesu l-ħtiġijiet tal-aċċessibbiltà tagħha.

3.   Fi stazzjonijiet mingħajr persunal, l-impriżi ferrovjarji u l-amministraturi tal-istazzjonijiet għandhom jiżguraw li l-informazzjonidisponibbli faċilment, inkluż f'formati aċċessibbli skont id-dispożizzjonijiet tar-Regolamenti (UE) Nru 454/2011 u Nru 1300/2014 u d-Direttiva (UE) 2019/882, tkun esposta skont ir-regoli tal-aċċess imsemmija fl-Artikolu 21(1) dwar l-eqreb stazzjonijiet b'persunal u dwar id-disponibbiltà diretta ta assistenza għall-persuni b'diżabbiltà u għall-persuni b'mobbiltà mnaqqsa.

1.   Il-persuni b'diżabbiltà jew persuni b'mobbiltà mnaqqsa għandhom jiġu assistiti kif ġej:

2.   Ir-regoli msemmija fl-Artikolu 21(1) għandhom jistabbilixxu l-arranġamenti għall-eżerċizzju tad-drittijiet imsemmija fil-paragrafu 1 ta' dan l-Artikolu.

1.   Meta l-impriżi ferrovjarji u l-amministraturi tal-istazzjonijiet jikkawżaw it-telf ta', jew dannu għal, tagħmir ta' mobbiltà, inkluż siġġijiet tar-roti, u apparat ta' assistenza, jew it-telf jew il-korriment ta' klieb ta' assistenza użati mill-persuni b'diżabbiltà u mill-persuni b'mobbiltà mnaqqsa, dawn għandhom ikunu responsabbli għal dak it-telf, dannu jew korriment, u għandhom jagħtu kumpens mingħajr dewmien żejjed. Dak il-kumpens għandu jinkludi:

2.   Fejn japplika l-paragrafu 1, l-impriżi ferrovjarji u l-amministraturi tal-istazzjonijiet għandhom malajr jagħmlu l-isforzi raġonevoli kollha biex jipprovdu sostituzzjonijiet temporanji meħtieġa immedjatament għat-tagħmir ta' mobbiltà jew l-apparat ta' assistenza. Il-persuna b'diżabbiltà jew il-persuna b'mobbiltà mnaqqsa għandha titħalla żżomm it-tagħmir jew l-apparat ta' sostituzzjoni temporanja sakemm jitħallas il-kumpens imsemmi fil-paragrafu 1.

1.   L-impriżi ferrovjarji u l-amministraturi tal-istazzjonijiet għandhom jiżguraw li l-persunal kollu, inkluż l-impjegati l-ġodda, li fil-qadi ta' dmirijiethom jipprovdu assistenza diretta lill-persuni b'diżabbiltà u lill-persuni b'mobbiltà mnaqqsa, jirċievu taħriġ relatat mad-diżabbiltà sabiex ikunu jafu kif jissodisfaw il-ħtiġijiet tal-persuni b'diżabbiltà u tal-persuni b'mobbiltà mnaqqsa.

Dawn għandhom jipprovdu wkoll lill-persunal kollu, li jaħdem fl-istazzjon jew abbord il-ferroviji, li titrattaw direttament mal-pubbliku li jkun qed jivvjaġġa b'taħriġ u korsijiet ta' taħriġ ta' aġġornament regolari biex issir sensibilizzazzjoni dwar il-bżonnijiet tal-persuni b'diżabbiltà u persuni b'mobbiltà mnaqqsa.

2.   L-impriżi ferrovjarji u l-amministraturi tal-istazzjonijiet jistgħu jaċċettaw il-parteċipazzjoni, fit-taħriġ imsemmi fil-paragrafu 1, ta' impjegati b'diżabbiltà, u jistgħu jikkunsidraw il-parteċipazzjoni ta' passiġġieri b'diżabbiltà u passiġġieri b'mobbiltà mnaqqsa, u/jew ta' organizzazzjonijiet li jirrappreżentawhom.

1.   Kull impriża ferrovjarja u amministratur tal-istazzjon ta' stazzjon li minnhom jgħaddu bħala medja aktar minn 10 000 passiġġier kuljum f'sena għandhom jistabbilixxu mekkaniżmu biex jittratta l-ilmenti għad-drittijiet u l-obbligi koperti minn dan ir-Regolament fil-qasam ta' responsabbiltà rispettiv tagħhom. Dawn għandhom jgħarrfu b'mod wiesa' lill-passiġġieri bid-dettalji tal-kuntatti tagħhom u bil-lingwa jew lingwi ta' ħidma tagħhom. Dan il-mekkaniżmu ma għandux japplika għall-finijiet tal-Kapitolu III.

2.   Il-passiġġieri jistgħu jressqu lment lil kwalunkwe impriża ferrovjarja jew amministratur tal-istazzjon fir-rigward tal-oqsma tar-responsabbiltajiet rispettivi tagħhom permezz tal-mekkaniżmi msemmija fil-paragrafu 1. Tali ilment għandu jitressaq fi żmien tliet xhur minn meta jseħħ l-inċident li jikkonċerna. Fi żmien xahar minn meta jasal l-ilment, id-destinatarju għandu jew jagħti tweġiba raġunata jew, f'każijiet ġustifikati, jinforma lill-passiġġier li ser jirċievi tweġiba f'inqas minn tliet xhur mid-data minn meta jasal l-ilment. L-impriżi ferrovjarji u l-amministraturi tal-istazzjonijiet għandhom iżommu d-data meħtieġa għall-valutazzjoni tal-ilmenti għal kemm iddum għaddejja l-proċedura kollha tat-trattament tal-ilment, inkluż il-proċeduri tat-trattament tal-ilmenti msemmija fl-Artikoli 33 u 34, u għandhom jagħmlu dik id-data disponibbli għall-korpi nazzjonali tal-infurzar meta jintalbu jagħmlu hekk.

3.   Id-dettalji dwar il-proċedura tat-trattament tal-ilmenti għandhom ikunu aċċessibbli għall-pubbliku, inkluż għall-persuni b'diżabbiltà u għall-persuni b'mobbiltà mnaqqsa. Din l-informazzjoni għandha tkun disponibbli fuq talba mill-anqas fil-lingwa jew lingwi uffiċjali tal-Istat Membru li fih topera l-impriża ferrovjarja.

4.   L-impriża ferrovjarja għandha tippubblika fir-rapport msemmi fl-Artikolu 29(2) in-numru u l-kategoriji tal-ilmenti li waslulha u tal-ilmenti trattati, iż-żmien li ħadet it-tweġiba u l-azzjonijiet għal titjib possibbli li ttieħdu.

1.   L-impriżi ferrovjarji għandhom jistabbilixxu l-istandards ta' kwalità tas-servizzi u jimplimentaw sistema ta' ġestjoni ta' kwalità biex tinżamm il-kwalità tas-servizz. L-istandards tal-kwalità tas-servizz għandhom ikopru tal-inqas il-punti elenkati fl-Anness III.

2.   L-impriżi ferrovjarji għandhom jissorveljaw il-prestazzjoni tagħhom stess kif riflessa fl-istandards ta' kwalità tas-servizzi. Sat-30 ta' Ġunju 2023,u kull sentejn wara dan, dawn għandhom jippubblikaw rapport dwar il-prestazzjoni tal-kwalità tas-servizzi fuq is-sit web tagħhom. Dawn ir-rapporti għandhom ukoll isiru disponibbli fuq is-sit web tal-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Ferroviji.

3.   L-amministraturi tal-istazzjonijiet għandhom jistabbilixxu standards ta' kwalità tas-servizz abbażi tal-elementi rilevanti elenkati fl-Anness III. Huma għandhom jissorveljaw il-prestazzjoni tagħhom skont dawk l-istandards u jipprovdu aċċess għall-informazzjoni dwar il-prestazzjoni tagħhom lill-awtoritajiet pubbliċi nazzjonali fuq talba.

1.   Meta jbigħu biljetti għal vjaġġi bil-ferrovija, l-impriżi ferrovjarji, l-amministraturi tal-istazzjonijiet, il-bejjiegħa tal-biljetti u l-operaturi tal-vjaġġi għandhom jgħarrfu lill-passiġġieri bid-drittijiet u l-obbligi tagħhom skont dan ir-Regolament. Sabiex ikunu konformi ma' dan ir-rekwiżit tal-informazzjoni, dawn jistgħu jużaw riassunt tad-dispożizzjonijiet ta' dan ir-Regolament ippreparat mill-Kummissjoni bil-lingwi uffiċjali kollha tal-Unjoni Ewropea magħmula disponibbli għalihom. Huma għandhom jipprovdu dik l-informazzjoni, jew stampata jew f'format elettroniku, jew bi kwalunkwe mezz ieħor, inkluż bil-formati aċċessibbli skont id-dispożizzjonijiet tad-Direttiva (UE) 2019/882 u tar-Regolament (UE) Nru 1300/2014. Huma għandhom jispeċifikaw mnejn, fil-każ ta' kanċellazzjoni, konnessjoni mitlufa jew dewmien fit-tul, tista' tinkiseb din l-informazzjoni.

2.   L-impriżi ferrovjarji u l-amministraturi tal-istazzjonijiet għandhom jgħarrfu lill-passiġġieri b'mod xieraq, inkluż bil-formati aċċessibbli skont id-dispożizzjonijiet tad-Direttiva (UE) 2019/882 u tar-Regolament (UE) Nru 1300/2014, fl-istazzjon, fuq il-ferrovija u fuq is-sit web tagħhom, bid-drittijiet u bl-obbligi tagħhom skont dan ir-Regolament, u bid-dettalji tal-kuntatt tal-korp jew korpi maħtura mill-Istati Membri skont l-Artikolu 31.

1.   Kull Stat Membru għandu jaħtar korp wieħed jew aktar biex ikunu responsabbli għall-infurzar ta' dan ir-Regolament. Kull korp għandu jieħu l-miżuri meħtieġa biex jiżgura li d-drittijiet tal-passiġġieri jiġu rrispettati.

2.   Fl-organizzazzjoni, id-deċiżjonijet ta' finanzjament, l-istruttura legali u t-teħid ta' deċiżjonijiet tiegħu, kull korp għandu jkun indipendenti mill-amministraturi tal-infrastruttura, mill-korp tal-imposti, mill-korp tal-allokazzjoni jew mill-impriża ferrovjarja.

3.   L-Istati Membri għandhom jinfurmaw lill-Kummissjoni bil-korp jew bil-korpi maħtura skont dan l-Artikolu u bir-responsabbiltajiet rispettivi tagħhom. Il-Kummissjoni u l-korpi maħtura għandhom jippubblikaw dik l-informazzjoni fuq is-siti web tagħhom.

4.   L-obbligi ta' infurzar fir-rigward tal-amministraturi tal-istazzjonijiet u l-amministraturi tal-infrastruttura previsti f'dan il-Kapitolu ma għandhomx japplikaw għal Ċipru jew Malta sakemm ma tiġi stabbilita l-ebda sistema ferrovjarja fit-territorji rispettivi tagħhom u fir-rigward tal-impriżi ferrovjarji sakemm l-ebda impriża ferrovjarja ma tingħata liċenzja minn awtorità tal-liċenzji maħtura minn Ċipru jew Malta skont l-Artikolu 2(1).

1.   Il-korpi nazzjonali tal-infurzar għandhom jissorveljaw mill-qrib il-konformità ma' dan ir-Regolament, inkluż mar-Regolamenti (UE) Nru 454/2011 u Nru 1300/2014 sa fejn dawk ir-Regolamenti huma imsemmija f'dan ir-Regolament, u għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jiżguraw li d-drittijiet tal-passiġġieri jiġu rrispettati.

2.   Għall-fini tal-paragrafu 1, l-impriżi ferrovjarji, l-amministraturi tal-istazzjonijiet u l-amministraturi tal-infrastruttura, il-bejjiegħa tal-biljetti u l-operaturi tal-vjaġġi għandhom jipprovdu lill-korpi b'dokumenti u informazzjoni rilevanti fuq talba tagħhom mingħajr dewmien żejjed u fi kwalunkwe każ fi żmien xahar minn meta jirċievu t-talba. F'każijiet kumplessi, il-korp nazzjonali tal-infurzar jista' jestendi dan il-perijodu għal massimu ta' tliet xhur minn meta jirċievi t-talba. Fil-qadi tal-funzjonijiet tagħhom, il-korpi tal-infurzar nazzjonali għandhom iqisu l-informazzjoni ppreżentata lilhom mill-korp maħtur skont l-Artikolu 33 biex jittratta l-ilmenti, jekk dan ikun korp differenti. Dawn jistgħu jiddeċiedu wkoll dwar azzjonijiet tal-infurzar abbażi ta' lmenti individwali li jgħaddilhom dak il-korp.

3.   Kull sentejn, il-korpi nazzjonali tal-infurzar għandhom jippubblikaw rapporti bl-istatistika dwar l-attivitajiet tagħhom, inkluż dwar il-penali applikati sat-30 ta' Ġunju tas-sena kalendarja ta' wara. Dawk ir-rapporti għandhom ikunu disponibbli fuq is-sit web tal-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Ferroviji.

4.   L-impriżi ferrovjarji għandhom jagħtu d-dettalji tal-kuntatt tal-korpi nazzjonali tal-infurzar tal-Istati Membri fejn joperaw.

1.   Mingħajr preġudizzju għad-drittijiet tal-konsumaturi biex ifittxu rimedju alternattiv skont id-Direttiva 2013/11/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (15), il-passiġġier, wara li jkun ressaq ilment mingħajr suċċess lill-impriża ferrovjarja jew lill-amministratur tal-istazzjon skont l-Artikolu 28, jista' jilmenta mal-korp nazzjonali ta’ infurzar jew kwalunkwe korp maħtur skont il-paragrafu 2 ta' dan l-Artikolu fi żmien tliet xhur minn meta jirċievi l-informazzjoni tar-rifjut tal-ilment oriġinali. Meta ma tasal l-ebda tweġiba fi żmien tliet xhur minn meta jsir l-ilment oriġinali, il-passiġġier għandu jkollu d-dritt li jilmenta mal-korp nazzjonali ta’ infurzar jew kwalunkwe korp maħtur skont il-paragrafu 2. Fejn meħtieġ, dak il-korp għandu jinforma lill-persuna li tilmenta dwar id-dritt tagħha li tagħmel lment lil korpi tas-soluzzjoni alternattiva għat-tilwim biex jinstab rimedju individwali.

2.   Kwalunkwe passiġġier jista' jilmenta rigward ksur allegat ta' dan ir-Regolament jew mal-korp nazzjonali tal-infurzar, jew ma' kwalunkwe korp ieħor maħtur minn Stat Membru għal dak il-għan.

3.   Il-korp nazzjonali tal-infurzar jew kwalunkwe korp ieħor maħtur skont il-paragrafu 2 għandu jikkonferma li rċieva l-ilment fi żmien ġimagħtejn minn meta jirċevih. Il-proċedura tat-trattament tal-ilment għandha tieħu sa mhux aktar minn tliet xhur mid-data tal-istabbiliment tal-fajl tal-ilment. F'każijiet kumplessi, dak il-korp jista' jestendi dak il-perijodu għal sitt xhur. F'dan il-każ, il-passiġġieri għandhom jiġu infurmati bir-raġunijiet għal din l-estensjoni u biż-żmien mistenni li tingħalaq il-proċedura. Huma biss dawk il-każijiet li jinvolvu proċedimenti legali li jistgħu jieħdu aktar minn sitt xhur. Meta dak il-korp ikun ukoll korp tas-soluzzjoni alternattiva għat-tilwim skont it-tifsira tad-Direttiva 2013/11/UE, għandhom jieħdu preċedenza l-limiti taż-żmien stabbiliti f'dik id-Direttiva.

Il-proċedura tat-trattament tal-ilmenti għandha tkun aċċessibbli għall-persuni b'diżabbiltà u għall-persuni b'mobbiltà mnaqqsa.

4.   L-ilmenti tal-passiġġieri dwar inċident li jinvolvi impriża ferrovjarja għandhom jiġu trattati mill-korp nazzjonali tal-infurzar jew kwalunkwe korp maħtur skont il-paragrafu 2 tal-Istat Membru li jkun ta l-liċenzja lil dik l-impriża.

5.   Meta lment ikun dwar allegat ksur imwettaq mill-amministraturi tal-istazzjonijiet jew tal-infrastruttura, l-ilment għandu jiġi ttrattat mill-korp nazzjonli tal-infurzar jew kwalunkwe korp maħtur skont il-paragrafu 2 ta' dak tal-Istat Membru li fit-territorju tiegħu jkun seħħ l-inċident.

6.   Fil-qafas ta' kooperazzjoni skont l-Artikolu 34, il-korpi nazzjonali tal-infurzar jistgħu jidderogaw mill-paragrafi 4 jew 5 ta' dan l-Artikolu, jew it-tnejn li huma, meta għal raġunijiet ġustifikati, b'mod partikolari dawk relatati ma' lingwa jew post ta' residenza, dan ikun fl-interess tal-passiġġier.

1.   Jekk jinħatru korpi differenti skont l-Artikoli 31 u 33, għandhom jiġu stabbiliti mekkaniżmi tar-rappurtar li jiżguraw l-iskambju tal-informazzjoni bejniethom, b'konformità mar-Regolament (UE) 2016/679, biex jgħinu lill-korp nazzjonali tal-infurzar iwettaq ħidmietu ta' superviżjoni u infurzar u biex il-korp tat-trattament tal-ilmenti maħtur skont l-Artikolu 33 ikun jista' jiġbor l-informazzjoni meħtieġa biex jeżamina lmenti individwali

2.   Il-korpi nazzjonali tal-infurzar għandhom jaqsmu l-informazzjoni dwar il-prinċipji u l-prattika tal-ħidma u t-teħid tad-deċiżjonijiet tagħhom għal għanijiet ta' koordinazzjoni. Il-Kummissjoni għandha tappoġġahom f'dak il-kompitu.

3.   F'każijiet kumplessi bħalma huma dawk li jinvolvu aktar minn ilment wieħed jew għadd ta' operaturi, vjaġġar transfruntier jew inċidenti fit-territorju ta' Stat Membru li ma jkunx dak li jkun ta l-liċenzja lill-impriża, u b'mod partikolari meta ma jkunx ċar liema korp nazzjonali tal-infurzar hu kompetenti, jew meta teħfief jew titħaffef ir-riżoluzzjoni tal-ilment, il-korpi nazzjonali tal-infurzar għandhom jikkooperaw bejniethom biex jidentifikaw il-korp "ewlieni" li għandu jservi ta' punt ta' kuntatt uniku għall-passiġġieri. Kull korp nazzjonali tal-infurzar involut għandu jikkoopera biex teħfief ir-riżoluzzjoni tal-ilment, inkluż billi tixtered l-informazzjoni, tingħata għajnuna bi traduzzjoni tad-dokumenti u tingħata informazzjoni dwar iċ-ċirkostanzi tal-inċidenti. Il-passiġġieri għandhom jiġu mgħarrfa liema korp qed jaġixxi bħala l-korp ewlieni.

1.   L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu r-regoli dwar il-penali applikabbli għall-ksur ta' dan ir-Regolament u għandhom jieħdu l-miżuri kollha meħtieġa biex jiżguraw li dawn jiġu implimentati. Il-penali previsti għandhom ikunu effettivi, proporzjonati u dissważivi. L-Istati Membri għandhom jinnotifikaw lill-Kummissjoni dwar dawk ir-regoli u l-miżuri u għandhom jinnotifikawha mingħajr dewmien dwar kull emenda sussegwenti li taffettwahom.

2.   Fil-qafas tal-kooperazzjoni msemmija fl-Artikolu 34, il-korp nazzjonali tal-infurzar li huwa kompetenti għall-finijiet tal-Artikolu 33(4) jew (5), fuq talba tal-korp nazzjonali tal-infurzar li jkun qed jittratta l-ilment, għandu jinvestiga l-ksur ta' dan ir-Regolament identifikat minn dak il-Korp u, jekk ikun meħtieġ, jimponi penali.

1.   Is-setgħa ta' adozzjoni ta' atti delegati hija mogħtija lill-Kummissjoni suġġetta għall-kondizzjonijiet stabbiliti f'dan l-Artikolu.

2.   Is-setgħa tal-adozzjoni ta' atti delegati msemmija fl-Artikolu 36 hija mogħtija lill-Kummissjoni għal perjodu ta' ħames snin minn [id-data tad-dħul fis-seħħ ta' dan ir-Regolament]. Il-Kummissjoni għandha tfassal rapport fir-rigward tad-delega ta' setgħa mhux iktar tard minn disa' xhur qabel it-tmiem tal-perijodu ta' ħames snin. Id-delega ta' setgħa għandha tiġi estiża awtomatikament għal perijodi ta' żmien identiċi, ħlief jekk il-Parlament Ewropew jew il-Kunsill joġġezzjona għal tali estensjoni mhux iktar tard minn tliet xhur qabel it-tmiem ta' kull perijodu.

3.   Id-delega tas-setgħa msemmija fl-Artikolu 36 tista' tiġi revokata fi kwalunkwe ħin mill-Parlament Ewropew jew mill-Kunsill. Deċiżjoni li tirrevoka għandha ttemm id-delega ta' setgħa speċifikata f'dik id-deċiżjoni. Għandha ssir effettiva fil-jum tal-pubblikazzjoni tagħha f'Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea jew f'data aktar tard speċifikata fiha. Ma għandhiex taffettwa l-validità ta' kwalunkwe att delegat li jkun diġà fis-seħħ.

4.   Qabel ma tadotta att delegat, il-Kummissjoni għandha tikkonsulta lill-esperti maħtura minn kull Stat Membru skont il-prinċipji stipulati fil-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta' April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet.

5.   Hekk kif tadotta att delegat, il-Kummissjoni għandha tinnotifikah simultanjament lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill.

6.   Att delegat adottat skont l-Artikolu 36 għandu jidħol fis-seħħ biss jekk ma tiġix espressa oġġezzjoni mill-Parlament Ewropew jew mill-Kunsill fi żmien xahrejn min-notifika ta' dak l-att lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill jew jekk, qabel ma jiskadi dak il-perijodu, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill ikunu t-tnejn infurmaw lill-Kummissjoni li mhmiex sejrin joġġezzjonaw. Dak il-perijodu għandu jiġi estiż b'xahrejn fuq inizjattiva tal-Parlament Ewropew jew tal-Kunsill.

1.   Il-Kummissjoni għandha tkun megħjuna minn kumitat. Dak il-kumitat għandu jkun kumitat fis-sens tar-Regolament (UE) Nru 182/2011.

2.   Fejn issir referenza għal dan il-paragrafu, għandu japplika l-Artikolu 5 tar-Regolament (UE) Nru 182/2011.