52001PC0594

Gewijzigd voorstel voor een BESCHIKKING VAN DE RAAD BETREFFENDE HET SPECIFIEK PROGRAMMA 2002-2006 VOOR ONDERZOEK, TECHNOLOGISCHE ONTWIKKELING EN DEMONSTRATIE, TER BEVORDERING VAN DE INTEGRATIE EN VERSTERKING VAN DE EUROPESE ONDERZOEKRUIMTE

(door de Commissie ingediend)

TOELICHTING

De Commissie heeft haar voorstellen voor beschikkingen betreffende het kaderprogramma 2002-2006 ingediend op 21 februari 2001 [1], en de voorstellen voor de bijbehorende specifieke programma's op 30 mei 2001 [2].

[1] COM (2001) 94.

[2] COM (2001) 279.

Om de discussie over het kaderprogramma zo goed mogelijk te laten verlopen heeft de Commissie tijdens de voorbereidende werkzaamheden reeds aangegeven dat zij voornemens was nadere informatie aan de Raad en het Europees Parlement te verstrekken met betrekking tot de activiteiten in het kader van het onderdeel "Anticiperen op de wetenschappelijke en technologische behoeften van de Unie", in de vorm van een gewijzigd voorstel voor het specifiek programma "Integratie en versterking van de Europese onderzoekruimte".

Het voornemen van de Commissie heeft geresulteerd in het onderhavige voorstel, waarin nadere elementen worden aangereikt aan de hand waarvan de Raad en het Europees Parlement zich een duidelijk beeld kunnen vormen van alle implicaties van dit onderdeel van de Commissievoorstellen, waarmee het kaderprogramma een middel krijgt om te anticiperen en snel te reageren op nieuwe behoeften en nieuwe wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen.

Het voorstel behelst met name het volgende:

- Er wordt een duidelijker beeld gegeven van de typen activiteiten die uit hoofde van dit onderdeel van het specifiek programma moeten worden uitgevoerd, in het kader van "beleidsgeoriënteerd onderzoek" en "Onderzoek om nieuwe en opkomende wetenschappelijke problemen en mogelijkheden te inventariseren". In beide gevallen vormen de geplande activiteiten een aanvulling op die in andere onderdelen van het kaderprogramma, met name de onderzoekactiviteiten in het kader van de thematische prioriteiten.

- In het beleidsgeoriënteerd onderzoek vloeien de voorgenomen activiteiten voort uit de onderzoekbehoeften op Europese beleidsterreinen waaraan niet kan worden beantwoord vanuit de thematische prioriteiten. Zij worden uitgevoerd door middel van specifieke gerichte projecten en de coördinatieactiviteiten, met name om de nationale onderzoekactiviteiten op de betrokken gebieden te bundelen in het belang van een coherente beleidsontwikkeling in de Europese Unie, en de efficiëntie van de communautaire onderzoekuitgaven te optimaliseren. Daardoor worden de complementariteit en de synergie met de eigen werkzaamheden van het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek, die zijn afgestemd op de behoeften van het communautaire beleid, gewaarborgd;

- In het onderzoek om nieuwe en opkomende wetenschappelijke problemen en mogelijkheden te inventariseren zijn de activiteiten bedoeld om in te spelen op nieuwe en onvoorziene ontwikkelingen en onverwachte problemen, en om verkennend onderzoek te verrichten op nieuwe en opkomende wetenschapsgebieden buiten de thematische prioritaire gebieden, met name aan transdisciplinaire en multidisciplinaire thema's. Zij vormen een aanvulling op de activiteiten in het kader van de thematische prioritaire gebieden, onder andere waar het fundamenteel en verkennend onderzoek betreft aan onderwerpen die nauw in verband staan met de daarin opgenomen thema's.

- Er wordt uitgebreider ingegaan op de programmeringsmethode die moet worden gebruikt om de onder dit gedeelte vallende onderzoekactiviteiten te bepalen, terwijl tevens de kenmerken worden aangegeven van de programmeringsmethode die specifiek zijn voor beleidsgeoriënteerde onderzoek enerzijds, en onderzoek om nieuwe en opkomende problemen en mogelijkheden te inventariseren anderzijds.

Bij beleidsgeoriënteerd onderzoek is een belangrijk element in het gehele proces dat de voor de diverse beleidsgebieden relevante wetenschappelijke comités in een vroeg stadium worden betrokken bij de selectie van de thema's.

- Er wordt getoond hoe de programmeringsmethode voor de eerste maal is toegepast om de onderzoekbehoeften op het gebied van beleidsoriëntatie - voor zover deze niet onder de prioritaire thematische gebieden vallen - te identificeren die reeds vóór de aanvang van het programma kunnen worden geselecteerd. Verdere onderzoekbehoeften zullen worden geïdentificeerd bij volgende keren dat de programmeringsmethode in de loop van de uitvoering van het programma wordt toegepast.

Dankzij deze benadering en de ervaringen die er in de loop van de tijd mee worden opgedaan, kan een veel directere en transparantere relatie tot stand worden gebracht tussen het communautaire onderzoek en de beleidsbehoeften, en een op betere informatie gebaseerde integratie van de onderzoekbehoeften op beleidsgebied door de betrokkenheid van de voornaamste spelers.

- Er wordt aangegeven welke onderzoekactiviteiten zullen worden uitgevoerd om tegemoet te komen aan behoeften die op deze wijze zijn geïdentificeerd, en er wordt een duidelijker beeld gegeven van de te verwachten onderzoekinhoud in dit deel van het kaderprogramma en van de algehele samenhang van het kaderprogramma in zijn totaliteit.

- 50% van het bedrag dat is gereserveerd voor alle activiteiten in het kader van "beleidsgeoriënteerd onderzoek en actuele thema's" (nu "anticiperen op de wetenschappelijke en technologische behoeften van de EU" genoemd) - wat overeenkomst met 440 miljoen EUR - wordt uitgetrokken voor de gespecificeerde onderzoekactiviteiten, terwijl de resterende 50% wordt toegewezen aan onderzoekactiviteiten die in de loop van de uitvoering van het specifiek programma worden geselecteerd. Dit laatste kan activiteiten omvatten binnen de gebieden die zijn aangewezen in de initiële prioriteiten.

Het is in deze fase per definitie mogelijk om bij het identificeren van de behoeften in verband met beleidsonderzoek specifieker te werk te gaan dan bij onderzoek op het gebied van opkomende problemen en mogelijkheden. Dit komt tot uitdrukking in de verdeling van de beschikbare middelen zoals die voor de initiële prioriteiten is vastgelegd, met een bedrag van 340 miljoen EUR voor beleidsgeoriënteerd onderzoek en een bedrag van 100 miljoen EUR voor onderzoek om nieuwe en opkomende problemen en mogelijkheden te inventariseren.

Aangezien de verdere onderzoekactiviteiten worden vastgesteld op basis van de behoeften die tijdens de uitvoering van het programma naar voren worden gebracht, is het duidelijk dat deze situatie niet noodzakelijkerwijze blijft bestaan. Afhankelijk van de geïdentificeerde behoeften kan worden verwacht dat er gaandeweg het programma een beter evenwicht ontstaat tussen de bedragen die aan de twee hoofdtypen van onderzoekactiviteiten worden toegewezen.

2001/0122 (CNS)

Gewijzigd voorstel voor een BESCHIKKING VAN DE RAAD BETREFFENDE HET SPECIFIEK PROGRAMMA 2002-2006 VOOR ONDERZOEK, TECHNOLOGISCHE ONTWIKKELING EN DEMONSTRATIE, TER BEVORDERING VAN DE INTEGRATIE EN VERSTERKING VAN DE EUROPESE ONDERZOEKRUIMTE

(Voor de EER relevante tekst)

Op 30 mei 2001 (PB .... - COM(2001)279 - 2001/0122 CNS) heeft de Commissie een voorstel voor een beschikking betreffende het specifiek programma "Integratie en versterking van de Europese onderzoekruimte" goedgekeurd, als onderdeel van een reeks voorstellen voor specifieke programma's tot uitvoering van het kaderprogramma 2002-2006.

Voornoemd voorstel wordt hierbij als volgt gewijzigd:

1. Bijlage I, deel 1.2 (inleidend gedeelte) en deel 1.2 (i), worden vervangen door de tekst van bijlage I van dit gewijzigd voorstel.

2. Bijlage I, deel 1.2, onderdeel "ii) Specifieke onderzoekactiviteiten voor het MKB" wordt als volgt hernummerd:

"1.2.2 Specifieke onderzoekactiviteiten voor het MKB"

3. Bijlage I, deel 1.2, onderdeel "iii) Specifieke activiteiten voor internationale samenwerking" wordt als volgt hernummerd:

"1.2.3 Specifieke activiteiten voor internationale samenwerking"

4. Bijlage II van voornoemd voorstel wordt vervangen door bijlage II van dit gewijzigd voorstel.

BIJLAGE I

1.2. Specifieke activiteiten die een ruimer onderzoekgebied beslaan

De activiteiten in dit kader dienen ter aanvulling van het onderzoek binnen de thematische prioritaire gebieden en omvatten de volgende onderdelen:

- Anticiperen op de wetenschappelijke en technologische behoeften van de EU

- Specifieke onderzoekactiviteiten voor het MKB

- Specifieke activiteiten voor internationale samenwerking

1.2.1 Anticiperen op de wetenschappelijke en technologische behoeften van de EU

Deze activiteiten hebben een duidelijke rol binnen de algehele opzet van het kaderprogramma 2002-2006. Ze hebben gemeenschappelijke uitvoeringsregelingen en de noodzakelijke kritische massa voor een efficiënte en flexibele uitvoering van onderzoek dat van essentieel belang is voor de fundamentele doelstellingen van het communautaire onderzoek en dat een breed scala van behoeften bestrijkt waaraan niet kan worden voldaan door de thematische prioriteiten. Ze hebben de volgende specifieke doelstellingen:

- Ondersteuning van het ontwerp en de uitvoering van het beleid van de Gemeenschap, waarbij de belangen van mogelijke toekomstige leden van de Unie en die van de huidige lidstaten centraal staan, en monitoring van de effecten van dat beleid;

- Verkennen van nieuwe en opkomende wetenschappelijke en technische problemen en mogelijkheden, met name binnen bepaalde interdisciplinaire en multidisciplinaire onderzoekgebieden, waar Europese maatregelen nuttig zijn met het oog op de mogelijkheden om strategische posities in grensverleggend onderzoek en nieuwe markten op te bouwen, of te anticiperen op belangrijke problemen waar de Europese samenleving mee wordt geconfronteerd.

Een gemeenschappelijk kenmerk van deze activiteiten is dat ze in een meerjarenperspectief worden uitgevoerd, waarbij rekening wordt gehouden met de behoeften en standpunten van de belangrijkste betrokkenen (zoals beleidsmakers, industriële gebruikersgroepen, groepen die zich met grensverleggend onderzoek bezighouden, enz.). Ze worden uitgevoerd in samenhang met een jaarlijks programmeringsmechanisme, waarmee specifieke prioriteiten die aansluiten bij de geïdentificeerde behoeften en die binnen de hierboven aangegeven doelstellingen vallen, worden bepaald.

Deze prioriteiten worden vervolgens opgenomen in het werkprogramma voor het specifiek programma, tezamen met de prioriteiten die voortvloeien uit doelstellingen in andere onderdelen van het programma; tevens worden deze prioriteiten regelmatig bijgewerkt. Dit leidt tot een geleidelijke toewijzing van de voor deze activiteiten beschikbare middelen aan de specifieke prioriteiten over de gehele duur van de uitvoeringsperiode.

De programmering wordt uitgevoerd door de Commissie en is gebaseerd op suggesties die zijn binnengekomen als antwoord op een brede raadpleging van de belanghebbende kringen in de EU en de met het kaderprogramma geassocieerde landen over de thema's die aan de orde moeten komen.

Er wordt een bedrag van 440 miljoen EUR toegewezen voor de hieronder beschreven onderzoekactiviteiten, die zijn vastgesteld op basis van de behoeften die op dit moment kunnen worden bepaald. Dit vertegenwoordigt 50% van het bedrag dat bestemd is voor alle activiteiten die in dit kader kunnen worden ondernomen; de resterende 50% wordt toegewezen aan onderzoekactiviteiten die in de loop van de uitvoeringsperiode van het specifiek programma worden gedefinieerd.

i) Beleidsgeoriënteerd onderzoek

De activiteiten in dit kader dienen met name ter ondersteuning van:

- de uitvoering van gemeenschappelijk beleid, met name het gemeenschappelijk landbouwbeleid en het gemeenschappelijk visserijbeleid;

- de verwezenlijking van beleidsdoelstellingen van de Gemeenschap, met name die welke zijn geformuleerd in het zesde milieuactieprogramma [3] , het Groenboek "Op weg naar een Europese strategie voor een continue energievoorziening" [4] en het Witboek inzake een Europees vervoerbeleid [5]; voorts doelstellingen op gebieden als volksgezondheid en consumentenbescherming, gendergelijkheid, regionale ontwikkeling, handel, de uitbreiding, externe betrekkingen en ontwikkelingssamenwerking, en justitie en binnenlandse zaken.

[3] COM(2001)31.

[4] COM(2000)769.

[5] COM(2001)370.

- de verwezenlijking van andere belangrijke doelstellingen van de Gemeenschap, zoals die welke de Commissie heeft vastgesteld voor haar vijfjarige mandaat, en die welke zijn afgeleid van de beleidsoriëntaties van de Europese Raad, bijvoorbeeld in het kader van de Lissabon-strategie, met betrekking tot het economisch beleid, de informatiemaatschappij en e-Europe, het ondernemingsbeleid, interne markt en concurrentievermogen, het sociaal en werkgelegenheidsbeleid, onderwijs en cultuur, met inbegrip van de nodige statistische instrumenten en methodes.

Meerjarenprogrammering

Bij de meerjarenprogrammering van deze activiteiten wordt rekening gehouden met de adviezen van de wetenschappelijke comités die zich met deze beleidslijnen bezighouden. De programmering wordt uitgevoerd met hulp van een gebruikersgroep waarin verschillende diensten van de Commissie vertegenwoordigd zijn, en die eventueel ook een beroep kan doen op een onafhankelijke overlegstructuur, bestaande uit vooraanstaande wetenschappelijke en industriële deskundigen. De gebruikersgroep beoordeelt suggesties over op te nemen thema's op basis van de volgende criteria:

- hun bijdrage aan beleidsformulering en -ontwikkeling (bijv. in verband met het formuleren van wetgevingsvoorstellen of belangrijke mijlpalen op een bepaald gebied);

- hun potentiële bijdrage aan het concurrentievermogen van de EU, de versterking van haar wetenschappelijke en technologische grondslagen en de totstandbrenging van de Europese Onderzoekruimte, met inbegrip van de daadwerkelijke integratie van de kandidaat-lidstaten;

- Europese toegevoegde waarde, met name gelet op onderzoek dat in de lidstaten op de betrokken gebieden plaatsvindt;

- de wetenschappelijke relevantie en de haalbaarheid van de voorgestelde onderzoekthema's en benaderingen;

- een adequate taakverdeling en synergie tussen deze activiteiten en de eigen werkzaamheden van het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek, ter ondersteuning van het communautair beleid.

In het geval van een crisis, waardoor dringende en onverwachte onderzoekbehoeften ontstaan, kan de programmering worden gewijzigd via een spoedprocedure, waarbij dezelfde evaluatiecriteria worden toegepast.

Initiële onderzoekprioriteiten

De bovenomschreven programmeringsmethode werd toegepast om beleidsgeoriënteerde onderzoekprioriteiten te definiëren die beantwoorden aan behoeften die nu reeds kunnen worden voorzien. Bij deze eerste toepassing van de programmeringsmethode werd uitgegaan van door diensten van de Commissie gesuggereerde thema's, eventueel rekening houdend het advies van de desbetreffende wetenschappelijke comités, en van de bredere doelstellingen van de Unie zoals die zijn geformuleerd in de conclusies van de achtereenvolgende bijeenkomsten van de Europese Raad. De aldus gedefinieerde prioriteiten worden vanaf het begin van het programma opgenomen in het werkprogramma.

De prioriteiten zijn in de volgende actielijnen onderverdeeld, in een structuur waarin de synergieën tussen de verschillende beleidseisen en wetenschappelijke input zijn geoptimaliseerd, en die uitstijgt boven en een aanvulling vormt op de thematische prioriteiten:

- Duurzaam beheer van Europa's natuurlijke hulpbronnen. Onderzoek in dit kader beantwoordt aan beleidsbehoeften die met name verband houden met de modernisering en het op duurzaamheid gerichte karakter van het gemeenschappelijk landbouwbeleid en het gemeenschappelijk visserijbeleid, en de bevordering van plattelandsontwikkeling, met inbegrip van de bosbouw. Deze activiteiten zijn gericht op:

Ontwikkeling van de grondslagen voor beleid ter bevordering van een duurzame en kwalitatief hoogwaardige landbouw; definitie van multifunctionele modellen voor duurzame landbouw en bosbeheer, beoordeling van de voordelen en de effecten op het handelsverkeer; verbeterde instrumenten voor prognose en beoordeling van internationaal landbouwbeleid en agrarische markten en daarmee verband houdende overeenkomsten, en het gemeenschappelijk landbouwbeleid; milieugevolgen van productiesystemen in landbouw, visserij en aquacultuur, met inbegrip van niet op voedselproductie gerichte landbouw, en de wisselwerkingen daartussen; karakterisering van geografische entiteiten en gerelateerde factoren die leiden tot een andere beoordeling van plattelandsontwikkeling en de ontwikkeling van ondersteunende instrumenten voor milieueffectbeoordeling; ontwikkeling van evaluatie- en monitoringinstrumenten voor gezondheid en welzijn van dieren.

Ontwikkeling van alternatieve benaderingen van visserijbeheer, door een beter begrip van de belangrijkste biologische en selectiviteitsparameter binnen een eco-systeembenadering, toepassing van een meerjaren- en meersoortenbenadering en integratie van sociaal-economische aspecten, en beoordeling van onzekerheden; verbetering van methodes voor monitoring, controle en bewaking; ontwikkeling van grondslagen voor beleid ter bevordering van duurzame aquacultuur door preventie van ziektes, diversifiëring van productiesystemen en verbetering van het beheer.

Beter begrip van de structuur en het functioneren van terrestrische en mariene ecosystemen, met inbegrip van de beoordeling van bodemfuncties en degradatieprocessen; instrumenten voor de beoordeling van de waterkwaliteit, concentraties van verontreinigingen en opties voor verbetering; geïntegreerde beoordeling van de luchtverontreiniging; strategische inventarisatie van geluidsemissies.

- Gezondheid, veiligheid en kansen voor de Europese burgers. Onderzoek in dit kader komt met name tegemoet aan beleidsbehoeften in verband met de uitvoering van de Europese sociale agenda, volksgezondheid en consumentenbescherming en de totstandbrenging van een ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid. De activiteiten zijn gericht op:

Methodes voor de beoordeling van de behoefte aan en de prestaties en efficiëntie van maatregelen op het gebied van sociaal en consumentenbeleid, met inbegrip van aspecten in verband met tevredenheid van de consument, oneerlijke praktijken en effecten van ander EU-beleid; de veranderingen van de arbeidsmarkt, en de kosten van een "niet-sociaal Europa", ontwikkeling van gecoördineerde benaderingen en een vergelijkende Europese kennisbasis voor beleid dat zorgt voor duurzame pensioen- en gezondheidszorgstelsels, met name tegen de achtergrond van de effecten van demografische veranderingen en vergrijzing; ontwikkeling van verbeterde methodes voor risicobeoordeling, met inbegrip van testmethodes voor chemische stoffen waarbij geen proefdieren worden gebruikt, maatregelen in verband met productveiligheid en voorlichting over nieuwe dreigingen voor de gezondheid en de veiligheid van consumenten en werkenden.

Vergelijkende beoordeling van gezondheidsbepalende factoren, met inbegrip van voeding, gender- en sociaal-economische factoren, van gezondheidszorg en medische diensten via internet en methodes voor de beoordeling van handelingen; ontwikkeling van verbeterde incidentiemeting en begrip van transmissiepaden voor opkomende, zeldzame en overdraagbare ziekten, rekening houdend met de internationale context; ontwikkeling van veilige en betrouwbare procedures voor donatie, bewaring en gebruik van bloed en organen; methodes om de verspreiding en de sociaal-economische effecten van handicaps te beoordelen.

Vergelijkend onderzoek naar factoren die bepalend zijn voor immigratie en vluchtelingenstromen, met inbegrip van illegale immigratie en mensenhandel, verbeterde methodes om in te spelen op nieuwe ontwikkelingen en oorzaken van criminaliteit, en om de doelmatigheid te beoordelen van beleid inzake misdaadpreventie, en beoordeling van nieuwe problemen in verband met het illegaal gebruik van drugs.

- Versterking van het economisch potentieel en de samenhang van een grotere en verder geïntegreerde Europese Unie. Het onderzoek in dit kader beantwoordt met name aan de behoeften op een aantal beleidsgebieden die te maken hebben met het concurrentievermogen, de dynamiek en de integratie van de Europese economie, in de context van de uitbreiding, de mondialisering en de Europese handelsrelaties met de rest van de wereld. De activiteiten zijn gericht op:

Verbeterde middelen voor het beoordelen van de economische doelmatigheid en de sociale effecten van monetair en fiscaal beleid, de bijdrage van de integratie van de financiële markt tot de economische ontwikkeling in de euro-zone; het effect van het cohesiebeleid op duurzame regionale ontwikkeling; de doelmatigheid van op duurzame ontwikkeling gericht beleid in strategische sectoren van het bedrijfsleven, de beoordeling van de economische/industriële effecten van biotechnologie; standaardiseringsmethodes als instrument voor de ondersteuning van het beleid ten aanzien van de interne markt en voor de onderbouwing van standpunten van de Gemeenschap met betrekking tot het handelsbeleid en overeenkomsten inzake wederzijdse erkenning.

Ontwikkeling van basiskennis voor een allesomvattende benadering van vervoerveiligheid (met name voor het luchtvervoer); ontwikkeling van instrumenten, indicatoren en operationele parameters voor de beoordeling van de prestaties van duurzame transport- en energiesystemen (vanuit economisch, milieu- en sociaal oogpunt) en om de verwezenlijking van targets te bewaken, in een uitgebreid Europa; prognose-instrumenten, waarin gebruik wordt gemaakt van sociaal-economische en technologische aspecten, en kosteneffectieve data-sourcing, voor energie en vervoer, om validering van voorgestelde maatregelen mogelijk te maken, met inbegrip van technologische en marktgebaseerde maatregelen, en om bij te dragen tot de ontwikkeling van innovatief beleid en beleidspakketten die gericht zijn op duurzaamheid op middellange en lange termijn.

Beoordeling van instrumenten voor het beheer en de bescherming van digitale identiteiten en digitale activa; beoordeling van beleid, beleidsinstrumenten en beste praktijken ter bevordering van een zo ruim en veilig mogelijke toegang tot de informatiemaatschappij, benchmarking van overheidsprocessen, re-engineering van beste praktijken om openbare diensten te verbeteren; digitaal onderwijs en aanverwante leercontexten, met inbegrip van permanente educatie; en consumentenbescherming in relatie tot informatie- en communicatiediensten; methodes voor de beoordeling van schade aan, en strategieën voor behoud en bescherming van het cultureel erfgoed; ontwikkeling van geavanceerde methodes en technieken ter verbetering van de kwaliteit, toegankelijkheid en verspreiding van statistieken die zijn geproduceerd door het Europees statistisch systeem.

Er moet worden gezorgd voor een gecoördineerde benadering van onderzoekvragen die relevant zijn voor meerdere beleidsgebieden, met name ten aanzien van het meten en beoordelen van de effecten van demografische veranderingen, en in bredere zin bij de ontwikkeling van voor het beleid relevante statistieken en indicatoren.

ii) Onderzoek om nieuwe en opkomende wetenschappelijke en technologische problemen en mogelijkheden te inventariseren

Onderzoek in dit kader beantwoordt aan behoeften op nieuwe interdisciplinaire en multidisciplinaire gebieden of geavanceerde kennisgebieden, en die binnen het legitieme bereik van het communautaire onderzoek vallen, en aan onverwachte belangrijke ontwikkelingen. Door bundeling van de middelen uit de gehele EU, wordt beoogd het Europese onderzoek aan de top te brengen en nieuwe wegen en mogelijkheden te openen voor wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen. Hierdoor moet de uitwisseling van ideeën tussen de academische wereld en het bedrijfsleven worden gestimuleerd, zodat Europa beter in staat is zijn mogelijkheden op onderzoekgebied te benutten in de ontwikkeling naar een kennisgebaseerde maatschappij.

De volgende activiteitengebieden worden in een eerste fase ondersteund:

- Onderzoek om nieuwe ontdekkingen of nieuw opgemerkte verschijnselen die nieuwe risico's of belangrijke problemen voor de Europese samenleving kunnen impliceren, snel te beoordelen en adequate reacties daarop aan te geven.

- Onderzoek in opkomende kennisgebieden en aan technologieën van de toekomst, met name op multidisciplinaire gebieden, dat sterk innovatief is en daardoor grote (technische) risico's met zich meebrengt. Dit activiteitengebied staat open voor ieder nieuw idee dat significante mogelijkheden opent in termen van belangrijke industriële en/of maatschappelijke resultaten, of voor de ontwikkeling van de Europese onderzoekcapaciteiten op langere termijn.

De voorstellen worden beoordeeld op basis van hun wetenschappelijke kwaliteit, de mogelijkheden voor toekomstige resultaten en, met name op het eerste gebied, hun innovatieve karakter.

Meerjarenprogrammering

Specifieke thema's in de bovenomschreven categorieën, waar het onderzoek in de loop van de uitvoering van het programma op zal worden gericht, zullen worden geselecteerd door middel van de meerjarenprogrammering, op basis van hun urgentie of hun mogelijk toekomstig maatschappelijk, industrieel of economisch belang, rekening houdend met de lopende onderzoekwerkzaamheden in dit kader. De beoordeling van thema's wordt verricht met ondersteuning door een onafhankelijke overlegstructuur die bestaat uit vooraanstaande deskundigen uit de wetenschap en de industrie; daarbij zullen tevens de volgende criteria een rol spelen:

- de potentiële bijdrage van de voorgestelde onderzoekthema's aan innovatie en het concurrentievermogen van de EU, de versterking van de wetenschappelijke en technologische grondslagen van de EU en de totstandbrenging van de Europese onderzoekruimte, met inbegrip van de daadwerkelijke integratie van de kandidaat-lidstaten;

- de wetenschappelijke relevantie en actualiteit van de voorgestelde onderzoekthema's en benaderingen.

In het geval van een crisis, waardoor dringende en onverwachte onderzoekbehoeften ontstaan, kan de programmering worden gewijzigd via een spoedprocedure, waarbij dezelfde evaluatiecriteria worden toegepast.

iii) Uitvoering

De geprogrammeerde activiteiten worden uitgevoerd door middel van uitnodigingen tot het indienen van voorstellen. Ze hebben hoofdzakelijk de vorm van:

- gerichte specifieke projecten, in het algemeen van beperkte omvang, uitgevoerd in partnerschappen die qua omvang zijn afgestemd op de behoeften waarin moet worden voorzien.

- genetwerkte onderzoekactiviteiten op nationaal niveau, waar de beoogde doelstellingen kunnen worden verwezenlijkt door de bestaande capaciteiten in de lidstaten, kandidaat lidstaten en andere geassocieerde landen te benutten.

Voor zover de beoogde doelstellingen het best langs deze weg kunnen worden verwezenlijkt, kan in bepaalde goed gemotiveerde gevallen in beperkte mate gebruik worden gemaakt van de instrumenten die op de prioritaire thematische gebieden worden gebruikt.

De voorstellen worden door de Commissie geselecteerd na een evaluatie door onafhankelijke deskundigen.

BIJLAGE II: INDICATIEVE VERDELING VAN HET BEDRAG

Soort activiteit // Bedrag (miljoen EUR)

INTEGRATIE VAN HET ONDERZOEK [6] // 12 055 [7]

[6] Het is de bedoeling om ten minste 15% van de hieraan toegewezen financiële middelen uit te trekken voor het MKB.

[7] Waarvan 600 miljoen euro voor de internationale samenwerkingsactiviteiten, en met inbegrip van andere bedragen krachtens besluiten van het Europees Parlement en de Raad, overeenkomstig artikel 169 van het Verdrag.

Prioritaire thematische onderzoekgebieden // 10 425

Genomica en biotechnologie voor de gezondheid

Technologieën voor de informatiemaatschappij

Nanotechnologieën, intelligente materialen, nieuwe productieprocédés

Lucht- en ruimtevaart

Voedselveiligheid en risico's voor de gezondheid

Duurzame ontwikkeling en veranderingen in het aardsysteem

Burgers en governance in de Europese kennismaatschappij // 2 000

3 600

1 300

1 000

600

1 700

225

Specifieke activiteiten die een ruimer onderzoekgebied beslaan // 1 630

Anticiperen op de wetenschappelijke en technologische behoeften van de Unie

Specifieke onderzoekactiviteiten voor het MKB

Specifieke activiteiten voor internationale samenwerking // 880 [8]

[8] Waarvan 440 miljoen euro moet worden toegewezen aan de in bijlage I gespecificeerde onderzoekactiviteiten in dit kader, en 440 miljoen euro moet worden toegewezen aan onderzoekactiviteiten die in de loop van de uitvoering van het specifiek programma worden aangewezen.

450

300

versterking van de grondslagen van de Europese onderzoekruimte // 450

Steun voor de coördinatie van activiteiten

Steun voor een samenhangende ontwikkeling van het beleid // 400

50

Totaal // 12 505