27.7.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 225/1

—

wijst erop dat alle landen waarop de uitbreidingsstrategie betrekking heeft (1), het Verdrag inzake de rechten van de mens van de Raad van Europa en het Europees Handvest inzake Lokale Autonomie officieel hebben geratificeerd, en spoort die landen aan om hieraan een vervolg te geven en hun verplichtingen in dezen na te komen;

—

benadrukt dat de opbouw en ontwikkeling van multilevel governance, onafhankelijke media en het maatschappelijk middenveld in de kandidaat-lidstaten van cruciaal belang zijn, en roept de betrokken landen op om steun te verlenen aan het respecteren van de civiele vrijheden en democratische politieke procedures;

—

onderstreept dat een geïnstutionaliseerd mechanisme voor overleg tussen de op nationaal niveau bevoegde organen en de lokale en regionale overheden in alle fasen van het uitbreidingsproces van groot belang is, dat daarmee zal worden bijgedragen tot versterking van de maatschappelijke participatie, naleving van het subsidiariteitsbeginsel en verkleining van de afstand tot de burger, en dat een en ander het er ook gemakkelijker op zal maken om nieuwe wetgeving in te voeren en ertoe zal bijdragen dat IPA-middelen beter worden besteed, mits vertegenwoordigers van het lokale en regionale niveau goed worden voorgelicht over het integratieproces;

—

dringt aan op de oprichting of, voor zover deze al bestaan, de versterking van verenigingen van lokale en regionale overheden en op samenwerking met zusterorganisaties uit de EU-lidstaten, zodat er ervaringen kunnen worden uitgewisseld en het integratieproces vooruit kan worden geholpen;

—

acht het huidige integratieproces in de kandidaat-lidstaten als een positieve zaak, en vindt dat hiervan ook gebruik zal moeten worden gemaakt als middel ter bevordering van een proces van decentralisatie, gebaseerd op transparantie bij de uitvoering van maatregelen;

—

onderstreept het belang van eerbiediging van het beginsel van goed nabuurschap tussen de EU-lidstaten, de kandidaat-lidstaten en andere landen en van een verdere ontwikkeling van de grensoverschrijdende en regionale samenwerking tussen deze landen.

Rapporteur

Stanisław SZWABSKI (EA/PL), voorzitter van de gemeenteraad van Gdynia

Referentiedocument

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad: Uitbreidingsstrategie en belangrijkste uitdagingen 2011-2012

COM (2011) 666

1.

herinnert eraan dat het doel van de uitbreiding van de Europese Unie ligt in het vergroten van de ruimte van vreedzame groei en samenwerking in Europa. De EU staat dan ook open voor elk Europees land dat zich kan vinden in de democratische waarden, deze wil eerbiedigen en zich hieraan wenst te houden en dat voldoet aan de toetredingscriteria. Uitbreiding is alleen mogelijk als een succesvolle integratie van de toetredingslanden wordt gewaarborgd.

2.

Alle landen waarop de uitbreidingsstrategie betrekking heeft (2), hebben het Verdrag inzake de rechten van de mens van de Raad van Europa en het Europees Handvest inzake Lokale Autonomie officieel geratificeerd. Het CvdR spoort de landen aan om hieraan een vervolg te geven en hun verplichtingen in dezen na te komen.

3.

Het CvdR is ingenomen met het voorstel van de Commissie om op grotere schaal gebruik te maken van IPA-middelen ter stimulering en versnelling van het proces van resultaatgerichte hervormingen. Door de lokale en regionale overheden in voorkomende gevallen hierbij te betrekken kunnen de opvangmogelijkheden en de capaciteitsontwikkeling van de ontvangende landen worden verbeterd, waardoor ook de IPA-middelen effectiever kunnen worden besteed.

4.

Het proces van uitbreiding zal leiden tot een stabilisering en verhoging van het welvaartspeil van de burgers in de EU en in de kandidaat-lidstaten en tot een op solidariteit gebaseerde verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling van een steeds grotere ruimte van vrede, vrijheid, veiligheid en recht, incl. eengemaakte markt, waar de doelstellingen van economische, sociale en territoriale samenhang, non-discriminatie, verdraagzaamheid, rechtvaardigheid, solidariteit en gelijkheid van mannen en vrouwen worden nagestreefd.

5.

Voorwaarde voor een geslaagd en duurzaam hervormingsproces is de betrokkenheid van alle maatschappelijke niveaus. Goed bestuur, incl. een zich op nationaal, regionaal en lokaal niveau synchroon voltrekkende modernisering van de openbare sector, schept betere voorwaarden voor een alomvattende en hecht verankerde democratie, een verbeterde transparantie en een minder door corruptie en nepotisme gekenmerkt systeem. Een gedecentraliseerde structuur geeft de burgers de mogelijkheid om inspraak te eisen en maakt het ook gemakkelijker om ze te betrekken bij besluitvormingsprocessen.

6.

Opbouw en ontwikkeling van multilevel governance, onafhankelijke media en het maatschappelijk middenveld in de kandidaat-lidstaten is van cruciaal belang. De betrokken landen worden opgeroepen om steun te verlenen aan het respecteren van de civiele vrijheden en democratische politieke procedures.

7.

Een geïnstutionaliseerd mechanisme voor overleg tussen de op nationaal niveau bevoegde organen en de lokale en regionale overheden in alle fasen van het uitbreidingsproces is van groot belang. Daarmee zal worden bijgedragen tot versterking van de maatschappelijke participatie, naleving van het subsidiariteitsbeginsel en verkleining van de afstand tot de burger. Een en ander zal het er ook gemakkelijker op maken om nieuwe wetgeving in te voeren en ertoe bijdragen dat IPA-middelen beter worden besteed, mits vertegenwoordigers van het lokale en regionale niveau goed worden voorgelicht over het integratieproces.

8.

Er moeten verenigingen van lokale en regionale overheden worden opgericht en, voor zover deze al bestaan, moeten deze worden versterkt. Ze dienen samen te werken met zusterorganisaties uit de EU-lidstaten, zodat er ervaringen kunnen worden uitgewisseld en het integratieproces vooruit kan worden geholpen.

9.

Het huidige integratieproces in de kandidaat-lidstaten is een positieve zaak en hiervan zal ook gebruik moeten worden gemaakt als middel ter bevordering van een proces van decentralisatie, gebaseerd op transparantie bij de uitvoering van maatregelen.

10.

Het verloop en het succes van het uitbreidingsproces zijn in de eerste plaats afhankelijk van de reële vooruitgang die de kandidaat-lidstaten boeken bij het doorvoeren van hervormingen op basis waarvan kan worden voldaan aan de criteria van Kopenhagen.

11.

Het zou goed zijn als er bij de Raad meer vaart zou worden gezet achter de goedkeuring van de Adriatisch-Ionische macroregionale strategie, die als meerwaarde heeft dat ze kan zorgen voor een vlottere toetreding van kandidaat-lidstaten en potentiële kandidaat-lidstaten uit Zuidoost-Europa tot de Europese Unie en dit hele proces kan consolideren. Bovendien biedt dit de mogelijkheid om het democratiseringsproces in gebieden die tot het grotere Middellandse Zeegebied behoren, te intensiveren.

12.

Eerbiediging van het beginsel van goed nabuurschap tussen de EU-lidstaten, de kandidaat-lidstaten en andere landen is essentieel. Het is van belang dat de grensoverschrijdende en regionale samenwerking tussen deze landen verder wordt ontwikkeld.

13.

De centrale overheden van de landen die lid willen worden van de EU, zouden in samenwerking met de bestuursorganen op lokaal en regionaal niveau coherente nationale regels en strategieën moeten opstellen, terwijl de lokale en regionale overheden de nodige middelen moeten worden toegekend om de strategie ter integratie van gemarginaliseerde groepen ten uitvoer te leggen.

14.

Er zal in de kandidaat-lidstaten een uitgebreide en evenwichtige voorlichtingscampagne moeten worden opgezet over de EU, haar instellingen, het integratieproces en de gevolgen daarvan voor de afzonderlijke landen alsook over de uitdagingen en kansen voor de burgers. Wil men ervoor zorgen dat burgers actief deelnemen aan de integratie van hun land in de EU en de voordelen van een eventueel lidmaatschap inzien, dan is deze informatie, die grotendeels door de overheden van de toetredende landen zelf zal moeten worden verspreid, van cruciaal belang.

15.

Alle kandidaat-lidstaten worden opgeroepen om naar gelang hun formele mogelijkheden bij te dragen aan de ontwikkeling en versterking van de EU en de Europese instellingen.

16.

Het is zaak dat de Europese Unie nogmaals duidelijk en onomwonden laat weten dat kandidaat-lidstaten die aan de voorwaarden voldoen, kunnen toetreden tot de EU.

17.

Het CvdR begroet de ondertekening van het toetredingsverdrag met Kroatië, die een mijlpaal in het proces van Europese integratie is. Als de ratificatieprocedure met succes wordt afgesloten, hoopt het CvdR Kroatië met ingang van 1 juli 2013 als nieuw lid welkom te heten.

18.

Het CvdR is uiterst voldaan over de vorderingen die Kroatië, vanaf de indiening van zijn toetredingsverzoek in 2003 tot en met de in juni 2011 succesvol afgesloten onderhandelingen, heeft geboekt om te kunnen voldoen aan de criteria voor toetreding, en staat achter het positieve advies m.b.t. het EU-lidmaatschap van het land dat de Commissie in oktober 2011 heeft gegeven.

19.

Met voldoening wordt kennis genomen van het feit dat Slovenië en Kroatië hebben afgesproken om hun uitstaande grensgeschil voor te leggen aan een arbitragetribunaal. Het CvdR kijkt met verwachting uit naar de tenuitvoerlegging van het bilaterale grensverdrag tussen de twee landen.

20.

Kroatië is al in veel opzichten rijp voor het lidmaatschap van de EU, maar zal zich nog meer moeten inspannen om het communautair acquis te consolideren en in zijn geheel over te nemen, m.n. op de terreinen nabuurschap, corruptiebestrijding, invoering van antidiscriminatiewetgeving, mededingingsbeleid en persvrijheid & mediapluralisme.

21.

Het CvdR is ingenomen met de positieve uitslag van het referendum over de toetreding van Kroatië tot de EU, dat in januari 2012 is gehouden.

22.

In de toetredingsonderhandelingen met IJsland zijn goede vorderingen gemaakt. IJsland en de EU werken zeer constructief samen binnen het kader van de EER en de Schengenzone.

23.

IJsland zou in de nabije toekomst lid kunnen worden van de EU op basis van het „eigen verdiensten”-beginsel. Het proces van aanpassing aan het acquis op de resterende terreinen zal met gepaste snelheid moeten worden voortgezet.

24.

Het CvdR heeft waardering voor het feit dat IJsland erin is geslaagd, zijn moeilijke economische situatie gedeeltelijk te boven te komen, en dat het met volharding de nodige hervormingen heeft doorgevoerd.

25.

Verontrustend is dat de maatschappelijke steun voor het integratieproces te wensen overlaat.

26.

De inspanningen van de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië m.b.t. het toetredingsproces worden toegejuicht.

27.

De regering van de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië onderneemt positieve stappen om de toetreding van het land tot de EU naderbij te brengen. Daarentegen moet helaas worden vastgesteld dat er weinig effectief te werk wordt gegaan als het erom gaat een bevredigende oplossing te vinden voor de officiële naam van het land. Het handhaven van goede nabuurschapsbetrekkingen, met inbegrip van onderhandelingen over een wederzijds aanvaardbare oplossing voor de naamskwestie onder aegide van de VN, is essentieel.

28.

De stappen die op dit moment worden genomen in het kader van de aanpassing van de nationale rechtsstelsels aan de wet- en regelgeving van de EU, worden toegejuicht. Wel zijn er nog meer hervormingen nodig op het gebied van justitie, de grondrechten van vrouwen en minderheden en het openbaar bestuur.

29.

De corruptie onder hooggeplaatste personen moet worden aangepakt en de persvrijheid moet worden beschermd.

30.

Er is goede vooruitgang geboekt met de samenwerking tussen overheidsinstanties, de verschillende decentrale overheden en niet-gouvernementele organisaties.

31.

Wat betreft de tenuitvoerlegging van de taalwet, het proces van decentralisering en het beginsel van billijke vertegenwoordiging zijn er vorderingen geboekt, al zullen er nog meer inspanningen moeten worden verricht om de huidige uitdagingen op bijv. het gebied van onderwijs en een harmonieuze verstandhouding tussen alle gemeenschappen het hoofd te bieden.

32.

Met het oog op het door de Raad aangekondigde begin van de toetredingsonderhandelingen in juni 2012 zijn de veranderingen en aanpassingen die Montenegro heeft doorgevoerd in zijn wetgeving t.a.v. de hervorming van het openbaar bestuur, het bijhouden van nationale statistieken, de persvrijheid en de bestrijding van corruptie en georganiseerde misdaad, positief te waarderen. De situatie m.b.t. de naleving van de mensenrechten, de gelijkberechtiging van vrouwen en het respect voor de rechten van etnische minderheden is er eveneens duidelijk op vooruitgegaan.

33.

De stappen die zijn genomen om de corruptie terug te dringen, worden begroet, al zullen er nog meer inspanningen moeten worden verricht ter bestrijding hiervan, m.n. op het gebied van privatiseringen, ruimtelijke ordening, onderwijs en gezondheidszorg alsmede bij de decentrale overheden.

34.

Een goede zaak is ook de vooruitgang die is geboekt t.a.v. de bescherming van de rechten van minderheden en hun vertegenwoordiging in de rechtspraak en het decentrale bestuur.

35.

Met instemming wordt kennis genomen van de oprichting van een Gemengd Raadgevend Comité (GRC), dat kan dienen als een platform voor dialoog tussen het Comité van de Regio's en de lokale overheden in Montenegro.

36.

De ontwikkelingen in de richting van democratisering van het politieke en maatschappelijke leven in Turkije stemmen tot tevredenheid. Het CvdR benadrukt dat Turkije gehouden is tot goede relaties met zijn naburen, en roept het land op om bedreigingen of acties, gericht tegen lidstaten en hun soevereine rechten, achterwege te laten, zoals ook is vastgelegd in de Kopenhagen-criteria en het EU-onderhandelingskader voor Turkije van 3 oktober 2005. Het uit zijn ongenoegen over de verklaringen van Turkije om de betrekkingen met het EU-voorzitterschap in de tweede helft van 2012 te bevriezen en stelt zijn hoop op de ontwikkeling van de regionale samenwerking.

37.

Het CvdR is teleurgesteld dat Turkije nog steeds zijn verplichtingen ingevolge het Aanvullend Protocol bij de associatieovereenkomst tussen de EU en Turkije niet is nagekomen, en dringt er bij Turkije op aan werk te maken van de volledige inachtneming ervan.

38.

Het baart zorgen dat er nog maar weinig is terechtgekomen van de tenuitvoerlegging van reeds goedgekeurde wetgeving die in overeenstemming is met de criteria van Kopenhagen. Helaas valt er geen duidelijke vooruitgang te bespeuren t.a.v. de ontwikkeling van het lokale zelfbestuur en de opbouw van het maatschappelijk middenveld. Niettemin valt te hopen dat het huidige proces van constitutionele hervormingen de voorwaarden schept voor belangrijke vorderingen op dit terrein. De oprichting van een Gemengd Raadgevend Comité voor het onderhouden van de contacten tussen het Comité van de Regio's en de Turkse lokale en regionale overheden moet ervoor zorgen dat de Europese eisen op het gebied van decentralisatie in aanmerking worden genomen.

39.

Er wordt te weinig voortgang geboekt op de terreinen vrijheid van meningsuiting, persvrijheid, godsdienstvrijheid, vrouwenrechten en eerbiediging van de rechten van minderheden, terwijl ook de kwestie Cyprus nog altijd niet op een billijke manier is geregeld. De Turkse regering wordt opgeroepen de lopende onderhandelingen actief te ondersteunen en maatregelen te nemen met het oog op een algehele oplossing van de Cypriotische kwestie.

40.

De situatie m.b.t. de eerbiediging van de grondrechten en vrijheden in de rechtspraak en het dagelijkse leven baart ernstige zorgen en Turkije wordt opgeroepen om hierin verbetering aan te brengen. De reële beperking van de persvrijheid, de rechtszaken tegen schrijvers, journalisten, academici, democratisch gekozen vertegenwoordigers en mensenrechtenactivisten alsmede de sluiting van websites – dit alles is zeer verontrustend en vraagt om maatregelen van de Turkse regering.

41.

Turkije wordt opgeroepen om meer werk te maken van de hervorming van het lokale bestuur (Local Administrative Reform), zodat er meer decentralisering kan plaatsvinden en effectiever gebruik kan worden gemaakt van het lokale en regionale potentieel. Belangrijke punten zijn een meer uitgebreide en rechtvaardige financiering van het lokale niveau, vormen van overleg tussen de verschillende niveaus in overeenstemming met de beginselen van multilevel governance en meer steun voor de lokale overheden in het kader van de Europese integratie.

42.

Het baart zorgen dat er zowel in de maatschappij als in de media een sterk afnemende belangstelling voor en geloof in een Turkse toetreding valt te bespeuren. De Europese Unie wordt dan ook opgeroepen om het onderhandelingsproces voort te zetten aan de hand van een „positieve agenda”, die dient te worden uitgevoerd zodra Turkije voldoet aan de toetredingscriteria.

43.

Het is verheugend te mogen constateren dat de Commissie heeft voorgesteld om de samenwerking tussen de territoriale overheden van de EU-lidstaten en hun tegenhangers in Turkije uit te breiden.

44.

Het CvdR wil gebruikmaken van de bestaande EU-mechanismen voor samenwerking met Turkije – grensoverschrijdende programma's, regionale samenwerking en samenwerking tussen de decentrale bestuursorganen – om de ontwikkeling van het lokale zelfbestuur, de uitbreiding van het aantal beleidsterreinen waarop het subsidiariteitsbeginsel van toepassing is, en de democratisering van het openbare leven te bevorderen.

45.

Er wordt een beroep gedaan op de Albanese autoriteiten om het hervormingsproces voort te zetten, aangezien de tot dusverre verwezenlijkte hervormingen het land slechts een klein stapje vooruithelpen bij het voldoen aan de criteria van Kopenhagen.

46.

Het integratieproces heeft alleen kans van slagen als men zich houdt aan het beginsel van goed nabuurschap en regionale samenwerking nastreeft en als de democratische procedures, het lokale zelfbestuur en het maatschappelijk middenveld tot ontwikkeling worden gebracht.

47.

De Albanese regering en de oppositie zouden opnieuw een constructieve politieke dialoog moeten beginnen ter versterking van de goede werking en onafhankelijkheid van de fundamentele democratische organen. De Albanese autoriteiten zouden zich meer moeten inspannen voor de bevordering en uitvoering van de noodzakelijke hervormingsmaatregelen in het kader van het toetredingsproces, m.n. op het gebied van mensenrechten, gelijkberechtiging van vrouwen, bescherming van minderheden, vermogensrechten, bestrijding van corruptie & georganiseerde misdaad en het voeren van een constructief migratiebeleid.

48.

Het stemt tot zorg dat er onvoldoende vastberaden wordt opgetreden tegen de corruptie die de maatschappij doordringt. In de toekomst kan deze een serieus obstakel worden voor de ontwikkeling van het land.

49.

De Albanese regering wordt aangespoord om zich samen met andere betrokken partijen actief in te zetten voor het proces van decentralisering en Europese integratie.

50.

De hervormingen die door de autoriteiten in Bosnië en Herzegovina zijn gerealiseerd, verdienen waardering. De activiteiten van alle bestuurslagen in het land, waaronder die van de Federatie van Bosnië en Herzegovina en de Servische Republiek, zouden echter beter op elkaar moeten worden afgestemd.

51.

De autoriteiten in Bosnië en Herzegovina dienen zich meer in te spannen om deze hervormingen door te voeren. De hervormingen in de lijn van de criteria van Kopenhagen kunnen op de middellange termijn alleen worden gerealiseerd als de autoriteiten zich hiertoe sterk engageren, terwijl de hervormingen op milieugebied alleen op de lange termijn hun beslag kunnen krijgen.

52.

De politieke impasse in het land baart zorgen, evenals het onvermogen van de verschillende politieke fracties om niet alleen het eigen voordeel na te jagen. Hierdoor wordt het toetredingsproces van Bosnië en Herzegovina aanzienlijk vertraagd. Door de relevante actoren, met name de lokale overheden, op ruimere schaal en nauwer hierbij te betrekken kunnen de IPA-middelen effectiever worden besteed en daarmee tastbaardere positieve resultaten opleveren voor de burgers. Daardoor zullen de individuele burgers ook duidelijker het nut van een toenadering tot de EU inzien.

53.

Het CvdR kan zich vinden in de analyse die de Commissie maakt van de situatie in Bosnië en Herzegovina. Deze wordt gekenmerkt door onderlinge tegenstellingen, geblokkeerde besluitvorming en politieke stagnatie. Daarom wil het CvdR nog eens onderstrepen wat het al eerder, in 2010 (3), heeft benadrukt: het verdeelde Bosnië heeft behoefte aan leiders die in staat zijn om tegenstellingen te overbruggen en oplossingen aan te reiken die de mensen binden. De EU mag er geen twijfel over laten bestaan dat er maar één mogelijk politiek alternatief is: het land openstellen voor de vier vrijheden van de eengemaakte markt.

54.

De samenwerking tussen de verschillende bestuurslagen in het land is zwak ontwikkeld. Hierin zal verbetering moeten worden aangebracht. Alle politieke krachten in Bosnië en Herzegovina zullen zich hiervoor nadrukkelijk moeten inzetten.

55.

Om in het land een constructief samenwerkingsklimaat te creëren is het nodig om een goed functionerende bestuurlijke structuur te ontwikkelen waarbij de verschillende beleidsniveaus elkaar aanvullen en onderlinge tegenstellingen worden overbrugd. Het nationale niveau in Bosnië en Herzegovina zal op verschillende terreinen moeten worden versterkt. Hervormingsgezinde krachten die enerzijds ijveren voor een krachtigere staat en anderzijds voor een proces van decentralisering met sterkere gemeenten, dienen te worden gesteund.

56.

De praktische grensoverschrijdende samenwerking en de samenwerking tussen de centrale, regionale en lokale overheden zullen moeten worden opgevoerd.

57.

Verheugend is de toezegging van Kosovo om zich, in het kader van het proces dat moet leiden tot integratie met de EU, meer op Europa te richten.

58.

Het CvdR hoopt dat het feit dat er onder de lidstaten van de EU geen consensus bestaat t.a.v. de officiële status van Kosovo, niet verhindert dat er formele stappen worden gezet om de betrekkingen tussen Kosovo en de EU via onderlinge akkoorden verder te ontwikkelen. Het CvdR meent dat thans praktische ad-hocoplossingen kunnen worden gezocht en gestimuleerd, op basis van een neutrale benadering van Kosovo's status.

59.

Het CvdR benadrukt dat de EU, overeenkomstig de door haar geformuleerde beginselen, zich onomwonden uitgesproken heeft voor een Europees perspectief voor de westelijke Balkan, met inbegrip van Kosovo.

60.

Het is een goede zaak dat de Commissie heeft aanbevolen om Servië de status van kandidaat-lidstaat toe te kennen.

61.

Het is een goede zaak dat de Europese Raad besloten heeft Servië de status van EU-kandidaat-lidstaat te verlenen. Servië wordt aangemoedigd om door te gaan met zijn structurele en systeemhervormingen. In het kader van het stabilisatie- en associatieproces zal moeten worden gewerkt aan de normalisering van de betrekkingen met Kosovo, waarbij de beginselen van regionale samenwerking, met deelname van alle betrokken partijen, volledig worden gerespecteerd. Hopelijk zullen daarbij geen stappen worden ondernomen die hun Europese vooruitzichten in het gedrang zouden kunnen brengen.

62.

De Servische autoriteiten worden aangespoord om hun constructieve beleid, gericht op de ontwikkeling van de samenwerking en stabilisering van de situatie in de regio, voort te zetten.

63.

De vooruitgang die Servië in het kader van het pretoetredingsproces heeft geboekt, waaronder aanpassing aan de criteria van Helsinki van een reeks beleidsonderdelen op het gebied van mensenrechten, goed nabuurschap en persvrijheid, verdient alle lof.

64.

Het integratieproces heeft alleen kans van slagen als men zich houdt aan het beginsel van goed nabuurschap en regionale samenwerking nastreeft en als de democratische procedures, de bescherming van de rechten van minderheden, het lokale zelfbestuur en het maatschappelijk middenveld tot ontwikkeling worden gebracht.

65.

Het is een goede zaak dat het recht op een eigen taal voor de traditionele minderheid in het land wordt gerespecteerd, en dat er in september 2011 een wet op het openbaar eigendom is aangenomen, waarbij een deel van de bevoegdheden is overgedragen aan de provincie Vojvodina en de lokale overheden.