20.12.2011   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 372/10

1.

artikel 165 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie bepaalt dat het optreden van de Europese Unie erop gericht is de ontwikkeling van uitwisselingsprogramma's voor jongeren en jongerenwerkers te bevorderen, en de participatie van jongeren in de democratische praktijk in Europa aan te moedigen;

2.

de EU dankzij het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie doortastender kan optreden bij de uitvoering van haar buitenlands beleid; de samenwerking met de buurlanden kan nu worden uitgebreid om op een geïntegreerde en meer doeltreffende wijze het volledige scala van vraagstukken te bestrijken;

3.

mobiliteit van groot belang is bij het bevorderen van wederzijds begrip en economische ontwikkeling, en het inzicht vergroot in de verschillende visies op het leven en de uiteenlopende situaties van jongeren in Europa. Afgezien van andere voordelen is mobiliteit onontbeerlijk voor het uitwisselen van ideeën, de verspreiding van innovatie, het aanpakken van werkgelegenheids- en sociale vraagstukken, het tot stand brengen van hechte intermenselijke banden, als bijdrage tot persoonlijke ontwikkeling en als stimulans voor het verwerven van zachte vaardigheden en voor het bevorderen van interculturele vaardigheden en het bestrijden van vooroordelen; afgezien van andere aspecten, is mobiliteit essentieel om het potentieel van alle jongeren te ontsluiten en de Europa 2020-doelstellingen te verwezenlijken;

4.

in de context van een algemene verhoging van de mobiliteit, die leidt tot veelvuldige interacties tussen mensen van uiteenlopende nationaliteiten, culturen, godsdiensten en overtuigingen, de Europese Unie een steeds grotere rol heeft op internationaal niveau wat betreft het stimuleren van eerbied voor democratie, vrijheid, gelijkheid, mensenrechten en passende normen voor de interculturele dialoog;

5.

de actiegebieden „participatie” en „jongeren en de wereld” als prioritair zijn opgenomen in het nieuwe kader voor Europese samenwerking in jeugdzaken (2010-2018);

6.

Tijdens de jongerenconferentie van de EU die van 5 tot en met 7 september 2011 plaatsvond in Warschau, Polen, is geconstateerd dat er in het bijzonder behoefte is aan:

7.

de uitbreiding van de Europese Unie op 1 mei 2004 bracht voor de Unie historische veranderingen mee op politiek, geografisch en economisch vlak, waardoor er een nog grotere behoefte ontstond aan samenwerking tussen de EU en haar buurlanden, waaronder de landen van Oost-Europa (LOE) (1);

8.

het Europees nabuurschapsbeleid (ENB) (2) van de Europese Unie, dat recentelijk, in de mededeling „Inspelen op de veranderingen in onze buurlanden”, werd geëvalueerd en in een nieuw kader opgenomen, omvat ambitieuze doelstellingen, die berusten op een engagement voor gedeelde waarden en de doeltreffende uitvoering van politieke, economische en institutionele hervormingen; de democratische ontwikkelingen en de transformatie in de naaste buurlanden ten oosten en ten zuiden van de Europese Unie vergroten tevens het strategisch belang van het Europees nabuurschapsbeleid, van maatregelen die het maatschappelijk middenveld ten goede komen en die meer gelegenheid bieden tot uitwisselingen en contacten van mens tot mens, met name voor jongeren;

9.

In dat verband is het initiatief betreffende het Oostelijk Partnerschap (EaP) (3) van strategisch belang voor de stabiliteit en veiligheid van zowel de Oost-Europese landen die deelnemen binnen het kader van het ENB als voor de EU in haar geheel. De voornaamste doelstelling ervan is de versterking van het maatschappelijk middenveld, dat één van de grondslagen vormt van een efficiënte, democratische staat. Dit samenwerkingsgebied, dat participatie van en samenwerking met jongeren omvat, dient binnen het EaP een nog prominentere rol te krijgen;

10.

het vergemakkelijken van intermenselijke contacten en het versterken van de dialoog met het maatschappelijk middenveld zijn genoemd als essentiële onderdelen van het Partnerschap van de EU en Rusland voor modernisering (4);

11.

de Europese Unie heeft zich reeds ingespannen om speciale verblijfstitels af te geven aan onderdanen van derde landen die tot het grondgebied van een lidstaat wensen te worden toegelaten om aldaar deel te nemen aan vrijwilligersactiviteiten (5), hetgeen een belangrijke stap voorwaarts is;

12.

de noodzaak van mobiliteitspartnerschappen met de zuidelijke en oostelijke buurlanden is onlangs benadrukt door de Europese Raad (6). Wat de toekomstige vorm van deze partnerschappen betreft, moet de leermobiliteit van jongeren worden vergroot, ook wanneer het gaat om niet-formeel leren in een ander land, bijvoorbeeld in de vorm van jeugdwerk, met inbegrip van uitwisselingen van jongeren en vrijwillige activiteiten;

13.

jongerenuitwisselingsprogramma's zijn een goed middel, met name voor kansarme jongeren, om interculturele ervaringen op te doen en hun persoonlijke vaardigheden en taalkennis te ontwikkelen;

14.

de ontwikkeling van de internationale samenwerking van jongeren, jongerenwerkers en jongerenleiders uit de Europese Unie en de LOE vormt een belangrijke bijdrage tot het opbouwen van vertrouwen in de regio, zodat gestalte wordt gegeven aan toekomstige betrekkingen in Europa in een context van potentiële moeilijkheden;

15.

het Europees nabuurschapsbeleid heeft betrekking op de activiteiten van de Europese Unie en de lidstaten in verband met zestien nabuurschapslanden van de EU; in dit verband valt te overwegen om, als mogelijke bijdrage tot de in gang gezette democratisering, soortgelijke initiatieven als die welke in deze nota worden geschetst te ontplooien met betrekking tot de landen van het zuidelijk Middellandse Zeegebied.

16.

ondersteuning van de internationale samenwerking op het gebied van jeugdzaken, alsook van dialoog en wederzijds begrip tussen jongeren, jongerenwerkers en jongerenleiders uit de EU en de LOE, als belangrijk middel om het Europees burgerschap en het democratiseringsproces te steunen;

17.

vereenvoudiging van de toegang van jongeren tot leermobiliteit, ook voor jongeren, jongerenwerkers en jongerenleiders uit de LOE die naar de Europese Unie komen en voor jonge burgers van de Europese Unie die naar een Oost-Europees land reizen;

18.

stimulering van wederzijdse kennisoverdracht tussen de lidstaten, jongerenorganisaties en jongeren op het gebied van samenwerking met derde landen, in het bijzonder met de LOE, middels bewustmaking omtrent het jeugdbeleid en verbetering van de kwaliteit van de informatie over mobiliteitsmogelijkheden en participatie;

19.

ondersteuning van de mobiliteit over en weer van jongeren uit de EU en de LOE en grotere deelname van deze jongeren, jongerenwerkers en jongerenleiders aan niet-formele leeractiviteiten kan tal van voordelen opleveren voor:

20.

de ondersteuning van de actieve maatschappelijke participatie van jongeren en van grensoverschrijdende mobiliteit en grensoverschrijdende intermenselijke contacten zal de uitwisseling van ideeën, de verspreiding van innovaties en de vorming van partnerschappen bevorderen en daarmee veranderingen op lange termijn in de hand werken, waardoor de sociaaleconomische verschillen tussen samenlevingen kleiner worden;

21.

bevorderen van de beschikbaarheid van informatie-instrumenten van goede kwaliteit, het uitwisselen van goede praktijken tussen de EU en de LOE, en het zorgen voor toegang tot informatie over betrouwbare partnerorganisaties zouden netwerkactiviteiten helpen versterken, de samenwerking tussen jeugdorganisaties in de EU en in de LOE verdiepen en de veiligheid van de bij deze samenwerking betrokken deelnemers waarborgen; de SALTO (Support for Advanced Learning and Training Opportunities) Resource Centres (dienstverlenende centra voor de ondersteuning van geavanceerde leer- en opleidingsmogelijkheden) en Eurodesk zijn in dit verband een belangrijk ondersteunend netwerk gebleken;

22.

de verdere ontwikkeling en de bevordering van vrijwilligersactiviteiten, jongerenwerk en ondernemerschap kunnen een positieve invloed hebben op de inzetbaarheid van jongeren en kunnen hun actieve betrokkenheid bij de maatschappij bevorderen;

23.

aangezien geografische afstand in sommige gevallen een belemmering kan vormen voor samenwerking en mobiliteit, moet het potentieel van virtuele mobiliteit voor het verzekeren van toegang tot en de uitwisseling van informatie over de participatie en inzetbaarheid van jongeren verder worden ontwikkeld;

24.

méér mobiliteit en samenwerking is tot op grote hoogte afhankelijk van de belangstelling voor en de kennis van het partnerland, en met name van zijn jongerencultuur in zijn geheel; om die belangstelling aan te wakkeren en het kennisniveau te verhogen, is het met name van belang dat cultuur jongeren aanmoedigt om met elkaar samen te werken;

25.

voor jongeren kan gebrek aan talenkennis de communicatie aanzienlijk belemmeren. De rol van de Europese onderwijs- en jongerenprogramma's is een van de vele wegen om hun talenkennis te verbeteren, en het leren van vreemde talen moet dus worden gestimuleerd;

26.

jongeren van buiten de EU, met name uit de LOE, kunnen gemakkelijker toegang krijgen tot een visum, onder meer middels overeenkomsten inzake visumfacilitering, één van de efficiëntste instrumenten om de mobiliteit in het algemeen te stimuleren;

27.

door zijn ervaring en expertise op het gebied van samenwerking met de LOE is de Raad van Europa een belangrijke partner voor de uitvoering van activiteiten waar jongeren uit de LOE en de Europese Unie aan deelnemen; het jeugdpartnerschap tussen de Europese Unie en de Raad van Europa is een waardevol instrument gebleken, dat op dat gebied synergie tussen de Europese Unie en de Raad van Europa bevordert;

28.

bestaande programma's en instrumenten die, voornamelijk binnen de Europese Unie, mobiliteit ondersteunen, kunnen worden versterkt en uitgebreid tot jongeren, vrijwilligers, jeugdwerkers en andere mensen die met jongeren uit de LOE werken of met die landen wensen samen te werken; het betreft hier in het bijzonder het „Jeugd in actie”-programma, het programma „Een leven lang leren”, het jeugdpartnerschap tussen de EU en de Raad van Europa, met inbegrip van het Europees Kenniscentrum inzake het jeugdbeleid, het netwerk van SALTO (Support for Advanced Learning and Training Opportunities) Resource Centres (dienstverlenende centra voor de ondersteuning van geavanceerde leer- en opleidingsmogelijkheden), de Eurodesk en de Europese Jongeren Site;

29.

ook het Europees Jeugdforum en jongerenorganisaties op alle niveaus kunnen in het kader van hun activiteiten een cruciale rol spelen door de behoeften en belangen van jongeren te vertegenwoordigen en te bepleiten in de context van samenwerking tussen jongeren uit de EU-landen en jongeren uit de LOE;

30.

de ervaring die bij de samenwerking met andere naburige regio's is opgedaan, moet worden benut bij het ontwerpen van instrumenten voor samenwerking betreffende jongeren met de LOE;

31.

uitwisseling tussen jongeren en mobiliteitsprogramma's voor jongeren en jongerenorganisaties, met inbegrip van vrijwilligers, jongerenwerkers, onderzoekers en personen die werken met jongeren in de EU en de buurlanden, met name de LOE, te bevorderen door goede samenwerkingspraktijken uit te wisselen tussen de organisaties die zich actief met jongerenzaken bezighouden, zodat elke jongere de kans krijgt op mobiliteit en participatie in Europa;

32.

obstakels voor mobiliteit en participatie weg te nemen, onder meer door het leren van vreemde talen aan te moedigen, de beschikbaarheid van kwaliteitsvolle informatie ter zake te bevorderen enz.;

33.

verslag uit te brengen over het actiegebied „jongeren en de wereld” in het Jongerenrapport 2012 en in de daaropvolgende EU-jongerenrapporten;

34.

de resultaten van de in 2012 af te ronden studie naar „De participatie van jongeren in de democratische praktijk in Europa” te bestuderen, met bijzondere nadruk op de mogelijke gevolgen ervan voor jongeren uit de EU en de LOE en de resultaten van het onderzoek naar jongeren en hun participatie te delen, teneinde de kennis over jongeren te verruimen;

35.

te overwegen om voort te gaan met het organiseren van uitwisselingen van goede praktijken op het gebied van jongerenbeleid tussen LOE en de EU-landen, in samenwerking met de Raad van Europa en met andere internationale organisaties ter bevordering van participatie en mobiliteit van jongeren;

36.

actief deel te nemen aan de multilaterale platforms van het Oostelijk Partnerschap, met name platform 4, „Intermenselijke contacten”, waarbinnen de ontwikkeling van initiatieven voor jonge mensen kan worden ondersteund;

37.

de sectoroverschrijdende samenwerking tussen verschillende beleidsterreinen en betrokken autoriteiten te versterken om zich verder te beraden op de nationale obstakels voor mobiliteit, in beide richtingen, van jongeren uit landen die onder het Europees nabuurschapsbeleid vallen, bijvoorbeeld door oplossingen te vinden om de afgifte van visa aan jongeren uit de LOE, waar en wanneer nodig, te vergemakkelijken;

38.

profijt te trekken van de samenwerking met jongereninformatiestructuren, zoals Eurodesk en de Europese organisatie voor voorlichting en adviesverlening aan jongeren (ERYICA), en gebruik te maken van het Europees kenniscentrum voor jeugdbeleid (EKCYP), om de mogelijkheden voor participatie en mobiliteit te bevorderen.

39.

de oostelijke dimensie van toekomstige jeugdprogramma's van de EU te ondersteunen en te bevorderen, onverminderd de onderhandelingen over het meerjarig financieel kader;

40.

de samenwerking tussen de EU en de landen van het Oostelijk Partnerschap in jeugdzaken verder te bevorderen in het kader van het jeugdprogramma van het Oostelijk Partnerschap;

41.

de Europese Jongeren Site aan te passen, zodat hij nuttig en toegankelijk wordt voor alle jongeren, uit heel Europa, ook de LOE;

42.

te overwegen het Europese initiatief voor een „Jeugd in beweging”-kaart uit te werken, binnen de perken van haar bevoegdheden, en dit initiatief uit te breiden tot jongeren uit heel Europa, inclusief de LOE.