Cosaint ainmhithe feirmshaothraithe

 

ACHOIMRE AR:

Treoir 98/58/CE — cosaint ainmhithe a choinnítear chun críocha feirmeoireachta

CAD IS AIDHM LEIS AN TREOIR?

• Leagtar síos inti rialacha ginearálta maidir le cosaint ainmhithe saothraithe, beag beann ar an speiceas.
• Baineann siad sin le hainmhithe feirmshaothraithe atá beartaithe lena n-úsáid chun bia-ábhar, olann, craiceann nó fionnadh a tháirgeadh, nó chun críocha feirmeoireachta eile, lena n-áirítear éisc, reiptílí agus amfaibiaigh.

PRÍOMHPHOINTÍ

• Tá an Coinbhinsiún Eorpach maidir le Cosaint Ainmhithe a choimeádtar chun críocha Feirmeoireachta daingnithe ag na tíortha AE uile. Baineann príomhairteagail an Choinbhinsiúin sin leis an soláthar tithíochta, beathaithe agus cúraim is iomchuí do riachtanais na n-ainmhithe sin.
• Ní mór do thíortha AE na riachtanais leasa ainmhithe seo a chur san áireamh agus reachtaíocht AE á dréachtú agus á cur chun feidhme, go háirithe i réimse an bheartais talmhaíochta.

Ainmhithe

Tá feidhm leis an treoir seo i dtaca le hainmhithe (lena n-áirítear éisc, reiptílí agus amfaibiaigh) a thógtar nó a choinnítear chun bia-ábhar, olann, craiceann nó fionnadh a tháirgeadh, nó chun críocha feirmeoireachta eile. Níl feidhm léi i dtaca le:

• ainmhithe fiáine
• ainmhithe atá ceaptha lena n-úsáid in imeachtaí spóirt nó cultúrtha (seónna)
• ainmhithe turgnamhacha nó saotharlainne
• ainmhithe inveirteabracha.

Chun tuilleadh sonraí a fhoghlaim faoi chatagóirí ar leith d’ainmhithe, féach freisin:

• Cosaint do bhéaróga
• Cosaint do laonna
• Cosaint do mhuca.

Dálaí tógála

Ní mór do thíortha AE rialacha a ghlacadh chun a áirithiú go dtugann úinéirí nó coimeádaithe ainmhithe aire do leas a n-ainmhithe agus go bhféachann siad chuige nach ndéantar aon phian, angar nó díobháil gan ghá do na hainmhithe sin. Bunaithe ar thaithí roimhe seo agus ar eolas eolaíochta reatha, baineann na dálaí tógala leis na nithe seo a leanas.

• Foireann: ní mór ainmhithe a bheith faoi chúram líon imleor foirne a bhfuil na scileanna gairmiúla, eolas agus taithí chuí acu.
• Cigireachtaí: ní mór cigireacht a dhéanamh uair amháin sa ar a laghad lá ar na hainmhithe uile a choinnítear i gcórais saothraíochta. Ní mór cóir leighis a chur ar ainmhithe gortaithe nó tinne láithreach agus iad a leithlisiú más gá in áitreabh cuí.
• Coimeád taifead: ní mór d’úinéir nó coimeádaí na n-ainmhithe taifead a choimeád ar aon chóireáil leighis ar feadh trí bliana ar a laghad.
• Saoirse gluaiseachta: fiú má bhíonn siad faoi theaghrán, faoi shlabhra nó coinnithe, ní mór dóthain spáis a thabhairt do na hainmhithe uile chun gluaiseacht gan angar nó díobháil gan ghá.
• Foirgnimh agus cóiríocht: ní mór go mbeifear ábalta ábhair a úsáidtear chun foirgnimh a thógáil a ghlanadh agus a dhíghalrú. Ba chóir aerchúrsaíocht, leibhéil deannaigh, teocht agus bogthaise choibhneasta a choinneáil laistigh de theorainneacha inghlactha. Ní cheadaítear ainmhithe a choinnítear i bhfoirgnimh a choinneáil i ndorchadas buan nó a nochtadh i gcónaí ar shoilsiú saorga.
• Trealamh uathoibríoch nó meicniúil: ní mór cigireacht a dhéanamh uair amháin sa lá ar a laghad ar threalamh uathoibríoch nó meicniúil atá riachtanach do shláinte agus leas an n-ainmhithe. Nuair atá córas aerála saorga in úsáid, ní mór córas cúltaca cuí a bheith ar bun chun athnuachan imleor aeir a áirithiú.
• Beathú, uisce agus substaintí eile: ní mór cothú folláin agus cuí a thabhairt do na hainmhithe, a dtugtar méid dóthanach de dóibh agus ag eatraimh rialta. Tá cosc ar gach substaint eile, ach amháin má thugtar ar chúiseanna teiripeacha nó próifiolacsacha iad nó ar chúiseanna cóireála zóiteicniúla. Ina theannta sin, ní mór don trealamh cothaithe agus uiscithe rioscaí éillithe a íoslaghdú.
• Ciorruithe: tá feidhm le rialacha naisiúnta maidir le ciorrú.
• Modhanna tógala: ní cheadaítear modhanna tógála atá ina gcúis le hangar nó díobháil a úsáid ach amháin má tá a dtionchar fíorbheag, gairid nó ceadaithe go sonrach ag na húdaráis náisiúnta. Níor chóir ainmhí ar bith a choinneáil ar fheirm má dhéanann sé dochar dá shláinte nó dá leas.

Cigireachtaí

Ní mór do thíortha AE na bearta is gá a dhéanamh chun a áirithiú go gcuireann na húdaráis náisiúnta inniúla cigireachtaí i gcrích. Ní mór dóibh tuairisciú a dhéanamh ar na cigireachtaí sin don Choimisiún Eorpach, a bhainfidh úsáid as na tuarascálacha chun tograí a fhoirmliú maidir le comhchuibhiú cigireachtaí.

Meastóireacht agus cur chun feidhme

Gach 5 bliana, ní mór don Choimisiún tuairsc a thabhairt don Chomhairle maidir le cur chun feidhme na treorach seo, le moltaí d’fheabhsúchán, más cuí. Glacann an Chomhairle an tuarascáil seo le vóta tromlaigh cháilithe.

Ceadaítear do thíortha AE forálacha níos déine a choinneáil nó a thabhairt isteach.

Rialachán um rialuithe oifigiúla

Le Rialachán (AE) 2017/625, reachtaíocht nua AE maidir leis na rialuithe oifigiúla ar bhia don duine agus bia ainmhithe, leasaítear mionsonraí teicniúla áirithe den treoir. Beidh feidhm leis na hathruithe sin ón 14 Nollaig 2019.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME NA TREORACH?

Tá feidhm léi ón 8 Lúnasa 1998. Bhí sí le corprú ag tíortha AE sa dlí náisiúnta faoin 31 Nollaig 1999.

CÚLRA

Le haghaidh breis faisnéise, féach ar:

• Leas ainmhithe ar an bhfeirm (Coimisiún Eorpach).

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Treoir 98/58/CE ón gComhairle an 20 Iúil 1998 maidir le cosaint ainmhithe a choinnítear chun críocha feirmeoireachta (IO L 221, 8.8.1998, lgh. 23–27)

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Threoir 98/58/CE a chorprú sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Rialachán (AE) 2017/625 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 15 Márta 2017 maidir le rialuithe oifigiúla agus gníomhaíochtaí oifigiúla eile arna ndéanamh lena áirithiú go gcuirtear i bhfeidhm dlí an bhia agus na beatha, rialacha maidir le sláinte agus leas ainmhithe, sláinte plandaí agus táirgí cosanta plandaí, lena leasaítear Rialacháin (CE) Uimh. 999/2001, (CE) Uimh. 396/2005, (CE) Uimh. 1069/2009, (CE) Uimh. 1107/2009, (AE) Uimh. 1151/2012, (AE) Uimh. 652/2014, (AE) 2016/429 agus (AE) 2016/2031 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, Rialachán (CE) Uimh. 1/2005 agus Rialachán (CE) Uimh. 1099/2009 ón gComhairle agus Treoracha 98/58/CE, 1999/74/CE, 2007/43/CE, 2008/119/CE agus 2008/120/CE ón gComhairle agus lena n-aisghairtear Rialachán (CE) Uimh. 854/2004 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, agus Rialachán (CE) Uimh. 882/2004 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, Treoracha 89/608/CEE, 89/662/CEE, 90/425/CEE, 91/496/CEE, 96/23/CE, 96/93/CE agus 97/78/CE agus Cinneadh 92/438/CEE ón gComhairle (Rialachán maidir le Rialuithe Oifigiúla) (IO L 95, 7.4.2017, lgh. 1–142)

Féach an leagan comhdhlύite

Cinneadh 2006/778/EC ón gCoimisiún an 14 Samhain 2006 maidir le híoscheanglais i dtaca le bailiú faisnéise le linn cigireachtaí ar laithreáin táirgthe ar a gcoinnítear ainmhithe chun críocha feirmeoireachta (IO L 314, 15.11.2006, lgh. 39–47)

Féach an leagan comhdhlúite.

Nuashonraithe 13.11.2017