27.7.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 225/127

—

εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι το ΕΚΤ διατηρεί το χαρακτηριστικό του γνώρισμά ως διαρθρωτικό ταμείο, παραμένοντας ένα στερεά εδραιωμένο στοιχείο της πολιτικής της ΕΕ για τη συνοχή, αντί να μετατρέπεται σε τομεακή πολιτική της ΕΕ·

—

διατηρεί τις αμφιβολίες της για το κατά πόσο η δειλή αυτή αύξηση των διαθεσίμων πόρων του ΕΚΤ θα αποδειχθεί ικανή για να στηρίξει τους φιλόδοξους στόχους που τίθενται για το Ταμείο·

—

ζητά την άμεση θέσπιση μιας καταλληλότερης από το ΕΚΤ νομικής βάσης για τη ρύθμιση του ζητήματος της εξασφάλισης τροφίμων για τους απόρους·

—

εκφράζει την ανησυχία της για το γεγονός ότι «η πλήρης ευθυγράμμιση» του ΕΚΤ με τους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» οδηγεί σε περιορισμούς της αποστολής του στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής, όπως αυτή προβλέπεται από τη Συνθήκη (αγροτικές περιοχές, ζώνες όπου συντελείται βιομηχανική μετάβαση, νησιωτικές, παραμεθόριες και ορεινές περιοχές)·

—

εκφράζει τη λύπη της για την έλλειψη αναφοράς στην προώθηση της ευελιξίας με ασφάλεια (flexicurity) στην αγορά εργασίας, που αποτελεί άλλωστε ολοκληρωμένη κατευθυντήρια γραμμή (αριθ. 7) της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

—

επιδοκιμάζει τη διάθεση τουλάχιστον 20 % των συνολικών πόρων του ΕΚΤ σε κάθε Κράτος-μέλος για τον θεματικό στόχο «Προώθηση της κοινωνικής ένταξης και καταπολέμηση της φτώχειας»·

—

μολονότι επικροτεί την επιδίωξη της θεματικής συγκέντρωσης, αντιτίθεται στον τρόπο και στη διαδικασία που επέλεξε η Επιτροπή για να εξυπηρετήσει τον στόχο αυτό και ζητά να επιδειχθεί μεγαλύτερη ευελιξία·

—

εκφράζει την απογοήτευσή της για το γεγονός ότι η διάταξη του άρθρου 6 της πρότασης Κανονισμού που αναφέρεται στη «συμμετοχή των εταίρων», όπως και το σημείο 9 των αιτιολογικών σκέψεων, χαρακτηρίζονται από παντελή έλλειψη αναφοράς στις αυτοδιοικητικές αρχές, περιορίζοντας την αναφορά της μόνο στους κοινωνικούς εταίρους και στις μη κυβερνητικές οργανώσεις·

—

εκφράζει την απορία της για το γεγονός ότι στην πρόταση της Επιτροπής δεν προβλέπεται παράλληλα με τη διακρατική και η διαπεριφερειακή ή διασυνοριακή συνεργασία·

—

επικροτεί την αναφορά στην απαραίτητη «κινητοποίηση των περιφερειακών και των τοπικών ενδιαφερομένων» για την υλοποίηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και τη δυνατότητα χρήσης εδαφικών συμφώνων για την επίτευξη αυτού του στόχου, αλλά ζητά την επέκτασή τους και στα άλλα ταμεία.

Εισηγητής

ο κ. Κωνσταντίνος ΣΙΜΙΤΣΉΣ (EL/PES), Δήμαρχος Καβάλας

Έγγραφο αναφοράς

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1081/2006

COM(2011) 607 τελικό – 2011/0268 (COD)

1.

εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι το ΕΚΤ, που αποτελεί αναντικατάστατο μέσο για τη στήριξη της απασχόλησης και προώθησης της κοινωνικής ένταξης και της καταπολέμησης της φτώχειας, διατηρεί το χαρακτηριστικό του γνώρισμά ως διαρθρωτικό ταμείο, παραμένει δε ένα στερεά εδραιωμένο στοιχείο της πολιτικής της ΕΕ για τη συνοχή, αντί να μετατρέπεται σε τομεακή πολιτική της ΕΕ, και μετά το 2013·

2.

επιδοκιμάζει τη διατήρηση, την αναδιάταξη και τον εμπλουτισμό των βασικών θεματικών στόχων των παρεμβάσεων του ΕΚΤ, που αρθρώνονται σε τέσσερεις κατηγορίες και εμπεριέχουν η κάθε μία σημαντικό αριθμό επενδυτικών προτεραιοτήτων·

3.

χαιρετίζει ιδιαίτερα την αναβάθμιση, μέσω της ανάδειξής της σε βασικό θεματικό στόχο των παρεμβάσεων του ΕΚΤ, «της κοινωνικής ένταξης και της καταπολέμησης της φτώχειας», σήμερα που η κοινωνική προστασία κρίνεται απολύτως αναγκαία υπό το καθεστώς της σοβαρής οικονομικής κρίσης, που πλήττει σημαντικό αριθμό ευρωπαίων πολιτών·

4.

επικροτεί την προτεινόμενη μικρή αύξηση του διαθέσιμου ποσού για το ΕΚΤ, που ανέρχεται, έτσι, στο ποσό των 84 δις Ευρώ και αντιπροσωπεύει το 25 % του συνολικού προϋπολογισμού της Πολιτικής Συνοχής για την περίοδο 2014 – 2020 (έναντι των περίπου 75 δις και του 23 % αντίστοιχα της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου)·

5.

διατηρεί, ωστόσο, τις αμφιβολίες της για το κατά πόσο η δειλή αυτή αύξηση (η οποία στην ουσία είναι μικρότερη αφού στο ελάχιστο διαθέσιμο ποσό για το ΕΚΤ συμπεριλαμβάνονται και 2,5 δις της επισιτιστικής βοήθειας στα πλέον άπορα άτομα, που περνά από την ΚΑΠ στο ΕΚΤ) των διαθεσίμων πόρων του ΕΚΤ θα αποδειχθεί ικανή για να στηρίξει τους φιλόδοξους στόχους που τίθενται για το Ταμείο·

6.

διατυπώνει αμφιβολίες σχετικά με το κατά πόσον η επισιτιστική βοήθεια για τα πλέον άπορα άτομα, την οποία η ΕτΠ υποστηρίζει καταρχήν σθεναρά, καλύπτεται από τους στόχους που περιλαμβάνονται στο άρθρο 162 της ΣλΕΕ. Σημειώνει, επιπλέον, ότι η πρόταση κανονισμού για το ΕΚΤ και τους σχετικούς τομείς παρέμβασης (ιδιαίτερα δε το άρθρο 3 που αφορά το πεδίο εφαρμογής της συνδρομής) δεν περιλαμβάνει σε κανένα σημείο του αναφορά στην επισιτιστική βοήθεια για τα πλέον άπορα άτομα. Ζητά συνεπώς να εξευρεθεί άμεσα καταλληλότερη νομική βάση από αυτήν του ΕΚΤ για το ζήτημα της επισιτιστικής βοήθειας για τα πλέον άπορα άτομα·

7.

διερωτάται αν, στην περίοδο που συντελείται η μεγαλύτερη οικονομική κρίση στην Ευρώπη, με δραματικές κοινωνικές επιπτώσεις, η χρηματοδότηση της Πολιτικής Συνοχής γενικότερα και του ΕΚΤ ειδικότερα θα έπρεπε να θέτει περισσότερο φιλόδοξους στόχους·

8.

εκφράζει τη λύπη της που η Επιτροπή για μια ακόμη φορά δεν αποτόλμησε την υιοθέτηση των θέσεων της ΕτΠ για τη μέτρηση της προόδου, με κριτήρια, πέραν του ΑΕΠ, τα οποία να καλύπτουν οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές παραμέτρους·

9.

καλεί την Επιτροπή και τα άλλα αρμόδια όργανα της ΕΕ να επιταχύνουν τις προσπάθειές τους ώστε να δοθεί η δυνατότητα χρήσης των πλέον πρόσφατων εθνικών στατιστικών στοιχείων της περιόδου 2009 - 2011 και των περιφερειακών στοιχείων της περιόδου 2008 – 2010 (και όχι αυτών της περιόδου 2007 – 2009 και 2006 – 2008 αντίστοιχα), ώστε να αποτυπωθεί με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια η εξαιρετικά δυσμενής οικονομική συγκυρία και το ΕΚΤ να μπορεί να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες της, ζητεί δε για λόγους ισονομίας η μεθοδολογία κατανομής πόρων να διασφαλίζει σε κάθε περίπτωση ότι οι Περιφέρειες που παραμένουν στον Στόχο Σύγκλιση να δικαιούνται οπωσδήποτε μεγαλύτερης χρηματοδότησης από αυτές που εντάσσονται στην μεταβατική κατηγορία·

10.

αντιτίθεται σε κάθε ιδέα υιοθέτησης ρητρών μακροοικονομικής αιρεσιμότητας, ιδίως για το ΕΚΤ, αφού με την εφαρμογή αυτών θα «τιμωρούνται» οι περιφερειακές αρχές και σε τελευταία ανάλυση οι ωφελούμενοι του Ταμείου, που κατά το άρθρο 2 παράγραφος 3 της πρότασης Κανονισμού είναι άτομα, συμπεριλαμβανομένων των λιγότερο ευνοημένων πληθυσμιακών ομάδων, όπως οι μακροχρόνια άνεργοι, τα άτομα με αναπηρία, οι μετανάστες, οι εθνοτικές μειονότητες, οι περιθωριοποιημένες κοινότητες και τα άτομα που αντιμετωπίζουν κοινωνικό αποκλεισμό και επιχειρήσεις, για ενδεχόμενες καθυστερήσεις των κεντρικών κυβερνήσεων στην προώθηση μεταρρυθμίσεων για τις οποίες έχουν δεσμευτεί στο πλαίσιο των Εθνικών Προγραμμάτων Μεταρρυθμίσεων·

11.

εκφράζει την ανησυχία της γιατί αρκετές από τις επιλογές της Επιτροπής –όπως π.χ. αυτές για τη θεματική συγκέντρωση, μειώνοντας τις δυνατότητες προσαρμογής της παρέμβασης του ΕΚΤ στις ανάγκες και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε περιφέρειας– εγείρουν ζητήματα τριβής με τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας·

12.

υπενθυμίζει ότι ο σεβασμός της αρχής της επικουρικότητας αποτελεί υποχρέωση της Επιτροπής κατά τις Συνθήκες και τομέας ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για την ΕτΠ, ενώ κατά το άρθρο 2 του Πρωτοκόλλου σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της Επικουρικότητας και της Αναλογικότητας σε κάθε περίπτωση κατά τις διαβουλεύσεις που ακολουθούνται κατά τη διαδικασία θέσπιση μιας πράξης «πρέπει να συνεκτιμάται, κατά περίπτωση, η περιφερειακή και τοπική διάσταση των προβλεπομένων δράσεων». Εξάλλου, το άρθρο 5 του ιδίου Πρωτοκόλλου θέτει συγκεκριμένες προδιαγραφές για την επαρκή αιτιολόγηση των προτάσεων της Επιτροπής. Στις προδιαγραφές αυτές η παρούσα πρόταση, περιοριζόμενη σε μια κατά κανόνα γενική και αόριστη επίκληση της ανάγκης αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων του ΕΚΤ, δύσκολα ανταποκρίνεται·

13.

επισημαίνει ότι με τα προβλεπόμενα υποχρεωτικού χαρακτήρα ελάχιστα ποσοστά, ποσοστά κατανομής και περιορισμούς κατά τη θεματική συγκέντρωση και τη διακρατική συνεργασία ελλοχεύει ο κίνδυνο να μετατραπεί ο ρόλος της Επιτροπής από αυτόν του στρατηγικού εταίρου και συμβούλου σε αυτόν του επόπτη, που θα καλείται απλώς να επαληθεύσει και θα επιβεβαιώσει τη συμμόρφωση του προγραμματισμού των Κρατών-μελών και των περιφερειών σε προκαθορισμένα σε ευρωπαϊκό επίπεδο κριτήρια, που μπορεί να απέχουν πολύ από τις ανάγκες τους·

14.

τάσσεται υπέρ της δημιουργίας της νέας ενδιάμεσης κατηγορίας περιφερειών, των οποίων το ΑΕΠ κυμαίνεται μεταξύ του 75 % και του 90 % του ενωσιακού ΑΕΠ άλλα και της διασφάλισης του δικαιώματος του συνόλου των περιφερειών της ΕΕ να ωφελούνται των παρεμβάσεων του ΕΚΤ, ακόμη και αυτών που αν και δεν εμφανίζουν αναπτυξιακή καθυστέρηση από την άποψη των στατιστικών μέσων όρων, συχνά αντιμετωπίζουν προβλήματα κοινωνικής συνοχής λόγω της ύπαρξης θυλάκων φτώχειας και υπανάπτυξης·

15.

υποστηρίζει, πάντως, ότι ο νέος τρόπος κατάταξης των περιφερειών δεν θα πρέπει να οδηγήσει σε μια εξαιρετικά ραγδαία μείωση του ύψους της συνδρομής που έλαβαν οι περιφέρειες κατά την τρέχουσα προγραμματική περίοδο και ζητά να προβλεφθεί ασφαλιστική δικλείδα, σύμφωνα με την οποία οι περιφέρειες δεν θα λάβουν κατά την περίοδο 2014 – 2020 συνδρομή κατώτερη των 2/3 της συνδρομής που έλαβαν κατά την περίοδο 2007 – 2013·

16.

επιδοκιμάζει την πρωτοβουλία που αποσκοπεί στον καθορισμό προτεραιοτήτων για τα ποσοστά συμμετοχής του ΕΚΤ, αλλά ζητά τον καθορισμό χαμηλότερων ποσοστών ώστε αυτά να γίνουν αναλογικότερα και να προσδίδουν στα κράτη μέλη και στις περιφέρειες την αναγκαία ευελιξία στον σχεδιασμό, που πρέπει να διαμορφώνεται όσο το δυνατόν εγγύτερα στην πηγή των τοπικών δυνατοτήτων και προβλημάτων·

17.

υποστηρίζει ότι τα προβλεπόμενα ελάχιστα ποσοστά συμμετοχής του ΕΚΤ ανά κατηγορία περιφερειών θα πρέπει να λάβουν ενδεικτικό χαρακτήρα, που θα επιτρέπει την εξατομίκευσή τους ανά περιφέρεια κατά τη διαπραγμάτευση της Σύμβασης της Εταιρικής Σχέσης·

18.

αναγνωρίζει ως θετική την επιδίωξη συντονισμού και συνεκτικότητας της δράσης των διαφόρων διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ και ιδιαίτερα την συμπληρωματικότητα των δράσεων του ΕΤΠΑ και του ΕΚΤ στο πλαίσιο της Πολιτικής Συνοχής και της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», που μπορεί να οδηγήσουν σε σημαντικές συνέργιες·

19.

επιδοκιμάζει, από τη μια πλευρά, την προσπάθεια προώθησης της ένταξης των κοινωνικών εταίρων και των ΜΚΟ στις διαδικασίες σχεδιασμού και υλοποίησης των παρεμβάσεων του ΕΚΤ·

20.

επισημαίνει και αποδοκιμάζει, ωστόσο από την άλλη, μια διάχυτη δυσπιστία της Επιτροπής σε βάρος των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών, που είναι και πρέπει να παραμείνουν βασικοί παράγοντες στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των επιχειρησιακών προγραμμάτων·

21.

επικροτεί την βασική κατευθυντήρια αρχή της σύνδεσης των καθηκόντων και των παρεμβάσεων του ΕΚΤ με την στρατηγική «Ευρώπη 2020» για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη·

22.

εκφράζει, ωστόσο, την ανησυχία της για το γεγονός ότι «η πλήρης ευθυγράμμιση» του ΕΚΤ με τους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» οδηγεί σε περιορισμούς της αποστολής του Ταμείου στο πλαίσιο της Πολιτικής Συνοχής, όπως αυτή προβλέπεται από τη Συνθήκη και ιδιαίτερα αυτής που συνδέεται με τη βοήθεια όσο το δυνατόν πιο σφαιρικών και ολοκληρωμένων προγραμματικών κατευθύνσεων με την επίδειξη της δέουσας προσοχής στην εδαφική διάσταση·

23.

θεωρεί ότι κύρια αποστολή του ΕΚΤ, στο πλαίσιο της πλήρους ευθυγράμμισης του ΕΚΤ με τους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», είναι η μείωση της καθυστέρησης των πλέον μειονεκτικών περιοχών όπως αναφέρονται στο άρθρο 174 της ΣΛΕΕ (αγροτικές περιοχές, ζώνες που συντελείται βιομηχανική μετάβαση, υπερβόρειες περιοχές που είναι ιδιαίτερα αραιοκατοικημένες και νησιωτικές, διασυνοριακές και ορεινές περιοχές). Η ΕΤΠ διατυπώνει εκ νέου τις ανησυχίες της για τον κίνδυνο εκτροπής του ΕΚΤ από βασικό μοχλό της Πολιτικής Συνοχής σε εργαλείο που εξυπηρετεί αποκλειστικά τη στρατηγική «Ευρώπη 2020»·

24.

εκφράζει επίσης τη λύπη της επειδή δεν ελήφθη υπόψη στην ευθυγράμμιση του ΕΚΤ με τους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» η ιδιαίτερη και μοναδική κατάσταση των εξόχως απόκεντρων περιφερειών όπως αναγνωρίζεται στο άρθρο 349 της ΣλΕΕ·

25.

εκφράζει την ικανοποίησή της και επιδοκιμάζει τον ολοκληρωμένο και συνεκτικό τρόπο με τον οποίο επέλεξε η Επιτροπή να οικοδομήσει το πεδίο εφαρμογής της συνδρομής του ΕΚΤ, που καλείται να υποστηρίξει άμεσα τέσσερεις (4) θεματικούς στόχους και έμμεσα άλλους τέσσερεις (4) από τους συνολικά ένδεκα (11), που θέτει το άρθρο 9 του Γενικού Κανονισμού για τα Ταμεία του ΚΣΠ για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη . Οι θεματικοί αυτοί στόχοι με τη σειρά τους εξειδικεύονται και αρθρώνονται σε δεκαοκτώ (18) επενδυτικές προτεραιότητες·

26.

υπογραμμίζει το γεγονός ότι κατ’ αυτό τον τρόπο του ΕΚΤ αφενός θα συνεχίσει να υπηρετεί τη βασική κατά τη Συνθήκη αποστολή του, που συνίσταται στη «βελτίωση των δυνατοτήτων απασχόλησης των εργαζομένων» και αφετέρου θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις ανάγκες της κοινωνίας, που δημιουργεί η εξαιρετικά δυσμενής οικονομική συγκυρία, με την «προώθηση της κοινωνικής ένταξης και την καταπολέμηση της φτώχειας», που αναβαθμίζονται από επενδυτική προτεραιότητα σε διακεκριμένο θεματικό στόχο·

27.

εκφράζει τη λύπη της για την έλλειψη αναφοράς στην προώθηση της ευελιξίας με ασφάλεια (flexicurity) στην αγορά εργασίας, που αποτελεί άλλωστε ολοκληρωμένη κατευθυντήρια γραμμή (αριθ. 7) της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

28.

επικροτεί την ξεχωριστή ενίσχυση από το ΕΚΤ της εκπαίδευσης, της έρευνας και της τεχνολογικής ανάπτυξης σε μια εποχή που οι δημόσιες επενδύσεις στους τομείς αυτούς τείνουν να συρρικνωθούν και υποστηρίζει το άνοιγμα του ΕΚΤ προς επενδύσεις σε υλικό κεφάλαιο, οι οποίες συνδέονται με τους στόχους του ΕΚΤ, π.χ. για υποδομές εκπαίδευσης·

29.

ζητά να περιληφθεί αναφορά στον κανονισμό για το ΕΚΤ σε περιοχές με φυσικά και δημογραφικά μειονεκτήματα αντίστοιχα με αυτό στο οποίο γίνεται αναφορά στο άρθρο 10 της πρότασης κανονισμού για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης·

30.

δεδομένων των σημαντικών δημογραφικών αλλαγών που πραγματοποιούνται σε πολλά κράτη μέλη και οι οποίες απαιτούν γενική προσαρμογή των εκπαιδευτικών δομών, θεωρεί αναγκαίο να αντιμετωπισθεί το εν λόγω ζήτημα ως επενδυτική προτεραιότητα . Εκφράζει τη βεβαιότητα ότι, δεδομένων των δημογραφικών αλλαγών, μπορούν να προωθηθούν στο άρθρο 3 παράγραφος 1 εδάφιο β στοιχείο iii και επενδύσεις για την εξασφάλιση βιώσιμων εκπαιδευτικών δομών περιλαμβανομένων και των αναγκών για ειδικευμένο εργατικό δυναμικό·

31.

επισημαίνει με ιδιαίτερη ικανοποίηση ότι αρκετοί από τους τομείς πολιτικής, που συγκροτούν επενδυτικές προτεραιότητες, συνδέονται άμεσα με τις αρμοδιότητες των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών και ως εκ τούτου θα συμβάλλουν στην εκπλήρωση της αποστολής τους. Παράλληλα, όμως, κάνει επιτακτική την ανάγκη της αποφασιστικής συμμετοχής των Αρχών αυτών κατά το σχεδιασμό και υλοποίηση των σχετικών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων·

32.

καλεί την Επιτροπή να προχωρήσει σε αποσαφήνιση του περιεχομένου ορισμένων επενδυτικών προτεραιοτήτων, που χαρακτηρίζονται από την ασάφεια του περιεχομένου τους και να τονίσει περαιτέρω άλλες, ακόμη και με τη δημιουργία νέων, όπου αυτό είναι αναγκαίο, όπως στην περίπτωση της προώθησης της εδαφικής διάστασης των παρεμβάσεων του ΕΚΤ·

33.

επικροτεί την προβλεπόμενη υποχρέωση των Κρατών μελών να εξασφαλίζουν τη συνέπεια της στρατηγικής και των ενεργειών τους, που καθορίζονται στα επιχειρησιακά προγράμματα, στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που προσδιορίζονται στα εθνικά προγράμματα μεταρρυθμίσεων, ώστε να συμβάλουν στην επίτευξητων κύριων στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για με την απασχόληση, την εκπαίδευση και τη μείωση της φτώχειας, αφού άλλωστε η Πολιτική Συνοχής απαιτεί για την μεγιστοποίηση των αποτελεσμάτων της το υγιές μακροοικονομικό περιβάλλον·

34.

επισημαίνει για ακόμη μία φορά ότι η προτεινόμενη διατύπωση (η στρατηγική και οι ενέργειες των Κρατών-μελών, που καθορίζονται στα επιχειρησιακά προγράμματά τους είναι συνεπείς και εστιάζονται..., αντί του συνεισφέρουν του ισχύοντος Κανονισμού) επιβεβαιώνει τον κίνδυνο εκτροπής του ΕΚΤ από βασικό μοχλό της Πολιτικής Συνοχής σε εργαλείο που εξυπηρετεί αποκλειστικά και μόνο τη στρατηγική «Ευρώπη 2020» (βλ. παραπάνω σημεία 21 έως 24)·

35.

επιδοκιμάζει, στο πλαίσιο της προσπάθειας συγκέντρωσης της χρηματοδότησης, τη διάθεση τουλάχιστον 20 % των συνολικών πόρων του ΕΚΤ σε κάθε Κράτος-μέλος για τον θεματικό στόχο «Προώθηση της κοινωνικής ένταξης και καταπολέμηση της φτώχειας»·

36.

διερωτάται αν το προβλεπόμενο κατώτατο όριο του 20 % (16,8 δισ. ευρώ για όλη την περίοδο) θα αποδειχθεί αποτελεσματικό, όταν η ίδια η Επιτροπή αναγνωρίζει στην πρότασή της ότι περίπου το ¼ του ευρωπαίων (πάνω από 113 εκατομμύρια άτομα) απειλείται από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό·

37.

αν και επικροτεί την επιδίωξη της θεματικής συγκέντρωσης, αντιτίθεται στον τρόπο και τη διαδικασία που επέλεξε η Επιτροπή για να εξυπηρετήσει τον στόχο αυτό με τις διατάξεις του άρθρου 4 παράγραφος 3 της πρότασης Κανονισμού για το ΕΚΤ. Ο καθορισμός υποχρεωτικού χαρακτήρα και ιδιαίτερα υψηλών ποσοστών συγκέντρωσης των διαθέσιμων κονδυλίων κάθε επιχειρησιακού προγράμματος, που κυμαίνεται από το 80 % έως το 60 % ανά κατηγορία περιφέρειας, σε μέχρι τέσσερεις (4) από τις συνολικά δεκαοκτώ (18) επενδυτικές προτεραιότητες δεν συμβιβάζονται, όπως προαναφέρθηκε, με τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, αφού μπορεί να μην αποδειχθεί επαρκής για την κάλυψη των ιδιαίτερων αναγκών και προτεραιοτήτων της κάθε περιφέρειας·

38.

προκρίνει, αντίθετα, μια διαδικασία συγκέντρωσης της χρηματοδότησης, που θα χαρακτηρίζεται αφενός από μειωμένα ποσοστά συγκέντρωσης των διαθέσιμων κονδυλίων κάθε επιχειρησιακού προγράμματος σε σχέση με τα προτεινόμενα από την Επιτροπή και αφετέρου από τον καθορισμό ως ενδεικτικού του αριθμού των τεσσάρων (4) επενδυτικών προτεραιοτήτων, που θα λειτουργήσει ως ευρωπαϊκό κατώφλι και θα μπορεί να προσαυξηθεί σε έξι προτεραιότητες κατά την διαπραγμάτευση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων ώστε και το στόχο της συγκέντρωσης να υπηρετεί και να καλύπτει κατά τρόπο αναλογικό τις ιδιαίτερες ανάγκες και προτεραιότητες της κάθε περιφέρειας·

39.

συμφωνεί, κατ’ αρχήν, με την υιοθέτηση ενός συστήματος κοινών δεικτών επιδόσεων και αποτελεσμάτων των προγραμμάτων. Η κατ’ αυτό τον τρόπο έναρξη της προσπάθειας εναρμόνισης σε ευρωπαϊκό επίπεδο των κανόνων αξιολόγησης των αποτελεσμάτων των παρεμβάσεων του ΕΚΤ, που έχει καθυστερήσει, θα συμβάλλει σε σημαντικό βαθμό στη βελτίωση της αξιοπιστίας, της ποιότητας και της ορατότητας των διαδικασιών παρακολούθησης·

40.

πιστεύει, όμως, ότι στο παρόν πρώιμο στάδιο της εναρμόνισης των δεικτών απόδοσης των προγραμμάτων, όπου μεταξύ άλλων οι προτεινόμενοι από την Επιτροπή κοινοί δείκτες δεν έχουν δοκιμασθεί ενώ χωρίς αμφιβολία ο αντίκτυπος των μέτρων που χρηματοδοτούνται από το ΕΚΤ είναι πιο δύσκολο να μετρηθεί σε σχέση με άλλα είδη παρεμβάσεων, οι δείκτες αυτοί θα πρέπει να έχουν ενδεικτικό και όχι υποχρεωτικό χαρακτήρα και πολύ περισσότερο δεν μπορούν να συνδεθούν με την «αιρεσιμότητα των επιδόσεων»·

41.

υποστηρίζει, αντιθέτως, ότι η ανάγκη βελτίωσης της αξιοπιστίας, της ποιότητας και της ορατότητας των διαδικασιών παρακολούθησης μπορεί να ικανοποιηθεί με τη διαπραγμάτευση και τον καθορισμό μεταξύ των εθνικών και των υπο-εθνικών αρχών, εσωτερικών ειδικών δεικτών επιδόσεων/αποτελέσματος σε επίπεδο προγράμματος, που θα πρέπει να εμπνέονται (στο σύνολό τους ή εν μέρει), με την αναγνώριση της αναγκαίας ευελιξίας κατά την υιοθέτηση τους, από τους προτεινόμενους από την Επιτροπή κοινούς δείκτες απόδοσης και αποτελεσμάτων·

42.

εκφράζει την απογοήτευση της για το γεγονός ότι η διάταξη του άρθρου 6 της πρότασης Κανονισμού που αναφέρεται στη «συμμετοχή των εταίρων», όπως και το σημείο 9 των αιτιολογικών σκέψεων, χαρακτηρίζονται από παντελή έλλειψη αναφοράς στις αυτοδιοικητικές αρχές, περιορίζοντας την αναφορά της μόνο στους κοινωνικούς εταίρους και στις μη κυβερνητικές οργανώσεις, δείγμα της προαναφερθείσας δυσπιστίας σε βάρος των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών·

43.

κρίνει ως άδικη την αφομοίωση, στην περίπτωση της εταιρικής σχέσης, των τοπικών και περιφερειακών αρχών από τους οικονομικοκοινωνικούς εταίρους, ενώ αυτές είναι, ως εκπρόσωποι των γενικών συμφερόντων της κάθε κοινότητας που διοικούν, λαμβανομένου υπόψη του θεσμικού πλαισίου του κράτους μέλους, συνδιαχειριστές και συγχρηματοδότες έργων της πολιτικής συνοχής·

44.

εκφράζει τη λύπη της διότι η εν λόγω διάταξη δεν αναφέρεται ρητά σε όλους τους εταίρους που απαριθμούνται στο άρθρο 5 της πρότασης του κανονισμού για τις Κοινές Διατάξεις. Όντως, το άρθρο 5 της εν λόγω πρότασης κανονισμού, αναγνωρίζει τις αρμόδιες τοπικές και περιφερειακές αρχές ως πρωταρχικούς εταίρους των εθνικών αρχών στην εφαρμογή των προγραμμάτων των διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του ΕΚΤ, μαζί με τους κοινωνικούς εταίρους και τις μη κυβερνητικές οργανώσεις. Συνεπώς, αυτή η απουσία αναφοράς πρέπει να διορθωθεί·

45.

επικροτεί την ενθάρρυνση της συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων και των μη κυβερνητικών οργανώσεων με την εξασφάλιση της χορήγησης του κατάλληλου ποσού από τους πόρους του ΕΚΤ σε δραστηριότητες τους που αποσκοπούν στη δημιουργία ικανοτήτων σχεδιασμού και υλοποίησης προγραμμάτων·

46.

υποστηρίζει, ωστόσο, την ενθάρρυνση, αντίστοιχα, της επαρκούς συμμετοχής και πρόσβασης των μικρότερων τοπικών αρχών (π.χ. μικρών αγροτικών δήμων) στις δράσεις που υποστηρίζονται από το ΕΚΤ, μέσω κατάλληλων δραστηριοτήτων ανάπτυξης των ικανοτήτων τους αλλά, ακόμη, και τη στήριξη από το ΕΚΤ δραστηριοτήτων δικτύωσης των αυτοδιοικητικών αρχών για την ανταλλαγή, σε επίπεδο ΕΕ, εμπειριών για ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος (π.χ. ανεργία των νέων, γήρανση του πληθυσμού, ενσωμάτωση των Ρομά κα)·

47.

επιδοκιμάζει τις διατάξεις του προτεινόμενου Κανονισμού για το ΕΚΤ σχετικά με την προώθηση της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών καθώς και την ισότητα των ευκαιριών για όλους, συμπεριλαμβανομένης της προσβασιμότητας για άτομα με αναπηρία, ενσωματώνοντας εν προκειμένω την αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων, στο βαθμό που φανερώνουν μια ένταση της προσπάθειας κατάργησης κάθε μορφής διάκρισης από αυτές που αναφέρονται στο άρθρο 19 της ΣλΕΕ. Ιδιαίτερα θετική και ενδεικτική της προόδου είναι η πρόβλεψη της υποχρέωσης των κρατών μελών, όχι απλώς να φροντίζουν να περιλαμβάνουν τα επιχειρησιακά τους προγράμματα «περιγραφή του τρόπου με τον οποίο προωθούνται η ισότητα των φύλων και οι ίσες ευκαιρίες» (ισχύων Κανονισμός) αλλά αυτά να «ενσωματώνονται σε νομοθετικές πράξεις»·

48.

αξιολογεί ως θετικά την υποστήριξη των «κοινωνικών καινοτομιών» για την προώθηση των οποίων η ΕτΠ ήδη αναπτύξει σημαντικές πρωτοβουλίες (π.χ. το φόρουμ για την κοινωνική καινοτομία του Μαΐου 2011) κρίνει σκόπιμη, ωστόσο, την ιδιαίτερη μνεία στις Τοπικές και Περιφερειακές Αρχές στις οποίες θα πρέπει να δοθεί το περιθώριο να συμμετέχουν από κοινού με τα Κράτη-μέλη στο εντοπισμό θεμάτων για κοινωνική καινοτομία·

49.

υποστηρίζει τη συνέχιση και τη ενίσχυση της διακρατικής συνεργασίας με στόχο την προαγωγή της αμοιβαίας μάθησης και, μέσω αυτής, την αύξηση της αποτελεσματικότητας των πολιτικών που υποστηρίζονται από το ΕΚΤ·

50.

εκφράζει την απορία της για το γεγονός ότι στην πρόταση της Επιτροπής δεν προβλέπεται παράλληλα με τη διακρατική και η διαπεριφερειακή συνεργασία, την οποία προβλέπει ο ισχύον Κανονισμός, όταν μάλιστα σήμερα μετά και την κατάργηση της κοινοτικής πρωτοβουλίας EQUAL (2000-2006) η διακρατική συνεργασία έχει εξασθενίσει και σε ορισμένα κράτη μέλη έχει εξαφανιστεί εντελώς·

51.

απορρίπτει, ως υπερβολικό, και ζητά να καταργηθεί ο περιορισμός σύμφωνα με τον οποίο τα κράτη μέλη δύνανται να επιλέγουν θέματα για διακρατική συνεργασία από έναν κατάλογο που προτείνεται από την Επιτροπή και εγκρίνεται από την επιτροπή του ΕΚΤ·

52.

επιδοκιμάζει ιδιαίτερα την προβλεπόμενη στήριξη στις καθοδηγούμενες από κοινότητες τοπικές αναπτυξιακές στρατηγικές, στα εδαφικά σύμφωνα, στις τοπικές πρωτοβουλίες για την απασχόληση, την εκπαίδευση και την κοινωνική ένταξη και στις Ολοκληρωμένες Εδαφικές Επενδύσεις (ΟΕΕ), που αποτελούν σημαντικούς τρόπους αντιμετώπισης των ιδιαίτερων εδαφικών χαρακτηριστικών και ζητά την επέκτασή τους και στα άλλα διαρθρωτικά ταμεία και πεδία πολιτικής·

53.

επικροτεί την αναφορά στην απαραίτητη «κινητοποίηση των περιφερειακών και των τοπικών ενδιαφερομένων» για την υλοποίηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και τη δυνατότητα χρήσης εδαφικών συμφώνων για την επίτευξη αυτού του στόχου·

54.

υπενθυμίζει με την ευκαιρία τις παλαιότερες τοποθετήσεις της ΕτΠ υπέρ της ανάπτυξης της χρήσης των εδαφικών συμφώνων για την υλοποίηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» ή/και στο πλαίσιο της Πολιτικής Συνοχής, ως «εναλλακτικής δυνατότητας για την επισημοποίηση μορφών εταιρικών σχέσεων σε επίπεδο “κατώτερο” των συμβάσεων εταιρικής σχέσης»·

55.

επικροτεί θερμά την αναφορά στην απαραίτητη συμπληρωματικότητα μεταξύ των παρεμβάσεων του ΕΚΤ και του ΕΤΠΑ για τη στήριξη στρατηγικών βιώσιμης αστικής ανάπτυξης από το ΕΚΤ. Για πολλούς δήμους, η χρηματοδότηση ολοκληρωμένων ενεργειών αστικής ανάπτυξης με συνδυασμό πόρων του ΕΚΤ και του ΕΓΠΑ ήταν συχνά πολύ δύσκολη, αν όχι αδύνατη, επειδή τα δύο Ταμεία εφάρμοζαν πολύ διαφορετικούς διοικητικούς κανόνες, με διαφορετικούς διαχειριστικούς φορείς και μη συντονισμένα χρονοδιαγράμματα·

56.

ζητά, ωστόσο, την επέκταση του μέτρου αυτού και στις στρατηγικές ολοκληρωμένης ανάπτυξης των αγροτικών περιοχών. Ο συνδυασμός των χρηματοδοτήσεων του ΕΚΤ και του ΕΓΠΑ θα ήταν πράγματι πολύ χρήσιμος για την αντιμετώπιση των προβλημάτων εσχάτης ένδειας στις αγροτικές περιοχές (π.χ. τους καταυλισμούς των Ρομά στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη)·

57.

αξιολογεί ως θετικά τα μέτρα απλοποίησης που προτείνει η Επιτροπή και, συγκεκριμένα, τον περιορισμένο αριθμό των κανόνων επιλεξιμότητας ώστε να διευκολυνθεί η πρόσβαση των μικρότερων δικαιούχων και παρεμβάσεων στη χρηματοδότηση του ΕΚΤ, την επιλεξιμότητα των συνεισφορών σε είδος, την ευρύτερη χρήση των συνολικών επιχορηγήσεων, τις απλουστευμένες επιλογές κόστους και τα κατ’ αποκοπή ποσά, συμπεριλαμβανομένης της καθιέρωσης της υποχρεωτικής χρήσης τους για τις μικρότερες παρεμβάσεις (έως 50 000 ευρώ). Τα μέτρα αυτά, μαζί με εκείνα που προτείνονται στο πλαίσιο της αναθεώρησης του δημοσιονομικού κανονισμού της ΕΕ, θα μειώσουν πράγματι τη διοικητική επιβάρυνση για τους δικαιούχους και τις διαχειριστικές αρχές και είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτα ενόψει του πλήθους των μικρών παρεμβάσεων στους τομείς της απασχόλησης και των κοινωνικών υποθέσεων (περισσότερο άυλες παρά υλικές επενδύσεις). Σήμερα η διοικητική επιβάρυνση μπορεί να είναι τόσο δυσανάλογη ώστε να αντισταθμίζει τα δυνητικά οφέλη για τους ΟΤΑ και να τους αποθαρρύνει από την υποβολή αιτήσεων για έργα του ΕΚΤ·

58.

πιστεύει, ωστόσο, ότι υπάρχουν και άλλα περιθώρια απλοποίησης με την υιοθέτηση και άλλων μέτρων, όπως αυτά που συζητήθηκαν στην ομάδα ad hoc της επιτροπής ΕΚΤ σχετικά με το μέλλον του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου. Τέτοια ήταν η προσαρμογή των κανόνων συγχρηματοδότησης για ορισμένους άξονες προτεραιότητας και ιδίως για τα μικρότερα έργα και ένα πιο λειτουργικό σύστημα καταβολής των πόρων (πιο συστηματική χρήση της προχρηματοδότησης)·

59.

τάσσεται υπέρ των προτεινόμενων καινοτόμων χρηματοδοτικών μέσων για την στήριξη έργων του ΕΚΤ (συστήματα καταμερισμού του επιχειρηματικού κινδύνου, μετοχές και πιστωτικοί τίτλοι, εγγυητικά κεφάλαια, κεφάλαια χαρτοφυλακίου και δανειοδοτικά ταμεία), όπως επίσης και της ειδικής αναφοράς στις «βασισμένες σε πολιτική εγγυήσεις» για τη βελτίωση της πρόσβασης δημοσίων και ιδιωτικών φορέων σε κεφαλαιαγορές σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο·

60.

ζητά από την Επιτροπή να προσθέσει, σε αυτό το πλαίσιο, τα ταμεία ανανεούμενων δανείων για παρεμβάσεις χορήγησης μικροπιστώσεων, τα «κοινωνικά ομολόγα», ενός καινοτόμου μέσου που συζητήθηκε στο φόρουμ της ΕτΠ για την κοινωνική καινοτομία και τα «ομόλογα των πολιτών», μια πρόταση που διατυπώθηκε κατά την κατάρτιση των σχεδίων γνωμοδότησης της ΕτΠ για την αναθεώρηση του προϋπολογισμού της ΕΕ και για το νέο ΠΔΠ μετά το 2013.

1.

Βλ. παραπάνω παρατήρηση στο άρθρο 1 σχετικά με τον τίτλο του άρθρου

2.

Με σκοπό την ενίσχυση της εδαφικής διάστασης της πολιτικής συνοχής και την εκ νέου τοποθέτηση σε σωστή σχέση των προβλημάτων και των περιφερειακών ανισοτήτων με τη στρατηγική Ευρώπη 2020 προτείνεται να παρεμβληθεί η έκφραση «ακόμη και» προκειμένου να μετριαστεί ο αντίκτυπος των κατευθυντήριων γραμμών και των συστάσεων στα επιχειρησιακά προγράμματα του ΕΚΤ.

3.

Προκαλεί απορία η αναφορά σε «εθνικές μειονότητες» μεταξύ των ωφελουμένων ομάδων. Η αναφορά αυτή και η σχετική διάκριση ενδέχεται να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα διεθνούς και εσωτερικού δικαίου σε αρκετά από τα κράτη μέλη.

1.

Βλ. παραπάνω σημείο 48 των Πολιτικών Συστάσεων

2.

Πρόκειται για διασταυρούμενη παραπομπή στο άρθρο 8 της πρότασης κανονισμού για τη θέσπιση προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κοινωνική αλλαγή και την καινοτομία, για την οποία η ΕτΠ υιοθέτησε στις 3 Μαΐου ξεχωριστή γνωμοδότηση [CdR 335/2011, εισηγητής: ο κ. Enrico Rossi (IT/PSE)].

1.

Βλ. παραπάνω σημεία 49 έως 51 των Πολιτικών Συστάσεων.

2.

Η αρχική διατύπωση δεν εξασφαλίζει τη συμβατότητα της διακρατικής συνεργασίας στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου με τη διακρατική συνεργασία που προβλέπεται από την ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία.

3.

Η εδαφική συνεργασία αποτελείται από τις εξής τρεις διαστάσεις: τη διασυνοριακή, τη διακρατική και τη διαπεριφερειακή συνεργασία.

1.

Βλ. παραπάνω σημείο 57 των Πολιτικών Συστάσεων

2.

Με τη νέα διατύπωση επιδιώκεται η διασφάλιση ότι οι πόροι του ΕΚΤ πρέπει να διατίθενται με ευέλικτο τρόπο.