EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52006AR0052

Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για τα εξής θέματα Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Η συμβολή της Επιτροπής κατά την περίοδο προβληματισμού και πέραν αυτής: Σχέδιο Δ για δημοκρατία, διάλογο και δημόσια συζήτηση και Λευκή Βίβλος: για μια ευρωπαϊκή πολιτική επικοινωνίας

ΕΕ C 229 της 22.9.2006, p. 67–71 (ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, NL, PL, PT, SK, SL, FI, SV)

22.9.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 229/67


Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για τα εξής θέματα «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Η συμβολή της Επιτροπής κατά την περίοδο προβληματισμού και πέραν αυτής: Σχέδιο Δ για δημοκρατία, διάλογο και δημόσια συζήτηση» και «Λευκή Βίβλος: για μια ευρωπαϊκή πολιτική επικοινωνίας»

(2006/C 229/10)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών όσον αφορά τη συμβολή της Επιτροπής κατά την περίοδο προβληματισμού και πέραν αυτής: Σχέδιο Δ για δημοκρατία, διάλογο και δημόσια συζήτηση COM (2005) 494 τελικό καθώς και τη «Λευκή Βίβλο: για μια ευρωπαϊκή πολιτική επικοινωνίας» COM(2006) 35 τελικό·

έχοντας υπόψη την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 13ης Οκτωβρίου 2005 να ζητήσει την κατάρτιση σχετικής γνωμοδότησης σύμφωνα με το άρθρο 265, παράγραφος 1, της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας·

έχοντας υπόψη την απόφαση του Προεδρείου της 15ης Νοεμβρίου 2005 να αναθέσει στην επιτροπή «Συνταγματικά θέματα, Ευρωπαϊκή διακυβέρνηση, Χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης» την προετοιμασία των σχετικών εργασιών·

έχοντας υπόψη τη Συνθήκη της Νίκαιας (2001/C 80/01)·

έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης που υπογράφηκε από τους αρχηγούς των κρατών και κυβερνήσεων στις 29 Οκτωβρίου 2004 (CIG 87/04 rév. 1, CIG 87/04 Add 1 rév. 1, CIG 87/04 Add 2 rév. 1)·

έχοντας υπόψη τη δήλωση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την επικύρωση της Συνθήκης για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 16/17 Ιουνίου 2005)·

έχοντας υπόψη τη συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της Επιτροπής των Περιφερειών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (CdR 197/2005 σημείο 11) που υπογράφηκε στις 17 Νοεμβρίου 2005·

έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την περίοδο προβληματισμού: δομή, θέματα και πλαίσιο αξιολόγησης της συζήτησης σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση (A6-0414/2005)·

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για την Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των ΠεριφερειώνΣυμβολή της Επιτροπής κατά την περίοδο προβληματισμού και πέραν αυτής: Σχέδιο Δ για δημοκρατία, διάλογο και δημόσια συζήτηση(CESE 1390/2005τελικό)  (1) ·

έχοντας υπόψη τη σχετική γνωμοδότησή της της 13ης Οκτωβρίου 2005 με θέμα «Περίοδος προβληματισμού: δομή, θέματα και πλαίσιο αξιολόγησης της συζήτησης σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση» (CdR 250/2005 τελικό) (2)·

έχοντας υπόψη τη σχετική γνωμοδότησή της, της 17ης Δεκεμβρίου 2002 με θέμα την Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των ΠεριφερειώνΜια στρατηγική πληροφόρησης και επικοινωνίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση (CdR 124/2002 fin) (3)·

έχοντας υπόψη το σχέδιο γνωμοδότησης (CdR 52/2006 rev. 1) που υιοθετήθηκε στις 7 Απριλίου 2006 από την επιτροπή Ευρωπαϊκή διακυβέρνηση, χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης με βάση την εισηγητική έκθεση της κας Mercedes BRESSO, Προέδρου της περιφέρειας Piemonte (IT/PSE)·

Εκτιμώντας ότι:

1)

η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ της ΕΕ και των πολιτών της αποτελεί ένδειξη ότι στην ΕΕ υφίσταται ένα δημοκρατικό έλλειμμα. Οι μεγάλες αποφάσεις που επηρεάζουν τη ζωή των Ευρωπαίων λαμβάνονται μέσω πολύπλοκων διακυβερνητικών και διοργανικών διαπραγματεύσεων κατά τις οποίες οι πολίτες παραμένουν ως επί το πλείστον παθητικοί και περιστασιακοί θεατές·

2)

έως ότου, αφενός, καλυφθεί το δημοκρατικό έλλειμμα με τις κατάλληλες θεσμικές μεταρρυθμίσεις, τις οποίες άλλωστε προέβλεπε η συνταγματική συνθήκη και, αφετέρου, αναγνωρισθεί τελικώς ο ρόλος και το έργο των δημοκρατικών οργάνων που υφίστανται ήδη στην ΕΕ, πρώτιστο καθήκον των οργάνων της ΕΕ είναι να συμβάλλουν με άλλα μέσα στην κάλυψη του δημοκρατικού ελλείμματος έτσι ώστε να παράσχουν στους πολίτες τη δυνατότητα να εκφρασθούν σχετικά με το πολιτικό μέλλον του ευρωπαϊκού σχεδίου·

3)

είναι επείγουσα ανάγκη να διασφαλισθούν και να δημοσιοποιηθούν εγκαίρως όχι μόνο τα αποτελεσματικά μέσα επικοινωνίας αλλά κυρίως οι στόχοι της δράσης. Επίσης είναι αναγκαίο, αφενός, να ενισχυθούν τα πεδία συμμετοχής των πολιτών και, αφετέρου, να ενσωματωθούν οι βάσεις του ευρωπαϊκού σχεδίου στα σχολικά προγράμματα. Σκοπός της τρέχουσας διαδικασίας προβληματισμού είναι να καλυφθεί το δημοκρατικό έλλειμμα, να δοθεί στους πολίτες η δυνατότητα να εκφρασθούν για το πολιτικό μέλλον του ευρωπαϊκού σχεδίου και συγκεκριμένα για τη θεσμική και πολιτική φυσιογνωμία της Ευρώπης: θα υπάρξει επέκταση ή περιορισμός των κοινών πολιτικών της, θα επιλεχθεί η αύξηση, η διατήρηση ή η μείωση της οικονομικής και πολιτικής ολοκλήρωσης;

4)

η επικοινωνιακή πολιτική της Ε.Ε. πρέπει να είναι προσανατολισμένη στην καλλιέργεια μιας πιο ισχυρής «ευρωπαϊκής συνείδησης». Αυτό μπορεί να συμβεί μόνον όταν δημιουργηθεί μεταξύ των πολιτών το κατάλληλο έρεισμα για την ευρωπαϊκή συνεργασία. Έτσι λοιπόν, σημείο αφετηρίας πρέπει να αποτελέσουν θέματα και υποθέσεις που επηρεάζουν την καθημερινή ζωή των πολιτών, όπου η ευρωπαϊκή συνεργασία μπορεί να συνεισφέρει μια σαφή προστιθέμενη αξία. Όλοι πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι πρόκειται για μια υπόθεση με μακρόπνοο χαρακτήρα·

5)

Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στα πλαίσια της δημόσιας συζήτησης για το μέλλον της ΕΕ, κινητοποιώντας τους πολίτες για τα θέματα που τους αφορούν άμεσα και διοργανώνοντας δομημένες συζητήσεις με τους πολίτες, τους εκλεγμένους αντιπροσώπους των τοπικών και περιφερειακών οργάνων και τους ευρωβουλευτές. Θα ήταν ευχής έργον εάν η Επιτροπή των Περιφερειών, από τη μία πλευρά, ως όργανο των τοπικών και περιφερειακών αρχών και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, από την άλλη, ως έκφραση του υπερεθνικού πολίτη, αποτελούσαν αναπόσπαστο τμήμα της διαδικασίας αυτής ώστε να διασφαλισθεί η αληθινή πολυεπίπεδη επικοινωνία.

υιοθέτησε ομόφωνα, κατά την 65η σύνοδο ολομέλειας της 14ης και 15ης Ιουνίου 2006 (συνεδρίαση της 15ης Ιουνίου). την ακόλουθη γνωμοδότηση:

Αποψεις και συστασεις της επιτροπης των περιφερειων

1.   Η θέση της Επιτροπής των Περιφερειών όσον αφορά την περίοδο προβληματισμού και το σχέδιο Δ

Η Επιτροπή των Περιφερειών,

1.1

αναγνωρίζει ότι η περίοδος προβληματισμού αποτελεί μια ευκαιρία για την ανανέωση της κοινοτικής δυναμικής και ότι η κρίση που διέρχεται σήμερα η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση δεν πρέπει να θέσει σε αμφισβήτηση την εγκυρότητα του σχεδίου για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Όλες οι πολιτικές επικοινωνίας θα αποβούν άκαρπες, εάν δεν βασισθούν σε νέα δημοκρατική θεμελίωση του ευρωπαϊκού σχεδίου·

1.2

επισημαίνει ότι η ΕΕ δεν θα καταστεί κοινότητα ενιαίου προορισμού, εάν δεν επιτύχει να εμφυσήσει στους πολίτες της το αίσθημα ότι ανήκουν σε μια ενιαία αλλά πολύμορφη ενότητα, εάν δεν ευδοκήσει να μεταβιβάσει τις καταστατικές αξίες της στις νέες γενεές, εάν δεν κατορθώσει να τις εκφράζει και να τις προωθεί στις σχέσεις της με τον υπόλοιπο κόσμο, εάν δεν μπορέσει να κάνει τους πολίτες της να κατανοήσουν τους βασικούς μηχανισμούς διαλόγου και αλληλεπίδρασης με τα όργανα και εάν δεν μεταβιβάσει τις βασικές γνώσεις γύρω από τις κυριότερες πτυχές της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης στο οικονομικό, πολιτικό, ιστορικό και κοινωνικό επίπεδο, επίπεδο και, κυρίως, εάν δεν επιτύχει να συμμετέχουν ενεργά οι πολίτες στη διαδικασία της ευρωπαϊκής οικοδόμησης και της λήψης αποφάσεων·

1.3

επαναλαμβάνει ότι η συνέχιση της διαδικασίας για τη θέσπιση συντάγματος παραμένει ένας από τους στόχους της και γι αυτό αντιτίθεται στην ιδέα να εγκαταλειφθεί η συνταγματική συνθήκη και να διατηρηθεί η Συνθήκη της Νίκαιας και διαφωνεί με τις μορφές επιλογής όσον αφορά την εφαρμογή των κανόνων («cherry picking»)· επιθυμεί την υιοθέτηση μιας συνταγματικής συνθήκης η οποία θα εδραιώνει την οικοδόμηση μιας πολιτικής, ακμάζουσας και ισχυρής Ευρώπης, αλλά και μιας Ευρώπης των πολιτών· ζητεί να επιτευχθεί, έως το 2009, η επικύρωση μιας συνταγματικής συνθήκης που θα λαμβάνει υπόψη τόσο τις δυσκολίες που αντιμετωπίσθηκαν σε ορισμένα κράτη μέλη, όσο και τη θέση όσων έχουν ήδη επικυρώσει τη Συνθήκη· προς τον σκοπό αυτόν, τονίζει ότι είναι αναγκαία η παράταση της περιόδου προβληματισμού, κατά τη διάρκεια της οποίας θα πρέπει να προωθηθεί κάθε ευκαιρία για πρόοδο της ευρωπαϊκής οικοδόμησης, που να βελτιώνει την εικόνα της Ευρώπης ενώπιον των πολιτών της, είτε μέσω μερικών είτε μέσω συνολικών συμφωνιών·

1.4

στο πλαίσιο αυτό, η ΕΤΠ επισημαίνει τις τάσεις αναβίωσης του εθνικισμού και του προστατευτισμού που διαγράφονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και που αποτελούν κίνδυνο για την περαιτέρω εξέλιξη της Ένωσης·

1.5

τονίζει ότι η περίοδος προβληματισμού δίδει την ευκαιρία να τεθούν στο επίκεντρο της συζήτησης για την Ευρώπη τα πλεονεκτήματα της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης (multilevel governance) ως απάντηση στο ιδεώδες του ευρωπαϊκού σχεδίου που συνοψίζεται στο απόφθεγμα της συνταγματικής συνθήκης «ενωμένοι στην πολυμορφία»·

1.6

θεωρεί ότι η κοινοτική μέθοδος πρέπει να ενσωματώσει πλήρως την αρχή της επικουρικότητας και της εγγύτητας στο πλαίσιο της λογικής για αποτελεσματικότητα και νομιμότητα, δεδομένου ότι στην παρούσα φάση πρόκειται για ένα μέσον που είναι απαραίτητο για την προσέγγιση των πολιτών με την Ευρωπαϊκή Ένωση·

1.7

αναγνωρίζει ότι η δημιουργία δημόσιου ευρωπαϊκού χώρου θα καταστεί δυνατή μόνον εάν η Ευρώπη δρομολογήσει την πολιτική ολοκλήρωση κατά την οποία οι πολίτες θα μπορούν να κινητοποιούνται για την επιλογή σαφών πολιτικών γραμμών σχετικά με το μέλλον της ηπείρου·

1.8

θεωρεί ότι πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για τη διαμόρφωση ευρωπαϊκής πολιτικής συνείδησης που θα ευνοεί την πλήρη και συνειδητή συμμετοχή των πολιτών στην οικοδόμηση της Ευρώπης·

1.9

θεωρεί ότι όλοι οι αιρετοί αντιπρόσωποι οφείλουν να ανταποκριθούν με αίσθημα ευθύνης στα εν λόγω πιεστικά αιτήματα και καλεί τους αιρετούς αντιπροσώπους των τοπικών, περιφερειακών, εθνικών και ευρωπαϊκών θεσμών να ενεργήσουν από κοινού για την εδραίωση δημοκρατικών σχέσεων με τους πολίτες. Εν προκειμένω, εύχεται, να εντατικοποιηθεί η διοργανική συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα άλλα θεσμικά όργανα, προκειμένου να ενδυναμωθεί ουσιαστικά η εδαφική διαβούλευση στην ΕΕ·

1.10

έχει την πεποίθηση ότι ο διάλογος με τους πολίτες, τις πολιτικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις και τις ενώσεις πρέπει να είναι μόνιμος και να διεξάγεται με πνεύμα εμπιστοσύνης και εν προκειμένω θεωρεί ότι η περίοδος προβληματισμού πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να συλλεχθούν τα αιτήματα των πολιτών. Αυτό προϋποθέτει ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ εφαρμόζουν τις αρχές της διαφάνειας και της προσιτότητας που διευκολύνουν τους πολίτες να συμμετέχουν στις ανταλλαγές απόψεων και στις συζητήσεις. Προς τούτο, πρέπει να διασφαλισθεί η μόνιμη και διαρθρωμένη συνεργασία μεταξύ των οργάνων που έχουν αναλάβει αυτό το έργο ακρόασης·

1.11

κρίνει αναγκαίο η ΕΕ, όλα τα θεσμικά της όργανα και οι οργανισμοί της, να επισημαίνουν συστηματικά τη σημασία που είχε στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης η έντονη περιφερειακή και τοπική διάσταση που υφίσταται στα κράτη μέλη. Η περιφερειακή αυτή διάσταση αποτελεί ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της διαδικασίας ολοκλήρωσής μας, το οποίο προσδίδει σαφώς μεγαλύτερο δημοκρατικό έρεισμα στο σύνολο των αποφάσεων της ΕΕ. Υπό την έννοια αυτή, θα πρέπει να λαμβάνονται περισσότερο υπόψη οι γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής των Περιφερειών, προκειμένου να ενισχυθεί η δημοκρατική νομιμότητα της Ένωσης·

1.12

επισημαίνει ότι, σύμφωνα και με τα όσα υποστηρίζει η ίδια η λευκή βίβλος για τη διακυβέρνηση, καθώς και το σχέδιο του ευρωπαϊκού συντάγματος, η ΕΤΠ θα έπρεπε να διαθέτει μέσα που να της επιτρέπουν, τουλάχιστον για τα θέματα για τα οποία απαιτείται η γνώμη της, να ελέγχει την εκτέλεση εκ μέρους της Επιτροπής των μέτρων που υιοθετούνται στις γνωμοδοτήσεις της·

1.13

φρονεί ότι κατά την εφαρμογή των αποκεντρωμένων στρατηγικών επικοινωνίας θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί το δημοκρατικό δυναμικό των μελών της ΕΤΠ και η ευρωπαϊκή εντολή τους. Αυτό σημαίνει ότι θα συμμετέχουν στα εθνικά προγράμματα που προβλέπει το σχέδιο Δ, ορισμένα εκ των οποίων βρίσκονται ακόμη στη φάση της εφαρμογής και ότι θα έχουν την αναγνώριση των γραφείων εκπροσώπησης της Επιτροπής στα κράτη μέλη και θα συμμετέχουν στις κοινοτικές πρωτοβουλίες που προβλέπονται από το Σχέδιο Δ καθώς και στις δράσεις που αναλαμβάνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Για το σκοπό αυτό, η ΕΕ πρέπει να διαθέσει επαρκείς πόρους, γιατί διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος το σχέδιο να παραμείνει στο στάδιο των καλών προθέσεων·

1.14

θεωρεί ότι είναι απαραίτητο να ξεπεραστεί η περίοδος προβληματισμού και τα ευρωπαϊκά όργανα και οι αιρετοί εκπρόσωποι να ξεκινήσουν μια δομημένη συζήτηση με τους πολίτες και τις οργανώσεις τους, με βάση τη μέθοδο της Συνέλευσης για τη Συνταγματική Συνθήκη. Η συζήτηση πρέπει να έχει ως αφετηρία την επεξεργασία συγκεκριμένων προβλημάτων της ζωής των ευρωπαίων πολιτών, όπως το βιοτικό επίπεδο, η απασχόληση, η προστασία του περιβάλλοντος και η ενέργεια και, όπως έχει προτείνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, να επικεντρωθεί σε ορισμένα θέματα που έχουν προτεραιότητα όσον αφορά το μέλλον της Ευρώπης, όπως τα εξής:

(i)

Ποιος είναι ο στόχος της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης;

(ii)

Τι ρόλο οφείλει να διαδραματίσει η Ευρώπη σε παγκόσμιο επίπεδο;

(iii)

Στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης, ποιο θα είναι το μελλοντικό οικονομικό και κοινωνικό πρότυπο της Ευρώπης;

(iv)

Ποια είναι τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης;

(v)

Πώς θα προαχθεί η ελευθερία, η ασφάλεια και η δικαιοσύνη;

(vi)

Πώς θα χρηματοδοτείται η ΕΕ;

1.15

η ΕΤΠ κρίνει ότι, για να κερδηθεί η εμπιστοσύνη των ευρωπαίων πολιτών, χρειάζεται να γίνουν περισσότερα από μια απλή συζήτηση μαζί τους και από την καταγραφή των επιθυμιών τους. Οι πολίτες της ΕΕ πρέπει να γνωρίζουν ότι, σε τελευταία ανάλυση, είναι αυτοί οι ίδιοι που αποφασίζουν για το μέλλον της ΕΕ μέσω των αιρετών εκπροσώπων τους. Έτσι, τα ερωτήματα που τίθενται στην προηγούμενη παράγραφο πρέπει να απαντηθούν στις κοινές πολιτικές θέσεις όλων των τοπικών, περιφερειακών και εθνικών αρχών·

1.16

φρονεί ότι, εκτός από τις εκστρατείες ενημέρωσης και επικοινωνίας που αναλαμβάνουν οι αιρετοί εκπρόσωποι σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, οι τελευταίοι θα πρέπει να καταβάλουν τις απαραίτητες προσπάθειες προκειμένου οι οργανισμοί και οι οργανώσεις τους να αναλάβουν, ως τμήμα του καθημερινού τους έργου, την ευθύνη να παρέχουν πληροφόρηση σχετικά με την ευρωπαϊκή διάσταση του τομέα δραστηριότητάς τους· εν προκειμένω υπογραμμίζει ότι μία έκδοση ορθών πρακτικών όπου περιγράφονται παραδείγματα από συγκεκριμένες δράσεις που ανελήφθησαν σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο σχετικά με την εφαρμογή του Σχεδίου Δ (Δημοκρατία, Διάλογος, Δημόσια συζήτηση), βρίσκεται στο στάδιο της επεξεργασίας ως συνέχεια της παρούσας γνωμοδότησης·

1.17

κρίνει απαραίτητη την ενσωμάτωση μιας τέταρτης διάστασης στο εσωτερικό του Σχεδίου Δ, παράλληλα με τη Δημοκρατία, τον Διάλογο και τη Δημόσια συζήτηση, που να αφορά την Αποκέντρωση, με την προσφυγή σε εξωτερικούς φορείς επικοινωνίας, όπως οι τοπικές και περιφερειακές αρχές που πρέπει να διαδραματίσουν βασικό ρόλο στο πλαίσιο αυτό, λόγω των αρμοδιοτήτων τους, μέσω φόρουμ διαλόγου, πρωτοβουλιών και συζητήσεων. Η συζήτηση πρέπει να έχει ως αφετηρία τα εν λόγω τοπικά και περιφερειακά φόρουμ, με την παρουσία αιρετών αντιπροσώπων (από την τοπική και περιφερειακή βαθμίδα έως και το εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο), υπευθύνων της κοινωνίας των πολιτών και των οργανώσεων των πολιτών. Από τα φόρουμ αυτά θα προκύψουν τα αποτελέσματα που θα πρέπει να υποβληθούν στα εθνικά κοινοβούλια και στο Στρασβούργο.

2.   Η Επιτροπή των Περιφερειών και η ευρωπαϊκή πολιτική επικοινωνίας

Η Επιτροπή των Περιφερειών,

2.1

εύχεται να εξασφαλισθεί ο συντονισμός με το τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, δεδομένου ότι η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση ( multilevel governance) που εκφράζεται από την ΕΕ και τις περιφέρειες μπορεί να παράσχει και τη δυνατότητα πολυεπίπεδης επικοινωνίας με την εφαρμογή δράσεων που θα αποσκοπούν στην αμοιβαία αναγνώριση στα πλαίσια της κοινής λογικής που διέπει την αρχή της επικουρικότητας. Η ΕΤΠ υποθέτει ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές θα συμμετάσχουν ενεργά στην ευρωπαϊκή επικοινωνιακή πολιτική. Με δεδομένη την πολυμέρεια που υφίσταται στην ΕΕ και με βάση την αρχή της επικουρικότητας, οι φορείς αυτοί είναι τα διοικητικά όργανα που βρίσκονται πλησιέστερα στον πολίτη, οι ενδεδειγμένοι παράγοντες για να καταστήσουν γνωστό το ευρωπαϊκό σχέδιο στους πολίτες.

2.2

χαιρετίζει τη δημοσίευση της Λευκής Βίβλου για την ευρωπαϊκή πολιτική επικοινωνίας που θα βασίζεται στον ενισχυμένο διάλογο, στην εγγύτητα με τον πολίτη και σε μια αποκεντρωμένη αντίληψη, αλλά εκφράζει τη λύπη της που το έγγραφο δεν διαθέτει συγκεκριμένη πολιτική αντίληψη και συνεπώς η εγκυρότητά του απλώς περιορίζεται στον οργανικό χαρακτήρα του. Επισημαίνει ειδικότερα την απουσία στρατηγικής προοπτικής σχετικά με τη φύση και τον ρόλο της ΕΕ όσον αφορά την προάσπιση και την προαγωγή των συμφερόντων και αναγκών των ευρωπαίων πολιτών κατά τα ερχόμενα χρόνια·

2.3

εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι στη Λευκή Βίβλο αναγνωρίζεται ο ρόλος που διαδραματίζουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, και συγκεκριμένα τα τοπικά και περιφερειακά δίκτυα ενημέρωσης, στην εδραίωση του διαλόγου με τους πολίτες και στην ενεργό συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων στα ευρωπαϊκά θέματα· προτείνει την ανάπτυξη, με τα κατάλληλα μέτρα (εργαστήρια, πρόσκληση δημοσιογράφων στις Βρυξέλλες), στενότερων δεσμών μεταξύ του εκτενούς δικτύου ανταποκριτών των ΜΜΕ στις Βρυξέλλες και των επιμέρους τοπικών συντακτών· υπενθυμίζει εν προκειμένω ότι για να είναι αποτελεσματικές, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές έχουν ανάγκη από τους κατάλληλους πόρους λειτουργίας·

2.4

τονίζει ότι χάρη τόσο στη δική της συμβολή όσο και στη συμβολή των αιρετών αντιπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης, η ΕΕ διαθέτει το κατάλληλο δημοκρατικό πλαίσιο για την εδραίωση του διαλόγου με τους πολίτες, για την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού πολιτικού πνεύματος και για την αναδιαμόρφωση της κοινοτικής δράσης με γνώμονα την εγγύτητα· υπενθυμίζει δε ότι η τοπική και περιφερειακή παρουσία αποτελεί βασικό διαμεσολαβητή στην επικοινωνία με τους πολίτες·

2.5

εκφράζει τη λύπη της για τον περιθωριακό ρόλο που τους αποδίδουν οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου, είναι πρόθυμη όμως να αναλάβει με υπευθυνότητα την ώθηση και τον συντονισμό του έργου των τοπικών και περιφερειακών αρχών και συνεπώς, στα πλαίσια της συνεργασίας με τα λοιπά θεσμικά όργανα, να συμβάλει ενεργητικότατα στην παρούσα φάση προβληματισμού· υπογραμμίζει εν προκειμένω ότι είναι απαραίτητο να εξασφαλισθεί η αύξηση των πόρων που διαθέτουν και να τους χορηγηθούν τα κονδύλια που είναι απαραίτητα για να συμβάλουν σε μια ανανεωμένη πολιτική ενημέρωσης και επικοινωνίας·

2.6

καλωσορίζει, στα πλαίσια αυτά, την έναρξη των διαπραγματεύσεων με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ενόψει της συντάξεως προσθήκης στη συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της ΕΤΠ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που ανανεώθηκε τον Νοέμβριο του 2005, για την πολιτική ενημέρωσης και επικοινωνίας·

2.7

επιθυμεί να συμβάλει στον Ευρωπαϊκό χάρτη για έναν ευρωπαϊκό κώδικα συμπεριφοράς όσον αφορά την επικοινωνία και ζητεί από την Επιτροπή να διευκρινίσει την έννοια, τους στόχους και την προστιθέμενη αξία του εν λόγω εγγράφου·

2.8

κρίνει απαραίτητη τη διασύνδεση της πολιτικής επικοινωνίας με τον ενεργό πολίτη μέσω δράσεων που να στηρίζουν εκδηλώσεις μεγάλης ορατότητας, μελετών και μέσων πληροφόρησης, δομών διαλόγου και προβληματισμού, που θα απευθύνονται στο ευρύτερο δυνατό κοινό πέραν των συνόρων, με θέματα που ενδιαφέρουν άμεσα τους πολίτες, όπως για παράδειγμα η ανεργία, η ανάπτυξη των πόλεων και της υπαίθρου, η ασφάλεια και η μετανάστευση, η προστασία του περιβάλλοντος και η ενέργεια, όπου οι ευρωπαϊκές δράσεις συνεισφέρουν μια αδιαμφισβήτητη προστιθέμενη αξία. Τα θέματα αυτά επηρεάζουν έντονα την πολιτική των τοπικών και περιφερειακών αρχών: μόνο έτσι μπορεί να καταστεί πιο απτή η Ευρώπη στους πολίτες·

2.9

αναγνωρίζει ότι ένας από τους στόχους της Λευκής Βίβλου είναι η καλύτερη κατανόηση της κοινής γνώμης μέσω των δημοσκοπήσεων του Ευρωβαρομέτρου και προτείνει οι έρευνες γνώμης να προσαρμοσθούν καλύτερα σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, το δε Ευρωβαρόμετρο να διασυνδεθεί αποτελεσματικότερα με την ΕΤΠ και τα μέλη της· οι τοπικοί και περιφερειακοί φορείς του δημόσιου τομέα και των ΜΚΟ αποτελούν τους πιο άμεσους «δέκτες» των απόψεων των πολιτών·

2.10

ενθαρρύνει την εισαγωγή στα σχολικά προγράμματα μαθημάτων ευρωπαϊκής αγωγής του πολίτη έτσι ώστε να διδάσκεται τι είναι το ευρωπαϊκό σχέδιο, οι καταστατικές του αξίες, η προέλευση, οι αρχικοί στόχοι και οι μελλοντικές προκλήσεις, προβλέποντας στα σχολικά και στα πανεπιστημιακά προγράμματα συγκεκριμένο πρόγραμμα και ειδικούς καθηγητές για το θέμα αυτό·

2.11

προτείνει τη χάραξη μιας ευρωπαϊκής πολιτικής ενημέρωσης που θα παράσχει τη δυνατότητα στην ΕΕ να εξασφαλίσει την ύπαρξη ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και εύχεται ειδικότερα να αναπτυχθούν στο εσωτερικό των περιφερειακών γραφείων τύπου όργανα για την επικοινωνιακή προώθηση της Ευρώπης, να καθιερωθούν προγράμματα κατάρτισης στην επικοινωνία για τους δημόσιους υπαλλήλους και να μετατραπεί το ΕΒS (Europe by Satellite) από οπτικοακουστικό μέσο σε πραγματικό ευρωπαϊκό γραφείο τύπου·

2.12

προτείνει τη δημιουργία απλών και αποκεντρωμένων μέσων χρηματοδότησης υπέρ των μικρών μη κυβερνητικών οργανώσεων με σκοπό την στήριξη της δράσης τους που αποσκοπεί στην άμεση ενημέρωση των πολιτών σχετικά με την ΕΕ μέσω της διοργάνωσης συζητήσεων και μαθημάτων, της έκδοσης φυλλαδίων προσαρμοσμένων στις περιφερειακές ανάγκες ή της διοργάνωσης επισκέψεων στις Βρυξέλλες·

2.13

συνιστά οι εν λόγω πληροφορίες να διαμορφώνονται και να διαδίδονται μέσω των περιφερειακών και τοπικών αρχών· εύχεται δε να εδραιωθεί μόνιμη συνεργασία με τα λοιπά ευρωπαϊκά όργανα να εδραιώσουν ούτως ώστε να καταρτίζουν από κοινού τα προβλεπόμενα προγράμματα επικοινωνίας και ενημέρωσης·

2.14

επιθυμεί, τελικά, η ενημέρωση και επικοινωνία σχετικά με την Ένωση να νοούνται ως ένα λογικό πλαίσιο στο οποίο θα πρέπει να βασίζονται οι οργανισμοί, οι αρχές και τα θεσμικά όργανα σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο καθώς και τα μέσα ενημέρωσης, προκειμένου να μπορούν να παρέχουν ορθή και πλήρη ενημέρωση.

Βρυξέλλες, 15 Ιουνίου 2006

Ο Πρόεδρος

της Επιτροπής των Περιφερειών

Michel DELEBARRE


(1)  EE αριθ. C 65 της 17.03.2006, σελ. 92-93

(2)  EE αριθ. C 81 της 04.04.2006, σελ. 32-36

(3)  EE αριθ. C 73 της 26/03/2003 σ. 0046-0052


Top