Λέξεις κλειδιά
Περίληψη

Λέξεις κλειδιά

1. Φορολογικές διατάξεις – Εναρμόνιση των νομοθεσιών – Φόροι κύκλου εργασιών– Κοινό σύστημα φόρου προστιθεμένης αξίας – Έκπτωση του φόρου επί των εισροών – Αγαθά και υπηρεσίες που χρησιμοποιούνται ταυτόχρονα σε πράξεις γενεσιουργές και μη γενεσιουργές δικαιώματος εκπτώσεως – Αναλογία εκπτώσεως – Υπολογισμός – Πώληση μετοχών και άλλων τίτλων όπως τα μερίδια συμμετοχής σε επενδυτικά κεφάλαια – Αποκλείεται λόγω του μη οικονομικού χαρακτήρα δραστηριότητας – Τοποθετήσεις σε επενδυτικά κεφάλαια – Αποκλείονται ως εκ του ότι δεν συνιστούν παροχές υπηρεσιών διενεργούμενες εξ επαχθούς αιτίας – Δάνεια χορηγούμενα από εταιρία holding προς τις θυγατρικές της ή τοποθετήσεις σε τραπεζικές καταθέσεις ή τίτλους – Εμπίπτουν – Όριο – Απαλλασσόμενες δραστηριότητες συνιστώσες παρεπόμενες πράξεις – Κριτήρια εκτιμήσεως – Αρμοδιότητα του εθνικού δικαστηρίου

(Οδηγία 77/388 του Συμβουλίου, άρθρα 2, σημ. 1, 4 § 2, 13, B, στοιχ. δ΄, σημ. 1 και 5, 17 § 5, και 19)

2. Φορολογικές διατάξεις – Εναρμόνιση των νομοθεσιών – Φόροι κύκλου εργασιών – Κοινό σύστημα φόρου προστιθεμένης αξίας – Φορολογητέες πράξεις – Παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών διενεργούμενες εξ επαχθούς αιτίας – Έννοια – Εργασίες διενεργούμενες στο πλαίσιο συμβάσεως κοινοπραξίας εκ μέρους ενός εκ των μελών της – Αποκλείονται – Όρια

(Οδηγία 77/388 του Συμβουλίου, άρθρο 2, σημ. 1)

Περίληψη

1. Δυνάμει του άρθρου 17, παράγραφος 5, της έκτης οδηγίας 77/388, σε θέματα εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών σχετικά με τους φόρους κύκλου εργασιών, εφόσον ο υποκείμενος στον φόρο χρησιμοποιεί αγαθά και/ή υπηρεσίες, καταβάλλοντας ΦΠΑ επί των εισροών, για να προβεί ταυτόχρονα σε πράξεις γενεσιουργές δικαιώματος εκπτώσεως και σε πράξεις μη γενεσιουργές δικαιώματος εκπτώσεως, είναι απαραίτητο να υπολογίζεται, σύμφωνα με το άρθρο 19 της οδηγίας, η αναλογία εκπτώσεως που πρέπει να εφαρμόζεται επί του ποσού του καταβληθέντος επί των εισροών φόρου, ενώ οι πράξεις που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της έκτης οδηγίας και που δεν γεννούν ως εκ τούτου δικαίωμα προς έκπτωση δεν πρέπει να περιλαμβάνονται στον υπολογισμό της αναλογίας εκπτώσεως.

Συναφώς, δραστηριότητες που συνίστανται στην απλή πώληση μετοχών και άλλων τίτλων, όπως τα μερίδια συμμετοχής σε επενδυτικά κεφάλαια, δεν αποτελούν οικονομικές δραστηριότητες κατά την έννοια του άρθρου 4, παράγραφος 2, της έκτης οδηγίας και, συνακόλουθα, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ως άνω οδηγίας.

Εξάλλου, τοποθετήσεις σε επενδυτικά κεφάλαια δεν συνιστούν παροχές υπηρεσιών «διενεργούμενες εξ επαχθούς αιτίας», κατά την έννοια του άρθρου 2, σημείο 1, της έκτης οδηγίας, και ως εκ τούτου δεν εμπίπτουν ούτε αυτές στο πεδίο εφαρμογής της.

Το ύψος του κύκλου εργασιών που συνδέεται με τις εν λόγω πράξεις πρέπει, συνακόλουθα, να αποκλείεται από τον υπολογισμό της αναλογίας εκπτώσεως κατά τα άρθρα 17 και 19 της εν λόγω οδηγίας.

Αντιθέτως, η εκ μέρους εταιρίας holding χορήγηση σε ετήσια βάση αμειβομένων δανείων στις εταιρίες στις οποίες συμμετέχει, καθώς και οι εκ μέρους της τοποθετήσεις σε τραπεζικές καταθέσεις ή σε τίτλους όπως είναι τα ομόλογα του Δημοσίου ή τα πιστοποιητικά καταθέσεων, συνιστούν οικονομικές δραστηριότητες διενεργούμενες από υποκείμενο στον φόρο, ο οποίος ενεργεί υπό την ιδιότητά του αυτή, κατά την έννοια των άρθρων 2, σημείο 1, και 4, παράγραφος 2, της έκτης οδηγίας.

Εντούτοις, οι ανωτέρω πράξεις απαλλάσσονται του φόρου δυνάμει του άρθρου 13, B, στοιχείο δ΄, σημεία 1 και 5, της έκτης οδηγίας, οπότε δεν πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ο συναφής προς αυτές κύκλος εργασιών κατά τον υπολογισμό της αναλογίας εκπτώσεως, οσάκις πρόκειται για παρεπόμενες πράξεις κατά την έννοια του άρθρου 19, παράγραφος 2, δεύτερη περίοδος, της οδηγίας. Συναφώς, οι οικείες πράξεις πρέπει να λογίζονται ως παρεπόμενες στο μέτρο που συνεπάγονται απλώς πολύ περιορισμένη χρησιμοποίηση αγαθών ή υπηρεσιών για τις οποίες οφείλεται ο ΦΠΑ· παρ’ όλον ότι το ύψος των εισοδημάτων που αποδίδουν οι εμπίπτουσες στο πεδίο εφαρμογής της έκτης οδηγίας οικονομικές πράξεις μπορεί να αποτελέσει ένδειξη του ότι οι πράξεις αυτές δεν πρέπει να θεωρούνται ως παρεπόμενες κατά την έννοια της ανωτέρω διατάξεως, το γεγονός ότι οι πράξεις αυτές αποφέρουν εισοδήματα υψηλότερα εκείνων που συνεπάγεται η φερόμενη από την ενδιαφερόμενη επιχείρηση ως κύρια δραστηριότητα δεν μπορεί αφεαυτού να αποκλείσει τον χαρακτηρισμό τους ως «παρεπομένων πράξεων».

Εναπόκειται στο εθνικό δικαστήριο να κρίνει αν η αποτελούσες αντικείμενο της κύριας δίκης πράξεις συνεπάγονται απλώς πολύ περιορισμένη χρησιμοποίηση αγαθών ή υπηρεσιών για τις οποίες οφείλεται ο ΦΠΑ και, ενδεχομένως, να αποκλείσει τις εν λόγω πράξεις από τον υπολογισμό της αναλογίας εκπτώσεως.

(βλ. σκέψεις 53-55, 80, διατακτ. 1)

2. Εργασίες διενεργούμενες από τα μέλη κοινοπραξίας σύμφωνα με τις ρήτρες συμβάσεως κοινοπραξίας και αντιστοιχούσες στο ανατεθειμένο με την εν λόγω σύμβαση σε καθένα εξ αυτών τμήμα δεν συνιστούν παράδοση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών «διενεργουμένων εξ επαχθούς αιτίας» κατά την έννοια του άρθρου 2, σημείο 1, της έκτης οδηγίας 77/388, σε θέματα εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών σχετικά με τους φόρους κύκλου εργασιών, ούτε, συνεπώς, φορολογητέα δυνάμει αυτής της οδηγίας πράξη. Το γεγονός ότι οι οικείες εργασίες πραγματοποιούνται από το μέλος της κοινοπραξίας που έχει αναλάβει τη διαχείρισή της δεν ασκεί συναφώς επιρροή.

Αντιθέτως, οσάκις υπέρβαση του τμήματος των οριζομένων με την εν λόγω σύμβαση εργασιών για ένα μέλος της κοινοπραξίας συνεπάγεται την εκ μέρους των λοιπών μελών αυτής καταβολή της αντιπαροχής των καθ’ υπέρβαση του τμήματος αυτού εργασιών, οι τελευταίες αποτελούν παράδοση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών «διενεργουμένων εξ επαχθούς αιτίας», κατά την έννοια της ανωτέρω διατάξεως.

(βλ. σκέψη 91, διατακτ. 2)