13.9.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 277/6

—

τονίζει ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών και η έκφραση αλληλεγγύης προς τις χώρες από τις οποίες πηγάζουν οι περισσότερες μεταναστευτικές ροές πρέπει να διασφαλίζονται καθ' όλα τα στάδια της εφαρμογής της πολιτικής της ΕΕ για τη μετανάστευση, ακόμη και όσον αφορά τις σχέσεις με τις τρίτες χώρες, πρέπει δε να τηρούνται πλήρως οι αρχές που διακηρύσσονται στο άρθρο 21, παρ. 1, της ΣΛΕΕ·

—

υπογραμμίζει ότι απαιτείται εμπεριστατωμένη εξέταση των αιτίων της μετανάστευσης, περιλαμβανομένης της αλλαγής του κλίματος, προκειμένου να καταστεί δυνατό να ορισθεί το κατάλληλο νομικό πλαίσιο για όσους εγκαταλείπουν τη χώρα καταγωγής τους λόγω φυσικών καταστροφών ή κλιματικών συνθηκών που θέτουν σε κίνδυνο την σωματική τους ακεραιότητα και την ίδια την επιβίωσή τους·

—

υποστηρίζει ότι η Συνολική Προσέγγιση της μετανάστευσης απαιτεί μία πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, διότι μόνον έτσι θα καταστεί δυνατό, αφενός, να αναλάβει τη διαχείρισή της το πλέον κατάλληλο, ανάλογα με τις συνθήκες, επίπεδο και, αφετέρου, να τηρείται η αρχή της επικουρικότητας, πράγμα που θα επιτρέψει να εξασφαλιστούν οι καλύτερες δυνατές συνθήκες διαβίωσης στους ενδιαφερόμενους, τόσο στη χώρα καταγωγής, όσο και στη χώρα προορισμού·

—

ζητά, πιο συγκεκριμένα, να δοθεί στις περιφερειακές και τοπικές αρχές η δυνατότητα να διαδραματίσουν μείζονα ρόλο στην εφαρμογή των μέτρων της Συνολικής Προσέγγισης, κάνοντας χρήση είτε των εν λειτουργία προγραμμάτων αποκεντρωμένης συνεργασίας, είτε των ήδη υφιστάμενων φόρουμ διαλόγου, όπως η Ευρωμεσογειακή Συνέλευση των Περιφερειακών και Τοπικών Αρχών (ARLEM) και η Διάσκεψη των Τοπικών και των Περιφερειακών Αρχών των Χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης (CORLEAP)·

Εισηγητής

ο κ. Nichi VENDOLA (IT/PSE), Πρόεδρος της περιφέρειας της Puglia

Έγγραφο αναφοράς

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών: Η συνολική προσέγγιση της μετανάστευσης και της κινητικότητας

COM(2011) 743 final

1.

εξαίρει τη σημασία της Συνολικής Προσέγγισης ως πλαισίου αναφοράς της δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην διακυβέρνηση, σε παγκόσμια κλίμακα, της μετανάστευσης και της κινητικότητας και ως μέσου που παρέχει μία σφαιρική εικόνα του συνόλου των πολιτικών για τη μετανάστευση, με την οποία επιδιώκεται η αύξηση της συνοχής μεταξύ, αφενός, της δράσης της ΕΕ στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων και των πολιτικών ανάπτυξης και, αφετέρου, των δράσεών της στον τομέα των πολιτικών για τη μετανάστευση·

2.

θεωρεί θετική την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να υποβάλει μία ενημερωμένη έκδοση της Συνολικής Προσέγγισης, η οποία είναι καλύτερα διαρθρωμένη και εστιάζεται στους μετανάστες και στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τόσο στις χώρες προέλευσης, όσο και στις χώρες διέλευσης και προορισμού·

3.

επιβεβαιώνει ότι το δικαίωμα των ανθρώπων να εγκαταλείπουν οποιαδήποτε χώρα, συμπεριλαμβανομένης της δικής τους, και να επιστρέφουν στη χώρα τους (1), πρέπει να αποτελεί τη θεμελιώδη νομική βάση κάθε συζήτησης για τη μετανάστευση και επισημαίνει ότι είναι απαραίτητο να προωθηθεί μία μετανάστευση η οποία να βασίζεται στην ελεύθερη επιλογή, ανεξάρτητα από τους λόγους που την κατέστησαν αναγκαία και από τις ειδικές απαιτήσεις της χώρας προορισμού (2)·

4.

τονίζει ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών και η έκφραση αλληλεγγύης προς τις χώρες από τις οποίες πηγάζουν οι περισσότερες μεταναστευτικές ροές πρέπει να διασφαλίζονται καθ' όλα τα στάδια της εφαρμογής της πολιτικής της ΕΕ για τη μετανάστευση, ακόμη και όσον αφορά τις σχέσεις με τις τρίτες χώρες, πρέπει δε να τηρούνται πλήρως οι αρχές που διακηρύσσονται στο άρθρο 21, παρ. 1, της ΣΛΕΕ·

5.

υποστηρίζει ότι κατά τον καθορισμό των δυνατοτήτων εισόδου των υπηκόων τρίτων χωρών, στο πλαίσιο της χάραξης των πολιτικών υποδοχής και ένταξης των μεταναστών, πρέπει να διασφαλίζεται η αποτελεσματική προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

6.

υπογραμμίζει ότι οι συμφωνίες επανεισδοχής και οι συμφωνίες διευκόλυνσης της έκδοσης θεωρήσεων, τόσο της ΕΕ όσο και των επιμέρους κρατών μελών, καθώς και όλες οι δράσεις καταπολέμησης της παράνομης μετανάστευσης, πρέπει να προβλέπουν τον πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σύμφωνα κυρίως με όσα ορίζουν ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, όπως επανειλημμένως έχει διακηρύξει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

7.

τονίζει ότι η ανάγκη συγκράτησης των μεταναστευτικών ροών δεν πρέπει ποτέ να υπερισχύει του δικαιώματος κάθε ανθρώπου να ζητά διεθνή προστασία στην ΕΕ, η οποία πρέπει να παραμείνει ένα καταφύγιο για όσους διώκονται ή χρήζουν προστασίας·

8.

διαπιστώνει ότι η οικονομική κρίση, η οποία αυτή τη στιγμή αποτελεί μείζον πρόβλημα πολλών χωρών της ΕΕ, υπάρχει κίνδυνος να οδηγήσει σε αύξηση της έντασης που εκ των πραγμάτων δημιουργείται όταν κατά την εφαρμογή των πολιτικών ελέγχου των συνόρων πρέπει να γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών·

9.

υπογραμμίζει ότι απαιτείται εμπεριστατωμένη εξέταση των αιτίων της μετανάστευσης, περιλαμβανομένης της αλλαγής του κλίματος (3), προκειμένου να καταστεί δυνατό να ορισθεί το κατάλληλο νομικό πλαίσιο για όσους εγκαταλείπουν τη χώρα καταγωγής τους λόγω φυσικών καταστροφών ή κλιματικών συνθηκών που θέτουν σε κίνδυνο την σωματική τους ακεραιότητα και την ίδια την επιβίωσή τους (4)·

10.

παροτρύνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προβεί στη δημοσίευση του «Εγγράφου εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής για τη μετανάστευση και την κλιματική αλλαγή», όπως αρχικά είχε προβλεφθεί, σύμφωνα με την «Ανακοίνωση για τη μετανάστευση» της 4ης Μαΐου 2011 (5)·

11.

εκτιμά ότι για να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα της συνολικής προσέγγισης είναι απαραίτητο να ενισχυθεί τόσο ο συντονισμός μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του εθνικού, περιφερειακού και τοπικού επιπέδου όσο και ο συντονισμός με τις τρίτες χώρες·

12.

επαναλαμβάνει όσα έχει ήδη υποστηρίξει η Επιτροπή των Περιφερειών, δηλαδή ότι «η κοινή μεταναστευτική πολιτική αφορά άμεσα τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές. Από τη μια πλευρά, πλήττονται ιδιαίτερα από τις δυσκολίες της λαθρομετανάστευσης ενώ, από την άλλη πλευρά, είναι αρμόδιες για την παροχή ορισμένων υπηρεσιών στο πλαίσιο της κοινωνικής ένταξης των μεταναστών σε τοπικό επίπεδο. Για τους λόγους αυτούς, οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές πρέπει να λάβουν ενεργά μέρος στην κατάρτιση του ευρωπαϊκού πλαισίου για τη νόμιμη μετανάστευση, στη θέσπιση μέτρων για την καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης καθώς και στην αναπτυξιακή βοήθεια που παρέχεται στις χώρες προέλευσης» (6)·

13.

εκφράζει την ικανοποίησή της για τη σημαντική επιτυχία των προσπαθειών να καταστούν πιο διαφανείς, ασφαλείς και λιγότερο δαπανηρές οι μεταφορές χρημάτων προς τις χώρες καταγωγής των μεταναστών και υποστηρίζει τις πρωτοβουλίες που προωθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με σκοπό τη διοχέτευση των επαναπατριζόμενων κεφαλαίων των μεταναστών σε παραγωγικές επενδύσεις·

14.

επιδοκιμάζει το γεγονός ότι η Συνολική Προσέγγιση εξαίρει το ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η διασπορά τόσο στις πολιτικές ανάπτυξης, όσο και στην ρύθμιση των μεταναστευτικών ροών, συμβάλλοντας στην εφαρμογή των μέτρων στήριξης προ της αναχώρησης, όσο και των μέτρων ένταξης στις χώρες προορισμού·

15.

υποστηρίζει ότι η Συνολική Προσέγγιση της μετανάστευσης απαιτεί μία πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, διότι μόνον έτσι θα καταστεί δυνατό, αφενός, να αναλάβει τη διαχείρισή της το πλέον κατάλληλο, ανάλογα με τις συνθήκες, επίπεδο και, αφετέρου, να τηρείται η αρχή της επικουρικότητας, πράγμα που θα επιτρέψει να εξασφαλιστούν οι καλύτερες δυνατές συνθήκες διαβίωσης στους ενδιαφερόμενους, τόσο στη χώρα καταγωγής, όσο και στη χώρα προορισμού·

16.

θεωρεί τις περιφέρειες και τις τοπικές αρχές καθοριστικής σημασίας παράγοντα της Συνολικής Προσέγγισης: φορείς που παράλληλα προωθούν και εφαρμόζουν τις κοινωνικές πολιτικές και τις πολιτικές απασχόλησης, υποδοχής και ένταξης, που διαχειρίζονται την παράνομη μετανάστευση, αλλά και που συστηματικά συνομιλούν και συνεργάζονται με ποικίλους τρόπους με τις χώρες προέλευσης και διέλευσης των μεταναστευτικών ροών (7)·

17.

διαπιστώνει ότι οι περιφέρειες και οι τοπικές αρχές της ΕΕ έχουν ήδη, πράγματι, προωθήσει πρωτοβουλίες διαλόγου με τις περιφέρειες και τις τοπικές αρχές τρίτων χωρών, πολλές εκ των οποίων είναι χώρες προέλευσης ή διέλευσης των μεταναστευτικών ροών, συμμετέχουν δε σε σχέδια αποκεντρωμένης συνεργασίας·

18.

εκφράζει την ευχή ότι η ARLEM (Ευρωμεσογειακή Συνέλευση των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών) και η CORLEAP (Διάσκεψη των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών για την Ανατολική Εταιρική Σχέση) θα αναγνωριστούν ως ιδανικά φόρουμ διαλόγου με τις περιφερειακές αρχές της Μεσογείου και της Ανατολικής Ευρώπης σχετικά με τις πολιτικές για τη μετανάστευση και την ανάπτυξη·

19.

υποστηρίζει ότι πρέπει να επιδιωχθεί η μεγαλύτερη δυνατή συνοχή μεταξύ των διμερών πρωτοβουλιών των κρατών μελών και των φόρουμ διαλόγου που ήδη υφίστανται στο περιφερειακό και διμερές επίπεδο, τα οποία θεωρούνται ένα από τα μέσα που διαθέτει η εξωτερική πολιτική της Ένωσης στον τομέα της μετανάστευσης· για το σκοπό αυτό θα πρέπει επίσης να αναγνωριστούν πλήρως οι πρωτοβουλίες διαλόγου που προωθούν οι περιφέρειες και οι τοπικές αρχές·

20.

προσκαλεί τα ευρωπαϊκά όργανα να αναγνωρίσουν τις περιφέρειες και τις τοπικές αρχές ως φορείς της Συνολικής Προσέγγισης με πρωταγωνιστικό ρόλο, ανάλογα με τις αρμοδιότητες που διαθέτουν στο εθνικό επίπεδο της χώρας τους, λαμβάνοντας τα κατάλληλα μέτρα που θα τις καταστήσουν αποδέκτες επιδοτήσεων της Ένωσης, δίχως να απαιτείται η παρέμβαση των κεντρικών δημόσιων αρχών και κατά τρόπο που να λαμβάνονται υπόψη οι διαφορές που υφίστανται στα διάφορα κράτη μέλη·

21.

παροτρύνει την Επιτροπή να προωθήσει καινοτόμα προγράμματα για την επίτευξη του στόχου της βελτίωσης της αντιστοίχισης της προσφοράς και της ζήτησης εργατικού δυναμικού, με τη σύμπραξη των περιφερειακών και τοπικών αρχών – δεδομένων των αρμοδιοτήτων που οι εν λόγω αρχές διαθέτουν, σε πολλά κράτη μέλη, στον συγκεκριμένο τομέα – ώστε να εξευρεθεί ένα αποτελεσματικό μέσο αντιμετώπισης, επιπλέον, του προβλήματος της έλλειψης εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού σε ορισμένα τμήματα της αγοράς εργασίας·

22.

ευελπιστεί ότι οι περιφέρειες και οι τοπικές αρχές θα συμμετέχουν, επίσης, στην ενημέρωση της δικτυακής πύλης της ΕΕ για τη μετανάστευση, η οποία θα μπορούσε έτσι να εμπλουτίζεται με σημαντικές για τους μετανάστες πληροφορίες σχετικά με τις περιφέρειες, τις πόλεις και τις κοινότητες προορισμού·

23.

θεωρεί ότι έχει πρωταρχική σημασία να διασφαλίζεται πάντοτε η ύπαρξη συνοχής μεταξύ, αφενός, της πολιτικής της ΕΕ για την μετανάστευση και την ανάπτυξη και, αφετέρου, της εξωτερικής πολιτικής για τη μετανάστευση και το άσυλο. Ιδιαίτερα οι παρεμβάσεις της ΕΕ και των κρατών μελών στις τρίτες χώρες θα πρέπει πάντοτε να βασίζονται στις αρχές, κυρίως, της αλληλεγγύης και της συνανάπτυξης, ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπιστούν οι βαθύτερες αιτίες της μετανάστευσης και να καταπολεμηθεί η φτώχεια, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στην κινητοποίηση των εγχώριων πόρων στις χώρες αυτές, καθώς και στην ενίσχυση της θεσμικής ικανότητας και τη βελτίωση της διακυβέρνησης και του κράτους δικαίου, που έχουν καθοριστική σημασία για την προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής αλλαγής·

24.

καλεί την Επιτροπή να υλοποιήσει την κατανομή των πόρων που προορίζονται για τις αναπτυσσόμενες χώρες σύμφωνα με τις αρχές, τις προτεραιότητες και τις στρατηγικές της συνεργασίας για την ανάπτυξη, λαμβάνοντας επίσης υπόψη την αρχή «περισσότερα σε όποιον κάνει περισσότερα» (more for more)·

25.

υποστηρίζει ότι η αρχή της αμοιβαιότητας πρέπει να ευθυγραμμίζεται με τις αρχές συνεργασίας για την ανάπτυξη, ιδιαίτερα στην περίπτωση των εταιρικών σχέσεων για την κινητικότητα και του Κοινού Θεματολογίου για τη Μετανάστευση και την Κινητικότητα (8)·

26.

φρονεί ότι κατά την εφαρμογή της Συνολικής Προσέγγισης θα πρέπει να διασφαλίζεται η δέουσα προστασία όλων των ευάλωτων ομάδων, κατά κύριο δε λόγο των μη συνοδευόμενων ανηλίκων, πράγμα που συνεπάγεται ότι θα πρέπει, αφενός, να προσανατολιστούν κατάλληλα οι σχετικές παρεμβάσεις στις τρίτες χώρες και, αφετέρου, να υπάρχουν διαθέσιμες στα κράτη μέλη οι δέουσες διαρθρώσεις υποδοχής και κοινωνικής ένταξης, καθώς και να διευκολυνθεί η διάδοση των ορθών πρακτικών που έχουν υιοθετήσει ήδη πολλές περιφερειακές και τοπικές αρχές των κρατών μελών· επίσης, ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την πραγματική εφαρμογή των μέτρων του σχεδίου δράσης για τους ασυνόδευτους ανηλίκους·

27.

ζητά να χαραχθεί μία ευαίσθητη, από την άποψη του φύλου, προσέγγιση, ώστε να αναδειχθεί ο ιδιάζων ρόλος που διαδραματίζουν οι γυναίκες στη μετανάστευση και στην κοινωνική ένταξη του συνόλου του οικογενειακού πυρήνα στις χώρες υποδοχής·

28.

τονίζει ότι ενδέχεται η πολιτική για τη μετανάστευση της ΕΕ να έρθει σε αντίθεση με τις πολιτικές συνεργασίας για την ανάπτυξη, καθώς επιδιώκει να προσελκύσει ταλαντούχα άτομα προερχόμενα από τρίτες χώρες, για την εξυπηρέτηση των στόχων της δημογραφικής και οικονομικής ανάπτυξης, όπως ορίζει το θεματολόγιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

29.

αμφισβητεί την ιδέα ότι η «διαρροή εγκεφάλων» (brain drain) που θα προκαλέσει η πολιτική επιλεκτικής μετανάστευσης μπορεί να αντισταθμιστεί με το μέσο της κυκλικής μετανάστευσης, καθώς δεν είναι δεν είναι διόλου βέβαιο ότι το μέσο αυτό θα είναι αποτελεσματικό, ούτε είναι δυνατό να υπολογιστεί επακριβώς ο αντίκτυπός του·

30.

θεωρεί μάλιστα ότι η κυκλική μετανάστευση μπορεί να αντιταχθεί στο στόχο της ένταξης των μεταναστών και, συνεπώς, θα ήταν σκόπιμο να χαραχθούν ενταξιακές στρατηγικές προσαρμοσμένες στον τύπο αυτό εργαζομένων, ώστε να μπορούν να ενσωματώνονται αποτελεσματικά στην ΕΕ, παρά το γεγονός η περίοδος διαμονής τους σε αυτήν δεν προβλέπεται να είναι μακροχρόνια (9)·

31.

υποστηρίζει ότι η αναγνώριση των τίτλων σπουδών και των προσόντων υπό εναρμονισμένες προϋποθέσεις αποτελεί βασικό μέσο αποφυγής του φαινομένου της «σπατάλης εγκεφάλων» (brain waste) και διασφαλίζει, κατ' επέκταση, την αποτελεσματική ενσωμάτωση των μεταναστών, καθώς και την επανενσωμάτωσή τους, στη συνέχεια, στις χώρες καταγωγής, στο πλαίσιο της κυκλικής μετανάστευσης·

32.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποστηρίξει τα συνοδευτικά μέτρα που θα ληφθούν για την απλοποίηση της διαδικασίας αναγνώρισης των τίτλων σπουδών και των προσόντων στα κράτη μέλη και να προωθήσει την άτυπη αναγνώριση των ικανοτήτων προκειμένου, μεταξύ άλλων, να διευκολυνθεί η κινητικότητα των εργαζομένων υπηκόων τρίτων χωρών στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας·

33.

εύχεται η συνεργασία με τις τρίτες χώρες με σκοπό τον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών να μην καταλήξει ποτέ στην ακύρωση του δικαιώματος που έχει κάθε άνθρωπος να εγκαταλείπει μία χώρα, συμπεριλαμβανομένης της δικής του, κυρίως, μάλιστα, όταν ζητείται από τις τρίτες χώρες να ελέγχουν τη μετανάστευση με βάση τη νομοθεσία των χωρών προορισμού·

34.

φρονεί ότι είναι απαραίτητο να πραγματοποιηθούν σημαντικότερες επενδύσεις στα προγράμματα συνεργασίας για την ανάπτυξη του τομέα της εκπαίδευσης και της υγείας, να προβλεφθεί δε η άμεση συμμετοχή σε αυτά των πανεπιστημιακών διαρθρώσεων και να διευκολυνθεί η κινητικότητα των ερευνητών και του συνόλου του ακαδημαϊκού προσωπικού·

35.

υποστηρίζει το αίτημα που υποβλήθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να υιοθετηθεί ένα ευρωμεσογειακό πρόγραμμα Erasmus και Leonardo da Vinci ως σαφές μέσο που θα ενθαρρύνει την αμφίδρομη κινητικότητα σπουδαστών και από τις δύο όχθες της Μεσογείου·

36.

εκφράζει την ευχή ότι θα ενθαρρυνθεί όντως η κινητικότητα των νέων, κυρίως μάλιστα των σπουδαστών, μέσω, μεταξύ άλλων, της απλοποίησης της χορήγησης θεωρήσεων, της επιτάχυνσης των γραφειοκρατικών διαδικασιών και της διάθεσης επαρκών χρηματοδοτικών πόρων·

37.

είναι της γνώμης ότι το πρόγραμμα Erasmus for all πρέπει να αξιοποιηθεί και να υποστηριχθεί, ταυτόχρονα με τις υπάρχουσες ορθές πρακτικές ανταλλαγής νέων, όπως το πρόγραμμα Eurodissey που προωθεί το δίκτυο της Συνέλευσης των Περιφερειών της Ευρώπης (ΣΠΕ)·

38.

θεωρεί απαραίτητο να εμβαθυνθεί περαιτέρω η ανάλυση των μεταναστευτικών πιέσεων που οφείλονται σε οικονομικές ανισορροπίες, ώστε να καταστεί δυνατό να προσδιοριστούν αποτελεσματικά μέσα αντιμετώπισής τους, όπως, π.χ., σχέδια που να διασφαλίζουν την κινητικότητα ακόμη και των ατόμων με χαμηλή επαγγελματική εξειδίκευση, τα οποία εξακολουθούν να έχουν μεγάλη ζήτηση σε ορισμένα κράτη μέλη και η περίπτωση των οποίων δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί μόνον με τη βοήθεια του μηχανισμού της κυκλικής μετανάστευσης·

39.

θεωρεί ότι η διασπορά πρέπει να συμμετέχει ακόμη και στα μέτρα προετοιμασίας της αναχώρησης, εμπλουτίζοντας τους υπάρχοντες διαδικτυακούς τόπους που διαχειρίζονται απευθείας οι ενώσεις μεταναστών, οι οποίοι παρέχουν καίριες πληροφορίες και προσφέρονται σε μία γλώσσα κατανοητή από τους πιθανούς ενδιαφερόμενους·

40.

εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι αναδεικνύεται η σημασία των μέτρων προ της αναχώρησης, για τα οποία μάλιστα είναι σκόπιμο να διατεθούν περισσότεροι χρηματοδοτικοί πόροι, φρονεί δε ότι στον τομέα αυτό πρέπει να προβλεφθεί και η σύμπραξη των ΜΚΟ που έχουν ήδη αναπτύξει δραστηριότητα στις χώρες προέλευσης των μεταναστών, καθώς και των περιφερειακών και τοπικών αρχών οι οποίες εμπλέκονται στις διαδικασίες υποδοχής και ενσωμάτωσης των μεταναστών και των οικογενειών τους·

41.

εκτιμά τις προσπάθειες που καταβάλλει η ΕΕ για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, ιδιαίτερα δε της εμπορίας ανθρώπων και της σωματεμπορίας, καθώς και για την επιβολή κυρώσεων σε εργοδότες που απασχολούν εργατικό δυναμικό που διαμένει παράνομα στις εν λόγω χώρες·

42.

φρονεί ότι είναι σημαντικό να υιοθετηθεί μία προσέγγιση καταπολέμησης της παράνομης μετανάστευσης η οποία να θεωρεί ότι οι μετανάστες μπορεί να είναι θύματα παράνομης εμπορίας ανθρώπων και, κατά συνέπεια, πρέπει να τους προστατεύει·

43.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξακολουθήσει να προωθεί τις πρωτοβουλίες ανάλυσης και αντιμετώπισης της αδήλωτης εργασίας, η οποία αποτελεί μάστιγα για την οικονομία ολόκληρης της ΕΕ και κίνητρο για την είσοδο λαθρομεταναστών, οι οποίοι καταλήγουν, με τον τρόπο αυτό, είτε αντικείμενο εργασιακής εκμετάλλευσης, είτε διεκπεραιωτές εγκληματικών κυκλωμάτων·

44.

διαπιστώνει ότι έχουν διατεθεί σημαντικοί χρηματοδοτικοί πόροι και υπέρ των μέτρων καταπολέμησης της παράνομης μετανάστευσης, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν οι έλεγχοι που διενεργεί στα σύνορα της ΕΕ ο ευρωπαϊκός οργανισμός FRΟΝΤΕΧ·

45.

τονίζει ότι είναι σημαντικό να γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα – ιδιαίτερα δε η αρχή της μη επαναπροώθησης (non-refoulement) – σε κάθε φάση του ελέγχου των συνόρων και, κατά συνέπεια, οι δραστηριότητες του FRONTEX πρέπει να υπόκεινται σε αυστηρό έλεγχο εκ μέρους των οργάνων της ΕΕ, κυρίως δε του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου·

46.

εκφράζει την ευχή ο έλεγχος να επεκταθεί και στη διεθνή συνεργασία που υπόκειται στην αρμοδιότητα του FRONTEX, ο οποίος, ακριβώς, έχει τη δυνατότητα να συνάπτει διεθνείς συμφωνίες τεχνικής φύσεως με τρίτες χώρες, το περιεχόμενο των οποίων θα πρέπει να είναι πιο ορατό, το δε πεδίο εφαρμογής τους να καθορίζεται με ακρίβεια·

47.

θεωρεί απαραίτητη την πραγματοποίηση εμπεριστατωμένων εκτιμήσεων της σχέσης κόστους/ωφέλειας όλων των υφιστάμενων μέσων, στις οποίες θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και το κόστος των διαδικασιών επαναπατρισμού (κράτηση και αναγκαστική απομάκρυνση), καθώς και το πραγματικό ύψος των πόρων που τα κράτη διαθέτουν για τον εκούσιο επαναπατρισμό έναντι του αναγκαστικού, ώστε να είναι δυνατό να συγκριθεί η αποτελεσματικότητά τους·

48.

φρονεί ότι είναι σκόπιμο να αποφευχθεί η περίπτωση αλλοδαποί οι οποίοι διαμένουν νόμιμα να καταλήγουν παράνομοι εξαιτίας ανεπαρκούς ευελιξίας των εθνικών ρυθμίσεων, με αποτέλεσμα την αύξηση του αριθμού των μεταναστών που έχουν υπερβεί τον επιτρεπόμενο χρόνο νόμιμης διαμονής (overstayers)·

49.

εύχεται τα ευρωπαϊκά όργανα και τα κράτη μέλη να εξετάσουν σοβαρά το ζήτημα της δυνατότητας εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την αναζήτηση εργασίας, περίπτωση που αναφέρεται ρητά στο άρθρο 79, παρ. 5, της ΣΛΕΕ·

50.

υποστηρίζει ότι η ύπαρξη νόμιμων διαύλων εισόδου θα πρέπει να θεωρείται ένα από τα κύρια μέσα αντιμετώπισης της παράνομης μετανάστευσης και του φαινομένου ορισμένοι μετανάστες να υπερβαίνουν τον επιτρεπόμενο χρόνο νόμιμης διαμονής (overstayers), καθώς και μέσο διασφάλισης ενός ορισμένου βαθμού αλληλεγγύης απέναντι στις χώρες από τις οποίες πηγάζουν οι μεταναστευτικές ροές·

51.

καλεί τα όργανα να ενσωματώσουν την στρατηγική που αφορά την επανεισδοχή στο πεδίο της Συνολικής Προσέγγισης, ώστε να διασφαλιστεί ότι η εν λόγω στρατηγική θα διέπεται από τις αρχές της συνεργασίας για την ανάπτυξη και δεν θα αποβεί ένα αποξενωμένο, μη συνεκτικό μέρος της·

52.

θεωρεί ότι οι συμφωνίες επανεισδοχής πρέπει να υπόκεινται σε περιοδικούς ελέγχους, ιδιαίτερα όσον αφορά την υποχρέωση της χώρας διαμετακόμισης να δέχεται την επανεισδοχή, όχι μόνον δικών της πολιτών, αλλά και αλλοδαπών που διήλθαν από αυτήν και μετέβησαν σε χώρες της ΕΕ, οι οποίοι κινδυνεύουν να καταλήξουν σε ένα είδος no man’s land, πράγμα που θα επιδείνωνε την κατάσταση στις χώρες διαμετακόμισης, με αποτέλεσμα να υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι παραβίασης των ανθρώπινων δικαιωμάτων·

53.

θεωρεί ότι η ενίσχυση των συστημάτων ασύλου των τρίτων χωρών δεν πρέπει να εκλαμβάνεται ως μέσο που καθιστά δυνατή την αποφυγή της αναγνώρισης του δικαιώματος διεθνούς προστασίας στην ΕΕ·

54.

εκτιμά το γεγονός ότι, στο πλαίσιο των προγραμμάτων περιφερειακής προστασίας, η ΕΕ ανέλαβε από κοινού δράση με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, μολονότι η προστασία που παρέχει η ΕΕ είναι ευρύτερη από αυτήν που αναγνωρίζει η σύμβαση της Γενεύης για τους πρόσφυγες, καθώς περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, και την επικουρική προστασία έναντι μεταχείρισης που αντιβαίνει προς την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών·

55.

εκφράζει την ευχή η δράση της ΕΕ να μην καταλήξει ποτέ να εμποδίσει αιτούντες άσυλο να αφήσουν τη χώρα στην οποία βρίσκονται προκειμένου να ζητήσουν προστασία σε χώρα μέλος της ΕΕ·

56.

θεωρεί απαραίτητη, κυρίως μάλιστα μετά από τη σαφή επίκριση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, την αναθεώρηση του λεγόμενου «κανονισμού του Δουβλίνου ΙΙ», ώστε να διασφαλιστεί με ικανοποιητικό τρόπο η αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών, με πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένου και του δικαιώματος διατήρησης της οικογενειακής ενότητας·

57.

παροτρύνει την Επιτροπή να συμπεριλάβει στις εταιρικές σχέσεις κινητικότητας επαρκείς ρήτρες προστασίας των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων·

58.

καλεί τα όργανα, από κοινού με τα κράτη μέλη, να αυξήσουν την αποτελεσματικότητα του συστήματος έρευνας και διάσωσης (search and rescue) στη θάλασσα, ιδιαίτερα με τη βελτίωση του συντονισμού και με τον καθορισμό κοινών κριτηρίων για τον προσδιορισμό του πλέον κατάλληλου σημείου αποβίβασης των μεταναστών που διασώζονται·

59.

ζητά από την Επιτροπή, το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να διατηρήσουν ανοικτό το διάλογο για τους τέσσερεις πυλώνες της Συνολικής Προσέγγισης, ώστε στην εφαρμογή της να μπορέσουν να συμμετάσχουν πλήρως όλοι οι δυνητικά ενδιαφερόμενοι φορείς·

60.

ζητά, πιο συγκεκριμένα, να δοθεί στις περιφερειακές και τοπικές αρχές η δυνατότητα να διαδραματίσουν μείζονα ρόλο στην εφαρμογή των μέτρων της Συνολικής Προσέγγισης, κάνοντας χρήση είτε των εν λειτουργία προγραμμάτων αποκεντρωμένης συνεργασίας, είτε των ήδη υφιστάμενων φόρουμ διαλόγου, όπως η Ευρωμεσογειακή Συνέλευση των Περιφερειακών και Τοπικών Αρχών (ARLEM) και η Διάσκεψη των Τοπικών και των Περιφερειακών Αρχών των Χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης (CORLEAP)·

61.

ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εμβαθύνει περαιτέρω τις αναλύσεις των αιτίων και των χαρακτηριστικών του φαινομένου της μετανάστευσης σε παγκόσμια κλίμακα, ώστε να καταστεί δυνατή η χάραξη αποτελεσματικών στρατηγικών για την αντιμετώπιση του φαινομένου, το οποίο απαιτεί την έκφραση αλληλεγγύης προς τις τρίτες χώρες·

62.

εκφράζει, αφενός, τη δυσαρέσκειά της για τις πολιτικές που ποινικοποιούν τη μετανάστευση και, αφετέρου, την ικανοποίησή της για τα μέτρα καταπολέμησης των εγκληματικών κυκλωμάτων των οποίων είναι θύματα οι μετανάστες·

63.

ζητά να υιοθετηθεί μία πολιτική καταπολέμησης της παράνομης μετανάστευσης η οποία δεν θα επικεντρώνεται αποκλειστικά στον έλεγχο των συνόρων και στην αναχαίτιση των μεταναστευτικών ροών στην πηγή τους, αλλά η οποία θα προβλέπει επίσης και πραγματικές δυνατότητες νόμιμης εισόδου, ακόμη και μεταναστών με χαμηλή επαγγελματική εξειδίκευση, λαμβανομένων υπόψη των ιδιαιτεροτήτων των επιμέρους κρατών μελών.