Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την έννοια του επηρεασμού του εμπορίου

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την έννοια του επηρεασμού του εμπορίου των άρθρων 101 και 102 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ)

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΩΝ ΓΡΑΜΜΩΝ;

• Το άρθρο 101 της ΣΛΕΕ [πρώην άρθρο 81 της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (ΣΕΚ)] απαγορεύει τις συμπράξεις* και τις συμπεριφορές που εμποδίζουν, περιορίζουν ή στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό (κάθετες* και οριζόντιες συμφωνίες *) με ορισμένες εξαιρέσεις (οι οποίες ορίζονται στο άρθρο 101 παράγραφος 3).
• Το άρθρο 102 της ΣΛΕΕ [πρώην άρθρο 82 της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (ΣΕΚ)] απαγορεύει τις καταχρήσεις από επιχειρήσεις με δεσπόζουσα θέση.
• Τα δύο άρθρα εφαρμόζονται μόνο όταν μπορεί να αποδειχθεί ότι οι συμφωνίες και οι πρακτικές δύνανται να επηρεάσουν αισθητά το εμπόριο μεταξύ χωρών της ΕΕ.
• Αυτές οι κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επιδιώκουν να εξηγήσουν και να καθορίσουν τη μεθοδολογία για την εφαρμογή της έννοιας του επηρεασμού του εμπορίου μεταξύ χωρών της ΕΕ όσον αφορά υποθέσεις ανταγωνισμού, αντανακλώντας έτσι τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

• Στην περίπτωση του άρθρου 101 της ΣΛΕΕ, εάν η συμφωνία μπορεί στο σύνολό της να επηρεάσει το εμπόριο μεταξύ χωρών της ΕΕ, ολόκληρη η συμφωνία υπόκειται στο δίκαιο της ΕΕ, περιλαμβανομένων των τμημάτων της τα οποία, μεμονωμένα, δεν επηρεάζουν το εμπόριο μεταξύ χωρών της ΕΕ. Στις περιπτώσεις στις οποίες οι συμβατικές σχέσεις μεταξύ των μερών καλύπτουν πολλές δραστηριότητες, οι δραστηριότητες αυτές πρέπει, για να αποτελούν μέρος της ιδίας συμφωνίας, να συνδέονται άμεσα μεταξύ τους και να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ίδιας συνολικής συμφωνίας. Σε αντίθετη περίπτωση, κάθε δραστηριότητα συνιστά χωριστή συμφωνία.
• Στην περίπτωση του άρθρου 102 της ΣΛΕΕ, η κατάχρηση είναι εκείνη που πρέπει να επηρεάζει το εμπόριο μεταξύ χωρών της ΕΕ. Μια συμπεριφορά που εντάσσεται στη γενικότερη στρατηγική της δεσπόζουσας επιχείρησης πρέπει να εκτιμάται ως προς το συνολικό της αποτέλεσμα. Εάν, κατά την επιδίωξη του ίδιου σκοπού (για παράδειγμα επιδίωξη παραγκωνισμού ή αποκλεισμού των ανταγωνιστών), η δεσπόζουσα επιχείρηση υιοθετεί διάφορες πρακτικές, το άρθρο 102 της ΣΛΕΕ εφαρμόζεται σε όλες τις πρακτικές που εντάσσονται στη γενική αυτή στρατηγική εάν μία τουλάχιστον από τις εν λόγω πρακτικές είναι ικανή να επηρεάσει το εμπόριο μεταξύ χωρών της ΕΕ.
• Οι κατευθυντήριες γραμμές εστιάζουν σε 3 κύριες πτυχές και επιδιώκουν να αποσαφηνίσουν:
  • την έννοια του εμπορίου μεταξύ χωρών της ΕΕ, η οποία δεν περιορίζεται στις παραδοσιακές διασυνοριακές ανταλλαγές αγαθών και υπηρεσιών. Είναι ευρύτερη έννοια που καλύπτει όλες τις διασυνοριακές οικονομικές δραστηριότητες*. Η έννοια συνεπάγεται την ύπαρξη συνεπειών στις διασυνοριακές οικονομικές δραστηριότητες μεταξύ 2 τουλάχιστον (μερών των) χωρών της ΕΕ·
  • την έννοια των λέξεων «δύνανται να επηρεάσουν», η οποία ορίζει τη φύση της απαιτούμενης επίδρασης στο εμπόριο μεταξύ χωρών της ΕΕ. Σύμφωνα με το πάγιο κριτήριο που ανέπτυξε το Δικαστήριο, πρέπει να είναι δυνατόν να πιθανολογηθεί σε επαρκή βαθμό, βάσει συνόλου νομικών και πραγματικών στοιχείων, ότι η συμφωνία ή πρακτική δύναται να ασκήσει έμμεση ή άμεση, πραγματική ή δυνητική, επίδραση στα εμπορικά ρεύματα μεταξύ χωρών της ΕΕ. Στις περιπτώσεις στις οποίες είναι πιθανό η συμφωνία ή η πρακτική να επηρεάσει την ανταγωνιστική διάρθρωση στο εσωτερικό της ΕΕ, εφαρμόζεται το δίκαιο της ΕΕ·
  • την έννοια του «αισθητού επηρεασμού»: το κριτήριο του επηρεασμού του εμπορίου εμπεριέχει ένα ποσοτικό στοιχείο, το οποίο περιορίζει το πεδίο του δικαίου της ΕΕ στις συμφωνίες και πρακτικές που δύνανται να έχουν επιδράσεις ορισμένης έκτασης. Ο αισθητός χαρακτήρας του επηρεασμού μπορεί ιδίως να εκτιμηθεί κατ’ αναφορά προς τη θέση και τη σημασία των μερών στην αγορά των σχετικών προϊόντων. Η εκτίμηση αυτή εξαρτάται από τις περιστάσεις κάθε μεμονωμένης περίπτωσης, και ιδίως από τη φύση της συμφωνίας ή πρακτικής, από τη φύση των καλυπτόμενων προϊόντων και από τη θέση των ενδιαφερόμενων επιχειρήσεων στην αγορά.
• Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι συμφωνίες δεν δύνανται, καταρχήν, να επηρεάσουν αισθητά το εμπόριο μεταξύ χωρών της ΕΕ εάν πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες 2 προϋποθέσεις:
  • το συνολικό μερίδιο αγοράς των μερών στη σχετική αγορά της ΕΕ δεν υπερβαίνει το 5 %· και
  • στην περίπτωση των οριζόντιων συμφωνιών, ο συνολικός ετήσιος κύκλος εργασιών που πραγματοποιούν οι επιχειρήσεις στα σχετικά προϊόντα δεν υπερβαίνει τα 40 εκατομμύρια ευρώ. Στην περίπτωση των οριζόντιων συμφωνιών, ο συνολικός κύκλος εργασιών που πραγματοποιεί ο προμηθευτής στα σχετικά προϊόντα δεν υπερβαίνει τα 40 εκατομμύρια ευρώ.
• Οι κατευθυντήριες γραμμές περιλαμβάνουν ανάλυση των διάφορων μορφών συμφωνιών και πρακτικών, υποδεικνύοντας τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να εφαρμόζεται στην πράξη η έννοια της επίδρασης στο εμπόριο.
• Το κριτήριο του επηρεασμού του εμπορίου είναι αυτόνομο κριτήριο που οριοθετεί το πεδίο εφαρμογής της νομοθεσίας της ΕΕ. Πρέπει να εκτιμάται χωριστά σε κάθε περίπτωση και υπόκειται σε χωριστή εκτίμηση από εκείνη του περιορισμού του ανταγωνισμού.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ;

Οι κατευθυντήριες γραμμές εφαρμόζονται από τις 27 Απριλίου 2004.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Δείτε επίσης:

• Αντιµονοπωλιακή νομοθεσία — Επισκόπηση (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Ανακοίνωση της Επιτροπής — Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την έννοια του επηρεασμού του εμπορίου των άρθρων 81 και 82 της Συνθήκης (EE C 101 της 27.4.2004, σ. 81-96)

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο — Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VII — Κοινοί κανόνες για τον ανταγωνισμό, τη φορολογία και την προσέγγιση των νομοθεσιών — Κεφάλαιο 1 — Κανόνες ανταγωνισμού — Τμήμα 1 — Κανόνες εφαρμοστέοι επί των επιχειρήσεων — Άρθρο 101 (πρώην άρθρο 81 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 88-89)

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο — Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VII — Κοινοί κανόνες για τον ανταγωνισμό, τη φορολογία και την προσέγγιση των νομοθεσιών — Κεφάλαιο 1 — Κανόνες ανταγωνισμού — Τμήμα 1 — Κανόνες εφαρμοστέοι επί των επιχειρήσεων — Άρθρο 102 (πρώην άρθρο 82 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 89)

Κανονισμός (EΚ) αριθ. 1/2003 του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2002, για την εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού που προβλέπονται στα άρθρα 81 και 82 της συνθήκης (ΕΕ L 1 της 4.1.2003, σ. 1-25)

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1/2003 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη έκδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

τελευταία ενημέρωση 29.05.2020