Staatssteun — Richtsnoeren voor staatssteun aan luchthavens en luchtvaartmaatschappijen

SAMENVATTING VAN:

Mededeling van de Commissie — Richtsnoeren 2014 voor staatssteun aan luchthavens en luchtvaartmaatschappijen

Mededeling van de Commissie tot verlenging van de specifieke regeling voor exploitatiesteun aan luchthavens met maximaal 700 000 passagiers per jaar als bedoeld in de richtsnoeren voor staatssteun aan luchthavens en luchtvaartmaatschappijen (2018)

Mededeling van de Commissie tot verlenging van de overgangsperiode die is vastgesteld in de richtsnoeren voor staatssteun aan luchthavens en luchtvaartmaatschappijen wat betreft regionale luchthavens (2023)

WAT IS HET DOEL VAN DE MEDEDELINGEN?

In de mededeling uit 2014 van de Europese Commissie staan algemene beginselen en verenigbaarheidsvoorwaarden voor staatssteun aan luchthavens en luchtvaartmaatschappijen in de Europese Unie (EU). Deze richtsnoeren moeten zorgen voor goede verbindingen tussen regio’s en de mobiliteit van EU-burgers en moeten verstoringen van de mededinging op de interne markt van de EU tot een minimum beperken.
In 2018 heeft de Commissie besloten de beoordeling van de specifieke regeling voor luchthavens met minder dan 700 000 passagiers per jaar uit te stellen en heeft zij een mededeling gepubliceerd waarin de duur van deze specifieke regeling is aangepast aan de overgangsperiode voor regionale luchthavens met meer dan 700 000 passagiers per jaar.
Sinds de goedkeuring van de richtsnoeren en de mededeling van 2018 heeft de luchtvaartsector te maken gehad met een grote crisis als gevolg van de COVID-19-pandemie en de agressie van Rusland tegen Oekraïne. Met de mededeling van 2023 wordt de overgangsperiode in de richtsnoeren van 2014 voor staatssteun aan luchthavens en luchtvaartmaatschappijen wat betreft regionale luchthavens verlengd. De specifieke regeling die van toepassing is op luchthavens met minder dan 700 000 passagiers wordt dienovereenkomstig verlengd.

KERNPUNTEN

Richtsnoeren 2014

Met de richtsnoeren wordt een regelgevingskader geïntroduceerd dat bepaalt dat exploitatiesteun aan luchthavens voor een overgangsperiode van tien jaar verenigbaar is met de interne markt.
Ook bevatten ze voorwaarden waaronder investeringssteun aan luchthavens en luchtvaartmaatschappijen verenigbaar is met de interne markt.
Ze zijn opgesteld als onderdeel van het programma inzake de modernisering van het staatssteunbeleid.

De belangrijkste kenmerken van de richtsnoeren zijn:

ze stellen duidelijke regels vast voor de beoordeling van overeenkomsten tussen luchthavens en luchtvaartmaatschappijen, zodat ze geen steun bevatten en bijdragen aan de winstgevendheid van de betrokken luchthavens;
ze staan staatssteun toe voor investeringen in de luchthaveninfrastructuur als er een reële vervoersbehoefte bestaat. De maximaal toegestane steun wordt bepaald aan de hand van de grootte van een luchthaven om een juiste mix van openbare en particuliere investeringen te waarborgen. Er zijn dus meer mogelijkheden om steun te verlenen aan kleinere luchthavens dan aan grotere luchthavens.
ze staan onder bepaalde voorwaarden exploitatiesteun toe aan regionale luchthavens (met minder dan 3 miljoen passagiers per jaar) gedurende een overgangsperiode van tien jaar, om de luchthavens de tijd te geven hun bedrijfsmodel aan te passen en voor het einde van de overgangsperiode in april 2024 winstgevend te worden (een datum die vervolgens is verlengd, zie hieronder).
een hogere steunintensiteit voor luchthavens met een jaarlijkse passagiersstroom van maximaal 700 000 passagiers die meer moeilijkheden kunnen ondervinden bij het bereiken van een volledige kostendekking gedurende de overgangsperiode van tien jaar; de richtsnoeren voorzien daarom in een specifieke regeling voor dergelijke luchthavens gedurende een aanvankelijke periode van vijf jaar tot 3 april 2019 (een datum die vervolgens is verlengd, zie hieronder).
ze staan aanloopsteun van maximaal drie jaar aan luchtvaartmaatschappijen toe om nieuwe routes te openen vanaf luchthavens met maximaal 3 miljoen passagiers per jaar. Luchtvaartmaatschappijen moeten ofwel een ondernemingsplan overleggen waaruit de levensvatbaarheid van de route in de toekomst blijkt, ofwel toezeggen om de route te blijven exploiteren na de periode die door de steun werd gedekt.

In de richtsnoeren werd vastgesteld dat de Commissie de richtsnoeren voor 4 april 2020 algemeen moest evalueren, met inbegrip van de regels voor exploitatiesteun aan luchthavens.

Mededeling van 2018

In 2018 heeft de Commissie besloten de evaluatie van de specifieke regeling voor de toekenning van exploitatiesteun aan luchthavens met maximaal 700 000 passagiers per jaar uit te stellen. Zij heeft een mededeling gepubliceerd tot verlenging van de bestaande regels om te zorgen voor continuïteit en rechtszekerheid bij de behandeling van dit soort steun tot 3 april 2024, waardoor de duur van deze specifieke regeling wordt aangepast aan de overgangsperiode die van toepassing is op regionale luchthavens met meer dan 700 000 passagiers per jaar.

Mededeling van 2023

Omdat de luchtvaartindustrie wordt getroffen door de crisis als gevolg van de COVID-19-pandemie en het effect van de oorlog van Rusland tegen Oekraïne, die beide de winstgevendheid van kleinere en regionale luchthavens hebben aangetast, heeft de Commissie in 2023 een nieuwe mededeling aangenomen. Om te voorkomen dat regionale luchthavens worden gesloten en dat de bereikbaarheid daardoor negatief wordt beïnvloed, wordt de overgangsperiode waarin EU-lidstaten steun kunnen toekennen om de exploitatiekosten van deze luchthavens te dekken, verlengd tot 4 april 2027. Ook wordt de regeling, die een hogere steunintensiteit voor luchthavens met maximaal 700 000 passagiers per jaar mogelijk maakt, verlengd tot 4 april 2027.

VANAF WANNEER ZIJN DE RICHTSNOEREN VAN TOEPASSING?

De richtsnoeren zijn sinds 4 april 2014 van toepassing.

ACHTERGROND

Kijk voor meer informatie op:

Staatssteun: Commissie keurt nieuwe richtsnoeren goed voor staatssteun aan luchthavens en luchtvaartmaatschappijen — perscommuniqué (Europese Commissie).
Staatssteun: Commissie verlengt EU-regels voor staatssteun en start evaluatie — perscommuniqué (Europese Commissie).
Staatssteun: Commissie verlengt de mogelijkheid om exploitatiesteun te verlenen aan bepaalde regionale luchthavens — perscommuniqué (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Mededeling van de Commissie — Richtsnoeren voor staatssteun aan luchthavens en luchtvaartmaatschappijen (PB C 99, 4.4.2014, blz. 3-34).

Achtereenvolgende wijzigingen van de mededeling werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Mededeling van de Commissie betreffende de verlenging van de specifieke regeling voor exploitatiesteun aan luchthavens met maximaal 700 000 passagiers per jaar als bedoeld in de richtsnoeren voor staatssteun aan luchthavens en luchtvaartmaatschappijen (PB C 456,18.12.2018, blz. 27-28).

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie — Derde deel — Het beleid en intern optreden van de Unie — Titel VII — Gemeenschappelijke regels betreffende de mededinging, de belastingen en de onderlinge aanpassing van de wetgevingen — Hoofdstuk 1 — Regels betreffende de mededinging — Tweede afdeling — Steunmaatregelen van de staten — Artikel 107 (oud artikel 87 VEG) (PB C 202, 7.6.2016, blz. 91-92).

Verordening (EG) nr. 1008/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 24 september 2008 inzake gemeenschappelijke regels voor de exploitatie van luchtdiensten in de Gemeenschap (Herziening) (PB L 293, 31.10.2008, blz. 3-20).

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 10.10.2023

Top