Richtsnoeren voor staatssteun aan breedbandnetwerken

 

SAMENVATTING VAN:

Mededeling — Richtsnoeren voor staatssteun aan breedbandnetwerken

WAT IS HET DOEL VAN DE RICHTSNOEREN?

Ze bieden aanwijzingen over hoe de Europese Commissie de staatssteunregels van de Europese Unie (EU) zal toepassen bij de beoordeling van de steun die EU-lidstaten verlenen om de uitrol en benutting van breedbandnetwerken te ondersteunen.

Deze regels zijn opgenomen in artikel 107, lid 2, sub a en lid 3, sub c van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.

KERNPUNTEN

In de richtsnoeren wordt onderscheid gemaakt tussen, en zijn specifieke verenigbaarheidsvoorwaarden van toepassing bij de beoordeling van steun voor:

• vaste toegangsnetwerken;
• mobiele toegangsnetwerken; en
• backhaulnetwerken (noodzakelijk voor zowel vaste als mobiele netwerken).

De Commissie houdt bij het uitvoeren van beoordelingen van de verenigbaarheid op grond van artikel 107, lid 3, sub c rekening met de volgende factoren.

• De bijdrage aan de economische ontwikkeling van bepaalde activiteiten of gebieden, in het bijzonder:
  • de economische activiteit zoals vastgesteld door de lidstaat;
  • stimulerend effect — de begunstigde moet iets doen wat hij anders niet zou hebben gedaan;
  • eerbiediging van het EU-recht — de maatregel moet in overeenstemming zijn met EU-wetgeving.
• Het evenwicht tussen het positieve en het negatieve effect van de steun op de interne markt, met name of de steun:
  • positief is, d.w.z. bijdraagt aan het verkleinen van de digitale kloof of sociale of regionale ongelijkheid, terwijl de risico’s op verdringing van particuliere investeringen worden beperkt;
  • noodzakelijk is, d.w.z. leidt tot duidelijke voordelen of een oplossing voor marktfalen, vastgesteld door middel van openbare raadpleging en kartering van doelgebieden waar particuliere investeringen tekortschieten, zoals afgelegen gebieden of gebieden met een lage bevolkingsdichtheid (bijlage I beschrijft beste praktijken);
  • passend is, d.w.z. geschikter is dan administratieve of regelgevingsmaatregelen, en een aanzienlijke verbetering waarborgen ten opzichte van de bestaande situatie;
  • evenredig is en beperkt is tot het noodzakelijke minimum, d.w.z. dezelfde gedragsverandering kon niet worden bereikt met minder steun en minder verstoringen. De steun wordt verleend via een concurrerende selectieprocedure, zorgt voor technologische neutraliteit, maakt gebruik van bestaande infrastructuur, zorgt voor concurrentie door middel van voorwaarden voor wholesaletoegang; voorziet in adequate terugvorderingsmechanismen en zorgt voor een boekhoudkundige scheiding;
  • transparant is, d.w.z. de lidstaten, belanghebbenden, het publiek en de Commissie, kunnen toegang krijgen tot de gegevens ervan.

Lidstaten:

• worden aangemoedigd om nationale regelgevende instanties te betrekken bij het ontwerp, de uitvoering en de monitoring van de maatregelen;
• moeten de nationale regelgevende instanties raadplegen over wholesaletoegangsproducten, -voorwaarden en -prijsstelling, en over bestaande infrastructuur;
• kunnen de nationale mededingingsautoriteiten raadplegen;
• kunnen centra oprichten zoals adviesbureaus voor breedband om overheidsinstanties te helpen bij het uitwerken van overheidssteun voor breedbandnetwerken.

Transparantieregels vereisen dat lidstaten:

• de volgende informatie bekendmaken op de website van de Commissie inzake transparantie over steunverlening of op hun nationale of regionale websites:
  • de volledige tekst van het besluit inzake de steunregeling,
  • gegevens over elke individuele verlening van meer dan 100 000 EUR (bijlage II);
• zorgen voor gemakkelijke toegang tot informatie op hun uitgebreide website over staatssteun en deze gedurende ten minste tien jaar beschikbaar stellen;
• jaarlijks bij de Commissie verslagen indienen over elke door hen goedgekeurde steunmaatregel en tweejaarlijks over hun voornaamste kenmerken (bijlage III).

Op grond van de transparantieregels moet de Commissie op haar website links naar nationale en regionale maatregelen publiceren.

Bijlage IV bevat een lijst met vier standaard investeringsmodellen: gap funding, steun in natura, directe investeringen en concessiehouder.

De Commissie kan een onafhankelijke deskundige verplichten de steunregelingen na de implementatie ervan te beoordelen om zeker te stellen dat deze de mededinging of het handelsverkeer niet hebben verstoord. Evaluaties zijn verplicht voor regelingen met nieuwe kenmerken of waarbij de steun binnen één jaar meer dan 150 miljoen EUR of in totaal 750 miljoen EUR bedraagt.

De richtsnoeren vervangen de richtsnoeren uit 2013 (zie de samenvatting).

VANAF WANNEER ZIJN DE RICHTSNOEREN VAN TOEPASSING?

Deze zijn van toepassing sinds 1 februari 2023.

ACHTERGROND

Connectiviteit is een fundamentele bouwsteen van de digitalisering. Ze is van essentieel belang voor economische groei, innovatie en sociale en territoriale samenhang.

De nieuwe regels dragen bij aan de strategische doelstellingen van de EU om tegen het einde van het decennium te zorgen voor gigabit-connectiviteit voor iedereen en 5G-dekking overal in de EU. Om dit te bereiken, zijn — met name particuliere — investeringen nodig. Dit kan worden aangevuld met overheidsmiddelen.

De regels weerspiegelen de prioriteiten die zijn vastgesteld in de mededeling over de gigabit-samenleving, de mededeling over de vormgeving van de digitale toekomst van Europa, de mededeling over het digitaal kompas en het beleidsprogramma voor het digitale decennium tot 2030 (zie de samenvatting).

Om te voorkomen dat staatssteun de handel of de interne markt verstoort, wordt dit verboden door artikel 107, lid 1. Uitzonderingen zijn opgenomen in artikel 107, lid 2 en lid 3, en in de algemene groepsvrijstellingsverordening (Verordening (EU) nr. 651/2014 — zie de samenvatting).

Kijk voor meer informatie op:

• Staatssteun: Commissie keurt herziene staatssteunregels voor breedbandnetwerken goed — persbericht (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Mededeling van de Commissie — Richtsnoeren voor staatssteun aan breedbandnetwerken (PB C 36 van 31.1.2023, blz. 1-42).

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Besluit (EU) 2022/2481 van het Europees Parlement en de Raad van 14 december 2022 tot vaststelling van het beleidsprogramma voor het digitale decennium tot 2030 (PB L 323 van 19.12.2022, blz. 4-26).

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s — Digitaal kompas 2030: de Europese aanpak voor het digitale decennium (COM(2021) 118 final van 9.3.2021).

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s — De digitale toekomst van Europa vormgeven (COM(2020) 67 final van 19.2.2020).

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s — Connectiviteit voor een competitieve digitale eengemaakte markt — Naar een Europese gigabitmaatschappij (COM(2016) 587 final van 14.9.2016).

Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie — Derde deel: Het beleid en intern optreden van de Unie — Titel VII: Gemeenschappelijke regels betreffende de mededinging, de belastingen en de onderlinge aanpassing van de wetgeving — Hoofdstuk 1: Regels betreffende de mededinging — Sectie 1: Op ondernemingen toepasselijke mededingingsregels — Artikel 106 (oud artikel 86 VEG) (PB C 202 van 7.6.2016, blz. 90-91).

Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie — Derde deel — Het beleid en intern optreden van de Unie — Titel VII — Gemeenschappelijke regels betreffende de mededinging, de belastingen en de onderlinge aanpassing van de wetgevingen — Hoofdstuk 1 — Regels betreffende de mededinging — Tweede afdeling — Steunmaatregelen van de staten — Artikel 107 (oud artikel 87 VEG) ) (PB C 202 van 7.6.2016, blz. 91-92).

Verordening (EU) nr. 651/2014 van de Commissie van 17 juni 2014 waarbij bepaalde categorieën steun op grond van de artikelen 107 en 108 van het Verdrag met de interne markt verenigbaar worden verklaard (PB L 187 van 26.6.2014, blz. 1-78).

Achtereenvolgende wijzigingen aan Verordening (EU) nr. 651/2014 zijn in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Laatste bijwerking 15.03.2023