2.10.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 296/1

—

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1638/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 2006 r. określające przepisy ogólne w sprawie utworzenia Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa (1),

—

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1717/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 listopada 2006 r. ustanawiające Instrument na rzecz Stabilności (2),

—

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1889/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie ustanowienia instrumentu finansowego na rzecz wspierania demokracji i praw człowieka na świecie (3),

—

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. ustanawiające instrument finansowania współpracy na rzecz rozwoju (4),

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) 1257/96 z dnia 20 czerwca 1996 r. dotyczące pomocy humanitarnej (5),

—

uwzględniając Umowę o partnerstwie między członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku z jednej strony, a Wspólnotą Europejską i jej Państwami Członkowskimi, z drugiej strony, podpisaną w Kotonu dnia 23 czerwca 2000 r. (6),

—

uwzględniając decyzję Rady 2010/427/UE z dnia 26 lipca 2010 r. określającą organizację i zasady funkcjonowania Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) (7),

—

uwzględniając Międzynarodową konwencję ONZ w sprawie ochrony praw wszystkich pracowników migrujących i członków ich rodzin, przyjętą w dniu 18 grudnia 1990 r.,

—

uwzględniając Konwencję genewską z dnia 28 lipca 1951 r. oraz protokół z dnia 31 stycznia 1967 r. w sprawie statusu uchodźców,

—

uwzględniając globalne podejście do kwestii migracji przyjęte przez Radę w dniu 13 grudnia 2005 r., które określa zewnętrzny wymiar polityki migracyjnej i jej trzy główne priorytety, mianowicie promowanie legalnej migracji, walka z nielegalną migracją i zwiększenie powiązań między migracją a rozwojem,

—

uwzględniając Europejski pakt o imigracji i azylu, przyjęty przez Radę w październiku 2008 r., pierwsze sprawozdanie roczne Komisji na temat migracji i azylu za 2009 r. (COM(2010)0214) oraz konkluzje Rady z dnia 3 czerwca 2010 r. w sprawie kontynuacji Europejskiego paktu o imigracji i azylu,

—

uwzględniając wspólną deklarację Afryki i UE w sprawie migracji i rozwoju, podpisaną w Sirte w dniu 23 listopada 2006 r., w której podkreślono konieczność zobowiązania się państw Afryki i państw członkowskich UE do współpracy między krajami pochodzenia, tranzytu i przeznaczenia z myślą o lepszym zarządzaniu migracją przy uwzględnieniu jej powiązania z rozwojem,

—

uwzględniając konkluzje z posiedzenia Rady Europejskiej dotyczącego nielegalnej imigracji, które odbyło się w dniach 18 i 19 czerwca 2009 r.,

—

uwzględniając program sztokholmski na lata 2010-2014, Europejski pakt o imigracji i azylu oraz plan działań Komisji służący realizacji programu sztokholmskiego (COM(2010)0171),

—

uwzględniając sprawozdanie Wysokiego Przedstawiciela i Komisji z dnia 14 marca 2008 r. w sprawie zmiany klimatu i bezpieczeństwa międzynarodowego, odnośne zalecenia z dnia 18 grudnia 2008 r. oraz konkluzje Rady z dnia 8 grudnia 2009 r.,

—

uwzględniając wspólną deklarację z konferencji ministerialnej „Zawieranie porozumień partnerskich na rzecz migracji”, która odbyła się w Pradze w dniach 27 i 28 kwietnia 2009 r.,

—

uwzględniając Konwencję Organizacji Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej (z grudnia 2000 r.) oraz dołączone do niej protokoły,

—

uwzględniając porozumienie dotyczące programu współpracy w sprawie migracji między UE a Libią, podpisane w dniu 4 października 2010 r. w Trypolisie przez komisarz C. Malmström i komisarza Š. Füle, a w imieniu Libii przez Moussę Koussę, sekretarza Generalnego Komitetu Ludowego ds. zagranicznych i współpracy międzynarodowej oraz Yunisa El-Obeidiego, sekretarza Generalnego Komitetu Ludowego ds. bezpieczeństwa publicznego,

—

uwzględniając zalecenie dla Rady z dnia 20 stycznia 2011 r. w sprawie negocjacji umowy ramowej UE-Libia (8),

—

uwzględniając deklarację z Trypolisu wydaną na 3. szczycie UE-Afryka, który odbył się w Trypolisie w Libii w dniach 29-30 listopada 2010 r.,

—

uwzględniając przemówienie wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Catherine Ashton w Radzie Bezpieczeństwa ONZ w dniu 4 maja 2010 r., w którym podkreśliła konieczność kompleksowego podejścia do zarządzania kryzysem i budowania pokoju, oraz uwypukliła oczywiste powiązania między bezpieczeństwem, rozwojem i prawami człowieka,

—

uwzględniając dyrektywę Rady 2009/50/WE z dnia 25 maja 2009 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu podjęcia pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji (dyrektywa w sprawie niebieskiej karty) (9),

—

uwzględniając wspólną deklarację przyjętą podczas odbywającego się w Pradze w dniu 7 maja 2009 r. szczytu Partnerstwa Wschodniego, który zainaugurował Partnerstwo Wschodnie,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 września 2010 r. w sprawie ograniczania ubóstwa i tworzenia miejsc pracy w krajach rozwijających się: dalsze działania (10), w szczególności jej ust. 71, 72 i 73,

—

uwzględniając rezolucję z dnia 16 grudnia 2010 r. w sprawie erytrejskich uchodźców przetrzymywanych w charakterze zakładników na półwyspie Synaj (11),

—

uwzględniając konkluzje prezydencji z konferencji zatytułowanej „W kierunku wielodyscyplinarnego podejścia do zapobiegania handlowi ludźmi, ścigania handlarzy oraz ochrony ofiar”, która odbyła się w dniu 27 stycznia 2011 r.,

—

uwzględniając art. 80 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), który stanowi, że „polityki dotyczące kontroli granicznych, azylu i imigracji podlegają zasadzie solidarności i sprawiedliwego podziału odpowiedzialności między państwami członkowskimi, w tym również na płaszczyźnie finansowej, oraz że akty Unii przyjęte na podstawie niniejszego rozdziału zawierają, w każdym niezbędnym przypadku, odpowiednie środki w celu zastosowania tej zasady”,

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz opinie Komisji Rozwoju i Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A7–0075/2011),

A.

mając na uwadze, że brak stabilności politycznej, społecznej i gospodarczej, brak bezpieczeństwa, represje polityczne oraz autorytarne reżimy są główną siłą napędową dla migracji, pozbawiając dotknięte nimi społeczności realnych perspektyw lokalnych i dochodów, a co za tym idzie prawa do dokonania wyboru czy migrować, czy nie, co powoduje stałe zagrożenie ich życia i pozostawia im jedyną opcję w postaci migracji; mając na uwadze, że zmiana klimatu i zniszczenie środowiska naturalnego stanowią coraz częstszą przyczynę migracji,

B.

mając na uwadze, że migracja wynikająca z braku stabilności jest w szczególności następstwem wojny i konfliktów zbrojnych, lub zagrożenia nimi, naruszeń praw człowieka (włącznie z prześladowaniami lub ograniczaniem praw przeciwników politycznych, mniejszości, w tym mniejszości religijnych, etnicznych i seksualnych oraz grup w niekorzystnej sytuacji), klęsk żywiołowych i katastrof powodowanych działalnością człowieka, a także brakiem realnych perspektyw ekonomicznych i stabilnej struktury dla demokracji i dobrego rządzenia oraz respektowania i wspierania praw obywatelskich, politycznych, kulturalnych, gospodarczych i społecznych,

C.

mając na uwadze, że migracja jako zjawisko światowe i występujące nie od dziś nie tylko przyczyniła się do wymiany poglądów, lecz również zrodziła wyzwanie integracji imigrantów ze społeczeństwem przyjmującym, a zatem przyczyniła się zarówno do kulturowego i ekonomicznego wzbogacenia się Unii Europejskiej, jak i pojawienia się problematyki związanej z włączeniem społecznym i przystosowaniem oraz, że UE potrzebuje znaczącej, lecz podlegającej kontroli imigracji w celu wspierania starzejącego się społeczeństwa i stawienia czoła innym wyzwaniom społecznym i gospodarczym,

D.

mając na uwadze, że dawne strumienie migracji zmieniały kierunek zależnie od tego, gdzie stosowany był większy nacisk, ale nigdy nie ustały, a także mając na uwadze, że nie można zatrzymać migracji a jej skala i złożoność będzie się prawdopodobnie zmieniać w kolejnych dziesięcioleciach oraz że trzeba jej stawić czoła, aby zapobiegać ludzkiemu cierpieniu,

E.

mając na uwadze, że migracja legalna jest procesem stanowiącym optymalne rozwiązanie dla osób pragnących opuścić swój kraj pochodzenia oraz dla kraju przyjmującego,

F.

mając na uwadze, że ruchy migracyjne wynikające z braku stabilności i przyjmujące postać nielegalnej imigracji wywierają większą presję na państwa członkowskie położone na zewnętrznych granicach UE,

G.

mając na uwadze, że Konwencja ONZ o ochronie praw wszystkich pracowników-migrantów i członków ich rodzin nie została dotychczas ratyfikowana przez żadne państwo członkowskie; mając na uwadze, że stanowi ona najszersze międzynarodowe ramy prawne służące ochronie praw pracowników-migrantów i członków ich rodzin oraz że nakierowuje ona państwa członkowskie na działania, których podjęcie zapewniałoby ochronę praw migrantów przy opracowywaniu i realizowaniu polityki w zakresie migracji siły roboczej,

H.

mając na uwadze fakt, że brak stabilności ma szczególnie silny wpływ na młodsze pokolenia, kobiety i mniejszości lub grupy w niekorzystnej sytuacji, które są pozostawione bez perspektyw na zatrudnienie i mogą łatwiej stać się ofiarami przemocy, radykalizacji i rekrutacji przez grupy terrorystyczne,

I.

mając na uwadze, że zmiana klimatu łączy się z niedoborem wody i żywności, wylesianiem i degradacją gleby i coraz częściej wskazywana jest jako główne zagrożenie dla międzynarodowego bezpieczeństwa i stabilności,

J.

mając na uwadze, że ludzie zmuszeni do opuszczenia domostw w wyniku poważnych klęsk wywołanych zmianą klimatu potrzebują pomocy i ochrony; mając jednak na uwadze, że obowiązujące prawo dotyczące uchodźców nie uznaje prawa „uchodźców klimatycznych” do międzynarodowej ochrony,

K.

mając na uwadze, że w niektórych regionach najbardziej dotkniętych zmianami klimatycznymi i wynikającą z nich utratą różnorodności biologicznej, takich jak Sahel, migracja stała się jedyną formą dostosowania się do zmieniającego się klimatu,

L.

mając na uwadze, że niektórzy migranci mogą być również osobami ubiegającymi się o azyl i mogą potencjalnie otrzymać status oficjalnie uznanych uchodźców,

M.

mając na uwadze, że wykorzystywanie nielegalnej migracji nie tylko naraża na poważne ryzyko życie migrantów, ale często wiąże się również z najgorszymi naruszeniami praw człowieka, włącznie z pracą niewolniczą, wykorzystywaniem seksualnym, znęcaniem się nad dziećmi i przemocą związaną z płcią a także mając na uwadze, że działania UE zmierzające do zapobiegania takim naruszeniom i do chronienia migrantów (w tym nielegalnych migrantów) w trudnych sytuacjach należy nasilić w celu zwiększenia ich skuteczności,

N.

mając na uwadze, że przemyt migrantów dotyka niemal wszystkich krajów na świecie; mając na uwadze, że wykorzystywanie nielegalnej migracji, stanowiące niestety lukratywną działalność handlową zorganizowanych grup przestępczych, może wiązać się również z przemytem broni i handlem ludźmi oraz narkotykami; mając na uwadze, że wykorzystywanie nielegalnej migracji może być jednym ze źródeł finansowania ugrupowań radykalnych i terrorystycznych oraz że naraża ludzi na stanie się ofiarami organizacji przestępczych i sieci ekstremistów,

O.

mając na uwadze, że polityki UE powinny zwracać szczególną uwagę na migrantów znajdujących się w najtrudniejszym położeniu, w szczególności osoby małoletnie pozbawione opieki,

P.

mając na uwadze, że nielegalna migracja ma wpływ na zarządzanie migracją i zdolność do integracji migrantów zarówno w krajach przyjmujących, jak i tranzytowych; mając na uwadze, że w niektórych przypadkach, w odniesieniu do krajów tranzytowych, może to zaszkodzić perspektywom stabilności i rozwoju lokalnych rynków pracy i spowodować większą niestabilność,

Q.

mając na uwadze, że spodziewany wzrost demograficzny zarówno w krajach pochodzenia, jak i tranzytowych – zwłaszcza w krajach Maghrebu i Maszreku oraz w całej Afryce Północnej – może negatywnie wpłynąć na perspektywy wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy, co tylko pogorszyłoby sytuację społeczno-gospodarczą w tych krajach jeśli nie zostaną podjęte niezbędne decyzje polityczne i gospodarcze; mając na uwadze, że wobec braku zasad demokracji czynniki te doprowadzą do napięć wewnętrznych i braku stabilności, jak pokazały niedawne demonstracje w Tunezji, Algierii, Egipcie i szeregu innych krajów świata arabskiego, co w konsekwencji doprowadzi do wzrostu przepływów migracyjnych i dodatkowo obciąży zdolność krajów przyjmujących do integracji migrantów,

R.

mając na uwadze, że w świetle obecnych trendów demograficznych UE musi pilnie zastanowić się nad tym, w jakim stopniu chce w nadchodzących latach otworzyć swoje granice na przepływy migracyjne z krajów pochodzenia i tranzytu w celu zrównoważenia ich wewnętrznego wzrostu demograficznego i wynikających z tego napięć społecznych, pomagając im w ten sposób utrzymać wewnętrzną stabilność, a także ile musi zainwestować w odnowioną agendę ekonomiczną dla tych krajów, w tym agendę skupiającą się na inwestycjach i tworzeniu miejsc pracy,

S.

mając na uwadze, że należy przyjąć środki na rzecz uniknięcia nowej fali rasizmu i ksenofobii w krajach przyjmujących i tranzytowych,

T.

mając na uwadze, że migracja do UE jest jedynie częścią o wiele szerszego zjawiska migracyjnego obejmującego szlak południe-północ i południe-południe; mając na uwadze, że bliskość geograficzna UE z krajami objętymi europejską polityką sąsiedztwa (EPS), a jednocześnie wyraźna różnica w standardach jeżeli chodzi o prawa dotyczące migracji w niektórych krajach objętych EPS i krajach UE może stanowić konkurencyjną przewagę na korzyść tych krajów, umacniając ich pozycję jako krajów tranzytowych i ograniczając ich narażenie i odpowiedzialność jako ewentualnych krajów przyjmujących,

U.

mając na uwadze, że europejska polityka sąsiedztwa powinna aktywniej wspierać zdolność państw sąsiadujących z UE do zarządzania migracją,

V.

mając na uwadze, że niedawne dramatyczne wydarzenia w Egipcie i innych państwach Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu mogą prowadzić do nasilenia ruchów migracyjnych, legalnych i nielegalnych, w kierunku Europy,

W.

mając na uwadze, że napięcia między krajami pochodzenia i tranzytu oraz krajami przyjmującymi i tranzytowymi w odniesieniu do zarządzania przepływami migracyjnymi mogłyby stać się źródłem ewentualnych konfliktów i nieporozumień w przyszłości w przypadku braku zharmonizowanej, skoordynowanej i efektywnej polityki migracyjnej; mając jednak na uwadze, że lepiej skoordynowane i bardziej kompleksowe podejście do zarządzania migracją może poskutkować zwiększeniem poszanowania godności wszystkich migrantów, którzy potencjalnie mogą przyczynić się do sprostania zapotrzebowaniu na siłę roboczą w krajach tranzytu i przeznaczenia oraz do pobudzenia rozwoju w krajach pochodzenia; mając na uwadze, że lepiej skoordynowane i bardziej kompleksowe podejście do zarządzania migracją powinno zapewnić pełne poszanowanie praw człowieka wszystkich migrantów, którzy mogą znajdować się w trudnych sytuacjach,

X.

mając na uwadze, że legalne i przejrzyste przekazy emigrantów potencjalnie mogą odgrywać pozytywną rolę we wspieraniu rozwoju gospodarczego, i że należy szczególnie dbać o zapewnienie prawa migrantów do udzielania wsparcia rodzinom i do inwestowania w swym kraju,

Y.

mając na uwadze, że Unia Europejska musi opracować skuteczną i rozważną politykę migracyjną, podobną do tych realizowanych w Kanadzie, Australii czy Nowej Zelandii; mając na uwadze, że ustanowieniu takiej polityki zagraża brak stabilności w regionach ościennych UE,

Z.

mając na uwadze fakt, że polityka zagraniczna UE może pozytywnie uzupełniać i wspomagać politykę UE w zakresie migracji oraz fakt, że musi ona dotyczyć wszystkich źródeł niestabilności w krajach pochodzenia i stanowić ramy dla aktywnego dialogu z krajami tranzytowymi na temat jednolitych, opartych na prawach człowieka standardów w ich krajowych prawach dotyczących migracji, co tym samym przyczyni się do stworzenia równych warunków, w ramach których zarówno kraje przyjmujące, jak i tranzytowe, trzymają się tych samych zasad i oferują migrantom ten sam poziom ochrony; mając na uwadze fakt, że różny poziom rozwoju krajów tranzytu wymaga dostarczenia pomocy finansowej UE, by pomóc im osiągnąć standardy porównywalne ze standardami UE,

AA.

mając na uwadze, że wiceprzewodnicząca Komisji/wysoka przedstawiciel podkreśliła znaczenie kompleksowego podejścia do kwestii bezpieczeństwa i stabilności, za sprawą których strategie rozwoju i tworzenie trwałych perspektyw gospodarczych mogą uzupełnić i wzmocnić działania na rzecz utrzymywania i budowania pokoju, tworząc w ten sposób warunki dla długotrwałej stabilności i bezpieczeństwa,

AB.

mając na uwadze, że nowy kształt polityki zagranicznej wprowadzony na mocy traktatu lizbońskiego i utworzenie ESDZ stanowią okazję do nawiązania wysoce wartościowych synergii między polityką zagraniczną a obronną z jednej strony, a EPS i polityką współpracy na rzecz rozwoju z drugiej strony, jako wzajemnie się wspierających i połączonych wymiarów i strategii; mając na uwadze, że nowa struktura umożliwia również dyplomacji na rzecz kultury odgrywanie pewnej roli w działaniach zewnętrznych UE; mając na uwadze, że takie synergie powinny być uwzględniane już na etapie programowania,

AC.

mając na uwadze, że należy wprowadzić rozróżnienie między migrantami a osobami ubiegającymi się o azyl i uchodźcami,

1.

przyjmuje z zadowoleniem najnowsze propozycje Komisji dotyczące legalnej migracji osób niewystępujących o azyl i nawołuje do opracowania kolejnych instrumentów w celu opracowania wspólnej polityki imigracyjnej, w celu zarządzania migracją gospodarczą sprzyjającego postępowi gospodarczemu i społecznemu w krajach przyjmujących oraz w krajach tranzytu i pochodzenia oraz w celu zwiększenia spójności społecznej dzięki lepszej integracji migrantów; podkreśla konieczność zapewnienia stosownych informacji na temat możliwości legalnej imigracji do UE w celu uniknięcia nielegalnej migracji, lepszego wykorzystania procedur UE dotyczących legalnej imigracji, objaśnienia obecnych perspektyw i możliwości w ramach UE oraz zdemaskowania fałszywych obietnic składanych przez handlarzy ludźmi, tym samym zmniejszając korzyści, które przestępczość zorganizowana i handel ludźmi czerpią z uwarunkowań zmuszających ludzi do wyjazdu; wzywa Komisję do wspierania środków ochrony dotyczących grup i osób znajdujących się w trudnym położeniu (głównie kobiet i dzieci), które często padają ofiarą handlu ludźmi i wykorzystania seksualnego oraz do rozwijania w krajach trzecich ośrodków informacji na temat możliwości migracji do UE; apeluje jednak o zachowanie równowagi między wspieraniem legalnej migracji do UE a zagwarantowaniem możliwości przyjęcia i pomyślnej integracji migrantów;

2.

przypomina, że wskutek dobrego zarządzania migracja legalna może także przynieść korzyści państwom trzecim dzięki funduszom przesyłanym przez imigrantów do krajów pochodzenia; ponadto podkreśla znaczenie wspierania inicjatyw służących wspieraniu zaangażowania migrantów w projekty dotyczące rozwoju i projekty szkoleniowe w krajach pochodzenia;

3.

apeluje do państw członkowskich o współpracę z krajami trzecimi w celu zadbania o łatwą dostępność informacji dotyczących legalnej migracji oraz o aktywne jej sprzyjanie;

4.

wyraża przekonanie, że przymusowa migracja jest między innymi wynikiem wadliwego funkcjonowania gospodarki, ubożenia, naruszeń praw człowieka, degradacji środowiska, powiększającej się przepaści między krajami bogatymi i biednymi, wojen domowych, walki o kontrolę nad zasobami naturalnymi i prześladowań politycznych;

5.

wspiera analizę i kierunek polityki wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel, kładące nacisk na konieczność kompleksowego i spójnego podejścia opartego na ukierunkowanym rozwoju i strategiach w zakresie praw człowieka w roli dodatkowego zasadniczego instrumentu polityki zagranicznej UE służącego rozwiązywaniu problemów związanych ze stabilnością i bezpieczeństwem oraz zwiększaniu skuteczności działań zmierzających do utrzymywania i budowania pokoju; w tym kontekście wzywa do wzmocnienia roli agencji FRONTEX, aby lepiej kontrolowała przepływy migracyjne; uważa, że w kontekście nowego kształtu polityki zagranicznej wprowadzonego na mocy traktatu lizbońskiego i utworzenia ESDZ ważne byłoby dalsze skonsolidowanie dialogu międzyinstytucjonalnego oraz refleksji na temat podstaw i celów takiego kompleksowego podejścia, zwłaszcza w odniesieniu do ukierunkowanego programowania i partnerstwa z krajami beneficjentami, z których wyniknąć może trwały proces demokratyzacji, dobre rządzenie, przestrzeganie praw człowieka i wzrost gospodarczy, a co za tym idzie zwiększenie bezpieczeństwa i stabilności;

6.

nawołuje Komisję do stworzenia systemu stałego monitorowania całej działalności FRONTEX-u związanej z zarządzaniem przepływami migracyjnymi; jest zdania, że aspekt praw człowieka w działaniach FRONTEX-u musi zostać wyraźnie odzwierciedlony w całym tekście zmienionej wersji rozporządzenia w sprawie FRONTEX-u, a zwłaszcza prawo człowieka do opuszczenia swojego kraju, zakaz wydalania osób (refoulement) oraz prawo do występowania o azyl; przychylnie odnosi się do skutecznych działań i współpracy agencji FRONTEX z państwami członkowskimi w zakresie wdrożenia wspólnego europejskiego systemu azylowego, a także do ustanowienia Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO); jest zdania, że działania i operacje prowadzone przez FRONTEX i EASO muszą być trwałe i stałe, tak aby zapewnić odpowiednie wsparcie państwom członkowskim, których ta problematyka szczególnie dotkliwie dotyczy; podkreśla konieczność większej solidarności wszystkich państw członkowskich UE, w szczególności w odniesieniu do państw w najtrudniejszym położeniu, z myślą o jak najskuteczniejszej koordynacji polityki i podziale obciążenia;

7.

zauważa, że w coraz bardziej wielostronnym kontekście obejmującym liczne międzynarodowe podmioty i głównych darczyńców, takich jak UE, USA, Japonia, Chiny i ewentualnie w dalszej perspektywie inne kraje BRIC, takie jak Brazylia i Indie, stabilność i bezpieczeństwo to wspólny cel i zasadniczy warunek wstępny dla światowego wzrostu gospodarczego; zauważa ponadto, że wyzwania związane ze stabilnością i bezpieczeństwem wymagają nie tylko odpowiednich środków – w okresie ograniczeń budżetowych – ale również ekonomii skali i skoordynowanych wysiłków; uważa, że należy rozpocząć proces refleksji nad aktywnym dialogiem między UE, USA, Japonią i Chinami oraz międzynarodowymi instytucjami finansowymi na temat skoordynowanych geograficznych i tematycznych strategii bezpieczeństwa, stabilności i pomocy – strategii, które stworzyłyby większy efekt dźwigni i przyczyniłyby się do bardziej zrównoważonego, ukierunkowanego i skutecznego przydzielania środków przy zapewnieniu sprawiedliwego podziału obciążeń; uważa – również w świetle niedawnego przeglądu pomocy zagranicznej przeprowadzonego przez Biały Dom, podkreślającego zalety koordynowania pomocy z innymi głównymi darczyńcami – że pierwszym ważnym krokiem w kierunku takiego procesu refleksji mógłby być szczyt UE-USA poświęcony ściślejszej współpracy w związku z pomocą humanitarną i dla rozwoju w celu określenia, z perspektywy transatlantyckiej, wspólnych obszarów interesów i podstaw koordynacji politycznej;

8.

wzywa Komisję do zadbania o to, aby we wszelkich umowach o readmisji, podpisywanych przez UE i jej państwa członkowskie, w pełni przestrzegano praw człowieka i zasady „non-refoulement” oraz aby nie było zapisów zagrażających osobom potrzebującym ochrony międzynarodowej;

9.

zauważa, że udzielanie schronienia uchodźcom przynosi znaczące korzyści krajom ościennym, i wzywa UE do uznania tego za priorytet;

10.

wyraża zaniepokojenie faktem, że na świecie istnieje obecnie prawdopodobnie 38 państw w niestabilnej sytuacji (ranking państw upadłych za rok 2010; Fundusz na rzecz Pokoju), która dotyka miliarda (zgodnie z szacunkami Banku Światowego) żyjących w nich osób; odnotowuje, że państwa o niestabilnej sytuacji są w największym stopniu narażone na wewnętrzne i zewnętrzne wstrząsy, zarówno polityczne, jak i gospodarcze, a niestabilność danego kraju pobudza proces migracji;

11.

uważa, że wsparcie dla politycznie i ekonomicznie słabych państw, jako źródeł nielegalnej migracji oraz napięć związanych z bezpieczeństwem i stabilnością, powinno zawsze obejmować – oprócz pomocy budżetowej i wsparcia oraz strategii na rzecz ustanawiania lub umacniania stabilności – bezpośrednie inwestycje i strategie dostępu do rynku UE, strategie rozwoju obszarów wiejskich i bezpieczeństwa żywnościowego, wspieranie realizacji milenijnych celów rozwoju, politykę tworzenia miejsc pracy, rozwój infrastruktury, wspieranie MŚP, mikrokredyty i strategie skierowane na propagowanie demokratyzacji i dobrego rządzenia, włączenia społecznego, równouprawnienia kobiet i mniejszości lub grup w niekorzystnej sytuacji i tolerancji religijnej, tym samym zwiększając maksymalnie perspektywy lokalne i alternatywy dla potencjalnych migrantów; jest przekonany, że takie strategie muszą mieć za podstawę aktywne partnerstwo, które opiera się na zasadach odpowiedzialności za własny rozwój i upodmiotowieniu krajów-beneficjentów, ale również na celach, jasnych planach działania i warunkach ich realizacji wspólnie ustalonych z krajami-darczyńcami, a także na wartościach odniesienia i surowych standardach odpowiedzialności; podkreśla, że programy finansowane w tych ramach powinny opierać się na podstawowym kryterium, jakim jest wartość dodana, zarówno na szczeblu regionalnym, jak i lokalnym, tym samym zapewniając, że przyczyniają się one zasadniczo do rozwoju gospodarki lokalnej;

12.

podkreśla, że we wszelkich badaniach i analizach przyszłych trendów migracyjnych oraz rodzajów migracji w postaci migracji krótkoterminowej, migracji cyrkulacyjnej i migracji sezonowej należy uwzględniać możliwe bodźce migracyjne, takie jak kryzys polityczno-gospodarczy lub wpływ zmiany klimatu w krajach pochodzenia;

13.

zwraca się do Unii Europejskiej i państw członkowskich o dołożenie starań we własnym gronie i na szczeblu międzynarodowym, by zachęcić państwa pochodzenia do opracowania i wdrożenia środków i polityki pozwalających im na rozwój społeczny, gospodarczy i demokratyczny, tak by ich obywatele nie byli zmuszeni do migracji;

14.

wzywa Komisję i ESDZ do podejmowania dalszych działań w zakresie rozwoju i demokratyzacji krajów pochodzenia oraz do propagowania zasad praworządności, aby w ten sposób rozwiązywać problemy związane z migracją u ich źródła;

15.

zachęca do ustanowienia ośrodków informacji o migracji i zarządzania migracją poza granicami UE w celu pomocy państwom trzecim będącym krajami pochodzenia lub tranzytu w określeniu polityki migracyjnej w odpowiedzi na niepokoje potencjalnych migrantów, przedstawienia wytycznych na temat legalnej imigracji, jak również o możliwościach zatrudnienia i warunkach życia w kraju przeznaczenia oraz pomocy w szkoleniach zawodowych dla przyszłych migrantów w oparciu o doświadczenia zdobyte podczas projektu pilotażowego w Bamako, w Mali (CIGEM); zwraca się do Komisji o przekazywanie właściwej komisji PE okresowych sprawozdań na temat nowych inicjatyw mających na celu utworzenia takich ośrodków;

16.

przypomina, że w rezolucji z dnia 21 września 2010 r. w sprawie ograniczania ubóstwa i tworzenia miejsc pracy w krajach rozwijających się: dalsze działania Parlament położył nacisk na fakt, że UE powinna bez wahania stosować sankcje, jeżeli na mocy umów handlowych kraje nie wypełniają swoich obowiązków w zakresie sprawowania rządów i praw człowieka, wezwał organy UE, by sumiennie dbały o przestrzeganie przepisów warunkowych ustanowionych w umowie z Kotonu, i podkreślił, że te same kryteria dotyczące przepisów warunkowych mają zastosowanie zarówno do Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR), jak i do instrumentu finansowania współpracy na rzecz rozwoju (DCI); podkreśla, że podobne kryteria dotyczące przepisów warunkowych powinny mieć zastosowanie do pomocy UE innej niż pomoc na rzecz rozwoju lub humanitarna, w tym do pomocy makrofinansowej udzielanej w postaci pożyczek z MFW, jak i do udzielania pożyczek w ramach programów EBI i EBOR, i że taka pomoc powinna opierać się na partnerstwie, wspólnych celach i wartościach oraz lojalności, a także powinna być w stanie spełnić oczekiwania zarówno darczyńców, jak i beneficjentów; podkreśla ponadto, że aktywne wsparcie udzielane przez UE krajom-beneficjentom powinno być skuteczne i zorientowane na wyniki oraz że powinny być przestrzegane główne wartości UE; wzywa wiceprzewodniczącą komisji/wysoką przedstawiciel do dążenia do celu, jakim jest lojalność wobec UE i jej zasadniczych wartości przy planowaniu pomocy finansowej UE i w ramach stosunków dwustronnych z krajami, które są beneficjentami takiej pomocy; uważa, że na poziomie UE należy rozpocząć proces refleksji nad podstawami i zakresem stosowania kryteriów dotyczących przepisów warunkowych do pomocy finansowej UE;

17.

z zadowoleniem przyjmuje dotyczące praw człowieka klauzule umieszczane we wszystkich dwustronnych umowach handlowych zawieranych przez UE i popiera wprowadzenie zasady warunkowości w umowach handlowych zawieranych z krajami rozwijającymi się w ramach ogólnego systemu preferencji; przyznaje, że ta zasada warunkowości nie zawsze jest stosowana, ponieważ jak się okazało, Komisja waha się co do nakładania sankcji na kraje rozwijające się, które nie dotrzymują podjętych zobowiązań w zakresie poszanowania praw człowieka, dobrego rządzenia i demokratyzacji; wzywa Komisję, aby brała pod uwagę nakładanie sankcji w każdym przypadku w razie potrzeby, ale wzywa Komisję do uprzedniego starannego zbadania skutków takich sankcji dla ludności krajów-beneficjentów;

18.

uważa, że podobną politykę jak w przypadku krajów pochodzenia należy również zastosować do krajów tranzytowych, na przykład jeśli chodzi o strategie redukcji ubóstwa, inwestycje bezpośrednie i dostęp do rynku, a także nacisk na program zatrudnienia, który może zapewnić skuteczną długoterminową perspektywę włączenia społecznego, ustabilizować wewnętrzny rynek pracy i zwiększyć dalekosiężny potencjał krajów tranzytowych;

19.

uważa, że zarządzając nielegalnymi przepływami migracyjnymi, UE i jej państwa członkowskie muszą w pełni szanować prawa ubiegających się o azyl i powstrzymywać się od wszelkich działań, które utrudniałyby potencjalnym uchodźcom wystąpienie o ochronę;

20.

wzywa Komisję, by opracowała mechanizm podziału obowiązków dotyczących przyjmowania osób ubiegających się o azyl i rozpatrywania ich wniosków, a także przeciwdziałania nielegalnej imigracji, gdyż te dwa zjawiska niewspółmiernie obciążają niektóre państwa członkowskie, głównie z powodu ich położenia geograficznego lub sytuacji demograficznej;

21.

nawołuje Komisję do opracowania systemu monitorowania przestrzegania praw uchodźców i występujących o azyl podczas przeprowadzania kontroli przy wjeździe (a także przed wjazdem) na mocy kodeksu granicznego Schengen, aby wcześnie wykryć jego możliwe słabości;

22.

podkreśla zalety misji obserwacji wyborów UE (EOM) jako ważnego kroku w każdym procesie demokratyzacji i dobrego rządzenia oraz wyraża przekonanie, że takie misje powinny być częścią szerszego wsparcia dla dalekosiężnego procesu demokratyzacji; wzywa wysoką przedstawiciel/ wiceprzewodniczącą Komisji do wzmocnienia procedur następczych i misji, aby sprawdzić, czy wykonywane są zalecenia wydawane przez misje obserwacji wyborów oraz podkreśla w związku z tym, że kluczowe znaczenie ma zapewnienie odpowiedniej kontynuacji działań dotyczących wykonywania takich zaleceń; kładzie nacisk na znaczenie mediacji i strategii zapobiegania konfliktom oraz ich rozwiązywania, a także tworzenia instytucji i potencjału dla organizacji regionalnych, takich jak Unia Afrykańska (UA), która odgrywa ważną rolę w działaniach zmierzających do utrzymywania i budowania pokoju; uważa, że wsparcie dla UA powinno obejmować rozwój potencjału kontrolowania granic oraz udzielania pomocy wszystkim migrantom w trudnych sytuacjach; uważa, że rzeczywiste wzmocnienie organizacji regionalnych, takich jak Unia Afrykańska, Unia dla Śródziemnomorza lub Partnerstwo Wschodnie, jako czynników zwielokratniających pokój i stabilność w regionie zwiększy integrację regionalną i powstawanie ponadgranicznych stref ekonomicznych;

23.

zauważa, że poczyniono postępy w realizacji globalnego podejścia do kwestii migracji, które ma na celu wspieranie kompleksowych porozumień partnerskich z krajami pochodzenia i tranzytu oraz zachęcanie do synergii między migracją a rozwojem; zwraca uwagę potrzebę dalszej poprawy w zakresie wykorzystywania podstawowych narzędzi globalnego podejścia do kwestii migracji (porozumień partnerskich na rzecz mobilności, misji obserwacji migracji, profili migracyjnych, platform współpracy); podkreśla, że dialog polityczny z krajami pochodzenia i tranzytu nadal należy koncentrować na celach polityki migracyjnej, a także trzeba zwiększyć spójność polityczną w tym zakresie, w szczególności z polityką rozwojową; jest zdania, że należy zracjonalizować poszczególne procesy dotyczące dialogu, a także wzmocnić synergię pomiędzy migracją i rozwojem; uważa, że należy nasilić działania ukierunkowane na wspieranie projektów na rzecz rozwoju w krajach pochodzenia i tranzytu, które to projekty podnoszą standard życia w tych krajach, zwiększają ich zdolności regulacyjne i instytucjonalne, a także prowadzą do modernizacji infrastruktury, aby skutecznie zarządzać przepływami migracyjnymi przy jednoczesnym przestrzeganiu norm międzynarodowych w zakresie ochrony oraz przy stosowaniu zasady non-refoulment;

24.

podkreśla ważną rolę odgrywaną przez światowe forum w sprawie migracji i rozwoju, które zapewnia konkretne ramy promocji ożywionego dialogu i współpracy między podmiotami rządowymi i pozarządowymi, włączając społeczeństwo obywatelskie;

25.

ubolewa nad faktem, że w obecnej sytuacji jedyną dostępną opcją było zawieszenie porozumienia dotyczącego współpracy między UE a Libią oraz uważa, że tę decyzję należy uchylić w momencie powstania nowego przejściowego rządu, który będzie gotowy do wspierania demokratycznego i opartego na prawach człowieka wdrażania takiego porozumienia; celem jest dostarczenie pomocy finansowej krajom afrykańskim w celu stworzenia realnej alternatywy dla migracji oraz na rzecz wprowadzenia w Libii bardziej skutecznego systemu zarządzania migracją zarobkową przez maksymalne wykorzystanie umiejętności migrantów już obecnych w kraju, zwiększanie potencjału Libii przyciągania oraz integracji społecznej i ekonomicznej migrantów, w szczególności z krajów przy jej południowej granicy oraz utworzenie fundamentów pod skuteczny system zarządzania migracją w Libii; podkreśla w tym kontekście potrzebę wykorzystania przez UE swej pozycji w celu przekonania Libii, aby umożliwiła powrót UNHCR do tego kraju; uważa, że należy zawrzeć porozumienia dotyczące programu współpracy w sprawie migracji z innymi krajami położonymi w pobliżu UE, w celu dostarczenia połączonego wsparcia, zgodnie z międzynarodowymi porozumieniami, słabym krajom w ich sąsiedztwie;

26.

poruszając kwestię obecnego kryzysu humanitarnego w Północnej Afryce zauważa, że Frontex nie może być głównym narzędziem zarządzania wynikającymi z kryzysu przepływami migracyjnymi mającymi źródło w tych regionach oraz wzywa UE do przygotowania szybkiej i skoordynowanej odpowiedzi jako część spójnej, długoterminowej strategii radzenia sobie z przemianami politycznymi i państwami w trudnej sytuacji, dotykając w ten sposób głównych przyczyn przepływów migracyjnych; wzywa Radę do wdrożenia planu działania w zakresie podziału obciążeń, aby zgodnie z klauzulą solidarności ustanowioną w art. 80 TFUE pomóc uchodźcom z regionu w osiedleniu się w innym miejscu oraz do udzielenia wsparcia wewnętrznym przesiedleńcom zgodnie z postanowieniami dyrektywy Rady 2001/55/WE z dnia 20 lipca 2001 r. w sprawie minimalnych standardów przyznawania tymczasowej ochrony na wypadek masowego napływu wysiedleńców oraz środków wspierających równowagę wysiłków między państwami członkowskimi związanych z przyjęciem takich osób wraz z jego następstwami; wzywa Radę do pilnego przystąpienia do przyjęcia wspólnego systemu azylowego UE oraz do zakończenia procedur współdecyzji dotyczących uruchomienia wspólnego unijnego programu przesiedleń oraz Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców na lata 2008-2013, zgodnie z zaleceniami Parlamentu z maja 2010 r.; przypomina, że państwa członkowskie muszą przestrzegać zasady non-refoulement;

27.

podkreśla zasadniczą rolę Parlamentu Europejskiego w pogłębianiu wolności i demokracji w naszym sąsiedztwie; w tym kontekście uważa, że Parlament Europejski powinien ściśle monitorować proces demokratyzacji w rejonie południowego wybrzeża Morza Śródziemnego; sugeruje zatem prowadzenie regularnego i na bieżąco strukturyzowanego dialogu z wysoką przedstawiciel/ wiceprzewodniczącą Komisji, aby ocenić sytuację w regionie i tym samym określić krótko- i długoterminowe cele i odpowiednie środki wsparcia;

28.

wzywa do rzeczywistego poświęcenia uwagi dialogowi na temat praw człowieka i demokracji w zmienionej EPS; uważa, że ruchy na rzecz demokracji oraz demonstracje i ich brutalne tłumienie przez władze w takich krajach jak Tunezja i Egipt świadczą o tym, iż toczony w ramach EPS dialog na temat demokracji i praw człowieka nie okazał się skuteczny;

29.

z zadowoleniem przyjmuje ukończenie negocjacji w sprawie zawarcia umowy o readmisji między UE a Turcją i wzywa do pomyślnego zamknięcia wszystkich etapów niezbędnych do jak najszybszego pełnego wdrożenia umowy przez wszystkie strony;

30.

wzywa Komisję do zacieśnienia współpracy z krajami tranzytu i pochodzenia nielegalnych imigrantów dzięki umowom, które UE zawarła lub zamierza zawrzeć, a także umowom dwustronnym między państwami członkowskimi a krajami trzecimi, by w ten sposób ograniczyć nielegalną imigrację i sprzyjać imigracji legalnej z korzyścią dla migrantów oraz społeczeństw państw członkowskich i krajów pochodzenia;

31.

jest zdania, że harmonizacja – we współpracy z państwami członkowskimi – danych statystycznych dotyczących migracji ma podstawowe znaczenie dla efektywnego planowania, przyjęcia, wdrożenia i oceny polityki migracyjnej; podkreśla znaczenie europejskiej sieci migracyjnej (ESM), która mogłaby wnieść istotny wkład w tym zakresie;

32.

podkreśla pilną potrzebę spójnych, wszechstronnych i porównywalnych danych statystycznych o ludności migrującej, ponieważ ciągłe zmiany demograficzne i charakter obecnych przepływów migracyjnych stanowią prawdziwe wyzwanie dla decydentów, którzy potrzebują wiarygodnych danych i informacji, na których mogliby oprzeć swoje decyzje;

33.

wzywa Komisję do rozważenia w ramach trwającego przeglądu EPS uruchomienia specjalnego finansowania, aby opracować odnowiony, solidny program ekonomiczny w krajach objętych EPS, w tym program zatrudnienia; jest przekonany, że z krajami objętymi EPS należy omówić plan działania dotyczący dostosowania ich krajowego prawa w dziedzinie migracji do standardów UE, w tym standardów w zakresie praw człowieka, takich jak prawo do azylu, system ochrony nielegalnych migrantów i równe prawa dla wszystkich migrantów; zachęca do zawarcia oprócz istniejących już umów z Mołdawią i Gruzją umów o partnerstwie na rzecz większej mobilności z krajami objętymi EPS;

34.

domaga się wprowadzenia wieloaspektowej polityki migracji powiązanej ze wszystkimi strategiami i instrumentami na rzecz rozwoju, opartej na daleko idącej solidarności politycznej i operacyjnej, wzajemnym zaufaniu, przejrzystości, partnerstwie, wspólnej odpowiedzialności oraz połączonych wysiłkach, przy zastosowaniu wspólnych zasad i konkretnych działań, a także opartej na wartościach zapisanych w Traktacie z Lizbony;

35.

wzywa Komisję do opracowania kompleksowego podejścia do kwestii legalnej migracji, biorącego pod uwagę zapotrzebowanie europejskiego rynku pracy na siłę roboczą, jak również zdolności każdego z państw członkowskich do przyjmowania i integracji imigrantów; uważa, że wspólna polityka UE w sprawie legalnej migracji może być bodźcem zarówno dla gospodarki europejskiej, jak i dla gospodarek krajów pochodzenia;

36.

jest zdania, że umowy z państwami trzecimi, które dotyczą kilku państw członkowskich UE, powinny być negocjowane na poziomie europejskim z pełnym poszanowaniem art. 218 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

37.

wzywa instytucje UE oraz państwa członkowskie UE do lepszej koordynacji pomocy darczyńców w celu zagwarantowania wszechstronniejszego i bardziej zrównoważonego podejścia do zarządzania przepływami migracyjnymi;

38.

domaga się oddzielenia pomocy na rzecz rozwoju od zarządzania przepływami migracyjnymi oraz nieuzależniania pomocy rozwojowej od migracji powrotnej; podkreśla, że pomoc rozwojowa UE powinna mieć na celu wyeliminowanie przyczyn migracji, takich jak ubóstwo, zmiana klimatu czy głód;

39.

podkreśla wartość dodaną, jaką może przynieść Unia dla Śródziemnomorza oraz inicjatywa Partnerstwa Wschodniego przy rozwiązywaniu kwestii migracji i jej skutków; wzywa wysoką przedstawiciel/ wiceprzewodniczącą Komisji oraz państwa członkowskie do nasilenia działań na rzecz osiągnięcia pełnej operacyjności Unii dla Śródziemnomorza; uważa, że kwestia przepływów migracyjnych powinna być priorytetowym działaniem w ramach Unii dla Śródziemnomorza i inicjatywy Partnerstwa Wschodniego;

40.

wzywa Unię Europejską do rozważenia inicjatyw zmierzających do dostosowania instrumentu współpracy na rzecz rozwoju, Europejskiego Funduszu Rozwoju i instrumentu na rzecz pomocy humanitarnej w celu zwiększenia korzyści płynących z migracji w zakresie promocji rozwoju człowieka i demokracji w krajach o niestabilnej sytuacji;

41.

wzywa do podjęcia dodatkowych starań zmierzających do promocji spójności polityki w odniesieniu do rozwoju w ramach polityki migracyjnej UE oraz do niestosowania oficjalnej pomocy rozwojowej w odniesieniu do polityki zmierzającej do utrudniania i kontrolowania migracji tam, gdzie wiąże się ona z naruszeniem praw człowieka wobec migrantów; uważa, że powinna być ona jednak stosowana w celu dalszego skutecznego rozwoju, co przyczyniłoby się do ograniczenia migracji spowodowanej ubóstwem, niestabilnością polityczną oraz prześladowaniami politycznymi;

42.

z zadowoleniem przyjmuje deklarację z Trypolisu ogłoszoną na zakończenie trzeciego szczytu Afryka-UE, która potwierdza potrzebę wspólnych starań w zakresie realiów i wyzwań dotyczących migracji oraz jej związków z rozwojem;

43.

wzywa do bardziej efektywnego partnerstwa z instytucjami promującymi integrację regionalną i gospodarczą, co może również przyczynić się do znalezienia trwałych długoterminowych rozwiązań w zakresie realiów migracji południe-południe;

44.

zaznacza, że Komisja powinna prowadzić więcej badań poświęconych migracji południe-południe spowodowanej klimatem, w tym liczby osób dotkniętych tym zjawiskiem, najbardziej narażonych regionów, ruchów migracyjnych czy możliwości w krajach przyjmujących; nawołuje również do zwiększenia potencjału krajów rozwijających się w dziedzinie badań naukowych;

45.

podkreśla jak ważne jest włączenie migracji do strategii rozwoju narodowego krajów partnerskich w celu zmniejszenia ubóstwa i realizacji milenijnych celów rozwoju;

46.

z zadowoleniem przyjmuje utworzenie Obserwatorium Migracji AKP, które jest użytecznym instrumentem dostarczającym decydentom z krajów AKP danych i narzędzi, dzięki którym mogą usprawnić krajowe strategie migracji, a także wyraża zadowolenie z propozycji stworzenia obserwatorium migracji odpowiedzialnego za stałe i dokładne monitorowanie wszystkich kwestii związanych z przepływami migracyjnymi w Ameryce Łacińskiej, działającej pod nadzorem Fundacji Europa-Ameryka Łacińska i Karaiby;

47.

zaleca zwiększenie skuteczności przyznawania środków finansowych na rzecz wzmocnienia „zależności pomiędzy migracją a rozwojem”; przyznaje, że istnieje potrzeba wprowadzenia ulepszeń w ustaleniach w zakresie dodatkowego i szybkiego uruchomienia różnorodnych instrumentów finansowych UE na działania zewnętrzne;

48.

podkreśla potrzebę wzmocnienia strategii LRRD (Linking Relief Rehabilitation and Development – łączenie pomocy doraźnej, odbudowy i rozwoju) w celu zabezpieczenia zrównoważonych rozwiązań dla przesiedleńców i uchodźców; uznaje znaczenie skoordynowanych działań humanitarnych będących wstępem do skutecznej polityki rozwojowej w krajach wychodzących z konfliktów zbrojnych;

49.

wzywa wysoką przedstawiciel/ wiceprzewodniczącą Komisji do zainwestowania w wiedzę fachową oraz do stworzenia jasnego mandatu dla personelu, zarówno na szczeblu siedziby głównej, jak i na szczeblu delegacji, w celu poprawy koordynacji pomiędzy programami geograficznymi w ramach programu tematycznego dotyczącego współpracy z państwami trzecimi w obszarze migracji i azylu oraz instrumentu finansowania współpracy na rzecz rozwoju;

50.

wzywa do jasnego określenia ról, jakie odgrywają Europejska Służba Działań Zewnętrznych (ESDZ) i DEVCO oraz do zapewnienia koordynacji pomiędzy nimi; nalega, aby DEVCO odgrywało wiodącą rolę w fazie programowania w odniesieniu do polityki migracyjnej;

51.

podkreśla jak ważne jest czerpanie z doświadczeń zdobytych w ramach programu tematycznego dotyczącego współpracy z państwami trzecimi w obszarze migracji i azylu w odniesieniu do dialogu politycznego na szczeblu krajowym w celu zagwarantowania bardziej spójnego i skutecznego programowania w kontekście krajowych i regionalnych dokumentów strategicznych;

52.

wzywa do wzmożenia działań zmierzających do zmniejszenia negatywnych skutków „drenażu mózgów” i odpływu wykwalifikowanych pracowników, które dotyczą szczególnie takich sektorów, jak służba zdrowia czy oświata; podkreśla znaczenie promowania pozyskiwania wykształconych pracowników i programów wspierania powrotów, migracji wahadłowej, regulowania praktyk w zakresie rekrutacji pracowników oraz wspierania procesu budowania potencjału przy zastosowaniu takich praktyk, jak rozwój szkoleń zawodowych; zwraca się do Komisji o zbadanie, czy systemy migracji wahadłowej są użytecznym instrumentem oraz jakie rodzaje migracji wahadłowej (jednorazowa czy powtarzająca się, krótko- czy długoterminowa, spontaniczna czy programowana) mogłyby przynieść najlepsze rezultaty zarówno dla krajów rozwijających się, jak i dla krajów rozwiniętych;

53.

wzywa Komisję, by podczas przygotowywania nowych instrumentów działań zewnętrznych na okres po 2013 r. dopilnowała, by ich proponowany kształt umożliwiał synergię i wzajemne wzmacnianie między częścią poświęconą rozwojowi, a częścią poświęconą bezpieczeństwu i stabilności oraz przewidywał szybkie przyznanie funduszy w nagłych sytuacjach i na naprawę, szybkie reagowanie w celu przyznania pomocy i wsparcia migrantom w trudnej sytuacji, zwłaszcza tym, którzy są w szczególnie trudnym położeniu, jak kobiety oraz osoby małoletnie pozbawione opieki, specjalne programy udzielania aktywnego wsparcia dla mniejszości, w tym wspólnot religijnych, etnicznych i LGBTT, które mogą być zagrożone, ochrona w UE dla obrońców praw człowieka w trudnej sytuacji oraz środki wsparcia w celu łagodzenia konsekwencji zmian klimatu, wylesiania, pustynnienia i utraty bioróżnorodności oraz zachowania gospodarczego i społecznego otoczenia dotkniętych społeczności;

54.

wzywa do opracowania polityki uwzględniającej specyficzną sytuację grup najbardziej wrażliwych, takich jak kobiety, dzieci i osoby niepełnosprawne, i w rezultacie do stworzenia odpowiedniej infrastruktury, takiej jak szpitale, szkoły i ich wyposażenie, a także wsparcie społeczne, psychologiczne i administracyjne;

55.

zwraca uwagę na ważną rolę, jaką odegrały ośrodki rehabilitacji dla ofiar tortur, w udanej integracji migrantów, w tym uchodźców i osób ubiegających się o azyl, w UE; z niepokojem odnotowuje decyzję o stopniowej rezygnacji z finansowania tych ośrodków w UE w ramach europejskiego instrumentu na rzecz wspierania demokracji i praw człowieka na świecie; wzywa Komisję do dopilnowania, aby nie zmniejszano funduszy przeznaczonych na te ośrodki i aby finansowania ich nie zostawiono wyłącznie w gestii państw członkowskich;

56.

zwraca się do Komisji o opublikowanie zewnętrznej oceny programów ochrony regionalnej oraz o wszczęcie debaty na temat ewentualnej kontynuacji tych programów;

57.

w odniesieniu do misji WPZiB/ WPBiO uważa – co podkreśla również wiceprzewodnicząca Komisji/wysoka przedstawiciel – że strategie bezpieczeństwa i stabilności należałoby uzupełnić wspierającą pomocą rozwojową ad hoc oraz strategiami dotyczącymi praw człowieka, aby zapewnić wyeliminowanie w dłuższej perspektywie podstawowych przyczyn braku bezpieczeństwa i stabilizacji; w tym kontekście zwraca uwagę na fakt, że takie kompleksowe podejście wymaga nie tylko lepszej koordynacji przy udziale Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych, ale także przeznaczenia ad hoc dodatkowych środków budżetowych na takie strategie wspierające;

58.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji radzie Europejskiej, prezydencji Rady Unii Europejskiej, przewodniczącemu Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, EBI, rządom i parlamentom państw członkowskich UE, rządom i parlamentom państw kandydujących do członkostwa w UE, rządom i parlamentom krajów członkowskich EURONEST i EUROMED, departamentowi stanu USA, EBOR, Bankowi Światowemu, MFW, Unii Afrykańskiej, Parlamentowi Panafrykańskiemu, Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji i Wysokiemu Komisarzowi ONZ ds. Uchodźców.

2.10.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 296/13

—

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 2 i 3, oraz Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 8, 153 i 157,

—

uwzględniając decyzję Rady 2006/144/WE z dnia 20 lutego 2006 r. w sprawie strategicznych wytycznych Wspólnoty dla rozwoju obszarów wiejskich (okres programowania 2007 – 2013) (1),

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (2),

—

uwzględniając rezolucję Parlamentu z dnia 12 marca 2008 r. w sprawie sytuacji kobiet na obszarach wiejskich UE (3),

—

uwzględniając wnioski z seminarium na temat „Kobiety a zrównoważony rozwój obszarów wiejskich”, które odbyło się w Cáceres w dniach 27–29 kwietnia 2010 r. z inicjatywy hiszpańskiej prezydencji UE (4),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/41/UE z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie stosowania zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn prowadzących działalność na własny rachunek oraz uchylającą dyrektywę Rady 86/613/EWG (5),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (A7-0016/2011),

A.

mając na uwadze, że zrównoważony rozwój gospodarczy obszarów wiejskich oraz długotrwała i zrównoważona zdolność działania podmiotów gospodarczych w Europie stanowi priorytet, a szczególny potencjał mniej zaludnionych obszarów rolniczych należy owocnie wykorzystać i rozwinąć oraz zapewnić, żeby te obszary nadal były zamieszkiwane,

B.

mając na uwadze, że zgodnie z warunkami ramowymi regiony samodzielne pod względem gospodarczym i kulturalnym, w których działają regionalne sieci powiązań, mogą stabilniej reagować na zmiany globalne,

C.

mając na uwadze, że wydajne, wielofunkcyjnie zorganizowane rolnictwo jest niezbędną podstawą zrównoważonych strategii rozwoju, szeroko zakrojonej przedsiębiorczości w wielu regionach oraz że ten potencjał jeszcze nie wszędzie wykorzystuje się w pełni w ramach procesu większego zróżnicowania działalności gospodarczej,

D.

mając na uwadze, że obszary wiejskie szczególnie dotyka problem starzenia się społeczeństwa, niskiej gęstości zaludnienia i wyludnienia na niektórych obszarach,

E.

mając na uwadze, że z powodu zmian demograficznych, wyludniania i ogólnego zmniejszenia liczby kobiet wśród mieszkańców niektórych obszarów wiejskich przy istniejącej infrastrukturze w przyszłości już nie będzie można na obszarach wiejskich w pełni zapewnić zaopatrzenia w towary i usługi użytku codziennego, świadczenia podstawowej opieki lekarsko-pielęgniarskiej, wychowania przedszkolnego, kształcenia i doszkalania szkolnego, zawodowego i akademickiego oraz wystarczającej oferty kulturalnej i rozrywkowej, lub też z powodów ekonomicznych upadną podmioty zapewniające zaopatrzenie,

F.

mając na uwadze, że ok. 42 % z 26,7 mln osób zatrudnionych regularnie w rolnictwie w Unii Europejskiej stanowią kobiety, a co najmniej jedno na pięć gospodarstw jest prowadzone przez kobietę,

G.

mając na uwadze, że znaczny wkład kobiet w rozwój społeczności lokalnej i gminy znajduje niedostateczne odzwierciedlenie w ich udziale w odpowiednich procesach decyzyjnych,

H.

mając na uwadze, że zasada równouprawnienia płci jest podstawowym wymogiem strategii Europa 2020 i należy je wspierać, żeby zwiększyć aktywne zaangażowanie kobiet w działalności gospodarczej i społecznej oraz zapewnić poszanowanie praw człowieka,

I.

mając na uwadze, że na tle zmian gospodarczych i społecznych w ostatnich dziesięcioleciach sytuacja kobiet żyjących na wsi zmieniła się i zróżnicowała, a nawet same kobiety inicjowały te zmiany i nadawały im kierunek, przy czym sytuacja społeczna i gospodarcza kobiet jest bardzo zróżnicowana pomiędzy państwami członkowskimi i wewnątrz tych państw,

J.

mając na uwadze, że kobiety w nowoczesnym społeczeństwie na tle swojego rodzinnego i zawodowego zakorzenienia odgrywają wielofunkcyjną rolę oraz że właśnie w tej różnorodności pełnionych ról są w stanie istotnie przyczynić się do postępu i innowacji na wszystkich poziomach społecznych oraz do wzrostu jakości życia, w szczególności na obszarach wiejskich,

K.

mając na uwadze, że szczególnie na obszarach wiejskich kobiety często sprawują opiekę nad członkami rodziny i osobami starszymi,

L.

mając na uwadze, że dzięki wieloletnim staraniom politycznym na rzecz kobiet oraz intensywnemu wspieraniu przez władze publiczne kształcenia, doradztwa, zakładania przedsiębiorstw itp. w ramach drugiego filaru WPR odniesiono godne uwagi sukcesy w polepszaniu sytuacji życiowej mężczyzn i kobiet żyjących na wsi,

M.

mając na uwadze, że mimo daleko posuniętej indywidualizacji sytuacji życiowych pozostanie zasadnicze wyzwanie dla kobiet i mężczyzn: połączenie z jednej strony pracy zarobkowej i zaangażowania społecznego i kulturalnego, a z drugiej strony odpowiedzialności za rodzinę,

N.

mając na uwadze, że to „wielofunkcyjne wyzwanie” w warunkach nowoczesnego społeczeństwa można podjąć tylko przy korzystaniu ze wspierających służb, zakładów i struktur, które są przystępne cenowo i dostępne,

O.

mając na uwadze, że wielofunkcyjna rola kobiety na obszarach wiejskich może przyczynić się w istotny sposób do wytworzenia nowoczesnego obrazu kobiety w naszym społeczeństwie,

P.

mając na uwadze, że na obszarach wiejskich wskaźnik zatrudnienia zarówno mężczyzn, jak i kobiet pozostaje niewysoki, a wiele kobiet nawet nie uczestniczy w rynku pracy, przez co nie są rejestrowane jako bezrobotne ani ujmowane w statystykach jako bezrobotne;

Q.

mając na uwadze, że zabezpieczenie socjalne kobiet zatrudnionych w rolnictwie, m.in. małżonek rolników posiadających dodatkowe dochody (kombinacje dochodów, samozatrudnienie w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu) oraz pracujących sezonowo i migrujących, jest niezbędnym elementem nowoczesnego, zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich,

R.

mając na uwadze, że jedynie właściciel gospodarstwa rolnego figuruje na dokumentach bankowych, dokumentacji dotyczącej dotacji, praw nabytych, a także jako jedyny reprezentuje gospodarstwo wobec organów stowarzyszonych lub spółdzielczych,

S.

mając na uwadze, że agroturystyka, oferująca towary i usługi na wsi za pośrednictwem rodzinnych i spółdzielczych przedsiębiorstw turystycznych, należy do działalności gospodarczej niskiego ryzyka, tworzy miejsca pracy, umożliwia godzenie obowiązków rodzinnych z pracą oraz zachęca mieszkańców wsi do pozostawania na wsi,

1.

zauważa, że wspieranie równouprawnienia płci jest zasadniczym celem UE i jej państw członkowskich; podkreśla, że istotne jest ujmowanie tej zasady we WPR jako sposobu wspierania trwałego wzrostu gospodarczego i rozwoju obszarów wiejskich;

2.

zauważa, że odpowiednio do obszarów miejskich należy zmierzać do zapewnienia warunków życia na obszarach wiejskich, które będą dopasowane do rolniczej rzeczywistości, tak aby kobiety i ich rodziny miały na wsi podstawy do pozostania i odniesienia sukcesu;

3.

domaga się, żeby wspierać obszary wiejskie jako różnorodną i integrującą przestrzeń gospodarczą i życiową, a przy tym wykorzystywać w szczególności kluczową funkcję kobiet, ich fachową wiedzę i kompetencje;

4.

wzywa zatem Komisję, aby w negocjacjach nad kolejnymi ramami finansowymi nie obniżała znowu udziału wydatków rolnych w budżecie;

5.

podkreśla, że różnorodne gospodarstwa rolne, także te zorientowane na usługi (np. urlop w gospodarstwie rolnym, sprzedaż bezpośrednia, usługi socjalne, jak opieka nad osobami starszymi i dziećmi, nauka w gospodarstwach rolnych w ramach „zielonej szkoły” itp.), są podstawą infrastruktury na obszarach wiejskich, a polityka rolna musi je wspierać w sposób zrównoważony; domaga się zatem wspierania tego typu usług w ramach wspólnej polityki rolnej, co stworzy kobietom nowe perspektywy i możliwości zarobkowania, a jednocześnie w istotny sposób ułatwi godzenie życia rodzinnego i zawodowego;

6.

wzywa do wspierania strategii rozwoju o własnej dynamice, żeby wesprzeć szczególną kreatywność podmiotów prowadzących działalność na obszarach wiejskich oraz poprzez wykorzystanie tradycyjnych zasobów właściwych dla każdej społeczności wiejskiej;

7.

podkreśla znaczenie żywotności i dynamizmu obszarów wiejskich zamieszkałych przez zróżnicowaną społecznie ludność; podkreśla przy tym znaczenie odpowiednich możliwości w zakresie rozwoju i rolę wyzwań, jakie stoją przed młodymi kobietami;

8.

wzywa do takiego kształtowania warunków ramowych na obszarach wiejskich, żeby kobiety z wszystkich pokoleń mogły pozostać w swoim bezpośrednim środowisku i przyczyniać się do jego ożywienia i rozwoju;

9.

podkreśla znaczenie środków umożliwiających wcześniejsze przejście na emeryturę rolników i pracowników sektora rolnictwa dla zapewnienia kobietom zamieszkującym obszary wiejskie odpowiednich warunków życia; domaga się, by państwa członkowskie wprowadziły w życie takie środki tam, gdzie nie zostały one jeszcze wprowadzone;

10.

w związku z tym wzywa do podjęcia dalszych wysiłków nad wyposażeniem obszarów wiejskich w najnowocześniejszą infrastrukturę IT, przede wszystkim odpowiednie łącza szerokopasmowe, do ułatwiania dostępu do technologii informacyjno-komunikacyjnych i do wspierania równości szans w zakresie tego dostępu oraz odpowiednich szkoleń dotyczących korzystania z niego; zauważa, że niski poziom dostępu do łącza szerokopasmowego utrudnia rozwój małych przedsiębiorstw na wielu obszarach wiejskich w UE; w związku z tym wzywa Komisję i państwa członkowskie, żeby wykonały swoje zobowiązanie do poprawy dostępu szerokopasmowego na obszarach wiejskich, tak by zwiększyć konkurencyjność;

11.

wzywa do promowania oraz wspierania wśród kobiet na obszarach wiejskich elektronicznych form przedsiębiorczości takich jak e-biznes, które pozwalają na prowadzenie działalności gospodarczej bez względu na oddalenie od większych ośrodków miejskich;

12.

zauważa, że podobnie jak na obszarach miejskich pierwszorzędne znaczenie ma poprawa jakości i dostępności infrastruktury, ośrodków i usług na rzecz codziennego życia na obszarach wiejskich, aby umożliwić mężczyznom i kobietom znalezienie równowagi między życiem rodzinnym i zawodowym oraz chronić społeczności zamieszkujące obszary wiejskie; dotyczy to ośrodków opieki nad dziećmi jako części infrastruktury wiejskiej (takich jak przedszkola wiejskie i inne ośrodki przedszkolne), zakładów opieki zdrowotnej, ośrodków edukacyjnych (m.in. w zakresie uczenia się przez całe życie), ośrodków i opieki nad osobami starszymi i innymi osobami pozostającymi na utrzymaniu, usług zastępczych w razie choroby i ciąży, zaopatrzenia w towary użytku codziennego oraz oferty rozrywkowej i kulturalnej; wzywa do takiego ustanowienia warunków ramowych z zakresu polityki rolnej, żeby umożliwić kobietom zamieszkującym obszary wiejskie wykorzystanie ich potencjału na rzecz stworzenia wielofunkcyjnego i zrównoważonego rolnictwa;

13.

wzywa państwa członkowskie do korzystania z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, aby zaradzić problemowi braku sprawnej infrastruktury transportowej na obszarach wiejskich oraz wdrażały pozytywne strategie poprawy dostępu do transportu dla wszystkich, a zwłaszcza osób niepełnosprawnych, ponieważ transport pozostaje istotnym czynnikiem hamującym wykluczenie społeczne i nierówności społeczne, które dotykają głównie kobiet;

14.

wzywa do większego ukierunkowania polityki wspierania obszarów wiejskich w na zapewnienie innowacyjnych i zrównoważonych warunków życia i pracy na obszarach wiejskich;

15.

wzywa instytucje Unii Europejskiej, państwa członkowskie oraz władze regionalne i lokalne do wspierania projektów dotyczących propagowania i doradztwa w zakresie tworzenia innowacyjnych przedsiębiorstw podstawowej produkcji rolnej na obszarach wiejskich, które oferowałyby nowe miejsca pracy, zwłaszcza dla kobiet, w takich dziedzinach jak: zwiększanie wartości produktów rolnych o wartość dodaną i samodzielne poszukiwanie miejsc ich sprzedaży, wykorzystywanie nowych technologii i przyczynianie się do dywersyfikacji gospodarczej tych obszarów oraz świadczenie usług, które umożliwiają godzenie życia rodzinnego z zawodowym;

16.

wskazuje, że w kontekście innowacyjnych form oferty należy oprzeć się na dotychczasowym korzystnym doświadczeniu projektów na rzecz kobiet z drugiego filaru WPR (szczególnie osi III oraz programu Leader+) oraz zidentyfikować przykłady sprawdzonych wzorców;

17.

wzywa do kładzenia szczególnego nacisku w strategiach rozwoju obszarów wiejskich na rolę kobiet w przyczynianiu się do realizacji celów strategii Europa 2020, w szczególności w przypadku inicjatyw koncentrujących się na innowacyjności, badaniach i rozwoju;

18.

w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje projekty EFS/EQUAL mające na celu zwrócenie uwagi na sytuację kobiet na obszarach rolniczych i wiejskich oraz jej poprawę;

19.

wzywa, żeby w nowym rozporządzeniu EFRROW przewidziano specjalne środki mające na celu wsparcie kobiet w przyszłym okresie programowania na lata 2014-2020, co może przynieść korzystne skutki dla zatrudnienia kobiet na obszarach wiejskich;

20.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, żeby przyczyniły się do stworzenia rzetelnej bazy danych o gospodarczej i społecznej sytuacji kobiet i ich przedsiębiorczości w regionach wiejskich oraz żeby zoptymalizowały ocenę zebranych już danych (np. przez Eurostat), tak aby móc dopasować środki polityczne;

21.

jest przekonany, że w warunkach obszarów wiejskich należy zachować i rozwinąć wyspecjalizowane w rolnictwie kształcenie kobiet i skierowane do nich doradztwo, w szczególności w odniesieniu do zarządzania finansami gospodarstw rolnych;

22.

uważa za wskazane zmierzanie do stworzenia ogólnoeuropejskiej sieci współpracy kobiet (lub sieci organizacji zrzeszających kobiety) z obszarów wiejskich oraz wskazuje na sukcesy, jakie odniesiono dzięki środkom z drugiego filaru WPR;

23.

uznaje istotną rolę istniejących sieci współpracy kobiet na różnych poziomach, w szczególności dla lokalnego wspierania obszarów wiejskich i ich publicznego postrzegania; zwraca uwagę, że sieciom tym potrzeba szerszego społecznego uznania i większego wsparcia politycznego i finansowego na szczeblu lokalnym, krajowym i europejskim z uwagi na fakt, że sieci te w ogromnym stopniu przyczyniają się do osiągania większego równouprawnienia, w szczególności w odniesieniu do szkoleń dla kobiet na obszarach wiejskich oraz inicjowania projektów dotyczących rozwoju lokalnego, m.in. kampanii informacyjnych na temat badań profilaktycznych mających na celu wczesne zdiagnozowanie chorób nowotworowych u kobiet ((rak szyjki macicy, rak piersi, itp.); wzywa państwa członkowskie, żeby wspierały większy udział kobiet w procesie politycznym, w tym odpowiednią reprezentację kobiet w organach instytucji, przedsiębiorstw i stowarzyszeń;

24.

wzywa do zapewnienia w ramach systemów socjalnych odpowiednich świadczeń dla kobiet na obszarach wiejskich, w których zostanie uwzględniona szczególna dla kobiet sytuacja zarobkowa i ich uprawnienia emerytalne;

25.

w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje dyrektywę 2010/41/UE i wzywa państwa członkowskie, żeby ją jak najszybciej i skutecznie transponowały, tak aby zagwarantować w szczególności:

26.

zwraca uwagę, że szczególnie na obszarach wiejskich potrzeba zrównoważonych strategii na rzecz zachowania kompetencji zawodowych kobiet, które decydują się na etap rodzinny i opiekuńczy; popiera godzenie pracy i życia rodzinnego, tak aby umożliwić, utrzymać i rozwijać udział kobiet w działalności zawodowej;

27.

zwraca uwagę, że różnicowanie działalności gospodarstw rolnych staje się coraz ważniejszym elementem gospodarki wiejskiej; zauważa, że rola kobiet w inicjowaniu i opracowywaniu projektów z zakresu różnicowania działalności gospodarstw rolnych oraz zarządzania nimi jest znacząca;

28.

wzywa do wspierania ducha przedsiębiorczości u kobiet i ich inicjatyw, w szczególności poprzez promowanie własności będącej w rękach kobiet, sieci współpracy kobiet-przedsiębiorców, a ponadto do kształtowania warunków ramowych w sektorze finansowym ułatwiających kobietom-przedsiębiorcom prowadzącym działalność na wsi, w tym samozatrudnionym w pełnym i niepełnym wymiarze o niskich dochodach, oraz młodym kobietom dostęp do inwestycji i kredytów dający im większe możliwości działania na rynku oraz rozwijania działalności gospodarczej zapewniającej stabilne warunki egzystencji; wzywa także do podejmowania działań mających na celu stymulowanie ducha przedsiębiorczości oraz umiejętności i możliwości kobiet na rzecz ich włączania w struktury zarządzania przedsiębiorstwami i stowarzyszeniami;

29.

wzywa właściwe władze krajowe, regionalne i lokalne do zachęcania kobiet do udziału w lokalnych grupach działania oraz do tworzenia lokalnych stowarzyszeń w ramach programu Leader, a także do zagwarantowania zrównoważonego pod względem płci udziału w ich organach zarządzających;

30.

wzywa do większego uwzględniania w strategiach rozwoju poszczególnych przedsiębiorstw i regionów kompetencji zawodowej kobiet w dziedzinie rolnictwa i pozarolniczej; podkreśla znaczenie kwalifikacji i szkolenia rolniczek i kobiet żyjących na wsi jako producentek i przedsiębiorców oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie, żeby we współpracy z władzami lokalnymi i regionalnymi, organizacjami rolniczymi i stowarzyszeniami rolniczek tworzyły zachęty na rzecz wspierania uczestnictwa kobiet w życiu zawodowym, zniosły dyskryminację kobiet pracujących oraz polepszyły szkolenia dla kobiet, m.in. dzięki wsparciu większego dostępu do szkoleń podyplomowych i kursów specjalistycznych w ośrodkach edukacyjnych, zaproponowały odpowiednie środki na rzecz rozwoju obszarów wiejskich z osi 3 programów rozwoju obszarów wiejskich oraz żeby zachęcały do realizacji istniejących inicjatyw; zauważa, że środki te przyczynią się do przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu na obszarach wiejskich oraz że kobiety w większym stopniu niż mężczyźni narażone są na niebezpieczeństwo popadnięcia w ubóstwo;

31.

wzywa do wspierania politycznych starań o zwiększenie roli kobiet w rolnictwie poprzez faktyczne i prawne ułatwienie im wykonywania działalności gospodarczej w rolnictwie, także w odniesieniu do własności gospodarstwa, tak aby z uwagi na współodpowiedzialność za prowadzenie przedsiębiorstwa w większym stopniu uczestniczyły w wykonywaniu praw i obowiązków przedsiębiorstwa, do których należy m.in. reprezentacja interesów grup rolników oraz rzeczywisty udział we wszystkich dochodach z działalności;

32.

wzywa do udzielania wsparcia organizacjom zrzeszającym kobiety i rolników, będącym ważnym elementem wspierania i inicjowania nowych programów rozwoju i dywersyfikacji w sposób umożliwiający kobietom realizowanie nowych pomysłów prowadzących do różnicowania produkcji i usług na obszarach wiejskich;

33.

uważa, że w ramach przyszłej reformy WPR należy uwzględnić potrzeby kobiet na obszarach wiejskich oraz ich rolę jako pracownic sektora rolnictwa, a także nadać temu priorytetową rangę, zarówno jeśli chodzi o dostęp do określonych usług, jak również do środków pomocowych, w zależności od potrzeb terytorialnych w każdym państwie członkowskim;

34.

jest przekonany, że w perspektywie średnioterminowej we wszystkich organach politycznych, gospodarczych i socjalnych sektora rolnego kobiety powinny być odpowiednio reprezentowane, tak aby w procesie decyzyjnym obok punktu widzenia mężczyzn przedstawiać także punkt widzenia kobiet; podkreśla znaczenie podejmowania specjalnych działań na rzecz kobiet, by osiągnąć równy udział kobiet w tych organach;

35.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewniania kobietom lepszego dostępu do ziemi i kredytów, aby zachęcać kobiety do prowadzenia działalności na obszarach wiejskich i pełnienia roli podmiotów działających w sektorze rolnym;

36.

wzywa do uwzględniania dotychczasowych strategii zabezpieczenia socjalnego kobiet w rolnictwie (rolniczek, kobiet pracujących w rolnictwie, pracownic sezonowych itp.), w tym wdrożenia dyrektywy 2010/41/UE w kontekście sytuacji krajowej, prawa własności i prawa podatkowego oraz do wykorzystania w państwach członkowskich tych doświadczeń w rozwoju odpowiedniego zabezpieczenia socjalnego kobiet w rolnictwie;

37.

podkreśla, że w strategiach europejskich dotyczących warunków życia kobiet zamieszkujących obszary wiejskie powinno się uwzględniać warunki życia i pracy migrujących pracownic sezonowych w sektorze rolnym, zwłaszcza potrzebę odpowiedniego zakwaterowania, ochrony socjalnej, ubezpieczenia zdrowotnego i opieki zdrowotnej; podkreśla konieczność nadawania jak największej wartości pracy wykonywanej przez kobiety;

38.

zachęca Komisję, by w ramach sprawozdania podsumowującego, które przedstawi w 2011 r. zgodnie z art. 14 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1698/2005 Rady z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), dokonała pogłębionej analizy skutków stosowania praktycznych środków w odniesieniu do sytuacji kobiet zamieszkujących obszary wiejskie;

39.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.

2.10.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 296/19

—

uwzględniając Protokół nr 4 Traktatu o Przystąpieniu w sprawie elektrowni jądrowej w Ignalinie na Litwie oraz Protokół nr 9 w sprawie jednostki 1 i jednostki 2 elektrowni jądrowej Bohunice V1 na Słowacji, a także art. 30 Protokołu dotyczącego warunków i uzgodnień w sprawie przyjęcia Republiki Bułgarii i Rumunii do Unii Europejskiej,

—

uwzględniając rozporządzenia Rady dotyczące wdrożenia Protokołu nr 4 w sprawie elektrowni jądrowej Ignalina na Litwie (1), dotyczące wdrożenia Protokołu nr 9 w sprawie jednostki 1 i jednostki 2 elektrowni jądrowej Bohunice V1 na Słowacji (2) oraz w sprawie pomocy finansowej Unii na likwidację bloków 1-4 elektrowni jądrowej Kozłoduj w Bułgarii (program „Kozłoduj”) (3),

—

uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wykorzystania zasobów finansowych przeznaczonych na likwidację instalacji jądrowych (COM(2007)0794) oraz dokument towarzyszący pt. „Dane dotyczące finansowania likwidacji w UE” (SEC(2007)1654),

—

uwzględniając zalecenie Komisji z dnia 24 października 2006 r. w sprawie zarządzania zasobami finansowymi przeznaczonymi na likwidację instalacji jądrowych (4),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej oraz opinię Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (A7-0054/2011),

A.

mając na uwadze, że w trzech krajach kandydujących do UE – na Litwie, na Słowacji i w Bułgarii – działały stare elektrownie jądrowe, których zamknięcie uzgodniono, oraz że negocjacje akcesyjne doprowadziły do określenia dat przedterminowego zamknięcia trzech wspomnianych elektrowni jądrowych,

B.

mając na uwadze uznanie przez UE, że przedterminowe zamknięcie, a następnie likwidacja tych jednostek w trzech elektrowniach jądrowych stanowi znaczne obciążenie finansowe i ekonomiczne, którego nie mogą w pełni pokryć zainteresowane państwa członkowskie, wskutek czego w traktatach o przystąpieniu oraz późniejszych rozporządzeniach Rady przewidziano pomoc finansową dla tych państw członkowskich; mając jednak na uwadze, że nie postanowiono jednoznacznie, czy pomoc powinna pokrywać pełen koszt likwidacji lub rekompensować wszystkie konsekwencje gospodarcze; zauważa, że zarówno Bułgaria, jak i Słowacja pozostają w chwili obecnej eksporterami netto energii elektrycznej,

C.

mając na uwadze, że pomoc przewiduje działania w następujących obszarach:

D.

mając na uwadze, że udzielanie pomocy rozpoczęto przed akcesją oraz przed zamknięciem odnośnych jednostek oraz że z tego powodu środki pomocowe kumulowały się w funduszach wspierania likwidacji elektrowni, przy równoczesnej kontynuacji prac administracyjnych,

E.

mając na uwadze, że likwidacja obiektów jądrowych oraz gospodarowanie pochodzącymi z nich odpadami to operacja skomplikowana pod względem technicznym, wymagająca znacznych zasobów finansowych i wiążąca się z odpowiedzialnością środowiskową, techniczną, społeczną i finansową,

1.

odnotowuje, że Litwa, Słowacja i Bułgaria wypełniły zobowiązania wynikające z traktatów o przystąpieniu, dotyczące terminowego zamknięcia odpowiednich jednostek w trzech elektrowniach jądrowych: jednostka 1 elektrowni jądrowej Ignalina została zamknięta w dniu 31 grudnia 2004 r., zaś jednostka 2 w dniu 31 grudnia 2009 r.; jednostka 1 elektrowni jądrowej Bohunice V1 została zamknięta w dniu 31 grudnia 2006 r., zaś jednostka 2 w dniu 31 grudnia 2008 r.; jednostki 1 i 2 elektrowni jądrowej w Kozłoduju zostały zamknięte w dniu 31 grudnia 2002 r., zaś jednostki 3 i 4 w dniu 31 grudnia 2006 r.;

2.

zauważa również, że wszystkie trzy państwa członkowskie starały się renegocjować zobowiązania polityczne odnośnie do zamknięcia reaktorów, co opóźniło ten proces;

3.

odnotowuje istnieje podstawy prawnej przyznania pomocy finansowej; odnotowuje, że kwoty ustala się corocznie w drodze decyzji Komisji, w oparciu o indywidualne roczne wspólne dokumenty programowe, co umożliwia kontrolę nad realizacją i finansowaniem zatwierdzonych projektów;

4.

zauważa, że z powodu niewielkiego doświadczenia UE w dziedzinie likwidacji i ograniczonych danych na ten temat, podjęto decyzję dotyczącą pomocy finansowej bez możliwości określenia pułapu finansowego; zauważa ponadto, że nawet po sporządzeniu planów i strategii likwidacji nie istniały żadne jasne warunki dotyczące określenia pułapu, przez co decyzje w sprawie dalszej pomocy finansowej musiały być podejmowane odrębnie dla poszczególnych etapów i przypadków;

5.

uważa, że celem pomocy Wspólnoty jest wsparcie wspomnianych trzech państw członkowskich w radzeniu sobie z finansowym i ekonomicznym obciążeniem spowodowanym wyznaczonymi terminami przyspieszonego zamknięcia oraz pokrycie kosztu wielu istotnych działań likwidacyjnych, inwestowanie w przedsięwzięcia energetyczne mające na celu ograniczenie zależności energetycznej i pomoc w łagodzeniu wpływu likwidacji wspomnianych elektrowni na społeczeństwo; stwierdza mimo to, że we wszystkich trzech przypadkach koszty likwidacji elektrowni jądrowych przekroczyły wysokość planowanej pomocy UE i wszystko wskazuje na to, że przekroczą one też początkowe szacunki; zauważa też, że znaczna część środków została wykorzystana na projekty energetyczne, a nie na główny cel pomocy finansowej, tj. likwidację elektrowni jądrowych;

6.

jest zdania, że koncepcja unijnej solidarności skutecznie przyczynia się do łagodzenia ekonomicznych konsekwencji przyspieszonego zamknięcia w sektorze energetycznym; zauważa jednak, że w trakcie przygotowywania niniejszego sprawozdania faktyczna likwidacja jest nadal w początkowej fazie;

7.

stwierdza, że likwidacja wspomnianych elektrowni jądrowych musi mieć charakter absolutnie priorytetowy z uwagi na bezpieczeństwo i zdrowie wszystkich Europejczyków;

8.

wyraża zaniepokojenie, że brak środków finansowych na działania likwidacyjne opóźni likwidację elektrowni jądrowych oraz spowoduje zagrożenie dla środowiska i zdrowia ludzkiego;

9.

podkreśla, że kwestia bezpieczeństwa ma pierwszorzędne znaczenie w przypadku likwidacji omawianych jednostek trzech elektrowni jądrowych, które zostały przedterminowo zamknięte; zachęca w związku z tym Radę, Komisję i państwa członkowskie, aby pamiętały o powyższym przy podejmowaniu wszelkich kolejnych decyzji dotyczących programów likwidacji elektrowni jądrowych ogólnie, a przedmiotowych trzech programów w szczególności; wzywa Komisję do zapewnienia odpowiedniej koordynacji z państwami członkowskimi oraz do ustanowienia szczegółowych harmonogramów realizacji tych projektów;

10.

zauważa z zaniepokojeniem, że szczegółowe plany likwidacji zawarte w trzech omawianych programach likwidacji nie zostały jeszcze sfinalizowane, a w konsekwencji nie ma wystarczających informacji na temat harmonogramów, kosztów poszczególnych projektów oraz ich źródeł finansowania; wzywa zatem odpowiednie organy krajowe do sfinalizowania planów, a Komisję do zdawania sprawozdań z tego procesu oraz do zapewnienia długoterminowego szczegółowego planowania finansowego projektów likwidacyjnych; zwraca się do Komisji o jasne określenie zakresu unijnego finansowania wymaganego do zakończenia tych planów;

11.

wzywa Komisję do zbadania sposobów zmiany stosowanych przez UE metod finansowania działań likwidacyjnych przy uwzględnieniu strategii wykorzystywanych przez państwa członkowskie i ich administrację krajową, a także sposobów uproszczenia zasad zarządzania funduszami w taki sposób, aby nie wpływały one na bezpieczeństwo działań likwidacyjnych;

12.

zauważa brak wyraźnego podziału odpowiedzialności wśród podmiotów uczestniczących w finansowaniu oraz podmiotów uczestniczących w procesie likwidacji; uważa, że główna odpowiedzialność za wdrażanie unijnej pomocy powinna spoczywać na Komisji oraz że należy ustanowić wspólne zarządzanie z EBOiR;

13.

uważa, że w celu przyznawania zamówień należałoby stosować kryterium wspólnotowej wzajemności z korzyścią dla przedsiębiorstw europejskich, stosując w szczególności zasady określone w art. 58 dyrektywy 2004/17/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. koordynującej procedury udzielania zamówień przez podmioty działające m.in. w sektorze energetyki;

14.

zauważa, że kwota całkowitej pomocy finansowej Unii Europejskiej na rzecz tych trzech państw członkowskich do końca 2013 r. wynosi 2 847,78 mln euro; zauważa, że pomimo istnienia różnic między elektrowniami jądrowymi, zwłaszcza jeżeli chodzi o magazynowanie paliwa, zasadniczo programy łączy ta sama technologia; zauważa jednak, że istnieją znaczne różnice w przydzielonych kwotach: Ignalina (2 jednostki): 1 367 mln euro; Bohunice (2 jednostki): 613 mln euro oraz Kozłoduj (4 jednostki): 867,78 mln euro;

15.

zauważa, w oparciu o dane dostępne pod koniec 2009 r., różną sytuację państw członkowskich w zakresie wydatkowanych kwot: Ignalina: ogółem 1 367 mln euro, przyznano 875,5 mln euro (64,04 %), wydatkowano 760,4 mln euro (55,62 %); Bohunice: ogółem 613 mln euro, przyznano 363,72 mln euro (59,33 %), wydatkowano 157,87 mln euro (25,75 %); Kozłoduj: ogółem 867,78 mln euro, przyznano 567,78 mln euro (65,42 %), wydatkowano 363,149 mln euro (41,84 %), co wynika głównie z różnych dat zamknięcia;

16.

uważa, że należy zachować całkowitą przejrzystość w zarządzaniu funduszami oraz wykorzystywaniu dostępnych w ich ramach środków; uznaje znaczenie solidnego i przejrzystego gospodarowania środkami finansowymi przy odpowiednim nadzorze z zewnątrz w celu zapewnienia uczciwej konkurencji na rynku energetycznym; zaleca, aby zapewniono w tej kwestii przejrzystość i udział społeczeństwa;

17.

odnotowuje zakończenie następujących kontroli i ocen: „Midterm Evaluation of the Decommissioning Assistance to Lithuania and Slovakia” (śródokresowa ocena pomocy na likwidację elektrowni jądrowych na Litwie i Słowacji, 2007); wewnętrzne kontrole KE wszystkich trzech programów w 2007 r.; prowadzone przez Europejski Trybunał Obrachunkowy (ETO) kontrole agencji CPMA w 2008 i 2009 r. w odniesieniu do Ignaliny; kontrola ETO przygotowania DAS w 2008 r.; badanie wykonalności ETO w 2009 r.; a także przyjmuje do wiadomości następujące działania bieżące: komunikat Komisji spodziewany na początku 2011 r.; zewnętrzną kontrolę finansową KE dotyczącą Międzynarodowego Funduszu Wspierania Likwidacji Elektrowni Bohunice; pełną kontrolę ETO wykonania zadań w ramach wszystkich trzech programów;

18.

jest zdania, że liczba i zakres przeprowadzonych kontroli wydają się niewystarczające, biorąc pod uwagę znaczne zaangażowane środki pieniężne, fakt, że wykorzystanie funduszy jest nowością, nieznane czynniki, które pojawiły się w trakcie procesu, a następnie liczne zmiany, dostosowania i przeznaczenie dodatkowych środków; wyraża ubolewanie, że w przeprowadzonej przez Komisję we wrześniu 2007 r. śródokresowej ocenie pomocy na likwidację elektrowni jądrowych na Litwie i Słowacji nie ujęto Bułgarii (która w tym czasie otrzymywała już pomoc);

19.

ubolewa nad faktem, że Komisja nie przedkłada Parlamentowi Europejskiemu rocznych sprawozdań dotyczących wykorzystania środków finansowych przyznanych na likwidację elektrowni jądrowych; wzywa zatem Komisję do monitorowania i przedkładania Parlamentowi rocznych sprawozdań dotyczących usprawnień w wykorzystaniu środków i prawdopodobieństwa, że skumulowane środki na likwidację tych konkretnych jednostek w trzech elektrowniach jądrowych zostaną wykorzystane w ciągu trzech kolejnych lat;

20.

zwraca się do Komisji o przeprowadzenie analizy w celu potwierdzenia, że istnieje możliwość przydzielenia kwot na przyszłe projekty likwidacyjne do 2013 r., tym bardziej że zezwolenia na likwidację zostaną wydane w przypadku Bohunic w lipcu 2011 r., zaś w przypadku Kozłoduja pod koniec 2011 r. i pod koniec 2012 r.;

21.

zwraca się do Komisji o dostarczenie informacji porównawczych na temat wdrażania początkowych i zrewidowanych harmonogramów poszczególnych etapów procesu likwidacji, jak również na temat środków w dziedzinie energii i w sektorze socjalnym, przed przeznaczeniem jakichkolwiek dalszych środków unijnych;

22.

zwraca się do Komisji o przedstawienie sprawozdania na temat szczególnych usprawnień wynikających z ustanowienia w 2007 r. komitetu zarządzającego państw członkowskich, służącego jej pomocą w realizacji programów pomocowych, oraz o podsumowanie zmian proceduralnych, które nastąpiły od tego czasu;

23.

zauważa, że nadal nie została zakończona kontrola ETO; sugeruje, że ocena ta powinna pomóc w określeniu celów, na jakie fundusze są wykorzystywane, i ich skuteczności oraz realnych propozycji na przyszłość, jak też w ustaleniu dodatkowego finansowania potrzebnego, aby przeprowadzić likwidację; sugeruje, że ponieważ chodzi o pełną kontrolę wykonania zadań, powinna ona wyjaśnić następujące kwestie:

24.

stwierdza, że w odniesieniu do przyszłych działań finansowanych z przydzielonych kwot UE w okresie 2007-2013 doprecyzowania wymagają dalsze kwestie:

25.

z zaniepokojeniem zauważa brak unijnego zespołu koordynatorów i ekspertów zajmującego się wszystkimi trzema projektami, który pozwoliłby traktować program likwidacji jako cały pakiet w oparciu o doświadczenia UE i umożliwiłby powstanie synergii pomiędzy tymi trzema przypadkami;

26.

podkreśla, że w celu zagwarantowania lepszego planowania działań i wymiany zgromadzonych doświadczeń w ramach tych trzech programów potrzebna jest ich ściślejsza koordynacja; uważa, że na tym doświadczeniu może skorzystać również cała Unia Europejska, jako że reaktory są wycofywane pod koniec okresu użytkowania; w związku z tym zwraca się do wszystkich zainteresowanych stron o opracowywanie i gromadzenie najlepszych praktyk w zakresie likwidacji obiektów jądrowych oraz o zapewnienie możliwie najlepszego wykorzystania doświadczenia i danych zgromadzonych przez pozostałe państwa członkowskie w dziedzinie elektrowni jądrowych;

27.

wzywa Komisję do utworzenia zespołu koordynacyjnego, który powinien być odpowiedzialny za:

28.

zwraca uwagę, że do finansowania operacji likwidacji obiektów jądrowych powinno się stosować zasadę „zanieczyszczający płaci” oraz że operatorzy takich obiektów powinni zapewnić odłożenie w okresie ich funkcjonowania wystarczających środków finansowych, aby pokryć przyszłe koszty likwidacji;

29.

zauważa, że z powodu wcześniejszego zamknięcia reaktorów nie było możliwe planowane zgromadzenie potrzebnych środków w odnośnych funduszach krajowych, które to środki miały pokryć wszelkie koszty związane z likwidacją elektrowni;

30.

wzywa Komisję, aby uwzględniając różne strategie stosowane przez państwa członkowskie, zbadała potencjalne możliwości ujednolicenia podejścia do finansowania likwidacji obiektów jądrowych w UE w celu zgromadzenia na czas potrzebnych środków finansowych, nie narażając bezpieczeństwa procesu likwidacji;

31.

przyjmuje z zadowoleniem fakt, że obecnie trwa lub została zakończona realizacja większości projektów programu „Ignalina” w zakresie efektywności energetycznej i zapewnienia dostaw energii elektrycznej;

32.

zauważa z zaniepokojeniem, że nastąpiły opóźnienia w głównych projektach w zakresie zarządzania infrastrukturą przetwarzania odpadów (magazynowanie zużytego paliwa i składowanie odpadów), co pociągnęło za sobą dodatkowe koszty w stosunku do początkowych szacunków; zauważa, że dostępny w systemie margines swobody jest niemal wyczerpany i że opóźnienia mogą zacząć wywierać wpływ na „ścieżkę krytyczną” całego planu likwidacji, wraz z proporcjonalnym wzrostem kosztów; zwraca się do Komisji o przedstawienie sprawozdania z wyników ponownej oceny harmonogramu projektów;

33.

zauważa, że istotną część funduszy przeznaczono na projekty energetyczne, że na sfinalizowanie likwidacji nadal potrzeba dużych nakładów i że fundusze krajowe nie wystarczą na jej pokrycie: państwowy fundusz likwidacji elektrowni jądrowej Ignalina zgromadził dotychczas niewiele ponad 100 mln euro (podczas gdy same koszty techniczne likwidacji wahają się od 987 mln do1 300 mln euro), a znaczną część tej kwoty wykorzystano na projekty niezwiązane z likwidacją; wzywa do podjęcia w związku z tym odpowiednich działań, zwłaszcza przez państwa członkowskie;

34.

przyjmuje z zadowoleniem postępy programu „Bohunice”;

35.

zauważa, że o ile pomoc wspólnotowa jest przewidziana na likwidację instalacji jądrowych, w szczególności reaktorów V1, a także na bezpieczeństwo dostaw, krajowy fundusz jądrowy nie dysponuje specjalnym źródłem finansowania przeznaczonym na trwający projekt likwidacyjny A1;

36.

stwierdza, że wdrażanie niektórych projektów likwidacyjnych, takich jak rekonstrukcja systemu ochrony fizycznej obszaru, projekt przetwarzania „odpadów historycznych” oraz budowa obiektu tymczasowego składowania odpadów radioaktywnych w Bohunicach, zostało znacząco opóźnione; wzywa Komisję i stronę słowacką do podjęcia działań zapobiegających opóźnieniom oraz unikania narażania na szwank harmonogramu prac w projektach likwidacyjnych;

37.

przyjmuje z zadowoleniem dobre techniczne i finansowe wyniki programu „Kozłoduj”, jak i rewizję strategii likwidacyjnej dla jednostek od 1 do 4, która z pierwotnej strategii odroczonego demontażu została zmieniona w strategię natychmiastowego demontażu w trybie ciągłym;

38.

zauważa z zaniepokojeniem dość wysoki udział projektów energetycznych w rozdziale przekazanych funduszy publicznych; wzywa Komisję do monitorowania wdrażania pozostałych projektów energetycznych oraz do zdawania sprawozdań z wyników; wzywa do zwiększenia odsetka projektów z zakresu likwidacji i odpadów w pozostałym okresie funkcjonowania programu „Kozłoduj”;

39.

podkreśla potrzebę kompleksowej koordynacji administracyjnej między państwowym przedsiębiorstwem ds. odpadów radioaktywnych (SERAW) a elektrownią jądrową Kozłoduj, odpowiedzialnymi obecnie za, odpowiednio, jednostki 1-2 oraz jednostki 3-4; zachęca stronę bułgarską do analizy i niezwłocznego wdrożenia niezbędnych środków naprawczych w odniesieniu do wspólnego zarządzania oraz/lub do objęcia wspólnym zarządzaniem jednostek 1-4;

40.

zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom Bułgarii, Litwy i Słowacji.

2.10.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 296/26

—

uwzględniając postanowienia instrumentów prawnych ONZ dotyczących praw człowieka, a w szczególności praw kobiet, takich jak Karta ONZ, Powszechna deklaracja praw człowieka, Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych oraz Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, Konwencja w sprawie zwalczania handlu ludźmi i eksploatacji prostytucji, Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (CEDAW) oraz fakultatywny protokół do niej, jak również Konwencja w sprawie zakazu tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania lub karania, Konwencja dotycząca statusu uchodźców z 1951 r. i zasada non-refoulement,

—

uwzględniając inne instrumenty ONZ dotyczące przemocy wobec kobiet, takie jak deklaracja wiedeńska i program działań z dnia 25 czerwca 1993 r. przyjęty na Światowej Konferencji Praw Człowieka (A/CONF. 157/23) oraz Deklaracja Zgromadzenia Ogólnego ONZ o likwidacji przemocy wobec kobiet z dnia 20 grudnia 1993 r. (A/RES/48/104),

—

uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ z dnia 12 grudnia 1997 r. zatytułowaną „Środki przeciwdziałania przestępczości i środki prawa karnego mające na celu eliminację przemocy wobec kobiet” (A/RES/52/86), rezolucję z dnia 18 grudnia 2002 r. zatytułowaną „Prace nad eliminacją przestępstw przeciw kobietom popełnianych w imię honoru” (A/RES/57/179) oraz rezolucję z dnia 22 grudnia 2003 r. zatytułowaną „Eliminacja przemocy domowej wobec kobiet” (A/RES/58/147),

—

uwzględniając sprawozdania specjalnych sprawozdawców Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka dotyczące przemocy wobec kobiet oraz zalecenie ogólne nr 19 przyjęte przez Komisję ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet (XI sesja, 1992 r.),

—

uwzględniając deklarację pekińską i platformę działania przyjętą podczas IV Światowej Konferencji na temat Kobiet w dniu 15 września 1995 r., a także swoje rezolucje: z dnia 18 maja 2000 r. w sprawie skutków przyjęcia platformy działania z Pekinu (1), z dnia 10 marca 2005 r. w sprawie wniosków z IV Światowej Konferencji na temat Kobiet – Platforma działania (Pekin + 10) (2), a także z dnia 25 lutego 2010 r. w sprawie działań następczych w związku z pekińską platformą działania (Pekin +15) (3),

—

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,

—

uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ z dnia 19 grudnia 2006 r. zatytułowaną „Zintensyfikowanie wysiłków w celu wyeliminowania wszelkich form przemocy wobec kobiet” (A/RES/61/143) oraz rezolucje nr 1325 i 1820 Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa,

—

uwzględniając prace komitetu ad hoc Rady Europy ds. zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej utworzonego w grudniu 2008 r. w celu przygotowania konwencji Rady Europy na ten temat,

—

uwzględniając konkluzje Rady EPSCO z dnia 8 marca 2010 r. w sprawie przemocy,

—

uwzględniając swoje stanowisko z dnia 14 grudnia 2010 r. w sprawie projektu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie europejskiego nakazu ochrony (4),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 listopada 2009 r. w sprawie eliminacji przemocy wobec kobiet (5),

—

uwzględniając swoje oświadczenie z dnia 21 kwietnia 2009 r. w sprawie kampanii „Powiedz NIE przemocy wobec kobiet” (6),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 24 marca 2009 r. w sprawie walki z okaleczaniem żeńskich narządów płciowych praktykowanym w UE (7),

—

uwzględniając strategię Komisji na rzecz równouprawnienia kobiet i mężczyzn na lata 2010/2015, która została przedstawiona w dniu 21 września 2010 r.,

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A7-0065/2011),

A.

mając na uwadze, że eliminacja przemocy uwarunkowanej płcią możliwa jest nie dzięki pojedynczemu działaniu, ale dzięki szeregowi działań o charakterze infrastrukturalnym, prawnym, sądowym, wykonawczym, oświatowym, zdrowotnym oraz wszelkich innych działań związanych z usługami, które mogą w znacznym stopniu ograniczyć tę przemoc i jej konsekwencje,

B.

mając na uwadze, że choć nie istnieje uznawana na płaszczyźnie międzynarodowej definicja pojęcia przemocy wobec kobiet, to zdefiniowana została ona przez ONZ jako każdy akt przemocy uwarunkowanej płciowo, który prowadzi lub może prowadzić do powstania szkody fizycznej, seksualnej czy psychologicznej lub do cierpienia kobiet, a także groźby dokonania takich czynów, wywieranie przymusu lub arbitralne pozbawianie wolności, zarówno w życiu publicznym, jak i prywatnym (8),

C.

mając na uwadze, że przemoc to traumatyczne doświadczenie dla każdego mężczyzny, kobiety lub dziecka, jednak przemoc na tle płciowym stosowana jest wobec kobiet i dziewcząt w przeważającej mierze przez mężczyzn i zarówno odzwierciedla, jak i umacnia nierówności między mężczyznami a kobietami, a także narusza zdrowie, godność, bezpieczeństwo i autonomię ofiar,

D.

mając na uwadze, że w badaniach nad przemocą uwarunkowaną płcią szacuje się, że 1/5 do 1/4 wszystkich kobiet w Europie przynajmniej raz w ciągu dorosłego życia doświadczyła aktów przemocy fizycznej, a ponad 1/10 doświadczyła przemocy seksualnej z użyciem siły; mając na uwadze, że badania wykazują również, że 26 % dzieci i młodzieży twierdzi, że w dzieciństwie doznało przemocy fizycznej,

E.

mając na uwadze, że reklama i pornografia często przedstawia różne rodzaje przemocy uwarunkowanej płcią, tym samym banalizując przemoc wobec kobiet i utrudniając realizację strategii na rzecz równości płci,

F.

mając na uwadze, że przemoc mężczyzn wobec kobiet wyznacza miejsce kobiet w społeczeństwie: ich zdrowie, dostęp do zatrudnienia i oświaty, udział w działalności społecznej i kulturalnej, niezależność ekonomiczną, udział w życiu publicznym i politycznym oraz w podejmowaniu decyzji, a także stosunki z mężczyznami,

G.

mając na uwadze, iż kobiety często nie zgłaszają aktów przemocy uwarunkowanej płcią, jakiej się wobec nich dopuszczono, z różnorodnych i złożonych przyczyn, m.in. natury psychologicznej, finansowej, społecznej i kulturowej, a czasami z powodu braku zaufania do policji, wymiaru sprawiedliwości lub służb pomocy społecznej oraz służb medycznych,

H.

mając na uwadze, że przemoc ze uwarunkowana płcią, w przeważającej mierze dokonywana przez mężczyzn na kobietach, jest problemem o charakterze strukturalnym, rozpowszechnionym w całej Europie i na świecie, oraz zjawiskiem dotyczącym ofiar i sprawców niezależnie od wieku, wykształcenia, poziomu dochodów czy statusu społecznego, które wiąże się z nierównym podziałem władzy w społeczeństwie między kobietami a mężczyznami,

I.

mając na uwadze, że stres prowadzi często do liczniejszych, bardziej agresywnych i niebezpiecznych nadużyć; mając na uwadze badania dowodzące, że przemoc wobec kobiet nasila się w sytuacjach, w których mężczyźni doświadczają przesiedlenia i pozbawienia własności na skutek kryzysów gospodarczych,

J.

mając na uwadze, że przemoc wobec kobiet obejmuje szeroki zakres naruszeń praw człowieka, w tym: wykorzystywanie seksualne, gwałt, przemoc domową, napaści na tle seksualnym i molestowanie seksualne, prostytucję, handel kobietami i dziewczętami, naruszanie praw seksualnych i reprodukcyjnych kobiet, przemoc wobec kobiet w miejscu pracy, przemoc wobec kobiet w sytuacjach konfliktowych, przemoc wobec kobiet w zakładach karnych lub zakładach opieki oraz szereg okrutnych tradycyjnych praktyk; mając na uwadze, że każde z tych nadużyć może pozostawić głębokie urazy psychiczne, zrujnować ogólny stan zdrowia kobiet i dziewcząt, w tym ich zdrowie reprodukcyjne i seksualne, a w niektórych przypadkach prowadzić do śmierci,

K.

mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich przemoc mężczyzn wobec kobiet w postaci gwałtu nie jest traktowana jako przestępstwo podlegające ściganiu z oskarżenia publicznego (9),

L.

mając na uwadze, że porównywalne dane na temat różnych rodzajów przemocy wobec kobiet w Unii Europejskiej nie są gromadzone w sposób regularny, co utrudnia ustalenie rzeczywistej skali problemu i znalezienie odpowiednich rozwiązań; mając na uwadze, że gromadzenie wiarygodnych danych jest bardzo trudne, ponieważ kobiety i mężczyźni często – z powodu strachu lub wstydu – niechętnie ujawniają swe doświadczenia stosownym zainteresowanym stronom,

M.

mając na uwadze, że zgodnie z dostępnymi badaniami dotyczącymi sytuacji państw członkowskich Rady Europy szacuje się, że przemoc wobec kobiet kosztuje rocznie około 33 mld euro (10),

N.

mając na uwadze, że kobiety w Unii Europejskiej nie są w równym stopniu chronione przed przemocą ze strony mężczyzn ze względu na rozbieżną politykę i przepisy prawne w państwach członkowskich,

O.

mając na uwadze, że po wejściu w życie traktatu lizbońskiego Unia Europejska ma szersze uprawnienia w dziedzinie współpracy sądowej w sprawach karnych, w tym w dziedzinie prawa karnego procesowego i materialnego, a także w dziedzinie współpracy policyjnej,

P.

mając na uwadze alarmującą liczbę kobiet padających ofiarami przemocy uwarunkowanej płcią,

Q.

mając na uwadze, że nękanie matek i kobiet ciężarnych to kolejna forma przemocy lub nadużyć wobec kobiet, występująca głównie w kręgu rodziny lub związku, w sferze społecznej i w pracy, prowadząca do zwalniania kobiet z pracy czy ich dobrowolnej rezygnacji z pracy, a także do dyskryminacji i depresji,

R.

mając na uwadze, że w strategii na rzecz równości płci na lata 2010-2015 Komisja podkreśliła, że przemoc uwarunkowana płcią jest jednym z kluczowych problemów, którymi należy się zająć w celu osiągnięcia prawdziwej równości płci,

S.

mając na uwadze, że Komisja ogłosiła, iż przedłoży w 2011 r. wniosek dotyczący strategii zwalczania przemocy wobec kobiet, lecz w programie prac Komisji na 2011 r. nie ma żadnych wyraźnych odniesień do tej strategii,

1.

z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie – podjęte przez Komisję w planie działania służącym realizacji programu sztokholmskiego – do przedstawienia w latach 2011-2012 „Komunikatu na temat strategii zwalczania przemocy wobec kobiet, przemocy domowej i okaleczania narządów płciowych kobiet, który zostanie uzupełniony planem działań UE” (11);

2.

proponuje wprowadzenie nowego, kompleksowego podejścia politycznego do przemocy uwarunkowanej płcią, obejmującego:

3.

stanowczo wzywa państwa członkowskie do uznania gwałtów i przemocy seksualnej wobec kobiet, popełnianych zwłaszcza w związkach małżeńskich i nieformalnych związkach intymnych lub przez męskich członków rodziny, za przestępstwo karne w razie braku zgody ofiary oraz do ścigania z urzędu sprawców tego typu przestępstw, jak również do odrzucenia wszelkich odwołań do tradycyjnych praktyk kulturowych lub religijnych jako okoliczności łagodzących w przypadku przemocy wobec kobiet, w tym tzw. zbrodni w imię honoru oraz okaleczania żeńskich narządów płciowych;

4.

uznaje, że przemoc wobec kobiet jest jedną z najpoważniejszych form uwarunkowanego płcią łamania praw człowieka i że przemoc w rodzinie – w stosunku do innych ofiar, takich jak dzieci, mężczyźni i osoby starsze – stanowi również ukryte zjawisko, które dotyka zbyt wielu rodzin, żeby można je było ignorować;

5.

podkreśla, że narażenie na fizyczną, seksualną lub psychologiczną przemoc i nadużycia między rodzicami lub innymi członkami rodziny ma poważny wpływ na dzieci;

6.

wzywa państwa członkowskie, by dla dzieci będących świadkami wszelkich form przemocy tworzyły system odpowiedniego do wieku doradztwa psychospołecznego, specjalnie dostosowanego, by dzieci mogły poradzić sobie ze swymi traumatycznymi przeżyciami, a także do należytego uwzględniania interesu dziecka;

7.

podkreśla, że migrantki, w tym nielegalne, a także kobiety ubiegające się o azyl stanowią dwie podkategorie kobiet szczególnie narażone na przemoc uwarunkowaną płcią;

8.

podkreśla znaczenie właściwego szkolenia wszystkich osób pracujących z kobietami, które padły ofiarą przemocy uwarunkowanej płcią, zwłaszcza przedstawicieli systemu sądowniczego i organów ścigania, przede wszystkim funkcjonariuszy policji, sędziów, pracowników socjalnych i pracowników służby zdrowia;

9.

wzywa Komisję Europejską, aby w oparciu o ogół dostępnej wiedzy eksperckiej opracowała oraz zapewniła roczne statystyki dotyczące przemocy uwarunkowanej płcią, w tym dane dotyczące liczby kobiet, które co roku tracą życie z ręki partnera lub byłego partnera, w oparciu o dane pochodzące z państw członkowskich;

10.

podkreśla, że badania w zakresie przemocy wobec dzieci, młodzieży i kobiet oraz – bardziej ogólnie – przemocy uwarunkowanej płcią i przemocy na tle seksualnym powinny zostać włączone jako dziedzina badań międzydyscyplinarnych do przyszłego 8. programu ramowego w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego;

11.

zwraca się do Komisji o rozważenie utworzenia centrum monitorowania przemocy wobec kobiet działającego w oparciu o sprawozdania z procesów sądowych dotyczących przemocy wobec kobiet;

12.

wzywa Komisję do kontynuowania działań na rzecz zwalczania przemocy uwarunkowanej płcią przez programy wspólnotowe, w szczególności program Daphne, który z powodzeniem przyczynił się już do zwalczania przemocy wobec kobiet;

13.

zwraca uwagę, że Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej przeprowadzi na reprezentatywnej próbie kobiet ze wszystkich państw członkowskich badanie na temat ich doświadczeń z przemocą, a także wzywa, by położono nacisk na zbadanie reakcji poszczególnych organów i służb wsparcia na składane przez kobiety zgłoszenia o przemocy;

14.

nalega, by państwa członkowskie wyraźnie przedstawiały w statystykach krajowych skalę przemocy uwarunkowanej płcią oraz by podjęły działania mające gwarantować gromadzenie danych na temat tego rodzaju przemocy, z wyszczególnieniem m.in. płci ofiar, płci sprawców, ich wzajemnych zależności, wieku, miejsca przestępstwa oraz odniesionych obrażeń;

15.

wzywa Komisję do przedstawienia badania na temat finansowych skutków przemocy wobec kobiet, z uwzględnieniem badań, w których stosuje się metodologie pozwalające oszacować finansowy wpływ tej formy przemocy na system opieki zdrowotnej, systemy opieki społecznej i rynek pracy;

16.

wzywa Agencję Praw Podstawowych UE oraz Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn do przeprowadzenia badań dotyczących wszechobecności przemocy w relacjach między nastolatkami i jej wpływu na ich rozwój;

17.

zauważa, że nękanie (stalking), którego 87 % ofiar stanowią kobiety, powoduje urazy psychologiczne i głęboki stres emocjonalny, w związku z czym należy je uznać za formę przemocy wobec kobiet, którą należy ująć w ramach prawnych we wszystkich państwach członkowskich;

18.

zauważa, że okrutne tradycyjne praktyki, takie jak okaleczanie żeńskich narządów płciowych oraz tzw. zabójstwa w imię honoru, są bardzo szeroko rozpowszechnionymi formami przemocy wobec kobiet, w związku z czym wzywa Komisję, by w strategii zwalczania przemocy wobec kobiet zwróciła szczególną uwagę na okrutne tradycyjne praktyki;

19.

uznaje poważny problem prostytucji – w tym prostytucji dziecięcej – w Unii Europejskiej i domaga się dalszych badań nad związkami między ramami prawnymi danego państwa członkowskiego a formą i zakresem prostytucji; zwraca uwagę na niepokojący wzrost liczby przypadków handlu ludźmi przywożonymi do UE i w samej UE – który dotyczy w szczególności kobiet i dzieci – i wzywa państwa członkowskie do podjęcia zdecydowanych działań na rzecz walki z tym nielegalnym procederem;

20.

wzywa państwa członkowskie do uznania macierzyństwa zastępczego za poważny problem będący formą wykorzystywania ciała kobiety i jej narządów rozrodczych;

21.

podkreśla, że kobiety i dzieci są poddawane tym samym formom wykorzystywania oraz że zarówno kobiety, jak i dzieci mogą być postrzegane jako towar na międzynarodowym rynku rozrodczym, a nowe zjawiska w dziedzinie rozrodczości, takie jak macierzyństwo zastępcze, przyczyniają się do zwiększenia handlu kobietami i dziećmi oraz liczby przypadków nielegalnej adopcji ponad granicami;

22.

zauważa, że przemoc domowa została sklasyfikowana jako główna przyczyna poronień lub narodzin martwego dziecka oraz śmierci matki w czasie porodu, i zwraca się do Komisji o zwrócenie większej uwagi na przemoc wobec kobiet w ciąży, gdyż sprawca naraża wtedy na niebezpieczeństwo więcej niż jedną osobę;

23.

zwraca uwagę, że społeczeństwo obywatelskie, a w szczególności organizacje pozarządowe, stowarzyszenia kobiet oraz inne publiczne i prywatne organizacje wolontariackie oferują usługi ogromnej wartości, szczególnie w formie wsparcia dla kobiet będących ofiarami przemocy, które chcą przełamywać milczenie, w jakim zamyka je przemoc, dlatego też organizacje te powinny uzyskać wsparcie ze strony państw członkowskich;

24.

powtarza, że należy pracować zarówno z ofiarami, jak i z agresorami, aby uświadamiać tych ostatnich oraz pomagać zmieniać stereotypy i zakorzenione w społeczeństwie przekonania sprzyjające utrwalaniu warunków korzystnych dla powstawania tego rodzaju przemocy oraz jej akceptacji;

25.

wzywa państwa członkowskie do tworzenia schronisk dla kobiet, aby pomagać kobietom i dzieciom w swobodnych wyborach życiowych, wolnych od przemocy i ubóstwa, a także do świadczenia specjalistycznych usług, leczenia, pomocy prawnej, doradztwa psychospołecznego i terapeutycznego, wsparciem prawnym w czasie procesu sądowego, wsparcia dla dzieci dotkniętych przemocą itp.;

26.

podkreśla, że państwa członkowskie powinny przeznaczyć odpowiednie środki na zapobieganie przemocy wobec kobiet i zwalczanie jej, w tym z wykorzystaniem funduszy strukturalnych;

27.

podkreśla znaczenie podejmowania przez państwa członkowskie oraz władze regionalne i lokalne działań mających ułatwiać reintegrację na rynku pracy kobiet, które padły ofiarą przemocy uwarunkowanej płcią, poprzez takie instrumenty, jak EFS czy program PROGRESS;

28.

wzywa UE i państwa członkowskie do ustanowienia ram prawnych dających migrantkom prawo do otrzymania własnego paszportu i prawa pobytu oraz umożliwiających pociągnięcie do odpowiedzialności karnej osób odbierających im te dokumenty;

29.

ponownie podkreśla swoją opinię wyrażoną w rezolucji z dnia 25 lutego 2010 r., że w nowych ramach prawnych stworzonych przez traktat lizboński Unia Europejska powinna stać się stroną Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet i protokołu dodatkowego do niej;

30.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, by na forum międzynarodowym zajęły się kwestią przemocy wobec kobiet oraz naruszeń praw człowieka uwarunkowanych płcią, zwłaszcza w kontekście dwustronnych umów o stowarzyszeniu i międzynarodowych umów handlowych, zarówno tych już obowiązujących, jak i tych pozostających w fazie negocjacji;

31.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

2.10.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 296/34

—

uwzględniając komunikat Komisji skierowany do Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 7 lipca 2010 r. pt. „W kierunku kompleksowej europejskiej polityki dotyczącej inwestycji międzynarodowych” (COM(2010)0343), a także wniosek Komisji z dnia 7 lipca 2010 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego przepisy przejściowe w zakresie dwustronnych umów inwestycyjnych między państwami członkowskimi a państwami trzecimi (COM(2010)0344),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 marca 2010 r. pt. „Europa 2020 – strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010) 2020) oraz komunikat Komisji z dnia 9 listopada 2010 r. skierowany do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów pt. „Handel, wzrost i polityka światowa – polityka handlowa jako kluczowy element strategii »Europa 2020« ” (COM(2010)0612),

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 25 października 2010 r. w sprawie kompleksowej europejskiej polityki dotyczącej inwestycji międzynarodowych,

—

uwzględniając uaktualnione wytyczne OECD dla przedsiębiorstw międzynarodowych,

—

uwzględniając orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, a zwłaszcza wyrok z dnia 3 marca 2009 r. w sprawie Komisja przeciwko Republice Austrii (sprawa C-205/06), wyrok z dnia 3 marca 2009 r. w sprawie Komisja przeciwko Królestwu Szwecji (sprawa C-249/06) oraz wyrok z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie Komisja przeciwko Republice Finlandii (sprawa C-118/07),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Handlu Międzynarodowego oraz opinie Komisji Rozwoju, a także Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A7-0070/2011),

A.

mając na uwadze, że Traktat z Lizbony powierzył bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ) wyłącznej kompetencji UE, o czym mowa w art. 3 ust. 1 lit. e), art. 206 i 207 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

B.

mając na uwadze, że od 1959 r. państwa członkowskie zawarły na szczeblu bilateralnym ponad 1 200 dwustronnych umów inwestycyjnych, a blisko 3 tys. umów ogółem,

C.

mając na uwadze, iż powszechnie uznaje się, że napływające inwestycje mogą podnieść konkurencyjność krajów, lecz w przypadku inwestycji wypływających nisko wykwalifikowanym pracownikom może być konieczna pomoc w dostosowaniu się; mając na uwadze, że to rządy są odpowiedzialne za sprzyjanie korzystnym wpływom przy jednoczesnym zapobieganiu jakimkolwiek negatywnym skutkom,

D.

mając na uwadze, że art. 206 i 207 TFUE nie definiują BIZ, zaś Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (1) sprecyzował swe rozumienie BIZ na podstawie trzech kryteriów: musi to być długotrwała inwestycja pochłaniająca co najmniej 10 proc. kapitału własnego/udziałów przedsiębiorstwa powiązanego umożliwiająca inwestorowi sprawowanie kontroli nad zarządzaniem operacjami tegoż powiązanego przedsiębiorstwa; mając na uwadze, że definicja ta jest zgodna z definicją MFW i OECD, a stoi w sprzeczności zwłaszcza z inwestycjami portfelowymi i prawami własności intelektualnej; mając na uwadze, że trudno jest wyraźnie odróżnić BIZ od inwestycji portfelowych, a sztywną definicję prawną ciężko będzie zastosować w przypadku rzeczywistych praktyk inwestycyjnych,

E.

mając na uwadze, że niektóre państwa członkowskie stosują szeroką definicję terminu „inwestor zagraniczny”, gdzie zwykły adres pocztowy jest uważany za wystarczający do określenia przynależności państwowej przedsiębiorstwa oraz mając na uwadze, że umożliwiło to niektórym przedsiębiorstwom pozwanie własnego kraju na podstawie dwustronnej umowy inwestycyjnej podpisanej przez kraj trzeci i mając na uwadze, że wszystkie europejskie przedsiębiorstwa powinny móc polegać na przyszłych umowach inwestycyjnych UE lub umowach o wolnym handlu zawierających postanowienia dotyczące inwestycji,

F.

mając na uwadze, że pojawienie się nowych krajów o dużych zdolnościach inwestycyjnych jako potęg lokalnych lub światowych zmieniło klasyczne wyobrażenie, zgodnie z którym jedynymi inwestorami były kraje rozwinięte,

G.

mając na uwadze, że po pierwszych przypadkach rozstrzygania sporów w latach 90. XX wieku i mimo ogólnie pozytywnych doświadczeń pewne problemy nabrały ostrości, z powodu stosowania mało precyzyjnego języka zostawiającego szerokie pole do interpretacji, zwłaszcza jeśli chodzi o ryzyko konfliktu między interesami prywatnymi a misją regulacyjną władzy publicznej, na przykład w sytuacji gdy przyjęcie uzasadnionego ustawodawstwa prowadziło do oskarżania państwa przez międzynarodowy sąd arbitrażowy o złamanie zasady „sprawiedliwego i równego traktowania”,

H.

mając na uwadze, że USA i Kanada, które jako jedne z pierwszych państw stanęły w obliczu takich orzeczeń, przystosowały swój model dwustronnych umów inwestycyjnych w celu ograniczenia możliwości interpretacyjnych arbitrażu oraz zapewnienia skuteczniejszej ochrony obszaru interwencji publicznej,

I.

mając na uwadze, że Komisja stworzyła listę państw, które będą uprzywilejowanymi partnerami w ramach negocjacji pierwszych umów inwestycyjnych (Kanada, Chiny, Indie, MERCOSUR, Rosja i Singapur),

J.

mając na uwadze, że nowo utworzona Europejska Służba Działań Zewnętrznych (ESDZ) ma zwiększyć obecność i wzmocnić rolę UE na świecie, w tym w zakresie propagowania i ochrony unijnych celów handlowych, również w dziedzinie inwestycji,

1.

uznaje, że w następstwie wejścia w życie Traktatu z Lizbony BIZ wchodzą teraz w zakres wyłącznej kompetencji UE; zauważa, że te nowe wyłączne kompetencje UE stanowią podwójne wyzwanie, z jednej strony dla zarządzania obowiązującymi dwustronnymi umowami inwestycyjnymi, a z drugiej strony dla zdefiniowania europejskiej polityki inwestycyjnej, która spełni oczekiwania inwestorów i państw, w których inwestycje są dokonywane, ale także zaspokoi szersze interesy ekonomiczne i zrealizuje cele polityki zagranicznej;

2.

z zadowoleniem przyjmuje te nowe uprawnienia UE i wzywa Komisję oraz państwa członkowskie do wykorzystania tej okazji, by opracować wraz z Parlamentem zintegrowaną i spójną politykę inwestycyjną, która wspiera wysokiej jakości inwestycje i pozytywnie wpływa na globalny postęp gospodarczy i trwały rozwój; jest zdania, że Parlament musi być odpowiednio zaangażowany w kształtowanie przyszłej polityki inwestycyjnej oraz że wymaga to odpowiednich konsultacji w sprawie upoważnień do nadchodzącej rundy negocjacji, a także regularnych i konkretnych sprawozdań o stanie toczących się negocjacji;

3.

zauważa, że UE jest ważnym blokiem ekonomicznym posiadającym silną pozycję negocjacyjną; ufa, że wspólna polityka w zakresie inwestycji spełni oczekiwania zarówno inwestorów, jak i zainteresowanych państw, a także pomoże przyczynić się do wzrostu konkurencyjności UE i jej przedsiębiorstw oraz do zwiększania zatrudnienia;

4.

odnotowuje konieczność opracowania skoordynowanych ram europejskich, które byłyby zorientowane na gwarantowanie pewności i wspierałyby promowanie zasad i celów UE;

5.

przypomina, że w bieżącej fazie globalizacji nastąpił radykalny wzrost BIZ i w 2007 r. – zanim inwestycje zostały zahamowane przez światowy kryzys gospodarczy i finansowy – osiągnęły rekordową wartość prawie 1,5 mld euro, a UE była największym źródłem BIZ w całej gospodarce światowej; podkreśla jednak, że w 2008 i 2009 r. poziom inwestycji obniżył się z uwagi na światowy kryzys finansowy i gospodarczy; podkreśla także, że około 80 proc. ogólnej wartości globalnych BIZ dotyczy międzynarodowych fuzji i przejęć;

6.

z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji pt. „W kierunku kompleksowej europejskiej polityki dotyczącej inwestycji międzynarodowych”, ale podkreśla, że skupia się on głównie na ochronie inwestorów, zaś powinien w większym stopniu zająć się prawem ochrony publicznej zdolności do stanowienia prawa i realizacją zobowiązania UE do zapewniania spójności polityki na rzecz rozwoju;

7.

jest zdania, że inwestycje mogą mieć pozytywny wpływ na wzrost gospodarczy i zatrudnienie nie tylko w UE, ale także w krajach rozwijających się, o ile inwestorzy będą czynnie wspierać dążenia państw goszczących do osiągnięcia celów rozwoju, m.in. wspierając lokalną gospodarkę dzięki transferowi technologii i korzystając z lokalnej siły roboczej oraz lokalnej produkcji;

8.

wzywa Komisję do uwzględnienia doświadczeń zdobytych na szczeblu wielostronnym, kilkustronnym i dwustronnym, zwłaszcza jeśli chodzi o nieudane negocjacje OECD w sprawie Wielostronnego Porozumienia Inwestycyjnego;

9.

apeluje do Komisji o opracowanie unijnej strategii inwestycyjnej w sposób ostrożny i skoordynowany przy wykorzystaniu najlepszych praktyk z zakresu dwustronnych umów inwestycyjnych; odnotowuje rozbieżności w treści umów zawieranych przez państwa członkowskie i wzywa Komisję do zlikwidowania tych rozbieżności i stworzenia uniwersalnego unijnego szablonu umów inwestycyjnych, który będzie poddawany korektom zależnie od poziomu rozwoju kraju partnerskiego;

10.

wzywa Komisję do jak najszybszego wydania nieobowiązkowych wytycznych, np. w postaci szablonu dwustronnych umów inwestycyjnych, który państwa członkowskie mogłyby wykorzystywać w celu zwiększenia pewności i spójności;

11.

zwraca się do Komisji o przygotowanie jasnej definicji podlegających ochronie inwestycji obejmującej zarówno BIZ, jak i inwestycje portfelowe; uważa jednak, że spekulacyjne formy inwestycji określone przez Komisję nie podlegają ochronie; nalega, aby postanowienia – w razie gdy zakresem umowy inwestycyjnej, a także umów w przypadku których już zaproponowano projekty upoważnień do negocjacji objęte są także prawa własności intelektualnej – nie wpływały negatywnie na produkcję leków generycznych i respektowały dotyczące zdrowia publicznego wyjątki zawarte w porozumieniu TRIPS;

12.

zauważa z zaniepokojeniem, że negocjowanie wielu rodzajów inwestycji doprowadzi do pomieszania wyłącznych i dzielonych kompetencji;

13.

wzywa do wprowadzenia pojęcia „inwestora unijnego”, które zgodnie z duchem art. 207 TFUE odzwierciedlałoby znaczenie wspierania inwestorów ze wszystkich państw członkowskich na jednakowych warunkach i zapewniałoby im warunki funkcjonowania i ochrony ich inwestycji na jednakowych zasadach;

14.

przypomina, że standardowa dwustronna umowa inwestycyjna zawierana przez państwa członkowskie UE stosuje szeroką definicję „inwestora zagranicznego”; zwraca się do Komisji o dokonanie oceny czy prowadzi to do nadużyć; zwraca się do Komisji o stworzenie precyzyjniejszej definicji statusu inwestora zagranicznego na podstawie tej oceny i najnowszej wzorcowej definicji BIZ dokonanej przez OECD;

15.

podkreśla, że ochrona inwestora w przypadku wszystkich inwestorów UE musi pozostać najważniejszym priorytetem umów inwestycyjnych;

16.

odnotowuje, że negocjowanie dwustronnych umów inwestycyjnych to czasochłonny proces; wzywa Komisję do inwestowania zasobów ludzkich i materialnych w negocjowanie i zawieranie unijnych umów inwestycyjnych;

17.

uważa, że wniosek Rady zawarty w jej konkluzjach na temat komunikatu – aby nowe europejskie ramy prawne nie wpływały negatywnie na ochronę inwestorów i gwarancje, z których korzystają oni w ramach obowiązujących umów – może powodować ryzyko, że każda nowa umowa spotka się ze sprzeciwem oraz że niezbędna równowaga między ochroną inwestorów i ochroną prawa do regulacji – w czasach większej liczby inwestycji napływających – zostanie zagrożona; uważa ponadto, że tak sformułowane kryterium oceny może być sprzeczne z zapisami i intencjami art. 207 TFUE;

18.

uważa, że konieczność wskazania godnych naśladowania praktyk – na co zwraca także uwagę Rada w swych konkluzjach – jest opcją nie tylko rozsądniejszą, lecz również skuteczniejszą, ponieważ umożliwia ona opracowanie spójnej europejskiej polityki inwestycyjnej;

19.

uważa, że przyszłe umowy inwestycyjne zawierane przez UE powinny opierać się na najlepszych praktykach pochodzących z doświadczeń państw członkowskich i uwzględniać następujące standardy:

20.

zwraca się do Komisji o ocenę potencjalnego wpływu wprowadzenia klauzuli ochronnej do przyszłych europejskich umów inwestycyjnych i o przedstawienie sprawozdania zarówno Parlamentowi Europejskiemu, jak i Radzie;

21.

wzywa Komisję do zagwarantowania wzajemności podczas negocjacji prawa dostępu do rynku z głównymi partnerami handlowymi reprezentującymi kraje rozwinięte i największych gospodarkami wschodzącymi, mając na uwadze konieczność wyłączenia sektorów wrażliwych i zachowania asymetrii w stosunkach handlowych UE z krajami rozwijającymi się;

22.

zauważa, że zwiększenie spodziewanej pewności pomoże MŚP w inwestowaniu za granicą i zauważa w związku z tym, że należy wysłuchiwać głosu MŚP podczas negocjacji;

23.

podkreśla, że przyszłe umowy inwestycyjne zawarte przez UE muszą chronić możliwość interwencji państwa;

24.

wyraża głęboką obawę w związku ze stopniem swobody sędziów w arbitrażu międzynarodowym w dokonywaniu szerokiej interpretacji klauzuli o ochronie inwestorów, co prowadzi do wyeliminowania możliwości legalnych interwencji publicznych; wzywa Komisję do zaproponowania jasnych definicji norm ochrony inwestorów w celu uniknięcia takich problemów w nowo zawieranych umowach inwestycyjnych;

25.

wzywa Komisję do włączenia do wszystkich zawieranych w przyszłości umów specjalnych klauzul stwierdzających prawo stron umowy do regulacji między innymi w dziedzinie ochrony bezpieczeństwa narodowego, środowiska, zdrowia publicznego, praw pracowników i konsumentów, polityki przemysłowej i różnorodności kulturowej;

26.

podkreśla, że Komisja powinna dla każdego przypadku osobno podejmować decyzje dotyczące sektorów nieobjętych przyszłymi umowami, na przykład sektorów wrażliwych, takich jak kultura, edukacja, zdrowie publiczne i te sektory, które mają strategiczne znaczenie dla obrony narodowej i zwraca się do Komisji o każdorazowe informowanie Parlamentu Europejskiego o otrzymywanych mandatach; zauważa, że UE powinna jednocześnie zwracać uwagę na problemy swoich rozwijających się partnerów i nie domagać się większej liberalizacji w sytuacji, gdy uważają oni za konieczną dla swojego rozwoju ochronę niektórych sektorów, zwłaszcza w dziedzinie usług publicznych;

27.

podkreśla, że przyszła polityka UE musi wspierać także inwestycje trwałe, przyjazne dla środowiska (kwestia szczególnie ważna, gdy chodzi o przemysł wydobywczy) i wspomagające wysokiej jakości warunki pracy w przedsiębiorstwach, których inwestycje te będą dotyczyły; zwraca się do Komisji o umieszczenie we wszystkich przyszłych umowach odniesienia do uaktualnionych wytycznych OECD dla przedsiębiorstw międzynarodowych;

28.

ponownie apeluje – w związku z dotyczącymi inwestycji postanowieniami szerzej pojętych umów o wolnym handlu – o włączenie klauzuli o społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i skutecznej klauzuli socjalnej oraz klauzuli dotyczącej ochrony środowiska do wszystkich podpisywanych przez UE umów o wolnym handlu;

29.

wnioskuje, aby Komisja dokonała oceny sposobu, w jaki klauzule te były włączane także do dwustronnych umów inwestycyjnych zawieranych przez państwa członkowskie, oraz także jak można je włączyć do autonomicznych umów inwestycyjnych;

30.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że niektóre dwustronne umowy inwestycyjne zawierają klauzulę zakazującą osłabiania przepisów socjalnych lub w dziedzinie ochrony środowiska celem przyciągnięcia inwestorów i wzywa Komisję do rozważenia umieszczenia takiej klauzuli w jej przyszłych umowach;

31.

uważa, że należy radykalnie zmienić obecny system rozstrzygania sporów celem uwzględnienia elementów takich jak: poprawa przejrzystości, możliwość wnoszenia przez strony apelacji, obowiązek wyczerpania lokalnych sądowych dróg odwoławczych (o ile można liczyć w danym przypadku na rzetelny proces), możliwość odwołania się do spostrzeżeń amicus curiae, czy wreszcie obowiązek wyboru jednego miejsca arbitrażu w przypadku sporu między inwestorem a państwem;

32.

jest zdania, że należy zastosować mechanizm rozstrzygania sporów nie tylko pomiędzy państwami, ale także pomiędzy inwestorami a państwem, aby zapewnić pełną ochronę inwestycji;

33.

jest świadomy, że UE nie może korzystać z mechanizmów rozstrzygania sporów Międzynarodowego Centrum Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych (ICSID) i Komisji Narodów Zjednoczonych do spraw Międzynarodowego Prawa Handlowego (UNCITRAL), ponieważ UE jako taka nie jest członkiem żadnej z tych organizacji; wzywa UE do włączenia postanowień dotyczących rozstrzygania sporów do każdej z nowych umów inwestycyjnych UE zgodnie z reformami zasugerowanymi w niniejszej rezolucji; wnioskuje, aby Komisja i państwa członkowskie, jako ważne podmioty międzynarodowe, przyjęły na siebie obowiązek przeprowadzenia niezbędnej reformy zasad ICSID i UNCITRAL;

34.

wzywa Komisję do opracowania rozwiązań, które wsparłyby MŚP w pokrywaniu wysokich kosztów rozstrzygania sporów.

35.

wzywa Komisję do jak najszybszego przedstawienia rozporządzenia określającego podział odpowiedzialności między szczeblem krajowym i unijnym, zwłaszcza pod względem finansowym, w razie gdyby UE przegrała sprawę w międzynarodowym sądzie arbitrażowym;

36.

popiera zasadę, zgodnie z którą priorytetowymi partnerami przyszłych umów inwestycyjnych UE będą kraje o dużym potencjale rynkowym, ale w których inwestycje zagraniczne powinny być lepiej chronione;

37.

odnotowuje, że zasadniczo ryzyko inwestycyjne jest większe w krajach rozwijających się i najsłabiej rozwiniętych oraz że zdecydowana i skuteczna ochrona inwestorów w postaci umów inwestycyjnych stanowi najważniejszy element zapewniania ochrony europejskim inwestorom i może usprawnić rządzenie, co gwarantuje stabilność sytuacji konieczną dla wzrostu BIZ w tych krajach; zauważa, że aby umowy inwestycyjne przyniosły dalsze korzyści tym krajom, powiny się one opierać na zobowiązaniach inwestorów pod kątem przestrzegania praw człowieka i standardów antykorupcyjnych, jako części szerszego partnerstwa między UE i krajami rozwijającymi się w celu zmniejszenia ubóstwa; wzywa Komisję do dokonywania oceny potencjalnych przyszłych partnerów na podstawie doświadczeń państw członkowskich związanych z dwustronnymi umowami inwestycyjnymi;

38.

wyraża zaniepokojenie faktem, że BIZ w krajach najmniej rozwiniętych są bardzo ograniczone i zwykle skoncentrowane na zasobach naturalnych;

39.

uważa, że w krajach rozwijających się należy w większym stopniu wspierać lokalne firmy, w szczególności za pomocą środków zachęcających do zwiększenia wydajności i zacieśnienia współpracy, a także do podnoszenia kwalifikacji siły roboczej – obszarach o dużym potencjale w odniesieniu do pobudzenia rozwoju gospodarczego, konkurencyjności i wzrostu w krajach rozwijających się; zachęca również do przekazania krajom rozwijającym się nowych ekologicznych technologii UE jako najlepszego sposobu wspierania ekologicznego zrównoważonego wzrostu gospodarczego;

40.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do pełnego uwzględnienia stanowiska Parlamentu przed rozpoczęciem negocjacji w sprawie inwestycji, a także podczas negocjacji; przypomina brzmienie porozumienia ramowego w sprawie stosunków Parlamentu Europejskiego z Komisją i wzywa tę ostatnią do zasięgania opinii Parlamentu w sprawie projektów mandatów negocjacyjnych odpowiednio wcześniej, aby umożliwić mu wyrażenie stanowiska, które musi z kolei zostać uwzględnione przez Komisję i Radę;

41.

podkreśla potrzebę uwzględnienia roli delegacji Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych w strategii dotyczącej przyszłej polityki inwestycyjnej, uznając ich potencjał i lokalną ekspercką wiedzę za strategiczne elementy osiągania założeń tej nowej polityki;

42.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, państwom członkowskim, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu, jak również Komitetowi Regionów.

2.10.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 296/40

—

uwzględniając swoje rezolucje w sprawie wcześniejszych sprawozdań rocznych Komisji Europejskiej i Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 14 lipca 2010 r. dla Parlamentu Europejskiego i Rady zatytułowane „Ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej – zwalczanie nadużyć finansowych – Sprawozdanie roczne za 2009 r.” (COM(2010)0382) wraz z załącznikami (SEC(2010)0897 i SEC(2010)0898),

—

uwzględniając dziesiąte sprawozdanie z działalności OLAF-u – sprawozdanie roczne 2010 (1),

—

uwzględniając sprawozdanie roczne Trybunału Obrachunkowego dotyczące wykonania budżetu za rok budżetowy 2009 wraz z odpowiedziami instytucji (2),

—

uwzględniając sprawozdanie roczne Trybunału Obrachunkowego dotyczące działań finansowanych z ósmego, dziewiątego i dziesiątego Europejskiego Funduszu Rozwoju za rok budżetowy 2009, wraz z odpowiedziami Komisji (3),

—

uwzględniając art. 319 ust. 3 i art. 325 ust. 5 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (4),

—

uwzględniając swoje oświadczenie z dnia 18 maja 2010 r. w sprawie działań Unii na rzecz walki z korupcją (5), wydane celem zagwarantowania, że przy wykorzystywaniu funduszy UE nie będzie dochodziło do korupcji,

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A7-0050/2011),

1.

ubolewa, że ogólnie rzecz biorąc, sprawozdanie Komisji zatytułowane „Ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej – zwalczanie nadużyć finansowych – Sprawozdanie roczne za 2009 r.” (COM(2010)0382) („sprawozdanie o ochronie interesów finansowych Wspólnoty za 2009 r.”), przedstawione zgodnie z art. 325 ust. 5 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), nie zawiera informacji o szacunkowym poziomie nieprawidłowości i nadużyć w poszczególnych państwach członkowskich, ponieważ koncentruje się na poziomie sprawozdawczości, w związku z czym nie daje ogólnego obrazu aktualnego poziomu nieprawidłowości i nadużyć w państwach członkowskich oraz uniemożliwia zidentyfikowanie i zdyscyplinowanie tych, w których poziom nieprawidłowości i nadużyć jest najwyższy;

2.

podkreśla, że nadużycie jest jednym z przykładów celowego wykroczenia i przestępstwem prawnym, a nieprawidłowość jest brakiem zgodności z zasadami; wyraża ubolewanie, że w sprawozdaniu Komisji nie omawia się nadużyć szczegółowo, a nieprawidłowości omawia się bardzo pobieżnie; podkreśla, że art. 325 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej odnosi się do nadużyć, a nie do nieprawidłowości, i wzywa do określenia różnicy między nadużyciem a błędami czy nieprawidłowościami;

3.

podkreśla, że przez ostatnie kilka lat rozwinęły się techniki pomiaru nadużyć jako część szerszej próby zwalczania korupcji i nalega na Komisję, żeby zintensyfikowała te wysiłki badawcze oraz wdrożyła we współpracy z państwami członkowskimi, początkowo jako projekt pilotażowy, stosowne nowe metody rozwijane w celu pomiaru zjawiska nieprawidłowości i nadużyć;

4.

wzywa Komisję do wypełnienia jej obowiązków w zapewnieniu stosowania się państw członkowskich do obowiązku w zakresie sprawozdawczości, aby uzyskiwać wiarygodne i porównywalne dane na temat nieprawidłowości i nadużyć, nawet jeśli będzie to wymagać od Komisji zmiany systemu kar za niewywiązywanie się z tego obowiązku w zakresie sprawozdawczości;

5.

ubolewa nad faktem, że duża część środków UE wciąż jest wydatkowana nieprawidłowo oraz wzywa Komisję do podjęcia odpowiednich działań celem szybkiego odzyskania tych środków;

6.

jest zaniepokojony poziomem wciąż nieodzyskanych lub uznanych za niemożliwe do odzyskania kwot nieprawidłowości we Włoszech na koniec roku obrachunkowego 2009;

7.

wzywa Komisję do nałożenia na państwa członkowskie większej odpowiedzialności za niewłaściwie wypłacone kwoty, które nadal nie zostały odzyskane;

8.

odnotowuje, że na mocy prawodawstwa unijnego państwa członkowskie mają obowiązek zgłaszania wszystkich nieprawidłowości nie później niż dwa miesiące po zakończeniu kwartału, w którym nieprawidłowość była przedmiotem pierwszego ustalenia administracyjnego lub sądowego lub po uzyskaniu nowej informacji o zgłoszonej nieprawidłowości; wzywa państwa członkowskie do podjęcia wszystkich niezbędnych wysiłków, w tym usprawnienia krajowych procedur administracyjnych, na rzecz dotrzymania wymaganych terminów i zmniejszenia luki czasowej pomiędzy momentem stwierdzenia nieprawidłowości a momentem jej zgłoszenia; zwraca się do państw członkowskich, aby podejmując wysiłki na rzecz zwalczania nadużyć działały przede wszystkim jako obrońcy pieniędzy podatników;

9.

zapytuje, jakie działania podjęła Komisja, żeby zwalczać wzrost domniemanych nadużyć, zarówno pod względem ich liczby, jak i poziomu kwot w porównaniu do całkowitej liczby przypadków nieprawidłowości w takich państwach członkowskich jak Polska, Rumunia i Bułgaria;

10.

jest zaniepokojony podejrzanie niskim wskaźnikiem domniemanych nadużyć w Hiszpanii i Francji, szczególnie jeśli wziąć pod uwagę ich wielkość i otrzymaną pomoc, jak podała to Komisja w sprawozdaniu za rok 2009, i w związku z tym wzywa Komisję do włączenia szczegółowych informacji na temat zgłoszonej przez państwa zastosowanej metody i zdolności do wykrywania nadużyć w tych państwach;

11.

wzywa te państwa członkowskie, które dotychczas nie ratyfikowały ani Konwencji z dnia 26 lipca 1995 r. o ochronie interesów finansowych (6) Wspólnot Europejskich, ani protokołów do niej (7) (instrumenty ochrony interesów finansowych Wspólnoty), tzn. Republikę Czeską, Maltę i Estonię, do bezzwłocznego ratyfikowania tych instrumentów prawnych; wzywa państwa członkowskie, które ratyfikowały instrumenty ochrony interesów finansowych Wspólnoty, do wzmożenia wysiłków zmierzających do zaostrzenia przepisów prawa karnego w celu ochrony interesów finansowych Unii, zwłaszcza przez likwidację niedociągnięć ujawnionych w drugim sprawozdaniu Komisji na temat wdrażania Konwencji o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich i protokołów do niej (COM(2008)0077);

12.

z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie w 2009 r. systemu zarządzania nieprawidłowościami (IMS), aplikacji opracowanej i stosowanej przez OLAF, a także pozytywne skutki, jakie system ten przyniósł; jest zaniepokojony faktem, że Komisja tłumaczy wzrost liczby zgłoszonych przypadków i skutki finansowe zastosowaniem nowej technologii sprawozdawczości; wzywa Komisję do dostarczenia Parlamentowi szczegółowych informacji na temat metod nowo wdrożonej technologii sprawozdawczości oraz do uwzględnienia jej w sprawozdaniach za przyszłe lata; wzywa państwa członkowskie do pełnego wdrożenia IMS oraz do dalszej poprawy w zakresie sprawozdawczości;

13.

zwraca się do Komisji o podanie w sprawozdaniu za przyszły rok wartości nieprawidłowości zgłoszonych przy użyciu nowej technologii sprawozdawczości w porównaniu z tradycyjnymi metodami sprawozdawczości; wzywa państwa członkowskie do szybszego zgłaszania nieprawidłowości;

14.

ponownie wyraża ubolewanie, że – zważywszy na poważne obawy co do jakości informacji dostarczanych przez państwa członkowskie – Komisja kładzie większy nacisk na przekonanie Parlamentu Europejskiego o konieczności wprowadzenia „dopuszczalnego ryzyka błędu”, niż na przekonanie państw członkowskich o obowiązkowym charakterze krajowych oświadczeń o zarządzaniu, należycie skontrolowanych przez krajowy urząd kontroli i skonsolidowanych przez Trybunał Obrachunkowy; wzywa Komisję, aby we współpracy z państwami członkowskimi i zgodnie z postanowieniami traktatu sporządziła stosowne sprawozdanie dające Parlamentowi wystarczającą pewność, że cel ten został osiągnięty oraz że działania zwalczające nadużycia są przeprowadzane właściwie;

15.

jest zaniepokojony wielkością nadużyć w porównaniu z nieprawidłowościami w środkach własnych państw członkowskich takich ak Austria, Estonia, Włochy, Rumunia i Słowacja, gdzie nadużycia stanowią ponad połowę ogólnej kwoty nadużyć w każdym państwie członkowskim; wzywa państwa członkowskie do podjęcia wszystkich koniecznych środków, w tym ścisłej współpracy z instytucjami europejskimi, aby zlikwidować wszystkie przyczyny nadużyć dotyczących funduszy UE;

16.

ubolewa nad ujawnionymi przez Trybunał Obrachunkowy niedociągnięciami w nadzorze nad krajowymi władzami celnymi – zwłaszcza w odniesieniu do przeprowadzania analizy ryzyka związanej z selekcją podmiotów gospodarczych i towarów importowanych poddawanych kontrolom celnym – co zwiększa ryzyko niewykrywania niedociągnięć i może doprowadzić do utraty tradycyjnych środków własnych (TOR); wzywa państwa członkowskie do zaostrzenia systemów nadzoru nad krajowymi władzami celnymi, a Komisję do opracowania odpowiedniego wsparcia w tym względzie;

17.

podkreśla, że ok. 70 % procedur celnych w przywozie jest uproszczonych, co oznacza, że mają one znaczny wpływ na pobieranie TOR oraz na skuteczność wspólnej polityki handlowej; uważa w związku z tym, że wskazany w specjalnym sprawozdaniu Trybunału Obrachunkowego nr 1/2010 brak skutecznej kontroli procedur uproszczonych w przywozie w państwach członkowskich jest niedopuszczalny i nawołuje Komisję do dalszego zbadania skuteczności kontroli procedur uproszczonych w państwach członkowskich, a w szczególności do przeanalizowania postępów w prowadzeniu przez państwa członkowskie kontroli ex post oraz do przedstawienia Parlamentowi wyników tej analizy do końca 2011 r.;

18.

odnotowuje wynik dochodzeń przeprowadzonych przez OLAF w obszarze środków własnych; jest głęboko zaniepokojony skalą nadużyć dotyczących towarów importowanych z Chin i nawołuje państwa członkowskie do bezzwłocznego odzyskania odnośnych kwot;

19.

z zadowoleniem przyjmuje zadowalający wynik operacji celnej Diabolo II, w której udział wzięli urzędnicy celni z 13 krajów azjatyckich oraz z 27 państw członkowskich UE, koordynowanej przez Komisję Europejską za pośrednictwem OLAF;

20.

z zadowoleniem przyjmuje umowy zawarte przez Unię Europejską i jej państwa członkowskie z producentami tytoniu mające na celu zwalczanie nielegalnego handlu tytoniem; jest zdania, że w interesie finansowym UE leżą dalsze działania zwalczające przemyt papierosów, który powoduje roczną utratę dochodów dla budżetu UE szacowaną na ok. jeden mld euro; wzywa OLAF-a do odgrywania nadal wiodącej roli w negocjacjach międzynarodowych nad Protokołem w sprawie likwidacji nielegalnego handlu wyrobami tytoniowymi, w świetle art. 15 Ramowej Konwencji Antytytoniowej Światowej Organizacji Zdrowia, który pomógłby zwalczyć nielegalny handel w Unii; jest zdania, że kwota 500 mln euro, które mają zapłacić dwie firmy, a mianowicie British American Tobacco oraz Imperial Tobacco, powinna zostać wykorzystana przez Komisję i zainteresowane państwa członkowskie na zaostrzenie środków antykorupcyjnych;

21.

z zadowoleniem przyjmuje konkluzję Komisji, że ogólna dyscyplina związana ze sprawozdawczością w tym obszarze polityki poprawiła się oraz że przestrzeganie wymogów wynosi obecnie 95 %; wzywa państwa członkowskie, które nie złożyły sprawozdań w stosownym czasie (Austria, Finlandia, Holandia, Słowacja i Wielka Brytania), do bezzwłocznego naprawienia tej sytuacji;

22.

wzywa Komisję do ścisłego monitorowania sytuacji w Hiszpanii i we Włoszech, które zgłosiły odpowiednio największą liczbę przypadków nieprawidłowości i najwyższe zaangażowane kwoty, a także do złożenia Parlamentowi Europejskiemu sprawozdania na temat specjalnych środków podjętych w celu rozwiązania problemów powstałych w obu tych państwach członkowskich;

23.

wzywa Komisję do sprawdzenia, czy rozbieżność między wyższym poziomem wydatków a minimalnym wskaźnikiem zgłoszonych nieprawidłowości, a także duże rozbieżności we wskaźnikach zgłoszonych nieprawidłowości (Estonia 88,25 %; Cypr, Węgry, Łotwa, Malta, Słowenia i Słowacja 0.00 %) są związane ze skutecznością systemów kontroli, w celu przeprowadzenia przeglądu tych systemów;

24.

jest głęboko zaniepokojony odkryciem przez Trybunał Obrachunkowy, że płatności w tym obszarze polityki za rok 2009 zawierały błędy materialne oraz że systemy nadzoru i kontroli były generalnie jedynie częściowo skuteczne w zapewnieniu prawidłowości płatności; ubolewa nad stwierdzonym przez Trybunał Obrachunkowy faktem, że nawet jeśli zintegrowany system zarządzania i kontroli (IACS) jest zasadniczo dobrze skonstruowany, na jego skuteczność negatywny wpływ ma niedokładność danych a bazach danych, niekompletne weryfikacje lub niewłaściwe bądź niekompletne działania naprawcze nieprawidłowości; wzywa Komisję do ścisłego monitorowania skuteczności systemów nadzoru i kontroli stosowanych w państwach członkowskich, żeby zagwarantować, że informacje dotyczące wskaźnika nieprawidłowości w poszczególnych państwach członkowskich odzwierciedlają prawdziwy i sprawiedliwy obraz sytuacji; wzywa Komisję do rozwiązania problemu niewystarczającej skuteczności IACS;

25.

zauważa, że ostateczne liczby mogą zostać podane jedynie za te lata, które można uważać za zamknięte, a w tym świetle do dnia dzisiejszego najwcześniejszym rokiem, który można uważać za zamknięty, jest rok 2004;

26.

ubolewa nad katastrofalną sytuacją związaną z ogólną stopą odzysku w tym obszarze polityki, który w roku 2009 wynosił 42 % zaległej kwoty 1 266 mln EUR na koniec roku finansowego 2006; jest szczególnie zaniepokojony uwagą Trybunału Obrachunkowego, że 121 mln EUR odzyskanych od beneficjentów w latach 2007-2009 stanowi mniej niż 10 % ogółu kwot do odzyskania; uważa tę sytuację za niedopuszczalną i wzywa państwa członkowskie do pilnego jej naprawienia; wzywa Komisję do podjęcia wszelkich stosownych środków mających na celu wprowadzenie skutecznego systemu odzysku, a także do poinformowania Parlamentu Europejskiego w przyszłorocznym sprawozdaniu na temat ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej o poczynionych postępach;

27.

ubolewa, że dane zawarte w sprawozdaniu o ochronie interesów finansowych Wspólnoty za 2009 r. nie stanowią wiarygodnego obrazu liczby nieprawidłowości i nadużyć w tym obszarze polityki, a przecież wysoki poziom nieprawidłowości lub nadużyć może po prostu świadczyć o skutecznych systemach sprawozdawczości lub zwalczania nadużyć;

28.

jest głęboko zaniepokojony ujawnieniem przez Trybunał Obrachunkowy, że płatności za rok 2009 zawierały duży błąd materialny (powyżej 5 %);

29.

zauważa, że dużym źródłem błędów w wydatkach na politykę spójności jest niestosowanie przepisów dotyczących zamówień publicznych; zwraca się w związku z tym do Komisji o bezzwłoczne zaproponowanie nowych przepisów upraszczających i modernizujących obecne zasady;

30.

jest głęboko zaniepokojony ujawnieniem przez Trybunał Obrachunkowy, że przynajmniej 30 % wykrytych przez niego błędów w próbie za rok 2009 mogło być wykrytych i skorygowanych przez państwa członkowskie przed poświadczeniem wydatków do Komisji w oparciu o dostępne tym państwom informacje; wzywa państwa członkowskie do nasilenia działań mających na celu poprawę ich mechanizmów wykrywania i korygowania;

31.

wzywa Komisję do poinformowania Parlamentu Europejskiego o środkach podjętych w związku z nieprawidłowościami zgłoszonymi przez państwa członkowskie i wykrytymi przez Komisję w tym obszarze polityki;

32.

nie jest usatysfakcjonowany stopą odzysku przekraczającą 50 % dla okresu programowania 2000-2006; wzywa państwa członkowskie do kontynuowania wysiłków zmierzających do odzyskania kwot nieprawidłowości, a także wzywa Komisję do podjęcia działań w celu zagwarantowania wyższej stopy odzysku – biorąc pod uwagę, że to do obowiązków Komisji należy wykonanie budżetu, jak stanowi art. 317 TFUE;

33.

jest głęboko zaniepokojony nadzwyczaj wysoką ilością domniemanych nadużyć w Bułgarii w roku 2009 w zakresie Specjalnego Przedakcesyjnego Instrumentu Wsparcia dla Rolnictwa i Obszarów Wiejskich (SAPARD), który – dla całego okresu programowania – wynosi 20 % i stanowi najwyższy wskaźnik zaobserwowany we wszystkich analizowanych funduszach (spójność i rolnictwo); zauważa, że więcej przypadków domniemanych nadużyć zostało wykrytych w drodze kontroli/interwencji zewnętrznych, a nie wewnętrznych/krajowych; zauważa, że Komisja właściwie wypełniła swoje obowiązki, zawieszając płatności w ramach SAPARD w roku 2008 i znosząc to zawieszenie po dokładnych kontrolach w dniu 14 września 2009 r.; wzywa Komisję, aby nadal nadzorowała władze Bułgarii w celu dalszej poprawy tej sytuacji;

34.

zauważa, że Republika Czeska, Estonia, Łotwa i Słowenia nie zgłosiły żadnych nadużyć w związku z funduszem SAPARD i zadaje sobie pytanie na temat wiarygodności zgłoszonych informacji czy wręcz zdolności tych państw do wykrywania nadużyć; podkreśla, że bliskie zeru lub niskie wskaźniki nadużyć, a także odwrotnie, zbyt wysokie, mogą świadczyć o słabościach w systemach kontroli; nawołuje Komisję do przedstawienia danych na temat skuteczności mechanizmów kontroli oraz do przeprowadzania wraz z OLAF-em ostrzejszych kontroli wydatkowania pieniędzy UE;

35.

uważa za niedopuszczalną bardzo niską stopę odzysku – wynoszącą zaledwie 4,6 % dla całego okresu programowania – w przypadkach podejrzanych o nadużycia w funduszach przedakcesyjnych i wzywa Komisję do opracowania skutecznego systemu służącego uzdrowieniu tej sytuacji;

36.

wzywa Komisję, właściwe agencje UE oraz państwa członkowskie do podjęcia działań i udostępnienia środków mających zagwarantować, że fundusze UE nie będą narażone na korupcję, do przyjęcia odstraszających sankcji dla przypadków odkrytej korupcji i odkrytych nadużyć, a także do przyspieszenia konfiskaty mienia przestępczego związanego z nadużyciami, uchylaniem się od podatków i praniem pieniędzy;

37.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania, wdrożenia i okresowej oceny jednolitych systemów zamówień publicznych celem zapobiegania nadużyciom i korupcji, do zdefiniowania i wdrożenia jasnych warunków uczestnictwa w zamówieniach publicznych oraz kryteriów, według których podejmowane są decyzje w sprawie zamówień, jak również do przyjęcia i wdrożenia systemów przeglądu decyzji w sprawie zamówień publicznych na szczeblu krajowym, do zapewnienia przejrzystości i odpowiedzialności w zakresie finansów publicznych oraz do przyjęcia i wdrożenia systemów zarządzania ryzykiem i systemów kontroli;

38.

z zadowoleniem przyjmuje zieloną księgę Komisji w sprawie modernizacji polityki UE w dziedzinie zamówień publicznych pt. „W kierunku zwiększenia skuteczności europejskiego rynku zamówień”; wzywa Radę i Komisję do zakończenia procesu przyjmowania reformy podstawowych zasad zamówień publicznych UE (dyrektywy 2004/17/WE i 2004/18/WE) najpóźniej do końca roku 2012;

39.

w następstwie swojego wniosku sformułowanego w ubiegłorocznym sprawozdaniu na temat ochrony interesów finansowych Wspólnot nawołuje OLAF do przedstawienia w jego przyszłorocznym sprawozdaniu szczegółowej analizy strategii i środków stosowanych przez poszczególne państwa członkowskie w walce z nadużyciami i w zapobieganiu nieprawidłowościom w wydatkowaniu europejskich funduszy, a także w rozpoznawaniu tych nieprawidłowości, w tym również w sytuacjach, gdy są spowodowane korupcją; uważa, że ze szczególną uwagą trzeba podejść do wdrażania funduszy na rolnictwo i funduszy strukturalnych; jest zdania, że w sprawozdaniu tym, obejmującym 27 profili krajowych, należy przeanalizować podejście krajowych organów sądowych i dochodzeniowych oraz ilość i jakość przeprowadzonych kontroli, jak również dane statystyczne i powody w przypadkach, gdzie organy krajowe nie wniosły oskarżenia w następstwie sprawozdań OLAF-u;

40.

w następstwie swojego ubiegłorocznego sprawozdania na temat ochrony interesów finansowych Wspólnot nawołuje Radę do zakończenia procesu zawierania umowy o współpracy z Lichtensteinem w możliwie najkrótszym czasie i wzywa Radę do udzielenia Komisji mandatu do negocjowania umów antykorupcyjnych z Andorą, Monaco, San Marino i Szwajcarią;

41.

nalega, żeby Komisja podjęła działania w celu zapewnienia jednakowej przejrzystości beneficjentów funduszy UE; wzywa Komisję do opracowania środków mających na celu zwiększenie przejrzystości uzgodnień prawnych oraz do opracowania systemu, w ramach którego informacje o wszystkich beneficjentach funduszy UE publikowane będą na tej samej stronie internetowej, niezależnie od administratora funduszu oraz w oparciu o standardowe kategorie informacji dostarczanych przez wszystkie państwa członkowskie w co najmniej jednym języku roboczym Unii; zwraca się do państw członkowskich o współpracę z Komisją i przekazywanie jej pełnych i wiarygodnych informacji dotyczących beneficjentów funduszy UE zarządzanych przez państwa członkowskie; wzywa Komisję do oceny systemu „wspólnego zarządzania” i do pilnego przedstawienia sprawozdania Parlamentowi;

42.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu, Komitetowi Nadzoru OLAF oraz OLAF.

2.10.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 296/46

—

uwzględniając art. 10 ust. 4 Traktatu o Unii Europejskiej i art. 224 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając art. 12 ust. 2 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

—

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 2004/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. w sprawie przepisów regulujących partie polityczne na poziomie europejskim (europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne określone w art. 2 ust. 3 i w art. 4 rozporządzenia) oraz zasad dotyczących ich finansowania (1) (rozporządzenia o finansowaniu partii politycznych na poziomie europejskim), w szczególności jego art. 12,

—

uwzględniając rezolucję z dnia 23 marca 2006 r. w sprawie europejskich partii politycznych (2),

—

uwzględniając sprawozdanie sekretarza generalnego dla Prezydium z dnia 18 października 2010 r. w sprawie finansowania partii na poziomie europejskim, przedstawione zgodnie z art. 15 decyzji Prezydium z dnia 29 marca 2004 r. (3) ustanawiającej przepisy wykonawcze rozporządzenia o finansowaniu partii politycznych na poziomie europejskim,

—

uwzględniając komunikat Prezydium z dnia 10 stycznia 2011 stanowiący zmienioną wersję decyzji podjętych przez Prezydium w dniu 13 grudnia 2010 r.,

—

uwzględniając art. 210 ust. 6 oraz art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Konstytucyjnych (A7–0062/2011),

A.

mając na uwadze, że art. 10 ust. 4 Traktatu o Unii Europejskiej stanowi, że „partie polityczne na poziomie europejskim przyczyniają się do kształtowania europejskiej świadomości politycznej i wyrażania woli obywateli Unii”, a Parlament i Rada zgodnie z art. 224 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej określają status tych partii i ich fundacji politycznych, w szczególności zasady dotyczące ich finansowania,

B.

mając na uwadze, że Karta praw podstawowych Unii Europejskiej wyraźnie stanowi, że partie polityczne na poziomie Unii przyczyniają się do wyrażania woli politycznej jej obywateli,

C.

mając na uwadze, że Unia Europejska musi funkcjonować zgodnie z zasadą „demokracji przedstawicielskiej”, jak określono w art. 10 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej,

D.

mając na uwadze, że podstawy działalności europejskich partii politycznych zawarto w Traktacie z Maastricht i Traktacie z Nicei, które wprowadziły możliwość ich finansowania i tym samym pozwoliły im działać niezależnie od grup parlamentarnych,

E.

mając na uwadze, że w 2007 r. na wezwanie Parlamentu (4) Komisja przedstawiła wniosek wprowadzający finansowanie fundacji politycznych na poziomie europejskim (europejskich fundacji politycznych), który został przyjęty w grudniu 2007 r. z zamiarem wsparcia europejskich partii politycznych w debacie nad zagadnieniami polityki publicznej oraz nad integracją europejską,

F.

mając na uwadze, że celem rozporządzenia zmieniającego z 2007 r. (5) jest ułatwienie partiom politycznym na poziomie europejskim procesu integracji, umożliwiając im skuteczniejsze planowanie i organizację,

G.

mając na uwadze, że rozporządzenie zmieniające z 2007 r. znacznie zwiększyło rolę europejskich partii politycznych w wyborach do Parlamentu Europejskiego, umożliwiając im włączenie do wydatków kosztów finansowania kampanii wyborczych; mając jednak na uwadze, że możliwość taka istniała pod warunkiem że środki finansowe, o których mowa, nie będą bezpośrednio lub pośrednio wykorzystywane do finansowania krajowych partii politycznych lub kandydatów krajowych,

H.

mając na uwadze, że wszystkie finansowane partie polityczne podpisały kodeks postępowania ustanawiający zasady, jakich należy przestrzegać podczas kampanii wyborczych, a który to kodeks Prezydium uznaje za wiążący dla wszystkich partii,

I.

mając na uwadze fakt, że zwiększenie roli europejskich partii politycznych jest nierozerwalnie związane z ich zaangażowaniem w wybory do Parlamentu Europejskiego,

J.

mając na uwadze, że rozporządzenie zmieniające z 2007 r. wzywa do większego oficjalnego uznania europejskich partii politycznych,

K.

mając na uwadze, że celem rozporządzenia zmieniającego z 2007 r. jest utworzenie za pomocą zrównoważonego procesu instytucjonalizacji w pełni zorganizowanych i skutecznych partii politycznych na poziomie europejskim oraz na poziomie państw członkowskich,

L.

mając na uwadze, że celem rozporządzenia zmieniającego z 2007 r. jest organizacyjna konwergencja partii politycznych i ich fundacji na poziomie europejskim, przy jednoczesnym rozróżnieniu zadań realizowanych odpowiednio przez partie polityczne i fundacje polityczne,

M.

mając na uwadze, że taką zbieżność organizacyjną można osiągnąć wyłącznie poprzez ustanowienie wspólnego statusu politycznego, prawnego i podatkowego europejskich partii politycznych, przy czym nie oznacza to, że organizacja europejskich partii politycznych i ich fundacji zostanie ujednolicona, bowiem takie działania mogą być podejmowane wyłącznie przez europejskie partie polityczne i ich fundacje,

N.

mając na uwadze, że konieczność przyjęcia statutu prawnego europejskich partii politycznych i ich fundacji politycznych, opartego na prawodawstwie Unii Europejskiej jest wyraźnym i istotnym krokiem ku wzmocnieniu demokracji w Unii,

O.

mając na uwadze, że jedynie przyjęcie jednolitego i wspólnego europejskiego statutu prawnego dla wszystkich europejskich partii politycznych i ich fundacji politycznych, opartego na prawodawstwie Unii Europejskiej, doprowadzi do zbieżności organizacyjnej i funkcjonalnej oraz pozwoli ulepszyć system finansowania,

P.

mając na uwadze, że rozporządzenie w sprawie partii politycznych na poziomie europejskim nie wprowadza rozróżnienia między uznaniem a finansowaniem partii politycznych,

Q.

mając na uwadze, że w komunikacie z dnia 10 stycznia 2011 r. Prezydium zaleciło zaostrzenie kryteriów finansowania europejskich partii politycznych; mając na uwadze, że sprowadza się to do ograniczania konkurencji między partiami na poziomie europejskim, dopóki kryteria prawnego uznania i finansowania partii politycznych będą identyczne,

R.

mając na uwadze, że rozporządzenie zmieniające z 2007 r. proponuje jasne podstawy prawne i finansowe służące utworzeniu zintegrowanych partii politycznych na szczeblu Unii Europejskiej, aby podnieść świadomość obywateli Unii Europejskiej i umożliwić im skuteczniejsze wyrażanie woli,

S.

mając na uwadze, że finansowanie europejskich partii politycznych podlega przepisom tytułu VI (Dotacje) rozporządzenia finansowego (6) oraz przepisów wykonawczych do tego rozporządzenia (7),

T.

mając na uwadze, że Prezydium, jako organ odpowiedzialny za wdrażanie w Parlamencie rozporządzenia w sprawie finansowania partii politycznych na poziomie europejskim, przyjęło w 2006 r. szereg istotnych ulepszeń do przepisów wykonawczych, takich jak zwiększenie pułapu finansowania z góry z 50 % do 80 %, aby uprościć procedurę i zwiększyć wypłacalność beneficjentów, oraz złagodzenie zasad dotyczących przesuwania środków między rozdziałami budżetu beneficjentów, aby mogli oni dostosować swoje budżety do zmieniających się warunków politycznych,

U.

mając na uwadze, że doświadczenie zdobyte w ramach finansowania europejskich partii politycznych i powiązanych z nimi fundacji pokazało, że potrzebują one większej elastyczności i podobnych warunków przesuwania środków na kolejny rok finansowy oraz tworzenia rezerw z zasobów własnych przekraczających przewidziane minimum wydatków, które muszą finansować ze środków własnych,

V.

mając na uwadze, że europejskie partie polityczne wydają średnio prawie połowę swojego budżetu na centralną administrację (personel, czynsz itp.), jedną czwartą budżetu na posiedzenia organów politycznych (oficjalnych i nieoficjalnych), a pozostała część jest wydawana na kampanie wyborcze i wsparcie dla stowarzyszonych organizacji,

W.

mając na uwadze, że europejskie fundacje polityczne mają inną strukturę wydatków i wydają średnio 40 % budżetu na centralną administrację i posiedzenia, a dalsze 40 % na usługi zewnętrzne, takie jak analizy, badania, publikacje i seminaria,

X.

mając na uwadze, że głównym źródłem zasobów własnych europejskich partii politycznych są składki członkowskie pobierane od partii członkowskich, a mniej niż 5 % ich całkowitego przychodu stanowią składki członkowskie i darowizny pochodzące od osób prywatnych,

Y.

mając na uwadze, że udział środków z budżetu Unii w całkowitym przychodzie jest wyższy w przypadku europejskich partii politycznych niż w przypadku europejskich fundacji politycznych,

Z.

mając na uwadze, że darowizny nie odgrywają jeszcze znaczącej roli w finansowaniu, biorąc pod uwagę, że w 2009 r. zaledwie trzy partie i dwie fundacje otrzymywały regularnie darowizny,

AA.

mając na uwadze, że występuje potencjalny konflikt między ułatwieniem i przyspieszeniem finansowania, aby stało się ono skuteczniejsze, a minimalizacją ryzyka finansowego dla budżetu Unii,

AB.

mając na uwadze, że w okresie, którego dotyczy niniejsze sprawozdanie, tj. w latach 2008-2011, nie nałożono sankcji na żadną z finansowanych partii czy fundacji,

AC.

mając na uwadze, że europejskie partie i fundacje polityczne muszą uzyskać osobowość prawną na mocy prawa państwa członkowskiego, w którym mają siedzibę, aby kwalifikować się do otrzymania środków finansowych, oraz że nie mają one wspólnego statusu prawnego,

AD.

mając na uwadze, że dotacje dla europejskich partii i fundacji politycznych wchodzą w zakres definicji „dotacji” w rozumieniu przepisów tytułu VI rozporządzenia finansowego i przepisów wykonawczych do tego rozporządzenia, lecz ich szczególny charakter sprawia, że nie są porównywalne do jakichkolwiek dotacji, jakie przyznaje i którymi zarządza Komisja Europejska; mając na uwadze, że odzwierciedla to znaczna liczba przepisów rozporządzenia finansowego ustanawiających wyjątki; mając na uwadze że to rozwiązanie nie jest zadowalające,

1.

zauważa, że partie polityczne – oraz powiązane z nimi fundacje polityczne – są niezbędnymi instrumentami demokracji parlamentarnej, pociągając parlamentarzystów do odpowiedzialności, przyczyniając się do nadawania kształtu politycznej woli obywateli, opracowując programy polityczne, szkoląc i wybierając kandydatów, podtrzymując dialog z obywatelami i umożliwiając obywatelom wyrażanie poglądów;

2.

podkreśla, że w Traktacie z Lizbony jest mowa o tej roli partii politycznych i powiązanych z nimi fundacji z zamiarem stworzenia europejskiego polis, przestrzeni politycznej na szczeblu UE i demokracji europejskiej, której kluczowym elementem jest europejska inicjatywa obywatelska;

3.

zauważa, że europejskie partie polityczne w obecnym kształcie nie są w stanie w pełni odgrywać tej roli, gdyż są one zaledwie organizacjami koordynują partie krajowe i nie mają bezpośredniego kontaktu z elektoratem w państwach członkowskich;

4.

stwierdza jednak z zadowoleniem, że europejskie partie i fundacje polityczne stały się mimo to nieodzownymi uczestnikami życia politycznego Unii Europejskiej, zwłaszcza ze względu na to, że kształtują stanowiska poszczególnych „rodzin politycznych” i wyrażają je;

5.

podkreśla, że wszystkie europejskie partie polityczne powinny spełniać najwyższe standardy demokracji wewnętrznej (w odniesieniu do demokratycznego wybierania organów partii i demokratycznych procesów podejmowania decyzji, w szczególności w zakresie wyboru kandydatów);

6.

uważa, że dana partia po spełnieniu warunków koniecznych do uznania za europejską partię polityczną będzie mogła otrzymać środki finansowe pod warunkiem, że jest reprezentowana w Parlamencie Europejskim przez przynajmniej jednego ze swoich członków;

7.

podkreśla, że partie polityczne mają swoje prawa i obowiązki, a zatem ich ogólny schemat organizacyjny powinien być zbieżny; uważa, że tę zbieżność organizacji można osiągnąć wyłącznie poprzez ustanowienie wspólnego statusu politycznego, prawnego i podatkowego europejskich partii i fundacji politycznych;

8.

jest przekonany, że prawdziwy status prawny europejskich partii politycznych oraz ich własna osobowość prawna, oparte bezpośrednio na prawodawstwie Unii Europejskiej, pozwolą europejskim partiom i fundacjom politycznym działać jako reprezentanci europejskiego interesu publicznego;

9.

uważa, że współdziałanie i konkurowanie europejskich partii politycznych w obliczu wspólnych wyzwań europejskich oraz w kwestiach dotyczących Unii Europejskiej i jej rozwoju powinny zachodzić na trzech poziomach: regionalnym, krajowym i europejskim; uważa, że ogromnie ważne jest, aby europejskie partie polityczne były skuteczne i produktywne na szczeblu Unii Europejskiej i państw członkowskich oraz poza nim;

10.

podkreśla ważne wyzwania w zakresie zdolności organizacyjnej, z jakimi będą musiały się uporać europejskie partie polityczne w świetle reform, jakich można dokonać w europejskim systemie wyborczym (utworzenie dodatkowego okręgu wyborczego, ustanowienie list międzykrajowych);

11.

stwierdza, że powyższa propozycja jest w zasadzie zgodna z ideą uczestnictwa europejskich partii politycznych w kampaniach referendalnych, jeżeli dane referendum jest bezpośrednio związane z kwestią związaną z Unią Europejską;

12.

postanawia więc zwrócić się do Komisji, aby przedstawiła projekt statutu europejskich partii politycznych zgodnie z art. 225 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

13.

stwierdza, że w krótszej perspektywie czasu należy udoskonalić otoczenie prawne europejskich partii i fundacji politycznych, przy czym pierwszym krokiem powinno być przyjęcie europejskiego statutu;

14.

uważa, że posłów zasiadających w parlamentach lub zgromadzeniach regionalnych należy brać pod uwagę przy spełnianiu warunków do otrzymania finansowania tylko w przypadku, gdy dany parlament lub zgromadzenie posiadają uprawnienia prawodawcze;

15.

podkreśla, że przyznawanie środków finansowych oraz zamykanie ksiąg europejskich partii politycznych to kłopotliwe, biurokratyczne procedury; uważa, że bierze się to w znacznym stopniu stąd, że finansowanie podlega systemowi dotacji w rozumieniu rozporządzenia finansowego, który jest odpowiedni do finansowania projektów lub stowarzyszeń, a nie partii;

16.

uważa zatem, że Komisja powinna zaproponować stworzenie nowego tytułu w rozporządzeniu finansowym, poświęconego tylko europejskim partiom politycznym i fundacjom oraz dostosowanego do ich potrzeb; uważa, że rozporządzenie w sprawie finansowania partii politycznych na poziomie europejskim powinno, jeśli chodzi o jego wykonanie, odnosić się do przepisów tego nowego tytułu;

17.

podkreśla, że samofinansowanie się partii i fundacji jest oznaką ich żywotności; uważa, że należy zachęcać do niego poprzez podniesienie obecnego pułapu darowizn z 12 000 EUR rocznie do 25 000 EUR rocznie na darczyńcę, co należy jednak powiązać z wymogiem ujawniania darczyńców w momencie otrzymania darowizny, zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz w celu zapewnienia przejrzystości;

18.

uważa, że wymóg przedstawienia rocznego programu prac jako wstępny warunek uzyskania finansowania jest nieodpowiedni w przypadku partii politycznych; podkreśla ponadto, że taki wymóg nie istnieje w żadnym z państw członkowskich UE;

19.

podkreśla, że moment otrzymywania finansowania jest bardzo ważny, aby spełniało ono swoją rolę; domaga się, aby na zasadzie odstępstwa od zasad wykonawczych rozporządzenia finansowego na początku roku finansowego udostępniano 100 % środków finansowych, a nie 80 %; uważa, że w świetle pozytywnych doświadczeń w przeszłości ryzyko dla Parlamentu jest nieznaczne;

20.

zwraca uwagę, że rozporządzenie finansowe stanowi, że „dotacja nie może finansować całości wydatków na działalność beneficjenta”; zauważa, że fundacjom jest szczególnie trudno przestrzegać tego przepisu i że prowadzi to do stosowania wybiegów księgowych (np. „wkłady rzeczowe”); podkreśla, że prawie żaden z systemów finansowania w państwach członkowskich nie wymaga częściowego samofinansowania, gdyż może to działać na niekorzyść mniejszych lub niedawno powstałych partii;

21.

zwraca uwagę, że środki własne, jakie europejskie partie polityczne muszą wykazać, że posiadają, można by obniżyć do 10 % ogólnego budżetu, aby umożliwić im dalszy rozwój; jednocześnie uważa, że ich własne zasoby w postaci zasobów rzeczowych nie powinny przekraczać 7,5 % ogólnego budżetu;

22.

stwierdza, że w przypadku europejskich fundacji politycznych zmiana aktu prawnego powinna być okazją do rezygnacji z wymogu wykazania, że posiadają one środki własne;

23.

zwraca uwagę, że przy przeglądzie należy usunąć ograniczenie nałożone na europejskie fundacje polityczne, które zobowiązuje je do wykorzystywania funduszy w obrębie Unii Europejskiej, umożliwiając im w ten sposób odegranie większej roli zarówno w obrębie UE, jak i poza nią;

24.

podkreśla jednak, że należałoby zrównoważyć złagodzenie systemu finansowania, przewidując w rozporządzeniu o finansowaniu partii politycznych na poziomie europejskim sankcje, których obecnie w nim brak; sankcje te mogłyby przybrać postać kar pieniężnych w razie naruszenia przepisów dotyczących przykładowo przejrzystości darowizn; podkreśla, że należy przewidzieć dla wszystkich europejskich partii politycznych i powiązanych z nimi fundacji takie same warunki gromadzenia rezerw środków własnych przekraczających dany pułap oraz przesuwania środków;

25.

zwraca uwagę, że od 2008 r. europejskie partie polityczne są uprawnione do wykorzystywania kwot otrzymanych dotacji na pokrycie „kosztów organizacji kampanii, prowadzonych […] w związku z wyborami do Parlamentu Europejskiego” (art. 8 ust. 3 rozporządzenia w sprawie finansowania partii politycznych na poziomie europejskim); zwraca ponadto uwagę, że nie wolno im wykorzystywać tych kwot na finansowanie „kampanii referendalnych”; uważa jednak, że skoro europejskie partie polityczne mają odgrywać rolę polityczną na szczeblu UE, powinny mieć prawo uczestniczyć w kampaniach referendalnych, o ile temat referendum ma bezpośredni związek z kwestiami dotyczącymi Unii Europejskiej;

26.

wzywa europejskie partie polityczne do rozpoczęcia procesu rozpatrywania warunków bezpośredniego indywidualnego członkostwa oraz odpowiednich sposobów pośredniego lub bezpośredniego udziału tych członków w wewnętrznej działalności partii i procesach podejmowania decyzji;

27.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.

2.10.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 296/51

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „W kierunku Aktu o jednolitym rynku. W stronę społecznej gospodarki rynkowej o wysokiej konkurencyjności. 50 propozycji na rzecz wspólnej poprawy rynku pracy, przedsiębiorczości i wymiany” (COM(2010)0608),

—

uwzględniając komunikat Komisji pt. „Europa 2020 – strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Jednolity rynek Europy XXI wieku” (COM(2007)0724) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji zatytułowany „The single market: review of achievements” (SEC(2007)1521),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 września 2007 r. w sprawie przeglądu jednolitego rynku (1) oraz dokument roboczy służb Komisji zatytułowany „The Single Market review: one year on” (SEC(2008)3064),

—

uwzględniając komunikat Komisji pt. „Inteligentne regulacje w Unii Europejskiej” (COM(2010)0543),

—

uwzględniając 27. sprawozdanie roczne Komisji z kontroli stosowania prawa UE oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji zatytułowany „Situation in the different sectors” (SEC(2010)1143),

—

uwzględniając zalecenie Komisji z dnia 29 czerwca 2009 r. w sprawie środków na rzecz poprawy funkcjonowania jednolitego rynku (2),

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 10 grudnia 2010 r. w sprawie Aktu o jednolitym rynku,

—

uwzględniając sprawozdanie prof. Maria Montiego dla Komisji dotyczące ożywienia jednolitego rynku,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 maja 2010 r. w sprawie przybliżenia jednolitego rynku konsumentom i obywatelom (3),

—

uwzględniając tabelę wyników rynku wewnętrznego nr 21 (2010 r.) oraz swoje rezolucje z dni 9 marca 2010 r. (4) i 23 września 2008 r. (5) w sprawie tabeli wyników rynku wewnętrznego,

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Skuteczna Europa – stosowanie prawa wspólnotowego” (COM(2007)0502),

—

uwzględniając art. 258–260 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

—

uwzględniając art. 7, 10 i 15 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów oraz opinie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych i Komisji Prawnej (A7-0083/2011),

A.

mając na uwadze, że ożywienie jednolitego rynku wymaga aktywnego wsparcia ze strony wszystkich obywateli, instytucji europejskich, państw członkowskich i zainteresowanych stron,

B.

mając na uwadze, że w celu uzyskania aktywnego wsparcia ze strony wszystkich zainteresowanych stron ważne jest zapewnienie skutecznej reprezentacji społeczeństwa obywatelskiego i MŚP podczas konsultacji i dialogu z Komisją oraz grupami ekspertów,

C.

mając na uwadze, że szczególne znaczenie dla udanego ożywienia jednolitego rynku mają właściwe rozpowszechnianie i kształtowanie różnych konsultacji i sprawozdań instytucji UE oraz zarządzanie nimi (UE 2010, sprawozdanie na temat obywatelstwa za 2010 r., zintegrowana polityka przemysłowa, Europejska agenda cyfrowa, sprawozdanie prof. Maria Montiego, rezolucja Parlamentu w sprawie przybliżenia jednolitego rynku konsumentom i obywatelom, sprawozdania Felipe Gonzalesa i IMCO itp.),

D.

mając na uwadze, że nadal utrzymuje się znaczny rozdźwięk między przepisami regulującymi jednolity rynek a korzyściami, jakie obywatele i przedsiębiorcy mogą z nich czerpać w praktyce,

E.

mając na uwadze, że średni deficyt transpozycji UE wynosi 1,7 % przy uwzględnieniu przypadków, w których czas transpozycji dyrektywy przekracza wyznaczony termin oraz w których Komisja wszczęła postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego z powodu niezgodności,

1.

z zainteresowaniem przyjmuje komunikat Komisji pt. „W kierunku Aktu o jednolitym rynku”, zwłaszcza jego trzeci rozdział, i proponowane w nim globalne podejście zmierzające do przywrócenia równowagi na jednolitym rynku pomiędzy przedsiębiorstwami i obywatelami oraz zwiększenia demokratyczności i przejrzystości procesu podejmowania decyzji; podkreśla, że takie podejście zmierza do zagwarantowania jak największej równowagi pomiędzy propozycjami zawartymi w trzech częściach komunikatu;

2.

uważa, że trzy rozdziały tego komunikatu są tak samo ważne i powiązane ze sobą oraz że należy je rozpatrywać łącznie, bez osobnego uwzględniania różnych, zawartych w nich zagadnień;

3.

wzywa Komisję i Radę, by nasiliły całościowe podejście do ożywienia jednolitego rynku, włączając do wszystkich dziedzin polityki priorytety jednolitego rynku, które są niezbędne do stworzenia jednolitego rynku na korzyść europejskich obywateli, konsumentów i przedsiębiorców;

4.

jest zdania, że poprawa europejskiego ładu gospodarczego, wdrożenie strategii „UE 2020” oraz ożywienie jednolitego rynku są równie ważne dla ożywienia gospodarki europejskiej i że powinno się je rozpatrywać wspólnie;

5.

uważa, że należy ukończyć tworzenie pozbawionego barier i konkurencyjnego jednolitego rynku, aby zaoferować konkretne korzyści pracownikom, studentom, emerytom, rencistom i ogólnie obywatelom oraz przedsiębiorstwom, w szczególności MŚP, w ich codziennym życiu;

6.

zwraca się do Komisji o opublikowanie harmonogramu wdrożenia Aktu o jednolitym rynku oraz o regularne upublicznianie wiadomości o konkretnych postępach w celu uwrażliwienia obywateli europejskich na jego wejście w życie i informowania o płynących zeń korzyściach;

7.

jest przekonany, że jednym z głównych wyzwań związanych z ożywieniem jednolitego rynku jest zagwarantowanie politycznego przywództwa, zaangażowania i koordynacji; jest zdania, że wszechstronne wskazówki pochodzące od najwyższego szczebla politycznego mają zasadnicze znaczenie dla ożywienia jednolitego rynku;

8.

proponuje, by przewodniczący Komisji otrzymał uprawnienie do koordynacji i nadzorowania procesu ożywienia jednolitego rynku w ścisłej współpracy z przewodniczącym Rady Europejskiej i właściwymi organami państw członkowskich; wzywa przewodniczących Komisji i Rady Europejskiej do ścisłego koordynowania podejmowanych działań, których celem jest ożywienie wzrostu gospodarczego, zwiększenie konkurencyjności, ożywienie społecznej gospodarki rynkowej i wzmocnienie zrównoważonego charakteru Unii;

9.

podkreśla większą rolę PE i parlamentów państw członkowskich na mocy traktatu lizbońskiego; apeluje o wzmocnienie roli Parlamentu w procesie przyjmowania prawodawstwa w dziedzinie jednolitego rynku; zachęca parlamenty państw członkowskich do uczestnictwa w opracowywaniu przepisów dotyczących jednolitego rynku w trakcie całego cyklu legislacyjnego oraz do realizacji wspólnych działań z Parlamentem Europejskim, co doprowadzi do lepszej synergii pomiędzy tymi dwoma szczeblami parlamentarnymi;

10.

z zadowoleniem przyjmuje podejście Komisji, zgodnie z którym podstawą ożywionego jednolitego rynku jest dialog i partnerstwo, i domaga się zwiększonych wysiłków wszystkich zainteresowanych stron w celu zagwarantowania realizacji tego podejścia, dzięki czemu jednolity rynek będzie mógł całkowicie spełniać swoją rolę, promując wzrost i gospodarkę rynkową o wysokiej konkurencyjności;

11.

wzywa Komisję do organizowania co roku wspólnie z prezydencją forum jednolitego rynku skupiającego zainteresowane strony z instytucji unijnych, państw członkowskich oraz przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego i organizacji przedsiębiorców w celu oceny postępów w ożywianiu jednolitego rynku, wymiany najlepszych praktyk oraz zajęcia się najważniejszymi problemami obywateli europejskich; zwraca się do Komisji o kontynuowanie działań w celu wskazania 20 najpoważniejszych napotykanych przez obywateli źródeł niezadowolenia i frustracji, wywołanych wprowadzeniem jednolitego rynku; proponuje, by Komisja przedstawiała na forum jednolitego rynku powyższe problemy oraz sposoby ich rozwiązania;

12.

wzywa rządy państw członkowskich do przyjęcia na siebie odpowiedzialności za ożywienie jednolitego rynku; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy państw członkowskich dotyczące optymalizacji sposobu postępowania z dyrektywami w sprawie jednolitego rynku w odniesieniu do poprawy koordynacji, tworzenia systemów zachęt oraz nadania transpozycji większego znaczenia politycznego; uważa, że podczas omawiania najważniejszych celów nowego prawodawstwa kluczowe znaczenie ma większe skoncentrowanie się na terminowej i prawidłowej transpozycji, właściwym stosowaniu i lepszym egzekwowaniu przepisów dotyczących jednolitego rynku oraz stworzenie w tym celu odpowiednich zachęt;

13.

zauważa, że przepisy dotyczące jednolitego rynku są często wdrażane przez władze lokalne i regionalne; podkreśla potrzebę większego zaangażowania władz regionalnych i lokalnych w tworzenie jednolitego rynku na wszystkich etapach procesu podejmowania decyzji zgodnie z zasadą pomocniczości i partnerstwa; aby podkreślić znaczenie takiego zdecentralizowanego podejścia, proponuje powołanie w każdym państwie członkowskim paktu terytorialnego władz lokalnych i regionalnych na rzecz strategii Europa 2020, aby zwiększyć zaangażowanie we wdrażanie strategii Europa 2020;

14.

uważa, że „dobre administrowanie” jednolitym rynkiem musi respektować rolę dwóch instytucji doradczych istniejących na szczeblu europejskim – Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – a także partnerów społecznych;

15.

podkreśla, że dialog z partnerami społecznymi i społeczeństwem obywatelskim ma podstawowe znaczenie dla przywrócenia zaufania do jednolitego rynku; oczekuje na nowe i odważne pomysły Komisji dotyczące sposobów faktycznego udoskonalenia tego dialogu; domaga się zaangażowania partnerów społecznych i przeprowadzania z nimi konsultacji w sprawie wszelkich odnośnych przepisów prawnych dotyczących jednolitego rynku, które mają wpływ na rynek pracy;

16.

z zadowoleniem przyjmuje wyrażany przez Komisję zamiar pogłębienia otwartego, przejrzystego i regularnego dialogu ze społeczeństwem obywatelskim;

17.

wzywa Komisję do opublikowania zielonej księgi w sprawie wytycznych dotyczących konsultacji instytucji UE ze stowarzyszeniami przedstawicielskimi i społeczeństwem obywatelskim, przy czym konsultacje te powinny być szerokie, interaktywne oraz powinny przynosić wartość dodaną proponowanym strategiom;

18.

wzywa Komisję do możliwie jak najpełniejszego dostosowania dialogu i komunikacji do potrzeb zwykłych obywateli, na przykład przez udostępnienie wszystkich prowadzonych konsultacji społecznych we wszystkich językach urzędowych UE lub przez posługiwanie się językiem, który jest zrozumiały dla zwykłego obywatela;

19.

wzywa Komisję do rozpoczęcia kampanii informacyjnej i edukacyjnej dotyczącej istoty jednolitego rynku i celów określonych po to, by zwiększyć jego dynamikę z jednoczesnym uwzględnieniem aspektów spójności społecznej i regionalnej; podkreśla, że ta kampania informacyjna powinna sprzyjać zwiększeniu uczestnictwa – oraz możliwości uczestnictwa – każdego obywatela, pracownika i konsumenta w procesie kształtowania konkurencyjnego, sprawiedliwego i zrównoważonego rynku;

20.

uważa, że stosowanie nowych narzędzi współpracy i podejść Web 2.0 umożliwia bardziej otwarte i odpowiedzialne, elastyczniejsze i skuteczniejsze zarządzanie jednolitym rynkiem;

21.

jest zdania, że inicjatywy podejmowane przez pojedyncze państwa członkowskie nie mogą być skuteczne bez skoordynowanych działań na szczeblu UE oraz że zasadnicze znaczenie ma zatem przemawianie przez Unię Europejską jednym silnym głosem i wdrażanie wspólnych działań; uważa, że solidarność, na której opiera się europejski model gospodarki społecznej, oraz koordynacja reakcji krajowych miały kluczowe znaczenie dla uniknięcia stosowania przez pojedyncze państwa członkowskie krótkoterminowych środków protekcjonistycznych; wyraża obawę, że powrót protekcjonizmu gospodarczego na szczeblu krajowym doprowadziłby najprawdopodobniej do fragmentacji rynku wewnętrznego i zmniejszenia konkurencyjności, w związku z czym należy go unikać; jest zaniepokojony faktem, że obecny kryzys gospodarczy i finansowy może być wykorzystany do uzasadnienia przywrócenia środków protekcjonistycznych w różnych państwach członkowskich, podczas gdy spadek koniunktury wymaga zastosowania wspólnych mechanizmów ochronnych;

22.

jest zdania, że postęp na rynku wewnętrznym nie powinien opierać się na stosowaniu najniższego wspólnego mianownika; zachęca zatem Komisję do objęcia przewodnictwa i wystąpienia z odważnymi propozycjami; zachęca państwa członkowskie do stosowania metody ściślejszej współpracy w obszarach, w których nie da się osiągnąć porozumienia 27 państw; zauważa, że inne kraje będą bez problemu mogły włączyć się do tych czołowych inicjatyw na późniejszym etapie;

23.

uważa, że złożona struktura zarządzania jednolitym rynkiem działa na niekorzyść ogólnej skuteczności i zasadności jednolitego rynku;

24.

uważa, że więcej uwagi należy poświęcić jakości i przejrzystości prawodawstwa UE, aby ułatwić proces wdrażania przepisów dotyczących jednolitego rynku w państwach członkowskich;

25.

jest zdania, że stosowanie w odpowiednich przypadkach rozporządzeń zamiast dyrektyw przyczyniłoby się do bardziej przejrzystego środowiska regulacyjnego i ograniczyłoby koszty związane z transpozycją; wzywa Komisję do opracowania bardziej ukierunkowanego podejścia do wyboru instrumentów legislacyjnych, w zależności od charakterystyki prawnej i merytorycznej postanowień, które mają zostać wdrożone, przy poszanowaniu zasady pomocniczości i proporcjonalności;

26.

zachęca Komisję i Radę do zwiększenia wysiłków w celu wdrożenia strategii inteligentnych regulacji w celu dalszej poprawy jakości regulacji, przy pełnym poszanowaniu zasad pomocniczości i proporcjonalności;

27.

wzywa Komisję do dalszego prowadzenia niezależnych ocen ex-ante i ex-post prawodawstwa z udziałem zainteresowanych stron w celu poprawy skuteczności prawodawstwa;

28.

sugeruje, aby Komisja usystematyzowała i udoskonaliła test MŚP, biorąc pod uwagę różnorodność ich sytuacji, w celu oceny wpływu wniosków ustawodawczych na MŚP;

29.

jest zdania, że tabele korelacji przyczyniają się do lepszej transpozycji i znacznie ułatwiają egzekwowanie przepisów dotyczących jednolitego rynku; wzywa państwa członkowskie do opracowania i udostępnienia obywatelom tabel korelacji w odniesieniu do całego prawodawstwa w dziedzinie jednolitego rynku; zauważa, iż może się zdarzyć, że Parlament w przyszłości nie włączy do porządku obrad sprawozdań w sprawie kompromisowych tekstów przyjętych z Radą, jeśli nie zostaną przewidziane postanowienia dotyczące tabel korelacji;

30.

popiera propozycje zawarte w Akcie o jednolitym rynku, które mają na celu dalsze rozwijanie współpracy administracyjnej pomiędzy państwami członkowskimi, w tym rozszerzenie systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym na inne odnośne dziedziny ustawodawstwa, z uwzględnieniem bezpieczeństwa i użyteczności systemu; wzywa Komisję do wsparcia państw członkowskich dzięki zapewnieniu szkoleń i wytycznych;

31.

uważa, że samorządy i władze regionalne mogłyby zostać włączone do opracowywania i rozwijania systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym po przeprowadzeniu szczegółowej oceny korzyści i problemów, jakie może spowodować rozwijanie systemu;

32.

podkreśla znaczenie lepszej komunikacji i rozszerzenia systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym, ponieważ bardzo ważne jest udzielanie, zwłaszcza MŚP, jasnych informacji na temat tego rynku;

33.

z zadowoleniem przyjmuje zamiar Komisji polegający na współpracy z państwami członkowskimi w celu konsolidacji i wzmocnienia nieformalnych narzędzi rozwiązywania problemów, takich jak SOLVIT, projekt EU Pilot oraz Europejskie Centra Konsumenckie; wzywa Komisję do sporządzenia planu dotyczącego rozwoju i wzajemnego połączenia różnych narzędzi rozwiązywania problemów w celu zagwarantowania skuteczności oraz łatwości korzystania z nich przez użytkowników, a także w celu uniknięcia zbędnego kolidowania tych instrumentów ze sobą; wzywa państwa członkowskie do przeznaczenia na te narzędzia rozwiązywania problemów odpowiednich zasobów;

34.

wzywa Komisję do dalszego rozwoju i promowania strony internetowej Twoja Europa, tak aby pełniła funkcję jednego punktu kontaktowego udostępniającego obywatelom i przedsiębiorstwom wszelkie informacje i pomoc niezbędną w celu skorzystania z praw przysługującym im w ramach jednolitego rynku;

35.

wzywa państwa członkowskie do rozwijania pojedynczych punktów kontaktowych na mocy dyrektywy usługowej w przyjazne użytkownikom i łatwo dostępne centra administracji elektronicznej, w których przedsiębiorcy mogą uzyskać wszelkie niezbędne informacje w odnośnych językach UE, dopełnić wszelkich formalności i poczynić niezbędne kroki za pomocą środków elektronicznych w celu świadczenia usług w danym państwie członkowskim;

36.

uznaje istotną rolę EURES-u w ułatwianiu swobodnego przepływu pracowników w Unii oraz w zapewnianiu ścisłej współpracy pomiędzy krajowymi służbami zatrudnienia; wzywa państwa członkowskie do rozpowszechniania wśród opinii publicznej wiedzy na temat tej użytecznej sieci służb, aby umożliwić większej liczbie obywateli UE pełne korzystanie z możliwości zatrudnienia w całej UE;

37.

wzywa parlamenty państw członkowskich, władze regionalne i lokalne oraz partnerów społecznych do wzięcia aktywnego udziału w nagłaśnianiu korzyści płynących z jednolitego rynku;

38.

wzywa Komisję do wykorzystania wszystkich uprawnień, jakimi dysponuje na mocy traktatów, w celu poprawy transpozycji, stosowania i egzekwowania przepisów dotyczących jednolitego rynku z korzyścią dla europejskich obywateli, konsumentów i przedsiębiorstw; wzywa państwa członkowskie do nasilenia działań w celu pełnego i właściwego wdrożenia przepisów dotyczących jednolitego rynku;

39.

jest zdania, że postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego jest kluczowym narzędziem gwarantującym funkcjonowanie jednolitego rynku, lecz podkreśla, że należy uwzględnić dodatkowe instrumenty, które są mniej czasochłonne i uciążliwe;

40.

apeluje do Komisji, aby pozostawała obojętna na wszelkie ingerencje polityczne i niezwłocznie wszczynała postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom w przypadkach, gdy przedprocesowe mechanizmy rozwiązywania problemów nie spełniają swojej roli;

41.

zauważa, że niedawne orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości otwiera przed Komisją nowe możliwości postępowania w przypadkach „ogólnych i systemowych” naruszeń przepisów dotyczących jednolitego rynku przez państwa członkowskie;

42.

apeluje do Komisji o pełne wykorzystanie zmian wprowadzonych art. 260 TFUE, które mają na celu uproszczenie i przyspieszenie procedury nakładania kar finansowych w kontekście postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom;

43.

uważa, że Komisja powinna odgrywać aktywniejszą rolę w egzekwowaniu przepisów dotyczących jednolitego rynku dzięki prowadzeniu bardziej systematycznego i niezależnego monitorowania w celu przyspieszenia i usprawnienia postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego;

44.

wyraża ubolewanie, że w przypadku zbyt wielu postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom do momentu zamknięcia postępowania lub wniesienia sprawy do Trybunału Sprawiedliwości upływa wiele czasu; zwraca się do Komisji o wprowadzenie dwunastomiesięcznego poziomu odniesienia dla maksymalnego średniego czasu rozpatrywania uchybień, od otwarcia sprawy do wysłania wniosku do Trybunału Sprawiedliwości; wyraża głębokie ubolewanie, że procedury takie nie mają bezpośrednich skutków dla obywateli i rezydentów UE, którzy padli ofiarą braku egzekwowania przepisów unijnego prawa;

45.

zwraca się do Komisji o udzielanie bardziej przejrzystych informacji na temat trwających postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego;

46.

wzywa Komisję do zaproponowania poziomu odniesienia dotyczącego wykonywania przez państwa członkowskie orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości;

47.

wspiera inicjatywy Komisji polegające na dalszym zwiększeniu korzystania z alternatywnych metod rozstrzygania sporów (ADR) w celu zagwarantowania konsumentom i przedsiębiorstwom szybkiego i skutecznego dostępu do prostego i niekosztownego pozasądowego rozstrzygania sporów w przypadku krajowych i transgranicznych sporów dotyczących zakupów internetowych, jak i nieinternetowych; z zadowoleniem przyjmuje zapoczątkowane przez Komisję konsultacje; podkreśla konieczność lepszego informowania obywateli o istnieniu alternatywnych metod rozstrzygania sporów;

48.

wzywa Komisję do skupienia się również na zapobieganiu sporom, na przykład przez wprowadzenie bardziej surowych środków, które pozwalają uniknąć nieuczciwych praktyk handlowych;

49.

z zadowoleniem przyjmuje zamiar Komisji dotyczący rozpoczęcia publicznych konsultacji w sprawie europejskiego podejścia do roszczeń zbiorowych i sprzeciwia się wprowadzeniu systemu dochodzenia roszczeń zbiorowych wzorującego się na modelu amerykańskim, który zawiera silne zachęty ekonomiczne, by zaskarżać przed sądem nieuzasadnione roszczenia;

50.

stwierdza, że wszelkie wnioski w sprawie dochodzenia roszczeń zbiorowych w przypadku naruszenia prawa konkurencji muszą być zgodne ze stanowiskiem Parlamentu wyrażonym w jego rezolucji z dnia 26 marca 2009 r. w sprawie roszczeń o odszkodowanie za stosowanie praktyk ograniczających konkurencję i nadużywanie pozycji dominującej; utrzymuje, że Parlament musi uczestniczyć w przyjmowaniu takich aktów za pomocą zwykłej procedury ustawodawczej oraz wzywa Komisję do bardziej ogólnego rozważenia zasadności stosowania minimalnych norm w odniesieniu do prawa do odszkodowania z tytułu szkód poniesionych w wyniku naruszenia przepisów UE;

51.

popiera ukierunkowane i oparte na dowodach podejście do monitorowania i oceny rynku; zachęca Komisję do dalszego rozwijania narzędzi monitorowania rynku, takich jak mechanizm ostrzegawczy przewidziany w dyrektywie usługowej, poprzez udoskonalanie metodyki, wskaźników i gromadzenia danych, przy jednoczesnym przestrzeganiu zasad praktyczności i gospodarności;

52.

podkreśla, że należy ocenić stan wdrożenia przez państwa członkowskie wszystkich przepisów dotyczących jednolitego rynku w szybszy i bardziej przejrzysty sposób;

53.

podkreśla, że wzajemna ocena przewidziana w dyrektywie usługowej jest innowacyjnym sposobem wywierania wzajemnej presji w celu poprawy jakości transpozycji; popiera stosowanie wzajemnej oceny w odpowiednich przypadkach również w innych dziedzinach, np. w dziedzinie swobodnego przepływu towarów;

54.

zachęca państwa członkowskie do regularnego przeglądu krajowych przepisów i procedur, które mają wpływ na swobodny przepływ usług i towarów, aby uprościć i zmodernizować krajowe przepisy oraz zlikwidować przypadki nakładania się przepisów; uważa, że proces kontroli prawa krajowego, stosowany na potrzeby wdrożenia dyrektywy usługowej, mógłby być skutecznym narzędziem również w innych dziedzinach, służącym likwidowaniu przypadków nakładania się przepisów i nieuzasadnionych krajowych przeszkód dla swobodnego przemieszczania się;

55.

wzywa Komisję do wsparcia wysiłków podejmowanych przez sektor publiczny w celu przyjęcia innowacyjnych podejść, wykorzystywania nowych technologii i procedur oraz rozpowszechniania sprawdzonych rozwiązań w administracji publicznej, co zmniejszy biurokrację i obejmie strategie polityczne skoncentrowane na obywatelach;

56.

zwraca się o to, by każde wiosenne posiedzenie Rady Europejskiej było poświęcone ocenie stanu jednolitego rynku, która to ocena opierałaby się na procesie monitorowania;

57.

wzywa Komisję do opublikowania zielonej księgi w sprawie wytycznych dotyczących konsultacji instytucji UE ze stowarzyszeniami przedstawicielskimi i społeczeństwem obywatelskim, przy czym konsultacje te powinny być szerokie, interaktywne, przejrzyste oraz powinny przynosić wartość dodaną proponowanym strategiom;

58.

wzywa państwa członkowskie do opracowania i udostępnienia obywatelom tabel korelacji w odniesieniu do całego prawodawstwa w dziedzinie jednolitego rynku;

59.

wzywa państwa członkowskie, by ograniczyły do końca 2012 r. deficyt transpozycji dyrektyw w sprawie jednolitego rynku do 0,5 % w odniesieniu do oczekującego prawodawstwa oraz do 0,5 % w odniesieniu do nieprawidłowo przeprowadzonej transpozycji prawodawstwa;

60.

wzywa Komisję do przedłożenia do końca 2011 r. wniosku ustawodawczego w sprawie stosowania w UE alternatywnych metod rozstrzygania sporów oraz podkreśla, że istotne jest jego szybkie przyjęcie;

61.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, a także rządom i parlamentom państw członkowskich.

2.10.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 296/59

—

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, włączoną do Traktatów na mocy art. 6 Traktatu UE,

—

uwzględniając art. 26 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, stanowiący, że „rynek wewnętrzny obejmuje obszar bez granic wewnętrznych, w którym jest zapewniony swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału, zgodnie z postanowieniami Traktatów”,

—

uwzględniając art. 3 ust. 3 Traktatu UE, który zobowiązuje Unię do dążenia do wysoce konkurencyjnej społecznej gospodarki rynkowej, zmierzającej do pełnego zatrudnienia i postępu społecznego oraz do wysokiego poziomu ochrony i do poprawy jakości środowiska naturalnego,

—

uwzględniając art. 9 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, stanowiący, że „przy określaniu i realizacji swoich polityk i działań Unia bierze pod uwagę wymogi związane ze wspieraniem wysokiego poziomu zatrudnienia, zapewnianiem odpowiedniej ochrony socjalnej, zwalczaniem wykluczenia społecznego, a także z wysokim poziomem kształcenia, szkolenia oraz ochrony zdrowia ludzkiego”,

—

uwzględniając art. 11 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, stanowiący, że „przy ustalaniu i realizacji polityk i działań Unii, w szczególności w celu wspierania stałego rozwoju, muszą być brane pod uwagę wymogi ochrony środowiska naturalnego”,

—

uwzględniając art. 12 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, stanowiący, że „wymogi ochrony konsumentów są uwzględniane przy określaniu i urzeczywistnianiu innych polityk i działań Unii”,

—

uwzględniając art. 14 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz protokół nr 26 do niego w sprawie usług świadczonych w interesie ogólnym (gospodarczym),

—

uwzględniając komunikat Komisji dla Rady Europejskiej pt. „Europa 2020, strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

—

uwzględniając komunikat Komisji pt. „W kierunku Aktu o jednolitym rynku – w stronę społecznej gospodarki rynkowej o wysokiej konkurencyjności” (COM(2010)0608),

—

uwzględniając komunikat Komisji pt. „Plan osiągnięcia wyników dla Europy – z myślą o obywatelach” (COM(2006)0211),

—

uwzględniając komunikat Komisji pt. „Jednolity rynek Europy XXI wieku” (COM(2007)0724) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji pt. „The single market: review of achievements” („Jednolity rynek – przegląd osiągnięć”) (SEC(2007)1521), rezolucję Parlamentu z dnia 4 września 2007 r. w sprawie przeglądu jednolitego rynku (1) oraz dokument roboczy służb Komisji pt. „The Single Market Review: one year on” („Przegląd jednolitego rynku – rok później”) (SEC(2008)3064),

—

uwzględniając komunikat Komisji pt. „Możliwości, dostęp i solidarność: ku nowej wizji społecznej Europy XXI wieku” (COM(2007)0726), komunikat Komisji pt. „Usługi świadczone w interesie ogólnym, w tym usługi socjalne świadczone w interesie ogólnym: nowe zobowiązanie europejskie” (COM(2007)0725) oraz rezolucję Parlamentu z dnia 27 września 2006 r. w sprawie białej księgi Komisji na temat usług użyteczności publicznej (2),

—

uwzględniając zalecenie Komisji z dnia 29 czerwca 2009 r. w sprawie środków na rzecz poprawy funkcjonowania jednolitego rynku (3) oraz zalecenie Komisji z dnia 12 lipca 2004 r. w sprawie transpozycji dyrektyw dotyczących rynku wewnętrznego do prawa krajowego (4),

—

uwzględniając tabelę wyników rynku wewnętrznego z lipca 2009 r. (SEC(2009)1007) oraz rezolucje Parlamentu Europejskiego w sprawie tabeli wyników rynku wewnętrznego z dnia 9 marca 2010 r. (5) oraz 23 września 2008 r. (6),

—

uwzględniając komunikat Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego pt. „Strategia polityki konsumenckiej UE na lata 2007-2013 – wzmocnienie pozycji konsumentów, polepszenie ich dobrobytu oraz zapewnienie ich skutecznej ochrony” oraz rezolucję Parlamentu z dnia 20 maja 2008 r. w sprawie strategii polityki konsumenckiej UE na lata 2007-2013 (7),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 28 stycznia 2009 r. pt. „Monitorowanie wyników dotyczących konsumentów na jednolitym rynku: drugie wydanie tablicy wyników dla rynków konsumenckich” (COM(2009)0025) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji pt. „Druga tablica wyników dla rynków konsumenckich” (SEC(2009)0076),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 2 lipca 2009 r. w sprawie egzekwowania dorobku wspólnotowego w dziedzinie praw konsumenta (COM(2009)0330) oraz sprawozdanie Komisji z dnia 2 lipca 2009 r. dotyczące stosowania rozporządzenia (WE) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów („rozporządzenie w sprawie współpracy w dziedzinie ochrony konsumentów”) (COM(2009)0336),

—

uwzględniając komunikat Komisji w sprawie transgranicznego elektronicznego handlu konsumenckiego w UE (COM(2009)0557),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 marca 2010 r. w sprawie ochrony konsumenta (8),

—

uwzględniając sprawozdanie prof. Mario Montiego dla Komisji dotyczące ożywienia jednolitego rynku,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 maja 2010 r. w sprawie przybliżenia jednolitego rynku konsumentom i obywatelom (9),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 października 2010 r. w sprawie kryzysu finansowego, gospodarczego i społecznego (10),

—

uwzględniając komunikat Komisji pt. „Mobilna młodzież” (COM(2010)0477),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 września 2010 r. w sprawie pełnego ukształtowania rynku wewnętrznego w handlu elektronicznym (11),

—

uwzględniając komunikat Komisji pt. „Sprawozdanie na temat obywatelstwa UE – 2010 r. – usuwanie przeszkód w zakresie praw obywatelskich UE (COM(2010)0603),

—

uwzględniając sprawozdanie Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, Sekcji ds. jednolitego rynku, produkcji i konsumpcji, pt. „Obstacles to the European single market 2008” („Przeszkody dla jednolitego rynku europejskiego w 2008 r.”) (12),

—

uwzględniając sprawozdanie roczne SOLVIT za rok 2008 dotyczące rozwoju i skuteczności sieci SOLVIT (SEC(2009)0142), dokument roboczy służb Komisji z dnia 8 maja 2008 r. w sprawie planu działania SMAS dotyczącego zintegrowanego podejścia do oferowania obywatelom i przedsiębiorstwom usług wsparcia w dziedzinie wspólnego rynku (SEC(2008)1882) oraz rezolucję Parlamentu z dnia 9 marca 2010 r. w sprawie SOLVIT (13),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiające wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru rynku odnoszące się do warunków wprowadzania produktów do obrotu, mające na celu stworzenie ogólnych ramowych przepisów i zasad dotyczących akredytacji i nadzoru rynkowego (14),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów oraz opinie Komisji Gospodarczej i Monetarnej, Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, Komisji Prawnej i Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A7-0072/2011),

A.

mając na uwadze, że funkcjonowanie jednolitego rynku jest główną siłą napędzającą, która umożliwi Unii Europejskiej osiągnięcie pełnego potencjału w dziedzinach takich jak konkurencyjność, inteligentny, sprzyjający włączeniu społecznemu i zrównoważony rozwój, tworzenie lepszych i liczniejszych miejsc pracy, dążenie do stworzenia równych szans dla wszelkiego rodzaju przedsiębiorstw, ustanowienie równych praw dla wszystkich obywateli europejskich oraz wzmocnienie społecznej gospodarki rynkowej o wysokiej konkurencyjności,

B.

mając na uwadze, że Akt o jednolitym rynku odnosi się do Europejczyków, będących aktywnymi uczestnikami europejskiej gospodarki,

C.

mając na uwadze, że jednolity rynek nie może być rozpatrywany jedynie pod względem gospodarczym, ale musi być postrzegany jako część szerszych ram prawnych, zapewniających konkretne, podstawowe prawa obywatelom, konsumentom, pracownikom, przedsiębiorcom i przedsiębiorstwom, a w szczególności małym i średnim przedsiębiorstwom (MŚP) wszelkiego rodzaju,

D.

mając na uwadze, że obywatele, którzy zamierzają studiować bądź pracować w innym państwie członkowskim lub przenieść się do innego państwa członkowskiego lub dokonywać transgranicznych zakupów, oraz przedsiębiorstwa, które zamierzają podjąć działalność w innym państwie członkowskim lub prowadzić handel transgraniczny, napotykają zbyt wiele przeszkód; mając na uwadze, że przeszkody te wynikają m.in. z niewystarczająco zharmonizowanych przepisów krajowych, z niewielkich możliwości przenoszenia praw do zabezpieczenia społecznego oraz z nadmiernej biurokracji, co utrudnia swobodny przepływ osób, towarów, usług i kapitału w Unii,

E.

mając na uwadze, że – jak podkreślono w sprawozdaniu M. Montiego i w rezolucji w sprawie przybliżenia jednolitego rynku konsumentom i obywatelom – urzeczywistnienie jednolitego rynku wymaga całościowej wizji zmierzającej do dalszego wzmocnienia jego rozwoju, zakładającej włączenie wszystkich odpowiednich strategii politycznych w jeden strategiczny cel rynkowy obejmujący nie tylko politykę konkurencji, lecz również m.in. strategie polityczne dotyczące dziedzin takich jak przemysł, konsumenci, energia, transport, technologie cyfrowe, środowisko, zmiana klimatu, handel, sprawy regionalne, sprawiedliwość i obywatelstwo, aby osiągnąć wysoki poziom integracji,

F.

mając na uwadze, że jednolity rynek powinien oferować europejskim konsumentom większy wybór przy niższych cenach, przy czym szczególnie dotyczy to osób mieszkających na trudniej dostępnych obszarach, takich jak wyspy, tereny górskie i regiony słabo zaludnione, oraz osób o ograniczonej sprawności ruchowej,

G.

mając na uwadze, że drukowane i dostępne w Internecie materiały publikowane przez Komisję często są zbyt abstrakcyjne lub zbyt skomplikowane, aby rzeczywiście zaangażować obywateli i dotrzeć do szerokiego kręgu odbiorców,

H.

mając na uwadze, że ważne jest, aby Akt o jednolitym rynku nie składał się z szeregu wzajemnie niepowiązanych środków oraz aby wszystkie wnioski przyczyniały się do osiągnięcia spójnego celu,

1.

z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji pt. „W kierunku Aktu o jednolitym rynku”, a szczególnie jego rozdział II „Odzyskanie zaufania dzięki umieszczeniu Europejczyków w centrum jednolitego rynku”, w którym przedstawiono 19 inicjatyw ukierunkowanych na potrzeby obywateli europejskich;

2.

uważa, że propozycje zawarte w komunikacie są ogólnie zgodne z oczekiwaniami Parlamentu, ale muszą być nadal wzmacniane, aby obywatele stali się centralnym punktem jednolitego rynku;

3.

z żalem zauważa, że komunikat został podzielony na trzy rozdziały, skoncentrowane na zagadnieniach dotyczących Europejczyków, przedsiębiorstw i zarządzania, a nie podzielono go na podstawie linii tematycznych; podkreśla, że konkurencyjność jednolitego rynku i jego akceptacja wśród obywateli nie powinny być uważane za sprzeczne, a za wzajemnie wzmacniające się cele; uważa jednak, że trzy rozdziały tego komunikatu są tak samo ważne i wzajemnie powiązane oraz że należy zastosować do nich spójne podejście, uwzględniając propozycje i zastrzeżenia przedstawione przez zainteresowane podmioty na szczeblu UE i w państwach członkowskich;

4.

zdecydowanie uważa, że Akt o jednolitym rynku musi stanowić spójny i zrównoważony pakiet środków, zgodny z duchem sprawozdania L. Grecha (A7-0132/2010) oraz sprawozdania M. Montiego, co kładzie fundament pod Europę wartości dodanej dla obywateli i przedsiębiorstw;

5.

twierdzi, że ponowne zwrócenie się ku idei rynku wewnętrznego i jej pogłębienie ma ogromne znaczenie w kontekście strategii politycznych UE na rzecz przeciwdziałania skutkom kryzysu finansowego i gospodarczego, a także w ramach strategii UE 2020;

6.

uważa, że w wielu dziedzinach, np. swobodnego przepływu osób, towarów i usług, Europejczycy nie wykorzystali jeszcze w pełni potencjału jednolitego rynku oraz że potrzebne są nowe inicjatywy, w szczególności w celu zagwarantowania skutecznej geograficznej mobilności siły roboczej w Europie;

7.

jest zdania, że w ramach strategii na rzecz jednolitego rynku powinno się polepszyć opiekę społeczną, prawa pracowników oraz zagwarantować wszystkim Europejczykom sprawiedliwe warunki pracy;

8.

popiera koncepcję Komisji zakładającą podjęcie w całej Europie – przez przyjęcie Aktu o jednolitym rynku – kompleksowej i pragmatycznej debaty na temat korzyści i kosztów rynku wewnętrznego oraz zwraca się do Komisji o zapewnienie skutecznego stosowania przepisów dotyczących rynku wewnętrznego, które zmniejszają obciążenie administracyjne dla obywateli;

9.

podziela przekonanie, że pełne urzeczywistnienie jednolitego rynku europejskiego powinno stanowić podstawę ukończenia procesu integracji politycznej i gospodarczej;

10.

podkreśla w szczególności, że we wspomnianym komunikacie Komisja zobowiązała się do promowania nowych podejść do zrównoważonego rozwoju;

11.

podkreśla, że źle wdrażane i stosowane przez państwa członkowskie są nie tylko przepisy dotyczące jednolitego rynku, lecz również inne przepisy dotyczące praw obywateli europejskich i innych osób posiadających prawo pobytu; wzywa państwa członkowskie do zadbania o sprawniejsze wdrożenie w szczególności dyrektywy o swobodnym przepływie (2004/38/WE);