23.12.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 354/1

(1)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1380/2013 (3) wymaga, aby działalność połowowa była zrównoważona środowiskowo w perspektywie długoterminowej i aby zarządzano nią w sposób spójny z celami w zakresie osiągania korzyści ekonomicznych, społecznych i w dziedzinie zatrudnienia oraz przyczyniania się do dostępności dostaw żywności. Wspólna polityka rybołówstwa (WPRyb) powinna stosować do zarządzania rybołówstwem zarówno podejście ostrożnościowe oraz ekosystemowe, tak aby zapewnić minimalizowanie negatywnych skutków działalności połowowej dla ekosystemu morskiego i dążyć do zapewnienia, aby działalność połowowa nie powodowała degradacji środowiska morskiego. W tym kontekście szczególne znaczenie mają również art. 2 ust. 2 oraz art. 7, 20 i 22 tego rozporządzenia.

(2)

Unia zamierza wdrożyć rezolucje przyjęte przez Zgromadzenie Ogólne ONZ – zwłaszcza rezolucje 61/105 i 64/72, w których wezwano państwa i regionalne organizacje ds. zarządzania rybołówstwem do zapewnienia ochrony wrażliwych głębokowodnych ekosystemów morskich przed oddziaływaniem przydennych narzędzi połowowych, jak również do zrównoważonej eksploatacji stad ryb głębokowodnych.

(3)

Komisja poddała ocenie rozporządzenie Rady (WE) nr 2347/2002 (4) i stwierdziła w szczególności, że zakres odnośnej floty jest zbyt duży, że brakuje wytycznych w zakresie kontroli w wyznaczonych portach i programów pobierania prób, a także że jakość sprawozdawczości państw członkowskich dotyczącej poziomów nakładu jest zbyt zmienna. Ponadto po przeprowadzeniu oceny Komisja uznała, że mający zastosowanie od roku 2002 pułap zdolności, składający się z łącznej zdolności wszystkich statków, które złowiły ponad 10 ton mieszanki gatunków głębokowodnych w którymkolwiek z lat pomiędzy 1998 r. i 2000 r., nie przyniósł istotnych pozytywnych skutków. System pułapów zdolności powinien zatem zostać zaktualizowany w ramach środków mających zaradzić niedociągnięciom stwierdzonym w tym rozporządzeniu.

(4)

Aby zachować niezbędne ograniczenia zdolności połowowej w odniesieniu do połowów głębinowych oraz by zdobyć bardziej wyczerpujące informacje na temat głębinowej działalności połowowej i jej oddziaływania na środowisko morskie, warunkiem prowadzenia połowów gatunków głębokowodnych powinno być uzyskanie upoważnienia do połowów. Każdy wniosek o wydanie upoważnienia do połowów powinien zawierać szczegółowy opis planowanego obszaru połowowego, w tym podobszarów, rejonów i podrejonów Międzynarodowej Rady Badań Morza (ICES) i Komitetu ds. Rybołówstwa na Środkowym i Wschodnim Atlantyku (CECAF) oraz rodzaju narzędzi, planowanego zakresu głębokości, planowanej częstotliwości i czasu trwania działalności połowowej, oraz nazw odnośnych gatunków głębokowodnych.

System upoważnień do połowów powinien również przyczyniać się do ograniczenia zdolności statków mogących ubiegać się o prawo poławiania gatunków głębokowodnych. Aby środki zarządzania skupiały się na tej części floty, która ma dla połowów głębinowych największe znaczenie, upoważnienia do połowów należy wydawać stosownie do tego, czy odnoszą się one do połowów ukierunkowanych czy do przyłowów. Stosowanie obowiązku wyładunku ustanowionego w rozporządzeniu (UE) nr 1380/2013 nie powinno jednak pozbawiać statków, które poławiają niewielkie ilości gatunków głębokowodnych i które nie podlegają obecnie obowiązkowi posiadania dalekomorskiego zezwolenia połowowego, możliwości dalszego prowadzenia swojej tradycyjnej działalności połowowej.

(5)

Posiadacze upoważnienia do połowów zezwalającego na połowy gatunków głębokowodnych powinni współpracować przy prowadzeniu działań naukowo-badawczych w celu udoskonalenia oceny stad głębokowodnych i usprawnienia badań ekosystemów głębokowodnych.

(6)

Aby jeszcze bardziej poprawić ochronę środowiska morskiego, należy zezwolić na prowadzenie ukierunkowanej działalności połowowej wyłącznie na tych obszarach, w których głębinową działalność połowową prowadzono w okresie referencyjnym obejmującym lata 2009–2011. Jednak na potrzeby zwiadów rybackich statki prowadzące ukierunkowane połowy gatunków głębokowodnych powinny mieć możliwość prowadzenia połowów poza istniejącym obszarem połowowym, pod warunkiem że w świetle oceny oddziaływania przeprowadzonej zgodnie z wytycznymi Organizacji ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) rozszerzenie obszaru połowowego nie stanowi znaczącego ryzyka negatywnego oddziaływania na wrażliwe ekosystemy morskie.

(7)

Połowy głębinowe prowadzone przy użyciu włoków dennych wiążą się z wyższym niż w przypadku stosowania innych narzędzi ryzykiem dla wrażliwych ekosystemów morskich i charakteryzują się najwyższymi poziomami niezamierzonych połowów gatunków głębokowodnych. Aby zminimalizować negatywne oddziaływanie takiej głębinowej działalności połowowej na ekosystem morski, prowadzenie połowów przy użyciu włoków dennych powinno być ograniczone do wód określonej głębokości, a połowy prowadzone przy użyciu narzędzi przydennych powinny podlegać szczególnym wymogom mającym na celu ochronę wrażliwych ekosystemów morskich. Stosowanie narzędzi przydennych powinno być ponadto przedmiotem oceny po dniu 13 stycznia 2021 r. Ponadto stosowanie sieci skrzelowych dennych jest obecnie ograniczone w połowach głębinowych na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 1288/2009 (5).

(8)

Aby złagodzić potencjalne szkodliwe oddziaływanie używania włoków dennych, należy zezwolić na prowadzenie połowów nimi wyłącznie na głębokości 800 metrów lub mniejszej. Ograniczenie to opiera się na istniejących dobrowolnych środkach wprowadzonych przez branżę, które mają zastosowanie do wód Unii, i uwzględnia specyfikę połowów głębinowych w wodach Unii.

(9)

Aby zminimalizować skutki głębinowej działalności połowowej dla wrażliwych ekosystemów morskich, należy ustanowić szereg środków mających na celu ograniczenie możliwości napotkania takich ekosystemów. W szczególności przy napotkaniu wrażliwego ekosystemu morskiego zastosowanie powinny mieć zasada oddalenia się i obowiązek zgłoszenia. Ponadto należy ustanowić wykaz obszarów, na których występują lub mogą występować wrażliwe ekosystemy morskie, w odniesieniu do których to obszarów prowadzenie połowów przy użyciu narzędzi przydennych jest zabronione.

(10)

Jako że informacje biologiczne można najlepiej gromadzić z wykorzystaniem zharmonizowanych norm gromadzenia danych, należy zintegrować gromadzenie danych dotyczących metier połowów głębinowych z ogólnymi ramami gromadzenia danych naukowych przy jednoczesnym zapewnieniu dodatkowych informacji niezbędnych do zrozumienia dynamiki połowów. Finansowanie gromadzenia danych na mocy niniejszego rozporządzenia jest dostępne na warunkach i zasadach wynikających z ram gromadzenia danych określonych w rozporządzeniu Rady (WE) nr 199/2008 (6).

(11)

W rozporządzeniu Rady (WE) nr 1224/2009 (7) określono bardziej rygorystyczne wymogi w zakresie kontroli i egzekwowania, mające zastosowanie w danych okolicznościach. Połowy gatunków głębokowodnych, które to gatunki ze względu na swoje cechy są wrażliwe na skutki połowów, powinny zatem podlegać większej kontroli. Należy również przewidzieć szczególne przypadki naruszania przepisów WPRyb, które to naruszenia powinny prowadzić do cofnięcia upoważnienia do połowów.

(12)

Decyzją Rady 81/608/EWG (8) zatwierdzono Konwencję o przyszłej wielostronnej współpracy w rybołówstwie na północno-wschodnim Atlantyku, która weszła w życie w dniu 17 marca 1982 r. Konwencja ta stanowi właściwe ramy dla wielostronnej współpracy w zakresie racjonalnej ochrony zasobów ryb i zarządzania nimi w wodach międzynarodowych północno-wschodniego Atlantyku. Środki zarządzania przyjęte przez Komisję ds. Rybołówstwa Północno-Wschodniego Atlantyku (NEAFC) obejmują szczególny system środków na rzecz ochrony wrażliwych ekosystemów morskich w obszarze podlegającym regulacji NEAFC. Jednak w celu zapewnienia ciągłości obecnego sposobu prowadzenia działalności przez unijne statki rybackie w wodach NEAFC, w przypadku głębinowej działalności połowowej w obszarze podlegającym regulacji NEAFC nadal zastosowanie powinny mieć obecnie obowiązujące przepisy ustanowione na mocy rozporządzenia (WE) nr 2347/2002 dotyczące dalekomorskiego zezwolenia połowowego, wyznaczonych portów oraz przekazywania informacji przez państwa członkowskie. Ponadto w celu dalszego poszerzania wiedzy naukowej na temat tych stad i w związku z tym, że mające zastosowanie środki NEAFC nie obejmują kwestii obecności obserwatorów, taki sam zakres obecności obserwatorów należy zastosować w przypadku wszystkich obszarów Morza Północnego i CECAF, na których prowadzone są połowy gatunków głębokowodnych.

(13)

Komisji należy przekazać uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do zmiany zamieszczonego w załączniku III wykazu indykatorów wrażliwego ekosystemu morskiego w celu dostosowania tego wykazu do najnowszych opinii naukowych. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa (9). W szczególności, aby zapewnić udział na równych zasadach Parlamentu Europejskiego i Rady w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.

(14)

W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do określenia istniejących obszarów połowowych oraz ustanowienia i dostosowania wykazu obszarów, na których występują lub mogą występować wrażliwe ekosystemy morskie, należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (10).

(15)

W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do zatwierdzania głębinowych zwiadów rybackich oraz w odniesieniu do dostosowywania określonego istniejącego obszaru połowów głębinowych w celu objęcia nim miejsc działalności połowowej prowadzonej na mocy upoważnienia do połowów wydanego zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane bez stosowania rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

(16)

Należy zatem ustanowić nowe przepisy regulujące połowy stad głębokowodnych w wodach Unii północno-wschodniego Atlantyku i wodach międzynarodowych w obszarze podlegającym kompetencji CECAF,

a)

poszerzenie wiedzy naukowej dotyczącej gatunków głębokowodnych i ich siedlisk;

b)

zapobieganie istotnemu niekorzystnemu wpływowi na wrażliwe ekosystemy morskie występującemu w ramach połowów głębinowych i zapewnienie długoterminowej ochrony stad ryb głębokowodnych;

c)

zapewnienie, by środki Unii służące zrównoważonemu zarządzaniu stadami ryb głębokowodnych były zgodne z rezolucjami przyjętymi przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, a zwłaszcza rezolucjami 61/105 i 64/72.

a)

działalność połowowa unijnych statków rybackich i statków rybackich państw trzecich na będących wodami Unii wodach Morza Północnego, wodach północno-zachodnich i wodach południowo-zachodnich oraz na wodach Unii w obszarze ICES IIa;

b)

działalność połowowa unijnych statków rybackich na wodach międzynarodowych w obszarach CECAF 34.1.1, 34.1.2 i 34.2.

a)

„obszary ICES” oznaczają obszary zdefiniowane w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 218/2009 (12);

b)

„obszary CECAF” oznaczają obszary zdefiniowane w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2009 (13);

c)

„obszar podlegający regulacji NEAFC” oznacza wody objęte Konwencją o przyszłej wielostronnej współpracy w rybołówstwie na północno-wschodnim Atlantyku, które leżą poza wodami podlegającymi jurysdykcji w zakresie rybołówstwa umawiających się stron tej konwencji;

d)

„gatunek najbardziej wrażliwy” oznacza gatunek głębokowodny wskazany w trzeciej kolumnie „Najbardziej wrażliwy (x)” tabeli w załączniku I;

e)

„metier” oznacza działalność połowową ukierunkowaną na określone gatunki i prowadzoną przy użyciu określonych narzędzi na określonym obszarze;

f)

„metier połowów głębinowych” oznacza metier ukierunkowany na gatunki głębokowodne zgodnie z wyznacznikami określonymi w art. 5 ust. 2;

g)

„centrum monitorowania rybołówstwa” oznacza centrum operacyjne utworzone przez państwo członkowskie bandery i wyposażone w sprzęt komputerowy i oprogramowanie komputerowe pozwalające na automatyczne odbieranie danych, ich przetwarzanie i elektroniczne przesyłanie;

h)

„napotkanie” oznacza połowy takich ilości gatunków będących indykatorami wrażliwego ekosystemu morskiego, które przekraczają poziomy progowe określone w załączniku IV;

i)

„niezamierzone połowy” oznaczają przypadkowe połowy organizmów morskich, które zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013 muszą zostać wyładowane i odliczone od kwot z uwagi na fakt, że rozmiary tych organizmów są mniejsze niż minimalny rozmiar odniesienia do celów ochrony, albo dlatego, że zostały one złowione z przekroczeniem limitów przewidzianych przepisami dotyczącymi składu połowów i przyłowów;

j)

„indykatory wrażliwego ekosystemu morskiego” oznaczają indykatory ujęte w załączniku III;

k)

„istniejące obszary połowów głębinowych” oznaczają część obszaru, o którym mowa w art. 2 ust. 1 lit. a), na której w przeszłości miała miejsce głębinowa działalność połowowa i która została określona zgodnie z art. 7.

a)

złowiły 10 lub więcej ton gatunków głębokowodnych w ciągu któregokolwiek z trzech lat kalendarzowych w okresie pomiędzy 2009 i 2011 rokiem, przy czym uwzględnia się rok wykazujący najwyższą wartość; oraz

b)

są zarejestrowane w regionie najbardziej oddalonym tego państwa członkowskiego, w rozumieniu art. 349 TFUE, i jeżeli połowy gatunków głębokowodnych każdego z takich statków w ciągu któregokolwiek z trzech lat kalendarzowych w okresie pomiędzy 2009 i 2011 rokiem stanowiły co najmniej 10 % ich całkowitych rocznych połowów, przy czym uwzględnia się rok wykazujący najwyższą wartość.

a)

obszar zwiadu rybackiego;

b)

liczbę statków i maksymalną zdolność;

c)

czas trwania zwiadu – nieprzekraczający jednego roku, z możliwością jednokrotnego przedłużenia;

d)

maksymalny odsetek całkowitego dopuszczalnego połowu gatunków głębokowodnych, który można pozyskać podczas zwiadu rybackiego; oraz

e)

środki ograniczające, które należy zastosować w celu ochrony wrażliwych ekosystemów morskich.

a)

w papierowym dzienniku połowowym wprowadzają nowy wiersz po każdym zaciągu; lub

b)

jeżeli podlegają elektronicznemu systemowi rejestracji i raportowania – rejestrują dane osobno po każdym zaciągu.

a)

nieprzestrzeganie warunków określonych w upoważnieniu do połowów w odniesieniu do ograniczeń stosowania narzędzi, dozwolonych obszarów operacji lub limitów połowowych odnoszących się do gatunków, które można poławiać w sposób ukierunkowany; lub

b)

nieprzyjęcie na statek obserwatora naukowego lub niedopuszczenie do pobrania prób z połowów do celów naukowych zgodnie z art. 16 niniejszego rozporządzenia.

a)

stosowanie wszystkich rodzajów narzędzi połowowych w przypadku połowów ukierunkowanych na gatunki głębokowodne, ze szczególnym uwzględnieniem oddziaływania na gatunki najbardziej wrażliwe i wrażliwe ekosystemy morskie;

b)

statki, które zaczęły stosować narzędzia połowowe o ograniczonym oddziaływaniu na dno morskie, oraz postępy w zakresie zapobiegania niezamierzonym połowom, ich minimalizowania i, w miarę możliwości, ich eliminowania;

c)

zakres działania statków uczestniczących w każdym metier połowów głębinowych;

d)

kompletność i wiarygodność danych, które państwa członkowskie przesyłają do organów naukowych w celu oceny stada lub do Komisji w odpowiedzi na żądanie przesłania danych szczegółowych;

e)

stada głębokowodne, w przypadku których poprawiono opinie naukowe;

f)

skuteczność środków wspomagających w eliminowaniu odrzutów i ograniczaniu połowów gatunków najbardziej wrażliwych ;

g)

jakość ocen oddziaływania przeprowadzonych zgodnie z art. 8;

h)

liczba statków i portów w Unii, na które wykonanie niniejszego rozporządzenia ma bezpośredni wpływ;

i)

skuteczność środków przyjętych w celu zapewnienia długoterminowej stabilności stad ryb głębokowodnych oraz zapobiegania przyłowom ryb z gatunków niedocelowych, zwłaszcza przyłowom ryb z gatunków najbardziej wrażliwych;

j)

zakres skutecznej ochrony wrażliwych ekosystemów morskich uzyskany dzięki ograniczeniu dozwolonej działalności połowowej do istniejących obszarów połowów głębinowych, zasadzie oddalenia się lub innym środkom;

k)

stosowanie ograniczenia głębokości do 800 metrów.

23.12.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 354/20

(1)

Rozporządzenie Rady (EWG) nr 1192/69 (4) pozwala państwom członkowskim zrekompensować 40 wymienionym w nim przedsiębiorstwom kolejowym realizowane przez nie obowiązki, których nie muszą realizować przedsiębiorstwa oferujące inne rodzaje transportu. Prawidłowe stosowanie zasad normalizujących rachunkowość powoduje zwolnienie państw członkowskich z obowiązku zgłaszania pomocy państwa.

(2)

Przyjęto szereg aktów prawnych Unii otwierających na konkurencję rynki kolejowych przewozów towarowych i międzynarodowych przewozów pasażerskich oraz ustanawiających, w przypadku dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/34/UE (5), pewne podstawowe zasady, zgodnie z którymi, między innymi: przedsiębiorstwa kolejowe mają być zarządzane zgodnie z zasadami mającymi zastosowanie do przedsiębiorstw działających na zasadach komercyjnych; podmioty odpowiedzialne za alokację zdolności przepustowej i pobieranie opłat za korzystanie z infrastruktury kolejowej mają być niezależne od podmiotów, które świadczą usługi kolejowe, oraz mają one prowadzić oddzielną księgowość; wszelkie przedsiębiorstwa kolejowe koncesjonowane zgodnie z kryteriami Unii mają mieć dostęp do infrastruktury kolejowej na uczciwych i niedyskryminacyjnych warunkach; oraz zarządcy infrastruktury mogą korzystać z finansowania ze środków państwowych.

(3)

Rozporządzenie (EWG) nr 1192/69 jest niespójne oraz niezgodne z obecnie obowiązującymi środkami ustawodawczymi. W szczególności w kontekście zliberalizowanego rynku, na którym przedsiębiorstwa kolejowe konkurują bezpośrednio z wymienionymi w tym rozporządzeniu przedsiębiorstwami kolejowymi, nie jest już właściwe różne traktowanie tych dwóch grup przedsiębiorstw.

(4)

W celu usunięcia niespójności w porządku prawnym Unii oraz z myślą o przyczynieniu się do uproszczenia poprzez usunięcie aktu prawnego, który stał się nieaktualny, należy uchylić rozporządzenie (EWG) nr 1192/69.

(5)

Państwa członkowskie mogą wypłacać rekompensatę z tytułu kosztów związanych z przejazdami kolejowymi na podstawie art. 8 dyrektywy 2012/34/UE. Mogą one jednak potrzebować czasu na zmianę prawa krajowego i przepisów administracyjnych w celu uwzględnienia uchylenia rozporządzenia (EWG) nr 1192/69. W związku z tym uchylenie to nie powinno mieć skutku natychmiastowego w odniesieniu do przypadków objętych załącznikiem IV do rozporządzenia (EWG) nr 1192/69,

23.12.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 354/22

(1)

Transport kolejowy ma możliwości wzrostu i zwiększenia swojego udziału w przewozach, a także odegrania dużej roli w zrównoważonym systemie transportu i mobilności, tworząc nowe możliwości inwestycyjne i miejsca pracy. Jednakże wzrost w zakresie usług kolejowego transportu pasażerskiego nie nadąża za rozwojem innych rodzajów transportu.

(2)

Unijny rynek międzynarodowych usług kolejowego transportu pasażerskiego jest otwarty na konkurencję od 2010 r. Ponadto niektóre państwa członkowskie otworzyły swoje rynki krajowych przewozów pasażerskich na konkurencję, wprowadzając prawa otwartego dostępu lub przetargi na zamówienia prowadzące do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych. Otwarcie rynku krajowych kolejowych przewozów pasażerskich powinno mieć pozytywny wpływ na funkcjonowanie jednolitego europejskiego obszaru kolejowego, prowadząc do lepszych usług dla użytkowników.

(3)

W białej księdze dotyczącej transportu z dnia 28 marca 2011 r. Komisja ogłosiła swój zamiar utworzenia rynku wewnętrznego usług kolejowych poprzez zniesienie barier technicznych, administracyjnych i prawnych utrudniających wejście na rynek kolejowy.

(4)

Utworzenie jednolitego europejskiego obszaru kolejowego powinno wesprzeć rozwój transportu kolejowego jako wiarygodnej alternatywy dla innych rodzajów transportu, między innymi pod względem ceny i jakości.

(5)

Szczególnym celem niniejszego rozporządzenia jest podniesienie poziomu jakości, przejrzystości, sprawności i efektywności usług publicznych w zakresie kolejowego transportu pasażerskiego.

(6)

Usługi na poziomie transgranicznym zapewniane w ramach umów o świadczenie usług publicznych, w tym usługi transportu publicznego zaspokajające lokalne i regionalne potrzeby transportowe, powinny wymagać zgody właściwych organów państw członkowskich, na których terytorium usługi są świadczone.

(7)

Właściwe organy powinny określić specyfikacje zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych w pasażerskim transporcie publicznym. Takie specyfikacje powinny być spójne z celami polityki określonymi w dokumentach dotyczących polityki transportu publicznego w państwach członkowskich.

(8)

Specyfikacje zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych w zakresie pasażerskiego transportu publicznego powinny, w miarę możliwości, generować pozytywne efekty sieciowe, między innymi w zakresie lepszej jakości usług, spójności społecznej i terytorialnej lub ogólnej wydajności systemu transportu publicznego.

(9)

Zobowiązania z tytułu świadczenia usług publicznych powinny być zgodne z polityką transportu publicznego. Nie uprawnia to jednak właściwych organów do otrzymywania konkretnych kwot finansowania.

(10)

Podczas przygotowywania dokumentów dotyczących polityki transportu publicznego należy prowadzić konsultacje z odpowiednimi zainteresowanymi stronami zgodnie z prawem krajowym. Tymi zainteresowanymi stronami mogłyby być podmioty świadczące usługi w zakresie transportu, zarządców infrastruktury, organizacje pracowników oraz przedstawicieli użytkowników usług transportu publicznego.

(11)

W przypadku zamówień prowadzących do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych, które nie są udzielane na podstawie konkurencyjnej procedury przetargowej, spełnienie zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych przez podmioty świadczące usługi publiczne powinno być odpowiednio rekompensowane, aby zapewnić długoterminową stabilność finansową usług publicznych w zakresie transportu pasażerskiego zgodnie z wymogami określonymi w polityce transportu publicznego. W szczególności taka rekompensata powinna promować utrzymanie lub rozwój skutecznego zarządzania przez podmiot świadczący usługi publiczne, a także świadczenie usług transportu pasażerskiego o wystarczająco wysokim standardzie.

(12)

W ramach ustanawiania jednolitego europejskiego obszaru kolejowego państwa członkowskie powinny zapewnić odpowiedni poziom ochrony socjalnej pracownikom podmiotów świadczących usługi publiczne.

(13)

Z myślą o odpowiednim włączeniu wymogów socjalnych i związanych z zatrudnieniem do procedur udzielania zamówień prowadzących do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych w zakresie transportu pasażerskiego, podmioty świadczące usługi publiczne powinny, wykonując umowy o świadczenie usług publicznych, spełniać obowiązki w dziedzinie prawa socjalnego i prawa pracy mające zastosowanie w państwie członkowskim, w którym udziela się zamówienia prowadzącego do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych, i które wynikają z przepisów ustawowych, wykonawczych i decyzji, zarówno na poziomie krajowym, jak i unijnym, a także z obowiązujących układów zbiorowych, pod warunkiem że takie przepisy krajowe, a także ich stosowanie, są zgodne z prawem unijnym.

(14)

W przypadku gdy państwa członkowskie wymagają, aby pracownicy zatrudnieni przez poprzedni podmiot zostali przejęci przez nowo wybrany podmiot świadczący usługi publiczne, takim pracownikom należy przyznać prawa, które przysługiwałyby im, gdyby miało miejsce przejęcie w rozumieniu dyrektywy Rady 2001/23/WE (4). Państwa członkowskie powinny mieć swobodę przyjmowania takich przepisów.

(15)

Właściwe organy powinny udostępniać wszystkim zainteresowanym stronom odpowiednie informacje do przygotowania ofert w ramach konkurencyjnych procedur przetargowych, zapewniając jednocześnie uzasadnioną ochronę poufnych informacji handlowych.

(16)

Obowiązek właściwych organów przekazania wszystkim zainteresowanym stronom odpowiednich informacji do przygotowania oferty w ramach konkurencyjnej procedury przetargowej nie powinien obejmować tworzenia dodatkowych informacji, w przypadku gdy takie informacje nie istnieją.

(17)

Aby uwzględnić różnorodność terytorialnej i politycznej organizacji państw członkowskich, zamówienia prowadzącego do zawarcia umowy o świadczenie usług publicznych może udzielić właściwy organ, który składa się z grupy organów publicznych. W takich przypadkach powinny istnieć jasne zasady określające odpowiednie role każdego z organów publicznych w procesie udzielania zamówienia prowadzącego do zawarcia umowy o świadczenie usług publicznych.

(18)

Ze względu na zróżnicowanie struktur administracyjnych w państwach członkowskich, w przypadku umów o świadczenie usług publicznych w zakresie kolejowego transportu pasażerskiego, zawartych w następstwie bezpośrednio udzielonych zamówień przez grupę właściwych organów lokalnych, określenie, które organy lokalne są właściwe w odniesieniu do „aglomeracji miejskich” oraz „obszarów wiejskich”, pozostaje w gestii państw członkowskich.

(19)

Zamówienia prowadzące do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych w zakresie kolejowego transportu pasażerskiego powinny być udzielane na podstawie konkurencyjnej procedury przetargowej, z wyjątkiem przypadków określonych w niniejszym rozporządzeniu.

(20)

Procedury konkurencyjnego udzielania zamówień prowadzących do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych powinny być otwarte dla wszystkich podmiotów, sprawiedliwe oraz zgodne z zasadami przejrzystości i niedyskryminacji.

(21)

W nadzwyczajnych okolicznościach, w przypadku gdy zamówienia prowadzące do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych w zakresie kolejowego transportu pasażerskiego są udzielane w następstwie konkurencyjnej procedury przetargowej, nowe zamówienia mogą być tymczasowo udzielane bezpośrednio w celu zapewnienia, aby usługi te były świadczone w sposób najbardziej efektywny kosztowo. Takie umowy nie powinny być odnawiane w celu objęcia tych samych lub podobnych zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych.

(22)

W przypadku gdy po publikacji zamiaru zorganizowania konkurencyjnej procedury przetargowej zainteresowanie wyrazi tylko jeden podmiot, właściwe organy mogą podjąć negocjacje z tym podmiotem w celu udzielenia zamówienia prowadzącego do zawarcia umowy bez kolejnej publikacji otwartej procedury przetargowej.

(23)

Progi de minimis dotyczące bezpośrednio udzielonych zamówień prowadzących do zawarcia umowy o świadczenie usług publicznych należy dostosować, tak aby odzwierciedlić wyższe wolumeny i koszty jednostkowe w usługach publicznych w zakresie kolejowego transportu pasażerskiego w porównaniu z innymi rodzajami transportu objętymi rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1370/2007 (5). Wyższe progi powinny mieć również zastosowanie do usług publicznych w zakresie transportu pasażerskiego, w których kolej stanowi ponad 50 % wartości danych usług.

(24)

Ustanowienie jednolitego europejskiego obszaru kolejowego wymaga wspólnych zasad dotyczących udzielania zamówień prowadzących do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych w tym sektorze, przy jednoczesnym uwzględnieniu szczególnych okoliczności w każdym z państw członkowskich.

(25)

W przypadku gdy spełnione są określone warunki związane z charakterem i strukturą rynku kolejowego lub sieci kolejowej, właściwe organy powinny być uprawnione do bezpośredniego udzielenia zamówień prowadzących do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych w zakresie kolejowego transportu pasażerskiego, w przypadku gdy taka umowa w efekcie spowodowałaby poprawę jakości usług lub efektywności kosztowej.

(26)

Właściwe organy mogą podjąć środki w celu zwiększenia konkurencji między przedsiębiorstwami kolejowymi poprzez ograniczenie liczby zamówień udzielanych jednemu przedsiębiorstwu kolejowemu.

(27)

Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby ich systemy prawne przewidywały możliwość oceny przez niezależny organ decyzji właściwego organu o bezpośrednim udzieleniu zamówień prowadzących do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych w zakresie kolejowego transportu pasażerskiego na podstawie podejścia opartego na wymogach w zakresie wykonywania umowy. Mogłoby to mieć miejsce w ramach kontroli sądowej.

(28)

Przygotowując konkurencyjne procedury przetargowe, właściwe organy powinny oceniać, czy konieczne są środki do zapewnienia skutecznego i niedyskryminacyjnego dostępu do odpowiedniego taboru kolejowego. Właściwe organy powinny publicznie udostępniać sprawozdanie z oceny.

(29)

Niektóre kluczowe elementy planowanych konkurencyjnych procedur przetargowych dotyczących umów o świadczenie usług publicznych muszą być w pełni przejrzyste, aby umożliwić lepiej zorganizowaną reakcję rynku.

(30)

Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 1370/2007,

1)

w art. 1 ust. 2 dodaje się akapit w brzmieniu:

„Z zastrzeżeniem zgody właściwych organów państw członkowskich, na których terytorium usługi są świadczone, zobowiązania z tytułu świadczenia usług publicznych mogą dotyczyć usług transportu publicznego na poziomie transgranicznym, w tym usług zaspokajających lokalne i regionalne potrzeby transportowe.”;

2)

w art. 2 dodaje się literę w brzmieniu:

3)

dodaje się artykuł w brzmieniu:

„Artykuł 2a

Specyfikacje zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych

1.   Właściwy organ określa specyfikacje zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych w zakresie transportu pasażerskiego oraz zakres ich stosowania zgodnie z art. 2 lit. e). Obejmuje to możliwość łączenia usług pokrywających koszty z usługami niepokrywającymi kosztów.

Określając te specyfikacje i zakres ich stosowania, właściwy organ należycie przestrzega zasady proporcjonalności, zgodnie z prawem Unii.

Specyfikacje muszą być spójne z celami polityki określonymi w dokumentach dotyczących polityki transportu publicznego w państwach członkowskich.

Treść i format dokumentów dotyczących polityki transportu publicznego oraz procedury konsultacji z odpowiednimi zainteresowanymi stronami określa się zgodnie z prawem krajowym.

2.   Specyfikacje zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych i odnośne rekompensaty związane z wynikiem finansowym netto realizacji zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych muszą prowadzić do:

4)

w art. 4 wprowadza się następujące zmiany:

5)

w art. 5 wprowadza się następujące zmiany:

6)

dodaje się artykuł w brzmieniu:

„Artykuł 5a

Tabor kolejowy

1.   Z myślą o wszczęciu konkurencyjnej procedury przetargowej właściwe organy oceniają, czy konieczne są środki do zapewnienia skutecznego i niedyskryminacyjnego dostępu do odpowiedniego taboru. W ocenie tej uwzględnia się obecność na rynku właściwym przedsiębiorstw prowadzących leasing taboru kolejowego lub innych podmiotów rynkowych prowadzących leasing taboru. Sprawozdanie z oceny jest udostępniane publicznie.

2.   Właściwe organy mogą zadecydować, zgodnie z prawem krajowym i zgodnie z zasadami pomocy państwa, o podjęciu odpowiednich środków w celu zapewnienia skutecznego i niedyskryminacyjnego dostępu do odpowiedniego taboru. Takie środki mogą obejmować:

3.   W przypadku udostępnienia taboru nowemu podmiotowi świadczącemu usługi transportu publicznego właściwy organ zawiera w dokumentach przetargowych wszelkie dostępne informacje na temat kosztów utrzymania taboru i jego stanu fizycznego.”;

7)

art. 6 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1.   Każda rekompensata wynikająca z zasady ogólnej lub z umowy o świadczenie usług publicznych musi być zgodna z art. 4, bez względu na sposób udzielenia zamówienia. Każda rekompensata, bez względu na jej charakter, wynikająca z umowy o świadczenie usług publicznych zawartej w następstwie zamówienia nieudzielonego zgodnie z art. 5 ust. 1, 3 lub 3b, lub wynikająca z zasady ogólnej musi także być zgodna z przepisami określonymi w załączniku.”;

8)

w art. 7 wprowadza się następujące zmiany:

9)

w art. 8 wprowadza się następujące zmiany:

23.12.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 354/32

(1)

W celu ułatwienia przepływów handlowych, art. 136 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 (2) wyłącza stosowanie niektórych przepisów tego rozporządzenia w odniesieniu do towarów, które czasowo opuściły obszar celny Unii podczas przemieszczania pomiędzy dwoma unijnymi portami morskimi lub lotniczymi bez zatrzymywania się poza obszarem celnym Unii. Przepisy te regulują obowiązek złożenia przywozowej deklaracji skróconej, obowiązek powiadomienia o przybyciu statku morskiego lub statku powietrznego, obowiązek przewozu towarów do określonych miejsc i przedstawienia ich organom celnym w punkcie, gdzie są wyładowywane lub przeładowywane, oraz czasowe składowanie.

(2)

W konsekwencji tego wyłączenia nie istnieje podstawa prawna dla wymagania, aby towary, które są wyładowywane lub przeładowywane, były przedstawiane w punkcie, gdzie są one powrotnie wprowadzane na obszar celny Unii po czasowym opuszczeniu tego obszaru. Brak takiego przedstawiania może utrudnić organom celnym zapewnienie dozoru nad danymi towarami i wiąże się z ryzykiem nieprawidłowego nałożenia należności celnych przywozowych i innych opłat oraz niewłaściwego stosowania środków niefiskalnych, takich jak kontrole weterynaryjne i fitosanitarne.

(3)

Należy zatem zmienić art. 136 rozporządzenia (UE) nr 952/2013, aby uwzględnić odmienną sytuację towarów nieunijnych i towarów unijnych.

(4)

Aby zapewnić skuteczny dozór celny nad towarami nieunijnymi, przepisy regulujące obowiązki przewozu towarów do określonych miejsc, przedstawienia ich organom celnym po wyładunku lub przeładunku i oczekiwania na pozwolenie przed rozładowaniem lub przeładowaniem towarów, a także przepisy regulujące czasowe składowanie powinny być w dalszym ciągu stosowane do towarów nieunijnych. Art. 136 rozporządzenia (UE) nr 952/2013 powinien zatem zostać zmieniony w celu zapewnienia, aby w odniesieniu do towarów nieunijnych wyłączone było stosowanie tylko przepisów regulujących obowiązek złożenia przywozowej deklaracji skróconej i obowiązek powiadomienia o przybyciu statku morskiego lub statku powietrznego.

(5)

W celu zapewnienia skutecznego dozoru nad towarami unijnymi, w art. 136 rozporządzenia (UE) nr 952/2013 należy odróżnić sytuację towarów unijnych, których status wymaga wykazania zgodnie z art. 153 ust. 2 tego rozporządzenia, od sytuacji towarów unijnych, które zachowały swój status na mocy art. 155 ust. 2 tego rozporządzenia.

(6)

W przypadku towarów unijnych, których status wymaga wykazania zgodnie z art. 153 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 952/2013, należy wyłączyć stosowanie tylko przepisów regulujących obowiązek złożenia przywozowej deklaracji skróconej i obowiązek powiadomienia o przybyciu statku morskiego lub statku powietrznego, umożliwiając w ten sposób należyty dozór celny.

(7)

Zasady określone w art. 139 rozporządzenia (UE) nr 952/2013, regulujące obowiązek przedstawienia towarów organom celnym po ich wyładunku lub przeładunku, a także określony w art. 140 tego rozporządzenia obowiązek oczekiwania na pozwolenie przed rozładowaniem lub przeładowaniem towarów nie powinny być stosowane również w odniesieniu do towarów unijnych, które zachowały swój status na mocy art. 155 ust. 2 tego rozporządzenia, z uwagi na fakt, że nawet jeśli towary te opuściły czasowo obszar celny Unii, ich status nie uległ zmianie i nie jest konieczne jego wykazanie.

(8)

W art. 136 rozporządzenia (UE) nr 952/2013 należy skreślić odesłanie do art. 135 ust. 1 i art. 137 tego rozporządzenia w celu zobowiązania osoby wprowadzającej towary na obszar celny Unii do ich przewozu do miejsca wyznaczonego przez organy celne, tak aby umożliwić tym organom, jeśli to konieczne, sprawdzenie, czy towary te są towarami unijnymi czy też nieunijnymi.

(9)

W art. 136 rozporządzenia (UE) nr 952/2013 należy skreślić odesłanie do art. 141 tego rozporządzenia, aby sprecyzować, że art. 141 ust. 1 tego rozporządzenia, w którym wyłącza się stosowanie niektórych przepisów w odniesieniu do towarów przemieszczanych w procedurze tranzytu, stosuje się również w przypadku, gdy towary są powrotnie wprowadzane na obszar celny Unii po czasowym opuszczeniu tego obszaru bezpośrednią drogą morską lub powietrzną.

(10)

W art. 136 rozporządzenia (UE) nr 952/2013 należy również skreślić odesłanie do art. 144–149 tego rozporządzenia dotyczących czasowego składowania. Zasady określone w tych artykułach nie mają zastosowania do towarów unijnych, natomiast powinny one mieć zastosowanie do towarów nieunijnych. W związku z tym art. 136 rozporządzenia (UE) nr 952/2013 powinien zostać odpowiednio zmieniony.

(11)

Niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie jak najszybciej, aby bez dalszej zwłoki zapewnić skuteczny dozór nad towarami,

23.12.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 354/35

(1)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1286/2014 (2) wprowadziło szereg środków mających na celu zwiększenie ochrony inwestorów i odbudowę zaufania konsumentów do sektora usług finansowych poprzez zwiększenie przejrzystości na detalicznym rynku inwestycyjnym. Zobowiązuje ono twórców detalicznych produktów zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych do sporządzania dokumentu zawierającego kluczowe informacje.

(2)

Rozporządzenie (UE) nr 1286/2014 upoważnia Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 (3), Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 (4) i Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 (5) do sporządzenia regulacyjnych standardów technicznych określających elementy dokumentu zawierającego kluczowe informacje.

(3)

Dnia 30 czerwca 2016 r. Komisja przyjęła rozporządzenie delegowane uzupełniające rozporządzenie (UE) nr 1286/2014 (6) (zwane dalej „rozporządzeniem delegowanym”), które określa szczegóły w odniesieniu do prezentacji i treści dokumentu zawierającego kluczowe informacje i jego standardowego formatu, metody prezentacji ryzyka i zysku oraz obliczania kosztów, warunki i minimalną częstotliwość dokonywania przeglądu informacji zawartych w dokumentach zawierających kluczowe informacje oraz warunki spełniania wymogów dotyczących przekazywania inwestorom indywidualnym dokumentów zawierających kluczowe informacje.

(4)

Dnia 14 września 2016 r. Parlament Europejski wyraził sprzeciw wobec rozporządzenia delegowanego przyjętego przez Komisję dnia 30 czerwca 2016 r. i zwrócił się, wraz ze zdecydowaną większością państw członkowskich, o odroczenie daty rozpoczęcia stosowania rozporządzenia (UE) nr 1286/2014.

(5)

Odroczenie o 12 miesięcy da zainteresowanym dodatkowy czas na dostosowanie się do nowych wymogów. W związku z tymi wyjątkowymi okolicznościami celowa i uzasadniona jest odpowiednia zmiana rozporządzenia (UE) nr 1286/2014.

(6)

Ze względu na bardzo krótki okres, jaki pozostał do rozpoczęcia stosowania przepisów rozporządzenia (UE) nr 1286/2014, niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie niezwłocznie.

(7)

W związku z tym, uzasadnione jest również zastosowanie wyjątku dla pilnych przypadków przewidzianego w art. 4 Protokołu nr 1 w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej, do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i do Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej,

23.12.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 354/37

(1)

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/41/WE (3) została kilkukrotnie i znacząco zmieniona (4). Ze względu na konieczność dalszych zmian, w celu zapewnienia jasności, dyrektywa ta powinna zostać przekształcona.

(2)

Na rynku wewnętrznym instytucje pracowniczych programów emerytalnych (zwane dalej „IORP”) powinny mieć możliwość działania w innych państwach członkowskich, zapewniając przy tym wysoki poziom ochrony i bezpieczeństwa uczestnikom i beneficjentom pracowniczych programów emerytalnych.

(3)

Niniejsza dyrektywa ma na celu minimalną harmonizację, dlatego nie powinna uniemożliwiać państwom członkowskim utrzymania lub wprowadzenia dodatkowych przepisów mających chronić uczestników i beneficjentów pracowniczych programów emerytalnych, pod warunkiem że przepisy te będą spójne z zobowiązaniami państw członkowskich wynikającymi z prawa Unii. Niniejsza dyrektywa nie dotyczy kwestii związanych z krajowym prawem socjalnym, prawem pracy, prawem podatkowym i prawem zobowiązań, ani adekwatności programów emerytalnych w państwach członkowskich.

(4)

Aby jeszcze bardziej ułatwić mobilność pracowników między państwami członkowskimi, niniejsza dyrektywa ma na celu zapewnienie dobrego zarządzania, informowania uczestników programów oraz przejrzystości i bezpieczeństwa pracowniczych programów emerytalnych.

(5)

Między państwami członkowskimi występują znaczne różnice w organizacji i uregulowaniu IORP. Pracowniczymi programami emerytalnymi zarządzają zarówno IORP, jak i zakłady ubezpieczeń na życie. Dlatego też przyjęcie uniwersalnego podejścia do IORP nie jest uzasadnione. Komisja i Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) (EIOPA), ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 (5), powinny w swoich działaniach brać pod uwagę różne tradycje państw członkowskich i powinny działać bez uszczerbku dla krajowego prawa socjalnego i prawa pracy przy określaniu organizacji IORP.

(6)

Dyrektywa 2003/41/WE stanowiła pierwszy krok legislacyjny w kierunku rynku wewnętrznego pracowniczych programów emerytalnych zorganizowanego na skalę unijną. Rzeczywisty wewnętrzny rynek pracowniczych programów emerytalnych ma wciąż ogromne znaczenie dla wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy w Unii i dla rozwiązania problemów związanych ze starzeniem się społeczeństwa. Dyrektywa ta pochodzi z 2003 r. i do tej pory nie dokonano w niej istotnych zmian, które wprowadziłyby nowoczesny, oparty na analizie ryzyka system zarządzania IORP. Odpowiednie uregulowanie i nadzór na poziomie unijnym i krajowym pozostają istotne dla rozwoju pewnych i bezpiecznych pracowniczych programów emerytalnych we wszystkich państwach członkowskich.

(7)

Co do zasady IORP powinny, w stosownych przypadkach, uwzględniać cel, jakim jest zapewnienie równowagi międzypokoleniowej w pracowniczych programach emerytalnych, czemu powinno służyć sprawiedliwe rozłożenie ryzyka i korzyści między pokoleniami w pracowniczych programach emerytalnych.

(8)

Konieczne jest podjęcie odpowiednich działań, by dalej doskonalić uzupełniające systemy prywatnych oszczędności emerytalnych, takie jak pracownicze programy emerytalne. Jest to ważne ze względu na to, że systemy zabezpieczenia społecznego są pod coraz większą presją, co oznacza, że pracownicze programy emerytalne będą w coraz większym stopniu uzupełnieniem innych systemów emerytalnych. IORP odgrywają ważną rolę w długoterminowym finansowaniu gospodarki unijnej oraz w zapewnianiu bezpiecznych świadczeń emerytalnych. Stanowią one istotny element gospodarki Unii, gdyż posiadają aktywa o wartości 2,5 bln EUR w imieniu około 75 mln uczestników i beneficjentów. Należy udoskonalić pracownicze programy emerytalne, jednakże bez podważania ogromnego znaczenia emerytalnych systemów zabezpieczenia społecznego w zakresie bezpiecznej, trwałej i skutecznej osłony socjalnej, która powinna zapewnić godziwy poziom życia na starość i z tego względu powinna być głównym celem wzmocnienia europejskich modeli społecznych.

(9)

W świetle demograficznych przemian w Unii i sytuacji budżetów krajowych pracownicze programy emerytalne stanowią cenny dodatek do systemów zabezpieczenia społecznego. Odporny system emerytalny obejmuje szereg różnych produktów, różnorodne instytucje, a także skuteczne i efektywne praktyki nadzorcze.

(10)

Państwa członkowskie powinny chronić pracowników przed ubóstwem na starość i wspierać dodatkowe programy emerytalne powiązane z zatrudnieniem jako uzupełnienie ochrony oferowanej przez emerytury państwowe.

(11)

Niniejsza dyrektywa jest zgodna z prawami podstawowymi i z zasadami uznanymi w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności z prawem do ochrony danych osobowych, wolnością prowadzenia działalności gospodarczej, prawem własności, prawem do rokowań i działań zbiorowych i prawem do wysokiego poziomu ochrony konsumenta, w szczególności poprzez zapewnienie wysokiego poziomu przejrzystości zabezpieczenia emerytalnego, świadomego planowania finansów osobistych i emerytury, a także ułatwienia działalności transgranicznej IORP i transgranicznego przenoszenia programów emerytalnych. Niniejszą dyrektywę należy wdrażać zgodnie z tymi prawami i zasadami.

(12)

W szczególności ułatwienie działalności transgranicznej IORP i transgranicznego przenoszenia programów emerytalnych poprzez doprecyzowanie odpowiednich procedur i usunięcie zbędnych przeszkód mogłoby mieć pozytywny wpływ na zainteresowane przedsiębiorstwa i ich pracowników, niezależnie od tego, w którym państwie członkowskim pracują, dzięki centralizacji zarządzania usługami w zakresie zabezpieczenia emerytalnego.

(13)

Transgraniczna działalność IORP powinna pozostawać bez uszczerbku dla przepisów krajowego prawa socjalnego i prawa pracy odnoszących się do pracowniczych programów emerytalnych przyjmującego państwa członkowskiego i mających zastosowanie do relacji między przedsiębiorstwem oferującym program emerytalny (zwanym dalej „instytucją finansującą”) a uczestnikami i beneficjentami. Działalność transgraniczna i transgraniczne przenoszenie programów emerytalnych to dwie odrębne kwestie, które powinny być regulowane oddzielnymi przepisami. W przypadku gdy transgraniczne przeniesienie programu emerytalnego prowadzi do działalności transgranicznej, powinny mieć zastosowanie przepisy dotyczące działalności transgranicznej.

(14)

W przypadku gdy instytucja finansująca i IORP znajdują się w tym samym państwie członkowskim, sam fakt, że uczestnicy lub beneficjenci programu emerytalnego mają miejsce zamieszkania w innym państwie członkowskim nie stanowi sam w sobie działalności transgranicznej.

(15)

Państwa członkowskie powinny uwzględnić potrzebę ochrony praw emerytalnych pracowników wysyłanych tymczasowo do pracy w innym państwie członkowskim.

(16)

Pomimo wejścia w życie dyrektywy 2003/41/WE działalność transgraniczna pozostaje ograniczona ze względu na różnice w przepisach prawa socjalnego i prawa pracy na szczeblu krajowym. Ponadto nadal istnieją istotne bariery ostrożnościowe, które podnoszą koszty działalności dla IORP obsługujących programy emerytalne za granicą. Poza tym należy podwyższyć obecny minimalny poziom ochrony uczestników i beneficjentów. Jest to o tyle istotne, że ryzyko długowieczności i ryzyko rynkowe są w coraz większym stopniu ponoszone przez uczestników i beneficjentów zamiast przez IORP lub instytucję finansującą. Należy także zwiększyć obecny minimalny zakres informacji udzielanych uczestnikom i beneficjentom.

(17)

Zasady ostrożnościowe ustanowione w niniejszej dyrektywie mają na celu zagwarantowanie zarówno wysokiego poziomu bezpieczeństwa wszystkim przyszłym emerytom poprzez wprowadzenie rygorystycznych norm nadzoru, jak również przygotowanie zrębów należytego, ostrożnego i skutecznego zarządzania pracowniczymi programami emerytalnymi.

(18)

IORP powinny być całkowicie odrębne od jakiejkolwiek instytucji finansującej i działać na bazie kapitałowej w celu zapewnienia świadczeń emerytalnych. IORP, które działają wyłącznie w tym celu, powinny posiadać swobodę świadczenia usług oraz swobodę inwestowania podlegające jedynie skoordynowanym wymogom ostrożnościowym, niezależnie od tego, czy takie IORP są uznawane za osoby prawne.

(19)

Zgodnie z zasadą pomocniczości, państwa członkowskie powinny ponosić pełną odpowiedzialność za organizację swoich systemów emerytalnych, jak również za decyzję w sprawie roli każdego z trzech filarów systemu emerytalnego w poszczególnych państwach członkowskich. W kontekście drugiego filaru powinny one ponosić również pełną odpowiedzialność za rolę i funkcje różnych instytucji zapewniających pracownicze świadczenia emerytalne, takich jak branżowe fundusze emerytalne, fundusze emerytalne przedsiębiorstw i zakłady ubezpieczeń na życie. Celem niniejszej dyrektywy nie jest kwestionowanie tej prerogatywy państw członkowskich, lecz raczej zachęcenie ich do tworzenia odpowiednich, bezpiecznych i trwałych pracowniczych programów emerytalnych oraz do ułatwiania działalności transgranicznej.

(20)

Ze względu na potrzebę dalszego doskonalenia pracowniczych programów emerytalnych Komisja powinna zapewnić znaczną wartość dodaną na poziomie Unii, podejmując dalsze kroki z myślą o wspieraniu współpracy państw członkowskich z partnerami społecznymi w doskonaleniu programów emerytalnych drugiego filara oraz tworząc grupę ekspertów wysokiego szczebla w celu zwiększenia oszczędności emerytalnych w drugim filarze w państwach członkowskich, w tym wspierania wymiany najlepszych praktyk między państwami członkowskimi, w szczególności w odniesieniu do działalności transgranicznej.

(21)

Przepisy krajowe dotyczące udziału osób prowadzących działalność na własny rachunek w IORP różnią się między sobą. W niektórych państwach członkowskich IORP mogą działać na podstawie układów zawieranych z grupami zawodowymi, których członkowie działają jako osoby prowadzące działalność na własny rachunek lub bezpośrednio z osobami prowadzącymi działalność na własny rachunek i pracownikami najemnymi. W niektórych państwach członkowskich osoba prowadząca działalność na własny rachunek może również zostać uczestnikiem IORP, w przypadku gdy osoba prowadząca działalność na własny rachunek występuje w roli pracodawcy lub świadczy przedsiębiorstwu usługi w ramach wolnych zawodów. W niektórych państwach członkowskich osoby prowadzące działalność na własny rachunek nie mogą przystąpić do IORP, o ile nie spełniają określonych wymagań, włącznie z tymi, które nakładają prawo socjalne i prawo pracy.

(22)

Instytucje obsługujące systemy zabezpieczenia społecznego, które są już koordynowane na poziomie Unii, powinny być wyłączone z zakresu stosowania niniejszej dyrektywy. Jednakże należy uwzględnić specyfikę IORP, które w poszczególnych państwach członkowskich obsługują zarówno systemy zabezpieczenia społecznego, jak i pracownicze programy emerytalne.

(23)

Instytucje działające na zasadzie finansowania kapitałowego w ramach obowiązkowych systemów zabezpieczenia społecznego nie są objęte niniejszą dyrektywą.

(24)

Instytucje finansowe, które już korzystają z unijnych ram legislacyjnych, powinny co do zasady być wyłączone z zakresu stosowania niniejszej dyrektywy. Ponieważ jednak instytucje takie mogą również w pewnych przypadkach oferować usługi w zakresie emerytur pracowniczych, ważne jest zapewnienia, aby niniejsza dyrektywa nie prowadziła do zakłóceń konkurencji. Zakłóceń takich można uniknąć, stosując wymogi ostrożnościowe niniejszej dyrektywy do działalności zakładów ubezpieczeń na życie w zakresie emerytur pracowniczych zgodnie z art. 2 ust. 3 lit. a) ppkt (i)–(iii) i art. 2 ust. 3 lit. b) ppkt (ii)–(iv) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE (6). Komisja powinna również starannie monitorować sytuację na rynku emerytur pracowniczych i oceniać możliwości rozszerzenia fakultatywnego stosowania niniejszej dyrektywy do innych instytucji finansowych podlegających odpowiednim przepisom.

(25)

Zważywszy, że IORP zmierzają do zapewnienia bezpieczeństwa finansowego na emeryturze, wypłacane przez nie świadczenia emerytalne powinny co do zasady przyjmować formę wypłat dożywotnich, wypłat dokonywanych okresowo lub jednorazowo, lub ich kombinacji.

(26)

Istotne jest zapewnienie, aby osoby starsze i niepełnosprawne nie były narażone na ryzyko ubóstwa i mogły cieszyć się godziwym poziomem życia. Ważnym aspektem zwalczania ubóstwa i braku zabezpieczenia osób starszych jest właściwe uwzględnienie poszczególnych rodzajów ryzyka biometrycznego w ustaleniach dotyczących emerytur pracowniczych. Ustanawiając program emerytalny, pracodawcy i pracownicy lub ich odpowiedni przedstawiciele powinni rozważyć możliwość zawarcia w programie emerytalnym postanowień w odniesieniu do pokrycia ryzyka długowieczności i ryzyka niezdolności do wykonywania zawodu, jak również postanowień w odniesieniu do zabezpieczenia dla osób pozostałych przy życiu po śmierci żywiciela.

(27)

Stwarzając państwom członkowskim możliwość wyłączenia z zakresu krajowego prawodawstwa wykonawczego IORP obsługujących programy emerytalne, które obejmują łącznie mniej niż stu uczestników, można ułatwić nadzór w tych państwach członkowskich bez podważania właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego w tej dziedzinie. Jednakże nie powinno to naruszać prawa tych IORP do powołania osób zarządzających inwestycjami prowadzących działalność i należycie upoważnionych w innym państwie członkowskim do zarządzania ich portfelem inwestycji oraz osób nadzorujących lub depozytariuszy prowadzących działalność i należycie upoważnionych w innym państwie członkowskim do przechowywania ich aktywów. Państwa członkowskie powinny w każdym razie stosować pewne przepisy dotyczące zasad inwestowania i systemu zarządzania IORP, które obsługują programy emerytalne obejmujące łącznie ponad 15 uczestników.

(28)

Instytucje takie jak „Unterstützungskassen” w Niemczech, których uczestnicy nie posiadają uprawnień do świadczenia w określonej kwocie i których interesy są chronione w ramach obowiązkowego ustawowego ubezpieczenia od niewypłacalności, powinny być wyłączone z zakresu niniejszej dyrektywy.

(29)

W celu ochrony uczestników i beneficjentów IORP powinny ograniczać swoją działalność do działań określonych w niniejszej dyrektywie i takich, które z niej wynikają.

(30)

W przypadku upadłości instytucji finansującej uczestnicy stają w obliczu ryzyka utraty zarówno swojego miejsca pracy, jak i swoich nabytych praw emerytalnych. Stwarza to konieczność zapewnienia wyraźnego rozdziału instytucji finansującej od IORP oraz ustanowienia minimalnych norm ostrożnościowych w celu ochrony uczestników. Przy ustanawianiu takich norm należy uwzględnić dostęp IORP do programów ochrony emerytur lub podobnych mechanizmów zapewniających ochronę nabytych uprawnień indywidualnych uczestników i beneficjentów przed ryzykiem niewykonania zobowiązania przez instytucję finansującą.

(31)

Występują znaczące różnice między państwami członkowskimi w zakresie działalności IORP i nadzoru nad nimi. W niektórych państwach członkowskich nadzór może być sprawowany nie tylko nad samą IORP, lecz również nad podmiotami lub przedsiębiorstwami, które są upoważnione do zarządzania takimi IORP. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość uwzględniania takiej specyfiki, pod warunkiem że wszystkie wymogi ustanowione w niniejszej dyrektywie zostaną skutecznie spełnione. Państwa członkowskie powinny móc również umożliwić instytucjom ubezpieczeniowym i innym podmiotom finansowym zarządzanie IORP.

(32)

IORP są instytucjami emerytalnymi służącymi celowi socjalnemu, które świadczą usługi finansowe. Odpowiadają one za zapewnienie pracowniczych świadczeń emerytalnych i z tego względu powinny spełniać niektóre minimalne normy ostrożnościowe w odniesieniu do ich działalności i warunków działania, przestrzegając zarazem krajowych przepisów i tradycji. Takie instytucje nie powinny być jednak traktowane wyłącznie jak instytucje świadczące usługi finansowe. Ich funkcja socjalna, a także trójstronne relacje między pracownikiem, pracodawcą i IORP powinny być odpowiednio uznane i wspierane jako nadrzędne zasady niniejszej dyrektywy.

(33)

W przypadku gdy, zgodnie z prawem krajowym, IORP zarządzają funduszami emerytalnymi nieposiadającymi osobowości prawnej i złożonymi z programów emerytalnych poszczególnych uczestników, których aktywa są oddzielone od aktywów IORP, państwa członkowskie powinny mieć możliwość traktowania każdego funduszu emerytalnego jako oddzielnego programu emerytalnego w rozumieniu niniejszej dyrektywy.

(34)

Ogromna liczba IORP w niektórych państwach członkowskich oznacza, iż niezbędne jest pragmatyczne rozwiązanie w zakresie uzyskania uprzedniego zezwolenia dla tych IORP. Jednakże w przypadku gdy IORP pragnie zarządzać programem w innym państwie członkowskim, powinno być wymagane uprzednie uzyskanie zezwolenia wydawanego przez właściwy organ rodzimego państwa członkowskiego.

(35)

Bez uszczerbku dla krajowych przepisów prawa socjalnego i prawa pracy w zakresie organizacji systemów emerytalnych, włącznie z obowiązkowym uczestnictwem i wynikami działań zbiorowych, IORP powinny mieć możliwość świadczenia usług w innych państwach członkowskich po otrzymaniu zezwolenia właściwego organu rodzimego państwa członkowskiego IORP. Powinno się zezwalać IORP na przyjmowanie finansowania ze strony przedsiębiorstw znajdujących się w którymkolwiek państwie członkowskim i na obsługę programów emerytalnych z uczestnikami w więcej niż jednym państwie członkowskim. Potencjalnie prowadziłoby to do znacznych korzyści skali dla takich IORP, poprawy konkurencyjności unijnej gospodarki i ułatwienia mobilności siły roboczej.

(36)

Wykonywanie prawa IORP mającej siedzibę w jednym państwie członkowskim do zarządzania pracowniczym programem emerytalnym zawartym w innym państwie członkowskim powinno w pełni przestrzegać przepisów prawa socjalnego i prawa pracy obowiązujących w przyjmującym państwie członkowskim w zakresie, w jakim odnoszą się one do pracowniczych programów emerytalnych, na przykład definicję i wypłaty świadczeń emerytalnych oraz warunki możliwości przenoszenia praw emerytalnych. Należy doprecyzować zakres zasad ostrożnościowych, aby zapewnić pewność prawa w odniesieniu do działalności transgranicznej IORP.

(37)

IORP powinny mieć możliwość przenoszenia programów emerytalnych do innych IORP w innych państwach Unii, aby ułatwić organizację pracowniczych programów emerytalnych w skali Unii. Przeniesienie powinno odbywać się pod warunkiem otrzymania zezwolenia od właściwego organu w rodzimym państwie członkowskim IORP przyjmującej po uzyskaniu przez ten właściwy organ zgody właściwego organu rodzimego państwa członkowskiego IORP przenoszącej program emerytalny. Przeniesienie i jego warunki powinny podlegać uprzedniemu zatwierdzeniu przez większość uczestników i większość beneficjentów, których ono dotyczy, lub, w stosownych przypadkach, przez większość ich przedstawicieli, takich jak powiernicy w przypadku programu opartego na funduszu powierniczym.

(38)

W przypadku przeniesienia części programu emerytalnego powinna być zapewniona rentowność zarówno przeniesionej, jak i pozostałej części programu emerytalnego, a prawa wszystkich uczestników i beneficjentów powinny być odpowiednio chronione po przeniesieniu dzięki wymaganiu od IORP przenoszących i przyjmujących posiadania wystarczających i odpowiednich aktywów na pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych zarówno dla części przeniesionej, jak i dla pozostałej części programu.

(39)

Aby ułatwić koordynację praktyk nadzorczych, EIOPA może zwrócić się o informacje do właściwych organów zgodnie z uprawnieniami przyznanymi mu na mocy rozporządzenia (UE) nr 1094/2010. Ponadto, w przypadku całkowitego lub częściowego przeniesienia transgranicznego programu emerytalnego i braku porozumienia między właściwymi organami, EIOPA powinien mieć możliwość przeprowadzenia mediacji.

(40)

Ostrożne obliczenie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych jest istotnym warunkiem dla zapewnienia, aby zobowiązania z tytułu świadczeń emerytalnych mogły być zrealizowane zarówno w krótkim, jak i w długim okresie. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe należy obliczać na podstawie uznanych metod aktuarialnych i poświadczonych przez aktuariusza lub przez innego specjalistę w tej dziedzinie. Maksymalne oprocentowanie powinno być przyjęte ostrożnie zgodnie z wszelkimi odpowiednimi przepisami krajowymi. Minimalna wartość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych powinna być zarówno wystarczająca w odniesieniu do świadczeń już wypłacanych beneficjentom, którym nadal będą wypłacane świadczenia, jak również odzwierciedlać zobowiązania, jakie wynikają z nabytych praw emerytalnych uczestników. Funkcję aktuarialną powinny pełnić osoby mające wiedzę w dziedzinie matematyki aktuarialnej i finansowej, współmierną do wielkości, charakteru, skali i złożoności ryzyka właściwego działalności IORP, i mogące wykazać odpowiednie doświadczenie w odniesieniu do obowiązujących kwalifikacji zawodowych lub innych norm.

(41)

Rodzaje ryzyka pokrywanego przez IORP różnią się znacznie między poszczególnymi państwami członkowskimi. Z tego względu rodzime państwo członkowskie powinno mieć możliwość ustanowienia dodatkowych zasad obliczania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, bardziej szczegółowych niż ustanowione w niniejszej dyrektywie.

(42)

Należy wymagać wystarczających i odpowiednich aktywów na pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, aby chronić interesy uczestników i beneficjentów programu emerytalnego, w przypadku gdy instytucja finansująca staje się niewypłacalna.

(43)

Aby wspierać równe warunki działania krajowych i transgranicznych IORP, państwa członkowskie powinny brać pod uwagę wymogi dotyczące finansowania zarówno w stosunku do krajowych, jak i transgranicznych IORP.

(44)

W wielu przypadkach możliwe jest, aby to instytucja finansująca, a nie sama IORP, pokrywała każdy biometryczny rodzaj ryzyka lub gwarantowała niektóre świadczenia lub wyniki inwestycyjne. Jednakże w niektórych przypadkach, to sama IORP zapewnia takie pokrycie ryzyka lub gwarancje, zaś zobowiązania instytucji finansującej sprowadzają się, ogólnie rzecz biorąc, do opłacania niezbędnych składek. W takich okolicznościach dana IORP powinna posiadać fundusze własne w zależności od wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych i kapitału wysokiego ryzyka.

(45)

IORP są inwestorami długookresowymi. Umorzenie aktywów IORP nie może co do zasady być dokonane w innym celu niż zapewnienie świadczeń emerytalnych. Ponadto, w celu odpowiedniej ochrony praw uczestników i beneficjentów, IORP powinny mieć swobodę wyboru alokacji aktywów, która ściśle odpowiada rodzajowi i okresowi trwania ich zobowiązań. Dlatego też konieczny jest skuteczny nadzór, jak również podejście do zasad inwestowania, pozwalające IORP na dostateczną elastyczność w decydowaniu w sprawie najbardziej bezpiecznej i skutecznej polityki inwestycyjnej oraz zobowiązujące je do działania w sposób ostrożny. Z tego względu zgodność z zasadą „ostrożnego inwestora” wymaga polityki inwestycyjnej dostosowanej do struktury uczestnictwa poszczególnych IORP.

(46)

Poprzez ustalenie zasady „ostrożnego inwestora” jako podstawowej zasady w odniesieniu do inwestycji kapitałowych i poprzez stworzenie możliwości transgranicznego działania IORP, zachęca się do przekierowania oszczędności do sektora pracowniczych programów emerytalnych, przyczyniając się w ten sposób do postępu gospodarczego i społecznego.

(47)

Metody i praktyki nadzoru w państwach członkowskich różnią się między sobą. Z tego względu państwom członkowskim należy dać pewną swobodę w zakresie konkretnych reguł inwestowania, jakie chcą nałożyć na IORP znajdujące się na ich terytorium. Jednakże reguły te nie powinny ograniczać swobodnego przepływu kapitału, chyba że są uzasadnione względami ostrożnościowymi.

(48)

Niniejsza dyrektywa powinna zapewniać IORP odpowiedni poziom swobody inwestycyjnej. Jako inwestorzy długookresowi o niskim ryzyku płynności IORP są w stanie inwestować, w ramach ostrożnych limitów, w niepłynne aktywa, takie jak akcje, oraz w inne instrumenty o długoterminowym profilu ekonomicznym, które nie znajdują się w obrocie na rynkach regulowanych, na wielostronnych platformach obrotu (zwanych dalej „MTF”) ani na zorganizowanych platformach obrotu (zwanych dalej „OTF”). Mogą one również korzystać z międzynarodowej dywersyfikacji. Z tego względu inwestowanie w akcje w walutach innych od tych, w których wyrażone są pasywa, oraz w inne instrumenty o długoterminowym profilu ekonomicznym, które nie znajdują się w obrocie na rynkach regulowanych, na MTF ani na OTF, nie powinno być ograniczone względami innymi niż ostrożnościowe, zgodnie z zasadą „ostrożnego inwestora”, aby chronić interesy uczestników i beneficjentów.

(49)

Pojęcie instrumentów o długoterminowym profilu ekonomicznym należy rozumieć szeroko. Są to niezbywalne papiery wartościowe, nie posiadają zatem płynności, jaką zapewniają rynki wtórne. Często wymagają one zaangażowania na czas określony, co ogranicza ich zbywalność; należy do nich zaliczać udziały kapitałowe i papiery dłużne w przedsiębiorstwach nienotowanych oraz pożyczki udzielone takim przedsiębiorstwom. Do przedsiębiorstw nienotowanych należą projekty infrastrukturalne, spółki nienotowane nastawione na wzrost, nieruchomości i inne aktywa, które mogą nadawać się do celów inwestycji długoterminowych. Niskoemisyjne i odporne na zmiany klimatu projekty infrastrukturalne często są aktywami nienotowanymi, a finansowanie takich projektów zależy od kredytów długoterminowych.

(50)

Należy zezwolić IORP na inwestowanie w innych państwach członkowskich zgodnie z przepisami ich rodzimych państw członkowskich, co obniży koszty działalności transgranicznej. Przyjmujące państwa członkowskie nie powinny mieć zatem prawa do nakładania dodatkowych wymogów dotyczących inwestowania na IORP znajdujące się w innych państwach członkowskich.

(51)

Osoby fizyczne muszą mieć jasny obraz nabytych uprawnień emerytalnych wynikających z ustawowych i pracowniczych programów emerytalnych, w szczególności jeżeli uprawnienia takie zostały nabyte w więcej niż jednym państwie członkowskim. Obraz taki można uzyskać dzięki stworzeniu usługi śledzenia uprawnień emerytalnych nabytych w całej Unii, na wzór usług wprowadzonych już w niektórych państwach członkowskich po opublikowaniu białej księgi Komisji z dnia 16 lutego 2012 r. pt. „Plan na rzecz adekwatnych, bezpiecznych i stabilnych emerytur”, w której wezwano do rozwoju takich usług.

(52)

Niektóre rodzaje ryzyka można właściwie uwzględnić jedynie poprzez wymogi dotyczące zarządzania, natomiast nie można ich ograniczyć przy użyciu wymogów ilościowych wyrażonych w postaci rezerw techniczno-ubezpieczeniowych i wymogów dotyczących finansowania. Dla odpowiedniego zarządzania ryzykiem oraz ochrony uczestników i beneficjentów zasadnicze znaczenie ma zatem zapewnienie skutecznego systemu zarządzania. Systemy te powinny być proporcjonalne do wielkości, charakteru, skali i złożoności działalności IORP.

(53)

Polityka wynagrodzeń, która zachęca do podejmowania nadmiernego ryzyka może podważać należyte i skuteczne zarządzanie ryzykiem w IORP. Zasady polityki wynagrodzeń i wymogi dotyczące podawania jej do wiadomości publicznej, które mają zastosowanie do innych instytucji finansowych w Unii, powinny stosować się także do IORP, mając jednak na uwadze szczególną strukturę zarządzania IORP w porównaniu z innymi instytucjami finansowymi oraz potrzebę uwzględnienia wielkości, charakteru, skali i złożoności działalności IORP.

(54)

Kluczowa funkcja jest zdolnością wykonywania poszczególnych zadań z zakresu zarządzania. IORP powinny mieć wystarczające zdolności, aby posiadać funkcję zarządzania ryzykiem, funkcję audytu wewnętrznego oraz, w stosownych przypadkach, funkcję aktuarialną. Określenie konkretnej kluczowej funkcji nie powinno stanowić dla IORP przeszkody w swobodnym decydowaniu o sposobie zorganizowania w praktyce tej kluczowej funkcji, chyba że przepisy niniejszej dyrektywy stanowią inaczej. Nie powinno to prowadzić do wprowadzania nadmiernie uciążliwych wymogów, należy bowiem uwzględniać wielkość, charakter, skalę i złożoność działalności IORP.

(55)

Osoby faktycznie zarządzające IORP powinny zbiorczo mieć odpowiednie kompetencje i cieszyć się dobrą reputacją, a osoby pełniące kluczowe funkcje powinny mieć odpowiednią wiedzę i doświadczenie oraz, w stosownych przypadkach, odpowiednie kwalifikacje zawodowe. Niemniej jednak tylko pełniący kluczowe funkcje powinni być objęci wymogiem powiadamiania właściwego organu.

(56)

Jedna osoba lub jednostka organizacyjna powinna mieć możliwość wykonywania więcej niż jednej kluczowej funkcji, z wyjątkiem funkcji audytu wewnętrznego. Osoba lub jednostka organizacyjna pełniąca daną kluczową funkcję nie powinna być jednak osobą lub jednostką pełniącą podobną kluczową funkcję w instytucji finansującej. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość zezwolenia IORP, aby kluczowe funkcje pełniła ta sama osoba lub jednostka organizacyjna co w instytucji finansującej, pod warunkiem że IORP wyjaśni, w jaki sposób zapobiega wszelkim konfliktom interesów z instytucją finansującą lub jak je rozwiązuje.

(57)

Ważne jest, by IORP poprawiły zarządzanie ryzykiem, uwzględniając cel w postaci sprawiedliwego rozłożenia ryzyka i korzyści między pokoleniami w systemie pracowniczych programów emerytalnych, tak by można było właściwie zrozumieć ich potencjalne słabe punkty w odniesieniu do stabilności programu emerytalnego i omawiać je z odpowiednimi właściwymi organami. W ramach swojego systemu zarządzania ryzykiem IORP powinny przedstawiać ocenę ryzyka dotyczącego ich działalności związanej z emeryturami. Ocenę tę należy również udostępniać właściwym organom i powinna ona obejmować w stosownych przypadkach między innymi ryzyko związane ze zmianą klimatu, wykorzystaniem zasobów, środowiskiem, ryzyko społeczne oraz ryzyko związane ze spadkiem wartości aktywów z powodu zmiany regulacyjnej („porzucone aktywa”).

(58)

W polityce inwestycyjnej i w systemach zarządzania ryzykiem IORP ważne są czynniki środowiskowe, społeczne i czynniki związane z zarządzaniem, o których mowa w popieranych przez ONZ zasadach odpowiedzialnego inwestowania. Państwa członkowskie powinny wymagać od IORP wyraźnego wskazania, w jakim stopniu te czynniki zostały uwzględnione w decyzjach inwestycyjnych i w jaki sposób zostały włączone do systemu zarządzania ryzykiem. Znaczenie i istotność czynników środowiskowych, społecznych i czynników związanych z zarządzaniem w inwestycjach danego programu oraz sposób uwzględniania tych czynników powinny znaleźć się wśród informacji dostarczanych przez IORP na mocy niniejszej dyrektywy. Nie wyklucza to spełnienia przez IORP tego wymogu poprzez oświadczenie w wyżej wymienionych informacjach, że czynniki środowiskowe, społeczne i czynniki związane z zarządzaniem nie są uwzględniane w jego polityce inwestycyjnej lub że koszty systemu monitorowania znaczenia i istotności tych czynników oraz sposobów ich uwzględniania są nieproporcjonalne do wielkości, charakteru, skali i złożoności jego działalności.

(59)

Każde państwo członkowskie powinno wymagać, aby każda IORP znajdująca się na jego terytorium sporządzała roczne sprawozdania finansowe i roczne sprawozdania z działalności, uwzględniające każdy program emerytalny obsługiwany przez IORP i, w stosownych przypadkach, roczne sprawozdanie finansowe i roczne sprawozdanie z działalności w odniesieniu do każdego programu emerytalnego. Roczne sprawozdania finansowe i roczne sprawozdania z działalności, przedstawiające prawdziwy i rzetelny obraz aktywów i pasywów IORP oraz jej sytuację finansową, z uwzględnieniem każdego programu emerytalnego obsługiwanego przez IORP i należycie zatwierdzonego przez uprawnioną osobę, są istotnym źródłem informacji dla uczestników i beneficjentów programu oraz właściwych organów. W szczególności, umożliwiają one właściwym organom monitorowanie dobrej kondycji finansowej IORP i oceny, na ile ta IORP jest w stanie wywiązać się ze wszystkich zobowiązań umownych. Roczne sprawozdania finansowe i roczne sprawozdania z działalności powinny być podawane do wiadomości publicznej, w miarę możliwości na stronie internetowej, lub przy zastosowaniu innych środków, jak na przykład przez udostępnianie kopii na żądanie.

(60)

Polityka inwestycyjna IORP jest decydującym czynnikiem zarówno dla bezpieczeństwa, jak i długoterminowej stabilności gospodarczej pracowniczych programów emerytalnych. IORP powinny zatem opracować oświadczenie o zasadach inwestowania i dokonywać jego przeglądu przynajmniej raz na trzy lata. Oświadczenie takie powinno być udostępniane właściwym organom oraz, na żądanie, uczestnikom i beneficjentom każdego programu emerytalnego.

(61)

Należy zezwolić IORP, by powierzały wszelkie działania, w tym kluczowe funkcje, w całości lub w części, usługodawcom działającym na ich rzecz. IORP, które zlecają w drodze outsourcingu kluczowe funkcje lub wszelką inną działalność, powinny ponosić pełną odpowiedzialność za wywiązanie się ze wszystkich swoich obowiązków wynikających z niniejszej dyrektywy. IORP zlecające działalność w drodze outsourcingu powinny zawrzeć z usługodawcą pisemną umowę. Do celów niniejszej dyrektywy nie obejmuje to umów o świadczenie usług o charakterze operacyjnym dotyczących, na przykład, pracowników ochrony czy obsługi technicznej.

(62)

Państwa członkowskie powinny mieć możliwość nałożenia wymogu wyznaczenia depozytariusza w związku z przechowywaniem aktywów IORP.

(63)

Uwzględniając rodzaj ustanowionego programu emerytalnego i związane z tym obciążenia administracyjne, IORP powinny udzielać potencjalnym uczestnikom, uczestnikom i beneficjentom jasnych i adekwatnych informacji, aby pomóc im w podejmowaniu decyzji dotyczących ich emerytur oraz aby zapewnić wysoki poziom przejrzystości na różnych etapach programu: przed zapisaniem się do programu, w okresie uczestnictwa (w tym przed przejściem na emeryturę) oraz po przejściu na emeryturę. W szczególności należy udzielać informacji dotyczących nabytych uprawnień emerytalnych, planowanego poziomu świadczeń emerytalnych, ryzyka i gwarancji oraz kosztów. Jeżeli planowany poziom świadczeń emerytalnych opiera się na scenariuszach ekonomicznych, informacja ta powinna również zawierać niekorzystny scenariusz, który powinien być skrajny, lecz prawdopodobny. Jeżeli uczestnicy ponoszą ryzyko inwestycyjne, zasadnicze znaczenie mają także dodatkowe informacje o profilu inwestycyjnym, dostępnych opcjach i o wynikach osiągniętych w przeszłości. Informacje powinny być odpowiednie do potrzeb użytkownika i powinny uwzględniać Konwencję Organizacji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych, w szczególności w zakresie dostępności i dostępu do informacji, zgodnie z art. 3 i 21 tej konwencji. Państwa członkowskie mogą zdecydować się na uściślenie, przez kogo informacje przeznaczone dla potencjalnych uczestników, uczestników i beneficjentów mogą być udzielane, w tym za pośrednictwem usługi śledzenia uprawnień emerytalnych.

(64)

Zważywszy na specyfikę programów zapewniających określony poziom świadczeń, na świadczenia te, poza wyjątkowymi okolicznościami, nie mają wpływu wyniki osiągnięte w przeszłości ani struktura kosztów. Informacje na ten temat powinny zatem być udzielane jedynie w przypadku programów, w których uczestnicy ponoszą ryzyko inwestycyjne lub mogą podejmować decyzje inwestycyjne.

(65)

Przed przystąpieniem do programu potencjalni uczestnicy powinni otrzymać wszystkie informacje niezbędne do podjęcia świadomego wyboru. Jeżeli potencjalni uczestnicy nie mają wyboru i są automatycznie zapisywani do programu emerytalnego, IORP powinna udzielić im podstawowych informacji, istotnych z punktu widzenia ich uczestnictwa, natychmiast po zapisaniu.

(66)

IORP powinny sporządzać dla uczestników informację o świadczeniu emerytalnym zawierającą najważniejsze informacje dotyczące danej osoby, a także ogólne informacje o programie emerytalnym. Informacja o świadczeniu emerytalnym powinna być jasna i wyczerpująca oraz powinna zawierać istotne i odpowiednie informacje, aby ułatwić zrozumienie, jak uprawnienia emerytalne kształtują się w czasie w różnych programach emerytalnych i sprzyjać mobilności pracowników.

(67)

IORP powinny z dostatecznym wyprzedzeniem przed przejściem na emeryturę informować uczestników o opcjach wypłaty ich świadczeń. Jeżeli świadczenie emerytalne nie jest wypłacane w postaci świadczenia dożywotniego, uczestnicy zbliżający się do przejścia na emeryturę powinni otrzymać informację o dostępnych produktach w zakresie wypłaty świadczeń, aby ułatwić planowanie finansowe emerytury.

(68)

Na etapie wypłaty świadczeń emerytalnych beneficjenci powinni nadal otrzymywać informacje o swoich świadczeniach i odpowiednich opcjach wypłaty. Ma to szczególnie znaczenie w przypadku, gdy beneficjenci ponoszą znaczne ryzyko inwestycyjne na etapie wypłaty. Beneficjenci powinni być także informowani o każdym obniżeniu poziomu należnych świadczeń przed jego zastosowaniem, a po podjęciu decyzji o takim obniżeniu. Jako najlepszą praktykę zaleca się, by przed podjęciem każdej takiej decyzji IORP konsultowały się z beneficjentami.

(69)

Właściwy organ powinien wykonywać swoje uprawnienia, mając na uwadze nadrzędny cel, jakim jest ochrona praw uczestników i beneficjentów oraz stabilność i należyte funkcjonowanie IORP.

(70)

W poszczególnych państwach członkowskich nadzór ostrożnościowy ma różny zakres. Może to powodować problemy, jeżeli IORP musi przestrzegać przepisów ostrożnościowych swojego rodzimego państwa członkowskiego, a jednocześnie spełniać wymogi prawa socjalnego i prawa pracy przyjmującego państwa członkowskiego. Precyzyjne wskazanie, które obszary należy zaliczać do nadzoru ostrożnościowego do celów niniejszej dyrektywy, zmniejsza niepewność prawa i związane z nią koszty transakcyjne.

(71)

Wewnętrzny rynek IORP wymaga wzajemnego uznawania norm ostrożnościowych. Właściwe organy rodzimego państwa członkowskiego IORP powinny nadzorować przestrzeganie tych norm przez IORP. Państwa członkowskie powinny przyznać właściwym organom uprawnienia niezbędne do stosowania środków prewencyjnych lub naprawczych w przypadku gdy IORP narusza wymogi niniejszej dyrektywy.

(72)

Celem zapewnienia efektywnego nadzoru nad działaniami zlecanymi w drodze outsourcingu, w tym w drodze dalszego outsourcingu, konieczne jest, by właściwe organy miały, niezależnie od tego, czy usługodawca jest jednostką regulowaną czy też nie, dostęp do wszystkich istotnych danych posiadanych przez usługodawców, a także prawo do przeprowadzania kontroli na miejscu. Celem uwzględnienia zmian zachodzących na rynku oraz zapewnienia, aby warunki zlecania działań w drodze outsourcingu były stale przestrzegane, właściwe organy powinny posiadać uprawnienia niezbędne do zwracania się do IORP i usługodawców o informacje na temat działań zlecanych w drodze outsourcingu.

(73)

Należy wprowadzić przepisy dotyczące wymiany informacji między właściwymi organami a innymi organami lub podmiotami, które mają za zadanie zwiększanie stabilności systemu finansowego lub zamykanie programów emerytalnych. Konieczne jest zatem określenie warunków, przy spełnieniu których tego rodzaju wymiana informacji powinna być możliwa. Ponadto jeżeli informacje mogą być ujawniane wyłącznie za wyraźną zgodą właściwych organów, organy te powinny też mieć w stosownych przypadkach możliwość uzależnienia swojej zgody od spełnienia ściśle określonych warunków.

(74)

Przetwarzanie danych osobowych zgodnie z niniejszą dyrektywą, takie jak wymiana lub przekazywanie danych osobowych przez właściwe organy, powinno być dokonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (7), a każda wymiana lub każde przekazanie informacji przez Europejskie Urzędy Nadzoru zgodnie z niniejszą dyrektywą powinny odbywać się zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 45/2001 (8).

(75)

Aby zapewnić sprawne funkcjonowanie rynku wewnętrznego pracowniczych programów emerytalnych organizowanych na skalę unijną, Komisja powinna, po konsultacji z EIOPA, dokonać przeglądu stosowania niniejszej dyrektywy i złożyć sprawozdanie ze stosowania niniejszej dyrektywy Parlamentowi Europejskiemu i Radzie do dnia 13 stycznia 2023 r.

(76)

Aby zapewnić uczciwe warunki konkurencji między instytucjami, należy przedłużyć do dnia 31 grudnia 2022 r. okres przejściowy, w którym zakłady ubezpieczeń objęte zakresem stosowania dyrektywy 2009/138/WE będą mogły prowadzić działalność związaną z pracowniczymi programami emerytalnymi zgodnie z przepisami, o których mowa w art. 4 niniejszej dyrektywy. Należy zatem odpowiednio zmienić dyrektywę 2009/138/WE.

(77)

Dalszy rozwój na poziomie Unii modeli wypłacalności, takich jak model jednolitego bilansu (HBS), jest nierealistyczny z praktycznego punktu widzenia i nieopłacalny pod względem kosztów i korzyści, szczególnie z uwagi na różnorodność IORP w państwach członkowskich. W związku z tym nie należy opracowywać na poziomie Unii żadnych ilościowych wymogów kapitałowych, takich jak Wypłacalność II lub przygotowane na jej podstawie modele HBS, w odniesieniu do IORP, ponieważ mogą one zniechęcić pracodawców do tworzenia pracowniczych programów emerytalnych.

(78)

Ponieważ cel niniejszej dyrektywy, a mianowicie stworzenie unijnych ram prawnych obejmujących IORP, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na rozmiary i skutki działania możliwe jest lepsze jego osiągnięcie na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym samym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

(79)

Zgodnie ze wspólną deklaracją polityczną państw członkowskich i Komisji z dnia 28 września 2011 r. dotyczącą dokumentów wyjaśniających, państwa członkowskie zobowiązały się do złożenia, w uzasadnionych przypadkach, wraz z powiadomieniem o transpozycji, jednego lub więcej dokumentów wyjaśniających związki między elementami dyrektywy a odpowiadającymi im częściami krajowych instrumentów transpozycyjnych. W odniesieniu do niniejszej dyrektywy ustawodawca uznaje, że przekazanie takich dokumentów jest uzasadnione.

(80)

Obowiązek transpozycji niniejszej dyrektywy do prawa krajowego należy ograniczyć do tych przepisów, które stanowią zmianę merytoryczną w porównaniu z wcześniejszymi dyrektywami. Obowiązek transpozycji przepisów, które nie uległy zmianie, wynika z wcześniejszych dyrektyw.

(81)

Niniejsza dyrektywa powinna pozostawać bez uszczerbku dla obowiązków państw członkowskich dotyczących terminów transpozycji do prawa krajowego i rozpoczęcia stosowania dyrektyw określonych w załączniku I część B,

a)

instytucji obsługujących systemy zabezpieczenia społecznego, objętych rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 (9) i rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 (10);

b)

instytucji objętych dyrektywami Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE (11), 2009/138/WE, 2011/61/UE (12), 2013/36/UE (13) i 2014/65/UE (14);

c)

instytucji działających na zasadzie finansowania repartycyjnego;

d)

instytucji, w których pracownicy instytucji finansujących nie posiadają uprawnień do świadczeń i w których instytucja finansująca może umarzać aktywa w dowolnym czasie i niekoniecznie wywiązywać się ze swoich zobowiązań z tytułu płatności świadczeń emerytalnych;

e)

przedsiębiorstw stosujących systemy rezerw księgowych w celu wypłaty świadczeń emerytalnych swoim pracownikom.

1)

„instytucja pracowniczych programów emerytalnych” lub „IORP” oznacza instytucję niezależnie od jej formy prawnej, działającą na bazie kapitałowej, ustanowioną odrębnie od jakiejkolwiek instytucji finansującej lub organizacji branżowej w celu zapewnienia świadczeń emerytalnych w kontekście działalności zawodowej na podstawie porozumienia lub umowy uzgodnionej:

i która prowadzi działalność bezpośrednio z nich wynikającą;

2)

„program emerytalny” oznacza umowę, porozumienie, umowę powierniczą lub reguły określające, jakie świadczenia emerytalne są przyznawane i na jakich warunkach;

3)

„instytucja finansująca” oznacza każde przedsiębiorstwo lub inny podmiot, niezależnie od tego, czy obejmuje jedną lub więcej osób prawnych lub fizycznych, która działa w charakterze pracodawcy lub osoby prowadzącej działalność na własny rachunek lub jakiegokolwiek ich połączenia i która oferuje program emerytalny lub wpłaca składki do IORP;

4)

„świadczenia emerytalne” oznaczają świadczenia wypłacane w zależności od przejścia lub przewidywanego przejścia na emeryturę lub, gdy są one uzupełnieniem tych świadczeń i świadczone dodatkowo, w formie wypłat z tytułu śmierci, niepełnosprawności lub zaprzestania zatrudnienia lub w formie zapomóg lub usług w razie choroby, ubóstwa lub śmierci. W celu zapewnienia bezpieczeństwa finansowego na emeryturze świadczenia te mogą przyjmować formę wypłat dożywotnich, wypłat dokonywanych okresowo lub jednorazowo lub wszelkich ich kombinacji;

5)

„uczestnik” oznacza osobę niebędącą beneficjentem ani potencjalnym uczestnikiem, której przeszła lub obecna działalność zawodowa uprawnia lub uprawni ją do świadczeń emerytalnych zgodnie z postanowieniami programu emerytalnego;

6)

„beneficjent” oznacza osobę otrzymującą świadczenia emerytalne;

7)

„potencjalny uczestnik” oznacza osobę uprawnioną do przystąpienia do programu emerytalnego;

8)

„właściwy organ” oznacza krajowy organ wyznaczony do wykonywania zadań przewidzianych w niniejszej dyrektywie;

9)

„biometryczne rodzaje ryzyka” oznaczają rodzaje ryzyka związane ze śmiercią, niepełnosprawnością i długowiecznością;

10)

„rodzime państwo członkowskie” oznacza państwo członkowskie, w którym IORP została zarejestrowana lub otrzymała zezwolenie na wykonywanie działalności oraz w którym znajduje się jej zarząd zgodnie z art. 9;

11)

„przyjmujące państwo członkowskie” oznacza państwo członkowskie, którego przepisy prawa socjalnego i prawa pracy odnoszące się do pracowniczych programów emerytalnych stosuje się do relacji między instytucjami finansującymi i uczestnikami lub beneficjentami;

12)

„IORP przenosząca” oznacza IORP przenoszącą w całości lub częściowo zobowiązania programu emerytalnego, rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe oraz inne zobowiązania i prawa, jak również związane z nimi aktywa lub ich ekwiwalenty pieniężne do IORP zarejestrowanej lub wykonującej działalność na podstawie zezwolenia w innym państwie członkowskim;

13)

„IORP przyjmująca” oznacza IORP przyjmującą w całości lub częściowo zobowiązania programu emerytalnego, rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe oraz inne zobowiązania i prawa, jak również związane z nimi aktywa lub ich ekwiwalenty pieniężne z IORP zarejestrowanej lub wykonującej działalność na podstawie zezwolenia w innym państwie członkowskim;

14)

„rynek regulowany” oznacza rynek regulowany zdefiniowany w art. 4 ust. 1 pkt 21 dyrektywy 2014/65/UE;

15)

„wielostronna platforma obrotu” lub „MTF” oznacza wielostronną platformę obrotu lub MTF zgodnie z definicją w art. 4 ust. 1 pkt 22 dyrektywy 2014/65/UE;

16)

„zorganizowana platforma obrotu” lub „OTF” oznacza zorganizowaną platformę obrotu lub OTF zgodnie z definicją w art. 4 ust. 1 pkt 23 dyrektywy 2014/65/UE;

17)

„trwały nośnik informacji” oznacza instrument pozwalający uczestnikowi lub beneficjentowi na przechowywanie informacji kierowanych osobiście do tego uczestnika lub beneficjenta w sposób, który umożliwia przyszłe korzystanie z tych informacji, przez okres odpowiedni do ich celów, i który pozwala na niezmienione odtworzenie przechowywanej informacji;

18)

„kluczowa funkcja” w systemie zarządzania oznacza zdolność do wykonywania praktycznych zadań obejmujących funkcję zarządzania ryzykiem, funkcję audytu wewnętrznego i funkcję aktuarialną;

19)

„działalność transgraniczna” oznacza obsługiwanie programu emerytalnego, w którym relacje między instytucją finansującą a uczestnikami i beneficjentami podlegają przepisom prawa socjalnego i prawa pracy odnoszącym się do pracowniczych programów emerytalnych obowiązującym w państwie członkowskim innym niż rodzime państwo członkowskie.

a)

aby IORP wprowadziła właściwie ustanowione reguły dotyczące obsługi danego programu emerytalnego;

b)

w przypadku gdy instytucja finansująca gwarantuje wypłatę świadczeń emerytalnych, aby była ona zobowiązana do regularnego finansowania.

a)

nazwa przyjmującego państwa członkowskiego lub państw członkowskich, które określa w stosownych przypadkach instytucja finansująca;

b)

nazwa instytucji finansującej i miejsce, w którym znajduje się jej zarząd;

c)

główne cechy charakterystyczne programu emerytalnego, jaki ma być obsługiwany dla instytucji finansującej.

a)

większość uczestników i większość beneficjentów, których ono dotyczy, lub, w stosownych przypadkach, większość ich przedstawicieli. Większość określa się zgodnie z prawem krajowym. Informacje o warunkach przeniesienia IORP przenosząca udostępnia uczestnikom i beneficjentom, których ono dotyczy, lub, w stosownych przypadkach, ich przedstawicielom, w odpowiednim czasie przed złożeniem wniosku, o którym mowa w ust. 4; oraz

b)

instytucję finansującą, w stosownych przypadkach.

a)

pisemne porozumienie między IORP przenoszącą i przyjmującą, w którym określa się warunki przeniesienia;

b)

opis głównych cech charakterystycznych programu emerytalnego;

c)

opis przenoszonych zobowiązań lub rezerw techniczno-ubezpieczeniowych oraz innych zobowiązań i praw, jak również związanych z nimi aktywów luba także ich ekwiwalentów pieniężnych;

d)

nazwę i miejsce, w którym znajduje się zarząd IORP przenoszącej i przyjmującej oraz państwa członkowskie, w których każda z tych IORP jest zarejestrowana lub wykonuje działalność na podstawie zezwolenia;

e)

miejsce, w którym znajduje się zarząd instytucji finansującej i nazwa tej instytucji;

f)

poświadczenie uprzedniego zatwierdzenia zgodnie z ust. 3;

g)

w stosownych przypadkach, nazwy państw członkowskich, których prawo socjalne i prawo pracy odnoszące się do pracowniczych programów emerytalnych stosuje się do danego programu emerytalnego.

a)

IORP przyjmująca dostarczyła wszystkie informacje, o których mowa w ust. 5;

b)

struktura administracyjna, sytuacja finansowa IORP przyjmującej i nieposzlakowana opinia i kwalifikacje zawodowe lub doświadczenie osób kierujących IORP przyjmującą są zgodne z proponowanym przeniesieniem;

c)

długoterminowe interesy uczestników i beneficjentów IORP przyjmującej oraz przenoszone części programu są odpowiednio chronione w trakcie przeniesienia i po nim;

d)

rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe IORP przyjmującej są w pełni finansowane w chwili przeniesienia, jeżeli przeniesienie skutkuje działalnością transgraniczną; oraz

e)

przenoszone aktywa są wystarczające i odpowiednie do pokrycia przenoszonych zobowiązań, rezerw techniczno-ubezpieczeniowych oraz innych zobowiązań i praw, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa rodzimego państwa członkowskiego IORP przyjmującej.

a)

w przypadku częściowego przeniesienia zobowiązań programu emerytalnego, rezerw techniczno-ubezpieczeniowych oraz innych zobowiązań i praw, jak również związanych z nimi aktywów lub ich ekwiwalentów pieniężnych długoterminowe interesy uczestników i beneficjentów pozostałej części programu są odpowiednio chronione;

b)

indywidualne uprawnienia uczestników i beneficjentów są co najmniej takie same po przeniesieniu;

c)

przenoszone aktywa związane z programem emerytalnym są wystarczające i odpowiednie do pokrycia przenoszonych zobowiązań, rezerw techniczno-ubezpieczeniowych oraz innych zobowiązań i praw, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa rodzimego państwa członkowskiego IORP przenoszącej.

a)

minimalna wartość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych jest obliczana na podstawie dostatecznie ostrożnej wyceny aktuarialnej, z uwzględnieniem wszystkich zobowiązań z tytułu świadczeń i składek zgodnie z uzgodnieniami dotyczącymi emerytur danej IORP. Muszą one być wystarczające zarówno dla emerytur i świadczeń już wypłacanych beneficjentom, którym nadal będą wypłacane świadczenia, oraz odzwierciedlać zobowiązania, jakie wynikają z nabytych uprawnień emerytalnych uczestników. Założenia ekonomiczne i aktuarialne przyjęte dla wyceny pasywów są również przyjmowane w sposób ostrożny, z uwzględnieniem, w stosownych przypadkach, właściwego marginesu niekorzystnego odchylenia;

b)

stosowane maksymalne stopy procentowe należy przyjmować w sposób ostrożny i określać zgodnie z odpowiednimi przepisami rodzimego państwa członkowskiego. Te ostrożne stopy procentowe są ustalane z uwzględnieniem:

c)

tablice biometryczne wykorzystywane w celu obliczania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych są oparte na ostrożnych zasadach, z uwzględnieniem głównych cech charakterystycznych grupy uczestników i programów emerytalnych, w szczególności przewidywanych zmian odpowiednich ryzyk;

d)

metoda i podstawa obliczania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych pozostają, ogólnie biorąc, stałe z roku na rok obrotowy. Jednakże brak ciągłości może być uzasadniony zmianami prawnymi, demograficznymi lub okolicznościami gospodarczymi, leżącymi u podstaw założeń.

a)

IORP sporządza konkretny i możliwy do wykonania plan ponownego zebrania w pożądanym czasie wymaganej wartości aktywów dla pełnego pokrycia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych. Plan udostępnia się uczestnikom lub, w stosownych przypadkach, ich przedstawicielom lub podlega on zatwierdzeniu przez właściwy organ rodzimego państwa członkowskiego;

b)

sporządzając plan, należy uwzględnić szczególną sytuację IORP, w szczególności strukturę aktywów/pasywów, profil ryzyka, plan płynności, strukturę wieku uczestników uprawnionych do otrzymywania świadczeń emerytalnych, plany uruchomienia nowych programów i plany przejścia od sytuacji braku lub częściowego finansowania do pełnego finansowania;

c)

w przypadku likwidacji programu emerytalnego w okresie określonym w pierwszym zdaniu niniejszego ustępu, IORP informuje właściwe organy rodzimego państwa członkowskiego. IORP ustanawia procedurę w celu przeniesienia aktywów i odpowiadających im pasywów tego programu do innej IORP, zakładu ubezpieczeń lub innego odpowiedniego podmiotu. Procedura jest ujawniana właściwemu organowi rodzimego państwa członkowskiego, a jej ogólny zarys udostępnia się uczestnikom lub, w stosownych przypadkach, ich przedstawicielom zgodnie z zasadą poufności.

a)

opłacony kapitał zakładowy lub, w przypadku IORP w formie towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, faktyczny kapitał założycielski plus wszelkie rachunki członków towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych spełniające wszystkie poniższe kryteria:

b)

rezerwy (ustawowe i dobrowolne), które nie odnoszą się do zobowiązań ubezpieczeniowych;

c)

zysk lub strata przeniesiona po potrąceniu należnych dywidend; oraz

d)

o ile zezwala na to prawo krajowe, wykazywane w bilansie rezerwy utworzone z zysku, jeżeli można je wykorzystać do pokrycia ewentualnych strat i jeżeli nie zostały one udostępnione do podziału między uczestników i beneficjentów.

a)

skumulowany uprzywilejowany kapitał zakładowy i kapitał pożyczek podporządkowanych do wysokości 50 % dostępnego marginesu wypłacalności lub wymaganego marginesu wypłacalności, w zależności od tego, która z tych wartości jest niższa, z czego nie mniej niż 25 % składa się z pożyczek podporządkowanych z ustalonym terminem wymagalności lub ze skumulowanego uprzywilejowanego kapitału zakładowego, pod warunkiem że istnieją wiążące umowy, na mocy których w przypadku upadłości lub likwidacji IORP kapitał pożyczek podporządkowanych lub uprzywilejowany kapitał zakładowy ma niższą pozycję niż roszczenia wszystkich innych wierzycieli oraz nie będzie zwracany, dopóki nie zostaną uregulowane wszelkie inne zaległe istniejące w tym czasie długi;

b)

papiery wartościowe bez określonego terminu wymagalności oraz inne instrumenty, w tym skumulowane akcje uprzywilejowane inne niż te, o których mowa w lit. a), przy czym łączna kwota tych papierów wartościowych i kapitału pożyczek podporządkowanych, o którym mowa w lit. a), nie przekracza 50 % dostępnego marginesu wypłacalności lub wymaganego marginesu wypłacalności, w zależności od tego, która z tych wartości jest niższa, pod warunkiem że spełniają one następujące warunki:

Do celów lit. a) kapitał pożyczek podporządkowanych musi spełniać również następujące warunki:

a)

w przypadku gdy nie stosuje się metody Zillmera lub gdy jest ona stosowana, lecz uzyskana kwota jest niższa od narzutu z tytułu kosztów akwizycji wliczonych do składki – różnica między rezerwą matematyczną nieobliczaną lub tylko częściowo obliczaną metodą Zillmera a rezerwą matematyczną obliczaną metodą Zillmera, w stosunku odpowiadającym narzutowi z tytułu kosztów akwizycji wliczonych do składki;

b)

wszelkie ukryte rezerwy netto wynikające z wyceny aktywów, o ile takie ukryte rezerwy netto nie mają charakteru nadzwyczajnego;

c)

połowa nieopłaconego kapitału zakładowego lub kapitału założycielskiego, jeżeli opłacona część wynosi 25 % tego kapitału, do wysokości 50 % dostępnego marginesu wypłacalności lub wymaganego marginesu wypłacalności, w zależności od tego, która z tych wartości jest niższa.

a)

wynik pierwszy:

otrzymuje się, mnożąc część odpowiadającą 4 % rezerw matematycznych brutto związanych z ubezpieczeniami bezpośrednimi i reasekuracją czynną wraz z cesjami reasekuracyjnymi przez odnotowany w poprzednim roku obrotowym stosunek rezerw matematycznych pomniejszonych o cesje reasekuracyjne do sumy rezerw matematycznych brutto, nie mniejszy niż 85 %;

b)

wynik drugi:

otrzymuje się, dla polis, w których kapitał podwyższonego ryzyka nie jest liczbą ujemną, mnożąc część odpowiadającą 0,3 % takiego kapitału przyjętego przez IORP do ubezpieczenia przez odnotowany w ostatnim roku obrotowym stosunek łącznej wielkości kapitału podwyższonego ryzyka zatrzymanego jako zobowiązanie IORP po uwzględnieniu cesji i retrocesji reasekuracyjnych do łącznej wielkości kapitału podwyższonego ryzyka brutto wraz z reasekuracją, nie mniejszy niż 50 %.

W przypadku terminowego ubezpieczenia na wypadek śmierci, obejmującego okres maksymalnie trzech lat, część ta wynosi 0,1 %. W przypadku takiego ubezpieczenia na okres dłuższy niż trzy lata, lecz nieprzekraczający pięciu lat, część ta wynosi 0,15 %.

a)

jeżeli IORP ponosi ryzyko inwestycyjne – części odpowiadającej 4 % rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, obliczonych zgodnie z ust. 2 lit. a);

b)

jeżeli IORP nie ponosi ryzyka inwestycyjnego, lecz środki mające pokryć koszty zarządu zostały ustalone na okres ponad pięciu lat – części odpowiadającej 1 % rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, obliczonych zgodnie z ust. 2 lit. a);

c)

jeżeli IORP nie ponosi ryzyka inwestycyjnego, a środki mające pokryć koszty zarządu zostały ustalone na okres nieprzekraczający pięciu lat – wielkości równej 25 % kosztów administracyjnych netto za ubiegły rok obrotowy w odniesieniu do takich ubezpieczeń i operacji;

d)

jeżeli IORP pokrywa ryzyko z tytułu śmierci – części odpowiadającej 0,3 % kapitału podwyższonego ryzyka obliczonego zgodnie z ust. 2 lit. b).

Kwoty odszkodowań i świadczeń wypłaconych w odniesieniu do ubezpieczeń bezpośrednich (bez odejmowania odszkodowań i świadczeń na udziale reasekurantów i retrocesjonariuszy) w okresach określonych w ust. 1 są agregowane.

Do tej sumy dodaje się kwotę odszkodowań i świadczeń wypłaconych w odniesieniu do reasekuracji lub retrocesji czynnej w tych samych okresach oraz wartość rezerw na niewypłacone odszkodowania i świadczenia z tytułu ubezpieczeń bezpośrednich i reasekuracji czynnej, utworzonych na koniec poprzedniego roku obrotowego.

Od tej sumy odejmuje się kwoty odzyskane w okresach określonych w ust. 1.

Następnie od pozostałej sumy odejmuje się wartość rezerw na niewypłacone odszkodowania i świadczenia z tytułu ubezpieczeń bezpośrednich i reasekuracji czynnej, utworzonych na początku drugiego roku obrotowego poprzedzającego ostatni rok obrotowy, za który sporządzono sprawozdanie finansowe.

Jedną trzecią uzyskanej w ten sposób kwoty dzieli się na dwie części, z których pierwsza obejmuje kwotę do 35 000 000 EUR, a druga – nadwyżkę ponad tę kwotę; oblicza się odpowiednio 26 % części pierwszej i 23 % części drugiej, a następnie dodaje do siebie te wartości.

Otrzymaną w ten sposób sumę mnoży się przez odnotowany w odniesieniu do sum z poprzednich trzech lat obrotowych stosunek kwoty odszkodowań i świadczeń na udziale IORP po odjęciu kwot należnych z tytułu reasekuracji do kwoty odszkodowań i świadczeń brutto; stosunek ten nie może być mniejszy niż 50 %.

a)

aktywa są inwestowane w najlepszym długoterminowym interesie ogółu uczestników i beneficjentów. W przypadku potencjalnego konfliktu interesów, IORP lub podmiot, który zarządza jej portfelem, zapewnia, aby inwestycja była dokonywana wyłącznie w interesie uczestników i beneficjentów;

b)

w myśl zasady „ostrożnego inwestora” państwa członkowskie umożliwiają IORP uwzględnianie potencjalnych długoterminowych skutków decyzji inwestycyjnych dla czynników środowiskowych, społecznych i czynników związanych z zarządzaniem;

c)

aktywa są inwestowane w taki sposób, aby zapewnić bezpieczeństwo, jakość, płynność i rentowność portfela jako całości;

d)

aktywa są inwestowane głównie na rynkach regulowanych. Inwestowanie w aktywa, które nie są dopuszczone do obrotu na regulowanych rynkach finansowych, musi w każdym wypadku być utrzymywane na ostrożnym poziomie;

e)

inwestowanie w instrumenty pochodne jest możliwe w zakresie, w jakim takie instrumenty przyczyniają się do zmniejszenia ryzyka inwestycji lub ułatwienia efektywnego zarządzania portfelem. Muszą być one wycenione na ostrożnej podstawie, z uwzględnieniem aktywów bazowych, i włączone do wyceny aktywów IORP. IORP unikają również nadmiernej ekspozycji na ryzyko pojedynczego kontrahenta i innych transakcji instrumentami pochodnymi;

f)

aktywa są właściwie dywersyfikowane w taki sposób, aby unikać nadmiernego uzależnienia od poszczególnego składnika aktywów, emitenta lub grupy przedsiębiorstw oraz kumulacji ryzyk w portfelu jako całości.

Inwestycje w aktywa emitowane przez tego samego emitenta lub emitentów należących do tej samej grupy nie mogą narażać IORP na nadmierną koncentrację ryzyka;

g)

inwestowanie w instytucję finansującą nie może przekroczyć 5 % portfela jako całości, a w przypadku gdy instytucja finansująca należy do grupy, inwestowanie w instytucje należące do tej samej grupy co instytucja finansująca nie może przekroczyć 10 % tego portfela.

W przypadku gdy IORP jest finansowana przez kilka instytucji, inwestowanie w te instytucje finansujące musi być dokonywane w sposób ostrożny, z uwzględnieniem potrzeby właściwej dywersyfikacji.

a)

inwestowaniu do 70 % aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych lub całego portfela w odniesieniu do programów, w których uczestnicy ponoszą ryzyko inwestowania w akcje, zbywalne papiery wartościowe traktowane jako udziały i obligacje korporacyjne dopuszczone do obrotu na rynkach regulowanych lub w ramach MTF lub OTF i decydowaniu o relatywnej wadze tych papierów wartościowych w ich portfelu inwestycyjnym. Jednakże państwa członkowskie mogą, pod warunkiem że jest to uzasadnione względami ostrożnościowymi, zastosować niższy limit wynoszący nie mniej niż 35 % wobec IORP, które obsługują programy emerytalne z długoterminową gwarancją stóp procentowych, ponoszą ryzyko inwestycyjne i same zapewniają gwarancję;

b)

inwestowaniu do 30 % aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w aktywa denominowane w walutach innych niż pasywa;

c)

inwestowaniu w instrumenty o długoterminowym horyzoncie inwestycyjnym, które nie znajdują się w obrocie na rynkach regulowanych, MTF lub OTF;

d)

inwestowaniu w instrumenty emitowane lub gwarantowane przez EBI w ramach Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, europejskich długoterminowych funduszy inwestycyjnych, europejskich funduszy na rzecz przedsiębiorczości społecznej i europejskich funduszy venture capital.

a)

wymóg kompetencji:

b)

wymóg reputacji: osoby te cieszą się nieposzlakowaną opinią i są uczciwe.

a)

politykę wynagrodzeń ustanawia się, wdraża i prowadzi zgodnie z działalnością, profilem ryzyka, celami i długoterminowym interesem, stabilnością finansową oraz wynikami IORP jako całości; polityka wynagrodzeń wspiera należyte, ostrożne i skuteczne zarządzanie IORP;

b)

polityka wynagrodzeń jest zgodna z długoterminowymi interesami uczestników i beneficjentów programów emerytalnych obsługiwanych przez IORP;

c)

w polityce wynagrodzeń uwzględnia się środki mające na celu zapobieganie konfliktom interesów;

d)

polityka wynagrodzeń jest zgodna z należytym i skutecznym zarządzaniem ryzykiem i nie zachęca do podejmowania ryzyka, które nie jest zgodne z profilami ryzyka oraz zasadami IORP;

e)

politykę wynagrodzeń stosuje się do IORP i do usługodawców, o których mowa w art. 31 ust. 1, chyba że ci usługodawcy są objęci zakresem stosowania dyrektyw, o których mowa w art. 2 ust. 2 lit. b);

f)

IORP ustanawia ogólne zasady polityki wynagrodzeń; IORP dokonuje przeglądu i aktualizacji tej polityki przynajmniej co trzy lata oraz jest odpowiedzialna za jej wdrażanie;

g)

prowadzone jest jasne, przejrzyste i skuteczne zarządzanie w zakresie wynagrodzeń i nadzoru nad nimi.

a)

gdy osoba lub jednostka organizacyjna pełniąca daną kluczową funkcję stwierdzi, że istnieje znaczne ryzyko, iż IORP nie spełni istotnego wymogu ustawowego, i zgłosi to organowi administrującemu, zarządzającemu lub nadzorczemu IORP oraz gdy mogłoby to mieć znaczący wpływ na interesy uczestników i beneficjentów; lub

b)

gdy osoba lub jednostka organizacyjna pełniąca daną kluczową funkcję zauważy w związku z kluczową funkcją tej osoby lub jednostki organizacyjnej istotne naruszenie przepisów ustawowych, wykonawczych lub administracyjnych mających zastosowanie do IORP i jej działalności oraz zgłosi to organowi administrującemu, zarządzającemu lub nadzorczemu IORP.

a)

ocena ryzyka przyjmowanego do ubezpieczenia i tworzenie rezerw;

b)

zarządzanie aktywami i pasywami;

c)

inwestycje, w szczególności w instrumenty pochodne, sekurytyzacje i podobne instrumenty finansowe;

d)

zarządzanie płynnością i ryzykiem koncentracji;

e)

zarządzanie ryzykiem operacyjnym;

f)

ubezpieczenia i inne techniki ograniczania ryzyka;

g)

ryzyko środowiskowe, społeczne i dotyczące zarządzania związane z portfelem inwestycyjnym i zarządzanie nim.

a)

koordynacji i nadzorowania obliczania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych;

b)

oceny adekwatności metodyki i stanowiących jej podstawę modeli stosowanych do obliczania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych oraz przyjętych w tym celu założeń;

c)

oceny, czy dane wykorzystane do obliczania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych są wystarczające i czy są odpowiedniej jakości;

d)

porównywania założeń stanowiących podstawę do obliczania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych z danymi wynikającymi ze zgromadzonych doświadczeń;

e)

informowania organu administrującego, zarządzającego lub nadzorczego IORP o wiarygodności i adekwatności obliczania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych;

f)

wyrażania opinii na temat ogólnej polityki oceny ryzyka przyjmowanego do ubezpieczenia w przypadku IORP posiadającej taką politykę;

g)

wyrażania opinii na temat adekwatności umów ubezpieczeniowych w przypadku IORP posiadającej takie umowy; oraz

h)

przyczyniania się do skutecznego wdrażania systemu zarządzania ryzykiem.

a)

opis sposobu włączenia własnej oceny ryzyka do procesu zarządzania i procesów decyzyjnych IORP;

b)

ocenę skuteczności systemu zarządzania ryzykiem;

c)

opis, jak IORP zapobiega konfliktom interesów z instytucją finansującą, w przypadku gdy IORP zleca w drodze outsourcingu kluczowe funkcje instytucji finansującej zgodnie z art. 24 ust. 3;

d)

ocenę ogólnych potrzeb IORP w zakresie finansowania, w tym, w stosownych przypadkach, opis planu naprawczego;

e)

ocenę ryzyka dla uczestników i beneficjentów związanego z wypłatą ich świadczeń emerytalnych oraz skuteczności wszelkich działań zaradczych, w stosownych przypadkach biorąc pod uwagę:

f)

ocenę jakościową mechanizmów ochrony świadczeń emerytalnych, w tym, w stosownych przypadkach, gwarancji, zobowiązań lub wszelkich innych rodzajów wsparcia finansowego ze strony instytucji finansującej, ubezpieczenia lub reasekuracji przez zakład objęty zakresem stosowania dyrektywy 2009/138/WE lub objęcia programem ochrony emerytur na korzyść IORP lub uczestników i beneficjentów;

g)

ocenę jakościową poszczególnych rodzajów ryzyka operacyjnego;

h)

w przypadkach gdy przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych bierze się pod uwagę czynniki środowiskowe, społeczne i czynniki związane z zarządzaniem, ocenę nowych lub powstających rodzajów ryzyka, w tym rodzajów ryzyka związanych ze zmianą klimatu, wykorzystaniem zasobów i środowiskiem, a także ryzyka społecznego i ryzyka związanego ze spadkiem wartości aktywów z powodu zmiany regulacyjnej.

a)

pogorszenia jakości systemu zarządzania danej IORP;

b)

nadmiernego zwiększenia ryzyka operacyjnego;

c)

zmniejszenia możliwości monitorowania przez właściwe organy wypełniania przez IORP jej obowiązków;

d)

pogorszenia ciągłego i zadowalającego świadczenia usług uczestnikom i beneficjentom.

a)

zapewnienia, aby instrumenty finansowe były objęte należytą uwagą i ochroną;

b)

prowadzenia rejestru umożliwiającego IORP stałą i niezwłoczną identyfikację wszystkich aktywów;

c)

stosowania niezbędnych środków w celu unikania konfliktów interesów w związku z przechowywaniem aktywów;

d)

informowania na żądanie właściwych organów o sposobie przechowywania aktywów.

a)

wykonuje polecenia IORP, chyba że stoją one w sprzeczności z prawem krajowym lub zasadami IORP;

b)

zapewnia, aby w transakcjach dotyczących aktywów IORP związanych z programem emerytalnym wszelkie płatności były przekazywane IORP w zwyczajowo ustalonych terminach; oraz

c)

zapewnia, aby dochody uzyskane z aktywów były przeznaczane na cele zgodne z zasadami IORP.

a)

potencjalnym uczestnikom: co najmniej informacje określone w art. 41;

b)

uczestnikom: co najmniej informacje określone w art. 37–40, 42 i 44; oraz

c)

beneficjentom: co najmniej informacje określone w art. 37, 43 i 44.

a)

muszą być regularnie aktualizowane;

b)

muszą być sporządzone na piśmie w jasny sposób, z użyciem jasnego, zwięzłego i zrozumiałego języka, bez stosowania żargonu i terminów technicznych, jeżeli zamiast nich można użyć sformułowań z języka niespecjalistycznego;

c)

nie mogą wprowadzać w błąd; zapewnia się spójność słownictwa i treści;

d)

muszą być przedstawione w sposób ułatwiający ich czytanie;

e)

muszą być dostępne w języku urzędowym państwa członkowskiego, którego przepisy socjalne i prawo pracy odnoszące się do pracowniczych programów emerytalnych stosuje się do danego programu emerytalnego; oraz

f)

muszą być udostępniane potencjalnym uczestnikom, uczestnikom i beneficjentom bezpłatnie za pośrednictwem środków elektronicznych, w tym trwałego nośnika informacji lub za pośrednictwem strony internetowej, bądź w wersji papierowej.

a)

nazwie IORP, państwie członkowskim, w którym IORP jest zarejestrowana lub wykonuje działalność na podstawie zezwolenia, oraz nazwie właściwego organu dla IORP;

b)

prawach i obowiązkach stron uczestniczących w programie emerytalnym;

c)

profilu inwestycyjnym;

d)

charakterze ryzyka finansowego ponoszonego przez uczestników i beneficjentów;

e)

warunkach pełnych lub częściowych gwarancji w ramach programu emerytalnego lub określonego poziomu świadczeń lub, jeżeli w ramach programu emerytalnego nie przewidziano żadnej gwarancji, o oświadczeniu w tym zakresie;

f)

istniejących mechanizmach ochrony nabytych uprawnień emerytalnych lub obniżania świadczeń;

g)

jeżeli uczestnicy ponoszą ryzyko inwestycyjne lub mogą podejmować decyzje inwestycyjne: o osiągniętych w przeszłości wynikach inwestycyjnych związanych z programem emerytalnym przez minimalny okres pięciu lat lub przez wszystkie lata działalności programu, jeżeli było ich mniej niż pięć;

h)

strukturze kosztów ponoszonych przez uczestników i beneficjentów w przypadku programów, które nie przewidują określonego poziomu świadczeń;

i)

dostępnych dla uczestników i beneficjentów opcjach w zakresie otrzymywania świadczeń emerytalnych;

j)

w przypadku gdy uczestnik ma prawo do przeniesienia uprawnień emerytalnych: o dalszych informacjach dotyczących uzgodnień odnoszących się do takiego przeniesienia.

a)

dane osobowe uczestnika, w tym jasne wskazanie, w zależności od sytuacji, ustawowego wieku emerytalnego, wieku emerytalnego określonego w programie emerytalnym lub oszacowanego przez IORP lub wieku emerytalnego określonego przez uczestnika;

b)

nazwę IORP i jej adres kontaktowy oraz dane identyfikacyjne programu emerytalnego uczestnika;

c)

w stosownych przypadkach, informacje dotyczące pełnych lub częściowych gwarancji w ramach programu emerytalnego oraz, w razie potrzeby, wskazanie miejsca, gdzie można znaleźć dodatkowe informacje;

d)

informacje na temat prognoz dotyczących świadczeń emerytalnych, w oparciu o wiek emerytalny określony w lit. a), oraz zastrzeżenie, że prognozy te mogą różnić się od końcowej wartości otrzymywanych świadczeń; jeśli prognozy dotyczące świadczeń emerytalnych są oparte na scenariuszach ekonomicznych, informacje te powinny również zawierać najbardziej optymistyczny oraz pesymistyczny scenariusz, z uwzględnieniem specyficznego charakteru programu emerytalnego;

e)

informacje o nabytych uprawnieniach lub zgromadzonym kapitale, z uwzględnieniem specyficznego charakteru programu emerytalnego;

f)

informacje o składkach wpłaconych w ramach programu emerytalnego przez instytucję finansującą i przez uczestnika, co najmniej w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy, z uwzględnieniem specyficznego charakteru programu emerytalnego;

g)

wyszczególnienie kosztów odliczonych przez IORP co najmniej w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy;

h)

informacje o ogólnym poziomie finansowania programu emerytalnego.

a)

dodatkowe praktyczne informacje o opcjach, jakimi dysponuje uczestnik w ramach programu emerytalnego;

b)

informacje, o których mowa w art. 29 i 30;

c)

w stosownych przypadkach informacje o założeniach przyjętych w odniesieniu do kwot wyrażonych w postaci świadczeń dożywotnich, w szczególności jeżeli chodzi o wartość świadczenia dożywotniego, rodzaj podmiotu oferującego świadczenie dożywotnie i czas trwania świadczenia dożywotniego;

d)

informacje o poziomie świadczeń w przypadku zaprzestania zatrudnienia.

a)

wszelkich stosownych dostępnych dla nich opcjach, w tym opcjach inwestycyjnych;

b)

stosownych cechach programu emerytalnego, w tym rodzajach świadczeń;

c)

tym, czy i jak czynniki związane ze środowiskiem i klimatem, czynniki społeczne i czynniki związane z ładem korporacyjnym są uwzględniane w strategii inwestycyjnej; oraz

d)

tym, gdzie można znaleźć dodatkowe informacje.

a)

wszelkich stosownych dostępnych dla nich opcjach, w tym opcjach inwestycyjnych;

b)

stosownych cechach programu emerytalnego, w tym rodzajach świadczeń;

c)

tym, czy i jak czynniki związane ze środowiskiem i klimatem, czynniki społeczne i czynniki związane z ładem korporacyjnym są uwzględniane w strategii inwestycyjnej; oraz

d)

tym, gdzie można znaleźć dodatkowe informacje.

a)

roczne sprawozdania finansowe i roczne sprawozdania z działalności, o których mowa w art. 29, lub w przypadku gdy IORP odpowiada za więcej niż jeden program, sprawozdania odnoszące się do ich poszczególnych programów emerytalnych;

b)

oświadczenie o zasadach polityki inwestycyjnej, o którym mowa w art. 30;

c)

wszelkie dalsze informacje o założeniach stosowanych w celu uzyskania prognoz, o których mowa w art. 39 ust. 1 lit. d).

a)

warunkami działania;

b)

rezerwami techniczno-ubezpieczeniowymi;

c)

finansowaniem rezerw techniczno-ubezpieczeniowych;

d)

ustawowymi funduszami własnymi;

e)

dostępnym marginesem wypłacalności;

f)

wymaganym marginesem wypłacalności;

g)

regułami inwestowania;

h)

zarządzaniem inwestycjami;

i)

systemem zarządzania; oraz

j)

informacjami przekazywanymi uczestnikom i beneficjentom.

a)

IORP nie zdołała utworzyć wystarczających rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w odniesieniu do całokształtu działalności lub posiada niewystarczające aktywa dla pokrycia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych;

b)

IORP nie była w stanie utrzymać ustawowych funduszy własnych.

a)

IORP nie wywiązuje się z obowiązku odpowiedniej ochrony interesów uczestników i beneficjentów programu;

b)

IORP nie spełnia już warunków działania;

c)

IORP w rażącym stopniu nie wywiązuje się z obowiązków wynikających z przepisów, którym podlega;

d)

w przypadku działalności transgranicznej IORP nie przestrzega wymogów prawa socjalnego i prawa pracy przyjmującego państwa członkowskiego dotyczących obszaru pracowniczych programów emerytalnych.

a)

ocenę wymogów jakościowych odnoszących się do systemu zarządzania;

b)

ocenę rodzajów ryzyka, na które narażona jest IORP;

c)

ocenę zdolności IORP do oceny tych rodzajów ryzyka i zarządzania nim.

a)

żądania od IORP, organu administrującego, zarządzającego lub nadzorczego IORP lub osób faktycznie zarządzających IORP lub pełniących kluczowe funkcje dostarczania w dowolnym momencie informacji dotyczących wszystkich spraw przedsiębiorstwa lub przesyłania wszystkich dokumentów przedsiębiorstwa;

b)

nadzoru nad relacjami między IORP a innymi przedsiębiorstwami lub między kilkoma IORP w przypadku, gdy IORP zleca w drodze outsourcingu kluczowe funkcje lub wszelką inną działalność innym przedsiębiorstwom lub innym IORP oraz dalszego outsourcingu, jeżeli wpływa to na sytuację finansową IORP lub ma istotne znaczenie dla skutecznego nadzoru;

c)

otrzymywania następujących dokumentów: własnej oceny ryzyka, oświadczenia o zasadach polityki inwestycyjnej, rocznych sprawozdań finansowych i rocznych sprawozdań z działalności oraz wszystkich pozostałych dokumentów niezbędnych do celów nadzoru;

d)

określania, które dokumenty są niezbędne do celów nadzoru, w tym:

e)

przeprowadzania kontroli na miejscu w pomieszczeniach IORP i, w miarę potrzeby, kontroli działalności zleconej w drodze outsourcingu i wszelkiego dalszego outsourcingu, celem sprawdzenia, czy działalność jest prowadzona zgodnie z zasadami nadzoru;

f)

żądania od IORP w dowolnym momencie informacji o działalności zleconej w drodze outsourcingu i wszelkiego dalszego outsourcingu.

a)

tekstów przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych oraz ogólnych wytycznych w zakresie pracowniczych programów emerytalnych, a także informacji o tym, czy dane państwo członkowskie postanawia stosować niniejszą dyrektywę zgodnie z art. 4 i 5;

b)

informacji dotyczących procesu nadzoru określonego w art. 49;

c)

zbiorczych danych statystycznych dotyczących głównych aspektów stosowania nadzoru ostrożnościowego;

d)

głównego celu nadzoru ostrożnościowego oraz informacji o głównych funkcjach i działaniach właściwych organów;

e)

przepisów o sankcjach administracyjnych i innych środkach mających zastosowanie w przypadku naruszeń przepisów krajowych przyjętych na podstawie niniejszej dyrektywy.

a)

sprawdzenia, czy przed rozpoczęciem działalności IORP spełniły warunki dotyczące podjęcia działalności w zakresie pracowniczych programów emerytalnych;

b)

ułatwienia monitorowania działalności IORP, w tym monitorowania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, wypłacalności, systemu zarządzania oraz informacji przekazywanych uczestnikom i beneficjentom;

c)

wprowadzania środków naprawczych, w tym sankcji administracyjnych;

d)

jeśli jest to dozwolone na mocy prawa krajowego – w celu opublikowania kluczowych wskaźników efektywności dla wszystkich poszczególnych IORP, które to wskaźniki mogą pomóc uczestnikom i beneficjentom w podejmowaniu decyzji finansowych dotyczących ich emerytury;

e)

w związku z odwołaniami od decyzji właściwych organów, wydanych zgodnie z przepisami stanowiącymi transpozycję niniejszej dyrektywy;

f)

w postępowaniu sądowym dotyczącym przepisów stanowiących transpozycję niniejszej dyrektywy.

a)

wymiany informacji między właściwymi organami w tym samym państwie członkowskim w ramach pełnienia przez nie funkcji nadzorczych;

b)

wymiany informacji między właściwymi organami w różnych państwach członkowskich w ramach pełnienia przez nie funkcji nadzorczych;

c)

wymiany informacji, w ramach pełnienia funkcji nadzorczych, między właściwymi organami a znajdującymi się w tym samym państwie członkowskim następującymi podmiotami:

d)

ujawniania podmiotom zarządzającym likwidacją programu emerytalnego informacji koniecznych do wykonywania ich obowiązków.

a)

organami odpowiedzialnymi za nadzorowanie podmiotów uczestniczących w likwidacji programów emerytalnych i innych podobnych procedurach;

b)

organami odpowiedzialnymi za nadzorowanie osób zobowiązanych do przeprowadzania ustawowych badań sprawozdań finansowych IORP, zakładów ubezpieczeń i innych instytucji finansowych;

c)

niezależnymi aktuariuszami IORP prowadzącymi nadzór nad tymi IORP oraz podmiotami odpowiedzialnymi za nadzorowanie tych aktuariuszy.

a)

bankom centralnym i innym podmiotom pełniącym podobną funkcję, występującym w charakterze organów kształtujących politykę pieniężną;

b)

w stosownych przypadkach – innym organom publicznym odpowiedzialnym za nadzorowanie systemów płatniczych;

c)

Europejskiej Radzie ds. Ryzyka Systemowego, EIOPA, Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego) ustanowionemu rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 (16) oraz Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) ustanowionemu rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 (17).

a)

podmioty te są właściwe na mocy prawa krajowego do prowadzenia dochodzeń lub kontroli dotyczących działań organów odpowiedzialnych za nadzór nad IORP lub za przepisy regulujące taki nadzór;

b)

informacje te są bezwzględnie konieczne do wykonywania właściwości, o której mowa w lit. a);

c)

osoby posiadające dostęp do informacji podlegają na mocy prawa krajowego wymogom zachowania tajemnicy zawodowej lub służbowej co najmniej równoważnym wymogom określonym w niniejszej dyrektywie;

d)

jeżeli informacje pochodzą z innego państwa członkowskiego, ujawnia się je za wyraźną zgodą właściwych organów, od których one pochodzą, a ujawnienie może nastąpić wyłącznie do celów, na które organy te wyraziły zgodę.

a)

informacje są wymieniane, przekazywane lub ujawniane do celów sprawowania nadzoru;

b)

otrzymane informacje objęte są obowiązkiem zachowania tajemnicy zawodowej lub służbowej ustanowionym w art. 52;

c)

w przypadku gdy informacje pochodzą z innego państwa członkowskiego, nie mogą one zostać ujawnione bez wyraźnej zgody właściwego organu, od którego pochodzą, a w stosownych przypadkach ujawnienie może nastąpić wyłącznie do celów, na które organ ten wyraził zgodę.

a)

informacje muszą służyć wykrywaniu, dochodzeniom i kontrolom, o których mowa w art. 57 ust. 2 lit. a);

b)

otrzymane informacje muszą być objęte obowiązkiem zachowania tajemnicy zawodowej lub służbowej ustanowionym w art. 52;

c)

w przypadku gdy informacje pochodzą z innego państwa członkowskiego, nie mogą one zostać ujawnione bez wyraźnej zgody właściwego organu, od którego pochodzą, a w stosownych przypadkach ujawnienie może nastąpić wyłącznie do celów, na które organ ten wyraził zgodę.

a)

odpowiedniości niniejszej dyrektywy z ostrożnościowego punktu widzenia i pod kątem zarządzania;

b)

działalności transgranicznej;

c)

doświadczeń zdobytych podczas stosowania niniejszej dyrektywy oraz jej wpływu na stabilność IORP;

d)

informacji o świadczeniu emerytalnym.

1)

art. 13 pkt 7 otrzymuje brzmienie:

(*1)  Dyrektywa (UE) 2016/2341 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 grudnia 2016 r. w sprawie działalności instytucji pracowniczych programów emerytalnych oraz nadzoru nad takimi instytucjami (dyrektywa IORP) (Dz.U. L 354 23.12.2016, s. 37).”;"

2)

art. 308b ust. 15 otrzymuje brzmienie:

„15.   Jeżeli w dniu wejścia w życie niniejszej dyrektywy państwa członkowskie siedziby stosowały przepisy, o których mowa w art. 4 dyrektywy (UE) 2016/2341, te państwa członkowskie siedziby mogą nadal stosować przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne, które zostały przez nie przyjęte w celu wykonania przepisów art. 1–19, art. 27–30, art. 32–35 i art. 37–67 dyrektywy 2002/83/WE w brzmieniu obowiązującym w dniu 31 grudnia 2015 r., przez okres przejściowy upływający w dniu 31 grudnia 2022 r.

Jeżeli dane państwo członkowskie siedziby nadal stosuje wspomniane przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne, zakłady ubezpieczeń w tym państwie członkowskim siedziby obliczają swój kapitałowy wymóg wypłacalności jako sumę następujących składników:

Do dnia 31 grudnia 2017 r. Komisja przedłoży Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące kwestii, czy okres, o którym mowa w akapicie pierwszym, należy przedłużyć, biorąc pod uwagę zmiany przepisów unijnych lub krajowych wynikające z niniejszej dyrektywy.”.