Zmiana przepisów dotyczących usług płatniczych w UE

STRESZCZENIE DOKUMENTÓW:

Dyrektywa (UE) 2015/2366 w sprawie ogólnounijnych usług płatniczych

JAKIE SĄ CELE DYREKTYWY?

• Dyrektywa (UE) 2015/2366 (nazywana także nową dyrektywą w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego i określana skrótem PSD2) zapewnia podstawy prawne pod dalszy rozwój lepiej zintegrowanego rynku wewnętrznego płatności elektronicznych w Unii Europejskiej (UE).
• Wprowadza ona kompleksowe przepisy dotyczące usług płatniczych*, których celem jest zapewnienie zharmonizowanych zasad świadczenia usług płatniczych w UE oraz wysokiego poziomu ochrony konsumenta.
• Celem dyrektywy jest otwarcie rynków płatności na nowych graczy, co ma zwiększyć konkurencyjność oraz zapewnić możliwość wyboru i korzystniejsze ceny dla konsumentów.
• Dyrektywa zapewnia także niezbędne podstawy prawne jednolitego obszaru płatności w euro.

Uchyla ona dyrektywę 2007/64/WE ze skutkiem od 13 stycznia 2018 roku.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Niniejsza dyrektywa ustanawia szczególne przepisy w następujących obszarach:

• zasady licencyjne dla instytucji płatniczych, w tym tych oferujących usługi dostępu do informacji o rachunku i inicjowania płatności („bankowość otwarta”);
• przejrzystość warunków i wymogów informacyjnych dotyczących usług płatniczych, w tym opłat;
• prawa i obowiązki użytkowników i dostawców usług płatniczych;
• surowe wymogi bezpieczeństwa płatności elektronicznych i ochrony danych finansowych konsumentów, co gwarantuje bezpieczne uwierzytelnianie i ogranicza ryzyko oszustw.

Dyrektywa została uzupełniona rozporządzeniem (UE) 2015/751, które wprowadza pułapy opłat interchange pomiędzy bankami z tytułu płatności dokonywanych kartą. Ma to zmniejszyć koszty ponoszone przez przedsiębiorców przyjmujących karty debetowe i kredytowe od konsumentów.

W kierunku lepszej integracji unijnego rynku płatności

Niniejsza dyrektywa określa zbiór jasnych i kompleksowych zasad, które mają zastosowanie zarówno do obecnych, jak i do nowych dostawców innowacyjnych usług płatności. Zasady te mają na celu zapewnienie, by te podmioty mogły ze sobą konkurować na równych warunkach, co doprowadzi do zwiększenia wydajności, wyboru i przejrzystości usług płatniczych, jednocześnie wzmacniając zaufanie konsumentów do zharmonizowanego rynku płatności.

Otwarcie rynku UE na nowe usługi i nowych dostawców

Niniejsza dyrektywa ma także na celu otwarcie unijnego rynku płatności na firmy oferujące usługi płatności dla konsumentów lub przedsiębiorstw w oparciu o dostęp do rachunku płatniczego, a zwłaszcza:

• usługi dostępu do informacji o rachunku, pozwalające użytkownikom usługi płatniczej na wgląd w stan swoich finansów w dowolnej chwili, a tym samym umożliwiające lepsze zarządzanie własnym budżetem;
• usługi inicjowania płatności, które polegają na zainicjowaniu zlecenia na wniosek użytkownika usług płatniczych w odniesieniu do rachunku płatniczego posiadanego u innego dostawcy usług płatniczych.

Prawa konsumentów

• Prawa konsumentów zostały wzmocnione w następujących obszarach:
  • zmniejszona odpowiedzialność z tytułu nieautoryzowanych płatności ze 150 EUR do 50 EUR;
  • bezwarunkowe prawo do otrzymania zwrotu przez okres ośmiu tygodni w odniesieniu do poleceń zapłaty w euro;
  • zniesienie dodatkowych opłat za korzystanie z konsumenckich kart debetowych lub kredytowych.
• Na początku 2018 r. Komisja Europejska wydała przyjazną dla użytkownika elektroniczną broszurę, w której wymienione zostały prawa konsumentów wynikające z niniejszej dyrektywy i powiązanych praw UE.

Wniosek instytucji płatniczych o udzielenie zezwolenia

Dyrektywa nie zmienia zasadniczo warunków przyznawania zezwoleń dla instytucji płatniczych w porównaniu do dyrektywy 2007/64/WE. Mimo to instytucje płatnicze oferujące usługi inicjowania płatności lub usługi dostępu do informacji o rachunku będą zobowiązane uzyskać ubezpieczenie odpowiedzialności z tytułu prowadzenia działalności zawodowej lub porównywalną gwarancję jako warunek, odpowiednio, udzielenia zezwolenia lub dokonania rejestracji. Ponadto dyrektywa zawiera przepisy dotyczące nadzoru nad posiadającymi zezwolenie instytucjami płatniczymi, a także określa działania podejmowane w przypadku nieprzestrzegania przepisów.

Rola Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EUNB)

Rola EUNB zostaje wzmocniona w celu:

• opracowania ogólnodostępnego centralnego rejestru posiadających zezwolenie instytucji płatniczych, który musi być na bieżąco aktualizowany przez organy krajowe;
• udzielania wsparcia przy rozwiązywaniu sporów pomiędzy organami krajowymi;
• opracowania regulacyjnych standardów technicznych dla kwestii takich jak:
  • silne uwierzytelnianie klienta i bezpieczne kanały komunikacji, które wszyscy dostawcy usług płatniczych zobowiązani są spełniać,
  • regulacyjne standardy techniczne w zakresie współpracy i wymiany informacji między organami nadzorczymi.

Komisja przyjęła następujące akty wykonawcze i delegowane dotyczące standardów wdrożeniowych lub regulacyjnych standardów technicznych.

• Rozporządzenie delegowane (UE) 2017/2055 w sprawie współpracy i wymiany informacji między właściwymi organami w związku z korzystaniem ze swobody przedsiębiorczości i swobody świadczenia usług przez instytucje płatnicze;
• Rozporządzenie delegowane (UE) 2018/389 (zmienione przez Rozporządzenie delegowane (UE) 2022/2360) w sprawie silnego uwierzytelniania klienta i wspólnych i bezpiecznych otwartych standardów komunikacji;
• Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/410 dotyczące szczegółów i struktury informacji przekazywanych w dziedzinie usług płatniczych przez właściwe organy Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego.
• Rozporządzenie delegowane (UE) 2019/411 w sprawie opracowania, obsługi i prowadzenia elektronicznego centralnego rejestru w dziedzinie usług płatniczych i w zakresie dostępu do informacji w nim zawartych.
• Rozporządzenie delegowane (UE) 2020/1423 dotyczące kryteriów wyznaczania centralnych punktów kontaktowych w dziedzinie usług płatniczych oraz w zakresie funkcji tych centralnych punktów kontaktowych.
• Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2021/1722 dotyczące ram współpracy i wymiany informacji między właściwymi organami państw członkowskich w kontekście świadczenia usług płatniczych w wymiarze transgranicznym.

OD KIEDY PRZEPISY TE MAJĄ ZASTOSOWANIE?

Dyrektywa miała być transponowana do prawa krajowego do 13 stycznia 2018 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Usługi płatnicze (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego, zmieniająca dyrektywy 2002/65/WE, 2009/110/WE, 2013/36/UE i rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 oraz uchylająca dyrektywę 2007/64/WE (Dz.U. L 337 z 23.12.2015, s. 35–127).

Kolejne zmiany do dyrektywy (UE) 2015/2366 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2022/2360 z dnia 3 sierpnia 2022 r. zmieniające regulacyjne standardy techniczne określone w rozporządzeniu delegowanym (UE) 2018/389 w odniesieniu do obejmującego okres 90 dni wyłączenia dotyczącego dostępu do rachunku (Dz.U. L 312 z 5.12.2022, s. 1–4).

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2021/1722 z dnia 18 czerwca 2021 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych określających ramy współpracy i wymiany informacji między właściwymi organami państwa członkowskiego pochodzenia a właściwymi organami przyjmującego państwa członkowskiego w kontekście nadzoru nad instytucjami płatniczymi i instytucjami pieniądza elektronicznego świadczącymi usługi płatnicze w wymiarze transgranicznym (Dz.U. L 343 z 28.9.2021, s. 1–30).

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2020/1423 z dnia 14 marca 2019 r. w sprawie uzupełnienia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych w zakresie kryteriów wyznaczania centralnych punktów kontaktowych w dziedzinie usług płatniczych oraz w zakresie funkcji tych centralnych punktów kontaktowych (Dz.U. L 328 z 9.10.2020, s. 1–3).

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/410 z dnia 29 listopada 2018 r. ustanawiające wykonawcze standardy techniczne w odniesieniu do szczegółów i struktury informacji przekazywanych w dziedzinie usług płatniczych przez właściwe organy Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 (Dz.U. L 73 z 15.3.2019, s. 20–83).

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/411 z dnia 29 listopada 2018 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych określających techniczne wymogi w zakresie opracowania, obsługi i prowadzenia elektronicznego centralnego rejestru w dziedzinie usług płatniczych i w zakresie dostępu do informacji w nim zawartych (Dz.U. L 73 z 15.3.2019, s. 84–92).

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2018/389 z dnia 27 listopada 2017 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących silnego uwierzytelniania klienta i wspólnych i bezpiecznych otwartych standardów komunikacji (Dz.U. L 69 z 13.3.2018, s. 23–43).

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2017/2055 z dnia 23 czerwca 2017 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących współpracy i wymiany informacji między właściwymi organami w związku z korzystaniem ze swobody przedsiębiorczości i swobody świadczenia usług przez instytucje płatnicze (Dz.U. L 294 z 11.11.2017, s. 1–25).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/751 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie opłat interchange w odniesieniu do transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę (Dz.U. L 123 z 19.5.2015, s. 1–15).

Ostatnia aktualizacja: 20.02.2023