21.10.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 285/1

A.

overwegende dat de onderhandelingen over een uitgebreide internationale overeenkomst over klimaatverandering voor de periode vanaf 2012 naar verwachting in december 2009 in Kopenhagen zullen worden afgerond; overwegende dat deze overeenkomst juridisch bindend moet zijn en moet aansluiten bij de laatste wetenschappelijke bewijzen, die erop duiden dat de klimaatverandering zich sneller en agressiever voltrekt dan eerder aangenomen, en met de doelstelling om de toename van de gemiddelde wereldwijde jaarlijkse oppervlaktetemperatuur tot 2oC of minder boven de pre-industriële niveaus te beperken („de 2oC-doelstelling”),

B.

overwegende dat het om de 2oC-doelstelling te bereiken nodig is dat de ontwikkelde landen het voortouw nemen met een significante vermindering van hun emissies en dat de ontwikkelingslanden eveneens tot het bereiken van deze doelstelling bijdragen,

C.

overwegende dat de ontwikkelingslanden het minst aan de klimaatverandering hebben bijgedragen, maar met de ernstigste consequenties daarvan worden geconfronteerd, en overwegende dat de klimaatverandering een risico betekent voor 40 % van de internationale investeringen in armoedebestrijding en zo een bedreiging vormt voor de doeltreffendheid en duurzaamheid van het ontwikkelingswerk; overwegende dat er duidelijk behoefte is aan meer coördinatie, complementariteit en samenhang tussen de klimaatverandering en ontwikkelingsinitiatieven,

D.

overwegende dat klimaatverandering de kans op conflicten over natuurlijke rijkdommen kan doen toenemen vanwege de afname van beschikbare landbouwgrond, toenemende waterschaarste, ontbossing of door migratie als gevolg van het klimaat; overwegende dat ook rekening moet worden gehouden met de mogelijke invloed op de volksgezondheid,

E.

overwegende dat ongeveer 20 % van de uitstoot van broeikasgassen in de wereld voor rekening van de ontbossing komt, die ook een belangrijke oorzaak van het verlies aan biodiversiteit is, een ernstig gevaar vormt voor het ontwikkelingsproces en met name armen in hun bestaan bedreigt,

F.

overwegende dat er aanzienlijk meer middelen nodig zijn om in ontwikkelingslanden de noodzakelijke reductie- en aanpassingsmaatregelen te kunnen treffen, en dat er dan ook middelen beschikbaar moeten worden gesteld om de klimaatverandering met eenzelfde inzet aan te pakken als bij de huidige financiële crisis nodig was,

G.

overwegende dat het merendeel van de in verband met de klimaatverandering toegezegde kredieten afkomstig is uit begrotingen voor de officiële ontwikkelingshulp, zodat voor ontwikkelingshulp bestemde fondsen een andere bestemming krijgen en een ernstige bedreiging ontstaat voor de armoedebestrijding en het bereiken van de millenniumdoelstellingen,

H.

overwegende dat een bindend internationaal kader dat tot emissiebeperkingen op de vereiste schaal leidt ook grote, onmiddellijke extra voordelen voor de volksgezondheid in de gehele wereld zal hebben, en dat de vorderingen op weg naar de verwezenlijking van de millenniumontwikkelingsdoelstellingen zonder een dergelijk kader gevaar lopen, en de omgekeerde richting zouden kunnen inslaan,

I.

overwegende dat de EU de enige regio ter wereld is die zich bindende streefdoelen voor vermindering van broeikasemissies heeft gesteld door haar goedkeuring te hechten aan bovengenoemd klimaat- en energiepakket, bestaande uit wetgevende maatregelen waarmee in 2020 een unilaterale vermindering van de broeikasgassen met 20 % ten opzichte van de niveaus van 1990 moet zijn bewerkstelligd, gekoppeld met het streven om tot een reductie van 30 % of meer, overeenkomstig de laatste wetenschappelijke ontwikkelingen, te komen als er in Kopenhagen een voldoende ambitieuze en bindende internationale overeenkomst tot stand komt die de andere ontwikkelde landen verplicht tot vergelijkbare inspanningen en de economisch al verder ontwikkelde ontwikkelingslanden aan hun verantwoordelijkheid en hun mogelijkheden aangepaste bijdragen oplegt,

J.

overwegende dat er op wereldschaal behoefte is aan een verandering van technologie en technologische samenwerking ter bespoediging van het tempo van innovatie en een schaalvergroting op het gebied van demonstratie en verspreiding, zodat alle landen toegang kunnen krijgen tot betaalbare, duurzame technologieën,

K.

overwegende dat energie-efficiency een cruciale rol speelt bij de beperking van CO2-emissies, met name bij de recente initiatieven inzake de energieprestaties van gebouwen en energie-etiketteringsvoorschriften,

L.

overwegende dat ambitieuze klimaatmaatregelen een bijdrage zouden leveren aan het oplossen van de huidige economische crisis door banen te creëren en de economische bedrijvigheid te doen toenemen, en overwegende dat het Internationale energie-agentschap een ambitieuze overeenkomst in Kopenhagen noodzakelijk acht om door de crisis vertraagde investeringen in goede banen naar in milieuopzicht duurzame investeringen te leiden,

M.

overwegende dat een aantal derde landen maatregelen heeft genomen ter bestrijding van de klimaatverandering, waaronder vaststelling van emissiebeperkingsdoelen,

N.

overwegende dat een ruim opgezette overeenkomst in Kopenhagen noodzakelijk is voor de aanpak van koolstoflekkage en om gelijke uitgangsposities voor allen te scheppen bij het streven naar een beperking met 30 % van de broeikasgasemissies,

O.

overwegende dat voor een doeltreffende beperking van de uitstoot van broeikasgassen een holistische benadering vereist is die alle emitterende productie- en mobiliteitssectoren bestrijkt en die overwogen moet worden in het kader van een geslaagde overgang naar een duurzaam economisch model dat ervoor zorgt dat milieukwaliteit hand in hand gaat met economische groei, het scheppen van welvaart en technologische vooruitgang,

1.

dringt erop aan dat de EU een extern klimaatbeleid ontwikkelt en met één stem spreekt om haar leidende rol in de onderhandelingen op de COP 15 te handhaven, en in discussies met haar internationale partners veel ambitie toont, ten einde in Kopenhagen een ambitieuze en juridisch bindende internationale overeenkomst tot stand te brengen, overeenkomstig de meest recente wetenschappelijke inzichten en aansluitend bij de 2oC-doelstelling;

2.

benadrukt dat nog voor het eind van dit jaar partijen in Kopenhagen tot een juridisch bindende overeenkomst moeten komen inzake de reductiedoelstellingen van de industrielanden en de financiering ervan, en een formeel proces moeten vaststellen teneinde in de eerste maanden van 2010 te komen tot een juridisch bindende, alomvattende klimaatovereenkomst, die bij 1 januari 2013 in werking treedt;

3.

roept de staatshoofden en regeringsleiders van alle COP 15-leden op aan dit verzoek de hoogste prioriteit te verlenen en politiek leiderschap aan de dag te leggen, en onderstreept hoe belangrijk het is dat deze staatshoofden en regeringsleiders zich vrijmaken om het conferentiedeel op hoog niveau bij te wonen ten einde elke kans uit te sluiten dat een overeenkomst over belangrijke nationale langetermijnverplichtingen op losse schroeven blijkt te staan omdat de aanwezige onderhandelaars niet over het vereiste politieke mandaat of de vereiste autoriteit beschikken;

4.

onderstreept dat het, om ervoor te zorgen dat de aangegane verbintenissen ook na afloop van de eerste periode van verbintenissen van het Kyoto-protocol worden gehonoreerd, dringend noodzakelijk is dat de onderhandelingen in Kopenhagen over een vervolgovereenkomst worden afgerond, en wijst erop dat iedere verdere vertraging bij het nemen van wereldomspannende maatregelen zou kunnen leiden tot een situatie waarin de toekomstige generaties de klimaatverandering niet langer onder controle kunnen houden;

5.

onderstreept dat de internationale overeenkomst gebaseerd moet zijn op het beginsel van „gezamenlijke maar gedifferentieerde verantwoordelijkheid”, waarbij de geïndustrialiseerde landen het voortouw nemen bij de reductie van door hun binnenlandse emissies. Gezien hun economische „gewicht” moeten China, India en Brazilië, zich echter verplichten tot doelstellingen die vergelijkbaar zijn met die van de geïndustrialiseerde landen, terwijl andere opkomende economieën – overeenkomstig het Actieplan van Bali – in het kader van duurzame ontwikkeling op nationaal niveau adequate reductiemaatregelen moeten nemen die op meetbare, rapporteerbare en controleerbare wijze worden gesteund en mogelijk gemaakt met behulp van door de ontwikkelde landen verstrekte technologie, middelen en capaciteitsopbouw, met inachtneming, bij de overdracht van technologie, de bescherming van de industriële-eigendomsrechten en de bijzondere behoeften van de minst ontwikkelde landen;

6.

is van mening dat de overeenkomst van Kopenhagen de partijen tot bindende reducties moet verplichten, en in geval van verzuim in nader te definiëren sancties op internationaal niveau moet voorzien;

7.

herinnert eraan dat de internationale overeenkomst dient te waarborgen dat er in de ontwikkelde landen collectieve beperkingen van de emissies van broeikasgassen worden bereikt die in 2020 vergeleken bij 1990 bij de hogere waarden van het traject van 25-40 % liggen, zoals is aanbevolen in het vierde verslag van het Internationale panel inzake klimaatverandering (IPCC 4AR), en dat recent wetenschappelijk onderzoek erop lijkt te wijzen dat er behoefte is aan een emissiebeperking van ten minste 40 %; dringt erop aan dat deze beperking in het binnenland wordt behaald; herinnert eraan dat er voor de EU en de overige ontwikkelde landen een langetermijndoelstelling van tenminste 80 % in 2050 ten opzichte van 1990 moet worden vastgesteld; herinnert eraan dat de uitstoot van broeikasgassen in de wereld uiterlijk in 2015 moet gaan dalen; benadrukt de noodzaak dat de reductiedoelen waarover in de internationale overeenkomst overeenstemming is bereikt aansluiten bij de 2°C-doelstelling en stroken met de meest recente wetenschappelijke inzichten; dringt daarom aan op een regelmatige herziening van de overeenkomst om ervoor te zorgen dat de reductiedoelstellingen ambitieus genoeg zijn om de 2°C-doelstelling te halen en dat deze doelstellingen aansluiten bij de meest recente wetenschappelijk inzichten; dringt aan op invoering van een wereldwijd koolstofregistratiemechanisme;

8.

vraagt de EU te verduidelijken onder welke voorwaarden zij bereid is toe te zeggen haar emissies nog meer te verminderen, en dat het publiek in de ontwikkelingslanden en ontwikkelde landen hier rijp voor lijkt;

9.

wenst dat rapportageverplichtingen worden opgenomen in de overeenkomst van Kopenhagen die inhouden dat de in Bijlage 1 genoemde partijen actieprogramma's moeten opstellen voor het bereiken van emissiebeperkingen in de periode tot 2050 welke stroken met de limiet van 2°C;

10.

juicht de verbintenis van Japan toe om zijn emissies tegen 2020 met 25 % te verminderen en begroet de positieve signalen uit China; roept de Verenigde Staten er in het licht van deze ontwikkelingen met klem toe op de tijdens de verkiezingscampagne gestelde streefdoelen bindend vast te leggen om een sterk signaal te geven aangaande de wil van de leidinggevende ontwikkelde landen om de strijd tegen de klimaatverandering aan te gaan; wijst er in dit verband voorts op dat het van grote betekenis is dat ook India een bijdrage levert;

11.

is verheugd over de bovengenoemde Mededeling van de Commissie van 10 september 2009 als een belangrijke stap in de discussie, en onderstreept in het bijzonder de rol van het Europees Parlement als begrotingsautoriteit;

12.

herinnert eraan dat de internationale overeenkomst er ook in moet voorzien dat de ontwikkelingslanden als groep de groei van hun emissies beperken tot 15 tot 30 % onder het „gewone” niveau om ervoor te zorgen dat de 2oC-doelstelling wordt bereikt;

13.

onderstreept dat de niet-Bijlage I-landen niet als één blok kunnen worden beschouwd aangezien ze niet allemaal beschikken over dezelfde mogelijkheden om te investeren in maatregelen voor het opvangen van en het aanpassen aan klimaatverandering, en ook hun vermogen om zich aan klimaatverandering aan te passen onderling verschilt;

14.

verzoekt de EU de leden van de COP 15-bijeenkomst een gemeenschappelijke visie voor het jaar 2050 en de periode daarna te ontwikkelen;

15.

herinnert voorts aan zijn aanbeveling om bepaalde beginselen die zijn aangenomen in het kader van het klimaat- en energiepakket als blauwdruk te gebruiken voor de te sluiten internationale overeenkomst, met name wat betreft het verplichte lineaire traject voor de door ontwikkelde landen aan te gane verbintenissen, de op basis van geverifieerde emissies en het bruto binnenlands product (BBP) toe te passen differentiatie en het striktere handhavingsregime met een jaarlijkse reductiefactor;

16.

benadrukt dat een overeenkomst in Kopenhagen de noodzakelijke stimulans kan zijn voor een „Sustainable New Deal”, die duurzame sociale en economische groei bevordert, ecologisch duurzame technologie, hernieuwbare energiebronnen en energie-efficiency stimuleert, het energieverbruik omlaag brengt en nieuwe werkgelegenheid en sociale cohesie in zowel ontwikkelde landen als ontwikkelingslanden waarborgt; wijst op het feit dat ook rekening moet worden gehouden me de volksgezondheidsaspecten van klimaatverandering; herinnert aan het Stern-rapport over de economische effecten van klimaatverandering, waaruit blijkt dat er duidelijke economische redenen voor de internationale gemeenschap zijn om zo spoedig mogelijk op de klimaatverandering te reageren; erkent dat initiële investeringen door de publieke sector in een duurzame energie-infrastructuur en in aanvullende onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten de maatschappelijke kosten van de klimaatverandering zullen verminderen;

17.

onderstreept dat actieve participatie van alle landen bij het aanpakken van de klimaatuitdaging alleen tot stand zal komen als de ontwikkelingslanden en opkomende economieën een duurzame economische groei blijven doormaken; dringt daarom aan op beter geïntegreerde beleidsreacties op uitdagingen op het gebied van ontwikkeling en klimaat;

18.

onderstreept dat klimaatverandering een uitdaging is waarvoor geen pasklare politieke oplossing bestaat, maar dat de optelsom van de bestaande mogelijkheden en een drastische toename van de efficiëntie in alle sectoren van de economie en de samenleving zowel in de ontwikkelde landen als in de ontwikkelingslanden een bijdrage kunnen leveren aan het oplossen van het probleem van hulpbronnen en verdeling, en de weg naar een derde industriële revolutie zouden effenen;

19.

onderstreept dat de bevolking in ontwikkelingslanden de gevolgen van de klimaatverandering nog sterker zullen voelen en dat ook de ontwikkelingslanden er bijgevolg alle belang bij hebben een bijdrage te leveren aan de totstandkoming van een overeenkomst inzake klimaatverandering;

20.

onderstreept de verantwoordelijkheid van de ontwikkelde landen om de ontwikkelingslanden voldoende, duurzame en voorspelbare financiële en technische steun te verlenen om hen in staat te stellen zich te verplichten tot beperking van hun broeikasgasemissies, zich aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering en door ontbossing en aantasting van de bossen veroorzaakte emissies te verminderen, alsmede de capaciteitsopbouw te versterken om te voldoen aan verplichtingen op grond van de toekomstige internationale overeenkomst inzake klimaatverandering;

21.

onderstreept dat deze verplichtingen om te voorzien in de vereiste financiële ondersteuning voor de matiging van en aanpassing aan de klimaatverandering in het kader van het UNFCC nieuw moeten zijn en een aanvulling moet vormen op de officiële ontwikkelingshulp en bovendien onafhankelijk moet zijn van de jaarlijkse begrotingsprocedures in de lidstaten; herinnert eraan dat deze middelen niet in de vorm van geconcessioneerde leningen moeten worden verdeeld, maar als subsidies; herinnert aan de reeds bestaande verplichtingen tot verlening van officiële ontwikkelingshulp, die erop gericht zijn tot 2015 0,7 % van het BBP te bereiken;

22.

beklemtoont dat voor een ambitieuze overeenkomst van Kopenhagen snelle internationale overheidsfinanciering noodzakelijk is, en roept de EU ertoe op zich ten minste te verbinden tot het door de Commissie geraamde totale te financieren bedrag van 5 à 7 miljard EUR per jaar voor de periode 2010-2012;

23.

herinnert eraan dat de collectieve bijdrage van de EU voor de reductie-inspanningen en aanpassingsbehoeften van de ontwikkelingslanden voor 2020 niet onder een bedrag van 30 000 miljoen EUR per jaar zou moeten liggen, een bedrag dat zou kunnen stijgen naarmate er nieuwe kennis over de ernst van de klimaatverandering en de omvang van de kosten daarvan beschikbaar komt;

24.

nodigt de internationale gemeenschap ertoe uit haar financiële steun aan de ontwikkelingslanden ter aanpassing aan en verlichting van de klimaatverandering aanzienlijk te versterken door verkenning van andere innoverende financiële mechanismen (bij voorbeeld debt-for-nature-swaps (ruil van schulden tegen natuurbehoudsmaatregelen);

25.

onderstreept dat een aanzienlijk deel van de middelen die worden opgebracht door het veilen van certificaten in het kader van het EU-stelsel voor de emissiehandel (EU-ETS), waaronder ook veilingen voor het lucht- en het zeevervoer, opzij zou moeten worden gezet om ontwikkelingslanden in staat te stellen de klimaatverandering te bestrijden en zich hieraan aan te passen; onderstreept evenwel dat meer dan 50 % van de emissies van de EU niet worden bestreken door het EU-ETS, dat in 2005 van start ging; wijst er daarom andermaal op dat het nodig is alternatieve strategieën te ontwikkelen opdat alle sectoren van de economie, niet alleen de industrie, en vooral de lidstaten zich van hun verantwoordelijkheid kwijten;

26.

benadrukt dat bij de komende herziening van de EU-begroting de aandacht vooral moet uitgaan naar het beschikbaar stellen van voldoende middelen voor maatregelen ter bescherming tegen en aanpassing aan de klimaatverandering;

27.

stelt de ontwikkelde landen voor te overwegen een deel van hun BBP opzij te zetten voor een samenwerkingsfonds voor de invoering van technologieën voor schone energie, naast de reeds bestaande fondsen voor ontwikkelingshulp;

28.

zegt zijn steun toe aan het Noorse voorstel betreffende de handel in certificaten (Assigned Amount Units) evenals aan de voorstellen van Denemarken en Mexico;

29.

wenst dat in de bestuursstructuren die met betrekking tot de klimaatfinanciering worden ingericht, op grond van de overeenkomst van Kopenhagen een gelijke vertegenwoordiging van ontwikkelde landen en ontwikkelingslanden gewaarborgd is; benadrukt verder dat om te waarborgen dat de overdracht van middelen op duurzame wijze geschiedt, gebruik moet worden gemaakt van ervaringen in het ontwikkelingsbeleid en van erkende beginselen, zoals dat van „goed bestuur”; wijst erop dat de donorlanden moeten investeren in een vergroting van de „absorptiecapaciteit” in de ontwikkelingslanden, zodat deze de middelen doeltreffend kunnen inzetten;

30.

dringt er bij de EU en de lidstaten op aan de bestaande klimaatpartnerschappen met ontwikkelingslanden te versterken, en nieuwe partnerschappen aan te gaan waar deze nog niet aanwezig zijn, en daarbij aanzienlijk meer middelen beschikbaar te stellen voor ontwikkeling en overdracht van technologie, overstemming over intellectuele-eigendomsrechten en institutionele capaciteitsopbouw, onder meer voor Nationale programma's voor aanpassing (NAPA's) als belangrijke instrumenten voor de aanpassing aan de klimaatverandering, die eigen inbreng en beheer bevorderen;

31.

dringt erop aan dat de internationale klimaatveranderingsovereenkomst voor de jaren na 2010 rekening moet houden met de bestaande ontwikkelingsprocessen op zowel internationaal als nationaal niveau; verzoekt de Commissie en de lidstaten de noodzakelijke verbanden tussen de klimaatverandering en de millenniumdoelstellingen aan te brengen door integratie van aanpassing aan en opvangen van de gevolgen van de klimaatverandering in projecten en programma's die gericht zijn op het halen van de millenniumdoelstellingen, alsmede in alle armoedebestrijdingsstrategieën;

32.

verzoekt de Commissie en de lidstaten om een aanzienlijke verhoging van de begroting voor het wereldwijd bondgenootschap tegen klimaatverandering (GCCA) en stelt voor hiervoor als een van de financieringsbronnen de verwachte opbrengst te gebruiken van de veilingen in het EU ETS; dringt er bij de Commissie op aan ervoor te zorgen dat het wereldwijd bondgenootschap tegen klimaatverandering zich ontwikkelt als vereffeningsbureau voor de financiering van het aanpassingsproces in de ontwikkelingslanden, zodat nieuwe bilaterale EU-initiatieven achterwege kunnen blijven;

33.

constateert dat de klimaatverandering ertoe leidt dat mensen hun oorspronkelijke woonplaats verlaten en dat daardoor een nieuwe, gedwongen migratie ontstaat waarop de internationale gemeenschap een adequaat antwoord moet hebben; appelleert aan de internationale gemeenschap over te gaan tot het inventariseren en aanpakken van leemten in de wet in verband met de bescherming van klimaatvluchtelingen en een specifiek bijstands- en beschermingssysteem op te zetten;

34.

acht het noodzakelijk te waarborgen dat instellingen verantwoording afleggen en vertrouwen kweken door toe te zien op een billijke vertegenwoordiging van donorlanden en begunstigde landen in de bestuursorganen van financieringsinstellingen voor het aanpassingsproces;

35.

is van oordeel dat een wereldwijde omschakeling naar een doeltreffende, duurzame economie niet alleen nodig is om een gevaarlijke klimaatverandering door middel van vermindering van broeikasgasemissies te voorkomen, maar ook het potentieel in zich bergt investeringen, werkgelegenheid, economische groei en concurrentievermogen te vergroten en de levenskwaliteit te verbeteren, zonder het doel van gegarandeerde toegang tot moderne energiediensten voor allen in gevaar te brengen; onderstreept dan ook de dringende noodzaak om de energie-efficiency wereldwijd te verbeteren en het aandeel van hernieuwbare energiebronnen te vergroten;

36.

beklemtoont dat een internationale verschuiving naar een koolstofarme economie alleen mogelijk is indien kernenergie op de middellange termijn als een belangrijk onderdeel van de energiemix wordt beschouwd; wijst er evenwel op dat de onderwerpen veiligheid en zekerheid van de nucleaire brandstof cyclus op adequate wijze op internationaal niveau moeten worden aangepakt om het hoogst mogelijke veiligheidsniveau te garanderen;

37.

dringt er bij alle regeringen, met inbegrip van de EU en de regeringen van de lidstaten, op aan de energie-efficiency te stimuleren; dringt er bij de lidstaten van de EU op aan meer ambitie in verband met het energie-efficiency pakket te tonen, met name bij de nieuwe opzet van de richtlijn betreffende de energieprestaties van gebouwen (COM(2008)0780), teneinde tot een dynamische en van coherentie getuigende overeenkomst met de Raad te komen, en daarbij een duidelijk signaal te geven in verband met de EU-verbintenissen met het oog op de overeenkomst van Kopenhagen, en de overgang naar een vermindering van 30 % van de broeikasgasemissies te vergemakkelijken;

38.

onderstreept dat het gebruik op grote schaal van fossiele brandstoffen bij de opwekking van energie in de gehele wereld een voorname bron van CO2-emissies vormt; erkent dat fossiele brandstoffen op de middellange termijn een belangrijke rol in de energievoorziening zullen blijven spelen; dringt er bij de onderhandelende partijen op aan een groot belang toe te kennen aan de verdere ontwikkeling en het verdere gebruik van duurzame technologieën voor een efficiënt en emissiebeperkend gebruik van fossiele brandstoffen voor het opwekken van elektriciteit;

39.

is van oordeel dat zowel de emissiereductiedoelen als de financieringstoezeggingen moeten worden onderworpen aan een nadrukkelijker handhavingsregeling, met inbegrip van een vroegtijdig waarschuwingssysteem en sancties, zoals intrekking van toekomstige Toegewezen Eenheden;

40.

onderstreept de historische verantwoordelijkheid van de ontwikkelde landen voor een onomkeerbare klimaatverandering en herinnert aan de verplichting de ontwikkelingslanden en minst ontwikkelde landen te helpen zich aan deze veranderingen aan te passen;

41.

vraagt de EU en de lidstaten de ontwikkelingslanden te helpen bij hun capaciteitsopbouw om zich aan de klimaatverandering aan te passen en voldoende technologische steun te verlenen aan de landen die het meest door een veranderend milieu worden getroffen;

42.

onderkent het belang van proactieve aanpassing aan onvermijdelijke klimaatverandering, in het bijzonder in de meest kwetsbare gebieden en groepen binnen samenlevingen en benadrukt het belang van bewustmaking om de aanpassing aan de klimaatverandering op een zo efficiënt mogelijke wijze te laten verlopen;

43.

onderstreept dat de EU en de lidstaten ook acties moeten bevorderen ter ondersteuning van een spoedige uitvoering van aanpassingsmaatregelen binnen de EU, teneinde middelen voor toekomstige internationale maatregelen beschikbaar te houden;

44.

is ervan overtuigd dat een nieuwe benadering van technologische samenwerking vereist is om de nodige versnelling van het innovatietempo en vergroting van de verspreidingsschaal te bereiken, zodat alle landen toegang krijgen tot betaalbare, klimaatvriendelijke technologieën en daarbij rekening houden met vragen omtrent intellectuele-eigendomsrechten;

45.

is van mening dat de overeenkomst van Kopenhagen moet voorzien in technologische actieprogramma's voor essentiële technologieën voor het aanpassen aan en opvangen van de gevolgen van de klimaatverandering, zodat in de gehele technologieketen steun wordt gegeven aan het bereiken van doelen als een aanzienlijke verhoging van de financiering van onderzoek, ontwikkeling en demonstratie in verband met aanpassing aan/opvangen van de gevolgen van de klimaatverandering; betuigt in dit verband zijn steun aan het oordeel van de Commissie dat de onderzoeks-, ontwikkelings – en demonstratiewerkzaamheden in de gehele wereld in verband met energie ten opzichte van hun huidige omvang vóór 2012 tenminste verdubbeld moeten worden en vóór 2020 verviervoudigd;

46.

dringt er bij de ontwikkelde landen op aan meer te investeren in nieuwe en geavanceerde technologieën voor duurzame en energie-efficiënte productieprocessen; acht een verbetering van de financiering voor internationale samenwerking inzake klimaatverandering in het kader van het Zevende kaderprogramma voor onderzoek van essentieel belang;

47.

benadrukt dat marktgerichte oplossingen, met inbegrip van de ontwikkeling van een wereldwijde koolstofmarkt via „cap and trade”-mechanismen of belastingregelingen in ontwikkelde landen, weliswaar in de nabije toekomst geen oplossing vormen voor ontwikkelingslanden, maar dat dit niettemin de langetermijndoelstelling van alle onderhandelingen moet blijven vormen; roept de EU en haar partners in de wereld op in de nabije toekomst naar de meest doeltreffende manier te zoeken om koppelingen tussen de EU-ETS en regionale of federale handelsregelingen in de VS en elders te bevorderen, die op hun beurt weer tot meer diversiteit van de reductiemogelijkheden, een adequatere omvang van de markten en meer liquiditeit, en uiteindelijk tot een efficiëntere verdeling van de middelen zouden kunnen leiden;

48.

wijst erop dat een goed functionerende wereldwijde koolstofmarkt van wezenlijk belang is voor de economie van de EU, opdat zij haar ambitieuze toezeggingen inzake de vermindering van broeikasgasemissies tot 2020 kan nakomen; wijst op de noodzaak van een alomvattende internationale overeenkomst voor de periode na 2012 waarin wordt vastgelegd dat andere ontwikkelde landen vergelijkbare inspanningen zullen doen om het risico van koolstoflekken te bezweren, met name met het oog op de reductiedoelstellingen voor broeikasgassen voor de lange termijn; benadrukt in dit verband de sleutelrol van nauwe samenwerking tussen opkomende en ontwikkelde economieën;

49.

ziet het Clean Development Mechanism (CDM) van het Kyoto-protocol als een mogelijke manier om de ontwikkelingslanden in staat te stellen aan de koolstofmarkt deel te nemen; onderstreept evenwel dat het gebruik van compensaties waarmee ontwikkelde landen aan de emissiereductiedoelstellingen voldoen geen deel kan uitmaken van de verantwoordelijkheid van de ontwikkelingslanden om hun broeikasgasemissies in het kader van een internationale klimaatveranderingsovereenkomst te beperken, en geen substituut vormt voor financiële en technologische steun aan ontwikkelingslanden voor hun reductiemaatregelen;

50.

dringt er bovendien op aan dat strenge kwaliteitsnormen voor projecten deel moeten uitmaken van toekomstige compensatiemechanismen om te voorkomen dat de ontwikkelde landen in plaats van de ontwikkelingslanden goedkopere reductieopties voor zich opeisen, en dat zij de garantie moeten bieden dat dergelijke projecten van een hoog niveau zijn, met betrouwbare, controleerbare en concrete emissiebeperkingen die ook een duurzame ontwikkeling in dergelijke landen ondersteunen;

51.

is van mening dat het CDM en de gezamenlijke toepassing (JI) moeten worden hervormd met inachtneming van deze kwaliteitsnormen voor projecten; onderschrijft bovendien het standpunt van de Commissie dat voor de periode na 2012 sectorale mechanismen moeten worden overeengekomen voor economisch sterker ontwikkelde ontwikkelingslanden, zodat zij een doeltreffend middel kunnen gaan vormen om het klimaat te beschermen en duurzame ontwikkeling in ontwikkelingslanden te bevorderen;

52.

benadrukt dat de EU en de lidstaten eerst binnen de EU hun toezeggingen inzake bestrijding van klimaatverandering gestand moeten doen en herinnert alle partijen eraan dat het gebruik van flexibele mechanismen tot een minimum moet worden beperkt;

53.

is van mening dat aan ontwikkelingslanden substantiële financiële steun alsmede technische en administratieve bijstand moet worden geboden om de bruto tropische ontbossing uiterlijk tegen 2020 tot staan te brengen, en dat vastbeslotenheid op dit vlak van doorslaggevend belang zal zijn in de internationale onderhandelingen voor een uitgebreide en wereldwijde klimaatovereenkomst voor de periode na 2012;

54.

onderstreept dat de instandhouding van natuurlijke koolstofputten de meest efficiënte en effectieve manier is om de klimaatverandering te milderen en geen schadelijke of onvoorziene neveneffecten heeft; is bovendien van mening dat een alomvattend bosbouwbeleid van onschatbare waarde is voor de aanpak van de klimaatverandering;

55.

dringt erop aan dat de EU er zich toe verbindt bij te dragen aan de internationale financiële inspanningen om ontbossing tegen te gaan en bebossing voor niet-commerciële doeleinden in de hele wereld te bevorderen;

56.

benadrukt dat de bescherming van bossen essentieel is voor het welslagen van de klimaatbescherming wereldwijd, en roept de EU en de lidstaten met klem op de noodzaak van de instandhouding van bossen te erkennen en dit aspect te verwerken in een internationale overeenkomst;

57.

deelt de opvatting van de Commissie dat overheidsfinanciering het meest realistische instrument is waarmee stimuli kunnen worden gegeven om ontbossing in de periode tussen 2013 en 2020 tegen te gaan; verzoekt de EU en de lidstaten bovendien om voor het tijdvak 2010-2012 middelen beschikbaar te stellen voor vroegtijdig optreden in ontwikkelingslanden en steunt in dit verband het voorstel van de Commissie inzake de invoering van een wereldwijd boskoolstofmechanisme (GFCM) in het kader van het UNFCCC, gebaseerd op een regeling voor permanente financiering; verzoekt de lidstaten hun inzet voor stopzetting van de wereldwijde ontbossing, aantasting van bossen en land en verwoestijning te schragen door een substantieel gedeelte van de opbrengsten van de veiling van de EU-ETS te bestemmen voor het terugdringen van ontbossing en aantasting van bossen in de ontwikkelingslanden; verzoekt de lidstaten hun steun te geven aan het voorstel van de Commissie om het financieringsvoorstel van Noorwegen te omarmen en toekomstige veilingopbrengsten van de toegewezen hoeveelheden voor een deel aan het GFCM toe te wijzen;

58.

beklemtoont dat het toekomstige GFCM gekoppeld moet zijn aan de besluiten en moet bijdragen tot de doelstellingen van het Verdrag inzake biologische diversiteit en dat de gevolgen voor de biodiversiteit expliciet het voorwerp moeten zijn van de activiteiten, regels en modaliteiten in het kader van het VN-programma „Vermindering van emissies afkomstig uit ontbossing en aantasting” (REDD); is van mening dat het GFCM eerst en vooral moet zorgen voor de bescherming van oerbossen; meent dat industriële bosbouwactiviteiten die slechts een geringe rol spelen bij de bestrijding van klimaatverandering en die de biodiversiteit in gevaar kunnen brengen, niet voor subsidie uit hoofde van het GFCM in aanmerking mogen komen;

59.

benadrukt dat elke toekomstige GFCM de rechten van autochtone bevolkingsgroepen en plaatselijke gemeenschappen moet eerbiedigen, inclusief hun recht op collectieve eigendom en autonome inheemse grondgebieden, en moet voorzien in hun volledige en daadwerkelijke inspraak en medebeslissingsrecht op alle niveaus, ook bij de opstelling en tenuitvoerlegging van nationale REDD-plannen en de toewijzing of verdeling van subsidies;

60.

dringt er bij de EU op aan strenge maatschappelijke en milieunormen voor REDD te stimuleren; verzoekt de EU te pleiten voor REDD-mechanismen die verder gaan dan de huidige projectmatige aanpak van CDM en die gericht zijn op de onderliggende oorzaken van ontbossing, zoals slecht bestuur, armoede, corruptie en gebrek aan rechtshandhaving, middels ondersteuning van beleids- en institutionele hervormingen op lokaal , regionaal en nationaal niveau;

61.

wenst dat de milieueffectiviteit van de emissiebeperkingsdoelstellingen van bijlage I de leidraad wordt voor de wijze waarop de EU omgaat met internationale boekhoudregels voor bosbeheer en LULUCF in het algemeen;

62.

wijst erop dat de praktijken die in diverse sectoren, zoals die in verband met waterbeheer, ecosysteembewaking, landbouwproductie, bodemgesteldheid, verandering van grondbestemming, gezondheidszorg, voedselveiligheid en risicobeperking bij rampen, worden gevolgd, de klimaatverandering mede veroorzaakt en verergerd hebben, maar dat die sectoren tegelijkertijd ook ernstig geleden hebben onder de negatieve gevolgen van die klimaatverandering; is van oordeel dat deze dimensies beide tot uiting moeten komen in de overeenkomst van Kopenhagen, en dat er gerichte maatregelen moeten worden genomen om ervoor te zorgen dat deze sectoren in hoge bijdrage bijdragen aan de strijd tegen klimaatverandering en zich in hoge mate daaraan kunnen aanpassen;

63.

herinnert eraan dat de luchtvaart naast de koolstofemissies nog een reeks andere gevolgen heeft die het aardopwarmingspotentieel van die sector ruwweg verdubbelen; wenst dat de EU ervoor zorgt dat hiermee rekening wordt gehouden in de overeenkomst van Kopenhagen;

64.

dringt, gezien het mislukken van de besprekingen met de Internationale burgerluchtvaartorganisatie (ICAO) en de Internationale maritieme organisatie (IMO), aan op opname van de internationale lucht- en zeevaart in een overeenkomst in het kader van het UNFCCC;

65.

dringt erop aan dat in internationale overeenkomsten in de lucht- en zeevaartsector dezelfde bindende doelstellingen worden opgenomen als die welke voor andere sectoren gelden; dringt er verder op aan dat in een wereldomvattend kader ten minste 50 % van de rechten op dit gebied wordt geveild;

66.

wijst op het grote belang van brede informatie, raadpleging en participatie van de plaatselijke bevolking in het kader van besluitvormingsprocessen en spoort met name steden, regio's en agglomeraties ertoe aan om, met steun van de overheid, hun eigen voorlichtingscampagnes te lanceren, bijvoorbeeld ook in verband met specifieke reductiedoelstellingen;

67.

erkent, gezien het feit dat twee derde deel van de mensheid in 2030 in stedelijke centra zal wonen, dat aan steden, lokale en regionale autoriteiten een cruciale rol zal toekomen bij de uitvoering van praktische klimaatacties; is verheugd over de inzet die de World Mayors and Local Governments Climate Protection Agreement toonde en dringt erop aan dat de EU de inschakeling van steden, lokale en regionale autoriteiten bevordert bij de ontwikkeling en uitvoering van nationale strategieën inzake klimaatverandering, waaronder actieplannen voor het opvangen van de gevolgen en actieprogramma's op het gebied van aanpassing;

68.

is van mening dat de EU-delegatie een belangrijke rol in deze onderhandelingen over klimaatverandering vervult, en acht het dan ook onaanvaardbaar dat de leden van het Europees Parlement die deel uitmaken van die delegatie niet in staat waren de EU-coördinatievergaderingen op de vorige Conferentie van de partijen bij te wonen; verwacht dat de deelnemers van het Europees Parlement in Kopenhagen wél toegang tot dergelijke vergaderingen krijgen, ten minste in de hoedanigheid van waarnemer, al dan niet met het recht om het woord te voeren;

69.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de regeringen en parlementen van de lidstaten en het secretariaat van het Raamverdrag van de Verenigde Naties over klimaatverandering, met het verzoek haar te doen toekomen aan alle verdragsluitende partijen buiten de EU.

21.10.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 285/12

A.

overwegende dat de RVVR sinds de inwerkingtreding van het Verdrag van Amsterdam een fundamentele doelstelling van de Europese Unie is; overwegende dat het van wezenlijk belang is om terug te keren naar de oorspronkelijke geest van het programma van Tampere, waarin zowel strafrechtelijke als civielrechtelijke aspecten aan bod kwamen, en waarin de nadruk lag op de rechtstaat en de eerbiediging van de mensenrechten en de fundamentele vrijheden,

B.

overwegende dat de globalisering niet enkel de financiële sector beïnvloedt, maar eveneens in toenemende mate de RVVR; overwegende dat hierdoor een meer holistische beleidsaanpak nodig is in combinatie met maatregelen om dringende kwesties op het vlak van migratie en asiel aan te pakken, en met name meer diepgaande uitwisselingen en samenwerking tussen degenen die betrokken zijn bij het beleid inzake justitie en binnenlandse zaken, ontwikkeling, internationale handel en sociale zaken,

C.

overwegende dat het Verdrag van Lissabon, dat recentelijk langs parlementaire weg of per referendum is goedgekeurd, zal zorgen voor een hervorming van de rechtsgronden, doelstellingen, instrumenten en besluitvormingsprocedures van de met de RVVR verband houdende beleidsgebieden,

D.

overwegende dat de rechten en de institutionele rol die voor de eerste maal door het Verdrag van Lissabon aan de nationale parlementen worden toegewezen, met name een positief effect zullen hebben op de ontwikkeling en de werking van de RVVR, onder meer omdat de eerbiediging van het subsidiariteitsbeginsel beter gewaarborgd zal zijn,

E.

overwegende dat op veel beleidsterreinen van justitie en binnenlandse zaken nationale oplossingen niet meer toereikend zijn en dat het daarom noodzakelijk is te komen tot Europese antwoorden op de internationale uitdagingen van migratie, veiligheid en technologie, met inbegrip van informatie- en communicatietechnologie,

F.

overwegende dat de ontmanteling van de controle aan de binnengrenzen van de EU één van de grootste successen van de Europese integratie is,

G.

overwegende dat de burgers op het niveau van de Unie rechtstreeks vertegenwoordigd zijn in het Europees Parlement en dat de lidstaten in de Raad worden vertegenwoordigd door hun regeringen, die op hun beurt op democratische wijze verantwoording moeten afleggen aan hun nationale parlementen; overwegende dat de noodzakelijke parlementarisering van de Europese Unie daarom moet berusten op een verruiming van de bevoegdheden van het Europees Parlement ten aanzien van alle besluitvorming van de Unie enerzijds, en op een versterking van het toezicht van de nationale parlementen op hun regeringen anderzijds,

H.

overwegende dat gemeenschappelijke maatregelen binnen de bevoegdheid van de Gemeenschap moeten vallen, en dat er alleen sprake dient te zijn van een Europese aanpak wanneer dit meer perspectief op succes biedt dan nationale acties,

I.

overwegende dat de burgerrechten en de rechten op bescherming binnen de EU, vooral op het gebied van gegevensbescherming, in acht moeten worden genomen, en dat het gemeenschappelijke beleid inzake justitie en binnenlandse zaken aan parlementair toezicht onderworpen moet blijven,

J.

overwegende dat transparantie in het wetgevingsproces van essentieel belang moet zijn en dat de burgers en dat nationale parlementen en onderdanen de formulering en uitvoering van het met de RVVR verband houdende beleid moeten kunnen volgen en controleren,

K.

overwegende dat de toetreding van de Unie tot het EVRM, die door het Verdrag van Lissabon is vastgelegd, de bescherming van de fundamentele rechten in de Unie, zoals gebaseerd op het Handvest van de grondrechten en de jurisprudentie van het Hof van Justitie, en een waardevol element van aanvullende bescherming zal vormen, waarbij het wel van belang is om een duidelijk onderscheid te maken tussen de jurisdicties van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens en het Hof van Justitie,

L.

overwegende dat het, in het belang van het op een daadkrachtige en tijdige manier bestrijden van de georganiseerde misdaad, fraude en corruptie en het beschermen van de financiële belangen van de EU, nodig is de politiële en justitiële samenwerking te versterken, Europol en Eurojust op een meer systematische manier te betrekken bij onderzoeken, het ambt van Europese officier van justitie te creëren, en effectieve en meetbare resultaten te behalen; overwegende dat de EU-burgers willen dat de EU een grotere rol speelt in de strijd tegen de corruptie,

M.

overwegende dat de prioriteiten voor de komende vijf jaar op het gebied van civiele rechtspleging moeten beantwoorden aan de door de individuele burgers en bedrijven geuite behoeften,

N.

overwegende dat voor wederzijdse erkenning, als hoeksteen van de RVVR, wederzijds vertrouwen in de rechtsstelsels van andere landen vereist is, en dat deze waarden enkel kunnen worden gewaarborgd door wederzijdse kennis en begrip, waardoor een Europese justitiële cultuur tot stand wordt gebracht,

O.

overwegende dat de Europese justitiële ruimte moet berusten op een Europese justitiële cultuur onder de rechtsbeoefenaars, rechters en openbare aanklagers, die niet alleen gebaseerd is op EU-recht, maar wordt ontwikkeld via wederzijdse kennis en begrip van de nationale rechtssystemen, een ingrijpende hervorming van de universitaire curricula, uitwisselingen, studiebezoeken en gezamenlijke opleidingen met de actieve steun van het Europees netwerk voor justitiële opleiding en de Europese Rechtsacademie,

P.

overwegende dat wederzijds vertrouwen eveneens afhankelijk is van een permanente beoordeling van de doeltreffendheid en de resultaten van de verschillende nationale stelsels, zowel uitgevoerd op nationaal als op Europees niveau; overwegende dat in dit verband moet worden gewezen op het uiterst waardevolle werk van het Europees comité voor een doelmatige rechtspleging van de Raad van Europa,

Q.

overwegende dat de Europese netwerken van de verschillende takken van het gerechtelijk apparaat (het Europees netwerk voor justitiële opleiding, het Europees Netwerk van Raden voor de rechtspraak, het netwerk van voorzitters van de Hoge Rechtscolleges van de Europese Unie, het Eurojustitie-netwerk van Europese procureurs-generaal, het Europees justitieel netwerk in burgerlijke en handelszaken en netwerken van rechtsbeoefenaars) een actieve rol moeten spelen bij de verdere totstandbrenging van een Europese justitiële cultuur, gelet op zijn resolutie van 10 september 1991 over de oprichting van een Europese Academie voor rechtswetenschappen (1), zijn standpunt van 24 september 2002 over de aanneming van een besluit van de Raad tot instelling van een Europees netwerk voor justitiële opleiding (2), zijn resolutie van 9 juli 2008 over de taak van de nationale rechter binnen het Europees gerechtelijk apparaat (3), en zijn aanbeveling aan de Raad van 7 mei 2009 betreffende de ontwikkeling van een EU-ruimte voor strafrechtspleging (4),

R.

overwegende dat de cybercriminaliteit de laatste jaren aanzienlijk is toegenomen, waardoor meer complexe rechtszaken aanhangig worden gemaakt en extra druk op de capaciteit van de rechtbanken ontstaat; overwegende dat het, gelet op deze ontwikkelingen, nodig is de oprichting van een Europees Hof voor internetzaken, gespecialiseerd in zaken met betrekking tot cybercriminaliteit, te onderzoeken,

1.

merkt op dat het nieuwe meerjarenprogramma in de RVVR waarschijnlijk zal worden goedgekeurd en uitgevoerd krachtens het nieuwe wettelijke kader dat in het Verdrag van Lissabon is vastgelegd, wat betekent dat het alle vernieuwingen die dit verdrag introduceert moet omvatten, namelijk:

2.

merkt op dat de EU-maatregelen geloofwaardiger zullen zijn wanneer zij gebaseerd zullen zijn op een nieuw of hervormd rechtskader, met inbegrip van nieuwe bepalingen inzake de bescherming van de grondrechten, waaronder de rechten van nationale minderheden, nieuwe bepalingen ter voorkoming van elke vorm van ongelijkheid, met name tussen mannen en vrouwen (artikel 8 van het VWEU), of elke vorm van discriminatie (artikel 10 van het VWEU), bepalingen ter bevordering van de transparantie bij alle instellingen, organen, kantoren en agentschappen van de EU (artikel 15 van het VWEU), bepalingen inzake de bescherming van persoonsgegevens tegen misbruik door particuliere of openbare entiteiten (artikel 16 van het VWEU), inzake consulaire en diplomatieke bescherming (artikel 23 van het VWEU), inzake een gemeenschappelijk beleid op het vlak van asiel en immigratie (artikel 77 e.v. van het VWEU), inzake de verbetering van de integratie van onderdanen van derde landen (artikel 79, lid 4, van het VWEU) en inzake de verbetering van behoorlijk bestuur (artikel 298 van het VWEU);

3.

onderstreept dat het van belang is de bevoegdheid van het Hof van Justitie onbeperkt uit te breiden, zowel om prejudiciële beslissingen te geven over elke binnen de RVVR vallende kwestie als om de Commissie in staat te stellen inbreukprocedures in te leiden (5);

4.

wijst erop dat toegang tot de rechter voor burgers en ondernemingen ingewikkelder en minder transparant wordt door het bestaan van nationale „opt-outs” en dat deze, met het oog op eerlijkheid, coherentie en eenvoud, zoveel mogelijk moeten worden vermeden;

5.

verheugt zich erover dat het Verdrag van Lissabon de medebeslissingprocedure als gewone wetgevingsprocedure introduceert met betrekking tot aspecten van de RVVR waar zij tot nu toe niet van toepassing was, waarmee de parlementaire controle op de diverse aspecten van het Europees beleid inzake justitie en binnenlandse zaken, en de maatregelen die in dit kader worden genomen, wordt gegarandeerd; meent dat de betrokkenheid van het Europees Parlement bij de ratificatie van internationale overeenkomsten slechts de noodzakelijke aanvulling vormt op bevoegdheden en verantwoordelijkheden die het op intern niveau zal krijgen, met name met betrekking tot kwesties die onder de huidige derde pijler vallen;

6.

vindt dat het beginsel van solidariteit tussen lidstaten en tussen de lidstaten en de Unie in de RVVR een bijzondere betekenis krijgt en moet worden omgevormd tot actieve en verplichte solidariteit, met name wanneer het gaat om grenscontrole, immigratie, civiele bescherming en de solidariteitsclausule;

7.

benadrukt dat de EU is gestoeld op het vrijheidsbeginsel; benadrukt dat ter versterking van deze vrijheid moet worden gestreefd naar het waarborgen van de veiligheid, waarbij de regelgeving en de verplichtingen op het gebied van de grondrechten in acht worden genomen, en dat het evenwicht tussen veiligheid en vrijheid tegen deze achtergrond moet worden gezien;

8.

is van mening dat het programma van Stockholm met name:

9.

vindt dat één van de prioritaire doelstellingen bij de uitvoering van dit programma moet zijn er in een geest van loyale samenwerking voor te zorgen dat burgers overal een gelijkwaardige bescherming van hun grondrechten genieten, zowel wanneer zij met het door de Unie, met inbegrip van agentschappen en andere organen, als met het door de lidstaten uitgeoefende openbaar gezag worden geconfronteerd, en dat niemand nadelen ondervindt bij de uitoefening van de grondrechten die de burgers van de Unie hebben gekregen overeenkomstig de door de lidstaten gedeelde traditie van de mensenrechten en het beginsel van de rechtsstaat;

10.

merkt op dat in het door het Verdrag van Lissabon gecreëerde nieuwe wettelijke en institutionele kader verdere actie in de RVVR alleen kan worden ontwikkeld door het Europees Parlement, de nationale parlementen en de maatschappelijke organisaties op passende wijze daarbij te betrekken, teneinde een open en permanent debat tot stand te brengen;

11.

vraagt een transparanter wetgevingsproces op EU- en nationaal niveau en is verheugd over de toepassing van de gewone wetgevingsprocedure, die een zo breed mogelijke toepassing van het recht op toegang tot documenten en informatie in het besluitvormingsproces mogelijk zal maken, met name in gevallen waarin een voorstel van invloed zou kunnen zijn op de rechten van het individu en van de burger, ongeacht of het initiatief door de Commissie dan wel door een groep van lidstaten is ingediend;

12.

kondigt aan dat het Parlement – in het belang van transparant wetgeven op een internationaal niveau waar de Commissie communautaire bevoegdheid heeft verworven, waardoor het Parlement enkel het instemmingsrecht rest, zoals met name wordt aangetoond door de ontwikkelingen in verband met de Haagse Conferentie voor Internationaal Privaatrecht – vastbesloten is de ontwikkelingen met betrekking tot de Haagse Conferentie voor Internationaal Privaatrecht op de voet te volgen; verbindt zich ertoe de oprichting te steunen van een parlementair forum dat openstaat voor EP-leden en leden van de nationale parlementen, met als doel een mogelijkheid te bieden om de parlementsleden te informeren over de ontwikkelingen met betrekking tot de Conferentie, haar werkzaamheden en resultaten, en ervoor te zorgen dat de verschillende kwesties kunnen worden besproken op een openbaar forum;

13.

verheugt zich erover dat het Verdrag van Lissabon een kader voor de beoordeling van RVVR-beleid biedten vraagt dat een concreet toezicht- en evaluatiesysteem wordt opgezet, in het bijzonder op het gebied van rechtvaardigheid, dat is toegespitst op de kwaliteit, de doeltreffendheid en de eerlijkheid van de bestaande rechtsinstrumenten, van de rechtsbedeling en van de bescherming van de grondrechten, en waarbij het Europees Parlement en de nationale parlementen nauw worden betrokken; derhalve:

14.

is van oordeel dat voorrang moet worden gegeven aan het verkleinen van de brede kloof tussen de op Europees niveau vastgestelde regels en beleidsmaatregelen en de tenuitvoerlegging ervan op nationaal niveau;

15.

vraagt dat in het Europees Parlement jaarlijks een debat wordt gehouden over een periodieke evaluatie van de binnen het meerjarenprogramma behaalde resultaten, waarbij het maatschappelijk middenveld wordt betrokken, waarin de nadruk wordt gelegd op de bescherming van de grondrechten in de EU en dat gebaseerd is op verslagen van de Raad, de Commissie, de Europese Toezichthouder voor Gegevensbescherming en het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten (FRA), alsook op beoordelingen en studies van onafhankelijke deskundigen, inbreng van maatschappelijke organisaties en parlementaire resoluties;

16.

is van oordeel dat effectieve bescherming en bevordering van de fundamentele rechten aan de basis liggen van de democratie in Europa en absolute vereisten zijn voor de consolidering van de RVVR; is dan ook stellig van mening dat de Raad en de Commissie verantwoordelijkheid dragen voor het actief voorstellen van maatregelen ter bevordering van de fundamentele rechten;

17.

herinnert er eveneens aan dat de Unie toetreedt tot het EVRM en dat bijgevolg de onderhandelingen met het oog op de toetreding van de Unie tot het EVRM onmiddellijk van start moeten gaan;

18.

verzoekt de Commissie het interinstitutioneel akkoord verder te ontwikkelen in het licht van het Verdrag van Lissabon en de gevolgen van de band tussen het EVRM, het Europees Hof voor de rechten van de mens en de Europese instellingen;

19.

vraagt om een duidelijk en omvattend voorstel inzake de rechten van verdachten, om te waarborgen dat ze verzekerd zijn van een eerlijk proces, en verwerpt de stapsgewijze benadering die momenteel wordt gehanteerd;

20.

herinnert eraan dat met het Verdrag van Lissabon ook het Handvest bindend wordt, op dezelfde wijze als de verdragen, en volledig van toepassing zal zijn op alle op het gebied van de RVVR genomen maatregelen, en dat op de naleving ervan zal worden toegezien door het Hof van Justitie; betreurt echter de invoering van het protocol ter beperking van de gevolgen van het Handvest voor het binnenlandse recht van twee lidstaten en herhaalt zijn bezorgdheid dat dit kan zorgen voor ongelijkheid tussen mensen;

21.

roept op tot een diepgaande en onpartijdige heroverweging van de noodzakelijkheid, proportionaliteit en doeltreffendheid van bestaande maatregelen op het gebied van vrijheid en rechtvaardigheid, met inbegrip van hun impact op de bescherming en bevordering van de waarden en beginselen van de EU en de grondrechten van de burgers; vraagt dat voor elk nieuw beleid, wetgevingsvoorstel en programma een effectbeoordeling met betrekking tot de grondrechten en de EU-waarden wordt gemaakt, waarin duidelijk wordt vastgesteld welke grondrechten kunnen worden aangetast en welke maatregelen worden overwogen om deze rechten te waarborgen overeenkomstig de beginselen van evenredigheid en noodzakelijkheid; is van oordeel dat het FRA moet worden geraadpleegd in de hele beleidscyclus van wetgevingsvoorstellen die gevolgen hebben voor de grondrechten en de mensenrechten en verzoekt de Commissie voor elk van de verslagen van het FRA een officieel antwoord op te stellen, inclusief een lijst met voorgestelde maatregelen om de door het FRA aan de orde gestelde kwesties aan te pakken;

22.

roept ertoe op de waarden van de EU, waaronder het in alle beleidsmaatregelen integreren van de mensenrechten, op te nemen als elementaire doelstelling in alle overeenkomsten van de EU met derde landen, en tevens deel te laten uitmaken van alle externe aspecten van de RVVR, in het bijzonder met het oog op de nieuwe instrumenten die het verdrag van Lissabon voor dit doel biedt; erkent het belang van een adequaat en consistent binnenlands mensenrechtenbeleid, teneinde de nodige geloofwaardigheid tegenover de buitenwereld te verwerven en te behouden;

23.

is van oordeel dat de doodstraf een wrede, onmenselijke en vernederende straf is en spoort de Unie en de lidstaten met klem aan te werken aan de afschaffing ervan in alle landen van de wereld;

24.

roept er in het kader van de externe dimensie van het beleid inzake vrijheid, veiligheid en recht toe op de mensenrechten en de fundamentele vrijheden te eerbiedigen, te beschermen en te bevorderen en dringt erop aan dat de internationale samenwerking op die waarden wordt gebaseerd, dat foltering niet wordt geduld, dat een definitief einde wordt gemaakt aan buitengewone uitleveringen en dat een gedegen onderzoek naar dergelijke praktijken wordt ingesteld om ervoor te zorgen dat deze in de toekomst niet nog eens plaatsvinden;

25.

vraagt dat er initiatieven worden genomen om de EU-burgers en -ingezetenen volledig te informeren over hun grondrechten, met inbegrip van bewustmakingscampagnes die zowel gericht zijn op het grote publiek als op kwetsbare groepen, informele onderwijsinitiatieven en de integratie van non-discriminatie en gelijkheid in formele onderwijsprogramma's; vraagt eveneens dat de instellingen van de EU en van de lidstaten die actief betrokken zijn bij de RVVR meer bewust worden gemaakt van het essentiële belang van de grondrechten, en om de mogelijkheden te onderzoeken om zich op nationaal of Europees niveau tot de rechter te wenden wanneer deze rechten niet worden nageleefd;

26.

onderstreept dat de toenemende onverdraagzaamheid in de EU niet alleen moet worden aangepakt via de volledige tenuitvoerlegging van Kaderbesluit 2008/913/JBZ van de Raad van 28 november 2008 inzake de bestrijding van bepaalde vormen en uitingen van racisme en vreemdelingenhaat door middel van het strafrecht (6), maar ook via verdere Europese wetgeving op het gebied van door haat ingegeven misdaden;

27.

meent dat diversiteit de Unie verrijkt en dat de Unie een veilige omgeving moet zijn, waar verschillen en nationale gevoeligheden worden geëerbiedigd en de meest kwetsbare personen, zoals de Roma, worden beschermd; dringt er bijgevolg op aan dat de actieve bewustmaking van de anti-discriminatiewetgeving en van gendergelijkheid en de bestrijding van armoede, discriminatie op grond van geslacht, seksuele geaardheid, leeftijd, handicap, religie of geloof, kleur, afkomst, nationale of etnische afstamming, racisme, antisemitisme, xenofobie en homofobie en de bescherming van kinderen en minderheden, prioriteiten moeten zijn van het programma van Stockholm; is van mening dat het volledig benutten van de bestaande instrumenten en maatregelen om geweld tegen vrouwen aan te pakken ten volle moet worden nagestreefd en verwezenlijkt; dringt er bijgevolg bij het Spaanse voorzitterschap en de volgende voorzitterschappen op aan tijdens hun mandaat een impuls te geven aan het Europese beschermingssysteem, om te garanderen dat de slachtoffers van dergelijke misdaden in alle lidstaten hetzelfde niveau van bescherming genieten;

28.

herinnert eraan dat, vanuit het standpunt van een gewone burger, sociale uitsluiting één van de grootste bedreigingen van de interne veiligheid is; wijst erop dat werkloosheid en andere inkomensproblemen, zoals een overmatige schuldenlast, verergerd door de mondiale financiële crisis, het risico op uitsluiting verhogen, en dat etnische minderheden zeer kwetsbaar zijn, aangezien zij eveneens het risico lopen slachtoffer te worden van discriminatie en racistische misdrijven;

29.

vraagt dat het FRA betrouwbare en vergelijkbare statistische gegevens over alle vormen van discriminatie, inclusief discriminatie van nationale minderheden, verzamelt en bundelt en in een gemakkelijk te begrijpen vorm publiceert en dringt aan op gelijke behandeling van de verschillende vormen van discriminatie, met inbegrip van vergelijkende gegevens over geweld tegen vrouwen in de EU; deelt de mening van het trio-voorzitterschap van de Raad (Spanje, België en Hongarije) dat een mogelijke herziening van het mandaat van het FRA zo spoedig mogelijk moet plaatsvinden en dat een dergelijke herziening de mogelijkheid biedt de samenwerking met de Raad van Europa te versterken en na te denken over een mogelijke uitbreiding van het mandaat van het FRA, dat op dit moment beperkt is tot het uitoefenen van toezicht op de situatie van de grondrechten binnen de Europese Unie;

30.

is van mening dat de Unie en de lidstaten hun krachten moeten bundelen voor de volledige integratie van kwetsbare groepen, in het bijzonder de Roma-gemeenschap, in de samenleving door ervoor te zorgen dat zij worden opgenomen in het schoolsysteem en de arbeidsmarkt, en door maatregelen te nemen die voorkomen dat zij aan geweld worden blootgesteld;

31.

benadrukt dat de EU-wetgeving en de beleidsmakers weliswaar hebben gezorgd voor een uitgebreide wetgeving tegen de meervoudige discriminatie van vrouwen met een minderheidsachtergrond, in het bijzonder Roma-vrouwen, maar dat er in de praktijk geen significante vooruitgang kan worden aangetoond; doet daarom een beroep op de lidstaten om de uitvoering onder de loep te nemen die gegeven wordt aan alle maatregelen die genomen zijn in verband met het verschijnsel van meervoudige discriminatie;

32.

acht het van essentieel belang dat de Europese Unie werk maakt van een richtlijn en een Europees actieplan inzake geweld tegen vrouwen, met het oog op preventie van geweld, bescherming van de slachtoffers en vervolging van de daders; acht het noodzakelijk dat de Europese Unie mechanismen instelt die ervoor zorgen dat de genderdimensie en de analyse van mensenhandel een onderdeel vormen van alle beleidsmaatregelen die gericht zijn op preventie en bestrijding van mensenhandel;

33.

wijst erop dat de burgers, door de opneming van het „burgerinitiatief” in het Verdrag van Lissabon, rechtstreeks zullen deelnemen aan de uitoefening van de bevoegdheden van de Unie, daar zij voor het eerst rechtstreeks bij het initiëren van Europese wetgevingsvoorstellen worden betrokken; vraagt met aandrang dat dit nieuwe instrument zodanig wordt geïmplementeerd dat de mensen echt worden aangemoedigd om er gebruik van te maken, en roept de Commissie op naar behoren rekening te houden met alle initiatieven die in overeenstemming zijn met de wettelijke criteria;

34.

is verheugd over de bepalingen in het Verdrag van Lissabon betreffende het burgerinitiatief en spoort de Commissie aan bij het doen van een voorstel betreffende de toepassingsmodaliteiten ervan naar behoren rekening te houden met de rol van het Parlement en de bestaande regels ten aanzien van verzoekschriften;

35.

is van plan een nieuw voorstel in te dienen voor een grondige hervorming van de wet betreffende de verkiezingen voor het Europees Parlement; herhaalt zijn standpunt dat, om de Europese burgers ertoe aan te sporen deel te nemen aan de Europese verkiezingen in hun plaats van verblijf, de Raad volgens de modaliteiten die hij moet vastleggen, voorwaarden zou moeten creëren ter vergemakkelijking van de uitoefening van het actieve en passieve kiesrecht;

36.

verzoekt de lidstaten volledig uitvoering te geven aan de met het burgerschap van de Unie verbonden rechten, zodat de burgers van de Unie hun recht op vrij verkeer kunnen uitoefenen samen met hun gezinsleden en zo onbeperkt overal in de Unie kunnen reizen, werken, studeren, met pensioen gaan, aan politiek en het democratische leven deelnemen en een gezinsleven hebben, en hun socialezekerheidsrechten behouden, ongeacht hun verblijfplaats; is van oordeel dat de lidstaten ervoor dienen te zorgen dat de burgers van de EU hun actieve kiesrecht in gemeenteraadsverkiezingen gemakkelijk kunnen uitoefenen;

37.

verzoekt de lidstaten om, onverminderd de nationale wetgevingen inzake familierecht, te zorgen voor vrij verkeer voor de EU-burgers en hun familieleden, met inbegrip van geregistreerde partnerschappen en huwelijken, overeenkomstig de artikelen 2 en 3 van Richtlijn 2004/38/EG, van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende het recht van vrij verkeer en verblijf op het grondgebied van de lidstaten voor de burgers van de Unie en hun familieleden (7) en alle vormen van discriminatie, met inbegrip van discriminatie op grond van seksuele geaardheid, te vermijden;

38.

verzoekt de Commissie en de lidstaten te onderzoeken hoe het vrije verkeer van EU-burgers kan worden vergemakkelijkt door diegenen die besluiten van dat recht gebruik te maken te helpen bij het integreren en participeren in het gastland waar zij in de uitoefening van hun recht op vrij verkeer binnen de Europese Unie besluiten naartoe te emigreren;

39.

meent dat de uitoefening van deze vrijheden moet worden verzekerd over de nationale grenzen heen en dat de EU-burgers hun specifieke rechten zelfs buiten de Unie ten volle moeten kunnen uitoefenen; benadrukt derhalve het belang van versterking van de coördinatie en samenwerking op het gebied van consulaire bescherming;

40.

vraagt de lidstaten om op een eerlijke en consequente manier uitvoering te geven aan hun verplichting om te zorgen voor consulaire en diplomatieke bescherming voor de burgers van de Unie door middel van de uitvoering van een overeenkomst over het minimumniveau van consulaire bijstand dat wordt geboden aan EU-burgers buiten het grondgebied van de EU;

41.

verzoekt de Raad en de Commissie prioriteit toe te kennen aan het verbeteren van de transparantie van en de toegang tot documenten, gezien het cruciale belang hiervan voor de totstandbrenging van een burgergeoriënteerde EU;

42.

is ingenomen met het feit dat in het programma van Stockholm verwezen wordt naar de participatie in het democratisch leven van de Europese Unie; dringt er bij de Raad op aan om in het programma van Stockholm een specifieke sectie op te nemen aangaande passende maatregelen die nodig zijn om vrouwen beter in staat te stellen om deel te nemen aan verkiezingscampagnes en aan het politieke leven in het algemeen, om aldus bij te dragen tot de terugdringing van het nog bestaande democratisch tekort, zoals dat blijkt uit de beperkte vertegenwoordiging van vrouwen in verkiezingen op gemeentelijk, nationaal en Europees niveau;

43.

is van oordeel dat elke alomvattende benadering van immigratie rekening moet houden met de zogenaamde „push”-factoren die mensen ertoe brengen hun eigen land te verlaten, en duidelijke plannen zou moeten omvatten voor ontwikkeling en investeringen in de landen van herkomst en transit, in het bijzonder door middel van het vergemakkelijken van het overmaken van geld door migranten naar hun landen van herkomst of het ontwikkelen van handels- en landbouwbeleid dat economische kansen creëert, alsmede door middel van het bevorderen van democratie, de rechtstaat, mensenrechten en fundamentele vrijheden;

44.

beklemtoont de noodzaak van het continu verder ontwikkelen, in nauwe samenwerking met de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor vluchtelingen (UNHCR) en de betrokken derde landen, van voldoende gefinancierde en ambitieuze regionale beschermingsprogramma's;

45.

vindt dat het communautair integratie-, immigratie- en asielbeleid moeten stoelen op de volledige eerbiediging van de grondrechten en het Verdrag voor de bescherming van de rechten van de mens en fundamentele vrijheden, om een effectieve bescherming van mensenrechten voor onderdanen van derde landen te verzekeren, alsmede de volledige naleving van het beginsel van niet-terugzending; wijst erop dat het immigratie- en asielbeleid daarnaast oog moet hebben voor de behoeften van de meest kwetsbare groepen, zoals vluchtelingen en asielzoekers, en met name minderjarigen en niet-begeleide minderjarigen; dringt aan op de totstandkoming van een coherent en alomvattend juridisch kader voor het vergemakkelijken van legale migratie;

46.

dringt aan op de ontwikkeling van een sterker immigratiebeleid dat nauw is verbonden met het communautaire beleid op andere terreinen, met name het werkgelegenheidsbeleid, teneinde legale immigratie tot een alternatief te maken voor illegale immigratie en de positieve effecten voor zowel de lidstaten als voor het welzijn van de immigranten te maximaliseren;

47.

wijst met klem op de noodzaak van consolidering van de alomvattende benadering van de EU van migratie, zodat nieuwe mogelijkheden worden gecreëerd voor politieke dialoog en samenwerking met derde landen, gericht op het verbeteren van immigratiestromen, het voorkomen van humanitaire rampen;

48.

onderstreept de noodzaak het migratie- en ontwikkelingsbeleid nauw op elkaar af te stemmen en de dialoog met de landen van herkomst en de transitlanden te intensiveren, zodat vooral het probleem van illegale migratie kan worden voorkomen; onderstreept in dit verband dat een effectieve, gemeenschappelijke aanpak de lidstaten betere voorwaarden biedt om vorm te geven aan legale migratie;

49.

dringt aan op verdere ontwikkeling van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel, teneinde te komen tot een „Europa van het asiel” zoals bedoeld in het Europees pact inzake immigratie en asiel; is van oordeel dat een gemeenschappelijke procedure moet leiden tot meer consistentie en een betere kwaliteit van de besluitvormingsprocedure voor asielzaken in de lidstaten, teneinde de beschermingskloof in Europa te dichten;

50.

dringt er bij de Raad en de lidstaten op aan zich te houden aan de wettelijke definitie van vluchteling zoals die is vastgelegd in het VN-Verdrag betreffende de status van vluchtelingen;

51.

is van mening dat solidariteit weliswaar de centrale pijler van een gemeenschappelijk immigratie- en asielbeleid moet blijven, maar dat dit ook solidariteit moet inhouden met lidstaten die zich houden aan hun internationale verplichtingen op het vlak van de bescherming van vluchtelingen en asielzoekers, en dat er derhalve voor moet worden gezorgd dat geen enkele lidstaat op dit punt verzaakt;

52.

herinnert eraan dat asiel een recht is dat moet worden gegarandeerd aan alle mensen die op de vlucht zijn voor conflicten en geweld; veroordeelt uitwijzing en collectieve uitzetting naar landen waar de mensenrechten niet worden geëerbiedigd of die het Verdrag van Genève betreffende de status van vluchtelingen niet hebben ondertekend;

53.

moedigt onderhandelingen aan over reeds ingediende en toekomstige wetgevingsvoorstellen betreffende Europese asielinstrumenten, teneinde te komen tot betere normen en leemtes in het bestaande juridisch kader te dichten;

54.

dringt bovendien aan op solidariteit tussen de lidstaten enerzijds en asielzoekers en andere vluchtelingen anderzijds;

55.

vraagt dat de lidstaten zich actief inzetten en blijk geven van hun volledig engagement voor solidariteitsmechanismen zoals het door de Commissie geplande proefproject voor interne herverdeling van de personen die voor internationale bescherming in aanmerking komen, alsook voor andere initiatieven die tot solidariteit op de lange termijn tussen de lidstaten leiden, en om regionale beschermingsprogramma's te bevorderen; meent in dit verband dat er een transparant systeem moet komen voor de beoordeling van de capaciteit van elke lidstaat en dat de rol die het EASO daarbij moet spelen, nader moet worden omschreven; verzoekt op grond hiervan om een open debat over de verschillende beschikbare opties met het oog op de vaststelling van een verplicht mechanisme voor effectieve solidariteit, met name door middel van interne herverdeling;

56.

dringt in dit verband aan op de onmiddellijke formalisering van het beginsel van „solidariteit en rechtvaardige verdeling van verantwoordelijkheid”, zoals vastgelegd in artikel 80 van het VWEU, dat een systeem van „verplichte en onherroepelijke solidariteit” zou moeten omvatten, in combinatie met meer samenwerking met derde landen, met name met buurlanden, om hen te helpen bij het ontwikkelen van hun asiel- en beschermingssystemen op een wijze die de grondrechten en de internationale beschermingsnormen respecteert, realistische verwachtingen wekt en de toegang tot bescherming in de EU niet ondermijnt of probeert te vervangen;

57.

is van mening dat er behoefte bestaat aan een partnerschapsbenadering met de herkomst- en transitlanden om ervoor te zorgen dat zij een actieve rol spelen bij het helpen beheren van de migratiestromen, het voorkomen van illegale immigratie door potentiële migranten te informeren over de risico's daarvan, en het opzetten van doeltreffende voorlichtingscampagnes over de mogelijkheden van legale migratie naar en legaal werken in de lidstaten van de EU;

58.

benadrukt dat alle overeenkomsten met herkomst- en transitlanden, zoals Turkije en Libië, hoofdstukken over samenwerking op het gebied van immigratie moeten bevatten, waarin voldoende rekening wordt gehouden met de situatie van lidstaten die het meest aan migratiestromen worden blootgesteld en met de nadruk op het bestrijden van illegale immigratie en mensenhandel door middel van het vergemakkelijken van het werk van Frontex;

59.

dringt aan op verdere samenwerking voor het versterken van maatregelen voor het waarborgen van een daadwerkelijke en snelle terugkeer van illegale migranten die geen bescherming nodig hebben, met toekenning van prioriteit aan vrijwillige terugkeer;

60.

dringt aan op het aannemen van maatregelen om de obstakels voor de uitoefening van het recht op gezinshereniging door onderdanen van derde landen die legaal op het grondgebied van de EU verblijven, weg te werken;

61.

benadrukt dat het belangrijk is migranten toegang te geven tot justitie, huisvesting, onderwijs en gezondheidszorg, onder andere overeenkomstig het Internationaal Verdrag ter bescherming van de rechten van alle arbeidsmigranten en hun familieleden;

62.

roept de Commissie op met praktische voorstellen te komen voor een effectieve bestrijding van misbruik van asielprocedures;

63.

wijst erop dat circulaire migratie moet worden bevorderd, maar herinnert eraan dat deze aanpak niet mag leiden tot sociale en loondumping en dat de behoefte aan integratiemaatregelen niet mag worden genegeerd;

64.

vraagt dat een alomvattend ontwerp wordt goedgekeurd waarin de algemene doelstellingen en de opbouw van de geïntegreerde grensbeheerstrategie van de Unie worden uiteengezet, opdat er daadwerkelijk een gemeenschappelijk beleid wordt gevoerd op het gebied van asiel, immigratie en controle aan de buitengrenzen, in overeenstemming met artikel 67, lid 2, van het VWEU;

65.

dringt aan op een strategische benadering op het gebied van het visumbeleid, teneinde te komen tot een samenhangend geheel van acties, interne regelingen en externe verplichtingen, met inbegrip van waarborgen voor gelijke behandeling van lidstaten door derde landen;

66.

roept de Commissie op om conclusies te trekken uit de tenuitvoerlegging van de visum- en overnameovereenkomsten, alsook uit de reeds bestaande bilaterale overeenkomsten inzake lokaal grensverkeer tussen de Europese Unie en haar oosterburen in de context van het liberaliseringsproces op visumgebied in de Westelijke Balkan, en vervolgens van geval tot geval een reeks duidelijke criteria en benchmarks vast te stellen, teneinde de bestaande visumovereenkomsten te evalueren en te verbeteren en toe te werken naar een visumvrij reisgebied, met als doel de bevordering van persoonlijke contacten;

67.

verzoekt de Commissie, teneinde het visumwederkerigheidsbeginsel met derde landen doeltreffender te kunnen toepassen en dus gelijke behandeling van alle EU-burgers ter zake te garanderen, haar strategie te herzien door gebruik te maken van alle instrumenten waarover zij beschikt, zoals sancties, en deze kwestie te binden aan haar onderhandelingen met de betrokken derde landen;

68.

is van mening dat het Frontex als een essentieel instrument in de globale immigratiestrategie van de Unie, de mensenrechten van migranten volledig moet eerbiedigen; wenst dat de parlementaire controle op zijn activiteiten wordt versterkt en is voorstander van de herziening van zijn mandaat — met inbegrip van een duidelijk kader voor terugkeeroperaties die beantwoorden aan de internationale normen ten aanzien van de mensenrechten en de oprichting van regionale en gespecialiseerde bureaus — teneinde de rol van dit agentschap te versterken;

69.

herinnert eraan dat Frontex absoluut moet kunnen rekenen op de feitelijke beschikbaarheid van de middelen die de lidstaten ter beschikking van dit agentschap stellen, zowel voor de coördinatie van zijn gerichte gezamenlijke acties als voor zijn permanente missies;

70.

verzoekt alle betrokken lidstaten oplossingen te vinden voor mogelijke praktische en/of juridische problemen ten aanzien van het gebruik van de middelen van de bij gezamenlijke acties betrokken lidstaten;

71.

herhaalt dat het absoluut noodzakelijk is dat het Schengen-informatiesysteem II (SIS II) en het visuminformatiesysteem (VIS) hun operaties zo spoedig mogelijk kunnen starten; is van oordeel dat SIS II aanzienlijke verbeteringen en nieuwe functionaliteiten met zich zal meebrengen, zoals de invoering van biometrische gegevens en de koppeling van signaleringen, die zullen bijdragen tot een beter toezicht op de externe grenzen en een versterking van de veiligheid;

72.

stelt met nadruk dat nieuwe instrumenten voor grensbeheer of systemen voor grootschalige gegevensopslag niet mogen worden gelanceerd voordat de bestaande instrumenten volledig operationeel, veilig en betrouwbaar zijn en vraagt dat een grondige evaluatie wordt gemaakt van de noodzaak en de evenredigheid van nieuwe instrumenten die verband houden met kwesties zoals inreis/uitreis, het programma voor geregistreerde reizigers, persoonsgegevens van passagiers en het systeem van voorafgaande reisvergunningen;

73.

benadrukt het belang van het Verdrag van Lissabon, dat het Handvest juridisch bindend maakt, waarvan artikel 24 specifiek de rechten van het kind vastlegt en onder meer bepaalt dat „bij alle handelingen betreffende kinderen, ongeacht of deze worden verricht door overheidsinstanties of particuliere instellingen, de belangen van het kind de eerste overweging vormen”;

74.

acht het van essentieel belang dat alle EU-maatregelen op dit vlak zorgen voor eerbiediging en bescherming van de rechten van het kind zoals vastgelegd in het VN-Verdrag inzake de rechten van het kind en erkend in het Handvest, en roept op tot versterkte EU-actie met betrekking tot kinderbescherming in de hele RVVR;

75.

dringt er bij de lidstaten op aan de rechten van het kind zoals vastgelegd in het VN-Verdrag inzake de rechten van het kind te eerbiedigen en te implementeren;

76.

spoort de EU aan krachtdadiger op te treden tegen kindermisbruik, zoals geweld, discriminatie, sociale uitsluiting en racisme, kinderarbeid, prostitutie en handel, en op gecoördineerde wijze voor bescherming en eerbiediging van hun rechten te zorgen, met gebruikmaking van het VN-Verdrag inzake de rechten van het kind als richtsnoer voor EU-actie en als basis voor het wijzigen van bestaande wetgeving;

77.

is van oordeel dat er haast geboden is bij de kwestie van de bescherming van niet-begeleide en van hun familie gescheiden kinderen, gezien de bijzondere risico's waaraan zij zijn blootgesteld;

78.

onderstreept het belang van de inachtneming, in het kader van het immigratiebeleid, van de rechten van kinderen en van speciale aandacht voor kinderen in kwetsbare situaties; is van mening dat hiervoor een ambitieuze Europese strategie moet worden ontwikkeld;

79.

dringt er bij de lidstaten op aan dat zij ervoor zorgen dat in het EU-beleid op het vlak van asiel, migratie en mensenhandel migrantenkinderen eerst en vooral als kinderen worden beschouwd en dat zij zonder discriminatie beroep kunnen doen op hun rechten als kinderen, in het bijzonder het recht op gezinshereniging; staat er bijgevolg op dat er in elk actieplan van de EU met betrekking tot niet-begeleide minderjarige onderdanen van derde landen voor wordt gezorgd dat:

80.

wenst dat er speciaal aandacht wordt geschonken aan minderjarigen, al dan niet begeleid, opdat zij in geen enkele vorm van hechtenis worden gehouden;

81.

wijst erop dat kinderen afkomstig uit derde landen bijzonder kwetsbaar kunnen zijn voor uitbuitende werkomstandigheden, met name in landen waar zij onvoldoende steun en bescherming krijgen doordat zij geen papieren hebben; staat erop dat in het EU-beleid op het vlak van arbeid, asiel, migratie en mensenhandel rekening wordt gehouden met deze omstandigheden en dat daartegen wordt opgetreden;

82.

wijst op het toenemende belang van het internet en merkt op dat het mondiale en open karakter van dit medium mondiale normen voor gegevensbescherming, veiligheid en vrijheid van meningsuiting noodzakelijk maakt; verzoekt de Raad en de Commissie het voortouw te nemen bij het tot stand brengen van een mondiaal platform voor het uitwerken van dergelijke normen; acht het uitermate belangrijk de gevallen waarin een particulier internetbedrijf verplicht kan worden gegevens aan regeringsinstanties bekend te maken, strikt te beperken, te definiëren en te reguleren, en erop toe te zien dat het gebruik van deze gegevens door regeringsinstanties is onderworpen aan de meest stringente normen van gegevensbescherming;

83.

dringt met klem aan op waarborgen betreffende eerbiediging van de grondrechtendimensie van gegevensbescherming en van het recht op privacy in al het EU-beleid;

84.

benadrukt dat het nodig is de bescherming van persoonsgegevens en van de persoonlijke levenssfeer te integreren in het beleid, in het licht van de zich ontwikkelende technologieën en grootschalige informatiesystemen;

85.

beschouwt de „ingebouwde privacy”-aanpak als een essentieel uitgangspunt voor elke ontwikkeling waarbij de veiligheid van de persoonsgegevens van individuen op het spel staat en die het vertrouwen van het publiek in de instanties die over deze gegevens beschikken, kan aantasten;

86.

herinnert eraan dat het beschikbaarheidsbeginsel het gevaar inhoudt dat persoonsgegevens worden uitgewisseld die niet op wettige of geoorloofde wijze zijn verzameld, en dat er op dit gebied bindende gemeenschappelijke regels moeten worden vastgesteld; heeft zijn twijfels over het vergemakkelijken van operationele activiteiten waarvoor geen Europese definitie en gemeenschappelijke normen bestaan met betrekking tot geheime onderzoeken, het surveilleren van burgers, enz.;

87.

is van oordeel dat er, voordat een optreden van de EU op dit gebied wordt overwogen, duidelijke criteria moeten worden vastgesteld om de evenredigheid en de noodzakelijkheid van beperkingen van de grondrechten te beoordelen; meent bovendien dat de gevolgen van elk voorstel altijd nauwgezet moeten worden geanalyseerd voordat er besluiten worden genomen;

88.

spreekt zijn bezorgdheid uit over de zich steeds verder verspreidende praktijk van het opstellen van profielen op basis van dataminingtechnieken en de algemene verzameling van gegevens van onschuldige burgers voor preventieve en politiële doeleinden; wijst erop dat het van belang is dat wetshandhavingsmaatregelen zijn gebaseerd op de eerbiediging van de mensenrechten, te beginnen met het beginsel van vermoeden van onschuld tot het recht op privacy en gegevensbescherming;

89.

is verheugd over het voorstel voor internationale normen inzake gegevensbescherming; beklemtoont dat het sluiten van overeenkomsten inzake gegevensbescherming met derde landen op volledig transparante wijze moet gebeuren, met democratisch toezicht door het Parlement, en dat de toepassing van gegevensbeschermingsnormen van Europees niveau in derde landen een minimumvoorwaarde is voor de uitwisseling van gegevens;

90.

is verheugd over het voorstel voor een alomvattende regeling inzake gegevensbescherming in de EU en met derde landen; dringt aan op een grondige evaluatie van alle relevante wetgeving (met betrekking tot de bestrijding van terrorisme, politiële en justitiële samenwerking, immigratie, trans-Atlantische overeenkomsten, etc.) op het vlak van privacy en gegevensbescherming;

91.

is ingenomen met de nadruk die in het programma van Stockholm wordt gelegd op het belang van technologie wanneer het gaat om de daadwerkelijke bescherming van persoonsgegevens en privacy;

92.

verzoekt de Europese Unie met klem vastberadenheid te tonen waar het erom gaat om bij alle beleidsmaatregelen rekening houden met de speciale behoeften van kwetsbare personen;

93.

benadrukt dat er duidelijker en strakkere grenzen moeten worden gesteld aan informatie-uitwisseling tussen lidstaten en het gebruik van gemeenschappelijke EU-registers; meent dat het opzetten van grote registers op EU-niveau anders de persoonlijke integriteit in gevaar kan brengen en dat de registers ineffectief dreigen te worden, terwijl het risico op uitlekken van informatie en corruptie zal toenemen;

94.

dringt bij de lidstaten aan op versterking van het wederzijdse vertrouwen en geloof in elkaars vermogen om de veiligheid te vergroten; is van oordeel dat wederzijds vertrouwen ook afhangt van een efficiënte en diepgaande doorlopende evaluatie van de doeltreffendheid en de resultaten van het optreden van de verschillende lidstaten;

95.

is van mening dat de prioriteiten op het gebied van civiel recht eerst en vooral moeten worden toegespitst op de door de individuele burgers en bedrijven geuite behoeften, terwijl het raderwerk van justitie permanent moet worden vereenvoudigd en meer duidelijke en toegankelijke procedures moeten worden gecreëerd, teneinde de daadwerkelijke handhaving van fundamentele rechten en de consumentenbescherming te garanderen; is in dit verband weliswaar verheugd over de besluiten van de Commissie om een voorstel inzake testamenten en erfenissen in te dienen alsook een groenboek over huwelijksvermogensrecht in verband met scheiding van tafel en bed en echtscheiding, maar dringt erop aan dat:

96.

onderstreept dat de afschaffing van de exequaturprocedure in de context van de Brussel I-verordening (9) niet overhaast mag geschieden en gepaard moet gaan met de nodige waarborgen;

97.

zou met belangstelling voorstellen behandelen voor een 28e facultatieve stelsel voor civielrechtelijke kwesties met grensoverschrijdende aspecten op gebieden die raken aan het familie-, personen- en goederenrecht;

98.

onderstreept de noodzaak van versterking van de internationale aanwezigheid van de EU op juridisch gebied door middel van mondiale oplossingen en multilaterale instrumenten; is van mening dat nauwe samenwerking met internationale organisaties, zoals de Conferentie van Den Haag over internationaal privaatrecht en de Raad van Europa, van bijzonder belang is; is verder van mening dat de EU de toetreding van derde landen, in het bijzonder die welke grenzen aan de EU, tot internationale overeenkomsten moet bevorderen en steunen, en dat dit met name op het gebied van het familierecht en het recht inzake de bescherming van het kind van cruciaal belang is;

99.

vraagt de Commissie dat zij haar werkzaamheden omtrent het Europese verbintenissenrecht op basis van het academische ontwerp voor het gemeenschappelijk referentiekader (OGRK), alsook andere academische werken op het gebied van het Europese verbintenissenrecht, opvoert en dat zij het Parlement volledig betrekt bij het open en democratische proces dat moet leiden tot de goedkeuring van een politiek gemeenschappelijk referentiekader (GRK); benadrukt dat het politiek GRK moet resulteren in een facultatief en rechtstreeks toepasselijk instrument dat de partijen bij een overeenkomst, onder andere ondernemingen en consumenten, in staat stelt vrij te kiezen voor het Europese verbintenissenrecht als het op hun transactie toepasselijke recht;

100.

herhaalt dat de Commissie het OGRK beschikbaar moet stellen in het grootst mogelijke aantal relevante talen, samen met andere wetenschappelijke werken, teneinde ze toegankelijk te maken voor alle belanghebbenden; en dat dit ontwerp thans reeds moet worden gebruikt als niet-bindend juridisch instrument voor Europese en nationale wetgevers; dringt erop aan dat de relevante bepalingen van het OGRK thans reeds systematisch en gedetailleerd in aanmerking worden genomen in alle toekomstige voorstellen en effectbeoordelingen van de Commissie met betrekking tot het verbintenissenrecht;

101.

spoort de Commissie ertoe aan vast te houden aan haar recente idee modelcontracten voor te stellen voor gebruik op vrijwillige basis in specifieke sectoren, uitgaande van het GRK;

102.

onderstreept dat de Europese wetgeving op het gebied van justitiële samenwerking van de hoogst mogelijke kwaliteit moet zijn en moet steunen op terdege uitgevoerde effectbeoordelingen, teneinde de burgers en het zakenleven doeltreffende instrumenten te verschaffen; betreurt dat in het verleden op dit gebied niet de nodige effectbeoordelingen zijn uitgevoerd; constateert de laatste tijd op dit punt enige verbetering en is van plan binnenkort een effectbeoordeling van de Commissie aan een kritische analyse te onderwerpen;

103.

is van oordeel dat om een minimumniveau van onafhankelijk toezicht op de opstelling van effectbeoordelingen te garanderen, een onafhankelijk panel van deskundigen moet worden opgericht om door middel van steekproeven toe te zien op de kwaliteit van de adviezen van de dienst voor effectbeoordelingen („Impact Assessment Board”), en dat vertegenwoordigers van belanghebbende partijen daar eveneens aan moeten kunnen meewerken;

104.

is van oordeel dat juridische samenwerking de sleutel is om niet alleen de civiele, maar ook de strafrechtelijke procedures van de diverse lidstaten nader tot elkaar te brengen; is dan ook de mening toegedaan dat de onderlinge afstemming van de procesrechten van de burgers tussen de lidstaten evenzeer moet worden bevorderd voor strafrechtelijke als voor civiele procedures;

105.

dringt aan op de ontwikkeling van een Europese justitiële cultuur die alle aspecten van het recht omvat; merkt daartoe op dat:

106.

verzoekt de Commissie dan ook de invoering, door universiteiten, andere gespecialiseerde instellingen voor hoger onderwijs en bevoegde beroepsorganisaties, van een gemeenschappelijk systeem van opleidingspunten/credits voor rechters en rechtsbeoefenaars te bevorderen; spoort de Commissie ertoe aan een netwerk te creëren van juridische opleidingsinstellingen in de Unie die erkend zijn om cursussen aan te bieden die de rechtsbeoefenaars en rechters vertrouwd maken met nationaal, vergelijkend en Europees recht, op een stabiele, duurzame basis;

107.

vraagt dat meer inspanningen worden geleverd om e-justitie op communautair niveau te bevorderen en te ontwikkelen, met het oog op een betere toegang tot de rechter voor burgers en bedrijven, en is van mening dat:

108.

is van oordeel dat e-justitie de toegang van burgers tot rechtsbijstand moet vereenvoudigen, de gerechtelijke procedures verkorten en de doeltreffendheid van de procesvoering vergroten, en dringt er bijgevolg op aan dat de toekomstige meertalige portaalsite e-justitie voorziet in toegang tot juridische gegevensbanken, elektronische mogelijkheden om (buiten-) gerechtelijke procedures in te stellen, intelligente systemen die zijn ontworpen om burgers te helpen juridische problemen aan te pakken en uitgebreide registers, lijsten van rechtsbeoefenaars en eenvoudige gidsen over de rechtsstelsels van alle lidstaten;

109.

is van oordeel dat het portaal zodanig moet worden ontworpen dat het ook als instrument kan worden gebruikt door rechters, ambtenaren van het gerechtelijk apparaat, ambtenaren van de nationale ministeries van justitie en advocaten, die allen ook een beveiligde toegang tot het relevante gedeelte van het portaal moeten hebben; dringt erop aan dat dit gedeelte van het portaal beveiligde communicatie, videoconferenties en de uitwisseling van documenten tussen rechtbanken en tussen rechtbanken onderling en proces-partijen (dematerialisering van procedures), alsook de verificatie van elektronische handtekeningen mogelijk maakt en voorziet in adequate verificatiesystemen en middelen van informatie-uitwisseling;

110.

verzoekt de Commissie ervoor te zorgen dat alle toekomstige wetgeving op het gebied van het civiele recht zodanig wordt ontworpen dat zij kan worden gebruikt in online-toepassingen die het invullen van zo weinig mogelijk vrije tekst vergen; wenst dat maatregelen worden getroffen om te garanderen dat, wanneer zulks nodig is, online-hulp wordt verschaft in alle officiële talen en dat online elektronische vertaaldiensten beschikbaar zijn; waar behoefte bestaat aan documenten dient er bovendien op te worden toegezien dat die documenten kunnen worden verschaft, dat gecommuniceerd kan worden via e-mail en dat elektronische handtekeningen mogelijk zijn; daar waar een mondelinge getuigenis nodig is, dient het gebruik van videoconferenties te worden aangemoedigd; is voorts van oordeel dat elk toekomstig voorstel een gemotiveerde verklaring van de Commissie moet bevatten waaruit blijkt dat de e-justitievriendelijkheid ervan is onderzocht;

111.

wenst dat in het Ecris een prominente plaats wordt ingeruimd voor het registreren van gendergeweld;

112.

roept op tot het creëren van een EU-ruimte voor strafrechtspleging, gebaseerd op de eerbiediging van de grondrechten, het beginsel van wederzijdse erkenning en de noodzaak de samenhang van de nationale strafrechtstelsels te handhaven, en wel door middel van:

113.

wijst erop dat bij het optreden tegen illegale immigratie rekening moet worden gehouden met de inspanningen om mensenhandel te bestrijden en dat dit op geen enkele wijze ten koste mag gaan van bijzonder kwetsbare misdaadslachtoffers, vooral vrouwen en kinderen, en hun rechten;

114.

beklemtoont dat één op de vier vrouwen in Europa het slachtoffer van geweld van mannen is of is geweest; dringt er dan ook op aan dat de Commissie binnen de huidige EU-structuur de rechtsgrondslag consolideert die moet garanderen dat alle vormen van geweld tegen vrouwen worden aangepakt door middel van een brede en op gender gebaseerde definitie van geweld tegen vrouwen; vraagt dat op basis van deze rechtsgrondslag wordt voorzien in een richtlijn en een Europees actieplan inzake geweld tegen vrouwen, met het oog op preventie van geweld, bescherming van de slachtoffers en vervolging van de daders; verzoekt de lidstaten naar behoren rekening te houden met de bijzondere omstandigheden van vrouwelijke immigranten, met name jonge meisjes (vaak met dubbele nationaliteit) die goed geïntegreerd zijn in de EU en die in de relatie met hun ouders of in intieme relaties het slachtoffer zijn van ontvoering, illegale opsluiting, fysiek geweld of psychologisch misbruik om religieuze of culturele redenen of op grond van een bepaalde traditie, en ervoor te zorgen dat maatregelen voor effectieve toegang tot hulp- en beschermingsmechanismen worden aangenomen;

115.

dringt erop aan dat in alle stadia van de ontwikkeling van het beleid ter bestrijding van mensenhandel rekening wordt gehouden met de genderproblematiek;

116.

bekritiseert het ontbreken van een alomvattend totaalplan waarin de algehele doelstellingen en de structuur van het veiligheids- en grensbeheerbeleid van de EU worden beschreven, evenals het ontbreken van details waaruit blijkt hoe alle programma's en regelingen op dit gebied (al in werking, in voorbereiding of in het stadium van beleidsontwikkeling) geacht worden gezamenlijk te functioneren en hoe de relatie tussen deze programma's optimaal kan worden gemaakt; is van mening dat, bij het uitdenken van de structuur van het beleid voor veiligheid en grensbeheer van de EU, de Commissie eerst de effectiviteit van de bestaande wetgeving moet analyseren, teneinde een optimale synergie tussen de verschillende instrumenten te bewerkstelligen;

117.

dringt er bij de Commissie en de lidstaten op aan ervoor te zorgen dat in het toekomstig optreden van de EU op dit gebied het primordiale belang van de grondrechten enfundamentele vrijheden volledig wordt geëerbiedigd en het juiste evenwicht wordt gevonden tussen veiligheid en vrijheid, en dat de verwezenlijking van deze doelstelling op passende wijze wordt gemonitord en gestroomlijnd; gelooft sterk in het primaat van de rechtsstaat, doeltreffende rechterlijke toetsing en verantwoordingsplicht;

118.

engageert zich, binnen het nieuwe institutionele kader dat in het Verdrag van Lissabon is vastgelegd, samen te werken met de Commissie en de Raad om de nadruk te leggen op het bevorderen van de vrijheid van de EU-burgers, terwijl het rechtskader van de EU in strafzaken verder wordt uitgewerkt; is van mening dat de dringende noodzaak om burgers te beschermen tegen terrorisme en georganiseerde misdaad moet worden ondersteund door effectieve wetgevende en operationele instrumenten, met inachtneming van de mondiale dimensie van deze verschijnselen, en moet worden ingekaderd in een duidelijke wetgeving die de EU–burgers het volledige genot van hun rechten waarborgt, met inbegrip van het recht om onevenredige of onduidelijke regels en de onjuiste toepassing van regels aan te vechten;

119.

is van oordeel dat de lidstaten moeten onderzoeken in hoeverre het mogelijk is een EU-rechtskader in strafzaken te ontwikkelen;

120.

verzoekt de EU de waardigheid, de moed en het lijden van indirecte slachtoffers van terrorisme te erkennen en benadrukt dat de verdediging en bevordering van de rechten van terrorismeslachtoffers en hun financiële schadeloosstelling een prioriteit zou moeten zijn; erkent de buitengewone kwetsbaarheid van vrouwen als indirecte slachtoffers van terrorisme;

121.

dringt aan op goedkeuring van een alomvattend rechtskader dat slachtoffers adequate bescherming en compensatie biedt, in het bijzonder door middel van de goedkeuring van een ontwerpkaderbesluit tot wijziging van de bestaande instrumenten ter bescherming van slachtoffers; acht het van cruciaal belang een gemeenschappelijke benadering te ontwikkelen die een coherent en krachtiger antwoord biedt op de behoeften en rechten van alle slachtoffers en ervoor zorgt dat slachtoffers daadwerkelijk als zodanig worden behandeld en niet als misdadigers;

122.

is verheugd over het feit dat steun voor misdaadslachtoffers, met inbegrip van vrouwen die het slachtoffer zijn van geweld en seksuele intimidatie, een prioritaire kwestie voor het Zweedse voorzitterschap is; dringt er bij de Raad op aan in het programma van Stockholm een alomvattende Europese strategie ter uitroeiing van geweld tegen vrouwen op te nemen, welke preventieve maatregelen omvat (zoals verhoging van het bewustzijn over het probleem van door mannen tegen vrouwen gepleegd geweld), alsook een specifieke sectie over de rechten van misdaadslachtoffers, en beleid inzake de bescherming van slachtoffers, met inbegrip van steun voor misdaadslachtoffers, met name jonge meisjes, die steeds vaker het slachtoffer van ernstige misdaden zijn, alsook concrete maatregelen tot vervolging van de daders; dringt er bij het Spaanse voorzitterschap op aan om tijdens zijn mandaat integrale uitvoering te geven aan het actieplan dat is goedgekeurd in het kader van het programma van Stockholm, en maandelijks aan het Parlement verslag uit te brengen over de geboekte vooruitgang;

123.

acht het tot stand brengen van een veilig Europa een legitieme doelstelling en onderschrijft het belang van het voortdurend ontwikkelen en versterken van Europa's gemeenschappelijk beleid inzake de bestrijding van terrorisme, georganiseerde misdaad, illegale immigratie, mensenhandel en seksuele uitbuiting;

124.

wenst dat een alomvattende inter-Europese strategie ter bestrijding van georganiseerde criminaliteit wordt ontwikkeld, waarbij de inspanningen en de middelen van de lidstaten, de Europese instellingen, de gespecialiseerde EU-agentschappen en de netwerken voor informatie-uitwisseling worden gecombineerd; beklemtoont tevens dat georganiseerde economische criminaliteit, zoals tabaksmokkel, leidt tot een verlies aan inkomsten dat de reeds ernstige situatie van de openbare financiën in talrijke EU-lidstaten doet verergeren, en wenst dat onverwijld doeltreffende preventieve maatregelen worden getroffen;

125.

meent dat verder optreden tegen georganiseerde misdaad en terrorisme meer gericht moet zijn op de bescherming van de grondrechten en moet voorzien in adequate getuigenbescherming, stimulansen voor personen die meewerken aan het ontmantelen van terroristische netwerken, en preventie- en integratiemaatregelen die met name gericht zijn op personen uit hoogrisicogroepen, en dat daarbij steeds prioriteit moet worden toegekend aan sociale en economische ethische maatregelen van preventieve aard en de schadeloosstelling van slachtoffers van terrorisme;

126.

acht het van het grootste belang dat de EU krachtig optreedt tegen mensenhandel, een probleem dat steeds ernstiger vormen aanneemt, en meent dat de strijd tegen mensenhandel zowel buiten als binnen de EU-grenzen moet worden gevoerd en dat alle voorgestelde maatregelen vergezeld moeten gaan van een genderanalyse; is van oordeel dat de EU en haar lidstaten met name een eind moeten maken aan de vraag naar diensten van slachtoffers van mensenhandel door sancties in te voeren en voorlichtings- en bewustmakingscampagnes op te zetten; acht het, gezien het feit dat mensenhandel voor seksuele doeleinden verreweg het grootste deel, in absolute termen, van deze misdadige activiteiten uitmaakt (79 % volgens gegevens van de VN), noodzakelijk dat duidelijk wordt gemaakt en wordt erkend dat er een verband bestaat tussen het kopen van dergelijke diensten en mensenhandel, en dat beheersing van de vraag naar seksuele diensten ook tot vermindering van de mensenhandel leidt;

127.

dringt aan op het bevorderen van transparantie en integriteit en een meer resolute bestrijding van corruptie op basis van een doelgericht plan en een periodieke evaluatie van de door de lidstaten getroffen anticorruptiemaatregelen, inzonderheid van de uitvoering van de door de EU zelf ontwikkelde instrumenten, met bijzondere aandacht voor grensoverschrijdende corruptie, en op de ontwikkeling van een alomvattend anticorruptiebeleid en de periodieke evaluatie van de uitvoering ervan;

128.

pleit voor actieve ondersteuning van anticorruptie- en integriteitsmonitoring door het maatschappelijk middenveld en voor de inzet van de burgers tegen corruptie, niet alleen door hen te raadplegen over het gevoerde beleid en directe communicatiekanalen tot stand te brengen, maar ook door te voorzien in middelen en programma's teneinde de burgers in staat te stellen gemakkelijk gebruik te maken van de hun geboden mogelijkheden;

129.

onderstreept het toenemende aantal gevallen van diefstal van identiteit en dringt aan op de uitwerking van een alomvattende EU-strategie ter bestrijding van cybercriminaliteit op dit vlak, in samenwerking met internetaanbieders en gebruikersorganisaties, als ook op het creëren van een EU-desk voor hulpverlening aan slachtoffers van diefstal van identiteit en identiteitsfraude;

130.

dringt aan op een verduidelijking van de regels inzake jurisdictie en toepasselijk recht met betrekking tot cyberspace, teneinde grensoverschrijdende onderzoeken en samenwerkingsakkoorden tussen rechthandhavingsinstanties en operators aan te moedigen, met name ter bestrijding van kinderpornografie op het internet;

131.

dringt aan op een doeltreffender, meer op het behalen van resultaten gericht beleid met het oog op de verdere totstandbrenging van politiële en justitiële samenwerking in strafzaken, door Europol en Eurojust systematischer te betrekken bij onderzoeken, met name op het gebied van georganiseerde misdaad, fraude, corruptie en andere ernstige strafbare feiten die de veiligheid van de burgers en de financiële belangen van de EU ernstig bedreigen;

132.

dringt aan op de jaarlijkse publicatie van een uitgebreid verslag over misdaad in de EU, geconsolideerde verslagen met betrekking tot specifieke terreinen, zoals de dreiging van georganiseerde criminaliteit en het jaarverslag van Eurojust, en benadrukt de noodzaak van een interdisciplinaire aanpak en een alomvattende strategie inzake de preventie van en strijd tegen terrorisme en grensoverschrijdende misdaden zoals mensenhandel en cybercriminaliteit;

133.

verzoekt de Commissie en de lidstaten nauw samen te werken met het oog op de uitwisseling van beste praktijken en bij de bestrijding van radicalisering opgedane beleidservaringen; is wat dat betreft van oordeel dat lokale en regionale autoriteiten het best in staat zijn om beste praktijken te delen bij het aanpakken van radicalisering en polarisering, en wenst dan ook dat zij worden betrokken bij het ontwerpen van strategieën ter bestrijding van terrorisme;

134.

wenst dat de politiële samenwerking tussen de lidstaten wordt aangemoedigd door het bevorderen van wederzijdse kennis en wederzijds vertrouwen, gemeenschappelijke opleiding, de oprichting van gemeenschappelijke teams voor politiële samenwerking en de uitwerking van een programma voor de uitwisseling van studenten, in samenwerking met de Europese Politieacademie;

135.

verzoekt de Commissie en de Europese Raad de rechtssituatie die is ontstaan als gevolg van de uitspraken van het Hof van Justitie in de zaken betreffende zwarte lijsten, met name de zaak-Kadi (12), dringend te verhelpen en daarbij ten volle rekening te houden met de grondrechten van de betrokkenen, inclusief het recht op een eerlijk proces en het recht op beroep;

136.

dringt aan op een versterking van het Ecris, teneinde recidive in verschillende lidstaten te kunnen voorkomen, met name wat betreft misdaden tegen kinderen;

137.

verzoekt met name de Commissie al in een vroeg stadium discussies en raadplegingen te houden met de belanghebbenden, inclusief het maatschappelijk middenveld, over alle aspecten van de instelling van een Europees Openbaar Ministerie voor de bestrijding van strafbare feiten die de financiële belangen van de Unie schaden, als bedoeld in artikel 86 van het VWEU;

138.

benadrukt de noodzaak van de ontwikkeling van een allesomvattende Europese veiligheidsstrategie, op basis van de veiligheidsplannen van de lidstaten, een sterker solidariteitsbeginsel en een objectieve evaluatie van de meerwaarde van de EU-agentschappen, netwerken en informatie-uitwisseling; is voornemens samen met de nationale parlementen van dichtbij toe te zien op alle activiteiten die door de Raad worden uitgevoerd in het kader van de operationele samenwerking inzake interne veiligheid van de EU;

139.

verzoekt de Raad en de Commissie met klem veiligheidsstrategieën te ontwikkelen die rekening houden met zowel de interne als de externe aspecten van de internationale georganiseerde misdaad en terrorisme; dringt aan op vaststelling door de EU van een meer geïntegreerde benadering van het Europees veiligheids- en defensiebeleid, en van justitie en binnenlandse zaken;

140.

vraagt de Raad, de Commissie en de lidstaten de bestaande internationale, Europese en nationale wetten en maatregelen inzake verdovende middelen te evalueren en te herzien, en maatregelen ter beperking, preventie en herstel van de schadelijke gevolgen daarvan te bevorderen, in het bijzonder met het oog op de conferenties die hierover op VN-niveau worden gehouden;

141.

hecht veel belang aan de versterking van Eurojust en Europol en engageert zich om samen met de nationale parlementen ten volle deel te nemen aan het definiëren, evalueren en controleren van hun werkzaamheden, met name met het oog op het verkennen van de mogelijkheden om vorderingen te maken wat betreft de instelling van het Europees Openbaar Ministerie;

142.

is van mening dat de strijd tegen financiële en economische criminaliteit moet worden voortgezet en zelfs opgevoerd; meent dat het in dit verband bijzonder belangrijk is de euro als symbool van de Unie te beschermen; is van oordeel dat de bestrijding van namaak en de consolidering en versterking van het Pericles-programma een van de hoofddoelen van de EU moet vormen;

143.

dringt aan op herziening van Kaderbesluit 2008/977/JBZ van de Raad van 27 november 2008 over de bescherming van persoonsgegevens die worden verwerkt in het kader van de politiële en justitiële samenwerking in strafzaken (13), alsook van Verordening (EG) nr. 45/2001 van het Europees Parlement en de Raad van 18 december 2000 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens door de communautaire instellingen en organen en betreffende het vrije verkeer van die gegevens (14), en artikel 13 van Richtlijn 95/46/EG van het Europees Parlement en de Raad van 24 oktober 1995 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens (15);

144.

dringt aan op nauwere en meer diepgaande samenwerking tussen nationale autoriteiten, Eruopese agentschappen en gemeenschappelijke operationele teams via gespecialiseerde netwerken zoals SIS II, VIS, het douane-informatiesysteem, Eurodac - een systeem voor de vergelijking van vingerafdrukken voor de effectieve toepassing van de Overeenkomst van Dublin - en de justitiële netwerken) en op specifieke samenwerking tussen inlichtingen- en politiediensten op nationaal en Europees niveau in de strijd tegen terrorisme en georganiseerde misdaad; is van oordeel dat de Europese politiële samenwerking tussen alle derde landen en de lidstaten van de Europese Unie doeltreffender moet worden gemaakt, waarbij de nodige garanties moeten worden geboden voor een adequate bescherming van persoonsgegevens;

145.

betreurt het gebrek aan vooruitgang bij de implementatie van het verbeterde SIS II en het nieuwe VIS, en verzoekt de Commissie en de lidstaten met klem ervoor te zorgen dat alle voorbereidingen op hun respectieve niveaus worden versterkt teneinde verdere vertraging te voorkomen;

146.

benadrukt de noodzaak efficiënte, duurzame en veilige administratieve regelingen op te stellen voor grootschalige Europese IT-systemen zoals SIS II, VIS en Eurodac, waarmee wordt gegarandeerd dat alle regels inzake doelmatigheid, toegangsrechten en veiligheids- en gegevensbeschermingsvoorschriften die op deze systemen van toepassing zijn, volledig ten uitvoer worden gelegd; onderstreept in dit verband dat een alomvattende, uniforme regeling ter bescherming van persoonsgegevens in de EU van essentieel belang is;

147.

wijst er opnieuw op dat de oprichting van agentschappen, zoals het FRA, Eurojust, Europol, Frontex en EASO, op sommige terreinen een aanzienlijke bijdrage heeft geleverd tot de totstandbrenging van een RVVR; acht het van fundamenteel en vitaal belang, gelet op het feit dat Schengen de kern is van de RVVR, dat een Europees bureau voor het beheer van de belangrijke informatiesystemen op dit gebied, met name SIS II, VIS en Eurodac, wordt opgericht, aangezien dit de meest betrouwbare oplossing is;

148.

betreurt dat het Verdrag van Lissabon in werking zal treden zonder dat de Raad en de Commissie de nodige maatregelen voor een „nieuwe start” op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht naar behoren hebben voorbereid; wijst erop dat er, in tegenstelling tot wat er met betrekking tot het Gemeenschappelijk Veiligheids- en Defensiebeleid en met name de Dienst voor extern optreden is gedaan, geen voorbereidende werkzaamheden zijn verricht met het oog op de tenuitvoerlegging van de rechtsgrondslagen betreffende transparantie (artikel 15 van het VWEU), gegevensbescherming (artikel 16 van het VWEU) en non-discriminatie (artikel 12 van het VWEU), en dat deze situatie zou kunnen leiden tot een lange periode van rechtsonzekerheid die met name van invloed zal zijn op de RVVR; verzoekt de Commissie, gezien het bovenstaande en onder verwijzing naar artikel 265 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, vóór 1 september 2010 het volgende in te dienen volgens de gewone wetgevingsprocedure:

149.

verzoekt de Commissie onverwijld een consolidatie voor te stellen van de 1 200 verschillende maatregelen die sedert 1993 in de RVVR zijn goedgekeurd, teneinde te zorgen voor de nodige coherentie op dit beleidsterrein, daarbij rekening houdend met de nieuwe taken en bevoegdheden van de Unie alsook met het nieuwe rechtskader dat wordt geboden door het Verdrag van Lissabon, en te starten met de gebieden die in overeenstemming met het Europees Parlement als prioriteiten worden beschouwd; herinnert de Commissie eraan dat het Parlement haar toezeggingen terzake tijdens de komende ondervragingen van de kandidaat-commissarissen zal toetsen; verzoekt de Commissie daarom geval per geval duidelijk mee te delen welke voorstellen zij van plan is te codificeren of te herschikken, en behoudt zich het recht voor ten volle gebruik te maken van zijn bevoegdheid om wetgeving te amenderen; is van mening dat het nieuwe RVVR-wetgevingskader voorrang moet krijgen boven de behoefte aan continuïteit of consolidatie van wetgeving die in een zeer verschillend grondwettelijk kader tot stand is gekomen;

150.

benadrukt dat het besluitvormingsproces, met name wat wetgevingsvoorstellen in verband met de RVVR betreft, vanaf de eerste dag dat het Verdrag van Lissabon in werking treedt, transparant moet zijn en in overeenstemming moet zijn met de voorschriften inzake:

is van mening dat in de gevallen waarin een wetgevingsprocedure is ingeleid onder de bepalingen van het Verdrag van Nice die voorzien in een gewone raadpleging van het Parlement, zoals dat het geval is in vele onder de RVVR vallende gebieden, en het Parlement zijn advies heeft gegeven, de wetgevingsprocedure opnieuw in eerste lezing zou moeten worden ingeleid onder het Verdrag van Lissabon, om het Parlement de kans te geven een uitspraak te doen met kennis van zijn prerogatieven;

151.

benadrukt, in tegenstelling tot wat in het ontwerpprogramma van Stockholm van het voorzitterschap staat, dat het externe beleid van de EU wanneer er fundamentele rechten op het spel staan, in overeenstemming moet zijn met het interne wetgevingskader van de EU, en niet omgekeerd; vraagt onmiddellijk in kennis te worden gesteld van geplande of aan de gang zijnde onderhandelingen over internationale overeenkomsten die verband houden met de ruimte van vrijheid, veiligheid en recht, en met name overeenkomsten die de artikelen 24 en 38 van het huidige EU-Verdrag als grondslag hebben; is van mening dat er vóór de volgende EU-VS-top bijzondere prioriteit moet worden gegeven aan het formuleren van een coherente gemeenschappelijke strategie voor de toekomstige betrekkingen met de VS in verband met de RVVR, met name wat de sluiting van de volgende in behandeling zijnde overeenkomsten betreft:

152.

verzoekt de Commissie de ter ondersteuning van de totstandbrenging van de RVVR uitgewerkte financiële programma's te vereenvoudigen en toegankelijker te maken; onderstreept in dit verband de behoefte aan financiële solidariteit bij de opstelling van de nieuwe financiële vooruitzichten;

153.

behoudt zich het recht voor terug te komen met specifieke voorstellen wanneer het geraadpleegd wordt over het actieprogramma voor wetgeving;

154.

verzoekt om tussentijdse herziening en evaluatie van het programma van Stockholm, uiterlijk begin 2012;

155.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie en de regeringen en de parlementen van de lidstaten.

21.10.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 285/35

A.

overwegende dat de conferentie van Barcelona van 1995 de aanzet gaf tot een heel ambitieus project, namelijk de totstandbrenging van nieuwe en nauwere politieke, economische, sociale en culturele betrekkingen tussen de noordelijke en de zuidelijke oevers van de Middellandse Zee, en overwegende dat dit project bij lange na nog niet is voltooid,

B.

overwegende dat het proces tot oprichting van de Unie voor het Middellandse-Zeegebied, waarmee wordt beoogd het Euromediterrane integratieproces door middel van concrete en zichtbare projecten nieuw leven in te blazen, nog altijd niet is afgerond; overwegende dat er tussen januari en juli 2009 geen Euromed-vergaderingen zijn gehouden vanwege de oorlog in de Gazastrook,

C.

overwegende dat de vergadering van de Euromed-ministers van Buitenlandse Zaken die op 24 en 25 november 2009 in Istanboel zou plaatsvinden moest worden uitgesteld vanwege een boycot door de Arabische staten om protest aan te tekenen tegen het standpunt van Israël inzake het vredesproces in het Midden-Oosten,

D.

overwegende dat de EU associatieovereenkomsten heeft ondertekend met al haar zuidelijke partners in het Middellandse-Zeegebied, Syrië en Libië uitgezonderd; overwegende dat de onderhandelingen over een associatieovereenkomst met Syrië zijn afgerond, maar dat Syrië de ondertekening ervan heeft uitgesteld, en overwegende dat de Commissie onderhandelingen met Libië is aangegaan,

E.

overwegende dat de bilaterale aanpak, die onderdeel uitmaakt van dergelijke processen en het gevolg is van de specifieke culturele, sociale, economische en politieke verschillen tussen de landen in kwestie, voort moet komen uit en moet worden ondersteund door een meer globale visie en plan betreffende de betrekkingen tussen de verschillende partners en dan ook vergezeld moet gaan van een regionale aanpak,

F.

overwegende dat de twee oevers van de Middellandse Zee op economisch, sociaal en demografisch gebied nog altijd sterk van elkaar verschillen, waardoor de welvaartskloof die aan de basis ligt van de instabiliteit en de migratie- en milieudruk in de regio, in stand blijft; overwegende dat er wat ontwikkeling betreft grote verschillen tussen de landen in het gebied rond de Middellandse Zee zijn; overwegende dat meer dan 30 % van de bevolking in de landen van het zuidelijke en oostelijke Middellandse-Zeegebied (ZOM-landen) van minder dan 2 USD per dag leeft,

G.

overwegende dat de economieën van de ZOM-landen in hoge mate afhankelijk zijn van buitenlandse handel; overwegende dat het bij ongeveer 50 % van deze handelsstromen om handel met de EU gaat, hoewel deze handelsstromen slechts 8 % van de externe handel van de EU vertegenwoordigen, met een positieve balans voor de EU; overwegende dat de exportstructuren van de ZOM-landen bijzonder weinig gediversifieerd zijn en deze landen ook nu nog gespecialiseerd blijven in sectoren met weinig groeimogelijkheden,

H.

overwegende dat de EU de belangrijkste buitenlandse investeerder in de regio is, maar dat de rechtstreekse buitenlandse investeringen in vergelijking met andere delen van de wereld zeer gering blijven en overwegende dat er tussen de landen grote verschillen bestaan in de mogelijkheden om rechtstreekse buitenlandse investeringen aan te trekken,

I.

overwegende dat de regionale Zuid-Zuidintegratie nog lang niet is voltooid en dat de handelsstromen tussen landen in het Zuiden onderontwikkeld zijn en slechts 6 % van het totale handelsvolume van de ZOM-landen vertegenwoordigen,

J.

overwegende dat deze situatie bijzonder schadelijk zou kunnen zijn voor het Euromediterrane integratieproces en in het bijzonder voor de voedselvoorziening en – soevereiniteit van de ZOM-landen, doordat de gevolgen van de handelsconcentratie worden versterkt – zo neemt de afhankelijkheid van de uitvoer van een klein aantal (hoofdzakelijk agrarische) producten naar de EU toe en stijgt tegelijk ook de behoefte aan de invoer van basislevensmiddelen – met nadelige gevolgen voor de ZOM-landen en de daar gevestigde ondernemingen,

K.

overwegende dat de ZOM-landen de politieke en economische obstakels die momenteel het integratieproces in het hele gebied in de weg staan, uit de weg moeten ruimen om tot een vruchtbaardere onderlinge samenwerking te komen,

L.

overwegende dat textiel-, kleding- en schoenfabrikanten aan beide oevers van de Middellandse Zee veel marktaandeel verliezen vanwege de globalisering van de markt en de sterke Aziatische concurrentie,

M.

overwegende dat, wil de FTA werkelijk positieve effecten hebben, de integratie van de ZOM-landen in de internationale handel moet worden versterkt en moet worden gewaarborgd dat zij hun economie diversifiëren en de daaruit voortvloeiende voordelen eerlijk verdelen, teneinde de voornaamste doelstelling van het Euromediterrane economische en handelspartnerschap te verwezenlijken, namelijk de verkleining van de ontwikkelingskloof tussen de noordelijke en de zuidelijke oever van de Middellandse Zee,

N.

overwegende dat als gevolg van de financieel-economische crisis de reeds bestaande politieke en sociaal-economische uitdagingen in de partnerlanden, met name de werkloosheid, nog zijn toegenomen; overwegende dat het in het belang van zowel de partnerlanden als de EU is de werkloosheid in de regio omlaag te brengen en de bevolking, in het bijzonder vrouwen, jongeren en de inwoners van het platteland, betere vooruitzichten te bieden,

1.

erkent weliswaar dat er enkele verbeteringen zijn, maar betreurt het dat de belangrijkste doelstellingen van het Euromediterrane partnerschap nog steeds verre van verwezenlijkt zijn; benadrukt dat het welslagen van dit proces en in het bijzonder van de FTA, die zou kunnen bijdragen aan vrede, veiligheid en welvaart in de gehele regio, constante en coherente inspanningen van alle partijen vereist, evenals een grotere betrokkenheid van het maatschappelijk middenveld en van de bevolking aan beide oevers van de Middellandse Zee;

2.

is van mening dat tal van moeilijkheden, niet alleen van economische, maar ook van politieke aard, zoals het conflict in het Midden-Oosten, aanzienlijke negatieve gevolgen hebben gehad voor de vooruitgang en de ontwikkeling van dit proces en in het bijzonder van de FTA; betreurt het dat om dezelfde politieke redenen de vergadering van de Euromed-ministers van Buitenlandse Zaken, die op 24 en 25 november 2009 in Istanboel zou plaatsvinden, is uitgesteld en dat de Unie voor het Middellandse-Zeegebied stagneert;

3.

herinnert aan de belangrijke projecten van de Unie voor het Middellandse-Zeegebied in sectoren van strategisch belang, zoals de bouw van nieuwe infrastructuur, samenwerking in het midden- en kleinbedrijf (MKB), de communicatiesector en het gebruik van hernieuwbare energiebronnen, met als doel bij te dragen aan de ontwikkeling en de bevordering van de Euromediterrane handel en investeringen; vraagt om nieuwe bijeenkomsten in het kader van de Unie voor het Middellandse-Zeegebied en om de oprichting van een permanent secretariaat in Barcelona;

4.

beschouwt de huidige obstakels als een indicatie dat de verdieping van de economische betrekkingen parallel moet verlopen met de verdieping van de politieke banden; is van mening dat een echte regionale economische integratie alleen kan worden gerealiseerd als er concrete vooruitgang wordt geboekt betreffende de bijlegging van de bestaande conflicten en op het gebied van democratie en mensenrechten;

5.

verzoekt de Commissie, de EU-lidstaten en de ZOM-landen om rekening te houden met de gevolgen van de financiële, economische en milieucrisis, door sociale en milieuzorgen in sterkere mate te integreren in het economische en handelspartnerschap; verzoekt de regeringen van de ZOM-landen consistente en doeltreffende werkgelegenheids- en socialebeschermingsmaatregelen te treffen om de gevolgen van de crisis te verzachten;

6.

wijst er in dit verband op dat het succes van de FTA niet simpelweg kan worden afgemeten aan de gerealiseerde economische groei, maar ook en in de eerste plaats aan het aantal gecreëerde banen; wijst erop dat de werkloosheid onder jongeren en vrouwen het meest nijpende maatschappelijke probleem vormt in de Middellandse-Zeelanden;

7.

onderstreept het belang van regionale integratie van de ZOM-landen en van uitbreiding van de Zuid-Zuidhandel; betreurt dat de Zuid-Zuidsamenwerking nog altijd onvoldoende uitgebouwd is;

8.

spoort de ZOM-landen er ten sterkste toe aan de Zuid-Zuidhandel uit te bouwen, naar het voorbeeld van de Overeenkomst van Agadir die door Egypte, Jordanië, Marokko en Tunesië is ondertekend; meent dat deze maatregel van essentieel belang is voor de regionale integratie; verzoekt de andere landen in de regio om zich hierbij aan te sluiten om de integratie-initiatieven waarbij ZOM-landen zijn betrokken verder te ontwikkelen, en om gebruik te maken van synergieën door de uitbreiding van Euromediterrane associatieovereenkomsten tussen ZOM-landen en de EU; benadrukt dat de EU-instellingen positief moeten reageren op verzoeken om technische en financiële bijstand om deze economische Zuid-Zuidintegratie te bevorderen;

9.

is van mening dat het systeem van de cumulatie van oorsprong moet worden versterkt aangezien het om een nuttig douane-instrument gaat om de handel in de regio nieuw leven in te blazen en dat de oorsprongsregels moeten worden herzien en vereenvoudigd teneinde rekening te houden met de belangen van de Euromed-partners; vraagt de Euromediterrane ministers van Handel zich achter de regionale overeenkomst over het pan-Euromediterrane systeem van oorsprongsregels te scharen, dat het pad effent voor een vereenvoudiging van de oorsprongsregels, en verdere maatregelen te nemen met het oog op de tenuitvoerlegging van het pan-Euromediterrane systeem van de cumulatie van oorsprong;

10.

merkt op dat de Euromediterrane ministers van Handel maatregelen zullen bespreken om de huidige zwakte van de Euromediterrane handels- en economische betrekkingen aan te pakken, alsmede een nieuwe routekaart voor de Euromediterrane handel en een nieuw mechanisme voor de bevordering van handel en investeringen in de regio; is verheugd over alle gemeenschappelijke initiatieven om de bestaande associatieovereenkomsten te herzien in het licht van nieuwe economische behoeften en uitdagingen;

11.

onderstreept dat deze besprekingen moeten plaatsvinden in een sfeer van wederzijds vertrouwen en respect tussen de partners om te waarborgen dat de ZOM-landen het tempo kunnen bepalen waarin zij hun handel liberaliseren en zeggenschap houden over hun nationale strategieën voor de sociaal-economische ontwikkeling; herinnert eraan dat de onderhandelingen over de FTA in overleg en langs de weg der geleidelijkheid moeten worden gepland in de context van een rationeel, voorspelbaar partnerschap dat de sociaal-economische realiteit van de ZOM-landen weerspiegelt;

12.

benadrukt dat bij eventuele verdere liberalisering op het gebied van landbouw en visserij rekening dient te worden gehouden met de noodzaak van bescherming van kwetsbare goederen, waarbij de sociale gevolgen van liberaliseringprocessen systematisch moeten worden onderzocht, evenals met fytosanitaire normen; verzoekt de ministers van Handel van het Middellandse-Zeegebied om het geleidelijk verloop van dit proces te waarborgen, waarbij rekening wordt gehouden met de benodigde tijd voor het doorvoeren van rechtvaardige belastinghervormingen die als doel hebben de daling van douanegerelateerde belastinginkomsten te compenseren; verzoekt de Euromediterrane partners na te denken over het concept van een geïntegreerd Euromediterraan landbouwbeleid, dat berust op complementariteit in de productieketen en een uitvoerbaar waterbeleid en waarin voedselautonomie prioriteit krijgt boven commerciële overwegingen;

13.

beschouwt de dienstensector als essentieel voor de ontwikkeling van de ZOM-landen; is van mening dat liberalisering van diensten moet plaatsvinden op basis van een akkoord met de ZOM-landen, zodat zij het recht hebben de openstelling van gevoelige en kwetsbare sectoren van hun economie geleidelijk te laten verlopen en te controleren; is van mening dat er een onderscheid moet worden gemaakt tussen commerciële en openbare diensten;

14.

wenst dat het tijdschema voor de liberalisering van de industriesector wordt aangepast aan de sociaal-economische omstandigheden van elk land, inclusief het werkloosheidsniveau en de gevolgen voor het milieu; beklemtoont dat het economisch en handelspartnerschap tot een grotere diversificatie van de geproduceerde industriegoederen moet leiden, alsook tot meer toegevoegde waarde; verzoekt de ZOM-landen regionaal beleid te ontwikkelen dat oog heeft voor de rol van zeer kleine ondernemingen en het MKB;

15.

stelt vast dat de Euromediterrane textielproducenten grote moeilijkheden kennen als gevolg van de toenemende mondiale concurrentie; vestigt de aandacht op de noodzaak om het Noord-Zuidpartnerschap te versterken om de Euromediterrane productie van en handel in textiel en kleding concurrerend te houden en om de activiteiten van de ZOM-landen met een hogere toegevoegde waarde gebaseerd op creativiteit en innovatie en niet alleen op uitbesteding, te bevorderen;

16.

benadrukt dat het belangrijk is om investeerders in het Middellandse-Zeegebied zekerheid te geven, door middel van een systeem voor de coördinatie van op het MKB gerichte strategieën op vele verschillende gebieden: de bescherming, financiering en aansluiting op netwerken van en de informatieverstrekking aan het MKB;

17.

is van mening dat het nieuwe voorstel om een Euromed-mechanisme ter bevordering van investeringen te creëren, een belangrijke bijdrage kan leveren aan het centraliseren en verspreiden van informatie via één enkel netwerk, hetgeen de marktdeelnemers een algemeen beeld van de handels- en investeringssituatie in de regio moet kunnen verschaffen; benadrukt dat dit instrument een aanvulling op de bestaande netwerken moet vormen;

18.

vestigt de aandacht op de noodzaak om een Euromediterrane Investerings- en Ontwikkelingsbank op te richten, met donorlanden van beide oevers van de Middellandse Zee, die de rechtstreekse buitenlandse investeringen kan aantrekken die in de Euromed-regio ontbreken;

19.

is verheugd over de oprichting van het Inframed-fonds, dat in het kader van de Unie voor het Middellandse-Zeegebied is aangekondigd als een langetermijninvesteringfonds voor de financiering van infrastructuurprojecten;

20.

is van mening dat de Unie voor het Middellandse-Zeegebied de bestaande samenwerkingsverbanden in het kader van Euromed zou moeten versterken om alle partnerlanden in staat te stellen deel te nemen aan de programma's en het daaraan verbonden beleid van de Europese Unie op basis van prioriteiten en volgens doelstellingen die in gezamenlijk overleg zijn vastgelegd; wijst erop dat het belangrijk is de communautaire programma's tot partnerlanden uit te breiden, in het bijzonder op het gebied van grensoverschrijdende samenwerking (InterReg), onderwijs, onderzoek en beroepsopleidingen (uitwisseling van studenten, enz.);

21.

moedigt het gebruik van zonne- en windenergie in het Middellandse-Zeegebied aan; is verheugd over recente initiatieven zoals het „Plan Solaire” en de eerste ideeën betreffende het Desertec Industrial Initiative, een project dat gericht is op de benutting van het enorme potentieel inzake zonne-energie in het Midden-Oosten en in Noord-Afrika, maar betreurt dat de acties nog vaak op nationaal niveau zijn ontwikkeld; beklemtoont dat de maatregelen van de EU voor het Desertec-project coherent moeten zijn en actief moeten bijdragen aan de ontwikkeling van de landen in Noord-Afrika en in het Midden-Oosten en verzoekt de Commissie om de inspanningen van de EU op proactieve wijze te coördineren;

22.

spreekt zijn bezorgdheid uit over de bevindingen van de duurzaamheidseffectbeoordeling; verzoekt de Commissie om de aanbevelingen uit die studie betreffende de sociale en milieugevolgen van de liberaliseringprocessen systematisch op te volgen om rekening te houden met de aspecten van sociale samenhang en duurzame ontwikkeling; benadrukt bovendien dat deze gevolgen per sector en per land sterk kunnen verschillen; onderstreept dat om daadwerkelijke sociale vooruitgang te boeken, behoorlijke arbeid en met multinationals overeengekomen gedragscodes, waarin doelstellingen moeten worden opgenomen ten aanzien van behoorlijke arbeidsomstandigheden, in het economische en handelpartnerschap moeten worden gestimuleerd;

23.

is van mening dat de FTA vergezeld dient te gaan van de gefaseerde invoering onder voorwaarden van het vrij verkeer van werknemers, rekening houdend met de situatie op de Europese arbeidsmarkt en met het huidige debat in de internationale gemeenschap over het verband tussen migratie en ontwikkeling; acht het dringend noodzakelijk om juridische en administratieve procedures vast te stellen om de visumverlening te vergemakkelijken, in het bijzonder voor de partijen in het Euromediterrane partnerschap, studenten, universitaire medewerkers en sociaal-economische actoren; benadrukt het belang van een noodzakelijke terugdringing van de kosten van overschrijvingen van geld door migranten, zodat deze optimaal kunnen worden ingezet voor de lokale economie;

24.

verzoekt de Commissie het Parlement volledig op de hoogte te houden van de vooruitgang bij de associatieovereenkomst met Syrië, waarvan de ondertekening onlangs door Syrië is uitgesteld; is van mening dat er bezorgdheid bestaat over het opnieuw aangaan van onderhandelingen over een associatieovereenkomst met Libië en, meer in het algemeen over het opnieuw betrekken van Libië bij de Unie voor het Middellandse-Zeegebied; verzoekt de Commissie het Parlement volledig op de hoogte te houden, het bij de onderhandelingen te betrekken en het in elke onderhandelingsfase te raadplegen;

25.

neemt er tevens nota van dat verschillende landen in het Middellandse-Zeegebied belangstelling hebben getoond voor een verdieping en/of verbreding van hun handelsovereenkomsten met de EU, en verzoekt de Commissie, gelet op de nieuwe bevoegdheden die het Verdrag van Lissabon op handelsgebied aan het Parlement toekent, bij de onderhandelingen over deze nieuwe overeenkomsten rekening te houden met een eerdere resolutie van het Parlement;

26.

beklemtoont dat bilaterale benaderingen niet ten koste mogen gaan van een multilaterale regionale aanpak; moedigt nauwere samenwerking met de meest geavanceerde partners aan en heeft eerbied voor de specifieke politieke, culturele en sociale kenmerken van elk land, maar gelooft niettemin dat de Commissie moet vasthouden aan het uitgangspunt van onderhandelingen tussen regio's;

27.

benadrukt dat, gezien de situatie in Palestina, specifieke maatregelen moeten worden getroffen om de bevolking te ondersteunen, met als doel dit gebied bij de mediterrane handelsstromen te betrekken; meent in dit opzicht dat een oplossing moet worden gevonden voor het vraagstuk betreffende herkomstbepaling en preferentiële behandeling uit hoofde van de associatie-overeenkomst EG-Israël die van toepassing is op goederen uit de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever;

28.

is van mening dat een evenwichtige routekaart gebaseerd op een brede consensus en onder andere op een positieve beoordeling van de sociale en milieugevolgen, een nuttig instrument zou kunnen zijn om de economische en handelssamenwerking tijdens de komende jaren nieuw leven in te blazen; verzoekt dan ook de Euromediterrane ministers van Handel de routekaart tijdens hun bijeenkomst in december 2009 goed te keuren; verzoekt de hoge ambtenaren op handelsgebied van de Euromediterrane landen om tijdens de komende jaren toe te zien op de uitvoering van de routekaart en eventuele noodzakelijke wijzigingen voor te stellen en wenst van dergelijke maatregelen op de hoogte te worden gehouden;

29.

onderstreept dat het Euromediterrane integratieproces opnieuw een politieke prioriteit voor de EU moet worden;

30.

wijst met klem op het belang van de rol van de Euromediterrane parlementaire vergadering binnen het partnerschap, als het democratisch orgaan waarin parlementsleden van beide oevers van het Middellandse-Zeegebied rond de drie pijlers van het proces van Barcelona bijeenkomen; vraagt ten slotte om meer samenwerking in economische aangelegenheden tussen de Euromediterrane parlementaire vergadering en de Commissie en de Raad;

31.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie, de staatshoofden en regeringsleiders, evenals aan de parlementen van de lidstaten en van de ZOM-landen, en aan de Euromediterrane parlementaire vergadering.

21.10.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 285/42

A.

overwegende dat Richtlijn 90/314/EEG (pakketreizenrichtlijn) aspecten van pakketreizen regelt en voorziet in passende schadeloosstelling en repatriëring van consumenten bij faillissement van bedrijven die pakketreizen organiseren,

B.

overwegende dat Verordening (EG) nr. 2027/97 de aard van de aansprakelijkheid van luchtvervoerders bij ongevallen vaststelt en voorziet in schadevergoedingsregelingen voor passagiers,

C.

overwegende dat Verordening (EG) nr. 785/2004 vaststelt aan welke verzekeringseisen luchtvervoerders en exploitanten van luchtvaartuigen moeten voldoen,

D.

overwegende dat Verordening (EG) nr. 261/2004 voorziet in compensatie en bijstand aan luchtreizigers bij instapweigering en annulering of langdurige vertraging van vluchten,

E.

overwegende dat Verordening (EG) nr. 1008/2008 strenge financiële normen voor exploitanten van luchtdiensten vaststelt,

F.

overwegende dat er het laatste decennium een aanzienlijke groei was van het aantal vrij kleine lagekostenluchtvaartmaatschappijen die op populaire vakantiebestemmingen vliegen en van het aantal passagiers dat zij vervoeren,

G.

overwegende dat er de afgelopen negen jaar 77 faillissementen in de luchtvaartsector waren, wat in sommige gevallen tot gevolg had dat vele duizenden passagiers op hun bestemming vastzaten en geen terugvlucht hadden,

1.

wijst erop dat de Commissie reeds uitvoerig met diverse belanghebbenden overleg heeft gepleegd over het thema faillissement van luchtvaartmaatschappijen;

2.

herinnert eraan dat de Commissie een grote studie heeft verricht naar de problemen met betrekking tot het faillissement van luchtvaartmaatschappijen en de gevolgen ervan voor passagiers, en in februari 2009 haar bevindingen aan het Parlement heeft doen toekomen;

3.

wijst op de bevindingen van deze studie en op de reeks opties die deze onderzoekt;

4.

herinnert er in dit opzicht aan dat er een aantal opties zijn die de Commissie verder kan uitwerken om de positie van passagiers van failliete luchtvaartmaatschappijen te versterken, onder meer een verplichte verzekering voor luchtvaartmaatschappijen, een vrijwillige verzekering voor passagiers die de luchtvaartmaatschappijen moet voorstellen, en de oprichting van een garantiefonds;

5.

verzoekt de Commissie te onderzoeken of het mogelijk is een wetgevingsvoorstel op te stellen dat met name voorziet in schadevergoeding voor passagiers van luchtvaartmaatschappijen die failliet gaan en waarin financiële en administratieve regelingen worden vastgesteld, met inbegrip van het beginsel van collectieve aansprakelijkheid voor passagiers, waarbij alle luchtvaartmaatschappijen die dezelfde route vliegen en nog vrije plaatsen hebben, de repatriëring van gestrande passagiers waarborgen indien een luchtvaartmaatschappij failliet gaat, en om, indien zij dit passend acht, een dergelijk wetgevingsvoorstel uiterlijk 1 juli 2010 in te dienen; verzoekt de Commissie bij de herziening van de pakketreizenrichtlijn een uitbreiding voor te stellen inzake repatriëring of een andere route voor de betrokken passagiers;

6.

verzoekt de Commissie de mogelijkheid te overwegen dergelijke maatregelen uit te breiden tot luchtvaartmaatschappijen die hun activiteiten gestaakt hebben en de passagiers dezelfde ongemakken hebben berokkend als luchtvaartmaatschappijen die failliet gaan;

7.

verzoekt de Commissie te onderzoeken of het mogelijk is snel vliegtuigen vrij te geven die de nationale regelgevende instanties in beslag hebben genomen zodat deze toestellen kunnen worden ingezet om gestrande reizigers naar huis te brengen;

8.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie, alsmede aan de regeringen en de parlementen van de lidstaten.

21.10.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 285/44

A.

overwegende dat de EU op dit moment geen geharmoniseerde regels of uniforme praktijken inzake oorsprongsaanduiding heeft; dat verschillen tussen toepasselijke regelingen in de lidstaten, alsmede het ontbreken van duidelijke communautaire regels op dit gebied tot een gefragmenteerd juridisch kader leiden,

B.

overwegende dat nationale maatregelen tot vaststelling van een verplichte oorsprongsaanduiding op goederen geïmporteerd uit andere lidstaten verboden zijn, terwijl er geen beperking geldt voor een verplichte oorsprongsaanduiding op goederen geïmporteerd uit derde landen,

C.

overwegende dat een aantal van de belangrijkste handelspartners van de EU, zoals de Verenigde Staten, China, Japan en Canada, regelingen voor verplichte oorsprongsaanduiding hebben ingevoerd,

D.

overwegende dat de EU zich in de Agenda van Lissabon tot doel heeft gesteld zijn economie in de EU te versterken door, onder andere, het concurrentievermogen van zijn industrie in de wereldeconomie te verbeteren; overwegende dat mededinging slechts als eerlijk kan worden beschouwd wanneer er gewerkt wordt met duidelijke regels voor zowel producenten als exporteurs en die mededinging steunt op gemeenschappelijke sociale en milieubeginselen en -waarden,

E.

overwegende dat een regeling voor oorsprongsaanduiding de consument in staat zou stellen volledig op de hoogte te zijn van het land van herkomst van de producten die hij koopt; dat de consument aldus de producten zou kunnen identificeren met de sociale, milieu- en veiligheidsnormen die in de regel met dat land worden geassocieerd,

F.

overwegende dat het voorstel houdende vaststelling van een verplicht systeem van oorsprongsaanduiding in de EU beperkt is tot een klein aantal geïmporteerde producten, zoals textiel, juwelen, kleding, schoeisel, meubilair, lederwaren, lampen en lichtarmaturen, glaswaren, keramiek en handtassen, waarvoor de verplichte „made in”-aanduiding essentiële en waardevolle informatie biedt voor de definitieve keuze van de consument,

G.

overwegende dat het van cruciaal belang is dat voor onze producenten en consumenten dezelfde concurrentievoorwaarden gelden als voor die van die grootste partners van de Europese Unie die al verplichte oorsprongsaanduiding hanteren,

H.

overwegende dat het Parlement en de Raad met de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon op 1 december 2009 op gelijke voet komen te staan voor wat betreft het gemeenschappelijk handelsbeleid; overwegende dat de gewone wetgevingsprocedure van artikel 207 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie van toepassing zal zijn op de toekomstige regeling inzake oorsprongsaanduiding,

1.

herhaalt zijn standpunt dat consumentenbescherming transparante en consistente handelsregels vergt, o.a. met betrekking tot de oorsprongsaanduiding;

2.

dringt er bij de Commissie en de Raad op aan al het nodige te doen om de concurrentievoorwaarden gelijk te trekken met die van handelspartners die verplichtingen inzake oorsprongsaanduidingen hanteren;

3.

dringt er bij de Commissie en de Raad op aan gedegen douanetoezicht- en handhavingsmechanismen in het leven te roepen;

4.

dringt bij de lidstaten aan op een consequente communautaire aanpak op dit terrein, opdat de consumenten vollediger en nauwkeuriger worden geïnformeerd; ziet verplichte oorsprongsaanduiding als een belangrijke stap in de richting van vollediger informatie over sociale en milieunormen die bij de productie en verwerking zijn gehanteerd;

5.

dringt er bij de Commissie op aan om samen met de lidstaten krachtige maatregelen te treffen om de legitieme rechten en verwachtingen van de consument te verdedigen wanneer er bewijs is importeurs en producenten van derde landen gebruik maken van frauduleuze of misleidende oorsprongsaanduidingen;

6.

acht het bovengenoemde voorstel voor een verordening van de Raad betreffende de aanduiding van het land van herkomst op bepaalde producten uit derde landen die in de EU worden ingevoerd nuttig voor het verwezenlijken van het streven naar transparantie en goede informatieverstrekking aan de consument, alsook voor consistentie in de internationale handelsregels;

7.

is van mening dat, overeenkomstig de bij het Verdrag van Lissabon ingestelde gewone wetgevingsprocedure, de raadpleging en uitwisseling van standpunten tussen het Europees Parlement en de Raad op 1 december 2009 formeel van start moeten gaan en dat elk verder uitstel ernstige schade zou berokkenen aan de rechten van de burger, de werkgelegenheid in de EU en het beginsel van vrije en eerlijke handel;

8.

verzoekt de Commissie haar voorstel ongewijzigd te handhaven en het onmiddellijk na de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon opnieuw aan het Parlement voor te leggen overeenkomstig artikel 207 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie;

9.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

21.10.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 285/47

A.

overwegende dat in artikel 49 van het EU-Verdrag is bepaald dat „elke Europese staat […] kan verzoeken lid te worden van de Unie”,

B.

overwegende dat de toekomst van de Westelijke Balkan binnen de Europese Unie ligt, wat opnieuw werd bevestigd door de Europese Raad van Thessaloniki van 19-20 juni 2003, de Europese Raad van Brussel van 15-16 juni 2006 en op daaropvolgende bijeenkomsten; overwegende dat alle bestaande toezeggingen die aan de landen van Zuidoost-Europa zijn gedaan, moeten worden nagekomen,

C.

overwegende dat Turkije sinds 1999 kandidaat-lidstaat is, Kroatië sinds 2004, en de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië sinds 2005; overwegende dat Albanië, Montenegro en IJsland een aanvraag hebben ingediend om lid te worden van de Unie, en dat de Commissie momenteel de aanvragen van Montenegro en IJsland aan het beoordelen is; overwegende dat stabilisatie- en associatieovereenkomsten zijn gesloten met Bosnië en Herzegovina (BiH) en met Servië; overwegende dat de Commissie heeft aangekondigd van plan te zijn op middellange termijn handelsovereenkomsten en visumliberalisatie voor te stellen voor Kosovo,

D.

overwegende dat, aangezien de vorige uitbreidingen zowel voor de EU zelf als voor de lidstaten die zich bij de EU aansloten onmiskenbaar een succes waren en hebben bijgedragen tot de stabiliteit, ontwikkeling en welvaart van Europa als geheel, het van essentieel belang is de noodzakelijke voorwaarden te creëren om ervoor te zorgen dat ook toekomstige uitbreidingen een succes worden,

E.

overwegende dat de uitbreidingsstrategie veel meer moet omvatten dan alleen een onderhandelingsmethode, temeer daar zij de wezenlijke overtuiging weerspiegelt dat de EU een samenleving is met gedeelde normen en waarden, en dat zij nauw samenhangt met het debat over de doelstellingen en de effectiviteit van de EU, haar toekomst en haar rol met betrekking tot de buurlanden en de wereld,

F.

overwegende dat een aantal kandidaat-lidstaten en potentiële kandidaat-lidstaten nog altijd onopgeloste geschillen met hun buurlanden hebben; overwegende dat regionale samenwerking en goede betrekkingen tussen buurlanden cruciale factoren in het integratieproces zijn;

1.

blijft groot belang hechten aan het uitbreidingsbeleid, dat één van de meest succesvolle beleidsdomeinen van de EU gebleken is; herinnert eraan dat de vorige uitbreidingen hebben bijgedragen tot een ongekende groei van de ruimte van vrede, veiligheid en welvaart in Europa en herhaalt dat de Europese Unie zeer veel aan gelegen is aan voortzetting van het uitbreidingsproces;

2.

meent dat lessen kunnen worden getrokken uit de vorige uitbreidingen en dat verdere methoden om de kwaliteit van het uitbreidingsproces te verbeteren moeten berusten op de tot dusver opgedane positieve ervaringen; wijst voorts, in lijn met zijn eerdere resoluties, op de noodzaak adequate institutionele, financiële en politieke consolidatie te combineren met voortzetting van het uitbreidingsproces;

3.

benadrukt het feit dat de principes die in de conclusies van het voorzitterschap van de vergadering van de Europese Raad van Brussel van 14-15 december 2006 zijn neergelegd met betrekking tot de „nieuwe consensus over uitbreiding”, met name dat de Europese Unie effectief moet kunnen functioneren en dat zij zich moet kunnen ontwikkelen, onmisbare beginselen van het uitbreidingsbeleid van de EU moeten blijven;

4.

bevestigt nogmaals dat een vast engagement voor volledige en nauwgezette voldoening, zowel door de kandidaat-lidstaten als door de Europese Unie, van alle criteria die op de Europese Raad van Kopenhagen van 21 en 22 juni 1993 zijn vastgesteld, noodzakelijk is, ook voor de integratiecapaciteit van de Europese Unie;

5.

roept de instellingen van de EU ertoe op de integratiecapaciteit van de Europese Unie te analyseren en te vergroten;

6.

benadrukt het feit dat de rechtsstaat een essentieel principe is van democratische, economische en sociale ontwikkeling en een van de hoofdvoorwaarden voor toetreding tot de EU; is tevreden met de inspanningen die in de regio met betrekking tot het doorvoeren van hervormingen op dit gebied zijn geleverd, maar stelt vast dat sommige landen nog steeds met ernstige problemen te kampen hebben, met name wat de strijd tegen corruptie en georganiseerde misdaad betreft; dringt er bij die landen op aan hun inspanningen op dit terrein op te voeren;

7.

onderstreept dat de vrijheid van meningsuiting een van de fundamentele beginselen van de democratie is en uit zijn bezorgdheid over het feit dat deze vrijheid in sommige landen nog niet volledig wordt geëerbiedigd; acht het een prioriteit voor de Westelijke Balkan en Turkije om de media te vrijwaren van politieke inmenging en om de onafhankelijkheid van de regelgevende organen te waarborgen; roept de betrokken landen op om adequate rechtskaders te scheppen en te verzekeren dat de wet wordt nageleefd;

8.

benadrukt dat volledige samenwerking met het Internationaal Straftribunaal voor het voormalige Joegoslavië (ICTY) een conditio sine qua non is voor de landen van de westelijke Balkan om de weg naar lidmaatschap van de Unie verder te kunnen bewandelen, maar wijst er op dat het even belangrijk is dat de samenleving in deze landen het vergoeden van oorlogsmisdaden beschouwt als een wezenlijke stap om te zorgen voor gerechtigheid voor de slachtoffers en om de regionale verzoening te vergemakkelijken;

9.

benadrukt het feit dat betrekkingen van goed nabuurschap belangrijk zijn als voorwaarde voor regionale stabiliteit en samenwerking en voor een ongehinderd uitbreidingsproces; roept alle betrokken landen daarom op al het mogelijke te doen om de meningsverschillen met hun buren in een vroeg stadium van het uitbreidingsproces bij te leggen; benadrukt echter dat dergelijke bilaterale geschillen door de betrokken partijen moeten worden opgelost; stelt voor dat, als de betrokken partijen er niet in slagen deze geschillen op te lossen, de Europese Unie alles in het werk stelt om tot een oplossing te komen; wijst erop dat, hoewel deze geschillen op zich geen belemmering voor vooruitgang in de richting van toetreding hoeven te vormen, de Europese Unie moet voorkomen dat zij met deze onopgeloste bilaterale geschillen wordt opgezadeld en ernaar moet streven dat deze vóór de toetreding worden opgelost;

10.

stelt met bezorgdheid vast dat de regio van de westelijke Balkan te kampen heeft met economische problemen ten gevolge van de financiële crisis; is ingenomen met de bereidheid van de Commissie om buitengewone financiële steun te verlenen, zoals macro-economische bijstand en directe begrotingssteun; benadrukt dat de situatie met name moeilijk is in het licht van de grote armoede en hoge werkloosheidsgraad in sommige van de betrokken landen; roept de Commissie en de landen zelf op al het mogelijke te doen om de gevolgen van de crisis te beperken, met name voor de meest kwetsbare leden van de samenleving;

11.

onderstreept het belang van regionale samenwerking in de westelijke Balkan als een belangrijke factor voor het uitbreidingsproces en als cruciaal onderdeel van het verzoeningsproces en de verbetering van de intermenselijke contacten; wijst bovendien opnieuw op de voordelen van een dergelijke samenwerking in termen van grotere handelsvolumes, meer energiezekerheid door diversificatie van de energieleveranciers, -bronnen en toeleveringsroutes, milieubeleid, en de strijd tegen de georganiseerde misdaad en illegale handel; uit in dit verband zijn tevredenheid over het werk van de regionale samenwerkingsraad; verlangt meer politieke wil en een betere coördinatie met betrekking tot de uitvoering van de strategie tegen illegale handel, vooral op het vlak van bescherming van slachtoffers; benadrukt dat alle politieke actoren, alsook het maatschappelijk middenveld, en met name de vrouwenorganisaties, betrokken moeten zijn bij de regionale politieke en economische samenwerking, en dat deze samenwerking niet mag worden belemmerd door bilaterale politieke problemen; roept in dit verband alle betrokken partijen op pragmatische oplossingen te zoeken om het inclusieve karakter van de regionale samenwerking te garanderen, onverminderd de uiteenlopende standpunten over de status van Kosovo;

12.

verzoekt alle betrokken landen een grotere inspanning te leveren op het gebied van vrouwenrechten en de gelijke behandeling van man en vrouw, met name wat de bestrijding van gendergerelateerd geweld, de bevordering van de toegang tot wettelijke beschermingsmogelijkheden tegen discriminatie op grond van geslacht en de bevordering van de politieke participatie van vrouwen betreft;

13.

acht het van cruciaal belang de participatie van maatschappelijke organisaties en non-gouvernementele organisaties (NGO's) te bevorderen, zowel op centraal als op lokaal niveau, alsmede de ondersteuning en financiering van NGO's te verbeteren, hun participatie in de planning en het gebruik van de faciliteit voor het maatschappelijk middenveld in het kader van het instrument voor pretoetredingssteun aan te moedigen, alsmede de sociale dialoog op de arbeidsmarkt te verbeteren;

14.

roept de landen in de regio op meer inspanningen te leveren om de situatie van etnische minderheden, en met name van de Roma, te verbeteren; benadrukt dat de Roma vaak het slachtoffer zijn van discriminatie en dat vooral hun deelname aan besluitvormingsprocessen, aan de arbeidsmarkt en aan de formele onderwijsstelsels aanzienlijk moet worden verhoogd; neemt in dit opzicht kennis van de bilaterale terugnameovereenkomsten die zijn gesloten tussen de landen van de westelijke Balkan en de lidstaten, en roept de betrokken landen op meer inspanningen te leveren om te zorgen voor geschikte sociale omstandigheden, infrastructuur en toegang tot overheidsdiensten om eerbiediging van de grondrechten van de Roma te garanderen en de re-integratie van de Roma na hun terugkeer te vergemakkelijken; verzoekt de landen van de westelijke Balkan en de lidstaten om de re-integratie van de gerepatrieerde Roma van nabij te volgen en jaarlijks bij de Commissie verslag over de behaalde resultaten uit te brengen, ten einde de evaluatie van het re-integratiebeleid en de uitwisseling van beste praktijken te vergemakkelijken;

15.

benadrukt het vitale belang van het proces van visumliberalisering voor de landen van de westelijke Balkan; uit zijn tevredenheid over het feit dat de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië, Montenegro en Servië aan de criteria voor visumliberalisering voldoen en dat de visumvrije regeling naar verwachting op 19 december 2009 in werking zal treden; is tevreden met de maatregelen die de BiH en Albanese autoriteiten onlangs hebben getroffen waarmee sneller kan worden voldaan aan de in het stappenplan vastgelegde voorwaarden voor een regeling voor visumvrij reizen, en spoort hen aan vaart te zetten achter de voorbereidingen, zodat zij medio 2010 aan alle relevante criteria voldoen en burgers van die landen vanaf die datum visumvrij kunnen reizen; is van oordeel dat de Commissie, zonder haar bevoegdheden te overschrijden en in de geest van resolutie 1244 van de VN-Veiligheidsraad van 10 juni 1999 zo spoedig mogelijk een visumdialoog met Kosovo moet opzetten als onderdeel van haar regionale aanpak, om de uivoering van de Thessaloniki-agenda dichter bij te brengen en teneinde zo spoedig mogelijk te komen tot een stappenplan voor visumliberalisering en -verstrekking, naar het voorbeeld van de dialogen die zijn opgezet met de landen van de westelijke Balkan;

16.

dringt er bij alle landen in de regio op aan om zo spoedig mogelijk wetten goed te keuren op het verbod van discriminatie of deze wetten effectief toe te passen, met name gelet op het feit dat vele gevallen van bedreiging, aanval, intimidatie of discriminatie tegen lesbische, homoseksuele, biseksuele en transseksuele personen ongemeld en onvervolgd blijven;

17.

verzoekt de internationale en de Kosovaarse autoriteiten om alles in het werk te stellen voor de onmiddellijke sluiting van de met lood besmette kampen voor binnenlandse ontheemden in Çesmin Llugë/Česmin Lug, Osterode en Leposaviq/Leposavić, die gelegen zijn aan de uiterst giftige residubassins van de loodmijn van Trepça, en te zorgen voor de eerbiediging van de meest fundamentele mensenrechten van de aldaar wonende gezinnen door deze te laten verhuizen naar veilige plaatsen met behoorlijke sanitaire voorzieningen;

18.

is van mening dat het, met het oog op het behoud van de steun van de EU-burgers voor verdere uitbreiding en van het engagement van de burgers van de kandidaat-lidstaten om de hervormingen voort te zetten, van wezenlijk belang is hun duidelijke en volledige informatie te geven over de voordelen en gevolgen van dit beleid; roept de Commissie en de lidstaten op hiertoe inspanningen te leveren; acht het evenzeer van essentieel belang om naar de bekommernissen en vragen van de burgers te luisteren en er een oplossing voor te zoeken;

19.

prijst Kroatië voor de gestage vooruitgang die het land boekt bij het voldoen aan de criteria voor toetreding tot de Unie en de verplichtingen van het lidmaatschap; is verheugd over de bilaterale overeenkomst betreffende de oplossing van het grensgeschil met Slovenië, waardoor de juiste impuls werd gegeven om alle overblijvende hoofdstukken van het toetredingsproces aan te vatten; is van oordeel dat de toetredingsonderhandelingen medio 2010 kunnen worden afgerond, mits Kroatië zijn inspanningen opvoert en aan alle vereiste criteria en benchmarks voldoet, met inbegrip van volledige samenwerking met het ICTY;

20.

feliciteert de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië met de vooruitgang die is geboekt sinds het laatste voortgangsverslag, en met name in de loop van de laatste maanden; merkt tevreden op dat deze vooruitgang is erkend door de Commissie, die heeft aanbevolen toetredingsonderhandelingen op te starten met het land; vraagt de Raad te handelen in overeenstemming met de aanbeveling van de Commissie tijdens de top die in December 2009 zal worden gehouden; verwacht dat de onderhandelingen in de nabije toekomst zullen beginnen, waarbij hopelijk wederzijds bevredigende oplossingen kunnen worden gevonden voor de onopgeloste twistpunten met buurlanden, met inbegrip van de naamkwestie tussen de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië en Griekenland; roept de regeringen van beide landen op in dit opzicht meer inspanningen te leveren; herhaalt het belang van goede nabuurschapsbetrekkingen en dringt er bij de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië op aan zich gevoelig op te stellen met betrekking tot kwesties die zijn buren treffen; neemt kennis van het onlangs aanknopen van diplomatieke betrekkingen met Kosovo en van de sluiting van een overeenkomst inzake de fysieke vaststelling van de grens, als vitale bijdrage tot de regionale stabiliteit;

21.

roept de autoriteiten van de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië op zich te blijven inzetten voor het hervormingsproces, met name op het vlak van de hervorming van de overheidsadministratie en het gerechtelijk apparaat, het beleid ter bestrijding van de corruptie, de rechten van de vrouw en de interetnische betrekkingen, met inbegrip van het waarborgen van de rechten van personen van alle etnische achtergronden en de verhoging van hun deelname aan het openbare leven en het openbaar bestuur;

22.

prijst de vooruitgang die Turkije als kandidaat-lidstaat heeft geboekt op het vlak van de naleving van de politieke criteria van Kopenhagen; dringt er bij de regering van Turkije en bij alle partijen in het parlement in Turkije op aan om tot overeenstemming te komen over de formulering en uitvoering van de belangrijkste hervormingen; is verheugd over de goedkeuring door de regering van de strategie voor de hervorming van het gerechtelijke apparaat en wijst op het cruciale belang van een snelle uitvoering ervan voor de Turkse staat en samenleving; is bezorgd over de situatie op het gebied van de vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid, in het bijzonder na de ongekende boete die is opgelegd aan een mediaconcern; wijst met tevredenheid op het in steeds grotere openheid gevoerde publieke debat in Turkije over onderwerpen die voorheen taboe waren; betreurt dat er slechts beperkte vooruitgang is geboekt op het vlak van vrijheid van religie, en dringt er bij de regering op aan een rechtskader te scheppen dat strookt met het Europees Verdrag voor de bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden, dat alle niet-islamitische geloofsgemeenschappen en de alevitische gemeenschap in staat stelt zonder buitensporige beperkingen te functioneren; betreurt dat nog steeds niet wordt voldaan aan de verplichtingen die voortvloeien uit het aanvullend protocol bij de associatieovereenkomst tussen de EU en Turkije en dringt er bij Turkije op aan over te gaan tot de volledige en non-discriminatoire uitvoering ervan; roept de Turkse regering en alle betrokken partijen op actief een bijdrage te leveren om snel te komen tot een allesomvattende regeling voor de kwestie Cyprus, op basis van resoluties van de VN-Veiligheidsraad en de beginselen waarop de EU is gegrondvest; is verheugd over de inspanningen om de Koerdische kwestie op te lossen in het kader van het project van „democratische opening” en spoort de Turkse regering aan concrete maatregelen te nemen om de situatie van burgers van Koerdische origine aan te pakken en verzoekt alle politieke actoren dit proces te ondersteunen; prijst de diplomatieke inspanningen om de betrekkingen met Armenië te normaliseren en dringt er bij de Turkse Grote Nationale Vergadering en het Armeense parlement op aan om de relevante protocollen te ratificeren; verwelkomt de ondertekening door Turkije van het Intergouvernementeel Akkoord inzake de Nabucco-gaspijpleiding, waarvan de uitvoering een van de hoogste prioriteiten van de EU op het gebied van de energiezekerheid blijft vormen, en roept op tot een snelle opening van het hoofdstuk „energie” bij de toetredingsonderhandelingen; neemt kennis van de hervatting van de onderhandelingen over een overnameovereenkomst EU-Turkije en dringt er bij Turkije op aan de bestaande bilaterale overnameovereenkomsten met de lidstaten intussen volledig uit te voeren; roept de Turkse regering op haar buitenlandse beleid meer af te stemmen op dat van de EU, met name met betrekking tot Iran; betreurt evenwel dat de strategische samenwerking tussen de NAVO en de EU die verder gaat dan de „Berlijn-plus-regelingen”, nog steeds geblokkeerd is als gevolg van Turkse bezwaren, wat negatieve gevolgen heeft voor de bescherming van de ingezette EU-manschappen, en verzoekt Turkije met klem deze bezwaren zo snel mogelijk opzij te zetten;

23.

neemt met tevredenheid kennis van de vooruitgang die Servië heeft geboekt, en met name van zijn unilaterale uitvoering van de interimovereenkomst; is van mening dat een dergelijke unilaterale uitvoering, in de context van de financiële crisis, aantoont dat het land vastberaden is de weg naar het lidmaatschap van de Unie verder te bewandelen; dringt er bijgevolg bij de Raad op aan onverwijld te besluiten tot ratificatie van de interimovereenkomst; verzoekt Servië volledig samen te werken met het ICTY; is in dit opzicht ingenomen met het rapport dat op 4 juni 2009 door de hoofdaanklager van het ICTY is ingediend, en waarin wordt gesteld dat Servië nog meer vooruitgang heeft geboekt op het vlak van de samenwerking met het ICTY; hecht belang aan het feit dat de vervolgingen door de Rechtbank voor Oorlogsmisdaden van de Districtsrechtbank van Belgrado worden voortgezet; is verheugd over de ondertekening door de Servische autoriteiten van het politieprotocol met de rechtsstaatmissie van de Europese Unie voor Kosovo (EULEX Kosovo), en roept Servië op de samenwerking met EULEX Kosovo verder te intensiveren, met name met betrekking tot de operaties van EULEX Kosovo in het noorden van Kosovo; betreurt de oproep van de Servische autoriteiten aan de Kosovaarse Serviërs om de plaatselijke verkiezingen van 15 november 2009 te boycotten en dringt er bij de Servische autoriteiten op aan een constructieve benadering te hanteren om de actieve participatie van de Servische gemeenschap in Kosovo aan de Kosovaarse instellingen te stimuleren;

24.

erkent dat BiH enige vooruitgang heeft geboekt op het gebied van veiligheid en grensbeheer; is echter ontevreden over de beperkte vooruitgang die BiH heeft geboekt als potentiële kandidaat-lidstaat op weg naar lidmaatschap van de Unie; uit zijn groeiende bezorgdheid over het onstabiele politieke klimaat en het gebrek aan een gemeenschappelijke visie bij beide entiteiten, en veroordeelt het gebruik van opruiende taal, wat de resultaten in het kader van het interetnische verzoeningsproces en de werking van de staatsstructuren kan ondermijnen; spoort de Raad aan om met de hulp van de internationale gemeenschap inspanningen te blijven leveren om de dialoog met de politieke leiders in BiH voort te zetten, om het land en zijn bevolking te helpen de weg naar Europese integratie te blijven volgen; benadrukt dat het van groot belang is een duurzamer constitutioneel kader te creëren, zodat de instellingen van het land effectiever kunnen functioneren; neemt bijgevolg kennis van de meest recente gezamenlijke diplomatieke inspanningen van het voorzitterschap van de Raad, de Commissie en de regering van de VS, en beveelt verdere onderhandelingen aan, waarbij rekening wordt gehouden met eerdere overeenkomsten tussen politieke leiders in BiH; brengt in herinnering dat het noodzakelijk is parlementsleden en het maatschappelijk middenveld nauwer te betrekken bij de instandhouding van een levensvatbaar land;

25.

is ingenomen met het voornemen van de Commissie om de betrekkingen met Kosovo te versterken (5), met inbegrip van het onderzoeken van de mogelijkheid om Kosovo te laten deelnemen aan communautaire programma's; verwacht dat het decentralisatieproces vóór het eind van het jaar zal worden afgerond, zodat wordt voldaan aan de basisvoorwaarden van het plan-Ahtissaari, waardoor de politieke vertegenwoordiging van alle inwoners van Kosovo, met inbegrip van met name de Servische minderheid, wordt gewaarborgd; roept de Kosovaarse autoriteiten op te blijven werken aan het verbeteren en waarborgen van de eerbiediging van de rechten van minderheden; is verheugd over het in het algemeen vredevolle en vlotte verloop van de lokale verkiezingen van 15 november 2009 en erkent de inspanningen van de centrale verkiezingscommissie bij de voorbereiding ervan; is bovendien verheugd over de ongekend hoge participatie van Kosovaarse Serven en beschouwt dit als een bemoedigende aanwijzing dat de Servische gemeenschap in Kosovo bereid is haar verantwoordelijkheden op te nemen in de Kosovaarse instellingen; is verheugd over het feit dat de EULEX Kosovo-missie beschikt over een volledig operationele capaciteit, waardoor zij haar taak kan vervullen om op verantwoordelijke en transparante wijze de rechtstaat, de openbare orde en de openbare veiligheid in heel Kosovo te bevorderen om zo het pad te effenen voor de integratie van Kosovo in de Unie, indien het land voldoet aan de noodzakelijke voorwaarden en vereisten;

26.

erkent dat Montenegro sinds het laatste voortgangsverslag vorderingen heeft gemaakt; merkt op dat het land een aanvraag heeft ingediend om lid te worden van de Unie en dat de Raad heeft besloten de Commissie te verzoeken haar advies over de kandidatuur van Montenegro voor te bereiden; feliciteert Montenegro met wat het land heeft verwezenlijkt, in het bijzonder met het ordelijke verloop van de recente verkiezingen en de goede economische prestaties, de mondiale economische crisis ten spijt, en moedigt het land aan zich te blijven inspannen om hervormingen door te voeren;

27.

erkent dat Albanië vooruitgang heeft geboekt sinds het laatste voortgangsverslag, met name met betrekking tot de afgifte van identiteitskaarten en de verbeteringen van het wettelijke en bestuurlijke kader voor het verkiezingsproces, zoals bleek bij de afgelopen nationale verkiezingen; roept de oppositie op het parlement niet langer te boycotten en aan haar verplichting te voldoen om haar kiezers in het Parlement te vertegenwoordigen; roept de regering en de oppositie op een gemeenschappelijke basis te vinden voor het geven van een vervolg aan de afgelopen parlementsverkiezingen; merkt op dat Albanië een aanvraag heeft ingediend om lid te worden van de Unie en dat de Raad heeft besloten de Commissie te verzoeken haar advies over de kandidatuur van het land voor te bereiden; roept de Albanese autoriteiten op zich te blijven inspannen om hervormingen door te voeren met het oog op de economische en sociale vooruitgang van hun burgers, zodat het land de weg naar lidmaatschap van de Europese Unie verder kan bewandelen;

28.

is verheugd over het verzoek tot toetreding van IJsland en verwacht dat de Commissie spoedig een advies en een aanbeveling hierover zal opstellen en dat, rekening houdend met het feit dat het land een gevestigde democratische traditie heeft en reeds in hoge mate het acquis communautaire heeft overgenomen, het niet lang zal duren eer IJsland de status van kandidaat-lidstaat verkrijgt; is evenwel van mening dat IJslands staat van dienst op het gebied van de naleving van de in het kader van de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte aangegane verplichtingen een cruciaal aspect moet zijn van de beoordeling door de Commissie; herhaalt zijn verzoek aan de Commissie om reeds in het eerste semester van 2010 een delegatiebureau in IJsland te openen;

29.

roept de Commissie en de Raad op een functioneel en coherent model te ontwikkelen voor de nieuwe EU-delegaties in de uitbreidingszone, waardoor de uniformiteit van het EU-optreden na oprichting van de Europese dienst voor extern optreden (EEAS) wordt gehandhaafd, vooral indien het uitbreidingsbeleid buiten het kader van de EEAS blijft vallen;

30.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie en de regeringen en parlementen van de lidstaten en van de betrokken landen.

21.10.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 285/53

A.

overwegende dat het VN-actieplatform van Beijing geweld tegen vrouwen heeft gedefinieerd als elke daad van op gender gebaseerd geweld die fysieke, seksuele of psychologische schade of lijden tot gevolg heeft of kan hebben, met inbegrip van het dreigen hiermee, dwang of willekeurige vrijheidsberoving,

B.

overwegende dat het VN-actieplatform van Beijing heeft verklaard dat geweld tegen vrouwen een uiting is van de historisch gegroeide ongelijke machtsverhoudingen tussen mannen en vrouwen, die ertoe geleid hebben dat mannen vrouwen domineren en discrimineren en dat vrouwen een volledige ontplooiing onmogelijk wordt gemaakt,

C.

overwegende dat geweld van mannen tegen vrouwen niet alleen een probleem op het gebied van de volksgezondheid is, maar ook verband houdt met de gelijkheid tussen vrouwen en mannen, een gebied waarop de EU gemachtigd is maatregelen te nemen,

D.

overwegende dat gelijkheid tussen vrouwen en mannen een fundamenteel principe van de Europese Unie is, dat erkend wordt in het EG-Verdrag en het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie,

E.

overwegende dat geweld van mannen tegen vrouwen een schending vormt van de mensenrechten, en in het bijzonder van het recht op leven, het recht op veiligheid, het recht op waardigheid, het recht op fysieke en psychische integriteit en het recht op keuze en gezondheid op seksueel en reproductief gebied,

F.

overwegende dat geweld van mannen tegen vrouwen een belemmering vormt voor de participatie van vrouwen in maatschappelijke activiteiten, in het politiek en maatschappelijk leven en op de arbeidsmarkt, en tot marginalisatie en armoede voor vrouwen kan leiden,

G.

overwegende dat geweld tegen vrouwen in uiterste vorm kan leiden tot moord op vrouwen,

H.

overwegende dat geweld tegen vrouwen vaak gepaard gaat met geweld tegen kinderen en invloed heeft op hun psychisch welzijn en hun leven,

I.

overwegende dat geweld tegen moeders een directe en indirecte invloed op en langdurige negatieve gevolgen heeft voor de emotionele en geestelijke gezondheid van hun kinderen en een cyclus van geweld en misbruik kan creëren die generaties lang kan voortduren,

J.

overwegende dat geweld van mannen tegen vrouwen een structureel en wijdverbreid probleem overal in Europa en de wereld vormt en dat dit verschijnsel zowel voor de slachtoffers als de geweldplegers geen verband houdt met leeftijd, opleiding, inkomen of maatschappelijke positie, en te maken heeft met een ongelijke machtsverdeling tussen mannen en vrouwen in onze samenleving,

K.

overwegende dat het soort geweld tegen vrouwen per cultuur en traditie verschilt, en dat genitale verminking van vrouwen, zogeheten eerwraak en gedwongen huwelijken in de EU een reëel voorkomend verschijnsel zijn,

L.

overwegende dat in situaties als oorlog, gewapende conflicten, opbouw na conflicten, economische, dan wel maatschappelijke en/of financiële crisis vrouwen individueel en collectief kwetsbaarder worden voor geweld van mannen en dat deze situaties niet als excuus voor het tolereren van mannelijk geweld mogen dienen,

M.

overwegende dat de handel in vrouwen voor seksuele en andere doeleinden een fundamentele schending van de mensenrechten van de vrouw betekent, en schadelijk is voor de individuele slachtoffers en de samenleving als geheel,

N.

overwegende dat de tolerantie tegenover de prostitutie in Europa leidt tot een toename van de vrouwenhandel naar Europa voor seksuele doeleinden, en tot sekstoerisme,

O.

overwegende dat er geen systematische verzameling van vergelijkbare gegevens over verschillende soorten geweld tegen vrouwen in de EU is, zodat het moeilijk is de werkelijke omvang van dit verschijnsel vast te stellen en passende oplossingen voor dit probleem te vinden,

P.

overwegende dat het aantal vrouwen dat slachtoffer is van seksueel geweld alarmerend groot is,

Q.

overwegende dat het vertekende beeld van de vrouw in de media, waarin zij vaak tot reclameobject wordt gereduceerd, het respect voor de menselijke waardigheid ondermijnt,

R.

overwegende dat belangrijke factoren die vrouwelijke slachtoffers ertoe brengen geen aangifte te doen van het geweld, afgezien van de economische afhankelijkheid (die vaak voor vrouwen geldt) gelegen zijn in de sociale cultuur en het idee dat mannelijk geweld tegen vrouwen een privé aangelegenheid is of dat dergelijk geweld vaak aan de vrouw zelf te wijten is,

S.

overwegende dat vrouwen vaak geen aangifte doen van geweld door mannen om diverse en complexe, psychologische, financiële, sociale en culturele redenen, en dat zij soms van het doen van aangifte afgeschrikt worden door gebrek aan vertrouwen in politie, justitie en maatschappelijke en medische hulpdiensten,

T.

overwegende dat het Parlement vaak heeft aangedrongen op de invoering van een Europees Jaar voor de uitbanning van alle soorten van geweld tegen vrouwen,

U.

overwegende dat de VN 25 november heeft uitgeroepen tot Werelddag voor de uitbanning van geweld tegen vrouwen en dat in december 2009 in het Europees Parlement een internationale studiebijeenkomst zal worden georganiseerd, gewijd aan de strijd tegen geweld tegen vrouwen,

V.

overwegende dat er een dringende behoefte is aan de invoering van een omvattend rechtsinstrument gericht op de bestrijding van alle vormen van geweld tegen vrouwen,waaronder de handel in vrouwen,

1.

dringt er bij de lidstaten op aan hun nationale wetgeving en beleid ter bestrijding van alle vormen van geweld tegen vrouwen aan te scherpen, met name via de ontwikkeling van omvattende nationale actieplannen tegen geweld tegen vrouwen, op basis van een onderzoek naar de implicaties van geweld tegen vrouwen voor de gendergelijkheid en van de uit internationale verdragen voortvloeiende verplichtingen van de lidstaten tot uitbanning van alle vormen van vrouwendiscriminatie, en die concrete maatregelen bevatten ter voorkoming van mannelijk geweld, bescherming van de slachtoffers en vervolging van de geweldplegers;

2.

verzoekt de lidstaten door middel van nationale programma's en financiering vrijwilligersorganisaties en –verenigingen voor de opvang van en psychologisch hulp aan vrouwelijke slachtoffers te ondersteunen, vooral om deze te helpen bij hun herintegratie op de arbeidsmarkt en in staat te stellen hun persoonlijke waardigheid volledig terug te vinden;

3.

dringt er bij de Commissie op aan aan het Parlement en de Raad een gericht en coherenter EU-beleidsplan tegen alle vormen van geweld tegen vrouwen voor te leggen, zoals genoemd in de Mededeling van de Commissie van 1 maart 2006, getiteld „Een routekaart voor gelijkheid van vrouwen en mannen 2006-2010” (COM(2006)0092) en om in het actieprogramma inzake gelijkheid van mannen en vrouwen voor 2011-2016 maatregelen op te nemen ter bestrijding van geweld tegen vrouwen, en concrete maatregelen ter voorkoming van alle vormen van geweld, bescherming van de slachtoffers en vervolging van de geweldplegers, en een onderzoek uit te voeren naar de implicaties van mannelijk geweld tegen vrouwen voor de gendergelijkheid op alle communautaire beleidsterreinen en ervoor te zorgen dat de instellingen van de EU en de lidstaten gecoördineerde, geëngageerde en coherente maatregelen nemen om een einde aan dit geweld te maken;

4.

verzoekt de Commissie dringend de mogelijkheid van nieuwe maatregelen ter bestrijding van geweld tegen vrouwen na te gaan;

5.

verzoekt de Commissie een speciale conferentie op hoog niveau te organiseren, samengesteld uit vertegenwoordigers van politieke instanties, groepen uit de samenleving alsmede maatschappelijke en institutionele organisaties, met als doel een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van een coherenter beleid voor de bestrijding van alle vormen van geweld tegen vrouwen;

6.

verzoekt de EU het recht op bijstand en steun te waarborgen voor alle geweldslachtoffers, met inbegrip van slachtoffers van mensenhandel, ongeacht hun nationaliteit, en te zorgen voor de bescherming van vrouwelijke slachtoffers van huiselijk geweld, wier wettelijke status van hun partner zou kunnen afhangen;

7.

doet een beroep op de EU om mechanismen in te voeren die ervoor zorgen dat de gendergelijkheidsbeoordeling van de mensenhandel deel uitmaakt van alle wetten en beleidsvormen ter voorkoming en bestrijding van mensenhandel, en het geweld bij de wortel aan te pakken met preventieve maatregelen als sancties, voorlichtings- en bewustmakingscampagnes;

8.

herinnert eraan dat het nog steeds wacht op de resultaten van de studie van de Commissie naar wetgeving inzake op gender gebaseerd geweld en geweld tegen vrouwen;

9.

verzoekt de Commissie en de lidstaten garanties te scheppen om ervoor te zorgen dat vrouwen die het slachtoffer van geweld zijn daadwerkelijk toegang krijgen tot juridische hulp en bescherming, ongeacht hun nationaliteit en de manier waarop zij betrokken zijn bij politieonderzoek;

10.

dringt er bij Raad en Commissie op aan om voor een duidelijke rechtsgrondslag te zorgen voor de bestrijding van alle vormen van geweld tegen vrouwen, waaronder vrouwenhandel;

11.

verzoekt de Commissie te starten met de voorbereiding van een voorstel voor een algemene richtlijn over maatregelen ter voorkoming en bestrijding van alle vormen van geweld tegen vrouwen;

12.

dringt erop aan dat de Commissie en de lidstaten actie ondernemen om de oorzaken van geweld tegen vrouwen aan te pakken, met name door middel van preventiemaatregelen en bewustmakingscampagnes over de verschillende vormen van geweld;

13.

dringt er bij de Commissie en de lidstaten op aan gezamenlijke actie te ondernemen, waaronder bewustmakings- en voorlichtingscampagnes over huiselijk geweld en strategieën gericht op verandering van de maatschappelijke stereotypes van de positie van de vrouw in de samenleving via het onderwijs en de media, alsmede de uitwisseling van optimale praktijken aan te moedigen;

14.

verzoekt de Commissie en de lidstaten geweld tegen vrouwen en de gendergerelateerde dimensie van schendingen van de mensenrechten internationaal aan te pakken, met name in het verband van bilaterale associatie- en internationale handelsovereenkomsten die van kracht zijn en die waarover nog onderhandeld wordt;

15.

betreurt het in dit verband dat in de verplichte duurzaamheidseffectbeoordelingen die worden uitgevoerd vóór sluiting van dergelijke overeenkomsten een genderdimensie van betekenis ontbreekt, laat staan de kwestie van seksueel geweld, alsmede een serie instrumenten voor het analyseren van het gendereffect, en vraagt de Commissie zo spoedig mogelijk met een voorstel tot oplossing van dit probleem te komen;

16.

verzoekt de lidstaten terdege rekening te houden met de speciale omstandigheden van bepaalde categorieën vrouwen die uiterst kwetsbaar voor geweld zijn, zoals vrouwen die tot minderheden behoren, migrantenvrouwen, vrouwelijke vluchtelingen, vrouwen die in plattelandsgemeenschappen of afgelegen gemeenschappen in armoede leven, vrouwen in gevangenschap of in hechtenis, meisjes, homoseksuele vrouwen, gehandicapte vrouwen en oudere vrouwen;

17.

vraagt de lidstaten hun maatregelen ter voorkoming van seksueel geweld onder jongeren aan te scherpen via gerichte onderwijscampagnes en een betere samenwerking tussen de actoren en de verschillende milieus die met dit verschijnsel te maken hebben, zoals het gezin, de school, de openbare ruimte en de media;

18.

vraagt de Commissie de internationale dimensie van geweld tegen vrouwen ook aan de orde te stellen in het kader van haar werk met betrekking tot maatschappelijk verantwoord ondernemen, vooral in verband met Europese ondernemingen die in exportsectoren opereren;

19.

onderstreept het belang van een adequate opleiding voor degenen die werken met vrouwelijke slachtoffers van mannelijk geweld, waaronder vertegenwoordigers van het gerechtelijk apparaat en de wetshandhaving, en in het bijzonder de politie, de rechtbanken, de sociale, medische en juridische diensten, arbeidsmarktinstanties, werkgevers, en vakbonden;

20.

dringt aan op de invoering van mechanismen om voor vrouwen die slachtoffer zijn geworden van seksueel geweld en netwerken voor mensensmokkel de toegang te vergemakkelijken tot gratis juridische bijstand waarmee zij hun rechten in de gehele Unie kunnen doen gelden; acht een verbetering noodzakelijk van de samenwerking tussen justitiemedewerkers en de uitwisseling van optimale praktijken in de strijd tegen discriminatie en seksueel geweld, en is van mening dat de media gemobiliseerd moeten worden voor het afbreken van de belemmeringen die erkenning van veroordelingen in andere lidstaten in de weg staan, waaronder veroordeling wegens seksueel geweld en maatregelen die plegers van een delict ertoe verplichten afstand tot hun ex-slachtoffers te houden;

21.

is verheugd over de invoering in sommige lidstaten van rechtbanken die bevoegd zijn voor de behandeling van geweldsmisdrijven tegen vrouwen en verzoekt alle lidstaten om dit initiatief te volgen;

22.

dringt erop aan in het Europees Strafregisterinformatiesysteem (ECRIS) een belangrijke plaats in te ruimen voor gegevens over aan gender gerelateerd geweld;

23.

dringt er bij de lidstaten op aan een coherent systeem in te voeren voor verzameling van statistieken over geweld tegen vrouwen, en met name over geweld tegen minderjarigen, en tevens over moord in de context van huiselijk geweld of binnen nauwe relaties, in nauwe samenwerking met het Europees Instituut voor gendergelijkheid, ten einde vergelijkbare gegevens over geweld tegen vrouwen in de hele EU te verkrijgen;

24.

dringt er bij de lidstaten op aan seksueel geweld tegen en verkrachting van vrouwen, ook binnen het huwelijk en informele intieme relaties en/of begaan door mannelijke verwanten, als strafbare feiten te erkennen als er tegen de wil van het slachtoffer is gehandeld, en ervoor te zorgen dat deze delicten automatisch worden vervolgd, en elk beroep op culturele, traditionele of religieuze praktijken of tradities als verzachtende omstandigheid af te wijzen in gevallen van geweld tegen vrouwen, bij zogenaamde eerwraak of genitale verminking van vrouwen;

25.

constateert dat sommige lidstaten beleid kennen waarbij seksueel geweld tussen partners, en met name binnen het huwelijk, als misdrijf moet worden beschouwd; verzoekt de lidstaten het resultaat van dergelijk beleid te bestuderen met het oog op uitwisseling in heel Europa van goede praktijken;

26.

verzoekt de lidstaten adequate maatregelen te nemen om een einde te maken aan genitale verminking van vrouwen; wijst erop dat in de Gemeenschap verblijvende immigranten zich ervan bewust moeten zijn dat genitale verminking van vrouwen een ernstige aanslag is op de vrouwelijke gezondheid en een schending is van de mensenrechten; verzoekt de lidstaten om toepassing van specifieke rechtsbepalingen inzake genitale verminking van vrouwen of dergelijke wetgeving in te voeren en tot vervolging over te gaan van eenieder die zich aan genitale verminking schuldig maakt;

27.

verzoekt de EU het recht op bijstand en steun te garanderen voor alle vrouwen die het slachtoffer zijn mannelijk geweld;

28.

dringt er bij de lidstaten op aan onverwijld een onderzoek uit te voeren naar de ernstige schendingen van de mensenrechten van Roma-vrouwen, de schuldigen te straffen en een adequate schadevergoeding te geven aan de slachtoffers van gedwongen sterilisatie;

29.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de regeringen en parlementen van de lidstaten en de secretaris-generaal van de Verenigde Naties.

21.10.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 285/59

A.

overwegende dat de recente nieuwe vijandelijkheden tussen de opstandelingen van de Unie van Islamitische Rechtbanken (UIC) en de troepen van federale overgangsregering (TFG) en de Missie van de Afrikaanse Unie (AU) in Somalië (AMISOM) hebben geleid tot meer instabiliteit en verlies aan mensenlevens in Somalië,

B.

overwegende dat de internationale gemeenschap de soevereiniteit, de territoriale integriteit, de politieke onafhankelijkheid en de eenheid van Somalië eerbiedigt,

C.

overwegende dat Somalië sinds de omverwerping van het regime van Siad Barre in 1991 geen echte regering meer heeft gehad en dat de politieke toestand er sindsdien één van anarchie is geweest, met gevechten tussen elkaar bestrijdende clans en banditisme,

D.

overwegende dat de veiligheid in de Somalische hoofdstad Mogadishu erop achteruitgaat en dat dit het de nationale en internationale niet-gouvernementele organisaties (ngo's) onmogelijk heeft gemaakt zich bezig te houden met de humanitaire ramp die zich aan het ontwikkelen is en op noodsituaties te reageren,

E.

overwegende dat alle partijen die betrokken zijn bij het conflict zich in Somalië nog steeds op grote schaal schuldig maken aan schendingen van de mensenrechten en van de internationale humanitaire rechtsregels, met name marteling en andere vormen van mishandeling, verkrachting, buitengerechtelijke terechtstellingen, willekeurige opsluiting en aanslagen op burgers, journalisten en mensenrechtenactivisten en de civiele infrastructuur in Somalië,

F.

overwegende dat de aanhoudende burgeroorlog in Somalië en de weerslag daarvan op het vredes- en verzoeningsproces in het land en op de veiligheid en stabiliteit in de Hoorn van Afrika in zijn geheel zorgwekkend zijn,

G.

overwegende dat tot voor kort niet alleen koopvaardijschepen, maar ook schepen van het Wereldvoedselprogramma, vissersboten en toeristenboten het doelwit van de piraten waren,

H.

overwegende dat dergelijke piraterij ten dele voortvloeit uit het geweld en de politieke instabiliteit in Somalië, maar daar ook aan bijdraagt, en een domino-effect teweegbrengt in de rest van de Hoorn van Afrika, en dat dit consequenties heeft voor de burgerbevolking van Somalië, die hierdoor wordt blootgesteld aan bedreigingen, verminderde ontwikkelingskansen en de onderbreking van voedselhulp en andere humanitaire steun,

I.

overwegende dat de Raad op 8 december 2008 besloten heeft om als onderdeel van het algemeen optreden van de Europese unie in de Hoorn van Afrika de bovengenoemde allereerste vlootoperatie, EUNAVFOR Atalanta, uit te voeren, met als opdracht piraterij en gewapende overvallen voor de kust van Somalië te onderdrukken, te ontmoedigen en te verhinderen en de veiligheid van de koopvaardij – meer in het bijzonder de schepen van het Wereldvoedselprogramma die de ontheemden in Somalië voedselhulp brengen – te helpen verzekeren,

J.

overwegende dat de operatie EUNAVFOR Atalanta sinds december 2008 cruciale bescherming heeft geboden aan vijftig schepen van het Wereldvoedselprogramma, die ongeveer 300 000 ton voedsel hebben geleverd, waardoor uiteindelijk 1,6 miljoen Somaliërs rechtstreeks werden geholpen,

K.

overwegende dat tijdens de bovengenoemde vergadering van de Raad buitenlandse betrekkingen op 27 juli 2009 de Raad besloten heeft om de inzet van de Europese unie voor vrede en ontwikkeling in Somalië uit te breiden, in nauwe samenwerking met alle belanghebbende partijen, met name de VN en de AU, en daarom onderzocht heeft hoe de Europese Unie aan de internationale inspanningen kan bijdragen, ook op het gebied van veiligheid,

L.

overwegende dat tijdens de bovengenoemde vergadering van de Raad buitenlandse betrekkingen op 17 november 2009 de Raad een crisisbeheersingsconcept voor een eventueel optreden in het kader van het EVDB (Europees veiligheids- en defensiebeleid) heeft goedgekeurd ten einde 2 000 leden van de veiligheidstroepen van de Somalische federale overgangsregering te helpen opleiden,

M.

overwegende dat piraterij een lucratieve business is geworden waarbij enorme bedragen aan losgeld voor mensen worden gevraagd, en dat de moderne piraten gebruik maken van meer geperfectioneerde methoden, zeer goed bewapend zijn, een duidelijke strategie hebben en het vermogen om zich snel aan nieuwe tactieken aan te passen,

N.

overwegende dat de bijstand van internationale partners op de lange termijn alleen bij een stabiele veiligheidstoestand doeltreffend kan zijn,

O.

overwegende dat de opstandelingen van de UIC alle politiek contact en verzoening met het oog op vrede volgens het vredesproces van Djibouti, dat een kader voor een blijvende politieke oplossing in Somalië biedt, afwijzen,

P.

overwegende dat het militair personeel dat betrokken is bij de operatie EUNAVFOR Atlanta personen die verdacht worden van piraterij of gewapende roofovervallen in het gebied waar ze zich bevinden kunnen aanhouden, vasthouden en overdragen; overwegende dat de verdachten ook kunnen worden vervolgd door een EU-lidstaat of door Kenia, in overeenstemming met de overeenkomst die op 6 maart 2009 werd gesloten met de EU en die de Keniaanse autoriteiten het recht geeft om te vervolgen,

Q.

overwegende dat volgens een rapport van het VN-milieuprogramma (UNEP) een groot aantal illegale scheepsladingen giftige afvalstoffen, die al vanaf de schepen in het milieu lekten, voor de kust van Somalië zijn gedumpt, met totale veronachtzaming van de gezondheid van de bevolking ter plaatse en het behoud van het milieu,

1.

spreekt zijn krachtige veroordeling uit over de ernstige schendingen van het internationaal humanitair recht en de rechten van de mens door alle partijen in het Somalische conflict; roept op tot onmiddellijke staking van de vijandelijkheden en vraagt alle gewapende groepen dringend de wapens neer te leggen en zich bij een echte ruim opgevatte dialoog met de federale overgangsregering aan te sluiten; verzoekt alle oorlogvoerende partijen zich van willekeurige aanvallen op de burgerbevolking te onthouden en dringt erop aan dat oorlogsmisdaden en schendingen van de rechten van de mens door een onafhankelijke commissie worden onderzocht;

2.

betuigt nogmaals zijn steun aan de federale overgangsregering onder leiding van president Sheikh Sharif Sheikh Ahmed en aan diens toezeggingen om de beginselen te eerbiedigen die in de vredesovereenkomst van Djibouti zijn neergelegd, onder meer de geest van verzoening en het streven naar een algemeen integrerende politiek proces; veroordeelt de gewapende aanvallen op de Somalische federale overgangsregering, de VN en op ngo's;

3.

herinnert eraan dat de internationale gemeenschap en alle partijen in het huidige conflict verantwoordelijkheid dragen om burgers te beschermen, de verlening van de hulp mogelijk te maken en de humanitaire ruimte en de veiligheid van humanitaire werkers te eerbiedigen; wenst derhalve dat onverwijld de juiste voorwaarden worden gecreëerd voor een passend antwoord op de humanitaire ramp in Somalië;

4.

stelt met groot genoegen vast dat EUNAVFOR Atalanta met succes de veiligheid van de scheepvaart voor de kust van Somalië blijft helpen verzekeren door de charterschepen van het Wereldvoedselprogramma die hulp voor Somalië aanvoeren, de schepen die belangrijke vrachten voor de vredesoperatie van de AU naar Somalië brengen en andere kwetsbare schepen bescherming te bieden; verzoekt de Raad de operatie met een jaar te verlengen wanneer het huidige mandaat op 12 december 2009 verstrijkt; geeft zijn steun voor een mogelijke uitbreiding van het operatiegebied in zuidelijke richting naargelang van de activiteiten van de piraten, maar benadrukt dat een dergelijke uitbreiding geen invloed op het wezenlijke doel van de operatie mag hebben, namelijk de konvooien van het Wereldvoedselprogramma en andere kwetsbare schepen, zoals koopvaardijschepen en vissersboten, beschermen;

5.

benadrukt dat piraterij een ernstige bedreiging vormt voor de veiligheid op zee en de levering van voedselhulp in een regio die reeds in een kritieke humanitaire situatie verkeert, in ernstige mate in gevaar brengt;

6.

benadrukt dat piraterij alleen maar met succes te bestrijden is door de diepere oorzaken ervan aan te pakken, oorzaken die zich aan land bevinden en armoede en een tekortschietend staatsgezag omvatten en enkel uit te roeien zijn door in Somalië vrede, ontwikkeling en staatsopbouw te verwezenlijken;

7.

is van mening dat, zolang er geen politieke oplossing voor de betrouwbaarheid van de Somalische staat als lid van de internationale gemeenschap is, de veiligheidsstrategie die met de operatie EUNAVFOR Atalanta wordt gevolgd, voorrang moet blijven krijgen en zelfs over uitgebreider middelen voor het optreden van de strijdkrachten in het kader van de operatie moet kunnen beschikken;

8.

verzoekt de Raad daarom de mogelijkheid te onderzoeken om parallel met de operatie EUNAVFOR Atalanta een nieuwe kleinschalige operatie in het kader van het EVDB op te zetten om de veiligheidstroepen van de federale overgangsregering te helpen opleiden, waarbij bestaande initiatieven, met name dat van Frankrijk in Djibouti en dat van Oeganda als onderdeel van het opleidingsprogramma van AMISOM, op elkaar worden afgestemd door te waarborgen dat ze hetzelfde soort actie ondernemen; verheugt zich in deze context over de goedkeuring door de lidstaten op 17 november 2009 van het crisisbeheersingsconcept voor een eventuele nieuwe operatie in het kader van het EVDB in Somalië, maar benadrukt dat de goedkeuring van het concept op geen enkele manier op het besluit over een nieuwe missie vooruit mag lopen, dat enkel na gedetailleerder onderzoek van de toestand ter plaatse kan worden genomen, dat er voor moet worden gezorgd de mensenrechten worden geëerbiedigd, soldij wordt uitbetaald, uitrusting voorhanden is en dat de opgeleide veiligheidstroepen in een staats- en bevelstructuur geïntegreerd zijn, zodat ze zich na hun terugkeer niet tegen de regering keren die ze geacht worden te beschermen;

9.

betreurt dat 35 tot 40 % van de schepen in het gebied niet geregistreerd staan bij het centrale coördinatieorgaan voor maritieme veiligheid en dat deze schepen bijgevolg niet weten welke specifieke veiligheidsrisico's zij lopen; verzoekt de lidstaten bijgevolg erop toe te zien dat al hun schepen geregistreerd staan; roept alle schepen op de aanbevelingen van EUNAVFOR – Operatie Atalanta op te volgen om de veiligheid zo goed mogelijk te garanderen en zo het risico op aanvallen en verovering te verminderen;

10.

betreurt dat een al te toegeeflijke houding tegenover de eisen van de Somalische piraten, zonder toepassing van de noodzakelijke dwangmaatregelen, in de toekomst averechtse en ongewenste gevolgen kan hebben omdat dit bijdraagt aan nieuwe gevallen van piraterij in de regio;

11.

betuigt zijn blijvende steun voor de AMISOM, gezien de cruciale rol daarvan in het vredesproces; stelt met nadruk dat verdere betrokkenheid van de AU en AMISOM de meest dringende noden en mogelijke vormen van bijkomende EU-steun moet identificeren teneinde AMISOM te helpen mogelijkheden te ontwikkelen die aan zijn mandaat beantwoorden;

12.

roept de internationale gemeenschap en de EU in het bijzonder op om de humanitaire hulpverlening aan binnenlandse ontheemden en de noodlijdende bevolking op te voeren;

13.

is van oordeel dat van inschakeling van vrouwenorganisaties in Somalië en van het maatschappelijk middenveld een positieve invloed op het nationale verzoeningsproces kan uitgaan;

14.

verzoekt de lidstaten de mogelijkheid te onderzoeken van een specifieke training voor bemanning en vissers ten einde hen voor te bereiden op de mogelijkheid van gijzelneming;

15.

dringt aan op strikte nieuwe toepassing van en controle op het wapenembargo van 1992 van de VN tegen Somalië, dat nauwelijks in acht wordt genomen; vraagt dat diegenen die het wapenembargo tegen Somalië schenden, aansprakelijk worden gesteld;

16.

vraagt de VN en de Commissie de dumping van giftig afval en illegale visserij voor de Somalische kust grondig te onderzoeken, de verantwoordelijkheid op alle niveaus vast te stellen, steun te geven aan het streven degenen die deze misdaden hebben bedreven voor de rechter te brengen en ervoor te zorgen dat de vervuiling van het milieu op uitgebreide schaal wordt aangepakt;

17.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de secretarissen-generaal van de AU, de VN en de Intergouvernementele Ontwikkelingsautoriteit, de president van de Federale Overgangsregering, de regering van Ethiopië en het Pan-Afrikaans Parlement.

21.10.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 285/63

A.

overwegende dat tabak met afstand de belangrijkste oorzaak is van vermijdbare dood, en dat hieraan in de EU ieder jaar een half miljoen mensen overlijden (4),

B.

overwegende dat naar schatting 25 % van alle sterfgevallen door kanker in de Europese Unie aan het roken toe te schrijven is (5); overwegende dat in de Europese Unie in 2002 volgens voorzichtige schattingen 7 300 volwassenen, onder wie 2 800 niet-rokers, zijn overleden ten gevolge van blootstelling aan tabaksrook in het milieu (TRM) op de plaats waar zij werkten; overwegende dat nog eens 72 000 gevallen van overlijden van volwassenen, onder wie 16 400 niet-rokers, verband houden met blootstelling aan TRM thuis (6),

C.

overwegende dat 70 % van de bevolking van de EU, volgens een Eurobarometeronderzoek uit maart 2009, niet-rokers zijn en dat een ruime meerderheid van de burgers voorstander is van een verbod in alle openbare ruimten (werk, restaurants, bars en cafés),

D.

overwegende dat de gegevens waarin met name de gevolgen van langdurige en stelselmatige blootstelling van kinderen aan TRM centraal staan, hoewel duidelijk is dat kinderen in bijzondere mate gevoelig zijn voor TRM, ontoereikend of niet beschikbaar zijn, en dat een onderzoek dat relevante gegevens oplevert doelmatiger op pan-Europees niveau kan worden voorbereid en de voorkeur geniet boven 27 verschillende onderzoeken in de 27 lidstaten,

E.

overwegende dat blootstelling aan TRM - ook aangeduid als passief roken - een belangrijke extra oorzaak is van sterfte, ziekte en handicaps in de EU,

F.

overwegende dat tabaksrook een complex toxisch mengsel is van meer dan 4 000 gas- en deeltjesvormige bestanddelen, waaronder 69 bekende kankerverwekkers en tal van toxische agentia,

G.

overwegende dat TRM door het Internationaal Instituut voor Kankeronderzoek van de WHO is ingedeeld als stof waarvan bekend is dat hij kanker veroorzaakt,

H.

overwegende dat er geen veilig niveau bestaat van blootstelling aan passief roken; dat eenieder recht heeft op een hoog niveau van bescherming van zijn gezondheid en beschermd moet worden tegen passief roken, en dat kinderen bijzonder gevoelig zijn voor tabaksvervuiling,

I.

overwegende dat rokers vaker voor korte of lange perioden ziekteverlof opnemen dan niet-rokers en ex-rokers, waardoor de enorme kosten van tabaksgebruik voor individuen, werkgevers, het bedrijfsleven en de economie als geheel nog stijgen,

J.

overwegende dat kinderen zelf niet kunnen instemmen met blootstelling aan TRM in gesloten ruimten en het recht hebben beschermd te worden en geen schade te ondervinden van acties die hun gezondheid aantasten,

K.

overwegende dat blootstelling aan tabaksvervuiling tijdens de zwangerschap een hogere kans op afwijkingen, miskramen, dood- en voortijdig geboren kinderen, storingen van de groei van de foetus, geringere hoofdomtrek en een lager geboortegewicht tot gevolg kan hebben, en overwegende dat er verband is tussen passief roken en middenoorontstekingen, verminderde longwerking, astma en wiegendood,

L.

overwegende dat is aangetoond dat de invoering van antirookbeleid tot gevolg heeft gehad dat de arbeidsomstandigheden als geheel verbeteren en dat ziekten die verband houden met roken zoals acute storingen van de hartkransslagader, aandoeningen van de luchtwegen en ontstekingen van de hartspier minder voorkomen,

M.

overwegende dat de door tabaksgebruik veroorzaakte kosten ten laste van de gezondheidsstelsels door de bevolking als geheel worden gedragen en niet door hen die ze veroorzaken,

N.

overwegende dat de EU en 26 van de 27 lidstaten de FCTC reeds hebben ondertekend en geratificeerd; eveneens wijzend op de preambule bij de Grondwet van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) waarin wordt gesteld dat het genot van de grootst mogelijke mate van gezondheid een van de fundamentele rechten van ieder mens is,

O.

overwegende dat de partijen overeenkomstig artikel 8 van de FCTC wettelijk verplicht zijn tot aanneming en tenuitvoerlegging in sectoren van bestaande nationale jurisdictie zoals bepaald bij de nationale wetgeving, en tot actieve bevordering op andere niveaus van jurisdictie van de aanneming en tenuitvoerlegging van doelmatige maatregelen om mensen te beschermen tegen passief roken op alle gesloten werkplekken, in het openbaar vervoer en in gesloten openbare ruimten en indien van toepassing op andere openbare plaatsen,

P.

overwegende dat het Europees Parlement de lidstaten heeft verzocht vóór eind oktober 2009 een onbeperkt rookverbod in te voeren in alle gesloten werkplekken, met inbegrip van grootkeukens, alsook in alle gesloten openbare gebouwen en het openbaar vervoer in de EU,

Q.

overwegende dat de nationale wetgeving per lidstaat aanzienlijk verschilt,

1.

betreurt dat de voorzitterschap heeft besloten de aanbeveling van de Raad aan te nemen zonder het Parlement om advies te vragen;

2.

betreurt dat door het ontbreken van algemene regelgeving over rookvrije ruimten in de meeste lidstaten (met name in de horeca- en vrijetijdssector) ongelijkheden ontstaan tussen verschillende beroeps- en sociaal-economische groepen; het is bijvoorbeeld drie maal waarschijnlijker dat werknemers in de horeca gedurende vijf uur per dag blootstaan aan tabaksrook dan bureaupersoneel;

3.

wijst erop dat het Parlement consequent voorstander is geweest van krachtiger maatregelen om de tabaksverslaving aan te pakken en het passief roken van jongeren terug te dringen;

4.

wijst op de ernstige schadelijke gevolgen van passief roken, de specifieke gevolgen die schadelijke stoffen kunnen hebben tijdens de gevoelige kindertijd, en op het feit dat kinderen niet beschikken over het wettelijke vermogen in te stemmen met stelselmatige, langdurige blootstelling aan milieus vol rook;

5.

wijst erop dat de verschillen in nationale wetgeving tot gevolg hebben dat er per lidstaat enorme verschillen bestaan in bescherming tegen passief roken;

6.

acht het van wezenlijk belang dat in de huidige wetgeving inzake rookverboden in de lidstaten wettelijke zekerheid wordt geboden en tegelijkertijd het beginsel van gelijkheid tussen verschillende soorten horeca-etablissement wordt geëerbiedigd;

7.

spreekt zijn waardering uit voor het feit dat de EU actief bezig is met de opstelling van een algemeen tabaksbestrijdingsbeleid dat gekenmerkt wordt door wetgevende maatregelen, steun voor Europadekkende acties om roken te voorkomen en op te geven, verwerking van tabaksbestrijding in een reeks andere vormen van Gemeenschapsbeleid en de EU op de kaart zetten als een belangrijke factor in de tabaksbestrijding op mondiaal niveau;

8.

spreekt zijn waardering uit voor de bereidheid van de EU het gebruik van tabak te bestrijden en voor de recent zichtbare samenhang van haar beleid;

9.

wijst erop dat de bindende wetgeving op de grondslag van de artikelen 137 en 152 van het Verdrag zou kunnen resulteren in beperkingen van TRM-dominantie en de belasting van gezondheid en economie die daaruit voortvloeit; erkent echter dat in deze artikelen, en met name in artikel 137, de specifieke problemen van kinderen niet rechtstreeks worden aangepakt;

10.

wijst erop dat uitsluitend een volledig rookverbod in alle gesloten werkplekken, met inbegrip van grootkeukens, en alle openbare gebouwen en vervoer, de gezondheid van werknemers en niet-rokers kan beschermen, en het voor rokers aanzienlijk gemakkelijker kan maken op te houden;

11.

spreekt zijn waardering uit voor de acties van de lidstaten die reeds doelmatige maatregelen hebben genomen om te zorgen voor bescherming tegen passief roken; verzoekt de lidstaten voorschriften te blijven invoeren over de bescherming van niet-rokers in de sector bescherming van de gezondheid van werknemers en de huidige maatregelen ter bescherming van niet-rokers uit te breiden;

12.

verzoekt de Commissie om een verslag over de kosten die op de nationale gezondheidstelsels en de economie van de EU drukken als gevolg van roken en de gevolgen van verontreiniging met tabaksrook;

13.

stelt voor dat de Raad de lidstaten aanbeveelt met alle betrokken partijen een permanente dialoog en raadpleging in te stellen overeenkomstig de tenuitvoerleggingsrichtlijnen in artikel 5, lid 3 van de FCTC die op de conferentie van belanghebbenden bij de FCTC in 2009 zijn aangenomen om de steun van alle actoren te waarborgen bij de tenuitvoerlegging van nationale tabaksbestrijdingsstrategieën en -programma's;

14.

verzoekt de Commissie andermaal een voorstel in te dienen tot wijziging van Richtlijn 2001/37/EG (7) over tabaksproducten, dat in ieder geval de wijzigingen bevat van de hogervermelde resolutie van het Parlement van 24 oktober 2007;

15.

verzoekt de Commissie om een algemeen onderzoek naar de gevolgen van langdurige, stelselmatige blootstelling van kinderen aan passief roken op alle plaatsen waar zij verkeren;

16.

verzoekt de Commissie en de lidstaten de voorgestelde aanbeveling van de Raad en de optimale werkmethoden van de lidstaten te gebruiken als grondslag voor bijdragen tot de formulering van richtsnoeren voor de tenuitvoerlegging van artikel 14 van de FCTC (maatregelen ter beperking van de vraag met betrekking tot tabaksverslaving en ophouden met roken), dat moet worden aangenomen op de volgende conferentie van partijen bij de FCTC;

17.

moedigt de Commissie aan in combinatie met nationale voorlichtingscampagnes ter ontmoediging van het roken, de steunmaatregelen ter uitvoering op EU-niveau voort te zetten, bij voorbeeld bewustmakingsmaatregelen o.a. via informatie op de verpakkingen van tabaksproducten;

18.

acht het van wezenlijk belang dat de Commissie, evenals het geval is bij de maatregelen ten behoeve van een Europa zonder tabak, in nauwe samenwerking met de lidstaten, zorgt dat zij de beschikking krijgt over nieuwe middelen ter bestrijding van de illegale handel in en namaak van tabaksproducten, met name op Internet, daar deze onmiddellijke en grotere gevaren met zich meebrengen voor de gezondheid van de consument;

19.

verzoekt de lidstaten die de FCTC reeds hebben geratificeerd, gezien de noodzaak van krachtige maatregelen ter waarborging van volledige en nauwkeurige controle en tenuitvoerlegging, zijn aanbevelingen overeenkomstig hun verplichtingen uit hoofde van artikel 8 van de FCTC ten uitvoer te leggen en aan de Commissie iedere twee jaar verslag te doen van de vooruitgang die zij bij de tenuitvoerlegging boeken;

20.

verzoekt de Voorzitter en het Bureau die immers tot taak hebben de lidstaten een voorbeeld te stellen, andermaal met onmiddellijke ingang voor alle delen van het Parlement een rookverbod zonder uitzonderingen aan te nemen; dringt aan strenge handhaving van dit verbod;

21.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie en de WHO.

21.10.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 285/67

A.

overwegende dat de fundamentele waarden van vrijheid, menselijke waardigheid, sociale gerechtigheid, sociale zekerheid en gelijkgerechtigdheid de hoekstenen zijn van duurzame economische en sociale ontwikkeling,

B.

overwegende dat in de huidige wereldwijde economische en werkgelegenheidscrisis deze beginselen nog meer aan betekenis winnen,

C.

overwegende dat de IAO sinds 1919 een stelsel van internationale arbeidsnormen heeft weten de handhaven en te ontwikkelen, dat een grote waaier aan thema's omvat, zoals werk, werkgelegenheid, sociale zekerheid, sociaal beleid en de eraan gekoppelde mensenrechten,

D.

overwegende dat moet worden gezorgd voor samenhang tussen het interne en het externe beleid van de EU,

1.

neemt met voldoening kennis van de door de IAO als bijgewerkt geclassificeerde verdragen, die het resultaat zijn van tripartiete IAO-onderhandelingen tussen werkgevers, werknemers en regeringen;

2.

verzoekt de lidstaten rekening te houden met de sterke sociale argumenten die pleiten voor ratificatie en tenuitvoerlegging van de verdragen die de IAO als bijgewerkt heeft geclassificeerd, conform de EU-Verdragen;

3.

verzoekt de Commissie het Europees Parlement en de lidstaten nauwkeurig mee te delen welke verdragen binnen de bevoegdheid van de Europese Unie vallen en welke onder toepassing van het subsidiariteitsbeginsel vallen;

4.

roept de verkozen voorzitter van de Europese Raad er toe op binnen zijn mandaat zo ambitieus mogelijk te zijn zodat de lidstaten worden gestimuleerd om de bijgewerkte IAO-Verdragen te ratificeren en ten uitvoer te leggen;

5.

verzoekt de Commissie werk te maken van een aanbeveling waarin de lidstaten ertoe worden aangespoord de verdragen die de IAO als bijgewerkt heeft geclassificeerd te ratificeren en actief bij te dragen aan de tenuitvoerlegging ervan, met inachtneming van het subsidiariteitsbeginsel;

6.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie en de regeringen en parlementen van de lidstaten.

21.10.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 285/69

A.

overwegende dat de Europese Unie 's werelds belangrijkste donor van ontwikkelingshulp en humanitaire hulp is, maar dat internationaal gezien het aandeel van de officiële ontwikkelingshulp dat aan de landbouw wordt toegewezen, met name vanuit de Europese Unie, sinds de jaren tachtig gestaag is teruggelopen, met een daling van 17% in 1980 tot 3,8% in 2006, overwegende dat, terwijl de natuurlijke hulpbronnen onder druk staan, de mondiale vraag naar voedsel in 2050 naar verwachting zal zijn verdubbeld en dat de wereldvoedselproductie zal moeten toenemen,

B.

overwegende dat de slotverklaring van de Wereldtop over voedselzekerheid 2009 in onvoldoende mate de redenen analyseert waarom we er niet in slagen honger uit te roeien en evenmin concrete voorstellen doet over hoe honger beter kan worden bestreden; overwegende dat volgens de FAO een investering van 30 miljard EUR per jaar voldoende zou zijn om een wereldbevolking die in 2050 bij 9 miljard zal liggen, van voedsel te verzekeren,

C.

overwegende dat de Europese Unie een belangrijke voedselproducent blijft, maar dat zij ook een belangrijk invoerder van landbouwproducten is, die voor talrijke landbouwproducten verre van zelfbedruipend is; overwegende dat de stijging van de prijzen voor diervoeder de productiekosten opdrijft, met als risico dat de output van veehouderijproducten zal afnemen,

D.

overwegende dat dramatische schommelingen van de grondstoffenprijzen een opvallender en vast kenmerk van de mondiale markt kunnen worden; overwegende dat hogere voedselprijzen niet automatisch leiden tot hogere inkomsten voor de landbouwbedrijven, met name door de snelheid waarmee de inputkosten van de landbouwbedrijven stijgen en het toenemende verschil tussen producenten- en consumentenprijzen,

E.

overwegende dat de wereldvoedselvoorraden zijn geslonken tot een kritiek niveau, van een voedselvoorraad voor een jaar na de tweede wereldoorlog tot een voorraad voor niet meer dan 57 dagen in 2007 en voor maar 40 dagen in 2008,

F.

overwegende dat de gekrompen voorraden, zelfs in de EU, een negatief effect hebben op het noodvoedselprogramma, dat momenteel minder voedsel te verdelen heeft; overwegende dat dit probleem en de crisis van de voedselprijzen wereldwijd het onmiddellijke ernstige gevolg heeft dat het aantal hongerige mensen in de wereld volgens de FAO in 2009 is gestegen tot een miljard, hetgeen betekent dat één op de vijf mensen momenteel ondervoed is en chronisch honger lijdt,

G.

overwegende dat meer dan 40 miljoen mensen jaarlijks van honger en armoede sterven, inclusief één kind elke zes seconden; overwegende dat deze ontwikkelingen overal ter wereld onlusten en tumult hebben veroorzaakt, waardoor landen en regio's overal verder zijn gedestabiliseerd, overwegende dat vertegenwoordigers van 185 landen op de Wereldvoedseltop in 1996 hebben toegezegd het aantal mensen dat honger lijdt tegen 2015 met de helft te verminderen; overwegende dat kleine boeren, veehouders en werknemers op het platteland meer dan de helft van de wereldbevolking vertegenwoordigen en de eerste slachtoffers van honger zijn,

H.

overwegende dat de klimaatverandering een belangrijke invloed heeft op de landbouw, met bijvoorbeeld kleinere oogsten als gevolg van het watertekort dat de lokale landbouwactiviteiten in de armste landen treft,

I.

overwegende dat landbouw werkgelegenheid biedt en voor bestaansmiddelen zorgt voor meer dan 70% van de beroepsbevolking in de ontwikkelingslanden en voor meer dan 80% in vele Afrikaanse landen en dat plattelandsontwikkelingsbeleid bijgevolg van essentieel belang is om armoede en honger doeltreffend aan te pakken; overwegende dat de Wereldbank ervan uitgaat dat groei in de landbouwsector tweemaal zo doeltreffend is voor het terugdringen van armoede als groei in andere sectoren,

J.

overwegende dat de Europese Unie, als de bijdragen van de lidstaten worden meegerekend, meer dan 50% van alle ontwikkelingshulp ter wereld verleent; overwegende dat dit wordt bevestigd door de huidige bijdrage via de EG-instrumenten (ongeveer 1,8 miljard EUR, waarvan 1 miljard EUR via de nieuwe snelleresponsfaciliteit voor maatregelen tegen de scherpe stijging van de voedselprijzen in de ontwikkelingslanden en de rest via momenteel beschikbare instrumenten voor ontwikkeling en humanitaire hulp),

K.

overwegende dat steeds meer ontbost land en landbouwmiddelen worden gebruikt voor de productie van diervoeder, vlees en biomassa voor agrobrandstoffen, wat wereldwijde speculatie in landbouwgoederen heeft aangemoedigd,

1.

onderstreept dat het aantal mensen dat onder honger en armoede lijdt, inmiddels meer dan 1 miljard bedraagt en dat dit een onaanvaardbare aantasting is van het leven van een zesde van de wereldbevolking; merkt op dat de gevolgen van een langdurig tekort aan investeringen in voedselzekerheid, de landbouw en plattelandsontwikkeling de laatste tijd nog ernstiger zijn geworden door onder meer de voedselcrisis en de financieel-economische crisis en onderstreept dat de stappen die zijn ondernomen tot dusverre niet hebben geleid tot verwezenlijking van de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling (MDGs); merkt op dat er collectief maatregelen moeten worden genomen om deze trend om te buigen en te komen tot de geleidelijke verwezenlijking van het recht op voldoende voedsel in de context van nationale voedselzekerheid;

2.

onderstreept dat eenieder recht heeft op toegang tot voldoende veilige en voedzame levensmiddelen; wil een wereld zonder honger en wijst erop dat voor daadwerkelijke hongerbestrijding een alomvattend beleid nodig is dat duurzame landbouw en duurzame voedselproductiesystemen bevordert teneinde het vermogen van ontwikkelingslanden te vergroten om hun eigen bevolking te voeden; verzoekt de landen uitvoering te geven aan de FAO „Vrijwillige richtsnoeren voor de geleidelijke verwezenlijking van het recht op voldoende voedsel in de context van nationale voedselzekerheid” en de praktische toepassing van de richtsnoeren ondersteunen aan de hand van de beginselen participatie, transparantie en verantwoordingsplicht; is ingenomen met de principiële verplichtingen die op de Top van Rome zijn aangegaan, maar is teleurgesteld over het feit dat er onvoldoende specifieke financiële toezeggingen zijn gedaan en er maar weinig hooggeplaatste vertegenwoordigers van de G8-landen aanwezig waren; dringt er dan ook bij alle lidstaten op aan hun engagement voor millenniumdoelstelling 1 (halvering van de honger tot 2015) te versterken en zich te verplichten tot het algemene doel om honger en ondervoeding tot 2025, of op een zo vroeg mogelijk tijdstip, uit te roeien;

3.

onderstreept het belang van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) als middel om de levensmiddelenproductie in de Europese Unie veilig te stellen; is van mening dat het GLB sinds de invoering ervan in 1962 voor een zeker levensmiddelenaanbod voor de EU-burgers heeft gezorgd, naast bescherming en verbetering van het platteland en de EU-normen voor de voedselproductie, die de strengste ter wereld zijn; benadrukt dat de communautaire landbouw die rol ook in de toekomst moet blijven spelen;

4.

onderstreept dat de prijzen van landbouwproducten sinds 2007 aan dramatische schommelingen onderhevig zijn en dat de prijzen tussen medio 2007 en medio 2008 scherp zijn gestegen, gevolgd door een sterke stijging van de consumentenprijzen; merkt op dat deze scherpe stijging van de prijs van basisproducten al snel werd gevolgd door een sterke prijsdaling tot een niveau dat op den duur niet houdbaar is; blijft bezorgd dat de voedselprijzen wellicht weer gaan stijgen als de wereldeconomie zich herstelt, omdat er nog altijd veel structurele problemen zijn, zoals het gebrek aan investeringen en een grote vraag in bepaalde regio's;

5.

ziet met bezorgdheid de escalerende kosten van landbouwgrondstoffen (prijsstijgingen voor mest en zaden), die hebben geleid tot een kostenverhoging waarvoor de boeren (met name de veehouders) niet allemaal een gelijke compensatie hebben ontvangen en die een potentiële stijging van de landbouwinkomens als gevolg van hogere product- en voedselprijzen in aanzienlijke mate teniet heeft gedaan, waardoor de prikkel om de duurzame landbouwproductie te verhogen werd verminderd; is bezorgd dat de dramatische stijging van de inputprijzen resulteert in een verminderd gebruik van inputs en mogelijk een verminderde output, die de voedselcrisis in Europa en de rest van de wereld zou verscherpen;

6.

wijst erop dat de prijsschommelingen van de afgelopen jaren – zowel naar boven als naar beneden – het bijzonder lastig hebben gemaakt voor voedselzekerheid te zorgen; benadrukt het feit dat, als de landbouwers geen eerlijke prijs voor hun producten krijgen, zij de productie zullen stopzetten; wijst er nogmaals op dat de landbouwbedrijven in de EU tussen 17 en 30% van de tarwe, melk en rundvlees in de wereld produceren; onderstreept dat de instandhouding van levensvatbare landbouwbedrijven in de EU van het allergrootste belang zal zijn voor het voedselaanbod in de EU en de wereld in de komende jaren;

7.

vestigt de aandacht op de structurele aspecten op de langere termijn die een rol in de recente prijsstijging van landbouwproducten spelen, met name de gestaag toenemende mondiale vraag en de voortdurende afbouw van de investeringen in de producerende landbouw; merkt op dat van deze factoren vooral de stijging van de energieprijs, en met name de olieprijs, belangrijke gevolgen heeft gehad voor de mondiale landbouwproductie (door hogere productiekosten voor de boeren en hogere kosten voor de levensmiddelendistributie) en voor het ontstaan van voedselcrises in de arme landen (als gevolg van de transportkosten voor levensmiddelen binnen deze landen);

8.

merkt op dat, wil men een wereldbevolking kunnen voeden die in 2050 naar verwachting de grens van 9 miljard zal overschrijden, de landbouwproductie tot die tijd met 70% moet toenemen; wijst erop dat wereldwijd meer dan 860 miljoen mensen chronisch honger lijden; merkt op dat volgens prognoses van de Wereldbank als gevolg van de stijging van de voedselprijzen en de huidige brandstof- en voedselcrisis nog eens 130-155 miljoen mensen dieper in de armoede terecht zullen komen in vergelijking met 2008;

9.

is van mening dat het GLB de hoeksteen moet blijven van het EU-beleid inzake zekere voedselvoorziening en dat het GLB verder moet worden aangepast om tegemoet te komen aan zorgen over de voedselzekerheid in Europa en op mondiaal niveau; waarschuwt voor ontmanteling van de marktondersteuningsmaatregelen en voor een verlaging van de subsidies voor landbouwbedrijven, gelet op de extreme volatiliteit van de prijzen van landbouwproducten en bijgevolg van de inkomsten van landbouwbedrijven;

10.

onderstreept het belang van internationale samenwerking en solidariteit alsmede de noodzaak af te zien van eenzijdige maatregelen die niet in overeenstemming zijn met het internationaal recht en het Handvest van de Verenigde Naties en die de voedselzekerheid in gevaar brengen; dringt aan op evenwichtige handelsakkoorden, omdat zij een essentieel onderdeel vormen van een op mondiale voedselzekerheid gerichte aanpak;

11.

dringt er bij de Commissie en de lidstaten op aan om eerlijke financieringsmechanismen en concepten voor een verdeling van de lasten van de klimaatverandering in de aanstaande onderhandelingen in Kopenhagen op te nemen, waarbij speciaal aandacht moet worden besteed aan steun voor klimaatvriendelijke landbouwpraktijken als coherent instrument voor de bestrijding van honger, om gecoördineerde maatregelen te treffen om elk verder verlies van bodemvruchtbaarheid en biodiversiteit tegen te gaan, die twee essentiële onderdelen van voedselproductiestelsels zijn, om wereldwijd de efficiëntie van de voedselketen te vergroten en verspilling terug te dringen, om de toegang tot lokale markten te verbeteren;

12.

is het eens met de vaststelling van de FAO dat de landen die netto voedselimporteur zijn, het ergst door de stijgende voedselprijzen worden getroffen en dat vele van deze landen behoren tot de minst ontwikkelde ter wereld; wijst er nogmaals op dat armoede en afhankelijkheid van voedselimport de belangrijkste oorzaken van onzekere voedselvoorziening zijn; is zich ervan bewust dat slechts een klein percentage van de mondiale voedselproductie, dat in steeds sterkere mate afkomstig is uit een klein aantal exporterende landen, op de internationale markten wordt verhandeld;

13.

is verontrust over de huidige mondiale financiële crisis, die ertoe kan leiden dat er minder financiële middelen beschikbaar zijn voor de landbouw; verzoekt de Commissie de effecten van de financiële crisis op de landbouwsector te analyseren en voorstellen in overweging te nemen om de stabiliteit van de sector te garanderen, onder andere via toegang tot leningen en kredietgaranties; wijst erop dat de voedselcrisis nauw samenhangt met de financiële crisis en dat de kapitaalinjecties van centrale banken ter voorkoming van faillissementen wellicht geleid hebben tot een toename van speculatieve investeringen in grondstoffen; verzoekt het IMF en het Forum voor financiële stabiliteit om dit neveneffect te beoordelen en er rekening mee te houden bij het doen van voorstellen voor mondiale remedies;

14.

is van mening dat het GLB een belangrijk onderdeel van het EU-beleid inzake zekere voedselvoorziening is, zowel nu als na 2013, en dat het een belangrijke rol in het kader van het ontwikkelingsbeleid moet spelen, met name wat het externe beleid inzake voedselzekerheid betreft; is van mening dat werkende ecosystemen, vruchtbare bodems, stabiele waterreserves en een gediversifieerde plattelandseconomie van essentieel belang zijn voor een zekere voedselvoorziening op lange termijn; is van mening dat het GLB naast het veiligstellen van de voedselproductie in de Europese Unie ertoe kan bijdragen dat de toegenomen vraag naar levensmiddelen in de wereld wordt gedekt zonder dat de markt wordt verstoord; vraagt maatregelen voor de stabilisatie van de lokale en regionale landbouwsystemen die zijn gebaseerd op duurzame landbouwpraktijken en die voor strategische voedselreserves zorgen;

15.

is van mening dat de financieringsfaciliteit waarmee snel kan worden gereageerd op de scherpe stijging van de voedselprijzen in de ontwikkelingslanden, een noodzakelijk eerste stap is om iets te doen aan de onmiddellijke behoeften van de mensen die het hardst door de voedselcrisis zijn getroffen; is van mening dat de Commissie moet controleren hoe het geld wordt besteed en erop moet toezien dat het altijd daar wordt uitgegeven waar de nood het hoogst is, en dat er regelmatig verslag aan het Parlement wordt uitgebracht;

16.

verzoekt de Commissie om versterking van haar huidige programma dat gericht is op een zekere voedselvoorziening in Europa en de wereld; verzoekt om versterking van het thematische programma voedselzekerheid (2007-2010), waarvoor momenteel 925 miljoen EUR is uitgetrokken voor de hele programmeringsperiode; verzoekt de Commissie een uitgebreide impactbeoordeling uit te voeren van het beleid en de programma's van de EU op het gebied van landbouw, ontwikkeling en handel, om voor een coherente en duurzame beleidsaanpak van de wereldwijde voedselzekerheid te zorgen;

17.

herhaalt dat de continuïteit van de voedselvoorziening een nationale bevoegdheid is en dat plannen om uitdagingen op dit gebied aan te pakken nationaal besproken, ontworpen, gecontroleerd en geleid moeten worden en gebaseerd moeten op een raadpleging van alle belangrijke belanghebbenden; benadrukt het feit dat voedselzekerheid een belangrijke prioriteit moet zijn en dat het belang ervan moet worden weerspiegeld in de nationale programma's en begrotingen; benadrukt dat goed bestuur een sleutelrol moet spelen en dat corruptie op nationaal niveau moet worden aangepakt; is van oordeel dat de strijd tegen honger gebaseerd moet zijn op de erkenning van het recht op autonome voedselvoorziening, wat vastgesteld is als het vermogen van een land of regio om langs democratische weg zijn eigen landbouw- en voedselbeleid, prioriteiten en strategieën te bepalen;

18.

acht permanent onderzoek op het gebied van duurzame systemen voor landbouwproductie van essentieel belang; onderstreept dat door de overheid gefinancierde onderzoeksprogramma's, het technologieplatform van de EU voor onderzoek op het gebied van ecologische landbouw en het zevende kaderprogramma voor activiteiten op het gebied van onderzoek, technologische ontwikkeling en demonstratie een belangrijke rol spelen; vraagt dat waar nodig programma's voor technologieoverdracht naar de ontwikkelingslanden worden uitgevoerd; verzoekt de regeringen van de FAO-lidstaten de aanbevelingen van de IAASTD te volgen teneinde top-down wetenschappelijke concepten voor technologische overdracht om te keren en te vervangen door bottom-up, participatieve, op de boeren gerichte innovatieve concepten;

19.

is van mening dat één ernstige hinderpaal voor een grotere landbouwoutput in de ontwikkelingslanden het feit is dat kleine boeren geen toegang hebben tot leningen en microkredieten voor investeringen in zaden, meststoffen en irrigatiemechanismen; wijst voorts op de kwestie van leninggaranties, die in de meeste gevallen niet beschikbaar zijn; verzoekt de Europese Investeringsbank manieren te onderzoeken om programma's voor lokale voedselproducenten in de ontwikkelingslanden te voorzien van leninggaranties om de toegang tot krediet en microkrediet te ondersteunen;

20.

besluit een permanente werkgroep op hoog niveau op te richten over de bijdrage van de EU aan de verwezenlijking van wereldwijde voedselzekerheid, teneinde een gemeenschappelijke aanpak vast te stellen voor de belangrijkste uitdagingen op het gebied van duurzame landbouw, visserij en plattelandsontwikkeling die de Commissie heeft vastgesteld;

21.

merkt op dat de mondiale voedselcrisis een van de grote bedreigingen voor de vrede en de veiligheid in de wereld vormt; juicht het in dat opzicht toe dat de Commissie de laatste tijd probeert na te gaan hoe het mondiale vraagstuk van de voedselzekerheid kan worden aangepakt; verzoekt de lidstaten dergelijke initiatieven op nationaal en lokaal niveau te steunen;

22.

benadrukt het feit dat de verwerving van landbouwgrond door buitenlandse investeerders, met name in Afrika, geen negatieve effecten op de lokale voedselveiligheid mag hebben of tot niet-duurzaam grondgebruik mag leiden; wijst erop dat er ook positieve effecten kunnen zijn doordat grond productief wordt benut; verzoekt de FAO en de lidstaten te werken aan gemeenschappelijke regels en wetgevingsinitiatieven waarbij het recht van de inheemse bevolking in elk land wordt erkend om de landbouwgrond en andere natuurlijke hulpbronnen die voor hun voedselzekerheid van vitaal belang zijn, te controleren;

23.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

21.10.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 285/74

A.

overwegende dat de Inter American Press Association (IAPA) met bezorgdheid heeft gereageerd op een aantal maatregelen en verklaringen van de regering van Nicaragua die de persvrijheid in dit land beknotten,

B.

overwegende dat krachtens artikel 147 van de Nicaraguaanse Grondwet, dat in 1995 werd ingevoerd, het het in Nicaragua thans niet mogelijk is zich voor 2 opeenvolgende termijnen kandidaat te stellen als president en overwegende dat president Ortega probeert op illegale wijze deze bepaling te omzeilen, zodat hij zich bij de verkiezingen van 2011 voor een tweede termijn kandidaat kan stellen,

C.

overwegende dat uitsluitend de wetgevende macht zich mag uitlaten over grondwijzigingen, en overwegende dat de regeringspartij, niet de vereiste tweederde meerderheid heeft,

D.

overwegende dat het Nicaraguaanse Hooggerechtshof in de nacht van 19 oktober 2009 bijeenkwam - in afwezigheid van drie van de zes rechters van het Hof die niet waren uitgenodigd en vervangen werden door drie regeringsgezinde rechters – en het artikel 147 van de grondwet unaniem als niet uitvoerbaar verklaarde,

E.

overwegende dat alle, in de Nationale Vergadering vertegenwoordigde oppositiepartijen, evenals vele organisaties uit het maatschappelijk middenveld, advocaten en non-gouvernementele organisaties (ngo's) deze gerechtelijke verklaring als zijnde onrechtmatig hebben verworpen en besloten hebben samen te werken om de democratie en de regels van de rechtsstaat in Nicaragua te waarborgen,

F.

overwegende dat deze juridische verklaring onmiddellijk door de lidstaten van de Bolivariaanse Alliantie voor de Amerika's (ALBA) werd verwelkomd,

G.

overwegende dat een delegatie van Liberal International tijdens haar bezoek aan Nicaragua bedreigd en beledigd is, en dat de voorzitter, het EP-lid Van Baalen, door de sandinistische autoriteiten zelfs werd bedreigd met uitwijzing uit Nicaragua en tot persona non grata werd verklaard,

H.

overwegende dat de democratie in Nicaragua is verslechterd sinds de beschuldigingen van fraude tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2008 en de aanvallen op en intimidatie van mensenrechtenorganisaties en de leden daarvan, en op en van journalisten en vertegenwoordigers van de media, door individuele personen, leden van de politie en aan de staat gerelateerde instanties,

I.

overwegende dat de ontwikkeling en bestendiging van democratie en de regels van de rechtsstaat, alsmede eerbiediging van de mensenrechten en fundamentele vrijheden, een vast onderdeel van het externe beleid van de EU moet zijn,

J.

overwegende dat de Europese Unie en haar partners zich verantwoordelijk verklaren voor het waarborgen van de naleving van internationale mensenrechtennormen, wanneer zij overeenkomsten met derde landen sluiten waarin een mensenrechtenclausule is opgenomen, en dat deze clausules noodzakelijkerwijze wederkerig zijn,

K.

overwegende dat de Europese Unie meer toezicht moet houden op de besteding van fondsen die Nicaragua voor ontwikkelingsprojecten zijn verstrekt, om er voor te zorgen dat er geen cent van deze fondsen in sandinistische handen valt,

L.

overwegende dat de Verenigde Naties, de Europese Unie, de Verenigde Staten van Amerika en diverse Nicaraguaanse ngo's zich met bezorgdheid hebben uitgelaten over het gebrek aan transparantie van recente verkiezingen,

1.

betreurt de talloze aanvallen op en intimidaties van mensenrechtenorganisaties en de leden daarvan, en op en van journalisten en vertegenwoordigers van de media, door individuele personen, leden van de politie en aan de staat gerelateerde instanties;

2.

veroordeelt de grondwetswijzigingen die de constitutionele orde in Nicaragua aantasten, en met name de juridisch twijfelachtige tactieken waarvan de Nicaraguaanse regering gebruik maakt en waarbij sandinistische rechters van het Hooggerechtshof betrokken zijn;

3.

dringt er bij president Ortega op aan de Nicaraguaanse grondwet te eerbiedigen, krachtens welke de president niet twee achtereenvolgende termijnen in functie kan blijven en wijst erop dat uitsluitend de wetgevende macht bevoegd is een grondwetswijziging vast te stellen en dat zulks in geen geval door een rechter mag worden gedaan;

4.

is van mening dat president Ortega met zijn opstelling weinig begrip en respect toont voor de democratie, de regels van de rechtsstaat en de naleving van fundamentele rechten, zoals vrijheid van meningsuiting en politieke vereniging;

5.

steunt al diegenen in Nicaragua die tegen de schending van de constitutionele orde door de regeringsautoriteiten zijn en verlangt dat deze orde onverwijld wordt hersteld en dat de rechterlijke verklaring van 19 oktober 2009 nietig worden verklaard;

6.

veroordeelt en betreurt de bedreigingen, beledigingen en intimidatie waarvan de, door het EP-lid Johannes Cornelis van Baalen geleide delegatie van Liberal International het slachtoffer werd, en verklaart zich solidair met de leden van die delegatie;

7.

betreurt de wijze waarop de gemeenteraadsverkiezingen van 9 november 2008 zijn gehouden, met pogingen van de kant van de regering van Nicaragua om de politieke partijen van de oppositie te diskwalificeren, talloze onregelmatigheden in de stemlokalen, beschuldigingen van verkiezingsfraude en weigering om onafhankelijke verkiezingswaarnemers, zowel buitenlandse als plaatselijke, toe te laten; dringt er bij de Commissie op aan een EU-verkiezingswaarnemingsmissie te zenden om toezicht te houden op de aanstaande presidentsverkiezingen;

8.

betreurt het feit dat de Organisatie van Amerikaanse Staten, die andere problematische zaken op het continent gewoonlijk zo nauwlettend volgt, het niet opportuun heeft geacht zich over zo'n flagrante schending van de constitutionele orde in een van haar lidstaten uit te spreken;

9.

wijst erop dat Nicaragua er in de onderhandelingen over de associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en de landen van Midden-Amerika aan moet worden herinnerd, dat het de beginselen van de rechtsstaat, democratie en mensenrechten, die door de Europese Unie nageleefd en bevorderd worden, moet eerbiedigen;

10.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de regeringen en parlementen van de lidstaten, de secretaris-generaal van de Organisatie van Amerikaanse Staten, de Euro-Latijns-Amerikaanse Parlementaire Vergadering, het Midden-Amerikaanse Parlement, de regering en het parlement van de Republiek Nicaragua en het Hooggerechtshof van Nicaragua.

21.10.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 285/76

A.

overwegende dat de Vietnamese regering geweigerd heeft in te gaan op vele van de aanbevelingen die tijdens de universele periodieke evaluatie van de mensenrechtenraad van de VN („Universal Periodic Review”), die plaatshad van mei tot september 2009, zijn gedaan om de prestaties van het land op het gebied van mensenrechten te verbeteren,

B.

overwegende dat honderden mensen momenteel in Vietnam gevangen zitten wegens hun religieuze of politieke overtuiging, met name Montagnard-christenen, een katholieke priester, een mennonitische pastors, leden van het Cao Dai-geloof en Hoa Hao-boeddhisten,

C.

overwegende dat op 27 september 2009 honderden jonge boeddhistische monniken van het Bat Nha-klooster met geweld zijn aangevallen en zijn geslagen en hun klooster geplunderd, terwijl de overheidsdiensten en de politie hun vraag om hulp negeerden; overwegende dat tegen andere monniken, die een schuilplaats hadden gevonden in de Phuoc Hue-tempel, fysiek geweld is gepleegd en dat zij zijn lastiggevallen door de politie; overwegende dat de monniken tegen het risico aankijken door de regering te worden uitgewezen op grond dat zij het Bat Nha-klooster zonder toestemming of voorafgaande registratie hebben bezet,

D.

overwegende dat de aanval tegen het klooster volgens velen verband houdt met het 10-puntenvoorstel voor religieuze hervormingen dat Thich Nhat Hanh in 2007 heeft voorgelegd aan de Vietnamese president Nguyen Minh Triet,

E.

overwegende dat alle religieuze groepen moeten worden toegestaan door de regering en worden gecontroleerd door door de regering aangewezen beheercomités en overwegende dat vele religieuze organisaties aankijken tegen een bestaansverbod en vervolging van hun leden, als zij onafhankelijk van de regering willen blijven,

F.

overwegende dat de dignitarissen van de Verenigde Boeddhistische Kerk van Vietnam zo goed als allemaal zijn opgesloten, te beginnen met patriarch Thich Quang Do (81), de eminentste van de Vietnamese dissidenten, die al meer dan 27 jaar wordt vastgehouden, momenteel in zijn klooster van Zen Thanh Minh in Ho Chi Minhstad,

G.

overwegende dat mevrouw Tran Khai Thanh Thuy, Vietnamees schrijfster en vooraanstaande figuur in de beweging voor democratie in Vietnam, opnieuw is gearresteerd na het uitzitten van een gevangenisstraf van negen maanden in 2007; overwegende dat zij lijdt aan een ernstige vorm van diabetes, maar dat de Vietnamese autoriteiten weigeren haar op borgtocht vrij te laten of haar toe te staan geneesmiddelen te ontvangen,

H.

overwegende dat diverse gewetensbezwaarden, met name Nguyen Van Ly, Le Thi Cong Nhan en Nguyen Binh Thanh, die allen zijn veroordeeld wegens „propaganda tegen de regering van de Socialistische Republiek Vietnam” behoorlijke medische verzorging in de gevangenis wordt ontzegd, hoewel hun medische toestand onmiddellijke opname in een ziekenhuis vereist,

I.

overwegende dat kerkleiders door het ontbreken van onafhankelijke mensenrechtenorganisaties vaak de rol van verdedigers van de mensenrechten op zich nemen en voor meer tolerantie en meer democratische principes strijden,

J.

overwegende dat Vietnam, dat voorzitter van de ASEAN wordt in 2010, een voorbeeld moet stellen door zijn mensenrechtenpraktijken te verbeteren; is van mening dat de regering kan beginnen met het vrijlaten van de honderden vreedzame critici van de regering, onafhankelijke kerkactivisten, bloggers en pleitbezorgers van de democratie die met schending van het internationale recht op grond van uit de lucht gegrepen redenen van nationale veiligheid zijn opgesloten wegens het vreedzame formuleren van kritiek,

K.

overwegende dat de Democratische Volksrepubliek Laos op 25 september 2009 het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten heeft geratificeerd, dat met name het recht van personen garandeert op gewetensvrijheid, vrijheid van vergadering, vrije meningsuiting en persvrijheid, alsmede het recht te demonstreren en politieke rechten,

L.

overwegende dat bijna een maand na de 10de verjaardag van de „studentenbeweging van 26 oktober 1999”, die door studenten en leraren in Vientiane is gestart, de belangrijkste leiders van de beweging – Thongpaseuth Keuakoun, Seng-Aloun Phengphanh, Bouavanh Chanmanivong en Kèochay – nog steeds op een geheime plaats worden vastgehouden, terwijl Khamphouvieng Sisa-At volgens berichten in onduidelijke omstandigheden in de gevangenis is gestorven,

M.

overwegende dat op 2 november 2009 meer dan 300 personen die zich voorbereidden om bij wijze van herdenking van de 10e verjaardag van het politieoptreden op vreedzame wijze in Vientiane te betogen om te vragen om eerbiediging van de mensenrechten en een meerpartijenstelsel, door de geheime politie van de Democratische Volksrepubliek Laos zijn opgepakt en dat negen van hen, mevrouw Kingkèo en mevrouw Somchit en de heren Soubinh, Souane, Sinpasong, Khamsone, Nou, Somkhit en Sourigna, nog steeds gevangen worden gehouden,

N.

overwegende dat Laos voortgaat met het vervolgen van Hmong-gemeenschappen, wegens een Hmong-opstand die al plaatshad in de jaren 1960, waarbij arrestaties worden verricht, gemarteld, seksueel misbruik gepleegd en standrechtelijke executies uitgevoerd van Hmong die wonen in delen van Laos die ervan worden verdacht opstandige gebieden te zijn,

O.

overwegende dat 5 000 Laotiaanse Hmong momenteel worden vastgehouden in het kamp van Huay Nam Khao in Thailand en op grond van een akkoord tussen de regeringen van Thailand en Laos zijn gedeporteerd en dat 158 andere, waaronder 85 kinderen, al meer dan drie jaar in onmenselijke omstandigheden worden vastgehouden in NongKhai,

P.

overwegende dat er bezorgdheid is over de algemene politieke situatie in Laos, dat wordt bestuurd door één partij sinds 1975 en waarvan de bevolking nog steeds fundamentele mensenrechten worden ontzegd,