Toegankelijkheid van websites en mobiele applicaties van de overheid

SAMENVATTING VAN:

Richtlijn (EU) 2016/2102 inzake de toegankelijkheid van de websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties

WAT IS HET DOEL VAN DE RICHTLIJN?

De richtlijn moet de toegankelijkheid van websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties verbeteren en binnen de Europese Unie (EU) uiteenlopende normen harmoniseren, zodat ontwikkelaars van producten en diensten op het gebied van toegankelijkheid met minder obstakels worden geconfronteerd.
Hierdoor kunnen EU-burgers, met name mensen met een beperking, vlotter toegang krijgen tot overheidsdiensten.

KERNPUNTEN

EU-lidstaten moeten ervoor zorgen dat websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties “toegankelijker” worden, met name voor mensen met een beperking, door ze “waarneembaar, bedienbaar, begrijpelijk en robuust” te maken. De toegankelijkheidsnorm wordt beschreven in de geharmoniseerde Europese norm EN 301 549 v3.2.1 (2021-03). De onderdelen van deze norm die voor deze richtlijn relevant zijn, zijn opgenomen in bijlage A bij de norm.

Overheidsinstanties moeten regelmatig een gedetailleerde, alomvattende en duidelijke toegankelijkheidsverklaring verstrekken over de wijze waarop hun websites en mobiele applicaties aan deze richtlijn voldoen. Daarin moet onder meer worden opgenomen:

een toelichting over de elementen die niet toegankelijk zijn en informatie over toegankelijke alternatieven;
een beschrijving van de wijze waarop een gebruiker melding kan maken van eventuele niet-naleving van deze richtlijn of informatie kan opvragen die buiten het toepassingsgebied van deze richtlijn valt;
een link naar een klachtenmechanisme dat kan worden gebruikt als de reactie ontoereikend is.

Bij Uitvoeringsbesluit (EU) 2018/1523, een uitvoeringshandeling aangenomen door de Europese Commissie, wordt een modeltoegankelijkheidsverklaring vastgesteld.

De lidstaten moeten daarnaast:

de toepassing van de toegankelijkheidsvereisten bevorderen op andere typen websites en mobiele applicaties die onder de bestaande nationale wetgeving vallen;
opleidingsprogramma’s faciliteren in verband met de toegankelijkheid van websites en mobiele applicaties;
meer besef kweken over de toegankelijkheidseisen;
beste praktijken uitwisselen, gefaciliteerd door de Commissie;
zorgen dat er een doeltreffende handhavingsprocedure beschikbaar is.

Lidstaten mogen wetgeving handhaven of invoeren die verder gaat dan de minimumvereisten van deze richtlijn.

Uitsluitingen

Deze richtlijn is niet van toepassing op publieke omroepen of niet-gouvernementele organisaties die geen diensten verlenen die essentieel zijn voor het publiek of specifiek voor mensen met een beperking. Bovendien is de richtlijn niet van toepassing op de volgende contentelementen:

vóór 23 september 2018 gepubliceerde kantoorbestandsindelingen, tenzij deze nodig zijn voor administratieve procedures door de betrokken overheidsinstanties;
vóór 23 september 2020 gepubliceerde audio of video;
live audio of video;
onlinekarteringsdiensten, voor zover essentiële, voor navigatie bestemde informatie op een toegankelijke wijze wordt verstrekt;
van derden afkomstige content die niet onder gezag van overheidsinstanties staat;
reproducties van erfgoedstukken of manuscripten in bepaalde omstandigheden;
content op extranet of intranet bestemd voor een beperkt aantal personen die vóór 23 september 2019 is gepubliceerd, tot er een belangrijke update plaatsvindt;
content van websites en mobiele applicaties die na 23 september 2019 niet langer actueel zijn of bijgewerkt worden (archieven), indien hun content niet noodzakelijk is voor administratieve processen.

Lidstaten mogen de websites en mobiele applicaties van scholen, kinderdagverblijven en crèches uitsluiten, met uitzondering van content die betrekking heeft op essentiële administratieve onlinefuncties op internet.

Toezicht

Lidstaten moeten toezicht houden op de naleving door middel van de methodiek die op 11 oktober 2018 door de Commissie is goedgekeurd. Deze methodiek, vastgesteld door Uitvoeringsbesluit (EU) 2018/1524 omvat onder andere:

de toezichtsfrequentie en regelingen voor steekproefname van websites en mobiele applicaties;
de steekproefname van webpagina’s, van de content van die pagina’s en van de content van mobiele applicaties;
een beschrijving van de wijze waarop de naleving kan worden aangetoond;
indien er tekortkomingen worden vastgesteld: een mechanisme waarmee overheidsinstanties deze kunnen verhelpen, en
regelingen voor automatische, manuele en gebruiksvriendelijkheidstesten.

Rapportage

Uiterlijk op 23 december 2021, en vervolgens om de drie jaar, moeten de lidstaten een verslag over de resultaten van het toezicht en informatie over het gebruik van de handhavingsprocedure publiceren en bij de Commissie indienen. Het eerste verslag zal ook gaan over:

raadpleging over regelingen met belanghebbenden (organisaties van personen met een beperking en ouderen, sociale partners, industrie en anderen) over de toegankelijkheid van websites en mobiele applicaties;
procedures ter bekendmaking van eventuele ontwikkelingen in het toegankelijkheidsbeleid;
ervaringen en bevindingen die voortvloeien uit de tenuitvoerlegging van de richtlijn, en
informatie over opleidings- en bewustmakingsactiviteiten.

De inhoud van alle verslagen wordt in een toegankelijk formaat openbaar gemaakt. De toepassing van de richtlijn wordt uiterlijk op 23 juni 2022 door de Commissie geëvalueerd.

VANAF WANNEER IS DE RICHTLIJN VAN TOEPASSING?

De richtlijn is sinds 22 december 2016 van toepassing en moest vóór 23 september 2018 in de lidstaten in nationale wetgeving worden omgezet. Lidstaten moesten deze maatregelen als volgt toepassen:

vanaf 23 september 2019 voor websites gepubliceerd na 22 september 2018;
vanaf 23 september 2020 voor alle andere websites van overheidsinstanties;
vanaf 23 juni 2021 voor mobiele applicaties van overheidsinstanties.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

Toegankelijkheid van het web (Europese Commissie)
Commissie doet voorstel om producten en diensten beter toegankelijk te maken voor mensen met een handicap — persbericht (Europese Commissie)
Verklaring van vicevoorzitter Ansip en commissaris Oettinger, waarin zij zich verheugen over de goedkeuring van de eerste EU-regels om websites en applicaties van de overheid toegankelijker te maken (Europese Commissie)
VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap (Verenigde Naties)
Nieuwe Europese norm inzake toegankelijkheidseisen voor overheidsopdrachten voor ICT-producten en -diensten (Europees Instituut voor telecommunicatienormen).

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Richtlijn (EU) 2016/2102 van het Europees Parlement en de Raad van 26 oktober 2016 inzake de toegankelijkheid van de websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties (PB L 327 van 2.12.2016, blz. 1-15)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Uitvoeringsbesluit (EU) 2021/1339 van de Commissie van 11 augustus 2021 tot wijziging van Uitvoeringsbesluit (EU) 2018/2048 inzake de geharmoniseerde norm voor websites en mobiele applicaties (PB L 289 van 12.08.2021, blz. 53-55)

Uitvoeringsbesluit (EU) 2018/2048 van de Commissie van 20 december 2018 inzake de geharmoniseerde norm voor websites en mobiele applicaties opgesteld ter ondersteuning van Richtlijn (EU) 2016/2102 van het Europees Parlement en de Raad (PB L 327 van 21.12.2018, blz. 84-86)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Besluit (EU) 2018/2048 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Uitvoeringsbesluit (EU) 2018/1523 van de Commissie van 11 oktober 2018 houdende opstelling van een modeltoegankelijkheidsverklaring overeenkomstig Richtlijn (EU) 2016/2102 van het Europees Parlement en de Raad inzake de toegankelijkheid van de websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties (PB L 256 van 12.10.2018, blz. 103–107)

Uitvoeringsbesluit (EU) 2018/1524 van de Commissie van 11 oktober 2018 tot vaststelling van een toezichtsmethodiek en de regelingen voor rapportage door de lidstaten overeenkomstig Richtlijn (EU) 2016/2102 van het Europees Parlement en de Raad inzake de toegankelijkheid van de websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties (PB L 256 van 12.10.2018, blz. 108–116)

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 27.10.2021