Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni — Strateġija rinnovata tal-UE 2011-14 għar-Responsabbiltà Soċjali Korporattiva”

COM(2011) 681 final

2012/C 229/15

Relatur: is-Sinjura SHARMA

Korelatur: is-Sur ETHERINGTON

Nhar il-25 ta’ Ottubru 2011, il-Kummissjoni Ewropea ddeċidiet, b’konformità mal-Artikolu 304 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, li tikkonsulta lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar

il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni — Strateġija rinnovata tal-UE 2011-14 għar-Responsabbiltà Soċjali Korporattiva

COM(2011) 681 final

Is-Sezzjoni Speċjalizzata għax-Xogħol, l-Affarijiet Soċjali u ċ-Ċittadinanza, inkarigata sabiex tipprepara l-ħidma tal-Kumitat dwar is-suġġett, adottat l-opinjoni tagħha nhar it-18 ta’ April 2012.

Matul l-481 sessjoni plenarja tiegħu li saret fit-23 u l-24 ta’ Mejju 2012 (seduta tal-24 ta’ Mejju), il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew adotta din l-Opinjoni b’203 voti favur, 12-il vot kontra u 12-il astensjoni.

1.   Konklużjonijiet u rakkomandazzjonijiet

1.1   Il-KESE jfaħħar lill-Kummissjoni għall-impenn tagħha li tinkoraġġixxi prattiki ta’ kummerċ responsabbli permezz tal-firxa ta’ inizjattivi ta’ politika mfasslin fil-Pakkett “Negozji responsabbli” (1), bħala parti mill-Istrateġija Ewropa 2020.

1.2   Il-KESE jinnota li l-Kummissjoni Ewropea tirrispetta n-natura volontarja tas-CSR (li hija differenti minn “mingħajr impenn”) u jenfasizza l-fatt li sar progress fl-iżvilupp tagħha fil-livell tal-kumpaniji u jagħraf il-ħtieġa għall-flessibbiltà biex il-kumpaniji jkunu jistgħu jkunu innovattivi.

1.3   Il-KESE jinnota li l-proposta l-ġdida testendi d-definizzjoni tas-CSR lil hinn mill-qafas eżistenti. Madankollu, jitħallew wisq mistoqsijiet mingħajr risposta. Ma tiċċarax:

1.4   Il-pjan ta’ azzjoni tal-Kummissjoni prinċipalment jirrifletti d-definizzjoni antika (u li ma għadhiex tintuża) tas-CSR u huwa ppreżentat bħala sempliċi kontinwazzjoni tal-attivitajiet promozzjonali tal-aħħar għaxar snin. Abbażi tad-definizzjoni l-ġdida tas-CSR, il-Kumitat iktar kien jistenna pjani relatati ma’ dak li għandu jkun ġdid fl-“istrateġija rinnovata”: pjani li jinkoraġġixxu u jgħinu lill-impriżi jerfgħu r-responsabbiltà għall-impatti tagħhom fuq is-soċjetà u juru lill-partijiet interessati tagħhom kif jippruvaw jagħmlu dan. Fin-nuqqas ta’ pjani bħal dawn, il-Kumitat ma jistax jgħid wisq dwar l-“istrateġija mġedda”. Jista’ jinnota biss l-intenzjoni tal-Kummissjoni li tippreżenta proposta għal leġislazzjoni dwar it-trasparenza tal-informazzjoni soċjali u ambjentali provduta mill-impriżi fis-setturi kollha sas-sajf ta’ din is-sena.

1.5   Il-Kumitat jappoġġja l-inizjattiva li tiġi riveduta d-Direttiva tal-2003 (2), billi jipproponi li l-intrapriżi li jagħmlu mir-responsabbiltà soċjali korporattiva karatteristika prinċipali tal-istrateġija jew tal-komunikazzjoni tagħhom jipproduċu informazzjoni soċjali u ambjentali kull sena bl-użu ta’ metodi trasparenti u bbażati fuq l-evidenza. Dan ifisser li jiġu introdotti prattiki li issa saru komuni, permezz ta’ għodod ta’ kejl u ta’ valutazzjoni rikonoxxuti fil-livell internazzjonali.

1.6   Il-Kumitat ifakkar li l-prattiki ta’ CSR fl-ebda każ ma jista’ jkollhom il-mira li jieħdu post il-leġislazzjoni nazzjonali jew li jnaqqsu d-dispożizzjonijiet tal-ftehimiet konvenzjonali li jkunu ntlaħqu permezz tal-proċedura ta’ djalogu soċjali. Biex dan jiġi żgurat, il-Kumitat jilqa’ b’mod pożittiv ħafna lill-proposta li tinħoloq bażi tad-data għall-analiżi u l-monitoraġġ tal-kontenut tal-ftehimiet transnazzjonali negozjati li huma parti mir-regolazzjoni soċjali u ambjentali tal-globalizzazzjoni.

1.7   Is-CSR hija attività volontarja ferm importanti ta’ sperimentazzjoni fid-djalogu ċivili f’ċerti kumpaniji li tippermetti l-valutazzjoni tar-responsabbiltà tal-intrapriżi vis-à-vis l-effetti li għandhom fuq is-soċjetà permezz tal-partijiet interessati esterni għall-intrapriża.

2.   Daħla

2.1   Fil-25 ta’ Ottubru 2011, il-Kummissjoni Ewropea ppubblikat Komunikazzjoni ġdida intitolata “Strateġija rinnovata tal-UE 2011-14 għar-Responsabbiltà Soċjali Korporattiva” (“CSR”). L-istrateġija tfassal pjan ta’ azzjoni b’għanijiet li jistgħu jintlaħqu u li jridu jitwettqu bejn l-2011 u l-2014.

2.2   Sabiex jinkiseb l-għan tar-rinnovazzjoni tal-politika tas-CSR, il-Komunikazzjoni tipprova:

2.3   Id-definizzjoni ġdida estiża tipproponi li s-CSR tkun “ir-responsabbiltà tal-impriżi għall-impatt tagħhom fuq is-soċjetà” u tqis aspetti oħra li l-kumpaniji għandhom jinkludu fl-istrateġiji tagħhom tas-CSR. Din taġġorna d-definizzjoni preċedenti ta’ “kunċett fejn il-kumpaniji jintegraw it-tħassib soċjali u ambjentali fl-operazzjonijiet kummerċjali tagħhom u fl-interazzjonijiet tagħhom mal-partijiet interessati tagħhom fuq bażi fakultattiva”.

2.4   Il-Kummissjoni beħsiebha tkompli tibni fuq prinċipji u linji gwida rikonoxxuti internazzjonalment billi tikkoopera mal-Istati Membri, il-pajjiżi msieħba u forums internazzjonali rilevanti u billi ġġiegħel lill-impriżi jimpenjaw iktar ruħhom għal dawn l-oqfsa.

3.   Kummenti ġenerali

3.1   Is-CSR hija żviluppata min-negozji bħala parti mill-istrateġija tan-negozju tagħhom u bħala għodda biex il-kumpaniji jkunu megħjuna jaqdu rwol fl-indirizzar tal-isfidi soċjali, ambjentali u ekonomiċi interni u esterni. Is-CSR tista’ tikkontribwixxi għall-implimentazzjoni tal-Istrateġija UE 2020 jekk tiġi żviluppata mill-intrapriżi fi djalogu mad-diversi partijiet interessati u jinżamm approċċ mhux regolatorju.

3.2   Is-CSR hi approċċ għal żvilupp sostenibbli u l-benefiċċji tal-attività tas-CSR għandhom jippromovu r-rwol pożittiv li l-kumpaniji għandhom fis-soċjetà, li jmur lil hinn mill-valuri purament ekonomiċi. Fi kwalunkwe każ, is-CSR ma tistax tintuża biex tieħu post id-drittijiet soċjali garantiti mill-istrumenti leġislattivi u internazzjonali, li primarjament huma r-responsabbiltà tal-Istati u l-gvernijiet.

3.3   Fi klima ekonomika u politika diffiċli, l-inizjattiva ta’ politika tas-CSR tipprovdi opportunità sabiex ikun hemm kuntatt pożittiv mal-komunità kummerċjali, sakemm huwa mifhum li s-CSR tikkonċerna l-isforzi li jsiru mill-impriżi sabiex jippromovu l-impatti pożittivi tagħhom u jipprevenu jew inaqqsu kemm jistgħu l-impatti negattivi tagħhom fuq is-soċjetà permezz ta’ azzjonijiet volontarji li jmorru lil hinn mill-obbligi legali tagħhom. Il-KESE jtenni l-opinjoni (3) tiegħu tal-2006 li s-CSR għandha tibqa’ attività volontarja (li hija differenti minn “mingħajr impenn”). Il-KESE jemmen li d-diskors dwar is-CSR għandu jiġi rriformulat b’mod kostruttiv sabiex l-impriżi jiġu identifikati bħala partijiet interessati tal-komunità.

3.4   Ir-rikonoxximent li l-gruppi kollha ta’ partijiet interessati qed isibuha iebsa fil-klima ekonomika attwali huwa importanti f’din ir-reviżjoni ta’ politika. Il-proposti ta’ politika tal-Kummissjoni jridu jkunu kumplementari għall-għanijiet tal-inkoraġġiment tat-tkabbir bħala rekwiżit essenzjali għall-ħolqien ta’ impjiegi ta’ kwalità u l-prosperità, filwaqt li tingħata attenzjoni partikolari lill-iffaċilitar ta’ prattiki kummerċjali iktar responsabbli.

3.5   Diversi forom u motivazzjonijiet fi ħdan l-attività attwali tas-CSR jaffettwaw l-impatt soċjetali tagħha. Dawk li jfasslu l-politiki għandhom jifhmu aħjar ir-raġunijiet differenti u kif dawn jiġu affettwati mid-daqs, kapaċità, introjtu, settur u attività tal-impriżi. L-identifikazzjoni ta’ diversi għodod u appoġġ meħtieġa għal setturi differenti tgħin sabiex tiġi informata aħjar ir-reviżjoni tal-oqfsa fil-politika tas-CSR. Il-Kumitat jaqbel mal-Kummissjoni li r-rispett għal-leġislazzjoni applikabbli, u għall-ftehimiet kollettivi bejn l-imsieħba soċjali, huwa kundizzjoni essenzjali sabiex tintrefa’ r-responsabbiltà li l-impriżi għandhom għall-impatti tagħhom fuq is-soċjetà.

3.6   L-attività tas-CSR kibret bħala riżultat tal-fatt li qed tingħata attenzjoni dejjem ikbar lill-kwistjonijiet ambjentali. Dan wassal għall-ibbilanċjar tal-kundizzjonijiet tax-xogħol u r-relazzjonijiet soċjali mal-kwistjonijiet ambjentali. Fid-dawl tal-kriżi attwali, il-Kummissjoni trid tinkoraġġixxi l-kapitolu soċjali tas-CSR.

3.7   Ir-rwol u l-preżenza tas-settur ekonomiku soċjali, inklużi l-NGOs, ġew injorati fl-aġenda tas-CSR. Il-Kummissjoni trid tirrikonoxxi l-valur u l-importanza fir-rigward li s-settur jinvolvi ruħu fl-aġenda tas-CSR, kemm indipendentement kif ukoll bi sħubija ma’ setturi oħra, u trid tevalwa l-impatt indirett tal-proposti fuq is-settur tal-ekonomija soċjali fir-rigward tal-ħolqien ta’ rabtiet man-negozju.

3.8   Fid-dawl tal-impenji appoġġjati mill-UE fil-Konferenza ta’ Rio + 20, il-Kumitat jenfasizza l-importanza ta’ kampanja ta’ sensibilizzazzjoni dwar l-informazzjoni ekstrafinanzjarja permezz tal-pubblikazzjoni ta’ rapport perjodiku dwar l-iżvilupp sostenibbli mhux biss mill-intrapriżi kollha ta’ ċertu daqs (bejn wieħed u ieħor 500 impjegat) iżda wkoll mill-amministrazzjonijiet pubbliċi u l-organizzazzjonijiet il-kbar tas-soċjetà ċivili. Perspettiva bħal din tkun fl-interess tar-riċerka dwar l-indikaturi lil hinn mill-PDG jew dwar il-marka tal-karbonju jew iċ-ċiklu tal-ħajja. B’konformità mal-impenji li ħa f’Rio, il-Kumitat diġà implimenta din il-prattika billi ppubblika r-riżultati tiegħu skont l-għodda ta’ dijanjosi tal-EMAS.

3.9   Bil-għan li tkun tista’ taħdem f’fażijiet, il-Kumitat iħeġġeġ lill-Kummissjoni tikkonsolida l-qafas regolatorju Ewropew fil-qasam tal-valutazzjoni u l-informazzjoni soċjali u ambjentali previst fid-Direttiva tal-2003 li qed tiġi riveduta attwalment. Qafas Ewropew ta’ din ix-xorta, li huwa applikabbli għal kull kumpanija kbira u li jagħmel mir-responsabbiltà soċjali korporattiva waħda mil-linji strateġiċi tiegħu, għandu jissejjes fuq l-għodod ta’ kejl rikonoxxuti fil-livell internazzjonali u jkun ispirat minn leġislazzjonijiet nazzjonali diġà eżistenti f’għadd ta’ pajjiżi Ewropej.

3.10   Permezz ta’ prattiki tajba li dejjem jiżdiedu u li jinkludu l-ftehimiet negozjati fil-qafas tad-djalogu soċjali, is-CSR turi b’mod konkret il-benefiċċji komplementari tad-djalogu ċivili għall-istudju u r-riżoluzzjoni tal-problemi soċjali. Il-kontribut li sar mid-djalogu ċivili huwa kruċjali biex tiġi żviluppata prattika tajba tas-CSR sabiex tinħoloq analiżi li tkun rilevanti għall-partijiet interessati, li jeħtieġu informazzjoni ta’ kwalità għolja dwar l-approċċ adottat b’mod volontarju mill-kumpaniji jew l-investituri responsabbli.

3.11   Il-Komunikazzjoni tal-KE ma tagħrafx il-valur tan-nisa fil-kamra tal-bord u s-CSR u l-valur ekonomiku miżjud tagħha għall-komunità. Ir-rappreżentanza tan-nisa fil-kamra tal-bord u s-CSR taw xhieda li huma marbuta mal-fatt li t-tmexxija inklużiva mil-lat tal-ġens għandha impatt pożittiv fuq is-CSR (4).

3.12   Is-servizzi ta’ senserija jimmassimizzaw il-potenzjal tat-tkabbir u l-valur soċjetali fl-attività tas-CSR, billi b’mod strateġiku jilħqu l-bżonnijiet u l-ħiliet tal-impriżi li jistabbilixxu sħubijiet ta’ suċċess u dan għandu jiġi promoss aktar bħala l-aħjar prattika.

3.13   L-Unjoni Ewropea hija mħeġġa tippromovi u tipproteġi l-oqfsa internazzjonali awtoritattivi għas-CSR. L-impriżi għandhom jirrispettaw dawn l-istrumenti u jużawhom bħala gwida fl-iżvilupp tal-attivitajiet tagħhom relatati mas-CSR, jużawhom bħala gwida huma u jiżviluppaw l-attivitajiet tagħhom tas-CSR filwaqt li juru lill-partijiet interessati tagħhom kif jużawhom.

4.   Kummenti speċifiċi

4.1   Aġġornament tad-definizzjoni tas-CSR

4.1.1   Is-saħħa tal-proposta l-ġdida tinsab fid-definizzjoni aġġornata tas-CSR. Madankollu, il-KESE jqis li huwa neċessarju li l-Kummissjoni tiċċara t-tifsira tad-definizzjoni ta’ “impriża” sabiex ma jkunx hemm interpretazzjoni ħażina. Il-Kummissjoni għandha tiċċara wkoll liema politiki ġodda se jiġu żviluppati abbażi tad-definizzjoni aġġornata, inkluża l-inizjattiva leġislattiva li tħabbret. Il-Kummissjoni għandha tispeċifika wkoll il-pjani tagħha biex tistimola s-CSR għall-komponenti differenti tal-komunità kummerċjali, bħal pereżempju il-korporazzjonijiet kbar, l-SMEs u l-impriżi fl-ekonomija soċjali.

4.1.2   Barra minn hekk, il-KESE jinnota li l-Komunikazzjoni mhix kompluta minħabba li ma tfittixx li tivvaluta r-riżultati ta’ l-aħħar għaxar snin tal-istrateġija tas-CSR fir-rigward tal-impatt tagħha fuq l-attitudni tal-impriżi, sabiex l-inizjattivi u l-politiki proposti f’din l-istrateġija jiġu infurmati aħjar.

4.1.3   Id-definizzjoni proposta tal-UE ddaħħal l-idea tar-responsabbiltà fil-kunċett tal-prattika volontarja. Id-definizzjoni l-ġdida tkopri n-natura multidimensjonali tas-CSR, imniżżla fil-Komunikazzjoni (5). Madankollu, l-UE għandha toqgħod attenta meta tipprova toħloq standard ġdid li jista’ jkun f’kunflitt mal-ISO 26000. L-aġenda tas-CSR għandha tiġi żviluppata min-negozji permezz ta’ djalogi ma’ bosta partijiet interessati jekk għandha tgħin lill-Istrateġija Ewropa 2020 twassal għal tkabbir intelliġenti u inklużiv.

4.1.4   Il-prodotti u s-servizzi qegħdin jitwasslu dejjem iktar minn organizzazzjonijiet differenti fis-servizzi pubbliċi kif ukoll fis-setturi kummerċjali, pubbliċi u tal-ekonomija soċjali. Id-definizzjoni proposta tinkludi dan l-aspett ta’ organizzazzjonijiet mhux kummerċjali. Madankollu, hi meħtieġa kjarifika ulterjuri tad-definizzjoni u l-implikazzjonijiet tagħha għall-impriżi kollha, li fihom għandha tiġi pprattikata s-CSR.

4.1.5   Il-konsegwenzi soċjetali tal-kriżi finanzjarja jenfasizzaw l-impatt usa’ tal-prattika kummerċjali. Huwa xieraq li l-impriżi għandhom jinżammu responsabbli għall-attivitajiet tagħhom u għandhom jinkludu s-CSR fl-istrateġija kummerċjali tagħhom, sabiex jinkoraġġixxu prattika iktar responsabbli, speċjalment fil-kuntest tal-kriżi u kompetizzjoni ogħla. Madankollu, is-CSR għandha tinbidel sabiex tenfasizza d-dipendenza reċiproka tal-kummerċ u l-komunità.

4.1.6   Ir-rabtiet inerenti bejn il-kummerċ u l-komunità għandhom jinkludu djalogu soċjali u trasparenza. F’dan il-każ, l-impenji differenti relatati mas-CSR huma ħafna:

—   Komunità organizzazzjonali (fi ħdan il-kumpanija)– koordinazzjoni tal-istrutturi interni sabiex jiġu sodisfatti l-obbligi fir-rigward tal-benesseri u l-iżvilupp tal-ħaddiema.

—   Komunità ta’ partijiet interessati esterni– ħidma fl-interess ta’ kummerċ mal-partijiet interessati, klijenti u msieħba oħrajn, inklużi l-awtoritajiet pubbliċi u l-komunitajiet.

—   Komunità tal-post– valutazzjoni u ħidma sabiex jittejbu l-impatti tal-prattiki kummerċjali fuq il-komunitajiet tal-madwar u l-ambjent.

L-impriżi għandhom jirrikonoxxu dawn ir-rabtiet u jadottaw b’mod proattiv is-CSR tagħhom bħala għan kummerċjali ewlieni sabiex jiksbu l-ikbar valur finanzjarju u soċjali għall-partijiet interessati kollha tal-komunità. It-tisħiħ tan-netwerks lokali (6) jipprovdi kanal għall-partijiet interessati kollha tal-komunità, inklużi l-awtoritajiet pubbliċi, sabiex jiġu involuti u jkun hemm kollaborazzjoni għall-benefiċċju tas-soċjetà.

4.1.7   Il-mod li bih il-Kummissjoni indirizzat l-SMEs mhux ideali. M’hemm l-ebda rabta bejn il-kummerċ u l-impatt li l-SMEs għandhom fuq l-aġenda tas-CSR fl-Unjoni kollha. Barra minn hekk, intilfet ukoll opportunità sabiex tinħoloq politika komprensiva li tirrifletti l-modi ġodda kif isir in-negozju, bħall-użu tal-kummerċ elettroniku u kif l-SMEs jiġu infurmati aħjar dwar is-CSR.

4.1.8   L-SMEs intesew fil-proposti tal-aġenda. Il-Komunikazzjoni ma tispjegax xi trid tfisser b’“kummerċ”, iżda l-lingwaġġ jimplika li l-punt ta’ referenza tagħha huwa l-kumpaniji l-kbar. L-SMEs huma parti essenzjali fl-UE kollha għall-ħolqien tal-impjiegi u t-tkabbir u l-attenzjoni fuq il-kompetittività stabbilita fit-Trattat ta’ Lisbona – approċċ “wieħed għan-negozju kollu” ta’ CSR għal tipi differenti ta’ negozji mhuwiex aċċettabbli.

4.2   Promozzjoni tal-benefiċċji u ta’ inċentivi għall-attività tas-CSR

4.2.1   Huwa importanti li jiġu rikonoxxuti r-raġunijiet ekonomiċi wara l-attività tas-CSR. Bosta benefiċċji huma mfassla fil-Komunikazzjoni, u dawn għandhom jiġu promossi aħjar flimkien ma’ eżempji ta’ prattika tajba, sabiex l-impriżi jiġu infurmati u mħeġġa jimpenjaw ruħhom iktar għas-CSR.

4.2.2   Madankollu, il-benefiċċji ekonomiċi tal-attività tas-CSR m’għandux ikun esaġerat. L-impriżi għandhom dipartimenti tal-kummerċjalizzazzjoni u tal-bejgħ dedikati għar-riklamar u l-qadi tal-ħtiġijiet tal-konsumatur. Essenzjalment is-CSR hi approċċ għal żvilupp sostenibbli, li tinkludi t-tkabbir ekonomiku flimkien ma’ konsiderazzjonijiet soċjali u ambjentali. Jekk jitqies biss l-eżitu purament ekonomiku jistgħu jinħolqu effetti negattivi bħall-abbandun tal-politika, f’każ li r-riżultati ma jilħqux l-aspettattivi finanzjarji.

4.2.3   L-użu tal-akkwist pubbliku bħala inċentiv ta’ premjazzjoni tas-suq jeħtieġ konsiderazzjoni bir-reqqa u applikazzjoni xierqa. Il-kriterji soċjali, inklużi l-klawżoli tal-ILO, għandhom jibqgħu marbuta mal-kontenut tas-suġġett tal-kuntratt sabiex tiġi evitata l-attività tas-CSR purament simbolika u jiġi żgurat valur soċjali ta’ benefiċċju. Din tista’ tinkoraġġixxi wkoll it-tiftix ta’ attività tas-CSR iktar xierqa u effettiva fi ħdan is-setturi industrijali.

4.2.4   Huwa essenzjali li jiġu provduti klawżoli soċjali fl-għotja ta’ kuntratti bl-ogħla trasparenza. Din hija vitali sabiex jiġu żgurati l-akkwist xieraq tas-servizzi u l-konformità mal-prinċipji ta’ kompetizzjoni ġusta fis-Suq Uniku. Id-DĠ Kompetizzjoni għandu jiġi kkonsultat dwar l-użu tal-akkwist pubbliku bħala inċentiv tas-suq.

4.2.5   L-Inizjattiva ta’ Negozju Soċjali (“SBI”), li ġiet ippreżentata bħala politika kumplementari distinta li tagħmel parti mill-Pakkett “Negozji responsabbli” (7) tal-Kummissjoni, ma ġietx ikkunsidrata fir-rigward tal-opportunitajiet ewlenin tagħha li tista’ tipprovdi għall-aġenda tas-CSR. Fi klima ekonomika ħarxa, l-impriżi huma iktar kawti dwar infiq li ma jistax jiġi rkuprat. Huwa ħafna drabi aċċettat li n-negozji soċjali jistrieħu fuq il-kapital privat bħala parti mill-pjani finanzjarji tagħhom (8), u għalhekk l-investiment soċjali u l-provvediment ta’ servizzi mhux finanzjarji pro-bono lin-negozji soċjali hu mod kif l-impriżi jkollhom dħul finanzjarju u soċjali  (9) fuq l-investimenti tagħhom fis-CSR. Kieku ż-żewġ inizjattivi jiksbu l-għanijiet tagħhom filwaqt li jżidu l-potenzjal tat-tkabbir u l-kapaċità li joħolqu valur soċjali.

4.3   Komprensjoni tal-motivazzjonijiet u appoġġ tal-attività tas-CSR

4.3.1   L-attività attwali tas-CSR tieħu diversi forom u permezz ta’ diversi raġunijiet li jaffettwaw l-impatt soċjetali tagħha. Dan jista’ jvarja minn protezzjoni difensiva tal-interessi tal-partijiet interessati, donazzjonijiet ta’ karità u sponsorships f’xi Stati Membri, sa attività iktar sinifikattiva bħall-irbit b’mod strateġiku tal-attività mal-kummerċ ewlieni, u sforzi trasformattivi sabiex jiġu identifikati u eliminati l-kawżi prinċipali tal-problemi soċjetali (10). Il-KESE jinnota l-fatt li regoli ġodda jistgħu jkunu kontroproduttivi jekk, f’ċerti pajjiżi, iwasslu lill-impriżi biex iwaqqfu l-attivitajiet li jeħtieġu rappurtar.

4.3.2   Dawk li jfasslu l-politiki jridu jifhmu din l-iskala ta’ attività, sabiex jiġi promoss ambjent pożittiv għal inizjattivi tas-CSR iktar strateġiċi u trasformattivi. Ir-rekwiżiti m’għandhomx ibaxxu l-attività tas-CSR għal standard minimu, u għandhom jibqgħu bħala kodiċi volontarji lil hinn mir-rekwiżiti legali.

4.3.3   L-isforzi jkunu mmirati aħjar jekk jinkoraġġixxu informazzjoni u impenn għal djalogu ċivili fl-impriża kollha, mid-diretturi sal-impjegati, sabiex jinkisbu programmi tas-CSR iktar effettivi u tiġi promossa kultura iktar etika fi ħdan l-organizzazzjoni. Intwera li l-gruppi ta’ tmexxija dedikati li jinkludu l-persunal maniġerjali pproduċew gwida strateġika ta’ suċċess u għenu fl-implimentazzjoni tal-attività tas-CSR.

4.3.4   Fil-prinċipju, l-eżerċizzji ta’ awtoregolazzjoni u ta’ koregolazzjoni huma ideat tajbin, iżda għandhom jiġu stabbiliti mekkaniżmi sabiex jiġi żgurat li l-konformità mar-rekwiżiti ma tkunx ta’ piż fuq l-SMEs, bħala riżultat ta’ arranġamenti kuntrattwali ma’ impriżi ikbar bħala sottokuntratturi u aġenti fil-katina tal-provvista. Il-proposta tal-Kummissjoni li tiżviluppa kodiċi ta’ prattika tajba għandha tipprovdi gwida lil dawk li jixtiequ jipparteċipaw f’attivitajiet relatati mar-responsabbiltà soċjali korporattiva, b’konformità man-natura tal-eżerċizzji ta’ awtoregolazzjoni u ta’ koregolazzjoni

4.4   Impenn għar-rwol tal-impjegati fl-aġenda tas-CSR

4.4.1   Is-CSR fi ħdan impriża mhix effettiva mingħajr l-impenn tal-impjegati tagħha. L-aġenda tas-CSR għandha titfassal b’kooperazzjoni mal-maniġment, l-impjegati u, fejn rilevanti, l-imsieħba soċjali, sabiex tiġi rrappreżentata l-etika tal-organizzazzjoni. Is-CSR tmur lil hinn minn eżerċizzju ta’ “bini ta’ tim” (“team-building”) u l-impenn tal-impjegati huwa essenzjali għal strateġija ta’ suċċess.

4.4.2   Ir-rwol tal-imsieħba soċjali huwa siewi għal kwalunkwe aġenda tas-CSR, għat-tixrid tal-informazzjoni u t-tisħiħ tad-djalogu soċjali. Il-pjattaformi sabiex jiġi żgurat li ftehimiet kollettivi, trasparenza, komunikazzjoni u inklużjoni parteċipattiva, li huma kollha inklużi fl-aġenda tas-CSR u għandhom jiġu stabbiliti fil-kumpaniji rilevanti.

4.4.3   Id-drittijiet tal-bniedem, il-kundizzjonijiet tax-xogħol u l-prattiki tax-xogħol huma fatturi importanti fi ħdan in-natura multidimensjonali tas-CSR. Il-kumpaniji għandhom jiżviluppaw attivitajiet li jmorru lil hinn mir-regolamenti u l-linji gwida internazzjonali u Ewropej abbażi tat-tmien drittijiet fundamentali tal-bniedem tal-Konvenzjoni tal-ILO, minn naħa, u li jikkonċernaw is-saħħa u l-benesseri tal-impjegati u t-taħriġ, min-naħa l-oħra fir-rigward tas-saħħa u l-benesseri tal-impjegat, it-taħriġ, id-diversità u l-ugwaljanza bejn is-sessi. L-impriżi kollha għandhom iqisu l-ħtieġa ta’ strutturi interni ta’ governanza li jkunu etiċi u ġusti u ma jeħdux post il-ftehimiet kollettivi.

4.5   Skambju ta’ għarfien

4.5.1   It-tagħlim mill-pari bejn l-Istati Membri dwar il-politika tas-CSR huwa eżerċizzju importanti (Intenzjoni 9). Trid titqiegħed enfasi partikolari fuq l-għajnuna lill-Istati Membri kollha sabiex jiżviluppaw u jaġġornaw il-politiki nazzjonali tagħhom dwar is-CSR, u jitgħallmu mill-eżerċizzji li saru fil-passat dwar il-politika nazzjonali f’dan il-qasam.

4.5.2   Il-korpi statutorji kollha – nazzjonali, reġjonali, lokali u istituzzjonijiet tal-UE – fi ħdan l-Unjoni għandhom ifasslu u jsegwu strateġija tas-CSR sabiex jipprovdu eżempju għas-setturi l-oħra. Din għandha tinkludi politiki interni tas-CSR b’saħħithom, gwida għal mudelli u attivitajiet tas-CSR innovativi, faċilitar tal-iskambju ta’ prattiki tajbin u tmexxija tal-iżvilupp ta’ netwerks lokali sabiex jiġi żgurat l-impenn tal-komunità.

4.5.3   Pjattaformi b’diversi partijiet interessati f’ċerti setturi industrijali jistgħu jgħinu fl-innegozjar ta’ diskussjonijiet serji dwar il-prattiki kummerċjali bejn il-kumpaniji u l-partijiet interessati u jiffaċilitaw skambji utli tal-aħjar prattiki u esperjenzi ta’ tagħlim fi ħdan u tul is-setturi kollha, filwaqt li titqies b’mod adatt l-awtonomija tal-atturi involuti fit-tfassil tal-ambitu u l-attivitajiet tal-pjattaforma. Madankollu, il-prattiki kummerċjali kontroversjali għandhom ikunu soġġetti għal penalitajiet f’qorti tal-ġustizzja.

4.5.4   Jeħtieġ li jiġi żgurat li l-SMEs ikunu involuti fil-pjattaformi tal-partijiet interessati, billi l-parteċipazzjoni f’eżerċizzji preċedenti kienet magħmula l-iktar mill-korporazzjonijiet kbar. L-impriżi kollha għandhom jingħataw l-opportunità li jipparteċipaw sabiex jiġu rrappreżentati aħjar is-setturi kollha u oqsma ewlenin ta’ tħassib.

4.5.5   Il-KESE jappoġġja l-intenzjoni li jingħata appoġġ finanzjarju għall-proġetti ta’ edukazzjoni u taħriġ dwar is-CSR, u s-sensibilizzazzjoni dwar l-importanza tas-CSR (Intenzjoni 8) fost il-professjonisti tal-edukazzjoni u l-impriżi. Dan huwa partikolarment importanti għall-SMEs li spiss mhumiex konxji mill-opportunitajiet jew m’għandhomx biżżejjed ħiliet biex iniedu inizjattivi tas-CSR.

4.5.6   L-użu tal-fondi strutturali għall-inizjattivi tas-CSR għandu jitqies bir-reqqa. Infakkru lill-Kummissjoni fit-tnaqqis ippjanat fil-programm ta’ finanzjament strutturali li jmiss u għaldaqstant kwalunkwe fondi mogħtija għall-inizjattivi tas-CSR għandhom jintużaw sabiex jinkisbu miri ċari fil-ġlieda kontra l-faqar, l-esklużjoni soċjali, u l-iżvilupp reġjonali. Dawn il-fondi għandhom jingħataw esklużivament lill-impriżi b’kapaċità u riżorsi finanzjarji limitati, bħall-SMEs u l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili, sabiex jiġu żviluppati politiki u impenn tas-CSR.

4.5.7   Għandhom jiġu appoġġjati u żviluppati portali ta’ informazzjoni sabiex jgħinu lill-impriżi, kif ukoll lill-kumpaniji b’kummerċ elettroniku, jiġu konnessi u jipprovdu pjattaforma aċċessibbli għall-iskambju effettiv tal-prattiki tajbin, ħiliet u riżorsi finanzjarji u mhux finanzjarji għall-benefiċċju tas-soċjetà.

4.6   CSR u l-imsieħba tal-ekonomija soċjali

4.6.1   Is-settur tas-soċjetà ċivili ntesa fl-inizjattiva ta’ politika tas-CSR. L-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili jipprovdu mudelli ta’ strateġija ta’ kummerċ responsabbli, governanza u forums, u spiss jipparteċipaw fl-attivitajiet tas-CSR. Il-Komunikazzjoni ma tesplorax fid-dettall ir-relazzjoni bejn is-setturi “bi skop ta’ qligħ” u “mhux bi skop ta’ qligħ”.

4.6.2   Hemm storja twila ta’ setturi li jaħdmu fi sħubija, li għandha titħeġġeġ iktar, għaliex “l-impenn soċjali korporattiv huwa bażi importanti għall-ħolqien u ż-żamma tal-istituzzjonijiet tas-soċjetà ċivili” (11).

4.6.3   Għandhom jiġu promossi l-benefiċċji reċiproċi tas-sħubija, sabiex titħeġġeġ attività tas-CSR iktar sinifikattiva. It-tqabbil tal-ħtiġijiet u tal-ħiliet fil-qafas ta’ sħubijiet jistimola impatti soċjali u ekonomiċi iktar effettivi u ta’ benefiċċju għall-komunitajiet u l-impriżi. Il-promozzjoni tal-appoġġ mhux finanzjarju hi importanti sabiex jitwessa’ l-ambitu tal-appoġġ minn setturi oħra, u tgħin sabiex jiġu kkusidrati b’mod iktar strateġiku il-kapaċitajiet tas-CSR – dan jinkludi l-appoġġ tal-volontarjat mill-impjegati; jiġu provduti servizzi pro-bono; jiġu offruti donazzjonijiet in natura, jiġifieri bini u tagħmir.

4.6.4   Il-komunikazzjoni bejn is-setturi hi ċentrali għal ħidma fi sħubija ta’ suċċess. Is-servizzi ta’ senserija (12) jgħinu fit-titjib u s-semplifikazzjoni tal-mod kif iż-żewġ setturi jinnegozjaw u tgħin fit-tnaqqis tad-differenzi kulturali. Dawn is-servizzi għandhom ikunu appoġġjati u jkunu iktar disponibbli minnufih għall-impriżi sabiex jingħelbu l-ostakli għall-ksib ta’ valur komuni fis-setturi u l-involviment reali fl-impriżi tas-CSR.

4.7   Linji gwida u ftehimiet internazzjonali

4.7.1   L-ILO stabbilixxiet tmien konvenzjonijiet fundamentali bħala bażi fundamentali tad-drittijiet fil-livell globali. L-Istati Membri diġà rratifikaw dawn il-konvenzjonijiet fundamentali. L-UE tista’ turi l-appoġġ tagħha billi tiżgura li l-pajjiżi terzi jkunu konformi wkoll ma’ dawn il-ftehimiet.

4.7.2   Il-KESE jappoġġja bis-sħiħ l-intenzjoni tal-Kummissjoni li tagħmel il-promozzjoni tas-CSR konsistenti b’mod sħiħ mal-istrumenti globali eżistenti, b’mod partikolari l-linji gwida riveduti tal-OECD, id-Dikjarazzjoni tal-ILO dwar l-Impriżi Multinazzjonali u l-Politika Soċjali, ISO 26000, il-Prinċipji Gwida tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Kummerċ u d-Drittijiet tal-Bniedem u l-Ftehimiet Qafas Internazzjonali. Nitolbu lill-Kummissjoni tispjega eżattament kif tixtieq tagħmel dan.

4.7.3   Il-linji gwida tal-OECD ġew adottati minn 42 pajjiż, li 24 minnhom huma Membri tal-UE. Il-linji gwida għandhom mekkaniżmu uniku għas-segwitu, punt ta’ kuntatt nazzjonali, li hu responsabbli għat-tixtrid tal-linji gwida u t-trattament ta’ każijiet fejn ġie allegat li seħħ xi ksur. Għaldaqstant, il-KESE jirrakkomanda li fi ħdan l-istrateġija mġedda tal-UE għas-CSR jitwarrbu xi riżorsi għall-bini tal-kapaċità fir-rigward tal-linji gwida tal-OECD. Jirrakkomanda wkoll li l-Kummissjoni u l-Istati Membri jagħtu rwol ikbar lill-imsieħba soċjali fi ħdan il-punti ta’ kuntatt nazzjonali.

4.7.4   Il-KESE jemmen li l-politika tas-CSR għandha tiffoka fuq il-forniment ta’ direzzjoni strateġika għall-impriżi, minħabba li l-monitoraġġ tal-impenji tas-CSR tal-impriżi b’1 000 impjegat jew aktar (Intenzjoni 10) mhuwiex prattiku u jeħtieġ riżorsi finanzjarji kbar mill-UE.

(1)  COM(2011) 685 final.

(2)  Ir-Raba’ Direttiva dwar il-kontijiet nazzjonali 2003/51/KE.

(3)  ĠU C 325/53-60, 30.12.2006.

(4)  Ara: http://newsforchangingtimes.com/2012/02/17/women-boardroom-csr-un-women-ingrid-kragl/

(5)  COM(2011) 685 final, p. 7.

(6)  ĠU C 175/63-72, 28.07.2009.

(7)  COM(2011) 681 final.

(8)  ĠU C 24/1, 28.1.2012.

(9)  COM(2011) 682 final, p. 6.

(10)  www.csrinternational.org

(11)  ĠU C 125/44, 27.5.2002 (mhux disponibbli bil-Malti).

(12)  Is-servizzi ta’ senserija huma impriżi intermedjarji li jgħinu lill-organizzazzjonijiet jiġu konnessi lil hinn mis-setturi tagħhom, u jinnegozjaw relazzjonijiet ta’ ħidma iktar effettivi billi jqabblu l-ħtiġijiet, il-ħiliet u r-riżorsi. Eżempju ta’ dan huwa Pilot Light – http://www.pilotlight.org.uk.