2.12.2011   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 351/1

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2004, η Βαλτική Θάλασσα έχει ουσιαστικά καταστεί εσωτερική θάλασσα της Ένωσης, αποτελώντας ταυτόχρονα στοιχείο ένωσης των χωρών και συγκεκριμένη πρόκληση, καθώς και ότι οι χώρες της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας έχουν στενούς δεσμούς αλληλεξάρτησης και αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας αποτελεί οδηγό για τις μελλοντικές μακροπεριφερειακές στρατηγικές, καθώς και ότι η επιτυχημένη υλοποίηση της εν λόγω στρατηγικής μπορεί να χρησιμεύσει ως πρότυπο όσον αφορά τον τρόπο εφαρμογής των μελλοντικών στρατηγικών,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ιδέα να δημιουργηθούν λειτουργικές περιοχές με γνώμονα κοινούς στόχους και προβλήματα ανάπτυξης μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της περιφερειακής πολιτικής της ΕΕ,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, προκειμένου να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα της περιφερειακής πολιτικής, ιδίως σε σχέση με την προβλεπόμενη μεταρρύθμισή της μετά το 2013, πρέπει να υποστηριχθεί και να αναπτυχθεί η ιδέα μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης, που θα συνοδεύεται από τη διαμόρφωση στρατηγικών για τις μακροπεριφέρειες που θα ισχύουν για το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά η εφαρμογή των οποίων δεν πρέπει να οδηγήσει σε επανεθνικοποίηση της πολιτικής συνοχής,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Βαλτική Θάλασσα παραμένει η πιο μολυσμένη θάλασσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ότι η περιβαλλοντική της κατάσταση δεν πρέπει να επιδεινωθεί εξαιτίας των έργων υποδομών μεγάλης κλίμακας που υλοποιούνται στην ίδια την περιοχή και γύρω από αυτή (περιλαμβανομένων χωρών που δεν είναι μέλη της ΕΕ),

1.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η στρατηγική για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας, την οποία ζητούσε από το Κοινοβούλιο από το 2006, εγκρίθηκε από την Επιτροπή και έχει την υποστήριξη του Συμβουλίου·

2.

χαιρετίζει ιδιαίτερα το γεγονός ότι η εν λόγω στρατηγική είναι προϊόν ευρείας διαβούλευσης με ενδιαφερόμενους φορείς από τα κράτη μέλη, όχι μόνο στο επίπεδο των εθνικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών, αλλά και στο επίπεδο του ακαδημαϊκού και επιχειρηματικού κόσμου, καθώς και των μη κυβερνητικών οργανώσεων, γεγονός που καταδεικνύει ότι η διαδικασία διαβούλευσης και σύμπραξης των εταίρων από το αρχικό στάδιο των εργασιών για τη στρατηγική συνιστά καθοριστικό παράγοντα για την επιτυχία της· εκφράζει, εν προκειμένω, την ικανοποίησή του για τη δημιουργία φόρουμ της κοινωνίας των πολιτών στην περιοχή, όπως είναι η σύνοδος κορυφής για τη δράση στη Βαλτική Θάλασσα, και ζητεί να αναληφθούν παρόμοιες πρωτοβουλίες για τις μελλοντικές μακροπεριφέρειες οι οποίες θα συνενώσουν δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να συμπράξουν στην ανάπτυξη των μακροπεριφερειακών στρατηγικών·

3.

συνιστά, στο πλαίσιο αυτό, να αυξηθεί η συμμετοχή της τοπικής κοινότητας με τη δημιουργία εργαλείων που θα εξασφαλίζουν ευρύτερη και πιο επικεντρωμένη επικοινωνία και διαβούλευση, στα οποία περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων τα τοπικά μέσα ενημέρωσης (τοπική τηλεόραση, ραδιόφωνο και έντυπες και ηλεκτρονικές εφημερίδες)· ζητεί από την Επιτροπή να δημιουργήσει ειδική δικτυακή πύλη αφιερωμένη στη στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα, η οποία θα λειτουργεί ως φόρουμ ανταλλαγής εμπειριών σχετικά με τα τρέχοντα και μελλοντικά έργα που αναλαμβάνουν οι κεντρικές και τοπικές κυβερνήσεις, ΜΚΟ και άλλοι φορείς που δραστηριοποιούνται στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας·

4.

επιδοκιμάζει τη στρατηγική της ΕΕ για το 2020, η οποία συνάδει με τους στόχους που θέτει η στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα και σημειώνει ότι η ΕΕ 2020 μπορεί να λειτουργήσει ως αποτελεσματικό πλαίσιο για την υλοποίηση και την ενίσχυση της στρατηγικής για τη Βαλτική Θάλασσα·

5.

εκτιμά ότι η δημιουργία ενός νέου πλαισίου συνεργασίας που αποτελεί μέρος της στρατηγικής και εδράζεται σε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση ανοίγει το δρόμο για μια πιο ορθολογική και αποτελεσματική χρήση των χρηματοδοτικών πόρων που διατίθενται για την προστασία του περιβάλλοντος και την ανάπτυξη της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας, είτε αυτοί προέρχονται από κονδύλια της ΕΕ και των κρατών είτε από διάφορα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα·

6.

εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι η περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας παρουσιάζει σημαντικές διαφορές από άποψη οικονομικής ανάπτυξης και καινοτομίας και ότι θα πρέπει να αυξηθεί το δυναμικό όλων των περιοχών, ακόμη και αυτών που παρουσιάζουν υψηλή ανάπτυξη, δεδομένου ότι μπορούν να λειτουργήσουν ως δύναμη έλξης για τις λιγότερο ευημερούσες περιοχές· επισημαίνει την ανάγκη να προωθηθούν νέοι τομείς με δυναμικό ανάπτυξης και καινοτομίας και να χρησιμοποιηθεί η ευκαιρία που προσφέρει η προστιθέμενη αξία της στρατηγικής για τη Βαλτική Θάλασσα και άλλων μελλοντικών μακροπεριφερειακών στρατηγικών για να επιτευχθεί ένα νέο επίπεδο συνέργειας που θα είναι σε θέση να μειώσει τις ανισότητες, προκειμένου να δημιουργηθεί ένας μόνιμος χώρος κοινής ευημερίας με υψηλό επίπεδο ανταγωνιστικότητας, στοιχείο ζωτικής σημασίας απέναντι σε ένα γηράσκοντα πληθυσμό και στα νέα μοντέλα της παγκοσμιοποίησης·

7.

υπογραμμίζει ότι η άμεση και συνεπής εφαρμογή των υφιστάμενων νομικών πράξεων της ΕΕ για την ενίσχυση της εσωτερικής αγοράς, όπως η οδηγία για τις υπηρεσίες, είναι απαραίτητη προκειμένου να αυξηθεί η ελκυστικότητα της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας ως οικονομικού χώρου·

8.

καλεί τα κράτη μέλη και τις περιφέρειές τους να αξιοποιήσουν τους πόρους των διαρθρωτικών ταμείων που διατίθενται για την περίοδο 2007-2013 για να εξασφαλίσουν τη μεγαλύτερη δυνατή υποστήριξη της στρατηγικής, κυρίως για την τόνωση της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης και της οικονομικής ανάπτυξης σε τομείς που πλήττονται ιδιαίτερα από την οικονομική κρίση, και συνιστά, ταυτόχρονα, όπου τούτο αιτιολογείται, να προβλεφθούν αλλαγές στα επιχειρησιακά προγράμματα κατά τη διάρκεια της τρέχουσας περιόδου προγραμματισμού· υπογραμμίζει ότι η αξιοποίηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των περιφερειών θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια πολύ πιο αποτελεσματική χρήση των διαρθρωτικών ταμείων και στη δημιουργία προστιθέμενης αξίας σε περιφερειακό επίπεδο·

9.

επισημαίνει το σοβαρό αντίκτυπο που έχει η παγκόσμια χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση σε όλες τις χώρες της περιοχής, και ειδικότερα στα κράτη της Βαλτικής· ζητεί από όλους τους φορείς να μην περιορίσουν, λόγω της κρίσης, τη δέσμευσή τους στη στρατηγική της ΕΕ για τη Βαλτική Θάλασσα·

10.

είναι πεπεισμένο ότι όλες οι δράσεις στο πλαίσιο τομεακών πολιτικών με εδαφική διάσταση, ιδιαίτερα της κοινής γεωργικής πολιτικής, της πολιτικής αλιείας, της πολιτικής μεταφορών, της βιομηχανικής πολιτικής, της ερευνητικής πολιτικής και μια συνεπής πολιτική υποδομών, καθώς η κοινή διαχείριση των διαθέσιμων πόρων που προορίζονται για από κοινού καθορισθέντες στόχους σε μια δεδομένη περιοχή, έχουν καίρια σημασία για την επιτυχή έκβαση της στρατηγικής και για την υλοποίηση των φιλόδοξων στόχων περαιτέρω μικροπεριφερειακών στρατηγικών· στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να επανεξεταστούν οι πολιτικές με γνώμονα αυτές τις νέες προκλήσεις, να δημιουργηθεί το κατάλληλο πλαίσιο σε επίπεδο ΕΕ και να καθοριστεί ο τρόπος με τον οποίο το πλαίσιο αυτό θα συνδέεται με τις υφιστάμενες εθνικές και τοπικές δομές·

11.

εκτιμά ότι η εδαφική διάσταση της στρατηγικής θα οδηγήσει στην απτή ανάπτυξη της ιδέας της εδαφικής συνοχής, στην οποία η Συνθήκη της Λισαβόνας επιφυλάσσει ισότιμο ρόλο με αυτόν της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής, και, έχοντας αυτό κατά νου, καλεί την Επιτροπή να δρομολογήσει ενεργό διάλογο σχετικά με το ρόλο και τον αντίκτυπο των μακροπεριφερειακών πολιτικών της ΕΕ μετά το 2013·

12.

ενθαρρύνει τη θέσπιση ειδικών διατάξεων στο πλαίσιο του επικείμενου γενικού κανονισμού σχετικά με τα διαρθρωτικά ταμεία με βάση διατάξεις για την εδαφική συνεργασία οι οποίες θα είναι σαφείς και θα συνεκτιμούν τις διαφορετικές διοικητικές νοοτροπίες χωρίς να επιβάλλουν πρόσθετα διοικητικά βάρη στους δικαιούχους, προκειμένου να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ χωρών και περιφερειών, καθώς και την ανάπτυξη περαιτέρω στρατηγικών κοινής δράσης οι οποίες αναμένεται ότι θα ενισχύσουν την ελκυστικότητα της περιοχής σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο και θα αποτελέσουν εν συνεχεία πρότυπο διασυνοριακής συνεργασίας στην Ευρώπη·

13.

υπογραμμίζει ότι η στρατηγική για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας θα πρέπει να θεωρηθεί ως διαδικασία στο πλαίσιο της οποίας οι αρχές της δράσης και της συνεργασίας εξελίσσονται συνεχώς, καθιστώντας απαραίτητη την επικαιροποίηση της στρατηγικής και ότι πρωταρχικός στόχος είναι ο εντοπισμός βέλτιστων μηχανισμών που θα μπορούν να εφαρμοστούν σε μελλοντικές μακροπεριφερειακές στρατηγικές· υπογραμμίζει, εν προκειμένω, τη σημασία της συγκέντρωσης, της συνοπτικής παρουσίασης και της προώθησης επιτυχημένων πρωτοβουλιών και των αποτελεσμάτων τους· υποστηρίζει το σχέδιο της Επιτροπής για τη δημιουργία βάσης δεδομένων των βέλτιστων πρακτικών με σκοπό τη χρησιμοποίησή τους για την ανάπτυξη μελλοντικών μακροπεριφερειακών στρατηγικών·

14.

εκτιμά ότι η εδαφική συνεργασία που αναπτύσσεται ως τμήμα της στρατηγικής για τις μακροπεριφέρειες μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την ουσιαστική ενίσχυση της διαδικασίας ολοκλήρωσης χάρη στη μεγαλύτερη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και στην υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων· στο πλαίσιο αυτό, συνιστάται ιδίως να συνεκτιμηθεί για τις μακροπεριφερειακές στρατηγικές η κοινωνική, η οικονομική, η πολιτιστική, η εκπαιδευτική διάσταση και η διάσταση του τουρισμού και, προκειμένου να ενισχυθεί η συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας των πολιτών και η επικουρικότητα, θεωρεί επίσης σημαντική την προώθηση μακροπεριφερειακών στρατηγικών με την ίδρυση Ευρωπαϊκών Ομίλων Εδαφικής Συνεργασίας (ΕΟΕΣ)·

15.

υπογραμμίζει ότι είναι σκόπιμο να υποστηριχθεί η ανάπτυξη στους τομείς του πολιτισμού, της εκπαίδευσης και της έρευνας και καινοτομίας, καθώς και να ενθαρρυνθούν τα κράτη μέλη να συνεργαστούν στενότερα, κυρίως στον τελευταίο τομέα· αναγνωρίζει ότι η συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης μπορεί βέβαια να αποφέρει τεράστια οφέλη, αλλά ότι η σχετική αρμοδιότητα πρέπει να παραμείνει στα κράτη μέλη· συνιστά την ενίσχυση της στρατηγικής προσέγγισης και του μακροπρόθεσμου σχεδιασμού για τις μακροπεριφέρειες·

16.

υπογραμμίζει, οδηγούμενο από την αρχή της επικουρικότητας και αναγνωρίζοντας τις τεράστιες δυνατότητες συνεργασίας σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, ότι έχει πρωταρχική σημασία να δημιουργηθεί μια αποτελεσματική, πολυεπίπεδη δομή συνεργασίας μέσω της προώθησης τομεακών εταιρικών σχέσεων με τακτικές συναντήσεις των αρμόδιων φορέων χάραξης πολιτικής, οι οποίες θα ενισχύσουν την ευθύνη που επιμερίζεται στους διάφορους εταίρους, με παράλληλη διατήρηση της οργανωτικής κυριαρχίας των κρατών μελών και των περιφερειών· ζητεί, εν προκειμένω, οι μηχανισμοί διασυνοριακής συνεργασίας που έχουν θεσπιστεί σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο να βελτιωθούν, να αναπτυχθούν και να ενισχυθούν·

17.

τονίζει το γεγονός ότι το νέο «μακροπεριφερειακό» πλαίσιο συνεργασίας έχει έντονη «από πάνω προς τα κάτω» προσέγγιση, με τα κράτη μέλη να διαδραματίζουν αποφασιστικό ρόλο στην ανάπτυξή του, και δημιουργεί ένα νέο επίπεδο διακυβέρνησης· στο πλαίσιο του εν λόγω νέου μοντέλου συνεργασίας πρέπει να διασφαλισθεί ότι τα φυσικά μειονεκτήματα των απομακρυσμένων περιφερειών θα μετατραπούν σε πλεονεκτήματα και ευκαιρίες και ότι θα προαχθεί η ανάπτυξη των εν λόγω περιφερειών·

18.

εκτιμά ότι οι μακροπεριφέρειες συνδυάζουν τη δυνατότητα βελτιστοποίησης της απάντησης στις προκλήσεις σε μια δεδομένη εδαφική περιοχή με τη δυνατότητα αποτελεσματικής και αποδοτικής χρήσης των ιδιαίτερων ευκαιριών και πόρων κάθε περιοχής·

19.

καλεί την Επιτροπή να προβεί σε ανάλυση των πρώτων διαπιστώσεων και εμπειριών από την υλοποίηση της στρατηγικής για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας, που θα χρησιμεύσει στην καταγραφή πιθανών πόρων και μεθόδων χρηματοδότησης μακροπεριφερειακών στρατηγικών και θα συμβάλει στο να χρησιμοποιηθεί το παράδειγμα της στρατηγικής ως πρότυπο σχέδιο για άλλες μακροπεριφερειακές στρατηγικές για να καταδειχθεί η λειτουργικότητά τους· τονίζει, ωστόσο, ότι η ανάπτυξη μακροπεριφερειών έχει κυρίως συμπληρωματικό χαρακτήρα και δεν πρέπει να έχει ως προτεραιότητα να υποκαταστήσει τη χρηματοδότηση που παρέχει η ΕΕ για επί μέρους τοπικά και περιφερειακά προγράμματα·

20.

διαπιστώνει ότι η εφαρμογή της στρατηγικής για τη Βαλτική Θάλασσα έως σήμερα έχει προχωρήσει με πολύ αργό ρυθμό· εκτιμά ότι οι πιστώσεις που διατέθηκαν από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για το 2010 μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση της εφαρμογής· εκφράζει, ως εκ τούτου, τη λύπη του για το γεγονός ότι οι πιστώσεις αυτές ακόμα δεν έχουν καταβληθεί και υπενθυμίζει στην Επιτροπή πόσο σημαντικό είναι να διατεθούν τα χρήματα αυτά το συντομότερο για σκοπούς που συνάδουν με τους στόχους της στρατηγικής για τη Βαλτική Θάλασσα·

21.

υπογραμμίζει ότι κρίνεται σκόπιμο, προκειμένου να λειτουργήσουν αποτελεσματικά οι μελλοντικές μακροπεριφερειακές στρατηγικές, να επιλύσει η Επιτροπή το ζήτημα των ιδίων πόρων που απαιτούνται, προκειμένου να προβλεφθούν αυτές οι στρατηγικές με βάση τις εδαφικές ιδιαιτερότητες των εν λόγω περιφερειών στις σχετικές περιφέρειες, παρέχοντας στα κράτη μέλη που συμμετέχουν νέες ιδέες για θέματα ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και υποστήριξη στη χάραξη της στρατηγικής· καλεί την Επιτροπή να επιβλέψει την εφαρμογή των στρατηγικών αυτών αναλαμβάνοντας ρόλο συντονιστή, επανεξετάζοντας νέες προτεραιότητες και διαθέτοντας πόρους ανάλογα με τις ειδικές ανάγκες και τις απαιτήσεις πραγματογνωμοσύνης, με παράλληλη αποφυγή των επικαλύψεων·

22.

καλεί την Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να διενεργηθεί ενδιάμεση αξιολόγηση της υλοποίησης της στρατηγικής για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας, να αναπτύξει συγκεκριμένα εργαλεία και κριτήρια αξιολόγησης των σχεδίων, με βάση δείκτες που θα επιτρέπουν τη σύγκριση·

23.

καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τους βουλευτές του να δώσουν απαντήσεις στα θέματα που αφορούν το χαρακτήρα των μακροπεριφερειακών πολιτικών και τον τρόπο ισότιμης αντιμετώπισής τους (χωριστά ή ως μέρος της πολιτικής συνοχής), το ποιος θα τις εφαρμόσει και με ποιο τρόπο και με ποιους χρηματοδοτικούς πόρους θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν προκειμένου να αποφεύγονται οι περιττές επικαλύψεις και ο κατακερματισμός της χρηματοδότησης της ΕΕ, ιδίως στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για το 2020, της επανεξέτασης του προϋπολογισμού της ΕΕ και της συζήτησης για το μέλλον της πολιτικής συνοχής·

24.

υπογραμμίζει ότι η ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία των μακροπεριφερειών έγκειται στη μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ κρατών και περιφερειών και, για το λόγο αυτό, τα προγράμματα ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας για τη διασυνοριακή, τη διακρατική και τη διαπεριφερειακή συνεργασία συνιστούν σημαντικό στοιχείο όσον αφορά την υλοποίηση των στόχων των μακροπεριφερειών· προτείνει περαιτέρω η στρατηγική για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας να θεωρηθεί στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με βάση διάφορες πολιτικές της ΕΕ, οι οποίες θα πρέπει να έχουν καθορισμένο χρονικό πλαίσιο και στόχους· δεδομένου του οριζόντιου χαρακτήρα της, η στρατηγική μπορεί να θεωρηθεί μακροπεριφερειακή και ο συντονισμός της να γίνεται στο πλαίσιο της περιφερειακής πολιτικής·

25.

θεωρεί ότι η ανάπτυξη στρατηγικών μεγάλης κλίμακας, όπως οι μακροπεριφερειακές στρατηγικές, θα πρέπει να συμβάλει στην ενίσχυση του ρόλου του τοπικού και του περιφερειακού επιπέδου κατά την υλοποίηση της πολιτικής της ΕΕ εν γένει·

26.

ζητεί, στο πλαίσιο της στρατηγικής για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας καθώς και των μελλοντικών μακροπεριφερειακών στρατηγικών, βελτίωση των σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών που δεν ανήκουν σε αυτή, ιδίως όσον αφορά την εκτέλεση έργων μεγάλης κλίμακας που έχουν σημαντικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο· απευθύνει, επιπλέον, έκκληση για συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και των κρατών που δεν είναι μέλη της ΕΕ, με στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας στην περιοχή και την υποστήριξη της καταπολέμησης του διασυνοριακού εγκλήματος·

27.

υπογραμμίζει ότι είναι σκόπιμο να επιδιωχθεί μεγαλύτερη συνεργασία, κυρίως ανάμεσα στη Ρωσία και τη Λευκορωσία και τις χώρες της Βαλτικής, κατά την κατασκευή του ενεργειακού δικτύου, και να αξιοποιηθεί περισσότερο ο διάλογος για την ενέργεια μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας για το σκοπό αυτό, γεγονός το οποίο θα δημιουργούσε ταυτόχρονα ευκαιρίες για τη συμμετοχή της Ρωσίας στη στρατηγική για τη Βαλτική Θάλασσα· αναμένει ότι όλοι οι φορείς γύρω από τη Βαλτική Θάλασσα θα προσχωρήσουν στη Σύμβαση Espoo και τη Σύμβαση του Ελσίνκι, θα συμμορφωθούν προς τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής του Ελσίνκι (HELCOM) και θα συνεργαστούν στο πλαίσιο αυτό·

28.

καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει την αποτελεσματική συνεργασία και το συντονισμό μεταξύ της HELCOM και των κρατών μελών της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας για να διασφαλιστεί η σαφής οριοθέτηση των καθηκόντων και των ευθυνών που σχετίζονται με την εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης HELCOM του 2007 για τη Βαλτική Θάλασσα, την προαναφερθείσα στρατηγική της ΕΕ και το σχέδιο δράσης, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται μια πλήρης και αποτελεσματική στρατηγική για την περιοχή·

29.

επισημαίνει ειδικότερα το καθεστώς του θύλακα Kaliningrad Oblast, που περιβάλλεται από κράτη μέλη της ΕΕ· τονίζει την ανάγκη να τονωθεί η κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη στην περιοχή, ως «πύλη» ή «πιλοτική» περιοχή για μια στενότερη σχέση ΕΕ-Ρωσίας, με τη συμμετοχή ΜΚΟ, εκπαιδευτικών και πολιτιστικών ιδρυμάτων και τοπικών και περιφερειακών αρχών·

30.

πιστεύει ότι η νέα συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας με τη Ρωσία θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη συνεργασία στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας· χαιρετίζει τις προσπάθειες της Επιτροπής και των κρατών μελών στην περιοχή όσον αφορά τη συνεργασία με τη Ρωσία σε πάρα πολλούς τομείς, όπως οι μεταφορικές συνδέσεις, ο τουρισμός, οι διασυνοριακές απειλές για την υγεία, η προστασία του περιβάλλοντος και η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, το περιβάλλον, οι τελωνειακοί και συνοριακοί έλεγχοι και, ιδιαίτερα, ενεργειακά ζητήματα· πιστεύει ότι οι κοινοί χώροι ΕΕ-Ρωσίας θα παράσχουν ένα πολύτιμο πλαίσιο προς το σκοπό αυτό και καλεί τη Ρωσία να διαδραματίσει ισότιμο ρόλο σε μια τέτοια συνεργασία·

31.

τονίζει ότι θα πρέπει να μειωθεί η εξάρτηση της περιοχής από την ενέργεια της Ρωσίας· χαιρετίζει τη δήλωση της Επιτροπής για την ανάγκη περισσότερων διασυνδέσεων μεταξύ των κρατών μελών στην περιοχή και μεγαλύτερης διαφοροποίησης του ενεργειακού εφοδιασμού· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, αυξημένη στήριξη για τη δημιουργία λιμένων ΥΦΑ·

32.

θεωρεί ότι, προκειμένου να επιτευχθεί αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, πρέπει να συναφθούν συμφωνίες με τα κράτη που δεν ανήκουν στην ΕΕ τα οποία αποτελούν μέρος των λειτουργικών ζωνών που αφορούν οι στρατηγικές, έτσι ώστε να μπορούν να συμμερίζονται τις ίδιες αξίες, δικαιώματα και υποχρεώσεις που περιέχονται στη σχετική νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

33.

θεωρεί ότι πρέπει να αποδοθεί προτεραιότητα στη συνεργασία για τη Βαλτική Θάλασσα η οποία πρέπει να υλοποιείται στο ύψιστο πολιτικό επίπεδο των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, δεδομένης της σημασίας που έχει για την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των χωρών της Βαλτικής Θάλασσας και για τη διασφάλιση της υλοποίησης των πολιτικών φιλοδοξιών· ζητεί να διοργανώνονται τακτικές συναντήσεις μεταξύ των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας, προκειμένου ο στόχος αυτός να επιτευχθεί·

34.

υπογραμμίζει ότι απαιτείται η διενέργεια αξιολόγησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των (υπό κατασκευή και μελλοντικών) έργων ενεργειακής υποδομής, λαμβανομένων ιδιαίτερα υπόψη των διεθνών συμβάσεων· καλεί την Επιτροπή να σχεδιάσει ένα κατάλληλο σχέδιο αντίδρασης για τεχνικά ατυχήματα και άλλες πιθανές καταστροφές, που θα προβλέπει επίσης τρόπους αντιμετώπισης των εν λόγω συμβάντων από οικονομική άποψη· υπογραμμίζει ότι πρέπει να υιοθετηθεί η ίδια προσέγγιση για κάθε μελλοντικό έργο, έτσι ώστε να μην τίθενται σε κίνδυνο η ασφάλεια χωρών γύρω από τη Βαλτική Θάλασσα οι οποίες εμπλέκονται σε άλλες μελλοντικές μακροπεριφερειακές στρατηγικές, το περιβάλλον και οι συνθήκες ναυσιπλοΐας· εκτιμά ότι είναι προς όφελος της αειφόρου ανάπτυξης και της πράσινης ανάπτυξης να επιτευχθεί ισχυρή περιβαλλοντική προστασία σε όλες τις μακροπεριφέρειες, καθώς και να αντιμετωπισθούν με τρόπο ισότιμο η προστασία του περιβάλλοντος, τα ταξίδια και σε άλλα ζητήματα·

35.

υπογραμμίζει την ανάγκη να δημιουργηθεί Κέντρο Περιβαλλοντικής Παρακολούθησης της Βαλτικής Θάλασσας, ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για τα ατυχήματα και τη σοβαρή διασυνοριακή ρύπανση και κοινή δύναμη δράσης για την αντιμετώπιση των καταστάσεων αυτού του είδους·

36.

τονίζει τη στρατηγική σημασία της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας για την ανάπτυξη κοινών έργων ενεργειακής υποδομής με τα οποία βελτιώνεται η διαφοροποίηση της παραγωγής ενέργειας και του ενεργειακού εφοδιασμού, με ιδιαίτερη έμφαση στα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως τα αιολικά πάρκα (χερσαία ή υπεράκτια), η γεωθερμική ενέργεια ή οι μονάδες παραγωγής βιοαερίου που χρησιμοποιούν βιοκαύσιμα τα οποία διαθέτει η περιοχή·

37.

τονίζει την ουσιαστική συνεργασία που έχει ήδη επιτευχθεί στον τομέα της ενέργειας και του κλίματος ανάμεσα στο Συμβούλιο των Κρατών της Βαλτικής Θάλασσας και το Βόρειο Συμβούλιο στο πλαίσιο της Βόρειας Διάστασης·

38.

υπογραμμίζει ότι, βάσει της σχεδιαζόμενης επέκτασης της πυρηνικής ενέργειας στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας, οι χώρες της ΕΕ πρέπει να τηρήσουν τα πλέον αυστηρά πρότυπα για την ασφάλεια και το περιβάλλον και ότι η Επιτροπή πρέπει να προσέχει και να παρακολουθεί κατά πόσον οι γειτονικές χώρες, ιδίως εκείνες που σκοπεύουν να κατασκευάσουν εγκαταστάσεις πυρηνικής ενέργειας κοντά στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, ακολουθούν την ίδια προσέγγιση και τηρούν τις διεθνείς συμβάσεις·

39.

τονίζει ότι είναι ανάγκη η ΕΕ και τα κράτη μέλη της γύρω από την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας να αντιμετωπίσουν επειγόντως τα σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα που πλήττουν την περιοχή, μεταξύ των οποίων είναι κυρίως ο ευτροφισμός, οι επιπτώσεις επικίνδυνων ουσιών που εναποτίθενται στο βυθό και οι ουσίες που απειλούν την υδάτινη βιοποικιλότητα, με ιδιαίτερη έμφαση στους πληθυσμούς ιχθύων που απειλούνται με εξαφάνιση· υπενθυμίζει ότι η Βαλτική Θάλασσα είναι μία από τις πιο μολυσμένες θαλάσσιες περιοχές στον κόσμο·

40.

τονίζει την ανάγκη να καθιερωθεί μια κοινή για όλα τα κράτη μέλη μέθοδος καταγραφής των πηγών ρύπανσης και να καταρτιστεί σχέδιο για τη σταδιακή τους εξάλειψη·

41.

χαιρετίζει το γεγονός ότι η βιωσιμότητα του περιβάλλοντος αποτελεί πλέον κεντρικό πυλώνα της στρατηγικής της ΕΕ για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας και του συνοδευτικού σχεδίου δράσης·

42.

θεωρεί ότι ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια στην υλοποίηση των στόχων της στρατηγικής για τη Βαλτική Θάλασσα είναι η έλλειψη συνοχής με άλλους τομείς της πολιτικής της ΕΕ, όπως με την ΚΓΠ, που επιδεινώνει το πρόβλημα του ευτροφισμού, και με την Κοινή Αλιευτική Πολιτική (ΚΑΠ), η οποία από περιβαλλοντική άποψη δεν είναι βιώσιμη· είναι της άποψης ότι οι μεταρρυθμίσεις της ΚΓΠ και της ΚΑΠ πρέπει να υλοποιηθούν κατά τρόπο ώστε να συμβάλλουν στην επίτευξη του στόχου μιας περιβαλλοντικά βιώσιμης περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας·

43.

υπογραμμίζει ότι αποτελεί προτεραιότητα να δημιουργηθεί ένα αποτελεσματικό και φιλικό προς το περιβάλλον δίκτυο επικοινωνιών και μεταφορών (θαλάσσιων –με κυρίαρχο ρόλο στη μεταφορά αγαθών– χερσαίων και εναέριων), το οποίο θα μπορεί να προβλέπει και να αντιδρά εγκαίρως στις τρέχουσες και μελλοντικές προκλήσεις, λαμβάνοντας υπόψη τις διατάξεις της ενημερωμένης έκδοσης του εγγράφου του Natura 2000, με ιδιαίτερη έμφαση στις συνδέσεις μεταξύ της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας και άλλων ευρωπαϊκών περιοχών μέσω του διαδρόμου Βαλτικής-Αδριατικής και του διαδρόμου μεταφορών Κεντρικής Ευρώπης·

44.

εκτιμά ότι τα ενισχυμένα δίκτυα, που περιλαμβάνουν παντός είδους μέσα μεταφοράς, συμβάλλουν θεμελιωδώς στην ανάπτυξη μιας ισχυρότερης και συνεκτικότερης οικονομίας στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας·

45.

τονίζει την ειδική κατάσταση των χωρών της Βαλτικής, οι οποίες βρίσκονται σήμερα απομονωμένες σε μεγάλο βαθμό από το ευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών, και πιστεύει ότι η στρατηγική αυτή πρέπει, μεταξύ άλλων, να συμβάλει στην αντιμετώπιση της έλλειψης κατάλληλων υποδομών και δυνατοτήτων πρόσβασης, καθώς και της περιορισμένης διαλειτουργικότητας μεταξύ διαφορετικών εθνικών δικτύων μεταφορών λόγω διαφορετικών τεχνικών συστημάτων και διοικητικών εμποδίων, προκειμένου να αναπτυχθεί ένα ολοκληρωμένο διατροπικό σύστημα μεταφορών σε ολόκληρη την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας·

46.

τονίζει τη σημασία που έχει η ενσωμάτωση της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας και ειδικότερα όσον αφορά τις θαλάσσιες οδούς (ΔΕΔ-Μ 21), η επέκταση του σιδηροδρομικού άξονα από το Βερολίνο στη Βαλτική ακτή (ΔΕΔ-Μ 1), η βελτίωση του σιδηροδρομικού άξονα από το Βερολίνο στη Βαλτική ακτή σε συνδυασμό με τη θαλάσσια σύνδεση Ροστόκ-Δανίας, και η επιτάχυνση των εργασιών για την αναβάθμιση και τη χρήση του άξονα «Βαλτικοί Σιδηρόδρομοι» (ΔΕΔ-Μ 27)· τονίζει επίσης την ανάγκη να ολοκληρωθούν οι διασυνδέσεις μεταξύ της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας και άλλων ευρωπαϊκών περιοχών μέσω του διαδρόμου Βαλτικής-Αδριατικής·

47.

υπογραμμίζει τη σημασία που έχει η ενίσχυση προς ανατολάς της μεταφορικής ικανότητας της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας, ιδιαίτερα για την προώθηση της διαλειτουργικότητας, κυρίως για τους σιδηροδρόμους, και η επιτάχυνση της διαμετακόμισης εμπορευμάτων στα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

48.

θεωρεί ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προτεραιότητα στις συνδέσεις μεταξύ λιμένων και περιοχών της ενδοχώρας, ακόμη και διαμέσου εσωτερικών πλωτών οδών, ώστε να διασφαλιστεί ότι όλα τα μέρη της περιοχής μπορούν να επωφελούνται από την ανάπτυξη των θαλάσσιων εμπορευματικών μεταφορών·

49.

τονίζει, εν προκειμένω, την ανάγκη για αποτελεσματικό διασυνοριακό συντονισμό και συνεργασία μεταξύ σιδηροδρόμων, θαλάσσιων λιμένων, εσωτερικών λιμένων, τερματικών σταθμών της ενδοχώρας και εφοδιαστικής ώστε να αναπτυχθεί ένα πιο βιώσιμο διατροπικό σύστημα μεταφορών·

50.

υπογραμμίζει τη σημασία των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων στη Βαλτική Θάλασσα και τη συμβολή τους σε ένα αποτελεσματικό και φιλικό προς το περιβάλλον δίκτυο μεταφορών· τονίζει ότι θα πρέπει να προωθηθεί η ανταγωνιστικότητα των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων ώστε να διασφαλισθεί η αποτελεσματική χρήση της θάλασσας· θεωρεί για το λόγο αυτό απαραίτητο να προσκομίσει η Επιτροπή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το συντομότερο δυνατό και το αργότερο ως τα τέλη του 2010, μια εκτίμηση όσον αφορά στις συνέπειες του αναθεωρημένου Παραρτήματος VI της σύμβασης MARPO, που περιορίζει το θείο στα θαλάσσια καύσιμα στο από 0,1 % από το 2015 στις περιοχές της Βόρειας Θάλασσας και της Βαλτικής Θάλασσας όπου επιτηρούνται οι εκπομπές θείου·

51.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι ο στόχος να καταστεί η Βαλτική Θάλασσα υποδειγματική περιοχή καθαρής ναυσιπλοΐας και να κατέχει ηγετικό ρόλο στον τομέα της θαλάσσιας ασφάλειας έχει ενταχθεί στο σχέδιο δράσης της Επιτροπής· θεωρεί επίσης τους ανωτέρω στόχους ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση και την ενίσχυση των τουριστικών δυνατοτήτων της περιοχής·

52.

αναγνωρίζει την ανάγκη λήψης συγκεκριμένων μέτρων για την υλοποίηση του ανωτέρου στόχου, συμπεριλαμβανομένης της κατάλληλης χρήσης πλοηγίδων ή αποδεδειγμένα έμπειρων ναυτικών στους πορθμούς και τα λιμάνια που κρίνονται επικίνδυνα αλλά και της θέσπισης αξιόπιστων συστημάτων χρηματοδότησης για έρευνα και ανάπτυξη σχετικά με τη βιώσιμη λειτουργία των πλοίων·

53.

αναγνωρίζει την ιδιαιτερότητα της γεωγραφικής θέσης της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας, η οποία παρέχει τη δυνατότητα ενεργούς ανάπτυξης σχέσεων με χώρες της ΕΕ και με όμορες τρίτες χώρες, και τονίζει τη σημασία του τουρισμού για την περιφερειακή οικονομία αλλά και τις δυνατότητες ενίσχυσής του· χαιρετίζει τη δήλωση που εγκρίθηκε στο δεύτερο Φόρουμ Τουρισμού στη Βαλτική Θάλασσα, η οποία αναφέρεται σε κοινές ενέργειες προώθησης, προσπάθειες εξεύρεσης νέων διεθνών αγορών και ανάπτυξη των υποδομών·

54.

υπογραμμίζει τη μοναδική ευκαιρία για βιώσιμο τουρισμό που παρέχει η ελκυστικότητα των χανσεατικών πόλεων στην περιοχή της Βαλτικής· υποστηρίζει, επιπλέον, την προώθηση του διασυνοριακού τουρισμού με ποδήλατο, έτσι ώστε να δημιουργούνται ευκαιρίες επωφελείς για όλους, για το περιβάλλον και για τις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις·

55.

εκτιμά ότι τομείς όπως τα θαλάσσια αθλήματα, ο τουρισμός ευεξίας και ο ιαματικός τουρισμός, η πολιτιστική κληρονομιά και τα φυσικά τοπία θα αποτελέσουν εφαλτήριο για τη βελτίωση της εικόνας της περιοχής ως τουριστικού προορισμού· τονίζει, επομένως, την ανάγκη προστασίας των φυσικών παράκτιων περιοχών, των φυσικών τοπίων και της πολιτιστικής κληρονομιάς ως μέσο για την εξασφάλιση μιας βιώσιμης οικονομίας στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας στο μέλλον·

56.

θεωρεί ότι η βελτίωση του δικτύου των μέσων μεταφοράς και η εξάλειψη της κυκλοφοριακής συμφόρησης είναι εξίσου σημαντικές, και σημειώνει ότι οι δυσκολίες διέλευσης στα σημεία ελέγχου των ανατολικών συνόρων της ΕΕ με τη Ρωσική Ομοσπονδία, που προκαλούν ουρές χιλιομέτρων από φορτηγά και απειλούν το περιβάλλον, την κοινωνική αρμονία, την οδική ασφάλεια και την ασφάλεια των οδηγών, μπορούν να αντιμετωπιστούν μέσω της στρατηγικής αυτής προκειμένου να εξασφαλίζεται η ομαλή ροή των αγαθών μέσω της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας·

57.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, τα εθνικά κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις της Ρωσικής Ομοσπονδίας, της Λευκορωσίας και της Νορβηγίας.

2.12.2011   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 351/8

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μεταξύ του 2000 και του 2006, το 15,2 % των Ευρωπαίων (69,8 εκατομμύρια) ζούσε σε περιοχές του Στόχου 2 και επωφελήθηκε χρηματοδότησης συνολικού ύψους 22,5 δισ. ευρώ (9,6 % του συνόλου των πόρων), με δημιουργία 730 000«ακαθάριστων» θέσεων εργασίας και με τους περισσότερους δείκτες να παρουσιάζουν υψηλές επιδόσεις (απασχόληση, καινοτομία, έρευνα και ανάπτυξη (Ε&Α), ένταση ανθρώπινου δυναμικού, εκπαίδευση και κατάρτιση, διά βίου μάθηση), ενώ αντίθετα σε άλλους δείκτες (άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ), παραγωγικότητα) σημειώθηκαν χαμηλότερες επιδόσεις από αυτές των περιφερειών σύγκλισης· ως δε προς την εξέλιξη του κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε σχέση με το μέσο όρο της ΕΕ, οι εν λόγω περιφέρειες βρίσκονται μεν αρκετά πιο μπροστά (122 %) από τις περιφέρειες σύγκλισης (59 %), αλλά παρ’ όλα αυτά παρουσιάζουν μείωση 4,4 % την περίοδο αυτή,

Β.

σημειώνοντας ότι με τη μεταρρύθμιση του 2006, ο Στόχος 2 αφορά πλέον στην ενίσχυση της περιφερειακής ανταγωνιστικότητας και απασχόλησης, σε συνολικά 168 περιφέρειες σε 19 κράτη μέλη, δηλαδή για 314 εκατ. κατοίκους, και με χρηματοδότηση για το 2007-2013 συνολικού ύψους 54,7 δισ. ευρώ (λίγο κάτω του 16 % των συνολικών πόρων), και ότι αξίζει να επισημανθεί πως το 74 % περίπου αυτού του ποσού προορίζεται για τη βελτίωση της γνώσης και καινοτομίας (33,7 %) και για περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας (40 %),

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, βάσει των τελευταίων προβλέψεων (2009-2011) της Επιτροπής, η κατάσταση στην αγορά εργασίας θα παραμείνει δυσμενής και το ποσοστό ανεργίας θα ανέλθει στο 10,25 % στην ΕΕ, με απώλεια του 2,25 % των θέσεων εργασίας για το 2009 και 1,25 % για το 2010, με αύξηση ιδίως του κοινωνικού χάσματος στα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι στους τομείς κλειδιά στις περιφέρειες της ΕΕ παρατηρείται α) αύξηση των νέων παραγγελιών και της εμπιστοσύνης με βελτίωση της συνολικής εικόνας της βιομηχανίας της ΕΕ, αν και με ποσοστό παραγωγής 20 % χαμηλότερο από το αντίστοιχο στις αρχές του 2008, β) συνέχιση της πτώσης των δραστηριοτήτων του κατασκευαστικού τομέα, και γ) συνέχιση της δυσκολίας πρόσβασης των ΜΜΕ σε μικρο-πιστώσεις/χρηματοδοτήσεις,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που αληθεύει ότι η κρίση έπληξε αρχικά κυρίως τους άνδρες, ο ρυθμός κατάργησης των θέσεων εργασίας είναι επί του παρόντος παρόμοιος για τους άνδρες και τις γυναίκες, οι οποίες, συγκριτικά με τους άνδρες, έχουν μικρότερη παρουσία στην αγορά εργασίας, στην πλειονότητα των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι από άλλες κρίσεις διδαχθήκαμε πως οι γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο μη εξεύρεσης εργασίας μετά την απώλεια της θέσης απασχόλησής τους· εκτιμώντας, ακόμη, ότι η ισότητα ανδρών και γυναικών έχει θετικό αντίκτυπο στην παραγωγικότητα και την οικονομική ανάπτυξη, ενώ η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας αποφέρει πολλά κοινωνικά και οικονομικά οφέλη,

Ε.

υπογραμμίζοντας το γεγονός ότι, με βάση τις εθνικές εκθέσεις στρατηγικής για το 2009, και τη στρατηγική έκθεση της Επιτροπής για το 2010 σχετικά με την πολιτική συνοχής και με την υλοποίηση των προγραμμάτων 2007-2013, τα κράτη μέλη φαίνεται να χρησιμοποίησαν με αρκετά διαφορετικούς τρόπους τα εργαλεία, μέσα και τρόπους διευκόλυνσης της πολιτικής συνοχής που πρότεινε η Επιτροπή για την αντιμετώπιση της κρίσης και για την αύξηση των πραγματικών δαπανών όπως αλλαγές των στρατηγικών κατευθύνσεων, των αξόνων και των χρηματοδοτήσεων για επιχειρησιακά προγράμματα και ανταπόκριση στις απλουστεύσεις των διαδικασιών εφαρμογής,

ΣΤ.

τονίζοντας ότι, από τον Οκτώβριο 2008, η Επιτροπή πρότεινε μία σειρά μέτρων με σκοπό την επιτάχυνση της εφαρμογής των προγραμμάτων για την πολιτική συνοχής 2007-2013, για την κινητοποίηση όλων των πηγών και μέσων της ώστε να στηριχθούν άμεσα και αποτελεσματικά οι προσπάθειες της ανάκαμψης σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική της Επιτροπής για επιτάχυνση των επενδύσεων και απλούστευση των προγραμμάτων πολιτικής συνοχής μέσω συστάσεων προς τα κράτη μέλη και νομοθετικών ή μη νομοθετικών μέτρων βασίζεται σε τρεις άξονες: α) μεγαλύτερη ελαστικότητα για τα προγράμματα συνοχής, β) ενίσχυση της ώθησης των περιφερειών, γ) έξυπνες επενδύσεις για τα προγράμματα συνοχής· σημειώνοντας ότι, για το 2010, από τα 64,3 δισ. ευρώ που προορίζονται για την απασχόληση και την ανταγωνιστικότητα, 49,4 δισ. ευρώ πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για τη συνοχή (αύξηση κατά 2 % σε σχέση με το 2009) και 14,9 δισ. ευρώ για την ανταγωνιστικότητα (αύξηση κατά 7,9 % σε σχέση με το 2009),

1.

τονίζει ότι, στο πλαίσιο της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης και της τρέχουσας οικονομικής επιβράδυνσης, η περιφερειακή πολιτική της ΕΕ αποτελεί πρωταρχικό εργαλείο συμβάλλοντας καθοριστικά στο ευρωπαϊκό σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας, αποτελώντας τη μεγαλύτερη κοινοτική πηγή επενδύσεων στην πραγματική οικονομία και παρέχοντας αξιοσημείωτη στήριξη στις δημόσιες επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένου του περιφερειακού και του τοπικού επιπέδου· επισημαίνει ότι είναι ουσιώδης η διασφάλιση αποτελεσματικής εξόδου από την κρίση για την επίτευξη μακροπρόθεσμης βιώσιμης ανάπτυξης, μέσω της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας, της απασχόλησης και της ελκυστικότητας των ευρωπαϊκών περιφερειών.

2.

σημειώνει ότι τα διαρθρωτικά ταμεία αποτελούν ισχυρά εργαλεία, σχεδιασμένα για να βοηθούν τις περιφέρειες στην οικονομική και κοινωνική τους αναδιάρθρωση και στην προώθηση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, αλλά και για την υλοποίηση του ευρωπαϊκού σχεδίου για την ανάκαμψη της οικονομίας και, ειδικότερα, για την ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας, και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, υποστηρίζοντας τη συστηματική και αποτελεσματική χρήση τους· επισημαίνει ότι ο στόχος της ανταγωνιστικότητας δεν μπορεί να επιτευχθεί εις βάρος της συνεργασίας και της αλληλεγγύης μεταξύ των περιφερειών·

3.

σημειώνει με ικανοποίηση τα θετικά αποτελέσματα που σημειώθηκαν, την περίοδο πριν την οικονομική κρίση, σχετικά με τους περισσότερους δείκτες για τις περιφέρειες του Στόχου 2, δηλ. τις υψηλές επιδόσεις στην απασχόληση, στην καινοτομία, στην έρευνα και ανάπτυξη (Ε&Α), στην ένταση ανθρώπινου δυναμικού, στην εκπαίδευση και κατάρτιση και στη διά βίου μάθηση, επισημαίνει ότι οι επιπτώσεις της κρίσης στην οικονομία δεν πρέπει να οδηγήσουν στη μείωση της στήριξης για την ποσοτική και ποιοτική βελτίωση της απασχόλησης και καλεί για τη βιωσιμότητα αυτών των συγκριτικών πλεονεκτημάτων μέσω της ενίσχυσης των εργαλείων του Στόχου 2·

4.

υποστηρίζει ένθερμα τις βασικές προτεραιότητες της στρατηγικής της Ε.Ε. 2020, ιδιαίτερα την έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη που είναι δυνατή, μεταξύ άλλων, με την εκμετάλλευση νέων μεθόδων επίτευξης βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης μέσω της ψηφιακής οικονομίας, βελτιώνοντας το ρυθμιστικό πλαίσιο με στόχο την ενίσχυση της εδαφικής και κοινωνικής συνοχής και προωθώντας καλύτερες συνθήκες για καλύτερο επιχειρηματικό περιβάλλον, δίκαιο ανταγωνισμό, δημιουργία θέσεων εργασίας, επιχειρηματικότητα και καινοτομία για όλες τις περιφέρειες, ανάπτυξη των ΜΜΕ και υποστήριξη του αναπτυξιακού δυναμικού τους· υποστηρίζει, επίσης, προσπάθειες για περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας, με αξιοπρεπείς συνθήκες για άνδρες και γυναίκες και εγγυημένη πρόσβαση σε βασική και ανώτερη κατάρτιση· καλεί για περαιτέρω ενίσχυση αυτών των πολιτικών, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων για εκμετάλλευση των πλεονεκτημάτων που προσφέρει η ενιαία αγορά της Ευρώπης, στο πλαίσιο της προσεχούς εμβάθυνσης της στρατηγικής της ΕΕ 2020, διασφαλίζοντας συγχρόνως ότι ο Στόχος 2 θα παραμείνει επικεντρωμένος στην επίτευξη της ενωσιακής εδαφικής συνοχής·

5.

σημειώνει με ανησυχία τις αρνητικές κοινωνικές συνέπειες που έχει η κρίση στις περιοχές του Στόχου 2, όπου σημειώνεται αύξηση της ανεργίας, της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού και θίγονται οι πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες (άνεργοι, γυναίκες, ηλικιωμένοι), και καλεί την Επιτροπή να αναλάβει πρωτοβουλίες στήριξης των ΜΜΕ, για τη διαφύλαξη των υπαρχουσών και τη δημιουργία, όπου είναι δυνατό, νέων θέσεων εργασίας·

6.

τονίζει ότι η οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή βρίσκεται στο επίκεντρο της στρατηγικής της ΕΕ 2020: η πολιτική συνοχής και τα διαρθρωτικά ταμεία αποτελούν βασικά εργαλεία για την επίτευξη των στόχων της έξυπνης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης στα κράτη μέλη και τις περιφέρειες·

7.

υπογραμμίζει το σημαντικό πρόβλημα του περιορισμού της συμβολής των εθνικών συγχρηματοδοτήσεων στα προγράμματα, γεγονός που έχει συνέπειες για τον Στόχο 2, λόγω των μεγάλων δημοσιονομικών προβλημάτων πολλών κρατών μελών, και στηρίζει την πολιτική της Επιτροπής σχετικά με τη χρήση της κοινοτικής συνδρομής· θεωρεί, επομένως, αναγκαία την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 με την παρούσα μορφή, επειδή θεωρεί, ότι η χρηματοδότηση 100 % είναι υπερβολική, διότι αφαιρεί από τα κράτη μέλη το κίνητρο να διασφαλίζουν, την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα των εγκριθέντων μέτρων, μέσω της εθνικής συγχρηματοδότησης, και συντάσσεται με την άποψη του Συμβουλίου, το οποίο απορρίπτει το λεγόμενο «frontloading» (προεφοδιασμός), όπως ονομάζεται στην υποβληθείσα πρόταση·

8.

σημειώνει ότι, σε σύνολο 117 επιχειρησιακών προγραμμάτων χρηματοδοτούμενων από το ΕΚΤ, 13 τροποποιήθηκαν (για Αυστρία, Γερμανία, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Λετονία, Λιθουανία, Κάτω Χώρες, Πολωνία, Πορτογαλία, 2 για Ηνωμένο Βασίλειο και 2 για Ισπανία) με στόχο την αντιμετώπιση συγκεκριμένων αναγκών λόγω της κρίσης, και καλεί την Επιτροπή να υποβοηθήσει τα κράτη μέλη ώστε να χρησιμοποιούν τη διαθέσιμη αυτή ευελιξία επαναπροσδιορισμού των επιχειρησιακών προγραμμάτων τους και να προβαίνουν σε ευρεία και την ταχύτερη δυνατή ενημέρωση των ενδιαφερόμενων περιφερειακών και τοπικών παραγόντων, με στόχο την ενίσχυση, βραχυπρόθεσμα, ειδικών ομάδων και κατηγοριών που διατρέχουν κίνδυνο·

9.

παρατηρεί ότι η έκτη έκθεση προόδου σχετικά με την οικονομική και κοινωνική συνοχή αποτυπώνει τις διαφορετικές κοινωνικοοικονομικές συνθήκες των τριών τύπων περιφερειών, ιδίως όσον αφορά την ικανότητά τους για δημιουργικότητα και καινοτομία, καθώς και την επιχειρηματικότητά τους. Η παρούσα οικονομική κρίση αλλά και οι διαφορετικές μεταβλητές που επηρεάζουν τις δυνατότητες περιφερειακής ανάπτυξης (δημογραφία, προσβασιμότητα, ικανότητα καινοτομίας, κ.λπ.) αποτελούν παράγοντες που αναδεικνύουν την ύπαρξη σημαντικών δεδομένων, τα οποία κρίνεται σκόπιμο να ληφθούν υπόψη για την αξιολόγηση της κατάστασης των τοπικών και περιφερειακών οικονομιών και για τη διαμόρφωση μιας αποτελεσματικής πολιτικήςσυνοχής.

10.

στηρίζει την πρόταση του Συμβουλίου σχετικά με την αύξηση, για το έτος 2010, των προκαταβολών του ΕΚΤ και του Ταμείου Συνοχής κατά 4 % και 2 % αντιστοίχως, αλλά μόνο για τα κράτη μέλη των οποίων το ΑΕΠ έχει παρουσιάσει μείωση άνω του 10 % ή τα οποία έχουν λάβει ενισχύσεις από το ΔΝΤ για τη σταθεροποίηση του ισοζυγίου πληρωμών τους· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει την αιτία της καθυστέρησης όσον αφορά την εφαρμογή και να αναζητήσει ευέλικτες λύσεις όσον αφορά τους κανόνες Ν+2 / Ν+3 ούτως ώστε τα κράτη μέλη να μη χάσουν τις ενισχύσεις·

11.

λυπάται που η Έκτη έκθεση προόδου της Επιτροπής σχετικά με την οικονομική και κοινωνική συνοχή δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένα ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία για τις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της χρηματοοικονομικής κρίσης στις περιφέρειες της Ε.Ε. και, ειδικότερα, στους σημαντικότερους οικονομικούς και κοινωνικούς δείκτες· καλεί συνεπώς την Επιτροπή να παρουσιάσει ειδική έκθεση/μελέτη για τις συνέπειες της χρηματοοικονομικής κρίσης στις περιφέρειες της Ε.Ε., και, ειδικότερα, στις περιφέρειες του Στόχου 2, και σε εκείνες που βρίσκονται στο στάδιο της σταδιακής κατάργησης της ενίσχυσης, καθώς και για το ενδεχόμενο όξυνσης ή άμβλυνσης των περιφερειακών ανισοτήτων στο πλαίσιο της κρίσης σημειώνει ότι οι αξιολογήσεις αυτές πρέπει να εκπονηθούν δίχως καθυστέρηση, ούτως ώστε να γίνει δυνατή η αντιμετώπιση ανεπιθύμητων εξελίξεων και ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως βάση σχετικά με πρόταση για τη συνέχιση του Στόχου 2 στις περιφέρειες στις οποίες δύναται να προσδώσει προστιθέμενη αξία στους εθνικούς πόρους·

12.

χαιρετίζει τα μέτρα στήριξης για τις επιχειρήσεις, στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή (55 δισεκατομμύρια ευρώ περίπου μεταξύ 2007 και 2013), από τα οποία μεγάλο μέρος αφορά στην ενίσχυση της καινοτομίας, στη μεταφορά τεχνολογίας και στον εκσυγχρονισμό των ΜΜΕ, τονίζει τη σημασία της προώθησης πετυχημένων μοντέλων σ'αυτόν τον τομέα και κατανοεί ότι τα προτεινόμενα μέτρα των παρεμβάσεων υπέρ των επιχειρήσεων πρέπει να στοχεύουν σε μακροπρόθεσμα αποτελέσματα αναδιάρθρωσής τους και στη μετάβαση προς μια πιο βιώσιμη οικονομία, και όχι σε πυροσβεστικές παρεμβάσεις οικονομικής διάσωσης, σε πολλές περιπτώσεις ασύμβατες με τις πολιτικές για τις κρατικές ενισχύσεις·

13.

τονίζει ότι η έξοδος από την κρίση προϋποθέτει απαραιτήτως επενδύσεις στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης, καθώς και στην καινοτομία, την εκπαίδευση και τις τεχνολογίες που αξιοποιούν αποτελεσματικά τους πόρους, πράγμα που θα ωφελήσει ταυτόχρονα τους παραδοσιακούς τομείς, τις αγροτικές περιοχές και τις οικονομίες υπηρεσιών υψηλής ειδίκευσης, και θα ενισχύσει, κατά συνέπεια, την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή· επισημαίνει ότι είναι απαραίτητη η διασφάλιση προσβάσιμων χρηματοδοτήσεων, στις οποίες τα διαρθρωτικά ταμεία θα διαδραματίσουν καίριο ρόλο.

14.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη για συνεχή παρακολούθηση των επιπτώσεων της κρίσης σε διαφόρους τομείς δομών και ανάπτυξης και για τη χρησιμοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρονται από τα χρηματοδοτικά εργαλεία που προορίζονται για τον Στόχο 2, κυρίως για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, των ΜΜΕ και φορέων που στοχεύουν σε μία κοινωνική, χωρίς αποκλεισμούς οικονομία για να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητά τους, κατά συνέπεια η δημιουργία θέσεων εργασίας, διευκολύνοντας την ευρύτερη δυνατή πρόσβαση στα μέσα χρηματοοικονομικής τεχνικής (JASPERS, JEREMIE, JESSICA και JASMINE)· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν αυτά τα δεδομένα στην προετοιμασία και στη στοχοθέτηση του μελλοντικού Στόχου 2 της συνοχής ΕΕ στις εν λόγω περιοχές, σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, όπου οι παρεμβάσεις της ΕΕ αποδεικνύεται ότι μπορούν να προσδώσουν προστιθέμενη αξία, ιδιαίτερα σε καινοτομίες στους τομείς των τουριστικών υπηρεσιών, ΙΤ και βιομηχανίας, παράλληλα με την προστασία και τη βελτίωση του περιβάλλοντος και τη δυνατότητα ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ή τεχνολογιών που θα βελτίωναν σημαντικά συμβατικές επιχειρήσεις παροχής ενέργειας, με στόχο χαμηλό επίπεδο εκπομπών και αποβλήτων, καθώς και καινοτομίες στον πρωτογενή τομέα·

15.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη-μέλη να αξιοποιήσουν και να προωθήσουν όλες τις συνέργειες εργαλείων πολιτικής συνοχής και ανταγωνιστικότητας σε περιφερεικό, εθνικό, διασυνοριακό και ευρωπαϊκό επίπεδο·

16.

χαιρετίζει την πολιτική της Επιτροπής α) για επέκταση της περιόδου επιλεξιμότητας των επιχειρησιακών προγραμμάτων 2000-2006, ώστε να επιτραπεί η μέγιστη δυνατή απορρόφηση όλων των μέσων της πολιτικής συνοχής, β) για απλούστευση των διοικητικών απαιτήσεων και διαδικασιών και της οικονομικής διαχείρισης των προγραμμάτων, με ταυτόχρονη όμως εξασφάλιση των απαραίτητων ελέγχων για τυχόν φαινόμενα λαθών και απάτης· φρονεί, εν προκειμένω, ότι πρέπει να ορισθούν προϋποθέσεις για την ενθάρρυνση συναφών σχεδίων και την πρόληψη των παράνομων συμπεριφορών ήδη από το προπαρασκευαστικό στάδιο·

17.

υποστηρίζει την πολιτική «προχρηματοδότησης» για τα προγράμματα της πολιτικής συνοχής 2007-2013, που επέφερε άμεση ρευστότητα 6,25 δισ. ευρώ για το 2009 για τις επενδύσεις στα πλαίσια των χρηματοδοτικών φακέλων που έχουν συμφωνηθεί για κάθε κράτος μέλος·

18.

σημειώνει ότι οι αστικές περιφέρειες και τα αστικά κέντρα παρουσιάζουν από τη φύση τους ιδιαίτερα και σημαντικά κοινωνικά προβλήματα (υψηλή ανεργία, περιθωριοποίηση, κοινωνικός αποκλεισμός κ.ά.) τα οποία και έχουν αυξηθεί λόγω των συνεπειών της κρίσης και τα οποία θα πρέπει να μελετηθούν προσεκτικά ώστε να ληφθούν τα κατάλληλα ενεργά, βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα·

19.

στηρίζει την πολιτική βοήθειας και τα νέα χρηματοδοτικά μέσα για τα μεγάλα σχέδια για τις περιφέρειες (σχέδια συνολικού κόστους 50 εκατ. ευρώ και άνω) που εισήγαγε η Επιτροπή το 2009· αναγνωρίζει τη σημασία των μέσων χρηματοοικονομικής τεχνικής και συνεργασίας με τις ΕΤΕ/ΕΤΕπ, ιδίως των μέσων JASPERS, JEREMIE, JESSICA και JASMINE, και ζητεί περαιτέρω αύξηση άνω του 25 %, των παρεχομένων χρηματοδοτήσεων μέσω του JASPERS (Joint Assistance in Supporting Projects in European Regions) που αφορούν ειδικά τις περιφέρειες του Στόχου 2, με σκοπό την ενθάρρυνση της άρτιας προετοιμασίας των εν λόγω σχεδίωνκαι τη γρηγορότερη εφαρμογή τους, παρόλο που στην παρούσα φάση παραμένουν ολιγάριθμα· ελπίζει ότι η προηγούμενη αύξηση της χρηματοδότησης για το JASPERS έχει μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην ανάπτυξη της οικονομικής ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών περιφερειών και υποστηρίζει την περιοδική εκπόνηση συγκριτικής ανάλυσης αφενός μεταξύ των επιτευχθέντων αποτελεσμάτων και των επιδιωκόμενων στόχων και αφετέρου μεταξύ της χορηγηθείσας χρηματοδότησης και της απαιτούμενης χρηματοδότησης για την υλοποίηση των στόχων·

20.

επισημαίνει ότι η ενωσιακή, εθνική και περιφερειακή πολιτική μπορεί να είναι αποδοτική και αποτελεσματική μόνο μέσω μιας πραγματικά ολοκληρωμένης και πολυεπίπεδης διακυβέρνησης η οποία θα βασίζεται στη συνεργασία των τοπικών, περιφερειακών, εθνικών, διασυνοριακών και ενωσιακών δημόσιων αρχών· ζητεί από την Επιτροπή να αξιολογήσει τις δυνατότητες εδαφικής συνεργασίας για την καινοτομία, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, στο πλαίσιο έκαστου στόχου της πολιτικής συνοχής και να αναλύσει τις δυνατότητες εδραίωσης του στόχου της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας, προκειμένου να προωθηθεί η περιφερειακή συνεργασία στον τομέα της καινοτομίας· συνιστά επίσης την ενίσχυση, παράλληλα με την εδραίωση του στόχου της εδαφικής συνεργασίας (Στόχος 3), της δυνατότητας κατάρτισης μέτρων διακρατικής εδαφικής συνεργασίας στο πλαίσιο του Στόχου 2. Σημειώνει ότι τώρα αυτή η δυνατότητα είναι εφικτή χάρη στο άρθρο 37, παράγραφος 6, στοιχείο β), του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006· πιστεύει ότι η ενίσχυση της εδαφικής συνεργασίας πρέπει να συνοδευθεί, χωρίς να μεταβληθεί ο συνολικός προϋπολογισμός που προορίζεται για τους στόχους της συνοχής, από αύξηση του προϋπολογισμού για την εν λόγω διευρυμένη εδαφική συνεργασία·

21.

υποστηρίζει τις προτεινόμενες αλλαγές των εκτελεστικών κανόνων που επιδιώκουν να ενισχύσουν την ευελιξία των διαρθρωτικών ταμείων και την προσαρμογή τους στην κάλυψη των αναγκών των έκτακτων οικονομικών συνθηκών για την άμεση εφαρμογή 455 προγραμμάτων της πολιτικής συνοχής, ειδικότερα όσον αφορά τα προγράμματα του Στόχου 2, λαμβάνοντας υπόψη όμως και τις ανάγκες προσαρμογής στα νέα αυτά δεδομένα των εθνικών και περιφερειακών θεσμών και διαχειριστικών αρχών, έτσι ώστε να παρεμποδίζεται η κακή διαχείριση και η κατάχρηση πόρων και να διασφαλίζεται ότι οι πόροι που απομένουν προορίζονται για υφιστάμενα ή μελλοντικά σχέδια, ζητεί από τις διαχειριστικές αρχές να προτείνουν τρόπους με τους οποίους θα καταστεί αποτελεσματικότερη η εφαρμογή των επιχειρησιακών προγραμμάτων που προβλέπονται από τον Στόχο 2·

22.

επιμένει ότι σε ειδικές περιστάσεις (όπως η οικονομική κρίση) είναι αναγκαίο να καταστεί πιο ευέλικτος ο κανόνας Ν+2, λαμβάνοντας υπόψη τους επιδιωκόμενους σκοπούς της πολιτικής συνοχής και τις επιπτώσεις των κυκλικών οικονομικών μεταβολών στα δημόσια οικονομικά και στις ιδιωτικές επενδύσεις·

23.

συνιστά το σύνολο των μη χρησιμοποιηθέντων πόρων σε μια περιφέρεια δυνάμει των κανόνων Ν+2 και Ν+3 να κατανέμεται, και πάλι σε περιφερειακά σχέδια και σε κοινοτικές πρωτοβουλίες·

24.

καλεί την Επιτροπή να προβεί σε αξιολόγηση του σχεδίου δράσης περί μικρών επιχειρήσεων (πρωτοβουλίας για νομοθετικές προτάσεις) μετά από έναν χρόνο εφαρμογής (Δεκέμβριος 2008), κυρίως ως προς τα αποτελέσματα στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους και της πρόσβασης σε χρηματοδοτήσεις και επιχειρηματικά κεφάλαια καθώς και στην προώθηση καινοτόμων νεοσύστατων επιχειρήσεων, στη μείωση των διοικητικών επιβαρύνσεων κ.ά.·

25.

εμμένει στον θετικό αντίκτυπο που έχει η ισότητα των ανδρών και των γυναικών στην οικονομική ανάπτυξη· επισημαίνει, εν προκειμένω, ότι από ορισμένες μελέτες προκύπτει ότι, εάν τα ποσοστά απασχόλησης, μερικής απασχόλησης και παραγωγικότητας των γυναικών ήταν παρόμοια προς εκείνα των ανδρών, το ΑΕΠ θα αυξανόταν κατά 30 % για την περίοδο προγραμματισμού μετά το 2013· ζητεί, ως εκ τούτου, να αποδοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα έργα που χρηματοδοτούνται από τα διαρθρωτικά ταμεία με στόχο την προώθηση της ισότητας των φύλων και της ενσωμάτωσης των γυναικών στην αγορά εργασίας.

26.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη.

2.12.2011   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 351/13

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας των μεταφορών αποτελεί σημαντικό στοιχείο της ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των περιφερειών και πόλεών της, το οποίο επηρεάζει άμεσα την ανταγωνιστικότητα και την κοινωνική συνοχή των περιφερειών και των πόλεων και κατ’ αυτόν τον τρόπο συμβάλλει σημαντικά στην υλοποίηση της ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς,

Β.

έχοντας υπόψη ότι οι μεταφορές επιτελούν τριπλή λειτουργία· οικονομική, κοινωνική και εδαφικής συνοχής, που είναι όλες θεμελιώδους σημασίας για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας των μεταφορών διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην οικονομία και την απασχόληση, δεδομένου ότι παράγει το 10 % της ευημερίας της ΕΕ (ως προς το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν) και δημιουργεί περισσότερες από 10 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, και ότι ως εκ τούτου θα έχει ουσιαστική επιρροή στην εφαρμογή της στρατηγικής ΕΕ 2020,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μεταφορές συνιστούν ουσιαστικό στοιχείο της ευρωπαϊκής πολιτικής, και ότι επομένως η ΕΕ χρειάζεται ένα οικονομικό πλαίσιο που να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η πολιτική των μεταφορών τα επόμενα χρόνια, να τονώνει βραχυπρόθεσμα την οικονομία, να αυξάνει την παραγωγικότητα μεσο- και μακροπρόθεσμα και να ενισχύει την θέση της Ευρώπης ως έδρας έρευνας,

Ε.

εκτιμώντας ότι ο τομέας των μεταφορών έχει σημαντική επιρροή στο περιβάλλον και στην υγεά και την ποιότητα ζωής των ανθρώπων, και ότι μολονότι καθιστά δυνατή την επαγγελματική και ιδιωτική κινητικότητα των ανθρώπων, το 2008 ήταν υπεύθυνος για το 27 % των συνολικών εκπομπών CΟ2, οι οποίες έκτοτε αυξήθηκαν περαιτέρω, λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2007 στις οδικές μεταφορές αναλογούσε το 70,9 των συνολικών εκπομπών CO2 του τομέα των μεταφορών, στις αεροπορικές το 12,5 %, στις θαλάσσιες και τις εσωτερικές πλωτές το 15,3 %, και στις σιδηροδρομικές το 0,6 %,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στην Ευρώπη έχουν γίνει προσπάθειες για την αύξηση της ασφάλειας σε όλα τα μέσα μεταφοράς· λαμβάνοντας υπόψη, ωστόσο, ότι το 2008 περίπου 39 000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 300 000 τραυματίστηκαν σοβαρά σε τροχαία δυστυχήματα, και ότι τούτο σημαίνει πως απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες σε όλες τις πτυχές της ασφάλειας, ιδιαίτερα της οδικής,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ δεσμεύθηκε στη δέσμη προστασίας του κλίματος να μειώσει έως το 2020 τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου κατά 20 % ως προς εκείνες του 1990, και ότι τούτο εξακολουθεί να αποτελεί δεσμευτικό στόχο,

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στόχοι που τέθηκαν στην Λευκή Βίβλο του 2001 επιτεύχθηκαν μόνο εν μέρει και κατά συνέπεια υφίσταται η ανάγκη να επανεξετασθεί εάν πρέπει να διατηρηθούν αυτοί οι στόχοι ή να διατυπωθούν εκ νέου και, αν κριθεί αναγκαίο, να ενταθούν οι προσπάθειες για την επίτευξή τους,

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ότι προβλήματα κατά τη μεταφορά, όπως η καθυστερημένη ή λανθασμένη μεταφορά, έχουν σημαντική επίπτωση στην αποτελεσματικότητα της ευρωπαϊκής νομοθεσίας·λαμβάνοντας υπόψη, επομένως, ότι είναι επιτακτιή η ανάγκη να ληφθούν σχετικά μέτρα,

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να υπάρχει συνέπεια στο κοινοβουλευτικό έργο, ιδίως στους τομείς που άπτονται άμεσα της πολιτικής των μεταφορών, όπως για παράδειγμα, της περιβαλλοντικής και της κοινωνικής πολιτικής, της πολιτικής στους τομείς της πολεοδομίας και της χωροταξίας, της πολιτικής για την απασχόληση, και της οικονομικής πολιτικής,

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση έπληξε σκληρά τον τομέα των μεταφορών, ότι ωστόσο αυτό πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως ευκαιρία για μακρόπνοη υποστήριξη και προώθηση του κλάδου, ιδιαίτερα με την προώθηση της βιωσιμότητας των τρόπων μεταφοράς και με επενδύσεις, μεταξύ άλλων, στις σιδηροδρομικές και στις πλωτές μεταφορές, λαμβάνοντας υπόψη ότι με τον τρόπο αυτό θα εξασφαλιστούν δικαιότεροι όροι ανταγωνισμού στην αγορά,

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στο πλαίσιο της επικείμενης επανεξέτασης των οργανισμών πρέπει να αναλυθούν τόσο η προστιθέμενη αξία τους όσο και η ανάγκη για σύσταση ευρωπαϊκού οργανισμού μεταφορών,

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει μεγάλη σημασία να καθορισθούν μετρήσιμοι στόχοι για τον τομέα των μεταφορών, προκειμένου αφενός να εξετάζεται καλύτερα η αποδοτικότητα της πολιτικής των μεταφορών και αφετέρου να καταρτιστούν κατευθυντήριες γραμμές κοινωνικού και οικονομικού σχεδιασμού, και να καταδεικνύεται ότι τα προτεινόμενα μέτρα είναι απαραίτητα για την εφαρμογή της συγκεκριμένης πολιτικής μεταφορών,

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σημαντικές εξελίξεις στον τομέα της έρευνας, των υποδομών και της τεχνικής απαιτούν προσαρμογή των οικονομικών πόρων και μέσων,

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εξελίξεις στην κοινωνία και σε ευρύ φάσμα κοινωνικών τομέων προκαλούν αύξηση της ζήτησης στον τομέα των μεταφορών, και ότι κατά συνέπεια όλα τα μέσα μεταφορών είναι ζωτικής σημασίας· λαμβάνοντας υπόψη, ωστόσο, ότι θα πρέπει να ληφθεί ως μέτρο η αποτελεσματικότητά τους στην οικονομική, την περιβαλλοντική και την κοινωνική πολιτική, και την πολιτική για την απασχόληση,

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στο μέλλον θα απαιτηθεί η βιώσιμη διαλειτουργικότητα όλων των τρόπων μεταφοράς προσώπων και εμπορευμάτων, προκειμένου να δημιουργηθούν ασφαλείς, βιώσιμες, συνεκτικές από πλευράς εφοδιαστικής και, κατά συνέπεια, αποδοτικές αλυσίδες μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των πολυτροπικών λύσεων και της σύνδεσης μεταξύ των μεταφορών μεγάλων αποστάσεων και των τοπικών μεταφορών,

1.

είναι πεπεισμένο ότι η γενικότερη πολιτική της ΕΕ χρειάζεται ένα σαφές και συνεπές όραμα για το μέλλον των μεταφορών ως τομέα που βρίσκεται στον πυρήνα της ενιαίας αγοράς, που να εγγυάται την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων και των εμπορευμάτων και να εξασφαλίζει την εδαφική συνοχή σε ολόκληρη την Ευρώπη. θεωρεί ότι, ο τομέας των μεταφορών πρέπει να συνεχίσει να συμβάλλει σημαντικά στην αειφόρο ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, να εγγυάται την οικονομική απόδοση και να αναπτύσσεται στο πλαίσιο σταθερά υψηλών κοινωνικών και περιβαλλοντικών προτύπων·

2.

είναι πεπεισμένο ότι η δημογραφική μεταβολή, ιδιαίτερα στις πόλεις, θα δημιουργήσει ζητήματα ασφάλειας και μεταφορικής ικανότητας, και ότι το βασικό δικαίωμα στην κινητικότητα, διασφαλιζόμενο, μεταξύ άλλων, με τη βελτίωση της προσβασιμότητας και τη δημιουργία των συνδέσεων που λείπουν από την υποδομή, καθώς και η άσκηση του δικαιώματος αυτού στην πράξη έχουν ουσιαστική σημασία στο συγκεκριμένο πλαίσιο· τονίζει ότι, σ’ αυτό το πλαίσιο, ότι οι καλά ολοκληρωμένες πολυτροπικές αλυσίδες μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων της οδοιπορίας και της ποδηλασίας, αποτελούν το μέλλον για τις αστικές περιοχές· επισημαίνει στο πλαίσιο αυτό ότι στις αστικές περιοχές η καταλληλότητα των τρόπων μεταφοράς θα καθοριστεί ιδιαίτερα από την υπάρχουσα υποδομή· θεωρεί ότι καλές συγκοινωνίες στις αγροτικές περιοχές θα μειώσουν τη χρήση ιδιωτικών αυτοκινήτων· ζητεί να θεσπισθούν λειτουργικές αστικές περιοχές, για να δημιουργηθούν συνεκτικά συστήματα αστικών και προαστιακών μεταφορών και να αναχαιτισθεί η έξοδος του αγροτικού πληθυσμού·

3.

ζητεί από την Επιτροπή να θεσπίσει σχέδια βιώσιμης αστικής κινητικότητας για πόλεις με πληθυσμό άνω των 100 000 κατοίκων, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την αρχή της επικουρικότητας, να ενθαρρύνει τους δήμους να καταρτίσουν σχέδια κινητικότητας που να περιλαμβάνουν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση των μεταφορών με στόχο να περιοριστεί η περιβαλλοντική επιβάρυνση και να καταστεί η κινητικότητα πιο υγιεινή και πιο αποδοτική·

4.

πιστεύει ότι η αυξανόμενη ζήτηση έχει επίσης ως αποτέλεσμα την υπέρβαση της μεταφορικής ικανότητας και τη μείωση της απόδοσης λόγω προβλημάτων υποδομής στις εμπορευματικές μεταφορές, ότι θα πρέπει επομένως κατά κύριο λόγο να αυξηθεί η διατροπικότητα και η ασφάλεια των επιβατών και των φορτίων, και ότι είναι ουσιαστικό να βελτιωθεί ριζικά η υποδομή, ιδιαίτερα με την εξάλειψη των γνωστών από χρόνια σημείων συμφόρησης·

5.

τονίζει ότι η δραστική μείωση των εκπομπών άνθρακα από τις μεταφορές είναι μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις της μελλοντικής πολιτικής μεταφορών της ΕΕ και ότι για τούτο θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν όλα τα διαθέσιμα αειφόρα μέσα, όπως μεταξύ άλλων ένα ενεργειακό μίγμα που να προωθεί την έρευνα και ανάπτυξη φιλοπεριβαλλοντικότερων τεχνολογιών και τρόπων μεταφοράς, μέτρα διαμόρφωσης των τιμών, και η ενσωμάτωση του εξωτερικού κόστους όλων των τρόπων μεταφοράς, με την προϋπόθεση ότι τα κατ’ αυτόν τον τρόπο δημιουργούμενα έσοδα σε επίπεδο ΕΕ χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση της αειφορίας της κινητικότητας, και ότι λαμβάνονται μέτρα για την προσαρμογή της συμπεριφοράς των χρηστών και των επαγγελματιών του κλάδου των μεταφορών (ευαισθητοποίηση, οικολογική οδήγηση, κ.ο.κ.)· υπογραμμίζει ότι εν προκειμένω θα πρέπει κατά προτεραιότητα να δημιουργηθούν οικονομικά κίνητρα με αποκλεισμό ενδεχόμενων στρεβλώσεων του ανταγωνισμού μεταξύ των τρόπων μεταφοράς ή μεταξύ των κρατών μελών·

6.

αναγνωρίζει ότι, σύμφωνα με το Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό, οι θαλάσσιες μεταφορές εκπέμπουν 3 έως 5 φορές λιγότερο CO2 από τις χερσαίες μεταφορές, ωστόσο εκφράζει την ανησυχία του διότι οι εκπομπές SOx και NOx από τις θαλάσσιες μεταφορές αναμένεται έως το 2020 να είναι κατά προσέγγιση ισοδύναμες με αυτές από τις χερσαίες μεταφορές και διότι η προσπάθεια του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) να θεσπίσει σύστημα μείωσης εκπομπών CO2 δεν ολοκληρώθηκε·

7.

επισημαίνει την ανάγκη για καλύτερη πληροφόρηση του ευρύτερου κοινού όσον αφορά τις επιπτώσεις των ταξιδιών αναψυχής και καλεί την Επιτροπή να λάβει υπόψη τα ταξίδια αναψυχής στον προσανατολισμό της πολιτικής της·

8.

υπογραμμίζει ότι η ασφάλεια πρέπει να εξακολουθήσει να αποτελεί έναν από τους πρωταρχικούς στόχους της μελλοντικής πολιτικής των μεταφορών και ότι η πρέπει να διασφαλίζεται η προστασία των ενεργητικών και των παθητικών χρηστών όλων των τρόπων μεταφοράς θεωρεί άκρως σημαντικό να περιοριστούν οι επιπτώσεις των μεταφορών στην υγεία, ιδιαίτερα με τη χρήση σύγχρονης τεχνολογίας, και να διασφαλιστούν τα δικαιώματα των επιβατών, ιδιαίτερα όσων έχουν μειωμένη κινητικότητα, σε όλους τους τρόπους μεταφοράς, με σαφείς και διαφανείς κανονισμούς· στηρίζει τη δημιουργία ενός «Χάρτη δικαιωμάτων των επιβατών» στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

9.

ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει το συντομότερο δυνατόν μελέτη σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές των κρατών μελών όσον αφορά τις συνέπειες της χρήσης τεχνικών διατάξεων για τον περιορισμό της ταχύτητας σε όλους τους τύπους οχημάτων και σε όλους τους τύπους των οδικών δικτύων, αστικών και υπεραστικών, με απώτερο σκοπό την υποβολή νομοθετικών μέτρων για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας·

10.

υπογραμμίζει την ανάγκη ασφάλειας και νομικής βεβαιότητας για τους εργαζομένους στον τομέα των μεταφορών, μεταξύ άλλων με τη δημιουργία ικανού αριθμού ασφαλών και προστατευμένων θέσεων στάθμευσης και την εναρμόνιση της επιβολής των κανόνων για τις οδικές μεταφορές και των προβλεπόμενων κυρώσεων· υπογραμμίζει επίσης ότι με την καθιέρωση διασυνοριακής επιβολής κυρώσεων θα αυξηθεί η οδική ασφάλεια για όλους τους χρήστες·

11.

εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι η προσφορά χώρων στάθμευσης φορτηγών αυτοκινήτων στο διευρωπαϊκό οδικό δίκτυο δεν ήταν ανάλογη με την αύξηση των οδικών εμπορευματικών μεταφορών και ότι για τον λόγο αυτόν τίθεται σε σοβαρό κίνδυνο η τήρηση των χρόνων οδήγησης και ανάπαυσης των οδηγών των οχημάτων, ιδίως τις νυχτερινές ώρες, αλλά και γενικότερα η οδική ασφάλεια, όσο δεν βελτιώνονται ποιοτικά και ποσοτικά οι εγκαταστάσεις για την ανάπαυσή τους στα κράτη μέλη της ΕΕ·

12.

θεωρεί ότι η γενικότερη ανάπτυξη των επιβατικών και των εμπορευματικών μεταφορών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αποτελεσματική χρήση των διαφόρων τρόπων μεταφορών, και ότι γι’ αυτό το λόγο η ευρωπαϊκή πολιτική μεταφορών θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από αποτελεσματική συντροπικότητα, που είναι συνυφασμένη με την απεξάρτηση από τον άνθρακα, την ασφάλεια και τις οικονομικές πτυχές των μεταφορών· πιστεύει ότι τούτο θα έχει ως αποτέλεσμα τη βέλτιση ανακατανομή του φόρτου μεταξύ των διαφόρων τρόπων μεταφοράς και τη στροφή προς βιωσιμότερους τρόπους μεταφοράς, θα εξασφαλίσει δε τη διαλειτουργικότητα εντός και μεταξύ των τρόπων μεταφοράς, θα προωθήσει την ανάπτυξη βιωσιμότερων αλυσίδων μεταφορών και εφοδιασμού και θα βελτιώσει τη συνέχεια της ροής της κυκλοφορίας μεταξύ τρόπων και κόμβων·

13.

τονίζει ότι η αποτελεσματική συντροπικότητα θα πρέπει να μετράται όχι μόνο με κριτήρια οικονομικότητας αλλά και σύμφωνα με κριτήρια προστασίας του περιβάλλοντος, των κοινωνικών συνθηκών και συνθηκών εργασίας και των πτυχών της ασφάλειας και της εδαφικής συνοχής, ενώ θα πρέπει να λαμβάνονται επίσης υπόψη οι διαφορετικές τεχνικές δυνατότητες και καταστάσεις εκκίνησης, των διαφόρων τρόπων μεταφοράς αφενός και των κρατών και περιφερειών αφετέρου·

14.

υπογραμμίζει ότι αποτελεσματική συντροπικότητα σημαίνει βελτίωση της υποδομής –μεταξύ άλλων με την ανάπτυξη πράσινων διαδρόμων, τον περιορισμό των στενωπών και τη βελτίωση των σιδηροδρομικών και των πλωτών μεταφορών- αύξηση της ασφάλειας με την εφαρμογή νέας τεχνολογίας, και βελτίωση των συνθηκών εργασίας·

15.

ζητεί τον τακτικό έλεγχο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και της μεταφοράς και εφαρμογής της προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητά της· καλεί την Επιτροπή να άρει τα εμπόδια τα οποία δημιουργούνται από την λανθασμένη ή καθυστερημένη μεταφορά της ευρωπαϊκής νομοθεσίας στα κράτη μέλη·

16.

συνιστά, στο νέο πλαίσιο της Συνθήκης της Λισαβόνας, και σε συμφωνία με την Επιτροπή, τη διοργάνωση μίας τουλάχιστον ετήσιας κοινής συνεδρίασης με τους αρμοδίους σε θέματα μεταφορών των εθνικών κοινοβουλίων, με στόχο την κοινή δράση και συνεργασία για τη βελτίωση και την εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας στον τομέα των μεταφορών·

17.

θεωρεί ότι οι μεταφορές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο για την ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς καθώς και την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων και εμπορευμάτων, και ότι, ιδίως όσον αφορά τις σιδηροδρομικές μεταφορές, θα πρέπει να σε όλα τα κράτη μέλη να ανοίξει με ρυθμιζόμενο τρόπο η αγορά· θεωρεί ότι αυτό το πλήρες άνοιγμα της αγοράς θα ωφελήσει τους καταναλωτές και θα πρέπει να συνοδεύεται από μέτρα για τη διασφάλιση της ποιότητας των δημόσιων υπηρεσιών, καθώς και από ένα μακροπρόθεσμο επενδυτικό σχέδιο για την υποδομή και την τεχνική διαλειτουργικότητα, προκειμένου να αποφεύγονται στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στα μέσα μεταφοράς και μεταξύ των διαφόρων τρόπων μεταφοράς, μεταξύ άλλων στον κοινωνικό, στο φορολογικό και στον περιβαλλοντικό τομέα· η ενσωμάτωση του εξωτερικού και του περιβαλλοντικού κόστους θα πρέπει να πραγματοποιηθεί σταδιακά, ξεκινώντας με τις οδικές και τις αεροπορικές μεταφορές που είναι και οι πλέον ρυπογόνες·

18.

καλεί την Επιτροπή και τις αρχές των κρατών μελών να διευκολύνουν την ολοκλήρωση της υπαγωγής των ενδομεταφορών σε καθεστώς ελεύθερης αγοράς, να μειώσουν τη συχνότητα των χιλιομέτρων που διανύονται χωρίς φορτίο και να παράσχουν ό,τι χρειάζεται για μία περισσότερο βιώσιμη δικτύωση οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών με την επίτευξη περισσότερων κόμβων μεταφοράς εμπορευμάτων·

19.

φρονεί ότι για την επίτευξη αποτελεσματικών και συμπληρωματικών με άλλα μέσα θαλάσσιων μεταφορών καθίσταται επιτακτική η εξέταση, εκ νέου, μιας αποφασιστικής διαδικασίας ελευθέρωσης της αγοράς ούτως ώστε ο συγκεκριμένος τομέας να καταστεί πραγματικά ανταγωνιστικός·

20.

υπογραμμίζει, ενόψει των οικονομικών αναγκών, τη σημασία της πραγματικά ευρωπαϊκής διαχείρισης των υποδομών στον τομέα των μεταφορών (σιδηροδρομικοί διάδρομοι εμπορευματικών μεταφορών και υψηλής ταχύτητας, ενιαίος ευρωπαϊκός ουρανός, λιμένες και οι συνδέσεις τους με το δίκτυο μεταφορών, θαλάσσιος χώρος χωρίς σύνορα, κ.ο.κ.), με στόχο την εξάλειψη της παραμέτρου «σύνορα» και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ελκυστικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

21.

ζητεί την καθιέρωση ενός κοινού ευρωπαϊκού συστήματος κρατήσεων, προκειμένου να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα των διαφόρων τρόπων μεταφοράς καθώς και να απλοποιηθεί και να αυξηθεί η διαλειτουργικότητά τους·

22.

υπογραμμίζει ότι οι μεταφορές έχουν επιρροή στην κοινωνική πολιτική και την πολιτική υγείας και ασφάλειας, και ότι στο πλαίσιο της δημιουργίας ενός ενιαίου χώρου μεταφορών πρέπει να εναρμονιστούν σε υψηλό επίπεδο και να βελτιώνονται συνεχώς οι όροι πρόσληψης και απασχόλησης, η εκπαίδευση και η κατάρτιση, στη βάση ουσιαστικού κοινωνικού διαλόγου σε ευρωπαϊκό επίπεδο· τονίζει ότι μεταξύ άλλων η δημιουργία ευρωπαϊκών κέντρων κατάρτισης και κέντρων αριστείας της ΕΕ στα επιμέρους κράτη μέλη μπορεί να συμβάλει στην προώθηση της αποτιμήσιμης ποιότητας της εκπαίδευσης και του καθεστώτος των εργαζομένων στις μεταφορές και στην αμοιβαία αναγνώριση της κατάρτισης·

23.

θεωρεί ότι, προκειμένου να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα της πολιτικής των μεταφορών χρειάζεται να αξιολογηθούν προγράμματα (όπως το Galileo και τα ITS για όλους τους τρόπους μεταφοράς) και, ανάλογα με τα αποτελέσματα, να αναπροσανατολιστούν κατάλληλα η στρατηγική και ο προγραμματισμός· στο πλαίσιο αυτό είναι μεταξύ άλλων αναγκαία ένα νέο πρόγραμμα για την ασφάλεια στις οδικές μεταφορές, η ενδυνάμωση του ΔΕΔ-Μ, η ενδιάμεση αναθεώρηση του Ναϊάδες, η επείγουσα και πλήρης εκτέλεση των προγραμμάτων Ενιαίος Ευρωπαϊκός Ουρανός και SESAR και του Όγδοου Προγράμματος Πλαισίου Έρευνας, και του προγράμματος Open Sky, και η συνέχιση του Μάρκο Πόλο σε απλουστευμένη μορφή·

24.

θεωρεί ότι η τεχνική διαλειτουργικότητα και η χρηματοδότησή τους, η ευρωπαϊκή πιστοποίηση, η τυποποίηση και η αμοιβαία αναγνώριση αποτελούν ουσιαστικά στοιχεία μιας καλώς λειτουργούσας εσωτερικής αγοράς, και ότι η επιβολή τους θα πρέπει να κατέχει σημαντικότερη θέση μεταξύ των καθηκόντων των διαφόρων οργανισμών· υπογραμμίζει ότι όλοι οι οργανισμοί θα πρέπει να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να επιτύχουν σύντομα αντίστοιχο υψηλό επίπεδο υπευθυνότητας και ικανοτήτων, και να αξιολογούνται σε τακτική βάση· ενθαρρύνει ειδικότερα την ανάπτυξη του πλήρους δυναμικού του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων, συμπεριλαμβανομένης της σταδιακής ανάληψης, από τον οργανισμό αυτό, της ευθύνης για την πιστοποίηση του συνόλου του νέου τροχαίου υλικού και των σιδηροδρομικών υποδομών, καθώς και για τη διενέργεια τακτικών ελέγχων από εθνικές αρχές για την ασφάλεια ή από αντίστοιχους οργανισμούς στα κράτη μέλη, όπως ορίζεται στην οδηγία 2004/49/ΕΚ της 29ης Απριλίου 2004·

25.

υπογραμμίζει ότι το 75 % των μεταφορών γίνονται οδικώς, και ζητεί να ληφθεί υπόψη η ανάγκη σύστασης οργανισμού οδικών μεταφορών, με στόχο, ιδιαίτερα, την αύξηση της οδικής ασφάλειας και τη διασφάλιση του θεμελιώδους δικαιώματος των πολιτών για ασφαλή κινητικότητα με την υποστήριξη νέων εφαρμογών (όπως το Galileo ή εξίσου κατάλληλες τεχνολογίες για νοήμονα συστήματα μεταφορών) και την εκτέλεση ερευνητικών προγραμμάτων· θεωρεί, ακόμα, ότι η συγκεκριμένη υπηρεσία θα πρέπει να λαμβάνει κανονιστικά μέτρα στις περιπτώσεις που διαπιστώνονται εμπόδια στην καθιέρωση βιώσιμης εσωτερικής αγοράς·

26.

επισημαίνει ότι οι εσωτερικές πλωτές μεταφορές εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω της ασυνέπειας του νομικού πλαισίου, και ζητεί την καθιέρωση μόνιμης και διαρθρωμένης συνεργασίας μεταξύ των αρμόδιων θεσμικών οργάνων, με στόχο την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων του εν λόγω τρόπου μεταφοράς·

27.

ζητεί να οριστεί πρόγραμμα για έρευνα και ανάπτυξη τεχνολογία στον τομέα των μεταφορών· θεωρεί ότι το πρόγραμμα αυτό πρέπει να καταρτιστεί σε συνεργασία με όλα τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη, για την κατανόηση των αναγκών του τομέα και την ανάλογη κατανομή της ενωσιακής χρηματοδότησης· θεωρεί ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα σε έργα με στόχο την εξάλειψη των εκπομπών άνθρακα από τις μεταφορές, την αύξηση της διαφάνειας στην αλυσίδα εφοδιασμού, και της ασφάλειας και προστασίας στις μεταφορές, τη βελτίωση της διαχείρισης της κυκλοφορίας και τη μείωση του διοικητικού φόρτου·

28.

τονίζει ότι η έρευνα και ανάπτυξη και η καινοτομία πρέπει να υποστηριχθούν, δεδομένου ότι, με τη μείωση των καυσαερίων και του θορύβου από τις μεταφορές, οδηγούν σε σημαντική βελτίωση του περιβάλλοντος, αυξάνουν την ασφάλεια, δίνοντας λύσεις που διασφαλίζουν την καλύτερη αξιοποίηση της υπάρχουσας υποδομής και τη μείωση των συμφορήσεων, ενώ παράλληλα έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της ενεργειακής ανεξαρτησίας σε όλους τους τρόπους μεταφοράς, σε ολόκληρο το δίκτυο· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η οργάνωση των μεταφορών με τρόπο που να εξασφαλίζει διαλειτουργικότητα και διασύνδεση, και τα συστήματα ασφαλείας, όπως τα ERTMS, Galileo, SESAR, ITS και οι συναφείς τεχνολογίες, απαιτούν υποστήριξη με έρευνα και ανάπτυξη, αλλά και στην εφαρμογή τους· ζητεί από τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι τα εν λόγω νοήμονα συστήματα μεταφορών θα ωφελήσουν όλους τους πολίτες της Ευρώπης · επισημαίνει ότι πρέπει να δημιουργηθεί το απαιτούμενο πλαίσιο συνθηκών και να θεσπιστούν ανοικτά πρότυπα για υποσχόμενες τεχνολογίες, χωρίς αθέμιτη εύνοια σε οποιαδήποτε συγκεκριμένη τεχνολογία·

29.

υπογραμμίζει ότι στο πλαίσιο της προστασίας του κλίματος και της ενεργειακής ανεξαρτησίας της ΕΕ, θα πρέπει να μειωθούν οι εκπομπές CO2 από όλους τους τρόπους μεταφοράς, μέσω έρευνας και ανάπτυξης καινοτόμων, ενεργειακά αποδοτικών και καθαρών τεχνολογιών και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, και ότι τούτο συνεπάγεται μεταξύ άλλων αειφορικότερα οχήματα σε όλους τους τρόπους μεταφοράς· θεωρεί ότι έτσι θα ενισχυθεί παράλληλα η ανταγωνιστιότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων·

30.

υπογραμμίζει ότι είναι απαραίτητος ο ενιαίος ορισμός των όρων που σχετίζονται με την οδική ασφάλεια και την έρευνα των ατυχημάτων, προκειμένου να εξασφαλιστεί η συγκρισιμότητα των αποτελεσμάτων και των μέτρων που ενδεχομένως έχουν εφαρμοστεί·

31.

τονίζει ότι η εναρμόνιση των εγγράφων μεταφοράς σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα πρότυπα της επικοινωνίας, και η δυνατότητα πολυτροπικής και διεθνούς εφαρμογής τους μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική βελτίωση της ασφάλειας και της οργάνωσης, καθώς και σε δραστική μείωση της διοικητικής δαπάνης·

32.

τονίζει για μια αποτελεσματική πολιτική μεταφορών απαιτείται χρηματοδοτικό πλαίσιο που να ανταποκρίνεται στις αντιμετωπιζόμενες προκλήσεις και ότι είναι, συνεπώς, σκόπιμο να εξετασθεί το ενδεχόμενο της αύξησης των πόρων για τις μεταφορές και την κινητικότητα· κρίνονται αναγκαία τα ακόλουθα:

33.

ζητεί μια συνεπή και ολοκληρωμένη πολιτική μεταφορών, που να προωθεί μεταξύ άλλων τις σιδηροδρομικές και τις πλωτές μεταφορές, την πολιτική για τους λιμένες και τις δημόσιες μεταφορές, με οικονομική στήριξη η οποία να μην υπολογίζεται με κριτήρια ανταγωνιστικότητας σύμφωνα με την πολιτική της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις·

34.

θεωρεί ότι η χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ευκαιρία για την στοχευμένη υποστήριξη του τομέα των μεταφορών και την προώθηση επενδύσεων κατά κύριο λόγο σε φιλικές προς το περιβάλλον, ασφαλείς και συνακόλουθα αειφόρες μεταφορές, με την παροχή οικονομικής ενίσχυσης·· θεωρεί ότι οι επενδύσεις της ΕΕ σε έργα στον τομέα των μεταφορών θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στο πλαίσιο της στρατηγικής ΕΕ 2020, δεδομένου ότι τα συστήματα μεταφορών και κινητικότητας προσφέρουν μοναδικές ευκαιρίες για τη δημιουργία σταθερής απασχόλησης·

35.

είναι πεπεισμένο ότι ο ορισμός ενός ευρωπαϊκού κεντρικού δικτύου στο πλαίσιο του συνολικού ΔΔ, που παραμένει προτεραιότητα της πολιτικής της ΕΕ στον τομέα των μεταφορών, πρέπει να αξιολογηθεί με κριτήρια σχετικά με την αειφόρο ανάπτυξη σε ευρωπαϊκό αλλά και σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, και ότι οι πολυτροπικές πλατφόρμες και οι παραλιμένιοι τερματικοί σταθμοί παραμένουν ουσιαστικό στοιχείο της προσφοράς υποδομής, δεδομένου ότι καθιστούν δυνατή την αποτελεσματική διασύνδεση των διαφόρων τρόπων μεταφοράς·

36.

θεωρεί ότι τα έργα των ΔΔ μεταφορών θα πρέπει να εξακολουθήσουν να αποτελούν προτεραιότητα της πολιτικής της ΕΕ στον τομέα των μεταφορών και ότι είναι επείγουσα ανάγκη να αντιμετωπιστεί η έλλειψη υποδομής και να εξαλειφθούν τα ιστορικά και γεωγραφικά εμπόδια που εξακολουθούν να υπάρχουν στα σύνορα· υπογραμμίζει ότι τα ΔΔ μεταφορών θα πρέπει να ενοποιηθούν σε ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο με συνδέσεις εκτός ΕΕ, και θεωρεί ότι η διαδικασία αυτή μπορεί να επιταχυνθεί με την αύξηση της χρηματοδότησης·

37.

ζητεί να αναβαθμιστεί η θέση της υποδομής εσωτερικής ναυσιπλοΐας, των εσωτερικών λιμένων και της πολυτροπικής σύνδεση των θαλασσίων λιμένων με την ενδοχώρα στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής για τις μεταφορές, και να αυξηθεί η υποστήριξή τους προκειμένου να συμβάλουν στον περιορισμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και στην ενίσχυση της ασφάλειας των μεταφορών στην ΕΕ· θεωρεί ότι οι περιβαλλοντικές επιδόσεις των σκαφών εσωτερικής ναυσιπλοΐας μπορούν να βελτιωθούν δραστικά, εάν εξοπλιστούν με νέες μηχανές τελευταίας τεχνολογίας για τον έλεγχο των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα·

38.

τονίζει την ανάγκη να θεωρηθούν τα έργα θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων και χάραξης θαλάσσιων οδών σε ένα ευρύτερο πλαίσιο το οποίο να περιλαμβάνει και χώρες του άμεσου γεωγραφικού περιβάλλοντος της Ευρώπης· επισημαίνει ότι τούτο θα απαιτήσει καλύτερη συνέργια μεταξύ της περιφερειακής πολιτικής, της αναπτυξιακής πολιτικής και της πολιτικής μεταφορών·

39.

αναγνωρίζει ότι τα περιφερειακά αεροδρόμια διαδραματίζουν αποφασιστικό ρόλο στην ανάπτυξη των περιφερειακών και άκρως απόκεντρων περιοχών, αυξάνοντας τις δυνατότητες διασύνδεσής τους με κεντρικά αεροδρόμια· θεωρεί ιδιαιτέρως χρήσιμη την εφαρμογή λύσεων συνδυασμένων μεταφορών όπου αυτό είναι εφικτό· θεωρεί ότι η σιδηροδρομική σύνδεση υψηλής ταχύτητας μεταξύ αεροδρομίων παρέχει μια ιδανική ευκαιρία βιώσιμης σύνδεσης μεταξύ διαφορετικών τρόπων μεταφοράς·

40.

τονίζει ότι η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού χώρου μεταφορών αποτελεί σημαντική προτεραιότητα και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διεθνή αποδοχή στο πλαίσιο συμφωνιών που θα πρέπει να τεθούν σε διαπραγμάτευση για όλους τους τρόπους μεταφοράς, ιδίως στις εναέριες και πλωτές μεταφορές, και ότι η ΕΕ θα πρέπει να διαδραματίζει διαρκώς καθοριστικότερο ρόλο στα σχετικά διεθνή όργανα·

41.

απαιτεί την τήρηση σαφών και μετρήσιμων στόχων, οι οποίοι πρέπει να επιτευχθούν το 2020 με έτος αναφοράς το 2010, και στο πλαίσιο προτείνει:

42.

ζητεί από την Επιτροπή να παρακολουθεί την πρόοδο που σημειώνεται ως προς την επίτευξη των εν λόγω στόχων και να υποβάλλει σχετικά ετήσιες εκθέσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·

43.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.

2.12.2011   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 351/23

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η δραστηριότητα της Επιτροπής Αναφορών το 2009 σηματοδοτήθηκε από τη μετάβαση από την έκτη στην έβδομη κοινοβουλευτική περίοδο, και ότι η σύνθεση των μελών της Επιτροπής Αναφορών μεταβλήθηκε σημαντικά, καθώς τα δύο τρίτα των μελών της συμμετείχαν για πρώτη φορά,

B.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2009 έληξε η θητεία του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή και ότι η Επιτροπή Αναφορών συμμετείχε άμεσα στις ακροάσεις των υποψηφίων για τη συγκεκριμένη θέση,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι Συνθήκη της Λισαβόνας τέθηκε σε ισχύ την 1η Δεκεμβρίου 2009, δημιουργώντας τις απαραίτητες προϋποθέσεις για αυξημένη συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ, σε μια προσπάθεια ενίσχυσης της νομιμότητας και της λογοδοσίας της,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολίτες της ΕΕ εκπροσωπούνται άμεσα από το Κοινοβούλιο, και ότι το δικαίωμα αναφοράς, όπως αυτό κατοχυρώνεται από τη Συνθήκη, τους παρέχει τη δυνατότητα να απευθυνθούν στους εκπροσώπους τους οποτεδήποτε θεωρούν ότι έχουν παραβιαστεί τα δικαιώματά τους,

E.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας έχει άμεσο αντίκτυπο στους πολίτες, οι οποίοι είναι οι καταλληλότεροι να αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητα και τις ελλείψεις της και να υποδείξουν τα εναπομένοντα κενά που πρέπει να συμπληρωθούν προκειμένου να διασφαλιστεί η συμμόρφωση προς τους στόχους της Ένωσης,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ευρωπαίοι πολίτες, τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, προσφεύγουν στο Κοινοβούλιο ζητώντας αποζημίωση όταν παραβιάζεται το ευρωπαϊκό δίκαιο,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο, μέσω της Επιτροπής Αναφορών, είναι υποχρεωμένο να διερευνά τέτοιου είδους ανησυχίες και να καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να θέτει τέρμα σε τέτοιου είδους νομικές παραβάσεις, ότι, προκειμένου να προσφέρει στους πολίτες τα πλέον πρόσφορα και ταχύτερα μέσα προσφυγής, η Επιτροπή Αναφορών συνεχίζει να ενισχύει τη συνεργασία της με την Επιτροπή, με άλλες κοινοβουλευτικές επιτροπές, ευρωπαϊκά όργανα, υπηρεσίες και δίκτυα, και με τα κράτη μέλη,

H.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των αναφορών τις οποίες έλαβε το Κοινοβούλιο το 2009 ήταν ελαφρά υψηλότερος σε σχέση με τον αντίστοιχο αριθμό που καταγράφηκε το 2008 (δηλαδή 1924 έναντι 1849), και ότι επιβεβαιώθηκε η αυξανόμενη τάση ηλεκτρονικής υποβολής των αναφορών (περίπου 65 % ελήφθησαν σε αυτήν τη μορφή το 2009 έναντι 60 % το 2008),

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των μη παραδεκτών αναφορών που ελήφθησαν το 2009 υποδεικνύει ότι πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην καλύτερη πληροφόρηση των πολιτών σχετικά με τις αρμοδιότητες της Ένωσης και τον ρόλο των διαφόρων θεσμικών οργάνων της,

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε πολλές περιπτώσεις, οι πολίτες απευθύνουν αναφορές στο Κοινοβούλιο σχετικά με αποφάσεις που λαμβάνονται από τις αρμόδιες διοικητικές ή δικαστικές αρχές των κρατών μελών, και ότι χρειάζονται μηχανισμούς μέσω των οποίων να μπορούν να ζητούν από τις εθνικές αρχές να τους εκπροσωπούν τόσο στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής νομοθετικής διαδικασίας όσο και της διαδικασίας επιβολής της νομοθεσίας,

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολίτες θα πρέπει ειδικότερα να ενημερωθούν ότι –όπως αναγνωρίστηκε από τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή στην απόφαση του Δεκεμβρίου 2009 με την οποία ολοκληρώθηκε η έρευνα για την καταγγελία 822/2009/BU κατά της Επιτροπής– οι διαδικασίες των εθνικών δικαστηρίων αποτελούν μέρος της διαδικασίας εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας στα κράτη μέλη, και ότι η Επιτροπή Αναφορών δεν μπορεί να επιληφθεί ζητημάτων τα οποία αποτελούν αντικείμενο διαδικασιών των εθνικών δικαστηρίων ή να αναθεωρήσει το αποτέλεσμα των εν λόγω διαδικασιών,

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα υψηλά έξοδα των δικαστικών διαδικασιών, ιδίως σε ορισμένα κράτη μέλη, μπορούν να αποτελέσουν εμπόδιο για τους πολίτες και ενδέχεται να τους αποτρέψουν στην πράξη από το να ασκήσουν προσφυγές ενώπιον των αρμόδιων εθνικών δικαστηρίων, όταν θεωρούν ότι οι εθνικές αρχές δεν έχουν σεβαστεί τα δικαιώματά τους δυνάμει του δικαίου της ΕΕ,

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο αντιμετωπίζει ιδιαίτερο πρόβλημα όταν λαμβάνει αναφορές για εικαζόμενες παραλείψεις των εθνικών δικαστηρίων να ζητούν προκαταρκτική απόφαση του Δικαστηρίου, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το άρθρο 267 της ΣΛΕΕ, ιδίως εάν η Επιτροπή δεν κάνει χρήση των εξουσιών που της παρέχει το άρθρο 258 ώστε να αναλάβει δράση κατά του οικείου κράτους μέλους,

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαδικασία των αναφορών –μέσω των μηχανισμών λειτουργίας της και επειδή το δικαίωμα αναφοράς παρέχεται σε όλους τους πολίτες και τους κατοίκους της ΕΕ βάσει της Συνθήκης– διαφέρει από άλλα μέσα προσφυγής που έχουν στη διάθεσή τους οι πολίτες σε επίπεδο ΕΕ, όπως η υποβολή καταγγελιών στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή ή στην Επιτροπή,

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολίτες δικαιούνται πρόσβαση σε μέσα ταχείας και εστιαζόμενης στην εξεύρεση λύσεων αποκατάστασης καθώς και διαφάνεια και σαφήνεια υψηλού επιπέδου από όλα τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, και ότι το Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένα ζητήσει από την Επιτροπή να κάνει χρήση των προνομίων που διαθέτει ως θεματοφύλακας της Συνθήκης ώστε να ενεργεί κατά των παραβάσεων της νομοθεσίας της ΕΕ που αποκαλύπτουν οι αναφέροντες, ιδίως στις περιπτώσεις που η μεταφορά της νομοθεσίας της ΕΕ στο εθνικό επίπεδο οδηγεί σε παράβασή της,

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές αναφορές εξακολουθούν να εγείρουν ανησυχίες σχετικά με τη μεταφορά και την εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την εσωτερική αγορά και το περιβάλλον, και έχοντας κατά νου τις παλαιότερες εκκλήσεις που έχει απευθύνει η Επιτροπή Αναφορών προς την Επιτροπή ώστε να διασφαλιστεί η ενίσχυση και η αποτελεσματικότητα των ελέγχων επιβολής της νομοθεσίας σε αυτούς τους τομείς,

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, αν και η Επιτροπή μπορεί να ελέγξει πλήρως τη συμμόρφωση με το δίκαιο της ΕΕ μόνον εφόσον ληφθεί μια τελική απόφαση από τις εθνικές αρχές, είναι σημαντικό, ιδίως σε σχέση με τα περιβαλλοντικά ζητήματα και όλες τις υποθέσεις στις οποίες η παράμετρος του χρόνου είναι ιδιαίτερα σημαντική, να εξακριβώνει σε πρώιμο στάδιο εάν οι τοπικές, περιφερειακές και εθνικές αρχές εφαρμόζουν ορθά όλες τις σχετικές διαδικαστικές απαιτήσεις δυνάμει του δικαίου της ΕΕ, και, αν είναι αναγκαίο, να διεξαγάγει εμπεριστατωμένες μελέτες σχετικά με την εφαρμογή και τον αντίκτυπο της ισχύουσας νομοθεσίας με στόχο την συγκέντρωση όλων των απαραίτητων πληροφοριών,

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη πόσο σημαντική είναι η πρόληψη περαιτέρω ανεπανόρθωτων απωλειών της βιοποικιλότητας, ιδίως εντός των περιοχών που έχουν χαρακτηριστεί τοποθεσίες του δικτύου Natura 2000, και η δέσμευση των κρατών μελών να διασφαλίσουν την προστασία των ειδικών ζωνών διατήρησης βάσει της οδηγίας για τους οικοτόπους (92/43/ΕΟΚ) και της οδηγίας για τα πτηνά (79/409/ΕΟΚ),

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αναφορές υπογραμμίζουν τον αντίκτυπο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας στην καθημερινή ζωή των πολιτών της ΕΕ, και αναγνωρίζοντας την ανάγκη να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να εδραιωθεί η πρόοδος που έχει επιτευχθεί στην ενίσχυση των δικαιωμάτων των πολιτών της ΕΕ,

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην προηγούμενη έκθεση δραστηριοτήτων της και στη γνωμοδότησή της σχετικά με την ετήσια έκθεση της Επιτροπής για την παρακολούθηση της εφαρμογής του κοινοτικού δικαίου, η Επιτροπή Αναφορών ζήτησε να ενημερώνεται τακτικά σχετικά με τα στάδια των διαδικασιών επί παραβάσει των οποίων τα θέματα καλύπτονται επίσης από αναφορές,

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη έχουν την πρωταρχική ευθύνη για την ορθή μεταφορά και επιβολή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, και αναγνωρίζοντας ότι πολλά από αυτά είχαν αυξημένη συμμετοχή στο έργο της Επιτροπής Αναφορών το 2009,

1.

επικροτεί την ομαλή μετάβαση στη νέα κοινοβουλευτική περίοδο και σημειώνει ότι μεγάλο μέρος του έργου της Επιτροπής Αναφορών, σε αντίθεση με το έργο άλλων κοινοβουλευτικών επιτροπών, μεταφέρθηκε στη νέα περίοδο επειδή δεν είχε ολοκληρωθεί η εξέταση σημαντικού αριθμού αναφορών·

2.

επικροτεί την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας και έχει την πεποίθηση ότι το Κοινοβούλιο θα εμπλακεί στενά στην ανάπτυξη της νέας πρωτοβουλίας πολιτών έτσι ώστε να μπορέσει αυτό το μέσο να πετύχει πλήρως τον στόχο του και να διασφαλίσει αυξημένη διαφάνεια και λογοδοσία στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ, επιτρέποντας στους πολίτες να προτείνουν βελτιώσεις ή προσθήκες στη νομοθεσία της ΕΕ·

3.

επικροτεί την Πράσινη Βίβλο σχετικά με την πρωτοβουλία ευρωπαίων πολιτών (1), η οποία δημοσιεύθηκε από την Επιτροπή στο τέλος του 2009, ως ένα πρώτο βήμα προς την έμπρακτη εφαρμογή αυτής της ιδέας·

4.

επισημαίνει ότι το Κοινοβούλιο έχει λάβει αναφορές τύπου εκστρατείας που συνοδεύονται από ένα εκατομμύριο και πλέον υπογραφές και υπ.ποστηρίζει επίμονα ότι είναι ανάγκη να διασφαλιστεί ότι οι πολίτες θα ενημερωθούν πλήρως για τη διάκριση μεταξύ αυτού του είδους αναφοράς και της πρωτοβουλίας πολιτών·

5.

υπενθυμίζει το ψήφισμά του για την πρωτοβουλία πολιτών (2), στο οποίο είχε συνεισφέρει η Επιτροπή Αναφορών με τη γνωμοδότησή της· παροτρύνει την Επιτροπή να θεσπίσει κατανοητούς κανόνες εφαρμογής που θα προσδιορίζουν με σαφήνεια τους ρόλους και τις υποχρεώσεις των θεσμικών οργάνων που εμπλέκονται στις διαδικασίες εξέτασης και λήψης αποφάσεων·

6.

επικροτεί τη νομικά δεσμευτική ισχύ που απέκτησε ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας και υπογραμμίζει την συμβολή του Χάρτη στο να καταστούν τα θεμελιώδη δικαιώματα σαφέστερα και πιο ορατά για όλους τους πολίτες·

7.

θεωρεί ότι τόσο η Ένωση όσο και τα κράτη μέλη της έχουν υποχρέωση να διασφαλίσουν ότι τηρούνται πλήρως τα θεμελιώδη δικαιώματα που περιλαμβάνονται στον Χάρτη, και πιστεύει ότι ο Χάρτης θα συμβάλει στην ανάπτυξη της ιδέας της ιθαγένειας της Ένωσης·

8.

πιστεύει ότι θα αναληφθούν όλες οι απαραίτητες διαδικαστικές ενέργειες προκειμένου να διασφαλιστεί ότι θα διευκρινιστούν γρήγορα οι θεσμικές πτυχές της προσχώρησης της ΕΕ στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, και επισημαίνει την πρόθεση της Επιτροπής Αναφορών να συμβάλει στο έργο του Κοινοβουλίου όσον αφορά το ζήτημα αυτό·

9.

υπενθυμίζει το προηγούμενό του αίτημα να διεξαχθεί πλήρης επανεξέταση των διαδικασιών προσφυγής που διατίθενται στους πολίτες της ΕΕ από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Κοινοβουλίου και της Επιτροπής και υπογραμμίζει πόσο σημαντικό είναι να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις για την αναθεωρημένη συμφωνία πλαίσιο μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής προκειμένου να λαμβάνονται πλήρως υπόψη τα αυξημένα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά τις πρωτοβουλίες των ευρωπαίων πολιτών·

10.

επικροτεί τις ενέργειες που έγιναν από την Επιτροπή για τη βελτιστοποίηση των υφιστάμενων υπηρεσιών υποστήριξης του κοινού, προκειμένου να ενημερώνονται οι πολίτες σχετικά με τα δικαιώματα που τους παρέχει η ΕΕ και σχετικά με τα διαθέσιμα μέσα προσφυγής σε περίπτωση παράβασης, ομαδοποιώντας τις διάφορες συναφείς ιστοσελίδες (όπως εκείνες του SOLVIT και του ECC-Net) στο κεφάλαιο Τα δικαιώματά σας στην ΕΕ στον κύριο ιστότοπο της ΕΕ·

11.

επισημαίνει ότι το Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένα καλέσει την Επιτροπή να δημιουργήσει σύστημα για τη σαφή επισήμανση των διαφόρων μηχανισμών καταγγελίας που διατίθενται στους πολίτες και πιστεύει ότι απαιτούνται περαιτέρω βήματα, με απώτερο στόχο τη μετατροπή της ιστοσελίδας Τα δικαιώματά σας στην ΕΕ σε μια φιλική προς τον χρήστη διαδικτυακή μονοαπευθυντική υπηρεσία· προσβλέπει στις αρχικές αξιολογήσεις της εφαρμογής του σχεδίου δράσης της του 2008 (3), οι οποίες αναμένονται το 2010·

12.

υπενθυμίζει το ψήφισμά του σχετικά με τις δραστηριότητες του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή το 2008 και ενθαρρύνει τον προσφάτως επανεκλεγέντα Διαμεσολαβητή να συνεχίσει το έργο του ούτως ώστε να ενισχύσει τον ανοικτό χαρακτήρα και τη λογοδοσία της ευρωπαϊκής διοίκησης και να διασφαλίσει ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται με τη μεγαλύτερη δυνατή διαφάνεια και στο πλησιέστερο στους πολίτες δυνατό επίπεδο·

13.

επιβεβαιώνει εκ νέου την αποφασιστικότητά του να στηρίξει τον Διαμεσολαβητή στην προσπάθειά του για την αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού για το έργο του και για τον εντοπισμό και την ανάληψη δράσης κατά των περιπτώσεων κακοδιοίκησης από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα· θεωρεί ότι ο Διαμεσολαβητής αποτελεί μια πολύτιμη πηγή πληροφοριών στη συνολική προσπάθεια βελτίωσης της ευρωπαϊκής διοίκησης·

14.

διαπιστώνει ότι οι αναφορές που ελήφθησαν το 2009, εκ των οποίων το 40 % περίπου κρίθηκαν μη παραδεκτές, συνέχισαν να επικεντρώνονται στο περιβάλλον, στα θεμελιώδη δικαιώματα, στη δικαιοσύνη και την εσωτερική αγορά· όσον αφορά τη γεωγραφική τους κατανομή, οι περισσότερες αναφορές αφορούσαν το σύνολο της Ένωσης –και ακολουθούν η Γερμανία, η Ισπανία, η Ιταλία και η Ρουμανία– καταδεικνύοντας ότι οι πολίτες πράγματι παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς το έργο της Ένωσης και στρέφονται σε αυτήν για ανάληψη δράσης·

15.

αναγνωρίζει την σπουδαιότητα του έργου των αναφερόντων και της Επιτροπής Αναφορών του για την προστασία του περιβάλλοντος της Ένωσης· χαιρετίζει την πρωτοβουλία της επιτροπής να αναθέσει τη διεξαγωγή μελέτης για την εφαρμογή της οδηγίας για τους οικοτόπους πριν από το Διεθνές Έτος Βιοποικιλότητας, και τη θεωρεί χρήσιμο εργαλείο για την αξιολόγηση της σημερινής και την εκπόνηση της νέας στρατηγικής βιοποικιλότητας της ΕΕ·

16.

παρατηρεί ότι όλο και περισσότερες αναφορές υπογραμμίζουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες που ασκούν το δικαίωμά τους για ελεύθερη κυκλοφορία· οι εν λόγω αναφορές αφορούν το υπερβολικά μεγάλο χρονικό διάστημα που απαιτείται στα κράτη μέλη υποδοχής για την έκδοση αδειών παραμονής σε μέλη της οικογένειας των πολιτών που είναι υπήκοοι τρίτων χωρών και τις δυσκολίες κατά την άσκηση των δικαιωμάτων ψήφου και αναγνώρισης των προσόντων τους·

17.

επαναλαμβάνει τις προηγούμενες εκκλήσεις του προς την Επιτροπή να υποβάλει πρακτικές προτάσεις για να επεκταθεί στις μικρές επιχειρήσεις η προστασίας των καταναλωτών έναντι αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, όπως ζητήθηκε στο ψήφισμά του σχετικά με τις παραπλανητικές πρακτικές των εταιρειών έκδοσης καταλόγων επιχειρήσεων (4), καθώς η Επιτροπή Αναφορών συνεχίζει να λαμβάνει αναφορές από θύματα απάτης καταλόγων επιχειρήσεων·

18.

αναγνωρίζει τον κεντρικό ρόλο που διαδραματίζει η Επιτροπή στο έργο της Επιτροπής Αναφορών, η οποία εξακολουθεί να βασίζεται στην τεχνογνωσία της κατά την αξιολόγηση των αναφορών, τον εντοπισμό των παραβάσεων της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και την αναζήτηση μέσων προσφυγής, και αναγνωρίζει τις προσπάθειες που καταβάλλει η Επιτροπή για τη βελτίωση του συνολικού χρόνου ανταπόκρισής της στα αιτήματα της Επιτροπής Αναφορών για έρευνες, έτσι ώστε οι υποθέσεις που καταγγέλλονται από πολίτες να μπορούν να δευθετούνται το ταχύτερο δυνατόν·

19.

ενθαρρύνει την Επιτροπή να παρεμβαίνει σε πρώιμα στάδια, όποτε οι αναφορές επισημαίνουν πιθανές ζημίες σε περιοχές ειδικής προστασίας, υπενθυμίζοντας στις αρμόδιες εθνικές αρχές τη δέσμευσή τους να διασφαλίσουν την ακεραιότητα των χώρων που έχουν ταξινομηθεί ως Natura 2000 βάσει της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ (οδηγία για τους οικοτόπους) και, όταν είναι αναγκαίο, να λαμβάνει προληπτικά μέτρα για να διασφαλίσει την τήρηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας·

20.

χαιρετίζει τα νεοεκλεγέντα μέλη της Επιτροπής - ιδίως τον αρμόδιο για τις διοργανικές σχέσεις και τη διοίκηση Επίτροπο - και έχει την πεποίθηση ότι θα συνεργασθεί με την Επιτροπή Αναφορών κατά το δυνατόν στενότερα και πιο αποτελεσματικά και ότι θα τη σεβαστεί ως έναν από τους σημαντικότερους διαύλους επικοινωνίας μεταξύ των πολιτών και των ευρωπαϊκών οργάνων·

21.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν έχει ακόμη ανταποκριθεί στις επανειλημμένες εκκλήσεις της Επιτροπής Αναφορών για επίσημη και τακτική ενημέρωση σχετικά με την πρόοδο στις διαδικασίες επί παραβάσει που σχετίζονται με αναφορές των οποίων η εξέταση εξακολουθεί να μην έχει ολοκληρωθεί· επισημαίνει ότι η μηνιαία δημοσίευση των αποφάσεων της Επιτροπής σχετικά με τις διαδικασίες επί παραβάσει –σύμφωνα με τα άρθρα 258 και 260 της Συνθήκης– μολονότι είναι αξιέπαινη όσον αφορά τη διαφάνεια, δεν αποτελεί επαρκή ανταπόκριση στα εν λόγω αιτήματα·

22.

πιστεύει ότι η παρακολούθηση των διαδικασιών επί παραβάσει μέσω των ανακοινωθέντων Τύπου της Επιτροπής και η αντιστοίχισή τους με ορισμένες αναφορές θα σπαταλούσε άσκοπα τον χρόνο και τους πόρους της Επιτροπής Αναφορών, ιδίως στην περίπτωση οριζόντιων διαδικασιών επί παραβάσει·

23.

επαναλαμβάνει την πεποίθησή του ότι οι πολίτες της ΕΕ θα πρέπει να απολαμβάνουν το ίδιο επίπεδο διαφάνειας από την Επιτροπή είτε υποβάλλουν επίσημη καταγγελία είτε καταθέτουν αναφορά στο Κοινοβούλιο και καλεί για μια ακόμη φορά την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι θα αποκτήσει μεγαλύτερο κύρος τόσο η διαδικασία αναφορών όσο και ο ρόλος που διαδραματίζει αποκαλύπτοντας παραβάσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τις οποίες κινούνται εν συνεχεία διαδικασίες επί παραβάσει·

24.

υπενθυμίζει ότι, σε πολλές περιπτώσεις, οι αναφορές αποκαλύπτουν προβλήματα που συνδέονται με τη μεταφορά και την εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και αναγνωρίζει ότι η έναρξη των διαδικασιών επί παραβάσει δεν παρέχει απαραίτητα στους πολίτες άμεσες λύσεις στα προβλήματά τους, δεδομένης της μέσης διάρκειας αυτών των διαδικασιών·

25.

επικροτεί τις προσπάθειες της Επιτροπής να αναπτύξει εναλλακτικά μέσα για την προώθηση της καλύτερης εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, και τη θετική στάση ορισμένων κρατών μελών που προβαίνουν στις απαραίτητες ενέργειες για να αποκαταστήσουν τις παραβάσεις στα αρχικά στάδια της διαδικασίας εφαρμογής·

26.

επικροτεί την αυξημένη συμμετοχή των κρατών μελών στη δραστηριότητα της Επιτροπής Αναφορών και την παρουσία των εκπροσώπων τους στις συνεδριάσεις· πιστεύει ότι αυτή η συνεργασία πρέπει να ενισχυθεί καθώς οι εθνικές αρχές είναι πρωτίστως υπεύθυνες για την επιβολή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας μετά τη μεταφορά της στην εθνική έννομη τάξη·

27.

τονίζει ότι η στενότερη συνεργασία με τα κράτη μέλη είναι εξαιρετικά σημαντική για το έργο της Επιτροπής Αναφορών· πιστεύει ότι ένας τρόπος για την επίτευξη του στόχου αυτού θα μπορούσε να είναι η εντατικοποίηση της συνεργασίας με τα εθνικά κοινοβούλια, ιδίως στο πλαίσιο της Συνθήκης της Λισαβόνας·

28.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να είναι έτοιμα να διαδραματίσουν πιο διαφανή και προενεργητικό ρόλο αποκρινόμενα σε αναφορές που σχετίζονται με την εφαρμογή και επιβολή του ευρωπαϊκού δικαίου·

29.

θεωρεί ότι, με βάση τη Συνθήκη της Λισαβόνας, η Επιτροπή Αναφορών του ΕΚ θα πρέπει να σφυρηλατήσει στενότερους εργασιακούς δεσμούς με παρεμφερείς επιτροπές των εθνικών και περιφερειακών κοινοβουλίων των κρατών μελών ώστε να προωθηθεί η αμοιβαία κατανόηση των αναφορών για ευρωπαϊκά θέματα και να διασφαλισθεί η ταχύτερη απόκριση προς τους πολίτες στο καταλληλότερο επίπεδο·

30.

εφιστά την προσοχή στα συμπεράσματα του ψηφίσματός του σχετικά με τον αντίκτυπο της εκτεταμένης αστικοποίησης στην Ισπανία και ζητεί από τις ισπανικές αρχές να συνεχίσουν να παρέχουν τις αξιολογήσεις των μέτρων που έχουν ληφθεί, όπως έχουν κάνει έως τώρα·

31.

επισημαίνει τον αυξημένο αριθμό αναφερόντων που προσφεύγουν στο Κοινοβούλιο για ζητήματα που δεν εμπίπτουν στο πεδίο αρμοδιοτήτων της ΕΕ, όπως, για παράδειγμα, τον υπολογισμό των συνταξιοδοτικών παροχών, την εφαρμογή των αποφάσεων των εθνικών δικαστηρίων και την παθητική στάση των εθνικών διοικήσεων· η Επιτροπή Αναφορών έχει καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να ανακατευθύνει τις εν λόγω καταγγελίες προς τις αρμόδιες εθνικές αρχές·

32.

πιστεύει ότι, μολονότι η εκτεταμένη χρήση του Διαδικτύου θα πρέπει να ενθαρρύνεται καθώς διευκολύνει την επικοινωνία με τους πολίτες, θα πρέπει να βρεθεί μια λύση ώστε η Επιτροπή Αναφορών να μην επιβαρύνεται με κείμενα που δεν αποτελούν αναφορές· θεωρεί ότι μια πιθανή λύση θα ήταν η επανεξέταση της διαδικασίας καταχώρισης στο Κοινοβούλιο και προτρέπει το αρμόδιο προσωπικό να ανακατευθύνει τους εν λόγω φακέλους στη Μονάδα Αλληλογραφίας με τον Πολίτη, αντί να τους υποβάλλει στην Επιτροπή Αναφορών·

33.

τονίζει την ανάγκη να συνεχιστούν οι της προσπάθειες για την αύξηση της διαφάνειας κατά τη διαχείριση των αναφορών: τόσο σε εσωτερικό επίπεδο με τη συνεχή αναβάθμιση της εφαρμογής διαδικασίας ηλεκτρονικών-αναφορών –η οποία παρέχει στα μέλη της επιτροπής άμεση πρόσβαση στους φακέλους των αναφορών– όσο και σε εξωτερικό επίπεδο μέσω της δημιουργίας μιας φιλικής προς τον χρήστη και διαδραστικής διαδικτυακής πύλης αναφορών που θα επέτρεπε στο Κοινοβούλιο να προσεγγίσει αποτελεσματικότερα τους πολίτες, ενώ επίσης θα καθιστούσε πιο διαφανείς για το κοινό τις διαδικασίες ψηφοφορίας και τις αρμοδιότητες της Επιτροπής Αναφορών·

34.

ενθαρρύνει τη δημιουργία μιας διαδικτυακής πύλης που θα προσφέρει ένα διαδραστικό πρότυπο αναφορών πολλαπλών σταδίων, το οποίο θα μπορούσε να πληροφορεί τους πολίτες σχετικά με το τι μπορεί να επιτευχθεί υποβάλλοντας αναφορές στο Κοινοβούλιο και σχετικά με τις αρμοδιότητες του Κοινοβουλίου, και θα μπορούσε να περιλαμβάνει συνδέσμους προς εναλλακτικά μέσα προσφυγής σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο· ζητεί τη λεπτομερέστερη δυνατή περιγραφή των αρμοδιοτήτων της Ένωσης στους διάφορους τομείς, έτσι ώστε να εξαλειφθεί η σύγχυση μεταξύ αρμοδιοτήτων της ΕΕ και εθνικών αρμοδιοτήτων·

35.

αναγνωρίζει ότι η υλοποίηση μιας τέτοιας πρωτοβουλίας δεν θα ήταν άνευ κόστους αλλά προτρέπει τις αρμόδιες διοικητικές υπηρεσίες να συνεργαστούν με την Επιτροπή Αναφορών για να εξευρεθούν οι καταλληλότερες λύσεις, καθώς μια τέτοια διαδικτυακή πύλη θα έχει τεράστια σημασία όχι μόνον επειδή θα βελτιώσει την επικοινωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και των πολιτών της ΕΕ αλλά επίσης επειδή θα μειώσει τον αριθμό των μη παραδεκτών αναφορών·

36.

τονίζει ότι, μέχρι να διευθετηθεί ικανοποιητικά το ζήτημα των πόρων, είναι απαραίτητο να βελτιωθεί πάραυτα η υπάρχουσα ιστοσελίδα·

37.

επικροτεί την έγκριση του νέου Κανονισμού του Κοινοβουλίου και την αναθεώρηση των διατάξεων σχετικά με τη διαχείριση αναφορών· ενθαρρύνει τη Γραμματεία και τους εκπροσώπους των πολιτικών ομάδων να ασχοληθούν με την κατάρτιση ενός αναθεωρημένου οδηγού για τα μέλη που θα αφορά τους κανόνες και τις εσωτερικές διαδικασίες της Επιτροπής Αναφορών, καθώς ένα τέτοιο έγγραφο όχι μόνο θα συμβάλει στο έργο των βουλευτών αλλά θα αυξήσει περαιτέρω τη διαφάνεια της διαδικασίας αναφορών·

38.

επαναλαμβάνει το αίτημά του προς τα αρμόδια διοικητικά τμήματα να λάβουν τα απαιτούμενα μέτρα για τη δημιουργία ενός ηλεκτρονικού μητρώου μέσω του οποίου οι πολίτες θα μπορούν να υποστηρίζουν ή να αποσύρουν κάποια αναφορά σύμφωνα με το άρθρο 202 του Κανονισμού·

39.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα και την έκθεση της Επιτροπής Αναφορών στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή, στις κυβερνήσεις των κρατών μελών, στις δικές τους επιτροπές αναφορών και στους εθνικούς διαμεσολαβητές τους ή σε παρεμφερείς αρμόδιους φορείς.

2.12.2011   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 351/29

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική κρίση έχει προκαλέσει μαζική αύξηση των ποσοστών ανεργίας στα κράτη μέλη της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέοι έχουν επηρεαστεί δυσανάλογα από αυτήν την τάση· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό νεανικής ανεργίας αυξάνεται εντονότερα σε σχέση με το ποσοστό της μέσης ανεργίας και περισσότεροι από 5,5 εκατομμύρια νέοι κάτω των 25 ετών στην ΕΕ ήταν άνεργοι τον Δεκέμβριο του 2009, αριθμός που ισούται με ποσοστό 21,4 % όλων των νέων, δημιουργώντας το παράδοξο ότι ενώ οι νέοι, λόγω της γήρανσης του πληθυσμού, αποτελούν απαραίτητο πυλώνα στήριξης των ασφαλιστικών συστημάτων, μένουν ταυτόχρονα στο οικονομικό περιθώριο,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν λίγες πιθανότητες για τους νέους να βρουν μόνιμη, κανονική απασχόληση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέοι εισέρχονται κυρίως στην αγορά εργασίας μέσω άτυπων, ιδιαίτερα ευέλικτων, αβέβαιων και επισφαλών μορφών απασχόλησης (περιθωριακή μερική, προσωρινή ή ορισμένου χρόνου απασχόληση κτλ.), και ότι οι πιθανότητες αυτή να αποτελέσει σκαλοπάτι για μόνιμη απασχόληση είναι χαμηλές,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα προγράμματα άσκησης και πρακτικής φαίνεται ότι χρησιμοποιούνται πιο συχνά από τους εργοδότες για να αντικαθιστούν την κανονική απασχόληση, εκμεταλλευόμενοι τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι νέοι κατά την είσοδό τους στην αγορά εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συγκεκριμένες μορφές εκμετάλλευσης των νέων πρέπει να εξεταστούν και να εξαλειφθούν αποτελεσματικά από τα κράτη μέλη,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τέσσερα από τα δέκα μέτρα που εγκρίθηκαν στην έκτακτη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στην Πράγα το 2009 για την απασχόληση αφορούν την εκπαίδευση, την επαγγελματική κατάρτιση, τη διά βίου μάθηση, τις περιόδους μαθητείας, τη διευκόλυνση της κινητικότητας και την καλύτερη πρόβλεψη των αναγκών της αγοράς εργασίας και της αντιστοίχισης των δεξιοτήτων,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανεργία και η υποαπασχόληση των νέων επιφέρουν δυσβάσταχτο κοινωνικό και οικονομικό κόστος για την κοινωνία, με αποτέλεσμα την απώλεια ευκαιριών οικονομικής ανάπτυξης, τη διάβρωση της φορολογικής βάσης η οποία υπονομεύει τις επενδύσεις σε υποδομές και δημόσιες υπηρεσίες, τις αυξημένες δαπάνες κοινωνικής πρόνοιας, τις μη επαρκώς αξιοποιημένες επενδύσεις στην εκπαίδευση και την κατάρτιση, και τον κίνδυνο της μακροπρόθεσμης ανεργίας και του κοινωνικού αποκλεισμού,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέες γενιές πρέπει να μειώσουν τα τεράστια δημόσια χρέη που προκαλούν οι σημερινές γενιές,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τις οικονομικές και δημογραφικές προβολές θα προκύψουν 80 εκατομμύρια ευκαιρίες απασχόλησης στην ΕΕ την επόμενη δεκαετία, η πλειονότητα των οποίων θα απαιτεί εργατικό δυναμικό με δεξιότητες υψηλού επιπέδου· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό ανεργίας για άτομα με δεξιότητες υψηλού επιπέδου σε όλη την ΕΕ αγγίζει περίπου το 85 %, για δεξιότητες μεσαίου επιπέδου το 70 % και για δεξιότητες χαμηλού επιπέδου το 50 %,

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική ανάπτυξη είναι καίριας σημασίας για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, καθώς η μεγαλύτερη οικονομική ανάπτυξη προσφέρει περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι πάνω από το 50 % των νέων θέσεων εργασίας δημιουργούνται από ΜΜΕ,

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η μετάβαση από την εκπαίδευση στην εργασία και μεταξύ των θέσεων εργασίας αποτελεί διαρθρωτική πρόκληση για τους νέους σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μαθητείες έχουν σε μεγάλο βαθμό θετικό αντίκτυπο στην πρόσβαση των νέων στην απασχόληση, κυρίως εάν επιτρέπουν την απόκτηση επαγγελματισμού και ειδικών προσόντων απευθείας στο εσωτερικό των επιχειρήσεων,

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εκπαιδευτικά προγράμματα θα πρέπει να βελτιωθούν σημαντικά, ενώ οι συμπράξεις μεταξύ πανεπιστημίων και επιχειρήσεων, τα αποτελεσματικά προγράμματα μαθητείας, τα δάνεια ανάπτυξης σταδιοδρομίας και οι επενδύσεις στην κατάρτιση από τους εργοδότες πρέπει να ενθαρρυνθούν,

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέοι συχνά αντιμετωπίζουν διακρίσεις λόγω ηλικίας κατά την είσοδό τους στην αγορά εργασίας, καθώς και κατά την κατάργηση θέσεων εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέες είναι πιθανότερο να αντιμετωπίσουν την ανεργία και τη φτώχεια σε σχέση με τους νέους· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι οι νέοι έχουν πληγεί σφοδρότερα από την ανεργία κατά την τρέχουσα οικονομική κρίση· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι οι νέοι με αναπηρία αντιμετωπίζουν ακόμη μεγαλύτερα εμπόδια στην ενσωμάτωσή τους στην αγορά εργασίας,

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιοπρεπής εργασία οδηγεί τους νέους από την κοινωνική εξάρτηση στην αυτάρκεια, τους βοηθά να ξεφύγουν από τη φτώχεια και τους επιτρέπει να συμβάλουν ενεργά στην κοινωνία, οικονομικά και κοινωνικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νομοθεσίες ορισμένων κρατών μελών εισάγουν διακρίσεις λόγω ηλικίας με περιορισμούς στα δικαιώματα των νέων που βασίζονται αποκλειστικά στην ηλικία, όπως τα κατώτερα επίπεδα ελάχιστου μισθού για τους νέους στο Ηνωμένο Βασίλειο, η περιορισμένη πρόσβαση στο Revenu de solidarité active στη Γαλλία και τα μειωμένα επιδόματα ανεργίας για τους νέους στη Δανία, τα οποία στο σύνολό τους, αν και αποσκοπούν να επιτρέψουν την είσοδο των νέων στην εργασία, είναι απαράδεκτα και μπορεί να είναι αντιπαραγωγικά εμποδίζοντας τους νέους να ξεκινήσουν μια οικονομικά ανεξάρτητη ζωή, ιδίως σε περιόδους κρίσης με υψηλή ανεργία των νέων,

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα σημεία αναφοράς της στρατηγικής της Λισαβόνας για τη νεολαία και τον εκσυγχρονισμό της επαγγελματικής κατάρτισης (VET) δεν έχουν επιτευχθεί πλήρως,

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευλυγισία με ασφάλεια έχει καταστεί η γενική στρατηγική για τις αγορές εργασίας της ΕΕ στοχεύοντας σε ευέλικτες και αξιόπιστες συμβάσεις, στη διά βίου μάθηση, σε ενεργείς πολιτικές αγοράς εργασίας και στην κοινωνική ασφάλιση· λαμβάνοντας υπόψη, δυστυχώς, ότι η συγκεκριμένη στρατηγική σε πολλά κράτη μέλη έχει ερμηνευτεί περιοριστικά ως «ευελιξία» παραβλέποντας τη σφαιρική προσέγγιση και την ασφάλεια της απασχόλησης και την κοινωνική ασφάλιση,

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι με τη δημογραφική αλλαγή ο ευρωπαϊκός οικονομικός χώρος θα δεχθεί μεγάλη επιβάρυνση από το 2020 εξαιτίας της έλλειψης εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού και ότι η εξέλιξη αυτή μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με επαρκή εκπαίδευση, κατάρτιση και συνεχή κατάρτιση,

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη τον ρόλο που διαδραματίζουν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις όσον αφορά τον ευρωπαϊκό οικονομικό ιστό, τόσο λόγω του αριθμού τους όσο και του στρατηγικού τους ρόλου στην καταπολέμηση της ανεργίας,

1.

ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν μια προσέγγιση έναντι των νέων και της απασχόλησης βασισμένη στα δικαιώματα· η πτυχή της ποιότητας της αξιοπρεπούς εργασίας για τους νέους δεν πρέπει να τεθεί σε κίνδυνο, και τα βασικά πρότυπα εργασίας και άλλα πρότυπα που αφορούν την ποιότητα της εργασίας, όπως οι ώρες εργασίας, ο βασικός μισθός, η κοινωνική ασφάλιση και η υγεία και η ασφάλεια στην εργασία, πρέπει να αποτελούν βασικούς προβληματισμούς στο πλαίσιο των προσπαθειών που καταβάλλονται·

2.

καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να χαράξουν στρατηγική απασχόλησης για την ΕΕ η οποία συνδυάζει τα οικονομικά μέσα και τις πολιτικές απασχόλησης, προκειμένου να αποφευχθεί η ανάπτυξη δίχως θέσεις εργασίας, και συνεπάγεται τον καθορισμό φιλόδοξων σημείων αναφοράς για την απασχόληση των νέων ανθρώπων· ενθαρρύνει σθεναρά την επικέντρωση της στρατηγικής για την εργασία κυρίως στις αναπτυσσόμενες πράσινες θέσεις εργασίας και τις θέσεις απασχόλησης στη κοινωνική οικονομία, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι το Κοινοβούλιο θα συμμετάσχει στη διαδικασία λήψης αποφάσεων·

3.

τονίζει πόσο σημαντικό είναι τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν πράσινες θέσεις απασχόλησης, παραδείγματος χάριν παρέχοντας κατάρτιση σε περιβαλλοντικές τεχνολογίες·

4.

καλεί τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν αποδοτικά κίνητρα, όπως επιδοτήσεις για την απασχόληση ή ασφαλιστικές εισφορές για νέους που θα διασφαλίσουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης και εργασίας· καλεί τους εργοδότες του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα να προσλαμβάνουν νέους, να επενδύουν τόσο στη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας για νέους όσο και στη συνεχή κατάρτιση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων τους κατά τη διάρκεια της απασχόλησης και να στηρίζουν την επιχειρηματικότητα της νεολαίας· τονίζει τον ειδικό ρόλο και τη σημασία των μικρών επιχειρήσεων όσον αφορά την ειδική γνώση και την παραδοσιακή τεχνογνωσία· ενθαρρύνει τη διασφάλιση της πρόσβασης των νέων στον ευρωπαϊκό μηχανισμό μικροχρηματοδοτήσεων που δημιουργήθηκε πρόσφατα·

5.

υπογραμμίζει πόσο σημαντική είναι η επιχειρηματική εκπαίδευση, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας απόκτησης των δεξιοτήτων που απαιτούνται για νέους τύπους απασχόλησης·

6.

καλεί τα κράτη μέλη να αποκτήσουν φιλόδοξη πολιτική στον τομέα της κατάρτισης των νέων·

7.

καλεί την Επιτροπή –λαμβάνοντας υπόψη και τις θετικές εθνικές εμπειρίες εταιρικών σχέσεων μεταξύ σχολείων, πανεπιστημίων, επιχειρήσεων και κοινωνικών εταίρων– να προαγάγει και να υποστηρίξει ορισμένα πειραματικά προγράμματα στους νέους στρατηγικούς τομείς της ανάπτυξης προβλέποντας κατάλληλη επιστημονική, τεχνολογική και προσανατολισμένη στην απασχόληση κατάρτιση των νέων, ιδίως των γυναικών, για να ευνοηθεί η καινοτομία και η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, χρησιμοποιώντας για τον σκοπό αυτόν υποτροφίες, σχέσεις μαθητείας υψηλής κατάρτισης και μη άτυπες συμβάσεις εργασίας·

8.

καλεί τα πανεπιστήμια να δημιουργούν ενωρίς επαφές με εργοδότες και να προσφέρουν στους φοιτητές τη δυνατότητα απόκτησης των απαραίτητων για την αγορά εργασίας δεξιοτήτων·

9.

καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν πολυσχιδή μέτρα με στόχο την τόνωση της οικονομίας, όπως η μείωση των φόρων και η μείωση του διοικητικού φόρτου των ΜΜΕ, προκειμένου να επέλθει ανάπτυξη και να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, ιδίως για τους νέους·

10.

ελπίζει σε επιτυχία ως προς τη ζήτηση μικροπιστώσεων από νέους· πιστεύει ότι πρέπει να παρέχονται συνεπείς και επαγγελματικές συμβουλές στα άτομα που ιδρύουν νέες επιχειρήσεις·

11.

καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν σφαιρικές και στοχοθετημένες πολιτικές για την αγορά εργασίας οι οποίες θα διασφαλίζουν την ένταξη με σεβασμό και την ουσιαστική απασχόληση των νέων, π.χ. μέσω της δημιουργίας δικτύων έμπνευσης, ρυθμίσεων άσκησης, η οποία θα συνοδεύεται από χρηματοδοτική ενίσχυση ούτως ώστε ο ασκούμενος να έχει τη δυνατότητα να μετακινηθεί και να ζήσει κοντά στον τόπο όπου θα πραγματοποιήσει την άσκηση, διεθνών κέντρων επαγγελματικού προσανατολισμού και κέντρων νεολαίας για ατομική καθοδήγηση όπως η συλλογική οργάνωση και γνώσεις νομικών πτυχών σχετικά με την άσκησή τους·

12.

αναγνωρίζει τη δυσκολία πρόσβασης στη χρηματοδότηση που αντιμετωπίζουν οι νέοι για να δημιουργήσουν και να αναπτύξουν τη δική τους επιχείρηση· ζητεί από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να θεσπίσουν μέτρα για να διευκολύνουν την πρόσβαση των νέων στη χρηματοδότηση, και να καθιερώσουν προγράμματα καθοδήγησης για τη δημιουργία και την ανάπτυξη επιχειρήσεων που θα απευθύνονται σε νέους σε συνεργασία με την επιχειρηματική κοινότητα·

13.

καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν με καινοτόμα προγράμματα τις ικανότητες των ατόμων που διακόπτουν τη φοίτηση στο σχολείο και να τα προετοιμάζουν για την αγορά εργασίας·

14.

καλεί τα κράτη μέλη να προβλέψουν για έγκαιρες συνεργασίες μεταξύ σχολείου και κόσμου της εργασίας κατά τον αναπροσανατολισμό των εκπαιδευτικών συστημάτων· φρονεί ότι οι τοπικές αρχές πρέπει να συμπεριληφθούν στον σχεδιασμό της εκπαίδευσης και της κατάρτισης διότι διαθέτουν δικτύωση με τους εργοδότες και γνωρίζουν τις ανάγκες τους·

15.

καλεί την Επιτροπή να επεκτείνει τη χρηματοδότηση και να διασφαλίσει την καλύτερη χρήση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου,να καθορίσει ένα ελάχιστο ποσοστό 10 % των κονδυλίων του ταμείου για σχέδια με στόχο τους νέους και να διευκολύνει την πρόσβαση στο ταμείο· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να μην θέτουν σε κίνδυνο την εκτέλεση μικρών και καινοτόμων σχεδίων με υπερβολικούς ελέγχους και να επανεξετάσει την αποτελεσματικότητα και την προστιθέμενη αξία και στον τομέα των δυνατοτήτων της απασχόλησης των νέων, προγραμμάτων όπως το «Youth in Αction»· καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τον προσδιορισμό των στόχων τους όσον αφορά τη νεολαία·

16.

παροτρύνει τα κράτη μέλη να δώσουν προτεραιότητα στη συνεργασία επιχειρήσεων-φορέων παροχής εκπαίδευσης ως το κατάλληλο εργαλείο για την καταπολέμηση της διαρθρωτικής ανεργίας·

17.

καλεί τα κράτη μέλη να εντατικοποιήσουν τις προσπάθειές τους για τη μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου προκειμένου για την επίτευξη του στόχου της στρατηγικής της ΕΕ για το 2020 για μέγιστο ποσοστό 10 % των μαθητών που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο έως το 2012· καλεί τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν ένα ευρύ φάσμα μέτρων για την καταπολέμηση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου και του αναλφαβητισμού, π.χ. μείωση του αριθμού των μαθητών ανά τάξη, παροχή βοήθειας για μαθητές που αδυνατούν για οικονομικούς λόγους να ολοκληρώσουν την υποχρεωτική εκπαίδευση, ενίσχυση της πρακτικής διάστασης των σχολικών προγραμμάτων, εισαγωγή συμβούλων σε όλα τα σχολεία, καθιέρωση άμεσης παρακολούθησης των μαθητών που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο· επισημαίνει ότι η Φινλανδία έχει επιτύχει τη μείωση του αριθμού μαθητών που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο, μελετώντας μαζί τους τη δυνατότητα αναζήτησης μιας νέας κατεύθυνσης· καλεί την Επιτροπή να συντονίσει σχέδιο σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές·

18.

καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τους δεσμούς του εκπαιδευτικού συστήματος με τον κόσμο της εργασίας και να οργανώσουν συστήματα πρόγνωσης των αναγκών σε δεξιότητες και εξειδικεύσεις·

19.

ζητεί να καταβληθούν προσπάθειες για να εξασφαλισθεί ότι όλα τα παιδιά θα τυγχάνουν εξαρχής της απαραίτητης γι’ αυτά στήριξης, ιδίως δε να εξασφαλισθεί η στοχοθετημένη στήριξη παιδιών με προβλήματα ομιλίας ή άλλους περιορισμούς, προκειμένου να τους παρέχονται οι μεγαλύτερες δυνατές ευκαιρίες στον εκπαιδευτικό και επαγγελματικό τομέα·

20.

ζητεί περισσότερα και καλύτερα προγράμματα μαθητείας· παραπέμπει στα θετικά αποτελέσματα του διπλού συστήματος στο πλαίσιο της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (VET) σε χώρες όπως η Γερμανία, η Αυστρία και η Δανία όπου το σύστημα θεωρείται σημαντικό μέρος της μετάβαση των νέων από την εκπαίδευση στην απασχόληση· καλεί τα κράτη μέλη να στηρίξουν τα προγράμματα μαθητείας και να παρακινήσουν τις επιχειρήσεις να προσφέρουν ευκαιρίες κατάρτισης στους νέους ακόμη και σε περιόδους κρίσης· υπογραμμίζει τη σημασία της επαρκούς κατάρτισης προκειμένου να εξασφαλιστεί ένα εργατικό δυναμικό με υψηλές δεξιότητες που θα χρειαστούν οι επιχειρήσεις στο μέλλον· τονίζει ότι τα προγράμματα μαθητείας δεν πρέπει να υποκαταστήσουν τις κανονικές θέσεις εργασίας·

21.

ζητεί περισσότερα και καλύτερα προγράμματα άσκησης· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο, ακολουθώντας τη δέσμευση της ανακοίνωσης COM(2007)0498 σχετικά με την πρόταση «μιας πρωτοβουλίας για έναν ευρωπαϊκό χάρτη ποιότητας για τις περιόδους πρακτικής άσκησης», να εκπονήσουν έναν ευρωπαϊκό χάρτη ποιότητας για τις περιόδους πρακτικής άσκησης σχετικά με τις ελάχιστες προδιαγραφές για τα προγράμματα άσκησης με σκοπό τη διασφάλιση της εκπαιδευτικής αξίας τους και την αποφυγή εκμετάλλευσης, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα προγράμματα άσκησης αποτελούν μέρος της εκπαίδευσης και δεν πρέπει να υποκαθιστούν τις κανονικές θέσεις εργασίας. Οι προδιαγραφές αυτές πρέπει να περιλαμβάνουν περιγραφή της εργασίας ή των προσόντων που πρέπει να αποκτηθούν, ένα χρονικό περιορισμό για τα προγράμματα άσκησης, ένα ελάχιστο επίδομα βάσει του συνήθους κόστους ζωής στον τόπο στον οποίο πραγματοποιείται η πρακτική άσκηση που ανταποκρίνεται στις εθνικές παραδόσεις, ασφάλιση στον τόπο εργασίας, παροχές κοινωνικής ασφάλισης σύμφωνα με τα τοπικά πρότυπα και σαφή διασύνδεση με το εκάστοτε εκπαιδευτικό πρόγραμμα·

22.

καλεί την Επιτροπή να παράσχει στατιστικά στοιχεία σχετικά με τα προγράμματα πρακτικής σε κάθε κράτος μέλος τα οποία θα περιλαμβάνουν:

και να εκπονήσει συγκριτική μελέτη σχετικά με τα διάφορα προγράμματα πρακτικής που υπάρχουν στα κράτη μέλη της ΕΕ·

23.

ζητεί η παρακολούθηση να ελέγχεται από το εκάστοτε κράτος μέλος·

24.

προτείνει στα κράτη μέλη να θεσπίσουν ένα ευρωπαϊκό σύστημα πιστοποίησης και αναγνώρισης των αποκτηθέντων γνώσεων και δεξιοτήτων μέσω της μαθητείας και της άσκησης, το οποίο θα συνδράμει και στην αύξηση της κινητικότητας του νέου εργατικού δυναμικού·

25.

ζητεί την προστασία των νέων από εργοδότες - δημόσιους και ιδιώτες - που μέσω προγραμμάτων απόκτησης εργασιακής εμπειρίας, μαθητείας ή και άσκησης, καλύπτουν καίριες και βασικές ανάγκες με χαμηλό ή μηδαμινό κόστος εκμεταλλευόμενοι τη θέληση των νέων για μάθηση χωρίς καμία προοπτική μελλοντικής πλήρους ένταξης των εν λόγω νέων στο εργατικό τους δυναμικό·

26.

υπογραμμίζει τη σημασία της προώθησης της επαγγελματικής και εκπαιδευτικής κινητικότητας των νέων μεταξύ των κρατών μελών και την ανάγκη αύξησης της αναγνώρισης και της διαφάνειας των προσόντων, των δεξιοτήτων και των τίτλων στην ΕΕ· ζητεί να ενταθούν οι προσπάθειες για την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων για τη δια βίου μάθηση και του ευρωπαϊκού πλαισίου αναφοράς για τη διασφάλιση της ποιότητας στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, και να ενισχυθεί το πρόγραμμα Leonardo da Vinci·

27.

καλεί τα κράτη μέλη να επιταχύνουν την εναρμόνιση των εθνικών προφίλ προσόντων και των ευρωπαϊκών προφίλ προσόντων, προκειμένου να αυξηθεί περαιτέρω η κινητικότητα των νέων στους τομείς της εκπαίδευσης και της εργασίας·

28.

υπογραμμίζει τον ρόλο των φορέων παροχής εκπαίδευσης του ιδιωτικού τομέα, καθώς ο ιδιωτικός τομέας είναι συνήθως πιο καινοτόμος στον σχεδιασμό μαθημάτων και πιο ευέλικτος στην παροχή τους·

29.

παροτρύνει τα κράτη μέλη να παρέχουν πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα σε νέους υπό καθεστώς άσκησης, πρακτικής και μαθητείας επιδοτώντας, υπό προϋποθέσεις, ένα ποσοστό των ασφαλιστικών εισφορών τους·

30.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντάξουν τα προγράμματα μαθητείας, άσκησης και απόκτησης εργασιακής εμπειρίας στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης·

31.

καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν το σύστημα σχολικού προσανατολισμού μεταξύ πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, προκειμένου να βοηθά τους νέους και τις οικογένειές τους στην επιλογή των διαύλων της εκπαίδευσης και της κατάρτισης που θα ανταποκρίνεται στις πραγματικές τους κλίσεις, ικανότητες και φιλοδοξίες, μειώνοντας τον κίνδυνο της μετέπειτα εγκατάλειψης ή αποτυχίας·

32.

αναγνωρίζει ότι, σε περιόδους κρίσης, οι νέοι αναζητούν την εκπαίδευση και πρέπει να τους παρέχονται κίνητρα για να το πράττουν· καλεί όλα τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση για όλους με την παροχή ενός ελάχιστου δικαιώματος σε δωρεάν εκπαίδευση από το νηπιαγωγείο έως το πανεπιστήμιο, εξασφαλίζοντας την οικονομική στήριξη των νέων σπουδαστών· καλεί τα κράτη μέλη να επενδύσουν περαιτέρω στην εκπαίδευση και την κατάρτιση, ακόμα και σε περιόδους δημοσιονομικών και κοινωνικών περιορισμών, να υιοθετήσουν το ταχύτερο δυνατό, το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων και να θεσπίσουν, όπου είναι απαραίτητο, εθνικά πλαίσια δεξιοτήτων·

33.

υπενθυμίζει ότι σκοπός της διαδικασίας της Κοπεγχάγης είναι η ενθάρρυνση της αξιοποίησης του ευρέος φάσματος διαθέσιμων ευκαιριών επαγγελματικής κατάρτισης (π.χ. στο σχολείο, στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, στον χώρο εργασίας ή μέσω ιδιαίτερων μαθημάτων)·

34.

καλεί την Επιτροπή να επεκτείνει τα προγράμματα της ΕΕ τα οποία στηρίζουν την εκπαίδευση και την κατάρτιση όπως το πρόγραμμα της διά βίου μάθησης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, οι δράσεις Μαrie Curie και το Erαsmus Mundus και η πρωτοβουλία για την επιστημονική εκπαίδευση·

35.

καλεί τα κράτη μέλη να συστήσουν εθνικές ομάδες εργασίας για τους νέους, προκειμένου να διασφαλιστεί μεγαλύτερη συνοχή μεταξύ του εκπαιδευτικού συστήματος και της αγοράς εργασίας, προωθώντας μια μεγαλύτερη και κοινή ευθύνη της κυβέρνησης, των εργοδοτών και των ατόμων για επενδύσεις στις δεξιότητες· ζητεί από τα κράτη μέλη να παράσχουν συμβουλευτικά όργανα σε όλα τα σχολεία, προκειμένου να πραγματοποιείται πιο ομαλά η μετάβαση από την εκπαίδευση στην αγορά εργασίας και να προαχθεί η συνεργασία μεταξύ των δημόσιων και των ιδιωτικών φορέων·

36.

θεωρεί ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να προσαρμοσθεί το σύστημα εκπαίδευσης και κατάρτισης στη ραγδαία μεταβαλλόμενη αγορά εργασίας και στη ζήτηση νέων επαγγελμάτων·

37.

θεωρεί ότι η εκμάθηση γλωσσών είναι καίριας σημασίας για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των νέων στην αγορά εργασίας και την προώθηση της κινητικότητάς τους και των ίσων ευκαιριών·

38.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενημερώσουν τους νέους σχετικά με τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας, υπό την προϋπόθεση ότι θεσπίζονται κατάλληλοι μηχανισμοί επανεξέτασης για την παρακολούθηση των εξελίξεων στην απασχόληση· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν πολιτικές και στρατηγικές βασιζόμενες στον κύκλο ζωής, στο πλαίσιο των οποίων η εκπαίδευση και η απασχόληση ενσωματώνονται καλύτερα, η ασφαλής μετάβαση αποτελεί βασικό σημείο και πραγματοποιείται διαρκής επαγγελματική κατάρτιση του εργατικού δυναμικού για την απόκτηση ικανοτήτων ανάλογα με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας·

39.

καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειες για την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων, περιλαμβανομένων των μη τυπικών μορφών μάθησης και της επαγγελματικής εμπειρίας, προκειμένου να υποστηριχθεί η κινητικότητα των νέων·

40.

καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν την αναγνώριση των εκπαιδευτικών επιδόσεων στο πλαίσιο της άτυπης και ανεπίσημης μάθησης, προκειμένου οι νέοι να μπορούν να αποδείξουν στη συνέχεια την εκπαίδευση και τις ικανότητές τους, όπως απαιτείται όταν αναζητούν εργασία στην αγορά·

41.

ζητεί να αυξηθεί η υποστήριξη και το κύρος της επαγγελματικής κατάρτισης·

42.

ζητεί από την Επιτροπή να επανεξετάσει τη στρατηγική της ευλυγισίας με ασφάλεια, από κοινού με τους κοινωνικούς εταίρους, προκειμένου να αποτελέσει η ασφάλεια της μετάβασης κορυφαία προτεραιότητα της ατζέντας, δημιουργώντας παράλληλα κινητικότητα και ευκολότερη πρόσβαση για τους νέους· υπογραμμίζει ότι η ευελιξία χωρίς κοινωνική ασφάλεια δεν αποτελεί αειφόρο τρόπο καταπολέμησης των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι νέοι στην αγορά εργασίας·, τουναντίον αποτελεί τρόπο καταστρατήγησης των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων των νέων·

43.

απευθύνει έκκληση στα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν και τα τέσσερα στοιχεία της ευλυγισίας με ασφάλεια στον εθνικό σχεδιασμό των στρατηγικών για την απασχόληση των νέων, δηλαδή:

44.

καλεί τα κράτη μέλη και τους κοινωνικούς εταίρους να διασφαλίσουν την ποιοτική απασχόληση, ώστε να μην πέφτουν οι νέοι στην «παγίδα της επισφάλειας»· καλεί τα κράτη μέλη και τους κοινωνικούς εταίρους, με βάση τις κείμενες εθνικές νομοθεσίες και σε συνεργασία με την Επιτροπή, να θεσπίσουν και να εφαρμόσουν καλύτερα πρότυπα προκειμένου να προστατεύσουν εκείνους που εργάζονται σε επισφαλείς ή χαμηλής ποιότητας θέσεις εργασίας·

45.

καλεί την Επιτροπή να προβεί σε εκτίμηση των μακροπρόθεσμων συνεπειών της ανεργίας των νέων και της δικαιοσύνης μεταξύ των γενεών·

46.

υπογραμμίζει την ανάγκη για έναν ισχυρό και διαρθρωμένο κοινωνικό διάλογο σε όλους τους χώρους εργασίας με στόχο την προστασία των νέων εργαζομένων από την εκμετάλλευση και την επισφαλή εργασία που συχνά συνδυάζεται με την προσωρινή εργασία· υπογραμμίζει την ανάγκη να ασχοληθούν οι κοινωνικοί εταίροι με τους νέους εργαζόμενους και τις ειδικές τους ανάγκες·

47.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να κάνουν περισσότερα ώστε να διασφαλίσουν ότι η οδηγία για την ισότητα στην απασχόληση, η οποία απαγορεύει τις διακρίσεις λόγω ηλικίας στην απασχόληση, έχει μεταφερθεί σωστά και εφαρμόζεται αποτελεσματικά· πιστεύει ότι πρέπει να γίνουν πολλά περισσότερα για να διασφαλιστεί ότι τόσο οι εργαζόμενοι όσο και οι εργοδότες γνωρίζουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους βάσει της συγκεκριμένης νομοθεσίας·

48.

καλεί τα κράτη Μέλη και τους κοινωνικούς εταίρους να προχωρήσουν σε εφαρμογή στρατηγικών ενημέρωσης και πληροφόρησης των νέων για τα δικαιώματά τους στην εργασία, καθώς και για τις διάφορες εναλλακτικές οδούς ένταξης τους στην αγορά εργασίας·

49.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν την προσέγγιση μεταξύ του κόσμου της εργασίας και της εκπαίδευσης, προκειμένου να διαμορφωθούν εκπαιδευτικά προγράμματα, όπως για παράδειγμα τα παράλληλα, τα οποία συνδυάζουν τη θεωρητική εκπαίδευση με την πρακτική εμπειρία, για να εφοδιάσουν τους νέους τόσο με τις αναγκαίες γενικές γνώσεις όσο και με ειδικές ικανότητες· καλεί επίσης την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προβούν σε επενδύσεις για να υποστηρίξουν μια εκστρατεία ευαισθητοποίησης για την επαγγελματική κατάρτιση (VET), τις τεχνικές σπουδές και την επιχειρηματικότητα, έτσι ώστε τα προγράμματα αυτά να μην αντιμετωπίζονται ως μειωτική επιλογή, αλλά ως ευκαιρία για την κάλυψη των κενών απασχόλησης τεχνικών ειδικοτήτων, η ζήτηση των οποίων αυξάνεται αισθητά, και για να τεθεί εκ νέου σε κίνηση η ευρωπαϊκή οικονομία·

50.

καλεί τα κράτη μέλη και τους κοινωνικούς εταίρους να προχωρήσουν στον εντατικότερο σχεδιασμό και υλοποίηση προγραμμάτων ενίσχυσης της πρόσβασης των νέων στην αγορά εργασίας, μέσω ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης, ιδιαίτερα σε συγκεκριμένες περιφέρειες και κλάδους, όπου παρατηρούνται υψηλά ποσοστά νέων ανέργων·

51.

καλεί τα κράτη μέλη να απαλύνουν τις επιπτώσεις της ανεργίας των νέων στα συνταξιοδοτικά δικαιώματα αυτής της γενεάς και να προσφέρουν στους νέους ανθρώπους κίνητρο για μακρόχρονη εκπαίδευση με τον γενναιόδωρο υπολογισμό του χρόνου της εκπαίδευσης·

52.

καλεί τους κοινωνικούς εταίρους να εντείνουν τις προσπάθειες ενημέρωσης των νέων για το δικαίωμα συμμετοχής τους στον κοινωνικό διάλογο, και να ενισχύσουν τη συμμετοχή της μεγάλης αυτής μερίδας του οικονομικά ενεργού πληθυσμού στις δομές των φορέων εκπροσώπησης τους·

53.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι η εθνική νομοθεσία που αφορά τους νέους και συγκεκριμένα η εθνική νομοθεσία που βασίζεται στην οδηγία (2000/78/ΕΚ) για την ισότητα στην απασχόληση δεν χρησιμοποιείται για την εισαγωγή διακρίσεων σε βάρος της πρόσβασης των νέων εργαζομένων σε κοινωνικές παροχές· πιστεύει ότι πρέπει να ληφθούν πολύ περισσότερα μέτρα προκειμένου να διασφαλιστεί ότι εργαζόμενοι και εργοδότες γνωρίζουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους στο πλαίσιο της νομοθεσίας αυτής·

54.

συνιστά στα κράτη μέλη να αναλάβουν κατάλληλες πρωτοβουλίες για να εξασφαλίσουν στους νέους μετανάστες την εκμάθηση της γλώσσας της χώρας υποδοχής τους, την αναγνώριση των τίτλων τους στη χώρα προέλευσης, την πρόσβαση σε καίριες ειδικότητες, επιτρέποντας με τον τρόπο αυτόν την κοινωνική τους ενσωμάτωση και τη συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας·

55.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παράσχουν αρκετές και καλύτερες δυνατότητες παιδικής μέριμνας στους νέους γονείς, όπως τα ολοήμερα σχολεία με αποδεκτό κόστος διευκολύνοντας, κατά συνέπεια, τη συμμετοχή των νέων γονέων, και ιδίως των μητέρων, στην αγορά εργασίας·

56.

ζητεί οι ενισχύσεις που χορηγούνται από τα κράτη μέλη στους νέους γονείς, είτε στο πλαίσιο της παιδικής μέριμνας είτε στο πλαίσιο των βρεφονηπιακών σταθμών, να είναι σε επαρκές επίπεδο για να μην αποθαρρύνεται η συμμετοχή των ενδιαφερομένων στην αγορά εργασίας·

57.

καλεί τα κράτη μέλη να ξεκινήσουν μια βραχυπρόθεσμη προσπάθεια εστιάζοντας την προσοχή τους στους νέους άνεργους άνδρες στους τομείς που πλήττονται από την κρίση, χωρίς να παραβλέπουν τα μακροπρόθεσμα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέες γυναίκες κατά την είσοδό τους στην αγορά εργασίας·

58.

καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα θετικής δράσης για τους νέους στους τομείς της αγοράς εργασίας στους οποίους δεν υπάρχει επαρκής εκπροσώπηση της νεολαίας, με σκοπό να ξεπεραστούν οι επιπτώσεις των προηγούμενων διακρίσεων λόγω ηλικίας και να επιτευχθεί ένα πραγματικά διαφοροποιημένο εργατικό δυναμικό, με εκάστοτε εύλογη προσαρμογή των δεδομένων για νέους με αναπηρία· επισημαίνει τη θετική εμπειρία όσον αφορά τη θετική δράση για την καταπολέμηση των διακρίσεων·

59.

τονίζει ότι πρέπει να δημιουργηθούν ειδικά προγράμματα για άτομα με αναπηρίες, με στόχο να αυξηθούν οι πιθανότητες πρόσβασής τους στην αγορά εργασίας·

60.

υπογραμμίζει πόσο σημαντική είναι η ενθάρρυνση των προγραμμάτων άσκησης και της κινητικότητας για τους νέους που φοιτούν σε σχολεία ή παρακολουθούν προγράμματα κατάρτισης για καλλιτεχνικές δραστηριότητες, όπως ο κινηματογράφος, η μουσική, ο χορός, το θέατρο ή το τσίρκο·

61.

θεωρεί ότι τα προγράμματα εθελοντισμού που λειτουργούν σε διάφορους τομείς, περιλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, του κοινωνικού, του πολιτιστικού και του αθλητικού τομέα, χρήζουν μεγαλύτερης υποστήριξης·

62.

καλεί τους επαγγελματικούς κλάδους να δημιουργήσουν εταιρικές σχέσεις μεταξύ των γενεών σε επιχειρήσεις και οργανώσεις, επιτυγχάνοντας έτσι μια ενεργό ανταλλαγή γνώσεων και συνενώνοντας με παραγωγικό τρόπο την πείρα διαφορετικών γενεών·

63.

αναγνωρίζει πόσο σημαντικό είναι οι νέοι να μπορούν να είναι οικονομικά ανεξάρτητοι και καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι όλοι οι νέοι δικαιούνται ατομικά ένα αξιοπρεπές εισόδημα που τους εξασφαλίζει τη δυνατότητα δημιουργίας μιας οικονομικά ανεξάρτητης ζωής·

64.

ζητεί από τα κράτη μέλη οι νέοι να έχουν τη δυνατότητα, εφόσον το επιθυμούν, να λαμβάνουν αποτελεσματική βοήθεια για τις επαγγελματικές τους επιλογές, για την ενημέρωσή τους σχετικά με τα δικαιώματά τους και τη διαχείριση του ελάχιστου εισοδήματός τους·

65.

προτείνει το Συμβούλιο και η Επιτροπή να καθιερώσουν μια Ευρωπαϊκή Εγγύηση Νέων, που θα διασφαλίζει σε κάθε νέο άνθρωπο εντός της ΕΕ το δικαίωμα σε θέση εργασίας, μαθητεία, πρόσθετη επιμόρφωση ή συνδυασμένη εργασία και επιμόρφωση μετά από μια μέγιστη περίοδο 4 μηνών ανεργίας·

66.

επιδοκιμάζει την πρόοδο προς τον καθορισμό της στρατηγικής της ΕΕ για το 2020, αλλά εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν έχει υπάρξει δημόσια και διαφανής αξιολόγηση της στρατηγικής της Λισαβόνας και, συγκεκριμένα, του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη Νεολαία, συμπεριλαμβανομένων των κριτηρίων αναφοράς για τη νεολαία, και εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι κοινωνικοί εταίροι, η κοινωνία των πολιτών και οι οργανώσεις νεολαίας δεν συμμετείχαν επαρκώς σε διαβουλεύσεις κατά τη διαδικασία ανάπτυξης της στρατηγικής της ΕΕ για το 2020·

67.

ζητεί από τα κράτη μέλη να θεσπίσουν και να αξιολογήσουν νέα δεσμευτικά κριτήρια αναφοράς· καλεί την Επιτροπή να αξιολογεί ετησίως τα υφιστάμενα κριτήρια αναφοράς και την εγγύηση για τη νεολαία με σκοπό την επίτευξη αποτελεσμάτων και προόδου βάσει πιο αναλυτικών στατιστικών πληροφοριών και, προπαντός, κατανεμημένων ανά φύλο και ομάδα ηλικίας·

68.

καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να συμφωνήσουν και να εφαρμόσουν νέα βελτιωμένα μέσα διακυβέρνησης και πληροφόρησης όσον αφορά το έργο σχετικά με την απασχόληση της νεολαίας·

69.

προτείνει τη σύσταση μιας μόνιμης ομάδας εργασίας της ΕΕ για τη νεολαία στην οποία θα συμμετέχουν οργανώσεις νεολαίας, κράτη μέλη, η Επιτροπή, το Κοινοβούλιο και οι κοινωνικοί εταίροι με σκοπό την παρακολούθηση των εξελίξεων σχετικά με την απασχόληση της νεολαίας, τη δυνατότητα χάραξης διατομεακών πολιτικών, τα κοινά παραδείγματα βέλτιστων πρακτικών και τη δρομολόγηση νέων πολιτικών·

70.

επισημαίνει πόσο σημαντική είναι η συμμετοχή των νέων στη χάραξη πολιτικών εκπαίδευσης και κατάρτισης, προκειμένου να λαμβάνονται καλύτερα υπόψη οι ανάγκες τους· συνιστά, εν προκειμένω, να προβεί η Επιτροπή σε διαβουλεύσεις με εκπροσώπους εθνικών συμβουλίων νεολαίας σχετικά με τις προτεραιότητες για τους νέους·

71.

καλεί τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν τις επιπτώσεις των πολιτικών στους νέους, να συμπεριλάβουν τη νεολαία σε όλες τις διαδικασίες και να θεσπίσουν Συμβούλια Νέων για την παρακολούθηση πολιτικών που αφορούν τους νέους·

72.

καλεί τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να δώσουν το καλό παράδειγμα αφαιρώντας από τους αντίστοιχους ιστοτόπους τους το υλικό που διαφημίζει τα μη αμειβόμενα προγράμματα άσκησης και να καταβάλλουν

73.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

2.12.2011   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 351/39

A.

εκτιμώντας ότι οι άτυπες μορφές απασχόλησης έχουν αυξηθεί σημαντικά από το 1990 και οι απολεσθείσες θέσεις εργασίας λόγω της πρόσφατης οικονομικής κρίσης ανήκουν πρωτίστως στον τομέα της άτυπης εργασίας· ότι ως άτυπες μορφές απασχόλησης χαρακτηρίζονται νέες μορφές συμβάσεων που έχουν ένα ή περισσότερα από τα εξής χαρακτηριστικά: μερική απασχόληση, περιστασιακή εργασία, προσωρινή απασχόληση, εργασία με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, κατ’οίκον εργασία και τηλεργασία, μερική απασχόληση με 20 ή λιγότερες ώρες την εβδομάδα,

B.

εκτιμώντας ότι η ανάγκη ευέλικτης απασχόλησης έχει επισημανθεί επανειλημμένα,

Γ.

εκτιμώντας ότι η παγκοσμιοποίηση και οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις προκαλούν ευρύτατη οικονομική αναδιάρθρωση, προκαλώντας αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις και στο αντικείμενο των καθηκόντων των εργαζομένων, καθώς και διαδοχικά κύματα νέων ανεξάρτητων μονοπρόσωπων επιχειρήσεων σε κάθε τομέα και ηλικιακή ομάδα, δημιουργώντας την ανάγκη για επανακαθορισμό των εργασιακών σχέσεων, με σκοπό την αποφυγή στρεβλώσεων (όπως το φαινόμενο των ψευδοαυτοαπασχολούμενων),

Δ.

εκτιμώντας ότι η χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση, η οποία μετατράπηκε σε πολύ σοβαρή κρίση απασχόλησης με μια τεράστια απώλεια θέσεων εργασίας και έχει οδηγήσει σε ασταθείς αγορές εργασίας και στην αύξηση του κοινωνικού αποκλεισμού, ιδίως στα ήδη ευάλωτα άτομα και στις μειονεκτούσες ομάδες,

Ε.

εκτιμώντας ότι ο αριθμός των φτωχών εργαζομένων αυξάνεται, αγγίζοντας το 8 % του ευρωπαϊκού εργατικού δυναμικού, και ότι η αναλογία των χαμηλόμισθων κυμαίνεται επί του παρόντος στο 17 % περίπου,

ΣΤ.

εκτιμώντας ότι θα πρέπει να αναπτυχθεί μια ουσιαστική και συμπληρωματική προσέγγιση της ΕΕ, η οποία να επικεντρώνεται πρωτίστως στην αποτελεσματική διακυβέρνηση και σε ένα αμοιβαία υποστηρικτικό μείγμα μέτρων πολιτικής στους τομείς των οικονομικών, περιβαλλοντικών, εργασιακών και κοινωνικών πολιτικών και της επιχειρηματικότητας, καθώς και να ευθυγραμμίζεται με τις αρχές της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση (ΕΣΑ) σκοπός της οποίας είναι να παροτρυνθούν τα κράτη μέλη στην επιδίωξη κοινών στόχων που θα εστιάζουν στις τέσσερις αρχές της απασχολησιμότητας, της επιχειρηματικότητας, της προσαρμοστικότητας και της ισότητας των ευκαιριών,

Ζ.

εκτιμώντας ότι το ποσοστό ανεργίας εντός της ΕΕ των 27 έχει ανέλθει στο 10 % (2009) και η ανεργία είναι απίθανο να αγγίξει την αιχμή της πριν το πρώτο εξάμηνο του 2011,

Η.

εκτιμώντας ότι μια ανάλυση των αλλαγών στην απασχόληση κατά μορφωτικό επίπεδο δείχνει ότι ο αριθμός των ανθρώπων χαμηλών δεξιοτήτων που απασχολούνται έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια,

Θ.

εκτιμώντας ότι κατά μέσο όρο το ένα πέμπτο έως το ένα τέταρτο του συνόλου των Ευρωπαίων εργαζομένων αλλάζει δουλειά κάθε χρόνο,

Ι.

εκτιμώντας ότι το ποσοστό μετακίνησης ανάμεσα στην ανεργία και την απασχόληση είναι υψηλό, με το ένα τρίτο των ανέργων και το 10 % του ανενεργού πληθυσμού να βρίσκουν δουλειά μέσα σε ένα χρόνο, αλλά ότι παρόλα αυτά σημαντικός αριθμός εργαζόμενων, ιδίως σε άτυπες μορφές εργασίας, χάνουν την εργασίας τους χωρίς να βρίσκουν νέα απασχόληση,

ΙΑ.

εκτιμώντας ότι, στην ΕΕ των 27 το 45 % όλων των περιόδων ανεργίας διαρκεί περισσότερο από ένα έτος, συγκριτικά με περίπου το 10 % στις ΗΠΑ,

ΙΒ.

εκτιμώντας ότι ο κύκλος κινήσεως εργαζομένων είναι υψηλότερος στις γυναίκες από ότι στους άντρες (διαφορά πέντε τοις εκατό) και μεταξύ των νεότερων εργαζομένων (ηλικίας κάτω των 24), μειώνεται δε όσο αυξάνεται το μορφωτικό επίπεδο, πράγμα που δείχνει ότι η αλλαγή πολύ συχνότερα επιβάλλεται παρά επιλέγεται και συνδέεται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και επισφαλείς συμβάσεις, συχνά μάλιστα οι νέοι δεν βρίσκουν εργασία αντίστοιχη των ακαδημαϊκών τους προσόντων,

ΙΓ.

εκτιμώντας ότι υπολογίζεται πως ένας στους έξι εργαζομένους έχει ευθύνες φροντίδας ηλικιωμένου ή εξαρτώμενου συγγενή ή φίλου,

ΙΔ.

εκτιμώντας ότι σε ορισμένα κράτη μέλη έχει σημειωθεί άνοδος των περιπτώσεων αδήλωτης εργασίας, πράγμα το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει σε σοβαρά οικονομικά (κυρίως δημοσιονομικά), κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα,

ΙΕ.

εκτιμώντας ότι η αξιολόγηση της ευελιξίας με ασφάλεια έχει σύνθετο χαρακτήρα και είναι απαραίτητο να υπάρξει μια συνολική προσέγγισή της, ιδίως ενόψει των αλλαγών που η παρούσα κρίση μπορεί να επιφέρει και στη συμπεριφορά των επιχειρήσεων, ενθαρρύνοντάς τες να υιοθετήσουν ολοένα και λιγότερο προστατευόμενες σχέσεις εργασίας και με έντονη επισφάλεια,

ΙΣΤ.

εκτιμώντας ότι, στις πολιτικές για την απασχόληση, χρειάζεται να προωθηθούν ενεργά οι ίσες ευκαιρίες μεταξύ αντρών και γυναικών, ο συνδυασμός της επαγγελματικής, εκπαιδευτικής και οικογενειακής ζωής, καθώς και αρχές για την απαγόρευση των διακρίσεων,

ΙΖ.

εκτιμώντας ότι, ενώ ο κοινωνικός διάλογος έχει αναπτυχθεί με διάφορους τρόπους σε ολόκληρη την Ευρώπη, εν γένει η άνοδος των οικονομικών και χρηματοοικονομικών δυσκολιών έχει οδηγήσει σε έντονο τριμερή διάλογο,

ΙΗ.

εκτιμώντας ότι οι συλλογικές διαπραγματεύσεις συνιστούν τον συνηθέστερο τρόπο καθορισμού της αμοιβής στην Ευρώπη – δύο στους τρεις εργαζομένους καλύπτονται από μια συλλογική μισθολογική σύμβαση σε επίπεδο εταιρείας ή υψηλότερο επίπεδο,

ΙΘ.

εκτιμώντας ότι η ανεπίσημη συνάντηση των Υπουργών Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων στο Βερολίνο στις 19 Ιανουαρίου 2007 συμπέρανε ότι «η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερες και κοινές προσπάθειες για την προώθηση της καλής εργασίας· καλή εργασία σημαίνει δικαιώματα και συμμετοχή των εργαζομένων, δίκαιες αποδοχές, προστασία της ασφάλειας και της υγείας κατά την εργασία καθώς και οργάνωση της εργασίας φιλική προς την οικογένεια· οι καλές και δίκαιες συνθήκες εργασίας καθώς και η κατάλληλη κοινωνική προστασία είναι απολύτως απαραίτητες προκειμένου η Ευρωπαϊκή Ένωση να γίνει αποδεκτή από τους πολίτες της»,

Κ.

εκτιμώντας ότι η έννοια της καλής εργασίας θα πρέπει να παρέχει τη θεμελιώδη καθοδήγηση για την επόμενη φάση της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση.

1.

καλεί το εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του 2010 να εκδώσει σαφείς κατευθύνσεις και να λάβει συγκεκριμένα μέτρα για τη διασφάλιση αξιοπρεπούς εργασίας και ποιοτικής απασχόλησης καθώς και τη δημιουργία βιώσιμων ευκαιριών εργασίας στο πλαίσιο μιας φιλόδοξης Στρατηγικής ΕΕ2020, λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις της κρίσης στην οικονομία, την κοινωνία και την αγορά εργασίας·

2.

καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τις προσπάθειες της Αποστολής για την Ευελιξία με ασφάλεια, καλεί τα κράτη μέλη να προβούν σε μια πιο ισορροπημένη και δίκαιη εφαρμογή των αρχών της ευελιξίας με ασφάλεια, και επισημαίνει ότι η αμοιβαία μάθηση και οι ανταλλαγές ορθών πρακτικών, όπως επίσης και η ανοιχτή μέθοδος συντονισμού (ΑΜΣ), αποτελούν ουσιαστικά εργαλεία για το συντονισμό των διαφορετικών προσεγγίσεων των πολιτικών των κρατών μελών· σημειώνει, ωστόσο, ότι η ΑΜΣ θα μπορούσε να βελτιωθεί και ότι, για να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα, χρειάζεται να ενισχυθεί η διακυβέρνηση της ΑΜΣ,

3.

επισημαίνει τη μεγάλη ποικιλία εργασιακών παραδόσεων, μορφών συμβάσεων και επιχειρηματικών προτύπων που υπάρχουν στις αγορές εργασίας, τονίζοντας την ανάγκη, σε αυτό το πλαίσιο της διαφορετικότητας, να αποτελεί προτεραιότητα η διασφάλιση του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου και των εργασιακών κεκτημένων·συνιστά την έγκριση μιας προσέγγισης από τη βάση αναπτύσσοντας νέες στρατηγικές απασχόλησης κατά τρόπον ώστε να διευκολύνεται ο διάλογος και η συμμετοχή των πολιτικών και κοινωνικών αρχών σε όλα τα επίπεδα·

4.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν και να υποστηρίξουν την ειδική θέση των ανεξάρτητων εξωτερικών συνεργατών ως ζωτικής δύναμης για την οικονομική ανάκαμψη, ως ένα «τρόπο πρόσβασης στην εργασία» ή μια εναλλακτική λύση στην αγορά εργασίας· σημειώνει ότι η ανεξάρτητη εργασία γίνεται ολονέν πιο δημοφιλής, ιδιαίτερα μεταξύ των νέων εργαζομένων και των γυναικών και ως ένα μεταβατικό στάδιο από την εργασία στην σύνταξη· πιστεύει ότι πρέπει να μεταχειρίζονται τους ανεξάρτητους εργαζομένους ως ενιαίο υποσύνολο πολύ μικρών επιχειρήσεων και ζητεί τη λήψη μέτρων για την ελαχιστοποίηση του φόρτου των ρυθμίσεων και την ενθάρρυνση και στήριξη των ανεξάρτητων εξωτερικών συνεργατών για την εκκίνηση/ανάπτυξη ανεξαρτήτων επιχειρήσεων και την προώθηση της διά βίου μάθησης για αυτήν την ομάδα·

5.

τονίζει τη σημασία της αυτοαπασχόλησης ιδίως στις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, και επισημαίνει τη σημασία των ελευθέρων επαγγελμάτων και των ιδιαιτεροτήτων τους· υπογραμμίζει ότι ο όρος «ελεύθερο επάγγελμα» σημαίνει απλά ένα συγκεκριμένο εξειδικευμένο επάγγελμα, το οποίο μπορεί να ασκηθεί και ανεξάρτητα·

6.

θεωρεί ότι θα πρέπει να διασφαλίζεται για όλους τους εργαζομένους, ανεξαρτήτως του ακριβούς καθεστώτος απασχόλησής τους, μια σειρά από βασικά δικαιωμάτα· συνιστά οι προτεραιότητες σε περίπτωση μεταρρύθμισης της εργατικής νομοθεσίας, όπου αυτό χρειάζεται, να εστιάζουν στα εξής: επείγουσα διεύρυνση της προστασίας των εργαζομένων σε άτυπες μορφές απασχόλησης, ομαδοποίηση των άτυπων συμβάσεων για λόγους απλούστευσης, βιώσιμη δημιουργία σχέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης, διευκρίνιση της κατάστασης της εξαρτημένης απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένης της προληπτικής δράσης όσον αφορά την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων σε άτυπες μορφές απασχόλησης, ενέργειες κατά της αδήλωτης εργασίας, στήριξη για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, και στα πλαίσια άτυπων συμβάσεων εργασίας, και τη διευκόλυνση των μεταβάσεων ανάμεσα σε διάφορες καταστάσεις απασχόλησης και ανεργίας, μέσω της προώθησης πολιτικών όπως τα ειδικά επιδόματα εργασίας, η δια βίου μάθηση, η επανακατάρτιση και η εκπαίδευση στην εργασία, ενθαρρύνει τις ενέργειες για τη διευκρίνιση της κατάστασης της εξαρτημένης απασχόλησης, και καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει σαφείς κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με το πεδίο εφαρμογής των σχέσεων εργασίας σύμφωνα με τις συστάσεις της ΔΟΕ του 2006·

7.

χαιρετίζει την εισαγωγή διατάξεων από ορισμένα κράτη μέλη που επιτρέπουν σε εργαζομένους με ευθύνες φροντίδας να συνδυάζουν τις ευθύνες τους με τις επαγγελματικές τους υποχρεώσεις μέσω πιο ευέλικτων εργασιακών ρυθμίσεων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν ενεργά τους παρόχους φροντίδας στον χώρο εργασίας μέσω ευέλικτων εργασιακών συνθηκών συμπεριλαμβανομένων των ρυθμίσεων άδειας και της ευέλικτης εργασίας, της μερικής απασχόλησης και της κατ’ οίκον εργασίας, οι οποίες θα επιτρέψουν σε περισσότερους παρόχους φροντίδας σε όλα τα κράτη μέλη να παραμείνουν ή να επιστρέψουν στη μισθωτή εργασία·

8.

σημειώνει τη διάκριση στην οποία προβαίνει το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας μεταξύ των άτυπων και των πολύ άτυπων σχέσεων εργασίας· πιστεύει ότι πολλές μορφές άτυπων σχέσεων εργασίας συνιστούν σημαντικά μέσα αποκόμισης πρόσθετου εισοδήματος για παρόχους φροντίδας, φοιτητές και άλλα άτομα που βασίζονται σε συμβάσεις εργασίας περιορισμένου χρόνου και μερικής απασχόλησης· τονίζει ότι έχει καίρια σημασία οι εργαζόμενοι σε άτυπες μορφές απασχόλησης να διαθέτουν ελάχιστα δικαιώματα και να προστατεύονται από την εκμετάλλευση·

9.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προωθήσουν τη μετάβαση σε παραγωγικές και υψηλής ποιότητας θέσεις εργασίας και να θεσπίσουν διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας που θα διασφαλίζουν αποτελεσματικά τα δικαιώματα των ατόμων που απασχολούνται σε άτυπες μορφές εργασίας, μεριμνώντας για την ίση μεταχείρισή τους σε σχέση με τους εργαζομένους με κανονικές συμβάσεις πλήρους απασχόλησης και με βάση το ανώτατο επίπεδο προστασίας των εργαζομένων·

10.

συστήνει οι εργαζόμενοι με άτυπες συμβάσεις να καλύπτονται από τις υφιστάμενες οδηγίες της ΕΕ που καλύπτουν κατηγορίες εργαζομένων στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της οδηγίας για την οργάνωση του χρόνου εργασίας (93/104/ΕΚ), της οδηγίας περί της εργασίας μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης (2008/104/ΕΚ), της οδηγίας για την εργασία μερικής απασχόλησης (97/81/ΕΚ) και της οδηγίας του Συμβουλίου σχετικά με τη συμφωνία πλαίσιο για την εργασία ορισμένου χρόνου (1999/70/ΕΚ)·

11.

σημειώνει ότι η τάση για αύξηση της αναλογίας μη καθιερωμένων ή άτυπων συμβάσεων είναι σαφές ότι συνδέεται με το φύλο και τις γενιές, καθώς οι γυναίκες, οι μεγαλύτερης ηλικίας αλλά και οι νεότερες γυναίκες εργαζόμενες αντιπροσωπεύονται δυσανάλογα σε μη καθιερωμένες μορφές απασχόλησης· επισημαίνει ότι σε ορισμένους τομείς σημειώνονται ταχείες διαρθρωτικές αλλαγές· καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να εξετάσουν τους λόγους αυτής της τάσης, να λάβουν τα κατάλληλα, στοχοθετημένα μέτρα στους αντίστοιχους τομείς για να καταπολεμήσουν αυτήν την ανισότητα, διευκολύνοντας τη μετάβαση σε μόνιμες θέσεις απασχόλησης και, ιδίως, προωθώντας μέτρα που θα διευκολύνουν τόσο τους άνδρες όσο και τις γυναίκες στο να συμβιβάσουν την εργασία, την οικογένεια και την ιδιωτική ζωή, εστιάζοντας κυρίως στον κοινωνικό διάλογο με τους εκπροσώπους των εργαζομένων στις επιχειρήσεις, και να παρακολουθήσουν και να δημοσιοποιήσουν την επιτυχία αυτών των μέτρων· καλεί περαιτέρω την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι η προσφυγή σε αυτές τις μη καθιερωμένες ή άτυπες συμβάσεις να μην χρησιμεύσει στην απόκρυψη της παράνομης εργασίας, αλλά να ευνοήσει μάλλον, μέσω της ανταλλαγής δεξιοτήτων, τη μετάβαση προς μια πραγματική ενσωμάτωση των νέων και των ανέργων στην αγορά εργασίας, παρέχοντας στους εργαζόμενους και στις επιχειρήσεις ένα πλαίσιο ασφάλειας και ευελιξίας που θα ενισχύει τόσο την απασχολησιμότητα όσο και την ανταγωνιστικότητα·

12.

καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την αποτελεσματικότερη εφαρμογή της οδηγίας 97/81/ΕΚ για την εργασία μερικής απασχόλησης και της οδηγίας 1999/70/ΕΚ για την εργασία ορισμένου χρόνου έχοντας κυρίως υπόψη τη θεμελιώδη αρχή της μη διάκρισης· τονίζει τη σημασία της κατάρτισης και της διά βίου μάθησης για τη διευκόλυνση της μετάβασης σε νέες θέσεις εργασίας, που είναι ιδιαιτέρως σημαντική για τους εργαζομένους υπό καθεστώς συμβάσεων ορισμένου χρόνου·

13.

τονίζει ότι η προσφυγή σε άτυπες μορφές απασχόλησης θα πρέπει να συνιστά προσωπική επιλογή και να μην επιβάλλεται από αυξανόμενους φραγμούς κατά την πρόσβαση στην αγορά εργασίας για ορισμένες ομάδες ή από την έλλειψη διαθέσιμων θέσεων εργασίας υψηλής ποιότητας· επισημαίνει ότι, ιδιαίτερα για τους πολλαπλά μειονεκτούντες εργαζομένους, οι ανά άτομο προσαρμοσμένες άτυπες συμβάσεις που παρέχονται από κοινωνικές επιχειρήσεις ένταξης στην εργασία μπορούν να αποτελούν μια επιλογή εφόσον προσφέρουν μία πρώτη ευκαιρίμα για απασχόληση·

14.

χαιρετίζει τη θέσπιση της οδηγίας 2008/104/ΕΚ περί της εργασίας μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης και ζητά την ταχεία εφαρμογή της·

15.

σημειώνει ότι οι μη καθιερωμένες μορφές εργασίας πρέπει να προβλέπουν συμβατικά το δικαίωμα κατάρτισης των εργαζομένων, και υπογραμμίζει ότι οι μη καθιερωμένες μορφές εργασίας μπορούν, εάν προστατεύονται κατάλληλα και περιλαμβάνουν στήριξη στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης, τα δικαιώματα των εργαζομένων και μετάβαση σε σταθερή, προστατευόμενη απασχόληση, να αποτελέσουν μια ευκαιρία, αλλά πρέπει να συνοδεύονται από υποστήριξη των εργαζομένων που βρίσκονται σε κατάσταση μετάβασης από το ένα καθεστώς εργασίας ή απασχόλησης σε κάποιο άλλο μέσω στοχοθετημένων ενεργών πολιτικών στον τομέα της απασχόλησης· εκφράζει την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι αυτό συχνά παραμελείται·

16.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αναπτύξουν έγκαιρες και δυναμικές πολιτικές παρέμβασης δίνοντας στους εργαζόμενους, ιδιαίτερα στις γυναίκες, που εισέρχονται ξανά στην αγορά εργασίας δικαίωμα σε ατομική υποστήριξη κατά την περίοδο που είναι απαραίτητη για να αναπτύξουν την κατάρτισή τους και/ή να αποκτήσουν (νέα) προσόντα· οι άνεργοι θα πρέπει να υποστηρίζονται τόσο μέσω ενός σταθερού συστήματος κοινωνικής πρόνοιας όσο και μέσω ενός αποτελεσματικού συστήματος ενεργών πολιτικών, προκειμένου να επανεισέλθουν στην αγορά εργασίας γρήγορα ακόμα κι αν οι προηγούμενες συμβάσεις τους ήταν άτυπες, δεδομένης της σημασίας που έχει η διατήρηση των ανθρώπων στην αγορά εργασίας και η προώθηση της μετάβασης σε μορφές αξιοπρεπούς, σταθερής, προστατευμένης και ποιοτικής απασχόλησης· αν η επανένταξη πραγματοποιείται μέσω άτυπων συμβάσεων, οι εν λόγω συμβάσεις πρέπει να διασφαλίζουν ορθά ρυθμισμένες και ασφαλείς συνθήκες εργασίας·

17.

καλεί την Επιτροπή, με τη συνδρομή των κοινωνικών εταίρων, να αναλύσει και να παρακολουθήσει τους διαφορετικούς τύπους εργαλείων που αναπτύσσονται στο πλαίσιο εθνικών πολιτικών ενεργοποίησης·

18.

καλεί την Ένωση και τα κράτη μέλη να καταπολεμήσουν αποτελεσματικά, με την βοήθεια των κοινωνικών εταίρων, την παράνομη απασχόληση, μέσω κυρίως της πρόληψης και αποτρεπτικών κυρώσεων, και πιστεύει ότι ο ορισμός στρατηγικών, και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, που αντιτίθενται στην παράνομη απασχόληση μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση της παράνομης απασχόλησης και στην μείωση των επισφαλών, ιδιαίτερα των άτυπων, εργασιακών σχέσεων· είναι της γνώμης ότι η καταπολέμηση της παράνομης εργασίας θα πρέπει να συνοδεύεται από μέτρα για τη δημιουργία βιώσιμων και αειφόρων εναλλακτικών επιλογών απασχόλησης και την υποστήριξη των ατόμων με στόχο την πρόσβαση στην ανοικτή αγορά εργασίας·

19.

τονίζει την ανάγκη να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας υψηλής ποιότητας, βιώσιμες και ασφαλείς, ενδεχομένως έπειτα από μια περίοδο κατάρτισης που θα στοχεύει στην βιώσιμη, πλήρη απασχόληση, συμπεριλαμβανομένων πράσινων και λευκών (στον τομέα της υγείας) θέσεων εργασίας, και να εξασφαλιστεί η κοινωνική συνοχή·

20.

τονίζει ότι δεν οδηγούν απαραίτητα όλες οι μορφές άτυπης απασχόλησης σε ασταθή, επισφαλή, περιστασιακή εργασία με χαμηλά επίπεδα προστασίας όσον αφορά την κοινωνική ασφάλιση, χαμηλές αμοιβές και περιορισμένη πρόσβαση στην περαιτέρω κατάρτιση και διά βίου μάθηση· επισημαίνει, ωστόσο, ότι αυτές οι επισφαλείς μορφές απασχόλησης συνδέονται στις περισσότερες περιπτώσεις με άτυπες συμβατικές ρυθμίσεις·

21.

επισημαίνει ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί η υψηλή ανεργία και ο κατακερματισμός της αγοράς εργασίας παρέχοντας ίσα δικαιώματα σε όλους τους εργαζομένους και επενδύοντας στη δημιουργία θέσεων εργασίας, στις δεξιότητες και στη διά βίου μάθηση· καλεί, συνεπώς, τα κράτη μέλη να καταργήσουν κάθε μορφή επισφαλούς απασχόλησης·

22.

επισημαίνει ότι η κατάργηση της επισφαλούς απασχόλησης απαιτεί μια ισχυρή δέσμευση από τα κράτη μέλη τα οποία πρέπει να παρέχουν επαρκείς βάσεις μέσω των πολιτικών τους για την αγορά εργασίας με στόχο τη μετάβαση από την επισφαλή απασχόληση στην κανονική, μόνιμη απασχόληση με περισσότερα δικαιώματα για τους εργαζόμενους και κοινωνική προστασία·

23.

τονίζει το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμευτεί για τον στόχο του συνδυασμού της επαγγελματικής με την ιδιωτική ζωή από τους εργαζόμενους· επικρίνει, ωστόσο, το γεγονός ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη δεν ανέλαβαν σημαντική και αποτελεσματική δράση για την υλοποίηση αυτής της δέσμευσης·

24.

επισημαίνει ότι καλύτερος συνδυασμός επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής μπορεί να επιτευχθεί με τον καλύτερο τρόπο μέσω της ανανέωσης του μοντέλου της κανονικής απασχόλησης: συμβάσεις αορίστου χρόνου με πλήρη απασχόληση μικρότερης διάρκειας κατά γενικό κανόνα, καθώς και θέσπιση κανόνων για τη μερική απασχόληση, ούτως ώστε να προσφέρεται μόνο δικαιολογημένη και κοινωνικά προστατευμένη εργασία μερικής απασχόλησης (15 - 25 ώρες εβδομαδιαίως) σε όσους επιθυμούν να εργαστούν υπό καθεστώς μερικής απασχόλησης· τονίζει την ανάγκη εξίσωσης της πλήρους και της μερικής απασχόλησης όσον αφορά τα ωρομίσθια, τα δικαιώματα εκπαίδευσης και διά βίου μάθησης, τις ευκαιρίες σταδιοδρομίας και την κοινωνική προστασία·

25.

πιστεύει ότι είναι αναγκαίο να προσαρμοσθεί ο τρέχων προβληματισμός σχετικά με την ευελιξία με ασφάλεια σε ευρωπαϊκό επίπεδο υπό το πρίσμα της τρέχουσας κρίσης, ούτως ώστε να βοηθήσει στην αύξηση και της παραγωγικότητας και της ποιότητας των θέσεων εργασίας με το να εγγυάται την ασφάλεια και την προστασία της απασχόλησης και των δικαιωμάτων των εργαζομένων, με ιδιαίτερη στήριξη για τα άτομα που ευρίσκονται σε μειονεκτική θέση στην αγορά εργασίας, επιτρέποντας συγχρόνως στις εταιρείες να έχουν την οργανωτική ευελιξία που χρειάζεται για να δημιουργούν ή να μειώνουν θέσεις εργασίας ανταποκρινόμενες στις μεταβαλλόμενες ανάγκες της αγοράς· έχει τη γνώμη ότι η δίκαιη και ισορροπημένη εφαρμογή των αρχών της ευελιξίας με ασφάλεια μπορούν να συμβάλλουν στην ισχυροποίηση της αγοράς εργασίας σε περίπτωση διαρθρωτικών αλλαγών· θεωρεί, περαιτέρω, ότι οι απαιτήσεις ευελιξίας και ασφάλειας καθώς και οι ενεργητικές πολιτικές για την αγορά εργασίας δεν είναι αντιφατικές και μπορούν να ενισχύουν αλλήλους, εάν ορισθούν μέσω μιας δίκαιης σύγκρισης των απόψεων των κοινωνικών εταίρων, των κυβερνήσεων και των ευρωπαϊκών οργάνων, παράλληλα με αμοιβαία μάθηση και ανταλλαγή ορθών πρακτικών· θεωρεί ότι οι απαιτήσεις αυτές δεν ελήφθησαν επαρκώς υπόψη στα αποτελέσματα σχετικά με την αύξηση της απασχόλησης στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια·

26.

επισημαίνει ότι υπάρχει ένα σταθερό αυξανόμενο πρόβλημα όσον αφορά τους ψευδο-αυτοαπασχολούμενους, οι οποίοι συχνά αναγκάζονται από τον εργοδότη τους να εργάζονται υπό άθλιες συνθήκες· οι εργοδότες που χρησιμοποιούν τις ικανότητες εργασίας των ψευδο-αυτοαπασχολούμενων πρέπει επίσης να υπόκεινται σε κυρώσεις·

27.

πιστεύει ότι η ευελιξία με ασφάλεια δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά χωρίς ισχυρή κοινωνική προστασία και υποστήριξη για την επανένταξη στην αγορά εργασίας, στοιχεία καίριας σημασίας για τη μετάβαση από την εκπαίδευση στην απασχόληση, από τη μία θέση εργασίας στην άλλη, και από την απασχόληση στη συνταξιοδότηση·

28.

καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει τις προσπάθειες για μια ισορροπημένη εφαρμογή των πολιτικών για την ευελιξία με ασφάλεια προβαίνοντας σε μια ανάλυση της μέχρι σήμερα πορείας υλοποίησης στα διάφορα κράτη μέλη, και ελέγχοντας εάν τα μέτρα για την ευελιξία συνοδεύθηκαν από κατάλληλα μέτρα για την ασφάλεια των εργαζομένων, και να υποστηρίξει τα κράτη μέλη και τους κοινωνικούς εταίρους στην εφαρμογή των αρχών της ευελιξίας με ασφάλεια, προκειμένου οι εν λόγω αρχές να εφαρμοσθούν με σεβασμό στα κεκτημένα κοινωνικά δικαιώματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο και σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες των διαφόρων αγορών εργασίας, των διαφορετικών παραδόσεων στον τομέα των πολιτικών εργασίας και των συλλογικών συμβάσεων και των δομών των εκάστοτε συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης και σημειώνει ότι η αμοιβαία μάθηση, οι ανταλλαγές ορθών πρακτικών, όπως επίσης και η ανοιχτή μέθοδος συντονισμού, αποτελούν ουσιαστικά εργαλεία για τον συντονισμό των διαφορετικών στρατηγικών προσεγγίσεων των κρατών μελών·

29.

πιστεύει ότι, ειδικά στο πλαίσιο της σημερινής οικονομικής κατάστασης, η αξιολόγηση της εφαρμογής της ευελιξίας με ασφάλεια στα κράτη μέλη είναι ακόμα περισσότερο απαραίτητη, και ότι οι κοινωνικοί εταίροι θα υποστηρίξουν την εργατική νομοθεσία και τις μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας μόνο αν αυτές αποσκοπούν και στην αποτελεσματική μείωση της διαφορετικής μεταχείρισης μεταξύ των διαφόρων τύπων συμβάσεων· υπενθυμίζει ότι η εφαρμογή των αρχών της ευελιξίας απαιτεί επαρκή κοινωνική προστασία, μεριμνώντας ώστε τα άτομα να μπορούν να ζούν και να αναπτύσσονται, παράλληλα με ειδική στήριξη για τους αναζητούντες εργασία και σταθερή εργατική νομοθεσία για όλα τα είδη απασχόλησης επί τη βάσει ενός σαφούς θεσμικού πλαισίου, και πρέπει να συνοδεύεται από μηχανισμούς αυξημένης προστασίας για την πρόληψη των δυσκολιών·

30.

υπογραμμίζει ότι το αίτημα για μεγάλη ευελιξία στην εργασία δεν θα πρέπει να φθάνει σε σημείο να περιορίζει υπέρμετρα τις ζωές των ανθρώπων και την εξέλιξή τους και να δυσχεραίνει, για παράδειγμα, τη δημιουργία και διατήρηση οικογένειας, τη φροντίδα συγγενών και τη συμμετοχή στην κοινωνική ζωή·

31.

τονίζει τη σημασία της διάστασης της ασφάλειας στην ευελιξία με ασφάλεια, που πρέπει να παρέχει υποστήριξη στον τομέα της αναζήτησης εργασίας για τους εργαζομένους που βρίσκονται σε μεταβατική κατάσταση και να τους διασφαλίζει αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης· ότι η υποστήριξη πρέπει να περιλαμβάνει επαρκή μέτρα κατάρτισης ώστε να είναι σε θέση οι εργαζόμενοι να προσαρμοσθούν στις ανάγκες της αγοράς εργασίας·

32.

πιστεύει ότι οι εταιρείες φοβούνται τη μόνιμη αναντιστοιχία μεταξύ των αναγκών τους και των προσφερόμενων ικανοτήτων από τους αιτούντες εργασία, ότι στερούνται την πρόσβαση σε πιστώσεις που θα τους επέτρεπαν να προβούν σε προσλήψεις και επενδύσεις και δεν επενδύουν αρκετά στην αγορά εργασίας, και τονίζει τη σημασία, στο πλαίσιο της τρέχουσας οικονομικής κρίσης, της ανάπτυξης μακροπρόθεσμου οράματος από το ευρωπαϊκό σύστημα παραγωγής· της δημιουργίας ενός ευνοϊκού επιχειρηματικούπεριβάλλοντος, επαρκών χρηματοπιστωτικών πόρων και της παροχής καλών συνθηκών εργασίας· και της βελτίωσης της ασφάλειας του δικαίου και της διαφάνειας τόσο για τους εργοδότες όσο και για τους εργαζομένους όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής, την κάλυψη και την εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας·

33.

τονίζει τη σημασία της πρόληψης, του εντοπισμού και της ποινικοποίησης της παράνομης απασχόλησης· καλεί την Επιτροπή να επεξεργαστεί σειρά από συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών κανόνων για την αντιμετώπιση των «εικονικών εταιρειών», της αλληλέγγυας ευθύνης στις αλυσίδες υπεργολαβίας, και τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής υπηρεσίας για την πρόληψη και τον εντοπισμό της παράνομης απασχόλησης·

34.

πιστεύει ότι, εξαιτίας της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι επιχειρήσεις σε ορισμένα κράτη μέλη δεν κατορθώνουν να βρουν στην αγορά εργασίας τις κατάλληλες μορφές συμβάσεων για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους για ευελιξία, προκειμένου να ανταποκριθούν στις απρόβλεπτες διακυμάνσεις ζήτησης της αγοράς, για συγκράτηση του κόστους και για την προστασία της ασφάλειας των εργαζομένων·

35.

καλεί, στο πλαίσιο της σύγχρονης εργασιακής οργάνωσης, να δημιουργηθούν ευέλικτες και εξασφαλισμένες συμβατικές συμφωνίες που θα διασφαλίζουν την ίση μεταχείριση· πιστεύει ακράδαντα ότι οι συμβάσεις απασχόλησης αορίστου χρόνου θα πρέπει να παραμείνουν η κύρια μορφή απασχόλησης και θεωρεί ότι, στο πλαίσιο της σύγχρονης εργασιακής οργάνωσης, χρειάζεται να προβλέπονται ευέλικτες συμβάσεις σχετικά με τις μεθόδους παροχής της εργασίας και ασφαλείς από την άποψη της προστασίας της εργασίας και των δικαιωμάτων· αναγνωρίζει ότι ο ορισμός του νομικού πλαισίου για τις συμβάσεις εργασίας αορίστου χρόνου και ο προσανατολισμός τους βάσει της αρχής της ευελιξίας με ασφάλεια στο εθνικό εργατικό δίκαιο είναι καθοριστικής σημασίας για την αποδοχή τους από τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους·

36.

καταδικάζει απερίφραστα την αντικατάσταση της τακτικής απασχόλησης με μορφές άτυπων συμβάσεων οι οποίες συμβάλλουν σε χειρότερες και πιο αβέβαιες συνθήκες εργασίας σε σύγκριση με τις συνθήκες κανονικής απασχόλησης και είναι εις βάρος του γενικότερου πληθυσμού, των υπαλλήλων και των ανταγωνιστών· τονίζει ότι αυτές οι καταχρηστικές μορφές σύμβασης καταστρατηγούν και αποσταθεροποιούν το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο, και καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να χρησιμοποιήσουν κάθε δυνατό μέσο για να καταπολεμήσουν τις καταχρηστικές πρακτικές μακροπρόθεσμα, π.χ. με την επιβολή αυστηρότερων κυρώσεων·

37.

πιστεύει ακράδαντα ότι, λαμβανομένων υπόψη των διαφόρων παραδόσεων στα κράτη μέλη, οποιαδήποτε μορφή απασχόλησης θα πρέπει να συνοδεύεται από έναν πυρήνα δικαιωμάτων, τα οποία θα πρέπει να περιλαμβάνουν τα εξής: βιώσιμους μισθούς και εξάλειψη της διαφοράς αμοιβών μεταξύ των φύλων και των εθνοτήτων, επαρκή κοινωνική προστασία, απαγόρευση των διακρίσεων και ίση μεταχείριση κατά την αναζήτηση απασχόλησης και στην απασχόληση, στην κατάρτιση και την εξέλιξη της σταδιοδρομίας, προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων και διατάξεις για το ωράριο εργασίας/αργίες, συνταξιοδοτικά δικαιώματα, ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και της εκπροσώπησης, συλλογικές διαπραγματεύσεις, συλλογικές αγωγές και πρόσβαση σε κατάρτιση και εξέλιξη της σταδιοδρομίας καθώς και προστασία σε περίπτωση απώλειας της θέσης εργασίας·

38.

Καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να κλιμακώσουν τις προσπάθειές τους να επενδύσουν σε δεξιότητες και κατάρτιση για τη στήριξη της σταθερής και βιώσιμης απασχόλησης· για το λόγο αυτό, καλεί τα κράτη μέλη να επενδύσουν στους ανθρώπους υλοποιώντας και χρηματοδοτώντας με αποφασιστικότητα στρατηγικές προσανατολισμένες στις ανάγκες της αγοράς, και να προβούν στην αναγνώριση άτυπων δεξιοτήτων και ικανοτήτων, τηρώντας παράλληλα μια προσέγγιση με βάση τον κύκλο ζωής· επιπροσθέτως, καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν μέτρα σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο για τη διασφάλιση της πρόσβασης κάθε νέου ατόμου που τελειώνει το σχολείο σε μια θέση εργασίας ή στην ανώτερη εκπαίδευση ή στην επαγγελματική κατάρτιση·

39.

καλεί τα κράτη μέλη να υλοποιήσουν πολιτικές που επιτρέπουν σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των ασθενέστερων και πλέον μειονεκτουσών κατηγοριών, να έχουν πραγματική πρόσβαση στην αγορά εργασίας και καλύτερη ισορροπία ανάμεσα σε μια ευέλικτη εργασία και την παροχή φροντίδας, την ιδιωτική και οικογενειακή ζωή, εξασφαλίζοντας ευρεία υποστήριξη για ίσες ευκαιρίες και για όλες τις αναγκαίες για τον σκοπό αυτόν υπηρεσίες, π.χ. μέσω μέτρων στήριξης όπως άδεια μητρότητας και πατρότητας, γονική άδεια, ευέλικτο ωράριο εργασίας και οικονομικοί, προσιτοί και διαθέσιμοι βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθμοί·

40.

καλεί τα κράτη μέλη να σχεδιάσουν πολιτικές για τη δημιουργία νέων ευκαιριών εργασίας· έχει συνείδηση της ευθύνης και των κινδύνων που αντιμετωπίζουν αυτοί που δημιουργούν ανάλογες θέσεις εργασίας συμπεριλαμβανομένων των θέσεων υπό καθεστώς άτυπων συμβάσεων·

41.

καλεί τα κράτη μέλη να υλοποιήσουν μέτρα που θα επιτρέπουν την επιστροφή σε μια επαγγελματική δραστηριότητα ύστερα από γονική άδεια, ενδεχομένως μετά από την παρακολούθηση μαθημάτων επιμόρφωσης, εάν χρειασθεί·

42.

συστήνει ανεπιφύλακτα η πρωτοβουλία της ΕΕ για την απασχόληση να περιλαμβάνει πρώιμη παρέμβαση για την υποστήριξη των ανέργων σε μια στιγμή κατά την οποία πραγματικά χάνονται θέσεις εργασίας, κυρίως για να μειωθεί ο κίνδυνος του αποκλεισμού ανθρώπων από την αγορά εργασίας και απώλειας του ανθρώπινου κεφαλαίου που αυτοί αντιπροσωπεύουν·

43.

καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν καθεστώτα στήριξης, ειδικά για τους εργαζόμενους χαμηλής εξειδίκευσης και τους αναπήρους, μέσω ολοκληρωμένων προσεγγίσεων, παροχής εξατομικευμένης συμβουλευτικής, εντατικής (εκ νέου) κατάρτισης των εργαζομένων, επιδοτούμενης απασχόλησης και επιδομάτων έναρξης λειτουργίας για αυτοαπασχολούμενους και επιχειρήσεις· υπογραμμίζει όμως ιδιαίτερα ότι αυτές οι επιδοτήσεις πρέπει να κατανεμηθούν με τέτοιον τρόπο ώστε να μην αντικαταστήσουν κανονικές θέσεις εργασίας·

44.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να μειώσουν τα διοικητικά εμπόδια, όταν αυτά δεν χρησιμεύουν για την προστασία των συμφερόντων των εργαζομένων, ώστε να βελτιώνουν το επιχειρηματικό περιβάλλον, ειδικά για τις ΜΜΕ, αλλά τονίζει τη σημασία να διασφαλιστεί ότι οιεσδήποτε αλλαγές δεν θα έχουν αντίκτυπο στην ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων· τονίζει ότι οι ΜΜΕ, είναι, λόγω του μεγάλου τους αριθμού, οι κυριότεροι παράγοντες για την καταπολέμηση της ανεργίας στην ΕΕ· υπογραμμίζει την ανάγκη να ληφθούν υπόψη κατά την εκπόνηση των πολιτικών απασχόλησης που τις αφορούν, οι ιδιαιτερότητες των αναγκών τους και του τόπου όπου έχουν την έδρα τους·

45.

καλεί τα κράτη μέλη να υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με την κατάσταση του προβληματισμού και της υλοποίησης των οδών ευελιξίας με ασφάλεια·

46.

εκφράζει τη λύπη του για την περιοριστική προσέγγιση της ευελιξίας με ασφάλεια από την πλευρά του Συμβουλίου και της Επιτροπής· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να προσηλωθούν στην ατζέντα της καλής εργασίας και να την κατοχυρώσουν στην επόμενη γενιά των ολοκληρωμένων κατευθυντήριων γραμμών και της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση: προώθηση της ασφάλειας της εργασίας και της απασχόλησης για τους εργαζομένους, προσέγγιση βάσει δικαιωμάτων για τις δυναμικές πολιτικές αγοράς εργασίας και διά βίου μάθησης, πλήρης υγεία και ασφάλεια στην εργασία, καθολικά και ίσα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα για όλους, ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής και συνδυασμός επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, και βελτίωση της ποιότητας της απασχόλησης και της ευημερίας στην εργασία·

47.

καλεί τα κράτη μέλη να μην επιτρέπουν τις απολύσεις μόνον για οικονομικούς λόγους παρά μόνον εφόσον έχουν καταβληθεί όλες οι προσπάθειες (εκ νέου) κατάρτισης των εργαζομένων·

48.

πιστεύει ότι η επίσημη αναγνώριση του ρόλου των κοινωνικών εταίρων στη νέα Συνθήκη αποτελεί πρόοδο, καθώς αναγνωρίζει την αυτονομία τους και επιβεβαιώνει εκ νέου το ρόλο τους στην προώθηση του κοινωνικού διαλόγου, υπογραμμίζει σε αυτό το πλαίσιο την ιδιαίτερη σημασία του τομεακού κοινωνικού διαλόγου στον οποίον πλέον εκπροσωπούνται 40 τομείς·

49.

ανησυχεί, ωστόσο, για τον αντίκτυπο της πρόσφατης απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στις υποθέσεις Laval, Rüffert, Viking και Λουξεμβούργου σχετικά με την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και την ελευθερία ανάληψης δράσης για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας·

50.

Είναι της γνώμης ότι η αναγνώριση της Τριμερούς Συνόδου Κορυφής για την Ανάπτυξη και την Απασχόληση ως θεσμικού οργάνου συμβάλει στη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων σε οικονομικές πολιτικές της ΕΕ,

51.

πιστεύει ότι η συμβολή των ευρωπαίων και των εθνικών κοινωνικών εταίρων καθώς και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στην επίτευξη της Στρατηγικής ΕΕ2020 είναι ιδιαίτερα σημαντική όσον αφορά την επίτευξη των στόχων στην απασχόληση και την ενημέρωση και υλοποίηση του προγράμματος για την ευελιξία με ασφάλεια·

52.

καλεί την Επιτροπή και τις εθνικές κυβερνήσεις να αναλάβουν την ευθύνη για την κατάσταση των «νέου τύπου» εργαζομένων (υπαλλήλων με άτυπες ή «πολύ άτυπες» συμβάσεις εργασίας) και να εξισορροπήσουν τα δικαιώματά τους και τις απαιτήσεις κοινωνικής προστασίας με εκείνες των «παραδοσιακών» εργαζομένων·

53.

καλεί τους κοινωνικούς εταίρους σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο να υποστηρίξουν την επένδυση σε στρατηγικές μάθησης που είναι προσανατολισμένες στις ανάγκες της αγοράς και εκφράζει την εκτίμησή του για το «Πλαίσιο δράσεων για τη διά βίου ανάπτυξη των ικανοτήτων και προσόντων» που έχουν ήδη διαπραγματευθεί οι κοινωνικοί εταίροι·

54.

πιστεύει ότι τα άτομα στα οποία απευθύνονται τα μέτρα για την ένταξη στην αγορά εργασίας ή τα μέτρα προετοιμασίας για την (επαν-)ένταξή τους στην αγορά εργασίας καθώς και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που παρέχουν τις εν λόγω υπηρεσίες σε αυτά ή που τα εκπροσωπούν θα πρέπει να συμμετέχουν στον σχεδιασμό, στην υλοποίηση και στην εφαρμογή των πολιτικών που τα επηρεάζουν

55.

σημειώνει ότι η συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στη χάραξη πολιτικών και την υλοποίησή τους διαφέρει σε μεγάλο βαθμό μεταξύ των κρατών μελών, αλλά ότι εν γένει η τάση προσανατολίζεται προς τη χρήση ενός ευρύτερου μείγματος εργαλείων για την επίτευξη στόχων αναφορικά με πολιτικές. πιστεύει ότι η ποιότητα της κοινωνικής και θεσμικής αναγνώρισης την οποία απολαμβάνουν οι κοινωνικοί εταίροι θα πρέπει να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο σε εθνικό επίπεδο και να λάβει πιο ουσιαστικό χαρακτήρα, καθώς είναι πιθανότατα ο κυριότερος καθοριστικός παράγοντας της ποιότητας της συμβολής τους· δίνει ωστόσο ιδιαίτερη έμφαση στο γεγονός ότι η ποιότητα του κοινωνικού διαλόγου διαφέρει πολύ ανά χώρα και τομέα και καλεί μετ’ επιτάσεως τους κοινωνικούς εταίρους να αναπτύξουν μια γνήσια «κοινωνική εταιρική σχέση» σε όλα τα επίπεδα·

56.

πιστεύει ότι οι συλλογικές διαπραγματεύσεις έχει αποδειχτεί ότι αποτελούν ένα αποτελεσματικό εργαλείο για τη διατήρηση της απασχόλησης και ότι επιτρέπουν στους εργοδότες και στους εργαζομένους να βρουν αποτελεσματικές λύσεις για να αντιμετωπίσουν την οικονομική ύφεση· σημειώνει, εν προκειμένω, τη σημασία της ισχυρής συναίνεσης μεταξύ των κοινωνικών εταίρων στα εθνικά συστήματα όπου έχει οριστεί ελάχιστο επίπεδο προστασίας από την εργατική νομοθεσία·

57.

εκφράζει την πεποίθηση ότι ο επιτυχής κοινωνικός διάλογος στον χώρο εργασίας καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τα μέσα που έχουν οι εκπρόσωποι των εργαζομένων όσον αφορά την παροχή ποιοτικών πληροφοριών, την τακτική κατάρτιση και τον επαρκή χρόνο·

58.

είναι πεπεισμένο ότι ο ρόλος των κυβερνήσεων είναι αποφασιστικός με τη διασφάλιση των απαραίτητων προϋποθέσεων για αποτελεσματική συλλογική διαπραγμάτευση χωρίς αποκλεισμούς και την πρόβλεψη τριμερών δομών προκειμένου να έχουν οι κοινωνικοί εταίροι θεσμικά κατοχυρωμένη και ουσιαστική συμμετοχή σε ισότιμη βάση, στη χάραξη της δημόσιας πολιτικής, σύμφωνα με τις εθνικές πρακτικές και παραδόσεις·

59.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, την Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Απασχόλησης και τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και των υποψήφιων χωρών.

2.12.2011   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 351/48

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρωτοβουλία που προωθεί η Επιτροπή με την Πράσινη Βίβλο της παρέχει μία ευκαιρία για κοινοτική δράση στο θέμα της διαχείρισης των βιολογικών αποβλήτων,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η σωστή διαχείριση των βιολογικών αποβλήτων έχει πλεονεκτήματα όχι μόνο περιβαλλοντικά αλλά και κοινωνικά και οικονομικά,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 2 παράγραφος 4 της οδηγίας-πλαίσιο για τα απόβλητα προβλέπει ότι είναι δυνατόν να καθορίζονται με επιμέρους οδηγίες ειδικοί ή συμπληρωματικοί κανόνες για τη διαχείριση συγκεκριμένων κατηγοριών αποβλήτων,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία 1999/31/ΕΚ περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων δεν παρέχει επαρκείς μηχανισμούς για την αειφόρο διαχείριση των βιολογικών αποβλήτων,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κανόνες σχετικά με τη διαχείριση των βιολογικών αποβλήτων είναι κατακερματισμένοι ότι οι υφιστάμενες νομοθετικές πράξεις δεν επαρκούν για την επίτευξη των δηλωμένων στόχων της αποτελεσματικής διαχείρισης των βιολογικών αποβλήτων· λαμβάνοντα υπόψη ότι συνεπώς χρειάζεται ειδική οδηγία για τη διαχείριση των βιολογικών αποβλήτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συγκέντρωση σε ενιαίο νομοθετικό κείμενο όλων των κανόνων σχετικά με τη διαχείριση των βιολογικών αποβλήτων συνιστά αυτή καθεαυτή άσκηση νομοθετικής αριστείας και βελτίωση της νομοθεσίας, αφενός, και απλούστευση, μεγαλύτερη σαφήνεια και καλύτερη εποπτεία και εφαρμογή και νομική ασφάλεια αφετέρου, εξασφαλίζοντας μακροπρόθεσμα την εμπιστοσύνη των δημόσιων και ιδιωτικών επενδυτών,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2010 στη Βαρκελώνη για την ανακύκλωση των βιολογικών αποβλήτων, με τη συμμετοχή του Συμβουλίου, της Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (13), κατέληξε στο συμπέρασμα ότι πρέπει να γίνουν ενέργειες για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού νομοθετικού πλαισίου για τα βιολογικά απόβλητα, δεδομένου ότι πρόκειται για καίρια στιγμή για την προώθηση αυτής της ρύθμισης,

Ζ.

εκτιμώντας ότι μία ειδική οδηγία για τα βιολογικά απόβλητα πρέπει να διαθέτει την απαραίτητη ευκαμψία για να καλύψει τις διαφορετικές δυνατότητες διαχείρισης που υπάρχουν, στο μέτρο που πολλές είναι οι παράμετροι και τοπικές θεωρήσεις που εμπλέκονται και που πρέπει να ληφθούν υπόψη,

Η.

σημειώνοντας το ανεκμετάλλευτο δυναμικό των βιολογικών αποβλήτων, η πολιτική διαχείρισης των οποίων διαφέρει πάρα πολύ από το ένα κράτος μέλος στο άλλο· εκτιμώντας ότι είναι απαραίτητη η βελτίωση της διαχείρισης αυτών των βιολογικών αποβλήτων για την επίτευξη της αποτελεσματικής και βιώσιμης διαχείρισης των πόρων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χωριστή αποκομιδή των βιολογικών αποβλήτων πρέπει να κλιμακωθεί ώστε να γίνουν πράξη τα ορόσημα για την ανακύκλωση και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που θα συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων της Στρατηγικής της ΕΕ για το 2020, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της βασικής πρωτοβουλίας για την αποτελεσματική διαχείριση των πόρων,

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η χωριστή αποκομιδή επιτρέπει, ιδιαίτερα, τη βέλτιστη διαχείριση ορισμένων κατηγοριών αποβλήτων, δηλ. των αποβλήτων μαγειρείων και των αποβλήτων από δραστηριότητες συλλογικής εστίασης, μέσω της χρήσης βιοαποικοδομήσιμων και λιπασματοποιήσιμων πιατικών μιας χρήσης,

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η λιπασματοποίηση των βιολογικών αποβλήτων επιτρέπει την ανακύκλωση των βιοαποικοδομήσιμων και λιπασματοποιήσιμων προϊόντων που ήδη καλύπτονται από μια κοινοτική πρωτοβουλία (την πρωτοβουλία για τις πρωτοποριακές αγορές στην Ευρώπη),

ΙΑ.

επιμένοντας στην ανάγκη ορισμού ποιοτικών κριτηρίων ευρωπαϊκού επιπέδου για την επεξεργασία των βιολογικών καυσίμων και για την ποιότητα των λιπασμάτων· εκτιμώντας ότι η ρύθμιση ποιοτικών παραμέτρων για τα λιπάσματα, συμπεριλαμβανομένης μιας ενιαίας θεώρησης που θα διασφαλίζει την ανιχνευσιμότητα, την ποιότητα και την ασφαλή χρήση, θα δημιουργήσει εμπιστοσύνη του καταναλωτή στο προϊόν αυτό· εκτιμώντας ότι τα λιπάσματα θα πρέπει να ταξινομούνται σύμφωνα με την ποιότητά τους, στο βαθμό που η χρήση λιπάσματος δεν είναι επιβλαβής για το έδαφος και τα υπόγεια ύδατα, και ιδίως για τα γεωργικά προϊόντα που προέρχονται από αυτό το έδαφος,

ΙΒ.

εκτιμώντας ότι οι στόχοι για την εκτροπή των βιολογικών αποβλήτων από τους χώρους υγειονομικής ταφής χρειάζονται πρόσθετες νομοθετικές κατευθυντήριες γραμμές για να υλοποιηθούν,

ΙΓ.

εκτιμώντας πως μπορεί να απαιτηθούν προστατευτικά μέτρα για να διασφαλιστεί ότι η χρήση λιπασμάτων δεν θα οδηγήσει σε ρύπανση του εδάφους ή των υπογείων υδάτων,

ΙΔ.

εκτιμώντας πως οι δυνατότητες χρήσης λιπασμάτων χαμηλής ποιότητας προκειμένου να μην υπάρχει βλάβη για το περιβάλλον ή την ανθρώπινη υγεία πρέπει επίσης να εξετασθούν και να αξιολογηθούν, και πως σε ευρωπαϊκό επίπεδο ο σωστός καθορισμός των δυνατοτήτων χρήσης λιπάσματος χαμηλής ποιότητας και ο προσδιορισμός του πότε ένα λίπασμα θεωρείται προϊόν και πότε θεωρείται απόβλητο θα διευκολύνουν τα κράτη μέλη στο να προσανατολίζονται όταν έχουν να αποφασίσουν επί θεμάτων που σχετίζονται με τη χρήση λιπασμάτων,

ΙΕ.

εκτιμώντας πως η πρωτοβουλία «Ευρώπη με αποτελεσματική διαχείριση πόρων» είναι μια από τις πρωτοπόρες πρωτοβουλίες της στρατηγικής για την Ευρώπη του 2020 κι ότι κατά συνέπεια πρέπει να ενθαρρυνθεί η αποτελεσματική διαχείριση· εκτιμώντας πως η ανακύκλωση βιολογικών αποβλήτων συμβάλλει στη βελτίωση του βαθμού αποτελεσματικής διαχείρισης των πόρων,

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα υγρά βιολογικά απόβλητα μειώνουν την απόδοση της αποτέφρωσης· ότι η αποτέφρωση των βιολογικών αποβλήτων ενθαρρύνεται έμμεσα με την οδηγία περί ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· ότι τα βιολογικά απόβλητα μπορούν να συμβάλουν καλύτερα στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής μέσω της ανακύκλωσής τους σε λίπασμα προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα του εδάφους και να επιτευχθεί δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα, που προς το παρόν δεν προωθείται από την οδηγία περί ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας,

ΙΖ.

εκτιμώντας πως η αναερόβιος ζύμωση για την παραγωγή βιοαερίου είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος ανάκτησης ενέργειας, ενώ το προϊόν ζύμωσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη λιπασματοποίηση,

ΙΗ.

θεωρώντας ότι ο βασικός στόχος της σωστής διαχείρισης των βιολογικών αποβλήτων πρέπει να είναι το αποτέλεσμα, διότι τούτο επιτρέπει να παραμένουν ανοιχτές όλες οι τεχνολογικές επιλογές για τη διαχείριση των βιολογικών αποβλήτων ώστε να ενθαρρύνουμε την καινοτομία, την επιστημονική έρευνα και την ανταγωνιστικότητα,

ΙΘ.

επισημαίνοντας τη σημαντική αλληλεπίδραση μεταξύ της μετάβασης προς μια κοινωνία της ανακύκλωσης που θα αναπτύξει μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα και του δυναμικού δημιουργίας θέσεων απασχόλησης στον τομέα αυτό, και κατά συνέπεια επισημαίνοντας την ανάγκη να εγγραφούν πιστώσεις για τη διερεύνηση των επιπτώσεων που η αποκομιδή και η διαχείριση των βιολογικών αποβλήτων έχουν επί του εργασιακού περιβάλλοντος,

Κ.

θεωρώντας ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να προωθήσουν δράσεις περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης στον τομέα αυτό και, ιδιαίτερα, στα σχολεία, προκειμένου να ενθαρρύνουν τη βιώσιμη διαχείριση των στερεών αστικών αποβλήτων και να ευαισθητοποιήσουν τους πολίτες ως προς τα πλεονεκτήματα της χωριστής αποκομιδής· επισημαίνοντας, στο πλαίσιο αυτό, τον σημαντικό ρόλο των δήμων και των δημοτικών επιχειρήσεων στην παροχή συμβουλών και πληροφοριών στους πολίτες σχετικά με την πρόληψη των αποβλήτων,

ΚΑ.

επισημαίνοντας ότι τα βιολογικά απόβλητα αντιστοιχούν σε άνω του 30 % των αστικών στερεών αποβλήτων· σημειώνει τους αυξανόμενους όγκους βιολογικών αποβλήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα οποία αποτελούν σημαντική πηγή εκπομπών αερίων που συντελούν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου καθώς και άλλες αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις της υγειονομικής ταφής, υπό συνθήκες εξ αιτίας των οποίων η διαχείριση των αποβλήτων είναι σήμερα η τέταρτη σημαντικότερη πηγή αερίων του θερμοκηπίου,

ΚΒ.

εκτιμώντας ότι στην πράξη δεν είναι μόνο τα βιολογικά απόβλητα οικιακής προέλευσης που πρέπει να υφίστανται αειφόρο επεξεργασία,

ΚΓ.

υπενθυμίζοντας ότι η διαχείριση των αποβλήτων αυτών πρέπει να διαμορφωθεί σύμφωνα με την «ιεράρχηση των αποβλήτων»: πρόληψη και μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, άλλου είδους ανάκτηση, κυρίως ανάκτηση ενέργειας και, ως εσχάτη λύση, η υγειονομική ταφή (σύμφωνα με το άρθρο 4 της οδηγίας-πλαίσιο για τα απόβλητα), σύμφωνα με την οποία η ανακύκλωση των βιολογικών αποβλήτων είναι προτιμότερη από την αποτέφρωσή τους καθώς όχι μόνο αποτρέπει το σχηματισμό μεθανίου αλλά και συμβάλλει στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής μέσω της δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα και της βελτίωσης της ποιότητας του εδάφους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόληψη αποτελεί τον πρωταρχικό στόχο στη διαχείριση των βιολογικών αποβλήτων και ότι καθιστά δυνατή, ιδιαίτερα την αποφυγή απορριμμάτων τροφίμων και κήπου, π.χ. μέσω του βελτιωμένου σχεδιασμού δημόσιων πάρκων με φυτά και δέντρα που δεν χρειάζονται εύκολη συντήρηση,

ΚΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, για να προχωρήσουμε προς μια περιβαλλοντικώς αποτελεσματική διαχείριση των βιολογικών αποβλήτων, πρέπει αυτή να γίνει αντιληπτή υπό ένα ενιαίο πρίσμα στις ενεργειακές πολιτικές και στην πολιτική προστασίας των εδαφών και σε συμφωνία με τους στόχους άμβλυνσης της κλιματικής αλλαγής· λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα άλλο πλεονέκτημα είναι η διαφύλαξη της βιοποικιλότητας όταν τα επεξεργασμένα βιολογικά απόβλητα χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο της τύρφης, με αποτέλεσμα να προστατεύονται έτσι τα οικοσυστήματα των υγροτόπων,

ΚΕ.

εκτιμώντας ότι η αναερόβιος ζύμωση για την παραγωγή βιοαερίου από βιολογικά απόβλητα μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην αειφόρο διαχείριση των φυσικών πόρων εντός της ΕΕ και στην επίτευξη με αειφόρο τρόπο των στόχων που έχει θέσει η ΕΕ για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας,

ΚΣΤ.

επιμένοντας στην ανάγκη να θεωρούνται τα βιολογικά καύσιμα ως πολύτιμος φυσικός πόρος που μπορεί να χρησιμοποιείται για την παραγωγή λιπασμάτων υψηλής ποιότητας· τούτο συντελεί στην καταπολέμηση της υποβάθμισης των ευρωπαϊκών εδαφών, στη διατήρηση της παραγωγικότητας του εδάφους, στη μείωση της χρήσης χημικών βελτιωτικών στη γεωργία, και ειδικότερα των φωσφορούχων, και την αύξηση της ικανότητας των εδαφών να συγκρατούν το νερό,

ΚΖ.

σημειώνοντας τα διαφορετικά συστήματα διαχείρισης των βιολογικών αποβλήτων που χρησιμοποιούνται στα κράτη μέλη και το ότι η υγειονομική ταφή εξακολουθεί να είναι η πλέον διαδεδομένη στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέθοδος διάθεσης των αποβλήτων, παρά το ότι αποτελεί τη χειρότερη επιλογή για το περιβάλλον,

ΚΗ.

λαμβάνοντας υπόψη τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζει για το περιβάλλον η παραγωγή μεταφορικών καυσίμων από βιολογικά απόβλητα,

ΚΘ.

υπογραμμίζοντας την ανάγκη ενθάρρυνσης της επιστημονικής έρευνας και της τεχνολογικής καινοτομίας στον τομέα της διαχείρισης των βιολογικών αποβλήτων,

Λ.

επισημαίνοντας ότι σήμερα χάρη στη χωριστή αποκομιδή μπορούν να αποφεύγονται μολύνσεις και να ευνοείται ο στόχος της επίτευξης λιπασμάτων υψηλής ποιότητας, να παράγονται ποιοτικά υλικά για την ανακύκλωση των βιολογικών αποβλήτων και να βελτιώνεται η αποτελεσματικότητα της ενεργειακής ανάκτησης,

ΛΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαθέσιμες μελέτες και η εμπειρία των διαφόρων κρατών μελών αποδεικνύουν πως η χωριστή αποκομιδή είναι και εφικτή και περιβαλλοντικώς και οικονομικώς βιώσιμη και ότι η χωριστή αποκομιδή πρέπει να γίνει υποχρεωτική, λαμβάνοντας υπόψη ότι η χωριστή αποκομιδή πρέπει να αποτελεί την προϋπόθεση για την παραγωγή λιπάσματος υψηλής ποιότητας,

1.

ζητεί επειγόντως από την Επιτροπή να επανεξετάσει την υφισταμένη για τα βιολογικά απόβλητα νομοθεσία ώστε, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, να εκπονήσει πρόταση ειδικής οδηγίας έως τα τέλη του 2010 που θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:

2.

ζητεί από την Επιτροπή να παράσχει ποσοτικό υπολογισμό βάσει των εθνικών σχεδίων κατανομής δικαιωμάτων εκπομπής των μειώσεων διοξειδίου του άνθρακα που επιτυγχάνονται με την ανακύκλωση και λιπασματοποίηση·

3.

σημειώνει ότι ένα μελλοντικό ενωσιακό πλαίσιο θα μπορούσε να παράσχει νομική καθοδήγηση και σαφήνεια σε πολλά κράτη μέλη και να τα ενθαρρύνει να πραγματοποιήσουν επενδύσεις στον τομέα της διαχείρισης των βιολογικών αποβλήτων· καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει τα κράτη μέλη κατά την εισαγωγή συστημάτων διαχωρισμού αποβλήτων και να θεσπίσει δεσμευτικούς και φιλόδοξους στόχους για την ανακύκλωση των αποβλήτων αυτών·

4.

υπενθυμίζει ότι το Έκτο Κοινοτικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 2001-2010 της 22ας Ιουλίου 2002 ανάγκασε την Επιτροπή να αναπτύξει τη νομοθεσία για τα βιοαποικοδομήσιμα απόβλητα στο άρθρο 8, παράγραφος 2, στοιχείο iv) ως δράση προτεραιότητας για την επίτευξη του στόχου της αειφόρου χρήσης και διαχείρισης των φυσικών πόρων και των αποβλήτων αλλά ότι οκτώ έτη αργότερα δεν έχει ακόμη υποβληθεί καμία νομοθετική πρόταση, πράγμα που είναι απαράδεκτο·

5.

καλεί την Επιτροπή να επεξεργαστεί, στο πλαίσιο της εκτίμησης επιπτώσεων που θα εκπονήσει, ένα βελτιωμένο σύστημα διαχείρισης των βιολογικών αποβλήτων όσον αφορά την ανακύκλωση χωριστά συλλεγόμενων βιολογικών αποβλήτων, τη χρήση της λιπασματοποίησης για αποκόμιση γεωργικών και οικολογικών οφελών, τις λύσεις μηχανικής/βιολογικής επεξεργασίας και τη χρήση βιολογικών αποβλήτων ως πηγής για την παραγωγή ενέργειας· θεωρεί ότι η εν λόγω εκτίμηση επιπτώσεων θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως βάση για την προετοιμασία νέου ενωσιακού νομοθετικού πλαισίου για τα βιοαποικοδομήσιμα απόβλητα·

6.

ζητεί επειγόντως από την Επιτροπή να ορίσει από κοινού με τα κράτη μέλη κριτήρια για την παραγωγή λιπασμάτων υψηλής ποιότητας και να εγκρίνει ελάχιστες απαιτήσεις για τελικά προϊόντα, βάσει του άρθρου 6 της οδηγίας-πλαίσιο για τα απόβλητα, οι οποίες επιτρέπουν διαβάθμιση ποιότητας που οποία θα καλύπτει διάφορους τύπους χρήσης των ποικίλων τύπων λιπασμάτων που λαμβάνονται με επεξεργασία βιολογικών αποβλήτων στο πλαίσιο μιας στρατηγικής βασισμένης σε μια ενιαία θεώρηση που επί πλέον της ποιότητας θα διασφαλίζει και την ανιχνευσιμότητα των προϊόντων και την ασφαλή χρήση·

7.

εκτιμά πως η αναερόβια ζύμωση είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για τα βιολογικά απόβλητα, διότι αποδίδει πλούσια θρεπτικά βελτιωτικά εδάφους, προϊόντα ζύμωσης, και επίσης βιοαέριο, που είναι μια ανανεώσιμη ενέργεια δυνάμενη να μετατραπεί σε βιομεθάνιο ή να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ηλεκτρισμού·

8.

εκτιμά ότι απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου η αποτέφρωση των βιολογικών αποβλήτων να καταστεί βιώσιμη εναλλακτική λύση στην ιεράρχηση της επεξεργασίας των αποβλήτων είναι ότι πρέπει να συνδυασθεί με την ανάκτηση της ενέργειας·

9.

τονίζει ότι κατά την αξιοποίηση βιολογικών αποβλήτων για την παραγωγή ενέργειας πρέπει να αποδίδεται προσοχή στην ενεργειακή αποδοτικότητα και στην αειφορία της ανάπτυξης, και ότι αυτά τα προϊόντα πρέπει να χρησιμοποιούνται όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερα· επαναλαμβάνει συνεπώς ότι η διαφοροποιημένη αποκομιδή είναι σημαντική για τη συμμόρφωση προς την οδηγία για την υγειονομική ταφή (14), για την τροφοδότηση της ανακύκλωσης βιολογικών αποβλήτων με ποιοτικά υλικά και για τη βελτίωση της απόδοσης της ανάκτησης ενέργειας·

10.

επισημαίνει ότι, για να αυξηθούν τα ποσοστά εκτροπής, ανακύκλωσης και παραγωγής βιοαερίου, πρέπει να παραμείνουν ανοικτά όλα τα τεχνολογικά εργαλεία και όλες οι λύσεις που μεγιστοποιούν την ανακύκλωση ή την παραγωγή βιοαερίου·

11.

θεωρεί ότι τα βιολογικά απόβλητα είναι πολύτιμοι ανανεώσιμοι πόροι για την παραγωγή ρεύματος και αερίων καυσίμων για τις μεταφορές και για την τροφοδοσία του δικτύου αερίου με την παραγωγή βιομεθανίου μέσω του καθαρισμού του εξ αυτών παραγόμενου βιοαερίου (κυρίως μεθάνιο – 50 % έως 75 % – και διοξείδιο του άνθρακα) και καλεί την Επιτροπή να αναλύσει και να προωθήσει τρόπους χρησιμοποίησης των βιολογικών αποβλήτων για την παραγωγή βιοαερίου·

12.

τονίζει ότι πρέπει να αυξηθεί η ποσότητα των βιολογικών αποβλήτων που δεν καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής· στο πλαίσιο αυτό επισημαίνει ότι τα βιολογικά απόβλητα μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη του στόχου της ΕΕ να φτάσει το μερίδιο της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές τουλάχιστον στο 20 % έως το 2020, καθώς και του στόχου που ορίζει η οδηγία της ΕΕ για την ποιότητα των καυσίμων· υπενθυμίζει ότι η οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας υποστηρίζει τη χρήση όλων των ειδών βιομάζας, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης βιολογικών αποβλήτων για παραγωγή ενέργειας, ως ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, και ότι τα βιοκαύσιμα που παράγονται από απόβλητα προσμετρούνται διπλά στο στόχο να αυξηθεί στο 10 % το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον τομέα των μεταφορών· ζητεί, για τον λόγο αυτό, από τα κράτη μέλη να προβλέψουν στην εθνική τους νομοθεσία την ανάκτηση ενέργειας από τα βιοαποικοδομήσιμα τμήματα των αποβλήτων, στο πλαίσιο ολοκληρωμένης πολιτικής για την ιεράρχηση των μεθόδων επεξεργασίας των αποβλήτων, και τα προτρέπει να ανταλλάξουν ιδέες βέλτιστων πρακτικών·

13.

ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν και να στηρίξουν την επιστημονική έρευνα και την τεχνολογική καινοτομία στον τομέα της διαχείρισης των βιολογικών αποβλήτων·

14.

καλεί την Επιτροπή να πραγματοποιήσει περαιτέρω έρευνες για μεθόδους επεξεργασίας των βιολογικών αποβλήτων, προκειμένου να βελτιωθεί η ποσοτικοποίηση των οφελών σε σχέση με το έδαφος, της ανάκτησης ενέργειας και των περιβαλλοντικών επιπτώσεων·

15.

ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν δράσεις περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης στον τομέα των βιολογικών αποβλήτων και, ιδιαίτερα, στα σχολεία, και στα τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα, ώστε να προωθήσουν καλύτερα πρότυπα συμπεριφοράς σε σχέση με την πρόληψη των αποβλήτων, να ενθαρρύνουν τη βιώσιμη διαχείριση των βιολογικών αποβλήτων και των αστικών απορριμμάτων και να ευαισθητοποιήσουν τους πολίτες ως προς την πρόληψη και την ανακύκλωση των αποβλήτων καθώς και ως προς τα πλεονεκτήματα της χωριστής αποκομιδής και της βιολογικής επεξεργασίας βιολογικών αποβλήτων· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, το σημαντικό ρόλο των δήμων, κοινοτήτων και δημοτικών επιχειρήσεων όσον αφορά τη διαβούλευση και διάθεση πληροφοριών για τους πολίτες στον τομέα της αποφυγής αποβλήτων·

16.

θεωρεί ότι τα επεξεργασμένα βιολογικά απόβλητα πρέπει να χρησιμοποιούνται για τη διατήρηση της οργανικής ύλης και τη συμπλήρωση των κύκλων θρέψης, ειδικά του φωσφόρου, δια της ανακύκλωσής τους στο έδαφος και ζητεί από την Επιτροπή να αναγνωρίσει πως οι διάφορες πολιτικές θα πρέπει να δοκιμάζονται βάσει της συμβολής τους στη μείωση του απαράδεκτα γρήγορου ρυθμού εξάντλησης των παγκοσμίων αποθεμάτων φωσφόρου·

17.

υπογραμμίζει ότι είναι ανάγκη να θεωρούνται τα στερούμενα βλαβερών ουσιών βιολογικά απόβλητα ως πολύτιμος φυσικός πόρος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή του ποιοτικού προϊόντος της λιπασματοποίησης·

18.

θεωρεί ότι το μέλλον της γεωργίας εξαρτάται και από τη διατήρηση και αποκατάσταση της γονιμότητας του εδάφους· επισημαίνει ότι η χρήση ποιοτικού προϊόντος λιπασματοποίησης στη γεωργία μπορεί να αποτελέσει σημαντική συμβολή για τη διατήρηση της παραγωγικότητας της γης, την αύξηση της συγκράτησης νερού και της ικανότητας αποθήκευσης άνθρακα και τη μείωση της χρήσης συνθετικών λιπασμάτων· τονίζει το ρόλο των κρατών μελών προκειμένου να διασφαλισθεί η χρήση ποιοτικού προϊόντος λιπασματοποίησης στη γεωργική γη·

19.

υπογραμμίζει ότι τα κατά την λιπασματοποίηση εκπεμπόμενα αέρια από τα εναποτεθέντα υλικά είναι δυνατόν να ελεγχθούν μόνο δύσκολα, πράγμα το οποίο συνιστά σοβαρό κίνδυνο για το περιβάλλον και την ατμόσφαιρα· υπενθυμίζει ότι στην κανονική λιπασματοποίηση, ιδίως βιολογικών αστικών αποβλήτων, υπάγεται επίσης η προστασία των υπογείων υδάτων από τα στραγγίδια του λιπασματοποιημένου υλικού·

20.

τονίζει ότι, για την επίτευξη των στόχων στα διάφορα επίπεδα (καταπολέμηση της ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη και της υποβάθμισης και διάβρωσης του εδάφους, επίτευξη των στόχων όσον αφορά την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές), ο συνδυασμός λιπασματοποίησης και ζύμωσης επιλεκτικά συλλεγόμενων βιολογικών αποβλήτων, εάν είναι εφικτός, παρουσιάζει αναμφισβήτητα πλεονεκτήματα και θα πρέπει να ενθαρρυνθεί·

21.

καλεί συνεπώς την Επιτροπή να προτείνει εθνικούς στόχους ανακύκλωσης βιολογικών αποβλήτων, ώστε να μειωθεί ο όγκος των βιολογικών αποβλήτων που καταλήγουν στις λιγότερο επιθυμητές λύσεις διαχείρισης αποβλήτων, όπως είναι η ταφή και η αποτέφρωση·

22.

υπενθυμίζει ότι η διαχείριση των αποβλήτων αυτών πρέπει να σχεδιασθεί σύμφωνα με την ιεράρχηση των μεθόδων διαχείρισης των αποβλήτων γενικώς: πρόληψη, ανακύκλωση, άλλοι τρόποι αξιοποίησης, μεταξύ άλλων και για ενεργειακούς σκοπούς και, ως τελευταία επιλογή, υγειονομική ταφή (οδηγία 1999/31/ΕΚ, άρθρο 5 και οδηγία 2008/98/ΕΚ (15))· καλεί την Επιτροπή να καταβάλει μεγαλύτερες προσπάθειες για να επιβάλει και να διασφαλίσει την εφαρμογή των διατάξεων για την υγειονομική ταφή στο σύνολο της Κοινότητας·

23.

σημειώνει ότι τα διάφορα κράτη μέλη εφαρμόζουν διαφορετικά εθνικά νομοθετικά μέτρα και διαφορετικά συστήματα διαχείρισης αποβλήτων και ότι η υγειονομική ταφή εξακολουθεί να είναι η συνηθέστερη μέθοδος διαχείρισης των στερεών αστικών αποβλήτων των δήμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση· καλεί τα κράτη μέλη να αυξήσουν τη συνεργασία τους και τις ανταλλαγές καλύτερων πρακτικών στον τομέα της διαχείρισης των βιολογικών αποβλήτων·

24.

εκτιμά ότι η μηχανικοβιολογική επεξεργασία (ΜΒΤ) αποτελεί αποτελεσματική λύση ώστε σημαντικές ποσότητες βιολογικών αποβλήτων να μην καταλήγουν σε χωματερές αλλά, αντιθέτως, να κατευθύνονται στην κομποστοποίηση, την αναεροβική ζύμωση και την ενεργειακή αξιοποίηση·

25.

θεωρεί ότι χρειάζεται να δοθούν οικονομικά κίνητρα για την επέκταση της χωριστής συλλογής και άλλων συστημάτων διαχείρισης βιολογικών αποβλήτων που μεγιστοποιούν την ανάκτηση ενέργειας·

26.

υπογραμμίζει ότι χρειάζονται βελτιώσεις όσον αφορά τη διαχείριση των βιολογικών αποβλήτων και την εναρμόνιση των προτύπων ποιότητας των λιπασμάτων για να ενθαρρυνθεί η ανάπτυξη ευρωπαϊκής αγοράς λιπασμάτων·

27.

έχει την άποψη ότι η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» πρέπει να ισχύσει ως βάση για την επιστροφή επιπλέον κόστους που προέκυψε από την εισαγωγή ρύπων, κατά τρόπο ώστε οι αρνητικές εξωτερικεύσεις της εναπόθεσης βιολογικών αποβλήτων στο έδαφος να μην πληρώνονται από την γεωργία·

28.

υπογραμμίζει το γεγονός ότι πολλά κράτη μέλη διαθέτουν ήδη υποδομή, αλλά ότι χρειάζεται να παρασχεθούν οικονομικά κίνητρα για να δημιουργηθούν και να εδραιωθούν οι δυνητικές αγορές προϊόντων λιπασματοποίησης και ζύμωσης, βιοενέργειας και βιοκαυσίμων παραγόμενων από βιολογικά απόβλητα·

29.

υπογραμμίζει το περιβαλλοντικό πλεονέκτημα της παραγωγής καυσίμων από βιολογικά απόβλητα προς χρήση στον τομέα των μεταφορών· ζητεί από τα κράτη μέλη, με γνώμονα την ιεράρχηση των αποβλήτων, να λαμβάνουν τούτο υπόψη κατά την εφαρμογή της αναθεωρημένης οδηγίας-πλαίσιο για τα απόβλητα, και από την Επιτροπή να προβάλει το εν λόγω πλεονέκτημα στις κατευθυντήριες γραμμές εφαρμογής·

30.

ζητεί από την Επιτροπή να συμπεριλάβει σε όλες τις τρέχουσες ή νέες μελέτες επιπτώσεων που θα πραγματοποιήσει σχετικά με το θέμα, το ζήτημα του τύπου οικονομικών κινήτρων, ταμείων ή ενισχύσεων που μπορούν να κινητοποιηθούν ή να δημιουργηθούν για την ανάπτυξη και εδραίωση των τεχνολογιών που επιτρέπουν τη σωστή διαχείριση των βιολογικών αποβλήτων·

31.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

2.12.2011   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 351/56

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στον χρηματοπιστωτικό τομέα και σε ορισμένες εισηγμένες εταιρείες, οι πολιτικές αποδοχών κατηγοριών προσωπικού των οποίων η επαγγελματική δραστηριότητα έχει ουσιώδη αντίκτυπο στο προφίλ κινδύνου της επιχείρησης ήταν διαμορφωμένες κατά τρόπο ώστε να ενθαρρύνουν συναλλαγές που αποσκοπούσαν στην επίτευξη κερδοφορίας βραχυπρόθεσμα, δημιουργώντας ολοένα και πιο επικίνδυνα επιχειρηματικά μοντέλα προς το σκοπό αυτό, εις βάρος των εργαζομένων, των αποταμιευτών και των επενδυτών, αλλά και της αειφόρου ανάπτυξης εν γένει,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Πράσινη Βίβλος της Επιτροπής για την εταιρική διακυβέρνηση στους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και για τις πολιτικές αποδοχών τονίζει πως η απουσία αποτελεσματικών μηχανισμών ελέγχου συνέβαλε σημαντικά στην ανάληψη υπερβολικών κινδύνων από τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς κι ότι η εταιρική διακυβέρνηση πρέπει να συνεκτιμά τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, που εξαρτάται από τις ενέργειες πολλών παραγόντων,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ακατάλληλη διάρθρωση των αμοιβών μερικών χρηματοπιστωτικών οργανισμών που λειτουργεί ως κίνητρο για την υπερβολική και αλόγιστη ανάληψη κινδύνων έχει διαδραματίσει ρόλο στη συσσώρευση κινδύνων που οδήγησε στην τρέχουσα χρηματοπιστωτική, οικονομική και κοινωνική κρίση, συνιστώντας ως εκ τούτου μείζον ζήτημα για τους φορείς χάραξης πολιτικών και για τις ρυθμιστικές αρχές,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί πρέπει ως τμήμα της εταιρικής τους κοινωνικής ευθύνης να λαμβάνουν υπόψη με ολοκληρωμένο τρόπο το κοινωνικό περιβάλλον εντός του οποίου δραστηριοποιούνται καθώς και τα συμφέροντα όλων των ενεχομένων μερών, όπως είναι π.χ. οι πελάτες τους, οι μέτοχοί τους και οι υπάλληλοί τους,

E.

λαμβάνοντας υπόψη την ανάληψη πολλών πρωτοβουλιών σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο για την αντιμετώπιση του ζητήματος των προβληματικών πρακτικών στον τομέα των αποδοχών και λαμβάνοντας υπόψη τον ουσιαστικό χαρακτήρα μιας διεθνώς συντονισμένης προσέγγισης με σκοπό όχι μόνον τη διασφάλιση ίσων όρων ανταγωνισμού αλλά επίσης την εξασφάλιση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης σε παγκόσμια κλίμακα και την προαγωγή ενός βιώσιμου και δίκαιου ανταγωνισμού μεταξύ αγορών,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το έγγραφο «Principles for Sound Compensation Practices» του φόρουμ χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (FSB) που εγκρίθηκε από τους ηγέτες της G20 ορίζει πέντε στοιχεία που πρέπει να διέπουν τις ορθές πρακτικές σε θέματα αποδοχών, και λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της προαγωγής της ταυτόχρονης εφαρμογής αυτών των βασικών αρχών,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συμπεφωνημένες αρχές και τα ήδη ληφθέντα μέτρα στον τομέα της πολιτικής των αποδοχών πρέπει να επανεξετάζονται συνεχώς και, εάν είναι απαραίτητο, να αναπροσαρμόζονται προκειμένου να δημιουργηθούν ομοιόμορφες συνθήκες σε ολόκληρη την Ευρώπη και να διασφαλιστεί η διεθνής ανταγωνιστικότητα του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού κλάδου,

H.

λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφορες επιστημονικές μελέτες όπως και η πρακτική εμπειρία έχουν αποδείξει τον περιορισμένο αντίκτυπο των μη δεσμευτικών συστάσεων σχετικά με τις πολιτικές σε θέματα αποδοχών, πράγμα που υπογραμμίζει την ανάγκη θέσπισης ενός ισχυρότερου μηχανισμού για την τήρηση των βασικών αρχών,

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση της Επιτροπής δείχνει πως παρά την τάση για ουσιώδη μεταρρύθμιση των πολιτικών σε θέματα αποδοχών εξ αιτίας της κρίσης, μόνο 16 κράτη μέλη εφάρμοσαν πλήρως ή εν μέρει τη σύσταση της Επιτροπής,

1.

χαιρετίζει τις πρωτοβουλίες της Επιτροπής και του FSB σχετικά με τις πολιτικές αποδοχών στον χρηματοπιστωτικό τομέα και τις εισηγμένες εταιρείες γενικά· εκτιμά ωστόσο πως το μέγεθος μιας χρηματοπιστωτικής εταιρείας, και ως εκ τούτου η συμβολή της δικής της δραστηριότητας στον συστημικό κίνδυνο πρέπει να λαμβάνεται αναλογικά υπόψη όταν επιβάλλονται πρόσθετοι ρυθμιστικοί κανόνες στους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς για θέματα πολιτικής αμοιβών και κεφαλαιακών απαιτήσεων·

2.

λαμβάνει γνώση των προτάσεων που η έκθεση περί κεφαλαιακών απαιτήσεων διατυπώνει, για έκδοση οδηγιών με δεσμευτικές αρχές σε ό,τι αφορά τις πολιτικές επί θεμάτων αποδοχών στον χρηματοπιστωτικό τομέα·

3.

τονίζει ότι οι αρχές εποπτείας πρέπει να αποφασίζουν εάν ένας χρηματοπιστωτικός οργανισμός ή μια εισηγμένη εταιρεία πρέπει να διαθέτει επιτροπή αποδοχών· τούτο πρέπει να το πράττει κατά τρόπο ο οποίος να αντιστοιχεί στο μέγεθός του, την εσωτερική του οργάνωση και τη φύση, το πεδίο και το πολυσύνθετο των δραστηριοτήτων του· εκτιμά πως όποτε η αρχή εποπτείας το κρίνει σκόπιμο, η πολιτική σε θέματα αποδοχών πρέπει να καθορίζεται από την επιτροπή αποδοχών, που πρέπει να είναι ανεξάρτητη και υπόλογη σε μετόχους και εποπτικές αρχές και που θα συνεργάζεται στενά με την εσωτερική επιτροπή αξιολόγησης κινδύνων της εκάστοτε επιχείρησης κατά την αξιολόγηση των κινήτρων που το σύστημα αμοιβών δημιουργεί·

4.

τονίζει ότι μία επιτροπή αποδοχών πρέπει να έχει πρόσβαση στο θέμα των συμβάσεων, όπου οι συμβάσεις που υπάγονται στον έλεγχο αυτής της επιτροπής να συντάσσονται κατά τρόπον που να καθιστά δυνατή με μειώσεις καταβολών την τιμωρία πράξεων βαρείας αμέλειας. Βαρειά αμέλεια υπάρχει κυρίως όταν δεν επιδεικνύεται η δέουσα επιμέλεια και σε τέτοιες περιπτώσεις η επιτροπή αποδοχών πρέπει να μεριμνά ώστε η μείωση να μην είναι απλώς συμβολικής φύσης αλλά ότι θα συμβάλει ουσιωδώς στην πληρωμή της προκληθείσας ζημίας. Επί πλέον, οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί πρέπει να κληθούν να εφαρμόζουν και ένα σύστημα αρνητικών μορίων (malus), δηλ. επιστροφή αποδοχών συνδεδεμένων με τις επιδόσεις σε περίπτωση διαπίστωσης χαμηλών επιδόσεων·

5.

πιστεύει ότι ο πρόεδρος και τα μέλη της επιτροπής αποδοχών που διαθέτουν δικαίωμα ψήφου πρέπει να είναι μέλη του διαχειριστικού οργάνου, χωρίς εκτελεστικά καθήκοντα στον εκάστοτε χρηματοπιστωτικό οργανισμό ή στην εισηγμένη εταιρεία. Εκτιμά πως οι διευθυντές και τα μέλη των Δ.Σ. πρέπει να μην έχουν θέση ταυτόχρονα σε Δ.Σ. άλλων εταιρειών εάν υπάρχει πιθανότητα σύγκρουσης συμφερόντων·

6.

είναι της γνώμης ότι, όποτε κρίνεται σκόπιμο, στους μετόχους πρέπει να δίδεται η δυνατότητα να συνεισφέρουν στη χάραξη βιώσιμων πολιτικών επί θεμάτων αποδοχών και ότι θα μπορούσε συνεπώς να τους δίδεται προς το σκοπό αυτό η ευκαιρία να εκφράζουν τις απόψεις τους για τις πολιτικές επί θεμάτων αποδοχών μέσω μιας μη δεσμευτικής ψηφοφορίας επί των εκθέσεων που αφορούν τις αποδοχές, στις γενικές συνελεύσεις της εταιρείας·

7.

τονίζει ότι η αμοιβή μη εκτελεστικών μελών του διοικητικού συμβουλίου θα πρέπει να συνίσταται μόνο σε μια πάγια αμοιβή και να μην περιλαμβάνει καταβολές σχετιζόμενες με τις επιδόσεις ή τις μετοχές·

8.

υπογραμμίζει ότι τα μέλη που εμπλέκονται στην ανάληψη κινδύνου θα πρέπει να είναι ανεξάρτητα από τις μονάδες της εταιρείας που ελέγχουν, να διαθέτουν την κατάλληλη αρμοδιότητα και να αμείβονται ανεξάρτητα από τις επιδόσεις αυτών των μονάδων·

9.

υπογραμμίζει ότι οι αποδοχές πρέπει να είναι ανάλογες των κάθε είδους κινδύνων, να είναι συμμετρικές προς το αποτέλεσμα του κινδύνου και να επηρεάζονται από τον χρονικό ορίζοντα των υφισταμένων και των πιθανών κινδύνων που έχουν αντίκτυπο στην όλη επίδοση και σταθερότητα της εταιρείας·

10.

επισημαίνει ότι κατά τη διαχείριση των εισηγμένων εταιρειών οι διευθυντές τους δεν πρέπει να έχουν ως κίνητρο το προσωπικό τους οικονομικό συμφέρον· θεωρεί ότι το προσωπικό οικονομικό συμφέρον των διευθυντών σε σύνδεση με μια μεταβλητή αμοιβή σε πολλές περιπτώσεις αντιστρατεύεται το μακροπρόθεσμο συμφέρον της εταιρείας, συμπεριλαμβανομένου του συμφέροντος των υπαλλήλων και των μετόχων της·

11.

πιστεύει ότι τα συστήματα αμοιβών πρέπει να είναι αναλογικά προς το μέγεθος, την εσωτερική οργάνωση και το πολυσύνθετο των χρηματοπιστωτικών οργανισμών και να αντικατοπτρίζουν την ποικιλομορφία των διαφορετικών χρηματοπιστωτικών τομέων, όπως είναι οι τομείς των τραπεζών, των ασφαλίσεων και της διαχείρισης κεφαλαίων·

12.

τονίζει πως οι επιχειρησιακές διευθετήσεις διαχείρισης κινδύνων σε επίπεδα ανώτερης διοίκησης, αρμοδίων κλάδου ανάληψης κινδύνων και ελεγκτικών καθηκόντων πρέπει να επανεξετασθούν από την αρχή εποπτείας μέσω εκτενών ελέγχων και να υπόκεινται σε τέτοιους ελέγχους· θεωρεί ότι αυτές οι διαδικασίες πρέπει επίσης να εφαρμόζονται στο προσωπικό του οποίου οι συνολικές αποδοχές, συμπεριλαμβανομένων των όσων προβλέπονται από τις συνταξιοδοτικές διατάξεις, το φέρουν στο ίδιο κλιμάκιο αποδοχών με το προσωπικό των ως άνω κατηγοριών·

13.

θεωρεί ότι τα επίπεδα των μεταβλητών αποδοχών πρέπει να βασίζονται σε προκαθορισμένα και μετρήσιμα κριτήρια επιδόσεων, τα οποία πρέπει να προάγουν τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της εταιρείας·

14.

τονίζει ότι οι σχετιζόμενες με την επίδοση αμοιβές πρέπει να συνδέουν το μέγεθος της συνολικής πριμοδότησης με τη συνολική επίδοση και εταιρική βάση της εταιρείας, ενώ η αμοιβή που σχετίζεται με την ατομική επίδοση ενός υπαλλήλου πρέπει να βασίζεται σε συνδυασμένη αποτίμηση της επίδοσης του συγκεκριμένου υπαλλήλου, της επίδοσης της συγκεκριμένης μονάδας της επιχείρησης, και των συνολικών αποτελεσμάτων του χρηματοπιστωτικού οργανισμού·

15.

εκτιμά ότι το προσωπικό οικονομικό συμφέρον διοικητικών στελεχών που συνδέεται με τις μεταβλητές αποδοχές έρχεται συχνά σε σύγκρουση με τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της εταιρείας· τονίζει ότι η πολιτική αποδοχών των διοικητικών στελεχών εταιρειών και άλλων κατηγοριών προσωπικού που φέρουν ευθύνη για τη λήψη αποφάσεων οι οποίες συνεπάγονται κίνδυνο πρέπει να είναι συμβατή με ένα ισορροπημένο και λειτουργικό σύστημα διαχείρισης κινδύνου, και ότι πρέπει να υπάρχει η δέουσα αναλογία μεταξύ του σταθερού και του μεταβλητού σκέλους των αποδοχών· ζητεί επειγόντως την εισαγωγή από τα Δ.Σ. μέτρων για τη μείωση ή και την ανάκληση των μεταβλητών αποδοχών για κατηγορίες προσωπικού των οποίων η επίδοση είναι υπεύθυνη για την επιδείνωση των αποτελεσμάτων της εταιρείας τους·

16.

είναι της γνώμης ότι όχι μόνον ποσοτικά μέτρα αλλά και ποιοτικά κριτήρια επίδοσης και ανθρώπινης κρίσης πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του επιπέδου των μεταβλητών αποδοχών·

17.

θεωρεί ότι στα προγράμματα αποδοχών δεν πρέπει να περιλαμβάνονται εγγυημένες πριμοδοτήσεις·

18.

είναι της άποψης ότι, όχι μόνο για λόγους δεοντολογίας αλλά και προς το συμφέρον της κοινωνικής δικαιοσύνης και της οικονομικής βιωσιμότητας, η διαφορά μεταξύ των υψηλότερων και των χαμηλότερων αποδοχών σε μια εταιρεία πρέπει να είναι λογική·

19.

τονίζει ότι οι εταιρείες πρέπει να καθιερώσουν μιαν εσωτερική διαδικασία, που θα έχει εγκριθεί από τον εποπτικό φορέα, και που θα αποσκοπεί στην αντιμετώπιση πιθανών διενέξεων μεταξύ της μονάδας διαχείρισης κινδύνου και των επιχειρησιακών μονάδων·

20.

υπογραμμίζει την ανάγκη επέκτασης αυτών των βασικών αρχών στις αποδοχές όλων των υπαλλήλων των οποίων οι επαγγελματικές δραστηριότητες έχουν υλικό αντίκτυπο στο προφίλ κινδύνου της εταιρείας στην οποία απασχολούνται, περιλαμβανομένων των ανωτέρων διοικητικών στελεχών, των αρμοδίων του κλάδου ανάληψης κινδύνων, των στελεχών με ελεγκτικά καθήκοντα και των υπαλλήλων των οποίων η συνολική αμοιβή, συμπεριλαμβανομένων των όσων προβλέπονται από τις συνταξιοδοτικές διατάξεις, τους φέρει στο ίδιο κλιμάκιο αποδοχών με τους ανωτέρω·

21.

τονίζει ότι η ασφάλιση αστικής ευθύνης διευθυντών και ανωτέρων στελεχών που έχει σχεδιασθεί για την προστασία των διευθυντών, ανωτέρων στελεχών και ανωτέρων διαχειριστών των εταιρειών έναντι αξιώσεων που εγείρονται για επικίνδυνες ή αμελείς αποφάσεις και πράξεις ληφθείσες ή τελεσθείσες στο πλαίσιο της εκτέλεσης των καθηκόντων τους δεν είναι συμβατή με μία βιώσιμη διαχείριση κινδύνων σε θέματα αποδοχών·

22.

τονίζει ότι θα πρέπει να υπάρχει η κατάλληλη ισορροπία μεταξύ σταθερού και μεταβλητού σκέλους των αποδοχών·

23.

προτείνει την καταβολή μεταβλητών αποδοχών μόνο εάν κάτι τέτοιο κρίνεται βιώσιμο υπό το πρίσμα της οικονομικής κατάστασης και της κεφαλαιακής βάσης του οργανισμού και εάν αιτιολογείται υπό το πρίσμα των μακροπρόθεσμων επιδόσεων της εταιρείας· θεωρεί ότι για τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς η αρμόδια αρχή εποπτείας πρέπει να έχει το δικαίωμα να περιορίζει το συνολικό ποσό του μεταβλητού στοιχείου των αποδοχών, με σκοπό την ενίσχυση του μετοχικού κεφαλαίου·

24.

τονίζει πως ένα σημαντικό ποσοστό του μεταβλητού στοιχείου των αποδοχών θα πρέπει να αναστέλλεται για επαρκές χρονικό διάστημα· το ποσοστό του μεταβλητού στοιχείου και η χρονική διάρκεια της αναστολής θα πρέπει να ορίζονται σύμφωνα με τον κύκλο και τη φύση της οικονομικής δραστηριότητας, τους κινδύνους που ενέχει και τις δραστηριότητες του συγκεκριμένου μέλους του προσωπικού· το υπό αναστολή τμήμα των αποδοχών πρέπει να γίνει ένα κατοχυρωμένο δικαίωμα με ταχύτητα εκτέλεσης τουλάχιστον ίση προς εκείνη του άμεσα καταβλητέου σε ποσοστιαία βάση· το 40 % τουλάχιστον του μεταβλητού σκέλους των αποδοχών πρέπει να αναστέλλεται· σε περίπτωση μεταβλητού σκέλους ιδιαίτερα μεγάλου ύψους, αναστέλλεται η καταβολή τουλάχιστον του 60 % του ποσού και η περίοδος αναστολής δεν πρέπει να είναι μικρότερη των πέντε ετών·

25.

πιστεύει ότι σημαντικό ποσοστό του μεταβλητού στοιχείου των αποδοχών δεν πρέπει να καταβάλλεται υπό μορφή μετρητών αλλά υπό μορφή χρέους μειωμένης εξασφάλισης, κεφαλαίου εκτάκτου ανάγκης, μετοχών ή διαπραγματεύσιμων εγγράφων συνδεόμενων με μετοχές, εφόσον τα έγγραφα αυτά δημιουργούν κίνητρα συνδεόμενα με τη μακροπρόθεσμη δημιουργία αξίας και με τους χρονικούς ορίζοντες του κινδύνου·

26.

θεωρεί ότι οι πολιτικές αποδοχών πρέπει να εφαρμόζονται στη συνολική αμοιβή, συμπεριλαμβανομένων των συντάξεων και μισθών, ώστε να αποφεύγεται το «αρμπιτράζ των μπόνους»· πέραν τούτων πιστεύει ότι οι «συνταξιοδοτικές πριμοδοτήσεις» δεν πρέπει να χορηγούνται υπό μορφή μετρητών, αλλά υπό μορφή χρέους μειωμένης εξασφάλισης, κεφαλαίου εκτάκτου ανάγκης, μετοχών ή διαπραγματεύσιμων εγγράφων συνδεόμενων με μετοχές, ώστε να επιτυγχάνεται η σύνδεση με μακροπρόθεσμα κίνητρα·

27.

προτείνει τη θέσπιση μέγιστου ορίου δύο ετών στο σταθερό σκέλος της αποζημίωσης διευθυντικού στελέχους, για τις αποζημιώσεις απολύσεων («χρυσά αλεξίπτωτα») σε περιπτώσεις πρόωρης λήξης της συνεργασίας, καθώς και την απαγόρευση της αποζημίωσης απόλυσης σε περιπτώσεις μη ικανοποιητικών επιδόσεων ή εθελούσιας αποχώρησης·

28.

ζητεί, κατά τον καθορισμό της πολιτικής σε θέματα αποδοχών, να λαμβάνεται υπόψη η ισότητα ανδρών και γυναικών·

29.

τονίζει εκ νέου την ανάγκη επιβολής κυρώσεων για κάθε μορφής διάκριση εντός των επιχειρήσεων, ιδίως κατά τον καθορισμό της πολιτικής αποδοχών, κατά την εξέλιξη των σταδιοδρομιών και στη διαδικασία πρόσληψης διευθυντικών στελεχών·

30.

πιστεύει ότι οι εταιρείες πρέπει να δημοσιοποιούν σαφείς, πλήρεις και επίκαιρες πληροφορίες σχετικά με τις πρακτικές αμοιβών τους και ότι οι εποπτικές αρχές πρέπει να έχουν πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες που χρειάζονται για να αξιολογήσουν το βαθμό συμμόρφωσης προς τους ισχύοντες κανόνες·

31.

ζητεί από τις δημόσιες επιχειρήσεις να έχουν, όπως και οι άλλες εταιρείες, απόλυτη διαφάνεια στην πολιτική αποδοχών και πριμοδοτήσεων που εφαρμόζουν·

32.

ζητεί επίσης να δημοσιοποιούνται οι λεπτομέρειες των ρυθμίσεων κύριας ή επικουρικής συνταξιοδότησης των επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένων των ρυθμίσεων των δημόσιων επιχειρήσεων·

33.

καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τις από 30 Απριλίου 2009 συστάσεις της σχετικά με τη διάρθρωση των αποδοχών και την ευθυγράμμιση βάσει του κινδύνου, σύμφωνα με τις αρχές που θέσπισε το Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και ενέκρινε η Ομάδα των 20 τον Σεπτέμβριο του 2009·

34.

καλεί την Επιτροπή να εγκρίνει ισχυρούς δεσμευτικούς κανόνες για την πολιτική αποδοχών στον χρηματοπιστωτικό τομέα, βάσει των προτάσεων της έκθεσης για την οδηγία περί κεφαλαιακών απαιτήσεων (CRD), και να θεσπίσει μια διαδικασία δημόσιας καταγγελίας των εισηγμένων εταιρειών που δεν τηρούν αυτούς τους κανόνες·

35.

καλεί τις εποπτικές αρχές του χρηματοπιστωτικού τομέα να εφαρμόσουν τις Βασικές Αρχές Αποδοχών και τη Μεθοδολογία Αξιολόγησης Προτύπων, που πρότεινε η Επιτροπή Τραπεζικού Ελέγχου της Βασιλείας τον Ιανουάριο του 2010·

36.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προαγάγουν μια κοινή διεθνή δομή για τη δημοσιοποίηση του αριθμού των ατόμων που ανήκουν σε μισθολογικές κλίμακες από 1 εκατομμύριο ευρώ και άνω, ώστε να συμπεριληφθούν τα βασικά στοιχεία που αφορούν μισθούς, μπόνους, βραβεία μακρόχρονης προσφοράς και συνταξιοδοτικές εισφορές·

37.

καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τους ρόλους που διαδραματίζουν τόσο οι εσωτερικοί όσο και οι εξωτερικοί λογιστικοί ελεγκτές ως τμήμα της εξασφάλισης του πλήρους φάσματος αποτελεσματικής εταιρικής διακυβέρνησης·

38.

καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει την ενίσχυση των ρόλων που διαδραματίζουν οι μη εκτελεστικοί διευθυντές, συμπεριλαμβανομένης της εξασφάλισης ότι οι εταιρείες θα τους παρέχουν συνεχή κατάρτιση και ανεξάρτητα πακέτα αμοιβών που θα αντικατοπτρίζουν τον ανεξάρτητο ρόλο του μη εκτελεστικού διευθυντή, καθώς και της παροχής εξουσιών στους εποπτικούς φορείς για να διενεργούν συνεντεύξεις «εγκεκριμένων προσώπων»·

39.

καλεί την Επιτροπή να αποσαφηνίσει στις νομοθετικές της προτάσεις τον ρόλο των εποπτικών αρχών σε ζητήματα πολιτικής αποδοχών·

40.

τονίζει ότι οι μεταβλητές αποδοχές δεν πρέπει να καταβάλλονται μέσω φορέων ή μεθόδων που διευκολύνουν την μη πληρωμή φόρων εισοδήματος επί των αποδοχών αυτών·

41.

ζητεί να εξασφαλιστεί ότι όταν οι αμοιβές υπόκεινται σε κανονιστικές διατάξεις τούτο δεν θα γίνεται εις βάρος των θεμελιωδών δικαιωμάτων τα οποία διασφαλίζουν οι Συνθήκες, και ειδικότερα του δικαιώματος των κοινωνικών εταίρων να συνάπτουν και να εφαρμόζουν συλλογικές συμβάσεις σύμφωνα με τις νομοθεσίες και πρακτικές του κράτους μέλους τους·

42.

ζητεί από την Επιτροπή να θεσπίσει ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για τη διαχείριση κρίσεων, για την αποτροπή μιας νέας χρηματοπιστωτικής κρίσης, λαμβάνοντας υπόψη τις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται από διεθνείς φορείς, όπως είναι η ομάδα G20 και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο·

43.

καλεί την Επιτροπή να παροτρύνει τα κράτη μέλη να επισημαίνουν στις εισηγμένες εταιρείες και στις εταιρείες παροχής χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών την κοινωνική τους ευθύνη, την αμαυρωμένη δημόσια εικόνα τους και την ανάγκη να δώσουν ένα καλό παράδειγμα σε μια ευημερούσα διεθνή κοινωνία·

44.

θεωρεί ότι η συνέχιση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων ή η διατήρηση θυγατρικών εταιρειών στο έδαφος μη συνεργάσιμων χωρών αντιβαίνει στα μακροπρόθεσμα συμφέροντα των εταιρειών εν γένει και ζητεί να διαμορφωθεί μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων, προκειμένου να υλοποιηθούν οι εξαγγελίες της G-20 στο Λονδίνο και το Πίτσμπουργκ·

45.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στις ρυθμιστικές αρχές της ΕΕ και των κρατών μελών.

2.12.2011   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 351/61

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στην Ένωση υπάρχει μια εσωτερική αγορά τραπεζικών υπηρεσιών και όχι ένα αμάλγαμα υπηρεσιών ανεξάρτητων μεταξύ τους, και ότι αυτή η εσωτερική αγορά έχει καίρια σημασία για την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα της Ένωσης,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι επί του παρόντος το διεθνές ρυθμιστικό πλαίσιο όσον αφορά τη διαχείριση κρίσεων στον τραπεζικό τομέα είναι ανεπαρκές,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υφιστάμενοι ενωσιακοί και διεθνείς εποπτικοί μηχανισμοί για τον χρηματοπιστωτικό τομέα έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικοί όσον αφορά την πρόληψη ή τον επαρκή περιορισμό της μετάδοσης μιας κρίσης,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το κόστος της διαχείρισης της κρίσης επιβάρυνε υπερβολικά τους φορολογούμενους, την ανάπτυξη και τις θέσεις εργασίας,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμετοχή των μετόχων και εν συνεχεία των πιστωτών στον επιμερισμό των βαρών έχει κρίσιμη σημασία προκειμένου να μειωθεί στο ελάχιστο το κόστος για τους φορολογουμένους από οποιαδήποτε κρίση των χρηματοπιστωτικών αγορών και ιδρυμάτων,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η απουσία ή η αδυναμία των ρυθμίσεων και της εποπτείας της Ένωσης είχε ως αποτέλεσμα ασυντόνιστες δράσεις εκ μέρους των εθνικών αρχών, αύξησε τον κίνδυνο προστατευτικής συμπεριφοράς και στρέβλωσης του ανταγωνισμού, μεταξύ άλλων μέσω κρατικών ενισχύσεων, και απείλησε τη δημιουργία εσωτερικής αγοράς χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μια ενιαία προσέγγιση για την πρόληψη της πτώχευσης ενός τραπεζικού ομίλου θα ήταν πιο κοντά στην έννοια μιας εσωτερικής αγοράς,

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μια ισχυρή εσωτερική αγορά χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών είναι ιδιαίτερα σημαντική για την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα της Ένωσης,

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναγκαία ανάληψη ευθύνης εκ μέρους των τραπεζικών φορέων θα πρέπει να συμβάλει στην επίτευξη του πρωταρχικού στόχου αναδόμησης των χρηματοπιστωτικών αγορών υπέρ της χρηματοδότησης της οικονομίας,

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη, λόγω της κρίσης, ότι είναι προφανές και ότι οι πολίτες αναμένουν ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ θα πρέπει να δημιουργήσουν επειγόντως, σε συνεργασία με την G20 και άλλα διεθνή φόρα, ένα επαρκές πλαίσιο το οποίο, σε περίπτωση κρίσης, θα διατηρεί τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, θα ελαχιστοποιεί το κόστος για τους φορολογούμενους, θα διαφυλάσσει τις βασικές τραπεζικές υπηρεσίες και θα προστατεύει τους καταθέτες,

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρηματοπιστωτική σταθερότητα και οι ενοποιημένες χρηματοπιστωτικές αγορές απαιτούν διασυνοριακή εποπτεία των διασυνοριακών και συστημικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων,

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στόχος ενός νομοθετικού πλαισίου της ΕΕ για τη διαχείριση διασυνοριακών κρίσεων είναι να εξουσιοδοτεί τις αρχές να εγκρίνουν μέτρα που περιλαμβάνουν και την παρέμβαση στη διαχείριση τραπεζικών ομίλων, όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο (ιδίως, αλλά όχι αποκλειστικά, στις τράπεζες καταθέσεων, όταν υπάρχει πιθανότητα συστημικού κινδύνου),

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στόχος ενός νομοθετικού πλαισίου της ΕΕ για τη διαχείριση διασυνοριακών κρίσεων είναι επίσης να ρυθμίζει τους διασυνοριακούς τραπεζικούς ομίλους και τις επιμέρους τράπεζες που προβαίνουν σε διασυνοριακές πράξεις αποκλειστικά μέσω υποκαταστημάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να υπάρχει ενιαία ρύθμιση σε ό,τι αφορά τους διασυνοριακούς τραπεζικούς ομίλους,

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μια ισχυρή αντίδραση στην κρίση απαιτεί συνεκτική και ολοκληρωμένη προσέγγιση που συνεπάγεται καλύτερη εποπτεία (εφαρμογή της νέας εποπτικής διάρθρωσης της ΕΕ), καλύτερους κανονισμούς (εν εξελίξει πρωτοβουλίες όπως αυτές σχετικά με την οδηγία 2006/48/ΕΚ, την οδηγία 2006/49/ΕΚ, την οδηγία 94/19/ΕΚ, και τις αμοιβές διοικητικών στελεχών) και ένα αποτελεσματικό ενωσιακό πλαίσιο διαχείρισης κρίσεων για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα,

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» θα πρέπει να επεκταθεί στον χρηματοπιστωτικό τομέα λόγω των καταστροφικών επιπτώσεων των πτωχεύσεων στις χώρες, τους επιμέρους τομείς και σε ολόκληρη την οικονομία γενικότερα,

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκαιρη παρέμβαση σε τραπεζικές κρίσεις και η επίλυσή τους θα πρέπει να ενεργοποιούνται με βάση σαφώς καθορισμένα κριτήρια, στα οποία συμπεριλαμβάνονται η υποκεφαλαιοποίηση, η μειωμένη ρευστότητα και η υποβάθμιση της ποιότητας ή αξίας των στοιχείων του ενεργητικού· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παρέμβαση θα πρέπει να συνδέεται με συστήματα εγγύησης των καταθέσεων,

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται αυστηρός ενωσιακός κώδικας συμπεριφοράς για τη διαχείριση, καθώς και μηχανισμοί για την αποτροπή ανάρμοστων συμπεριφορών, που θα πρέπει να αναπτυχθούν σύμφωνα με παρόμοιες διεθνείς πρωτοβουλίες,

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό να πραγματοποιεί η Επιτροπή πλήρεις εκτιμήσεις αντικτύπου σε κάθε εξέταση του ερωτήματος εάν θα ήταν σκόπιμη η έκδοση νέων κατευθυντηρίων γραμμών για τη διαχείριση των εταιρειών,

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μετά την παρέλευση τριετίας από τη θέση σε λειτουργία της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΑΤ), ενός ενωσιακού καθεστώτος εξυγίανσης για τις τράπεζες, του ταμείου χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της ΕΕ και μιας μονάδας εξυγίανσης, η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει την καταλληλότητα της επέκτασης του πεδίου εφαρμογής του πλαισίου διαχείρισης κρίσεων σε άλλα μη τραπεζικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, μεταξύ άλλων, αλλά όχι περιοριστικά, σε ασφαλιστικές εταιρίες και διαχειριστές κεφαλαίων και περιουσιακών στοιχείων και θα πρέπει επίσης να εξετάσει τη σκοπιμότητα και την καταλληλότητα εγκαθίδρυσης δικτύου εθνικών ταμείων σταθερότητας για όλα τα ιδρύματα που δεν συμμετέχουν στο ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της ΕΕ, όπως προτείνεται στη σύσταση 3 του παραρτήματος,

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να αποφευχθεί ο ηθικός κίνδυνος προκειμένου να αποτραπεί η υπερβολική ανάληψη κινδύνων, και ότι απαιτείται ένα πλαίσιο το οποίο να προστατεύει το σύστημα, όχι τους παραβάτες που συμμετέχουν στο σύστημα, και ότι, ειδικότερα, δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ταμεία εξυγίανσης για την εξάλειψη των απωλειών των μετόχων των τραπεζών ή για την ανταμοιβή των διαχειριστών για τις αποτυχίες τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ιδρύματα που προσφεύγουν σε ενωσιακό καθεστώς εξυγίανσης τραπεζών θα πρέπει να υπόκεινται σε συνέπειες, όπως διοικητικά και επανορθωτικά μέτρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξάλειψη του ηθικού κινδύνου θα πρέπει να αποτελεί κατευθυντήρια αρχή της μελλοντικής χρηματοπιστωτικής εποπτείας,

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τρέχοντα οικονομικά, χρηματοπιστωτικά και κοινωνικά προβλήματα, καθώς και οι πολλαπλές νέες κανονιστικές απαιτήσεις που επιβάλλονται στις τράπεζες, απαιτούν μια σταδιακή και ευαίσθητη προσέγγιση, αλλά δεν θα πρέπει να λειτουργούν αποτρεπτικά προς μια φιλόδοξη και επείγουσα ατζέντα,

ΚΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταφορά περιουσιακών στοιχείων εντός τραπεζικού ομίλου δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να θέτει σε κίνδυνο τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και την επάρκεια ρευστότητας του εκχωρούντος και θα πρέπει να πραγματοποιείται σε δίκαιη αγοραία αξία ή δίκαιες τιμές αγοράς· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να αναπτυχθούν σαφείς αρχές για την εκτίμηση απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων και για τη μεταχείριση θυγατρικών ιδρυμάτων και υποκαταστημάτων που έχουν την έδρα τους στις χώρες υποδοχής,

ΚΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση θα πρέπει να καταλήξει σε κοινή συμφωνία σχετικά με το «ποιος» πρέπει να κάνει «τι», «πότε» και «πώς» σε περίπτωση κρίσης στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα,

ΚΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα που εφαρμόζονται στον τραπεζικό τομέα θα πρέπει να ενθαρρύνουν την πραγματική οικονομία στις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες χρηματοπιστωτικές και επενδυτικές ανάγκες της,

ΚΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μεγάλες διαφορές μεταξύ των εθνικών κανονιστικών καθεστώτων και καθεστώτων αφερεγγυότητας θα πρέπει να γεφυρωθούν μέσω ενός εναρμονισμένου πλαισίου και της ενίσχυσης του διαλόγου μεταξύ των εθνικών εποπτικών φορέων και αρχών εντός των ομίλων διασυνοριακής σταθερότητας,

ΚΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το αυξανόμενο μέγεθος, η πολυπλοκότητα και οι αλληλεπιδράσεις τόσο σε περιφερειακό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν αποδείξει ότι η χρεοκοπία χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, ανεξαρτήτως μεγέθους, μπορεί να έχει αλυσιδωτές επιδράσεις σε ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα και, επομένως, απαιτείται ένα αποτελεσματικό πλαίσιο επίλυσης κρίσεων, το οποίο θα τεθεί σταδιακά σε ισχύ για όλες τις τράπεζες και θα εστιάσει, κατ' αρχάς, στις τράπεζες που παρουσιάζουν τον υψηλότερο κίνδυνο· λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα τέτοιο πλαίσιο επίλυσης κρίσεων θα πρέπει να λάβει υπόψη όσο το δυνατό περισσότερο παρόμοιες προσπάθειες που καταβάλλουν εν προκειμένω διεθνή φόρα,

ΚΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας περιορισμένος αριθμός τραπεζών (διασυνοριακές συστημικές τράπεζες) αντιπροσωπεύει ένα εξαιρετικά υψηλό επίπεδο συστημικού κινδύνου λόγω του μεγέθους τους, της περιπλοκότητας και της διασύνδεσής τους σε ολόκληρη την Ένωση, πράγμα που απαιτεί την επείγουσα θέσπιση στοχοθετημένου ειδικού καθεστώτος· γενικότερα, απαιτούνται ισότιμα καθεστώτα εξυγίανσης για άλλα διασυνοριακά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα,

ΚΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα ενωσιακό πλαίσιο επίλυσης κρίσεων, προκειμένου να υποστηρίζει αποτελεσματικά τις παρεμβάσεις, απαιτεί κοινή δέσμη κανόνων, κατάλληλη εμπειρογνωμοσύνη και χρηματοδοτικούς πόρους που θα πρέπει, συνεπώς, να αποτελούν τους βασικούς πυλώνες του προτεινόμενου καθεστώτος προτεραιότητας για τις διασυνοριακές συστημικές τράπεζες,

ΚΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η εποπτεία, οι εξουσίες έγκαιρης παρέμβασης και τα μέτρα που συνδέονται με την εξυγίανση θα πρέπει να θεωρούνται ως τρεις αλληλοσυνδεόμενες βαθμίδες ενός κοινού πλαισίου,

Λ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το κατά προτεραιότητα ειδικό καθεστώς για τις διασυνοριακές συστημικές τράπεζες θα πρέπει να εξελιχθεί μεσοπρόθεσμα/μακροπρόθεσμα σε ένα καθολικό καθεστώς που θα καλύπτει όλα τα διασυνοριακά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην Ένωση και το οποίο θα περιλαμβάνει ένα εναρμονισμένο ενωσιακό καθεστώς αφερεγγυότητας,

ΛΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα ταμείο σταθερότητας που θα αναπτυχθεί σε ενωσιακή βάση θα πρέπει να προορίζεται αυστηρά και μόνο για μελλοντική επίλυση κρίσεων και να μη μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο πλαίσιο χρηματοπιστωτικών παρεμβάσεων για αποπληρωμές παρελθόντων χρόνων ή για προβλήματα που απορρέουν από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2007/2008,

1.

ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει στο Κοινοβούλιο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2010, βάσει του άρθρου 50 και του άρθρου 114 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μία ή περισσότερες νομοθετικές προτάσεις σχετικά με ένα ενωσιακό πλαίσιο διαχείρισης κρίσεων, ένα ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της ΕΕ (Ταμείο) και μια μονάδα εξυγίανσης, ακολουθώντας τις λεπτομερείς συστάσεις που παρατίθενται στο Παράρτημα, λαμβάνοντας υπόψη τις πρωτοβουλίες που ανέλαβαν διεθνείς φορείς, όπως η G20 και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, προκειμένου να διασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού παγκοσμίως, και βασιζόμενη σε μια ενδελεχή ανάλυση όλων των διαθέσιμων εναλλακτικών δυνατοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της εκτίμησης αντικτύπου·

2.

επιβεβαιώνει ότι οι συστάσεις αυτές σέβονται την αρχή της επικουρικότητας και τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών·

3.

εκτιμά ότι οι δημοσιονομικές επιπτώσεις της ζητούμενης πρότασης θα πρέπει να καλυφθούν μέσω κατάλληλων κονδυλίων του προϋπολογισμού (εξαιρουμένων των εισφορών στο Ταμείο, την ευθύνη για τις οποίες φέρουν οι συμμετέχουσες τράπεζες)·

4.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα καθώς και τις επισυναπτόμενες λεπτομερείς συστάσεις στην Επιτροπή, στο Συμβούλιο, καθώς και στα κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών.