26.2.2021   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 66/1


Ψήφισμα του Συμβουλίου περί στρατηγικού πλαισίου για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης με στόχο τον Ευρωπαϊκό Χώρο Εκπαίδευσης και πέραν αυτού (2021-2030)

(2021/C 66/01)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ

την έγκριση του προγράμματος εργασίας «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2010» («ΕΚ 2010») από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Βαρκελώνης του Μαρτίου 2002, τη θέσπιση νέου κύκλου μέσω των συμπερασμάτων του Συμβουλίου της 12ης Μαΐου 2009 σχετικά με στρατηγικό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης («Εκπαίδευση και κατάρτιση 2020» – «ΕΚ 2020»), και την αξιολόγηση που πραγματοποιήθηκε μέσω της κοινής έκθεσης του Συμβουλίου και της Επιτροπής του 2015 σχετικά με την εφαρμογή του στρατηγικού πλαισίου για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης («ΕΚ 2020»), που, από κοινού, δημιούργησαν ένα άρτιο πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης και έδωσαν συνέχεια σε αυτό, με βάση κοινούς σκοπούς και με πρωταρχικό στόχο την παροχή στήριξης για τη βελτίωση των εθνικών συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης με την ανάπτυξη συμπληρωματικών εργαλείων, της αμοιβαίας μάθησης και της ανταλλαγής ορθών πρακτικών σε επίπεδο ΕΕ με τη χρήση της ανοικτής μεθόδου συντονισμού,

το πολιτικό υπόβαθρο του ζητήματος, όπως εκτίθεται στο Παράρτημα Ι,

και ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ

ότι στη Διακήρυξη της Ρώμης του Μαρτίου 2017, οι ηγέτες της ΕΕ δεσμεύθηκαν να εργαστούν για μία Ένωση όπου οι νέοι θα λαμβάνουν την καλύτερη δυνατή εκπαίδευση και κατάρτιση και θα μπορούν να σπουδάζουν και να βρίσκουν εργασία σε ολόκληρη την ήπειρο,

ότι οι ηγέτες της ΕΕ διακήρυξαν από κοινού, κατά την κοινωνική σύνοδο κορυφής του Γκέτεμποργκ το 2017, τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, καθορίζοντας ως πρώτη αρχή του το δικαίωμα σε ποιοτική και χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση και κατάρτιση και διά βίου μάθηση για όλους, ως τέταρτη αρχή του το δικαίωμα σε έγκαιρη και εξατομικευμένη στήριξη με στόχο τη βελτίωση των προοπτικών απασχόλησης ή αυτοαπασχόλησης, που περιλαμβάνει την κατάρτιση και την επανειδίκευση, και ως ενδέκατη αρχή του το δικαίωμα των παιδιών σε οικονομικά προσιτή προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα καλής ποιότητας και το δικαίωμα των παιδιών από μειονεκτούντα περιβάλλοντα μέτρα να έχουν ίσες ευκαιρίες με τη θέσπιση ειδικών μέτρων για την ενίσχυση των ίσων ευκαιριών,

ότι στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 14ης Δεκεμβρίου 2017, ο ρόλος της παιδείας αναδεικνύεται ως κομβικής σημασίας για την οικοδόμηση συνεκτικών κοινωνιών χωρίς αποκλεισμούς και για τη διατήρηση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας, με την εκπαίδευση και την κατάρτιση να τίθενται στον πυρήνα της ευρωπαϊκής πολιτικής ατζέντας για πρώτη φορά,

την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στο πλαίσιο του προγράμματος εργασίας «ΕΚ 2010» και εντός του πλαισίου «ΕΚ 2020», ιδίως για τη στήριξη των εθνικών μεταρρυθμίσεων, αναγνωρίζοντας ότι εξακολουθούν να υφίστανται σημαντικές προκλήσεις δεδομένου ότι η Ευρώπη σκοπεύει να εκπληρώσει τις φιλοδοξίες που ορίζονται στις προαναφερθείσες διακηρύξεις,

ότι η Επιτροπή, από κοινού με τα κράτη μέλη, δρομολόγησε δράσεις για την επίτευξη αυτού του οράματος για το μέλλον της εκπαίδευσης και της κατάρτισης μέσω της δημιουργίας ενός Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης (1), από το 2018 και έπειτα, στις οποίες το Συμβούλιο απάντησε με την έγκριση των συμπερασμάτων του Συμβουλίου της 22ας Μαΐου 2018 με θέμα την προσέγγιση του οράματος για έναν ευρωπαϊκό χώρο εκπαίδευσης και του ψηφίσματος του Συμβουλίου της 8ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με την περαιτέρω ανάπτυξη του ευρωπαϊκού χώρου εκπαίδευσης για τη στήριξη συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης με προσανατολισμό στο μέλλον,

το έργο που επιτελέστηκε, αφενός, στο πλαίσιο της διαδικασίας της Μπολόνια, το οποίο ενισχύθηκε με το υπουργικό ανακοινωθέν της Ρώμης του Νοεμβρίου 2020, και, αφετέρου, στο πλαίσιο της διαδικασίας της Κοπεγχάγης, το οποίο επίσης ενισχύθηκε πρόσφατα με τη δήλωση του Osnabrück του Νοεμβρίου 2020,

ότι η ετήσια στρατηγική για τη βιώσιμη ανάπτυξη 2021 τονίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλίζονται ίσες ευκαιρίες και η εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στις μειονεκτούσες ομάδες και επενδύοντας στην επανειδίκευση και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων,

ΤΟΝΙΖΕΙ ότι:

Η εκπαίδευση και η κατάρτιση διαδραματίζουν ρόλο ζωτικής σημασίας στη διαμόρφωση του μέλλοντος της Ευρώπης, σε μια εποχή όπου είναι επιτακτική ανάγκη η κοινωνία και η οικονομία της να γίνουν πιο συνεκτικές, συμπεριληπτικές, ψηφιακές, βιώσιμες, πράσινες και ανθεκτικές, και οι πολίτες να επιτύχουν προσωπική ολοκλήρωση και ευημερία, να είναι προετοιμασμένοι να προσαρμόζονται και να λειτουργούν σε μια μεταβαλλόμενη αγορά εργασίας, και να συμμετέχουν ενεργά και υπεύθυνα στα κοινά.

Η πανδημία COVID-19 ασκεί στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης πρωτοφανή πίεση και έχει οδηγήσει σε μια ευρεία στροφή στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση και τη μεικτή διδασκαλία και μάθηση. Η στροφή αυτή έχει επιφέρει διάφορες προκλήσεις και ευκαιρίες για τα συστήματα και τις κοινότητες εκπαίδευσης και κατάρτισης, αποκαλύπτοντας τον αντίκτυπο του ψηφιακού χάσματος και των διαφορών σε επίπεδο συνδεσιμότητας ανάμεσα στα κράτη μέλη, καθώς και τις ανισότητες μεταξύ των μελών διαφορετικών οικονομικών ομάδων προερχόμενων από αστικά - αγροτικά πλαίσια, τονίζοντας παράλληλα και τις δυνατότητες της εκπαίδευσης και της κατάρτισης όσον αφορά την οικοδόμηση της ανθεκτικότητας και την προώθηση της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης.

Ο Ευρωπαϊκός Χώρος Εκπαίδευσης θα δώσει τη δυνατότητα, αφενός, στους εκπαιδευόμενους να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε διάφορα στάδια της ζωής τους και να αναζητήσουν απασχόληση σε ολόκληρη την ΕΕ, και, αφετέρου, στα κράτη μέλη και τους ενδιαφερόμενους φορείς να συνεργαστούν, ώστε να γίνει πραγματικότητα σε όλα τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες σε ολόκληρη την ΕΕ, η υψηλής ποιότητας, καινοτόμος και χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση και κατάρτιση που στηρίζει την οικονομική ανάπτυξη και τις ευκαιρίες απασχόλησης υψηλής ποιότητας, καθώς και την προσωπική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη.

Επιπλέον, ο Ευρωπαϊκός Χώρος Εκπαίδευσης θα είναι ένας χώρος όπου οι εκπαιδευόμενοι και το εκπαιδευτικό προσωπικό θα μπορούν να συνεργάζονται και να επικοινωνούν εύκολα μεταξύ επιστημονικών κλάδων, πολιτισμών και συνόρων, και όπου τα επαγγελματικά προσόντα και τα μαθησιακά αποτελέσματα από περιόδους μάθησης στο εξωτερικό θα αναγνωρίζονται αυτομάτως (2).

ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι:

Το προηγούμενο στρατηγικό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης («ΕΚ 2020») συνέβαλε στην προώθηση της αμοιβαίας μάθησης στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης μέσω κοινών στρατηγικών στόχων, κοινών εργαλείων και προσεγγίσεων αναφοράς, στοιχείων και δεδομένων από όλους τους σχετικούς ευρωπαϊκούς οργανισμούς και διεθνείς οργανισμούς, και μέσω της ανταλλαγής ορθών πρακτικών και της μάθησης μεταξύ ομοτίμων μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και άλλων ενδιαφερόμενων φορέων, και υποστήριξε την εφαρμογή εθνικών μεταρρυθμίσεων στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.

Ένα επικαιροποιημένο στρατηγικό πλαίσιο ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, σεβόμενο πλήρως την αρχή της επικουρικότητας και την πολυμορφία των εθνικών εκπαιδευτικών συστημάτων των κρατών μελών, καθώς και βασιζόμενο στα επιτεύγματα προηγούμενων πλαισίων, θα βελτιώσει τη συνεργασία αυτή σε τομείς όπως ο ενισχυμένος συντονισμός, μεταξύ άλλων σε πολιτικό επίπεδο, οι ευρύτερες συνέργειες μεταξύ των διαφόρων πολιτικών που συμβάλλουν στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη και στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, και η ενισχυμένη επικοινωνία και διάδοση των αποτελεσμάτων, στο πλαίσιο μιας πιο καινοτόμου και προσανατολισμένης στο μέλλον προοπτικής στήριξης των μεταρρυθμίσεων στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.

Η κρίση της νόσου COVID-19 κατέδειξε ότι τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης πρέπει να είναι επαρκώς ευέλικτα και ανθεκτικά στις διακοπές των τακτικών κύκλων τους, και απέδειξε ότι οι χώρες της ΕΕ έχουν την ικανότητα να βρίσκουν λύσεις για την αδιάλειπτη συνέχιση της διδακτικής διαδικασίας διδασκαλίας και μάθησης με διαφορετικούς τρόπους και σε διαφορετικά πλαίσια, και να διασφαλίζουν ότι όλοι οι εκπαιδευόμενοι, ανεξαρτήτως κοινωνικοοικονομικού υπόβαθρου ή μαθησιακών αναγκών, συνεχίζουν να μαθαίνουν. Το ίδιο ισχύει για το πλαίσιο της ευρωπαϊκής συνεργασίας, το οποίο θα πρέπει να παραμένει επαρκώς ευέλικτο ώστε να ανταποκρίνεται τόσο στις τρέχουσες όσο και στις μελλοντικές προκλήσεις, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης.

ΕΠΙΚΡΟΤΕΙ και ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ

τα κύρια στοιχεία που περιέχονται, και ειδικότερα το όραμα που παρουσιάζεται, στην ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης έως το 2025, της 30ής Σεπτεμβρίου 2020 (3), στην οποία περιγράφεται ο τρόπος με τον οποίο η ευρωπαϊκή συνεργασία μπορεί να εμπλουτίσει περαιτέρω την ποιότητα, τη συμμετοχικότητα και την ψηφιακή και πράσινη διάσταση των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης της ΕΕ. Στην ανακοίνωση αυτή προτείνεται πλαίσιο με το οποίο θα καταστούν δυνατές η συνεργασία με τα κράτη μέλη και η δραστηριοποίηση με σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένης μιας δομής υποβολής εκθέσεων και ανάλυσης, με προτάσεις στόχων στον τομέα της εκπαίδευσης για την ενθάρρυνση και την παρακολούθηση των μεταρρυθμίσεων στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, προκειμένου να επιτευχθεί ο Ευρωπαϊκός Χώρος Εκπαίδευσης έως το 2025.

και ΕΠΙΣΗΣ ΕΠΙΚΡΟΤΕΙ

τα κύρια στοιχεία της ανακοίνωσης της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα» του Ιουλίου 2020 (4).

τα κύρια στοιχεία της ανακοίνωσης της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση 2021-2027 - Επαναπροσδιορίζοντας την εκπαίδευση και την κατάρτιση για την ψηφιακή εποχή» του Σεπτεμβρίου 2020 (5).

ΣΥΜΦΩΝΕΙ ότι:

1.

Έως το 2030, η επίτευξη και περαιτέρω ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης θα αποτελεί τον πρωταρχικό πολιτικό στόχο του νέου στρατηγικού πλαισίου για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, ο οποίος θα διαπερνά όλες τις στρατηγικές προτεραιότητες και τους τομείς προτεραιότητας, όπως ορίζονται στο παρόν ψήφισμα, δεδομένου ότι το στρατηγικό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης θα αποτελεί το κύριο εργαλείο για τη στήριξη και την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης, συμβάλλοντας στην επίτευξή του και στη φιλόδοξη περαιτέρω ανάπτυξή του (6), μέσω των πρωτοβουλιών του και ενός κοινού οράματος, σε πνεύμα συνδημιουργίας.

2.

Στην πορεία προς την επίτευξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης έως το 2025, κύριος στόχος της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης θα πρέπει να είναι η υποστήριξη της περαιτέρω ανάπτυξης των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης στα κράτη μέλη, τα οποία έχουν ως σκοπό να διασφαλίζουν τα ακόλουθα:

α)

την προσωπική, κοινωνική και επαγγελματική ολοκλήρωση όλων των πολιτών, προωθώντας παράλληλα τις δημοκρατικές αξίες, την ισότητα, την κοινωνική συνοχή, την ενεργό συμμετοχή στα κοινά και τον διαπολιτισμικό διάλογο·

β)

τη βιώσιμη οικονομική ευημερία, την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση και την απασχολησιμότητα.

3.

Η ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης για την περίοδο έως το 2030 θα πρέπει να καθοριστεί εντός στρατηγικού πλαισίου που θα καλύπτει τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης στο σύνολό τους, με βάση μια προοπτική ολιστικής, χωρίς αποκλεισμούς και διά βίου μάθησης. Τονίζεται ότι το στοιχείο αυτό αποτελεί τη βασική αρχή στην οποία βασίζεται ολόκληρο το πλαίσιο, το οποίο πρόκειται να καλύπτει τη διδασκαλία, την κατάρτιση και τη μάθηση σε όλα τα πλαίσια και επίπεδα — τυπική, μη τυπική ή άτυπη — από την προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα έως την εκπαίδευση ενηλίκων, συμπεριλαμβανομένης της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ) και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και της εκπαίδευσης σε ψηφιακό περιβάλλον. Η ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης θα πρέπει επίσης να συμβάλει στις σχετικές προτεραιότητες του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.

4.

Το έργο που επιτελείται σε αυτό το νέο πλαίσιο αναμένεται να συμβάλει στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, σύμφωνα με τους στόχους που καθορίζονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία» του Δεκεμβρίου 2019 (7), καθώς και σύμφωνα με τα κύρια στοιχεία που καθορίζονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Διαμόρφωση του ψηφιακού μέλλοντος της Ευρώπης» του Φεβρουαρίου 2020 (8).

5.

Οι στόχοι αυτοί θα πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη με βάση μια σφαιρική προοπτική, δεδομένου ότι η συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης έχει σταδιακά καταστεί σημαντικό μέσο για την εφαρμογή των εξωτερικών πολιτικών της ΕΕ, στη βάση των ευρωπαϊκών αξιών, της εμπιστοσύνης και της αυτονομίας. Με αυτόν το τρόπο θα μπορέσει η ΕΕ να καταστεί ακόμη πιο ελκυστικός προορισμός και εταίρος, τόσο στον παγκόσμιο ανταγωνισμό προσέλκυσης ταλέντων όσο και στην προώθηση στρατηγικών εταιρικών σχέσεων με διεθνείς εταίρους για την παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης για όλους, χωρίς αποκλεισμούς, σε όλα τα πλαίσια και επίπεδα της εκπαίδευσης. Ως εκ τούτου, η συνεργασία αποτελεί ουσιαστική διάσταση για την υλοποίηση των γεωπολιτικών προτεραιοτήτων της Ένωσης, καθώς και των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ για το 2030, τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και εντός των κρατών μελών της ΕΕ. Η ενίσχυση του συντονισμού μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών θα ενισχύσει τη θέση της Ευρώπης ως βασικού εταίρου στον τομέα της εκπαίδευσης σε παγκόσμιο επίπεδο και θα συμβάλει στην εδραίωση των δεσμών μεταξύ του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης και του υπόλοιπου κόσμου.

6.

Οι αποτελεσματικές και αποδοτικές επενδύσεις στην εκπαίδευση και την κατάρτιση αποτελούν προϋπόθεση για την ενίσχυση της ποιότητας και της συμμετοχικότητας των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης και τη βελτίωση των εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων, καθώς και για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, τη βελτίωση της ευημερίας και την οικοδόμηση μιας κοινωνίας με λιγότερους αποκλεισμούς. Με σεβασμό της αρχής της επικουρικότητας, οι εντατικές εργασίες στον τομέα των επενδύσεων έχουν τη δυνατότητα να στηρίξουν την ανάκαμψη από την τρέχουσα κρίση και να συμβάλουν στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση του τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.

7.

Η περιοδική παρακολούθηση της προόδου προς την εκπλήρωση των καθορισμένων στόχων μέσω της συστηματικής συλλογής και ανάλυσης διεθνώς συγκρίσιμων δεδομένων συμβάλλει ουσιαστικά στη χάραξη τεκμηριωμένης πολιτικής. Οι στρατηγικές προτεραιότητες που διαγράφονται κατωτέρω θα πρέπει συνεπώς να συνοδεύονται κατά την περίοδο 2021-2030 από δείκτες και στόχους σε επίπεδο ΕΕ, όπως ορίζονται στο παράρτημα ΙΙ του παρόντος ψηφίσματος. Με βάση τα αποτελέσματα που σημειώθηκαν κατά τον τελευταίο κύκλο της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, θα μπορέσει να αξιολογηθεί η συνολική πρόοδος που επιτεύχθηκε σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να παρουσιαστούν τα επιτεύγματα, και θα καταστεί δυνατή η προώθηση και η στήριξη της ανάπτυξης και των μεταρρυθμίσεων των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης.

8.

Ειδικότερα, κατά την επόμενη δεκαετία, το στρατηγικό πλαίσιο θα έχει ως αντικείμενο τις ακόλουθες πέντε στρατηγικές προτεραιότητες:

–   Στρατηγική προτεραιότητα 1: Βελτίωση της ποιότητας και της ισότητας, ένταξη και επιτυχία για όλους στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης

Για να επιτύχουν στον σημερινό κόσμο και να ανταπεξέλθουν στους μελλοντικούς μετασχηματισμούς της κοινωνίας, της οικονομίας και της αγοράς εργασίας, όλα τα άτομα πρέπει να διαθέτουν τις κατάλληλες γνώσεις, δεξιότητες, ικανότητες και συμπεριφορές. Η εκπαίδευση και η κατάρτιση είναι καίριας σημασίας για την προσωπική, πολιτική και επαγγελματική ανάπτυξη των ευρωπαίων πολιτών.

Σε επίπεδο ΕΕ, το όραμα της ποιότητας στην εκπαίδευση και την κατάρτιση καθιστά την απόκτηση βασικών ικανοτήτων καθώς και βασικών δεξιοτήτων, τη θεμελιώδη βάση για τη μελλοντική επιτυχία (9), που υποστηρίζεται από εκπαιδευτικούς και εκπαιδευτές, καθώς και λοιπό εκπαιδευτικό προσωπικό, με υψηλά προσόντα και κίνητρα.

Η πρόωρη εγκατάλειψη της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, εξαιτίας της οποίας οι νέοι και οι ενήλικες έχουν λιγότερες κοινωνικοοικονομικές ευκαιρίες, αν και μειώθηκε την τελευταία δεκαετία, εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση, ιδίως όταν συνεκτιμώνται οι αναμενόμενες συνέπειες της πανδημίας COVID-19. Πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες για μείωση του ποσοστού πρόωρης εγκατάλειψης της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, με σκοπό να αποκτήσουν περισσότεροι νέοι τίτλο ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Τα εθνικά συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης μπόρεσαν να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους σε αυτούς τους τομείς, ωστόσο εξακολουθεί να είναι αναγκαίος ο προσδιορισμός μέτρων πολιτικής που μπορούν να τονώσουν την εκπαιδευτική επιτυχία για όλους τους εκπαιδευόμενους.

Εξασφαλίζοντας ποιοτική και χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση και κατάρτιση για όλους, τα κράτη μέλη μπορούν να μειώσουν περαιτέρω τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτιστικές ανισότητες. Ωστόσο, σε ολόκληρη την Ευρώπη, οι εκπαιδευόμενοι από μειονεκτούντα περιβάλλοντα, μεταξύ άλλων από αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές, υπερεκπροσωπούνται μεταξύ των ατόμων με χαμηλές επιδόσεις, και η πανδημία COVID-19 έχει επιτείνει περισσότερο τη σημασία της ισότητας και της ένταξης στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.

Για να εξασφαλιστούν μια πραγματικά συμπεριληπτική εκπαίδευση και ίσες ευκαιρίες για όλους τους εκπαιδευόμενους σε όλα τα επίπεδα και τα είδη εκπαίδευσης και κατάρτισης, η εκπλήρωση εκπαιδευτικών στόχων και η εκπαιδευτική επιτυχία θα πρέπει να διαχωρίζονται από το κοινωνικό, οικονομικό και πολιτιστικό καθεστώς ή από άλλες προσωπικές συνθήκες.

Η ποιοτική προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα διαδραματίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο και θα πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω ως βάση για τη μελλοντική εκπαιδευτική επιτυχία.

Πρέπει να ενθαρρύνεται κάθε άλλη δράση υπέρ της ευρύτερης ένταξης, όπως η στήριξη της πρόσβασης σε ποιοτική εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς για τα άτομα με αναπηρίες (10), τα άτομα με ειδικές μαθησιακές ανάγκες, τους εκπαιδευόμενους που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών και άλλες ευάλωτες ομάδες, η στήριξη της επανένταξης στην εκπαίδευση με προοπτική διά βίου μάθησης και η παροχή ευκαιριών εισόδου στην αγορά εργασίας μέσω διαφορετικών διαδρομών εκπαίδευσης και κατάρτισης.

Η εκπαίδευση και η κατάρτιση χωρίς αποκλεισμούς συνεπάγονται επίσης τη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου στις διαδικασίες μάθησης και στα ιδρύματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθώς και την αμφισβήτηση και τη διάλυση των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο, ιδίως εκείνων που περιορίζουν τις επιλογές αγοριών και κοριτσιών όσον αφορά τον τομέα σπουδών τους. Τα παραδοσιακά ανδροκρατούμενα ή γυναικοκρατούμενα επαγγέλματα θα πρέπει να προαχθούν περαιτέρω στα άτομα του υποεκπροσωπούμενου φύλου. Πρέπει επίσης να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για μια πραγματικά ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων σε ηγετικές θέσεις στα ιδρύματα εκπαίδευσης και κατάρτισης.

Οι ψηφιακές τεχνολογίες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση μαθησιακών περιβαλλόντων, διδακτικού υλικού και μεθόδων διδασκαλίας, κατάλληλων για εκπαιδευόμενους με διαφορετικά προφίλ μάθησης. Μπορούν να προωθήσουν τη γνήσια ένταξη – υπό την προϋπόθεση ότι τα ζητήματα του ψηφιακού χάσματος, τόσο ως προς τις υποδομές όσο και ως προς τις ψηφιακές δεξιότητες, τυγχάνουν παράλληλης διαχείρισης.

–   Στρατηγική προτεραιότητα 2: Υλοποίηση της διά βίου μάθησης και της κινητικότητας για όλους

Οι κοινωνικές, τεχνολογικές, ψηφιακές, περιβαλλοντικές και οικονομικές προκλήσεις επηρεάζουν όλο και περισσότερο τον τρόπο με τον οποίο ζούμε και εργαζόμαστε, συμπεριλαμβανομένων της κατανομής των θέσεων εργασίας και της ζήτησης για δεξιότητες και ικανότητες. Ο υψηλός αριθμός αλλαγών σταδιοδρομίας που αναμένεται να βιώσει ο μέσος ευρωπαίος πολίτης, σε συνδυασμό με την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης, καθιστούν τη διά βίου μάθηση και τον διά βίου επαγγελματικό προσανατολισμό, μεταξύ άλλων με δραστηριότητες ευαισθητοποίησης, ουσιαστικής σημασίας για μια δίκαιη μετάβαση, καθώς τα επίπεδα εκπαίδευσης και δεξιοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών δεξιοτήτων, εξακολουθούν να αποτελούν θεμελιώδη παράγοντα στην αγορά εργασίας.

Η διά βίου μάθηση διαπερνά το συνολικό όραμα και τους στόχους για την εκπαίδευση και την κατάρτιση στην ΕΕ και περιλαμβάνει όλα τα επίπεδα και τα είδη εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθώς και τη μη τυπική και την άτυπη μάθηση, με ολιστικό τρόπο.

Εξακολουθεί να απαιτείται περαιτέρω πρόοδος όσον αφορά την παροχή ποιοτικής διά βίου μάθησης για όλους τους εκπαιδευόμενους, μεταξύ άλλων μέσω της διασφάλισης της διαπερατότητας και της ευελιξίας μεταξύ των διαφόρων μαθησιακών διαδρομών σε διάφορες μορφές και επίπεδα εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθώς και της επικύρωσης της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης.

Τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης θα πρέπει να καταστούν πιο ευέλικτα, ανθεκτικά, ικανά να αντιμετωπίσουν μελλοντικές προκλήσεις και ελκυστικά, απευθυνόμενα σε ένα πιο διαφοροποιημένο μαθησιακό σώμα και προσφέροντας αναγνώριση και επικύρωση της προηγούμενης μάθησης, ευκαιρίες αναβάθμισης των δεξιοτήτων και επανειδίκευσης, μεταξύ άλλων σε ανώτερα επίπεδα προσόντων και καθ’ όλη τη διάρκεια του επαγγελματικού βίου (11), υποστηριζόμενα από πρωτοβουλίες όπως τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και κέντρα επαγγελματικής αριστείας, τα οποία δρομολογήθηκαν μέσω του προγράμματος Erasmus +.

Επί του παρόντος, παρατηρείται αύξηση των αναγκών της αγοράς εργασίας για διαφορετικό συνδυασμό δεξιοτήτων και προσόντων, καθώς και διαρθρωτικές αλλαγές στο τοπίο της ΕΕΚ. Και οι δύο εξελίξεις καθιστούν αναγκαία μια εκσυγχρονισμένη, αποτελεσματική, χωρίς αποκλεισμούς και άριστη ΕΕΚ που να συμβάλλει στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της αγοράς εργασίας και της κοινωνίας. Πρέπει να συνεχιστεί η περαιτέρω ανάπτυξη της ΕΕΚ ως ελκυστικής διαδρομής υψηλής ποιότητας για την απασχόληση και τη ζωή.

Η μέση συμμετοχή ενηλίκων στην εκπαίδευση στην ΕΕ παραμένει χαμηλή, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο μια πραγματικά βιώσιμη και δίκαιη οικονομική ανάπτυξη στην Ένωση. Οι καινοτομίες στις μαθησιακές διαδρομές, οι νέες εκπαιδευτικές προσεγγίσεις, συμπεριλαμβανομένων των ατομικών προσεγγίσεων, και τα μαθησιακά περιβάλλοντα σε όλα τα ιδρύματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, συμπεριλαμβανομένων των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και στο πλαίσιο της εργασίας και της κοινότητας, αποτελούν προϋπόθεση για την καλύτερη κάλυψη των αναγκών ενός ευρύτερου φάσματος εκπαιδευομένων, καθώς ένας αυξανόμενος αριθμός ενηλίκων θα χρειαστεί επανειδίκευση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων.

Επιπλέον, θα πρέπει να ενισχυθούν τα μέτρα που θα επιτρέπουν και θα παρέχουν κίνητρα στους ενήλικες να αποκτούν βασικές δεξιότητες, ώστε να μπορούν να εξασφαλιστούν ίσες ευκαιρίες και μεγαλύτερη κοινωνική συμμετοχή και να καταστεί δυνατή με αυτόν τον τρόπο μια ολιστική προσέγγιση στην εκπαίδευση ενηλίκων.

Ως βασικό στοιχείο της διά βίου μάθησης και σημαντικό μέσο προώθησης της προσωπικής ανάπτυξης, απασχολησιμότητας και προσαρμοστικότητας, η κινητικότητα των εκπαιδευομένων, των εκπαιδευτικών και των εκπαιδευτών τους και του προσωπικού θα πρέπει να συνεχίσει να διευρύνεται ως καθοριστικό στοιχείο της συνεργασίας της ΕΕ και εργαλείο για την ενίσχυση της ποιότητας και της ένταξης στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης και για την προώθηση της πολυγλωσσίας στην ΕΕ. Είναι σημαντικό να καταβληθούν προσπάθειες για την επίτευξη ισορροπίας στις ροές κινητικότητας προκειμένου να τονωθεί η βέλτιστη κυκλοφορία εγκεφάλων και να ελέγχεται, μεταξύ άλλων μέσω της παρακολούθησης των αποφοίτων.

Πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για την άρση των υφιστάμενων εμποδίων και φραγμών σε όλους τους τύπους μαθησιακής και διδακτικής κινητικότητας, συμπεριλαμβανομένων των ζητημάτων που αφορούν την πρόσβαση, την καθοδήγηση, τις υπηρεσίες για τους σπουδαστές και την αναγνώριση, και λαμβανομένου επίσης υπόψη του αντικτύπου τυχόν σημερινών ή μελλοντικών ταξιδιωτικών περιορισμών.

Επιπλέον, για να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των ιδρυμάτων εκπαίδευσης και να προαχθεί η κινητικότητα, χρειάζεται ακόμη να καταβληθούν προσπάθειες σε τομείς όπως η αυτόματη αμοιβαία αναγνώριση των προσόντων και των περιόδων σπουδών στο εξωτερικό και η διασφάλιση της ποιότητας. Απαιτούνται συνεχείς προσπάθειες προκειμένου να αξιοποιηθούν οι ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για τη διευκόλυνση της κινητικότητας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus +.

–   Στρατηγική προτεραιότητα 3: Ενίσχυση των ικανοτήτων και των κινήτρων για το επάγγελμα του εκπαιδευτικού

Οι εκπαιδευτικοί, οι εκπαιδευτές, το εκπαιδευτικό και παιδαγωγικό προσωπικό και οι επικεφαλής στον χώρο της εκπαίδευσης και της κατάρτισης σε όλα τα επίπεδα, βρίσκονται στον πυρήνα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. Για τη στήριξη της καινοτομίας, της ένταξης, της ποιότητας και της επιτυχίας στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, οι εκπαιδευτές πρέπει να είναι εξαιρετικά ικανοί και να έχουν κίνητρα, γεγονός που απαιτεί μια σειρά επαγγελματικών ευκαιριών μάθησης και υποστήριξη καθ’ όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας τους.

Περισσότερο από ποτέ, πρέπει να δοθεί προσοχή στην ευημερία των εκπαιδευτικών, των εκπαιδευτών και του εκπαιδευτικού προσωπικού στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, η οποία αποτελεί επίσης σημαντικό παράγοντα για την ποιότητα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, καθώς επηρεάζει όχι μόνο την ικανοποίηση των εκπαιδευτικών αλλά και την ποιότητα της διδασκαλίας.

Είναι επίσης αναγκαίο να αυξηθεί η ελκυστικότητα και να επαναπροσδιοριστεί η αξία του επαγγέλματος του εκπαιδευτικού, κάτι που αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία καθώς οι χώρες της ΕΕ αντιμετωπίζουν τόσο ελλείψεις σε εκπαιδευτικούς όσο και το φαινόμενο της γήρανσης αυτών (12).

Επιπλέον, ο καθοριστικός ρόλος της ηγεσίας στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τη διαμόρφωση ευνοϊκών πλαισίων και συνθηκών για την ανάπτυξη των ικανοτήτων και των κινήτρων των εκπαιδευτικών, των εκπαιδευτών και του εκπαιδευτικού προσωπικού, ώστε να διασφαλίζεται ότι τα ιδρύματα εκπαίδευσης και κατάρτισης λειτουργούν ως οργανισμοί μάθησης. Πρωτοβουλίες όπως οι ευρωπαϊκές ακαδημίες εκπαιδευτικών, οι οποίες θα δρομολογηθούν μέσω του προγράμματος Erasmus +, θα διευκολύνουν τη δικτύωση, την ανταλλαγή γνώσεων και την κινητικότητα μεταξύ ιδρυμάτων που παρέχουν στους εκπαιδευτικούς και τους εκπαιδευτές ευκαιρίες μάθησης σε όλα τα στάδια της σταδιοδρομίας των εκπαιδευτικών και των εκπαιδευτών με την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και καινοτόμων παιδαγωγικών μεθόδων, καθιστώντας δυνατή την αμοιβαία μάθηση σε ευρωπαϊκή κλίμακα.

–   Στρατηγική προτεραιότητα 4: Ενίσχυση της ευρωπαϊκής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης

Ο τομέας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και τα ίδια τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έχουν αποδείξει την ανθεκτικότητα και την ικανότητά τους να αντιμετωπίζουν απρόβλεπτες αλλαγές, όπως η πανδημία COVID-19. Η κρίση ενέτεινε τις προκλήσεις που εξακολουθούν να υφίστανται, αλλά δημιούργησε και ευκαιρίες για περαιτέρω ανάπτυξη στο πλαίσιο του προβλεπόμενου θεματολογίου για τον μετασχηματισμό της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Κατά την επόμενη δεκαετία, τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα ενθαρρυνθούν να βρουν νέες μορφές βαθύτερης συνεργασίας, ειδικότερα με τη δημιουργία διακρατικών συμμαχιών, τη συγκέντρωση των γνώσεων και των πόρων τους και τη δημιουργία περισσότερων ευκαιριών για κινητικότητα και συμμετοχή φοιτητών και προσωπικού, καθώς και για την τόνωση της έρευνας και της καινοτομίας, μεταξύ άλλων μέσω της πλήρους ανάπτυξης της πρωτοβουλίας για τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια.

Έχουν ήδη δρομολογηθεί επιτυχείς εργασίες για τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Χώρου Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΕΧΤΕ), στο πλαίσιο της διαδικασίας της Μπολόνια. Θα είναι σημαντικό στο μέλλον να συνεχιστούν οι εργασίες στο πλαίσιο της διαδικασίας της Μπολόνια, με παράλληλη δημιουργία περαιτέρω και ισχυρότερων συνεργειών με τον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας (ΕΧΕ) και αποφυγή παράλληλων ή διπλών δομών ή μέσων.

–   Στρατηγική προτεραιότητα 5: Στήριξη της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης στο πλαίσιο της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, και μέσω αυτών

Η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση αποτελούν τον πυρήνα του θεματολογίου της Ένωσης για την επόμενη δεκαετία. Τόσο η μετάβαση σε μια περιβαλλοντικά βιώσιμη, κυκλική και κλιματικά ουδέτερη οικονομία όσο και ο ψηφιακός κόσμος θα έχουν σημαντικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις και επιπτώσεις στην απασχόληση. Για να είναι εφικτός ο κοινωνικά δίκαιος μετασχηματισμός της ΕΕ, θα πρέπει όλοι οι πολίτες να αποκτούν τις απαραίτητες γνώσεις, ικανότητες, δεξιότητες και συμπεριφορές για να αντιμετωπίσουν αυτές τις αλλαγές.

Είναι αναγκαίο να καταστεί δυνατή η ριζική αλλαγή στη συμπεριφορά και τις δεξιότητες των ατόμων, αρχής γενομένης από τα συστήματα και τα ιδρύματα εκπαίδευσης και κατάρτισης που λειτουργούν ως καταλύτες. Τα ιδρύματα εκπαίδευσης και κατάρτισης πρέπει να συμπεριλάβουν την πράσινη και την ψηφιακή διάσταση στην οργανωτική τους ανάπτυξη. Για τον σκοπό αυτό απαιτούνται επενδύσεις, ειδικότερα σε ψηφιακά εκπαιδευτικά οικοσυστήματα, όχι μόνο για την ενσωμάτωση μιας προοπτικής περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και βασικών και προηγμένων ψηφιακών δεξιοτήτων σε όλα τα επίπεδα και τα είδη εκπαίδευσης και κατάρτισης, αλλά και για να διασφαλιστεί ότι οι υποδομές εκπαίδευσης και κατάρτισης είναι κατάλληλα προετοιμασμένες να αντιμετωπίσουν τις αλλαγές αυτές και να προσφέρουν σχετική εκπαίδευση. Ο επαναπροσανατολισμός των ιδρυμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης προς μια ολιστική σχολική προσέγγιση και η δημιουργία υγιών και βιώσιμων εκπαιδευτικών πλαισίων χωρίς αποκλεισμούς είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των απαιτούμενων αλλαγών για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση. Επιπλέον, οι επιχειρήσεις, οι εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές και οι σχετικοί ενδιαφερόμενοι φορείς πρέπει αντιστοίχως να αναπτύξουν στρατηγικές και να αναλάβουν κοινή ευθύνη. Στο πλαίσιο αυτό, είναι σημαντικό να εκσυγχρονιστούν οι τομείς σπουδών των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής, των τεχνών και των μαθηματικών (STEAM).

ΣΥΜΦΩΝΕΙ ΕΠΙΣΗΣ ότι:

1.

Κατά τις εργασίες που θα πραγματοποιηθούν εντός του στρατηγικού πλαισίου, με βάση τις στρατηγικές προτεραιότητες που περιγράφονται ανωτέρω και προκειμένου να επιτευχθεί ο Ευρωπαϊκός Χώρος Εκπαίδευσης και να υποστηριχθεί η περαιτέρω ανάπτυξή του, θα πρέπει να τηρηθούν οι ακόλουθες αρχές κατά την περίοδο έως το 2030:

α)

Η ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης θα πρέπει να δώσει τη δυνατότητα στην ΕΕ και στην ευρύτερη κοινότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης να υλοποιήσουν πρωτοβουλίες που στηρίζουν κυρίως την επίτευξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης έως το 2025, αλλά και το σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση, καθώς και το ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων. Με βάση την ενισχυμένη καθοδήγηση που θα παρέχει το Συμβούλιο και σύμφωνα με την ανοικτή μέθοδο συντονισμού, απαιτούνται για τον σκοπό αυτό η προώθηση ευέλικτων μεθόδων συνεργασίας και η ενίσχυση συνεργειών με άλλες πρωτοβουλίες στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.

β)

Η ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης θα πρέπει να υλοποιηθεί με βάση μια προοπτική ολιστικής και διά βίου μάθησης χωρίς αποκλεισμούς, που θα υποστηρίζει και θα εμβαθύνει τις δοκιμασμένες και ελεγμένες ρυθμίσεις, μέσα και εργαλεία αμοιβαίας μάθησης και τη διαθέσιμη στήριξη πολιτικής, ειδικότερα εκείνα που εντάσσονται στο «ΕΚ 2020» και στο πλαίσιο της ανοικτής μεθόδου συντονισμού, και θα αναπτύσσει συνέργειες μεταξύ του τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης και άλλων τομέων πολιτικής, κατά περίπτωση. Σεβόμενο πλήρως τις αρμοδιότητες των κρατών μελών στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης και τον εθελοντικό χαρακτήρα της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης κατά την επόμενη δεκαετία, το στρατηγικό πλαίσιο θα πρέπει να βασίζεται στα εξής:

i)

τις πέντε προαναφερόμενες στρατηγικές προτεραιότητες της ευρωπαϊκής συνεργασίας,

ii)

τα κοινά εργαλεία και προσεγγίσεις αναφοράς,

iii)

τη μάθηση και την παροχή συμβουλών μεταξύ ομοτίμων και την ανταλλαγή ορθών πρακτικών, με ιδιαίτερη προσοχή στη διάδοση και τη σαφή προβολή των αποτελεσμάτων, καθώς και στον εθνικό αντίκτυπο·

iv)

την περιοδική παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων, μεταξύ άλλων μέσω των στόχων σε επίπεδο ΕΕ, της ετήσιας έκθεσης παρακολούθησης της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, σε συνδυασμό επίσης με το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, με παράλληλη αξιοποίηση της εμπειρογνωμοσύνης της μόνιμης ομάδας για τους δείκτες και τα κριτήρια αξιολόγησης και αποφυγή του πρόσθετου διοικητικού φόρτου για τα κράτη μέλη,

v)

τα συγκρίσιμα στοιχεία και δεδομένα από όλους τους σχετικούς ευρωπαϊκούς οργανισμούς, ευρωπαϊκά δίκτυα και διεθνείς οργανισμούς, όπως, για παράδειγμα, ο ΟΟΣΑ, η UNESCO και η IEA,

vi)

την εμπειρογνωμοσύνη της μόνιμης ομάδας για τους δείκτες και τα κριτήρια αξιολόγησης, η οποία θα πρέπει να αποτελεί το πρώτο βήμα συζήτησης σχετικά με τους κοινούς στόχους και δείκτες σε επίπεδο ΕΕ και τους μελλοντικούς τομείς εστίασης, καθώς και τη συνεργασία με άλλους σχετικούς τομείς (απασχόληση, κοινωνικός τομέας και τομέας έρευνας) με σκοπό την εξασφάλιση κατάλληλων και ενδεδειγμένων για τον επιδιωκόμενο σκοπό δεικτών,

vii)

την πλήρη αξιοποίηση των ευκαιριών που προσφέρονται στο πλαίσιο προγραμμάτων, ταμείων και μέσων της ΕΕ, ιδίως στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, συμπεριλαμβανομένης της διά βίου μάθησης.

γ)

Η ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης θα πρέπει να είναι συναφής, συγκεκριμένη και αποτελεσματική. Θα πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες ώστε να διασφαλίζεται ο εκ των προτέρων προγραμματισμός σαφών και ορατών αποτελεσμάτων, τα οποία στη συνέχεια θα υποβάλλονται, θα επανεξετάζονται και θα διαδίδονται τακτικά και με διαρθρωμένο τρόπο, μέσα από ευρωπαϊκά και διεθνή φόρουμ, με αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας βάσης διαρκούς αξιολόγησης και ανάπτυξης.

δ)

Για να υποστηριχθούν οι προσπάθειες των κρατών μελών να διευκολύνουν τον προβλεπόμενο μετασχηματισμό της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ευρώπη και να προωθήσουν τη συνεργασία των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, θα πρέπει να διασφαλιστούν στενές και διαρθρωμένες συνέργειες με τον ΕΧΤΕ και τη διαδικασία της Μπολόνια, ιδίως όσον αφορά τα μέσα για τη διασφάλιση της ποιότητας, την αναγνώριση, την κινητικότητα και τη διαφάνεια, με αποφυγή παράλληλων ή διπλών δομών και μέσων που έχουν ήδη αναπτυχθεί στον ΕΧΤΕ.

ε)

Η διαδικασία της Κοπεγχάγης αποτελεί σημαντική πτυχή της ευρωπαϊκής συνεργασίας στο πλαίσιο της ανοικτής μεθόδου συντονισμού στον τομέα της ΕΕΚ, που θα συμβάλει στην επίτευξη των στρατηγικών προτεραιοτήτων που καθορίζονται στο υπό εξέταση πλαίσιο.

στ)

Θα πρέπει να ενισχυθεί η διατομεακή συνεργασία μεταξύ των σχετικών πρωτοβουλιών της ΕΕ στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης και των πρωτοβουλιών σε συναφή πεδία και τομείς πολιτικής — ιδίως την απασχόληση, την κοινωνική πολιτική, την έρευνα, την καινοτομία, τη νεολαία και τον πολιτισμό. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην προώθηση καλύτερου διαλόγου μεταξύ της Επιτροπής Παιδείας και της Επιτροπής Απασχόλησης, με τη διασφάλιση της έγκαιρης ανταλλαγής πληροφοριών (13). Όσον αφορά την εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, ιδίως της πρώτης, της τέταρτης και της ενδέκατης αρχής του, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην παρακολούθησή του, η οποία πραγματοποιείται μέσω του «κοινωνικού πίνακα αποτελεσμάτων», ο οποίος θα παρακολουθεί τις τάσεις και την πρόοδο σε όλα τα κράτη μέλη και θα τροφοδοτεί τη διαδικασία του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.

ζ)

Όσον αφορά ειδικότερα το «τετράγωνο γνώσης» (εκπαίδευση, έρευνα, καινοτομία και προσφορά στην κοινωνία), θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις συνέργειες πολιτικής και χρηματοδότησης μεταξύ εκπαίδευσης και κατάρτισης, έρευνας και καινοτομίας, ιδίως στο πλαίσιο του ΕΧΕ και του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης, με παράλληλη εξασφάλιση συνοχής με τον ΕΧΤΕ (14).

η)

Η ευρωπαϊκή συνεργασία, ιδίως με σκοπό την επίτευξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης, απαιτεί διαφανή και συνεπή διάλογο και δικτύωση, με βάση μια προοπτική συνδημιουργίας, όχι μόνο μεταξύ των κρατών μελών και της Επιτροπής, αλλά και με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς.

θ)

Ο διάλογος πολιτικής με τρίτες χώρες και η συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς, όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης, ο ΟΟΣΑ και η UNESCO, θα πρέπει να ενισχυθούν, ώστε να παρέχονται με αυτόν τον τρόπο στοιχεία και δεδομένα, αλλά και έμπνευση και μια πηγή νέων ιδεών και διαφορετικών μεθόδων εργασίας για σύγκριση και βελτίωση.

ι)

Οι χρηματοδοτικοί πόροι από το πρόγραμμα Erasmus +, τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Ταμεία, το REACT-EU, τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, και άλλα χρηματοδοτικά προγράμματα και μηχανισμούς της Ένωσης θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για την ενίσχυση των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης σύμφωνα με τον γενικό στόχο της επίτευξης του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης και τις προτεραιότητες των κρατών μελών, εντός των στρατηγικών προτεραιοτήτων του νέου πλαισίου.

ια)

Η επίτευξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης, δεδομένου του θεμελιώδους ρόλου της εκπαίδευσης και της κατάρτισης για την ανάκαμψη και την οικοδόμηση κοινωνικής και οικονομικής ανθεκτικότητας, απαιτεί αυξημένη εστίαση στις επενδύσεις στην εκπαίδευση. Η Επιτροπή, από κοινού με τα κράτη μέλη, θα εντείνει τις εργασίες στον τομέα των επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης του διαλόγου σε κατάλληλα πολιτικά φόρουμ υψηλού επιπέδου, κατά περίπτωση, όπως κοινές ανταλλαγές μεταξύ των υπουργών οικονομικών της ΕΕ και των υπουργών παιδείας της ΕΕ, καθώς και με άλλα όργανα, όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (15).

2.

Η επιτυχής χρήση της ανοικτής μεθόδου συντονισμού εντός του στρατηγικού πλαισίου για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης εξαρτάται από την πολιτική δέσμευση των κρατών μελών και την ενισχυμένη καθοδήγηση από το Συμβούλιο και από αποτελεσματικές μεθόδους εργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι οποίες θα πρέπει να βασίζονται στα ακόλουθα:

α)

Κύκλοι εργασίας – Η περίοδος έως το 2030 θα διαιρεθεί σε δύο κύκλους, με τον πρώτο κύκλο να καλύπτει τα 5 έτη από το 2021 έως το 2025, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που προτείνει η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της σχετικά με την επίτευξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης, και τον δεύτερο κύκλο να καλύπτει την περίοδο έως το 2030. Ο πρώτος κύκλος αναμένεται να καταστήσει δυνατή την επίτευξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης έως το 2025.

β)

Τομείς προτεραιότητας – Για κάθε κύκλο, θα συμφωνηθούν από το Συμβούλιο ορισμένοι τομείς προτεραιότητας για την ευρωπαϊκή συνεργασία, με βάση τις στρατηγικές προτεραιότητες, λαμβανομένου υπόψη του γενικού στόχου επίτευξης του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης και της περαιτέρω ανάπτυξής του. Οι ευρωπαϊκοί τομείς προτεραιότητας θα πρέπει να παρέχουν σε όλα τα κράτη μέλη τη δυνατότητα να συνεργάζονται σε ευρύτερα ζητήματα, αλλά και να επιτρέπουν πιο συγκεκριμένη και στενή συνεργασία μεταξύ ενδιαφερομένων κρατών μελών για την αντιμετώπιση των αναδυόμενων προκλήσεων και ειδικών αναγκών πολιτικής. Οι τομείς προτεραιότητας του πρώτου κύκλου εντός του νέου αυτού πλαισίου καθορίζονται στο Παράρτημα ΙΙΙ.

γ)

Αμοιβαία μάθηση – Η ευρωπαϊκή συνεργασία στους προαναφερόμενους τομείς προτεραιότητας θα πρέπει να υλοποιείται μέσω, μεταξύ άλλων, της μάθησης και παροχής συμβουλών μεταξύ ομοτίμων, διασκέψεων και σεμιναρίων, εργαστηρίων, φόρουμ υψηλού επιπέδου ή ομάδων εμπειρογνωμόνων, ειδικών ομάδων, μελετών και αναλύσεων, διαδικτυακής συνεργασίας και, ανάλογα με την περίπτωση, της σύμπραξης των σχετικών ενδιαφερόμενων φορέων. Όλες αυτές οι πρωτοβουλίες θα πρέπει να εκπονούνται βάσει σαφών εντολών, χρονοδιαγραμμάτων και προγραμματισμένων αποτελεσμάτων που θα προτείνει η Επιτροπή σε συνεργασία με τα κράτη μέλη.

δ)

Κοινά εργαλεία και προσεγγίσεις αναφοράς – Η αμοιβαία μάθηση μπορεί να εμπνέεται από, ή να έχει ως αποτέλεσμα, την ανάπτυξη εργαλείων και προσεγγίσεων αναφοράς, που βασίζονται σε κοινή ανάλυση και υποστηρίζουν την περαιτέρω ανάπτυξη πολιτικής σε διάφορα επίπεδα διακυβέρνησης (ΕΕ, εθνικό, περιφερειακό, τοπικό, τομεακό κ.λπ.).

ε)

Μηχανισμός διακυβέρνησης – Το στρατηγικό πλαίσιο, κατά τη διάρκεια του πρώτου κύκλου, θα πρέπει να διατηρεί όλες τις δοκιμασμένες και ελεγμένες ρυθμίσεις αμοιβαίας μάθησης του «ΕΚ 2020», όπως τις ομάδες εργασίας, τις συνθέσεις γενικών διευθυντών και τα μέσα μάθησης μεταξύ ομοτίμων, και να διατηρεί τη συμμετοχή άλλων σχετικών φορέων διακυβέρνησης. Τα κράτη μέλη και η Επιτροπή θα προσαρμόσουν τις εν λόγω ρυθμίσεις στις νέες στρατηγικές προτεραιότητες και θα συνεργαστούν για να καθορίσουν λύσεις διακυβέρνησης που θα διευκολύνουν την αποτελεσματική κοινοποίηση πληροφοριών από το τεχνικό στο πολιτικό επίπεδο, όταν χρειάζεται, και για να συντονίσουν τις εργασίες που πρέπει να πραγματοποιηθούν βάσει του στρατηγικού πλαισίου, χωρίς να δημιουργούνται περιττές δομές ή πρόσθετες επιβαρύνσεις για τα κράτη μέλη.

στ)

Διάδοση αποτελεσμάτων – Για την ενίσχυση της προβολής και του αντικτύπου τους σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, τα αποτελέσματα της συνεργασίας θα διαδίδονται ευρέως σε όλους τους σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς και, κατά περίπτωση, θα συζητούνται στο πολιτικό επίπεδο.

ζ)

Παρακολούθηση της προόδου – Για να προαχθούν η παραγωγή αποτελεσμάτων μέσων της ανοικτής μεθόδου συντονισμού καθώς και η ανάληψη ευθύνης της διαδικασίας τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τα κράτη μέλη και η Επιτροπή θα συνεργάζονται στενά για να παρακολουθούν τις εργασίες που πραγματοποιούνται σε τεχνικό επίπεδο, αξιολογώντας τη διαδικασία και τα αποτελέσματά της. Η ετήσια παρακολούθηση θα πραγματοποιείται επίσης μέσω της έκθεσης παρακολούθησης της εκπαίδευσης και της κατάρτισης της Επιτροπής, στην οποία καταγράφεται η πρόοδος προς την επίτευξη του συνόλου των συμφωνημένων στόχων και δεικτών, καθώς και των επιμέρους δεικτών, σε επίπεδο ΕΕ στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης και η οποία συμβάλλει επίσης στη διαδικασία του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.

η)

Υποβολή εκθέσεων προόδου – Στο τέλος του πρώτου κύκλου, έως το 2025, θα πρέπει να επανεξεταστεί το σύνολο των τομέων προτεραιότητας προκειμένου να προσαρμοστούν οι τομείς αυτοί ή να καθοριστούν νέοι τομείς για τον επόμενο κύκλο, με βάση τις τρέχουσες προκλήσεις, και να εκτιμηθεί η πρόοδος που έχει σημειωθεί, μεταξύ άλλων προς την ανάπτυξη λύσεων διακυβέρνησης που είναι αναλογικές προς τις πολιτικές φιλοδοξίες του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης. Το 2022 η Επιτροπή θα δημοσιεύσει έκθεση προόδου για τον Ευρωπαϊκό Χώρο Εκπαίδευσης, στην οποία θα γίνεται απολογισμός και αξιολόγηση των επιτευγμάτων για την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης μέσω του στρατηγικού πλαισίου συνεργασίας και θα προτείνονται τα επόμενα βήματα, ανάλογα με τις ανάγκες, και το 2023 θα διοργανώσει επίσης εκδήλωση ενδιάμεσης επανεξέτασης. Τόσο η έκθεση προόδου όσο και η ενδιάμεση επανεξέταση θα ληφθούν επίσης υπόψη στη συμφωνία που θα επιτευχθεί στο Συμβούλιο σχετικά με πιθανούς νέους τομείς προτεραιότητας μετά το 2025.

3.

Το 2025 η Επιτροπή θα δημοσιεύσει πλήρη έκθεση σχετικά με τον Ευρωπαϊκό Χώρο Εκπαίδευσης. Με βάση την αξιολόγηση αυτή, το Συμβούλιο θα επανεξετάσει το στρατηγικό πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένων των στόχων, της δομής διακυβέρνησης και των μεθόδων εργασίας σε επίπεδο ΕΕ, και θα προβεί σε τυχόν αναγκαίες προσαρμογές για τον δεύτερο κύκλο, κατά περίπτωση, με στόχο την προσαρμογή στην πραγματικότητα και τις ανάγκες του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης ή σε κάθε άλλη σημαντική εξέλιξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

ΚΑΛΕΙ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ, ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΙΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΣΤΑΣΕΙΣ:

1.

Να συνεργαστούν, με την υποστήριξη της Επιτροπής και εφαρμόζοντας την ανοικτή μέθοδο συντονισμού όπως περιγράφεται στο παρόν ψήφισμα, για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης κατά την περίοδο έως το 2030 βάσει των πέντε στρατηγικών προτεραιοτήτων, των αρχών και των μεθόδων εργασίας που περιγράφονται ανωτέρω, και των τομέων προτεραιότητας που έχουν συμφωνηθεί για κάθε κύκλο (οι τομείς προτεραιότητας του πρώτου κύκλου 2021-2025 περιγράφονται στο Παράρτημα ΙΙΙ).

2.

Να εξετάσουν, με βάση τις εθνικές προτεραιότητες και με τον δέοντα σεβασμό των εθνικών αρμοδιοτήτων στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, μέτρα σε εθνικό επίπεδο που αποσκοπούν στην επίτευξη προόδου όσον αφορά τις στρατηγικές προτεραιότητες που περιγράφονται στο στρατηγικό πλαίσιο και συμβάλλουν στη συλλογική επίτευξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης και των στόχων σε επίπεδο ΕΕ που προσδιορίζονται στο Παράρτημα ΙΙ. Να αντλήσουν έμπνευση από την αμοιβαία μάθηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, κατά τη χάραξη εθνικών πολιτικών εκπαίδευσης και κατάρτισης.

3.

Κατά περίπτωση, να εξετάσουν τον τρόπο και τον βαθμό στον οποίο μπορούν να συμβάλουν στη συλλογική επίτευξη των στόχων σε επίπεδο ΕΕ μέσω εθνικών μέτρων και δράσεων, θεσπίζοντας έτσι εθνικούς στόχους που να συμφωνούν με τις ιδιαιτερότητες των οικείων συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης και λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές περιστάσεις, συμπεριλαμβανομένου του αντικτύπου της κρίσης της COVID-19 στην οικονομία και την κοινωνία, καθώς και εντός του ίδιου του τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.

4.

Να στηρίξουν τη δομή διακυβέρνησης που παρουσιάζεται ανωτέρω και τις μεθόδους εργασίας που επιλέγονται, αναλαμβάνοντας την ευθύνη της διαδικασίας.

5.

Να αξιοποιήσουν αποτελεσματικά τις πολιτικές και τα χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ για τη στήριξη της εφαρμογής εθνικών μέτρων και δράσεων με σκοπό την επίτευξη της προόδου όσον αφορά τις στρατηγικές προτεραιότητες και τους συναφείς στόχους σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο, ιδίως στο πλαίσιο της ανάκαμψης και της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης.

ΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ, ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΙΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕ ΠΛΗΡΗ ΣΕΒΑΣΜΟ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑΣ:

1.

Να στηρίζει τα κράτη μέλη και να συνεργάζεται με αυτά - κατά την περίοδο έως το 2030 - εντός του παρόντος πλαισίου βάσει των πέντε στρατηγικών προτεραιοτήτων, των αρχών και των μεθόδων εργασίας που περιγράφονται ανωτέρω, και των στόχων σε επίπεδο ΕΕ και των συμφωνηθέντων τομέων προτεραιότητας που περιγράφονται στα Παραρτήματα ΙΙ και ΙΙΙ, αντιστοίχως.

2.

Να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη έως τα τέλη του 2021 προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία σχετικά με μια κατάλληλη δομή διακυβέρνησης για τον συντονισμό των εργασιών και την καθοδήγηση της ανάπτυξη του στρατηγικού πλαισίου, εντός του πρωταρχικού στόχου επίτευξης και περαιτέρω ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης, εξετάζοντας επίσης τα ζητήματα στα οποία πρέπει να δοθεί συνέχεια σε υψηλότερου επιπέδου πολιτική συζήτηση, χωρίς να δημιουργούνται πρόσθετες επιβαρύνσεις για τα κράτη μέλη, διασφαλίζοντας παράλληλα την κυριότητά τους όσον αφορά τη διαδικασία.

3.

Να συνεργάζεται με τα κράτη μέλη και να παρέχει ειδική υποστήριξη στις τοπικές, περιφερειακές και εθνικές αρχές για τη διευκόλυνση της αμοιβαίας μάθησης, της ανάλυσης και της ανταλλαγής ορθών πρακτικών σχετικά με τις επενδύσεις σε εκπαιδευτικές υποδομές.

4.

Να αναλύσει, ιδίως μέσω της υποβολής εκθέσεων προόδου, τον βαθμό στον οποίο έχουν επιτευχθεί οι στρατηγικές προτεραιότητες του παρόντος πλαισίου όσον αφορά την επίτευξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης, αλλά και στον τομέα της ευρωπαϊκής συνεργασίας στην εκπαίδευση και την κατάρτιση σε εθνικό επίπεδο.

5.

Να διεξαγάγει εργασίες επί προτάσεων, με βάση την εμπειρογνωμοσύνη της μόνιμης ομάδας για τους δείκτες και τα κριτήρια αξιολόγησης και λαμβάνοντάς την υπόψη, για πιθανούς δείκτες ή στόχους σε επίπεδο ΕΕ στους τομείς της ένταξης και της ισότητας, του επαγγέλματος του εκπαιδευτικού, καθώς και της βιωσιμότητας, συμπεριλαμβανομένου του οικολογικού προσανατολισμού των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης.

6.

Να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη για να αναλύσει τον τρόπο βελτίωσης της συλλογής και ανάλυσης δεδομένων για τους υφιστάμενους στόχους και δείκτες σε επίπεδο ΕΕ, με σκοπό την προώθηση της χάραξης πολιτικής στη βάση τεκμηρίων, μεταξύ άλλων λαμβάνοντας υπόψη την εμπειρογνωμοσύνη της μόνιμης ομάδας για τους δείκτες και τα κριτήρια αξιολόγησης, και να υποβάλει έκθεση στο Συμβούλιο σχετικά με τις συζητήσεις αυτές.

7.

Να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη για να εξετάσει, μετά το 2025, τους στόχους και τους δείκτες της ΕΕ για τους οποίους τα καθορισμένα χρονοδιαγράμματα δεν συμπίπτουν με τη δεκαετή περίοδο που καλύπτεται από το παρόν πλαίσιο, υποβάλλοντας έκθεση στο Συμβούλιο σχετικά με πιθανές νέες τιμές για τους εν λόγω στόχους και δείκτες.

8.

Να παρουσιάζει και να επικαιροποιεί τακτικά μια συστηματική επισκόπηση και χάρτη πορείας των τρεχουσών και προγραμματισμένων πολιτικών, των εργαλείων συνεργασίας, των χρηματοδοτικών μέσων, των πρωτοβουλιών και των στοχευμένων προσκλήσεων υποβολής προτάσεων σε επίπεδο Ένωσης, που συμβάλλουν στην επίτευξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης και στην ανάπτυξη της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.

9.

Να παρουσιάσει το σχέδιο δράσης για την εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, και ιδίως της πρώτης, της τέταρτης και της ενδέκατης αρχής του.

10.

Να συστήσει μια πλατφόρμα του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης ως διαδραστική δημόσια πύλη για τη στήριξη της πρόσβασης των κρατών μελών και των ενδιαφερόμενων φορέων σε πληροφορίες, δράσεις, υπηρεσίες, μέσα και αποτελέσματα, καθώς και για την προώθηση της συνεργασίας και των ανταλλαγών.

(1)  COM(2017) 673 final.

(2)  Σύμφωνα με τη σύσταση του Συμβουλίου, της 26ης Νοεμβρίου 2018, σχετικά με την προαγωγή της αυτόματης αμοιβαίας αναγνώρισης των τίτλων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθώς και των αποτελεσμάτων περιόδων μάθησης στο εξωτερικό (ΕΕ C 444 της 10.12.2018, σ. 1).

(3)  COM(2020) 625 final.

(4)  COM(2020) 274 final.

(5)  COM(2020) 624 final.

(6)  Σύμφωνα με το ψήφισμα του Συμβουλίου, της 8ης Νοεμβρίου 2019, σχετικά με την περαιτέρω ανάπτυξη του ευρωπαϊκού χώρου εκπαίδευσης για τη στήριξη συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης με προσανατολισμό στο μέλλον (ΕΕ C 389 της 18.11.2019, σ. 1).

(7)  COM(2019) 640 final.

(8)  COM(2020) 67 final.

(9)  Όπως ορίζεται στη σύσταση του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2018, σχετικά με τις βασικές ικανότητες της διά βίου μάθησης (ΕΕ C 189 της 4.6.2018, σ. 1).

(10)  Σύμφωνα με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες της 13ης Δεκεμβρίου 2006.

(11)  Σύμφωνα με τους στόχους που ορίζονται στη σύσταση του Συμβουλίου, της 24ης Νοεμβρίου 2020, σχετικά με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (ΕΕΚ) για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα (ΕΕ C 417 της 2.12.2020, σ. 1), και στη δήλωση του Osnabrück της 30ής Νοεμβρίου 2020.

(12)  Όπως τονίζεται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 9ης Ιουνίου 2020 για τους Ευρωπαίους εκπαιδευτικούς και εκπαιδευτές για το μέλλον (ΕΕ C 193 της 9.6.2020, σ. 11).

(13)  Σε συνέχεια της έγκρισης του ψηφίσματος του Συμβουλίου της 27ης Φεβρουαρίου 2020 για την εκπαίδευση και την κατάρτιση στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου: εξασφάλιση εμπεριστατωμένων συζητήσεων για μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις (ΕΕ C 64 της 27.2.2020, σ. 1), και σύμφωνα με το ψήφισμα αυτό.

(14)  Οι εργασίες αυτές θα μπορούσαν να υποστηριχθούν σε τεχνικό επίπεδο.

(15)  Σε τεχνικό επίπεδο, μια ομάδα εμπειρογνωμόνων για τις ποιοτικές επενδύσεις στην εκπαίδευση και την κατάρτιση θα υποστηρίξει αυτήν τη διαδικασία, συμβάλλοντας στη διατήρηση της εστίασης στις εθνικές και περιφερειακές επενδύσεις.


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

1.

Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με ένα στρατηγικό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης («ΕΚ 2020») (12 Μαΐου 2009)

2.

Ψήφισμα του Συμβουλίου σχετικά με ένα ανανεωμένο ευρωπαϊκό θεματολόγιο για την εκπαίδευση των ενηλίκων (20 Δεκεμβρίου 2011)

3.

Σύσταση του Συμβουλίου για την επικύρωση της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης (20 Δεκεμβρίου 2012)

4.

Δήλωση για την προαγωγή της ιδιότητας του πολίτη και των κοινών αξιών της ελευθερίας, της ανοχής και της αποφυγής των διακρίσεων μέσω της εκπαίδευσης (Παρίσι, 17 Μαρτίου 2015)

5.

Κοινή έκθεση για το 2015 του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή του στρατηγικού πλαισίου για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης (ΕΚ2020) – Νέες προτεραιότητες για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης (23 και 24 Νοεμβρίου 2015)

6.

Συμπεράσματα του Συμβουλίου για τη μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου και την προώθηση της σχολικής επιτυχίας (23-24 Νοεμβρίου 2015).

7.

Ψήφισμα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνελθόντων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, σχετικά με την προαγωγή της κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης και συμμετοχικότητας στην ΕΕ μέσω της εκπαίδευσης: η συμβολή της εκπαίδευσης και της κατάρτισης στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2016 (24 Φεβρουαρίου 2016)

8.

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών – Νέο θεματολόγιο δεξιοτήτων για την Ευρώπη (10 Ιουνίου 2016)

9.

Σύσταση του Συμβουλίου όσον αφορά τις Διαδρομές Αναβάθμισης των Δεξιοτήτων: Νέες Ευκαιρίες για Ενηλίκους (19 Δεκεμβρίου 2016)

10.

Συμπεράσματα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνελθόντων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, για την ένταξη με σεβασμό στην πολυμορφία για την επίτευξη υψηλής ποιότητας εκπαίδευσης για όλους (17 Φεβρουαρίου 2017)

11.

Σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων για τη διά βίου μάθηση (22 Μαΐου 2017)

12.

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών – Ισχυροποίηση της ευρωπαϊκής ταυτότητας μέσω της εκπαίδευσης και του πολιτισμού: Η συμβολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη σύνοδο των ηγετών στο Γκέτεμποργκ, (17 Νοεμβρίου 2017)

13.

Σύσταση του Συμβουλίου για την παρακολούθηση των αποφοίτων (20 Νοεμβρίου 2017)

14.

Συμπεράσματα του Συμβουλίου για την ανάπτυξη των σχολείων και την άριστη διδασκαλία (20 Νοεμβρίου 2017)

15.

Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με το νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την τριτοβάθμια εκπαίδευση (20 Νοεμβρίου 2017)

16.

Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (14 Δεκεμβρίου 2017)

17.

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με το σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση (17 Ιανουαρίου 2018)

18.

Σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για ποιοτικά και αποτελεσματικά προγράμματα μαθητείας (15 Μαρτίου 2018)

19.

Απόφαση (ΕΕ) 2018/646 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για ένα κοινό πλαίσιο για την παροχή καλύτερων υπηρεσιών για τις δεξιότητες και τα επαγγελματικά προσόντα (Europass) (18 Απριλίου 2018).

20.

Σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με τις βασικές ικανότητες της διά βίου μάθησης (22 Μαΐου 2018)

21.

Σύσταση του Συμβουλίου για την προώθηση των κοινών αξιών, της εκπαίδευσης χωρίς αποκλεισμούς και της ευρωπαϊκής διάστασης της διδασκαλίας (22 Μαΐου 2018)

22.

Συμπεράσματα του Συμβουλίου με θέμα την προσέγγιση του οράματος για έναν ευρωπαϊκό χώρο εκπαίδευσης (22 Μαΐου 2018)

23.

Σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την προαγωγή της αυτόματης αμοιβαίας αναγνώρισης των τίτλων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθώς και των αποτελεσμάτων περιόδων μάθησης στο εξωτερικό (26 Νοεμβρίου 2018)

24.

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με το συντονισμένο σχέδιο για την τεχνητή νοημοσύνη (7 Δεκεμβρίου 2018)

25.

Συμπεράσματα του Συμβουλίου – Προς μια ολοένα και πιο βιώσιμη Ένωση έως το 2030 (9 Απριλίου 2019)

26.

Σύσταση του Συμβουλίου για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση σχετικά με τη διδασκαλία και την εκμάθηση γλωσσών (22 Μαΐου 2019)

27.

Σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με συστήματα προσχολικής εκπαίδευσης και φροντίδας υψηλής ποιότητας (22 Μαΐου 2019)

28.

Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με το μέλλον μιας Ευρώπης ψηφιοποιημένης σε μεγάλο βαθμό μετά το 2020: «Τόνωση της ψηφιακής και οικονομικής ανταγωνιστικότητας σε ολόκληρη την Ένωση και της ψηφιακής συνοχής» (7 Ιουνίου 2019)

29.

Ευρωπαϊκό Συμβούλιο: Νέο στρατηγικό θεματολόγιο 2019-2024 (20 Ιουνίου 2019)

30.

Ψήφισμα του Συμβουλίου σχετικά με την περαιτέρω ανάπτυξη του ευρωπαϊκού χώρου εκπαίδευσης για τη στήριξη συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης με προσανατολισμό στο μέλλον (8 Νοεμβρίου 2019)

31.

Συμπεράσματα του Συμβουλίου ως προς τον βασικό ρόλο των πολιτικών για τη διά βίου μάθηση στην ενδυνάμωση των κοινωνιών για τη διαχείριση της τεχνολογικής και της πράσινης μετάβασης προς όφελος της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης (8 Νοεμβρίου 2019)

32.

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών – Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (11 Δεκεμβρίου 2019)

33.

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών «Μια ισχυρή κοινωνική Ευρώπη για δίκαιες μεταβάσεις» (14 Ιανουαρίου 2020)

34.

Ψήφισμα του Συμβουλίου για την εκπαίδευση και την κατάρτιση στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου: εξασφάλιση εμπεριστατωμένων συζητήσεων για μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις (20 Φεβρουαρίου 2020)

35.

Συμπεράσματα του Συμβουλίου για τους Ευρωπαίους εκπαιδευτικούς και εκπαιδευτές για το μέλλον (25 Μαΐου 2020)

36.

Συμπεράσματα του Συμβουλίου για την αντιμετώπιση της κρίσης της νόσου COVID-19 στην εκπαίδευση και την κατάρτιση (16 Ιουνίου 2020)

37.

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα» (1η Ιουλίου 2020)

38.

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών - Ένας νέος ΕΧΕ για την έρευνα και την καινοτομία (30 Σεπτεμβρίου 2020)

39.

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης έως το 2025 (30 Σεπτεμβρίου 2020)

40.

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με το σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση - Επαναπροσδιορίζοντας την εκπαίδευση και την κατάρτιση για την ψηφιακή εποχή (30 Σεπτεμβρίου 2020)

41.

Υπουργικό ανακοινωθέν της Ρώμης (19 Νοεμβρίου 2020)

42.

Σύσταση του Συμβουλίου που αφορά την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (ΕΕΚ) για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα (24 Νοεμβρίου 2020)

43.

Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την ψηφιακή εκπαίδευση στις κοινωνίες γνώσης της Ευρώπης (24 Νοεμβρίου 2020)

44.

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών - Σχέδιο δράσης για την ενσωμάτωση και την ένταξη για την περίοδο 2021-2027 (24 Νοεμβρίου 2020)

45.

Δήλωση του Osnabrück σχετικά με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση ως καταλύτη ανάκαμψης και δίκαιης μετάβασης στην ψηφιακή και πράσινη οικονομία (30 Νοεμβρίου 2020)

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ

ΣΤΟΧΟΙ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΕ — Επίπεδα αναφοράς μέσων ευρωπαϊκών επιδόσεων στην εκπαίδευση και την κατάρτιση

Μια σειρά επιπέδων αναφοράς μέσων ευρωπαϊκών επιδόσεων στην εκπαίδευση και την κατάρτιση («στόχοι σε επίπεδο ΕΕ») θα πρέπει να υποστηρίζουν τους στρατηγικούς στόχους που περιγράφονται στο ψήφισμα για την περίοδο 2021-2030, ως μέσο για στόχο την παρακολούθηση της προόδου και τον εντοπισμό των προκλήσεων, καθώς και για τη συμβολή στην τεκμηριωμένη χάραξη πολιτικής μέσω της συστηματικής συλλογής και ανάλυσης διεθνώς συγκρίσιμων δεδομένων. Θα πρέπει να βασίζονται αποκλειστικά σε συγκρίσιμα και αξιόπιστα δεδομένα και να λαμβάνουν υπόψη τις διαφορετικές καταστάσεις που επικρατούν στα επιμέρους κράτη μέλη (1). Δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως συγκεκριμένοι στόχοι τους οποίους πρέπει να επιτύχουν οι επιμέρους χώρες έως το 2025 ή το 2030. Όπως περιγράφεται στο παρόν ψήφισμα, τα κράτη μέλη καλούνται να εξετάσουν τη θέσπιση εθνικών ισοδύναμων στόχων.

Βάσει των ανωτέρω, τα κράτη μέλη συμφωνούν ως προς τους ακόλουθους επτά στόχους σε επίπεδο ΕΕ προς επίτευξη:

1.   Χαμηλές επιδόσεις των ατόμων ηλικίας 15 ετών σε βασικές δεξιότητες (2)

Το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 15 ετών με χαμηλές επιδόσεις στην ανάγνωση, τα μαθηματικά και τις θετικές επιστήμες θα πρέπει να είναι κάτω του 15% έως το 2030.

2.   Χαμηλές επιδόσεις στις ψηφιακές δεξιότητες ατόμων κατά το όγδοο έτος σχολικής τους φοίτησης (3)

Το ποσοστό των ατόμων κατά το όγδοο έτος σχολικής φοίτησης με χαμηλές επιδόσεις στις γνώσεις χρήσης υπολογιστών και πληροφοριών θα πρέπει να είναι κάτω του 15% έως το 2030.

3.   Συμμετοχή στην προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα (4)

Τουλάχιστον το 96% των παιδιών ηλικίας μεταξύ 3 ετών και της ηλικίας έναρξης της υποχρεωτικής πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης θα πρέπει να συμμετέχει σε προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα έως το 2030.

4.   Άτομα που εγκαταλείπουν πρόωρα την εκπαίδευση και την κατάρτιση (5)

Το ποσοστό των ατόμων που εγκαταλείπουν πρόωρα την εκπαίδευση και κατάρτιση θα πρέπει να είναι χαμηλότερο του 9% έως το 2030.

5.   Ολοκλήρωση τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (6)

Το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 25 έως 34 ετών που έχει ολοκληρώσει κύκλο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα πρέπει να ανέρχεται τουλάχιστον σε 45% έως το 2030.

6.   Απόφοιτοι ΕΕΚ που επωφελούνται από τη μάθηση που βασίζεται στην εργασία (7)

Το ποσοστό των πρόσφατων αποφοίτων ΕΕΚ που επωφελούνται από τη μάθηση που βασίζεται στην εργασία κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής τους εκπαίδευσης και κατάρτισης θα πρέπει να ανέρχεται τουλάχιστον σε 60 % έως το 2025.

7.   Συμμετοχή των ενηλίκων στη μάθηση (8)

Τουλάχιστον το 47% των ενηλίκων ηλικίας 25 έως 64 ετών θα πρέπει να έχει συμμετάσχει σε δράση μάθησης κατά τους τελευταίους 12 μήνες, έως το 2025.


(1)  Οι στόχοι αυτοί θα πρέπει επίσης να λαμβάνουν υπόψη τα διαφορετικά πλαίσια των κρατών μελών και το γεγονός ότι, σύμφωνα με διεθνείς προβλέψεις, ενδέχεται να υπάρξει αλλαγή στα δεδομένα εκκίνησης για τα έτη 2020 και 2021, λόγω των σοβαρών επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης της ΕΕ.

(2)  Το πρόγραμμα διεθνούς αξιολόγησης μαθητών (PISA) είναι η πηγή δεδομένων, τα οποία συλλέγει και διαχειρίζεται ο ΟΟΣΑ. Ο στόχος μετρά το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 15 ετών που δεν φθάνουν στο επίπεδο 2 της κλίμακας PISA για την ανάγνωση, τα μαθηματικά ή τις θετικές επιστήμες.

(3)  Ο στόχος βασίζεται στην έρευνα «Computer and Information Literacy» (CIL) της Διεθνούς μελέτης για τις γνώσεις χρήσης υπολογιστών και πληροφοριών (ICILS) που εκπονήθηκε από τη Διεθνή Ένωση για την Αξιολόγηση των Εκπαιδευτικών Επιδόσεων (IEA). Ο πληθυσμός-στόχος της ICILS περιλαμβάνει μαθητές κατά το όγδοο έτος σχολικής φοίτησής τους.

(4)  Πηγή δεδομένων είναι η Eurostat, διαδικτυακός κωδικός δεδομένων: [educ_uoe_enra21].

(5)  Eurostat, Έρευνα εργατικού δυναμικού της ΕΕ. Διαδικτυακός κωδικός δεδομένων: [edat_lfse_14] δηλ. το ποσοστό του πληθυσμού ηλικίας μεταξύ 18 και 24 ετών που έχει ολοκληρώσει μόνον τον πρώτο κύκλο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης το πολύ και δεν παρακολουθεί πλέον προγράμματα εκπαίδευσης ή κατάρτισης. Αυτός ο στόχος σε επίπεδο ΕΕ θα συμπληρωθεί από έναν συνοδευτικό δείκτη για την ολοκλήρωση της ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ο οποίος θα μετρά το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 20-24 ετών τα οποία διαθέτουν τουλάχιστον ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση μέσω δεδομένων που διατίθενται από την Eurostat, έρευνα εργατικού δυναμικού της ΕΕ. Διαδικτυακός κωδικός δεδομένων: [edat_lfse_03].

(6)  Eurostat, Έρευνα εργατικού δυναμικού της ΕΕ. Διαδικτυακός κωδικός δεδομένων: [edat_lfse_03].

(7)  Καλύπτει την ηλικιακή ομάδα 20 έως 34 ετών που έχει ολοκληρώσει την εκπαίδευση και κατάρτιση πριν από 1-3 έτη. Ο δείκτης θα βασίζεται σε δεδομένα που θα συλλέγονται από το 2021 και εφεξής στο πλαίσιο της έρευνας εργατικού δυναμικού της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εκπονεί η Eurostat (ΕΕ-ΕΕΔ), όπως ορίζεται στον αναγνωριστικό κωδικό μεταβλητής «HATWORK» στον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2019/2240 της Επιτροπής. Πρόκειται για εργασιακές εμπειρίες σε χώρο εργασίας σε μονάδα εμπορικού ή μη εμπορικού χαρακτήρα (δηλαδή σε εταιρεία, κρατικό φορέα ή μη κερδοσκοπικό οργανισμό) που ήταν μέρος του προγράμματος σπουδών του επίσημου προγράμματος που οδήγησε στο υψηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης που ολοκληρώθηκε με επιτυχία. Εάν ένας ερωτώμενος είχε πολλές εργασιακές εμπειρίες, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η σωρευτική διάρκεια όλων των εργασιακών εμπειριών. Οι εργασιακές εμπειρίες θα πρέπει να εκφράζονται σε ισοδύναμα πλήρους απασχόλησης.

(8)  Eurostat, Συλλογή δεδομένων έρευνας εργατικού δυναμικού της ΕΕ από το 2022 και μετά. Επειδή η πηγή δεδομένων προβλέπεται να αλλάξει το 2022 (από την έρευνα για την εκπαίδευση των ενηλίκων στην έρευνα για το εργατικό δυναμικό της ΕΕ), ο στόχος υπόκειται σε επιβεβαίωση το 2023 με βάση την εμπειρία της νέας πηγής δεδομένων. Η Επιτροπή, σε συνεργασία με την μόνιμη ομάδα για τους δείκτες και τα κριτήρια αξιολόγησης (SGIB), θα αξιολογήσει τον αντίκτυπο αυτών των αλλαγών συγκρίνοντας τα αποτελέσματα της έρευνας για την εκπαίδευση των ενηλίκων (AES) και της ΕΕΔ το 2023 και θα εξετάσει πιθανές αλλαγές στη μεθοδολογία της ΕΕΔ ή στο επίπεδο του στόχου. Με βάση την αξιολόγηση αυτή, το Συμβούλιο θα αποφασίσει σχετικά με ενδεχόμενη προσαρμογή του επιπέδου του στόχου.


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ

ΤΟΜΕΙΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΚΥΚΛΟ: 2021-2025

Για να επιτευχθεί πρόοδος ως προς τις πέντε στρατηγικές προτεραιότητες του στρατηγικού πλαισίου ευρωπαϊκής συνεργασίας, ο καθορισμός τομέων προτεραιότητας, συγκεκριμένων ζητημάτων και δράσεων (1)για έναν συγκεκριμένο κύκλο εργασίας αναμένεται ότι θα βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, και ότι θα αντικατοπτρίζει τις επιμέρους ανάγκες των κρατών μελών, ακόμα και όταν αντιμετωπίζουν νέες περιστάσεις και προκλήσεις.

Οι τομείς προτεραιότητας, όπως αναφέρονται στο παρόν ψήφισμα, μαζί με τα πλέον συναφή συγκεκριμένα ζητήματα και δράσεις αντικατοπτρίζουν την ανάγκη: (i) να συνεχιστεί η συνεργασία σε τομείς όπου εξακολουθούν να υφίστανται βασικές προκλήσεις και οι οποίοι συνδέονται με πιο πρόσφατες προκλήσεις· (ii) να αναπτυχθεί η συνεργασία στους τομείς που θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικοί κατά τη διάρκεια αυτού του κύκλου εργασίας.

Εάν τα κράτη μέλη το κρίνουν αναγκαίο, οι εργασίες για συγκεκριμένους τομείς προτεραιότητας μπορούν να συνεχίζονται σε επόμενους κύκλους εργασίας, λαμβανομένων δεόντως υπόψη της αρχής της επικουρικότητας και των εθνικών συνθηκών.

Τομέας προτεραιότητας 1 - Ποιότητα, ισότητα, ένταξη και επιτυχία στην εκπαίδευση και την κατάρτιση

Συγκεκριμένα ζητήματα και δράσεις

i)

Προώθηση της απόκτησης βασικών ικανοτήτων (2), συμπεριλαμβανομένων των βασικών δεξιοτήτων, που αποτελούν προϋπόθεση για να ευδοκιμήσει κανείς στη ζωή, να βρει ή να δημιουργήσει ικανοποιητικές θέσεις εργασίας και να γίνει ενεργός πολίτης.

ii)

Προώθηση και υποστήριξη της διδασκαλίας και της εκμάθησης γλωσσών και της πολυγλωσσίας, με την παροχή δυνατότητας στους εκπαιδευόμενους, τους εκπαιδευτικούς και τους εκπαιδευτές να επωφεληθούν από έναν πραγματικό ευρωπαϊκό χώρο μάθησης, με την περαιτέρω εφαρμογή της σύστασης του Συμβουλίου του 2019 για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση σχετικά με τη διδασκαλία και την εκμάθηση γλωσσών, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕΚ.

iii)

Εισαγωγή μιας ευρωπαϊκής προοπτικής στην εκπαίδευση και την κατάρτιση, με την παροχή πληροφοριών στους εκπαιδευόμενους σχετικά με τη σημασία της Ευρώπης στο σύνολό της, και ειδικότερα της Ένωσης, στην καθημερινή τους ζωή, μεταξύ άλλων μέσω της διεύρυνσης και της ενίσχυσης των δράσεων Jean Monnet.

iv)

Διατήρηση των ιδρυμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης ως ασφαλών χώρων, απαλλαγμένων από βία, εκφοβισμό, τη ρητορική του μίσους, παραπληροφόρηση και κάθε μορφή διακρίσεων, μεταξύ άλλων μέσω της περαιτέρω εφαρμογής της σύστασης του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2018, για την προώθηση των κοινών αξιών, της εκπαίδευσης χωρίς αποκλεισμούς και της ευρωπαϊκής διάστασης της διδασκαλίας.

v)

Ενθάρρυνση ενός ασφαλούς και υποστηρικτικού σχολικού περιβάλλοντος ως απαραίτητης προϋπόθεσης για συγκεκριμένα ζητήματα όπως η αντιμετώπιση των διακρίσεων, του ρατσισμού, του σεξισμού, του διαχωρισμού, του εκφοβισμού (συμπεριλαμβανομένου του κυβερνοεκφοβισμού), της βίας και των στερεοτύπων, και για την ατομική ευημερία όλων των εκπαιδευομένων.

vi)

Παροχή βοήθειας σε όλους τους εκπαιδευόμενους ώστε να αποκτήσουν ένα βασικό επίπεδο επάρκειας στις βασικές δεξιότητες, με ιδιαίτερη έμφαση στις ομάδες που κινδυνεύουν από χαμηλές επιδόσεις και πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου, συμπεριλαμβανομένου του προσδιορισμού αποτελεσματικών μεταρρυθμίσεων πολιτικής για τη στήριξη της βελτίωσης των επιδόσεων σε βασικές δεξιότητες, ιδίως όσον αφορά τα προγράμματα σπουδών ή/και την αξιολόγηση, καθώς και την ικανότητα των ιδρυμάτων και του προσωπικού να καινοτομούν και να αναπτύσσουν τις δικές τους μαθησιακές προσεγγίσεις και περιβάλλοντα.

vii)

Προώθηση στρατηγικών εκπαιδευτικής επιτυχίας σε εθνικό επίπεδο προκειμένου να προαχθεί η επιτυχής ολοκλήρωση των διαδρομών εκπαίδευσης και κατάρτισης από όλους τους εκπαιδευόμενους και να μειωθούν η πρόωρη εγκατάλειψη της εκπαίδευσης και της κατάρτισης και οι χαμηλές επιδόσεις, μέσω της στήριξης μιας ολιστικής σχολικής προσέγγισης με ένα συνολικό όραμα της εκπαίδευσης χωρίς αποκλεισμούς με επίκεντρο τον εκπαιδευόμενο.

viii)

Αντιμετώπιση της αυξανόμενης πολυμορφίας των εκπαιδευομένων και βελτίωση της πρόσβασης σε ποιοτική και χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση και κατάρτιση για όλους τους εκπαιδευόμενους, συμπεριλαμβανομένων των μειονεκτουσών και ευάλωτων ομάδων, όπως εκπαιδευόμενοι με ειδικές μαθησιακές ανάγκες, μειονότητες, άτομα που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών και Ρομά, και με λιγότερες ευκαιρίες λόγω της γεωγραφικής τους θέσης και/ή της κοινωνικοοικονομικά μειονεκτικής κατάστασής τους.

ix)

Εφαρμογή του ευρωπαϊκού πλαισίου ποιότητας για συστήματα προσχολικής εκπαίδευσης και φροντίδας υψηλής ποιότητας.

x)

Αντιμετώπιση του ζητήματος των διαφορών μεταξύ των φύλων στην εκπαίδευση και την κατάρτιση και των άνισων ευκαιριών για κορίτσια και αγόρια, γυναίκες και άνδρες, με την προώθηση πιο ισορροπημένων από άποψη φύλου εκπαιδευτικών επιλογών, την αμφισβήτηση και τη διάλυση των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο στην εκπαίδευση και την εκπαιδευτική σταδιοδρομία, ιδίως στους τομείς σπουδών STEAM, την αντιμετώπιση ζητημάτων όπως οι χαμηλές επιδόσεις των αγοριών, ο εκφοβισμός και η σεξουαλική παρενόχληση, και την καλύτερη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου στις διαδικασίες και τα ιδρύματα εκπαίδευσης και κατάρτισης.

xi)

Στήριξη της συλλογής δεδομένων και της καινοτομίας για τη διασφάλιση της συμμετοχικότητας και της ισότητας των φύλων στην εκπαίδευση.

xii)

Προώθηση των πολιτικών, διαπολιτισμικών και κοινωνικών ικανοτήτων, της αμοιβαίας κατανόησης και του σεβασμού, και της οικειοποίησης των δημοκρατικών αξιών και των θεμελιωδών δικαιωμάτων σε όλα τα επίπεδα και είδη εκπαίδευσης και κατάρτισης (3).

xiii)

Προώθηση, αποτίμηση και αναγνώριση της μη τυπικής μάθησης, συμπεριλαμβανομένου του εθελοντισμού, και ενίσχυση της συμμετοχικότητας, της ποιότητας και της αναγνώρισης των διασυνοριακών δραστηριοτήτων αλληλεγγύης.

xiv)

Ανάπτυξη δεοντολογικής συμπεριφοράς και ενίσχυση της κριτικής σκέψης, παράλληλα με τον ψηφιακό γραμματισμό και τον γραμματισμό στα μέσα επικοινωνίας.

xv)

Προώθηση βιώσιμων επενδύσεων σε ποιοτική και χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση και κατάρτιση.

Τομέας προτεραιότητας 2 - Διά βίου μάθηση και κινητικότητα

Συγκεκριμένα ζητήματα και δράσεις

i)

Επανεκκίνηση και συνέχιση στρατηγικών δια βίου μάθησης και συνεκτίμηση των φάσεων μετάβασης εντός της εκπαίδευσης και κατάρτισης, προωθώντας παράλληλα, με ποιοτικό επαγγελματικό προσανατολισμό, τη μετάβαση προς την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, την τριτοβάθμια εκπαίδευση και την εκπαίδευση ενηλίκων, και μεταξύ αυτών, περιλαμβανομένης της ανεπίσημης και της άτυπης μάθησης, καθώς και τη μετάβαση από την εκπαίδευση και την κατάρτιση στην εργασία.

ii)

Μέριμνα ώστε να καταστούν οι στρατηγικές διά βίου μάθησης πιο εύρωστες και χωρίς αποκλεισμούς, προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα σε εκείνους που έχουν εγκαταλείψει πρόωρα την εκπαίδευση να επανενταχθούν σε αυτήν με ευέλικτες μορφές καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής, καθώς και σε εκείνους που το έχουν ανάγκη, να έχουν πρόσβαση σε προγράμματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και ΕΕΚ για να επικαιροποιήσουν ή να αποκτήσουν δεξιότητες (αναβάθμιση δεξιοτήτων και επανειδίκευση) που απαιτούν οι θέσεις εργασίας του μέλλοντος, σε όλα τα στάδια της ζωής.

iii)

Μέριμνα ώστε τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων εκπαίδευσης ενηλίκων, να στηρίζουν όλους τους εκπαιδευόμενους προκειμένου να έχουν πρόσβαση σε μια μεταβαλλόμενη αγορά εργασίας και να επιτύχουν την προσωπική τους ανάπτυξη, να είναι πιο ευέλικτα, ανθεκτικά, ικανά να αντιμετωπίσουν μελλοντικές προκλήσεις, ελκυστικά και προσαρμοσμένα στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, να παρέχουν αναβάθμιση των δεξιοτήτων και επικαιροποίηση των ευκαιριών κατάρτισης καθ’ όλη τη διάρκεια του επαγγελματικού βίου, και να ενισχύουν τη συνεργασία με άλλους ενδιαφερόμενους φορείς, όπως εταιρείες ή άλλους χώρους εργασίας.

iv)

Εφαρμογή της δήλωσης του Osnabrück σχετικά με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση ως καταλύτη ανάκαμψης και δίκαιης μετάβασης στην ψηφιακή και πράσινη οικονομία.

v)

Ενίσχυση του βασικού ρόλου των συστημάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και ΕΕΚ στην υποστήριξη της διά βίου μάθησης και στην προσέγγιση ενός πιο ποικιλόμορφου φοιτητικού σώματος. Η διερεύνηση της έννοιας και της χρήσης των μικροδιαπιστευτηρίων μπορεί να συμβάλει στη διεύρυνση των ευκαιριών μάθησης και θα μπορούσε να ενισχύσει τον ρόλο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της ΕΕΚ στη διά βίου μάθηση, παρέχοντας πιο ευέλικτες και κατά ενότητες ευκαιρίες μάθησης και προσφέροντας μαθησιακές διαδρομές χωρίς αποκλεισμούς.

vi)

Επικαιροποίηση του ανανεωμένου ευρωπαϊκού θεματολογίου για την εκπαίδευση ενηλίκων.

vii)

Προώθηση της ελευθερίας των εκπαιδευομένων, των εκπαιδευτικών και των εκπαιδευτών, και του λοιπού προσωπικού εκπαίδευσης και κατάρτισης, να μετακινούνται, και των ιδρυμάτων να συνεργάζονται ελεύθερα μεταξύ τους στην Ευρώπη και πέραν αυτής, μέσω της μαθησιακής κινητικότητας και της διασυνοριακής συνεργασίας. Πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για την άρση των υφιστάμενων εμποδίων και φραγμών σε όλους τους τύπους μαθησιακής και διδακτικής κινητικότητας, συμπεριλαμβανομένων των ζητημάτων που σχετίζονται με την πρόσβαση, την καθοδήγηση, τις υπηρεσίες για τους σπουδαστές και την αναγνώριση.

viii)

Επικαιροποίηση του πλαισίου μαθησιακής κινητικότητας που συνοδεύει το ενισχυμένο πρόγραμμα Erasmus +, ώστε να δημιουργηθούν ευκαιρίες κινητικότητας για πολύ ευρύτερη ποικιλία συμμετεχόντων, να προωθηθεί η πράσινη και η ψηφιακή κινητικότητα, μεταξύ άλλων με τον συνδυασμό επιγραμμικών και φυσικών ανταλλαγών, και να ενθαρρυνθεί η ισόρροπη κινητικότητα.

ix)

Συνέχιση των εργασιών για την πλήρη εφαρμογή της σύστασης του Συμβουλίου σχετικά με την προαγωγή της αυτόματης αμοιβαίας αναγνώρισης των τίτλων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθώς και των αποτελεσμάτων περιόδων μάθησης στο εξωτερικό (26 Νοεμβρίου 2018).

Τομέας προτεραιότητας 3 — Εκπαιδευτικοί και εκπαιδευτές

Συγκεκριμένα ζητήματα και δράσεις

i)

Ενίσχυση της πρόσληψης και επιλογής των καλύτερων και καταλληλότερων υποψηφίων για το επάγγελμα του εκπαιδευτικού και του παιδαγωγού σε όλα τα επίπεδα και σε όλα τα είδη εκπαίδευσης και κατάρτισης.

ii)

Ενίσχυση της ελκυστικότητας και του κύρους του επαγγέλματος του εκπαιδευτικού και του παιδαγωγού, με τον επαναπροσδιορισμό της αξίας του τόσο από κοινωνική όσο και από οικονομική άποψη, μεταξύ άλλων μέσω του προβλεπόμενου ευρωπαϊκού βραβείου καινοτόμου διδασκαλίας.

iii)

Διερεύνηση της δυνατότητας ανάπτυξης καθοδήγησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά την ανάπτυξη εθνικών πλαισίων για την επαγγελματική σταδιοδρομία και διά βίου καθοδήγησης, και υποστήριξη κατ’ αυτόν τον τρόπο της εξέλιξης της επαγγελματικής σταδιοδρομίας των επαγγελματιών σχολικής εκπαίδευσης.

iv)

Διερεύνηση της δυνατότητας ανάπτυξης εργαλείων πολιτικής υπό μορφή πλαισίων ικανοτήτων των εκπαιδευτικών για την αύξηση της συνάφειας των προγραμμάτων αρχικής εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών, καθώς και της ανάπτυξης ευκαιριών συνεχούς επαγγελματικής εξέλιξης, και την παροχή καθοδήγησης στους εκπαιδευτικούς κατά την εξέλιξη της σταδιοδρομίας τους.

v)

Στήριξη της αρχικής εκπαίδευσης, της εισαγωγικής επιμόρφωσης και της συνεχούς επαγγελματικής ανάπτυξης σε όλα τα επίπεδα, ιδίως για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης πολυμορφίας των εκπαιδευομένων και των ειδικών αναγκών τους, καθώς και της πρόωρης εγκατάλειψης της εκπαίδευσης και της κατάρτισης για την προώθηση της μάθησης με βάση την εργασία, και στήριξη της ανάπτυξης βασικών και προηγμένων ψηφιακών ικανοτήτων και καινοτόμων παιδαγωγικών μεθόδων, μεταξύ άλλων με τη διασφάλιση ότι η εκπαίδευση των εκπαιδευτικών έχει ως αντικείμενο τις ικανότητες των εκπαιδευτικών να διδάσκουν σε ψηφιακά περιβάλλοντα.

vi)

Δημιουργία δικτύων ιδρυμάτων για την εκπαίδευση των εκπαιδευτικών, μέσω των προτεινόμενων Ακαδημιών Εκπαιδευτικών του προγράμματος Erasmus, με σκοπό την προώθηση κοινοτήτων πρακτικής άσκησης, την παροχή ευκαιριών μάθησης σε εκπαιδευτικούς, τη στήριξη της καινοτομίας και την ενημέρωση των εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών για την εκπαίδευση των εκπαιδευτικών.

vii)

Στήριξη της προώθησης της αριστείας στη διδασκαλία σε όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, μέσω της αποτελεσματικής οργάνωσης κινήτρων εκμάθησης και διαρθρωτικών κινήτρων, με την προώθηση κατάλληλων μηχανισμών στήριξης, υποδομών και διδακτικού υλικού και της εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών με βάση την έρευνα, καθώς και με τη διερεύνηση νέων τρόπων αξιολόγησης της ποιότητας της κατάρτισης των εκπαιδευτικών.

viii)

Υποστήριξη των εκπαιδευτικών και των εκπαιδευτών στη διαχείριση της γλωσσικής και πολιτιστικής πολυμορφίας στα ιδρύματα εκπαίδευσης και κατάρτισης.

ix)

Διερεύνηση της δυνατότητας ανάπτυξης πλαισίου πολιτικής για την αύξηση του αριθμού και της ποιότητας της μαθησιακής κινητικότητας των εκπαιδευτικών στην Ευρώπη με βάση τις πραγματικές τους ανάγκες κινητικότητας.

x)

Κατάρτιση μέτρων και δημιουργία μηχανισμών για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και την αντιμετώπιση του άγχους στην εργασία, προκειμένου να ενισχυθεί η ευημερία των εκπαιδευτικών, των εκπαιδευτών και του παιδαγωγικού και εκπαιδευτικού προσωπικού.

xi)

Προσπάθειες για τη μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των φύλων στα επαγγέλματα που σχετίζονται με όλα τα επίπεδα και τα είδη εκπαίδευσης και κατάρτισης.

xii)

Μέριμνα ώστε τα προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης εκπαιδευτικών και εκπαιδευτών να προετοιμάζουν επίσης τους εκπαιδευτικούς και τους εκπαιδευτές, σε προγράμματα από όλα τα επίπεδα και τους τα είδη εκπαίδευσης και κατάρτισης, για τον βασικό τους ρόλο να εφοδιάζουν τους εκπαιδευόμενους με τις ικανότητες να ζουν, να εργάζονται και να ενεργούν προς την κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης και να προωθούν την ευημερία και την ψυχική υγεία για όλους τους εκπαιδευόμενους.

Τομέας προτεραιότητας 4 - Τριτοβάθμια εκπαίδευση

Συγκεκριμένα ζητήματα και δράσεις

i)

Ενθάρρυνση στενότερης και βαθύτερης συνεργασίας μεταξύ των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ιδίως με την προώθηση και τη στήριξη της απρόσκοπτης διακρατικής συνεργασίας, η οποία θα δώσει τη δυνατότητα σε συμμαχίες ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όπως εκείνες στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας σχετικά με τα δίκτυα ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, να αξιοποιήσουν τα πλεονεκτήματά τους και να συμβάλουν στον μετασχηματισμό της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

ii)

Συμμετοχή στην ανάπτυξη της πρωτοβουλίας σχετικά με τα δίκτυα ευρωπαϊκών πανεπιστημίων στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus +, σε συνέργεια με το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» και άλλα χρηματοδοτικά μέσα.

iii)

Κατάρτιση θεματολογίου για τον μετασχηματισμό της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με έμφαση στην ένταξη, την καινοτομία, τη συνδεσιμότητα, την ψηφιακή και την πράσινη ετοιμότητα και τη διεθνή ανταγωνιστικότητα, καθώς και τις θεμελιώδεις ακαδημαϊκές αξίες και τις αρχές δεοντολογίας υψηλού επιπέδου, την απασχόληση και την απασχολησιμότητα.

iv)

Ενθάρρυνση ισορροπημένων ροών κινητικότητας και βέλτιστης κυκλοφορίας εγκεφάλων.

v)

Ενίσχυση του ρόλου των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ως κεντρικών παραγόντων του «τετραγώνου γνώσης» (εκπαίδευση, έρευνα, καινοτομία και προσφορά στην κοινωνία), προώθηση συνεργειών και διευκόλυνση των περαιτέρω εργασιών μεταξύ της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της έρευνας.

vi)

Ενίσχυση της αυτόματης αμοιβαίας αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων και των περιόδων σπουδών στο εξωτερικό με σκοπό την κινητικότητα και την περαιτέρω μάθηση, και παράλληλα μέριμνα ώστε οι μηχανισμοί διασφάλισης της ποιότητας να αποτελούν ισχυρή βάση για την εμπιστοσύνη του κοινού στην περαιτέρω μάθηση και να διασφαλίζουν την αυτονομία των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Θα πρέπει να αναπτυχθούν, κατά περίπτωση, η αυτόματη αναγνώριση κοινών διακρατικών δραστηριοτήτων και η αναγνώριση και δυνατότητα μεταφοράς σύντομων κύκλων μαθημάτων.

vii)

Ενθάρρυνση της περαιτέρω χρήσης της πρωτοβουλίας για την ευρωπαϊκή φοιτητική ταυτότητα με σκοπό να ωφεληθούν όλοι οι μετακινούμενοι φοιτητές στην Ευρώπη.

viii)

Ενίσχυση της συνάφειας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας και την κοινωνία, π.χ. ενθάρρυνση της ανάπτυξης προγραμμάτων σπουδών που προάγουν τη μάθηση που βασίζεται περισσότερο στην εργασία και την ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ ιδρυμάτων και εργοδοτών, με πλήρη σεβασμό της ολιστικής προσέγγισης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της αυτονομίας των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και με διερεύνηση της δυνατότητας ανάπτυξης ευρωπαϊκού μηχανισμού παρακολούθησης των αποφοίτων.

Τομέας προτεραιότητας 5 - Πράσινη και ψηφιακή μετάβαση

Συγκεκριμένα ζητήματα και δράσεις

i)

Ενίσχυση της διαθεσιμότητας, της πρόσβασης και της ποιότητας του ψηφιακού εξοπλισμού και των ψηφιακών υποδομών, της συνδεσιμότητας, των ανοικτών και ψηφιακών εκπαιδευτικών πόρων και των παιδαγωγικών μεθόδων σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και κατάρτισης με σκοπό τη στήριξη των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης για την προσαρμογή στην ψηφιακή εποχή.

ii)

Έμφαση στην ανάπτυξη βασικών και προηγμένων ψηφιακών δεξιοτήτων και ικανοτήτων σε όλα τα επίπεδα και τα είδη εκπαίδευσης και κατάρτισης (τυπικής, μη τυπικής και άτυπης), καθώς και παραδοσιακής, μεικτής και εξ αποστάσεως διδασκαλίας και μάθησης, με σκοπό την αντιμετώπιση του τεχνολογικού και ψηφιακού μετασχηματισμού της οικονομίας και της κοινωνίας και την ανταπόκριση σε αυτόν.

iii)

Εντατικοποίηση της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών και της υλοποίησης δράσεων που περιλαμβάνονται στο σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση 2021-2027, με τη διερεύνηση τρόπων για την προώθηση μιας πιο ολοκληρωμένης προσέγγισης για την ανάπτυξη της ψηφιακής εκπαιδευτικής πολιτικής μέσω της πιθανής δημιουργίας ενός Ευρωπαϊκού Κόμβου Ψηφιακής Εκπαίδευσης.

iv)

Κινητοποίηση εμπειρογνωμοσύνης και πόρων για τη δικτύωση, και υποστήριξη δημιουργικών προσεγγίσεων στην πράσινη εκπαίδευση, ήτοι μέσω της προβλεπόμενης συμμαχίας «Εκπαίδευση για το Κλίμα».

v)

Προώθηση των προοπτικών περιβαλλοντικής βιωσιμότητας σε όλα τα προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και εντός μιας διεπιστημονικής προσέγγισης, και προώθηση εκπαιδευτικών εννοιών, όπως η εκπαίδευση για τη βιώσιμη ανάπτυξη και η εκπαίδευση για την ιδιότητα του παγκόσμιου πολίτη, με στόχο την ενδυνάμωση των πολιτών ώστε να συμβάλλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη.

vi)

Προώθηση νέων βιώσιμων υποδομών εκπαίδευσης και κατάρτισης και ανακαίνιση υφιστάμενων κτιρίων («οικολογικός προσανατολισμός των εκπαιδευτικών υποδομών»).

(1)  Η αναφορά προτεινόμενων μελλοντικών δράσεων ή πρωτοβουλιών στους ακόλουθους τομείς προτεραιότητας δεν προδικάζει τυχόν μελλοντικές αποφάσεις, οι οποίες θα ληφθούν στο κατάλληλο επίπεδο.

(2)  Όπως ορίζεται στη σύσταση του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2018, σχετικά με τις βασικές ικανότητες της διά βίου μάθησης, (ΕΕ C 189 της 4.6.2018, σ. 1).

(3)  Όπως περιγράφεται στη «Δήλωση για την προαγωγή της ιδιότητας του πολίτη και των κοινών αξιών της ελευθερίας, της ανοχής και της αποφυγής των διακρίσεων μέσω της εκπαίδευσης».