Dziennik Urzędowy C 117/2010

6.5.2010

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 117/1

Wspólne sprawozdanie Rady i Komisji z 2010 roku z postępów w realizacji programu prac „Edukacja i szkolenie 2010” (1)

2010/C 117/01

1. WPROWADZENIE

Kształcenie i szkolenie jest zasadniczym punktem strategii lizbońskiej na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia oraz będzie kluczowym elementem jej realizacji w okresie do 2020 roku. Tworzenie sprawnie funkcjonującego trójkąta wiedzy, na który składają się: edukacja, badania i innowacje, oraz pomoc wszystkim obywatelom w rozwijaniu umiejętności, są niezbędne dla wzrostu gospodarczego i zatrudnienia oraz dla równości i włączenia społecznego. Wagę tych długoterminowych celów dodatkowo uwypuklił kryzys gospodarczy. Zarówno budżet publiczny, jak i budżety gospodarstw domowych pozostają pod silną presją, istniejące miejsca pracy są likwidowane, a nowe miejsca często wymagają odmiennych, wyższych umiejętności. Systemy kształcenia i szkolenia powinny zatem być znacznie bardziej otwarte i lepiej dostosowane do potrzeb obywateli, rynku pracy i całego społeczeństwa.

Od 2002 roku (2) polityczna współpraca na szczeblu europejskim w dziedzinie kształcenia i szkolenia pomaga w przeprowadzaniu krajowych reform edukacyjnych i przyczynia się do większej mobilności osób uczących się i pracowników w Europie. Opierając się na tym podejściu i w pełni respektując odpowiedzialność państw członkowskich za własne systemy edukacyjne, Rada w maju 2009 roku przyjęła strategiczne ramy europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia („ET 2020”) (3).

W niniejszym czwartym wspólnym sprawozdaniu skoncentrowano się na postępach w realizacji celów z zakresu kształcenia i szkolenia w latach 2007–2009. Sprawozdanie sporządzono na podstawie szczegółowej analizy sprawozdań krajowych, a krajowe osiągnięcia oceniono względem przyjętych wskaźników i poziomów referencyjnych wyznaczających średni europejski wynik („poziomów odniesienia”) (4). Skupiono się głównie na stanie realizacji zalecenia z 2006 roku w sprawie kompetencji kluczowych (5). W zarysie przedstawiono także, jak tworzone są krajowe strategie uczenia się przez całe życie oraz jakie reformy podejmuje się w celu uatrakcyjnienia kształcenia i szkolenia zawodowego, dopasowania go do potrzeb rynku pracy oraz unowocześnienia szkolnictwa wyższego.

W sprawozdaniu uwzględniono także nowo sformułowane wyzwania, zwłaszcza te, które wiążą się z inicjatywą „Nowe umiejętności w nowych miejscach pracy” (6). Choć w sprawozdaniach krajowych państwa członkowskie nie wspomniały wyraźnie o roli, jaką kształcenie i szkolenie powinno odegrać w kontekście pogorszenia koniunktury gospodarczej, to kwestie, które w tych sprawozdaniach poruszyły – zwłaszcza postępy w stosowaniu podejścia opartego na kompetencjach oraz w unowocześnianiu kształcenia i szkolenia zawodowego i szkolnictwa wyższego – są kluczem do skutecznego wyprowadzenia Europy z kryzysu.

Zaobserwowano następujące tendencje i wyzwania:

wyniki kształcenia i szkolenia w UE ogólnie są coraz lepsze. Jednak większości poziomów odniesienia wyznaczonych na 2010 rok nie uda się osiągnąć w terminie, a zasadniczy wskaźnik: umiejętność czytania i pisania, wręcz się pogarsza. By poziomy te osiągnąć, potrzeba skuteczniejszych działań na szczeblu krajowym. Pogorszenie koniunktury gospodarczej, wraz z wyzwaniami demograficznymi, uwidoczniło, że sprostać najważniejszym wyzwaniom społeczno-gospodarczym można wtedy, gdy pilnie przeprowadzi się reformy i równocześnie będzie się kontynuować inwestowanie w systemy kształcenia i szkolenia;

wiele krajów przeprowadza reformy, w których bezpośrednim punktem odniesienia są ramy kompetencji kluczowych. Osiągnięto duże postępy w modyfikowaniu szkolnych programów nauczania. Wciąż jednak potrzeba działań, które będą wspierać rozwijanie kompetencji nauczycielskich, uaktualniać metody oceny, a także na nowo organizować sposób uczenia się w innowacyjnym środowisku szkolnym. Jednym z najważniejszych wyzwań jest zapewnienie wszystkim osobom uczącym się – także tym, które znajdują się w niekorzystnej sytuacji, tym, które są objęte kształceniem i szkoleniem zawodowym, a także uczącym się dorosłym – możliwości korzystania z metod innowacyjnych;

wyzwaniem pozostaje także upowszechnianie uczenia się przez całe życie w trybie formalnym, pozaformalnym i nieformalnym oraz zwiększanie mobilności. Kształcenie i szkolenie, także na szczeblu wyższym, powinno stać się bardziej otwarte i lepiej dostosowane do potrzeb rynku pracy i całego społeczeństwa. Szczególną uwagę należy poświęcić budowaniu partnerstw między sektorem kształcenia i szkolenia a światem pracy.

2. KOMPETENCJE KLUCZOWE

W europejskich ramach kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (7) wskazano i zdefiniowano osiem kompetencji kluczowych niezbędnych do samorealizacji, aktywności obywatelskiej, włączenia społecznego i uzyskania szans na zatrudnienie w społeczeństwie opartym na wiedzy:

1)	porozumiewanie się w języku ojczystym;

2)	porozumiewanie się w językach obcych;

3)	kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne;

4)	kompetencje informatyczne;

5)	umiejętność uczenia się;

6)	kompetencje społeczne i obywatelskie;

7)	zmysł inicjatywy i przedsiębiorczości;

8)	świadomość i ekspresja kulturowa.

Kształcenie i szkolenie młodzieży powinno sprzyjać rozwijaniu tych kompetencji aż do poziomu, który pozwoli wszystkim młodym ludziom – także tym, którzy znajdują się w niekorzystnej sytuacji – podjąć dalszą naukę i rozpocząć życie zawodowe. Kształcenie i szkolenie dorosłych powinno dawać wszystkim dorosłym przez cały okres ich życia faktyczną okazję do rozwijania i uaktualniania kompetencji kluczowych.

2.1. Postępy w reformowaniu programów nauczania

W całej UE istnieje wyraźna tendencja do umieszczania kompetencji w centrum procesu nauczania i uczenia się oraz do stosowania podejścia opartego na efektach uczenia się. Znacznie przyczyniły się do tego europejskie ramy kompetencji kluczowych. W niektórych krajach stały się one najważniejszym elementem reformy politycznej.

Znaczne postępy osiągnięto zwłaszcza w reformowaniu szkolnych programów nauczania. Tradycyjne przedmioty, takie jak język ojczysty, języki obce, matematyka czy nauki przyrodnicze, traktuje się w sposób bardziej zintegrowany, kładąc większy nacisk na rozwijanie umiejętności i pozytywnych postaw – równolegle do wiedzy – oraz na zdolność do stosowania ich w życiu. Większą wagę zyskują przekrojowe kompetencje kluczowe, które stają się coraz bardziej widoczne w programach nauczania. W następstwie badania PISA z 2006 roku, którego wyniki wiele państw członkowskich uznało za słabe, część państw opracowała strategie lub plany działania mające podnieść poziom umiejętności podstawowych, szczególnie czytania, znajomości matematyki i nauk przyrodniczych.

2.2. Organizacja uczenia się w szkołach wymaga dalszych zmian

Zmiany wprowadzane obecnie do programów nauczania nie wystarczą. Podejście oparte na kompetencjach przewiduje kształtowanie umiejętności i postaw pozwalających odpowiednio stosować wiedzę, budowanie pozytywnego nastawienia do dalszej nauki, a także rozwijanie krytycznego myślenia i kreatywności. To prawdziwe wyzwanie z punktu widzenia organizacji uczenia się, uzależnione od potencjału nauczycieli i kadry kierowniczej szkół. Wymaga ono, by szkoła w ramach swoich zadań stała się wyraźniej odpowiedzialna za przygotowanie uczniów do dalszego uczenia się.

2.2.1. Praktyczne stosowanie przekrojowych kompetencji kluczowych

Podejmuje się wiele działań, by wyposażyć szkoły w nowe technologie, a uczniów – w ramach nabywania kompetencji informatycznych – w podstawowe umiejętności w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych. Jednak młodzież w coraz większym stopniu zdobywa te umiejętności w sposób nieformalny i nie poświęca wiele uwagi takim aspektom, jak krytyczne podejście do nowych technologii i mediów, zagrożenia czy kwestie etyczne i prawne. Ponieważ stosowanie wspomnianych technologii zajmuje coraz ważniejsze miejsce w życiu codziennym, kwestie te należy bezpośrednio uwzględniać w ramach nauczania i uczenia się. Należy lepiej wykorzystywać potencjał nowych technologii do zwiększania innowacyjności i kreatywności, zawiązywania nowych partnerstw i bardziej indywidualnego traktowania potrzeb edukacyjnych.

Także umiejętność uczenia się jest obecna w wielu programach nauczania, ale szkoły i nauczyciele potrzebują więcej wsparcia, by systematycznie włączać ten rodzaj kompetencji w proces nauczania i uczenia się oraz by upowszechniać etos uczenia się przez cały okres nauki. W przypadku osób mających negatywne lub zakończone porażką doświadczenia szkolne szczególnie użyteczne mogą być metody innowacyjne, takie jak zindywidualizowane plany nauczania oraz uczenie się oparte na samodzielnych poszukiwaniach.

Także wyzwanie związane z kształtowaniem kompetencji społecznych i obywatelskich, zmysłu inicjatywy i przedsiębiorczości oraz świadomości kulturowej wykracza poza samą wiedzę. Uczniowie potrzebują większych możliwości podejmowania inicjatyw i uczenia się w szkołach otwartych na świat pracy, wolontariat, sport i kulturę. Kompetencje te są niezbędne, by rozwijać innowacyjność i oferować możliwości integracji uczniom ze środowisk migracyjnych i/lub uczniom znajdującym się w niekorzystnej sytuacji. Ważne w tym kontekście jest otwarcie szkół na działania o szerokim zasięgu z udziałem pracodawców, grup młodzieżowych, podmiotów kultury i społeczeństwa obywatelskiego.

Coraz więcej jest przykładów promowania przedsiębiorczości w drodze partnerstw z przedsiębiorstwami lub rozwijania przez uczniów niewielkich przedsiębiorstw. Ze wzajemnych kontaktów wynika, że powinny je uzupełniać działania stymulujące podejmowanie inicjatyw, kreatywność i innowacyjność w szkołach.

2.2.2. Edukowanie nauczycieli i kadry kierowniczej szkół

Jakość nauczania i kierowania szkołą to najważniejsze wewnątrzszkolne czynniki wpływające na osiągnięcia uczniów.

Istnieją oznaki, że w niektórych krajach w ramach kształcenia przygotowuje się nauczycieli do stosowania podejścia opartego na kompetencjach kluczowych. Jednak większość nauczycieli to osoby już aktywne zawodowo. Sprawozdania krajowe i kontakty polityczne wskazują, że systematyczne wysiłki na rzecz uaktualniania ich kompetencji należą do rzadkości.

Badanie TALIS (8) dowodzi, że nauczyciele nieczęsto są zachęcani do lepszego nauczania, a najpowszechniej dostępne sposoby doskonalenia zawodowego nie należą do najskuteczniejszych. Większość nauczycieli chciałaby mieć dostęp do bogatszych możliwości doskonalenia zawodowego (zwłaszcza w dziedzinie specjalnych potrzeb edukacyjnych, umiejętności z zakresu technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz pracy nad zachowaniem uczniów).

Ważne jest, by zawodowo doskonaliła się kadra kierownicza szkół, ponieważ odpowiada ona za tworzenie środowiska, w którym szkoła staje się dla uczniów i nauczycieli pożyteczną wspólnotą edukacyjną. Jednak tylko kilka krajów wprowadziło obowiązkowe doskonalenie zawodowe dla tej grupy.

2.2.3. Rozwijanie metod analizy i oceny

Coraz wyraźniej widać, że dla skutecznego uczenia się i zwiększania motywacji znaczenie ma ocena.

W większości krajów, chcąc ocenić – na zasadzie porównawczej – stan kompetencji kluczowych, przynajmniej w kształceniu ogólnym, stosuje się dziś minimalne standardy i scentralizowaną procedurę oceny.

Niemniej najbardziej rozpowszechnione metody oceny koncentrują się na wiedzy i pamięciowym opanowaniu materiału, a niedostatecznie wychwytują najważniejsze umiejętności i postawy z zakresu kompetencji kluczowych. Szczególnie trudno jest także ocenić przekrojowe kompetencje kluczowe i dokonać przekrojowej oceny pracy ucznia w zakresie wszystkich przedmiotów. Należy dokładniej przeanalizować i wykorzystać doświadczenia krajów, w których stosuje się metody uzupełniające, takie jak wzajemna ocena, ocena całości kompetencji, indywidualne i/lub szkolne plany oceny czy ocena oparta na projekcie.

2.3. Potrzeba intensywniejszych działań w odniesieniu do umiejętności czytania i pisania oraz do osób w niekorzystnej sytuacji

Od dobrej umiejętności czytania i pisania zależy późniejsze nabywanie kompetencji kluczowych i uczenie się przez całe życie; należy zatem dbać, by była rozwijana od najmłodszego wieku. Duży niepokój budzi więc poziom sprawności czytania, pogarszający się względem poziomu odniesienia UE na 2010 rok. Niedostateczna umiejętność czytania i pisania, zwłaszcza wśród chłopców i migrantów, to poważna przeszkoda dla ich perspektyw zawodowych i przyszłego dobrobytu. Choć większość krajów wprowadziła specjalne środki wspierające nabywanie umiejętności czytania i pisania, jasne jest, że na szczeblu krajowym potrzeba skuteczniejszych działań.

Choć celem UE na 2010 rok jest zmniejszenie o 20 % odsetka piętnastolatków osiągających słabe wyniki w czytaniu, ich odsetek zwiększył się z 21,3 % w 2000 roku do 24,1 % w 2006 roku (9). Wyniki w czytaniu, matematyce i naukach przyrodniczych uzyskiwane przez uczniów ze środowisk migracyjnych są słabsze niż uczniów pochodzących z danego kraju (dane PISA).

Wyraźną tendencją jest bardziej zindywidualizowane podejście do nauki uczniów w niekorzystnej sytuacji. Często towarzyszą temu działania nakierowane na wspieranie osób mających problemy z czytaniem i pisaniem (w tym migrantów), osób o specjalnych potrzebach edukacyjnych lub osób mogących przedwcześnie porzucić naukę. Krajowe sprawozdania wskazują jednak, że postępy są powolne, a zwalczanie nierówności szans wciąż pozostaje dużym wyzwaniem. Istnieje wyraźny podział na kraje, które prowadzą nauczanie integracyjne uczniów o specjalnych potrzebach, i na te, które praktykują nauczanie w odrębnych placówkach: odsetek uczniów o specjalnych potrzebach, którzy uczą się w wydzielonych jednostkach, względem ogółu uczniów podlegających obowiązkowi szkolnemu wynosi od 0,01 % do 5,1 % (średnia UE: 2,1 %).

W większości krajów strategią staje się tworzenie programów służących wczesnemu nabywaniu podstawowych umiejętności, zwłaszcza czytania i pisania oraz kompetencji matematycznych. W niektórych przypadkach towarzyszy im systematyczne, wczesne rozpoznawanie problemów edukacyjnych i udzielanie stosownego wsparcia, aby uniknąć narastania zaległości; towarzyszą im także programy, których celem jest pobudzanie zainteresowania takimi dziedzinami, jak języki obce, matematyka czy nauki przyrodnicze.

Stosowanie szczególnych środków wobec grup w niekorzystnej sytuacji jest powszechne, jednak w niektórych krajach opracowano także ogólniejsze ramy prawne – zarówno dla głównych grup osób uczących się, jak i dla konkretnych grup docelowych – w tym przepisy regulujące prawa przysługujące tym grupom.

2.4. Potrzeba pogłębiania kompetencji kluczowych w ramach kształcenia i szkolenia zawodowego oraz uczenia się dorosłych

Kształcenie i szkolenie zawodowe tradycyjnie koncentruje się raczej na kompetencjach niż na edukacji ogólnej. Jednak w większości krajów do systemów kształcenia i szkolenia zawodowego mniej konsekwentnie niż do systemów kształcenia ogólnego wprowadza się pełen zakres kompetencji kluczowych zdefiniowanych w europejskich ramach. Więcej uwagi należy poświęcić zwłaszcza porozumiewaniu się w językach obcych oraz pełnemu zakresowi przekrojowych kompetencji kluczowych, które stają się coraz ważniejsze w kontekście zmieniających się potrzeb rynku pracy i społeczeństwa. Wyzwaniem są programy nauczania, metody nauczania i uczenia się, a także kształcenie nauczycieli i szkoleniowców zaangażowanych w kształcenie i szkolenie zawodowe.

Większość krajów zwraca uwagę, że ważny jest skuteczny system uczenia się dorosłych, który zapewni tym osobom umiejętności przydatne na rynku pracy, pomoże w integracji społecznej oraz przygotuje do aktywności w starszym wieku.

Odnotowano pewne postępy w zwiększaniu odsetka dorosłych uczestniczących w kształceniu i szkoleniu, jednak nie są one wystarczające do osiągnięcia wyznaczonego na 2010 rok celu 12,5 %. W 2008 roku 9,5 % Europejczyków w wieku 25–64 lat uczestniczyło w kształceniu lub szkoleniu w okresie czterech tygodni poprzedzających badanie, przy czym dorośli o wyższych kwalifikacjach uczestniczyli w nich pięć razy częściej niż ci o niższych kwalifikacjach.

77 mln Europejczyków w wieku 25–64 lat (niemal 30 %) nadal posiada co najwyżej wykształcenie średnie I stopnia.

Do środków wspierających wyposażanie dorosłych w kompetencje kluczowe należą nowe lub zmienione przepisy prawne, ulepszone usługi edukacyjne i lepsze kierowanie instytucjami, a także specjalne sposoby finansowania. Zgodnie z Planem działań na rzecz kształcenia dorosłych (10) zwrócono uwagę na umiejętność czytania i pisania, znajomość języków obcych i kompetencje informatyczne, zwłaszcza wśród dorosłych i imigrantów o niskich kwalifikacjach i/lub bezrobotnych. Powszechne są programy drugiej szansy pozwalające uzyskać kwalifikacje na poziomie szkoły średniej. Umiejętność czytania i pisania oraz kompetencje matematyczne bywają także włączane do kursów zawodowych. Za klucz do sukcesu uważa się połączenie tego rodzaju środków z doradztwem oraz uznawaniem formalnego, pozaformalnego i nieformalnego uczenia się.

Jednak w przypadku uczenia się dorosłych ważne jest także, by oferta obejmowała pełen zakres kompetencji kluczowych, a nie koncentrowała się na pojedynczych kompetencjach, takich jak umiejętność czytania i pisania czy określone umiejętności zawodowe. Oferta powinna służyć dorosłym o każdym poziomie kwalifikacji, również tym o niższych umiejętnościach, o specjalnych potrzebach edukacyjnych, a także osobom starszym. Odpowiednio uaktualniać należy kompetencje pracowników sektora edukacji dorosłych.

3. STRATEGIE I INSTRUMENTY UCZENIA SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE

3.1. Uczenie się przez całe życie powszechnie przyjętą koncepcją

Wszystkie kraje UE uznały uczenie się przez całe życie – „od kołyski po grób” – za czynnik mający zasadniczy wpływ na wzrost, zatrudnienie i włączenie społeczne. Ważnym aspektem w tej kwestii jest rosnący niemal we wszystkich krajach UE poziom uczestnictwa osób od 4 do 64 roku życia w kształceniu i szkoleniu (11).

Większość krajów przyjęła jasno sprecyzowane strategie uczenia się przez całe życie. Podjęto szczególne wysiłki w celu opracowania instrumentów wspierających elastyczne ścieżki uczenia się pozwalające przemieszczać się w ramach systemów kształcenia i szkolenia.

W kluczową fazę wchodzi wprowadzanie w życie europejskich ram kwalifikacji (EQF). Większość krajów dokonała znacznych postępów w opracowywaniu krajowych ram kwalifikacji, obejmujących wszystkie szczeble i typy kształcenia i szkolenia, oraz w dostosowywaniu ich do EQF, co powinno nastąpić do 2010 roku. Wiąże się to z szerszym stosowaniem efektów uczenia się w celu definiowania i opisywania kwalifikacji oraz z walidowaniem pozaformalnego i nieformalnego uczenia się.

Podjęto także środki w celu dalszego rozwijania systemów poradnictwa przez całe życie, zwłaszcza dla dorosłych. Należy jednak lepiej skoordynować poszczególne systemy poradnictwa, tak by m.in. zapewnić młodzieży pomoc w kończeniu kształcenia i szkolenia oraz we wchodzeniu na rynek pracy.

3.2. Wdrażanie strategii pozostaje wyzwaniem

Zasadniczym wyzwaniem pozostają wdrażanie i dalsze rozwijanie strategii uczenia się przez całe życie. Tylko w niektórych przypadkach strategie są spójne i całościowe; ponadto część z nich nadal koncentruje się na konkretnych sektorach czy grupach docelowych, a nie na pełnym cyklu życia. Strategie, aby były skuteczne, muszą obejmować wystarczająco długi okres, stwarzać możliwości dla uczących się w każdym wieku, a także podlegać przeglądom i ulepszaniu. Aby zwiększyć ich adekwatność i skutki oraz motywować jednostki do uczenia się, należy bardziej zaangażować zainteresowane strony i zadbać o lepsze powiązania z obszarami polityki innymi niż kształcenie i szkolenie. W okresie obecnego kryzysu gospodarczego kluczowym problemem jest brak odpowiednich mechanizmów pozwalających na strategiczne korzystanie z ograniczonych środków, w tym na uwzględnianie pojawiającego się, także nowego, zapotrzebowania na umiejętności.

4. KSZTAŁCENIE I SZKOLENIE ZAWODOWE

4.1. Podjęto działania na rzecz atrakcyjności i jakości

Przystąpiono do realizacji najważniejszego celu procesu kopenhaskiego, tj. zwiększania atrakcyjności i poprawiania jakości systemów kształcenia i szkolenia zawodowego; służy temu wprowadzanie systemów zapewnienia jakości, zgodnie z przyjętymi niedawno europejskimi ramami odniesienia na rzecz zapewniania jakości w kształceniu i szkoleniu zawodowym (12). To priorytet dla większości krajów UE. Szczególną uwagę poświęcono profesjonalizacji nauczycieli i szkoleniowców zaangażowanych w kształcenie i szkolenie zawodowe. Poszczególne kraje w coraz większym stopniu stosują system modułów, aby zapewnić elastyczność oferty i lepiej dostosować ją do potrzeb osób uczących się i przedsiębiorstw.

4.2. Oferta kształcenia i szkolenia zawodowego musi być bardziej adekwatna

Jak stwierdzono w inicjatywie „Nowe umiejętności w nowych miejscach pracy”, nadal stoimy przed ważnymi wyzwaniami. Jeżeli systemy kształcenia i szkolenia zawodowego nie zareagują szybciej i w bardziej elastyczny sposób na spodziewane zwiększenie zapotrzebowania na kwalifikacje i umiejętności, nieadekwatność poziomu kwalifikacji wobec wymagań zawodowych przed 2020 rokiem prawdopodobnie wzrośnie.

Aby lepiej dopasować kształcenie i szkolenie zawodowe do potrzeb rynku pracy, uzupełnieniem szkoleń odbywających się w szkołach coraz częściej stają się szkolenia w miejscu pracy. Niektóre kraje nieposiadające istotnych doświadczeń w tym zakresie wprowadzają nowe systemy stażów i rozwijają współpracę z partnerami społecznymi w celu planowania i uaktualniania oferty kształcenia i szkolenia zawodowego. Aby jednak systemy kształcenia i szkolenia zawodowego mogły sprostać zmieniającym się potrzebom rynku pracy, należy zadbać o jeszcze bliższe powiązania ze światem biznesu i dalsze rozwijanie szkoleń w miejscu pracy. Należy także podjąć dalsze wysiłki w celu opracowania skutecznych narzędzi pozwalających przewidywać zapotrzebowanie na umiejętności.

Choć coraz więcej uwagi zwraca się na możliwość przepływów pomiędzy kształceniem i szkoleniem zawodowym a szkolnictwem wyższym, konieczne są szybsze postępy w tym zakresie. Osoby uczące się w systemie kształcenia i szkolenia zawodowego nadal potrzebują bardziej atrakcyjnych perspektyw zdobywania kwalifikacji i podejmowania mobilności oraz większego wsparcia w drodze poradnictwa i nauki języków obcych.

5. UNOWOCZEŚNIANIE SZKOLNICTWA WYŻSZEGO

5.1. Postępy w zwiększaniu dostępu i różnicowanie finansowania

Zwiększa się polityczna świadomość, że aby osiągnąć cel, którym jest uczenie się przez całe życie, należy umożliwić dostęp do szkolnictwa wyższego osobom nienależącym do typowych grup osób uczących się. Większość krajów podjęła działania mające zwiększyć liczbę studentów o niższym statusie społeczno-ekonomicznym, w tym stworzyła zachęty finansowe.

Wysoki poziom wykształcenia (czyli wykształcenie wyższe) osiągnęło 24 % dorosłych Europejczyków (25–64 lat), co sytuuje Europę daleko za Stanami Zjednoczonymi i Japonią (40 %).

Zwiększa się zróżnicowanie źródeł dochodu instytucji szkolnictwa wyższego, a źródłem dominującym jest czesne za studia. Coraz częstszym zjawiskiem są umowy oparte na wynikach oraz konkurowanie instytucji szkolnictwa wyższego, także o dostęp do finansowania publicznego.

5.2. Inwestycje i oferta uczenia się przez całe życie pozostają wyzwaniem

Wyzwaniem pozostaje – zwłaszcza w okresie kryzysu gospodarczego – zwiększanie inwestycji, zarówno ze źródeł publicznych, jak i z prywatnych. Pozytywnie ocenia się inicjatywy niektórych krajów UE na rzecz zwiększania i ukierunkowywania środków na inwestycje w szkolnictwo wyższe; kontynuować należy dalsze różnicowanie w celu przyciągnięcia dodatkowych źródeł finansowania. Należy również zwiększać skuteczność inwestycji przez usprawnianie mechanizmów zapewniania jakości wspieranych pogłębioną współpracą, którą przewidziano w strategicznych ramach współpracy ET 2020.

Najważniejszą barierą utrudniającą zwiększanie roli szkolnictwa wyższego w doskonaleniu zawodowym i samorozwoju osób pracujących zawodowo nadal jest brak elastyczności strukturalnej i kulturowej. Instytucje szkolnictwa wyższego powinny być zachęcane do rozwijania bardziej elastycznych programów nauczania i systemów uczęszczania na zajęcia oraz do częstszego walidowania wcześniejszego kształcenia. Szkolnictwo wyższe powinno być w pełni włączone w rozwijanie ogólnych krajowych ram kwalifikacji.

Większa autonomia szkół wyższych oraz lepsze kierownictwo i rozliczalność instytucji są niezbędne, by szkoły te mogły otworzyć się na wszystkie osoby uczące się, a zwłaszcza na osoby nienależące do typowych grup, oraz by mogły zróżnicować źródła dochodu. Partnerstwa szkół wyższych i przedsiębiorstw (13) mogą stworzyć odpowiednie warunki do tego, by w finansowaniu pochodzącym z sektora prywatnego większy udział miały przedsiębiorstwa; mogą także – zgodnie z inicjatywą „Nowe umiejętności w nowych miejscach pracy” – pomóc szkołom wyższym w opracowywaniu programów nauczania i zapewnianiu kwalifikacji bardziej odpowiadających kompetencjom, na które istnieje zapotrzebowanie na rynku pracy i wśród studentów (14).

6. DALSZE DZIAŁANIA

6.1. Intensywniejsza współpraca w UE – wdrażanie nowych ram strategicznych

W niniejszym wspólnym sprawozdaniu odnotowano postępy w wielu ważnych obszarach i wskazano, jak współpraca europejska przyczyniła się do krajowych reform (15). Określono w nim także najważniejsze wyzwania – zwłaszcza pełne wdrożenie ram kompetencji kluczowych oraz zwiększanie otwartości i adekwatności kształcenia i szkolenia – które wymagają dalszych działań politycznych zarówno na szczeblu europejskim, jak i krajowym.

W strategicznych ramach europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia (ET 2020) przewidziano środki umożliwiające podjęcie tych wyzwań. Sprostanie im powinno stać się elementem priorytetowych obszarów prac przewidzianych na pierwszy cykl roboczy (2009–2011) ram strategicznych i powinno się wiązać z wprowadzaniem w życie inicjatywy „Nowe umiejętności w nowych miejscach pracy” oraz strategii UE na rzecz młodzieży (16).

6.2. Kompetencje kluczowe dla wszystkich w kontekście uczenia się przez całe życie

Wiele krajów reformuje programy nauczania – szczególnie w szkolnictwie – bezpośrednio opierając się na ramach kompetencji kluczowych. Jednak innowacyjne podejście do nauczania i uczenia się musi być rozwijane i wprowadzane w życie na szerszej podstawie, tak by każdy obywatel miał dostęp do wysokiej jakości oferty uczenia się przez całe życie.

—

Potrzeba dalszych wysiłków, by pomóc nabywać kompetencje kluczowe osobom, które mogą osiągać niedostateczne wyniki w nauce oraz są zagrożone wykluczeniem społecznym. W ramach głównego nurtu polityki należy zwiększać dotychczasowe starania mające zapewnić dodatkowe finansowanie uczącym się osobom będącym w niekorzystnej sytuacji, mające pomóc w kształceniu w środowiskach integracyjnych osób o specjalnych potrzebach edukacyjnych czy też mające ukierunkować działania na zapobieganie przedwczesnemu kończeniu nauki. Źródłem największego niepokoju jest rosnąca liczba osób o niskiej umiejętności czytania. Potrzeba działań całościowych – zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim – obejmujących wszystkie poziomy kształcenia: od edukacji przedszkolnej, przez kształcenie i szkolenie zawodowe, po edukację dorosłych.

—

Potrzeba dalszych działań, by opracować metody nauczania i oceny zgodne z podejściem opartym na kompetencjach. Państwa członkowskie i Komisja nasilą prace nad tymi kwestiami, realizując strategiczne ramy współpracy ET 2020. Osoby uczące się powinny nie tylko zyskać wiedzę, lecz także zdobyć odpowiednie umiejętności i przyjąć właściwą postawę. Szczególnych wysiłków wymaga upowszechnienie tych przekrojowych kompetencji kluczowych, od których zależy większa kreatywność i innowacyjność oraz sukces w pracy i ogólniej w życiu społecznym.

—

Wszyscy nauczyciele i szkoleniowcy oraz kadra kierownicza szkół muszą podczas stałego doskonalenia zawodowego nabywać kompetencje pedagogiczne i inne kompetencje niezbędne do podejmowania nowych zadań nieodłącznie związanych z przedmiotowym podejściem. Konieczne jest także zwiększanie atrakcyjności i lepsze wspieranie zawodu nauczyciela.

—

Musimy wzmocnić kompetencje potrzebne do podejmowania dalszej nauki i wchodzenia na rynek pracy, które często są ze sobą blisko powiązane. Oznacza to dalsze rozwijanie podejścia opartego na kompetencjach kluczowych, nie tylko w szkolnictwie, lecz także w ramach uczenia się dorosłych oraz kształcenia i szkolenia zawodowego związanego z procesem kopenhaskim oraz dbanie o to, by efekty kształcenia w szkolnictwie wyższym były bardziej adekwatne do potrzeb rynku pracy. Oznacza to także wypracowywanie sposobów oceny i rejestrowania przekrojowych kompetencji, umiejętności i postaw ważnych dla dostępu do pracy i dalszego uczenia się. Należy opracować wspólny język łączący sektor kształcenia/szkolenia i świat pracy, aby obywatele i pracodawcy mogli dostrzec, jakie znaczenie dla określonych zadań i zawodów mają kompetencje kluczowe i efekty uczenia się. Jeszcze bardziej ułatwi to zawodową i geograficzną mobilność obywateli.

6.3. Rozszerzanie podejścia partnerskiego

Aby zwiększyć kompetencje obywateli, a tym samym lepiej wyposażyć ich na przyszłość, systemy kształcenia i szkolenia muszą także bardziej otworzyć się i dostosować do świata zewnętrznego.

—

Na wszystkich szczeblach należy wzmacniać partnerstwo instytucji edukacyjnych i szkoleniowych z innymi środowiskami. Tego rodzaju partnerstwa zgromadzą pracowników sektora edukacji, przedsiębiorstwa, organizacje społeczeństwa obywatelskiego, władze krajowe i regionalne wokół wspólnych zadań w kontekście idei uczenia się przez całe życie. Partnerstwa te będą także nową szansą na mobilność w celach edukacyjnych.

—	Aby skłonić instytucje szkolnictwa wyższego do otwarcia się na osoby nienależące do typowych grup osób uczących się oraz na grupy w niekorzystnej sytuacji, potrzeba liczniejszych zachęt, w tym partnerstw z innymi podmiotami.

—

Należy zapewnić osobom uczącym się liczniejsze i bardziej interesujące możliwości nabywania praktycznych doświadczeń i obserwowania życia zawodowego, obywatelskiego i kulturalnego. W tym celu należy zwiększyć znaczenie kształcenia w miejscu pracy, staży i wolontariatu – nie tylko w ramach kształcenia i szkolenia zawodowego czy kształcenia dorosłych, lecz także w ramach szkolnictwa i szkolnictwa wyższego.

—	Strategie uczenia się przez całe życie należy rozwijać i wdrażać z udziałem zainteresowanych stron oraz organizatorów kształcenia i szkolenia, a także w powiązaniu z sektorami polityki innymi niż kształcenie i szkolenie.

6.4. Znaczenie kształcenia i szkolenia w strategii UE na okres po 2010 roku (UE 2020)

Zasadnicze znaczenie ma ukierunkowany wzrost inwestycji w kształcenie i szkolenie zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim; umożliwi on wyjście z kryzysu gospodarczego, gdyż będzie zarówno elementem długoterminowych reform strukturalnych, jak i sposobem na złagodzenie społecznych skutków kryzysu. Konkurencyjność Europy na arenie międzynarodowej bardziej niż kiedykolwiek zależy od umiejętności i innowacyjności jej mieszkańców oraz od płynnego przejścia do niskoemisyjnej gospodarki opartej na wiedzy.

Zwiększyć należy znaczenie kształcenia i szkolenia jako elementu trójkąta wiedzy. Bez podstawowej wiedzy, umiejętności i kompetencji, które od najmłodszego wieku sprzyjają talentom i kreatywności i są stale uaktualniane w wieku dorosłym, innowacje i wzrost będą niewielkie.

Uczenie się przez całe życie i mobilność, będące efektem wysokiej jakości kształcenia i szkolenia, są niezbędne, by umożliwić wszystkim nabywanie umiejętności przydatnych nie tylko na rynku pracy, lecz także w kontekście włączenia społecznego i aktywności obywatelskiej. Strategiczne ramy ET 2020 wraz z inicjatywą „Nowe umiejętności w nowych miejscach pracy” odegrają kluczową rolę w realizacji priorytetów leżących u podstaw przyszłej strategii UE 2020.

(1) Sprawozdaniu towarzyszą dwa robocze dokumenty Komisji: dok. 15897/09 ADD 1 (Analiza realizacji na szczeblu europejskim i krajowym) oraz dok. 16646/09 ADD 1 (Wskaźniki i poziomy odniesienia 2009 r.) (wersja ang.).

(2) Dz.U. C 142 z 14.6.2002, s. 1.

(3) Dz.U. C 119 z 28.5.2009, s. 2.

(4) SEC(2009) 1598 i SEC(2009) 1616.

(5) Dz.U. L 394 z 30.12.2006, s. 10.

(6) COM(2008) 868.

(7) Porównaj: przypis 5.

(8) OECD 2009.

(9) Wyniki badania PISA za 2009 rok zostaną przedstawione w grudniu 2010 roku.

(10) COM(2007) 558 i Dz.U. C 140 z 6.6.2008, s. 10.

(11) Zob. SEC(2009) 1616 rozdział 1, wykres 1.2.

(12) Dz.U. C 155 z 8.7.2009, s. 1.

(13) COM(2009) 158.

(14) Zob. Eurobarometr nr 260.

(15) Zob. także SEC(2009) 1598.

(16) COM(2009) 200.

6.5.2010

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 117/9

Zestawienie informacji przekazanych przez państwa członkowskie, dotyczące pomocy państwa przyznanej na mocy rozporządzenia Komisji (WE) nr 1857/2006 w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność związaną z wytwarzaniem produktów rolnych oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 70/2001

2010/C 117/03

Nr pomocy: XA 13/10

Państwo członkowskie: Włochy

Region: Lombardia

Nazwa programu pomocy lub nazwa podmiotu otrzymującego pomoc indywidualną: Piano assicurativo regionale in favore delle imprese agricole a tutela dei danni derivanti da avversità atmosferiche assimilabili alle calamità naturali sulle produzioni vegetali.

Podstawa prawna:

—	Bozza di deliberazione della Giunta regionale «Piano assicurativo regionale in favore delle imprese agricole a tutela dei danni derivanti da avversità atmosferiche assimilabili alle calamità naturali sulle produzioni vegetali»

—	Notifica XA 396/08

—	L.R. 31/08

—	D.Lgs. 102/04

—	D.LGS. 82/08

—	D.M. 12939/08

—	D.M. 102208/04

Planowane w ramach programu roczne wydatki lub łączna kwota pomocy indywidualnej przyznanej podmiotowi: 3 000 000 EUR rocznie

Maksymalna intensywność pomocy: Do 50 % oraz do 80 % kosztu polisy ubezpieczeniowej, zgodnie z art. 12 rozporządzenia (WE) nr 1857/2006.

Data realizacji: Począwszy od dnia publikacji numeru ewidencyjnego wniosku o wyłączenie na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Komisji Europejskiej.

Czas trwania programu pomocy lub przyznanej pomocy indywidualnej: 5 lat

Do dnia 30 czerwca 2014 r.

Cel pomocy: Dopłaty do zakupu polis ubezpieczeniowych od strat spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi

Sektor(-y) gospodarki: Produkcja roślinna

Nazwa i adres organu przyznającego pomoc:

Regione Lombardia — DG Agricoltura

Via Pola 12/14

20124 Milano MI

ITALIA

Adres internetowy: http://www.regione.lombardia.it, kolejne zakładki: „Settori e politiche”, „Agricoltura”, „Argomenti”, „Aiuti di stato nel settore agricolo: pubblicazione dei regimi di aiuto”

Inne informacje: Program pomocy będzie realizowany w oparciu o procedury finansowania, rozpatrywania wniosków i przyznawania wsparcia przewidziane w ramach pomocy XA 396/08, których przebieg jest podobny. Region zamierza uzupełnić zasobami własnymi ewentualne nieznaczne wypłaty pochodzące z ministerstwa, aby zagwarantować utrzymanie początkowego efektu zachęty, zgodnie z przepisami oraz w granicach dopuszczalnego pułapu pomocy określonego w rozporządzeniu (WE) nr 1857/2006.

Nr pomocy: XA 37/10

Państwo członkowskie: Francja

Region: —

Nazwa programu pomocy lub nazwa podmiotu otrzymującego pomoc indywidualną: Indemnisation par le Fonds national de garantie contre les calamités agricoles (FNGCA) des dommages causés aux exploitations agricoles par les calamités

Podstawa prawna:

—	Artykuł 11 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1857/2006

—	Articles L.361-1 et suivants du Code rural

—	Articles D.361-1 et suivants du Code rural

Planowane w ramach programu roczne wydatki lub łączna kwota pomocy indywidualnej przyznanej podmiotowi: 180 mln EUR z funduszu na bazie wieloletniej, lecz poziom wydatków zależy od klęsk klimatycznych, a zatem z natury jest nie do przewidzenia.

Maksymalna intensywność pomocy: 35 %

Poziom odszkodowania za poniesione straty różni się w zależności od rodzaju szkody i produkcji dotkniętej szkodą. Poziom odszkodowania ze strony FNGCA wynosi w praktyce od 12 % do 35 % kwoty strat.

Data realizacji: Od daty opublikowania numeru, pod którym zarejestrowany został wniosek o wyłączenie, na stronach internetowych Dyrekcji Generalnej ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Komisji Europejskiej.

Czas trwania programu pomocy lub przyznanej pomocy indywidualnej: Do końca 2010 r.

Cel pomocy: Odszkodowanie za straty poniesione przez rolników z powodu wyjątkowych warunków klimatycznych, które w istotny sposób wpłynęły na produkcję rolną i mogą zostać zaklasyfikowane jako klęski rolne (lub klęski żywiołowe) w rozumieniu art. 2 pkt 8 rozporządzenia (WE) nr 1857/2006.

W przypadku wystąpienia nadzwyczajnego zjawiska klimatycznego prefekt danego departamentu, gdy uzna to za stosowne, zleca badanie w celu zebrania niezbędnych informacji na temat przyczyn klęski, w szczególności na temat jej rodzaju, wyjątkowego charakteru oraz stwierdzonych szkód.

Na podstawie przeprowadzonego badania oraz opinii zwołanego departamentalnego komitetu ekspertów prefekt pyta, czy przedmiotowe zdarzenie zostało uznane za klęskę rolną.

Po zbadaniu sprawy i otrzymaniu opinii krajowego komitetu ubezpieczeniowego Minister Rolnictwa wydaje dekret stwierdzający, że dana klęska rolna miała wpływ na określone dobra w określonym obszarze.

Aby przedmiotowe zdarzenie zostało uznane za klęskę, konieczne jest stwierdzenie istotnych strat na danym obszarze i w określonej produkcji w stosunku do wyliczonej wartości referencyjnej.

Ta wartość referencyjna, nazywana w kodeksie rolnym tabelą („barème”), jest określana na poziomie departamentalnym i odpowiada średnim trzyletnim plonom obliczonym na podstawie ostatnich pięciu lat, wyłączając wartość najwyższą i najniższą. Ceny znajdujące się w tabeli to ceny odnotowane na poziomie lokalnym dla przedmiotowych upraw podczas roku poprzedzającego rok opracowania tabeli.

Odszkodowanie może być przyznane przez FNGCA każdemu gospodarstwu w ramach dostępnego budżetu jedynie wtedy, gdy straty w produkcji obliczone w odniesieniu do poszczególnych gospodarstw są wyższe niż 30 % lub 42 %, jeżeli produkcja objęta jest wsparciem powiązanym z produkcją WPR. Wysokość strat kwalifikujących się do odszkodowania jest pomniejszana o wszelkie kwoty otrzymane w ramach systemu ubezpieczeń oraz o wszelkie koszty nieponiesione z powodu klęski żywiołowej.

Odszkodowanie jest wypłacane bezpośrednio producentom, którzy ponieśli straty.

Podlegające ubezpieczeniu budynki rolnicze są wykluczone z wykazu dóbr, które mogą stanowić przedmiot odszkodowania z tytułu klęsk rolnych. Również strefy uznawane za podlegające ubezpieczeniu, tzn. w odniesieniu do których istnieje odpowiednia oferta ubezpieczeniowa, są wykluczone z wszelkich odszkodowań.

Sektor(-y) gospodarki: Wszystkie gospodarstwa rolne, z wyjątkiem dużych przedsiębiorstw, zapewniające produkcję podstawową owoców, warzyw, winorośli, pasz, roślin wykorzystywanych do produkcji perfum, ziół, roślin leczniczych i przemysłowych.

Nazwa i adres organu przyznającego pomoc:

Ministère de l'alimentation, de l'agriculture et de la pêche

Direction générale des politiques agricoles, agroalimentaire et des territoires

Sous-direction des entreprises agricoles — Bureau du crédit et de l’assurance

3 rue Barbet de Jouy

75349 Paris 07 SP

FRANCE

Adres internetowy: http://agriculture.gouv.fr/sections/thematiques/europe-international/aides-d-etat-projets/downloadFile/FichierAttache_2_f0/regimecalam16fev10_pour_site.pdf?nocache=1266389918.43

(w: http://agriculture.gouv.fr/sections/thematiques/europe-international)

Inne informacje: —

Nr pomocy: XA 45/10

Państwo członkowskie: Republika Federalna Niemiec

Region: Freistaat Bayern

Nazwa programu pomocy lub nazwa podmiotu otrzymującego pomoc indywidualną: Gewährung von Leistungen durch die Bayerische Tierseuchenkasse nach der „Dritten Satzung zur Änderung der Satzung über die Leistungen der Bayerischen Tierseuchenkasse (Leistungssatzung)“:

Übernahme der Kosten für den Impfstoff bei Impfungen gegen die Blauzungenkrankheit bei Rindern und Schafen im Freistaat Bayern.

Übernahme eines Teils der Einkommenseinbußen, die bayerische Rindermastbetriebe in anerkannt BHV1-freien Regionen (bayerische Regionen gemäß Anhang II der Entscheidung 2004/558/EG) wegen der Quarantäneauflagen aufgrund der Entscheidung der Kommission vom 15. Juli 2004 zur Umsetzung der Richtlinie 64/432/EWG des Rates hinsichtlich ergänzender Garantien im innergemeinschaftlichen Handel mit Rindern in Bezug auf die infektiöse bovine Rhinotracheitis und der Genehmigung der von einigen Mitgliedstaaten vorgelegten Tilgungsprogramme (2004/558/EG) erleiden.

Podstawa prawna:

—	§ 71 Tierseuchengesetz der Bundesrepublik Deutschland

—	Art. 5 Abs. 2, Art. 5 b Abs. 2 des Gesetzes über den Vollzug des Tierseuchenrechts des Freistaats Bayern

—	Satzung über die Leistungen der Bayerischen Tierseuchenkasse (Leistungssatzung), registriert von der EU-Kommission unter der Identifikationsnummer XA 287/08

Planowane w ramach programu roczne wydatki lub łączna kwota pomocy indywidualnej przyznanej podmiotowi: 1,5 mln EUR rocznie (kwota sfinansowana ze składek hodowców wpłacanych do Bayerische Tierseuchenkasse)

Maksymalna intensywność pomocy: Maksymalnie do 100 %

Data realizacji: Istniejąca roczna dotacja

Czas trwania programu pomocy lub przyznanej pomocy indywidualnej: Od dnia następującego po zgłoszeniu wyłączenia do dnia 31 grudnia 2013 r.

Cel pomocy: Pomoc na zwalczanie chorób zwierząt zgodnie z art. 10 rozporządzenia (WE) nr 1857/2006.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1857/2006 koszty szczepienia bydła i owiec przeciwko chorobie niebieskiego języka w kraju związkowym Freistaat Bayern podlegają zwrotowi z tytułu środka zapobiegania chorobie niebieskiego języka i jej zwalczania. Ten zwrot kosztów ma na celu zachęcenie hodowców do dokonywania szczepień i objęcie szczepieniem możliwie jak największej ilości stad bydła i owiec w Bawarii. To pozwoli zagwarantować optymalną ochronę stad przed chorobą niebieskiego języka – chorobą zwierząt znajdującą się w wykazie OIE oraz w załączniku do decyzji 90/424/EWG.

Zgodnie z art. 10 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1857/2006 z tytułu pomocy przewiduje się zwrot części strat przychodów poniesionych przez bawarskie gospodarstwa prowadzące chów bydła w regionach uznawanych za wolne od wirusa BHV1 (regiony kraju związkowego Bawaria zgodnie z załącznikiem II do decyzji 2004/558/WE) z powodu obowiązków kwarantanny nałożonych decyzją Komisji z dnia 15 lipca 2004 r. wdrażającą dyrektywę Rady 64/432/EWG w sprawie dodatkowych gwarancji dla handlu wewnątrzwspólnotowego bydłem odnoszących się do zakaźnego zapalenia nosa i tchawicy bydła i zatwierdzenia programów zwalczania przedstawionych przez państwa członkowskie (2004/558/EG). Ma to na celu zwiększenie skuteczności środków kwarantanny oraz spowodowanie, by regiony obecnie uznawane za wolne od BHV1 takimi pozostały. BHV1 to choroba zwierząt występująca w wykazie OIE, powodująca znaczne szkody w rolnictwie i obecnie zwalczana w Bawarii.

Beneficjentami są małe i średnie przedsiębiorstwa w rozumieniu rozporządzenia (WE) nr 1857/2006.

Pomoc nie dotyczy działań, których koszty – zgodnie z prawem wspólnotowym – ponoszą gospodarstwa rolne we własnym zakresie.

Pomoc przyznana na mocy art. 10 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1857/2006 nie jest udzielana w formie bezpośrednich wypłat na rzecz gospodarstw rolnych, lecz w formie usług dotowanych. Bayerische Tierseuchenkasse pokrywa koszty usług i opłaca usługodawców. Intensywność pomocy brutto nie przekracza przy tym 100 %. Usługi odnoszą się do kosztów zakupu szczepionki przeciwko chorobie niebieskiego języka.

Pomoc zgodna z art. 10 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1857/2006 ma na celu rekompensatę przychodów utraconych w wyniku obowiązków kwarantanny z powodu występującej u zwierząt choroby BHV1. W tym przypadku podobnie intensywność pomocy brutto nie przekroczy 100 %.

Sektor(-y) gospodarki: Hodowcy (gospodarstwa rolne) zajmujący się hodowlą bydła i owiec w kraju związkowym Freistaat Bayern.

Nazwa i adres organu przyznającego pomoc:

Bayerische Tierseuchenkasse

Anstalt des öffentlichen Rechts

Arabellastraße 29

81925 München

DEUTSCHLAND

E-mail: info@btsk.de

Adres internetowy: W odniesieniu do podstaw prawnych:

Tierseuchengesetz:

http://www.gesetze-im-internet.de/bundesrecht/viehseuchg/gesamt.pdf

Gesetz über den Vollzug des Tierseuchenrechts:

http://portal.versorgungskammer.de/portal/page/portal/btsk/btskrg/tierseuchengesetz-vollzug-2010.pdf

Satzung über die Leistungen der Bayerischen Tierseuchenkasse (Leistungssatzung):

http://portal.versorgungskammer.de/portal/page/portal/btsk/btskrg/1.1.2010-leistungssatzung.pdf

W odniesieniu do programu pomocy:

3. Satzung zur Änderung der Satzung über die Leistungen der Bayerischen Tierseuchenkasse (Leistungssatzung)

http://portal.versorgungskammer.de/portal/page/portal/btsk/btskrg/3.aenderungssatzungderleistungssatzung.pdf

Inne informacje: —

Nr pomocy: XA 52/10

Państwo członkowskie: Republika Federalna Niemiec

Region: Brandenburg

Nazwa programu pomocy lub nazwa podmiotu otrzymującego pomoc indywidualną: Beihilfen zu den Kosten des Impfstoffes zur Impfung von Rinder-, Schaf- und

Ziegenbeständen gegen den Serotyp 8 des Virus der Blauzungenkrankheit (BTV8)

Podstawa prawna: Erlass des Ministeriums für Umwelt und Verbraucherschutz zur Gewährung einer Beihilfe für Impfungen gegen die Blauzungenkrankheit des Serotyps 8

Planowane w ramach programu roczne wydatki lub łączna kwota pomocy indywidualnej przyznanej podmiotowi: Całkowita roczna kwota pomocy wynosi 350 000 EUR (finansowana ze składek hodowców do Tierseuchenkasse des Landes Brandenburg oraz ze środków kraju związkowego)

Maksymalna intensywność pomocy: 100 % kosztów szczepionki

Maksymalna intensywność pomocy w wysokości 100 % nie zostanie przekroczona. Nie dokonuje się bezpośrednich wypłat na rzecz właścicieli zwierząt, lecz pokrywa koszty u świadczeniodawcy.

Data realizacji: Od dnia 1 marca 2010 r., po otrzymaniu potwierdzenia odbioru wraz z numerem identyfikacyjnym przez Komisję UE zgodnie z art. 20 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1857/2006.

Czas trwania programu pomocy lub przyznanej pomocy indywidualnej: Do dnia 31 grudnia 2013 r.

Cel pomocy: Podstawą wyłączenia jest art. 10 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1857/2006.

Celem środka jest zrekompensowanie kosztów szczepionki w celu zaszczepienia stad bydła, owiec i kóz przeciwko serotypowi 8 wirusa choroby niebieskiego języka.

Pomoc jest przyznawana nie w formie bezpośrednich wypłat na rzecz beneficjentów, lecz w postaci dofinansowywanej usługi.

Wskazuje się w szczególności na fakt, że program pomocy jest zgodny z przepisami art. 10 ust. 6 i 8 rozporządzenia (WE) nr 1857/2006.

Środek jest związany z zapobieganiem chorobie niebieskiego języka i jest tym samym zgodny ze wspólnym rynkiem w rozumieniu art. 87 ust. 3 lit. c) Traktatu WE.

Sektor(-y) gospodarki: Rolnictwo oraz hodowla zwierząt

Nazwa i adres organu przyznającego pomoc:

Landesamt für Verbraucherschutz

Landwirtschaft und Flurneuordnung

Tierseuchenkasse Brandenburg

Groß Gaglow

Am Seegraben 18

03051 Cottbus

DEUTSCHLAND

E-mail: info@tsk-BB.de

Adres internetowy:

—	Tierseuchengesetz (Ustawa o chorobach zwierząt) http://www.bgblportal.de/BGBL/bgbl1f/bgbl104s1260.pdf

—	Ausführungsgesetz zum Tierseuchengesetz des Landes Brandenburg (AGTierSGBbg) (Ustawa wprowadzająca w życie ustawę o chorobach zwierząt kraju związkowego Brandenburg (AGTierSGBbg)) http://www.bravors.brandenburg.de/sixcms/detail.php?gsid=land_bb_bravors_01.c.23595.de

—

Erlass des Ministeriums für Umwelt und Verbraucherschutz zur Gewährung einer Beihilfe für Impfungen gegen die Blauzungenkrankheit des Serotyps 8 im Jahr 2010 (Veröffentlichung im Amtsblatt des Landes Brandenburg) (Rozporządzenie Ministerstwa Ochrony Środowiska i Konsumenta w sprawie przyznania pomocy na szczepienia przeciwko serotypowi 8 wirusa choroby niebieskiego języka w 2010 r., opublikowane w Dzienniku Urzędowym kraju związkowego Brandenburgia)

http://www.mugv.brandenburg.de/v/lbsvet/TEILA/A1_2_2_2.PDF

Inne informacje: —

6.5.2010

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 117/13

POMOC PAŃSTWA – REPUBLIKA SŁOWACKA

Pomoc państwa C 5/10 (ex NN 48/09 i ex N 485/09) – Pożyczka ze środków publicznych przyznana spółce Železničná spoločnosť Cargo Slovakia, a.s. (ZSSK Cargo)

Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 TFUE

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

2010/C 117/04

Pismem z dnia 24 lutego 2010 r., zamieszczonym w autentycznej wersji językowej na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Republikę Słowacką o swojej decyzji w sprawie wszczęcia postępowania określonego w art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) (1) dotyczącego wyżej wspomnianego środka pomocy.

Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi na temat środka pomocy, w odniesieniu do którego Komisja wszczyna postępowanie, w terminie jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następującego po nim pisma. Uwagi należy kierować do Kancelarii ds. Pomocy Państwa w Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej na następujący adres lub numer faksu:

European Commission

Directorate-General for Competition

State Aid Registry

1049 Bruxelles/Brussel

BELGIQUE/BELGIË

Faks +32 22961242

Otrzymane uwagi zostaną przekazane władzom słowackim. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio uzasadnionym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.

PROCEDURA

W dniu 21 kwietnia 2009 r. Komisja otrzymała skargę od osoby trzeciej dotyczącą pożyczki w wysokości 166 mln EUR przyznanej przez władze słowackie spółce Železničná spoločnosť Cargo Slovakia, a.s. (ZSSK Cargo) w dniu 6 kwietnia 2009 r. na mocy dekretu rządowego nr 173 z dnia 4 marca 2009 r. (2). W następstwie kontaktów pomiędzy Komisją a władzami słowackimi te ostatnie potwierdziły, że taka pożyczka rzeczywiście została udzielona, stwierdzając, że została ona przyznana na warunkach rynkowych, w związku z czym nie stanowi ona pomocy państwa. Zgodnie z art. 108 ust. 3 TFUE władze słowackie zgłosiły środek w dniu 10 sierpnia 2009 r. z uwagi na pewność prawną.

OPIS ŚRODKA

Termin zapadalności pożyczki wynosi dziesięć lat z karencją, przy czym okres karencji dla kwoty głównej wynosi dwa lata. Stopa procentowa dla pożyczki została ustalona jako 6-miesięczna stopa procentowa oferowana w operacjach międzybankowych w euro (EURIBOR) plus roczna marża w wysokości 3,2 % (obliczona jako faktyczna ilość dni/360). Pożyczka była przeznaczona na sfinansowanie wynagrodzeń pracowników i innych kosztów związanych z personelem, opłat za korzystanie z infrastruktury kolejowej i kosztów finansowych.

OCENA

W odniesieniu do kwestii, czy wspomniany środek można uznać za pomoc, Komisja ma wątpliwości co do tego, czy Republika Słowacka, przyznając spółce ZSSK Cargo wspomnianą pożyczkę, działała jak rozważny inwestor kierujący się strukturalną, globalną lub sektorową strategią i rentownością zainwestowanego kapitału w perspektywie długoterminowej. W związku z powyższym Komisja ma wątpliwości, czy przedmiotowy środek pomocy nie wiąże się z udzieleniem spółce ZSSK Cargo korzyści ekonomicznych, których ta nie uzyskałaby w normalnych warunkach rynkowych, a co za tym idzie, czy przedmiotowy środek nie zawiera elementów pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. Ocena przeprowadzona przez Komisję opiera się na sytuacji finansowej spółki oraz warunkach i okolicznościach przyznania przedmiotowej pożyczki.

Komisja ma również wątpliwości co do zgodności wspomnianego środka z rynkiem wewnętrznym. Komisja dokonała oceny pożyczki w świetle art. 107 ust. 3 lit. b) i c) TFUE i w szczególności w świetle przepisów Tymczasowych wspólnotowych ram prawnych w zakresie pomocy państwa ułatwiających dostęp do finansowania w dobie kryzysu finansowego i gospodarczego (3), Wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw (4) oraz Wspólnotowych wytycznych dotyczących pomocy państwa na rzecz przedsiębiorstw kolejowych (5). W świetle dokonanej oceny oraz na podstawie dostępnych informacji Komisja wyraża swoje wątpliwości dotyczące tego, czy środek można uznać za zgodny z rynkiem wewnętrznym w oparciu o wymienione wytyczne.

TEKST PISMA

„Komisia oznamuje Slovenskej republike, že po preskúmaní informácií o uvedenom opatrení, ktoré poskytli Vaše orgány, sa rozhodla začať konanie ustanovené v článku 108 ods. 2 Zmluvy o fungovaní Európskej únie (ZFEÚ) (6).

1. POSTUP

(1)

Listom z 21. apríla 2009 bola Komisii doručená sťažnosť týkajúca sa údajnej neoprávnenej štátnej pomoci, ktorú Slovenská republika poskytla Železničnej spoločnosti Cargo Slovakia, a.s. (ZSSK Cargo). V sťažnosti sa uvádza, že slovenské orgány poskytli 6. apríla 2009 spoločnosti ZSSK Cargo pôžičku za zvýhodnených podmienok. Ďalej sa konštatuje, že vzhľadom na finančnú situáciu podniku sa nedá vylúčiť, že Slovenská republika by v budúcnosti dokonca mohla ZSSK odpustiť dlh v prípade jej platobnej neschopnosti. Sťažnosť sa zaznamenala pod číslom CP 138/09.

(2)

Listom z 10. júna 2009 Komisia požiadala o vysvetlenie k údajnej neoprávnenej štátnej pomoci, a predovšetkým k podmienkam poskytnutej pôžičky. Na žiadosť slovenských orgánov sa 22. júla 2009 konalo stretnutie slovenských orgánov s útvarmi Komisie. Na tomto stretnutí slovenské orgány uviedli, že pôžička bola poskytnutá za trhových podmienok, a preto nepredstavuje štátnu pomoc. Slovenské orgány však navrhli notifikáciu opatrenia z dôvodu právnej istoty.

(3)	V súlade s článkom 108 ods. 3 ZFEÚ a prostredníctvom elektronickej notifikácie z 10. augusta 2009 notifikovali slovenské orgány príslušné opatrenie. Tento prípad bol pôvodne zaznamenaný pod číslom N 458/09.

(4)

Listom z 2. septembra 2009 Komisia informovala slovenské orgány, že vzhľadom na to, že pôžička, ktorá je predmetom notifikácie, už bola poskytnutá, môže predstavovať neoprávnenú pomoc podľa článku 108 ods. 3 ZFEÚ a článkov 2 a 3 nariadenia Rady (ES) č. 659/1999 z 22. marca 1999 ustanovujúceho podrobné pravidlá na uplatňovanie článku 93 (7) Zmluvy o ES (8). Preto bol tento spis administratívne preradený: prípadu, ktorý bol pôvodne zaznamenaný pod číslom N 458/09, sa pridelilo referenčné číslo NN 48/09.

(5)	Komisia požiadala o ďalšie vysvetlenia listom z 5. októbra 2009, na ktorý slovenské orgány odpovedali listom z 3. novembra 2009.

2. OPIS OPATRENIA

2.1. Opis príjemcu ZSSK Cargo

(6)

ZSSK Cargo bola založená v roku 2005 rozdelením bývalého prevádzkovateľa osobnej a nákladnej železničnej dopravy, firmy Železničná spoločnosť, a.s. (ŽS). Zakladateľom a stopercentným akcionárom ZSSK Cargo je vláda Slovenskej republiky. Akcionárske práva vlády SR vykonáva Ministerstvo dopravy, pôšt a telekomunikácií Slovenskej republiky (MDPT SR). Pôvodný plán slovenskej vlády privatizovať spoločnosť krátko po jej založení zastavila nová vláda a spoločnosť zostala vo vlastníctve štátu.

(7)	Po rozdelení bývalého prevádzkovateľa momentálne v Slovenskej republike fungujú tri samostatné železničné spoločnosti (Železnice Slovenskej republiky – manažér infraštruktúry, Železničná spoločnosť Slovensko a.s. – osobná doprava a ZSSK Cargo – nákladná doprava).

(8)	Hospodárska súťaž v sektore železničnej nákladnej dopravy v Slovenskej republike sa začala 1. januára 2007 a v súčasnosti na slovenskom trhu s nákladnou dopravou pôsobí 15 nákladných dopravných spoločností.

(9)	ZSSK Cargo vykonáva dopravné a obchodné činnosti v súvislosti s železničnou nákladnou prepravou. Okrem prídavných služieb týkajúcich sa priamo výkonu nákladnej a kombinovanej dopravy zabezpečuje ZSSK Cargo služby týkajúce sa prenajímania vozového parku, jeho údržby a opravy.

(10)	V roku 2008 prepravila ZSSK Cargo 44,5 milióna ton tovaru, čo predstavuje podiel na slovenskom trhu železničnej nákladnej dopravy vo výške 93,7 %. V prvej polovici roku 2009 ZSSK Cargo prepravila 15,3 milióna ton, čo predstavuje podiel na slovenskom trhu železničnej nákladnej dopravy vo výške 93 %.

2.2. Finančná situácia ZSSK Cargo

(11)

Z údajov uverejnených vo finančných výkazoch spoločnosti (9) vyplýva, že ZSSK Cargo zaznamenala stratu počas prvých troch rokov od svojho vzniku v roku 2005. V roku 2005 ZSSK Cargo zaznamenala čistú stratu vo výške 428 miliónov SKK (10) a v roku 2006 stratu 855 miliónov SKK (11). V roku 2007 sa spoločnosti ZSSK Cargo podarilo znížiť čistú stratu na 154 miliónov SKK. Rok 2008 bol pre ZSSK Cargo prvým rokom s čistým ziskom, a to vo výške 83 miliónov SKK. Hlavným dôvodom zlepšenia finančnej situácie ZSSK Cargo v roku 2008 je zníženie prevádzkových nákladov o viac ako 600 miliónov SKK. Podľa informácií od slovenských orgánov sa hodnota EBIDTA spoločnosti ZSSK Cargo (zisk pred úrokmi, zdanením, odpismi a amortizáciou) zvýšila na 59,8 milióna EUR (t. j. nárast o 6 % v porovnaní s rokom 2007).

(12)	V roku 2007 a 2008 boli hodnoty ďalších kľúčových finančných ukazovateľov (tržby, vlastné imanie, celková miera zadlženosti) stabilné alebo sa mierne zlepšili. Napríklad ukazovateľ pomeru dlhov k vlastnému majetku sa v roku 2008 znížil o 6 % na 43,9 %.

(13)

Vo výročnej správe z roku 2008 sa však uvádza, že v poslednom štvrťroku 2008 sa v plnej miere prejavil vplyv hospodárskej krízy, pokiaľ ide o dopyt po prepravných službách, čo následne spôsobilo pokles výkonov ZSSK Cargo. Tržby z prepravy tovarov počas tohto obdobia klesli o viac ako 30 %. Potvrdili to slovenské orgány, ktoré uviedli, že objem prepravy tovarov v druhej polovici roka 2008 ‚výrazne poklesol‘ (12). V dôsledku toho sa zdá, že sa finančná situácia ZSSK Cargo na konci roka 2008 zhoršila.

(14)

Z údajov, ktoré poskytli slovenské orgány, vyplýva, že tržby spoločnosti pochádzajúce hlavne z prepravných činností v prvej polovici roka 2009 klesli o 38 % v porovnaní s tým istým obdobím roka 2008. Hospodársky výsledok spoločnosti sa takisto znížil, a to z čistého zisku vo výške 22 miliónov EUR v prvej polovici roka 2008 na čistú stratu vo výške 47 miliónov EUR (– 311 %) v prvej polovici roka 2009.

2.3. Opis posudzovaného opatrenia

(15)

Posudzované opatrenie sa týka pôžičky vo výške 165 969 594,37 EUR poskytnutej na základe uznesenia vlády č. 173 zo 4. marca 2009 v súvislosti so správou o aktuálnej ekonomickej situácii Železničnej spoločnosti Cargo Slovakia, a.s. a Železníc Slovenskej republiky (13), v ktorej sa opisujú finančné ťažkosti ZSSK Cargo.

(16)

Pôžička bola skutočne vyplatená 6. apríla 2009, a to na obdobie desiatich rokov s dobou odkladu splatenia istiny počas prvých dvoch rokov, na základe zmluvy medzi ministerstvom a príjemcom uzatvorenou 31. marca 2009 (14). Cieľom pôžičky bolo financovanie miezd a ďalších súvisiacich personálnych nákladov, ako aj poplatkov za železničnú infraštruktúru a finančných poplatkov.

(17)

Podľa tejto zmluvy sa variabilná úroková sadzba na pôžičku stanovila ako 6-mesačná medzibanková referenčná sadzba (EURIBOR) plus ročná marža vo výške 3,2 % (15). Podľa slovenských orgánov sa táto metodika ustanovila na základe stanoviska Agentúry pre riadenie dlhu a likvidity (ARDAL) (16). K 6. aprílu 2009 bola hodnota dohodnutej ročnej úrokovej miery 4,844 % [1,644 % (6-mesačná sadzba EURIBOR) + 3,2 % (marža)].

(18)	Slovenské orgány neposkytli žiadne informácie o zárukách.

3. POSÚDENIE OPATRENIA

3.1. Existencia štátnej pomoci vzhľadom na článok 107 ods. 1 ZFEÚ

(19)

V zmysle článku 107 ods. 1 ZFEÚ ‚pomoc poskytovaná členským štátom alebo akoukoľvek formou zo štátnych prostriedkov, ktorá narúša hospodársku súťaž alebo hrozí narušením hospodárskej súťaže tým, že zvýhodňuje určitých podnikateľov alebo výrobu určitých druhov tovaru, je nezlučiteľná so spoločným trhom, pokiaľ ovplyvňuje obchod medzi členskými štátmi‘.

(20)

Kritériá ustanovené v článku 107 ods. 1 ZFEÚ sú kumulatívne. Preto na určenie toho, či preverované opatrenie predstavuje štátnu pomoc v zmysle článku 107 ods. 1 ZFEÚ, musia byť splnené všetky nasledujúce podmienky. Konkrétne, finančná podpora by mala:

—	byť udeľovaná štátom alebo prostredníctvom štátnych zdrojov,

—	uprednostňovať určité podniky alebo výrobu určitých tovarov,

—	narúšať alebo hroziť narušením hospodárskej súťaže a

—	ovplyvňovať obchod medzi členskými štátmi.

3.1.1. Prítomnosť štátnych zdrojov

(21)

V tomto prípade opatrenie spočíva v pôžičke priamo poskytnutej Slovenskou republikou, a preto ide o prevod štátnych zdrojov. Opatrenie sa ďalej opiera o citované uznesenie vlády č. 173 zo 4. marca 2009 (odsek 15), pričom ho implementuje Ministerstvo financií SR na základe zmluvy medzi ministerstvom a príjemcom. Preto je možné vyvodiť záver, že toto opatrenie je možné prisúdiť Slovenskej republike.

3.1.2. Existencia selektívnej ekonomickej výhody

(22)	V tomto prípade musí Komisia preskúmať prítomnosť selektívnej ekonomickej výhody a najmä to, či by investor v trhovej ekonomike za podobných okolností mohol poskytnúť kapitál za takýchto podmienok (17).

(23)

V tejto súvislosti súd konštatoval, že hoci správanie súkromného investora, s ktorým treba porovnať intervenciu verejného investora sledujúceho ciele hospodárskej politiky, nemusí zodpovedať správaniu bežného investora, ktorý umiestňuje svoj kapitál s cieľom realizácie zisku v pomerne krátkom čase, musí zodpovedať aspoň správaniu súkromnej holdingovej spoločnosti alebo súkromnej skupiny podnikov, ktorá sleduje štrukturálnu politiku, či už všeobecnú alebo sektorovú, a riadi sa perspektívou rentability z dlhodobého hľadiska. (18)

(24)	Súdny dvor skonštatoval, že existencia a tiež výška pomoci sa posudzuje v rámci situácie, ktorá prevládala v čase jej poskytnutia (19).

(25)

S cieľom overiť, či podnik mal prospech z ekonomickej výhody spôsobenej poskytnutím pôžičiek za zvýhodnených podmienok, Komisia aplikuje kritérium ‚súkromného investora v trhovej ekonomike‘ (ďalej ako ‚kritérium súkromného investora‘). Kritérium súkromného investora stelesňuje zásadu rovnakého zaobchádzania, pokiaľ ide o vlastníkov z verejného a súkromného sektora. V súlade s touto zásadou nie je možné označiť kapitál poskytnutý podniku štátom, a to priamo alebo nepriamo, za okolností, ktoré zodpovedajú normálnym trhovým podmienkam, za štátnu pomoc (20).

(26)	Z toho vyplýva, že Komisia musí posúdiť, či ZSSK Cargo získala na základe podmienok pôžičky poskytnutej Slovenskou republikou v prospech tejto spoločnosti selektívnu ekonomickú výhodu, teda podmienky, ktoré by prijímajúci podnik za normálnych trhových podmienok nezískal.

(27)	V tomto prípade musí Komisia zohľadniť najmä finančnú situáciu ZSSK Cargo v momente poskytnutia pôžičky a povahu podmienok stanovených štátom.

3.1.2.1. Finančná situácia ZSSK Cargo

(28)

Z finančných údajov o spoločnosti ZSSK Cargo týkajúcich sa roku 2008 a prvej polovice roku 2009 vyplýva, že spoločnosť v čase rozhodnutia o poskytnutí pôžičky nebola v dobrej finančnej kondícii. Skutočne, napriek čistému zisku vo výške 83 miliónov SKK v roku 2008 sa v druhej polovici roku 2008 a v prvej polovici roku 2009 finančná situácia spoločnosti zhoršovala (pozri odsek 2.2 Finančná situácia ZSSK Cargo).

(29)	Zhoršenie finančnej situácie ZSSK Cargo v roku 2008, opodstatňujúce potrebu poskytnúť pôžičku, sa potvrdilo aj v uvedenej správe o ekonomickej situácii ZSSK Cargo predloženej v rámci uznesenia vlády č. 173 zo 4. marca 2009 (odsek 15).

3.1.2.2. Povaha štátneho zásahu

(30)

Podľa svojej rozhodovacej praxe Komisia s cieľom zistiť, či posudzovaná pôžička bola udelená za zvýhodnených podmienok, overuje súlad úrokovej miery predmetnej pôžičky s referenčnou sadzbou Komisie. Referenčná sadzba Komisie sa stanovuje na základe metodiky ustanovenej v Oznámení Komisie o revízii spôsobu stanovenia referenčných a diskontných sadzieb (21) (ďalej ako ‚oznámenie‘).

(31)	Slovenské orgány v tomto prípade uvádzajú, že po prvé – bola v plnej miere rešpektovaná zásada investora v trhovej ekonomike a po druhé – úroková miera je v súlade s uvedeným oznámením.

(32)

V spomínanom oznámení, ktoré nadobudlo účinnosť 1. júla 2008, sa ustanovuje metóda stanovenia referenčných a diskontných sadzieb, ktoré sa používajú namiesto trhových sadzieb. Referenčné sadzby sú založené na jednoročnej medzibankovej úrokovej sadzbe (IBOR) alebo základnej sadzbe, ku ktorej sa pripočíta marža. Marže sa pohybujú od 60 do 1 000 bázických bodov v závislosti od úverovej spoľahlivosti spoločnosti a úrovne ponúkanej záruky. Za normálnych okolností sa k základnej sadzbe pripočíta 100 bázických bodov za predpokladu poskytnutia pôžičky podnikom s uspokojivým hodnotením a vysokou zárukou alebo pôžičky podnikom s dobrým hodnotením a normálnou zárukou. V oznámení sa takisto uvádza, že pre dlžníkov bez úverovej histórie alebo ratingu vychádzajúceho zo súvahy by sa základná sadzba mala zvýšiť najmenej o 400 bázických bodov (v závislosti od ponúknutých záruk).

(33)

Pokiaľ ide o príslušný dátum zohľadňovaný na účely porovnania úrokovej miery predmetnej pôžičky s referenčnou sadzbou Komisie, Komisia zastáva stanovisko, že by to mal byť dátum právne záväzného aktu, podľa ktorého bola pôžička poskytnutá, t. j. 31. marec 2009 (dátum zmluvy medzi ministerstvom a príjemcom).

(34)	Pokiaľ ide o tento prípad, Komisia v tejto chvíli nemôže vylúčiť, že na základe podmienok pôžičky poskytnutej 6. apríla 2009 spoločnosti ZSSK Cargo skutočne vzniká ekonomická výhoda, a to z nasledujúcich dôvodov.

(35)

Po prvé, Komisia konštatuje, že metodika, ktorú použili slovenské orgány na stanovenie úrokovej sadzby je 6-mesačná sadzba EURIBOR plus marža 320 bázických bodov. Komisia v tomto prípade spochybňuje význam použitia 6-mesačnej sadzby EURIBOR ako základnej sadzby na určenie úrokovej miery pre pôžičku. Ako sa uvádza v odseku 32, v oznámení sa počíta s použitím základnej sadzby vypočítanej na základe jednoročnej sadzby IBOR. Ďalej sa v oznámení uvádza, že Komisia si vyhradzuje právo použiť kratšiu alebo dlhšiu lehotu splatnosti upravenú na určité prípady a v prípade, že nie sú k dispozícii spoľahlivé alebo ekvivalentné údaje, ako aj za výnimočných okolností, stanoviť iný základ pre výpočet, pričom však slovenské orgány v tejto súvislosti neposkytli žiadne argumenty. V skutočnosti, pokiaľ ide o metodiku, je možné očakávať, že 6-mesačná úroková sadzba EURIBOR môže byť za normálnych okolností na trhu nižšia ako úrokové sadzby v prípade dlhšej lehoty splatnosti. Preto má Komisia pochybnosti, či je v tomto prípade použitie 6-mesačnej sadzby EURIBOR odôvodnené.

(36)

Po druhé, pokiaľ ide o pripočítanú maržu, Komisia konštatuje, že v tomto prípade úrokovú mieru pre predmetnú pôžičku stanovila už uvedená štátna agentúra ARDAL. V liste agentúry ARDAL, v ktorom sa stanovuje úroková miera, sa však neuvádzajú žiadne podrobnosti o ratingu spoločnosti ani o metóde stanovenia úrokovej miery. V tejto súvislosti, a napriek tomu, že sa v oznámení uvádza, že ratingy nemusia udeliť konkrétne ratingové agentúry, a že vnútroštátne ratingové systémy sú rovnako prijateľné, Komisia má pochybnosti o tom, či marža použitá v tomto prípade zohľadňuje úverovú spoľahlivosť spoločnosti v čase poskytnutia pôžičky.

(37)	Momentálne Komisia zastáva stanovisko, že ZSSK Cargo v čase uzavretia zmluvy nemala úverovú históriu ani rating založený na súvahe. Preto by sa v súlade s oznámením mala základná sadzba v tomto prípade zvýšiť najmenej o 400 bázických bodov.

(38)	Po tretie, Komisia pripomína, že v uvedenom oznámení sa takisto predpokladá, že marža sa prispôsobí na základe ponúknutej záruky.

(39)

V tomto prípade si Komisia nie je vedomá žiadnej záruky poskytnutej zo strany ZSSK Cargo. Za týchto okolností, a to neexistujúca úverová história a ‚nízke‘ záruky, by sa marža 400 bázických bodov pripočítaná k základnej sadzbe mala dokonca zvýšiť až na 1 000 bázických bodov, v súlade s metodikou vymedzenou v uvedenom oznámení.

(40)	Vzhľadom na uvedené skutočnosti sa Komisia v tejto chvíli domnieva, že príslušná referenčná sadzba Komisie by mala byť aspoň jednoročná sadzba EURIBOR plus marža 1 000 bázických bodov.

(41)	Na tomto základe by bola pôžička takmer o 8 % nižšia ako referenčná sadzba Komisie (22).

(42)	V každom prípade, aj keby ZSSK Cargo poskytla vysokú mieru záruk (o čom Komisia nemá žiadne informácie), úroková miera na predmetnú pôžičku je napriek tomu asi o 2 % nižšia ako referenčná sadzba Komisie.

(43)	Komisia nakoniec konštatuje, že v zmluve o pôžičke sa poskytuje odklad doby splatnosti istiny počas prvých dvoch rokov, a nie je jasné, ako sa to odzrkadľuje na úrokovej miere stanovenej štátnou agentúrou ARDAL.

(44)	Vzhľadom na uvedené skutočnosti má Komisia pochybnosti o tom, či úroková sadzba predmetnej pôžičky zodpovedá trhovej sadzbe.

3.1.2.3. Záver

(45)	Z týchto dôvodov má Komisia pochybnosti o tom, či by investor v trhovej ekonomike poskytol pôžičku v takom objeme a za takýchto podmienok, a teda či nedošlo k zvýhodneniu.

(46)

Pochybnosti Komisie ďalej potvrdzuje uvedený list agentúry ARDAL, v ktorom sú uvedené tri ďalšie ponuky na pôžičku od komerčných bánk (odsek 36). Hoci nie sú jasné úrokové miery, ktoré tieto banky navrhujú, v liste sa uvádza ‚dodatočná‘ marža vo výške 1,7 %, ktorá sa má pridať, a ktorá má odzrkadľovať trhové hodnotenie úverových rizík spoločnosti.

(47)

Komisia takisto konštatuje, že v niekoľkých novinových článkoch (23) sa uvádzal zámer vlády SR zachovať finančnú stabilitu a zamestnanosť v spoločnosti ZSSK Cargo po výraznom znížení tržieb spoločnosti. Podľa informácií z tlače slovenská vláda pred rozhodnutím poskytnúť pôžičku uvažovala najprv o zvýšení základného imania spoločnosti. Informácie zo slovenskej tlače upevňujú pochybnosti o tom, že cieľom prijatého opatrenia neboli vyhliadky na ziskovosť, ale išlo skôr o opatrenie na záchranu zamestnanosti v spoločnosti.

(48)	Komisia sa nakoniec domnieva, že potenciálna ekonomická výhoda získaná prostredníctvom pôžičky smeruje k jedinému podniku, a to ZSSK Cargo. Z tohto dôvodu by to bol selektívny prístup.

3.1.3. Vplyv na obchod a narušenie hospodárskej súťaže

(49)

Komisia konštatuje, že akákoľvek pomoc, z ktorej má úžitok podnik pôsobiaci na liberalizovanom trhu, môže ovplyvniť obchod v rámci Únie a narušiť hospodársku súťaž. V súlade so smernicou Európskeho parlamentu a Rady 2004/51/ES z 29. apríla 2004, ktorou sa mení a dopĺňa smernica Rady 91/440/EHS o rozvoji železníc Spoločenstva (24), sa medzinárodná železničná nákladná preprava liberalizovala od 1.1.2006 a ostatné železničné nákladné dopravné služby od 1.1.2007. ZSSK Cargo je preto súčasťou hospodárskej súťaže v rámci Európskej únie. Z toho vyplýva, že opatrenie môže ovplyvniť obchod v rámci Únie a narušiť hospodársku súťaž na vnútornom trhu.

3.1.4. Záver

(50)	Preto sa Komisia domnieva, že na základe informácií, ktoré má v súčasnosti k dispozícii, by predmetné opatrenie mohlo zahŕňať prvky štátnej pomoci v zmysle článku 107 ods. 1 ZFEÚ.

3.2. Kvalifikácia pomoci ako neoprávnenej pomoci

(51)	V súlade s článkom 108 ods. 3 ZFEÚ musí členský štát notifikovať každý plán na udelenie alebo pozmenenie pomoci. Príslušný členský štát nemôže vykonať navrhované opatrenia, pokiaľ sa vo veci nerozhodlo s konečnou platnosťou.

(52)

Zmluva o poskytnutí pôžičky bola podpísaná 31. marca 2009 a pôžička bola vyplatená 6. apríla 2009. Komisia konštatuje, že všetky tieto dátumy predchádzajú dátumu notifikácie opatrenia Komisii (10. augusta 2009). Komisia sa preto domnieva, že ak by príslušné opatrenie obsahovalo prvky štátnej pomoci, Slovenská republika by v dôsledku porušenia článku 108 ods. 3 ZFEÚ bola poskytla neoprávnenú pomoc.

3.3. Zlučiteľnosť potenciálnej štátnej pomoci s vnútorným trhom

(53)

Po tom, čo Komisia vyjadrila pochybnosti o existencii pomoci v súvislosti s príslušným opatrením, musí posúdiť toto opatrenie s cieľom stanoviť, či je zlučiteľné s vnútorným trhom vo svetle článku 107 ods. 2 a 3 ZFEÚ, v ktorom sa ustanovujú výnimky zo všeobecného pravidla nekompatibility uvedeného v článku 107 ods. 1.

(54)	Výnimky z článku 107 ods. 2 a 3 písm. a) a d) sa v tomto prípade, zdá sa, neuplatňujú.

(55)

Výnimkou v článku 107 ods. 3 písm. b) sa ustanovuje pomoc na podporu vykonávania dôležitého projektu spoločného záujmu alebo na nápravu vážnej poruchy fungovania v hospodárstve členského štátu. V tomto prípade slovenské orgány argumentujú, že aktuálna finančná situácia ZSSK Cargo je priamym dôsledkom súčasnej ekonomickej krízy. Preto musí Komisia preveriť súlad tohto opatrenia s článkom 107 ods. 3 písm. b).

(56)

V článku 107 ods. 3 písm. c) sa ustanovuje, že štátna pomoc je oprávnená, ak sa poskytne na podporu rozvoja určitých hospodárskych oblastí, za predpokladu, že takáto pomoc neovplyvňuje podmienky obchodovania v rozsahu, ktorý odporuje spoločnému záujmu. Keďže v tomto prípade existujú indície, že ZSSK Cargo by mohla byť podnikom v ťažkostiach, Komisia musí posúdiť, či sú splnené podmienky stanovené v usmerneniach Spoločenstva o štátnej pomoci na záchranu a reštrukturalizáciu firiem v ťažkostiach (25) (usmernenia o záchrane a reštrukturalizácii) a usmerneniach Spoločenstva o štátnej pomoci železničným podnikom (usmernenia pre železnice) (26). Zdá sa, že nie sú ďalšie dôvody na to, aby sa pomoc považovala za zlučiteľnú na základe článku 107 ods. 3 písm. c).

(57)	Zdá sa, že pokiaľ ide o tento konkrétny prípad, článok 93 ZFEÚ nie je relevantný, keďže účelom opatrenia sa nezdá byť plnenie potrieb koordinácie dopravy, a toto opatrenie nepredstavuje ani náhradu za výkon určitých záväzkov, ktoré so sebou prináša verejná služba.

3.3.1. Zlučiteľnosť podľa článku 107 ods. 3 písm. b) ZFEÚ

(58)

Vzhľadom na súčasnú finančnú a hospodársku krízu a ich dosah na celkové hospodárstvo členských štátov sa Komisia domnieva, že na nápravu tejto krízy je poskytnutie niektorých druhov štátnej pomoci na časovo obmedzené obdobie prípustné a tieto druhy pomoci môžu byť vyhlásené za zlučiteľné s vnútorným trhom podľa článku 107 ods. 3 písm. b) ZFEÚ. Tieto opatrenia sú prezentované v Dočasnom rámci Spoločenstva pre opatrenia štátnej pomoci na podporu prístupu k financovaniu v období súčasnej finančnej a hospodárskej krízy (27) (Dočasný rámec). V súlade s Dočasným rámcom musia členské štáty preukázať, že opatrenia štátnej pomoci sú nevyhnutné, vhodné a primerané na nápravu vážnej poruchy v hospodárstve členského štátu a že sa dodržiavajú všetky podmienky zlučiteľnosti ustanovené v Dočasnom rámci.

(59)

V tomto kontexte sa na posúdenie zlučiteľnosti opatrenia na základe Dočasného rámca zdá byť relevantný odsek 4.2 Zlučiteľná obmedzená výška pomoci alebo odsek 4.4 Pomoc vo forme dotovaných úrokových sadzieb. V súlade s odsekom 4.2.2 písm. b) Dočasného rámca sa však pomoc podľa tohto odseku musí udeliť vo forme schémy štátnej pomoci.

(60)

Pokiaľ ide o súlad opatrenia s odsekom 4.2 Dočasného rámca, Komisia rozhodnutím z 29. apríla 2009 (28) odsúhlasila slovenskú schému dočasnej pomoci na poskytnutie obmedzeného objemu zlučiteľnej pomoci. V rámci tejto schémy je možné poskytnúť maximálne 500 000 EUR malým a stredným podnikom ako aj veľkým firmám, a to v podobe priamych grantov, nenávratnej pomoci a odpustenia pokút za neplatenie daní a iných poplatkov. Príjemcami pomoci môžu byť firmy zo všetkých sektorov.

(61)	Komisia v tejto súvislosti konštatuje, že v rámci schválenej schémy sa výslovne nepočíta s pomocou v podobe pôžičky. Ďalej sa zdá, že ekvivalent pôžičky v hrubom vyjadrení by vo veľkom rozsahu prekročil sumu 500 000 EUR.

(62)

V odseku 4.4 Dočasného rámca sa ustanovuje pomoc v podobe dotovaných úrokových sadzieb. Komisia môže akceptovať pôžičky poskytnuté s úrokovou mierou, ktorej úroveň je aspoň rovnaká ako jednodňová sadzba centrálnej banky plus prirážka rovná rozdielu medzi priemernou jednoročnou medzibankovou sadzbou a priemernou jednodňovou sadzbou centrálnej banky v období od 1. januára 2007 do 30. júna 2008 plus prirážka za úverové riziko zodpovedajúce rizikovému profilu príjemcu pomoci. Komisia však konštatuje, že slovenské orgány nenotifikovali žiadnu schému na základe tohto ustanovenia a neposkytli žiadne informácie o možnom priamom súlade tohto opatrenia s odsekom 4.4 Dočasného rámca. Okrem toho Komisia konštatuje, že podmienky pôžičky v momentálnom stave nie sú v súlade s podmienkami ustanovenými pre túto kategóriu pomoci, keďže zníženú úrokovú sadzbu je možné uplatňovať iba na výplatu úrokov pred 31. decembrom 2012 (29). Komisia okrem toho konštatuje, že v zmluve o pôžičke sa poskytuje odklad doby splatnosti istiny počas prvých dvoch rokov.

(63)	Aby pomoc bola v súlade s podmienkami Dočasného rámca, môže sa poskytnúť iba spoločnostiam, ktoré sa k 1. júlu 2008 nenachádzali v ťažkostiach, ale ktoré sa do ťažkostí dostali po tomto dátume v dôsledku globálnej finančnej a hospodárskej krízy.

(64)

Slovenské orgány uvádzajú, že ZSSK Cargo nemala pred 1. júlom 2008 finančné ťažkosti a dostupné údaje túto skutočnosť potvrdzujú. Napriek stratám, ktoré spoločnosť od svojho vzniku zaznamenala, sa situácia ZSSK Cargo v ďalších rokoch zlepšila a finančné výsledky spoločnosti v prvej polovici roku 2008 boli kladné (pozri odseky 11 a 12). Komisia však momentálne nedisponuje všetkými relevantnými údajmi, ktoré by preukazovali, že spoločnosť vyhovuje uvedenej podmienke (pozri odsek 2.1 usmernení o záchrane a reštrukturalizácii) (30). Z tohto dôvodu, a keďže spoločnosť mohla mať ťažkosti v čase pred 1. júlom 2008, má Komisia v tejto fáze pochybnosti o tom, či toto opatrenie mohlo byť v súlade s uvedenou podmienkou.

(65)	Pri zohľadnení uvedených skutočností má Komisia pochybnosti o tom, či toto opatrenie možno vyhlásiť za zlučiteľné na základe článku 107 ods. 3 písm. b) ZFEÚ v zmysle odsekov 4.2 a 4.4 Dočasného rámca.

3.3.2. Zlučiteľnosť podľa článku 107 ods. 3 písm. c) ZFEÚ

(66)	Okrem prípadov, keď sa konkrétne ustanovuje inak, Komisia posudzuje zlučiteľnosť štátnej pomoci na reštrukturalizáciu firiem v ťažkostiach v odvetví železničnej dopravy na základe uvedených usmernení Spoločenstva o štátnej pomoci na záchranu a reštrukturalizáciu firiem v ťažkostiach (31).

(67)	Vo svetle uvedených odsekov 3.1.2 a 3.3.1 Komisia nie je schopná jasne určiť, či v momente poskytnutia pôžičky spoločnosť ZSSK Cargo vyhovovala vymedzeniu firmy v ťažkostiach.

(68)

Keby sa však spoločnosť mala považovať za podnik v ťažkostiach, opatrenie by sa nemohlo považovať za pomoc na záchranu. V tomto ohľade Komisia konštatuje, že slovenské orgány najneskôr do šiestich mesiacov od schválenia opatrenia záchrannej pomoci Komisii neoznámili plán reštrukturalizácie alebo likvidácie a neposkytli dôkaz o úplnom splatení pôžičky (32). V každom prípade trvanie pôžičky výrazne prekračuje čas oprávnený pre záchrannú pomoc.

(69)

Slovenské orgány uviedli, že sa očakáva, že ZSSK Cargo vytvorí v budúcnosti väčšie zisky, keďže podľa ich názoru by sa mal dosah finančnej krízy zmierniť, a teda by mali narásť tržby z prepravy tovaru. Uvádzajú takisto, že ďalší rast tržieb umožní používanie nových moderných technológií, najmä pri prekládke tovarov na hranici s Ukrajinou, ako aj očakávané zníženie poplatkov za infraštruktúru a prijatie nového zákona na jeseň 2009, ktorým sa v cestnej doprave od roku 2010 zavádza mýtny systém.

(70)

Tieto všeobecné úvahy nemožno považovať za riadny plán reštrukturalizácie, ktorým by sa zabezpečila dlhodobá ziskovosť spoločnosti, čo predstavuje nevyhnutnú podmienku schválenia pomoci na reštrukturalizáciu. Navyše sa zdá, že ani ďalšie podmienky (pomoc obmedzená na minimum, vlastný príspevok, kompenzačné opatrenia atď.) sa nedodržiavajú.

(71)	ZSSK Cargo nemôže využívať konkrétne ustanovenia týkajúce sa pomoci na reštrukturalizáciu, ktoré sú uvedené v kapitole 5 železničných usmernení, keďže ide o podnik s vlastnou právnou subjektivitou, a nie iba divíziu železničného podniku.

3.4. Záver

(72)	Vzhľadom na uvedené skutočnosti sa Komisia v tejto fáze domnieva, že príslušné opatrenie môže obsahovať prvky štátnej pomoci v zmysle článku 107 ods. 1 ZFEÚ a vyjadruje pochybnosti o jeho zlučiteľnosti s vnútorným trhom.

(73)	Komisia si dovoľuje pripomenúť Slovenskej republike, že článok 108 ods. 3 ZFEÚ má odkladný účinok, a upozorňuje na článok 14 nariadenia Rady (ES) č. 659/1999, v ktorom sa ustanovuje, že akúkoľvek neoprávnenú pomoc možno od príjemcu vymáhať.

4. ROZHODNUTIE

(74)	Komisia sa preto rozhodla začať konanie ustanovené v článku 108 ods. 2 ZFEÚ v súlade s článkom 6 nariadenia Rady č. 659/1999.

(75)

Komisia upozorňuje Slovenskú republiku, že bude informovať zainteresované strany prostredníctvom uverejnenia tohto listu a jeho zmysluplného zhrnutia v Úradnom vestníku Európskej únie. Komisia bude tiež informovať zainteresované strany v krajinách EZVO, ktoré sú signatármi dohody o EHP, uverejnením oznamu v dodatku EHP k Úradnému vestníku Európskej únie, ako aj Dozorný orgán EZVO zaslaním kópie tohto listu. Všetky tieto zainteresované strany Komisia vyzve, aby predložili svoje pripomienky do jedného mesiaca od dátumu uverejnenia uvedených informácií.”

(1) Ze skutkiem od dnia 1 grudnia 2009 r. art. 87 i 88 Traktatu WE stały się odpowiednio art. 107 i 108 TFUE. Treść tych dwóch grup postanowień jest zasadniczo identyczna. Do celów niniejszej decyzji odniesienia do art. 107 i 108 TFUE należy rozumieć, odpowiednio, jako odniesienia do art. 87 i 88 Traktatu WE.

(2) http://www.rokovanie.sk/appl/material.nsf/0/E437B9C6EAE15E2EC12575740032AA30/$FILE/Zdroj.html

(3) Dz.U. C 83 z 7.4.2009, s. 1.

(4) Dz.U. C 244 z 1.10.2004, s. 2.

(5) Dz.U. C 184 z 22.7.2008, s. 13.

(6) S účinnosťou od 1. decembra 2009 sa články 87 a 88 Zmluvy o ES stali článkami 107 a 108 ZFEÚ. Tieto dva súbory ustanovení sú v podstate totožné. Na účely tohto rozhodnutia by sa odkazy na články 107 a 108 ZFEÚ mali v prípade potreby chápať ako odkazy na články 87 a 88 Zmluvy o ES.

(7) Článok 113 ZFEÚ.

(8) Ú. v. ES L 83, 27.3.1999, s. 1.

(9) Výročné správy za roky 2005 až 2008 sú uverejnené na webovej stránke ZSSK Cargo: http://www.zscargo.sk/en/public/press/annual-report/

(10) 11,3 milióna EUR (výmenný kurz 1 EUR = 37,88 SKK uverejnený v Ú. v. EÚ C 336 z 31.12.2005, s. 1).

(11) 24,8 milióna EUR (výmenný kurz 1 EUR = 34,435 SKK uverejnený v Ú. v. EÚ C 332 z 30.12.2006, s. 1).

(12) Notifikácia Komisii z 10. augusta 2009, bod 12 a).

(13) http://www.rokovanie.sk/appl/material.nsf/0/E437B9C6EAE15E2EC12575740032AA30/$FILE/Zdroj.html

(14) Zmluva sa opiera o Zákon č. 523/04 z 23. septembra 2004 o rozpočtových pravidlách verejnej správy a o zmene a doplnení niektorých zákonov, ako aj o Zákon č. 278/1993 Z. z. o správe majetku štátu, v znení neskorších predpisov.

(15) Vypočítaná na základe act/360.

(16) ARDAL vznikla ako rozpočtová organizácia napojená na štátny rozpočet prostredníctvom rozpočtovej kapitoly Ministerstva financií Slovenskej republiky podľa článku 14 zákona č. 291/2002 Z. z. o Štátnej pokladnici a o zmene a doplnení niektorých zákonov podľa zákona č. 389/2002 Z. z. o štátnom dlhu a štátnych zárukách na pôžičky. Cieľom a zmyslom fungovania agentúry je ‚zabezpečenie likvidity a prístupu na trh pre financovanie potrieb štátu transparentným, obozretným a nákladovo úsporným spôsobom, a zároveň dosiahnutie stavu, aby náklady dlhovej služby boli v čase minimálne, za predpokladu udržania rizík obsiahnutých v dlhovom portfóliu na akceptovateľnej úrovni‘ (http://www.ardal.sk/index.php?page=1).

(17) Rozsudok Súdneho dvora zo 14. septembra 1994, Španielske kráľovstvo/Komisia, spojené veci C-278/92, C-279/92 a C-280/92, Zb. I-4103, bod 21.

(18) Rozsudok Súdneho dvora z 21. marca 1991, Talianska republika/Komisia, C-305/89. Zb., I-010603, bod 20.

(19) Pozri napríklad rozsudok Súdneho dvora z 19. októbra 2005, Freistaat Thüringen/Komisia, T-318/00, Zb. II-4179, bod 125.

(20) Oznámenie Komisie členským štátom: uplatňovanie článkov 92 a 93 Zmluvy o EHS a článku 5 smernice Komisie 80/723/EHS na verejné podniky vo výrobnom sektore, Ú. v. ES C 307, 13.11.1993, s. 3, ods. 11. Toto oznámenie sa týka výrobného sektora, ale môže sa uplatniť aj na ďalšie hospodárske odvetvia.

(21) Ú. v. EÚ C 14, 19.1.2008, s. 6.

(22) Základné referenčné sadzby Komisie sú uverejnené na webovej stránke: http://ec.europa.eu/competition/state_aid/legislation/reference_rates.html

(23) Pozri, napríklad, článok z 25. februára 2009, http://www.cas.sk/clanok/107586/vlada-naleje-do-krachujuceho-carga-132-milionov-eur.html; článok zo 7. apríla 2009, http://spravy.pravda.sk/kriza-vo-velkom-zasiahla-zeleznice-cargo-nariadilo-dovolenky-puz-/sk_ekonomika.asp?c=A090407_181226_sk_ekonomika_p01

(24) Ú. v. EÚ L 164, 30.4.2004, s. 164.

(25) Ú. v. EÚ C 244, 1.10.2004, s. 2.

(26) Ú. v. EÚ C 184, 22.7.2008, s. 13.

(27) Ú. v. EÚ C 83, 7.4.2009, s. 1.

(28) N 222/09, uverejnené v Ú. v. EÚ C 146 z 26. júna 2009.

(29) V súlade s Dočasným rámcom, členské štáty, ktoré chcú toto opatrenie využiť, musia uverejniť online denné jednodňové (overnight) sadzby a musia ich poskytnúť Komisii.

(30) Chýbajú napríklad informácie o vývoji, pokiaľ ide o súpis akcií, ďalej o tom, či existujú prebytočné kapacity alebo informácie o vývoji hodnoty majetku.

(31) Oznámenie Komisie – Usmernenia Spoločenstva o štátnej pomoci železničným podnikom, Ú. v. EÚ C 184 z 22.7.2008, odsek 62.

(32) Pozri odsek 25 písm. c) usmernení o záchrane a reštrukturalizácii.

		ISSN 1725-5228 doi:10.3000/17255228.C_2010.117.pol
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej		C 117

Wydanie polskie	Informacje i zawiadomienia	Tom 53 6 maja 2010

Powiadomienie nr	Spis treśći	Strona
	IV Informacje
	INFORMACJE INSTYTUCJI, ORGANÓW I JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH UNII EUROPEJSKIEJ
	Rada
2010/C 117/01	Wspólne sprawozdanie Rady i Komisji z 2010 roku z postępów w realizacji programu prac Edukacja i szkolenie 2010	1

	Komisja Europejska
2010/C 117/02	Kursy walutowe euro	8

	INFORMACJE PAŃSTW CZŁONKOWSKICH
2010/C 117/03	Zestawienie informacji przekazanych przez państwa członkowskie, dotyczące pomocy państwa przyznanej na mocy rozporządzenia Komisji (WE) nr 1857/2006 w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność związaną z wytwarzaniem produktów rolnych oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 70/2001	9

	V Ogłoszenia
	POSTĘPOWANIA ZWIĄZANE Z REALIZACJĄ POLITYKI KONKURENCJI
	Komisja Europejska
2010/C 117/04	Pomoc państwa – Republika Słowacka – Pomoc państwa C 5/10 (ex NN 48/09 i ex N 485/09) – Pożyczka ze środków publicznych przyznana spółce Železničná spoločnosť Cargo Slovakia, a.s. (ZSSK Cargo) – Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 TFUE ( 1 )	13

2010/C 117/05	Zgłoszenie zamiaru koncentracji (Sprawa COMP/M.5675 – Syngenta/Monsanto's Sunflower Seed Business) ( 1 )	21

	Waluta	Kurs wymiany
USD	Dolar amerykański	1,2924
JPY	Jen	122,66
DKK	Korona duńska	7,4427
GBP	Funt szterling	0,85510
SEK	Korona szwedzka	9,6419
CHF	Frank szwajcarski	1,4325
ISK	Korona islandzka
NOK	Korona norweska	7,8165
BGN	Lew	1,9558
CZK	Korona czeska	25,878
EEK	Korona estońska	15,6466
HUF	Forint węgierski	276,83
LTL	Lit litewski	3,4528
LVL	Łat łotewski	0,7067
PLN	Złoty polski	4,0320
RON	Lej rumuński	4,1713
TRY	Lir turecki	1,9606
AUD	Dolar australijski	1,4250
CAD	Dolar kanadyjski	1,3280
HKD	Dolar hong kong	10,0374
NZD	Dolar nowozelandzki	1,8014
SGD	Dolar singapurski	1,7904
KRW	Won	1 453,21
ZAR	Rand	9,8233
CNY	Yuan renminbi	8,8223
HRK	Kuna chorwacka	7,2545
IDR	Rupia indonezyjska	11 819,16
MYR	Ringgit malezyjski	4,1751
PHP	Peso filipińskie	58,178
RUB	Rubel rosyjski	38,5110
THB	Bat tajlandzki	41,790
BRL	Real	2,2866
MXN	Peso meksykańskie	16,2789
INR	Rupia indyjska	58,0800