–

w imieniu LKW WALTER Internationale Transportorganisation AG, CB, DF i GH – M. Erman, R. Grilc, S. Grilc, J.J. Janezic, M. Ranc, G. Schmidt, M. Škof oraz R. Vouk, Rechtsanwälte,

–

w imieniu rządu słoweńskiego – A. Vran, w charakterze pełnomocnika,

–

w imieniu Komisji Europejskiej – H. Krämer oraz S. Noë, w charakterze pełnomocników,

1

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 18 akapit pierwszy TFUE, art. 8 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1393/2007 z dnia 13 listopada 2007 r. dotyczącego doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych i handlowych („doręczanie dokumentów”) oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1348/2000 (Dz.U. 2007, L 324, s. 79) oraz art. 36 i 39 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U. 2012, L 351, s. 1) w związku z art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „kartą”) i art. 4 ust. 3 TUE.

2

Wniosek ten został złożony w ramach sporu pomiędzy spółką LKW Walter Internationale Transportorganisation AG a CB, DF i GH w przedmiocie żądania odszkodowawczego podniesionego w związku z odpowiedzialnością, jaką mieliby oni ponosić jako adwokaci, za brak wniesienia w wyznaczonym terminie sprzeciwu od wydanego przez sąd słoweński postanowienia o wszczęciu egzekucji.

3

Motywy 2, 10 i 12 rozporządzenia nr 1393/2007 stanowią:

[…]

[…]

4

Artykuł 5 rzeczonego rozporządzenia, zatytułowany „Tłumaczenie dokumentów”, przewidywał:

„1.   Jednostka przekazująca, której wnioskodawca oddaje dokument do przekazania, poucza wnioskodawcę, że adresat może odmówić przyjęcia dokumentu, jeżeli nie został on sporządzony w jednym z języków, o których mowa w art. 8.

2.   Wszelkie koszty związane z tłumaczeniem dokumentu poniesione przed jego przekazaniem pokrywa wnioskodawca, bez uszczerbku dla ewentualnej późniejszej decyzji sądu lub właściwego organu w sprawie obciążenia kosztami”.

5

Artykuł 8 rzeczonego rozporządzenia, zatytułowany „Odmowa przyjęcia dokumentu”, należący do sekcji 1 rozdziału II, stanowił:

„1.   Jednostka przyjmująca informuje adresata na standardowym formularzu, zawartym w załączniku II o możliwości odmowy przyjęcia doręczanego dokumentu w momencie doręczenia lub poprzez zwrócenie go w ciągu tygodnia do jednostki przyjmującej, jeżeli nie został on sporządzony w jednym z języków określonych poniżej ani nie dołączono do niego tłumaczenia na jeden z następujących języków:

lub

2.   W przypadku gdy jednostka przyjmująca została powiadomiona, że adresat odmówił przyjęcia dokumentu zgodnie z ust. 1, niezwłocznie powiadamia o tym jednostkę przekazującą […] i zwraca jej wniosek oraz dokumenty, które wymagają tłumaczenia.

3.   Jeżeli adresat odmówił przyjęcia dokumentu zgodnie z ust. 1, rozwiązaniem takiej sytuacji może być, zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia, doręczenie adresatowi tłumaczenia dokumentu na jeden z języków określonych w ust. 1. W takim przypadku datą doręczenia jest data doręczenia dokumentu wraz z jego tłumaczeniem zgodnie z prawem państwa członkowskiego, do którego dokument jest adresowany. Jeśli jednak zgodnie z prawem państwa członkowskiego dokument należy doręczyć w pewnym określonym terminie, data, którą należy brać pod uwagę w odniesieniu do wnioskodawcy, powinna być datą doręczenia pierwotnego dokumentu, ustaloną zgodnie z art. 9 ust. 2.

4.   Ustępy 1, 2 i 3 mają zastosowanie do przewidzianych w sekcji 2 sposobów przekazywania i doręczania dokumentów sądowych.

5.   Do celów ust. 1 […] organ albo osoba w przypadku doręczenia zgodnie z art. 14 informują adresata o możliwości odmowy przyjęcia dokumentu oraz o obowiązku przesłania każdego dokumentu, którego przyjęcia odmówił, odpowiednio do takiego […] organu lub osoby”.

6

Artykuł 14 tego samego rozporządzenia, należący do sekcji 2 rozdziału II, zatytułowany „Doręczanie drogą pocztową”, przewiduje:

„Każde państwo członkowskie może doręczać dokumenty sądowe osobom zamieszkałym w innym państwie członkowskim bezpośrednio drogą pocztową – listem poleconym za potwierdzeniem odbioru lub równoważną przesyłką”.

7

Standardowy formularz, zatytułowany „Informacja o prawie adresata do odmowy przyjęcia dokumentu”, znajdujący się w załączniku II do rozporządzenia nr 1393/2007, zawiera następującą informację dla adresata aktu:

„Adresat może odmówić przyjęcia dokumentu, jeżeli nie został on sporządzony w języku, który [adresat] rozumie, ani w języku urzędowym lub w jednym z języków urzędowych miejsca doręczenia lub jeżeli nie dołączono do niego tłumaczenia na taki język.

Jeżeli adresat chce skorzystać z tego prawa, musi odmówić przyjęcia dokumentu w momencie jego doręczenia bezpośrednio w obecności osoby doręczającej lub zwrócić dokument na niżej wskazany adres w ciągu jednego tygodnia wraz z oświadczeniem o odmowie przyjęcia”.

8

Ów standardowy formularz zawiera również fragment zatytułowany „Oświadczenie adresata”, które adresat, w przypadku gdy odmawia przyjęcia danego aktu, podpisuje i wypełnia, zaznaczając w odpowiednim okienku języki urzędowe Unii, które rozumie. Fragment ten brzmi następująco:

„Niniejszym odmawiam przyjęcia załączonego dokumentu, ponieważ nie został on sporządzony w języku, który rozumiem, ani w języku urzędowym lub w jednym z języków urzędowych miejsca doręczenia, ani nie dołączono do niego tłumaczenia na taki język.

Rozumiem następujący(-e) język(-i):

[…]”.

9

Rozporządzenie nr 1393/2007 zostało uchylone przez rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1784 z dnia 25 listopada 2020 r. dotyczące doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych lub handlowych („doręczanie dokumentów”) (wersja przekształcona) (Dz.U. 2020, L 405, s. 40) mające zastosowanie od dnia 1 lipca 2022 r. Biorąc jednak pod uwagę datę wystąpienia okoliczności stanu faktycznego w postępowaniu głównym, wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym należy zbadać w świetle rozporządzenia nr 1393/2007.

10

Paragraf 1295 Allgemeines bürgerliches Gesetzbuch (ogólnego kodeksu cywilnego, zwanego dalej „ABGB”) przewiduje w ust. 1:

„Każdy jest uprawniony do żądania od sprawcy naprawienia szkody wyrządzonej z jego winy; szkoda może być spowodowana naruszeniem obowiązku umownego lub nie mieć związku z umową”.

11

Zgodnie z brzmieniem § 1299 ABGB:

„Kto publicznie wykonuje funkcję, sztukę, zawód lub rzemiosło lub kto dobrowolnie podejmuje się czynności, której wykonanie wymaga indywidualnych umiejętności artystycznych lub niezwykłej staranności, wykazuje w ten sposób, że uważa, iż dysponuje niezbędną starannością i koniecznymi niezwykłymi umiejętnościami; odpowiada on zatem za ich brak. Jeżeli jednak ten, kto powierzył mu wykonanie danej czynności, wiedział o jego braku doświadczenia lub przy dochowaniu należytej staranności mógł się o nim dowiedzieć, wówczas wina leży również po jego stronie”.

12

Zgodnie z § 1300 AGBG:

„Ekspert ponosi odpowiedzialność także wtedy, gdy popełnia błąd przy udzielaniu za wynagrodzeniem niekorzystnej porady z zakresu praktykowanej przez siebie sztuki lub dziedziny nauki. Z wyjątkiem tego przypadku doradca odpowiada jedynie za szkody, jakie świadomie wyrządził innej osobie, udzielając porady”.

13

Artykuł 9 Zakon o izvršbi in zavarovanju (ustawy o postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, Uradni list RS, no 3/07), w brzmieniu mającym zastosowanie do sporu w postępowaniu głównym (zwanej dalej „ZIZ”), nosi tytuł „Środki zaskarżenia oraz właściwość miejscowa sądu odwoławczego w sprawach z zakresu egzekucji na podstawie dokumentu autentycznego”. Przepis ten ma następujące brzmienie:

„Od postanowienia sądu pierwszej instancji przysługuje środek zaskarżenia, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Środkiem zaskarżenia przysługującym dłużnikowi od postanowienia uwzględniającego wniosek o wszczęcie egzekucji jest sprzeciw.

Środek zaskarżenia oraz sprzeciw należy wnieść w terminie [ośmiu] dni od doręczenia postanowienia sądu pierwszej instancji, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Dopuszczalny środek zaskarżenia wniesiony w terminie doręcza się stronie przeciwnej celem udzielenia przez nią odpowiedzi, jeżeli doręczono jej także postanowienie sądu pierwszej instancji, przeciwko któremu środek ten jest skierowany.

Od postanowienia w przedmiocie sprzeciwu przysługuje środek zaskarżenia.

Środek zaskarżenia oraz sprzeciw nie mają skutku zawieszającego, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Orzeczenie w przedmiocie środka zaskarżenia jest prawomocne.

[…]”.

14

Artykuł 53 ZIZ, zatytułowany „Sprzeciw jako jedyny środek zaskarżenia przysługujący dłużnikowi”, stanowi:

„Postanowienie o wszczęciu egzekucji wydane na wniosek o wszczęcie egzekucji może być przedmiotem sprzeciwu ze strony dłużnika, chyba że kwestionuje on jedynie rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów.

Sprzeciw wymaga uzasadnienia. W sprzeciwie dłużnik winien wskazać okoliczności faktyczne, na których opiera swój sprzeciw, oraz przedstawić dowody; w przeciwnym wypadku sprzeciw uznaje się za nieuzasadniony”.

15

Artykuł 61 ZIZ, zatytułowany „Sprzeciw od postanowienia wydanego na podstawie dokumentu autentycznego”, przewiduje:

„Sprzeciw od postanowienia o wszczęciu egzekucji wydanego na podstawie dokumentu autentycznego podlega przepisom art. 53 i 54 niniejszej ustawy […].

Jeżeli sprzeciw, o którym mowa w poprzednim ustępie, zmierza do podważenia części postanowienia o wszczęciu egzekucji nakazującej dłużnikowi zapłatę wierzytelności, to sprzeciw uznaje się w tym zakresie za uzasadniony, jeżeli dłużnik przedstawi okoliczności faktyczne, na których opiera swój sprzeciw, i przedstawi dowody na poparcie okoliczności faktycznych powołanych w sprzeciwie.

[…]”.

16

Powódka jest spółką wpisaną do austriackiego rejestru spółek, prowadzącą działalność w zakresie międzynarodowego przewozu towarów.

17

W dniu 30 października 2019 r. Okrajno sodišče v Ljubljani (sąd rejonowy w Lublanie, Słowenia) doręczył powódce w postępowaniu głównym drogą pocztową postanowienie o wszczęciu egzekucji na wniosek Transport Gaj d.o.o., nakazujące zajęcie 25 wierzytelności przysługujących powódce wobec różnych słoweńskich przedsiębiorstw, w celu zaspokojenia kwoty 17610 EUR (zwane dalej „spornym postanowieniem”). Postanowienie to zostało wydane wyłącznie na podstawie dokumentów autentycznych, mianowicie faktur, bez uprzedniego uzyskania wyjaśnień ze strony powódki.

18

Postanowienie to zostało przekazane działowi prawnemu powódki pismem wewnętrznym dopiero w dniu 4 listopada 2019 r. W dniu 5 listopada 2019 r. w następstwie wymiany informacji pomiędzy powódką i pozwanymi w postępowaniu głównym, będącymi wspólnikami kancelarii adwokackiej z siedzibą w Klagenfurcie (Austria), w przedmiocie charakteru i skutków odnośnego postanowienia powódka w postępowaniu głównym zwróciła się do tych ostatnich o wniesienie sprzeciwu od postanowienia o wszczęciu egzekucji. Wśród dokumentów, które powódka przekazała pozwanym w postępowaniu głównym, znajdowała się kserokopia koperty wskazująca, iż rzeczywiście otrzymała ona rzeczone postanowienie w dniu 30 października 2019 r.

19

W dniu 11 listopada 2019 r. pozwani w postępowaniu głównym wnieśli do Okrajno sodišče v Ljubljani (sądu rejonowego w Lublanie) sprzeciw od tego postanowienia, opatrzony uzasadnieniem. Uiścili oni również koszty sądowe, zgodnie z wezwaniem sądu, w wysokości 55 EUR.

20

Orzeczeniem z dnia 10 grudnia 2019 r. sąd ten odrzucił sprzeciw jako złożony po terminie w oparciu o uzasadnienie, iż został on wniesiony po upływie ośmiu dni od doręczenia postanowienia o wszczęciu egzekucji.

21

Pozwani w postępowaniu głównym złożyli następnie w imieniu powódki w postępowaniu głównym zażalenie na to orzeczenie do Višje sodišče v Mariboru (sądu apelacyjnego w Mariborze, Słowenia). W uzasadnieniu zażalenia podnieśli między innymi zarzut niekonstytucyjności ośmiodniowego terminu na wniesienie sprzeciwu, twierdząc, że tak krótki termin jest niezgodny z prawem Unii. Podnieśli również, że sporne postanowienie nie zostało doręczone zgodnie z rozporządzeniem nr 1393/2007, przede wszystkim ze względu na niezgodność z art. 8 tego rozporządzenia oraz fakt, iż doręczenie nie nastąpiło za pośrednictwem jednostki przyjmującej w rozumieniu art. 2 rzeczonego rozporządzenia.

22

Zażalenie pozwanych w postępowaniu głównym zostało oddalone przez Višje sodišče v Mariboru (sąd apelacyjny w Mariborze), a postanowienie o wszczęciu egzekucji stało się zatem prawomocne i wykonalne. Powódka w postępowaniu głównym uregulowała więc całą wierzytelność zgodnie z owym postanowieniem.

23

Następnie powódka w postępowaniu głównym wniosła do Bezirksgericht Bleiburg (sądu rejonowego w Bleiburgu, Austria), sądu odsyłającego, powództwo odszkodowawcze przeciwko pozwanym w postępowaniu głównym, powołując się na odpowiedzialność, jaką mieliby oni ponosić jako adwokaci za odrzucenie przez słoweńskie sądy wniesionego po terminie sprzeciwu od postanowienia o wszczęciu egzekucji, domagając się na tej podstawie zasądzenia od nich kwoty 22168,09 EUR, odpowiadającej kwocie uiszczonej z tytułu wierzytelności zgodnie z postanowieniem o wszczęciu egzekucji, powiększonej o odsetki i koszty postępowania.

24

W dniu 10 lipca 2020 r. sąd ten wydał wobec pozwanych w postępowaniu głównym nakaz zapłaty w wysokości żądanej kwoty.

25

Wnieśli oni sprzeciw od tego nakazu do tego samego sądu, twierdząc zasadniczo, że ośmiodniowy termin przewidziany przez ZIZ na wniesienie sprzeciwu od postanowienia o wszczęciu egzekucji nie jest zgodny ani z art. 36 i 39 rozporządzenia nr 1215/2012, ani z art. 8 i art. 19 ust. 4 rozporządzenia nr 1393/2007, ani z art. 18 akapit pierwszy TFUE, ani z art. 47 karty i że w konsekwencji gdyby sądy słoweńskie prawidłowo zastosowały przywołane przepisy, sprzeciw od postanowienia o wszczęciu egzekucji nie mógłby zostać odrzucony jako wniesiony po terminie.

26

Sąd odsyłający zauważa, że w ramach postępowania w przedmiocie sprzeciwu, który został do niego wniesiony, ma on obowiązek zbadać, czy spełnione są przesłanki odpowiedzialności pozwanych w postępowaniu głównym zgodnie z §§ 1295 i nast. ABGB, a w szczególności, czy szkoda podnoszona przez powódkę w postępowaniu głównym ma swoje źródło w zawinionym zachowaniu, które można im przypisać. Zdaniem sądu odsyłającego badanie to wymaga dokonania wykładni, po pierwsze, pewnych przepisów rozporządzenia nr 1393/2007 w świetle argumentacji pozwanych w postępowaniu głównym, ponieważ spór rozpatrywany w postępowaniu głównym dotyczy doręczenia dokumentu sądowego, a po drugie, rozporządzenia nr 1215/2012, ponieważ wymóg doręczenia we właściwym czasie dokumentu wszczynającego postępowanie jest również w centrum debaty.

27

Sąd odsyłający uważa, że termin ośmiu dni, przewidziany przez ZIZ na wniesienie sprzeciwu od postanowienia o wszczęciu egzekucji wydanego w wyniku uproszczonego postępowania egzekucyjnego, w którym wniosek o jego wszczęcie jest wnoszony drogą elektroniczną wyłącznie w oparciu o twierdzenia wnioskodawcy dotyczące istnienia dokumentu autentycznego, na przykład faktury, przy czym wniosek ten nie jest oparty na prawomocnym i wykonalnym orzeczeniu, mógłby powodować ryzyko, że pozwany nie będzie w stanie wnieść we właściwym czasie uzasadnionego sprzeciwu od takiego postanowienia. W uzasadnieniu swojego stanowiska sąd odsyłający przywołuje sprawę, w której zapadł wyrok z dnia 13 września 2018 r., Profi Credit Polska (C‑176/17, EU:C:2018:711), w którym Trybunał orzekł, że czternastodniowy termin na wniesienie sprzeciwu od nakazu zapłaty jest niezgodny z prawem do skutecznego środka prawnego, ponieważ pociąga za sobą znaczne ryzyko, że konsument nie wniesie zarzutów od nakazu zapłaty albo że będą one niedopuszczalne.

28

O ile w odróżnieniu od sprawy, w której zapadł ów przywołany wyrok, dotyczący wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty wydanego na podstawie weksla w postępowaniu między przedsiębiorcą i konsumentem, rozpatrywany spór dotyczy dwóch przedsiębiorców, o tyle ryzyko przekroczenia terminu wzięte pod uwagę przez Trybunał w rzeczonym wyroku jest tym większe, gdy pozwany ma siedzibę w innym państwie członkowskim, jak ma to miejsce w tym wypadku. Sąd odsyłający uważa w związku z tym, że ośmiodniowy termin przewidziany przez ZIZ może okazać się sprzeczny z art. 36 i 39 rozporządzenia nr 1215/2012 w związku z art. 47 karty.

29

Jeżeli chodzi o wykładnię art. 8 rozporządzenia nr 1393/2007, sąd odsyłający zastanawia się nad chwilą rozpoczęcia biegu ośmiodniowego terminu przewidzianego przez ZIZ na wniesienie sprzeciwu od dokumentu doręczonego w języku innym niż język zrozumiały dla adresata, co ma miejsce w tym wypadku. W tym względzie uważa on, że w celu zbadania, czy środek prawny został wniesiony w terminie wyznaczonym przez ustawodawstwo państwa członkowskiego, z którego pochodzi organ, który wydał doręczany dokument, należy zaczekać na upływ tygodniowego terminu przysługującego na odmowę przyjęcia doręczanego dokumentu.

30

Sąd odsyłający ma również wątpliwości co do zgodności z art. 18 TFUE przepisów ZIZ regulujących termin na wniesienie sprzeciwu od postanowienia o wszczęciu egzekucji, uważa on bowiem, że takie uregulowanie dotyka w większym stopniu dłużników mających siedzibę w innych państwach członkowskich, którzy są zmuszeni do podjęcia dodatkowych kroków związanych z tłumaczeniem doręczonych dokumentów.

31

W tych okolicznościach Bezirksgericht Bleiburg (sąd rejonowy w Bleiburgu) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:

32

Poprzez swoje pytanie drugie, które należy zbadać w pierwszej kolejności, sąd odsyłający pragnie w istocie ustalić, czy art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007 w związku z art. 47 karty należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu prawa państwa członkowskiego pochodzenia organu, który wydał doręczany dokument, w myśl którego to uregulowania rozpoczęcie biegu przewidzianego w tymże art. 8 ust. 1 tygodniowego terminu na odmowę przyjęcia doręczanego dokumentu przez jego adresata w oparciu o jedną z podstaw przewidzianych w owym przepisie zbiega się w czasie z rozpoczęciem biegu terminu na wniesienie środka prawnego od takiego dokumentu w tym państwie członkowskim.

33

Należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem przy dokonywaniu wykładni przepisu prawa Unii należy uwzględnić nie tylko jego brzmienie, ale również kontekst, w jakim został on ustanowiony, oraz cele, do których realizacji zmierza akt, którego przepis ten jest częścią (wyrok z dnia 10 czerwca 2021 r., KRONE – Verlag, C‑65/20, EU:C:2021:471, pkt 25 i przytoczone orzecznictwo).

34

Jak wynika z brzmienia art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007, przepis ten przewiduje dla adresata doręczanego dokumentu możliwość odmowy jego przyjęcia, jeżeli dokument ten nie został sporządzony w języku, który adresat rozumie, bądź w języku urzędowym państwa członkowskiego, do którego adresowane są dokumenty, lub – jeżeli w tym państwie członkowskim jest kilka języków urzędowych – w jednym z języków urzędowych miejsca, w którym ma nastąpić doręczenie, w stosunku do których to języków zakłada się, że adresat je rozumie, względnie do doręczanego dokumentu nie zostało dołączone tłumaczenie na taki język.

35

Ta możliwość odmowy przyjęcia dokumentu stanowi prawo adresata doręczanego dokumentu (wyrok z dnia 6 września 2018 r., Catlin Europe, C‑21/17, EU:C:2018:675, pkt 32 i przytoczone tam orzecznictwo). Adresat może skorzystać z tego prawa czy to w momencie doręczenia tego dokumentu, czy też w terminie tygodnia, jeżeli w terminie tym dokona zwrotu doręczonego dokumentu.

36

Z orzecznictwa Trybunału wynika również, że owo prawo odmowy przyjęcia doręczanego dokumentu pozwala zagwarantować ochronę prawa do obrony adresata tego dokumentu, z poszanowaniem wymogów rzetelnego procesu, o którym mowa w art. 47 akapit drugi karty. O ile bowiem głównym celem rozporządzenia nr 1393/2007 jest usprawnienie i przyspieszenie postępowań sądowych, a także zapewnienie prawidłowego administrowania wymiarem sprawiedliwości, wskazane cele nie mogą zostać osiągnięte kosztem osłabienia w jakikolwiek sposób skutecznego poszanowania prawa do obrony, które przysługuje adresatom doręczanych dokumentów (zob. podobnie wyrok z dnia 6 września 2018 r., Catlin Europe, C‑21/17, EU:C:2018:675, pkt 33 i przytoczone tam orzecznictwo)

37

W tym kontekście należy ponadto zauważyć, że owo prawo adresata dokumentu do odmowy jego przyjęcia odpowiada świadomemu wyborowi wnioskodawcy sprowadzającemu się do rezygnacji z przystąpienia do uprzedniego tłumaczenia tego dokumentu.

38

Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007 jednostka przekazująca ma obowiązek zwrócenia uwagi wnioskodawcy na ryzyko związane z ewentualną odmową jego przyjęcia przez adresata, jeżeli dokument nie został sporządzony w jednym z języków, o których mowa w art. 8. To jednak wnioskodawca musi podjąć decyzję, czy należy zlecić tłumaczenie, którego koszty musi on poza tym ponieść zgodnie z art. 5 ust. 2 tego samego rozporządzenia (wyrok z dnia 16 września 2015 r., Alpha Bank Cyprus, C‑519/13, EU:C:2015:603, pkt 35).

39

Należy zatem czuwać nad tym, by adresat doręczanego dokumentu, zredagowanego w języku innym niż język, co do którego zakłada się, iż go rozumie, miał faktyczną możliwość wykonania prawa do odmowy przyjęcia tego dokumentu, co w myśl pkt 36 niniejszego wyroku stanowi przejaw przysługującego mu prawa podstawowego do skutecznej ochrony sądowej.

40

Jeżeli chodzi o informacje, jakie należy w tym zakresie przekazać adresatowi dokumentu w momencie jego doręczania w ramach systemu ustanowionego przez rozporządzenie nr 1393/2007, należy przypomnieć, że rozporządzenie to nie przewiduje żadnego wyjątku od obowiązku posłużenia się formularzem zawartym w załączniku II do tego rozporządzenia. Obowiązek systematycznego posługiwania się tym formularzem ma zastosowanie nie tylko do przekazywania dokumentów za pośrednictwem wskazanych przez państwa członkowskie jednostek przyjmujących i przekazujących, lecz również – co wynika wyraźnie z brzmienia art. 8 ust. 4 tego rozporządzenia – do sposobów doręczenia, o których mowa w sekcji 2 rozdziału II tego samego rozporządzenia, w tym do tego, o którym mowa w art. 14 tego ostatniego, który polega na doręczaniu dokumentu sądowego drogą pocztową (zob. podobnie wyrok z dnia 2 marca 2017 r., Henderson, C‑354/15, EU:C:2017:157, pkt 55, 59, 61; postanowienie z dnia 5 maja 2022 r., ING Luxembourg, C‑346/21, niepublikowane, EU:C:2022:368, pkt 32, 35). Ów formularz stanowi – co wynika z motywu 12 rozporządzenia nr 1393/2007 – instrument, za pośrednictwem którego adresat jest informowany o przysługującym mu prawie do odmowy przyjęcia doręczanego dokumentu.

41

Skuteczność prawa do odmowy przyjęcia doręczanego dokumentu wymaga, po pierwsze, by adresat został poinformowany o istnieniu tego prawa, a po drugie, by dysponował w całości tygodniowym terminem na dokonanie oceny, czy ów dokument należy przyjąć, czy też odmówić jego przyjęcia, a w przypadku odmowy – na dokonanie jego zwrotu.

42

W badanej sprawie termin na wniesienie sprzeciwu od spornego postanowienia wynosił zgodnie z art. 9 ZIZ osiem dni od momentu jego doręczenia. Zgodnie ze słoweńskim uregulowaniem proceduralnym, którego zakres został uściślony przez rząd słoweński w odpowiedzi na pytania pisemne zadane mu przez Trybunał, termin ten był liczony nie od momentu, w którym upłynął tygodniowy termin przewidziany w art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007, lecz od momentu przekazania tego postanowienia powódce w postępowaniu głównym, a mianowicie od dnia 30 października 2019 r., w związku z czym te dwa terminy prawie całkowicie nałożyły się na siebie. W związku z tym powódka w postępowaniu głównym nie mogła poświęcić całego tygodniowego terminu, jaki przyznaje jej rozporządzenie, na zbadanie, czy należało przyjąć sporny dokument sądowy, czy też odmówić jego przyjęcia, ponieważ zgodnie z rzeczonym uregulowaniem w tym samym terminie musiała również wnieść ewentualny sprzeciw od tego dokumentu sądowego, na wypadek gdyby go przyjęła.

43

Ponadto uregulowanie takie jak sporne w postępowaniu głównym prowadzi faktycznie do tego, że adresat dokumentu objętego zakresem zastosowania rozporządzenia nr 1393/2007 zostaje pozbawiony możliwości skorzystania w całości z terminu przewidzianego w prawie krajowym na wniesienie środka prawnego, a mianowicie, w badanej sprawie, terminu ośmiu dni na wniesienie sprzeciwu od odnośnego dokumentu sądowego. W sytuacjach objętych zakresem prawa do skutecznej ochrony sądowej, ustanowionego w art. 47 karty, podmioty prawa muszą jednak móc wykorzystać w całości terminy przyznawane im przez prawo krajowe państwa członkowskiego dla celów wniesienia środka prawnego od doręczonego dokumentu (zob. analogicznie wyrok z dnia 14 maja 2020 r., Staatsanwaltschaft Offenburg, C‑615/18, EU:C:2020:376, pkt 50 i przytoczone tam orzecznictwo).

44

Ponadto gdy, tak jak w rozpatrywanej sprawie, momenty rozpoczęcia biegu owych terminów pokrywają się, a więc adresat dokumentu sporządzonego w języku, którego nie rozumie, nie korzysta faktycznie – i to niezależnie od długości terminu na wykonanie prawa do wniesienia środka prawnego od doręczanego dokumentu, przewidzianego przez uregulowanie państwa członkowskiego, z którego pochodzi organ, który wydał ten dokument – w całości z owego terminu, adresat ten znajduje się w sytuacji niekorzystnej w porównaniu z innymi adresatami, rozumiejącymi język, w którym został sporządzony zaadresowany do nich dokument, i w związku z tym dysponującymi faktycznie owym terminem na dochodzenie swoich praw w całości.

45

Tymczasem realizowany przez art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007 cel polegający na uniknięciu wszelkiej dyskryminacji między tymi dwiema kategoriami adresatów wymaga, aby adresaci, którzy otrzymali dokument w języku innym niż wskazany w tym przepisie, mogli skorzystać z prawa do odmowy przyjęcia tego dokumentu bez ponoszenia niekorzystnych konsekwencji proceduralnych ze względu na znajdowanie się przez nich w sytuacji transgranicznej.

46

Wynika z tego, że w przypadku gdy doręczany dokument nie został sporządzony w jednym z języków, o których mowa w tym przepisie, lub na niego przetłumaczony, rozpoczęcie biegu tygodniowego terminu przewidzianego w art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007 nie może, pod rygorem naruszenia skuteczności tego przepisu w związku z art. 47 karty, zbiegać się w czasie z początkiem biegu terminu na skorzystanie z prawa do wniesienia środka prawnego zgodnie z przepisami państwa członkowskiego, z którego pochodzi organ, który wydał ten dokument, przy czym ten ostatni termin powinien rozpocząć bieg co do zasady dopiero po upływie tygodniowego terminu przewidzianego w tymże art. 8 ust. 1.

47

Taka wykładnia jest również zgodna z celem rozporządzenia nr 1393/2007. Gdyby bowiem prawo Unii było interpretowane w ten sposób, że nie stoi ono na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które przewiduje, że bieg terminu na wniesienie środka prawnego od dokumentu objętego zakresem zastosowania art. 8 ust. 1 tego rozporządzenia rozpoczyna się w momencie, w którym rozpoczyna bieg termin wyznaczony w tym przepisie na dokonanie oceny, czy doręczany dokument należy przyjąć, czy też odmówić jego przyjęcia, istniałoby ryzyko, iż adresat owego dokumentu mógłby skłaniać się ku temu, by w celu uniknięcia niekorzystnej sytuacji, o której mowa w pkt 45 niniejszego wyroku, dokonać wyboru opcji polegającej na odmowie przyjęcia tego dokumentu.

48

Stworzenie warunków dla tego rodzaju zachęty byłoby sprzeczne z celem tego rozporządzenia, który polega – jak wynika w szczególności z jego motywu 2 – na ułatwieniu szybkiego przekazywania dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych i handlowych w celu doręczenia tych dokumentów bez uszczerbku dla poszanowania prawa do obrony ich adresata. To dlatego zresztą w motywie 10 tego rozporządzenia podkreślono, że w celu zapewnienia jego skuteczności możliwość odmowy przyjęcia doręczenia wspomnianych dokumentów powinna zostać ograniczona do sytuacji wyjątkowych.

49

W świetle powyższych rozważań na pytanie drugie trzeba odpowiedzieć, iż art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007 w związku z art. 47 karty należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu państwa członkowskiego pochodzenia organu, który wydał doręczany dokument, w myśl którego to uregulowania rozpoczęcie biegu przewidzianego w tymże art. 8 ust. 1 tygodniowego terminu na odmowę przyjęcia doręczanego dokumentu przez jego adresata w oparciu o jedną z podstaw przewidzianych w owym przepisie zbiega się w czasie z rozpoczęciem biegu terminu na wniesienie środka prawnego od owego dokumentu w tym państwie członkowskim.

50

W świetle odpowiedzi udzielonej na pytanie drugie nie ma potrzeby udzielania odpowiedzi na pytania pierwsze i trzecie.

51

Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.

Z powyższych względów Trybunał (czwarta izba) orzeka, co następuje:

Artykuł 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 listopada 2007 r. dotyczącego doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych i handlowych („doręczanie dokumentów”) oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1348/2000 w związku z art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej

należy interpretować w ten sposób, że:

stoi on na przeszkodzie uregulowaniu państwa członkowskiego pochodzenia organu, który wydał doręczany dokument, w myśl którego to uregulowania rozpoczęcie biegu przewidzianego w tymże art. 8 ust. 1 tygodniowego terminu na odmowę przyjęcia doręczanego dokumentu przez jego adresata w oparciu o jedną z podstaw przewidzianych w owym przepisie zbiega się w czasie z rozpoczęciem biegu terminu na wniesienie środka prawnego od owego dokumentu w tym państwie członkowskim.