12.8.2011   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 236/1

A.

overwegende dat het Europees transparantie-initiatief (ETI) in 2005 door de Commissie werd goedgekeurd, waarop in 2006 de publicatie volgde van het Groenboek, een en ander met als doel de verbetering van de doorzichtigheid, de openheid en de verantwoordingsplicht in de governance van de EU, en dat de openbare informatievoorziening over de ontvangers van EU-gelden een hoeksteen is van het ETI,

B.

overwegende dat onder het systeem van gedeeld beheer, de informatie over de ontvangers van EU-gelden op lidstaatniveau wordt beheerd, en dat bij gebreke van een specifieke EU-verplichting of een krachtige „aansturing” door de Commissie, de mate waarin die informatie openbaar wordt gemaakt, van lidstaat tot lidstaat sterk verschilt, hetgeen vergelijking op EU-niveau bemoeilijkt,

C.

overwegende dat door de bekendmaking van ontvangers van EU-gelden het publiek kan deelnemen aan een zinvol debat over de manier waarop overheidsgeld wordt besteed, wat essentieel is voor functionerende democratieën,

D.

overwegende dat er geen koppeling is aangebracht tussen het ETI en de strakkere en dwingendrechtelijke regels inzake financiële controles en auditing,

E.

overwegende dat van het ETI een beduidend effect wordt verwacht in die zin, dat het voor transparante partnerschappen kan zorgen in de op- en de neerwaartse fases van de programmeringscyclus voor het cohesiebeleid, en dat de verordeningen niet specifiek aangeven in welke mate de partners betrokken moeten worden in de verschillende programmeringsprocessen en ook geen nadere regeling bevatten voor zulke betrokkenheid;

F.

overwegende dat er vooraf te weinig informatie wordt gegeven wanneer de Commissie besluit tot financiering van een belangrijk project, hetgeen duidt op een gebrek aan transparantie, en dat dit anders moet worden,

G.

overwegende dat het streven naar transparantie gelijke tred moet houden met het vereenvoudigingstraject van de verkrijgingsprocedures van de structuurfondsen;

1.

beschouwt transparantie ten aanzien van het cohesiebeleid en de bijbehorende programmeringscyclus, toewijzing van uitgaven en toegang tot informatie voor potentiële begunstigden van de Structuurfondsen als eerste vereisten om de algemene doelstellingen van het cohesiebeleid te kunnen halen, en dat transparantie daarom moet worden ingevoerd als leidend en intersectoraal beginsel bij de programmering en de besluitvorming rond het cohesiebeleid;

2.

stelt met voldoening vast dat er ter voldoening aan de ETI-vereisten, op de website van DG regionaal Beleid van de Commissie interactieve kaarten zijn gepubliceerd, met links naar de op de respectieve nationale of regionale websites geplaatste lijsten van begunstigden van het EFRO en het Cohesiefonds; verzoekt de lidstaten om met passende middelen bekendheid te geven aan de website van DG regionaal Beleid, om een zo ruim mogelijke toegang tot deze informatiebron te bevorderen; merkt op dat desondanks de manier waarop publieke middelen worden besteed, voor de belanghebbenden nog altijd uitermate moeilijk te controleren is; vraagt de Commissie om deze partijen in ruime mate te raadplegen over mogelijke oplossingen voor deze situatie;

3.

vraagt de Commissie en de lidstaten deze nationale gegevensbanken volledig open te stellen voor zoekbewerkingen en onderling compatibel te maken, zodat gemakkelijker een EU-wijd overzicht kan worden verkregen van de gepresenteerde gegevens met behoud van het lokale aspect; is in dit verband van mening dat tweetalige versies (landsta(a)l(en) – een van de werktalen van de Commissie) strikt noodzakelijk zijn;

4.

benadrukt dat de bruikbaarheid van de over begunstigden verschafte gegevens beter moet worden, zowel wat de inhoud als de presentatie betreft; vraagt de Commissie daarom een meer gedetailleerder en prescriptief formaat vast te stellen waarin structuur, vorm en inhoud van de te verschaffen informatie wordt gespecificeerd; meent dat de nodige informatieverschaffing ook de uitvoering van zoekopdrachten aan de hand van bepaalde criteria zou vergemakkelijken, zodat een onmiddellijk beeld van de opgevraagde gegevens kan worden verkregen;

5.

verlangt dat er essentiële aanvullende informatie wordt verschaft bij bekendmaking van de lijst van begunstigden en – voorzover nodig – de lijsten van belanghebbenden; acht het daarom raadzaam na te gaan of naast de informatie die thans als minimum wordt vereist, ook gegevens als lokatie, overzichten van goedgekeurde projecten, de soort van subsidie waar het om gaat, en een beschrijving van partners in het project, onderdeel moeten uitmaken van de bekendmaking van begunstigden; bepleit dat de ingezamelde gegevens op een gestructureerde en vergelijkbare manier worden gepresenteerd en bewaard, met het oog op hun volledige bruikbaarheid en in het belang van waarachtige transparantie; meent dat dit kan worden gedaan zonder extra uitgaven nodig te maken;

6.

dringt erop aan dat bij programma’s die onder de doelstelling „Europese territoriale samenwerking” vallen, alle begunstigden – en niet alleen de verantwoordelijke begunstigden– op de lijst worden opgenomen;

7.

onderstreept dat op volledige naleving van de ETI-vereisten moet worden toegezien met passende regelgeving, betere begeleiding, een waarschuwingsmechanisme en, in laatste instantie, sancties bij niet-naleving;

8.

vraagt de Commissie toe te lichten hoe de ETI-beginselen zich in operationele termen in praktijk laten brengen op niveau van de operationele programma’s en de communicatieplannen daarvoor; onderstreept derhalve de noodzaak van de invoering van duidelijker regels aangaande bekendmaking van informatie over de begunstigden van fondsen onder gedeeld beheer;

9.

onderstreept dat het nodig is dat de reglementen zo worden geformuleerd en de regels zo uitgevoerd, dat de procedures transparant zijn, de potentiële begunstigden beter toegang bieden tot de Structuurfondsen, en de administratieve verwikkelingen voor de deelnemers verminderen, met name via een aantal essentiële maatregelen zoals de openbaarmaking van richtsnoeren aangaande de uitvoering zoals overeengekomen tussen de Commissie en de lidstaten; verzoekt de beherende autoriteiten in de lidstaten op transparante wijze alle etappes van de door middel van de Structuurfondsen gefinancierde projecten te presenteren; herhaalt zijn standpunt dat transparante en duidelijke procedures de bouwstenen zijn voor een goede governance, en verwelkomt in dit verband de inspanningen van de Commissie om met vereenvoudigingsvoorstellen te komen;

10.

wijst erop dat grensoverschrijdende en transnationale programma’s te maken hebben met problemen ten gevolge van verschillen tussen lidstaten in bestuurscultuur, nationale voorschriften en taal, die niet alleen van invloed zijn op de kwantitatieve maar ook op de kwalitatieve aspecten van dergelijke initiatieven; acht daarom de uitvaardiging van specifieke regels inzake transparantie bij de coördinatie en de samenwerking tussen verschillende beheersinstanties van zeer veel belang;

11.

onderstreept dat, volgens het onderzoek van het Europees Parlement naar het ETI en de invloed ervan op het cohesiebeleid, de niet-naleving van de ETI-minimumvereisten meer te maken heeft met een gebrek aan administratieve capaciteit bij de beheerautoriteiten dan met onbereidwilligheid om die gegevens te verstrekken; wijst er in dit verband op dat aanlevering van extra gegevens en informatie geen extra administratieve moeite voor potentiële begunstigden met zich mag brengen, vooral niet voor diegenen die al moeite genoeg hebben met de bestaande administratieve en financiële vereisten voor subsidies en overheidscontracten;

12.

wijst erop dat de vereisten aangaande extra informatie en gegevens door de Europese Commissie moeten worden aangevuld met extra technische ondersteuning (workshops met medewerking van functionarissen van de Commissie en lokale/regionale medewerkers die verantwoordelijk zijn voor het beheer van structuurfondsen, uitwisseling van beste praktijken tussen beheerautoriteiten, publicatie van concrete richtsnoeren) voor potentiële begunstigden die niet de nodige technische capaciteit hebben; ziet dit als de enige manier om ervoor te zorgen dat de inspanningen van de deelnemers om te voldoen aan de extra vereisten voor de te verschaffen gegevens en informatie niet tot gevolg heeft, dat gelden aan de eigenlijke uitvoering van het project in kwestie worden onttrokken;

13.

acht het nadrukkelijk van belang dat de lidstaten in het kader van het controlesysteem juiste en tijdige informatie verschaffen, en dat dus een koppeling wordt aangebracht tussen het ETI en financiële controles en auditing; herhaalt zijn standpunt dat voor het vroege waarschuwingssysteem (EWS) ook intensief gebruik moet worden gemaakt van de centrale gegevensbank van uitsluitingen;

14.

verzoekt de Commissie om toezicht te houden op het gebruik van toegenomen vooruitbetalingen die door de lidstaten zijn ontvangen in verband met de vereenvoudigingen van 2009 ingevolge Verordening (EG) nr. 1083/2006;

15.

herhaalt zijn verzoek om verschaffing van informatie met betrekking tot terugvorderingen en intrekkingen in het kader van het ETI; vraagt de lidstaten dringend deze informatie volledig te verschaffen, en de Commissie om die informatie aan de begrotingsautoriteit en het publiek bekend te maken, samen met informatie over financiële correcties na constatering van fraude, hetgeen de mate van geloofwaardigheid en verantwoording jegens het Europese publiek ten goede komt;

16.

vraagt de auditors met klem strenger de hand te houden aan de communicatie- en informatievereisten, ook door de boosdoeners – vooral als het om overheidsorganen gaat – openlijk aan de kaak te stellen, en door toepassing van financiële correcties bij geconstateerde fraude;

17.

verwelkomt de inspanningen van de Commissie en de Rekenkamer tot harmonisering van hun audit-methoden;

18.

stipt aan dat minimumnormen voor raadpleging deel uitmaken van het ETI, en is verheugd dat deze normen door de Commissie in het cohesiebeleid worden bevorderd en toegepast; vraagt de Commissie evenwel belanghebbenden in staat te stellen behoorlijke feedback te leveren over de kwaliteit van het raadplegingsproces zelf; vraagt de regio’s en de lidstaten om te putten uit de bestaande ervaring in de EU met de raadpleging van belanghebbende partijen;

19.

wijst erop dat partnerschappen een conditio sine qua non zijn voor de transparantie, de adequaatheid, de doelmatigheid, en de legitimiteit in alle stadia van de programmering en tenuitvoerlegging van het cohesiebeleid en de betrokkenheid bij en de zeggenschap van het publiek in de resultaten van de programma's kunnen vergroten; vraagt de lidstaten en de beheersautoriteiten daarom de regionale en plaatselijke autoriteiten en andere belangrijke partners nauwer en in een eerder stadium te betrekken bij alle fasen van programmering en uitvoering van het cohesiebeleid, in het bijzonder door invoering van een internetplatform op nationaal niveau dat zicht biedt op de voorhanden middelen en operationele programma’s, en door bevordering van goede praktijken met andere middelen, en hun volledige toegang te bieden tot alle projectdocumenten, zodat beter gebruik kan worden gemaakt van hun ervaring, kennis en beste praktijken;

20.

vraagt om meer richtsnoeren van de Commissie voor de wijze waarop de partnerschapclausule in de lopende programma’s in praktijk moet worden gebracht, en voor voldoende bindende regels inzake het partnerschap in de toekomstige regelgeving; met name wat betreft de betrokkenheid van regionale en lokale overheden, gekozen organen dus, die onmisbare partners zijn in het hele proces;

21.

pleit voor doelgerichte, frequente en tijdige informatie aan de partnerorganisaties, met name aan hen die deel uitmaken van de beheerstructuren, en intensiever gebruik van technische bijstand ter ondersteuning van het partnerschap, onder meer door de partnerorganisaties deel te laten nemen aan trainsessies die door uitvoerende organisaties worden georganiseerd; deze trainsessies moeten in multimediaversie toegankelijk zijn, zodat een breder publiek wordt bereikt en een raadpleging achteraf door de partnerorganisaties mogelijk is; onderstreept het belang van een dergelijke voorziening voor de partners van de meest afgelegen regio’s van de Europese Unie, zoals de buiten de periferie gelegen regio’s;

22.

dringt er bij de Commissie op aan om online informatie tijdig te publiceren, en te waarborgen dat bij belangrijke projecten, waaronder JASPERS-projecten, de projectdocumentatie (aanvraag, haalbaarheidsstudie, kosten-batenanalyse, milieueffectbeoordeling, enz.) direct toegankelijk is, en wel zo snel mogelijk nadat de Commissie een financieringsaanvraag uit een lidstaat ontvangt en voordat zij een besluit neemt omtrent de financiering; is van mening dat de website van de Commissie plaats moet bieden voor plaatsen van commentaar in verband met zulke projecten;

23.

dringt erop aan dat er in de programmeringsperiode 2007-2013 informatie via internet wordt gepubliceerd over aangenomen en/of voor goedkeuring voorgedragen grote projecten, ook met terugwerkende kracht;

24.

bepleit dat wordt vastgelegd in welke situaties kan worden overgegaan tot hergebruik van niet-aangewende middelen en wat de verantwoordelijkheid is van de instelling die tot hertoewijzing van middelen besluit;

25.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

12.8.2011   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 236/6

A.

overwegende dat de begrotingsprocedure 2011 de eerste is die overeenkomstig het Verdrag van Lissabon plaatsvindt en overwegende dat het feit dat er maar één lezing plaatsvindt meer samenwerking en coördinatie met de andere tak van de begrotingsautoriteit vereist, zodat er tijdens de bemiddelingsprocedure over alle uitgaven een akkoord wordt bereikt,

B.

overwegende dat de in juli te houden trialoog erop gericht moet zijn de weg vrij te maken voordat de Raad zijn standpunt over de ontwerpbegroting bepaalt, zodat de punten waarover overeenstemming heerst, al van tevoren kunnen worden geïdentificeerd,

1.

stelt vast dat de ontwerpbegroting (OB) 2011 142,5764 miljard EUR aan vastleggingskredieten (VK) en 130,1472 miljard EUR aan betalingskredieten (BK) omvat, zodat er dus een marge van 1,2244 miljard EUR aan VK en van 4,4178 miljard EUR aan BK is; stelt vast dat deze totaalbedragen respectievelijk 1,15 % en 1,05 % van het voorziene BNP van de EU voor 2011 vertegenwoordigen;

2.

is verontrust over het feit dat de toename van de VK slechts 0,77 % bedraagt ten opzichte van de begroting 2010 zoals goedgekeurd, een verschil dat niet aansluit bij de alom te horen verwachting dat de EU-begroting een essentiële rol zal spelen bij het ondersteunen van de Europese economieën na de crisis; stelt vast dat de BK met 5,85 % toenemen, maar herinnert eraan dat het abnormaal lage niveau van de BK in 2010 een rekenkundige verklaring voor deze toename biedt; herinnert er verder aan dat het meerjarig financieel kader (MFK) voorziet in plafonds van 142,965 miljard EUR aan VK en 134,280 miljard EUR aan BK, in lopende prijzen;

3.

erkent dat het verschil tussen VK en BK ten opzichte van de begroting 2010 kleiner geworden is (12,429 miljard EUR tegenover 18,535 miljard EUR), hetgeen wijst op een betere uitvoering van de EU-begroting, maar wijst er tegelijkertijd op dat het MFK voorziet in een verschil van slechts 8,366 miljard EUR tussen VK en BK voor 2011; herinnert er in dit verband aan dat deze verschillen op de lange termijn tot tekorten leiden en omwille van budgettaire duurzaamheid en beheerbaarheid dan ook vermeden moeten worden;

4.

wijst erop dat het grootste gedeelte (70 %) van de totale marge ten belope van 1,2244 miljard EUR in de OB afkomstig is uit de marge in rubriek 2 inzake behoud en beheer van natuurlijke hulpbronnen, en dat de overige rubrieken – met name de rubrieken 1a, 3b en 4 – zeer kleine marges hebben, waardoor het vermogen van de EU om op beleidswijzigingen en onvoorziene behoeften te reageren en tegelijkertijd aan haar prioriteiten vast te houden, overeenkomstig afneemt;

5.

wijst er tevens op dat de marge in rubriek 2 in feite lager kan uitvallen, omdat de marktomstandigheden kunnen veranderen;

6.

is verheugd over de publicatie door de Commissie van het verslag over de werking van het IIA (COM(2010)0185) en herinnert er in dit verband aan dat er een voorstel voor een grondige herziening verwacht wordt, en dat de problemen die zich bij eerdere begrotingsprocedures hebben voorgedaan wat betreft het adequaat en bevredigend reageren op verschillende uitdagingen, een herziening van het huidige MFK onontkoombaar maken; herinnert eraan dat het van de Commissie verwacht dat zij vóór eind juni 2010 concrete voorstellen voor een herziening van het MFK voorlegt;

7.

wijst op het grote aantal nog hangende procedures met verreikende budgettaire consequenties dat door de twee takken van de begrotingsautoriteit in 2011 zal moeten worden afgerond (begrotingsherziening, opzetten van de Europese dienst voor extern optreden (EDEO), gewijzigde begrotingen, herziening van het IIA, herziening van het Financieel Reglement, enz.);

8.

neemt kennis van de door de Commissie aangegeven prioriteiten (namelijk steun aan de economie van de EU na de crisis en aanpassing aan nieuwe randvoorwaarden, zoals de tenuitvoerlegging van het Verdrag van Lissabon, nieuwe financiële toezichthoudende autoriteiten, financiering van het initiatief voor wereldwijde monitoring van milieu en veiligheid (GMES), tenuitvoerlegging van het programma van Stockholm, enz.) en vraagt zich af of de geringe toename van de VK ten opzichte van de begroting 2010 volstaat om deze prioriteiten aan te pakken;

9.

onderstreept het belang van een krachtige Europese reactie op de crisis en de instabiliteit op de financiële markten, die logischerwijs extra financieringscapaciteit en flexibiliteit van de EU-begroting moet impliceren; verzoekt de Raad en de Commissie in dit opzicht gedetailleerder informatie te verstrekken over de gevolgen die het Europees Mechanisme voor financiële stabilisering waartoe de buitengewone Ecofin-Raad van 9 en 10 mei 2010 heeft besloten, zou kunnen hebben voor de EU-begroting; eist bovendien, om in de toekomst crises te vermijden, de invoering van een efficiënt controlesysteem met rechtstreekse rapportering aan het Europees Parlement;

10.

betreurt dat het onmogelijk is om in de ontwerpbegroting 2011 de financiële implicaties van kerninitiatieven van de EU 2020-strategie, zoals „Innovatie-Unie”, „Jeugd in beweging”, „Efficiënt gebruik van hulpbronnen”, „Een agenda voor nieuwe vaardigheden en banen” en „Industriebeleid in een tijd van mondialisering”, vanuit budgettair oogpunt nauwkeurig in te schatten en spreekt zijn sterke twijfel uit over het vermogen om in de context van het huidige financiële kader adequate middelen voor deze initiatieven te waarborgen;

11.

herinnert eraan, zoals is gezegd in zijn resolutie van 25 maart 2010 over de prioriteiten voor de begroting 2011, dat jongeren een van de belangrijkste prioriteiten van de begroting 2011 vormen en dat dit onderwerp tot horizontaal EU-thema moet worden verklaard, waarbij synergieën tot stand worden gebracht tussen verschillende beleidsterreinen die betrekking hebben op jongeren, met name onderwijs, werkgelegenheid, ondernemerschap en gezondheidszorg, en waarbij ook het faciliteren en stimuleren van sociale insluiting, mondigheid, de ontwikkeling van vaardigheden en de mobiliteit van jongeren centraal staan; wijst erop dat „jongeren” als breed concept moeten worden opgevat, waarbij het ook gaat om het vermogen van individuen om verschillende malen in hun leven van baan en status te veranderen, door onbeperkt heen en weer te schakelen tussen stages, academische of professionele omgevingen en beroepsopleidingen, en dat een van de doelstellingen dan ook de overgang van het onderwijssysteem naar de arbeidsmarkt moet zijn;

12.

betreurt het feit dat ondanks het uiterst hoge aanzien en het zeer hoge tenuitvoerleggingspercentage – tussen 95 en 100 % in de jaren 2007 t/m 2009 – de verhoging van de VK die in de OB wordt voorgesteld voor de belangrijkste instrumenten en programma's voor jongeren, zoals Een leven lang leren, Jeugd in actie en Erasmus Mundus, vooral symbolisch is; is van mening dat de EU met deze verhoging niet in staat is deze prioriteit aan te pakken en is dan ook voornemens te voorzien in meer subsidie voor deze programma's; herinnert er in dit verband aan dat deze programma's een onbetwistbare Europese toegevoegde waarde bezitten en een grote bijdrage leveren tot de opbouw van een sterk Europees maatschappelijk middenveld, ondanks de bescheiden financiële steun die hiervoor wordt uitgetrokken;

13.

verzoekt om nadere toelichting over de splitsing tussen huishoudelijke en beleidsuitgaven, en erkent dat er inspanningen zijn geleverd wat betreft de presentatie van de beleidsuitgaven in de andere rubrieken dan rubriek 5; stelt vast dat een reeds aanzienlijk deel van wat in werkelijkheid huishoudelijke uitgaven zijn, gefinancierd wordt uit de beleidsuitgaven;

14.

is vastbesloten de onderhandelingen over de begroting voor het begrotingsjaar 2011 op constructieve en open wijze aan te gaan, strevend naar efficiëntie en Europese toegevoegde waarde; verwacht in ruil daarvoor van de andere tak van de begrotingsautoriteit een coöperatieve opstelling ten behoeve van een echte politieke dialoog, en wil wegkomen van een „rekenoefening” waarbij bezuinigingen en bijdragen van lidstaten een al te grote plaats in de onderhandelingen krijgen; herinnert eraan dat het Verdrag niet alleen tot een wijziging van het rechtskader voor de begrotingsprocedure heeft geleid, maar ook een nieuwe methode en nieuwe termijnen voor onderhandelingen en het bereiken van compromissen heeft meegebracht;

15.

onderstreept dat de EU-begroting maar klein is vergeleken bij de nationale begrotingen;herinnert daarom aan de noodzaak om synergieën tussen de EU-begroting en de nationale begrotingen te creëren om gemeenschappelijke EU-strategieën uit te voeren; onderstreept dat coherentie Europese beleidsmaatregelen meer effect geeft, waarbij een echte Europese toegevoegde waarde wordt geleverd en beleidsdoelen voor de lange termijn worden ondersteund; is ervan overtuigd dat de EU-begroting ertoe kan bijdragen dat investeringen voor de lange termijn worden gedaan en arbeidsplaatsen in sleutelgebieden worden geschapen; wenst dat de Raad hiermee terdege rekening houdt wanneer hij een besluit neemt over de EU-begroting, en dat hij afziet van besparingen over de hele linie, hoe moeilijk de context voor de nationale overheidsfinanciën ook is;

16.

herinnert aan zijn prioriteiten zoals vermeld in bovengenoemde resolutie van 25 maart 2010;

17.

stelt vast dat er een toename van 4,4 % is bij de VK (naar 13,437 miljard EUR) en van 7 % bij de BK (naar 11,035 miljard EUR (4), tezamen met een marge van 50,1 miljoen EUR (ten opzichte van 37 miljoen EUR in de financiële programmering), afkomstig van verlaagde kredieten voor administratieve en technische ondersteuning (de vroegere „BA-lijnen”) en voor gedecentraliseerde en uitvoerende agentschappen, alsmede van verlaagde kredieten voor een aantal programma's, zoals Douane 2013 en het CIP-ondernemerschap en innovatie;

18.

herinnert eraan dat KMO's een belangrijke rol spelen bij het herstel en het aanzwengelen van de economie van de EU; pleit voor extra steun voor alle programma's en instrumenten die de bevordering van KMO's tot doel hebben, en is in dit opzicht bezorgd over de voorgestelde verlaging van de betalingskredieten voor CIP-ondernemerschap en innovatie;

19.

herinnert eraan dat de nieuwe behoeften die onder deze rubriek moeten worden gefinancierd (programma voor de ontmanteling van Kozloduy, Europese financiële toezichthoudende autoriteiten, ITER en GMES, met inbegrip van het verzoek van het Parlement om meer kredieten voor de operationele fase hiervan) nog niet voorzien waren toen het huidige meerjarig financieel kader werd goedgekeurd; onderstreept dat de financiering hiervan niet ten koste mag gaan van de financiering van andere programma's en maatregelen onder rubriek 1a die van essentieel belang zijn voor het Europese streven naar herstel na de crisis;

20.

herinnert eraan dat het Europees plan voor economisch herstel (EERP) gedeeltelijk uit deze rubriek wordt gefinancierd, evenals een groot aantal meerjarige programma's (CIP, FP7, TENs, Galileo/Egnos, Marco Polo II en het Progress-programma), die in 2011 tot volle wasdom zullen zijn gekomen; herhaalt daarom zijn verzoek aan de Commissie om het vervolgverslag in te dienen over de tenuitvoerlegging van het EERP, waarin ook de aan de EIB toevertrouwde maatregelen aan bod komen;

21.

neemt met voldoening kennis van de verhoging van de kredieten voor de belangrijkste programma's (FP7 13,8 %, CIP 4,4 %, Een leven lang leren 2,6 %, TEN 16,8 %) en onderstreept dat deze programma's een essentiële rol spelen in de economische strategie van de EU ter bestrijding van de crisis;

22.

onderstreept dat rubriek 1a talrijke kerninitiatieven van de EU2020-strategie omvat, zoals Innovatie-Unie, Jongeren in beweging, Efficiënt gebruik van hulpbronnen, Nieuwe vaardigheden en banen, en Industriebeleid in een tijd van mondialisering; betreurt het dat het onmogelijk is om de financiële implicaties van de EU2020-strategie vanuit budgettair oogpunt nauwkeurig in te schatten en spreekt zijn twijfel uit over het vermogen om in de context van het huidige financiële kader adequate middelen voor deze initiatieven te waarborgen;

23.

herinnert eraan dat de prioriteiten voor 2011 in het kader van de EU2020-strategie voornamelijk uit deze rubriek zullen worden gefinancierd en dat de EU-bevoegdheden die voortvloeien uit de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon wellicht gevolgen voor de begroting zullen hebben; benadrukt dat het ruimtevaartbeleid, dat een concreet voorbeeld vormt van een Europees industriebeleid ter bevordering van de vooruitgang op het gebied van wetenschap, technologie en milieu en ter versterking van het concurrentievermogen, veronderstelt dat zowel de EU als de lidstaten in de context van de GMES meer financiële inspanningen leveren;

24.

neemt met voldoening kennis van het initiatief van de Commissie inzake Jongeren in beweging, dat tot doel heeft de prestaties en internationale attractiviteit van de Europese instellingen voor hoger onderwijs te verbeteren en het algemene niveau van onderwijs en opleiding in de EU te verhogen; is sterk voor de bevordering van gelijke kansen voor alle jongeren, ongeacht het onderwijs dat zij hebben genoten; benadrukt hoe belangrijk het is dat wordt voorzien in voldoende middelen voor een ambitieus beleid op het gebied van onderwijs en opleiding, met inbegrip van beroepsopleiding, die een cruciale rol in de EU2020-strategie vervullen; onderstreept dat de EU alle middelen in het geweer moet brengen om deze uitdaging aan te gaan, die een ongekende impuls aan de ontwikkeling van een breed opgezet Europees jongerenbeleid zal geven; wijst er evenwel op dat de lancering van een dergelijk overkoepelend kerninitiatief, dat een aantal uiteenlopende en al lang bestaande EU-programma's op dit gebied omvat, het aanzien van de afzonderlijke programma's niet mag aantasten;

25.

wijst erop dat de begrotingsmiddelen die in de toekomst beschikbaar komen voor instrumenten zoals het programma Een leven lang leren en overkoepelende vaardigheden, bijvoorbeeld e-vaardigheden, internationale vaardigheden, ondernemerschap en meertaligheid, de grote Europese toegevoegde waarde moeten weerspiegelen en dan ook prioriteit moeten krijgen in de begroting 2011;

26.

is teleurgesteld dat toerisme, dat indirect meer dan 10 % van het BBP van de EU genereert en na de ratificatie van het Verdrag van Lissabon volledig onder de bevoegdheid van de EU valt, in de ontwerpbegroting 2011 niet duidelijk wordt vermeld;

27.

stelt vast dat er voor het eerst betalingskredieten zijn opgenomen voor het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering, en beschouwt dit als een belangrijk element in de algemene visie op het beheer en de zichtbaarheid van dit fonds; is evenwel van mening dat deze betalingskredieten wellicht niet zullen volstaan om de bedragen te dekken die nodig zijn om de EGF-verzoeken in 2011 in te willigen; herhaalt daarom zijn verzoek EGF-aanvragen niet uitsluitend te financieren door overschrijvingen uit ESF-lijnen en verzoekt de Commissie onverwijld verschillende begrotingslijnen aan te wijzen en voor dit doel te gebruiken; benadrukt dat de procedure om het fonds in te zetten eenvoudiger en sneller moet verlopen (5);

28.

neemt kennis van de zeer bescheiden toename of de stagnatie (vergeleken met de begroting 2010) van de vastleggingskredieten voor EURES en voor de drie begrotingslijnen ter ondersteuning van arbeidsverhoudingen en sociale dialoog; meent dat deze lijnen verhoogd moeten worden gezien de huidige context van massale ontslagen en reorganisaties als gevolg van de crisis;

29.

stelt vast dat de OB 2011 voorziet in een verhoging van de VK met 3,2 % naar een totaalbedrag van 50,970 miljard EUR, waarvan 39,8915 miljard EUR bestemd is voor de structuurfondsen (EFRO en ESF) – een met 2010 vergelijkbaar bedrag – en 11,0786 miljard EUR voor het Cohesiefonds;

30.

stelt vast dat dit voorstel aansluit bij de in het MFK genoemde kredieten en dat rekening wordt gehouden met de technische aanpassing aan het financiële kader voor 2011 (6) (verhoging met 336 miljoen EUR), zoals voorzien in punt 17 van het IIA; begrijpt dan ook waarom er een marge van 16,9 miljoen EUR is, die grotendeels afkomstig is van de kredieten voor technische bijstand en die 0,03 % van de rubriek vertegenwoordigt;

31.

is ingenomen met de voor 2011 voorgestelde verhoging van de BK met 16,9 % naar 42,541 miljard EUR, maar vreest wel dat de behoefte aan betalingen is geraamd op basis van de historische betalingspercentages afgezet tegen de desbetreffende vastleggingstranches in de programmeringsperiode 2000-2006, terwijl de tenuitvoerlegging in de periode 2007-2013 aanvankelijk veel langzamer verliep en er daarom een snelle inhaalslag nodig is, met name in 2011;

32.

betwijfelt of de aangebrachte aanpassingen, met name in de vorm van toewijzing van uitgestelde betalingen als percentage van in de komende jaren verwachte betalingen, wel helemaal geschikt zijn om in te spelen op alle bijkomende betalingsbehoeften die met name uit het volgende zullen voortvloeien:

33.

is bovendien van mening dat adequate middelen voor het cohesiebeleid van essentieel belang zijn om het herstel van de Europese economie te kunnen bespoedigen en bij te dragen tot de EU2020-strategie voor de regio's; wijst nadrukkelijk op de synergetische effecten die macroregionale samenwerking in de EU zal hebben om de doelstellingen van de EU2020-strategie te bereiken en wenst dat voldoende middelen worden toegewezen voor de uitvoering van de bestaande macroregionale strategieën; roept de Commissie en de Raad dan ook op onverwijld een gewijzigde begroting voor te leggen en vast te stellen indien de betalingskredieten niet volstaan om aan de behoeften te voldoen;

34.

verzoekt de Commissie nauw te blijven samenwerken met de lidstaten met een laag opnamepercentage, ten einde de situatie betreffende opname aan de basis verder te verbeteren; is zich ervan bewust dat een laag opnamepercentage de geleidelijke uitvoering van het EU-beleid in gevaar kan brengen;

35.

verzoekt de Commissie tevens te blijven nadenken hoe het complexe systeem van regels en voorschriften van de Commissie en/of de lidstaten opnieuw kan worden geordend zodat de nadruk meer komt te liggen op het bereiken van doelstellingen en minder op wettigheid en regelmatigheid, zonder af te stappen van het beginsel van goed financieel beheer; onderstreept dat een dergelijk beraad ook moet bijdragen tot een betere formulering van de basisverordening voor de volgende programmeringsperiode; herinnert in dit opzicht aan de gezamenlijke verklaring van november 2009 betreffende de vereenvoudiging en een gerichter gebruik van de structuur- en cohesiefondsen in de context van de economische crisis;

36.

herinnert eraan dat een van de belangrijkste wijzigingen van het VWEU de afschaffing van het onderscheid tussen verplichte en niet-verplichte uitgaven in de begrotingsprocedure is, waardoor de twee takken van de begrotingsautoriteit nu eindelijk op voet van gelijkheid kunnen onderhandelen over alle jaarlijkse kredieten; herinnert er verder aan dat de verplichte uitgaven goed waren voor bijna 34 % van de totale begroting, waarvan het merendeel onder rubriek 2 viel;

37.

onderstreept dat de begrotingsautoriteit de afgelopen jaren van deze rubriek gebruik gemaakt heeft om algemene akkoorden over de jaarlijkse begrotingen te sluiten via gebruikmaking van de marge of herschikking van kredieten om deze voor andere programma's en maatregelen te bestemmen;

38.

stelt vast dat, ondanks de eis dat de kredieten stabiel zouden blijven, de bestemmingsontvangsten in 2011 met meer dan 25 % dalen, de marktsteun bijna 22 % lager is (tot 3,491 miljard euro) en de kredieten voor veterinaire en fytosanitaire maatregelen met 7,8 % dalen; is bezorgd over de optimistische veronderstellingen van de Commissie (gezien de toegenomen marktvolatiliteit en de kwetsbaarheid van de landbouwsector voor gezondheidsrisico's) ten aanzien van de trends op de landbouwmarkten in 2011, die aanleiding geven tot een verlaging van de marktgerelateerde uitgaven van ongeveer 900 miljoen EUR; verzoekt de Commissie en de Raad met aandrang de ontwikkelingen in de landbouwmarkten nauwgezet te volgen en zich klaar te houden om met de noodzakelijke opvangmaatregelen snel en doeltreffend te reageren op negatieve marktontwikkelingen en heftige marktprijsschommelingen; uit eveneens zijn bezorgdheid over de geplande verlaging van de kredieten voor veterinaire en fytosanitaire maatregelen omdat het nodig is waakzaam te blijven ten aanzien van de uitroeiing van dierziekten;

39.

is ingenomen met de verhoging van de kredieten voor ontkoppelde rechtstreekse steun (9,7 %), de regeling voor groenten en fruit op school (50 % meer tot 90 miljoen EUR) en schoolmelk (5,3 %), en van de kredieten bestemd voor het programma „hulp voor de behoeftigen”; uit zijn tevredenheid over de aanhoudende afname van de uitvoerrestituties sinds 2007 (naar 166 miljoen EUR in de OB 2011);

40.

is verheugd over het besluit van de Commissie om middelen die niet zijn besteed door een aantal lidstaten opnieuw toe te wijzen aan andere lidstaten die dit programma op een succesvolle manier uitvoeren;

41.

stelt vast dat klimaatmaatregelen als prioriteit zijn aangemerkt, zoals in de EU2020-strategie bepaald, en neemt kennis van de wijziging van titel 07 in „Milieu en klimaat”; neemt kennis van de voorgestelde toename van de kredieten voor de tenuitvoerlegging van het EU-beleid en de wetgeving inzake het klimaat en een nieuwe voorbereidende maatregel voor mainstreaming van klimaatmaatregelen en aanpassing aan klimaatverandering;

42.

verwelkomt de toename van de VK voor LIFE+ naar 333,5 miljoen EUR (een stijging van 8,7 %) en de sterke stijging van de BK (met 24,3 % naar 268,2 miljoen EUR) overeenkomstig de verbeterde uitvoeringspercentages, niet in het minst in het licht van de follow-up acties van de geplande biodiversiteitsstrategie voor 2010; wijst erop dat de aanzienlijke milieu-uitdagingen waarvoor de EU zich geplaatst ziet, met inbegrip van waterverontreiniging, bijkomende financiële inspanningen in het kader van dit programma vergen;

43.

herinnert eraan dat de in het kader van de begroting 2010 goedgekeurde specifieke marktondersteunende maatregel in de zuivelsector, waarmee de consequenties van de zuivelcrisis moesten worden opgevangen, bedoeld was als eenmalige maatregel; verzoekt de Commissie te onderzoeken hoe de lidstaten de 300 miljoen EUR aan buitengewone kredieten voor de zuivelsector aanwenden en haar evaluatie van deze maatregel te doen toekomen, tezamen met voorstellen voor een permanente aanpak en concrete voorstellen voor de omgang met heftige prijsschommelingen in deze sector;

44.

uit zijn bezorgdheid over het feit dat het politieke belang van het gemeenschappelijk visserijbeleid (GVB) niet adequaat wordt weerspiegeld in de ontwerpbegroting voor 2011; wijst erop dat de kredieten die worden voorgesteld voor de ontwikkeling van een geïntegreerd maritiem beleid onvoldoende zijn om de voornaamste aspecten van de lancering van dit nieuwe beleid te dekken; onderstreept dat de ontwikkeling van een nieuw maritiem beleid van de Europese Unie ten koste kan gaan van de bestaande prioritaire terreinen van het GVB, voor zover hun budgettaire financiering daardoor wordt beïnvloed; beklemtoont dat dit beleid adequate financiering onder meer dan één begrotingslijn zal vergen;

45.

stelt vast dat de algemene toename van de middelen onder deze rubriek (+ 12,8 %) een vertaling naar de praktijk lijkt te zijn van de in het Verdrag van Lissabon en het Stockholm-programma genoemde ambities op dit gebied;

46.

benadrukt dat de kredieten ter verbetering van de omstandigheden waarin mensen gevangen worden gehouden, moeten worden verhoogd; herinnert eraan dat, zoals in het Stockholm-programma is vermeld, moet worden voorzien in maatregelen voor sociale inclusie en programma's voor sociale herintegratie en drugsbestrijdingsinitiatieven moeten worden ondersteund (met inbegrip van preventie, rehabilitatie en schadebeperking);

47.

neemt in dit verband kennis van de mededeling van de Commissie over een actieplan voor de uitvoering van het Stockholm-programma, en spreekt wat betreft het gebied immigratie en steun aan de integratie van immigranten zijn voldoening uit over de voorgestelde verhoging van de VK voor het buitengrenzenfonds (254 miljoen EUR, + 22 %), het Europees terugkeerfonds (114 miljoen EUR, + 29 %) en het Europees Vluchtelingenfonds (94 miljoen EUR, + 1,3 %);

48.

erkent dat de voorgestelde verlaging van de kredieten voor FRONTEX in 2011, ondanks de toenemende werkdruk, het gevolg is van een bijgewerkte evaluatie van de ongebruikte kredieten en jaarlijkse overschotten;

49.

verwelkomt de aanneming van de verordening tot oprichting van een Europees Ondersteuningsbureau voor asielzaken (EASO) en verzoekt de Commissie ervoor te zorgen dat dit bureau tijdig, nog vóór 2011, operationeel wordt en over voldoende financiële middelen beschikt om zijn mandaat aan te vatten;

50.

betreurt het dat in afwachting van de indiening (naar verwachting in 2013) van het voorstel voor een verordening over EUROPOL, een EU-agentschap dat sinds 2010 uit de EU-begroting wordt gefinancierd, de omvang van de kredieten voor 2011 (82,9 miljoen EUR) vrijwel ongewijzigd blijft ten opzichte van 2010 (79,7 miljoen EUR), ondanks het feit dat in het Stockholm-programma wordt aangedrongen op een krachtiger EUROPOL;

51.

stelt vast dat er ondanks het feit dat het tijdschema voor de ontwikkeling en inwerkingtreding van het Schengeninformatiesysteem II (SIS II) onzeker is, wordt voorgesteld de VK slechts weinig te verlagen, van 35 miljoen naar 30 miljoen EUR, terwijl de BK van 19,5 miljoen naar 21 miljoen EUR toenemen; herinnert eraan dat de Commissie 27,91 miljoen EUR had geraamd tot de inwerkingtreding van SIS II in het vierde kwartaal van 2011; wijst erop dat de ontwikkeling van SIS II al achterligt op het geplande schema en waarschijnlijk niet voltooid zal zijn vóór het einde van 2011; acht het, gezien het feit dat een overstap naar SIS II steeds onwaarschijnlijker wordt en er momenteel wordt gewerkt aan een alternatief, noodzakelijk een deel van deze middelen in de reserve te plaatsen in afwachting van verdere analyses;

52.

beklemtoont dat de financiering van het geplande agentschap voor het operationele beheer van grootschalige IT-systemen op het gebied van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid niet mag leiden tot de ontwikkeling van aanvullende IT-systemen zolang SIS II, of een alternatieve oplossing, en VIS niet operationeel zijn; wenst dat de kosten van dit agentschap en zijn projecten duidelijk worden gespecificeerd;

53.

herinnert eraan dat rubriek 3b betrekking heeft op een aantal onderwerpen die de Europese burgers nauw aan het hart liggen, zoals jongeren, programma's op het gebied van onderwijs en cultuur, volksgezondheid, consumentenbescherming, het instrument voor civiele bescherming en communicatiebeleid; stelt dan ook met grote bezorgdheid vast dat de totale kredieten voor het tweede achtereenvolgende jaar omlaag gaan, en wel met 0,03 % voor de VK (naar 667,8 miljoen EUR) en met 3,1 % voor de BK (naar 638,9 miljoen EUR) in vergelijking met de begroting 2010, zodat er een marge van 15,2 miljoen EUR overblijft;

54.

wijst erop dat de voorgestelde verhoging voor bepaalde programma's (Media 2007, Cultuur 2007, volksgezondheid, enz.) mogelijk is doordat er geen VK zijn voor verschillende proefprojecten en voorbereidende acties; betreurt het dan ook dat de kleine marge slechts beperkt ruimte biedt als het gaat om beslissingen inzake verhoging van de middelen voor prioriteiten waarvan de burgers rechtstreeks profiteren en goedkeuring van voorstellen voor projecten en maatregelen;

55.

herhaalt dat gecoördineerde en multidisciplinaire investeringen in jongeren onverwijld tot horizontaal beleidsthema moeten worden uitgeroepen, en dat er daarom moet worden voorgesteld de middelen voor instrumenten ten behoeve van jongerenbeleid te laten stijgen; betreurt het gebrek aan ambitie bij de Commissie, die er niet in slaagt aan deze prioriteit de nodige aandacht te schenken en bekrachtigt zijn voornemen de ontwerpbegroting te wijzigen ten einde in voldoende middelen voor deze prioriteit te voorzien;

56.

herinnert eraan dat het aanmoedigen en bevorderen van samenwerking op het gebied van jongeren en sport een prioriteit voor de begroting 2011 vormt en onderstreept dat financiële steun voor bijzondere jaarlijkse evenementen hierin een belangrijke rol speelt; betreurt het dat er geen VK in de ontwerpbegroting 2011 zijn opgenomen (p.m. voor de VK en slechts 2,9 miljoen EUR aan BK), ten opzichte van respectievelijk 9,8 miljoen EUR en 10,25 miljoen EUR in de begroting 2010;

57.

spreekt zijn voldoening uit over de lancering van het Europees Jaar van het vrijwilligerswerk in 2011, op basis van de voorbereidende maatregelen die reeds in het kader van de begroting 2010 zijn uitgevoerd, en herinnert aan het besluit van het Parlement en de Raad om de totale middelen die in de desbetreffende wetgevingshandeling zijn voorzien op te trekken tot 8 miljoen EUR;

58.

is bezorgd over de beperkte kredieten – die in sommige gevallen zelfs gedaald zijn ten opzichte van 2010 – voor programma's ter bevordering van Europees burgerschap, communicatie en informatie voor de media; is van oordeel dat deze programma's een essentiële bouwsteen zijn om een Europese identiteit te creëren en over het Europese project met de EU-burgers te communiceren;

59.

betreurt de verlaging van de vastleggingskredieten voor het DAPHNE-programma en wijst op de eventuele negatieve gevolgen hiervan voor de bestrijding van geweld; roept op bestaande en nieuwe effectieve maatregelen te blijven financieren teneinde alle vormen van geweld tegen kinderen, jongeren en vrouwen tegen te gaan;

60.

wijst eens te meer op de uiterst krappe marges in rubriek 4, waardoor de EU niet adequaat kan reageren op terugkerende en nieuwe crises en noodsituaties; wijst erop dat de toenemende en onhoudbare discrepantie tussen de te lage financiering voor deze rubriek en de nieuwe beleidstoezeggingen van de Raad op het wereldtoneel enkel kan worden aangepakt door een herziening van het plafond onder het bestaande MFK (7);

61.

neemt met voldoening kennis van de voorgestelde toename van de kredieten voor het ENB Zuid en het ENB Oost, en met name voor het aspect van het oostelijk partnerschap van het laatstgenoemde; neemt nauwlettend kennis van de voorgestelde lediging van de begrotingslijn voor de EU-Oostzeestrategie, maar betreurt het dat er niet een gelijkwaardig bedrag voor deze strategie wordt uitgetrokken in het kader van het ENB Oost;

62.

dringt er bij de Commissie op aan dat er met het oog op de verwezenlijking van de doelstellingen en de effectieve tenuitvoerlegging van het Oostelijk partnerschap extra financiële bijstand wordt verstrekt voor de nieuwe indicatieve meerjarenprogramma's en de nationale indicatieve programma's van het Europees nabuurschaps- en partnerschapsinstrument voor de periode 2011-2013 die betrekking hebben op de landen van het Oostelijk partnerschap;

63.

is, gezien de steeds terugkerende behoefte aan extra middelen, ten zeerste verontrust over de voorgestelde daling met meer dan 32 % van de VK voor financiële steun aan Palestina, het vredesproces en UNRWA; is van mening dat de verklaring van de Commissie dat de uitzonderlijk hoge kredieten van de voorgaande jaren niet kunnen worden gehandhaafd zonder dat de middelen voor andere landen in de regio in gevaar komen, nog eens duidelijk maakt dat er dringend behoefte is aan een grondige herziening van de financiële capaciteit onder rubriek 4, en niet mag leiden tot een inkrimping van de financiële steun die van vitaal belang is voor de Palestijnse bevolking, de Palestijnse Autoriteit en UNRWA; verklaart eens te meer de Palestijnse autoriteit te steunen bij de uitbreiding van haar institutionele capaciteit; wijst erop dat, zelfs al zou de Unie bereid zijn haar hulppakket aan de Palestijnen uit te breiden, deze toezegging niet zonder voorbehoud is en onderstreept dat humanitaire hulp weliswaar onvoorwaardelijk moet blijven, doch dat de EU tegelijkertijd een politieke rol moet spelen ten einde te komen tot concrete resultaten op weg naar de oprichting van een Palestijnse staat die coherent zijn met haar aanzienlijke financiële steun en economische invloed in de regio;

64.

wijst er in dit verband op dat zelfs het gebruik van de volledige marge van rubriek 4 uitsluitend voor financiële steun aan Palestina niet zou volstaan om het niveau van de VK van 2010 te bereiken (295 miljoen EUR in 2010, ten opzichte van een hypothetische 270 miljoen EUR in 2011);

65.

neemt kennis van de omvangrijke toename van de kredieten (13,2 %) voor het uitbreidingsproces, waar in 2011 verdere vooruitgang wordt verwacht (lopende en mogelijke onderhandelingen met Kroatië, IJsland, FYROM, Turkije en de westelijke Balkan);

66.

beschouwt de voorgestelde verhoging voor het financieringsinstrument voor ontwikkelingssamenwerking (DCI) als adequaat, maar is teleurgesteld over de misleidende presentatie door de Commissie, waarin sprake is van een verhoging met 65 miljoen EUR ten behoeve van het milieu en duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen als follow-up van de overeenkomst van Kopenhagen, terwijl deze verhoging gebaseerd is op de financiële programmering en niet op de begroting 2010 (de OB 2011 voorziet namelijk in een verlaging van 1,2 miljoen EUR van deze begrotingslijn ten opzichte van de begroting 2010, wat een reden tot bezorgdheid is); benadrukt dat het „snelle start”-financieringspakket voor het klimaat aanvullend moet zijn en niet ten koste mag gaan van bestaande programma's voor ontwikkelingssamenwerking; uit zijn bezorgdheid met betrekking tot de coherentie en de zichtbaarheid van de Europese snelstartfinanciering en verzoekt de lidstaten informatie onmiddellijk ter beschikking te stellen van de Commissie ten einde volledige transparantie en het aanvullende karakter van de Europese bijdrage te verzekeren;

67.

wijst erop dat de begroting van de Unie voor de financiering van maatregelen in verband met migratie moet worden verhoogd, om zo de legale migratie beter te kunnen beheren, de illegale migratiestromen in te dammen en het effect van de migratie op de ontwikkeling te optimaliseren;

68.

herinnert eraan dat het zich aansluit bij het beginsel van financiële steun voor de belangrijkste bananenleveranciers onder de ACS-landen, maar bekrachtigt zijn verzet tegen de financiering van begeleidende maatregelen voor de bananensector (BAM) via gebruik van de marge; herinnert eraan dat de beperkte marge onder deze rubriek geen ruimte biedt voor de financiering van dergelijke maatregelen, waarin niet was voorzien toen het MFK in 2006 werd vastgesteld; is tevens ten zeerste gekant tegen hertoewijzing van bestaande instrumenten van rubriek 4 waardoor bestaande prioriteiten in het gedrang zouden komen; is daarom gekant tegen het voorstel in de ontwerpbegroting om hiervoor via herschikking 13 miljoen EUR te onttrekken aan het financieringsinstrument voor ontwikkelingssamenwerking en 5 miljoen EUR aan het financieringsinstrument voor civiele bescherming;

69.

is ingenomen met het voorstel tot wijziging van de verordening tot vaststelling van een financieringsinstrument voor samenwerking met industrielanden, maar verzet zich resoluut tegen de financiering ervan met kredieten die bestemd zijn voor gebruik in het kader van het financieringsinstrument voor ontwikkelingssamenwerking; benadrukt dat middelen die voor ontwikkelingssamenwerking worden gereserveerd, op armoedevermindering gericht moeten zijn; is bijzonder ontstemd over het feit dat van de totale kredieten van 70,6 miljoen EUR die in de ontwerpbegroting voor dit nieuwe instrument worden gereserveerd, 45 miljoen EUR werd genomen van het financieringsinstrument voor ontwikkelingssamenwerking;

70.

verklaart nogmaals dat het van plan is de Europese dienst voor extern optreden van de administratieve middelen te voorzien die de dienst nodig heeft om zijn taken te vervullen; onderstreept echter dat de toewijzing van nieuwe middelen voor de aanwerving van personeel dat afkomstig is uit de diplomatieke diensten van de lidstaten en voor de kosten van de nodige infrastructuur moet samengaan met een gepaste verhoging van de EU-begroting voor extern optreden;

71.

spreekt zijn voldoening uit over de toename van de kredieten voor het GBVB naar 327,4 miljoen EUR (VK), zoals voorzien in de financiële programmering en overeenkomstig de nog ambitieuzere rol die de EU wil gaan spelen in gebieden waar een stabilisatieproces gaande is of die getroffen zijn door conflicten en crises; neemt kennis van de lediging van de begrotingslijn voor speciale EU-vertegenwoordigers, zoals voorzien in verband met de invoering van de EDEO, en herinnert eraan dat de specifieke bepalingen betreffende het GBVB in het IIA grondig zullen moeten worden overdacht in het kader van de onderhandelingen over een herzien IIA en de goedkeuring van een voorstel over de EDEO;

72.

neemt kennis van de voorgestelde verhoging in de ontwerpbegroting 2011 ten opzichte van de begroting 2010 op de begrotingslijn voor macrofinanciële bijstand (01 03 02); wijst erop dat de mobilisering van dit instrument voor elk derde land onder de gewone wetgevingsprocedure valt en verzoekt de Commissie nadere uitleg te geven over deze voorgestelde verhoging;

73.

is ingenomen met de ontwikkeling van een voorbereidende maatregel voor een Europees vrijwilligerskorps voor humanitaire hulp, die voortvloeit uit de inwerkingtreding van het VWEU (artikel 214) en aansluit bij het Europees Jaar van het vrijwilligerswerk in 2011;

74.

stelt vast dat de totale huishoudelijke uitgaven voor alle instellingen geraamd worden op 8,2666 miljard EUR, d.w.z. een toename van 4,5 %, zodat er een marge van 149 miljoen EUR overblijft;

75.

onderstreept dat de ramingen van elke instelling, tezamen met de in 2010 gepresenteerde gewijzigde begrotingen, alle extra behoeften als gevolg van de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon in aanmerking zouden moeten nemen, met name wat betreft het Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's; herinnert in dit verband aan de gemeenschappelijke verklaring van november 2009 waarin er bij de instellingen op werd aangedrongen al het mogelijke te doen om de administratieve behoeften in verband met de bezoldiging van hun personeel te financieren binnen de kredieten die zijn opgenomen in hun respectieve afdelingen van de begroting 2010;

76.

neemt kennis van de toename met 2,9 % van het aandeel van de Commissie in de huishoudelijke begroting; wijst er evenwel op dat niet alle kosten die gerelateerd zijn aan het opzetten en functioneren van de EDEO op dit moment inbegrepen zijn; is van mening dat eventuele bijkomende verzoeken in dit verband geen negatieve impact op de huidige activiteiten van de instellingen zouden mogen hebben; onderstreept dan ook met nadruk dat er een doelmatigere structuur moet komen, met duidelijke gedefinieerde verantwoordelijkheden, ten einde overlappende taken en onnodige (administratieve) uitgaven ten laste van de begroting te voorkomen die de financiële situatie onder deze rubriek nog verder zouden kunnen doen verslechteren;

77.

sluit zich aan bij de benadering van de Commissie dat de in 2009 voorgestelde salarisaanpassing met 3,7 %, die volledig zal moeten worden uitbetaald indien het Hof van Justitie in het voordeel van de Commissie beslist, voor alle zekerheid in de begroting moet worden opgenomen; stelt vast dat, zelfs al wordt dit hoge niveau als uitgangspunt voor de toekomst gebruikt, de geplande salarisaanpassing voor eind 2010 nog steeds wordt geraamd op 2,2 % – in de context van de economische en sociale crisis – en vervolgens eind 2011 naar 1,3 % daalt; verzoekt de Commissie om een toelichting op haar berekeningen;

78.

spreekt zijn erkenning uit voor het feit dat de Commissie zich inspant om niet om extra posten te verzoeken, maar is sceptisch over haar verzekering dat zij in alle behoeften – met inbegrip van die welke verband houden met nieuwe prioriteiten en de inwerkingtreding van het VWEU – zal voorzien uitsluitend via interne herverdeling van reeds aanwezig personeel;

79.

is ten zeerste bezorgd over het feit dat de neiging van de Commissie tot outsourcing en de omzetting van posten in kredieten voor contractanten hebben geleid tot een situatie waarin een toenemend aantal medewerkers van de EU niet zichtbaar is in het organigram zoals dat is goedgekeurd door de begrotingsautoriteit en evenmin betaald wordt onder rubriek 5; is dan ook van mening dat wijzigingen van het aantal personeelsleden van de Commissie niet alleen op basis van het aantal posten in het organigram moeten worden beoordeeld, maar ook in verhouding tot het aantal andere personeelsleden, waaronder ook het personeel van de uitvoerende en gedecentraliseerde agentschappen in de gevallen waarin de taken van dit personeel zijn overgeheveld van de Commissie naar het agentschap; is van oordeel dat de omzetting van posten op het organigram naar extern personeel weliswaar salariskosten bespaart, maar dat dit wellicht van invloed zal zijn op de kwaliteit en onafhankelijkheid van de Europese overheid;

80.

neemt kennis van de daling met 13 % van de EPSO-begroting, die verband houdt met het lagere uitgavenpeil voor vergelijkende onderzoeken als gevolg van het nieuwe systeem dat wordt voorgesteld in het programma voor de ontwikkeling van EPSO, mits deze verlaging niet ten koste gaat van de kwaliteit, transparantie, eerlijkheid, onpartijdigheid en het meertalige karakter van alle selectieprocedures van de EU; herinnert EPSO eraan dat kandidaten krachtens Verordening (EG) nr. 45/2001 een onvervreemdbaar recht op toegang tot hun persoonlijke gegevens, met inbegrip van vragen en antwoorden, hebben, en dringt er bij EPSO op aan deze rechten te waarborgen; verwacht in dit opzicht krachtige garanties van de Commissie;

81.

spreekt zijn voldoening uit over het feit dat de Commissie haar algemene doelstellingen op het gebied van de aanwerving van personeel uit de nieuwe lidstaten heeft bereikt en over haar streven om de aanwerving uit de EU-12 nauwlettend en regelmatig te volgen ten einde ervoor te zorgen dat de aanwervingsdoelstellingen worden bereikt en onderdanen uit EU-2 en EU-10 in elke functiegroep evenwichtig vertegenwoordigd zijn;

82.

neemt kennis van de toename van de uitgaven voor de pensioenen en de Europese scholen, tegen de achtergrond van de generatiewisseling in de Europese instellingen als gevolg van de golf van pensioneringen van in de jaren vijftig geboren ambtenaren en de aanwerving van nieuw personeel; verwacht van de Commissie dat zij een diepgaandere analyse voorlegt van de consequenties op de lange termijn van dit proces;

83.

verzoekt de Commissie in de toelichting bij de desbetreffende begrotingslijnen de begrote bedragen te specificeren voor alle bouwprojecten die aanzienlijke financiële gevolgen hebben voor de begroting en waarvoor krachtens artikel 179, lid 3, van het Financieel Reglement de begrotingsautoriteit geraadpleegd moet worden;

84.

herinnert eraan dat de Commissie overeenkomstig punt 46 a) van het IIA zou moeten voorzien in meerjarige ramingen en in marges onder de toegestane plafonds;

85.

onderstreept hoe essentieel proefprojecten en voorbereidende acties zijn voor het formuleren van politieke prioriteiten en om de weg vrij te maken voor nieuwe initiatieven die kunnen uitmonden in EU-activiteiten en -programma's die het leven van de EU-burgers verbeteren; bevestigt dan ook reeds in dit stadium van de procedure dat het vastbesloten is alle beschikbare middelen in het geweer te brengen om te waarborgen dat zijn voorstellen met betrekking tot proefprojecten en voorbereidende acties in de begroting 2011 worden goedgekeurd;

86.

herinnert eraan dat de proefprojecten en voorbereidende acties die onder de begroting 2010 zijn goedgekeurd een totaalbedrag van 103,25 miljoen EUR aan VK vertegenwoordigen; onderstreept dat indien de begrotingsautoriteit voor 2011 proefprojecten en voorbereidende acties voor eenzelfde bedrag en volgens eenzelfde verdeling tussen de rubrieken goedkeurt, 56 % van de marge onder rubriek 1a (en 33 % van de marge onder rubriek 1b, 59 % onder rubriek 3b en 37 % onder rubriek 4) reeds opgebruikt zou zijn, ook al heeft het totale bedrag dat in de begroting 2010 voor dit terrein was aangemerkt, niet eens het volgens het IIA toegestane maximale niveau bereikt (103,25 miljoen EUR ten opzichte van 140 miljoen EUR);

87.

is voornemens de Commissie zoals voorzien in Bijlage II, deel D, van het IIA een voorlopige lijst van potentiële proefprojecten en voorbereidende acties voor de begroting 2011 te doen toekomen, zodat de Commissie kan bijdragen tot de door het Parlement op te stellen definitie van een globaal en evenwichtig eindpakket voor dit onderwerp; verwacht dat de Commissie een doortimmerde analyse overlegt van de indicatieve voorstellen van het Parlement; onderstreept dat deze eerste voorlopige lijst niet in de plaats komt van de formele indiening en goedkeuring van amendementen inzake proefprojecten en voorbereidende acties tijdens de lezing van de begroting door het Parlement;

88.

neemt met voldoening kennis van de algemene stabilisering van de uitgaven uit de EU-begroting voor gedecentraliseerde agentschappen op een peil van 679,2 miljoen EUR; is zich ervan bewust dat de oprichting van nieuwe agentschappen een adequate financiering vereist zoals voorgesteld voor de vijf nieuwe (8) en drie opstartende (9) agentschappen; benadrukt dat, indien de taken van een van deze gedecentraliseerde agentschappen (met inbegrip van de financiële toezichtautoriteiten) zouden worden uitgebreid in vergelijking met wat oorspronkelijk werd voorgesteld, de toe te wijzen middelen dienovereenkomstig moeten worden gewijzigd; is het inzake de bestemmingsontvangsten van agentschappen die afhankelijk zijn van bijdragen niet eens met de aanpak van de Commissie om de marges kunstmatig te vergroten;

89.

neemt kennis van het feit dat er van de 258 nieuwe posten in de organigrammen van de agentschappen 231 zullen worden toegewezen aan nieuwe of opstartende agentschappen;

90.

vraagt zich af waarom er in het geheel geen bestemmingsontvangsten worden verwacht uit de overschotten van sommige agentschappen, en verzoekt de Commissie de voorgestelde bijdrage uit de EU-begroting in het licht van te verwachten informatie aan te passen, met name wanneer de definitieve rekeningen van de agentschappen worden goedgekeurd; is tegelijkertijd verontrust over de aanhoudende overschotten van sommige agentschappen aan het einde van het jaar, die wijzen op een slecht begrotings- en kasbeheer en in strijd zijn met de bepalingen van het Financieel Reglement;

91.

is ervan overtuigd dat de financiële programmering 2011-2013 voor het Agentschap voor chemische stoffen te optimistisch is en acht het uitermate onrealistisch ervan uit te gaan dat dit agentschap in 2011 zichzelf zal kunnen financieren; wijst erop dat het geschatte inkomen uit bijdragen in 2011 is gebaseerd op evaluaties van 2006; vraagt te voorzien in voorzorgsmaatregelen die indien nodig kunnen worden toegepast;

92.

herinnert eraan dat de betrokken instellingen op de in juli geplande trialoog tot een overeenkomst moeten komen wat betreft de procedurele aspecten van het bemiddelingscomité; dringt erop aan dat het komende voorzitterschap van de Ecofin-Raad, die de begroting zal vaststellen, aan deze trialoog deelneemt; is van mening dat onderstaande punten van bijzonder belang zijn voor de trialoog die op 30 juni 2010 zal plaatsvinden:

93.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Commissie en de Raad.

12.8.2011   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 236/17

A.

overwegende dat financiële derivaten weliswaar een zeer nuttige functie kunnen hebben omdat daarmee de financiële risico's in een economie kunnen worden gespreid maar dat er afhankelijk van productsoort en onderliggende activaklasse grote verschillen zijn ten aanzien van risico's, functioneren en marktdeelnemers, en overwegende dat het ontbreken van transparantie en regelgeving in de derivatenmarkt de financiële crisis heeft verergerd,

B.

overwegende dat ondernemingen de risico's van hun activiteiten ook in de toekomst zelf doelgericht en tegen realistische prijzen moeten kunnen sturen en overwegende dat, rekening houdend met de specifieke kenmerken van kleine en middelgrote ondernemingen, ondernemingen bij bilaterale derivaten verantwoordelijk moeten zijn voor de risico's,

C.

overwegende dat het wereldwijd verhandelde volume aan derivaten de afgelopen tien jaar verveelvoudigd is, waardoor de ontkoppeling van economische activiteiten en financiële producten een grote vlucht heeft genomen,

D.

overwegende dat de basis voor internationale samenwerking gelegd moet worden met het oog op internationaal verhandelde derivaten zodat er minimaal internationale normen en regelingen voor het delen van informatie tussen ctp's ontstaan,

E.

overwegende dat eind juni 2009 de theoretische waarde van alle soorten otc-contracten 605 biljoen USD bedroeg, de brutomarktwaarden, die enigszins de omvang van het marktrisico aangeven, 25 biljoen USD bedroegen en de bruto kredietrisico's, waarbij rekening werd gehouden met bilaterale verrekeningsovereenkomsten, 3,7 biljoen USD bedroegen en overwegende dat in de context van een te grote hefboomwerking, een ondergekapitaliseerd bancair stelsel en de verliezen als gevolg van gestructureerde financiële activa, otc-derivaten hebben bijgedragen aan onderlinge afhankelijkheidsposities van grote marktdeelnemers waaronder zelfs gereguleerde entiteiten,

F.

overwegende het feit dat de enorme groei in verhandelde volumes van de afgelopen jaren heeft geleid tot risicovoller gedrag zonder wezenlijke investeringen in het basisinstrument, en dus een aanzienlijke hefboomwerking tot gevolg heeft gehad,

G.

overwegende dat sommige otc-derivaten steeds ingewikkelder werden en het tegenpartijkredietrisico niet altijd correct beoordeeld en geprijsd werd en overwegende dat de organisatie van de derivatenmarkten buitengewoon zwakke plekken vertoonde en niet transparant was, hetgeen pleit voor verdere standaardisering van de juridische voorwaarden en het economisch doel van instrumenten,

H.

overwegende dat reglementering van centrale clearing via een ctp moet zorgen voor discriminatievrije toegang voor handelsplatforms teneinde de eerlijke en efficiënte werking van markten te verzekeren,

I.

overwegende dat de identiteit van de betrokken actoren/partijen en de omvang van hun risico in de otc-transacties niet duidelijk worden gemaakt,

J.

overwegende dat veel otc-derivatenmarkten, met name de credit default swap-markt, onderhevig zijn aan zeer hoge concentratieniveaus waarbij slechts een paar grote ondernemingen de markt domineren,

K.

overwegende dat de recente gebeurtenissen met betrekking tot credit default swaps voor staatsobligaties waarvan financiële speculanten gebruikmaken ertoe hebben geleid dat diverse nationale spreidingen ongerechtvaardigd hoge niveaus bereikten; overwegende dat die gebeurtenissen en praktijken de noodzaak hebben onderstreept van verdere markttransparantie en meer uitgebreide Europese regelgeving met het oog op de handel in credit default swaps, met name van credit default swaps die verband houden met staatsobligaties,

L.

overwegende dat ten einde mogelijk te maken dat registers voor handelsgegevens een centrale rol spelen bij het verzekeren van transparantie voor toezichthouders in derivatenmarkten, toezichthouders vrije toegang moeten hebben tot de relevante gegevens in deze registers en de registers positie- en handelsgegevens op mondiale basis per activaklasse bij elkaar moeten brengen,

M.

overwegende dat het Parlement de paradigmaverschuiving in de Commissie naar een sterkere reglementering van de derivatenmarkten verwelkomt door af te stappen van het heersende standpunt dat er voor derivaten geen verdere regulering noodzakelijk is, voornamelijk wegens het feit dat zij door deskundigen en specialisten worden gebruikt; verlangt derhalve dat er met toekomstige wetgeving niet alleen wordt gezorgd voor transparantie in de derivatenmarkten maar ook voor deugdelijke regelgeving,

N.

overwegende dat Europa een uitgebreide strategie voor dekking door zekerheden voor derivatenmarkten moet instellen waarbij rekening moet worden gehouden met de unieke situatie van zakelijke eindgebruikers tegenover grote marktdeelnemers en financiële instellingen,

O.

overwegende dat het leeuwendeel van de door niet-financiële eindgebruikers gebruikte derivaten een beperkt systeemrisico loopt dat individueel wordt genomen, en meestal enkel dient ter afdekking van reële transacties, en overwegende dat niet-financiële instellingen ondernemingen zijn die niet onder de werkingssfeer van de MiFID vallen (niet-MiFID-ondernemingen), zoals luchtvaartmaatschappijen, automobielfabrikanten en goederenhandelaren, die noch een systeemrisico voor de financiële markt hebben veroorzaakt, noch wezenlijk door de financiële crisis rechtstreeks zijn getroffen,

P.

overwegende dat veerkrachtige derivatenmarkten een uitgebreid beleid voor dekking door zekerheden vereisen dat zowel centrale als bilaterale clearingregelingen omvat,

Q.

overwegende dat aan kleine en middelgrote ondernemingen die financiële derivaten uitsluitend gebruiken om het risico van hun hoofdactiviteit af te dekken, vrijstellingen moeten worden verleend op het vlak van clearing en zekerheidsstelling voor hun kapitaalbehoeften, mits de mate waarin bepaalde derivaten worden gebruikt geen systeemrisico veroorzaakt (waarbij de eis geldt dat de Commissie deze vrijstelling regelmatig dient te controleren), en dat het volume en de aard van de transacties evenredig zijn aan, en passend voor, de werkelijke risico's voor de eindgebruikers; overwegende het feit dat ook op het gebied van de op maat gesneden contracten minimumnormen nodig zijn die vooral betrekking hebben op de zekerheidstelling van derivaten en kapitaalvereisten,

R.

overwegende dat voor derivaatproducten evenredige regelgeving noodzakelijk is wanneer deze door niet-financiële eindgebruikers worden gebruikt, maar dat als minimumvereiste geldt dat de nodige gedetailleerde transactiegegevens aan de bewaarplaatsen voor handelsgegevens moeten worden verstrekt,

S.

overwegende dat credit default swaps (cds), die financiële verzekeringsproducten zijn, momenteel zonder goede regulering verhandeld worden,

T.

overwegende de aanbeveling van CEER-ERGEG aan de Europese Commissie met betrekking tot het derde energiepakket (ref.: CESR/08-739, E08-FIS-07-04) waarin wordt aanbevolen een op maat gemaakte regeling voor marktintegriteit en transparantie op te stellen voor de elektriciteits- en gasmarkten,

U.

overwegende dat de nauwe en internationale samenwerking met de leden van de G20 en de autoriteiten van de VS die in verband met alle aangekondigde maatregelen is voorgenomen, ook echt wordt gerealiseerd teneinde de mogelijkheden voor regelgevingsarbitrage tussen de landen zo veel mogelijk te vermijden en informatie-uitwisseling te bevorderen,

V.

overwegende dat met het oog op het systeemrisico in verband met clearinginstellingen strikte normen nodig zijn voor regelgeving en toezicht en vrije, directe toegang tot informatie over transacties voor regelgevende instanties,

W.

overwegende dat het noodzakelijk is dat de prijzen van derivaten in overeenstemming worden gebracht met het risico en overwegende dat de kosten van de toekomstige marktinfrastructuur door de marktdeelnemers worden gedragen,

X.

overwegende dat de recente dramatische stijgingen van de rendementen van staatsobligaties in sommige landen van de Eurozone tot een niveau dat op den duur niet houdbaar is de problematische economische stimulansen in verband met de, op staatsobligaties gebaseerde cds-contracten hebben duidelijk gemaakt en duidelijk hebben aangetoond dat de financiële stabiliteit en de transparantie van de markt moeten worden verbeterd door volledige openheid voor regelgevers en toezichthouders te eisen en door de speculatieve handel in cds op basis van staatsobligaties te verbieden,

Y.

merkt op dat alle transacties met derivaatproducten in een EU-valuta, die een onderliggende EU-entiteit betreffen en waarin een Europese financiële instelling partij is, indien deze daarvoor in aanmerking komt, afgewikkeld moeten worden in en gemeld bij clearinginstellingen en bewaarplaatsen die zich in de EU bevinden, in de EU zijn geautoriseerd en waarop in de EU toezicht wordt uitgeoefend, en waarop Europese wetgeving inzake gegevensbescherming van toepassing is; wijst erop dat in toekomstige nieuwe regelgeving duidelijke criteria moeten worden opgenomen voor de beoordeling van de gelijkwaardigheid van ctp's en bewaarplaatsen in derde landen voor transacties die in de EU niet via een clearinginstantie verwerkt of gemeld worden,

1.

is ingenomen met het initiatief van de Commissie om derivaten, en met name otc-derivaten, beter te reguleren teneinde de effecten van de risico's van markten voor otc-derivaten op de stabiliteit van de financiële markten te beperken, en steunt de roep om gestandaardiseerde contracten voor derivaten (onder andere via regelgevingsprikkels in de richtlijn Kapitaalvereisten (RKV) met betrekking tot operationele risico's), het gebruik van bewaarplaatsen voor handelsgegevens en centrale gegevensopslag, het gebruik en de verbetering van centrale clearinginstellingen en het gebruik van georganiseerde handelsplatforms;

2.

is ingenomen met de recente inspanningen van het Forum van toezichthouders op otc-derivaten (ORF) als reactie op de oproep van de G20 tot verdere actie om de transparantie en robuustheid van de otc-derivatenmarkten te vergroten;

3.

dringt aan op meer transparantie vooraf bij transacties voor alle instrumenten die in aanmerking komen voor het uitgebreide gebruik van georganiseerde handelsplatforms evenals voor meer transparantie achteraf via melding van alle transacties bij registers, hetgeen zowel regelgevende instanties als beleggers ten goede komt;

4.

steunt de eis om voortaan voor alle in aanmerking komende derivaatproducten een cts-clearing tussen financiële instellingen verplicht te stellen, zodat een betere risicobeoordeling van het tegenpartijkredietrisico mogelijk wordt, en steunt de doelstelling om zoveel mogelijk in aanmerking komende derivaatproducten op georganiseerde handelsplatforms te verhandelen; dringt aan op het voorzien in prikkels die aanmoedigen tot het verhandelen van derivaten die voor clearing in aanmerking komen op handelsplatforms die gereguleerd worden door MiFID, d.w.z. op gereglementeerde markten en multilaterale handelsfaciliteiten; wijst erop dat liquiditeit een criterium moet zijn om in aanmerking te komen voor clearing;

5.

verlangt dat de prijzen van de derivaten in de toekomst een betere afspiegeling moeten zijn van het risico en dat de kosten van de toekomstige marktinfrastructuur door de marktdeelnemers en niet door de belastingbetaler worden gedragen;

6.

is van mening dat voor de afdekking van bijzondere risico's geïndividualiseerde derivaten noodzakelijk zijn en wijst derhalve een eventuele verplichte standaardisering van alle derivaten af;

7.

verzoekt de Commissie zich van een gedifferentieerde benadering te bedienen voor de vele soorten derivaatproducten die bestaan, rekening houdend met verschillende risicoprofielen, de mate van gebruik voor legitieme dekkingsdoelen en hun rol in de financiële crisis;

8.

stelt vast dat bij reglementering onderscheid moet worden gemaakt tussen derivaten die gebruikt worden als een risicobeheerinstrument ter afdekking van een echt onderliggend risico voor de gebruiker, en derivaten die uitsluitend voor speculatie worden gebruikt en ziet problemen met de afbakening tegen de achtergrond van gebrekkige gegevens en tastbare cijfers met betrekking tot otc-transacties;

9.

verzoekt de Commissie na te gaan of er manieren zijn om het totale volume aan derivaten aanmerkelijk te verminderen, zodat het volume evenredig wordt aan de onderliggende effecten en een vertekening van prijssignalen wordt voorkomen, en om het risico voor de integriteit van de markt te verminderen en het systeemrisico te verkleinen;

10.

acht het van belang dat er specifiek aandacht wordt besteed aan bedrijfsderivaten waarbij een financiële instelling een tegenpartij is, teneinde misbruik van dergelijke contracten als financiële marktinstrumenten in plaats van als bedrijfsrisico te voorkomen;

11.

verlangt dat risicobeheer en transparantie als de belangrijkste instrumenten voor meer zekerheid op de financiële markten worden versterkt, zonder de individuele verantwoordelijkheid bij het aangaan van het risico uit het oog te verliezen;

12.

stelt vast dat op maat gemaakte derivaten noodzakelijk zijn voor de afdekking van bedrijfsspecifieke risico's, en dat deze inzetbaar zijn als efficiënte en aan individuele behoeften aangepaste instrumenten van het risicobeheer;

13.

verzoekt de Commissie de risicobeheernormen voor bilaterale clearing te verbeteren in het kader van de ophanden zijnde wetgeving over centrale clearing;

14.

is van oordeel dat het tegenpartijkredietrisico verminderd kan worden door clearing- en zekerheidsregelingen, aanpassing van de kapitaalvereisten en door andere regelgevingsinstrumenten; steunt de Commissie om financiële instellingen bij bilaterale derivaattransacties die niet in aanmerking komen voor centrale clearing hogere kapitaalvereisten op te leggen op basis van een aanpak die evenredig is aan het risico en rekening houdend met de effecten van verrekening, zekerheidsstelling, aanvangsmarge, dagelijkse portefeuilleafstemming, het dagelijks vaststellen van de hoogte van de margeverplichtingen, geautomatiseerde overdrachten van zekerheden en overige bilaterale technieken voor het beheer van het tegenpartijrisico om het tegenpartijrisico te verminderen;

15.

verlangt dat derivaten die niet aan de IFRS 39-eisen voldoen en niet door een accountant zijn beoordeeld vanaf een door de Commissie vast te stellen drempelwaarde worden onderworpen aan een centrale clearing bij een ctp; verlangt voorts dat met het oog op een betere afbakening wordt nagegaan of een niet-financiële onderneming door overlegging van een onafhankelijke beoordeling door een accountant van een contract voor otc-derivaten bilaterale contracten kan blijven sluiten;

16.

verzoekt de Commissie om de Europese Autoriteit voor effecten en markten (EAEM) een belangrijke rol te laten spelen bij de toelating van Europese clearinginstellingen en acht het wenselijk dat deze Autoriteit daarop ook toezicht uitoefent, omdat daardoor toezichtdeskundigheid in één orgaan wordt samengebracht en omdat het risico met betrekking tot een ctp grensoverschrijdend zal zijn;

17.

is ervan overtuigd dat de toegang van ctp's tot gelden van centrale banken daadwerkelijk bijdraagt aan de veiligheid en integriteit van clearing;

18.

verlangt dat ctp's niet volledig door de gebruikers worden bestuurd, dat hun risicobeheersystemen niet met elkaar mogen concurreren en dat wordt voorzien in toezichtsregelgeving voor clearingkosten; verzoekt de Commissie hiermee rekening te houden in haar wetgevingsvoorstel en regels voor governance en eigendom voor clearinginstellingen vast te stellen, onder meer met betrekking tot de onafhankelijkheid van directeuren, lidmaatschap en streng toezicht door regelgevende instanties;

19.

stelt vast dat gemeenschappelijke technische normen met betrekking tot zulke kwesties als margeberekenings- en informatie-uitwisselingsprotocollen een belangrijk deel zullen uitmaken van het verzekeren van eerlijke en discriminatievrije toegang voor toegelaten handelsplatforms tot ctp's; stelt verder vast dat de Commissie veel aandacht moet besteden aan de mogelijke ontwikkeling van technologische verschillen, discriminerende praktijken en werkstroombelemmeringen die schadelijk zijn voor concurrentie;

20.

dringt aan op regels voor bedrijfsvoering en toegang die van toepassing zijn op ctp's om discriminatievrije toegang voor handelsplatforms te verzekeren, waarbij de kwesties die moeten worden aangepakt onder andere discriminerende prijsbepalingspraktijken zijn;

21.

steunt de invoering van registers voor alle derivaatposities, idealiter onderscheiden naar activaklasse, en gereglementeerd en gecontroleerd onder leiding van de EAEM; verzoekt de vaststelling van bindende procedureregels om concurrentieverstoringen te vermijden en om een gelijke interpretatie in de lidstaten te waarborgen en verlangt voorts dat de EAM bij geschillen het laatste woord heeft; verzoekt de Commissie ervoor te zorgen dat nationale toezichtautoriteiten directe toegang hebben tot gefragmenteerde gegevens in registers die verband houden met marktdeelnemers die binnen hun werkgebied gevestigd zijn, en tot gegevens die verband houden met potentiële systeemrisico's die zich binnen hun werkgebied kunnen voordoen, alsmede toegang tot geaggregeerde gegevens van alle registers, waaronder begrepen gegevens die bewaard worden in registers in derde landen; wijst erop dat diensten die door registers verleend worden transparant geprijsd moeten zijn, gezien hun utilitaire functie;

22.

verzoekt de Commissie meldnormen voor alle derivaatproducten op te stellen die overeenkomen met normen die op internationaal niveau worden opgesteld en ervoor te zorgen dat deze worden doorgegeven aan de bewaarplaatsen voor handelsgegevens, ctp's, beurzen en financiële instellingen en de gegevens op afroep beschikbaar te stellen aan de EAM en de nationale regelgevende instanties en de ECSR;

23.

verzoekt de Commissie om beleidsmaatregelen te ontwikkelen die de regelgevende instanties in staat stellen limieten voor posities vast te stellen om onevenredige prijsbewegingen en speculatiezeepbellen tegen te gaan;

24.

vraagt de Commissie er met name op toe te zien dat de waardering van alle derivaten die niet op een beurs verhandeld worden op onafhankelijke wijze en transparant plaatsvindt, waarbij belangenverstrengeling wordt vermeden;

25.

is van oordeel dat alle technische details zorgvuldig moeten worden vastgesteld, in nauwe samenwerking met de nationale regelgevende instanties, vooral op het gebied van de standaarden en het onderscheid tussen financiële en niet-financiële producten, en neemt er met voldoening kennis van dat de Commissie deze taak reeds op zich heeft genomen; verlangt van de Commissie tijdig samenwerking met de Raad en het Parlement;

26.

steunt de Commissie in haar voornemen om ctp's in te voeren waarvoor Europese overeengekomen normen gelden en waarop toezicht wordt uitgeoefend door de EAEM, en eist dat essentiële marktdeelnemers geen overheersende invloed mogen hebben op de governance en het risicobeheer van de ctp maar een plaats moeten krijgen in de risocobeheersraad; is van oordeel dat voorts mechanismen moeten worden voorgesteld om een nuttige bijdrage te leveren aan het risicobeheerproces;

27.

dringt aan op de noodzaak van regelgevingsnormen om te verzekeren dat ctp's voldoende veerkracht behouden voor een breder pakket aan risico's, waaronder tekortkomingen van meerdere deelnemers, plotselinge verkoop van financiële middelen en snelle vermindering van de marktliquiditeit;

28.

is van mening dat het definiëren van de derivaatcategorieën, het opzetten van de ctp's, het transparantieregister, de kapitaaldekking, het creëren van onafhankelijke handelsplatforms en de gebruikmaking van bestaande beurzen, de uitzonderingsregeling voor kmo's en de technische details in nauwe afstemming tussen de nationale regelgevende instanties, internationale instellingen en het toekomstige Europese toezichtsorgaan EAEM hun beslag moeten krijgen;

29.

verlangt derhalve duidelijke gedragsregels en noodzakelijke verplichtende normen voor de opbouw (betrokkenheid van gebruikers), de besluitvormingsprocessen en de risicobeheersystemen van ctp's; steunt het voornemen van de Commissie om een verordening voor de regulering van clearinginstellingen in te dienen;

30.

steunt de Commissie in haar voornemen om uitzonderingen en een geringere kapitaaldekking voor bilaterale derivaten van kmo's toe te staan, als een onderliggend risico wordt afgedekt, derivaten niet van aanmerkelijk belang zijn op de balans van deze kmo's en de afgedekte positie geen systeemrisico's veroorzaakt;

31.

verlangt dat credit default swaps prioriteit krijgen bij een onafhankelijke centrale clearing en dat zo veel mogelijk derivaattypen via ctp's worden afgewikkeld; is van mening dat bepaalde soorten derivaten met cumulerende risico's eventueel alleen onder zekere voorwaarden toegelaten of in bepaalde gevallen zelfs verboden moeten worden; is van oordeel dat met name voldoende kapitaal en reserves vereist moeten worden om de credit default swaps af te dekken in het geval van een kredietkwestie;

32.

verzoekt de Commissie dringend en grondig de concentratieniveaus in de otc-derivatenmarkten te onderzoeken, en met name op het gebied van credit default swaps teneinde het risico van marktmanipulatie of belangenverstrengeling uit te sluiten;

33.

verzoekt de Commissie om met passende wetgevingsvoorstellen te komen voor het reglementeren van de financiële transacties met betrekking tot het „naakt” verkopen van derivaten teneinde financiële stabiliteit en prijstransparantie te verzekeren; is van oordeel dat, in afwachting daarvan, credit default swaps via een Europese ctp moeten worden verwerkt om de tegenpartijrisico's te verzachten, de transparantie te verhogen en de algehele risico's te verlagen;

34.

eist dat bescherming voor credit default swaps alleen maar betaald wordt na overlegging en bewijs van een onderliggend obligatierisico en beperkt wordt tot het bedrag van dit risico;

35.

is van mening dat alle financiële derivaten die verband houden met overheidsfinanciën in de EU (waaronder begrepen staatsobligaties van lidstaten en balansen van lokale besturen) gestandaardiseerd moeten worden en op een beurs of een ander gereglementeerd handelsplatform verhandeld moeten worden teneinde de transparantie van de derivatenmarkten voor het publiek te vergroten;

36.

verlangt een verbod op de handel in niet door kredieten gedekte credit default swaps (cds), die pure speculatiehandel is waarbij op kredietverliezen wordt gespeculeerd waardoor de prijs van cds kunstmatig wordt opgedreven en het gevolg is dat de systemische risico's door daadwerkelijke kredietverliezen groter kunnen worden; verlangt op zijn minst de vastlegging van langere vervaltermijnen bij de verkoop van effecten en derivaten vanuit een ongedekte positie; verzoekt de Commissie om een beoordeling te maken van met risico's verband houdende limieten voor derivaten en met name cds en deze met de internationale partners af te stemmen;

37.

is van mening dat de Commissie het gebruik van positielimieten moet onderzoeken teneinde marktmanipulatie te bestrijden, met name op het moment dat een contract bijna afloopt („squeezes” en „corners”); stelt vast dat positielimieten eerder als dynamische regelgevingsinstrumenten moeten worden gezien dan als absolute vereisten en dat ze zodra dat nodig is moeten worden toegepast door nationale toezichthouders aan de hand van richtlijnen die door de EAEM worden vastgesteld;

38.

dringt erop aan dat elke derivatenpositie, ongeacht of deze wordt ingenomen door financiële of niet-financiële instellingen boven een door de EAEM nader te bepalen drempelwaarde centraal via een ctp moet worden afgewikkeld;

39.

verlangt dat de aangekondigde regulering van derivaten voorziet in voorschriften met betrekking tot een verbod op puur speculatieve transacties in grondstoffen en landbouwproducten en in de vaststelling van strenge limieten voor posities, met name met het oog op hun mogelijke gevolgen voor de prijs van eerste levensbehoeften in ontwikkelingslanden en voor emissierechten; dringt erop aan de EAEM en de bevoegde autoriteiten de bevoegdheid te verlenen om verstoringen van de derivatenmarkten effectief te kunnen aanpakken, zoals bijvoorbeeld door het tijdelijk verbieden van „naakt” short selling van credit default swaps of door het vereisen van fysieke afwikkeling van derivaten en het instellen van positielimieten om een ongewenste concentratie van handelaren op bepaalde marktsegmenten te voorkomen;

40.

dringt erop aan dat een toekomstig wetgevingsvoorstel over derivatenmarkten een functionele benadering moet volgen waardoor voor vergelijkbare activiteiten dezelfde of vergelijkbare regels gelden;

41.

onderstreept de noodzaak van een Europese reglementering voor derivaten; verzoekt de Commissie de werkzaamheden met de Europese partners zo veel mogelijk internationaal te coördineren teneinde een zo uniform en internationaal mogelijke reglementering te verwezenlijken; onderstreept het belang van het vermijden van regelgevingsarbitrage door niet-afdoende afstemming;

42.

dringt aan op ondersteuning van sectorinitiatieven en erkenning van de waarde daarvan, aangezien deze in bepaalde gevallen even geschikt kunnen zijn als en een aanvulling kunnen vormen op wetgevingsmaatregelen;

43.

dringt aan op een coherente benadering binnen Europa teneinde optimaal rendement te halen uit de sterktes van elk financieel centrum en deze crisis te baat te nemen om een volgende stap te nemen op het gebied van de integratie en ontwikkeling van een efficiënte Europese financiële markt;

44.

juicht het voornemen van de Commissie toe om reeds medio 2010 wetsvoorstellen voor clearinginstellingen en bewaarplaatsen voor handelsgegevens voor te leggen en over de technische details in een vroeg stadium met alle instellingen op nationaal en EU-niveau, met name met de wetgevers Raad en Parlement, van gedachten te wisselen;

45.

is ingenomen met het voornemen van de Commissie om wetgevingsvoorstellen over credit default swaps in te dienen;

46.

onderstreept het belang van een regelmatige evaluatie van de doeltreffendheid van de toekomstige wetgeving, in samenspraak met alle marktdeelnemers, en van het aanpassen van de wettelijke voorschriften, indien nodig;

47.

verzoekt met klem deze resolutie zo snel mogelijk ten uitvoer te leggen;

48.

stelt vast dat ervoor gezorgd moet worden dat de markt voor de handel in niet alleen grondstoffen en landbouwproducten, maar ook in emissierechten transparant functioneert en speculaties op deze markt worden beteugeld; verlangt in dit verband de beoordeling van met risico's verband houdende limieten voor afzonderlijke producten;

49.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de nationale regelgevende instanties en de ECB.

12.8.2011   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 236/24

A.

gelet op de snelle ontwikkeling van het internet in de afgelopen 25 jaar en de toekomstverwachtingen, zowel voor de verdere verbreiding in verband met een ruimer gebruik van de breedbandtechnologie als wat betreft nieuwe toepassingen,

B.

overwegende dat het internet van de dingen aan de verwachtingen van de samenleving en de burgers kan voldoen, maar dat onderzoek nodig is om erachter te komen welke verwachtingen dat zijn en op welke punten gevoeligheden of bezorgdheden met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer eventueel bepaalde toepassingen in de weg staan,

C.

gelet op het belang van de informatie- en communicatietechnologie (ICT) voor bevordering van sociale ontwikkeling en economische groei en stimulering van research, innovatie en creativiteit bij particuliere en overheidsorganisaties in Europa,

D.

overwegende dat de Unie een gemeenschappelijk referentiekader nodig heeft voor de vormgeving en verscherping van de regels voor systeembeheer, geheimhouding, informatieveiligheid, ethisch verantwoord management, privacy, vergaring en opslag van persoonsgegevens en voorlichting aan de consument,

E.

overwegende dat onder „internet van de dingen” wordt verstaan het algemeen concept van objecten (zowel elektronische artefacten als voorwerpen voor dagelijks gebruik) die via het internet op afstand kunnen worden gelezen, herkend, aangestuurd, gelokaliseerd en/of gecontroleerd,

F.

gezien de in de komende jaren te verwachten snelle ontwikkelingen op het gebied van het internet van de dingen en de noodzaak van een veilig, transparant en multilateraal beheerssysteem daarvoor,

G.

overwegende dat het internet van de toekomst verder zal gaan dan de huidige traditionele grenzen van de virtuele wereld door koppeling met de wereld van de voorwerpen,

H.

overwegende dat de RFID-technologie en andere met het internet van de dingen samenhangende technologieën voordelen hebben ten opzichte van streepjescodes en magneetstrips en veel meer toepassingen kennen, die gekoppeld kunnen worden aan andere netwerken, zoals mobieletelefoonnetten, en nog verdere ontwikkelingen in zich bergen dankzij koppeling met sensoren voor meting van parameters als geografische positie (bijv. het satellietsysteem Galileo), temperatuur, licht, druk en g-krachten; overwegende dat grootschalige toepassing van RFID-chips ertoe zal leiden dat de productiekosten evenals de kosten voor de verschillende leesapparaten sterk zullen afnemen,

I.

overwegende dat de RFID-technologie moet worden beschouwd als katalysator en versneller voor de economische ontwikkeling van de informatie- en communicatiesector,

J.

gelet op de reeds bestaande toepassingen van RFID-technologie en andere met het internet van de dingen samenhangende technologieën bij productie, logistiek en toelevering, de voordelen wat betreft identificatie en traceerbaarheid van producten en de interessante ontwikkelingen die van deze technologie te verwachten zijn voor tal van sectoren, zoals gezondheidszorg, vervoer en energie-efficiëntie, het milieu, de detailhandel en de bestrijding van namaak,

K.

overwegende dat, zoals bij alle systemen voor e-gezondheid, de gezondheidswerkers, patiënten en relevante commissies (bijv. op het gebied van gegevensbescherming en ethiek) direct moeten worden betrokken bij het ontwerp, de ontwikkeling en implementatie van door RFID-technologie gesteunde systemen,

L.

overwegende dat RFID-technologie een bijdrage kan leveren tot verbetering van de energie-efficiëntie en vermindering van broeikasgasemissies en mogelijkheden biedt voor een koolstofboekhouding op productniveau,

M.

overwegende dat levenskwaliteit, veiligheid, zekerheid en welzijn van de burgers baat zullen hebben bij de RFID-technologie en andere met het internet van de dingen samenhangende technologieën, wanneer kwesties als bescherming van de persoonlijke levenssfeer en persoonsgegevens goed geregeld zijn,

N.

overwegende dat er behoefte bestaat aan duurzame, energie-efficiënte communicatienormen die gericht zijn op veiligheid en privacy en gebruikmaken van compatibele of identieke protocollen op verschillende frequenties,

O.

overwegende dat alle voorwerpen in ons dagelijks leven (vervoersbiljetten, kleding, mobiele telefoons, auto's, enz.) op den duur voorzien kunnen zijn van RFID-chips, die zeer snel een belangrijke economische factor zullen worden, gezien de vele toepassingsmogelijkheden,

P.

overwegende dat het internet van de dingen de mogelijkheid biedt dat miljarden apparaten met elkaar communiceren dankzij draadloze technologie in combinatie met logische en fysieke adresseringsprotocollen; overwegende dat het internet van de dingen door middel van elektronische identificatiesystemen en draadloze mobiele verbindingen de mogelijkheid moet bieden om feilloos digitale entiteiten en voorwerpen te identificeren teneinde de daaraan gekoppelde gegevens te kunnen opvragen, opslaan, doorzenden en permanent bewerken,

Q.

overwegende dat de miniaturisatie van producten voor het internet van de dingen technologische uitdagingen oplevert zoals het aanbrengen van elektronica, sensoren, voeding en RFID-transmissie op een microchip van luttele millimeters,

R.

overwegende dat de toekomst nog gevarieerder toepassingen van de RFID-chips belooft, maar dat deze technologie ook nieuwe problemen doet rijzen op het gebied van de bescherming van persoonsgegevens, waarbij in de eerste plaats gedacht moet worden aan het feit dat ze volkomen of nagenoeg onzichtbaar zijn,

S.

overwegende dat normalisatie in de industrie van groot belang is; overwegende dat normalisatie op RFID-gebied nog moet rijpen en dat de normalisatieopdracht die in 2009 aan de normalisatie-instituten CEN en ETSI tezamen is gegeven er derhalve toe zal bijdragen dat meer innovatieve producten en diensten RFID zullen benutten,

T.

overwegende dat het van groot belang is dat de Europese burger inzicht krijgt in deze nieuwe technologieën en toepassingen, met inbegrip van de gevolgen voor maatschappij en milieu, en dat de digitale geletterdheid en de e-vaardigheden van de consument worden bevorderd,

U.

overwegende dat de ontwikkeling van het internet van de dingen niet tot sociale uitsluiting mag leiden en toegankelijk dient te zijn voor alle EU-burgers en moet worden geflankeerd door een beleid dat erop gericht is de digitale kloof te dichten en meer burgers e-vaardigheden en kennis over hun digitale omgeving te verschaffen,

V.

overwegende dat de voordelen van met het internet van de dingen samenhangende technologieën moeten worden versterkt door een effectieve beveiliging, wat een essentieel onderdeel vormt van elke ontwikkeling waarbij het gevaar bestaat dat de bescherming van persoonsgegevens in het gedrang komt en het publiek het vertrouwen in de beheerders van hen betreffende gegevens verliest,

W.

overwegende dat de maatschappelijke gevolgen van het internet van de dingen nog onbekend zijn en tot verbreding van de bestaande digitale kloof of het ontstaan van een nieuwe digitale kloof zouden kunnen leiden,

1.

is verheugd over de mededeling van de Commissie en onderschrijft grosso modo de hoofdlijnen van het actieplan ter bevordering van het internet van de dingen (ivd);

2.

is van mening dat de invoering van het internet van de dingen tot een verbetering van de interactie tussen mens en apparaat en tussen apparaten onderling zal leiden, wat enorme voordelen kan opleveren voor de Europese burgers mits veiligheid, gegevensbescherming en privacy gewaarborgd zijn;

3.

hecht evenals de Commissie groot belang aan veiligheid, zekerheid, bescherming van persoonsgegevens en privacy van de burgers alsook aan de governance van het internet van de dingen, daar het ivd alleen op een grotere maatschappelijke acceptatie kan rekenen indien de eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer en de bescherming van persoonsgegevens, tezamen met openheid en interoperabiliteit gewaarborgd zijn; verzoekt de Commissie alle Europese en internationale belanghebbenden aan te moedigen bedreigingen voor de veiligheid in het internet aan te pakken; verzoekt de Commissie in dit verband de lidstaten aan te sporen alle bestaande internationale maatregelen ten behoeve van cyberveiligheid, zoals het Verdrag inzake de bestrijding van strafbare feiten verbonden met elektronische netwerken van de Raad van Europa, ten uitvoer te leggen;

4.

stelt met klem dat de bescherming van de privacy een elementaire waarde vormt en dat alle gebruikers zeggenschap over hun persoonsgegevens moeten hebben; dringt er daarom op aan dat de richtlijn inzake gegevensbescherming afgestemd wordt op de huidige digitale omgeving;

5.

waardeert het dat de Commissie tijdig reageert op de nieuwe ontwikkelingen in deze sector, zodat de politiek in staat is vroeg genoeg regels op te stellen;

6.

wijst er met nadruk op dat het vaststellen van juridische normen waarmee de eerbiediging van de fundamentele waarden en de bescherming van persoonsgegevens en privacy wordt versterkt, een voorwaarde is voor de bevordering van de technologie;

7.

benadrukt dat veiligheids- en privacykwesties met de nieuwe normen moeten worden aangepakt, waarbij verschillende veiligheidskenmerken moeten worden gedefinieerd ter waarborging van de vertrouwelijkheid, integriteit en beschikbaarheid van diensten;

8.

verzoekt de Commissie haar werkzaamheden met betrekking tot het internet van de dingen te coördineren met al haar andere activiteiten van de digitale agenda;

9.

verzoekt de Commissie een effectbeoordeling uit te voeren inzake het gebruik van de huidige netwerkinfrastructuur van het internet voor ivd-toepassingen en -hardware, in termen van netwerkcongestie en gegevensveiligheid, teneinde te kunnen bepalen of ivd-toepassingen en -hardware compatibel en geschikt zijn;

10.

is van mening dat de ontwikkeling van het internet van de dingen en de daaraan gekoppelde toepassingen de komende jaren van grote invloed zal zijn op het dagelijks leven van de Europeanen en hun gewoonten en tot tal van economische en sociale veranderingen zal leiden;

11.

acht de ontwikkeling van een inclusief internet van de dingen noodzakelijk, waarbij van meet af aan op nationaal en regionaal niveau moet worden voorkomen dat er bij de ontwikkeling en verspreiding en het gebruik van ivd-technologieën ongelijkheden ontstaan; constateert dat de mededeling van de Commissie niet voldoende aandacht aan deze kwesties besteedt, die idealiter vóór de verdere ontwikkeling van het internet van de dingen dienen te worden opgelost;

12.

verzoekt de Commissie bij de planning op het gebied van ICT en het internet van de dingen rekening te houden met de minder ontwikkelde regio's van de Unie; verzoekt de lidstaten middelen uit te trekken voor de cofinanciering van de implementatie van deze technologieën en andere ICT-projecten in die regio's om deze erbij te betrekken en te voorkomen dat ze buiten gemeenschappelijke Europese ondernemingen blijven;

13.

benadrukt dat het gebruik van RFID-chips weliswaar nuttig kan zijn voor de bestrijding van namaak en van ontvoering van baby's uit kraamklinieken, alsook voor de identificatie van dieren en op tal van andere gebieden, maar dat dit gebruik ook gevaren met zich meebrengt en ethische problemen doet rijzen voor de burgers en de samenleving en dat we moeten leren ons hiertegen te beschermen;

14.

benadrukt het belang van een analyse van de sociale, ethische en culturele implicaties van het internet van de dingen, gelet op de potentieel ingrijpende culturele veranderingen als gevolg van deze technologieën; is derhalve van mening dat technologisch onderzoek en vooruitgang gepaard moet gaan met een sociaal-economische analyse en een politiek debat over het internet van de dingen, en verzoekt de Commissie een panel van deskundigen te formeren dat een grondige analyse van deze aspecten moet uitvoeren en een ethisch raamwerk voor de ontwikkeling van de daarmee samenhangende technologieën en toepassingen moet voorstellen;

15.

wijst erop dat de RFID-technologie en andere met het ivd samenhangende technologieën voor intelligente etikettering van producten en consumptiegoederen en voor systemen voor voorwerp-persooncommunicatie overal gebruikt kunnen worden en in de praktijk stil en onopvallend zijn; verlangt daarom dat de Commissie deze technologie aan een nader uitgebreid onderzoek onderwerpt, vooral wat betreft:

verlangt dat zij voor deze technologie zo nodig een specifieke Europese regeling ontwerpt;

16.

benadrukt dat de consument het recht op privacy heeft via een opt-in- en/of een „privacy op maat”-systeem waarbij de tags op het verkooppunt automatisch worden gedeactiveerd tenzij de consument uitdrukkelijk anders beslist; wijst in dit verband op het advies van de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming; wijst erop dat in een zo vroeg mogelijk stadium van de ontwikkeling en uitrol van ivd-technologieën aandacht moet worden geschonken aan privacy en veiligheid; wijst erop dat RFID-toepassingen moeten worden ingezet in overeenstemming met de privacy- en gegevensbeschermingsregels zoals neergelegd in de artikelen 7 en 8 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie; verzoekt de Commissie zich te bezinnen op het recht van de burger om voor ivd-vrije producten te kiezen en het recht om op elk gewenst moment de verbinding met de netwerkomgeving te verbreken;

17.

constateert dat passieve RFID-tags een beperkte reikwijdte hebben, maar dat actieve RFID-tags gegevens over veel grotere afstanden kunnen overseinen; benadrukt dat in dit verband duidelijke richtsnoeren moeten worden opgesteld voor elk afzonderlijk RFID-type;

18.

verzoekt de Commissie aan te geven aan wie de automatisch verkregen en geïnterpreteerde gegevens toebehoren en wie er zeggenschap over heeft;

19.

verzoekt de fabrikanten het „recht op stilzwijgen” van de chips te garanderen door ervoor te zorgen dat RFID-tags verwijderbaar zijn of door de consument na de aanschaf gemakkelijk kunnen worden gedeactiveerd; beklemtoont dat de consument geïnformeerd moet worden over de aanwezigheid van passieve of actieve RFID-tags, het leesbereik, de aard van de gegevens die worden doorgegeven (ontvangen danwel uitgezonden) en het gebruik dat ervan wordt gemaakt, en dat een en ander duidelijk op de verpakking moet worden vermeld en uitvoerig in de productdocumentatie moet worden uiteengezet;

20.

verzoekt beheerders van RFID-toepassingen alle redelijke stappen te nemen om te waarborgen dat gegevens niet worden gerelateerd aan een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon via enig middel dat mogelijk wordt gebruikt door ofwel de beheerder van RFID-toepassingen ofwel enige andere persoon, tenzij dergelijke gegevens worden verwerkt in overeenstemming met de beginselen en rechtsregels die op gegevensbescherming van toepassing zijn;

21.

onderstreept dat de chips in verkochte producten, die buiten het verkooppunt geen functie vervullen, zouden moeten worden uitgerust met ingebouwde technische voorzieningen waardoor ze gedeactiveerd worden, zodat er grenzen worden gesteld aan het bewaren van gegevens;

22.

is van mening dat consument moet kunnen kiezen of hij al dan niet aan het internet van de dingen deelneemt en onder meer de mogelijkheid moet krijgen om specifieke ivd-technologieën af te wijzen zonder dat andere toepassingen of een apparaat als geheel worden gedeactiveerd;

23.

benadrukt dat apparaten zo veilig mogelijk moeten zijn en dat in ivd-technologieën veilige transmissiesystemen moeten worden gebruikt, teneinde fraude te voorkomen en een gedegen authenticatie van de identiteit van apparaten en autorisatie daarvan te waarborgen; wijst op de mogelijkheid van bedrog met identificaties en producten door het klonen van ivd-tags of het onderscheppen van uitgewisselde gegevens; verzoekt de Commissie de ontwikkeling van een transparant ivd-systeem te waarborgen, waarbij met name de volgende aspecten aandacht krijgen:

24.

acht het van groot belang dat er op Europees niveau een overkoepelend regelgevingskader met een vaststaand tijdschema komt teneinde publieke en private investeringen in het internet van de dingen en de voor de ontwikkeling van nieuwe technologieën vereiste slimme netwerken te bevorderen en faciliteren;

25.

constateert dat RFID-technologieën een belangrijke rol spelen, maar dat ook andere technologieën van het internet van de dingen deel uitmaken; benadrukt dat ook bij het onderzoek naar financiering en governancekwesties aan deze technologieën aandacht moet worden besteed;

26.

verzoekt de Commissie te overwegen ivd-toepassingen te gebruiken ter bevordering van een aantal bestaande EU-initiatieven zoals „ICT voor energie-efficiëntie”, „slimme meters”, „energie-etikettering”, „energieprestaties van gebouwen” en „bescherming tegen namaakgeneesmiddelen en andere namaakproducten”;

27.

verzoekt de Commissie de mogelijke nieuwe bedreigingen in het oog te houden die voortvloeien uit de kwetsbaarheid van in hoge mate onderling gekoppelde systemen;

28.

verzoekt de Commissie meer te ondernemen om te waarborgen dat met ivd samenhangende technologieën aan gebruikerseisen voldoen (bijv. de mogelijkheid om de traceerbaarheid te deactiveren) en de rechten en vrijheden van het individu eerbiedigen; wijst in dit kader op de beslissende rol die het Europees Agentschap voor netwerk- en informatiebeveiliging (ENISA) speelt voor de waarborging van de beveiliging van netwerken en informatie, en daarmee van het internet van de dingen, waardoor de basis kan worden gelegd voor vertrouwen en acceptatie door de consument;

29.

stelt dat de ontwikkeling van nieuwe toepassingen en het eigenlijke functioneren en economisch potentieel van het internet van de dingen gelijke tred zullen houden met het vertrouwen van de Europese consument in het systeem, en wijst erop dat een dergelijk vertrouwen alleen kan ontstaan wanneer twijfels ten aanzien van mogelijke gevaren voor de privacy en de gezondheid worden weggenomen;

30.

benadrukt dat dit vertrouwen gebaseerd moet zijn op een duidelijk wetgevingskader, met inbegrip van voorschriften aangaande het beheer, de vergaring, de verwerking en het gebruik van gegevens die door het internet van de dingen worden verzameld en doorgeseind, en aangaande de vormen van de daarvoor vereiste toestemming door de consument;

31.

is van mening dat het internet van de dingen veel voordelen met zich meebrengt voor mensen met een handicap en een middel kan zijn om aan de behoeften van een vergrijzende bevolking te voldoen en assertieve zorg te verlenen; benadrukt in dit verband dat blinden en slechtzienden hun omgeving met behulp van deze technologie door middel van elektronische hulpmiddelen beter kunnen waarnemen; benadrukt evenwel dat maatregelen moeten worden genomen om de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, eenvoudige installatie, gebruiksgemak en de verstrekking van informatie over de betrokken diensten aan de consument te waarborgen;

32.

benadrukt dat transparantie inzake de kosten voor de gebruiker bijvoorbeeld met betrekking tot het stroomverbruik en het gebruik van de voorwerpen noodzakelijk is;

33.

is van mening dat het internet van de dingen en ICT-projecten in het algemeen gepaard moeten gaan met breed opgezette voorlichtingscampagnes om het doel van de uitrol ervan voor de burgers inzichtelijk te maken; beklemtoont dat voorlichting over potentiële gebruiksmogelijkheden en duidelijke voordelen van zaken als RFID essentieel is om te voorkomen dat dit project verkeerd wordt begrepen en de steun van de burgers moet ontberen; onderstreept dat gebruikers, willen zij voor individuele of gemeenschappelijke doeleinden ten volle gebruik kunnen maken van het internet van de dingen, de nodige e-vaardigheden moeten opdoen om deze nieuwe technologieën te begrijpen en gemotiveerd en in staat moeten zijn om er naar behoren gebruik van te maken;

34.

wijst erop dat het internet van de dingen de vergaring van gigantische hoeveelheden gegevens zal inhouden; verzoekt de Commissie in dit verband een voorstel in te dienen voor de aanpassing van de Europese richtlijn gegevensbescherming in verband met de gegevens die door het internet van de dingen worden verzameld en doorgeseind;

35.

is van mening dat als algemeen beginsel dient te worden gesteld dat ivd-technologieën dusdanig moeten worden ontworpen dat ze alleen het absolute minimum aan gegevens vergaren en gebruiken dat nodig is ter vervulling van hun taken, en dat ze daarbuiten geen verdere gegevens vergaren;

36.

pleit ervoor dat een aanzienlijk deel van de door het internet van de dingen uitgewisselde gegevens vóór de transmissie ter waarborging van de privacy wordt geanonimiseerd;

37.

herinnert de Commissie eraan dat andere werelddelen, met name Azië, sneller zijn met nieuwe ontwikkelingen in deze sector, en dat er dus bij het opstellen van regels voor het politieke systeem en het vaststellen van standaarden voor de techniek van het internet van de dingen een voortvarende aanpak vereist is en nauwe samenwerking met de rest van de wereld;

38.

wijst erop dat voor het herstel van de Europese economie investeringen in de nieuwe informatietechnologie nodig zijn als instrument voor economische groei en voor toegang tot nieuwe systemen en nieuwe toepassingen voor een steeds groter aantal Europese burgers en bedrijven; benadrukt dat Europa een voortrekkersrol moet spelen in de ontwikkeling van internettechnologieën; stelt voor in het volgende meerjarig financieel kader het budget voor bevordering van ICT-gebruik te verviervoudigen;

39.

onderstreept dat onderzoek een fundamentele rol toekomt in de concurrentiestrijd om de beschikbaarstelling van de computercapaciteit die voor het functioneren van de toepassingen van het internet van de dingen vereist is;

40.

verzoekt de Commissie de financiering van onderzoeksprojecten van het zevende kaderprogramma (KP) op het gebied van het internet van de dingen voort te zetten en op te voeren om de Europese ICT-sector te versterken, en stemt in met het gebruik van het kaderprogramma voor concurrentievermogen en innovatie (CIP) om de invoering ervan te stimuleren; dringt met name aan op de ontwikkeling van proefprojecten die een direct positief effect kunnen hebben op het dagelijks leven van de Europese burgers op het gebied van e-gezondheid, e-onderwijs, e-handel, e-toegankelijkheid en energie-efficiëntie; is evenwel verontrust over de bureaucratische rompslomp rond het KP en verzoekt de Commissie de KP-procedures te stroomlijnen en een gebruikerscomité in te stellen;

41.

stelt dat het internet van de dingen een aanzienlijk potentieel heeft in termen van economische en productieve ontwikkeling, verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening en optimalisering van logistiek en distributieketens van bedrijven, voorraadbeheer en het scheppen van nieuwe werk- en ondernemingskansen;

42.

verzoekt de Commissie een balans op te maken van de mogelijke gevolgen van haar voorgestelde strategie op de productiviteit en concurrentiekracht van Europese ondernemingen op de internationale markt;

43.

is van oordeel dat het internet van de dingen handelsstromen tussen de EU en derde landen kan vergemakkelijken door de verruiming van de markten en de zekerheid van kwaliteitswaarborgen voor de verhandelde producten;

44.

benadrukt dat de RFID-technologie enerzijds Europese fabrikanten de mogelijkheid biedt het volume van de goederen die in omloop worden gebracht te beheersen (dat wil zeggen dat er alleen wordt geproduceerd als het noodzakelijk is en dat dus het milieu wordt beschermd) en anderzijds de kans biedt op doeltreffende wijze tegen piraterij en namaak te strijden, want de producten zullen traceerbaar zijn;

45.

is van oordeel dat consumptiegoederen door de toepassing van nieuwe technologie in het productieproces beter tegen de concurrentie opgewassen en energiezuiniger zullen zijn;

46.

benadrukt dat er behoefte is aan een intensieve internationale dialoog en gezamenlijke actieplannen in verband met het internet van de dingen; verzoekt de Commissie te onderzoeken welke invloed het internet van de dingen op de internationale handel zal uitoefenen;

47.

steunt de Commissie als zij stelt dat zij terdege zal nagaan of er behoefte is aan een aanvullend geharmoniseerd spectrum voor specifieke ivd-doeleinden, rekening houdend met de verschillende kenmerken en mogelijkheden van uiteenlopende elektromagnetische frequentiebanden, en verzoekt de Commissie derhalve bij de vaststelling van de coördinatie- en harmonisatiedoelstellingen van de Unie via de meerjarenprogramma's voor het radiospectrumbeleid rekening te houden met de behoeften van het internet van de dingen; benadrukt dat een dergelijk spectrum in overheidsbezit moet blijven en dat het gebruik ervan dusdanig moet worden gereglementeerd dat er een bijdrage wordt geleverd aan de bevordering en financiering van onderzoek en technologische ontwikkeling op dit gebied; is van mening dat een machtigingsvrij spectrum het gebruik van nieuwe technologieën en diensten (draadloos netwerken) mogelijk moet maken ten behoeve van innovatie;

48.

benadrukt het gevaar van rechtsonzekerheid in geval van cloud computing;

49.

beschouwt de betrokkenheid van alle bestuurslagen (EU, nationaal en regionaal) als essentiële voorwaarde voor een doeltreffende ontwikkeling en invoering van het internet van de dingen; beklemtoont de rol die de regionale, lokale en gemeentelijke overheid bij de ontwikkeling van het internet van de dingen vervult door ervoor te zorgen dat het meer zal omvatten dan louter privégebruik; wijst er voorts op dat de plaatselijke overheid er een ruim gebruik van kan maken, zoals bij de organisatie van het openbaar vervoer, de inzameling van huisvuil, de berekening van verontreinigingsniveaus en verkeersgeleiding; verzoekt de Commissie om in het kader van haar werkzaamheden inzake het internet van de dingen alle bestuurslagen te raadplegen met het uitgangspunt van bestuur op verschillende niveaus voor ogen;

50.

wijst erop dat de informatie die door ivd-technologieën wordt verstrekt, traceerbaar, verifieerbaar en corrigeerbaar moet zijn voor het geval dat een daarop gebaseerd systeem defect raakt; benadrukt dat verkeerde informatie levens in gevaar kan brengen wanneer deze technologieën deel uitmaken van veiligheidssystemen voor bijvoorbeeld verkeers- of temperatuurregeling;

51.

benadrukt dat nieuwe technologieën van doorslaggevend belang zijn voor de vereenvoudiging van transportketens, de verhoging van de kwaliteit en efficiëntie van het vervoer, de ontwikkeling van slimme vervoerssystemen en de bevordering van groene corridors en dat RFID-technologie innovatieve mogelijkheden voor de bedrijfsvoering kan bieden en tegelijkertijd voor grotere klanttevredenheid kan zorgen;

52.

stelt dat het gebruik van het internet van de dingen op het gebied van de natuur kan bijdragen tot de ontwikkeling van groene technologieën door verbetering van de energie-efficiëntie en dus een betere milieubescherming, en tot een sterkere samenhang tussen ICT en natuur;

53.

verzoekt de Commissie zich in te zetten voor internationale normalisatie ten aanzien van de RFID-technologie en andere ivd-technologieën en toepassingen daarvan, teneinde interoperabiliteit en een open, transparante en technologisch neutrale infrastructuur mogelijk te maken; onderstreept dat zonder duidelijke en in de internetwereld erkende normen zoals TCP5/IP6 de uitbreiding van het internet van de dingen tot andere dan RFID-toepassingen geen ontwikkeling op wereldschaal zal doormaken;

54.

steunt het voorstel om internetprotocol versie 6 (IPv6) snel goed te keuren zodat er een grondslag is voor de toekomstige uitbreiding en vereenvoudiging van het web;

55.

is verheugd over het voornemen van de Commissie om in 2010 een mededeling over veiligheid, privacy en vertrouwen in de alomtegenwoordige informatiemaatschappij te publiceren; onderstreept het belang van deze mededeling en de voorstellen voor aanscherping van de regels inzake informatieveiligheid, de persoonlijke levenssfeer en bescherming van persoonsgegevens; verzoekt de Commissie alle belanghebbenden, waaronder het Europees Agentschap voor netwerk- en informatiebeveiliging en de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming, daar actief bij te betrekken;

56.

is ervan overtuigd dat alle grondrechten, niet alleen met betrekking tot privacy, in het kader van de ontwikkeling van het internet van de dingen moeten worden beschermd;

57.

is van mening dat de Commissie in verband met het internet van de dingen aanbevelingen moet formuleren met betrekking tot de taken en verantwoordelijkheden van het openbaar bestuur, de wetgevende macht en de wetshandhavingsinstanties;

58.

verzoekt de Commissie nauwlettend toe te zien op de juiste toepassing van de bestaande Europese regelgeving op dit vlak en nog dit jaar een tijdschema voor te leggen voor de beleidsvoornemens op EU-niveau met het oog op verbetering van de veiligheid van het internet van de dingen en RFID-toepassingen;

59.

verzoekt de Commissie een maatschappelijke dialoog te initiëren in verband met het internet van de dingen, waarbij zowel de positieve als de negatieve gevolgen van de nieuwe technologieën voor het dagelijks leven uiteen worden gezet; verzoekt de Commissie derhalve om proactief overleg te voeren met de Europese industrie en deze aan te moedigen het voortouw te nemen bij het ontwerpen en uitvinden van innovatieve, gestandaardiseerde en interoperabele technologieën;

60.

verzoekt de Commissie het midden- en kleinbedrijf in voldoende mate bij het actieplan voor het internet van de dingen te betrekken;

61.

verzoekt de Commissie voorts het Parlement regelmatig op de hoogte te houden van de voortgang van de dialoog met het bedrijfsleven en de belanghebbenden en van de initiatieven die zij wil ontplooien;

62.

is van mening dat de Commissie moet nagaan of de kosten van roaming verder kunnen worden verlaagd;

63.

benadrukt dat bij het beheer van het internet van de dingen bureaucratische rompslomp tot een minimum moet worden beperkt en dat alle belanghebbenden bij het besluitvormingsproces betrokken moeten worden, en pleit derhalve voor gedegen reglementering op EU-niveau;

64.

roept de Commissie op actief bij te dragen aan de formulering en bepaling van beginselen en regels voor het bestuur van het internet van de dingen, samen met haar handelspartners in internationale fora, zoals de Wereldhandelsorganisatie;

65.

verzoekt de Commissie te verduidelijken welke aspecten van internetgovernance volgens haar op dit moment gereguleerd moeten worden in verband met het internet van de dingen en met welk systeem het algemeen belang kan worden verzekerd;

66.

verzoekt de Commissie daarom met de hulp van de betrokken partijen de vraagpunten rond het beheer van het internet van de dingen te analyseren; acht het daarnaast van essentieel belang dat de WiFi-veiligheidssystemen nader bekeken worden;

67.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie, en aan de regeringen en de parlementen van de lidstaten.

12.8.2011   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 236/33

A.

overwegende dat het internet een uiterst belangrijk communicatiemiddel vormt met een enorme impact op de hele samenleving,

B.

overwegende dat internetgovernance onderwerpen beslaat die betrekking hebben op de bescherming en garantie van fundamentele rechten en vrijheden, toegang tot en gebruik van het internet, kwetsbaarheid van het internet voor cyberaanvallen enzovoort,

C.

overwegende dat cybercriminaliteit een groeiende bedreiging vormt voor samenlevingen die afhankelijk zijn van ICT, en overwegende dat aansporingen tot terroristische aanvallen, op haat berustende misdaden en kinderpornografie toegenomen zijn en individuele personen, onder wie kinderen, in gevaar brengen,

D.

overwegende dat het kruispunt tussen computercriminaliteit, internetrechtspraak en cloud computing als een nieuw aspect van internetgovernance op Europees niveau van groot belang is,

E.

overwegende dat bepaalde aspecten van internetgovernance betrekking hebben op internetadressering en andere overwegend technische onderwerpen die het werkterrein vormen van organismen zoals - onder meer - de Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (ICANN), de Internet Assigned Numbers Authority (IANA), de Internet Engineering Task Force (IETF) en de Regional Internet Registries,

F.

overwegende dat de privésector tot dusver een leidende en positieve rol heeft gespeeld voor wat internetgovernance betreft, maar dat de rol van de overheid bij de uitwerking van een overkoepelende strategie moet worden versterkt,

G.

overwegende dat regeringen een belangrijke rol spelen op het vlak van de uitbreiding van internetgovernance in het openbaar belang, in het bijzonder voor wat betreft de bescherming en garantie van fundamentele rechten en vrijheden alsook de veiligheid, integriteit en het herstellingsvermogen van het internet, terwijl de privésector een essentiële rol speelt door te zorgen voor de nodige investeringen, expertise en ondernemersinitiatieven,

H.

overwegende dat het internationale forum voor internetgovernance (Internet Governance Forum of IGF) en verscheidene nationale en regionale fora belangrijke platformen zijn voor de dialoog tussen alle belanghebbenden over het beheer van het internet,

I.

overwegende dat het engagement van het Europees Parlement en de andere Europese instellingen voor internet als een vrij en internationaal openbaar goed al lang bestaat,

1.

is van mening dat het internet een internationaal openbaar goed is dat in het belang van elkeen moet worden beheerd;

2.

erkent dat het internet van wezenlijk belang is voor de praktische uitoefening van het recht op vrije meningsuiting, culturele diversiteit, de pluriformiteit van de media, democratisch burgerschap, alsook voor onderwijs en de toegang tot informatie, waardoor het één van de belangrijkste instrumenten vormt voor de wereldwijde verspreiding van democratische waarden;

3.

wijst erop dat het internet is uitgegroeid tot een onmisbaar hulpmiddel voor de bevordering van democratische initiatieven, politieke discussies en digitale geletterdheid en voor de verspreiding van kennis; herhaalt dat internettoegang zowel garant staat voor als afhangt van de uitoefening van een aantal essentiële grondrechten, zoals onder meer eerbied voor het privéleven, bescherming van gegevens, vrije meningsuiting, vrijheid van spreken en vrijheid van vereniging, persvrijheid, vrije politieke meningsuiting en vrije deelname aan het politieke leven, niet-discriminatie, onderwijs en culturele en taalkundige verscheidenheid; onderstreept dat de daarbij op de respectieve niveaus betrokken instellingen en partijen er daarom gezamenlijk moeten op toezien dat iedereen zijn recht om deel te nemen aan de informatiemaatschappij kan uitoefenen – in het bijzonder oudere mensen, die meer moeilijkheden ondervinden om zich met de nieuwe technologieën vertrouwd te maken, en dat er tegelijk ook oplossingen moeten worden gevonden voor de tweeledige problematiek van digibetisme en democratische uitsluiting in het elektronische tijdperk;

4.

onderstreept eveneens dat het noodzakelijk is de ontwikkeling van „bottom-up”-initiatieven en e-democratie te ondersteunen, en er tegelijkertijd op toe te zien dat er afdoende garanties worden geboden tegen nieuwe vormen van bewaking, controle en censuur door overheids- of privéactoren, opdat de vrijheid van internettoegang en de bescherming van het privéleven geen dode letter blijven maar als reëel worden ervaren;

5.

benadrukt dat het Europees cultureel erfgoed moet worden beschermd en bevorderd, ook via het internet; is van mening dat het internet een fundamentele rol speelt bij het bevorderen van innovatie en het verkleinen van de digitale, sociale en culturele kloof binnen Europa in vergelijking met andere delen van de wereld; verheugt zich over het feit dat de Commissie inziet dat de digitale kloof moet worden gedicht en de ontwikkelingsaspecten van internetgovernance begrijpt; is echter van mening dat er eveneens aandacht moet worden besteed aan de vele oudere burgers in zowel ontwikkelde landen als ontwikkelingslanden die zich in deze nieuwe onlinewereld vaak aan hun lot overgelaten voelen; merkt op dat het internet een doeltreffend instrument kan zijn voor sociale integratie en dat onze oudere burgers moeten worden geïntegreerd; vraagt met aandrang om meer voorlichting over het gebruik van de door het internet aangeboden hulpmiddelen en over de gebruikscriteria voor deze hulpmiddelen;

6.

erkent dat het toegenomen internetgebruik door burgers, consumenten, bedrijven en overheden betekent dat dit communicatiemiddel één van de fundamentele elementen van de verwezenlijking van de interne markt in de EU aan het worden is; benadrukt in deze context de noodzaak van passende bescherming van de consument en van de rechten van de houders van intellectuele-eigendomsrechten op het internet; onderstreept eveneens dat de burgerlijke rechten en vrijheden van internetgebruikers moeten worden gewaarborgd; erkent het belang van het internet als informatiemiddel en als middel om de rechten van de consument te bevorderen;

7.

onderstreept dat internetgovernance e-handel en grensoverschrijdende transacties moet vergemakkelijken door de zelfregulerende taken te decentraliseren, met name voor wat de opstelling van voorwaarden voor de intrede van nieuwe concurrenten betreft;

8.

vraagt om eenvoudiger toegang tot en ontwikkeling van het internet in nieuwere lidstaten, met name in plattelandsgebieden en ontwikkelingslanden, door middel van door de Europese Unie gefinancierde programma's; wil voorts dat deze landen meer invloed krijgen bij de vormgeving van het beleid op het vlak van internetgovernance;

9.

meent dat internetgovernance ter vrijwaring van het streven van de EU om het internet te handhaven als een internationaal gemeenschappelijk goed, gebaseerd moet zijn op een breed en evenwichtig model waarin zowel de openbare sector als de privésector een rol spelen, geen enkele entiteit of entiteitengroep de bovenhand kan krijgen en pogingen door overheden of supranationale autoriteiten om de informatiestroom op het internet te controleren, worden verhinderd, en dat in wisselwerking staat met multistakeholderprocessen op het vlak van internetgovernance, die een doeltreffend mechanisme blijven vormen voor de bevordering van wereldwijde samenwerking;

10.

onderstreept dat de waarden waarop de Unie berust, zoals vermeld in artikel 2 van het Verdrag betreffende de Europese Unie, kernwaarden en einddoelen van de Europese Unie vormen; vraagt de Europese Commissie en de lidstaten daarom ervoor te zorgen dat alle activiteiten in verband met internetgovernance in overeenstemming zijn met deze waarden en doelen, in het bijzonder op internationale fora voor internetgovernance waaraan landen deelnemen wier waarden sterk verschillen van de Europese waarden; meent dat de internationale dialoog met deze landen op het gebied van internetreglementering moet worden geïntensiveerd, met als doel conflicten te vermijden;

11.

gelooft dat de regeringen zich moeten toespitsen op kwesties die van essentieel belang zijn voor een wereldwijd openbaar internetbeleid, net zoals leiderschap in de privésector moet berusten op respect voor de beginselen van het openbaar beleid en voor bestaande wetgeving, of anders het beginsel van niet-inmenging moeten aanhangen, behalve in geval van nood in uitzonderlijke omstandigheden, en dat hun optreden zelfs dan in overeenstemming moet zijn met de fundamentele mensenrechten en het evenredigheidsbeginsel;

12.

is van mening dat regeringen zich niet mogen mengen in het dagelijkse internetbeheer, innovatie en mededinging niet mogen schaden met onnodige, belastende en restrictieve regelgeving en niet mogen proberen om dit domein, dat een wereldwijd gemeenschappelijk goed is en moet blijven, te controleren;

13.

vraagt dat regeringen ophouden de internettoegang te beperken door middel van onder meer censuur, blokkeringen en filters, en niet meer eisen dat privé-instanties dit doen; dringt aan op de garantie van een open internet, waar gebruikers toegang hebben tot informatie, informatie kunnen verspreiden en gebruik kunnen maken van de computerprogramma's en diensten van hun keuze, zoals voorzien in het hervormde regelgevingskader voor elektronische communicatie;

14.

beklemtoont dat restricties die als noodzakelijk beschouwd worden, beperkt moeten blijven tot het in een democratische samenleving benodigde minimum, een wettelijke basis moeten hebben en doeltreffend en evenredig moeten zijn; benadrukt dat de bescherming van minderjarigen moet worden gegarandeerd, en verzoekt de lidstaten bovendien maatregelen te nemen – bijvoorbeeld aan de hand van het waarschuwingssysteem in het openbaar belang dat voorhanden is in het kader van Richtlijn 2009/136/EG van het Europees Parlement en de Raad van 25 november 2009 tot wijziging van Richtlijn 2002/22/EG, Richtlijn 2002/58/EG en Verordening (EG) nr. 2006/2004, met betrekking tot consumentenrechten (consumentenrechtenrichtlijn) (9) – om minderjarigen in staat te stellen om op verantwoorde wijze gebruik te maken van het internet en van online-informatiediensten, en om het bewustzijn van de mogelijke gevaren van nieuwe diensten te vergroten;

15.

verzoekt om meer initiatieven om het internet veiliger te maken voor kinderen, de wereldwijde uitwisseling van beste praktijken te bevorderen en de internationale samenwerking in de strijd tegen schadelijke of illegale informatie op het internet te versterken, in het bijzonder op het gebied van seksueel misbruik van kinderen op het internet;

16.

wijst eveneens op de bijzondere noodzaak om kwetsbare personen en vooral minderjarigen te beschermen door middel van een gemeenschappelijk optreden van openbare en particuliere belanghebbenden; herhaalt dat in de strijd tegen cybercriminaliteit en kinderpornografie de strafbare inhoud bij de bron vernietigd moet worden, en dat pas daarna moet worden overwogen websites te blokkeren;

17.

meent dat regeringen naast de door de Commissie vastgelegde beginselen inzake governance ook de volgende principes moeten uitvoeren:

18.

onderstreept dat de EU tot een eenvormige uitvoering moet komen van de grondbeginselen van internetgovernance en deze uitvoering overtuigd moet verdedigen op internationale fora en in bilaterale betrekkingen;

19.

is ingenomen met de elementen inzake internetgovernance in de Granada-strategie van het Spaanse voorzitterschap, en met de bepalingen van het verslag van het Parlement over een nieuwe digitale agenda voor Europa: 2015.eu (10) betreffende de opstelling van een Europees handvest van burger- en consumentenrechten in de digitale omgeving en betreffende de uitwerking van een „vijfde vrijheid”, die de onbelemmerde omloop van inhoud en kennis omvat;

20.

neemt kennis van het nieuwe internetbeleid van de Amerikaanse regering, „Internet Policy 3.0”, dat op 24 februari 2010 aangekondigd werd;

21.

benadrukt dat de EU drie cruciale openbaarbeleidskwesties moet aanpakken:

22.

vraagt de lidstaten om de internetinfrastructuur in samenwerking met de Commissie te beschermen tegen dreigingen en incidenten aan de hand van een geharmoniseerde EU-benadering en middels de voltooiing van de oprichting van nationale noodhulpteams en samenwerkingsmechanismen tussen deze teams;

23.

vraagt dat de Commissie en de lidstaten meer inspanningen leveren om de veiligheid van de cyberspace binnen de EU te verhogen en om in gepaste mate deel te nemen aan de internationale samenwerking op dit vlak, en benadrukt de noodzaak van een gezamenlijke benadering met alle belanghebbenden om tot een beter begrip en bewustzijn van de jurisdictie betreffende cybercriminaliteit en cloud computing te komen, uitgaand van een gelijke basis en van de vaststelling van duidelijke verplichtingen en verantwoordelijkheden voor alle belanghebbenden;

24.

benadrukt het belang van de veiligheid van elektronische diensten, in het bijzonder elektronische handtekeningen, en de noodzaak om op pan-Europees niveau een Public Key Infrastructure (PKI) te creëren, en vraagt de Commissie een Europese Validation Authorities Gateway op te zetten om de grensoverschrijdende interoperabiliteit van elektronische handtekeningen te waarborgen en de veiligheid van transacties via het internet te vergroten;

25.

vraagt dat de Commissie duidelijke richtsnoeren verstrekt voor lidstaten die het verdrag van de Raad van Europa inzake cybercriminaliteit niet hebben geratificeerd of uitgevoerd, met als doel alle lidstaten te verenigen in een gemeenschappelijke inspanning om cybercriminaliteit en spam te bestrijden, het vertrouwen van de gebruikers te vergroten en de EU-cyberspace te beschermen tegen alle soorten misdaad en wangedrag; vraagt alle lidstaten met aandrang het verdrag van de Raad van Europa inzake cybercriminaliteit te ratificeren en uit te voeren;

26.

vraagt dat alle lidstaten het verdrag van de Raad van Europa ter voorkoming van terrorisme ratificeren en uitvoeren, zodat op basis hiervan internationale samenwerking kan worden opgebouwd voor het counteren van het gebruik van internet door terroristen in de vorm van grootschalige aanvallen op en via computersystemen die een bedreiging vormen voor de nationale veiligheid, de openbare veiligheid of de economische welvaart;

27.

beveelt bovendien aan dat de Commissie en de lidstaten samen werken aan het vergroten van de veiligheid en stabiliteit van het internet met behulp van maatregelen ter verhoging van de netwerk- en systeemdiversiteit, door de toepassing van de wetgeving inzake mededinging, de EU-normen en het aanbestedingsbeleid, en door:

28.

wijst erop dat het succes van sociaalnetwerksites in combinatie met de technische mogelijkheden van het internet op het vlak van geheugencapaciteit en gegevensverwerking tot problemen leidt in verband met de bewaring van gegevens en het gebruik van gearchiveerde gegevens; betreurt in dit verband dat er voor het internet nog geen „recht op vergetelheid” bestaat;

29.

benadrukt de noodzaak om een geschikt evenwicht te vinden tussen het beschermen van de privacy van gebruikers en de opslag van persoonlijke gegevens;

30.

betreurt dat het toenemende internetgebruik nog niet gepaard gaat met regels die gebruikers in staat stellen de persoonlijke gegevens die zij op zulke netwerksites plaatsen, zelf te beheren;

31.

wijst erop dat een transparant en verantwoordelijk internetbeheer een belangrijke rol kan spelen in het toezicht op de wijze waarop zoekmachines wereldwijd omgaan met informatie;

32.

vraagt dat de Commissie een voorstel indient om het toepassingsgebied van Verordening (EG) nr. 864/2007 van het Europees Parlement en de Raad van 11 juli 2007 betreffende het recht dat van toepassing is op niet-contractuele verbintenissen (Rome II) (11) uit te breiden tot schendingen van gegevensbescherming en privacy, en vraagt de Raad in te stemmen met onderhandelingen met het oog op de sluiting van een internationale overeenkomst waarmee individuele EU-burgers over effectieve verhaalsmogelijkheden kunnen beschikken in geval van schendingen van hun recht op gegevensbescherming en privacy uit hoofde van de EU-wetgeving;

33.

steunt de bevordering van het beginsel van „ingebouwde privacy”, dat berust op de regel dat privacy- en gegevensbeschermingsvereisten zo vroeg mogelijk in de levenscyclus van nieuwe technologische ontwikkelingen moeten worden geïntegreerd, zodat de burgers verzekerd zijn van een veilige en gebruikersvriendelijke omgeving;

34.

wijst erop dat er een officiële certificering moet komen voor de veiligheid van websites, zodat consumenten met meer vertrouwen toegang kunnen zoeken tot online informatie en diensten;

35.

benadrukt dat de instellingen, organen en lidstaten van de EU hun individuele optreden op het vlak van internetgovernance binnen de diverse internationale instanties die zich daarmee bezighouden, zoals ICANN en diens adviesorganen, inclusief het Gouvernementeel Adviescomité (GAC), op elkaar moeten afstemmen;

36.

benadrukt de rol van het Europees Agentschap voor netwerk- en informatiebeveiliging (ENISA) bij de oprichting van één enkele Europese informatieruimte; merkt op dat ENISA een belangrijke rol kan spelen, in het bijzonder voor wat de preventie en aanpak van en de reactie op netwerk- en informatieveiligheidsproblemen betreft, en toont zich ingenomen met het toekomstige voorstel van de Commissie voor de modernisering van ENISA;

37.

onderstreept de noodzaak van een bijkomende vergroting van de efficiëntie van ENISA op het vlak van:

38.

benadrukt dat ENISA in de eerste plaats ondersteuning verleent aan lidstaten met bijzondere behoeften en beveelt aan dat ENISA fora blijft ontwikkelen waar lidstaten en andere instanties informatie kunnen uitwisselen;

39.

is van mening dat de Commissie een centrale rol moet spelen bij het introduceren en coördineren van alle aspecten betreffende de interne organisatie van de EU, met als doel een coherente EU-aanpak te waarborgen, ook met betrekking tot het IGF;

40.

stelt voor dat de Commissie voor de nodige capaciteitsopbouw zorgt om een echte vertegenwoordiging van het Europese maatschappelijke middenveld te kunnen afvaardigen naar internationale fora over internetgovernance en naar organisaties of consortia die zich bezighouden met internetnormen;

41.

vraagt dat de Commissie de aanneming van een coherente en veelomvattende EU-benadering voor het IGF en andere belangrijke evenementen betreffende internetgovernance vereenvoudigt door voor elk van deze evenementen ruim op voorhand een ontwerp voor een EU-standpunt in te dienen, ter overleg, bij het Europees Parlement en de Raad;

42.

steunt de voortzetting en ontwikkeling op internationaal, regionaal – met inbegrip van EuroDIG – en nationaal niveau van het IGF-model, dat zijn belangrijkste eigenschappen als een niet-bindend multistakeholderproces moet bewaren en open ruimten moet blijven bieden voor dialoog en uitwisseling van goede praktijken tussen regeringen, het maatschappelijk middenveld en de privésector, als een nieuwe vorm van participatieve democratie;

43.

benadrukt dat het gezien de specifieke aard van de Aziatische markt belangrijk is Aziatische spelers bij besprekingen over internetgovernance te betrekken;

44.

benadrukt dat het belangrijk is om bij de ontwikkeling van een beheersmodel ook eindgebruikers te betrekken, waarbij de nadruk wordt gelegd op de samenwerking op lokaal, regionaal en nationaal niveau tussen universiteiten en de zakenwereld;

45.

doet de volgende aanbevelingen om het IGF te verbeteren:

46.

steunt de werkzaamheden van de Commissie en het Spaanse en Belgische voorzitterschap in verband met de bijeenkomst van het IGF in september 2010 in Vilnius, en roept op tot een grotere deelname van het Europees Parlement;

47.

steunt in het algemeen de voorkeur van de Commissie voor het huidige ICANN-managementmodel, dat gebaseerd is op de leidende rol van de privésector;

48.

erkent dat ICANN erin geslaagd is de stabiliteit van het domeinnaamsysteem te garanderen;

49.

steunt de voortzetting van de onlangs door ICANN gelanceerde toekenning van domeinnamen in andere alfabetten dan het Latijnse;

50.

verzoekt om een nieuwe speciale domeinnaam voor culturele organisaties, outlets, de media en kunstenaars, bijvoorbeeld „.culture” of „.art”;

51.

vraagt om een grotere verantwoordingsplicht voor privé-ondernemingen die domeinnamen registreren en verdelen, aangezien zij een dienst verlenen waarvan de maatschappij in grote mate afhankelijk is geworden; is in dit verband van mening dat er een gemeenschappelijk pakket van in acht te nemen criteria moet worden vastgesteld om de transparantie te vergroten en dergelijke ondernemingen grotere verantwoordelijkheden op zich te doen nemen;

52.

vraagt dat de Europese registrator EURid een grote media- en internetcampagne voert om het internetdomein „.eu” in de lidstaten te promoten, met als doel de ontwikkeling van een Europese internetomgeving gebaseerd op de waarden, eigenschappen en het beleid van de Europese Unie te bevorderen;

53.

onderstreept het belang van het GAC in het beleidsvormingsproces van ICANN en stelt voor de efficiëntie van het GAC te vergroten door onder meer een secretariaat op te richten dat over voldoende ondersteunende capaciteiten beschikt; acht het voorts belangrijk dat elke EU-lidstaat actief deelneemt aan de werkzaamheden van het GAC;

54.

meent dat ICANN moet worden verbeterd door:

55.

sluit zich aan bij het standpunt van de Commissie dat IANA-overeenkomsten mechanismen voor multilaterale verantwoordingsplicht moeten omvatten; stelt dat geen enkele individuele regering in de toekomst een dominante invloed mag uitoefenen op IANA, en dat deze functie in plaats daarvan door middel van geleidelijke internationalisering zal worden vervangen door multilaterale supervisie;

56.

is van mening dat de „bevestiging van verbintenissen” van 2009 een positieve basis kan vormen voor de verdere ontwikkeling van ICANN, maar benadrukt niettemin dat:

57.

vraagt dat de Commissie het Europees Parlement en de Raad jaarlijks verslag uitbrengt over gebeurtenissen tijdens het voorbije jaar die verband houden met internetgovernance, en dat het eerste van die verslagen tegen maart 2011 wordt voorgelegd;

58.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie en de lidstaten.

12.8.2011   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 236/41

A.

overwegende dat de Commissie in haar mededeling „Herziening van het communautaire innovatiebeleid in een veranderende wereld” een herziene innovatiestrategie in de vorm van een actieplan heeft aangekondigd,

B.

overwegende dat deze toekomstige innovatiestrategie nauw verbonden dient te zijn met de strategie EU 2020,

C.

overwegende dat de Commissie in haar mededeling „ICT-grenzen verleggen: een strategie voor onderzoek naar technologieën van de toekomst of in opkomst in Europa” een nieuwe strategie voor onderzoek naar toekomstige en opkomende technologieën (future and emerging technologies (FET)) heeft aangekondigd en zich heeft uitgesproken voor de lancering van vlaggenschipinitiatieven,

D.

overwegende dat bij de ontwikkeling van een Europees innovatiebeleid rekening gehouden moet worden met alle drie de zijden van de kennisdriehoek: onderzoek, innovatie en onderwijs,

E.

overwegende dat het innovatievermogen van ondernemingen voor een aanzienlijk deel afhankelijk is van de toegang tot toereikende financiële middelen en dat de kredietbeperkingen als gevolg van de huidige economische crisis een drastische belemmering dreigen te vormen voor de innovatiecapaciteit van ondernemingen, en dan met name voor het midden- en kleinbedrijf,

F.

overwegende dat innovatie van wezenlijk belang is voor een succesvolle aanpak van de problemen waarmee de EU momenteel op maatschappelijk en milieugebied te maken heeft en tevens van groot belang is voor de verwezenlijking van de strategische beleidsdoelstellingen van de EU op gebieden als ondernemerschap, concurrentievermogen, klimaatverandering, werkgelegenheid, demografische veranderingen en een op integratie gerichte samenleving,

G.

overwegende dat de Europese Unie haar energie- en klimaatdoelstellingen voor 2020, met name de vermindering van broeikasgasemissies met 20 %, de verhoging van de energie-efficiëntie met 20 %, en ten minste 20 % energie uit hernieuwbare bronnen, alleen zal halen als de ontwikkeling en algemene toepassing van schone, duurzame en efficiënte energietechnologie wordt versneld; overwegende dat deze dimensie ten volle in de toekomstige innovatiestrategie moet worden opgenomen,

H.

overwegende dat onderzoek naar toekomstige en opkomende technologieën (zoals kwantumtechnologie, ICT-technologie geïnspireerd door de biologie en nanotechnologie) de ideale basis vormt voor innovatie vanwege de effecten die dat onderzoek heeft op het concurrentievermogen op de lange termijn en vanwege het feit dat er daarmee volkomen nieuwe takken van economische bedrijvigheid worden ontwikkeld, waardoor nieuwe industrieën en hightech-ondernemingen worden gestimuleerd,

I.

overwegende dat de bevordering en ontwikkeling van duurzame technologieën niet alleen onontbeerlijk is voor de verwezenlijking van de klimaat- en energiedoelstellingen van de EU, maar de Unie daarnaast grote voordelen biedt op het gebied van toename van werkgelegenheid en economische groei,

J.

overwegende dat een ongelijke verdeling van schaarse middelen innovatie kan belemmeren en dat de EU in haar grondstoffenbeleid derhalve aan alle belangrijke uitdagingen het hoofd dient te bieden, zodat een eerlijke toegang kan worden gewaarborgd,

K.

overwegende dat het stimuleren van duurzame en energie-efficiënte technologieën in tijden van een toenemend tekort aan middelen de continuïteit van de energievoorziening in de EU zal verbeteren,

L.

overwegende dat de demografische ontwikkeling een van de belangrijkste uitdagingen voor de toekomst is waarvoor ook nieuwe technologische oplossingen noodzakelijk zijn,

M.

overwegende dat de EU in die sectoren waar zij op dit moment over een goede concurrentiepositie beschikt haar krachten moet bundelen en haar sterke punten moet versterken en moet zorgen voor een wereldwijd eerlijk speelveld,

1.

is van mening dat er mogelijkheden bestaan voor een nauwere koppeling tussen onderzoek en innovatie in Europa; verzoekt de Commissie en de lidstaten een geïntegreerde aanpak van wetenschap en innovatie toe te passen;

2.

wijst de Commissie erop dat het toekomstige innovatiebeleid van de EU breed van opzet dient te zijn en alle vormen van innovatie dient te omvatten, dus niet alleen technologische innovatie (producten en processen), maar ook administratieve, organisatorische, sociale en werkgerelateerde innovatie, inclusief nieuwe innovatieve bedrijfsmodellen en innovatie op het gebied van dienstverlening, waarbij rekening gehouden moet worden met de twee andere zijden van de kennisdriehoek (onderzoek en onderwijs);

3.

benadrukt dat innovatie in de eerste plaats betrekking heeft op nieuwe ontwikkelingen die beantwoorden aan de behoeften van consumenten en markten; verzoekt de Commissie om die reden ervoor te zorgen dat er meer erkenning komt voor het feit dat de vraag van de consument de drijvende kracht is achter innovatie; wijst erop dat, om het ontstaan van nieuwe vormen van ongelijkheid in de maatschappij tegen te gaan, innovaties in de toekomst niet slechts op hun ecologische en economische merites, maar ook op hun sociale meerwaarde moeten worden beoordeeld;

4.

benadrukt dat versterking van de positie van ondernemers als aanjagers van innovatie in Europa een onontbeerlijke voorwaarde is voor het goed functioneren van een concurrerende interne markt, met als basis het uit de weg ruimen van handelsbarrières en een hoog niveau van consumentenbescherming en sociale cohesie;

5.

verzoekt de Commissie ambitieuze benchmarks voor innovatie vast te stellen gericht op brede maatschappelijke uitdagingen en een einde te maken aan de huidige versnippering van de verschillende Europese initiatieven;

6.

steunt nadrukkelijk het standpunt van de Commissie dat sleuteltechnologieën en onderzoek naar toekomstige en opkomende technologieën uiterst belangrijke voorwaarden zijn voor het op duurzame wijze verbeteren van het mondiale concurrentievermogen van de EU en schaart zich achter haar oproep aan de lidstaten om overeenstemming te bereiken over toepassing van sleuteltechnologieën in de EU; benadrukt in verband hiermee dat i) sleuteltechnologieën, zoals micro- en nano-elektronica, fotonica, biotechnologie en nanotechnologie, ii) nieuwe grondstoffen, en iii) nieuwe en toekomstige technologieën een groot potentieel kunnen vormen voor innovatie en een bijdrage kunnen leveren aan de overschakeling op een kenniseconomie met een lage CO2-uitstoot;

7.

benadrukt dat innovatie gericht moet zijn op het individu en is tevreden met de inspanningen om de dialoog tussen de universiteiten en het bedrijfsleven te intensiveren, aangezien daarmee een belangrijke bijdrage wordt geleverd aan de bevordering van onderzoek en innovatie en aan een effectiever gebruik van kennis uit de privésector binnen de universiteiten, alsmede aan het verbeteren van de universitaire studieprogramma's zodat beter wordt aangesloten bij de eisen die de moderne maatschappij en het zakenleven stellen;

8.

wijst erop dat de keuze voor sleuteltechnologieën nu – maar ook de keuze voor nieuwe technologieën in de toekomst – op lokaal, regionaal en nationaal niveau in samenwerking met het bedrijfsleven, waaronder het midden- en kleinbedrijf, dient plaats te vinden en dat daarbij rekening gehouden dient te worden met regionale economische beleidsdoelstellingen; verlangt dat de EU ervoor zorgt dat rekening wordt gehouden met de bijdrage van de voorgestelde deskundigengroep op hoog niveau aan het vaststellen, bekrachtigen en implementeren van concrete maatregelen op korte, middellange en lange termijn ter ondersteuning van deze technologieën;

9.

is verheugd over deze beleidsmaatregelen inzake innovatie die op communautair niveau een aanvulling vormen op de nationale strategieën en sectoroverschrijdend zijn, en roept de Commissie nadrukkelijk op deze aanpak verder te ontwikkelen;

10.

verzoekt de Commissie en de lidstaten om de aanleg van digitale netwerken van de volgende generatie en slimme netwerken te combineren met innovatieactiviteiten om de voordelen ervan volledig te benutten; benadrukt dat hiervoor voldoende financiering moet worden uitgetrokken, onder andere uit de structuurfondsen;

11.

benadrukt het feit dat investeringen in snelle onlinenetwerken en een grotere breedbandpenetratie basisvoorwaarden zijn voor een grotere en effectievere verspreiding van innovaties en daarmee voor het verkleinen van de innovatiekloof tussen de verschillende EU-regio's;

12.

verzoekt de Commissie en de lidstaten een krachtiger beleid inzake convergentie op het gebied van innovatie te voeren, om de verschillen tussen de lidstaten terug te dringen;

13.

steunt het feit dat de Commissie momenteel een Europese innovatiewet („European Innovation Act”) voorbereidt met het oog op de verwezenlijking van een coherentere innovatiestrategie;

14.

benadrukt het feit dat ecologische innovatie en groen ondernemen belangrijk zijn, aangezien deze een belangrijke rol kunnen spelen met betrekking tot het verbinden van het innovatiebeleid met sectoren die voor de EU van centraal belang zijn, met als resultaat grote comparatieve voordelen voor de Europese economie;

15.

benadrukt het feit dat eco-innovatie een belangrijke rol speelt, met name in het kader van een efficiënter gebruik van hulpbronnen;

16.

onderstreept de belangrijke rol die innovatieclusters voor het toekomstige innovatiebeleid van de EU spelen en benadrukt dat met name kennisclusters een groot potentieel hebben; is verheugd over de instelling van speciale innovatie- en ondernemingszones rond universiteiten, onderzoeksinstituten en wetenschaps- en technologieparken; verlangt dat er aandacht wordt geschonken aan de mogelijkheden voor het instellen van een uniform vereenvoudigd financierings- en operationeel kader voor deze nieuwe innovatiezones;

17.

benadrukt dat de bestaande clusters door middel van gecoördineerde inspanningen van de EU, de lidstaten en de regio's verder ontwikkeld dienen te worden, zodat zij hun deels al toonaangevende rol wereldwijd kunnen behouden en uitbreiden;

18.

onderstreept in dit verband dat bij alle maatregelen inzake clusterbeleid rekening moet worden gehouden met de behoeften van ondernemingen, inclusief die van kmo's, en met name die van innovatieve kmo's, aangezien innovatie een sleutelrol moet spelen bij het stimuleren van ondernemerschap;

19.

roept de betrokken partijen op nationaal en EU-niveau op om de randvoorwaarden voor grensoverschrijdende samenwerking tussen clusters te verbeteren;

20.

benadrukt dat kmo's een centrale rol spelen, niet alleen als partner in waardeketens, maar ook als zelfstandige aanbieders van innovatieve producten;

21.

roept op tot een versterkte Europese aanpak voor de financiering van innovatie, teneinde de huidige versnippering en kortetermijnvisie aan te pakken; is van mening dat de beschikbaarheid van toereikende financiële middelen een onontbeerlijk element is voor de ontwikkeling van innovatie en dat het communautaire budget voor innovatie derhalve aanzienlijk verhoogd dient te worden; dringt erop aan dit bij de komende herziening van het huidige financiële kader en bij de planning van het meerjarig financieel kader 2014-2020 tot uitdrukking te laten komen; wijst er in dat verband op dat de regels aan de hand waarvan wordt bepaald of pre-industrieel en/of experimenteel O&O in aanmerking komen voor O&O-financiering tegelijk herzien dienen te worden; verzoekt de lidstaten meer financiële middelen uit te trekken voor O&O, met het oog op de verwezenlijking van de in 2002 in Barcelona vastgestelde doelstelling, te weten een investering van 3 % van het bbp in onderzoek en ontwikkeling in 2010; onderstreept dat het belangrijk is om in tijden van economische crisis onderzoek en ontwikkeling te financieren, omdat daardoor op lange termijn meer banen zullen ontstaan; benadrukt dat het belangrijk is een groter deel van de O&O-programma's voor innovatie te reserveren;

22.

is van mening dat de EU-uitgaven voor onderzoek en innovatie moeten worden toegespitst op doelstellingen als het bieden van stimulansen voor de commerciële toepassing van onderzoeksresultaten, alsmede volledigere informatie over financieringsbronnen en -mogelijkheden; benadrukt dat het belangrijk is bij de toegang tot middelen transparantie en gelijke kansen te waarborgen op basis van openbare oproepen voor het indienen van onderzoeksvoorstellen; verzoekt de Commissie en de lidstaten de structuurfondsen te gebruiken om innovatie op grote schaal te stimuleren; benadrukt het belang van het uitwerken van regelingen voor de financiering van sociale innovatie met meer aandacht voor sociaal rendement;

23.

benadrukt dat het van doorslaggevend belang is om, naast het verhogen van de beschikbare financiële middelen, een kritische massa te bereiken; beveelt aan dat hiervoor gebruik wordt gemaakt van openbare aanbestedingen en onderstreept in dit verband met name dat een „meerwaarde voor Europa” slechts verwezenlijkt kan worden indien de financiële middelen verstrekt worden aan de partijen die de grootste hefboomwerking kunnen realiseren, zoals sleuteltechnologieën en vlaggenschipinitiatieven voor opkomende en toekomstige technologieën; benadrukt in verband hiermee dat moet worden geprofiteerd van de synergie tussen de kaderprogramma's voor onderzoek en innovatie en de structuurfondsen; benadrukt in verband hiermee dat de verschillende organen die het KP7, het KCI en de structuurfondsen beheren, op de hoogte moeten zijn van de mogelijkheden die elk van die instrumenten biedt; betreurt het feit dat de bestaande mogelijkheden voor synergie op het gebied van financiering nog steeds niet goed bekend zijn; verzoekt de regio's en de lidstaten hun inspanningen op te voeren om de communicatie op dat gebied te verbeteren;

24.

is verheugd over de oprichting van het Europees Instituut voor innovatie en technologie (EIT), dat bedoeld is om hoger onderwijs, onderzoek en bedrijfsleven rond een gemeenschappelijk doel bijeen te brengen en innovatie te bevorderen en voort te brengen die wereldwijd toonaangevend is; benadrukt dat het EIT een grote bijdrage kan leveren door voor stimulansen voor innovatieprogramma's te zorgen en dat het op dit gebied een belangrijke rol kan spelen; dringt er bij de Commissie op aan er bij de opstelling van de begroting van het EIT voor te zorgen dat de toegekende financiering, samen met de middelen uit andere bronnen, de kritische massa bereikt die nodig is om de belangrijkste uitdagingen waarvoor de samenlevingen in de EU zich geplaatst zien aan te kunnen en grondig te onderzoeken;

25.

benadrukt de noodzaak van richtsnoeren voor het op competitieve wijze kunnen toewijzen en het vlot gebruiken van financiering en de noodzaak tot invoering van een systeem waarbij projecten die een grote onmiddellijke economische impact hebben, worden beloond;

26.

benadrukt dat Europa een voortrekkersrol moet spelen in de ontwikkeling van internettechnologie en ICT-toepassingen voor lage koolstofemissies; stelt voor dat het ICT-onderzoeksbudget van de EU in het volgende meerjarige financiële kader wordt verdubbeld;

27.

onderstreept dat het innovatiebeleid gecoördineerd moet worden met ander EU- en nationaal beleid (waaronder industrie-, milieu- en consumentenbeleid), waarbij ervoor wordt gezorgd dat de gekozen aanpak voldoende flexibel is om te kunnen inspelen op verschillende nationale en regionale situaties;

28.

betreurt dat pogingen om Europese onderzoeks- en innovatie-instrumenten te vereenvoudigen geen succes hebben gehad en dat de procedures nog steeds veel te ingewikkeld en tijdrovend zijn, hetgeen met name de deelname van kmo's aan deze programma's bemoeilijkt;

29.

is van mening dat met het oog op de gebruikersvriendelijkheid en transparantie overlappingen tussen stimuleringsprogramma's ten gevolge van een gebrekkige coördinatie op de verschillende handelingsniveaus voorkomen dienen te worden; verzoekt de Commissie te onderzoeken of de ondersteuningsinstrumenten van de EU voor kmo's in de toekomst kunnen worden samengebracht onder de koepel van één directoraat-generaal, bijvoorbeeld DG Ondernemingen; is van mening dat dit de programmering ervan zou vergemakkelijken en potentiële begunstigden één loket zou bieden;

30.

verzoekt de Commissie er tevens voor te zorgen dat het regelgevingskader van de EU innovatie ondersteunt in plaats van een belemmering voor verandering te zijn en de samenwerking tussen de betrokken interne diensten en directoraten-generaal te waarborgen door middel van een structuur als de beoogde speciale eenheid om op coherente wijze en met oog voor het geheel aandacht aan innovatiekwesties te geven; benadrukt dat dit zou moeten leiden tot minder versnippering van de Europese instrumenten op het gebied van innovatiebeleid;

31.

vraagt de lidstaten tevens initiatieven van de bevoegde nationale instanties effectief te coördineren;

32.

benadrukt dat de gemeenschappelijke inspanningen van de betrokken partijen in de EU erop gericht dienen te zijn om de kloof te dichten tussen onderzoek en innovatie en tussen de marktrijpheid en marktintroductie van producten; benadrukt dat de kaderprogramma's onderlinge raakpunten of connectiviteit tussen onderzoeks- en innovatiegerelateerde maatregelen over de programmagrenzen heen moeten hebben;

33.

verzoekt de Commissie nieuwe innovatie-indicatoren te ontwikkelen die beter aansluiten bij de steeds meer op kennis gebaseerde diensteneconomieën en de bestaande indicatoren aan te passen, zodat hiermee niet alleen een vergelijkende analyse van de innovatiecapaciteit van de lidstaten wordt gemaakt, maar ook beter de sterke en zwakke punten van de innovatiemaatregelen van de EU kunnen worden geïdentificeerd;

34.

benadrukt dat volledigere informatie over geschikte financieringskanalen en -bronnen en betrouwbare gegevens over alternatieve financieringsvormen, zoals licentieovereenkomsten, belangrijk zijn om de investeringsbereidheid van de bedrijven te vergroten;

35.

onderstreept dat naast overheidsfinanciering ook particuliere investeringen meer gestimuleerd moeten worden;

36.

benadrukt dat het belangrijk is de toegang tot EU-middelen voor alle deelnemers beter te harmoniseren, om de deelname van kmo's aan de beheersstructuren en activiteiten van gezamenlijke technologie-initiatieven (Joint Technology Initiatives, JTI) te verbeteren;

37.

roept de Commissie op om in het kader van het actieplan voor innovatie met voorstellen te komen voor concrete instrumenten om voor innovatieve ondernemingen een betere toegang tot de financiering te bewerkstelligen; benadrukt in verband hiermee dat rekening gehouden moet worden met het feit dat bedrijven onderling verschillen in financieringsbehoeften en innovatieintensiviteit;

38.

onderstreept de noodzaak om voorwaarden te creëren voor een betere beschikbaarheid van risicokapitaal, rekening houdend met de behoeften van kmo's, en om de risicodelende financieringsfaciliteiten (RSFF) van de EIB uit te breiden; verzoekt de Commissie te onderzoeken welke stappen kunnen worden ondernomen om tot een risicodelingsregeling te komen die aanvaardbaar is voor alle betrokken partijen en zo particuliere investeringen in innovatie te stimuleren;

39.

roept de betrokken partijen in de lidstaten en de EU op om de financieringsinstrumenten voor kmo's die zich in de praktijk hebben bewezen (zoals microkredieten, risicokapitaal voor jongeren die willen investeren in innoverende bedrijven, business angels om zakelijke projecten van jonge onderzoekers te sponsoren, leningen en garanties) uit te breiden en om fiscale, zakelijke en administratieve stimulansen voor investeringen te ontwikkelen, aangezien daarmee het risico van verplaatsing van bedrijven wegens ongunstige randvoorwaarden voor overheidssteun wordt beperkt en bedrijven zo worden gestimuleerd om personeel voor onderzoek en innovatie in dienst te nemen, met als gevolg een stimulans voor de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten;

40.

benadrukt dat het belangrijk is te zorgen voor toewijzing van een minimumhoeveelheid middelen aan kmo's in de openbare oproepen die in het kader van de onderzoeks- en innovatie-initiatieven worden gepubliceerd, met hetzelfde engagement als voor het KP7 (15 % van de middelen in het samenwerkingsprogramma);

41.

roept de Commissie op om in overeenstemming met de beginselen van de interne markt de bestaande gemeenschappelijke regels voor staatssteun zodanig aan te passen dat investeringen in dringend noodzakelijke nieuwe technologieën ondersteund kunnen worden om het concurrentievermogen van de EU op de lange termijn en een wereldwijd eerlijk speelveld te waarborgen; dringt er bij de Raad en de Commissie ten sterkste op aan bij de herziening van de EU-regelgeving inzake staatssteun het sleuteltechnologie-initiatief in aanmerking te nemen en de lidstaten zo in staat te stellen om nationale stimuleringsregelingen te creëren ter promotie van sleuteltechnologieën;

42.

benadrukt het belang van gezamenlijke JTI's die aan bepaalde criteria op het gebied van omvang en bestuursstructuur voldoen en van een periodieke effectbeoordeling van goedgekeurde JTI's om te toetsen in hoeverre zij bijdragen aan het concurrentievermogen van Europese bedrijven;

43.

is in dit verband verheugd dat de communautaire kaderregeling inzake staatssteun voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie in 2010 aan een toetsing onderworpen zal worden;

44.

is van mening dat het voor de bevordering van innovatie ook van belang is de bureaucratische rompslomp voor aanvragers te verminderen; verzoekt de Commissie bureaucratische belemmeringen uit de weg te ruimen door de procedures van het kaderprogramma te herzien en een gebruikerscomité op te richten;

45.

roept de betrokken EU-instanties op om – met name voor kmo's - de kadervoorwaarden voor de bescherming van intellectuele eigendom, met name octrooien, te verbeteren, aangezien de kosten en de kwaliteit daarvan bij innovatie een zeer belangrijke rol spelen;

46.

betreurt in verband hiermee het ontbreken van een werkelijke interne markt voor innovaties in de EU en verzoekt de Commissie en de lidstaten hun inspanningen op dit gebied te coördineren, met name met betrekking tot het bereiken van overeenstemming op korte termijn over een Gemeenschapsoctrooi en een gemeenschappelijk stelsel voor de beslechting van octrooigeschillen en benadrukt het belang van standaardisering van de ontwikkeling van innovatieve producten;

47.

beveelt aan op het gebied van intellectuele-eigendomsrechten een modern beleid te bevorderen, bijvoorbeeld de totstandbrenging van octrooigemeenschappen, gemeenschappelijke octrooiplatforms en full-rights licencing;

48.

onderstreept daarbij het belang voor de Europese economie van de ontwikkeling van een kmo-vriendelijk Gemeenschapsoctrooi dat met het innovatiebeleid van de Unie strookt;

49.

merkt op dat octrooien steeds meer worden gebruikt als garantie voor een financiering door een bank, maar dat banken vaak de technische kennis ontberen om de waarde van octrooien bij een lening correct te kunnen beoordelen; verzoekt de Commissie daarom te onderzoeken of de EU steun moet verlenen voor de ontwikkeling van waarderingsnormen;

50.

benadrukt dat programma's om kmo's aan te moedigen om technologische ontwikkelingen te benutten en researchmedewerkers in te zetten, belangrijk zijn;

51.

benadrukt het feit dat de drie zijden van de kennisdriehoek – onderwijs, onderzoek en innovatie – niet van elkaar mogen worden gescheiden; verzoekt derhalve niet op investeringen in opleiding en bijscholing voor geschoold personeel te bezuinigen, aangezien deze investeringen van cruciaal belang zijn, gelet op het belang van innovatiecapaciteit voor het concurrentievermogen van de EU; onderstreept de noodzaak om de condities voor onderzoekers en vakmensen zo aantrekkelijk mogelijk te maken, onder andere voor wat betreft mobiliteit, zodat de EU zich te midden van de mondiale concurrentie kan handhaven; benadrukt dat tegelijk de arbeidsomstandigheden van vrouwelijke onderzoekers moeten worden verbeterd;

52.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

12.8.2011   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 236/48

A.

overwegende dat de bestrijding en het uitbannen van armoede overeenkomstig het Verdrag van Lissabon het hoofddoel van het ontwikkelingsbeleid van de EU vormt, en dat dit ook een morele verplichting is die de eigen belangen van de EU op de lange termijn dient,

B.

overwegende dat de EU, als 's werelds grootste donor, en haar lidstaten een voortrekkersrol moeten vervullen tijdens de MDG-bijeenkomst in september en een ambitieus, eensluidend standpunt moeten innemen dat kan werken als een drijvende kracht met het oog op de tijdige verwezenlijking van de MDG's,

C.

overwegende dat de EU momenteel circa 20 miljard EUR op de door haar toegezegde MDG-uitgaven achterloopt,

D.

overwegende dat bepaalde EU-lidstaten hun begroting voor hulp inkrimpen,

E.

overwegende dat de waarde van de mondiale financiële transacties nu 70 maal het wereld-BNI bedraagt,

F.

overwegende dat onvoorspelbare hulp de ontvangende landen schade kan berokkenen en overwegende dat hulp van betere kwaliteit een extra 3 miljard EUR per jaar voor de ontwikkelingsbudgetten van de EU en haar lidstaten kan vrijmaken (12),

G.

overwegende dat 82 % van de nieuwe leningen van het IMF naar landen in het Europese gebied gaat terwijl de minst ontwikkelde landen (MOL's) er profijt van zouden hebben als zij een groter bedrag aan nieuwe leningen van het IMF zouden ontvangen,

H.

overwegende dat de VN het meest omvattende forum blijft voor de aanpak van mondiale governance-kwesties, al is de G20 representatiever dan de G8,

I.

overwegende dat gebrek aan samenhang in het EU-beleid het effect van de ontwikkelingsfinanciering niet mag ondermijnen,

J.

overwegende dat overmakingen door migranten jaarlijks voor ten minste 300 miljard Amerikaanse dollar tot de economie van ontwikkelingslanden bijdragen (13),

K.

overwegende dat, hoewel er op het vlak van sommige MDG's bemoedigende vorderingen zijn gemaakt, alle acht MDG's momenteel op hun schema achterlopen en overwegende dat de MDG's alleen met vastberaden politieke wil in de 5 jaar voor het verstrijken van de termijn in 2015 verwezenlijkt kunnen worden,

L.

overwegende dat sommige MOL's op een schema liggen waarbij niet één MDG wordt gehaald,

M.

overwegende dat de recente voedsel- en brandstofcrises, samen met de wereldwijde economische neergang en de klimaatverandering, hebben geleid tot een terugval in de vooruitgang die in de afgelopen tien jaar op het vlak van de armoedebestrijding is geboekt,

N.

overwegende dat grondbezit individuen, gezinnen en gemeenschappen stimuleert om hun ontwikkeling in eigen hand te nemen en te zorgen voor voedselzekerheid op plaatselijk niveau,

O.

overwegende dat de leniging van de klimaatverandering in de ontwikkelingslanden tegen 2020 circa 100 miljard USD per jaar kan gaan kosten (14) en de economische neergang minstens nog eens datzelfde bedrag (15),

P.

overwegende dat de situatie in ontwikkelingslanden met een „modaal inkomen” bij de herziening van de MDG's niet over het hoofd mag worden gezien, aangezien zij steun blijven behoeven om hun volledig ontwikkelingspotentieel te kunnen ontplooien,

Q.

overwegende dat met name de geïndustrialiseerde landen voor de klimaatverandering en de financiële en economische crisis verantwoordelijk zijn,

R.

overwegende dat het aantal werkende armen en mensen met kwetsbare banen stijgt,

S.

overwegende dat een gebrek aan vrede en veiligheid, democratie en politieke stabiliteit vaak verhindert dat arme landen hun volledige ontwikkelingspotentieel bereiken,

T.

overwegende dat corruptie de productiviteit vernietigt, instabiliteit veroorzaakt en buitenlandse investeringen ontmoedigt,

U.

overwegende dat de illegale kapitaalstromen uit de ontwikkelingslanden naar schatting 641 à 941 miljard USD bedragen en overwegende dat deze uitstroom ondermijnend is voor de capaciteit van de ontwikkelingslanden om hun eigen middelen te genereren en meer geld uit te trekken voor de terugdringing van de armoede (16),

V.

overwegende dat, hoewel er belangrijke vorderingen zijn geboekt met de verwezenlijking van een aantal MDG's op gezondheidsgebied van de gezondheidszorg, de drie MDG's op gezondheidsgebied van de gezondheidszorg, met name de moedersterfte, het verst op hun schema achterlopen,

W.

overwegende dat 13 % van de gevallen van moedersterfte in ontwikkelingslanden het gevolg is van onveilige abortussen en overwegende dat dit percentage in Afrika nog veel hoger ligt (17),

X.

overwegende dat de financiering van gezinsplanning per vrouw de afgelopen tien jaar is gekelderd,

Y.

overwegende dat er, zelfs als we alle MDG's verwezenlijken, in de arme landen sprake blijft van door armoede veroorzaakte problemen en leed,

Z.

overwegende dat het niet nakomen van onze MDG-beloften voortzetting van het lijden van miljoenen armen betekent en het vertrouwen tussen noord en zuid ernstig schaadt,

1.

verwacht dat de Europese Raad van juni 2010 instemt met een ambitieus en eendrachtig EU-standpunt in aanloop naar de MDG-bijeenkomst van de VN in september en komt tot nieuwe, resultaatgerichte, aanvullende, transparante en meetbare verbintenissen;

2.

verzoekt de lidstaten aan hun verplichtingen te voldoen zoals vastgelegd in het kader van de Europese consensus over ontwikkeling;

3.

wijst erop dat het verwezenlijken van de MDG's een kerndoelstelling voor de Europese Unie moet blijven; onderstreept dat de terugdringing van armoede via de verwezenlijking van de MDG's ondubbelzinnig moet worden erkend als overkoepelend kader voor het ontwikkelingsbeleid van de EU en dat dit duidelijk moet zijn terug te vinden in alle relevante beleids- en wetgevingsvoorstellen, met inbegrip van het handelsbeleid; is van oordeel dat de MDG's niet mogen worden beschouwd als een technische kwestie die gewoon kan worden opgelost door meer geld of meer handelsmogelijkheden te bieden zonder de onderliggende oorzaken van armoede te identificeren en aan te pakken;

4.

onderstreept dat de cijfers in het recente VN-rapport „Rethinking Poverty” niet alleen alarmerend zijn, maar duidelijk aangeven dat het gevaar dat de MDG's niet worden gehaald, reëel is;

5.

roept alle lidstaten op hun belofte van 0,7 % steun uiterlijk in 2015 na te komen;

6.

roept de EU en de lidstaten op versterkte verantwoordingsmaatregelen in te voeren met betrekking tot hun engagement om tegen 20150,7 % van hun BNI te besteden aan hulpverlening, met inbegrip van het opstarten binnen de Raad Buitenlandse Zaken van een „ODA Peer Review”-proces, dat de vooruitgang op weg naar de doelstelling van 0,7 % tegen 2015 moet beoordelen, en dat uiteindelijk moet leiden tot een verslag aan de Europese Raad en het Europees Parlement;

7.

doet een beroep op alle lidstaten om maatregelen voor ontwikkelingshulp vast te stellen en meerjarige tijdschema's voor de verwezenlijking van de MDG's op te stellen; verzoekt de Commissie volledige transparantie te betrachten op het gebied van officiële ontwikkelingshulp (ODA) en verzoekt haar in dit verband de bedragen die door de lidstaten aan ODA worden besteed te publiceren;

8.

verzoekt de EU en de OESO de definitie van ODA niet te verruimen en schuldenkwijtschelding of andere financiële niet-ODA-stromen niet als hulp aan te merken;

9.

roept alle lidstaten op tot actieve uitbanning van belastingparadijzen, belastingontduiking en illegale kapitaalstromen, binnen het G20- en VN-kader, en tot bevordering van meer transparantie, met inbegrip van automatische openbaarmaking van gemaakte winsten en betaalde belasting, alsmede een rapportagesysteem per land om ontwikkelingslanden in staat te stellen hun eigen middelen te houden voor hun eigen ontwikkeling;

10.

verzoekt de EIB zijn beleid inzake offshore financiële centra te herzien volgens stringentere criteria dan de lijst van verboden of onder toezicht gestelde jurisdicties van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), en te zorgen voor de uitvoering hiervan en jaarlijkse verslagen over de vorderingen op te stellen;

11.

verzoekt alle lidstaten en de internationale gemeenschap om maatregelen te treffen om overmakingen door migranten goedkoper te maken;

12.

verzoekt alle lidstaten om VN-initiatieven te steunen en maatregelen te nemen om de verantwoordelijkheid van leningverstrekker en lener in het kader van transacties met staatsschulden te vergroten;

13.

roept alle lidstaten en de internationale gemeenschap op tot hernieuwde inspanningen om de schuldenlast te verlichten van de MOL's met een staat van dienst op het gebied van betrouwbaarheid, transparantie en behoorlijk bestuur;

14.

roept de EU op tot het verstrekken van aanzienlijke middelen om de arme landen te helpen bij de bestrijding van de gevolgen van de klimaatverandering en de economische crisis; dringt erop aan dat deze middelen daadwerkelijk een aanvulling vormen op de bestaande steunverbintenissen;

15.

roept alle lidstaten zich ertoe te verbinden om in het kader van de volgende financiële vooruitzichten en het Europees Ontwikkelingsfonds aanzienlijk meer middelen aan ontwikkelingssamenwerking en noodhulp toe te kennen;

16.

verzoekt de Europese Commissie gebruik te maken van haar bestaande instrumenten voor samenwerking met ontwikkelingslanden, waaronder de actieplannen van het ENB, het Oostelijk partnerschap, SAP en SAP+, en om praktische maatregelen uit te werken en toe te passen, die zijn bedoeld om de verwezenlijking van de MDG's te vergemakkelijken;

17.

roept alle lidstaten op tot een aanzienlijke verhoging van het bedrag voor hulp uit de begrotingssteun, met name in de vorm van MDG-contracten, maar dringt aan op naleving van de criteria met betrekking tot democratie, mensenrechten, bestuur en andere essentiële zaken en op meer en betere controles en audits;

18.

verzoekt alle lidstaten ervoor te zorgen dat de EU zich blijft inzetten via een breed scala van bestaande financiële instrumenten op mondiaal en nationaal niveau naast begrotingssteun, met inbegrip van het Wereldfonds voor de bestrijding van HIV/AIDS, tuberculose en malaria, en andere relevante organisaties en mechanismes, in het bijzonder maatschappelijke organisaties en gemeenschappen;

19.

roept alle lidstaten op tot verdere verbetering van hun donorcoördinatie door hun steun te bundelen, overeenkomstig de Verklaringen van Parijs en Accra, waardoor de grote versnippering van het budget voor ontwikkelingshulp wordt verminderd, hetgeen voor de samenhang en de ontkoppeling van de steun absoluut noodzakelijk is; erkent tevens dat de verschillende lidstaten deskundigheid kunnen inbrengen met betrekking tot diverse geografische regio's en ontwikkelingssectoren;

20.

roept de Europese Commissie en de lidstaten op ervoor te zorgen dat het programmeren van de ontwikkelingsgelden en het vaststellen van de prioriteiten in het nieuwe institutionele bestel van de EU de hoofdverantwoordelijkheid van de commissaris voor ontwikkeling blijft;

21.

verzoekt de EU concrete actie te ondernemen tegen armoede middels een samenhangend beleid dat handel, ontwikkelingssamenwerking en haar gemeenschappelijk landbouw- en visserijbeleid omvat, om te voorkomen om directe en indirecte negatieve gevolgen voor de economie van de ontwikkelingslanden te voorkomen;

22.

doet een beroep op de EU om op te komen voor het beginsel van de voedselzekerheid in de ontwikkelingslanden en om bij alle betrokkenen aan te dringen op de naleving van dit beginsel tijdens de lopende WTO-onderhandelingen;

23.

meent dat voor de verwezenlijking van de MDG's maatregelen om de toegang tot land, water en de bronnen van biodiversiteit te bevorderen, en maatregelen ter bevordering van een beleid van plaatselijke steun voor duurzame kleinschalige landbouw nodig zijn;

24.

verzoekt de EU haar visserijafspraken „ontwikkelingsvast” te maken, zodat deze optimaal rekening houden met de sociale en economische gevolgen voor plaatselijke gemeenschappen, met name door middel van langdurige sectorale EU-steun en een mechanisme waarmee scheepseigenaars een billijk aandeel in de kosten van toegang voor de EU-vloot betalen;

25.

roept de EU op om arme landen niet met haar handelsbeleid tot het openstellen van kwetsbare marktsectoren te dwingen wanneer zij vanwege hun ontwikkelingsniveau niet eerlijk op de wereldmarkt kunnen concurreren, en tegelijk het EU-beleid betreffende hulp voor handel nog meer op de armen te richten;

26.

verzoekt de EU te strijden voor een tijdige, op de ontwikkeling gerichte afsluiting van de Doha-ronde van de WTO;

27.

dringt erop aan de beoordeling van de risico's van klimaatverandering systematisch op te nemen in alle aspecten van de beleidsplanning en besluitvorming met betrekking tot handel, landbouw en voedselzekerheid; eist dat de resultaten van deze beoordeling worden gebruikt voor het formuleren van duidelijke richtsnoeren voor een beleid inzake duurzame ontwikkelingssamenwerking;

28.

benadrukt dat er een effectieve mondiale oplossing moet komen voor het probleem van de klimaatverandering, waarbij de geïndustrialiseerde landen hun verantwoordelijkheid op zich nemen en een voortrekkersrol vervullen in de bestrijding van de effecten van broeikasgassen, die de MDG's ondermijnen als zij niet worden aangepakt;

29.

verzoekt de EU en de lidstaten, die partij zijn bij het Protocol betreffende strategische milieueffectrapportage bij het Verdrag van Espoo, volledig te voldoen aan de bepalingen van het protocol bij het helpen ontwikkelen van programma's en overheidsprojecten in ontwikkelingslanden;

30.

is ervan overtuigd dat handel een krachtige aanjager van economische groei kan zijn, maar dat handel alleen de ontwikkelingsproblemen niet kan oplossen; is van oordeel dat de trage voortgang van de Doha-onderhandelingsronde een belemmering vormt voor de bijdrage van het internationale handelsstelsel aan de verwezenlijking van de MDG's; benadrukt dat een positieve afsluiting van de Doha-ronde zou kunnen bijdragen aan een wereldwijd economisch stimuleringspakket; wijst erop dat uit studies van de UNCTAD en andere organisaties blijkt dat de verregaande liberalisering van de handel in de MOL's zelden heeft geleid tot een duurzame en substantiële terugdringing van de armoede en heeft bijgedragen aan een verslechtering van de handelsbalans van de ontwikkelingslanden, met name de Afrikaanse landen;

31.

onderstreept het belang van de inspanningen om de integratie van ontwikkelingslanden in de wereldeconomie te vergemakkelijken; herhaalt dat toegang tot handel en steun voor aanbodcapaciteit belangrijke elementen zijn in elke coherente ontwikkelingsstrategie en dat initiatieven voor handelsgerelateerde technische bijstand een bijkomend instrument vormen om armoede uit te roeien en onderontwikkeling aan te pakken;

32.

herinnert eraan dat de verbetering van de handelscapaciteit van de ontwikkelingslanden en minst ontwikkelde landen hen zou kunnen helpen de handelsgerelateerde vaardigheden en infrastructuur te verwerven die noodzakelijk zijn om WTO-overeenkomsten te implementeren en daarvan profijt te trekken, hun handel uit te breiden, nieuwe en bestaande handelsmogelijkheden te benutten, nieuwe overeenkomsten te implementeren en zich aan te passen aan een veranderend extern handelsklimaat;

33.

is ingenomen met de op EU- en WTO-niveau bestaande initiatieven inzake handel met de ontwikkelingslanden, met name het „Alles behalve wapens”-initiatief, SAP en SAP+, alsook het beginsel van asymmetrie en de overgangsperioden die in alle bestaande economische partnerschapsovereenkomsten zijn overeengekomen, en verzoekt de Commissie deze beleidsstrategie te consolideren; wijst erop dat het SAP-stelsel zijn gebruikers meer stabiliteit, voorspelbaarheid en handelsmogelijkheden biedt; merkt op dat (via het SAP-stelsel) aanvullende preferenties worden toegekend aan landen die belangrijke internationale verdragen over duurzame ontwikkeling, sociale rechten en goed bestuur hebben geratificeerd;

34.

verzoekt de Commissie de ontwikkelingsinhoud van de huidige onderhandelingen in het kader van de WTO en bilaterale vrijhandelsovereenkomsten te verbeteren;

35.

herinnert eraan dat de steun-voor-handelstrategie tot doel heeft arme en kwetsbare landen te ondersteunen bij het ontwikkelen van de economische basisinfrastructuur en de instrumenten die ze nodig hebben om handel te gebruiken als een motor voor economische groei en ontwikkeling; is ingenomen met de verklaringen van de Commissie dat de EU reeds haar toegezegde streefbedrag van 2 miljard EUR voor handelsgerelateerde bijstand tegen 2010 heeft gehaald, aangezien de totale steun voor handelsgerelateerde bijstand van de EU en haar lidstaten in 2008 2,15 miljard EUR bedroeg (1,14 miljard EUR van de lidstaten en 1,01 miljard EUR van de EU), en wijst erop dat er ook inzake de ruimere steun-voor-handelsagenda belangrijke resultaten zijn geboekt, onder meer op het vlak van vervoer en energie, de productiesectoren en handelsgerelateerde aanpassingen; verzoekt de Commissie desondanks gedetailleerde informatie (en cijfers) te verstrekken over de begrotingslijnen die worden gebruikt voor de financiering van handelsgerelateerde bijstand en steun voor handel;

36.

dringt er bij de Commissie en de lidstaten op aan meer aandacht en steun te geven aan de MOL's, ten einde de totale EU-financiering voor steun-voor-handel te verhogen, die de laatste tijd niet wezenlijk is toegenomen; is van oordeel dat, aangezien regionale integratie steeds belangrijker wordt in het kader van de steun-voor-handelsagenda van de EU, er meer inspanningen moeten worden geleverd om de regionale steun-voor-handelspakketten met ACS-landen te voltooien; is van mening dat de efficiëntie van de steun kan worden verbeterd door meer gezamenlijke analyses, meer gezamenlijke responsstrategieën en meer gezamenlijke uitvoering van steun-voor-handel maatregelen;

37.

is van mening dat de zuid-zuid-dimensie een snel groeiend onderdeel van de wereldhandel aan het worden is, steeds belangrijker zou kunnen worden als basis voor de ontwikkeling van de armste landen en aangemoedigd en ondersteund zou moeten worden;

38.

verzoekt de EU een geïntegreerde en omvattende benadering ten aanzien van de MDG's te blijven volgen, met als uitgangspunt dat alle afzonderlijke doelstellingen en streefdoelen met elkaar samenhangen en minimumvoorwaarden vormen voor de uitbanning van de armoede.

39.

roept alle lidstaten en de Commissie op ten minste 20 % van alle ontwikkelingsgelden toe te kennen aan basiszorg en -onderwijs, hun bijdragen aan het Wereldfonds voor de bestrijding van HIV/AIDS, malaria en tuberculose te verhogen en hun middelen voor andere programma's ter schraging van de gezondheidsstelsels te verhogen, alsmede de gezondheid van moeders en de strijd tegen kindersterfte voorop te stellen;

40.

roept de ontwikkelingslanden op om ten minste 15 % van hun nationale begroting aan de gezondheidszorg uit te geven en hun systemen voor gezondheidszorg te versterken;

41.

roept de EU en de ontwikkelingslanden op tot bevordering van de vrije toegang tot gezondheidszorg en onderwijs;

42.

verzoekt alle lidstaten en de Commissie om de zorgwekkende neergang in de financiering van seksuele en reproductieve gezondheidszorg en de rechten op dat vlak in de ontwikkelingslanden te keren, en om beleid inzake vrijwillige gezinsplanning, veilige abortus, de behandeling van seksueel overdraagbare infecties en de verstrekking van producten voor reproductieve gezondheid zoals levensreddende geneesmiddelen en anticonceptiemiddelen, waaronder condooms, te steunen;

43.

verzoekt de Commissie, de lidstaten en de ontwikkelingslanden om MDG 5 (inzake de verbetering van de gezondheid van moeders), MDG 4 (inzake kindersterfte) en MDG 6 (inzake HIV/AIDS, malaria en tuberculose) op een samenhangende en holistische wijze aan te pakken, samen met MDG 3 (inzake gendergelijkheid en de zelfbeschikking van vrouwen);

44.

dringt erop aan dat in nationale en regionale strategiedocumenten de nadruk wordt gelegd op de noodzaak van wetgeving ter bestrijding van geweld en discriminatie jegens vrouwen, de participatie van vrouwen in het besluitvormingsproces wordt gestimuleerd en de noodzaak van genderbewust beleid wordt onderstreept;

45.

herhaalt dat de EU de ontwikkelingslanden zou moeten ondersteunen die gebruik maken van de zogenaamde flexibiliteiten die zijn ingebouwd in de TRIPS-overeenkomst om in staat te zijn tegen betaalbare prijzen geneesmiddelen te verstrekken in het kader van hun binnenlandse volksgezondheidsprogramma's; benadrukt dat deze overeenkomsten die toegang tot generieke geneesmiddelen waarborgen, niet mogen worden ondermijnd door vrijhandelsovereenkomsten;

46.

verzoekt de EU ten minste de helft van haar steun aan de MOL's uit te geven en zich daarbij te richten op de meest hulpbehoevenden in deze landen, met name vrouwen, kinderen en gehandicapten, en de belangen van kwetsbare groepen doeltreffender in haar ontwikkelingsstrategieën te integreren;

47.

steunt in dit verband het voorstel van de Commissie om financiële middelen over te hevelen naar de landen met de grootste achterstand in het kader van de tussentijdse herziening van ACS-programma's in 2010;

48.

roept de EU en de ontwikkelingslanden op om in het bijzonder aandacht te schenken aan de rechten van minderheden, en dringt erop aan dat de EU absoluut geldende mensenrechten- en non-discriminatiebepalingen in haar internationale overeenkomsten opneemt, onder meer met betrekking tot discriminatie op grond van geslacht, ras of etnische afkomst, godsdienst of levensovertuiging, handicap, leeftijd, seksuele geaardheid en ten aanzien van mensen met HIV/AIDS;

49.

verzoekt de EU en partnerregeringen om hun investeringen in de landbouw en de voedselzekerheid te verhogen tot een niveau dat alle mensen vrijwaart van honger en daarbij speciaal aandacht te besteden aan programma's voor hongersnood, kleinschalige landbouw en sociale bescherming;

50.

verzoekt de Commissie landbezit te bevorderen als instrument in de armoedebestrijding en als waarborg voor voedselzekerheid, door versterking van de eigendomsrechten en vergemakkelijking van de toegang tot leningen voor boeren, kleine bedrijfjes en plaatselijke gemeenschappen;

51.

uit zijn diepe bezorgdheid over de aankoop van landbouwgrond (in het bijzonder in Afrika) door buitenlandse investeerders, met steun van de overheid, die de lokale voedselzekerheid dreigt te ondermijnen en ernstige en verstrekkende gevolgen voor de ontwikkelingslanden kan hebben; dringt er bij de VN en de EU op aan de negatieve effecten van aankoop van landbouwgrond (zoals onteigening van kleine boeren en niet-duurzaam gebruik van grond en water) aan te pakken door de erkenning van het recht van de bevolking controle uit te oefenen over landbouwgrond en andere essentiële natuurlijke hulpbronnen

52.

verzoekt de lidstaten en de Commissie hun inspanningen ter bestrijding van kinderarbeid te intensiveren zowel middels steun aan specifieke programma's als middels richtsnoeren inzake ontwikkelingsbeleid en internationale handel;

53.

dringt er bij de EU en de regeringen van de ontwikkelingslanden op aan het wereldwerkgelegenheidspact van de IAO te steunen en alle elementen van de agenda voor waardig werk doeltreffend toe te passen;

54.

verzoekt de Commissie om controle uit te oefenen op de sociale bescherming van werknemers, de sociale dialoog en de belangrijkste arbeidsnormen in de ontwikkelingslanden en deze, zo nodig, door middel van handelsovereenkomsten en andere beschikbare instrumenten te stimuleren of sanctioneren;

55.

roept de Wereldbank en het IMF op een eerlijker deel van de stemrechten aan ondervertegenwoordigde landen toe te kennen en ervoor te zorgen dat leners en leningverstrekkers gelijke stemrechten hebben op de korte termijn, en dat leningen niet de in Parijs en Accra vastgelegde beginselen met betrekking tot ownership ondermijnen;

56.

verzoekt het IMF de toegang voor de lageinkomenslanden tot zijn concessionele faciliteiten te verruimen en de bijzondere trekkingsrechten voor deze landen te verhogen naar gelang van hun behoeften;

57.

is voornemens bij de medebeslissing over de aanstaande herziening van het externe mandaat van de Europese Investeringsbank, ervoor te zorgen dat de ontwikkelingsverplichtingen van de bank worden nagekomen en de middelen van de EIB meer worden afgestemd op de behoeften van de ontwikkelingslanden, met inbegrip van wederzijds doeltreffende financieringsfaciliteiten ten gunste van de armen;

58.

roept alle lidstaten en de internationale gemeenschap op ervoor te zorgen dat de VN het forum bij uitstek blijft voor de aanpak van wereldwijde kwesties in verband met governance en armoede;

59.

verzoekt de autoriteiten van de EU en de AU om hernieuwde politieke wil te investeren in het strategisch partnerschap van Afrika en de EU en om specifiek die middelen in te zetten waardoor dit volledig tot bloei kan komen;

60.

verzoekt de EU en de internationale gemeenschap om democratie, vrede, rechtsorde en corruptieloos bestuur in de ontwikkelingslanden te bevorderen en steunen;

61.

doet een beroep op de EU en de internationale gemeenschap om zich buitengewone inspanningen te getroosten om het overheidsbestuur in de ontwikkelingslanden te steunen, speciaal ter bestrijding van de corruptie en ter instelling van een bestuursmilieu dat transparant, onpartijdig en rechtvaardig is, waarbij ook de fundamentele rol van niet-overheidsactoren en het maatschappelijk middenveld moet worden erkend;

62.

roept alle ontwikkelingslanden dringend op het VN-Verdrag tegen corruptie te ondertekenen, praktische stappen te nemen om de bepalingen ervan doeltreffend uit te voeren en mechanismen te introduceren om de voortgang in het oog te houden;

63.

onderkent dat voor ontwikkelingslanden een verbetering van de internationale boekhoudnormen nodig is om belastingontwijking en belastingontduiking te voorkomen, en zo een betere fiscale governance op wereldniveau te bereiken;

64.

verzoekt de ontwikkelingslanden om hun parlementen, plaatselijke overheid, maatschappelijke organisaties en andere niet-overheidsactoren bij alle stadia van de beleidsvorming en de uitvoering van beleid te betrekken;

65.

verzoekt de ontwikkelingslanden, met name zij die de meeste EU-steun krijgen, hun goed bestuur in alle overheidsaangelegenheden te versterken, in het bijzonder het beheer van de ontvangen steun, en dringt er bij de Commissie op aan alle noodzakelijke stappen te ondernemen om te zorgen voor een transparante en doeltreffende tenuitvoerlegging van de steun;

66.

onderkent het cruciale verband tussen veiligheid en ontwikkeling en is verontrust over het gebrek aan vooruitgang bij het vinden van een vreedzame oplossing in vastgelopen conflicten in de regio rond de EU en verder weg, en dringt er bij de EU op aan haar inspanningen op dit gebied op te voeren;

67.

verzoekt de EU om een ambitieuze en constructieve dialoog met alle traditionele en opkomende donoren aan te gaan en zo te zorgen dat de MDG's worden gehaald en de armoedebestrijding boven aan de mondiale agenda blijft staan;

68.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de regeringen en parlementen van de lidstaten en de Secretaris-generaal van de Verenigde Naties.

12.8.2011   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 236/57

A.

overwegende dat de financiële, economische en sociale crisis ernstig blijft en dat de verwachtingen met betrekking tot de nieuwe EU 2020-strategie die in juni 2010 door de Europese Raad moet worden aangenomen, dan ook zeer hoog gespannen zijn,

B.

overwegende dat de werkloosheid in tal van lidstaten nog steeds stijgt, en dat in de EU uiteindelijk 28 miljoen mensen hier het slachtoffer van kunnen worden omdat een adequate beleidsreactie op middellange termijn ontbreekt, en dat hierdoor enorme sociale en menselijke problemen worden veroorzaakt; overwegende dat de crisis miljoenen banen heeft vernietigd en de werkonzekerheid heeft verergerd,

C.

overwegende dat een duurzamer productie-, distributie- en consumptiepatroon een noodzakelijke vereiste is om de klimaatverandering, de teloorgang van de biodiversiteit en de uitputting van grondstoffenreserves aan te pakken,

D.

overwegende dat de mededeling van de Commissie en de verklaringen van de Raad over aspecten van de inhoud van de EU 2020-strategie, zoals de hoofddoelen, toonaangevende voorstellen, knelpunten en indicatoren, van zeer algemene aard waren, en dat de Commissie daarom dringend met gedetailleerder plannen moet komen om te verduidelijken hoe deze initiatieven met succes zullen worden uitgevoerd, en deze plannen voor moet leggen aan het Parlement,

E.

overwegende dat, met het oog op resultaten, de Europese taken en verantwoordelijkheden op goed georganiseerde wijze moeten worden verdeeld tussen het Europese, nationale, regionale en lokale bestuursniveau, alle niveaus van bestuur van de hoogste kwaliteit moeten zijn en gekenmerkt moeten worden door de hoogste verantwoordingsplicht, en alle belangrijke drijvende krachten achter verandering – ondernemingen en universiteiten die in partnerschap samenwerken met lokale en regionale overheden en het maatschappelijk middenveld – een centrale rol moeten spelen in de nieuwe, resultaatgerichte aanpak,

F.

overwegende dat het belangrijk is rekening te houden met de demografische crisis en de gevolgen ervan, en overwegende dat de komende generaties niet mogen worden opgeofferd om de verworven rechten van de vorige generaties te handhaven,

1.

is teleurgesteld over de belangrijkste elementen van de nieuwe EU 2020-strategie, die de Europese Raad op 26 maart 2010 overeenkwam; dringt er bij de Europese Raad op aan lessen te trekken uit de huidige crisis en een werkelijk vooruitziende, ambitieuze en samenhangende strategie te bepalen;

2.

dringt er daarom op aan dat de EU 2020-strategie een ruim politiek concept nastreeft voor de toekomst van de EU als concurrerende, sociale en duurzame Unie, waarin mensen en de bescherming van het milieu centraal staan bij de beleidsvorming;

3.

is van mening dat de lidstaten hun economische prestaties moeten verbeteren door structurele hervormingen door te voeren om de overheidsuitgaven te optimaliseren, te zorgen voor minder bureaucratie, burgers meer zeggenschap te geven, ondernemerschap en vernieuwing aan te moedigen, de regelgeving kmo-vriendelijker te maken en de mensen de mogelijkheid te bieden hun potentieel te maximaliseren;

4.

erkent dat de Unie, om te voorkomen dat de antwoorden op de eurocrisis leiden tot een lange periode van economische stagnatie, tegelijkertijd een strategie ten uitvoer moet leggen om de duurzame economische groei te versnellen, naast hervormingen die tot doel hebben de concurrentiekracht te herstellen en te verbeteren;

5.

betreurt dat er in de conclusies van de Europese Raad geen rekening mee wordt gehouden dat het huidige fragiele herstel ten volle in de nieuwe EU 2020-strategie tot uiting moet komen, door het formuleren van een samenhangende beleidsagenda en door het macro-economische beleid op een omvattende wijze in deze strategie te integreren, om ervoor te zorgen dat de noodzakelijke begrotingsconsolidatie de strategie niet ondergraaft;

6.

betreurt het feit dat het Parlement, als instelling die de burgers van Europa vertegenwoordigt, niet is geraadpleegd over de indicatoren die aan de basis liggen van het nationale hervormingsprogramma van EU 2020; dringt er bij de Raad op aan de belangrijkste elementen van de EU 2020-strategie aan te nemen tijdens zijn vergadering in juni, maar staat erop dat de uiteindelijke beslissingen over de belangrijkste instrumenten, doelstellingen en indicatoren van de EU 2020-strategie slechts worden aangenomen nadat het Parlement, zo spoedig mogelijk, op een adequate manier is geraadpleegd; is op dezelfde manier van mening dat nationale parlementen, regio's, gemeenten, sociale partners en ngo's actief bij de vaststelling en uitvoering van de strategie moeten worden betrokken;

7.

neemt kennis van de vijf hoofddoelen die door de Europese Raad zijn vastgesteld op het gebied van werkgelegenheid, onderzoek en ontwikkeling, de uitstoot van broeikasgassen, het onderwijsniveau en sociale integratie; benadrukt dat deze hoofddoelen moeten worden geformuleerd in het kader van een logische en samenhangende strategie voor duurzame ontwikkeling waarin economisch, sociaal en milieubeleid worden gecombineerd;

8.

benadrukt dat de interne markt één van drijvende krachten achter de Europese groei is en nog steeds niet volledig is voltooid; wijst er eveneens op dat alle Europese instellingen verdere inspanningen moeten leveren om de overblijvende obstakels voor het vrije verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal weg te werken om een betere, meer concurrerende en effectievere interne markt tot stand te brengen;

9.

onderstreept dat het belangrijk is vrijhandel en toegang tot wereldwijde markten centraal te laten staan bij de beleidsvorming en onder geen beding de kant van het protectionisme op te gaan, aangezien innoverende ondernemers en bedrijven zich alleen op een vrije en wereldwijde markt kunnen ontwikkelen;

10.

benadrukt dat ambitieuzere initiatieven nodig zijn om de interne markt te voltooien en om te zorgen voor een groter maatschappelijk draagvlak ervoor; is bijgevolg verheugd over het verslag dat is opgesteld door Mario Monti, dat, net als de resolutie van het Parlement van 20 mei 2010 (2), interessante voorstellen bevat om te zorgen voor consensus en de totstandbrenging van een sterkere interne markt;

11.

is van mening dat de Commissie, met het oog op de totstandbrenging van een effectieve interne markt, een duidelijke lijst met politieke prioriteiten moet vaststellen door een „Single Market Act” aan te nemen, die zowel wetgevings- als niet-wetgevingsinitiatieven moet dekken gericht op de totstandbrenging van een uiterst concurrerende sociale markteconomie;

12.

benadrukt dat de EU kmo's en ondernemerschap moet stimuleren en ondersteunen, omdat dit essentiële factoren zijn voor het behoud en het scheppen van banen, dat ze de administratieve lasten en de veelheid van regels moet verminderen en de regelgeving vereenvoudigen zodat kmo's sneller kunnen groeien door hun producten of diensten vrij te kunnen aanbieden aan de 500 miljoen consumenten op de Europese interne markt, en dat ze de bureaucratie verder moet beperken; onderstreept voorts dat het belangrijk is dat de „Small Business Act” volledig wordt uitgevoerd, door politieke inspanningen op alle niveaus;

13.

onderstreept dat kmo's de ruggengraat van onze sociale markteconomie vormen, banen scheppen en van essentieel belang zijn om de duurzame economische groei nieuw leven in te blazen, en dat voorrang moet worden gegeven aan verdere inspanningen op het gebied van hervormingen, zoals kmo-vriendelijke wetgeving, de totstandbrenging van een vitaal klimaat voor beginnende ondernemers, de aanmoediging van ondernemerschap en de verbetering van de toegang tot financiering; is voorts van mening dat de EU 2020-strategie doelstellingen en initiatieven moet omvatten om het gemiddelde percentage aandelen- en risicodragend kapitaal in ondernemingen te helpen verhogen;

14.

wijst erop dat micro-ondernemingen vaak een middel zijn om werkloosheid te bestrijden, en dat een bedrijf opzetten vaak een manier is om ondanks sociale inertie te slagen, dat de mogelijkheid om de nodige middelen voor de bedrijfsactiviteiten bijeen te brengen de eerste voorwaarde voor de ontwikkeling van kmo's is, en dat het behoud van garantiemechanismen voor kmo's, dynamische secundaire markten en een banksector die de economische activiteit in Europa bevordert voorwaarden zijn voor de ontwikkeling van kmo's;

15.

herhaalt dat hoogwaardige werkgelegenheid een hoofdprioriteit moet zijn in de EU 2020-strategie en dat het voor de verbetering van de werkgelegenheidsresultaten van cruciaal belang is goed werkende arbeidsmarkten en sociale omstandigheden meer centraal te stellen; pleit daarom voor een nieuwe agenda om fatsoenlijk werk te bevorderen, de rechten van werknemers in heel Europa te verzekeren en de arbeidsomstandigheden te verbeteren;

16.

is van mening dat in de nieuwe strategie meer nadruk moet worden gelegd op fatsoenlijk werk, met inbegrip van de bestrijding van zwart werk, en op het verzekeren dat mensen die momenteel van de arbeidsmarkt zijn uitgesloten, daar weer toegang toe kunnen krijgen;

17.

is van mening dat de nieuwe strategie arbeidsmarkten moet bevorderen die de stimulansen en de voorwaarden voor personen die werken verbeteren, terwijl tegelijkertijd wordt gezorgd voor meer stimulansen voor werkgevers om personeel aan te nemen en te behouden;

18.

dringt er bij de Commissie en de lidstaten op aan dat zij de doelstelling van 3 % van het bbp voor O&O handhaven; roept de lidstaten op de potentiële synergie tussen de fondsen van het cohesiebeleid en de fondsen voor O&O beter te benutten en ervoor te zorgen dat deze instrumenten leiden tot innovatie die de samenleving reële voordelen oplevert;

19.

benadrukt dat belangrijke O&O-projecten, sleutelinvesteringen in energie-infrastructuur, de nieuwe EU-bevoegdheid inzake ruimtebeleid en de financiering van het innovatiebeleid van de EU stevige, geloofwaardige en duurzame financiële steun van de EU vergen om de hoofddoelen van de Unie voor 2020 te kunnen verwezenlijken;

20.

wijst erop dat Europa zijn potentieel verder moet versterken op het vlak van geschoolde arbeidskrachten, onderzoek en technologie, en daardoor ook zijn capaciteit om te innoveren, als belangrijkste aspecten van de concurrentiekracht, en dat de kennisdriehoek de kern van de EU 2020-strategie moet blijven uitmaken;

21.

is van mening dat het, voor een efficiënter onderzoek in Europa, van cruciaal belang is dat de bestaande structuren beter worden gestroomlijnd en dat er in zowel de openbare als de particuliere sector wordt gezorgd voor een meer onderzoeks- en innovatievriendelijk investeringsklimaat; vraagt de Commissie om met praktische maatregelen te komen voor een betere toegang tot financiering, en met name de beschikbaarheid van risicokapitaal te verbeteren;

22.

betreurt het feit dat de hoofddoelen van de Europese Raad over broeikasemissies, hernieuwbare energiebronnen en een grotere efficiëntie bij het energiegebruik weinig ambitieus zijn en niet gericht zijn op een leidersrol in een wereld die geconfronteerd wordt met de dreiging van de klimaatverandering, met een uitputting van natuurlijke hulpbronnen en wereldwijde ecosystemen die op het punt van ineenstorting staan; vraagt bijgevolg om de onmiddellijke en gelijktijdige vaststelling van de volgende bindende doelstellingen voor de EU:

23.

neemt kennis van het hoofddoel inzake de verbetering van het onderwijs; betreurt het ontbreken van in cijfers uitgedrukte streefdoelen en dringt er bij de Europese Raad op aan een streefdoel van 100 % vast te stellen voor het secundair onderwijs, alsook kwalitatieve streefdoelen en indicatoren voor het basis- en het secundaire onderwijs;

24.

vraagt de lidstaten de ambitieuze doelstellingen in de mededeling van de Commissie over EU 2020 te onderschrijven, zodat het percentage voortijdige schoolverlaters tegen 2020 wordt verlaagd tot minder dan 10 % van het leeftijdscohort en dat ten minste 40 % van de bevolking hoger of gelijkwaardig onderwijs heeft voltooid;

25.

benadrukt het belang van beleid inzake levenslang leren, waarbij opleidingsmogelijkheden moeten worden aangemoedigd en beschikbaar moeten zijn voor mensen gedurende hun hele werkzame leven; wijst erop dat het noodzakelijk zal zijn het aantal actieven op de arbeidsmarkt te handhaven en de sociale integratie te versterken;

26.

staat erop dat in de EU 2020-strategie de doelstelling wordt opgenomen om de armoede in de EU met de helft te verminderen, en wijst erop dat de meerderheid van de Europeanen die momenteel in armoede leven of het risico lopen om in armoede te leven, vrouwen zijn, en met name oudere vrouwen, migrantenvrouwen, alleenstaande moeders en thuisverzorgers;

27.

spreekt zijn waardering uit voor de voorstellen van de Europese Raad met betrekking tot sociale integratie, met name en hoofdzakelijk door de beperking van de armoede, en benadrukt dat duidelijke doelen en initiatieven nodig zijn; is van mening dat dit een van de belangrijkste doelen is van de Europa 2020-strategie; dringt aan op een ambitieuze langetermijnstrategie ter bestrijding van armoede, met verstrekkende doelen voor armoedebeperking, sociale integratie – eveneens van vrouwen, kinderen en ouderen – en voor de strijd tegen de armoede onder werkenden; benadrukt de nood aan een doelstelling om het aantal huishoudens waar niemand een baan heeft te verminderen;

28.

betreurt dat gendergelijkheid niet in de door de Europese Raad vastgestelde hoofddoelen wordt genoemd; bepleit een programma voor gendergelijkheid om de bestaande verschillen in beloning tussen mannen en vrouwen weg te werken, een volwaardige deelneming van vrouwen aan de arbeidsmarkt en het politieke leven te verzekeren, en tegelijk de carrièrekansen van vrouwen te verbeteren; benadrukt dat betere voorwaarden nodig zijn om werk en gezin te kunnen combineren;

29.

is van oordeel dat een succesvolle uitvoering van het nieuwe vlaggenschip „Innovatie-Unie” van cruciaal belang is om de op kennis gebaseerde economie te stimuleren; roept de Commissie op het totaalbedrag dat is uitgetrokken voor onderzoek en innovatie in de communautaire begroting te verhogen;

30.

onderstreept het belang van de vereenvoudiging van de financiering van onderzoek en ontwikkeling en het beperken van de rompslomp, zodat kennisbedrijven hun doeltreffendheid kunnen maximaliseren en nieuwe werkgelegenheidsmogelijkheden kunnen worden gestimuleerd;

31.

dringt er bij de Commissie op aan de omstandigheden om te innoveren te verbeteren, bijvoorbeeld door het uniforme EU-octrooi in te voeren; is van oordeel dat goedbedoelde programma's ter stimulering van de concurrentie en een duurzame economie niet uit de verf komen, en dat KMO's, universiteiten en bedrijven ertoe moeten worden aangemoedigd deel te nemen aan Europese programma's;

32.

is van oordeel dat expliciete doelstellingen moeten worden bepaald voor op MKB's afgestemde financieringsinstrumenten, teneinde digitale interoperabiliteit en toegankelijkheid te garanderen, en dat deze duidelijk EU-doelstellingen voor eco-innovatie moeten omvatten;