Strengere hand aan de handhaving van EU-wetgeving inzake de terbeschikkingstelling van werknemers

SAMENVATTING VAN:

Richtlijn 96/71/EG betreffende de terbeschikkingstelling van werknemers met het oog op het verrichten van diensten

Richtlijn 2014/67/EU inzake de handhaving van Richtlijn 96/71/EG betreffende de terbeschikkingstelling van werknemers met het oog op het verrichten van diensten

Richtlijn (EU) 2020/1057 tot vaststelling van specifieke regels met betrekking tot Richtlijn 96/71/EG en Richtlijn 2014/67/EU wat betreft de detachering van bestuurders in de wegvervoersector en tot wijziging van Richtlijn 2006/22/EG wat betreft de handhavingsvoorschriften en Verordening (EU) nr. 1024/2012

WAT IS HET DOEL VAN DE RICHTLIJNEN?

• In Richtlijn 96/71/EG wordt een lijst opgesteld van de arbeidsvoorwaarden die werknemers die door hun werkgever tijdelijk in het buitenland ter beschikking worden gesteld, moeten krijgen in het land waar zij ter beschikking worden gesteld (het ontvangende land). Het doel van de richtlijn is de bescherming van de werknemers te garanderen en te zorgen voor een gelijk speelveld voor dienstverrichters.
• Richtlijn 2014/67/EU heeft tot doel de tenuitvoerlegging en handhaving van Richtlijn 96/71/EG te verbeteren. Er wordt ingegaan op kwesties als misbruik en omzeiling van de regels inzake terbeschikkingstelling, gezamenlijke aansprakelijkheid in onderaannemingsketens en het delen van informatie tussen EU-landen.
• Met Wijzigingsrichtlijn (EU) 2018/957 wordt Richtlijn 96/71/EG geactualiseerd en gewijzigd. Er worden regels mee vastgesteld met betrekking tot de arbeidsvoorwaarden en de bescherming van de gezondheid en veiligheid van gedetacheerde werknemers, en er wordt mee gestreefd naar eerlijke lonen en een gelijk speelveld voor ondernemingen die werknemers detacheren en lokale ondernemingen in het land van ontvangst, zonder aantasting van het beginsel van vrij verkeer van diensten.
• In Richtlijn (EU) 2020/1057 zijn specifieke regels vastgesteld voor de detachering van beroepsbestuurders in het commerciële wegvervoer en voor de effectieve handhaving van deze regels. De richtlijn bevat de regels die beter zijn aangepast aan het zeer mobiele karakter van het werk in de wegvervoersector. De richtlijn is bedoeld om verschillen tussen de interpretatie, toepassing en handhaving van de regels inzake de detachering van werknemers in de wegvervoersector door de EU-landen weg te nemen. Ook is de richtlijn bedoeld om de wegvervoersector eerlijk, efficiënt en maatschappelijk verantwoord te maken en tegelijkertijd meer rechtszekerheid te bieden, de administratieve lasten voor de vervoerondernemers te verlichten en concurrentieverstoringen te voorkomen.

KERNPUNTEN

Richtlijn 96/71/EG

• Richtlijn 96/71/EG is van toepassing voor zover de ondernemingen in het kader van transnationale dienstverrichtingen een werknemer ter beschikking stellen op het grondgebied van een lidstaat en voor zover tijdens de periode van de terbeschikkingstelling een arbeidsverhouding bestaat tussen de uitzendende onderneming en de werknemer. Een „ter beschikking gestelde werknemer” is een werknemer die gedurende een bepaalde periode werkt op het grondgebied van een EU-land dat niet de staat is waar die werknemer gewoonlijk werkt.
• Om de rechten van ter beschikking gestelde werknemers te beschermen wanneer ondernemingen de vrijheid nemen om diensten te leveren en de uitoefening van die vrijheid te vereenvoudigen, bevat Richtlijn 96/71/EG basisarbeidsvoorwaarden die toegepast moeten worden op de ter beschikking gestelde werknemers in het ontvangende EU-land, zoals:
  • maximale werk- en minimale rustperioden;
  • minimumaantal betaalde vakantiedagen;
  • toepasselijke minimumlonen, inclusief vergoeding voor overwerk;
  • gezondheid, veiligheid en hygiëne op het werk.

Richtlijn 2014/67/EU

Het beter voorkomen en monitoren van en het opleggen van sancties bij misbruik van de toepasselijke regels

• Om misbruik en omzeiling van de regels (bijvoorbeeld via brievenbusfirma’s*) te bestrijden, bevat Richtlijn 2014/67/EU een lijst met feitelijke elementen om beoordelen of een specifieke situatie kan worden gekwalificeerd als een daadwerkelijke detachering.
• Voor meer juridische zekerheid bevat Richtlijn 2014/67/EU een lijst met nationale controlemaatregelen die worden beschouwd als gerechtvaardigd en evenredig en die kunnen worden toegepast om toe te zien op de naleving van Richtlijn 96/71/EG en van de handhavingsrichtlijn (Richtlijn 2014/67/EU) zelf.
• Om de rechten van werknemers in onderaannemingsketens beter te beschermen, moeten EU-lidstaten ervoor zorgen dat gedetacheerde werknemers in de bouwsector de aannemer in een directe onderaannemingsrelatie aansprakelijk kunnen stellen voor eventueel achterstallig nettoloon dat met het minimumloon overeenkomt, samen met of in plaats van de aansprakelijkheid van de werkgever. In plaats van deze aansprakelijkheidsregels kunnen EU-landen andere geschikte handhavingsmaatregelen nemen.

Verbeterde toegang tot informatie

• Om het bewustzijn en de transparantie te vergroten, zijn EU-landen verplicht om kosteloos informatie ter beschikking te stellen over de arbeidsvoorwaarden en over collectieve arbeidsovereenkomsten die van toepassing zijn op gedetacheerde werknemers, via één officiële nationale website. Deze informatie moet ter beschikking worden gesteld in de officiële taal/talen van het land van ontvangst en in de meest relevante talen, waarbij rekening wordt gehouden met de vraag op de arbeidsmarkt van het land.

Verbeterde administratieve samenwerking

• Richtlijn 2014/67/EU omvat tevens duidelijkere regels om de administratieve samenwerking te verbeteren tussen de nationale autoriteiten die belast zijn met het toezicht op nakoming, inclusief tijdslimieten voor de verstrekking van informatie. De verordening Informatiesysteem interne markt (IMI-verordening) komt hierbij aan de orde. Het IMI-systeem is een meertalig elektronisch instrument dat nationale, regionale en lokale autoriteiten in staat stelt om snel en eenvoudig met hun tegenhangers in de EU, IJsland, Liechtenstein en Noorwegen te communiceren over de internemarktwetgeving van de EU.
• Richtlijn 2014/67/EU zorgt er ook voor dat administratieve straffen en boeten opgelegd bij dienstverleners vanwege niet-nakoming van de toepasselijke regels in een lidstaat, in een andere lidstaat gehandhaafd en verhaald kunnen worden.

Wijzigingsrichtlijn (EU) 2018/957

Met Wijzigingsrichtlijn (EU) 2018/957 wordt een aantal nieuwe regels ingevoerd:

• voor ter beschikking gestelde werknemers gelden dezelfde regels inzake beloning als voor lokale werknemers in het ontvangende land;
• een werknemer wordt na twaalf maanden als gedetacheerd beschouwd (met de mogelijkheid van een verlenging met zes maanden na een gemotiveerde kennisgeving door de dienstverrichter), waarna de gedetacheerde werknemer zal worden onderworpen aan vrijwel alle aspecten van het arbeidsrecht van het gastland;
• het aantal mogelijke collectieve overeenkomsten die van toepassing kunnen zijn in EU-landen met een systeem voor het algemeen verbindend verklaren van collectieve arbeidsovereenkomsten of scheidsrechterlijke uitspraken, kan worden verhoogd;
• uitzendbureaus moeten gedetacheerde werknemers dezelfde voorwaarden garanderen als die welke gelden voor uitzendkrachten die worden aangeworven in het land waar het werk wordt uitgevoerd;
• verbeterde samenwerking tussen autoriteiten van de EU-landen op het gebied van misbruik en omzeiling van regels in detacheringssituaties.

Richtlijn (EU) 2020/1057

Met Richtlijn (EU) 2020/1057 zijn onder meer de volgende wijzigingen doorgevoerd:

• een uitzondering op de algemene detacheringsregels voor cabotage en internationaal vervoer, met uitzondering van doorvoer, „bilaterale vervoersactiviteiten” (zowel in het goederen- als in het personenvervoer) en bilaterale activiteiten met twee extra vervoersgerelateerde stops — deze uitzondering is beperkt tot gevallen waarin er een dienstverrichtingscontract bestaat tussen de werkgever die de bestuurder stuurt en een partij die actief is in het EU-land van ontvangst;
• administratieve regels met betrekking tot de detachering van bestuurders, controle en handhaving — vervoerders moeten het IMI-systeem gebruiken voor het verzenden van detacheringsverklaringen en alle gevraagde informatie;
• sancties in geval van overtredingen;
• „slimme handhaving”, waarbij EU-landen de controle op de detacheringsregels moeten integreren in een algemene controlestrategie;
• regels die ervoor zorgen dat het aanscherpen van de detacheringsregels voor EU-bestuurders niet leidt tot een concurrentievoordeel voor exploitanten van buiten de EU die toegang hebben tot de EU-wegvervoermarkt.

VANAF WANNEER ZIJN DEZE RICHTLIJNEN VAN TOEPASSING?

• Richtlijn 96/71/EU is van toepassing sinds 10 februari 1997 en moest vóór 16 december 1999 in de EU-landen zijn omgezet in nationale wetgeving.
• Richtlijn 2014/67/EU is van toepassing sinds 17 juni 2014 en moest vóór 18 juni 2016 zijn omgezet in nationale wetgeving in de EU-landen.
• Wijzigingsrichtlijn (EU) 2018/957 moest voor 30 juli 2020 zijn omgezet in nationale wetgeving in de EU-landen. De richtlijn zal echter pas op de wegvervoersector van toepassing zijn vanaf de datum van inwerkingtreding van een wetgevingshandeling die is aangenomen om de Richtlijnen 2006/22/EG en 2014/67/EU betreffende het detacheren van bestuurders in de wegvervoersector te wijzigen. Dit is Verordening (EU) 2020/1057, die vanaf 2 februari 2022 van toepassing is.
• Richtlijn (EU) 2020/1057 moet vóór 2 februari 2022 worden omgezet in nationale wetgeving in de EU-landen.

ACHTERGROND

Voor meer informatie zie:

• Gedetacheerde werknemers (Europese Commissie).

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Richtlijn 96/71/EG van het Europees Parlement en de Raad van 16 december 1996 betreffende de terbeschikkingstelling van werknemers met het oog op het verrichten van diensten (PB L 18 van 21.1.1997, blz. 1-6)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Richtlijn 96/71/EG zijn opgenomen in de oorspronkelijke tekst. Deze geconsolideerde versie heeft slechts informatieve waarde.

Richtlijn 2014/67/EU van het Europees Parlement en de Raad van 15 mei 2014 inzake de handhaving van Richtlijn 96/71/EG betreffende de terbeschikkingstelling van werknemers met het oog op het verrichten van diensten en tot wijziging van Verordening (EU) nr. 1024/2012 betreffende de administratieve samenwerking via het Informatiesysteem interne markt („de IMI-verordening”) (PB L 159 van 28.5.2014, blz. 11-31)

Richtlijn (EU) 2020/1057 van het Europees Parlement en de Raad van 15 juli 2020 tot vaststelling van specifieke regels met betrekking tot Richtlijn 96/71/EG en Richtlijn 2014/67/EU wat betreft de detachering van bestuurders in de wegvervoersector en tot wijziging van Richtlijn 2006/22/EG wat betreft de handhavingsvoorschriften en Verordening (EU) nr. 1024/2012 (PB L 249 van 31.7.2020, blz. 49-65)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EU) 2020/1055 van het Europees Parlement en de Raad van 15 juli 2020 houdende wijziging van Verordeningen (EG) nr. 1071/2009, (EG) nr. 1072/2009 en (EU) nr. 1024/2012 teneinde ze aan te passen aan ontwikkelingen in de wegvervoersector (PB L 249 van 31.7.2020, blz. 17-32)

Verordening (EU) nr. 1024/2012 van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2012 betreffende de administratieve samenwerking via het Informatiesysteem interne markt en tot intrekking van Beschikking 2008/49/EG van de Commissie („de IMI-verordening”) (PB L 316 van 14.11.2012, blz. 1-11)

Zie geconsolideerde versie.

Richtlijn 2006/22/EG van het Europees Parlement en de Raad van 15 maart 2006 inzake minimumvoorwaarden voor de uitvoering van de Verordeningen (EEG) nr. 3820/85 en (EEG) nr. 3821/85 van de Raad betreffende voorschriften van sociale aard voor het wegvervoer en tot intrekking van Richtlijn 88/599/EEG van de Raad (PB L 102 van 11.4.2006, blz. 35-44)

Zie geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 13.10.2020