Il-Ġurnal Uffiċjali |
MT Serje L |
2023/2467 |
6.11.2023 |
DEĊIŻJONI TAL-KUNSILL (UE) 2023/2467
tat-23 ta’ Ottubru 2023
dwar il-pożizzjoni li għandha tittieħed f’isem l-Unjoni fi ħdan il-Kumitat Konġunt dwar ir-Rikonoxximent Reċiproku tal-Kwalifiki Professjonali stabbilit skont il-Ftehim Ekonomiku u Kummerċjali Komprensiv (CETA) bejn il-Kanada, min-naħa waħda, u l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra, fir-rigward tal-adozzjoni ta’ deċiżjoni dwar ftehim dwar ir-rikonoxximent reċiproku tal-kwalifiki professjonali tal-periti
IL-KUNSILL TAL-UNJONI EWROPEA,
Wara li kkunsidra t-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u b’mod partikolari l-Artikolu 207(4), l-ewwel subparagrafu, flimkien mal-Artikolu 218(9) tiegħu,
Wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni Ewropea,
Billi:
(1) |
Id-Deċiżjoni tal-Kunsill (UE) 2017/37 (1) tipprevedi l-iffirmar, f’isem l-Unjoni, tal-Ftehim Ekonomiku u Kummerċjali Komprensiv (CETA) bejn il-Kanada, min-naħa waħda, u l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra. Is-CETA ġie ffirmat fit-30 ta’ Ottubru 2016. |
(2) |
Id-Deċiżjoni tal-Kunsill (UE) 2017/38 (2) tipprevedi l-applikazzjoni proviżorja ta’ partijiet tas-CETA, inkluż l-istabbiliment tal-Kumitat Konġunt dwar ir-Rikonoxximent Reċiproku tal-Kwalifiki Professjonali (il-“Kumitat MRA”). Is-CETA ilu jiġi applikat b’mod proviżorju mill-21 ta’ Settembru 2017. |
(3) |
Fit-22 ta’ Mejju 2018, l-Organizzazzjonijiet Regolatorji għall-Arkitettura (“Regulatory Organizations for Architecture in Kanada”) fil-Kanada (ROAC (preċedentement magħrufa bħala l-Awtoritajiet Kanadiżi li jipprovdu l-Liċenzji lill-Periti (“Canadian Architectural Licensing Authorities”) (CALA)) u l-Kunsill tal-Periti tal-Ewropa (Architects Council of Europe, ACE) ippreżentaw Rakkomandazzjoni Konġunta lill-Kumitat MRA. Fil-laqgħa tiegħu tas-16 ta’ April 2019, il-Kumitat MRA qabel li r-rekwiżiti tal-Kapitolu Ħdax tas-CETA ġew issodisfati u d-dokumenti pprovduti mill-ROAC u l-ACE jikkostitwixxu Rakkomandazzjoni Konġunta aċċettabbli għal Ftehim dwar Rikonoxximent Reċiproku (MRA), b’mod partikolari fir-rigward tal-valur potenzjali tiegħu u l-kompatibbiltà tar-reġimi ta’ liċenzjar jew ta’ kwalifika tal-Partijiet. |
(4) |
Fil-laqgħa tiegħu tal-24 ta’ Novembru 2020, il-Kumitat MRA stabbilixxa l-entitajiet ta’ negozjar u stabbilixxa l-passi biex jinnegozja MRA. Bejn l-24 ta’ Marzu 2021 u l-10 ta’ Marzu 2022 saru sensiela ta’ disa’ ċikli ta’ negozjati. |
(5) |
L-abbozz tal-MRA li ġie nnegozjat bejn l-Unjoni u l-Kanada jipprevedi r-rikonoxximent reċiproku tal-kwalifiki professjonali skont kundizzjonijiet speċifiċi u stretti. Fir-rigward tar-rikonoxximent tal-kwalifiki professjonali Kanadiżi, l-abbozz tal-MRA jeħtieġ mhux anqas minn 12-il sena ta’ edukazzjoni, taħriġ u esperjenza professjonali bħala perit, liċenzja professjonali valida jew reġistrazzjoni bħala perit minn awtorità kompetenti fil-Kanada u reputazzjoni tajba. Ir-rekwiżit li tinkiseb liċenzja professjonali valida jew reġistrazzjoni bħala perit jimplika l-konklużjoni ta’ studji f’konformità mal-Canadian Education Standard u s-sistema ta’ akkreditazzjoni tal-Canadian Architects Certification Board. Il-valutazzjoni tal-kundizzjonijiet li jirregolaw il-kisba ta’ reġistrazzjoni jew liċenzja kienet il-bażi għall-konklużjoni tar-Rakkomandazzjoni Konġunta dwar l-aċċettazzjoni tar-rikonoxximent tal-istandards tal-edukazzjoni u t-taħriġ prattiku tal-periti fil-Kanada. |
(6) |
L-MRA ser jistabbilixxi regoli li jirregolaw ir-rikonoxximent tal-kwalifiki professjonali tal-periti u l-aċċess għal attivitajiet arkitettoniċi professjonali fiż-żewġ Partijiet u għaldaqstant ser jiffaċilita l-kummerċ fis-servizzi arkitettoniċi. |
(7) |
Il-Kumitat MRA għandu jadotta deċiżjoni dwar MRA. |
(8) |
Jixraq li tiġi stabbilita l-pożizzjoni li għandha tittieħed f’isem l-Unjoni fil-Kumitat MRA fir-rigward tal-adozzjoni ta’ deċiżjoni dwar MRA, peress li l-MRA se jkunu vinkolanti fuq l-Unjoni. |
(9) |
Għalhekk il-pożizzjoni tal-Unjoni fi ħdan il-Kumitat MRA jenħtieġ li tkun ibbażata fuq l-abbozz tad-Deċiżjoni mehmuż, |
ADOTTA DIN ID-DEĊIŻJONI:
Artikolu 1
Il-pożizzjoni li għandha tittieħed f’isem l-Unjoni fi ħdan il-Kumitat Konġunt dwar ir-Rikonoxximent Reċiproku ta’ Kwalifiki Professjonali (il-“Kumitat MRA”) fir-rigward tal-adozzjoni ta’ deċiżjoni dwar ftehim dwar ir-rikonoxximent reċiproku tal-kwalifiki professjonali tal-periti għandha tkun ibbażata fuq l-abbozz tad-Deċiżjoni tal-Kumitat MRA mehmuż ma’ din id-Deċiżjoni.
Artikolu 2
Din id-Deċiżjoni għandha tidħol fis-seħħ fil-jum tal-adozzjoni tagħha.
Magħmul fil-Lussemburgu, it-23 ta’ Ottubru 2023.
Għall-Kunsill
Il-President
L. PLANAS PUCHADES
(1) Id-Deċiżjoni tal-Kunsill (UE) 2017/37 tat-28 ta’ Ottubru 2016 dwar l-iffirmar f’isem l-Unjoni Ewropea tal-Ftehim Ekonomiku u Kummerċjali Komprensiv (CETA) bejn il-Kanada, fuq naħa waħda, u l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha, fuq in-naħa l-oħra (ĠU L 11, 14.1.2017, p. 1).
(2) Id-Deċiżjoni tal-Kunsill (UE) 2017/38 tat-28 ta’ Ottubru 2016 dwar l-applikazzjoni provviżorja tal-Ftehim Ekonomiku u Kummerċjali Komprensiv (CETA) bejn il-Kanada, min-naħa waħda, u l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra (ĠU L 11, 14.1.2017, p. 1080).
ABBOZZ
DEĊIŻJONI NRU … TAL-KUMITAT KONĠUNT DWAR IR-RIKONOXXIMENT REĊIPROKU TAL-KWALIFIKI PROFESSJONALI
ta’ ...
li tistabbilixxi ftehim dwar ir-rikonoxximent reċiproku tal-kwalifiki professjonali tal-periti
IL-KUMITAT KONĠUNT DWAR IR-RIKONOXXIMENT REĊIPROKU TAL-KWALIFIKI PROFESSJONALI,
Wara li kkunsidra l-Ftehim Ekonomiku u Kummerċjali Komprensiv (CETA) bejn il-Kanada, min-naħa waħda, u l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra, magħmul fi Brussell fit-30 ta’ Ottubru 2016, b’mod partikolari l-Artikoli 11.3.6 tiegħu,
Billi:
(1) |
F’konformità mal-Artikolu 30.7.3 tas-CETA, partijiet mis-CETA ġew applikati b’mod proviżorju mill-21 ta’ Settembru 2017. |
(2) |
L-Artikolu 11.3.6 tas-CETA jipprevedi li l-Kumitat Konġunt dwar ir-Rikonoxximent Reċiproku tal-Kwalifiki Professjonali (il- 'Kumitat') għandu jadotta Ftehim dwar Rikonoxximent Reċiproku (MRA) permezz ta’ deċiżjoni jekk fil-fehma tal-Kumitat l-MRA jkunx konsistenti mas-CETA, |
ADOTTA DIN ID-DEĊIŻJONI:
1. |
B'dan il-Kumitat jadotta l-MRA tal-Periti stabbilit fl-Anness ta’ din id-Deċiżjoni u li jifforma parti integrali minn din id-Deċiżjoni. |
2. |
Il-kamp ta’ applikazzjoni territorjali ta’ din id-Deċiżjoni jestendi għall-pajjiżi li jaderixxu mal-Unjoni Ewropea skont l-Artikolu 30.10 tas-CETA. |
3. |
Għal aktar ċertezza, is-CETA japplika għal din id-Deċiżjoni, inklużi l-proċeduri tiegħu għas-soluzzjoni tat-tilwim fil-Kapitolu Disgħa u għoxrin u l-eċċezzjonijiet fil-Kapitolu Tmienja u għoxrin. |
4. |
Għal aktar ċertezza, xejn f'din id-Deċiżjoni ma jżomm lil Parti milli tapplika miżuri biex tirregola d-dħul ta' persuni fiżiċi u s-soġġorn tagħhom fit-territorju tagħha, inklużi dawk il-miżuri meħtieġa għall-ħarsien tal-integrità ta' persuni fiżiċi u sabiex jiġi żgurat il-moviment organizzat tagħhom fuq il-konfini tagħha, bil-kundizzjoni li tali miżuri ma jiġux applikati b'mod li jannullaw jew jikkompromettu l-benefiċċji ta' kwalunkwe Parti li jirriżultaw mit-termini tal-Kapitolu Għaxra tas-CETA. Il-fatt biss ta' ħtieġa ta' viża għall-persuni fiżiċi ta' ċertu pajjiż u mhux għal dawk ta' oħrajn ma għandux jiġi kkunsidrat bħala wieħed li jannulla jew jikkomprometti l-benefiċċji skont it-termini tal-Kapitolu Għaxra tas-CETA. |
5. |
Il-Partijiet jaffermaw mill-ġdid id-dritt li jirregolaw u li jintroduċu regolamenti ġodda li jirregolaw l-attività ekonomika fl-interess pubbliku, biex jiksbu objettivi ta' politika pubblika leġittimi, bħall-protezzjoni u l-promozzjoni tas-saħħa pubblika, is-servizzi soċjali, l-edukazzjoni pubblika, is-sikurezza, l-ambjent, il-morali pubblika, il-protezzjoni soċjali jew tal-konsumaturi, il-protezzjoni tal-privatezza u tad-data u l-promozzjoni u l-protezzjoni tad-diversità kulturali. |
6. |
Jekk l-Unjoni Ewropea jkollha l-ħsieb li tintroduċi kors ta’ prereġistrazzjoni online skont l-Artikolu 5(4) tal-MRA tal-Periti, hija għandha tinforma lill-Kumitat kmieni biżżejjed sabiex ikun jista’ jiġi diskuss l-impatt potenzjali tiegħu fuq din id-Deċiżjoni. |
7. |
L-informazzjoni msemmija fl-Artikolu 8(1) tal-MRA tal-Periti tista’ tinġabar f’dokument tal-Kumitat u tiġi ppubblikata mill-Partijiet. |
8. |
Din id-Deċiżjoni għandha tidħol fis-seħħ 30 jum wara d-data li tiġi adottata mill-Kumitat. Issir vinkolanti wara li l-Kumitat jiġi nnotifikat minn kull Parti dwar l-issodisfar tar-rekwiżiti interni rispettivi tagħhom f’konformità mal-Artikolu 11.3.6 tas-CETA. Għal aktar ċertezza, ir-rikonoxximent tal-kwalifiki professjonali tal-periti skont din id-Deċiżjoni ma għandux jingħata qabel ma din id-Deċiżjoni ssir vinkolanti. |
9. |
Din id-Deċiżjoni ma għandhiex tibqa’ effettiva u vinkolanti jekk is-CETA ma jidħolx fis-seħħ u l-applikazzjoni proviżorja tas-CETA tintemm f’konformità mas-subparagrafu (d) tal-Artikolu 30.7.3 tas-CETA, jew jekk is-CETA jiġi tterminat skont l-Artikolu 30.9.1 tas-CETA. |
10. |
Fir-rigward tal-Kanada, ir-rekwiżiti interni msemmija fl-Artikolu 8 ta' din id-Deċiżjoni jinkludu r-ratifika mill-korpi regolatorji kollha li jiffurmaw ir-Regulatory Organizations of Architecture in Canada u, jekk ikun hemm, l-azzjonijiet leġiżlattivi u regolatorji rilevanti tal-Provinċji u t-Territorji. Għal aktar ċertezza, il-Provinċji u t-Territorji skont l-awtorità kostituzzjonali tagħhom fil-Kanada li jirregolaw il-kwalifiki u s-servizzi professjonali, jistgħu jiddelegaw awtoritajiet speċifiċi lill-korpi regolatorji tagħhom fil-ġurisdizzjonijiet rispettivi tagħhom, fid-diskrezzjoni tagħhom. |
11. |
Jekk Parti tagħmel talba bil-miktub lill-Kumitat li din id-Deċiżjoni jenħtieġ li tiġi revokata, din id-Deċiżjoni għandha tiġi revokata u ma għandhiex tibqa vinkolanti fuq il-Partijiet, dment li l-Kumitat ma jiddeċidix mod ieħor fi żmien 90 jum minn meta tasal tali talba. |
12. |
Fil-każ tar-revoka ta’ din id-Deċiżjoni, jew it-terminazzjoni tas-CETA jew l-applikazzjoni proviżorja tiegħu skont l-Artikolu 30.9.1 jew is-subparagrafu (d) tal-Artikolu 30.7.3 tas-CETA, id-deċiżjonijiet li jirrikonoxxu l-kwalifiki professjonali tal-periti li jinħarġu b’konformità ma’ din id-Deċiżjoni qabel id-data tar-revoka jew tat-terminazzjoni jibqgħu validi. Fil-każ tar-revoka ta’ din id-Deċiżjoni, jew it-terminazzjoni tas-CETA jew l-applikazzjoni proviżorja tiegħu, kwalunkwe applikazzjoni għal rikonoxximent li tiġi ppreżentata lil Parti qabel id-data tat-talba għal revoka ta’ din id-Deċiżjoni jew id-data tat-terminazzjoni tas-CETA jew l-applikazzjoni proviżorja tagħha għandha tiġi vvalutata u kkompletata skont it-termini ta’ din id-Deċiżjoni. Ir-revoka ta’ din id-Deċiżjoni, jew it-terminazzjoni tas-CETA jew l-applikazzjoni proviżorja tiegħu skont l-Artikolu 30.9.1 jew is-subparagrafu (d) tal-Artikolu 30.7.3 tas-CETA hija mingħajr preġudizzju għal kwalunkwe obbligu tal-periti li jġeddu l-awtorizzazzjonijiet għat-twettiq ta’ attivitajiet arkitettoniċi fil-ġurisdizzjoni ospitanti tagħhom. |
13. |
Parti li tkun talbet ir-revoka ta’ din id-Deċiżjoni tista’ tinnotifika lill-Kumitat bil-miktub meta tkun tixtieq terġa’ tapplika din id-Deċiżjoni. Il-Kumitat jista’ jadotta deċiżjoni għal dan il-għan fi żmien tliet snin mid-data tar-revoka u dik id-deċiżjoni tal-Kumitat għandha ssir vinkolanti skont il-proċedura stabbilita fl-Artikolu 8 ta' din id-Deċiżjoni. |
14. |
Din id-Deċiżjoni hija mfassla f'żewġ kopji bil-lingwa Bulgara, Ċeka, Daniża, Estonjana, Finlandiża, Franċiża, Ġermaniża, Griega, Ingliża, Kroata, Latvjana, Litwana, Maltija, Olandiża, Pollakka, Portugiża, Rumena, Slovakka, Slovena, Spanjola, Taljana, Ungeriża u Żvediża, fejn kull verżjoni hija awtentika daqs l-oħra. |
Għall-KUMITAT KONĠUNT DWAR IR-RIKONOXXIMENT REĊIPROKU TAL-KWALIFIKI PROFESSJONALI,
Il-Kopresidenti
ANNESS
Ftehim dwar ir-Rikonoxximent Reċiproku tal-Kwalifiki Professjonali tal-Periti
L-UNJONI EWROPEA u L-KANADA,
minn hawn 'il quddiem imsejħin flimkien bħala “il-Partijiet”,
determinati li:
(1) |
JISTABBILIXXU qafas biex jinkiseb reġim ġust, trasparenti u konsistenti għar-rikonoxximent reċiproku tal-kwalifiki professjonali tal-professjoni tal-periti; U |
(2) |
FILWAQT LI JAFFERMAW l-impenji tagħhom bħala Partijiet għall-Ftehim Ekonomiku u Kummerċjali Komprensiv (CETA) bejn il-Kanada, min-naħa waħda, u l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra, magħmul fi Brussell fit-30 ta’ Ottubru 2016; |
(3) |
FILWAQT LI JIRRIKONOXXU l-awtorità tal-Gvernijiet Provinċjali u Territorjali fil-Kanada fir-rigward tar-regolamentazzjoni tal-kwalifiki u s-servizzi professjonali fil-ġurisdizzjoni tagħhom; |
(4) |
FILWAQT LI JIMPLIMENTAW il-Kapitolu Ħdax tas-CETA dwar ir-rikonoxximent reċiproku tal-kwalifiki professjonali tal-professjoni tal-periti; |
(5) |
FILWAQT LI JIRRIKONOXXU l-ħidma preparatorja u r-Rakkomandazzjoni Konġunta tal-Kunsill tal-Periti tal-Ewropa u r-Regulatory Organizations of Architecture in Canada; |
(6) |
FILWAQT LI JFAKKRU li t-tariffi li l-applikanti jistgħu jġarrbu b'rabta mal-applikazzjoni tagħhom jenħtieġ li tkun raġonevoli u proporzjonata mal-kostijiet imġarrba, u jenħtieġ li minnhom infushom ma jillimitawx il-forniment ta' servizz jew it-twettiq ta' kwalunkwe attività ekonomika oħra koperta mis-CETA; |
(7) |
FILWAQT LI JIRRIKONOXXU l-istandards għoljin tal-edukazzjoni u t-taħriġ prattiku tal-periti fl-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea u fil-Provinċji u t-Territorji tal-Kanada, li jikkunsidraw it-tradizzjonijiet nazzjonali, edukattivi differenti u jippermettu elementi ta’ ekwivalenza; |
(8) |
FILWAQT LI JINKORAĠĠIXXU l-kummerċ fis-servizzi arkitettoniċi bejn l-Unjoni Ewropea u l-Kanada billi jiġu stabbiliti l-kundizzjonijiet għar-rikonoxximent reċiproku tal-kwalifiki professjonali li jippermettu r-reġistrazzjoni jew il-liċenzjar sussegwenti tal-periti fil-Parti l-oħra; |
(9) |
FILWAQT LI JINNOTAW il-Ftehim ta’ Kummerċ Ħieles Kanadiż (1), li fih dispożizzjonijiet dwar il-mobbiltà domestika tal-forza tax-xogħol fil-Kanada; |
(10) |
FILWAQT LI JFAKKAR li applikant li t-talba tiegħu għal rikonoxximent ġiet miċħuda skont dan il-Ftehim jista’ jirrikorri għall-proċeduri ta’ rieżami speċifikati skont l-Artikolu 12.3.6 tas-CETA, |
FTIEHMU DAN LI ĠEJ:
Artikolu 1
Kuntest u kamp ta’ applikazzjoni
1. Dan il-Ftehim jistabbilixxi l-kundizzjonijiet u l-proċeduri li skonthom ġurisdizzjoni ta’ Parti waħda, li tirregola l-aċċess għal jew it-twettiq ta’ attivitajiet arkitettoniċi billi tirrikjedi kwalifiki professjonali speċifiċi, għandha tirrikonoxxi l-kwalifiki professjonali li jagħtu aċċess għal attivitajiet arkitettoniċi f’ġurisdizzjoni tal-Parti l-oħra.
2. Dan il-Ftehim japplika għal ċittadini ta’ Stat Membru tal-Unjoni Ewropea u għal ċittadini tal-Kanada li jkunu jridu jibdew u jwettqu attivitajiet arkitettoniċi għal rashom jew bħala impjegati.
3. Dan il-Ftehim ma japplikax għal periti li huma awtorizzati li jwettqu attivitajiet arkitettoniċi fil-Kanada jew fl-Unjoni Ewropea skont ftehim ta’ rikonoxximent reċiproku ma’ parti terza.
4. Mingħajr preġudizzju għal dan il-Ftehim, l-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea u l-Provinċji u t-Territorji tal-Kanada jistgħu jirrikonoxxu, skont il-liġijiet u r-regolamenti rispettivi tagħhom, il-kwalifiki professjonali li ma jissodisfawx ir-rekwiżiti ta’ dan il-Ftehim.
Artikolu 2
Definizzjonijiet
Għall-finijiet ta’ dan il-Ftehim, japplikaw id-definizzjonijiet fl-Artikoli 1.1, 1.2 u 11.1 tas-CETA. Id-definizzjonijiet li ġejjin japplikaw ukoll u jissostitwixxu d-definizzjonijiet fl-Artikoli 1.1, 1.2 u 11.1 tas-CETA, fejn rilevanti:
(a) |
“perit” tfisser persuna fiżika li hija kkwalifikata professjonalment u akkademikament u li hija rreġistrata, liċenzjata jew l-ekwivalenti tagħha biex twettaq attivitajiet arkitettoniċi f’ġurisdizzjoni koperta minn dan il-Ftehim, skont il-kundizzjonijiet fis-seħħ li jagħtu aċċess għat-twettiq ta’ attivitajiet arkitettoniċi koperti minn dan il-Ftehim; |
(b) |
“attivitajiet arkitettoniċi” tfisser it-twettiq ta’ attivitajiet professjonali li jitwettqu regolarment taħt it-titolu professjonali ta’ “perit” f’ġurisdizzjoni ospitanti; |
(c) |
“awtorità kompetenti” tfisser awtorità jew korp li għandu s-setgħa, skont il-liġijiet u r-regolamenti tal-Partijiet dwar ir-rikonoxximent tal-kwalifiki professjonali koperti minn dan il-Ftehim, għall-aċċess għal jew għat-twettiq ta’ attivitajiet arkitettoniċi jew li joħroġ dokumenti li huma rilevanti għat-tħaddim ta’ dan il-Ftehim; |
(d) |
“kwalifiki formali” tfisser diplomi, ċertifikati u evidenza oħra maħruġa minn awtorità kompetenti f’ġurisdizzjoni maħtura skont dispożizzjonijiet leġiżlattivi, regolatorji jew amministrattivi ta’ dik il-ġurisdizzjoni u li jiċċertifikaw it-tlestija b’suċċess tat-taħriġ professjonali; |
(e) |
“ġurisdizzjoni ospitanti” tfisser il-ġurisdizzjoni tal-Parti li tillimita l-aċċess għal jew it-twettiq ta’ attivitajiet arkitettoniċi għal dawk bi kwalifiki professjonali speċifiċi u li fiha perit li jkun kiseb il-kwalifiki professjonali finali f’ġurisdizzjoni tal-Parti l-oħra irid iwettaq attivitajiet arkitettoniċi; |
(f) |
“ġurisdizzjoni” tfisser it-territorju ta’ kull wieħed mill-Provinċji jew Territorji tal-Kanada, jew it-territorju ta’ kull wieħed mill-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea, dment li dan il-Ftehim japplika f’dawn it-territorji; |
(g) |
“esperjenza professjonali” tfisser il-prattika effettiva u legali ta’ attivitajiet arkitettoniċi f’ġurisdizzjoni; |
(h) |
“Id-Direttiva dwar ir-Rikonoxximent ta' Kwalifiki Professjonali” tfisser id-Direttiva 2005/36/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-7 ta' Settembru 2005 dwar ir-rikonoxximent ta' kwalifiki professjonali (2), inkluż l-annessi tagħha, kif emendat; |
(i) |
“kwalifiki professjonali” tfisser il-kwalifiki attestati permezz ta’ prova ta’ kwalifika formali u esperjenza professjonali, inkluża attestazzjoni ta’ reġistrazzjoni professjonali, liċenzja jew l-ekwivalenti tagħha; u |
(j) |
“ROAC” tfisser ir-Regulatory Organizations of Architecture in Canada, organizzazzjoni professjonali nazzjonali tal-awtoritajiet kompetenti Provinċjali u Territorjali li jaħdmu bħala kollettivi volontarji biex jadottaw standards u programmi rikonoxxuti fil-livell nazzjonali rigward il-professjoni ta’ periti. |
Artikolu 3
Effetti tar-rikonoxximent
1. L-awtorità kompetenti ta’ ġurisdizzjoni ospitanti għandha, skont il-proċeduri u l-kundizzjonijiet stabbiliti f’dan il-Ftehim, tirrikonoxxi l-ekwivalenza tal-kwalifiki professjonali ta’ perit iċċertifikat minn kwalunkwe awtorità kompetenti tal-Parti l-oħra.
2. Għall-finijiet tal-aċċess jew it-twettiq ta’ attivitajiet arkitettoniċi, il-kwalifiki professjonali tal-periti bi kwalifiki rikonoxxuti skont dan il-Ftehim għandhom jingħataw, min-naħa tal-ġurisdizzjoni ospitanti, l-istess effett fit-territorju tagħha bħall-kwalifiki professjonali li jinħarġu jew li jiġu ċertifikati fit-territorju tagħha kif ukoll aċċess għat-twettiq ta’ attivitajiet arkitettoniċi.
Artikolu 4
Rekwiżiti tar-rikonoxximent
1. Mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 6, u soġġett għal kwalunkwe rekwiżit ta’ ħiliet lingwistiċi li jistgħu japplikaw, ir-rekwiżiti biex perit ta’ Stat Membru tal-Unjoni Ewropea jwettaq attivitajiet arkitettoniċi f’ġurisdizzjoni ospitanti tal-Kanada għandhom ikunu:
(a) |
mhux anqas minn 12-il sena ta’ edukazzjoni, taħriġ u esperjenza professjonali bħala perit, attestat b’evidenza ta’:
|
(b) |
reġistrazzjoni jew liċenzja professjonali valida bħala perit minn awtorità kompetenti ta’ Stat Membru tal-Unjoni Ewropea jew l-ekwivalenti tagħha jekk ma jkunx hemm reġim ta’ reġistrazzjoni jew ta’ liċenzjar, u |
(c) |
tkun persuna b’kondotta tajba. |
2. Mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 6, u soġġett għal kwalunkwe rekwiżit ta’ ħiliet lingwistiċi li jistgħu japplikaw, ir-rekwiżiti biex perit mill-Kanada jibda u jwettaq attivitajiet arkitettoniċi fi Stat Membru tal-Unjoni għandhom ikunu:
(a) |
mhux anqas minn 12-il sena ta’ edukazzjoni, taħriġ u esperjenza professjonali bħala perit, attestat b’evidenza ta’:
|
(b) |
reġistrazzjoni professjonali valida jew liċenzja bħala perit minn awtorità kompetenti fil-Kanada, u |
(c) |
ta’ reputazzjoni tajba. |
3. Ir-rekwiżiti tal-ewwel inċiż tas-subparagrafu (a) tal-paragrafu 1 jew l-ewwel inċiż tas-subparagrafu (a) tal-paragrafu 2 ta' dan l-Artikolu jistgħu jiġu ssodisfati wkoll minn kwalifiki formali maħruġa minn parti terza u jiġu rikonoxxuti bħala ekwivalenti skont ir-rekwiżiti ta’ ġurisdizzjoni ta’ Parti, u fejn xieraq, jiġu ssupplimentati b’taħriġ professjonali, eżami jew esperjenza professjonali kif meħtieġ f’dik il-ġurisdizzjoni.
Artikolu 5
Miżuri ta’ kumpens
1. Perit ta’ Stat Membru tal-Unjoni Ewropea li jkun irid jibda u jwettaq attivitajiet arkitettoniċi f’ġurisdizzjoni ospitanti tal-Kanada għandu jwettaq u jlesti b’suċċess kors ta’ prereġistrazzjoni online ta’ 10 sigħat biex jissodisfa r-rekwiżiti ta’ għarfien speċifiku tal-lant dwar ir-regolamentazzjoni tal-bini, id-dokumenti tal-kostruzzjoni, l-amministrazzjoni tal-kuntratti u l-prattika professjonali. L-applikazzjoni msemmija fl-Artikolu 6(1) għandha tinkludi t-tariffi tal-parteċipazzjoni fil-kors. Ir-rekwiżiti u l-modalitajiet tal-kors ta’ prereġistrazzjoni online huma stabbiliti fl-Appendiċi II.
2. Il-kors ta’ prereġistrazzjoni online ma għandux imur lil hinn minn dak li huwa proporzjonat biex jiġu indirizzati d-differenzi fl-għarfien speċifiku tal-lant bejn l-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea u l-Provinċji u t-Territorji tal-Kanada. Ma għandux jaġixxi bħala diżinċentiv mhux raġonevoli biex issir applikazzjoni għal rikonoxximent u ma għandux idewwem jew jikkomplika l-aċċess għal jew it-twettiq ta’ attivitajiet professjonali għall-periti msemmija fil-paragrafu 1 ta' dan l-Artikolu. Il-moduli tat-test tal-kors tal-prereġistrazzjoni online jistgħu jerġgħu jsiru sa tliet darbiet fi żmien tliet xhur mill-ewwel darba li jiġi aċċessat.
3. Il-kors ta’ prereġistrazzjoni online jista’ jkun meħtieġ biss għall-periti msemmija fil-paragrafu 1 ta' dan l-Artikolu li jkunu jridu jiksbu rikonoxximent tal-kwalifiki professjonali tagħhom minn ġurisdizzjoni ospitanti Kanadiża għall-ewwel darba.
4. L-Unjoni Ewropea żżomm id-dritt li tintroduċi kors ta’ prereġistrazzjoni online ekwivalenti. Il-paragrafi 1, 2 u 3 ta' dan l-Artikolu japplikaw għal kwalunkwe kors online bħal dan, bl-eċċezzjoni tar-rekwiżiti u l-modalitajiet tal-Appendiċi II, soġġett li jsiru l-bidliet meħtieġa.
Artikolu 6
Proċedura tar-rikonoxximent
1. Perit li jkun irid jibda u jwettaq attivitajiet arkitettoniċi f’ġurisdizzjoni tal-Parti l-oħra għandu jissottometti lill-awtorità kompetenti ta’ dik il-ġurisdizzjoni applikazzjoni b’mezzi elettroniċi sostnuta bid-dokumenti u ċ-ċertifikati elenkati fl-Appendiċi III, jekk dan jintalab mill-ġurisdizzjoni ospitanti. L-applikazzjonijiet għar-rikonoxximent għandhom isiru fil-lingwa tal-ġurisdizzjoni ospitanti jew fi kwalunkwe lingwa oħra aċċettata mill-ġurisdizzjoni ospitanti.
2. L-awtorità kompetenti għandha tirrikonoxxi l-wasla ta’ applikazzjoni b’mezzi elettroniċi fi żmien xahar minn meta tirċeviha u tinforma lill-applikant jekk l-applikazzjoni titqiesx kompluta. Fil-każ ta’ applikazzjonijiet mhux kompluti, l-awtorità kompetenti għandha tidentifika l-informazzjoni addizzjonali li hija meħtieġa biex titlesta l-applikazzjoni u tipprovdi lill-applikant bl-opportunità li jikkoreġiha f’perjodu ta’ żmien raġonevoli.
3. Il-proċedura biex tiġi eżaminata l-applikazzjoni għar-rikonoxximent għandha titlesta malajr kemm jista’ jkun u twassal għal deċiżjoni debitament sostanzjata mill-awtorità kompetenti tal-ġurisdizzjoni ospitanti fi żmien tliet xhur wara d-data li fiha l-applikant ikun ippreżenta applikazzjoni kompluta.
4. Jekk awtorità kompetenti tirrikjedi t-tlestija tal-kors ta’ prereġistrazzjoni online msemmi fl-Artikolu 5, l-awtorità kompetenti għandha tagħti lill-applikant opportunità li jwettaq il-kors online mingħajr dewmien żejjed ladarba tqis li r-rekwiżiti tal-Artikolu 4 huma ssodisfati. Fi kwalunkwe każ, l-awtorità kompetenti għandha tipprovdi lill-applikant bl-opportunità li jwettaq u jlesti l-kors ta’ prereġistrazzjoni online u l-eżami tal-lingwa jekk ikun meħtieġ, u, jekk it-tnejn li huma jitlestew b’suċċess, tipprovdi lill-applikant b’deċiżjoni sostanzjata kif xieraq dwar l-applikazzjoni fil-perjodu ta’ żmien imsemmi fil-paragrafu 3 ta' dan l-Artikolu.
5. Jekk applikazzjoni tiġi rrifjutata, l-awtorità kompetenti għandha tinforma lill-applikant bil-miktub u mingħajr dewmien bla bżonn. L-awtorità kompetenti għandha tinforma lil applikant li ma jintgħażilx bir-raġunijiet taċ-ċaħda tal-applikazzjoni tiegħu.
6. Kwalunkwe tariffa li l-applikanti jistgħu jġarrbu fir-rigward tal-applikazzjoni tagħhom għandha tkun proporzjonata mal-kostijiet imġarrba mill-awtoritajiet kompetenti tal-ġurisdizzjoni ospitanti.
Artikolu 7
Twettiq ta’ attivitajiet arkitettoniċi f’ġurisdizzjoni ospitanti
1. Perit li jikseb rikonoxximent tal-kwalifiki professjonali tiegħu jew tagħha skont dan il-Ftehim u li jwettaq attivitajiet arkitettoniċi fil-ġurisdizzjoni ospitanti għandu jikkonforma mal-liġijiet, ir-regolamenti, ir-regoli ta’ kondotta u l-etika tal-ġurisdizzjoni ospitanti applikabbli għall-periti, bħal regoli dwar l-assigurazzjoni obbligatorja ta’ indennizz professjonali, il-ħiliet lingwistiċi, l-iżvilupp professjonali kontinwu, it-tariffi tar-reġistrazzjoni u l-użu ta’ ismijiet kummerċjali jew tad-ditti.
2. Perit imsemmi fil-paragrafu 1 ta' dan l-Artikolu għandu jkun intitolat li jwettaq attivitajiet arkitettoniċi taħt it-titolu professjonali fil-ġurisdizzjoni ospitanti jekk tali titolu jkun protett bil-liġi.
3. Jekk il-kwalifiki professjonali ta’ perit ta’ Stat Membru tal-Unjoni Ewropea msemmija fil-paragrafu 1 tal-Artikolu 4 ikunu ġew rikonoxxuti minn ġurisdizzjoni ospitanti waħda tal-Kanada, ġurisdizzjoni ospitanti oħra tal-Kanada ma tistax timponi korsijiet supplimentari li ma jkunux meħtieġa minn perit tal-Kanada bħala kundizzjoni għar-reġistrazzjoni f’ġurisdizzjoni ospitanti sussegwenti.
Artikolu 8
Implimentazzjoni
1. Kull Parti għandha tagħmel disponibbli għall-pubbliku jew għandha tiżgura li l-awtoritajiet kompetenti tagħha jagħmlu disponibbli għall-pubbliku, jekk possibbli b’mezzi elettroniċi, informazzjoni dwar:
(a) |
l-ismijiet u l-indirizzi tal-awtoritajiet kompetenti li jamministraw l-applikazzjonijiet għar-rikonoxximent tal-kwalifiki; |
(b) |
rekwiżiti u proċeduri rilevanti relatati mal-implimentazzjoni u l-amministrazzjoni ta’ deċiżjonijiet dwar ir-rikonoxximent reċiproku tal-kwalifiki; |
(c) |
proċeduri relatati mar-reġistrazzjoni obbligatorja jew is-sħubija f’korp professjonali; u |
(d) |
il-liġijiet u r-regolamenti applikabbli għall-prattika tal-attivitajiet professjonali koperti minn dan il-Ftehim, inkluż b’mod partikolari r-rekwiżiti ta’ għarfien speċifiċi tal-lant li jiġu ttestjati fil-kors ta’ prereġistrazzjoni online msemmi fl-Artikolu 5. |
2. Kull Parti għandha tagħmel ħilitha biex tinforma lill-Parti l-oħra dwar regolamenti jew modifiki ġodda tar-regolamenti eżistenti, adottati fl-eżerċizzju tad-dritt tagħha li tirregola, li jista’ jkollhom impatt fuq ir-rikonoxximent tal-kwalifiki tal-periti f’konformità mas-subparagrafu (d) tal-Artikolu 11.5 tas-CETA.
3. L-awtoritajiet kompetenti ta’ kull ġurisdizzjoni ta’ Parti għandhom jaħdmu f’kooperazzjoni mill-qrib u għandhom jipprovdu assistenza reċiproka sabiex jiffaċilitaw l-implimentazzjoni ta’ dan il-Ftehim.
4. Xejn f’dan il-Ftehim ma jipprevjeni lill-awtoritajiet kompetenti jew lill-assoċjazzjonijiet tagħhom milli jiltaqgħu fuq bażi regolari bil-għan li jiddiskutu kwistjonijiet relatati mar-regolamentazzjoni tal-professjoni ta’ periti.
5. Il-partijiet għandhom iressqu kwalunkwe kwistjoni li tinqala’ mill-implimentazzjoni jew il-funzjonament ta’ dan il-Ftehim għall-attenzjoni tal-Kumitat MRA stabbilit skont is-subparagrafu (b) tal-Artikolu 26.2(1) tas-CETA jekk tali kwistjonijiet ma jkunux jistgħu jiġu solvuti f’konformità ma’ dan l-Artikolu. Il-Kumitat għandu jiltaqa’ minnufih mhux aktar tard minn 45 jum minn meta jirċievi talba u l-Kumitat għandu jagħmel ħiltu biex isib soluzzjoni għall-kwistjoni, li tkun reċiprokament sodisfaċenti,fi żmien erba’ xhur mid-data tal-laqgħa tal-Kumitat.
6. Fil-każ li l-Kumitat Konġunt CETA jeżamina l-effett ta’ adeżjoni ġdida fl-Unjoni Ewropea skont l-Artikolu 30.10 tas-CETA, il-Kumitat MRA għandu jiltaqa’ u jirrapporta lill-Kumitat għas-Servizzi u l-Investiment biex jappoġġa l-eżami mill-Kumitat Konġunt tas-CETA.
(1) https://www.cfta-alec.ca/canadian-free-trade-agreement/
Appendiċi I
Kwalifiki formali maħruġa fil-Kanada li jagħtu aċċess għall-professjoni ta’ periti msemmija fl-Artikolu 4(2)
Fil-Kanada, l-edukazzjoni meħtieġa bħala waħda mill-kundizzjonijiet biex jinkiseb aċċess għall-kwalifiki tal-periti hija ċċertifikata b’diploma minn waħda mill-universitajiet li ġejjin:
— |
University of British Columbia; |
— |
University of Calgary; |
— |
Carleton University; |
— |
Technical University of Nova Scotia (TUNS) - bħalissa Dalhousie University; |
— |
Université Laval; |
— |
University of Manitoba; |
— |
McGill University; |
— |
Université de Montréal; |
— |
University of Toronto; u |
— |
University of Waterloo. |
Il-lawrji rilevanti huma:
— |
Baċellerat tal-Arkitettura (B. Arch) sal-2004; u |
— |
Master fl-Arkitettura (M. Arch). |
Il-Canadian Architectural Certification Board (CACB) jew l-awtorità kompetenti jistgħu jivvalutaw ukoll lawrji jew diplomi professjonali individwali fl-arkitettura minn istituzzjonijiet mhux akkreditati u jagħtu ċertifikazzjoni jekk jissodisfaw l-Istandard Edukattiv Kanadiż approvat mir-ROAC. Is-CACB iżomm lista ta’ akkreditazzjonijiet attwali, kif ukoll informazzjoni dwar il-modi ta’ ċertifikazzjoni, fuq is-sit web tagħhom.
Għall-gradwati minn waħda mill-Iskejjel Universitarji Kanadiżi tal-Arkitettura qabel l-implimentazzjoni tas-Sistema ta’ Akkreditazzjoni tal-Programm ta’ Grad CACB fl-1991, is-CACB iċċertifikat kull kwalifika edukattiva individwali tal-gradwati arkitettoniċi, li kellhom jinkisbu minn waħda mill-universitajiet elenkati hawn fuq.
Appendiċi II
Dettalji tal-kors ta’ prereġistrazzjoni online ta’ 10 sigħat msemmi fl-Artikolu 5
1. Prinċipji ġenerali u għanijiet tal-kors
Il-kors ta’ prereġistrazzjoni online msemmi fl-Artikolu 5 huwa maħsub biex jiżgura li perit ta’ Stat Membru tal-Unjoni Ewropea li jixtieq jibda u jwettaq attivitajiet arkitettoniċi f’ġurisdizzjoni ospitanti tal-Kanada jkun kiseb l-għarfien speċifiku tal-lant meħtieġ biex jipprattika f’wieħed mill-Provinċji jew it-Territorji tal-Kanada.
Meta jitlesta l-kors, applikant ikollu fehim ta’ liema servizzi huwa meħtieġ jipprovdi perit, ir-rekwiżiti kuntrattwali qabel ma jibda s-servizzi arkitettoniċi, l-obbligi professjonali fi professjoni awtoregolatorja u r-rekwiżit li jiġu protetti l-ġid pubbliku, l-obbligi amministrattivi u legali li perit huwa meħtieġ li jkun jaf biex jipprovdi servizzi arkitettoniċi fil-Kanada u fejn isib informazzjoni ta’ referenza ewlenija, inklużi kodiċijiet tal-bini, liġijiet sekondarji, standards tal-industrija, u dokumenti regolatorji oħra.
2. Għarfien speċifiku tal-lant kopert
L-għarfien speċifiku tal-lant jikkonsisti mill-elementi li ġejjin:
— |
tiftix u dokumentazzjoni ta’ regolamenti rilevanti dwar il-bini; |
— |
fehim tal-proċeduri biex jinkiseb ħelsien jew varjanza minn rekwiżiti partikolari skont dawn ir-regolamenti tal-bini; |
— |
evalwazzjoni ta’ prodotti u materjali; |
— |
konformità tal-proġett mar-regolamenti applikabbli; |
— |
tħejjija u n-negozjar ta’ kuntratti ta’ kostruzzjoni, inklużi l-kundizzjonijiet ta’ kuntratti għall-kostruzzjoni sabiex jiġu ċċarati r-rwoli tal-perit, il-kuntrattur, is-sid, il-kumpanija tal-irbit u l-assiguratur fl-amministrazzjoni tal-fażi ta’ kostruzzjoni; |
— |
applikazzjonijiet għal permess tal-bini; |
— |
superviżjoni tal-progress tal-kostruzzjoni u l-analiżi tal-prestazzjoni; u |
— |
kodiċi ta' etika. |
3. Riżultati
Malli jlesti l-kors ta’ prereġistrazzjoni online, applikant jirċievi notifika immedjata dwar jekk ikunx kiseb il-livell ta’ suċċess meħtieġ. Ir-riżultati jiġu trażmessi fl-istess ħin lil u rreġistrati minn ROAC.
Appendiċi III
Dokumenti li jistgħu jkunu meħtieġa skont l-Artikolu 6(1)
L-awtorità kompetenti ta’ ġurisdizzjoni ospitanti tista’ titlob lill-applikant jipprovdi b’mezzi elettroniċi kwalunkwe wieħed mid-dokumenti li ġejjin, kif xieraq:
1. |
prova ta’ ċittadinanza jew ta’ residenza permanenti ta’ Parti; |
2. |
prova formali tal-kwalifiki; |
3. |
attestazzjoni tal-esperjenza professjonali; |
4. |
ittra minn awtorità kompetenti tal-ġurisdizzjoni minn fejn il-perit ikun ikkwalifikat mibgħuta direttament b’mezzi elettroniċi lill-awtorità kompetenti tal-ġurisdizzjoni ospitanti li tikkonferma dan li ġej:
|
5. |
prova li l-applikant huwa assigurat kontra r-riskji finanzjarji li jirriżultaw mir-responsabbiltà professjonali skont il-liġijiet tal-ġurisdizzjoni ospitanti; |
6. |
estratt mir-rekord kriminali mill-ġurisdizzjoni msemmija fil-punt 4; |
7. |
prova tal-ħlas tat-tariffi meħtieġa għall-applikazzjoni. |
Id-dokumenti msemmija fil-punti 4, 5 u 6 ta’ dan l-Appendiċi ma għandhomx ikollhom aktar minn tliet xhur fid-data li jiġu ppreżentati.
ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2023/2467/oj
ISSN 1977-074X (electronic edition)