16.2.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 44/1

1.1

Il-Kumitat iqis li hemm ħtieġa urġenti sabiex jissaħħu b'mod sostanzjali l-miżuri attwali għall-promozzjoni tar-riċerka u l-iżvilupp (R&D) fl-Ewropa, u sabiex jittejjeb il-qafas għall-R&D u jiġi żgurat finanzjament xieraq.

Barra minn programmi effettivi ta' R&D Komunitarji, nazzjonali u oħrajn appoġġjati min-negozju, neħtieġu suq intern Ewropew tar-riċerka u l-iżvilupp sabiex isir użu aħjar u jiġi rilaxxat il-potenzjal — kemm dak disponibbli bħalissa kif ukoll dak li għad irid jiġi kkoltivat — fl-Unjoni Ewropea. Din hija ż-Żona Ewropea tar-Riċerka.

1.2

Għaldaqstant, il-Kumitat jilqa' l-intenzjoni tal-Kummissjoni li ssaħħaħ u tespandi ż-Żona Ewropea tar-Riċerka. L-objettivi definiti u l-proposti li saru ġeneralment huma koretti u jixirqilhom l-appoġġ, iżda jeħtieġu jkunu supplimentati u f'ċerti każijiet ikkjarifikati jew ikkorreġġuti.

1.3

Il-Kumitat japprova l-objettiv li jinħoloq suq tax-xogħol Ewropew attraenti għar-riċerkaturi u li jipprovdi wkoll il-mobilità waqt li jippremjaha. L-iktar kwistjonijiet importanti hawnhekk huma l-kondizzjonijiet kuntrattwali, is-salarji attraenti, is-sigurtà soċjali portabbli madwar l-Ewropa, u l-integrità tal-familja. L-Istati Membri b'mod partikulari huma neqsin ħafna f'dan ir-rigward. Il-Kumitat għalhekk isejjaħ lilhom qabel kulħadd, u lill-imsieħba soċjali rilevanti, biex jindirizzaw dawn in-nuqqasijiet u b'mod speċjali sabiex joffru lir-riċerkaturi żgħażagħ prospetti ta' karriera attraenti li jistgħu jikkompetu ma' opportunitajiet ta' karrieri alternattivi maħsuba għal akkademiċi ta' l-ogħla livell. Dan jiżgura li iktar żgħażagħ jerġgħu jkunu lesti jinvestu l-enerġija u l-ħin tagħhom f'kors ta' studju ferm diffiċli, li jitlob ħafna minnhom u li huwa selettiv, u b'hekk tiġi evitata l-probabilità ta' nuqqas ta' esperti kkwalifikati fix-xjenza u t-teknoloġija fl-Ewropa.

1.4

Il-Kumitat jappoġġja l-objettiv tal-Kunsill Ewropew ta' Barċellona. Iżda, issa ġie deċiż li l-Komunità ser tikkontribwixxi biss madwar 2 % (jiġifieri wieħed minn kull ħamsin biss) ta' l-investiment totali fir-riċerka u l-iżvilupp li huwa mira ta' l-objettiv ta' Barċellona. Dan ifisser li l-Istati Membri għandhom l-ikbar responsabilità politika sabiex jilħqu l-objettiv ta' Barċellona, u l-industrija għandha l-ikbar responsabilità ekonomika. Għaldaqstant, ir-rakkomandazzjonijiet tal-Kumitat huma indirizzati b'mod partikulari lill-Kunsill, lill-Parlament u lill-Istati Membri, u jħeġġuhom sabiex jieħdu l-passi kollha neċessarji sabiex l-Ewropa ssir mill-ġdid il-mexxejja globali fir-riċerka u l-iżvilupp, u sabiex jittieħdu l-miżuri kollha meħtieġa sabiex tintlaħaq din il-mira.

1.5

Il-Kumitat itenni r-rakkomandazzjoni tiegħu li l-Komunità Ewropea għandha żżid il-kontribuzzjoni tagħha għall-mira totali tan-nefqa fuq ir-riċerka u l-iżvilupp għal mill-inqas 3 %, sabiex jissaħħaħ l-effett multiplu tal-finanzjament Komunitarju għar-riċerka fuq l-investiment meħtieġ fir-riċerka mill-Istati Membri u l-industrija. Barra minn hekk, il-flus mill-Fondi Strutturali għandu jintuża għal miżuri infrastrutturali għar-riċerka u l-iżvilupp, u għandhom jiżiedu miżuri ta' finanzjament permezz tal-BEI. Din ir-rakkomandazzjoni saret iktar interessanti minħabba l-kwistjonijiet serji ħafna li ser jiġu ffaċċjati fir-rigward ta' l-enerġija u l-klima u li ilhom wisq ma jitqisux kif xieraq.

1.6

Il-Kumitat jappoġġja l-objettiv li tinħoloq infrastruttura xjentifika u teknoloġika ta' livell dinji, iżda din trid tkun appoġġjata minn finanzjament affidabbli u fit-tul. Is-suċċess u l-għan ta' dan l-investiment jiddipendi fuq il-parteċipazzjoni ta' l-istituti u l-gruppi universitarji rilevanti fl-Istati Membri, u fuq il-parteċipazzjoni b'impenn ta' l-industrija fi proġetti tat-tekonoloġija. Netwerking bħal dan huwa l-uniku mezz kif tista' tinħoloq sistema kompleta u jinħoloq valur miżjud għall-Ewropa.

1.7

Il-Kumitat jappoġġja l-objettiv importanti li jissaħħu l-istituzzjonijiet ta' riċerka — u l-korpi rappreżentattivi tagħhom — bħala l-organizzazzjonijiet ewlenin responsabbli għar-riċerka u l-iżvilupp. Dawn l-istituzzjonijiet għandhom ikunu kapaċi jippjanaw fuq perijodu itwal, u li jkollhom faċilitajiet u setgħat għat-teħid ta' deċiżjonijiet li huma adegwati. Dan jirrikkjedi iktar awtonomija fl-użu tar-riżorsi finanzjarji, sehem kbir biżżejjed tal-fondi bażiċi, finanzjar tal-proġett sħiħ, il-possibbilità li riżorsi jiġu trasferiti għas-sena ta' wara, it-tnaqqis fil-burokrazija li xxekkel il-progress għal xjenzati involuti fir-riċerka u t-tagħlim, l-inċentivi u l-promozzjoni ta' xogħol ta' kwalità għolja permezz ta' finanzjar addizzjonali msejjes fuq sejħiet għal offerti kompetittivi.

1.8

Il-Kumitat iqis l-inizjattivi konġunti fit-teknoloġija u l-pjattaformi tat-tekonoloġija bħala strumenti importanti għall-ħolqien ta' l-innovazzjoni teknoloġika f'oqsma ta' riċerka ta' importanza strateġika. Dawn jirrikjedu sħubijiet bejn is-settur pubbliku u s-settur privat kif ukoll programmi konġunti ta' riċerka, u l-SMEs għandhom ikunu involuti fejn jixraq. Il-Komunitajiet ta' l-Għarfien u l-Innovazzjoni (KIC) ta' l-Istitut Ewropew tat-Teknoloġija (ETI) li għandhom jitwaqqfu għandhom jibnu fuq l-esperjenza miksuba f'dan il-kuntest permezz tal-pjattaformi teknoloġiċi. Hawnhekk tista' tkun ta' valur ukoll l-esperjenza bl-ERA-Net u l-CORNET, kif ukoll il-clusters ta' l-EUREKA.

1.9

Il-Kumitat japprova l-mira tal-ftuħ taż-Żona Ewropea tar-Riċerka għad-dinja. Iżda l-kriterju essenzjali hawnhekk huwa li tkun attraenti: din tkun meqjusa suċċess biss meta l-brain drain attwali jieqaf, mhux biss f'termini kwantitattivi iżda wkoll kwalitattivi, jiġifieri fir-rigward ta' dawk ir-riċerkaturi bl-aqwa prestazzjoni u li għandhom l-ikbar suċċess. Iżda sabiex dan isir, il-fatturi ewlenin kollha għandhom ikunu adattati: l-inkariga ta' l-impjieg, il-faċilitajiet, il-kundizzjonijet tax-xogħol, il-qagħda politika, il-possibilitajiet għall-iżvilupp tal-karriera u l-awtonomija, is-salarju u l-għarfien soċjali.

1.10

Il-Kumitat jiffavorixxi l-metodu miftuħ ta' koordinazzjoni, fejn il-politiki u l-objettivi strateġiċi ta' l-Istati Membri jiġu evalwati u l-esperjenza tagħhom titqabbel sabiex tiġi żgurata l-koerenza u tiġi ottimizzata l-politika Ewropea tar-riċerka. B'kuntrast ma' dan, għandha tiġi rrifjutata kull koordinazzjoni dettaljata minn fuq għal isfel tar-riċerka Ewropea bħala attentat sabiex tkun żgurata standardizzazzjoni ġenerali u sabiex jiġu ppenetrati organizzazzjonijiet u kumpaniji tar-riċerka. Għaldaqstant, il-Kummissjoni għandha tevita l-impressjoni li l-għan tagħha huwa li tintroduċi ġestjoni ċentrali tar-riċerka Ewropea. Hija kwistjoni li jintlaħaq bilanċ xieraq bejn il-qafas Komunitarju, l-awtonomija ta' l-Istati Membri, u l-inizjattivi istituzzjonali u individwali u l-kompetenza fl-ippjanar. Huma biss pluralità ta' metodi, approċċi u għażla ta' temi li f'kull każ jistgħu jiżguraw l-aqwa riżultati, proċeduri u innovazzjonijiet.

1.11

Il-Kumitat itenni t-twiddib tiegħu dwar it-tnaqqis tal-burokrazija, u għaldaqstant, jirrakkomanda li “t-Tnaqqis tal-Burokrazija” jiġi integrat fl-aġenda futura tal-Kummissjoni bħala objettiv politiku importanti addizzjonali. Dan ifisser li jiġu żviluppati modi, f'kollaborazzjoni ma' l-Istati Membri u l-korpi ta' riċerka, sabiex tiġi semplifikata r-regolamentazzjoni eċċessiva u l-pataflun ta' rekwiżiti Ewropej, nazzjonali, reġjonali u istituzzjonali għar-rappurtar, proċeduri ta' applikazzjoni, reviżjonijiet, evalwazjonijiet, arranġamenti għall-awtorizzazzjoni, eċċ. u li jitneħħa minnhom dak li m'huwiex meħtieġ. Il-promozzjoni kompetittiva ta' l-eċċellenza fil-bidu ser iżżid l-ammont ta' burokrazija li ser tkun meħtieġa mir-riċerkaturi. Dan ifisser li huwa dejjem iktar importanti li tinstab soluzzjoni aċċettabbli permezz tat-tnaqqis u s-semplifikazzjoni ġenerali. Il-biża' li individwi jagħmlu żbalji ma għandhiex twassal għal regolamentazzjoni eċċessiva u ostakoli għal kulħadd.

1.12

Il-Kumitat jemmen li huwa essenzjali li l-korpi ta' finanzjament, b'mod speċjali l-Kummissjoni, jinvolvu l-istaff li taw xhieda tal-kompetenza xjentifika tagħhom, li huma familjarji mal-karatteristiċi partikulari u l-“komunità” ta' dan il-qasam xjentifiku — u jaġġornaw l-għarfien tagħhom fit-tul (u b'hekk ir-rotazzjoni tax-xogħol fuq bażi regolari issir kontraproduttiva).

1.13

Il-Kumitat jirrakkomanda li z-Żona Ewropea tar-Riċerka għandha tiġi kkomplementata minn Żona Ewropea ta' l-Għarfien imfassla sabiex toħloq soċjetà Ewropea msejsa fuq l-għarfien. Din ser tirrikjedi edukazzjoni solida u wiesgħa għaċ-ċittadini kollha, u taħriġ speċjalizzat addizzjonali għal xjentisti u inġeniera. Għalhekk issir referenza wkoll għal “ġestjoni ta' l-għarfien” adattata. Ir-riċerka u l-iżvilupp jibnu fuq l-għarfien li diġà jeżisti sabiex joħolqu għarfien ġdid.

1.14

Il-Kumitat jirrakkomanda li jiġu żviluppati regoli ċari u li jiftiehmu sabiex jiġġestjonaw il-firxa wiesgħa ta' strumenti Komunitarji għall-promozzjoni u l-koordinazzjoni tar-Riċerka u l-Iżvilupp. Dawn jinkludu lista sintesizzata (u struzzjonijiet għall-użu) ta' l-istrumenti u l-miżuri kollha disponibbli lill-Kummissjoni għall-promozzjoni u l-koordinazzjoni ta' l-objettivi tar-riċerka u l-iżvilupp. Dan għandu juri wkoll jekk, fost l-ammont li qiegħed jikber ta' strumenti, l-għan ta' kull wieħed minnhom huwa ddefinit b'mod adegwat u l-istrumenti huma sseparati kif xieraq, u jekk jistgħu jinftiehmu u jiġu applikati b'mod faċli kemm minn utenti potenzjali kif ukoll mill-istaff tal-Kummissjoni jew jekk jenħtieġu jiġu organizzati mill-ġdid.

1.15

Ħafna mill-kwistjonijiet indirizzati fil-Green Paper għandhom jiġu kkunsidrati waħda waħda. Il-qarrej huwa mitlub jirriferi għat-test sħiħ ta' din l-opinjoni għal dawn l-aspetti u oħrajn rilevanti.

2.1

Fl-isfond ta' din il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni hemm id-dibattitu preċedenti dwar is-Seba' Programm Qafas tar-Riċerka u l-Iżvilupp Teknoloġiku, u l-adozzjoni tiegħu — li issa daħal fis-seħħ — l-oqsma ta' riċerka magħżula għalih (hekk imsejħin programmi speċifiċi), l-istrumenti disponibbli u r-regoli ta' parteċipazzjoni. Fil-komunikazzjoni tagħha, il-Kummissjoni għalhekk m'għadhiex ikkonċernata dwar il-kontenut tar-riċerka, iżda biss mill-objettivi strateġiċi taż-Żona Ewropea tar-Riċerka.

2.2

B'segwitu ta' rendikont qasir ta' l-isfond tal-Green Paper, il-Kummissjoni tispjega fil-qosor il-ħidmiet u l-objettivi taż-Żona Ewropea tar-Riċerka, li huma diskussi, eżaminati u aġġustati sabiex iqisu l-iżviluppi ġodda fid-dawl tas-sitwazzjoni attwali. Il-komunikazzjoni tieħu bħala premessa l-importanza tar-riċerka u l-iżvilupp Ewropew għall-istrateġija ta' Lisbona, kif ukoll il-kwistjoni tal-kompetittività fir-riċerka u l-iżvilupp fil-livell globali.

2.3

Ġew identifikati dawn il-ħidmiet u objettivi speċifiċi:

2.4

Id-dokument jagħti rendikont ta' dak kollu li nkiseb s'issa, u fuq din il-bażi jipproponi miżuri futuri sabiex iż-Żona Ewropea tar-Riċerka tiġi kkonsolidata u tespandi iktar. Il-Programm Qafas tar-Riċerka ta' l-UE attwali tfassal espliċitament mill-Kummissjoni sabiex jappoġġja dawn il-miżuri. Il-finanzjament tiegħu żdied b'mod sostanzjali, għalkemm b'inqas mill-ammont rakkomandat mill-Kummissjoni Ewropea (u fil-fatt b'inqas mill-ammont rakkomandat mill-Kumitat). Inizjattivi ġodda li tnedew b'rabta mas-Seba' Programm Qafas (2007-2013), bħall-Kunsill Ewropew tar-Riċerka, ser ikollhom impatt importanti fuq il-qasam tar-riċerka Ewropea. L-Istitut Ewropew tat-Teknoloġija futur jista' jgħin ukoll sabiex jinħolqu komunitajiet ta' għarfien u innovazzjoni li huma fost l-aqwa fid-dinja.

2.5

Fl-istess waqt, il-Kummissjoni nnotat xi nuqqasijiet li għandhom jingħelbu, per eżempju (fil-qosor):

2.6

Aspetti oħrajn tal-Green Paper huma indirizzati fil-kummenti tal-Kumitat li ġejjin.

2.7

Sabiex jitħeġġeġ dibattitu wiesa' dwar il-Green Paper, il-Kummissjoni inkludiet 35 Mistoqsija speċifika fit-test. It-tweġibiet mistennija mill-Parlament, il-Kunsill, il-KESE, il-KtR u l-Istati Membri, kif ukoll mir-riċerkaturi u l-istituzzjonijiet tar-riċerka, għandhom jiġu inkorporati fi proposti għal miżuri matul l-2008. Tweġibiet għal ħafna minn dawn il-mistoqsijiet huma mogħtija b'mod espliċitu fil-punt 3 li ġej, waqt li xi kwisjonijiet speċifiċi huma indirizzati fil-punt 4.

3.1

L-importanza ta' l-eċċellenza xjentifika. Kif osserva l-Kumitat f'diversi okkażjonijiet (1), prestazzjoni mill-aqwa fix-xjenza u t-teknoloġija, u l-konverżjoni tagħhom f'forza ekonomika kompetittiva, huma prerekwiżit essenzjali sabiex ma tiġix mhedda l-pożizzjoni globali futura tagħna u l-mudell soċjali Ewropew.

Għalhekk hemm ħtieġa urġenti sabiex jissaħħu l-miżuri favur ir-riċerka u l-iżvilupp fl-Ewropa, sabiex jitfasslu l-prijoritajiet politiċi meħtieġa għal dan, u sabiex jittejjeb il-qafas neċessarju u jiġu stabbiliti prerekwiżiti finanzjarji. Huwa importanti li jiġi applikat il-prinċipju tal-kompetizzjoni bbażat fuq kriterji ta' eċċellenza. F'numru ta' okkażjonijiet il-Kumitat ta l-fehmiet tiegħu dwar ir-regoli meħtieġa għall-għajnuna mill-istat (2).

3.2

Is-suq intern Ewropew għar-riċerka u l-iżvilupp. Barra minn programmi effettivi ta' R&D Komunitarji, nazzjonali u bbażati fuq l-industrija, neħtieġu suq intern Ewropew tar-riċerka u l-iżvilupp, sabiex isir użu aħjar u jiġi rilaxxat il-potenzjal — kemm dak disponibbli bħalissa kif ukoll dak li għad irid jiġi kkoltivat — fl-Unjoni Ewropea. Din hija ż-Żona Ewropea tar-Riċerka.

3.3

Approvazzjoni globali. Għaldaqstant il-Kumitat jilqa' l-intenzjoni li stqarret il-Kummissjoni li tikkonsolida, issaħħaħ u tespandi iktar iż-Żona Ewropea tar-Riċerka (u b'hekk tkompli timxi 'l quddiem bi żvilupp li kien ġeneralment favorevoli minn kull lat). Jinnota wkoll li aspetti importanti tar-rakkomandazzjonijiet preċedenti tiegħu huma riflessi fit-test (3). L-objettivi ddefiniti mill-Kummissjoni huma t-tajbin, u l-proposti tagħha ġeneralment huma meqjusa adattati u xierqa ta' l-appoġġ, iżda jenħtieġu jiġu supplimentati u f'xi każijiet ikkjarifikati jew ikkoreġġuti.

3.4.1

Il-komunità xjentifika. L-Organizzazzjoni Ewropea għar-Riċerka Nukleari (CERN) (4) twaqqfet iktar minn 50 sena ilu. Dan l-isforz indipendenti tal-komunità xjentifika internazzjonali — jiġifieri proġett organizzat mill-aqwa xjentisti internazzjonali (5) — irċieva l-appoġġ li kien jeħtieġ minn politiċi ewlenin fl-Ewropa. B'hekk, twaqqaf laboratorju Ewropew mill-aqwa, li pajjiżi individwali ma kienux ikunu kapaċi jew jixtiequ jiffinanzjaw u jużaw waħedhom. Għal raġunijiet simili, organizzazzjonijiet transnazzjonali Ewropej oħrajn twaqqfu aktar tard, bħall-ECMWF, l-EMBO, l-ESRF, l-ESO, l-ESA u l-ILL (6).

3.4.2

Il-Komunità Ewropea. It-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea ta' l-Enerġija Atomika (EURATOM), li ġie ffirmat fil-25 ta' Marzu 1957, huwa wieħed mit-tliet trattati li stabbilixxu l-Komunitajiet Ewropej. Dan kien il-punt tat-tluq għall-involviment tal-Komunità Ewropea fil-qasam tar-riċerka u l-iżvilupp  (7). Bid-dħul fis-seħħ ta' l-ewwel Programm Qafas għar-Riċerka u l-Iżvilupp fl-1986, ġie stabbilit il-pedament għal politika Komunitarja tar-riċerka b'objettivi iktar ambizzjużi mill-EURATOM. Bid-deċiżjoni li ttieħdet fl-2000, waqt it-tfassil ta' l-istrateġija ta' Lisbona, li titwaqqaf Żona Ewropea tar-Riċerka, il-politiċi Ewropej ikkonfermaw l-intenzjoni tagħhom li joħolqu qafas formali għar-riċerka Ewropea. Iż-Żona Ewropea tar-Riċerka kellha ssir proġett emblematiku li r-raġunament warajh u l-objettivi tiegħu kienu mmirati lejn l-istrateġija ta' Lisbona.

3.4.3

L-objettiv ta' Barċellona. Il-Kumitat stqarr f'bosta okkażjonjiet li jappoġġja l-objettiv ta' Barċellona fformulat ħames snin ilu mill-Kunsill Ewropew bħala segwitu għall-istrateġija ta' Lisbona. Dan jirrikjedi li n-nefqa totali ta' l-Unjoni fuq ir-riċerka u l-iżvilupp għandha tiżdied sabiex tilħaq kważi 3 % tal-PGD sa l-2010. Żewġ terzi mill-investiment meħtieġ kien ser joriġina mis-settur privat. Iżda, issa ġie deċiż li l-Komunità ser tikkontribwixxi biss madwar 2 % (jiġifieri wieħed minn kull ħamsin biss) ta' l-investiment totali fir-riċerka u l-iżvilupp li huwa mmirat skond l-objettiv ta' Barċellona.

3.5

Impenn politiku ta' l-Istati Membri. Dan ifisser li l-Istati Membri għandhom l-ikbar responsabilità politika biex jilħqu l-objettiv ta' Barċellona, u l-industrija u s-settur privat għandhom l-ikbar responsabilità ekonomika. Ir-rakkomandazzjonijiet u s-sejħiet tal-Kumitat għalhekk huma indirizzati b'mod partikulari lejn il-Kunsill, il-Parlament u l-Istati Membri, iħeġġiġhom biex b'mod urġenti jieħdu l-passi kollha neċessarji u jappoġġjaw il-miri mfissra fil-Green Paper, sabiex għal darb' oħra l-Ewropa tkun mexxeja dinjija fir-riċerka u l-iżvilupp. l-ewwel billi tilħaq l-objettiv ta' Barċellona, kif ukoll billi jittieħdu l-miżuri kollha l-oħra meħtieġa sabiex jintlaħaq dan il-għan.

3.6

Użu aħjar ta' l-effett multiplu ta' l-appoġġ Komunitarju għar-riċerka. Il-finanzjament Komunitarju għar-riċerka madankollu huwa importanti ħafna wkoll, għaliex m'hijiex biss fattur li jintegra u jikkoordina iżda fuq kollox għandu effett multiplu fuq l-investiment fir-riċerka mogħti mill-Istati Membri u l-industrija. Is-saħħa ta' dan l-effett multiplu għalhekk għandha tissaħħaħ b'mod sostanzjali, sabiex l-Istati Membri u l-industrija jkunu jistgħu fl-aħħar jagħtu l-kontribut sħiħ meħtieġ sabiex jintlaħaq l-objettiv ta' Barċellona li s'issa għadu ma ntlaħaqx. L-Ewropa għandha ssir konxja li darba kienet fuq quddiem nett fil-qasam tar-riċerka u l-innovazzjoni u għandha timmira li terġa' tqajjem dik it-tradizzjoni.

3.6.1

Tiżdied il-kontribuzzjoni Komunitarja. Fil-passat il-Kumitat innota (8) li l-baġit attwali għar-riċerka u l-iżvilupp m'huwiex biżżejjed sabiex jintuża dan l-effett multiplu. Għalhekk itenni r-rakkomandazzjoni urġenti tiegħu li l-kontribuzzjoni Komunitarja lejn in-nefqa totali fuq ir-riċerka u l-iżvilupp fiż-Żona Ewropea tar-Riċerka, li attwalment hija inqas minn 2 %, tiżdied għall mill-inqas 3 % fir-reviżjoni li ġejja tal-baġit fl-2008. Jirrakkomanda wkoll li jiġu allokati riżorsi sostanzjali mill-Fondi Strutturali għal miżuri ta' infrastruttura relatati mar-riċerka u l-iżvilupp (9), (10) kif ukoll li jiżdied b'mod radikali l-appoġġ mill-BEI.

3.6.2

Ħtieġa urġenti għal deċiżjoni ta' politika. Rapport statistiku li għadu kemm ġie ppubblikat mill-Kummissjoni (11) dwar l-istat attwali tar-riċerka Ewropea u l-finanzjament tagħha meta mqabbla ma' kompetituri internazzjonali jikkonferma l-urġenza kbira li r-rakkomandazzjoni tal-Kumitat imsemmija fuq tiġi tradotta f'deċiżjoni ta' politika. Il-kwistjoni tikkomplika ruħha iktar minħabba l-kwistjonijiet serji ta' enerġija u tal-klima li għad irid jiġu ffaċċjati, u li għal ħafna żmien ma tqisux skond l-importanza tagħhom.

3.7

Massa kritika, it-tqassim tar-riżorsi u l-kompetenza, valur miżjud Ewropew. Il-Komunità għandha tindirizza u tiffinanzja l-ewwel nett dawk il-ħidmiet u proġetti tar-riċerka li huma importanti ħafna għall-progress tax-xjenza u t-teknoloġija u li Stati Membri individwali m'humiex lesti jew kapaċi ekonomikament li jappoġġjaw, jew li l-impatt tagħhom jiżdied b'mod sostanzjali bis-saħħa tal-proċess Komunitarju u approċċ imsejjes fuq netwerk mifrux madwar l-Ewropa kollha. Dan għandu jirriżulta f'valur miżjud sinifikanti meta mqabbel ma' l-isforzi ta' l-Istati Membri individwali.

3.8

Infrastruttura u istituzzjonijiet eċċellenti ta' riċerka. F'ħafna oqsma ta' riċerka partikularment rilevanti, infrastruttura li tqum il-flus u tagħmir imdaqqas huma essenzjali sabiex isiru sejbiet ġodda u progress teknoloġiku, u dawn jipprovdu żvilupp teknoloġiku (fl-istadju pre-kompetittiv) b'għażliet oriġinali għal titjib u innovazzjoni. Għalhekk il-Kumitat iqis importanti ħafna l-objettiv imsemmi fil-Green Paper dwar l-iżvilupp ta' infrastrutturi ta' riċerka ta' klassi dinjija. Infrastrutturi bħal dawn huma l-bażi u l-katalista għal riċerka ta' l-ogħla livell. Huma fattur ewlieni biex jiġbdu l-aqwa xjentisti u inġeniera, u b'hekk huma l-mezz ewlieni sabiex jintlaħaq objettiv importanti ieħor li għandu jiġi approvat, jiġifieri l-ħolqien ta' istituzzjonijiet eċċellenti ta' riċerka, li jiġbdu l-atttenzjoni għall-emblemi Riċerka Ewropea u Żona Ewropea tar-Riċerka.

3.8.1

Il-lista ESFRI  (12). Il-Kumitat għalhekk jilqa' l-lista ESFRI, li tfasslet mill-Istati Membri u l-Kummissjoni, u ġiet imfaħħra u approvata mill-Kunsill (13). Il-Kumitat jinnota wkoll li hawnhekk l-involviment ewlieni ta' l-Istati Membri ser ikollu jiġu kkomplementat minn sforz imsaħħaħ, affidabbli u kontinwu min-naħa tal-Kummissjoni, peress li r-rieda politika sabiex isir xogħol pijunier eċċezzjonali fix-xjenza u t-teknoloġija hija viżibbli ħafna f'dan il-qasam. Il-Kumitat għalhekk jappoġġja b'mod qawwi l-ħidma konsistenti fuq ir-“road map” u l-involviment finanzjarju sostanzjali tal-Komunità fil-bini u ż-żamma ta' dawn il-faċilitajiet fuq perijodu fit-tul. Jiġbed l-attenzjoni għall-importanza ta' arranġamenti kuntrattwali adattati sabiex il-faċilitajiet ikunu aċċessibbli u attraenti għall-imsieħba u l-utenti miż-Żona Ewropea tar-Riċerka kollha, u jappoġġja wkoll l-isforzi ta' sħubijiet u l-parteċipazzjoni minn barra l-Ewropa (14).

3.8.2

Finanzjament regolari. Huwa importanti, b'mod partikolari, li l-finanzjament — b'mod speċjali għal proġetti maħsubin bħala intrapriżi fuq perijodu fit-tul minħabba l-livelli għoljin ta' investiment li jinvolvu — għandu jkun regolari u affidabbli sakemm jintlaħqu l-objettivi, sakemm jissodisfaw il-kriterju ta' l-eċċellenza xjentifika. F'dan il-qasam b'mod partikolari, varjazzjonijiet sostanzjali, inċertezzi jew anke interruzzjonijiet fl-iffinanzjar mhux biss jaħlu investiment finanzjarju li jqum il-flus u xogħol ta' żvilupp xjentifiku u tekonoloġiku iżda wkoll ifarrku n-netwerks li jkunu ġew żviluppati, u jeqirdu kemm il-kooperazzjoni internazzjonali kif ukoll il-fiduċja f'impenji futuri. Dan huwa ta' ħsara għas-suq tax-xogħol Ewropew tax-xjentisti u l-inġeniera.

3.8.3

L-involviment ta' l-universitajiet u l-istituti. Sabiex ikun effettiv dan l-investiment sostanzjali fi proġetti ta' l-infrastruttura, u sabiex ir-riċerka fl-ogħla livell tespandi kif meħtieġ, huwa essenzjali li l-gruppi universitarji, istituti u korpi ta' riċerka rilevanti bbażati fl-Istati Membri jkunu involuti f'kapaċità ta' responsabilità fl-iżvilupp u l-użu tal-faċilitajiet għat-testjar ikkonċernati: il-kostruzzjoni ta' netwerks bħal dawn huwa l-uniku mod kif tinħoloq sistema waħdanija u jiġi żgurat il-valur miżjud Ewropew. B'hekk huwa neċessarju wkoll li jingħata finanzjament adegwat għal netwerking bħal dan u li jkun żgurat li l-elementi ta' kooperazzjoni u ideat tal-programmi jingħataw riżorsi biżżejjed, b'mod partikulari għall-ivvjaġġar u żjarat fil-post u għal sistemi u tagħmir ta' komunikazzjoni. Il-Kumitat jixtieq jenfasizza wkoll l-importanza ewlenija tal-promozzjoni tal-mobilità.

3.8.4

Mobilità mingħajr xkiel. Il-Kumitat japprova l-għan li tiġi żgurata mobilità mingħajr xkiel fiż-Żona Ewropea tar-Riċerka bejn l-Istati Membri, l-organizzazzjonijiet u s-settur privat u s-settur pubbliku. Il-mobilità mhux biss trawwem l-iżvilupp tal-karriera, it-tqassim ta' l-għarfien u l-esperjenza teknika, iżda wkoll b'mod ġenerali twessgħa l-orizzonti, issaħħaħ il-kapaċità li wieħed jagħmel ġudizzju tajjeb u tinkoraġġixxi l-fehim kulturali. Huwa għalhekk li nuqqasijiet u miżuri mhux f'lokhom li għadhom ostakoli għall-mobilità mingħajr xkiel għandhom jitranġaw jew jiġu eliminati. Dawn jinkludu problemi bejn l-Istati Membri, għarfien/portabilità insuffiċjenti tad-drittijiet soċjali miksuba, kif ukoll żvantaġġi fiskali jew il-battikata involuta meta familji jridu jmorru jgħixu f'post ġdid.

3.8.5

Pożizzjoni fl-Istati Membri l-ġodda. Madankollu, għandha tittieħed l-akbar attenzjoni u jiġu stipulati inċentivi sabiex ikun żgurat li l-mobilità intra-Ewropea mixtieqa għal riċerkaturi mill-Istati Membri l-ġodda ma twassalx għal brain drain intra-Ewropea fuq il-perijodu fit-tul. Il-Kumitat diġà nnota f'opinjoni ta' qabel li għal din ir-raġuni huwa ta' importanza partikulari l-ħolqien ta' istituzzjonijiet ta' riċerka attraenti fl-Istati Membri l-ġodda.

3.9

L-apprezzament taż-Żona Ewropea tar-Riċerka. Il-kooperazzjoni internazzjonali effiċjenti u ta' suċċess, b'mod speċjali f'proġetti tal-Komunità Ewropea ta' skala kbira, toħloq atmosfera ta' ħidma kollettiva bejn dawk kollha involuti, li ssaħħaħ l-apprezzament taż-Żona Ewropea tar-Riċerka u r-reputazzjoni ta' l-Ewropa.

3.10

Inizjattivi proprji u konferenza xjentifiċi. CERN u l-iżvilupp ta' l-istituti Ewropej ta' riċerka dwar il-fużjoni huma eżempji kemm tar-rieda kif ukoll il-kapaċità tal-komunità xjentifika li jfittxu u jsibu msieħba internazzjonali fuq inizjattiva proprja, u li jiksbu finanzjament internazzjonali minn gvernijiet ta' pajjiżi terzi. Dan jiddipendi wkoll fuq il-provediment ta' fondi għal konferenzi tax-xjenza u t-teknoloġija fl-Ewropa li huma speċifikament rilevanti, u għotjiet lil xjentisti Ewropej ta' età iżgħar, b'mod partikulari sabiex ikunu jistgħu jieħdu sehem f'konferenzi.

3.10.1

Assoċjazzjonijiet tax-xjenza u t-teknoloġija — organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili. Konferenzi speċjalizzati huma l-forum ewlieni għall-promozzjoni u l-evalwazzjoni ta' riżultati, it-tqassim ta' l-għarfien u l-ideat, it-tnedija ta' inizjattiva ta' kooperazzjoni u l-iżvilupp ta' kunċetti ġodda jew li ttejbu. Konferenzi bħal dawn huma ġeneralment organizzati minn assoċjazzjonijiet tax-xjenza u t-teknoloġija (15), li tipikament huma organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili. Il-Kumitat għalhekk jirrakkomanda li għandu jkun hemm iktar għarfien tal-valur tagħhom, u li l-isforzi tagħhom biex ikattru l-għarfien, jevalwaw ir-riżultati u jikkoordinaw ir-riċerka għandhom jintużaw iktar ta' spiss u jitħeġġu aktar.

3.11

Programmi ta' qafas. Il-Kumitat jikkunsidra li l-Programm Qafas Komunitarju għar-riċerka u l-iżvilupp u programm qafas tal-Komunità Ewropea ta' l-Enerġija Atomika huma l-istrumenti Komunitarji ewlenin għat-twettiq taż-Żona Ewropea tar-Riċerka.

Bħala żieda għall-programmi speċifiċi relatati ma' l-infrastruttura u l-ideat, inċentivi ewlenin għal kooperazzjoni kkoordinata (ara punt 3.13) huma ġenerati wkoll b'mod partikulari mill-programmi ta' kooperazzjoni u ta' persuni u l-finanzjament irrelatat. Implimentazzjoni adegwata ta' dawn il-programmi b'hekk hija element sostanzjali fil-ħolqien ta' identità transkonfinali u sinerġistika għar-Riċerka Ewropea u ż-Żona Ewropea tar-Riċerka.

3.11.1

Riċerka u applikazzjonijiet bażiċi. Huwa sinifikanti li r-riċerka bażika ġiet inkluża b'mod espliċitu u ġiet rikonoxxuta l-importanza kruċjali tagħha fil-progress u l-innovazzjoni. Dan joħloq il-ħtieġa għal bilanċ bejn l-objettivi li jippromovu r-riċerka bażika fuq naħa, u fuq in-naħa l-oħra r-riċerka applikata u orjentata lejn il-prodott u l-proċess. Kif ġieli nnota l-Kumitat (16), m'hemmx linja ċara li taqsam dawn l-oqsma, iżda minflok jeżistu ħafna interazzjonijiet: dawn jinfluwenzaw lil xulxin.

3.11.2

Inizjattivi konġunti fit-teknoloġija, pjattaformi tat-teknoloġija u l-ETI. Il-Kumitat jiġbed l-attenzjoni għar-rwol speċjali li jaqdu l-inizjattivi konġunti fit-teknoloġija u l-pjattaformi tat-teknoloġija, li jservu biex joħolqu sħubijiet f'oqsma strateġiċi tar-riċerka bejn is-settur pubbliku u s-settur privat u jippermettu li jitmexxew programmi konġunti ta' riċerka. Il-Kumitat jirrakkomanda li l fit-twaqqif tal-Komunitajiet ta' l-Għarfien u l-Innovazzjoni (KICs) ġodda ta' l-Istitut Ewropew tat-Teknoloġija (ETI). L-esperjenza fi proġetti tal-clusters ERA-Net u EUREKA jistgħu jkunu ta' valur ukoll.

3.11.3

SMEs. Il-parteċipazzjoni adegwata ta' intrapriżi żgħar u ta' daqs medju (SMEs) hija importanti b'mod partikulari fi sħubijiet pubbliċi/privati, u fi sħubijiet tan-negozju wkoll. Il-Kumitat jilqa' l-isforzi konsiderevoli tal-Kummissjoni f'dan il-qasam sal-lum u x-xewqa tagħha li tkompli f'din id-direzzjoni fil-futur. Il-proġett CORNET (Collective Research Networking) (17), imniedi permezz ta' l-ERA-Net, jista' jkun ta' għajnuna hawnhekk ukoll.

3.11.4

Iż-żamma lura tad-data. It-tqassim b'xejn tad-data jew ta' riżultati ġodda kien u jibqa' wieħed mill-fatturi ewlenin li jwasslu għas-suċċess tax-xjenza moderna (cf punt 4.5.4, Aċċess Miftuħ). Meta d-data tinżamm lura jinqalgħu l-problemi, mhux biss fir-rigward ta' kwistjonijet tal-proprjetà intellettwali iżda fuq kollox fir-rigward ta' l-istadju fejn jinsab l-iżvilupp ta' teknoloġiji ġodda/innovattivi meta ż-żamma lura tad-data, minħabba l-kompetizzjoni fis-suq ħieles (18), tista' xxekkel l-iskambju neċessarju ta' għarfien u l-kooperazzjoni ulterjuri ma' u bejn l-imsieħba kummerċjali. Il-Kumitat jirrakkomanda li l-Kummissjoni teżamina fid-dettall din il-kwistjoni importanti, għaliex tidditermina s-suċċess tal-kooperazzjoni, b'mod speċjali il-kooperazzjoni bejn is-settur pubbliku u s-settur privat.

3.12

It-tisħiħ ta' l-istituzzjonijiet tar-riċerka. Il-Kumitat jappoġġja l-għan importanti ħafna li jissaħħu l-istituzzjonijiet ta' riċerka — u l-korpi rappreżentattivi tagħhom — bħala l-organizzazzjonijiet ewlenin responsabbli għar-riċerka u l-iżvilupp. Dawn l-istituzzjonijiet jikkoordinaw, jippjanaw u jwettqu r-riċerka, u dak l-ambjent tax-xogħol, il-libertà ta' l-azzjoni u l-istil tar-riċerka li jiżviluppaw hemm jidditerminaw ir-reputazzjoni u s-suċċess ta' kull korp. Għalhekk, dawn l-organizzazzjonijiet għandhom ikunu kapaċi jippjanaw fit-tul, u li jkollhom faċilitajiet u setgħat għat-teħid ta' deċiżjonijiet li huma adegwati. Dan jirrikjedi iktar awtonomija fl-użu tar-riżorsi finanzjarji, sehem kbir biżżejjed tal-finanzjament pubbliku bażiku (tipikament mill-inqas 75-80 %), finanzjament għall-proġett sħiħ, il-possibbilità li riżorsi jiġu trasferiti għas-sena ta' wara, tnaqqis tal-burokrazija għal xjentisti, inċentivi u promozzjoni ta' xogħol ta' kwalità għolja permezz ta' finanzjament żejjed fit-tul ibbażati fuq sejħiet għal offerti kompetittivi u fuq il-prestazzjoni.

3.13

Koordinazzjoni miftuħa. Fatturi ewlenin fl-inkoraġġiment ta' koordinazzjoni miftuħa bilaterali u l-evalwazzjoni ta' politiki tar-riċerka u objettivi strateġiċi bejn l-Istati Membri huma l-proċessi tat-teħid ta' deċiżjonijiet fil-livell Ewropew, li diġà taw prova tas-suċċess tagħhom, relatati ma' inizjattivi tar-riċerka tal-Kummissjoni u l-fażijiet konsultattivi involuti fil-preparazzjoni tagħhom. Il-Kumitat jikkunsidra wkoll li miżuri ta' koordinazzjoni komplementari ma' u bejn l-Istati Membri u r-reġjuni fuq prijoritajiet speċifiċi jew proġetti ta' l-infrastruttura huma importanti u sensibbli sabiex tittejjeb il-koerenza u tiġi ottimizzata l-politika Ewropea tar-riċerka. Il-koordinazzjoni hija wkoll meħtieġa sabiex jiġu stabbiliti organizzazzjonijiet Ewropej tar-riċerka interstatali li jaħdmu tajjeb fi proġetti mdaqqsa u istituzzjonijiet ta' l-infrastruttura (ara wkoll il-Punt 3.8). Barra minn hekk il-koordinazzjoni min-naħa tal-Kummissjoni sseħħ b'relazzjoni mal-miżuri ta' sustenn tas-7 Programm Qafas. (ara Punt 3.11).

3.14

L-evitar ta' koordinazzjoni eċċessiva. Min-naħa l-oħra, kwalunkwe koordinazzjoni dettaljata minn fuq għal isfel tar-riċerka Ewropea bħala l-objettiv fih innifsu, jew bl-objettiv ta' standardizzazzjoni ġenerali li tolqot proġetti individwali u li tippenetra organizzazzjonijiet jew kumpaniji tar-riċerka, ma tistax tiġi aċċettata. Din tista' tkun ibbażata fuq l-intenzjoni espliċita li tiġi evitata d-dupplikazzjoni (19) u l-frammentazzjoni, per eżempju, iżda għandha tnaqqas id-diversità meħtieġa ta' approċċi u metodi tar-riċerka (ara b'mod partikulari l-punt 4.7.1) u toħloq attitudini negattiva fost ir-riċerkaturi, l-istituzzjonijet u l-intrapriżi involuti.

Huwa ċert li l-Kummissjoni għandha tevita u tagħti l-impressjoni li l-għan tagħha huwa li tintroduċi ġestjoni ċentrali tar-riċerka Ewropea; dan iżid it-tħassib attwali tal-pubbliku ġenerali (20) fl-Istati Membri dwar iċ-ċentralizzazzjoni eċċessiva fi Brussell. Wisq iktar hija kwistjoni li jintlaħaq bilanċ xieraq bejn il-qafas Komunitarju, it-teħid ta' deċiżjonijiet b'mod awtonomu mill-Istati Membri, u inizjattivi istituzzjonali u individwali u l-kompetenza fl-ippjanar.

3.14.1

Pluralità ta' metodi, approċċi u l-għażla ta' kwistjonijiet. F'kull każ hija biss pluralità ta' metodi, approċċi u għażla ta' temi li tista' tiżgura l-aqwa riżultati, proċeduri u innovazzjonijiet. Il-pluralità m'hijiex ħalja, iżda hija mezz neċessarju kif tottimizza u jitwettaq il-progress fit-tfittxija għal għarfien ġdid u tekniki ġodda. Il-Kumitat jirrakkomanda li l-Kunsill Ewropew tar-Riċerka jiġi kkonsultat b'mod partikulari dwar din il-kwistjoni importanti ta' responsabilitajiet.

3.15

Objettiv ieħor: it-tnaqqis tal-burokrazija. Madankollu l-Kumitat itenni t-talbiet preċedenti tiegħu li l-Kummissjoni għandha tinkludi t-tnaqqis tal-burokrazija bħala objettiv ewlieni ieħor fl-aġenda politika futura tagħha. Għandhom jiġu żviluppati modi ma' l-Istati Membri u ma' korpi ta' riċerka sabiex tiġi ssemplifikata r-regolamentazzjoni eċċessiva u l-pataflun ta' rekwiżiti Ewropej u nazzjonali għal rappurtar istituzzjonali, proċeduri ta' applikazzjoni, reviżjonijiet, evalwazjonijiet, arranġamenti għall-awtorizzazzjoni, eċċ. u fejn huma neċessarju li jitneħħa minnhom dak li m'huwiex meħtieġ. Il-kompetizzjoni sabiex jiġu promossi l-eċċellenza, il-finanzjament sikur, eċċ. — li hija appoġġjata mill-Kumitat — inizjalment ser iżżid il-burokrazija li tkun meħtieġa mir-riċerkaturi, minħabba proċeduri amministrattivi u ta' approvazzjoni. Dan ifisser li huwa dejjem iktar importanti li tinstab soluzzjoni aċċettabbli permezz ta' tnaqqis u simplifikazzjoni ta' dawn il-proċessi kollha. Il-Kumitat diġà kkummenta (21) li l-biża' ta' l-individwi li jagħmlu żbalji jew li jġibu ruħhom b'mod ħażin m'għandux iwassal għal regolamentazzjoni eċċessiva u ostakoli għal kulħadd. Għandu japplika l-istess prinċipju għall-modus operandi tal-korpi ta' finanzjament u r-riċerkaturi.

3.16

Impjieg attraenti opportunitajiet ta' karriera aħjar. Il-Kumitat jappoġġja l-mira importanti li jinħoloq suq attraenti tax-xogħol għar-riċerkaturi. Dan ifisser li jiġi żgurat li l-kuntratti, l-arranġamenti għas-sigurtà soċjali u l-integrità tal-familja jsiru b'tali mod li r-riċerkaturi ma jħossux li qegħdin jiġu sfruttati minħabba l-idealiżmu tagħhom, per eżempju minħabba pagi baxxi, negozjati kuntrattwali twal wisq u l-inċertezza eċċessiva dwar żvilupp futur fil-karriera tagħhom. Jista' jagħti l-każ li sussegwentement jaslu għall-konklużjoni li l-investiment tagħhom f'taħriġ impenjattiv u speċjalizzat m'huwiex qiegħed jiġi premjat b'karriera ta' suċċess fl-Ewropa.

3.16.1

Nuqqasijiet fl-Istati Membri. Nuqqasijiet fl-Istati Membri huma problema partikulari, u żbalji għadhom isiru (22). Il-Kumitat għalhekk iħeġġeġ b'mod partikulari lill-Istati Membri u l-imsieħba soċjali f'kull pajjiż sabiex jindirizzaw dawn in-nuqqasijiet u b'mod speċjali joffru wkoll opportunitajiet għall-karrieri attraenti għal xjentisti żgħażagħ bi prospetti għal avvanz, opportunitajiet li jistgħu jikkompetu ma' għażliet alternattivi ta' karriera għal akkademiċi ta' l-ogħla livell. Dan huwa l-uniku mod kif jiġi żgurat li iktar żgħażagħ bil-ħiliet xierqa jkunu lesti jinvestu l-enerġija u l-ħin f'kors ta' studju impenjattiv u selettiv u b'hekk tiġi evitata l-probabilità ta' nuqqas ta' esperti fix-xjenza u t-teknoloġija — u gradwati bil-kwalifiki adattati — fl-Ewropa.

3.16.2

L-ugwaljanza bejn is-sessi. Il-Kumitat itenni l-impenn tiegħu għal opportunitajiet indaqs u trattament ugwali ta' l-irġiel u n-nisa. Neħtieġu l-aqwa ħiliet miż-żewġ sessi — li jgħodd huwa l-kapaċità u l-prestazzjoni. (It-termini “xjentist”, “riċerkatur” u “inġenier” huma newtrali f'termini ta' ġens. (Nota tat-traduttur: Dan id-dettall jgħodd għall-Ingliż, li minnu ġie maqlub għall-Malti dan id-dokument.)

3.16.3

Il-mobilità bejn istituzzjonijiet, dixxiplini, setturi u pajjiżi. Il-Kumitat japprova wkoll l-objettiv imfisser fil-Green Paper li tittejjeb il-mobilità bejn l-istituzzjonijiet, id-dixxiplini, is-setturi u l-pajjiżi. F'dan ir-rigward, jirreferi għar-rakkomandazzjonijiet tiegħu msemmijin hawn fuq, kif ukoll għar-rakkomandazzjoni tiegħu preċedenti li tinħoloq sistema attraenti ta' għotjiet (leave sabbatiku) għal skambji ta' persunal bejn id-dinja akkademika u l-qasam industrijali.

3.16.4

L-integrità tal-familja. Il-Kumitat semma kemm-il darba aspett partikularment importanti fil-promozzjoni tal-mobilità, jiġifieri l-faċilitar u l-promozzjoni ta' l-integrità tal-familja. Tħassib importanti hawnhekk jikkonċerna l-karriera tal-konjugi (per eżempju fil-każ ta' koppji fejn it-tnejn li huma għandhom karriera), skejjel tajbin għat-tfal u għajnuna meta jġorru għad-dar il-ġdida (rimborż ta' l-ispejjeż, taxxi).

3.17

Żona Ewropea tar-Riċerka miftuħa beraħ għad-dinja. Il-Green Paper jgħid li l-ftuħ taż-Żona Ewropea tar-Riċerka għad-dinja huwa objettiv importanti ħafna. Il-Kumitat jappoġġja dan l-objettiv bis-sħiħ. Il-kisba ta' dan l-objettiv ser tkun prova kruċjali tas-suċċess ta' l-istrateġija ta' Lisbona.

3.17.1

Li ż-Żona Ewropea tar-Riċerka tkun attraenti hija ta' importanza kbira. Madankollu, l-fattur ewlieni hawnhekk — li jfisser iktar minn ftuħ formali fil-prinċipju, li diġà nkiseb f'ħafna rispetti — huwa kemm hija attraenti ż-Żona Ewropea tar-Riċerka: li jiġu mistiedna riċerkaturi internazzjonali ewlenin huwa l-ewwel pass meħtieġ; l-isfida mbagħad tkun li fil-fatt jiġu, u fil-każ ta' xjentisti Ewropej li jaħdmu barra mill-Ewropa, li jkun żgurat ir-ritorn eventwali tagħhom.

3.17.2

Kif ser tingħeleb il-problema tal-brain drain. Din il-ħidma m'hijiex ser titwettaq sakemm ma jitwaqqafx il-brain drain attwali li ta' min jiddispjaċina minnu, mhux biss f'termini kwantitattivi iżda wkoll kwalitattivi, jiġifieri fir-rigward tax-xjentisti u l-inġeniera li għandhom l-aqwa prestazzjonijiet u l-ikbar suċċess. Iżda sabiex dan isir il-fatturi ewlenin kollha għandhom ikunu fi stat xieraq: l-inkariga ta' l-impjieg, il-faċilitajiet, il-kundizzjonijet tax-xogħol, qagħda stabbli, il-possibbilitajiet għall-iżvilupp tal-karriera u l-awtonomija, is-salarju (inkluż il-benefiċċji soċjali) u l-għarfien soċjali.

3.18

Nibnu fuq is-suċċessi. Minkejja l-lakuni persistenti u x-xogħol li għad irid jitwettaq, il-Kumitat huwa kuntent li l-isforzi li saru s'issa fir-riċerka Ewropea u ż-Żona Ewropea tar-Riċerka qegħdin juri sinjali inizjali ta' suċċess u b'mod ġenerali qegħdin jippuntaw fid-direzzjoni t-tajba. Għalhekk huwa importanti li jitkompla l-proċess li nbeda sabiex tiġi stabbilita kapaċità Ewropea għar-riċerka u l-iżvilupp li tkompli tikber b'rata mgħaġġla, b'politika ta' finanzjament ibbażata fuq il-kompetizzjoni, li jsir netwerking u l-integrazzjoni ta' dik il-kapaċità, u b'mod partikulari l-ħolqien ta' ambjent stabbli u opportunitajiet ta' karriera mingħajr regolamentazzjoni eċċessiva u ċentralizzazzjoni. Iż-Żona Ewropea tar-Riċerka għandha tibqa' kunċett b'influwenza madwar id-dinja.

3.19

Iż-Żona Ewropea ta' l-Għarfien. Il-Kumitat innota bosta drabi preċedenti li ż-Żona Ewropea tar-Riċerka trid tiġi komplementata minn “Żona Ewropea ta' l-Għarfien” (23). Raġuni ewlenija hija l-għan li tinħoloq soċjetà Ewropea msejsa fuq l-għarfien, li tassumi edukazzjoni soda għaċ-ċittadini kollha u taħriġ speċjalizzat ta' livell għoli bħala rekwiżit minn qabel għal xjentisti u inġeniera. It-tagħlim tul il-ħajja kollha u t-tagħlim indipendenti huma importanti ħafna wkoll. Peress li din l-opinjoni tirrigwarda ż-Żona Ewropea tar-Riċerka, il-Kumitat jixtieq jirrimarka wkoll dwar il-ħtieġa għal “ġestjoni ta' l-għarfien” adegwata, sabiex ikun żgurat li l-għarfien miksub jiġi rekordjat, organizzat, jitkattar, ikun aċċessibbli u konservat. Ir-riċerka u l-iżvilupp jibnu fuq l-għarfien eżistenti sabiex joħolqu għarfien ġdid.

3.19.1

Il-ġestjoni ta' l-għarfien u t-teknoloġija. Il-ġestjoni ta' l-għarfien hija importanti wkoll għall-applikazzjoni sikura (24) ta' proċeduri tekniċi, sabiex ikun żgurat użu ottimali u sikur, jiġu minimizzati r-riskji u l-popolazzjoni ma tiġix mhedda. F'dan il-qasam il-Kummissjoni għandha tieħu l-miżuri xierqa fil-futur, f'kooperazzjoni ma' l-organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti, u tippromovi l-programmi ta' riċerka neċessarji.

3.19.2

Kotba akkademiċi u karti tar-reviżjoni. Kotba akkademiċi tajbin, karti ta' reviżjoni ġenerali u manwali huma importanti għaż-żamma, l-ispjegazzjoni u l-organizzazzjoni ta' l-għarfien, b'mod speċjali fir-rigward ta' taħriġ ta' kwalità għolja. L-esperjenza, l-isforz u l-ħin u l-libertà minn xogħol ieħor, huma meħtieġa sabiex dawn jiġu prodotti. Il-Kumitat jirrakkomanda li attività bħal din tiġi inkluża fil-lista ta' kompiti li għandhom jirċievu finanzjament, b'mod speċjali peress li dan ix-xogħol iebes is-soltu ma jwassalx għal qliegħ kummerċjali għall-awturi.

4.1

Mistoqsijiet 1-3: L-elementi tal-viżjoni taż-Żona Ewropea tar-Riċerka: il-prerekwiżit bażiku huwa attitudni soċjali miftuħa għar-riċerka u l-iżvilupp li tifhem u tirrispetta l-importanza ewlenija tar-riċerka u l-iżvilupp għall-benessri, il-kompetittività, il-progress u l-kultura. Huwa importanti wkoll li jkun hemm komunikazzjoni adegwata bejn id-dixxiplini differenti, b'mod speċjali bejn l-arti u x-xjenza; din għandha tinkludi sforzi sabiex isir qbil fuq prinċipji ta' metodoloġija. Dan huwa prerekwiżit ukoll għall-ħolqien ta' qafas neċessarju u t-tfassil ta' prijoritajiet fil-livelli kollha ta' politika. Barra minn hekk il-Kummissjoni u l-Istati Membri jistgħu jagħmlu iktar milli għamlu fil-passat sabiex jinkoraġġixxu l-iskambji ta' esperjenzi bejn il-komunità xjentifika u s-soċjetà ċivili b'mod ġenerali u sabiex issir publiċità taż-Żona Ewropea tar-Riċerka, permezz ta' simpożji u konferenzi. Il-mezzi tax-xandir għandhom jaqdu rwol importanti wkoll, iżda l-enfasi għandha tkun fuq il-provediment tat-tagħrif minflok it-tiswir ta' opinjonijiet. Il-Kumitat jappoġġja t-tħassib tal-Kummissjoni li tkun żgurata diskussjoni miftuħa u li nkomplu mexjin.

4.2

Mistoqsijiet 8 u 10: Kandidati għal PhD. L-ewwelnett għandha tittieħed azzjoni fir-rigward ta' xjentisti żgħażagħ li akkwistaw l-ewwel lawrja tagħhom, jiġifieri kandidati għal PhD. Dawn m'humiex studenti jew nies li għadhom qegħdin jitħarrġu (25) izda kontributuri essenzjali għar-riċerka u t-tagħlim. Fihom infushom ir-riċerka u t-tagħlim, flimkien mal-qari ta' litteratura xierqa, u l-parteċipazzjoni f'konferenzi, seminars, u skejjel tas-sajf, huma l-aqwa forma ta' taħriġ addizzjonali. Iżda l-parteċipazzjoni trid tiġi promossa bil-qawwa u jrid isir sforz biex din issir possibbli. L-inizjattiva u l-awtonomija għandhom jiġu mħeġġa u ppremjati; dawn il-kwalitajiet mhux ser jiżviluppaw bħala tweġiba għal approċċ imsejjes fuq it-tagħlim.

4.3

Mistoqsija 12 u oħrajn: Il-bażi għandha tkun l-ETI u l-Komunitajiet ta' l-Għarfien u l-Innovazzjoni tiegħu, li jistgħu jkunu istruttivi.

4.3.1

Mistoqsija 18: L-ewwelnett, l-informazzjoni għandha tinġabar minn każijiet speċifiċi. Kwistjonijiet ta' riskju u responsabilità — per eżempju meta jirtira msieħeb — għandhom jiġu kkjarifikati.

4.3.2

Mistoqsija 19: L-ewwel pass huwa li nibnu fuq l-esperjenza tal-korpi ta' riċerka fl-Istati Membri fir-rigward ta' “istituti virtwali” li diġà jeżistu. Approċċ minn isfel għal fuq għandu jiġi favorit ukoll.

4.3.3

Mistoqsija 20: (i) Il-proposti għandhom jinġabru mill-istituzzjonijiet ikkonċernati.

4.3.4

Mistoqsija 20: (ii): L-ebda kriterji mkejla b'mod oġġettiv. Il-Kumitat għandu riservi qawwija hawnhekk, peress li hemm ir-riskju li l-enfasi titpoġġa fuq kriterji kwantitattivi li suppost jistgħu jitkejlu b'mod oġġettiv, u tali kriterji kważi kważi ma jeżistux fir-riċerka (26). Kriterji bħal dawn jistgħu jkunu utli fil-każ ta' żvilupp orjentat lejn prodotti, iżda fir-riċerka jippromovu enfasi fuq perijodi ta' żmien qosra u traskuraġni (manuvrar għall-ksib ta' finanzjament). Anke fl-industrija, istituti tar-riċerka għandhom skop għal riċerka fuq medda itwal ta' żmien u għal riċerka bażika, u hemm prova ta' l-importanza ta' din ir-riċerka fil-laboratorji li għandhom l-ikbar suċċess (27), iżda peress li r-riċerka m'hijiex faċli li tiġi ġġustifikata fuq il-bażi ta' proċeduri ta' evalwazzjoni preskritti bbażati primarjament fuq kriterji “li jistgħu jitkejlu b'mod kwantitattiv”. Il-Kumitat jirreferi l-qarrej għal kummenti fl-opinjonijiet preċedenti (28).

4.4

Mistoqsija 21: It-tqassim ta' l-għarfien: data mhux ipproċessata. Din hija kwistjoni diffiċli u delikata. (F'liema punt fil-katina ta' investigazzjoni tiġi introdotta “data mhux ipproċessata”? Il-preċiżjoni ta' din id-data s-soltu trid tiġi vverifikata jew evalwata mill-persuna li mexxa l-istudju oriġinali.) Dan għandu implikazzjonijiet fuq ir-relazzjoni ta' fiduċja bejn riċerkaturi individwali (29). Ma jissemmewx kwistjonijiet relatati ma' kif jitwettqu esperimenti jew għal fatturi interpersonali (il-ħidma bħala tim, il-kompetizzjoni, il-prijoritajiet, eċċ.) fost ir-riċerkaturi. Ikun ta' għajnuna li jiġu provduti inċentivi meta l-għarfien jiġi maqsum b'mod dirett. Il-fattur ewlieni huwa kemm jistgħu jerġgħu jiġu prodotti r-riżultati. Il-Kumitat javża b'mod qawwi kontra l-approċċ preskrittiv, b'mod speċjali fil-livell Ewropew; rakkomandazzjonijiet għandhom ikunu utli f'ċerti każijiet għall-perijodu minimu ta' żmien li fih tista' tinżamm id-data mhux ipproċessata u min għandu jkun responsabbli għaliha. Barra minn hekk (ara wkoll punt 3.19.1 hawn fuq), hemm il-problema ta' “ġestjoni ta' l-għarfien” ġenerali, sabiex ikun żgurat li l-għarfien ma jintilifx. Ikun xieraq li l-Kunsill Ewropew tar-Riċerka jindirizza din il-kwistjoni.

4.4.1

Nerġgħu lura għall-mistoqsija 21: Problemi ta' aċċess għall-informazzjoni u l-iskambju tad-data. Qiegħda tiġi indirizzata problema oħra hawnhekk, jiġifieri dik ta' l-aċċess ħieles u rapidu għal data li diġà ġiet ippubblikata fil-ġurnali akkademiċi xjentifiċi speċjalizzati. Minħabba l-interpretazzjoni attwali tad-dritt ta' l-awtur m'hemmx aċċess ħieles għal libreriji online fid-dinja akkademika u m'għadhomx jistgħu jintbgħatu kopji b'mod elettroniku, u b'hekk l-aċċess malajr għal arkivji importanti tal-letteratura tax-xjenza u t-teknoloġija ġie ristrett ħafna u qiegħed ixekkel radikalment l-iskambju ta' l-għarfien xjentifiku u l-progress.

4.4.2

Aċċess miftuħ. Il-Kumitat b'hekk iħeġġeġ lill-Kummissjoni iktar u iktar biex tindirizza din il-kwistjoni u tfittex soluzzjonijiet ġodda u aħjar. Possibbilità waħda tista' tkun ta' sistemi ta' informazzjoni b'“aċċess miftuħ” (30), per eżempju f'ġurnali tekniċi riveduti minn partijiet pari (peer review) b'aċċess miftuħ u li jkunu rikonoxxuti (ara hawn isfel).

4.4.3

Mistoqsija 23: Perijodu transitorju. F'diversi okkażjonijiet il-Kumitat sejjaħ għal perijodu transitorju sabiex titnaqqas it-tensjoni bejn il-bżonn li wieħed jippubblika kemm jista' jkun malajr (riċerkaturi huma ġġudikati skond il-pubblikazzjonijiet tagħhom) u li ssir applikazzjoni għal brevetta qabel xejn.

4.5

Mistoqsijiet 25-29: Nottimizzaw il-programmi u l-prijoritajiet tar-riċerka. Ġeneralment, l-esperjenza bl-ERA-Net għandha tintuża fir-rigward ta' dan il-punt.

4.5.1

Mistoqsija 25: Prinċipji ta' evalwazzjoni. Il-kwistjoni ta' prinċipji komuni — li nippreżumu ifisser li huma armonizzati — għar-reviżjoni minn partijiet pari, għall-assigurazzjoni tal-kwalità u għall-evalwazzjoni hija waħda diffiċli, peress li, min-naħa waħda, ma tistax teżisti proċedura ta' evalwazzjoni perfetta, hemm biss dawk li huma aħjar jew dawk li m'humiex daqshekk tajbin, u min-naħa l-oħra, korpi ta' riċerka għandhom approċċi differenti, għallinqas fir-rigward tad-dettalji, li jfisser li l-effikaċja (relattiva) ta' proċeduri differenti għandha tiġi adottata bħala kriterju. Għaldaqstant, f'dan il-punt ukoll, il-Kumitat għandu riservi ta' prinċipju dwar l-armonizzazzjoni maħsuba. Huwa minnu li reviżjoni minn partijiet pari hija bla dubju l-aħjar proċedura (31), iżda l-kwalità u l-effikaċja tagħhom jiddipendu ħafna mid-dettalji (32). Fuq kollox huwa importanti li jiġi evitat li ma jsirx xogħol mhux bir-reqqa, li jiġri b'mod faċli minħabba l-evalwazzjonijiet kontinwi u multipli li daż-żmien ġieli jkunu meħtieġa. Għalhekk hemm il-prinċipju li jsiru evalwazzjonijiet inqas frekwenti iżda iktar bir-reqqa.

4.5.2

Għal darb' oħra (iżda mhux esklussivament) relatat mal-mistoqsija 25: Staff espert. B'mod partikulari l-Kumitat jemmen li huwa assolutament essenzjali li l-korpi ta' finanzjament, inkluża l-Kummissjoni, jinvolvu l-istaff li taw prova tal-kompetenza xjentifika tagħhom, li huma familjarji mal-karatteristiċi partikulari, il-partijiet pari u l-“komunità” ta' dan il-qasam xjentifiku — fuq il-bażi wkoll fuq attività ta' riċerka preċedenti — u jaġġornaw l-għarfien tagħhom fit-tul (33) (u b'hekk ir-rotazzjoni tax-xogħol fuq bażi regolari ssir kontraproduttiva). Hawnhekk japplika wkoll il-prinċipju li l-biża' li individwi jagħmlu żbalji ma għandux iwassal għal regolamentazzjoni eċċessiva u ostakoli għal kulħadd. Għandu jiġi segwit l-eżempju ta' korpi ta' riċerka li kellhom ħafna suċċess.

4.5.3

Mistoqsija 26: Is-semplifikazzjoni. Ġieli tissemma bħala objettiv is-semplifikazzjoni addizzjonali tar-regoli u l-proċeduri rilevanti sabiex titneħħa l-burokrazija eċċessiva għal riċerkaturi. Madankollu, il-Kumitat huwa konxju li s-sejħa ġenerali għal pluralità u approċċ minn isfel għal fuq tista' titqies li tmur kontra s-sejħa għas-semplifikazzjoni u t-tneħħija ta' burokrazija eċċessiva. Għalhekk jappoġġja approċċ ikkoordinat (ara wkoll il-punt 3.15) li jinvolvi evalwazzjoni konġunta għall-proġetti kollha fejn jeżistu, jew aktarx jeżistu, programmi Komunitarji u ta' finanzjament li huma involuti b'mod sostanzjali. Il-Kunsill Ewropew tar-Riċerka għandu jiġi kkonsultat dwar l-għażla ta' proċeduri ta' evalwazzjoni.

4.5.4

Mistoqsija 29: Sħubija ta' organizzazzjonijiet intergovernamentali tar-riċerka. It-tifsira ta' “sħubija” għandha tiġi kkjarifikata. Is-sħubija f'korpi konsultattivi hija utli, kif inhi, naturalment, is-sħubija fil-korpi ta' sorveljanza rilevanti, jekk din tkun ko-finanzjata mill-Komunità. Madankollu, il-Kumitat definittivament jagħti parir kontra sħubija f'korpi eżekuttivi.

4.6

Mistoqsijiet 30 u 31: Niftħu għad-dinja: kooperazzjoni internazzjonali fix-xjenza u t-teknoloġija. Il-Kumitat jappoġġja bis-sħiħ l-objettiv relatat mal-politika tar-riċerka. Sa fejn huma kkonċernati l-istrumenti, għandha ssir distinzjoni bejn programmi li jesiġu tagħmir fuq skala kbira bħal aċċeleraturi, impjanti tal-fuzjoni nukleari, satelliti u mini tar-riħ (wind tunnels), u programmi li huma mferrxa madwar numru ta' ċentri jew fejn isir qsim tat-tagħmir. Kemm jista' jkun possibbli għandu jsir użu ta' l-esperjenza ta' każijiet eżistenti, għalkemm hemm ir-riskju li ssir ġeneralizzazzjoni u b'hekk jiġu injorati d-differenzi bejn każijiet individwali. B'mod ġenerali, il-Kumitat jemmen li mekkaniżmi effettivi jew każijiet preċedenti diġà jeżistu hawnhekk, u b'hekk m'hemmx il-ħtieġa għal strumenti addizzjonali.

4.7

Kumment ġenerali dwar il-mistoqsijiet tal-Kummissjoni. Il-mistoqsijiet li tagħmel il-Kummissjoni jagħtu l-impressjoni li qiegħda tfittex b'mod kontinwu għal regoli ġenerali li huma maħsuba jkunu validi għall-każijiet individwali kollha li jinqalgħu fl-Istati Membri. Il-Kumitat għandu riservi serji dwar approċċ bħal dan (ara l-punt 3.14.1).

4.7.1

L-awtonomija u approċċ minn isfel għal fuq minflok l-istandardizzazzjoni. Dan ifisser li kull attentat lejn standardizzazzjoni eċċessiva għandu jiġi rrifjutat. L-istandardizzazzjoni twaqqaf l-aħjar prattika milli l-ewwelnett tiġi stabbilita b'mod empiriku permezz tal-kompetizzjoni — li bażikament il-prinċipju minn isfel għal fuq jippermetti — bejn proċeduri, metodi u approċċi kulturali differenti, u b'hekk twaqqaf ukoll li jiġu sfruttati l-vantaġġi ta' progress gradwali. Dan huwa l-uniku mod kif jista' jiġi identifikat liema approċċ huwa partikolarment effettiv, li jistħolqu finanzjament u li jista' jservi ta' eżempju.

4.7.2

Il-mekkaniżmi attwali huma adegwati. Il-mekkaniżmi eżistenti, kemm fil-livell ta' politika kif ukoll il-livelli ta' programmi u ta' proġetti diġa jipprovdu kamp suffiċjenti u raġonevoli f'dan ir-rigward. Miżuri u regoli addizzjonali jistgħu jiġu introdotti jew adattati iktar tard, jekk ikun hemm ħtieġa fuq bażi soda.

4.8

Strumenti Komunitarji eżistenti għall-promozzjoni u l-koordinazzjoni tar-riċerka u l-iżvilupp. Min-naħa l-oħra, il-Kumitat jirrakkomanda li regoli ġenerali, ċari u li jinftiehmu għandhom jiġu żviluppati sabiex tiġi ġġestjonata firxa wiesgħa ta' strumenti Komunitarji għall-promozzjoni u l-koordinazzjoni tar-riċerka u l-iżvilupp. Tkun ta' għajnuna kbira jekk il-Kummissjoni telenka u tiddeskrivi (jiġifieri tipprovdi struzzjonijiet għall-użu li jinftiehmu) l-istrumenti u l-miżuri kollha disponibbli lilha għall-promozzjoni u l-koordinazzjoni ta' objettivi tar-riċerka u l-iżvilupp. Dan għandu juri wkoll jekk, fost l-ammont li qiegħed jikber ta' strumenti, l-għan ta' kull wieħed minnhom huwa ddefinit b'mod adegwat u l-istrumenti jinfirdu kif xieraq, u jekk jistgħu jinftiehmu b'mod faċli minn utenti potenzjali u mill-istaff tal-Kummissjoni jew jekk jenħtieġu jiġu aġġornati sabiex ikunu iktar ċari.

ILL:

:

Institut Laue-Langevin

ECMWF

:

European Centre for Medium-Range Weather Forecasts

ESRF

:

European Synchroton Radiation Facility

ESO

:

European Southern Observatory

EMBO

:

European Molecular Biology Organization

ESA

:

European Space Agency

16.2.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 44/11

1.1

L-industrija tal-farmaċewtiċi hija, bir-raġun, ikkunsidrata bħala settur strateġiku ewlieni, u l-prodotti tagħha huma essenzjali għas-saħħa u l-benesseri taċ-ċittadini Ewropej. Dan is-settur huwa importanti wkoll mil-lat ta' l-impjieg.

1.2

Fil-kuntest ta' din is-sitwazzjoni u tat-tnaqqis fir-riċerka farmaċewtika fl-Ewropa, id-deċiżjoni li titwaqqaf Impriża Konġunta ta' l-Inizjattiva tal-Mediċini Innovattivi (IMI JU) hija ġġustifikata sew. Il-Kumitat jilqa' u jappoġġja din id-deċiżjoni partikularment minħabba li tinvolvi sħubija ġenwina bejn is-settur pubbliku u privat.

1.3

L-aspetti ewlenin li fuqhom għandu jiffoka r-rwol ta' l-IMI JU jinkludu dawn li ġejjin:

1.4

Il-KESE jilqa' din il-konsultazzjoni wiesgħa li twettqet qabel l-abbozzar ta' dan ir-regolament u jappoġġja l-proposta li għandu jiġi ppreżentat rapport annwali dwar ir-riżultati ta' l-IMI JU. Madankollu, il-Kumitat b'dispjaċir jinnota n-nuqqas ta' analiżi dettaljata dwar l-operat u r-riżultati miksuba mill-eks Pjattaformi għat-Teknoloġija Ewropea.

1.5

Fid-dawl tas-sistema multipla ta' finanzjar li ġiet imwaqqfa u l-volum sinifikanti ta' riżorsi Komunitarji li huma involuti, il-KESE jemmen li jkun xieraq li jiġu ddefiniti aħjar l-użu u l-allokazzjoni tal-prodotti finali ta' din ir-riċerka, b'mod partikulari fir-rigward tal-proprjetà intellettwali u l-kwistjoni tal-brevetti.

1.6

Il-KESE jemmen li jkun utili li jiġu maħsuba mekkaniżmi li jħeġġu l-qligħ fuq l-investimenti Ewropej. Bl-istess mod, tkun ħaġa rakkomandabbli li jitħejja pjan li l-profitti ġġenerati mir-riċerka jiġu allokati għall-investimenti li jinsabu fl-UE.

2.1

L-iskop ta' din il-proposta ta' regolament huwa li jitniedu l-ewwel sħubiji pubbliċi-privati fil-qasam tar-Riċerka u l-Iżvilupp. Dan jiddefinixxi wieħed mill-ewwel żewġ Inizjattivi Teknoloġiċi Konġunti (JTI) u jinvolvi l-mediċini innovattivi (1).

2.2

L-għan tal-JTIs huwa li jippermettu lill-industrija, lill-organizzazzjonijiet ta' riċerka, lill-Istati Membri, u lill-Kummissjoni sabiex jiġbru wħud mir-riżorsi jew ir-riżorsi kollha tagħhom fi programmi ta' riċerka selezzjonati.

2.3

Il-JTIs huma differenti mill-istrateġija tradizzjonali, li tinvolvi l-provvista ta' fondi pubbliċi għal proġetti fuq bażi ta' każ b'każ, peress li jinvolvu programmi ta' riċerka fuq skala wiesgħa b'għanijiet ta' riċerka li huma strateġiċi u komuni. Dan l-approċċ ġdid huwa mistenni li joħloq massa kritika għar-riċerka u l-innovazzjoni Ewropea, jikkonsolida l-komunità xjentifika f'oqsma ewlenin strateġiċi, u jarmonizza l-iffinanzjar ta' proġetti sabiex ir-riżultati tar-riċerka jkunu jistgħu jintużaw iktar malajr. Il-JTIs huma mmirati lejn oqsma ewlenin fejn l-istrumenti attwali m'għandhom la l-iskala u lanqas il-veloċità sabiex l-Ewropa tkun minn ta' quddiem nett fir-rigward tal-kompetizzjoni globali. Dawn huma oqsma fejn il-fondi nazzjonali, Ewropej u privati għar-riċerka jistgħu jġibu valur miżjud sinifikanti, fost affarijiet oħra billi jqanqlu żieda fl-infiq privat fuq ir-Riċerka u l-Iżvilupp.

2.4

Il-JTI ta' l-Inizjattiva tal-Mediċini Innovattivi (IMI) għandha l-għan li tappoġġja l-iżvilupp ta' għarfien ġdid, strumenti ġodda u metodi ġodda li jiffaċilitaw il-provvista iktar rapida ta' mediċini iktar sikuri u iktar effettivi.

2.5

Grazzi għal metodu innovattiv ta' finanzjar, l-IMI għandha tgħin sabiex jiżdied l-investiment privat fir-Riċerka u l-Iżvilupp, tħaffef it-trasferiment ta' l-għarfien bejn l-universitajiet u l-intrapriżi, u tiffaċilita l-parteċipazzjoni ta' l-SMEs fir-riċerka Ewropea.

3.1

Matul dawn l-aħħar għaxar sa ħmistax-il sena, ir-riċerka farmaċewtika fl-Ewropa bil-mod il-mod bdiet taqa' lura. Filwaqt li l-investiment fir-Riċerka u l-Iżvilupp żdied b'fattur ta' 4.6 bejn l-1990 u l-2005 fl-Istati Uniti, il-fattur ekwivalenti fl-Ewropa kien biss ta' 2.8. L-intrapriżi qegħdin kulma jmur jitrasferixxu l-unitajiet tagħhom ta' riċerka avvanzata lejn pajjiżi barra mill-Unjoni Ewropea, l-iktar lejn l-Istati Uniti u, iktar reċentement, lejn l-Ażja.

3.1.1

Din is-sitwazzjoni jista' jkollha konsegwenzi serji għall-kompetittività Ewropea, peress li l-innovazzjoni u t-teknoloġiji avvanzati huma kkunsidrati bħala toroq għat-tkabbir ekonomiku fuq il-perijodu fit-tul. Din kienet waħda mir-raġunijiet ewlenin għad-deċiżjoni li tinħoloq JTI ta' “mediċini innovattivi”.

3.2

Filwaqt li l-gvernijiet ifasslu l-pjanijet tagħhom fuq livell nazzjonali, l-industrija għandha viżjoni globali. Pajjiżi kbar bħall-Istati Uniti u ċ-Ċina għandhom strateġija ta' investiment magħquda li tippermetti lill-intrapriżi sabiex jippjanaw aħjar u jattiraw ir-riżorsi. Fl-Ewropa, il-gvernijiet nazzjonali ma jikkoordinawx l-investiment tagħhom fir-Riċerka u l-Iżvilupp u l-kumpaniji farmaċewtiċi jridu jaħlu r-riżorsi sabiex jadattaw l-attivitajiet tagħhom għaċ-ċirkostanzi lokali.

3.3

Att leġislattiv Komunitarju jista' jistabbilixxi programm tar-Riċerka u l-Iżvilupp li huwa mmirat u koerenti li jista' jibni fuq ir-riżorsi kollha ta' l-investiment fir-Riċerka u l-Iżvilupp (pubbliku u privat) fil-livell Ewropew u b'hekk joħloq ambjent iktar favorevoli għall-Unjoni Ewropea. Dan huwa l-iskop ta' dan ir-regolament.

4.1

Ir-Regolament propost għat-twaqqif ta' Impriża Konġunta ta' l-Inizjattiva tal-Mediċini Innovattivi [COM(2007) 241] għandu l-għeruq tiegħu fid-dispożizzjonijiet tas-7 Programm Qafas (FP7) li jissemma fid-Deċiżjoni 1982/2006/KEE. Dan jipprovdi għal kontribut Komunitarju lejn il-ħolqien ta' sħubiji pubbliċi-privati fuq il-perijodu fit-tul fuq livell Ewropew fil-qasam tar-riċerka.

4.2

Dawn l-isħubiji jieħdu l-forma ta' JTIs u jinħolqu mil-ħidma ta' l-eks Pjattaformi Teknoloġiċi Ewropej (ETPs).

4.3

Il-Kunsill, fid-Deċiżjoni tiegħu 971/2006/KE dwar il-Programm Speċifiku “Kooperazzjoni”, enfasizza l-bżonn li jitwaqqfu sħubiji pubbliċi-privati u identifika sitt oqsma li fihom il-ħolqien ta' inizjattivi konġunti teknoloġiċi huwa adattat, bil-għan li r-riċerka Ewropea titnieda mill-ġdid. Dawn huma:

4.4

Fil-kuntest ta' din l-Istrateġija ġenerali, dan ir-Regolament propost minn COM(2007) 241 jipprovdi għall-implimentazzjoni ta' l-Inizjattiva Konġunta tal-Mediċini Innovattivi (IMI JTI) permezz tat-twaqqif ta' Impriża Konġunta ta' l-Inizjattiva tal-Mediċini Innovattivi (IMI JU).

4.5

B'konformità ma' l-għanijiet tal-Kummissjoni, it-twaqqif ta' Impriża Konġunta ta' l-Inizjattiva tal-Mediċini Innovattivi huwa mistenni li jiffaċilita l-parteċipazzjoni tal-partijiet interessati li bħalissa ma jistgħux iwettqu programmi kumplessi ta' riċerka li jiswew ħafna flus (universitajiet, SMEs, sptarijiet, awtoritajiet pubbliċi, eċċ).

4.6

L-IMI JU ser titwaqqaf bħala impriża konġunta, b'membri fundaturi li jikkonsistu fil-Komunità Ewropea rappreżentata mill-Kummissjoni u l-EFPIA (Federazzjoni Ewropea ta' l-Industriji u Assoċjazzjonijiet Farmaċewtiċi), u mwaqqfa bħala korp Komunitarju minn Regolament tal-Kunsill skond l-Artikolu 171 tat-Trattat. L-Istati Membri u l-pajjiżi involuti fis-7 Programm Qafas ser ikunu jistgħu jissieħbu, kif tista' tagħmel ukoll kwalunkwe entità legali involuta fir-Riċerka u l-Iżvilupp, sakemm din tagħmel kontribut finanzjarju.

4.7

Dan il-programm ser jibbenefika minn baġit ta' EUR 2 biljun, li jkunu investiti matul perijodu ta' seba' snin, maqsum indaqs bejn il-Kummissjoni (riżorsi mis-7 Programm Qafas b'konformità mad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 54 tar-Regolament tal-Kunsill 1605/2002) u l-kumpaniji li huma membri ta' l-EFPIA, li ser jipprovdu l-biċċa l-kbira tal-persunal, it-tagħmir, l-oġġetti li jiġu kkunsmati eċċ.

4.8

L-IMI JU ser jappoġġja l-attivitajiet ta' riċerka mwettqa fl-Istati Membri u fil-pajjiżi assoċjati ma' l-FP7. Il-kontribut sħiħ tal-Komunità ta' biljun euro ser jitwarrab għall-intrapriżi ż-żgħar u ta' daqs medju u għall-universitajiet għar-riċerka ta' farmaċewtika applikata. L-intrapriżi l-kbar li jieħdu sehem ser jinvestu somma indaqs billi joħorġu l-ispejjeż għall-parti tagħhom tar-riċerka u billi jinvolvu lill-SMEs u l-universitajiet.

4.9

L-impriża konġunta ta' l-IMI għandha tiġu kkunsidrata bħala korp internazzjonali b'entità legali skond id-definizzjoni ta' l-Artikolu 2 tad-Direttiva 2004/17/KEE u l-Artikolu 15 tad-Direttiva 2004/18/KEE. Is-sede tagħha ser tkun fi Brussell u l-attivitajiet tagħha ser jintemmu f'Diċembru 2017. Dan il-perijodu jista' jiġi estiż mill-Kunsill.

5.1

Fir-rapport bl-isem ta' Il-Holqien ta' Ewropa Innovattiva, l-industrija tal-farmaċewtika hija kkunsidrata, kif inhu xieraq, bħala settur strateġiku ewlieni, u l-prodotti tagħha huma essenzjali għas-saħħa u l-benesseri taċ-ċittadini Ewropej. Effettivament, l-użu adattat u effettiv tal-prodotti farmaċewtiċi jgħin sabiex tittejjeb il-kwalità tal-ħajja.

5.2

L-industrija farmaċewtika tipprovdi wkoll ħafna impjiegi fl-Ewropa. Fl-2004, dan is-settur impjega 612 000 persuna, li minnhom 103 000 kellhom ħiliet ta' livell għoli fir-riċerka xjentifika.

5.3

Il-ġustifikazzjoni prinċipali għat-twaqqif ta' l-IMI JU hija l-bżonn li jiġi indirizzat it-tnaqqis fil-qasam tar-riċerka farmaċewtika u li din it-tendenza tinqaleb. Dan il-bżonn kien diġà ġie osservat fil-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni ta' l-1 ta' Lulju 2003 bl-isem ta' Industrija Farmaċewtika bbażata fl-Ewropa iktar b'saħħitha għall-Benefiċċju tal-Pazjent — Sejħa għal Azzjoni.

5.4

Sabiex dan jinkiseb, hemm bżonn li jinbidlu l-metodi tradizzjonali tal-kooperazzjoni bilaterali. Approċċ ġdid fuq livell Ewropew huwa meħtieġ bħalissa, li jwassal għall-kooperazzjoni diretta bejn universitajiet, SMEs rilevanti, korpi pubbliċi u l-industrija farmaċewtika b'rabta mad-dispożizzjonijiet finanzjarji mressqa fis-7 Programm Qafas.

5.5

L-aspetti ewlenin li fuqhom għandu jiffoka r-rwol ta' l-IMI JU jinkludu dawn li ġejjin:

6.1

Il-KESE bi pjaċir josserva l-konsultazzjoni wiesgħa li saret qabel l-abbozzar ta' dan ir-regolament u jappoġġja l-implimentazzjoni ta' programmi tat-taħriġ adattati mmirati sabiex jipprovdu l-ħiliet neċessarji f'settur li huwa essenzjali għall-ekonomija Ewropea u għall-kwalità tal-ħajja taċ-ċittadini.

6.2

Kif jissemma fil-punt 4.2, il-JTIs inħalqu mil-ħidma ta' l-eks Pjattaformi Teknoloġiċi Ewropej (ETPs). Madankollu, dawn bil-kemm kisbu l-għan tagħhom li r-riċerka titnieda mill-ġdid b'mod strateġiku fl-Ewropa. Il-ħolqien ta' JTIs huwa bbażat fuq dan ir-rikonoxximent ta' falliment parzjali fir-rigward tar-rwol ta' l-ETPs, li essenzjalment kien li jagħti kontribut ewlieni lill-industrija fil-qasam tal-kompetittività.

6.2.1

F'dan il-kuntest, il-KESE jiddispjaċih li fil-proposta tal-Kummissjoni m'hemmx deskrizzjoni dettaljata tal-ħidma li twettqet qabel mill-Pjattaformi Teknoloġiċi Ewropej (ETPs); m'hemm l-ebda analiżi, ir-riżultati ma jissemmewx, u m'hemm l-ebda referenzi biblijografiċi.

6.2.2

Għal din ir-raġuni, fir-rigward tal-JTIs, il-KESE jilqa' l-proposta li għandu jitressaq rapport annwali li jagħti analiżi tar-riżultati u tal-progress miksub.

6.3

Barraminhekk, il-KESE jilqa' l-ħolqien ta' l-impriża konġunta ta' l-inizjattiva tal-mediċini innovattivi. F'termini ġenerali, din għandha l-karatteristiċi neċessarji għat-tnedija mill-ġdid tar-riċerka farmaċewtika fl-Ewropa grazzi għal sħubija ġenwina bejn is-settur pubbliku u dak privat. Din l-inizjattiva hija konsistenti ma' l-għanijiet ta' l-Istrateġija ta' Lisbona, li tipprovdi għall-investiment ta' 3 % tal-PGD fl-attivitajiet tar-Riċerka u l-Iżvilupp fejn żewġ terzi għandhom jiġu mis-settur privat.

6.3.1

Madankollu, fid-dawl tas-sistema multipla ta' finanzjar li ġiet imwaqqfa u l-volum sinifikanti ta' riżorsi Komunitarji li huma involuti, il-KESE jemmen li jkun xieraq li jiġu ddefiniti aħjar l-użu u l-allokazzjoni tal-prodotti finali ta' din ir-riċerka. Għal dan il-għan, il-kwistjoni tal-brevetti u l-proprjetà intellettwali skond id-definizzjoni tar-regolament u l-Annessi tiegħu, li jillimita ruħu għall-preżentazzjoni tal-prinċipji, għandha tkun iktar preċiża u iktar ċara, sabiex ma ssirx ta' xkiel għall-implimentazzjoni tajba ta' l-IMI JTI.

6.3.2

Il-maġġoranza tal-kumpaniji farmaċewtiċi l-kbar li joperaw fl-Ewropa għandhom dimensjoni globali. Hawnhekk ukoll, minħabba fondi Komunitarji sinifikanti, ikun adattat li jiġu maħsuba mekkaniżmi li jippromovu qligħ fuq l-investiment Ewropew. Minn dan il-lat, filwaqt li għandha tingħata attenzjoni sabiex ma jinħolqux barrieri għall-użu ta' mediċini innovattivi f'pajjiżi li m'humiex fl-UE, ir-regolament jista' jinkludi ċerti dispożizzjonijiet għall-fażijiet kollha ta' riċerka u l-produzzjoni ta' molekuli bbażata fuq riċerka ta' dan it-tip fl-UE. Bl-istess mod, huwa rrakkomandat li dawn id-dispożizzjonijiet jiġu mfassla b'tali mod li l-profitti ġġenerati mir-riċerka ffinanzjata mill-IMI JTI jiġu assenjati għall-investimenti li jinsabu fl-UE.

16.2.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 44/15

1.1

Il-KESE japprova b'mod ġenerali l-istrateġija tal-Kummissjoni. Jemmen li t-tnedija mill-ġdid ta' l-investimenti fir-Riċerka u l-Iżvilupp (R&D) huwa mod adattat sabiex l-intrapriżi Ewropej jingħataw qafas stabbli ta' referenza permezz ta' strument ġdid li jippermetti li tingħeleb il-frammentazzjoni attwali tal-finanzjament Komunitarju u jevita firxa inugwali ta' programmi li bilkemm jippermettu l-evalwazzjoni tar-riżultati miksuba.

1.2

Il-Kumitat japprova l-proposta mħabbra li kull sena jiġu ppreżentati r-riżultati ta' ARTEMIS. Min-naħa l-oħra, il-Kumitat jiddispjaċih għan-nuqqas ta' stima ddettaljata dwar it-tħaddim u r-riżultati miksuba minn dawk li qabel kienu jissejħu l-“Pjattaformi Ewropej tat-Teknoloġija”.

1.3

Għall-Kumitat, l-Impriża Konġunta ARTEMIS, li hija bbażata fuq sħubija pubblika-privata, tirrappreżenta bażi soda għall-ħolqien ta' Żona Ewropea tar-Riċerka u kontribut importanti għall-kompetittività ta' l-intrapriżi Ewropej.

1.4

Billi jagħti opinjoni favorevoli għall-proposta li qiegħda tiġi kkunsidrata, il-KESE jenfasizza l-importanza ta' l-istrateġija innovattiva li hija proposta fir-rigward ta' l-investimenti li jiġbru r-riżorsi tal-Komunità, ta' l-intrapriżi, ta' l-Istati Membri differenti u tal-korpi ta' R&D li qegħdin jipparteċipaw.

1.5

Fir-rigward ta' din l-istruttura kollaborattiva innovattiva u li tista' ssir kumplessa fejn jidħol l-użu tal-prodotti tar-riċerka li għandhom jitwettqu, il-KESE jilqa' l-importanza u l-preċiżjoni li ngħataw lill-proprjetà intelletwali fl-Artikolu 24 tar-Regolament ta' l-Impriża Konġunta.

1.6

Fl-aħħar, il-Kumitat iqis dan li ġej bħala neċċessarju:

2.1

Il-proposta għal Regolament tal-Kunsill li qiegħda tiġi analizzata għandha l-għan li tniedi l-ewwel sħubijiet Ewropej pubbliċi-privati fil-qasam ta' l-R&D. Tiddefinixxi waħda mill-ewwel żewġ Inizjattivi ta' Teknoloġija Konġunti (JTIs). Din tikkonċerna s-Sistemi Integrati tal-Kompjuter (1).

2.2

L-għan ġenerali tal-JTIs huwa li jippermettu lill-industrija, lill-organizzazzjonijiet ta' riċerka, lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni li jallokaw ir-riżorsi tagħhom kollha jew parti minnhom favur programmi magħżula ta' riċerka.

2.3

Kontrarjament għall-istrateġija tradizzjonali li tinvolvi l-provvediment ta' finanzjament pubbliku lill-proġetti każ b'każ, il-JTIs jikkonċernaw programmi ta' riċerka fuq skala kbira li għandhom għanijiet ta' riċerka strateġiċi komuni. Dan l-approċċ ġdid għandu joħloq massa kritika għar-riċerka u l-inovazzjoni Ewropej, jikkonsolida l-komunità xjentifika f'oqsma strateġiċi ewlenin u jarmonizza l-finanzjament tal-proġetti sabiex ir-riżultati tar-riċerka jkunu jistgħu jintużaw aktar malajr.

2.4

Din il-proposta tipprovdi l-qafas legali li fuqu huwa bbażat ARTEMIS, il-JTI dwar is-Sistemi Integrati tal-Kompjuter.

2.5

Il-JTI ARTEMIS tikkonċerna l-kompjuters inviżibbli (sistemi integrati) li jħaddmu għadd ta' magni, minn karozzi u ajruplani sa telefons, netwerks ta' enerġija kif ukoll għadd ta' apparati domestiċi bħal magni tal-ħasil, settijiet tat-televiżjoni, eċċ.

2.6

Skond il-previżjonijiet, fid-dinja ser ikun hawn aktar minn 16-il biljun proċessur integrat sa l-2010 u aktar minn 40 biljun sa l-2020. Fl-2010, dawn is-software u hardware inviżibbli ser jirrappreżentaw minn 30 sa 40 % tal-valur ta' prodotti ġodda: fl-oġġetti għall-konsumaturi (41 %), fit-telekomunikazzjonijiet (37 %), fil-karozzi (36 %) u fit-tagħmir għas-saħħa (33 %).

2.7

Il-baġit ARTEMIS allokat għar-riċerka ser jilħaq it-total ta' EUR 2.7 biljun fuq perijodu ta' seba' snin. 60 % minn dan ser jiġi mill-industrija, EUR 410 miljun mill-Kummissjoni u EUR 800 miljun mill-programmi ta' l-Istati Membri.

3.1

It-Teknoloġiji ta' l-Informazzjoni u l-Komunikazzjoni (ICTs) għandhom importanza ekonomika u soċjali fundamentali u jaqdu rwol essenzjali fl-implimentazzjoni ta' l-istrateġija riveduta ta' Lisbona li tenfasizza li l-għarfien u l-innovazzjoni fl-UE jikkontribwixxu għat-tkabbir ekonomiku u għall-impjiegi.

3.2

Fuq livell globali, filwaqt li n-nefqa totali ta' R&D għandha tiżdied b'madwar 170 % matul l-għaxar snin li ġejjin, huwa previst li dik marbuta mas-sistemi integrati għandha tiżdied b'225 %, u b'hekk minn EUR 58 biljun fl-2002 togħla għal EUR 132 miljun fl-2015 (2).

3.3

Fl-UE, ir-R&D fl-ICTs tirrappreżenta madwar 18 % tan-nefqa totali tar-R&D filwaqt li din il-figura hija ta' 34 % għall-Istati Uniti u ta' 35 % għall-Ġappun (3). In-nefqa għal kull abitant fl-UE hija ta' madwar EUR 80, filwaqt li l-figura hija ta' EUR 350 fl-Istati Uniti u ta' EUR 400 fil-Ġappun. Ir-riċerka fuq is-sistemi integrati hija parti importanti mir-riċerka fuq l-ICT u fl-Ewropa; din tirrappreżenta EUR 380 miljun ta' fondi pubbliċi u aktar minn 50 % tal-baġit ta' l-intrapriżi allokat għar-riċerka fl-informazzjoni u l-komunikazzjoni.

3.4

Sabiex tibqa' preżenti f'dan is-settur b'potenzjal qawwi ta' żvilupp, l-UE trid iżżid l-investimenti tagħha f'dan il-qasam strateġiku u tużahom b'mod aktar effettiv minflok tadotta struttura ta' riċerka li twassal għall-frammentazzjoni u d-dupplikazzjoni ta' l-isforzi. Fil-preżent, l-intrapiżi ta' l-UE ma għandhom l-ebda qafas li jħeġġeġ l-iżvilupp tat-teknoloġiji u l-istandards meħtieġa.

3.4.1

B'mod ġenerali, il-progress jinżamm lura bin-nuqqas ta' koordinazzjoni ta' l-għanijiet tar-R&D industrijali, bid-duplikazzjoni ta' l-isforz u bl-użu parzjali tal-finanzi limitati allokati għar-riċerka.

3.4.2

Il-proposta tal-Kummissjoni għandha l-għan li tbiddel dan il-kuntest.

4.1

Id-deċiżjoni dwar it-twaqqif ta' l-Impriża Komuni ARTEMIS li ġie trattat fid-dokument COM(2007) 243 finali hija bbażata fuq id-Deċiżjoni Nru 1982/2006/KEE dwar is-7 Programm Qafas li jipprevedi kontribuzzjoni tal-Komunità għat-twaqqif ta' sħubijiet pubbliċi-privati fit-tul fuq livell Ewropew fil-qasam tar-riċerka xjentifika.

4.2

Dawn is-sħubijiet jieħdu l-forma ta' “Inizjattivi ta' Teknoloġija Konġunti” (JTIs) u ġejjin minn dawk li qabel kienu il-“Pjattaformi Ewropej tat-Teknoloġija” (ETPs).

4.3

Fid-Deċiżjoni Nru 971/2006/KE dwar il-Programm Speċifiku Kooperazzjoni (4), il-Kummissjoni ddeċidiet li tisħaq fuq il-ħtieġa li jitwaqqfu dawn is-sħubijiet pubbliċi-privati u identifikat sitt oqsma li fihom il-ħolqien ta' Inizjattivi ta' Teknoloġija Konġunti huwa adattat għat-tnedija mill-ġdid tar-riċerka Ewropea. L-oqsma huma dawn:

4.4

Fil-kuntest ta' din l-istrateġija ġenerali, ir-regolament li tittratta dwaru l-proposta COM(2007) 243 li qiegħda tiġi kkunsidrata jipprevedi l-implimentazzjoni ta' Regolament tal-Kunsill dwar it-twaqqif ta' l-Impriża Komuni ARTEMIS sabiex timplimenta Inizjattiva Teknoloġika Konġunta fis-Sistemi Integrati tal-Kompjuter.

4.5

L-għażla ta' impriża relatata mat-tema fundamentali ta' “l-inkorporazzjoni ta' l-intelliġenza” tagħmel parti minn qasam strateġiku li jkopri s-settur tal-karozzi, l-apparati domestiċi, it-tagħmir tal-komunikazzjoni, is-sistemi ta' kontroll u t-tagħmir li jintuża fl-uffiċċji.

4.6

F'dawn is-setturi, huwa mistenni li l-importanza, diġà konsiderevoli llum il-ġurnata, tas-sistemi integrati għall-kontroll tat-tagħmir għandha tkompli tikber b'mod sinifikattiv matul il-ħames snin li ġejjin: is-sehem tas-sistemi integrati mill-valur tal-prodotti finali huwa mistenni jilħaq bejn 35 u 40 % u n-numru totali tagħhom huwa mistenni li jkun ta' 16-il biljun fl-2010 u ta' aktar minn 40 biljun fl-2020.

4.7

Ir-raġuni ewlenija li wasslet għat-twaqqif ta' JTI hija r-rieda li jinħoloq programm Ewropew ta' riċerka u żvilupp li jkun jista' jgħin l-ekonomija Ewropea tikseb leadership dinjija fis-sistemi integrati tal-kompjuter, billi dawn huma innovazjonijiet indispensabbli f'setturi kruċjali għall-kompetittività u l-iżvilupp ta' l-intrapriżi Ewropej.

4.8

Għall-Kummissjoni, ir-rwol ta' impriża bħal ARTEMIS huwa wieħed fundamentali sabiex ma jerġax iseħħ dak li ġara fl-industrija Ewropea fil-qasam tad-desktop kompjuters u ta' l-Internet, fejn il-produzzjoni ġiet trasferita barra mill-Ewropa (Stati Uniti, Ġappun, eċċ.) minħabba n-nuqqas ta' investimenti fir-riċerka u fl-innovazzjoni.

4.9

It-twaqqif ta' JTI ARTEMIS huwa l-frott ta' konsultazzjoni wiesgħa tal-partijiet ikkonċernati u ta' sensiela ta' inizzjattivi u konferenzi importanti fil-livell tal-Komunità. L-għanijiet u l-iskopijiet ta' din l-impriża l-ewwel għaddew mill-għarbiel ta' esperti industrijali u akkademiċi li offrew il-kompetenza tagħhom fil-qasam tas-sistemi integrati lill-proposta li qiegħda tiġi kkunsidrata. L-Istati Membri għarfu li l-livell Komunitarju huwa l-uniku wieħed li jista' joffri tweġiba għall-isfidi tal-futur.

—

kontribuzzjoni finanzjarja minn ARTEMISIA sa EUR 20 miljun jew 1 % ta' l-ispejjeż totali tal-proġetti, iżda mingħajr ma taqbeż EUR 30 miljun;

—

kontribuzzjoni finanzjarja mill-Komunità sa EUR 10 miljun;

—

kontribuzzjonijiet in natura mill-Istati Membri imdaħħlin f'ARTEMIS.

—

kontribuzzjoni finanzjarja mill-Komunità sa EUR 410 miljun;

—

kontribuzzjonijiet mill-Istati Membri mdaħħlin f'ARTEMIS, li għandhom jitħallsu direttament lill-organiżmi ta' riċerka u ta' żvilupp li jieħdu sehem fil-proġetti ta' R&D;

—

kontribuzzjonijiet in natura mill-organiżmi ta' riċerka u ta' żvilupp.

4.12.1

Matul il-perijodu li jintemm fil-31 ta' Diċembru 2013, l-ogħla kontribuzzjoni tal-Kummissjoni tista' tkun ta' EUR 420 miljun. Dawn il-fondi għandhom jittieħdu mill-Programm Speċifiku “Kooperazzjoni” li jimplementa s-7 Programm Qafas għall-attivitajiet ta' riċerka u ta' żvilupp teknoloġiku, skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 54(2) tar-Regolament Nru 1605/2002 tal-Kunsill. Fl-2008, għandhom jiġu allokati EUR 42.5 miljun.

4.12.2

Dan l-investiment konsiderevoli huwa ġġustifikat mill-fatt li r-riżultati mistennija minn ARTEMIS fil-ġejjieni fl-oqsma kkonċernati għandhom iservu wkoll ta' punti ta' riferiment importanti għall-politiki Komunitarji kollha, speċjalment fl-oqsma ta' l-ambjent, tat-trasport, ta' l-enerġija u tas-suq intern. B'hekk dawn il-politiki għandhom jagħtu kontribut konkret għall-kisba ta' l-għanijiet ta' kompetittività ta' Lisbona u ta' l-għanijiet ta' Barċellona għall-infiq fuq ir-riċerka. L-inizjattiva proposta tagħmel parti minn strateġija ambizzjuża tal-Komunità li tinvolvi, fost oħrajn, il-proposta tat-twaqqif ta' Istitut Ewropew għat-Teknoloġija (EIT).

4.14

Skond il-Kummissjoni, it-twaqqif ta' l-impriża konġunta Artemis għandu joffri lill-Komunità l-vantaġġi oġġettivi li ġejjin:

5.1

Il-KESE japprova b'mod ġenerali l-istrateġija tal-Kummissjoni. Jemmen li t-tnedija mill-ġdid ta' l-investimenti fl-R&D huwa mod adattat sabiex l-intrapriżi Ewropej jingħataw qafas stabbli ta' referenza permezz ta' strument ġdid li jippermetti li tingħeleb il-frammentazzjoni attwali tal-finanzjament Komunitarju u jevita firxa inugwali ta' programmi li bilkemm jippermettu l-evalwazzjoni tar-riżultati miksuba.

5.2

Madanakollu, hekk kif inhu mniżżel fl-Artikolu 4.2, il-JTIs huma frott ix-xogħol ta' dawk li qabel kienu jissejħu l-“Pjattaformi Ewropej tat-Teknoloġija” (ETPs). Dawn qajla kienu jilħqu l-għan assenjat lilhom li jniedu mill-ġdid ir-riċerka Ewropea b'mod strateġiku, u dan l-aktar minħabba li l-grad ta' responsabbiltà mogħti lill-partijiet ikkonċernati ma kienx ikun għoli biżżejjed. It-twaqqif ta' JTIs huwa bbażat fuq din il-konstatazzjoni ta' falliment parzjali marbut mar-rwol tal-ETPs, li sostanzjalment kien li jagħtu kontribut essenzjali lill-kompetittività ta' l-industrija.

5.2.1

Fid-dawl ta' dan kollu, il-KESE jiddispjaċih li l-proposta tal-Kummissjoni ma tipprovdix stampa aktar dettaljata dwar ix-xogħlijiet li saru qabel mill-Pjattaformi Ewropej għat-Teknoloġija (ETPs): ma tagħti l-ebda valutazzjoni ta' dawn ix-xogħlijiet, ma ssemmix ir-riżultati tagħhom u ma tinkludix referenzi biblijografiċi.

5.2.2

Għalhekk, fir-rigward tal-JTIs, il-Kumitat japprova l-proposta mħabbra li kull sena jkun ippreżentat rapport li jiġbor fih valutazzjoni tar-riżultati miksuba u tal-progress li jkun sar.

5.3

Għall-Kumitat, l-Impriża Konġunta ARTEMIS, li hija bbażata fuq sħubija pubblika-privata, tirrappreżenta bażi soda għall-ħolqien ta' Żona Ewropea tar-Riċerka u kontribut importanti għall-kompetittività ta' l-intrapriżi Ewropej.

5.4

Id-disponibbiltà fil-futur ta' sistemi dejjem aktar intelliġenti tista' tikkontribbwixxi b'mod sinifikattiv għall-produzzjoni ta' prodotti dejjem aktar siguri u fl-istess ħin tista' tagħti sehem fit-tnedija ta' taħriġ u kwalifiki ta' livell għoli li jkunu jistgħu jtejbu l-qagħda tal-ħolqien u l-iżvilupp tax-xogħol.

5.5

Billi jagħti opinjoni favorevoli għall-proposta li qiegħda tiġi kkunsidrata, il-KESE jenfasizza l-importanza ta' l-istrateġija innovattiva li hija proposta fir-rigward ta' l-investimenti.

5.5.1

Fil-fatt, għall-ewwel darba fil-programmi ta' riċerka u żvilupp, mhux biss għandhom ikunu disponibbli r-riżorsi tal-Komunità u ta' l-intrapriżi — ħaġa mhux tas-soltu — irrapreżentati minn ARTEMISIA, iżda wkoll riżorsi ġejjin minn diversi Stati Membri u mill-istrutturi ta' l-R&D li ser jieħdu sehem.

5.5.2

Fir-rigward ta' din l-istruttura kollaborattiva innovattiva u li tista' ssir kumplessa fejn jidħol l-użu ta' prodotti tar-riċerka li għandhom jitwettqu, il-KESE jilqa' l-importanza u l-preċiżjoni li ngħataw lill-proprjetà intelletwali fl-Artikolu 24 tar-Regolament ta' l-Impriża Konġunta.

5.6

Madanakollu, sabiex jikseb l-għanijiet tiegħu u sabiex il-potenzjal kollu ta' din l-istruttura ġdida jintuża bl-aħjar mod, il-KESE jqis li dan li ġej huwa neċessarju:

16.2.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 44/19

1.1

Il-Kumitat jilqa' d-deċiżjoni għat-twaqqif ta' l-Impriża Konġunta Sema Nadif. Huwa jikkunsidra li dan l-approċċ lejn it-tnedija mill-ġdid ta' l-investiment fir-riċerka u l-iżvilupp permezz ta' finanzjament pubbliku/privat għandu l-potenzjal li jagħti lill-intrapriżi Ewropej qafas ta' referenza stabbli. Dan l-approċċ jagħmilha possibbli wkoll li tingħeleb il-frammentazzjoni attwali tal-finanzjament Komunitarju u tal-koordinazzjoni tar-riċerka, li ħafna drabi hija mxerrda wisq, u li b'hekk jgħin sabiex din issir iktar effettiva.

1.2

Huwa jilqa' l-għażla ta' dan is-settur, li, filwaqt li jorbot ma' l-Istrateġija ta' Lisbona billi jagħti spinta ġdida lil industrija li hija teknikament innovattiva u li tiġġenera għadd kbir ta' imjiegi b'ħiliet kbar, jikkontribwixxi wkoll lejn il-progress bżonjuż ħafna fil-qasam tal-protezzjoni ta' l-ambjent.

1.3

Billi laqa' din il-proposta, il-KESE l-ewwelnett jixtieq jenfasizza l-importanza għall-UE ta' l-istrateġija proposta fl-oqsma tal-promozzjoni ta' l-investiment u tal-koordinazzjoni tar-riċerka. B'hekk il-Kumitat iħoss li l-Istrateġija tappoġġja b'mod qawwi l-ħolqien ta' żona Ewropea għar-Riċerka u tikkontribwixxi b'mod sinifikanti lejn il-kompetittività ta' l-intrapriżi Ewropej f'dan is-settur.

1.4

Madankollu, fil-kuntest ta' sorsi multipli ta' finanzjament, tan-numru ta' partijiet interessati u tar-riżorsi Komunitarji sostanzjali involuti, huwa ċar li l-użu u s-sjieda tal-prodotti finali tar-riċerka għandhom ikunu ddefiniti aħjar, partikularment fir-rigward tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali u l-brevetti.

1.5

Fl-aħħar, il-Kumitat iħoss li hemm bżonn ta' dawn il-miżuri li ġejjin:

2.1

L-għan ta' din il-proposta ta' Regolament tal-Kunsill huwa li titnieda waħda mill-ewwel sħubijiet pubbliċi/privati fil-qasam tar-riċerka u l-iżvilupp. Dan jiddefinixxi waħda mill-ewwel Inizjattivi Teknoloġiċi Konġunti (JTI). Din l-inizjattiva tinsab fil-qasam ta' l-aeronawtika u t-trasport bl-ajru bl-isem ta' “SEMA NADIF”.

2.2

L-għan ġenerali tal-JTIs huwa li jippermettu lill-industrija, lill-organizzazzjonijiet ta' riċerka, lill-Istati Membri, u lill-Kummissjoni sabiex jiġbru wħud mir-riżorsi jew ir-riżorsi kollha tagħhom fi programmi ta' riċerka selezzjonati.

2.3

Il-JTIs huma differenti mill-istrateġija tradizzjonali, li tinvolvi l-provista ta' fondi pubbliċi għal proġetti fuq bażi ta' każ b'każ, peress li jinvolvu programmi ta' riċerka fuq skala kbira b'għanijiet ta' riċerka strateġiċi komuni. Dan l-approċċ ġdid huwa mistenni li joħloq massa kritika għar-riċerka u l-innovazzjoni Ewropea, jikkonsolida l-komunità xjentifika f'oqsma strateġiċi ewlenin, u jarmonizza l-finanzjament ta' proġetti sabiex ir-riżultati tar-riċerka jkunu jistgħu jintużaw iktar malajr. Il-JTIs huma mmirati lejn oqsma ewlenin fejn l-istrumenti attwali m'għandhom la l-iskala u lanqas il-veloċità sabiex l-Ewropa tinżamm fuq quddiem nett fil-kompetizzjoni globali. Dawn huma oqsma fejn il-fondi nazzjonali, Ewropej u privati għar-riċerka jistgħu jġibu magħhom valur miżjud sinifikanti, fost affarijiet oħra billi jistimulaw żieda fl-infiq privat fir-Riċerka u l-Iżvilupp.

2.4

L-għan prinċipali tal-JTI fil-qasam ta' l-aeronawtika u t-trasport bl-ajru, magħruf bħala “Sema Nadif”, huwa li jitħaffef l-iżvilupp tat-teknoloġiji tat-trasport ta' arja nadifa fl-UE sabiex ikunu jistgħu jibdew joperaw mill-iktar fis possibbli. Apparti milli jikkontribwixxu lejn il-kompetittività settorjali, teknoloġiji bħal dawn jistgħu jgħinu wkoll sabiex jiksbu objettivi strateġiċi Ewropej ambjentali u soċjali, flimkien mat-tkabbir ekonomiku sostenibbli.

3.1

Billi huwa maħsub li t-traffiku ta' l-ajru ser jirdoppja matul l-għoxrin sena li ġejjin u billi l-iżvilupp ta' sistema tat-trasport għall-passiġġieri u l-merkanzija li tkun kompatibbli ma' l-ambjent huwa element essenzjali għat-tkabbir ekonomiku u soċjali Ewropew, il-programm huwa neċessarju u ġġustifikat.

3.2

Id-deċiżjoni li tittieħed l-azzjoni fil-livell Ewropew tidher li hija adattata, billi l-azzjoni li tittieħed mill-partijiet interessati fl-Istati Membri m'hijiex appoġġjata daqshekk tajjeb fil-qasam tar-riżorsi ekonomiċi u l-għarfien xjentifiku.

3.3

Huwa essenzjali għall-Istati Membri li jieħdu sehem direttament, sabiex jimmobilizzaw il-finanzjament u minħabba li bosta deċiżjonijiet ser ikomplu jittieħdu fil-livell nazzjonali, fir-rigward kemm ta' sejħiet għall-parteċipazzjoni fi programmi u l-monitoraġġ kontinwu ta' l-istadji kollha tal-programmi kif ukoll l-evalwazzjoni tar-riżultati.

3.4

Is-settur aeronawtiku dalwaqt ser jiffaċċja sfidi kbar, bħall-impatt ambjentali, li jistgħu jxekklu l-iżvilupp tiegħu.

3.5

Ir-restrizzjoni ta' l-impatt ta' l-avjazzjoni fuq il-bidla fil-klima u t-tnaqqis fit-tniġġis mill-ħoss huma prijoritajiet assoluti. F'dan il-kuntest, il-ksib tat-tnaqqis previst mil-leġislazzjoni Komunitarja teħtieġ l-implimentazzjoni ta' bidliet teknoloġiċi kbar fil-futur viċin. (Fl-Aġenda tagħha għar-Riċerka Strateġika, il-Pjattaforma Ewropea għat-Teknoloġija Aeronawtika — ACARE — stabbiliet l-objettivi tat-tnaqqis ta' l-emissjonijiet CO2 għall-2020 b'50 %, l-emissjonijiet NOx bi 80 % u t-tniġġis mill-ħoss b'50 %).

3.6

L-industrija aeronawtika Ewropea, li bħalissa tipprovdi 3 miljun impjieg fl-Ewropa, qiegħda tiffaċċja kompetizzjoni ħarxa bħala riżultat ta' l-investiment pubbliku f'żoni ġeografiċi oħra u b'mod partikulari fl-Istati Uniti, fejn ir-riżorsi allokati għar-riċerka f'dan is-settur huma tliet darbiet ogħla minn dak li huwa disponibbli attwalment fl-Ewropa.

3.7

L-investiment pubbliku huwa importanti wkoll billi s-settur huwa kkaratterizzat minn qligħ bil-mod fuq l-investiment, bi skop potenzjali għal falliment tas-suq minħabba n-nuqqas ta' investiment fir-riċerka u l-iżvilupp aeronawtiku.

3.8

L-għażla ta' l-aeronawtika u t-trasport bl-ajru fil-Programm Speċifiku “Kooperazzjoni” (ara l-punt 4.3) tqanqlet minn xewqa għal titjib fis-saħħa u l-kwalità tal-ħajja tal-ġenerazzjonijiet attwali u futuri permezz tat-tnaqqis fl-impatt ambjentali ta' l-ajruplani, it-titjib fil-kwalità ta' l-ajru fil-livell lokali u t-trażżin tal-ħoss fl-inħawi ta' l-ajruporti u t-titjib fil-kondizzjonijiet ta' l-ivvjaġġar għall-passiġġieri.

4.1

Ir-Regolament propost għat-twaqqif ta' l-Impriża Konġunta Sema Nadif [COM(2007) 315] għandu l-għeruq tiegħu fid-dispożizzjonijiet tas-7 Programm Qafas (FP7) li jissemma fid-Deċiżjoni 1982/2006/KEE. Dan jipprovdi għal kontribut Komunitarju lejn il-ħolqien ta' sħubijiet pubbliċi-privati fuq perijodu fit-tul fuq livell Ewropew fil-qasam tar-riċerka.

4.2

Dawn is-sħubijiet jieħdu l-forma ta' Inizjattivi Teknoloġiċi Konġunti (JTI) u jinħolqu mill-ħidma ta' l-eks Pjattaformi Teknoloġiċi Ewropej (ETP).

4.3

Fid-Deċiżjoni tiegħu 971/2006/KEE dwar il-Programm Speċifiku “Kooperazzjoni”, il-Kunsill enfasizza l-bżonn li jitwaqqfu sħubijiet pubbliċi-privati u identifika sitt oqsma li fihom il-ħolqien ta' inizjattivi teknoloġiċi konġunti jkun adattat, bil-għan li r-riċerka Ewropea titnieda mill-ġdid. Dawn huma:

4.4

Fil-kuntest ta' din l-istrateġija ġenerali, ir-Regolament propost minn COM(2007) 315 finali jipprovdi għall-implimentazzjoni ta' l-Inizjattiva Teknoloġika Konġunta (JTI) fl-aeronawtika u t-trasport bl-ajru permezz tat-twaqqif ta' l-Impriża Konġunta Sema Nadif.

4.5

L-għanijiet ta' l-Impriża Konġunta Sema Nadif huma mfissra b'mod ċar u ddettaljat fl-Artikolu 3 ta' l-Istatuti li jinsabu fl-Anness ta' dan ir-Regolament. Dawn l-għanijiet ikopru medda wiesgħa u ambizzjuża ta' attivitajiet, miġbura fil-qosor fl-Artikolu 3 tar-Regolament:

4.5.1

Sema Nadif b'hekk jassigura l-integrazzjoni u l-koordinazzjoni ta' attivitajiet varji ta' riċerka filwaqt li jintużaw l-ekonomiji ta' skala. Din ser tiġi żviluppata madwar sitt oqsma tekonoloġiċi msemmija bħala Dimostraturi tat-Teknoloġija Integrata (ITDs). Dawn huma:

L-għanijiet teknoloġiċi għal kull ITD diġà ġew stabbiliti.

4.6

L-impriża konġunta Sema Nadif għandha tiġi kkunsidrata bħala korp internazzjonali b'entità legali skond id-definizzjoni ta' l-Artikolu 22 tad-Direttiva 2004/17/KE u l-Artikolu 15 tad-Direttiva 2004/18/KE. Is-sede tagħha ser tkun fi Brussell u l-attivitajiet tagħha ser jintemmu f'Diċembru 2017, sakemm ma tiġix estiża b'deċiżjoni tal-Kunsill.

4.7.1

Il-proposta tikkonsisti f'Regolament tal-Kunsill bl-istatuti ta' l-impriża konġunta fl-anness. Hija bbażata fuq l-Artikolu 171 tat-Trattat. L-impriża konġunta għandha tkun korp Komunitarju, u minkejja li l-baġit jaqa' taħt l-Artikolu 185 tar-Regolament tal-Kunsill 1605/2002, din ser ikollha tqis l-ispeċifiċitajiet ta' din l-inizjattiva billi din tinvolvi s-sħubijiet pubbliċi-privati b'kontribut kbir mis-settur privat li jkun ta' l-inqas ekwivalenti għal dak tas-settur pubbliku.

—

il-Komunità Ewropea, rappreżentata mill-Kummissjoni;

—

12-il-mexxej ta' l-ITDs u sa 74 Assoċjat, soġġetti għar-regoli ta' l-adeżjoni fl-Artikolu 2 ta' l-Istatuti fl-Anness ta' dan ir-Regolament;

—

kwalunkwe entità pubblika jew privata stabbilita fi Stat Membru jew f'pajjiż assoċjat mas-Seba' Programm Kwadru tista' tapplika biex issir membru ta' l-Impriża Konġunta Sema Nadif, sakemm: bħala Mexxejja ta' l-ITD, jintrabtu li jikkontribwixxu riżorsi fi proporzjon ma' l-attivitajiet ġenerali tal-JTI u konsistenti magħhom; bħala Assoċjati, l-impenn tagħhom ikun fi proporzjon mal-baġit ta' l-ITD li jipparteċipaw fih u konsistenti mar-rekwiżiti ta' l-ITD.

4.9.1

L-ispiża rikorrenti ta' l-Impriża Konġunta Sema Nadif għandha tinqasam b'mod ugwali fi flus kontanti bejn il-Komunità Ewropea min-naħa, li ser tikkontribwixxi 50 % ta' l-ispiża totali, u min-naħa l-oħra mill-bqija tal-Membri, li ser jikkontribwixxu l-50 % li jkun fadal.

4.9.2

Il-kontribuzzjoni massima tal-Komunità lill-Impriża Konġunta Sema Nadif, li tkopri l-ispejjeż rikorrenti u l-attivitajiet ta' riċerka, għandha tkun ta' EUR 800 miljun, imħallsa mill-approprjazzjoni tal-baġit allokata lit-Tema “Trasport” tal-Programm Speċifiku “Kooperazzjoni” li timplimenta s-Seba' Programm Qafas skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 54 tar-Regolament tal-Kunsill Nru 1605/2002.

5.1

Il-Kumitat jilqa' d-deċiżjoni għat-twaqqif ta' l-Impriża Konġunta Sema Nadif li tinħoloq mid-dispożizzjonijiet tas-Seba' Programm Qafas. Huwa jikkunsidra li t-tnedija mill-ġdid ta' l-investiment fir-riċerka u l-iżvilupp huwa mezz adattat sabiex l-intrapriżi Ewropej jingħataw qafas ta' referenza stabbli u jagħmilha possibbli li tingħeleb il-frammentazzjoni attwali tal-finanzjament Komunitarju u tevita li jkun hemm medda wiesgħa ta' programmi mferrxa wisq li jagħmluha kważi impossibbli li r-riżultati jiġu evalwati.

5.2

L-inizjattiva hija konsistenti mal-politiki u l-għanijiet ta' l-UE u tikkonforma ma' l-approċċ imressaq fl-istrateġija ta' Lisbona b'enfasi fuq l-għarfien u l-innovazzjoni fil-Komunità li tappoġġja t-tkabbir u l-impjieg. Din tinkludi miżuri relatati ma' l-Iskema tal-Kummissjoni għall-Iskambju ta' l-Emissjonijiet fl-UE (ETS) u għandha tiffaċilita progress sinifikanti fl-implimentazzjoni ta' l-Aġenda tar-Riċerka Strateġika ta' l-ACARE għall-ambjent.

5.3

Il-KESE jikkunsidra li l-impriża Sema Nadif, li bħall-JTIs l-oħra li jinħolqu mis-Seba' Programm Qafas, hija bbażata fuq sħubija pubblika-privata, tipprovdi bażi soda għall-ħolqien ta' żona Ewropea tar-riċerka u kontribut kbir lejn il-kompetittività ta' l-azjendi Ewropej.

5.4

Billi laqa' din il-proposta, il-KESE l-ewwelnett jixtieq jenfasizza l-importanza għall-UE ta' l-istrateġija proposta fil-qasam ta' l-investiment u l-koordinazzjoni tar-riċerka.

5.5

Madankollu, fid-dawl tas-sistema multipla ta' finanzjament li ġiet stabbilita u l-volum sinifikanti ta' riżorsi Komunitarji li huma involuti, il-KESE jemmen li jkun xieraq li jiġu ddefiniti aħjar l-użu u l-allokazzjoni tal-prodotti finali ta' din ir-riċerka. Għal dan il-għan, il-kwistjoni tal-brevetti u l-proprjetà intellettwali skond id-definizzjoni fl-Artikolu 20 tar-regolament, li jillimita ruħu għall-preżentazzjoni tal-prinċipji, għandha tkun iktar preċiża u iktar ċara, sabiex ma ssirx ta' xkiel għall-implimentazzjoni u t-tmexxija tal-JTI Sema Nadif.

5.6

Madankollu, sabiex jinkisbu l-għanijiet tagħha u jiġi sfruttat il-potenzjal li joffri dan l-istrument, il-KESE jikkunsidra li jenħtieġu dawn li ġejjin:

16.2.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 44/22

1.1

Il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew jilqa' d-deċiżjoni li titwaqqaf l-Impriża Komuni ENIAC (1).

1.1.1

Jikkonsidra li dan l-approċċ għat-tnedija mill-ġdid ta' l-investiment fir-Riċerka u l-Iżvilupp permezz ta' finanzjar pubbliku/privat għandu l-potenzjal li jagħti lill-intrapriżi qafas stabbli ta' referenza u jagħmilha possibbli li tingħeleb il-frammentazzjoni attwali tal-finanzjament Komunitarju u jikkoordina r-riċerka, li ħafna drabi tkun mifruxa wisq, sabiex b'hekk jgħinha tkun aktar effettiva.

1.2

Jilqa' l-għażla ta' dan is-settur. Din hija fergħa teknikament innovattiva ta' l-industrija, b' potenzjal qawwi għall-futur bħala sors ta' impjiegi bi kwalifiki għoljin, u l-iżviluppar tagħha ser jikkontribwixxi b'mod dirett sabiex jintlaħqu l-objettivi ta' Lisbona dwar il-kompetittività kif ukoll l-objettivi ta' Barċellona dwar il-persentaġġ ta' PGD allokat għar-riċerka, kif ukoll għall-politiki Komunitarji oħra, per eżempju dawk dwar l-ambjent, it-trasport, l-enerġija u s-saħħa.

1.3

Filwaqt li jilqa' l-proposta li qiegħda tiġi diskussa, il-KESE jixtieq illi l-ewwel u qabel kollox jenfasizza l-importanza għall-UE ta' l-istrateġija proposta għall-investiment u l-koordinament tar-riċerka. B'dan il-mod il-Kumitat iħoss li l-istrateġija tappoġġja bis-sħiħ il-ħolqien ta' żona Ewropea ta' riċerka u tikkontribwixxi b'mod sinifikanti għall-kompetittività ta' l-intrapriżi Ewropej f'dan is-settur.

1.4

Fid-dawl ta' din l-istruttura kollaborattiva innovattiva, li tista' issir aktar kumplessa fir-rigward ta' l-użu tal-prodotti tar-riċerka li ser titwettaq mill-ENIAC u l-fażi ta' l-applikazzjoni industrijali tagħhom, il-KESE japprezza l-attenzjoni li ngħatat lir-regoli dwar il-proprjetà intellettwali.

1.5

Il-Kumitat jinnota b'sodisfazzjon li ngħatat attenzjoni partikulari lir-riskju li l-manifattura nanoelettronika tiċċaqlaq f'partijiet oħra fid-dinja. Il-KESE jappoġġja l-idea ta' approċċ settorjali speċjalizzat.

1.6

Fl-aħħar sabiex jimmassimizza l-potenzjal li joffri dan l-istrument, il-KESE jikkonsidra dawn neċessarji:

2.1

L-iskop tar-Regolament propost tal-Kunsill li qiegħed jiġi diskuss huwa li jitniedu l-ewwel sħubiji pubbliċi-privati fil-qasam tar-Riċerka u Żvilupp. Dan jiddefinixxi waħda mill-ewwel żewġ Inizjattivi ta' Teknoloġija Konġunti (JTI) Din l-inizjattiva tirreferi għall-qasam tan-nanoteknoloġiji u tissejjaħħ ENIAC.

2.2

L-għan ġenerali tal-JTIs huwa li jippermettu lill-industrija, lill-Istati Membri, u lill-Kummissjoni jiġbru r-riżorsi tagħhom — parti minnhom jew kollha — fi programmi magħżulin ta' riċerka.

2.3

Il-JTIs huma differenti mill-istrateġija tradizzjonali, li tinvolvi l-provvista ta' fondi pubbliċi għal proġetti fuq bażi ta' każ b'każ, peress li l-JTIs jinvolvu programmi ta' riċerka fuq skala wiesgħa b'għanijiet ta' riċerka li huma strateġiċi u komuni. Dan l-approċċ ġdid huwa mistenni li joħloq massa kritika għar-riċerka u l-innovazzjoni Ewropea, jikkonsolida l-komunità xjentifika f'oqsma strateġiċi ewlenin, u jarmonizza l-iffinanzjar ta' proġetti sabiex ir-riżultati tar-riċerka jkunu jistgħu jintużaw iktar malajr. Il-JTIs huma mmirati lejn oqsma ewlenin fejn l-istrumenti attwali m'għandhom la l-iskala u lanqas il-veloċità sabiex l-Ewropa tkun minn ta' quddiem nett fir-rigward tal-kompetizzjoni globali. Dawn huma oqsma fejn il-fondi nazzjonali, Ewropej u privati għar-riċerka jistgħu jġibu valur miżjud sinifikanti, fost affarijiet oħra billi jqanqlu żieda fl-infiq privat fuq ir-Riċerka u Żvilupp.

2.4

L-għan prinċipali tal-JTI fil-qasam tan-nanoelettronika, magħruf bħala ENIAC, huwa li jikkontribwixxi għall-iżvilupp tal-kompetenzi ewlenin sabiex tissaħħaħ il-kompetittività Ewropea. Għal dan il-għan, il-proposta li qiegħda tiġi diskussa tfassal il-qafas legali li jwaqqaf l-ENIAC.

3.1

Bit-tkabbir kontinwu fin-numri ta' komponenti elettroniċi fi prodotti innovattivi b'livell għoli ta' teknoloġija, is-settur tan-nanoteknoloġija huwa ta' importanza strateġika għall-kompetittività Ewropea u għat-tkabbir industrijali.

3.2

Dan is-settur jipproduċi apparat li huwa essenzjali għall-industriji l-kbar f'numru kbir ta' oqsma bħat-telekomunikazzjonijiet, il-prodotti għall-konsumatur, is-servizzi multimedjali, l-edukazzjoni, it-trasport, il-kura tas-saħħa, is-sigurtà u l-ambjent.

3.3

Qiegħda tkun mistennija rata medja ta' żvilupp annwali ta' 15 % għas-suq tas-settur industrijali tan-nanoteknoloġija (li barra mill-manifatturi diretti jinkludi ukoll dawk li jipprovdu l-istrumenti u l-materjali tal-manifattura). Sabiex tinżamm rata daqshekk għolja ta' tkabbir, hemm bżonn li tingħata attenzjoni mill-qrib lil dan is-settur.

3.4

Inizjattiva mifruxa mal-Komunità kollha għandha għalhekk tfittex li żżomm u ssaħħaħ it-tmexxija globali fis-setturi rilevanti, permezz ta' programmi ta' Riċerka u Żvilupp li jistgħu jilħqu l-objettivi neċessarji għall-esplojtazzjoni industrijali, u fl-istess waqt ifittxu li jintlaħqu objettivi teknoloġiċi aktar ambizzjużi, li għandhom l-għan għal kompetittività akbar, u l-ħolqien ta' impjiegi ġodda li jeħtieġu kompetenzi għoljin u kwalifiki ta' livell għoli.

3.5

L-għażla ta' intrapriża komuni pubblika-privata għandha tagħmilha possibli sabiex ittejjeb sostanzjalment il-kwalita' tar-Riċerka u Żvilupp f'dan is-settur. Dan huwa essenzjali sabiex tingħeleb il-frammentazzjoni attwali tal-programmi ta' riċerka fid-diversi Stati Membri li ma jistgħux jilħqu l-massa kritika u li m'għandhomx ir-riżorsi neċessarji sabiex jiffinanzjaw l-programmi adegwati.

3.6

L-għażla ta' dimensjoni Ewropea tidher li hija essenzjali, jekk wieħed jikkonsidra li din hija l-unika għażla sabiex jintlaqgħu l-isfidi ewlenin li qiegħed jiffaċċja is-settur tan-nanoteknoloġija.

3.7

B'żieda ma' dan, ir-riaffermazzjoni tad-dimensjoni Komunitarja għandha twassal għal amministrazzjoni aktar sempliċi u anqas burokratika, bi proċedura Komunitarja waħda li tieħu post il-proċeduri nazzjonali differenti u tnaqqas il-ħin li hemm bżonn sabiex jingħata kuntratt ta' Riċerka u Żvilupp meta mqabbel mas-sitwazzjoni attwali fuq livell Komunitarju (ara EUREKA); dan jevita wkoll li jinqalgħu differenzi bejn il-proċeduri ta' evalwazzjoni u ta' monitoraġġ.

3.8

It-twaqqif ta' intrapriża pubblika-privata li tinvolvi direttament lill-Istati Membri u kumpaniji kkonċernati huwa pass innovattiv meta mqabbel mal-proċeduri attwali għall-parteċipazzjoni previsti fil-programmi Komunitarji ta' Riċerka u Żvilupp. Barraminhekk ir-riżorsi finanzjarji konsiderevoli li l-programmi jipproponu li jallokaw fuq livell Komunitarju ser iwasslu sabiex tintlaħaq il-massa kritika ekonomika, li hija essenzjali jekk l-objettivi ambizzjużi stabbiliti mill-programm iridu jintlaħqu.

3.9

Il-parteċipazzjoni ta' l-Istati Membri u l-kumpaniji, kif ukoll l-parteċipazzjoni diretta tagħhom permezz ta' kontribuzzjoni ta' minn ta' l-inqas 50 % ta' l-ispiża marbuta mar-riċerka, ser ikollha effett multiplikatur fil-forma ta' spinta għal finanzjar ġdid u kontribuzzjoni b'saħħitha għall-iżvilupp ta' żona Ewropea ta' riċerka.

3.10

Huwa essenzjali li l-Istati Membri jipparteċipaw b'mod dirett, mhux biss sabiex iqanqlu l-investiment iżda prinċipalment għaliex id-deċiżjonijiet ser ikomplu jittieħdu fuq livell nazzjonali, per eżempju dwar sejħiet għall-proposti u l-monitorġġ dirett u kontinwu tal-fażijiet kollha tal-proċess.

3.11

Il-parteċipazzjoni diretta ta' l-industrija hija wkoll essenzjali għaliex ir-riżultati ta' dan il-programm ambizzjuż ta' Riċerka u Żvilupp jista' jikseb objettivi importanti u ta' rilevanza fir-rigward tal-kompetittività ta' l-industrija Ewropea f'dan is-settur u konsegwentement ikollu impatt benefiku fuq l-impjiegi tas-settur.

4.1

Il-punt tat-tluq għall-programmi ta' riċerka huwa is-Seba' Programm Qafas (FP7). Dan il-programm huwa bbażat fuq l-għarfien qawwi li t-tnedija mill-ġdid ta' l-investiment fir-Riċerka u Żvilupp huwa essenzjali għal ekonomija kompetittiva u dinamika.

4.2

It-twaqqif ta' inizjattiva komuni ENIAC u JTI ser jikkontribwixxi direttament għall-ksiba ta' l-objettivi ta' Lisbona dwar il-Kompetittività kif ukoll l-objettivi ta' Barċellona dwar l-ispejjeż ta' riċerka. Indirettament dan ser jikkontribwixxi għall-politiki Komunitarji oħra, eż, dwar l-ambjent, it-trasport, l-enerġija u s-saħħa.

4.3

Il-qafas ta' referenza tal-politiki Komunitarji li jirfed l-ENIAC-JTI huwa pprovdut permezz ta' “Nanoxjenzi u nanoteknoloġiji: pjan ta' azzjoni għall-Ewropa għall-2005-2009” [COM(2005) 243 finali] u l-ħidma tal-Kumitat Xjentifiku dwar ir-Riskji Sanitarji Emerġenti u dawk li ġew Identifikati Reċentament (SCENIHR).

5.1

Id-deċiżjoni dwar it-twaqqif ta' l-inizjattiva komuni deskritta fil-COM(2007) 356 finali hija bbażata fuq id-Deċiżjoni 1982/2006/KE dwar is-7 Programm Qafas, li jipprovdi l-kontribuzzjoni Komunitarja lejn it-twaqqif ta' sħubiji pubbliċi-privati fuq perijodu twil fil-qasam tar-riċerka xjentifika fuq livell Ewropew.

5.2

Dawn l-isħubiji jieħdu l-forma ta' JTIs u jinħolqu mill-ħidma ta' l-eks Pjattaformi Teknoloġiċi Ewropej (ETPs).

5.3

Il-Kunsill, fid-Deċiżjoni tiegħu 971/2006/KE dwar il-Programm Speċifiku “Kooperazzjoni” (2), enfasizza l-bżonn li jitwaqqfu sħubiji pubbliċi-privati u identifika sitt oqsma li fihom il-ħolqien ta' inizjattivi konġunti teknoloġiċi huwa adattat, bil-għan li r-riċerka Ewropea titnieda mill-ġdid. Dawn huma:

5.4

Fil-kuntest ta' din l-istrateġija ġenerali, ir-Regolament propost fil-COM(2007) 356 finali, jipprovdi għat-twaqqif ta' inizjattiva komuni ENIAC fil-qasam tan-nanoelettronika.

5.5

L-impriża komuni ENIAC għandha tiġi kkunsidrata bħala korp internazzjonali b'entità legali skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 22 tad-Direttiva 2004/17/KE u l-Artikolu 15 c} tad-Direttiva 2004/18/KE. Is-sede tagħha ser tkun fi Brussell u l-attivitajiet tagħha ser jintemmu f'Diċembru 2017, ħlief jekk jiġu estiżi b'deċiżjoni tal-Kunsill.

5.8.1

L-ispejjeż operattivi ta' l-impriża komuni ENIAC imniżżla fl-Artikolu 4 għandhom jittieħdu mill-kontribuzzjonijiet li ġejjin:

L-attivitajiet ta' Riċerka u Żvilupp ta' l-impriża komuni ENIAC għall-perijodu li jintemm fil-31 ta' Diċembru 2017 għandhom ikunu sostnuti b'dawn il-kontribuzzjonijiet li ġejjin:

5.8.2

Għall-perijodu li jintemm fil-31 ta' Diċembru 2013, il-kontribuzzjoni massima tal-Kummissjoni għandha tkun ta' EUR 450 miljun. Dawn il-fondi għandhom ikunu pprovduti mill-Programm Speċifiku “Kooperazzjoni” li qiegħed jimplimenta s-Seba' Programm Qafas għar-Riċerka u Żvilupp Teknoloġiku, skond id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 54(2) tar-Regolament tal-Kunsill Nru 1605/2002.

—

ifassal u jimplimenta l-“Aġenda ta' Riċerka” għall-iżvilupp tal-kompetenzi prinċipali tan-nanoelettronika sabiex tissaħħaħ il-kompetittività u s-sostenibbilità ta' l-intrapriżi Ewropej, u tippermetti l-ħolqien ta' swieq ġodda;

—

jgħin fl-implimentazzjoni ta' attivitajiet ta' Riċerka u Żvilupp billi jalloka fondi lill-parteċipanti f'proġetti partikulari;

—

jippromovi sħubija pubblika-privata li għandha l-għan li timmobbilizza u tiġbor flimkien l-isforzi Komunitarji, nazzjonali u privati, u tkattar sens ta' kollaborazzjoni bejn is-setturi pubbliċi u privati;

—

jiżgura l-effiċjenza u d-dewmien fit-tul ta' l-inizjattiva teknoloġika komuni dwar in-nanoelettronika;

—

jikseb is-sinerġija u l-koordinazzjoni ta' l-isforzi ta' Riċerka u Żvilupp Ewropej inkluża l-integrazzjoni fl-impriża komuni ENIAC ta' attivitajiet rilevanti f'dan il-qasam li attwalment qegħdin jiġu implimentati permezz ta' skemi ta' Riċerka u Żvilupp intergovernattivi (Eureka).

6.1

Il-Kumitat jilqa' d-deċiżjoni dwar it-twaqqif ta' l-impriża komuni ENIAC u l-abbozz ta' regolament li jakkumpanjaha. Filwaqt li jilqa' l-proposta li qiegħda tiġi diskussa, il-KESE jixtieq l-ewwel u qabel kollox jenfasizza l-importanza għall-UE ta' l-istrateġija proposta għall-investiment u l-koordinazzjoni tar-riċerka.

6.2

Filfatt, kif stqarr fl-opinjonijiet tiegħu dwar regolamenti oħra li ħarġu mid-deċiżjoni tal-Kunsill 971/2006/KEE dwar il-Programm Speċifiku “Kooperazzjoni”, il-Kumitat jemmen li t-tnedija mill-ġdid ta' l-investiment fir-Riċerka u Żvilupp huwa mezz tajjeb sabiex jagħti lill-intrapriżi Ewropej qafas stabbli ta' referenza li jagħmilha possibbli li jingħelbu l-frammentazzjonijiet attwali tal-finanzjar Komunitarju u jevita firxa wiesgħa ta' programmi mhux dettaljati.

6.3

L-inizjattiva ppreżentata hija konsistenti mal-politiki u l-objettivi ta' l-UE u torbot ma' l-approċċ imfassal fl-istrateġija ta' Lisbona b'enfasi fuq l-għarfien u l-innovazzjoni fil-Komunità li qegħdin jgħinu t-tkabbir u l-impjieg. In-nanteknoloġija għandha rwol importanti x'taqdi għaliex saret il-mutur għall-innovazzjoni f'bosta setturi ta' importanza strateġika għall-iżvilupp u t-tkabbir ta' l-UE (il-kommunikazzjonijiet mobbli, it-trasport, l-informatika, il-manifattura awtomatizzata, il-kura tas-saħħa, eċċ.) L-impriża komuni tista' tkun għodda sabiex twassal l-Ewropa iżżomm jew saħansitra żżid il-kapaċità tagħha sabiex tiddisinja u timmanifattura prodotti li jikkonformaw ma' l-istandards tagħha dwar kwalità, sostenibbilità u protezzjoni ambjentali. It-twaqqif ta' impriża bħal din tipprovdi bażi soda għall-ħolqien ta' żona Ewropea ta' riċerka u kontribuzzjoni ewlenija għall-kompetittività ta' l-intrapriżi Ewropej.

6.4

Il-Kumitat jinnota b'sodisfazzjon li fl-analiżi ta' impatt li takkompanja l-abbozz ta' regolament dwar din il-JTI, ingħatat attenzjoni partikulari għar-riskju li l-manifattura nanoelettronika tiċċaqlaq f'partijiet oħra tad-dinja. Dan huwa importanti għaliex din it-tip ta' manifattura toffri valur miżjud qawwi fir-rigwardta'tkabbir u impjiegi, u fl-istess waqt tagħmel qligħ parzjali fuq il-fondi li l-UE qiegħda tipproponi li tinvesti fl-iżvilupp ta' dan is-settur. Minħabba f'hekk il-KESE jappoġġja l-idea ta' approċċ settorjali speċjalizzat sabiex jgħin lil din l-industrija prinċipali.

6.5

Fid-dawl ta' din l-istruttura kollaborattiva innovattiva, li tista' issir aktar kumplessa meta jiġu sabiex jintużaw il-prodotti tar-riċerka li ser jitniedu mill-ENIAC u l-fażi ta' l-applikazzjoni industrijali tagħhom, il-KESE japprezza l-attenzjoni li ngħatat għar-regoli dwar il-proprjetà intelletwali hekk kif imniżżla fl-Artikolu 23 ta' l-Istatut. Fl-istess waqt, jinsab sodisfatt li l-pjan ta' azzjoni marbut mar-regolament jagħti attenzjoni partikulari għal kwistjonijiet ta' saħħa u sigurtà.

6.6

Sabiex jilħaq l-għanijiet ta' l-impriża komuni u sabiex jimmassimizza l-potenzjal li dan l-istrument il-ġdid joffri, il-Kumitat jikkonsidra dawn li ġejjin bħala neċessarji:

16.2.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 44/27

1.1

B'segwitu ta' l-opinjonijiet tagħha dwar il-Green Paper dwar l-acquis  (1) tal-Komunità u l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar l-implimentazzjoni tad-direttiva dwar il-kuntratti li jsiru mill-bogħod (2), il-KESE jappoġġja l-inizjattiva tal-Kummissjoni li tagħmel reviżjoni tad-Direttiva 94/47/KE (3) tas-26 ta' Ottubru 1994 fil-forma proposta, li tikkunsidra l-kummenti u r-rakkomandazzjonijiet tal-Kumitat (4).

1.2

Il-KESE b'mod ġenerali jaqbel mad-direzzjoni tal-proposta tal-Kummissjoni dwar l-estensjoni tal-firxa tad-direttiva, li tiddefinixxi u tiċċara n-natura tal-prodotti l-ġodda, u ssaħħaħ l-ħtiġijiet għall-informazzjoni qabel il-kuntratt u matulu, standardizzazzjoni tal-perjodu ta' rtirar u l-projbizzjoni ta' kwalunkwe pagament, tkun xi tkun ir-raġuni, matul dan il-perjodu.

1.3

Il-Kumitat jilqa' l-approċċ ibbilanċjat ta' din il-proposta, li jagħti lill-Istati Membri l-possibbiltà li jieħdu passi oħra sabiex iħarsu l-konsumaturi, skond il-prinċipji li hemm fit-Trattat. Il-KESE jqis, madankollu, li skond l-ispjega tal-Kummissjoni stess, kif tinsab fil-Green Paper dwar ir-Reviżjoni ta' l-Acquis tal-Komunità, jekk hemm xi qasam li jiġġustifika l-armonizazzjoni massima, huwa preċiżament dan, minħabba fin-natura unika ta' dan id-dritt u minħabba fid-diskrepanzi maġġuri fil-livell nazzjonali fid-disinn u l-karatteristiċi speċifiċi tan-natura legali tagħha li fiha diversi aspetti, li għandu konsegwenzi estremament diverġenti fis-sistemi legali nazzjonali differenti, speċifikament fir-rigward ta' perjodi minimi u massimi u l-annullament, l-invalidazzjoni, it-terminazzjoni u l-kanċellazzjoni tal-kuntratti.

1.4

Il-Kumitat għalhekk jiddispjaċih li minkejja li l-Kummissjoni tirrikonoxxi li ħafna mill-problemi f'dan is-settur huma ta' spiss ta' natura transkonfinali u bħala konsegwenza ma jistgħux jissolvew sew mill-Istati Membri waħidhom, minħabba fid-differenzi fil-leġislazzjoni nazzjonali, fl-aħħar mil-aħħar ma' tagħmel xejn iktar milli tindirizza numru limitat ta' aspetti marbuta ma dawn id-drittijiet. Għal darb'oħra, hemm firxa wiesgħa ta' sitwazzjonijiet li tħalliet fid-diskrezzjoni ta' l-Istati Membri u dan kważi ma jgħin xejn sabiex jissolvew il-problemi mniżżla fil-proposta.

1.5

Barra minn hekk, għalkemm il-KESE jaqbel ma' l-adozzjoni ta' sistema ta' “armonizzazzjoni minima”, huwa jqis, bi qbil ma' istituzzjonijiet oħra tal-Komunità (5), li l-livell għall-miżuri li jħarsu d-drittijiet tal-konsumaturi ġie ffissat fil-baxx wisq. L-esperjenza turi li l-maġġoranza l-kbira ta' l-Istati Membri ma użawx din il-klawsola u għal kuntrarju adottaw approċċ letterali (6). Bħala konsegwenza, ma ntlaħaqx livell adegwat ta' ħarsien tal-konsumatur u għalhekk l-KESE jappella lill-Kummissjoni, li bir-rispett dovut lejn il-prinċipju tas-sussidjarjetà, li jirregola aspetti oħtra fil-proposta li huma daqstant importanti, billi tieħu bħala premessa livell ogħla ta' ħarsien tal-konsumatur.

1.6

Il-Kumitat għalhekk jissuġġerixxi li jittejbu f'numru ta' dispożizzjonijiet li jirrigwardaw is-sitema legali li tapplika għal dawn id-drittijiet, il-kontenut tal-kuntratt prinċipali u r-relazzjoni tiegħu mal-kuntratti komplementari, b'mod speċifiku għall-kreditu mhux marbut, sabiex itejjeb u jiggarantixxi ħarsien adegwat tal-konsumatur.

1.7

Bħal fl-Opinjonijiet preċedenti (7), il-KESE jixtieq ukoll jenfasizza l-importanza li dawk li ser jagħmlu l-kuntratt — speċjalment konsumaturi li ma tantx huma informati — jiġu pprovduti b'informazzjoni xierqa. Għalhekk il-KESE jikkunsidra li tkun ħaġa utli li ma tiġix eskluża l-possibbiltà li l-Istati Membri jadottaw sanzjonijiet kriminali proporzjonati u disswassivi għal prattiċi li jiksru b'mod serju d-drittijiet stipulati fid-direttiva, li l-karatteristiċi bażiċi ta' dawn is-sanzjonijiet iridu jiġu definiti sew.

1.8

Għaldaqstant, il-KESE jħeġġeġ lill-Kummissjoni sabiex tagħmel analiżi dettaljata tat-tweġibiet li rċeviet għad-Dokument ta' Konsultazzjoni tagħha (8), b'mod partikolari fir-rigward ta' l-Istati Membri kkonsultati permezz ta' dan id-dokument li ma ġewx koperti fir-rapport (9) dwar l-applikazzjoni tad-direttiva, li kien biss dwar 15-il Stat Membru. Il-Kummissjoni għandha wkoll tanalizza b'mod iddettaljat l-Analiżi Komparattiva, li tkopri l-25-il Stat Membru (10), u tiffoka fuq id-differenzi bejn l-Istati Membri.

1.9

B'mod speċifiku, il-KESE jipproponi numru ta' emendi (11) u rakkomandazzjonijiet immirati li jtejbu l-aspetti legali tal-proposta u li jikkonsolidaw u jarmonizzaw l-ideat, il-kunċetti u l-prattiċi li diġà jinstabu f'direttivi oħra b'mod speċifiku fid-Direttiva tal-Prattiċi Kummerċjali Żleali (12). Hemm bżonn li dawn jiġu kkunsidrati sabiex tiġi promossa s-sigurtà u l-kunfidenza tal-konsumatur f'dan it-tip ta' kuntratt, li ta' spiss huwa appoġġjat minn kummerċjalizzazzjoni u kampanji ta' bejgħ agressivi (13).

2.1

Il-Kummissjoni tipproponi reviżjoni tad-Direttiva 94/47/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta' Ottubru 1994 dwar il-protezzjoni tax-xerrejja f'dak li għandu x'jaqsam ma' ċerti aspetti tal-kuntratti li għandhom x'jaqsmu max-xiri tad-dritt għall-użu tal-proprjetà immobbli fuq bażi ta' timeshare. Il-proposta ssegwi il-konklużjonijiet tal-Kunsill tat-13 ta' April 2000 dwar ir-rapport tiegħu dwar l-applikazzjoni tad-direttiva (14) u r-rakkomandazzjonijiet magħmula mill-Parlament Ewropew fir-reżoluzzjoni tiegħu ta' l-4 ta' Lulju 2002 (15).

2.2

Mindu saret il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar l-Istateġija tal-Politika tal-Konsumaturi għall-2002-2006, (16) ġiet ippjanata reviżjoni ta' din id-direttiva li tifforma parti minn dak li hu magħruf bħala l-“acquis communautaire tal-konsumaturi” indikat fil-Green Paper dwar il-kwistjoni (17).

2.3

Filwaqt li ddur għal sitwazzjonijiet li qegħdin joħolqu problemi għall-applikazzjoni tad-direttiva, il-Kummissjoni tqis li l-iżviluppi tas-suq fis-settur ġabu ammont konsiderevoli ta' prodotti ġodda li, filwaqt li jirrigwardaw l-użu ta' akkomodazzjoni għall-ivjaġġar, ma jaqgħux fl-ambitu tad-direttiva.

2.4

Ir-rapport imfassal mill-Kummissjoni fl-1999 dwar l-Applikazzjoni tad-Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill 94/47/KE (18), kien diġà indika diversi nuqqasijiet fit-traspożizzjoni tad-direttiva, u l-konklużjonijiet tiegħu ġew adottati mill-Kunsill f'April 2000 (19), filwaqt li ġew elenkati numru ta' fatturi li għandhom jitqiesu fi kwalunkwe reviżjoni tad-direttiva.

2.5

L-opinjoni ta' l-2001 tal-Kumitat tal-Parlament Ewropew dwar l-Ambjent, is-Saħħa Pubblika u l-Politika tal-Konsumatur (20) ukoll enfasizzat “l-aktar livell baxx aċċettabbli tal-miżuri tal-ħarsien tal-konsumatur” li tistipula d-direttiva.

2.6

Min-naħa l-oħra r-reżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew ta' l-4 ta' Lulju 2002 irrakkomandat li l-Kummissjoni tadotta miżuri li jiggarantixxu livell għoli ta' ħarsien tal-konsumatur.

2.7

Għal dawn ir-raġunijiet, il-Kummissjoni tikkunsidra li r-reviżjoni ta' din id-direttiva waħidha hija “kwistjoni urġenti”, anke minħabba “problemi li jiffaċċjaw il-konsumaturi, u b'mod partikolari b'rabta mal-bejgħ mill-ġdid u l-prodotti l-ġodda”, li huma “kkummerċjalizzati u ekonomikament simili ħafna, b'mod ġenerali għat-timeshare”, bħal “klabbs tal-btajjel bi skont u (…) kuntratti ta' bejgħ mill-ġdid”.

2.8

Fost il-ġustifikazzjonijiet ewlenin għal dan, il-Kummissjoni tenfasizza l-ħtieġa li jiġu aġġornati r-rekwiżiti għall-informazzjoni ta' qabel u waqt il-kuntratt, li jiġu standardizzati l-arranġamenti għall-projbizzjoni tad-depożiti u ħlas bil-quddiem waqt il-perjodu ta' rtirar, li jiġu armonizzati l-perjodi ta' rtirar u li tiġi kkunsidrata l-possibbiltà li jiddaħħlu sanzjonijiet kriminali.

2.9

Il-partijiet ewlenin ikkonċernati ġew ikkonsultati waqt laqgħat li nżammu bejn l-2004 u l-2006.

2.10

Wara li rċeviet numru ta' ilmenti marbuta mat-timeshare partikolarment dwar prodotti ġodda bħall-klabbijiet tal-btajjel, kuntratti ta' skont għat-turisti u kuntratti ta' tpartit u bejgħ mill-ġdid, il-Kummissjoni imbagħad ippubblikat dokument ta' konsultazzjoni (21). Dawn il-kwistjonijiet ġew diskussi wkoll waqt laqgħa tal-grupp ta' ħidma permanenti ta' l-esperti ta' l-Istati Membri dwar ir-Reviżjoni ta' l-Acquis, f'Marzu 2006.

2.11

Ir-reviżjoni proposta hija inkluża fil-programm tal-Kummissjoni sabiex tissemplifika u timmodernizza l-acquis tal-Komunità (22).

2.12

Il-Kummissjoni tikkunsidra li l-bażi legali għal din il-proposta għandha tibqa' limitata għal Artikolu 95 tat-Trattat (kompletezza tas-suq intern) u li, b'konformità mal-prinċipju tas-sussidjarjetà, m'għandhiex tikkummenta dwar in-natura legali tad-drittijiet tat-timeshare, u tirrispetta l-perspettivi differenti ta' l-Istati Membri fir-rigward.

2.13

Il-Kummissjoni tenfasizza l-aspetti transkonfinali tal-problema u filfatt tqis li “Il-biċċa l-kbira ta' l-ilmenti tal-konsumaturi huma ta' tip transkonfinali”. Madankollu, hija tindirizza biss dawk l-aspetti li tikkunsidra li huma “l-aktar problematiċi, u b'hekk li jeħtieġu azzjoni Komunitarja”, u tħalli l-aspetti l-oħra kollha għal-leġislazzjoni nazzjonali. Filfatt, neħħiet kull referenza għad-drittijiet li tikkanċella jew ttemm kuntratt (li kienu koperti fid-Direttiva 94/47/KE), anke meta dawn ikunu marbuta mad-dritt ta' rtirar.

3.1.1

Il-KESE jilqa' l-inizjattiva tal-Kummissjoni iżda jinnota li waslet tard, peress li l-problemi ġew identifikati sa mill-1999 u għalhekk is-soluzzjonijiet għalihom setgħu jinstabu żmien ilu.

3.1.2

Il-KESE jixtieq jindika wkoll li xi wħud mill-kwistjonijiet li tqajmu f'dan id-dokument kienu diġà tqajmu fl-opinjonijiet tiegħu ta' l-24 ta' Frar 1993 (23) meta d-direttiva kienet qiegħda titfassal.

3.1.3

Il-Kumitat iqis li l-bażi legali għandha tkun l-Artikolu 153 tat-Trattat aktar mill-Artikolu 95, għaliex din m'hijiex kwistjoni li tikkonċerna lis-suq uniku biss; hija wkoll kwistjoni ta' ħarsien tal-konsumatur.

3.1.4

Il-KESE jaqbel li l-ambitu tal-proposta għandu jitwessa' sabiex ikopri ċerta proprjetà mobbli, sabiex tindirizza l-iżviluppi l-ġodda li jsiru kostantement fis-suq b'mod effettiv.

3.1.5

Il-Kumitat japprova l-emendi tal-proposta għad-definizzjonijiet attwali (24), għaliex huma aktar adattati għall-prodotti l-ġodda li issa qegħdin jiġu kkummerċjalizzati fis-settur.

3.1.6

Il-KESE jappoġġja ż-żamma tal-projbizzjoni fuq kwalunkwe ħlas jew tip ta' depożitu, għaliex din il-projbizzjoni hija mezz effettiv sabiex il-konsumaturi jkunu jistgħu jeżerċitaw id-dritt tagħhom ta' rtirar mill-kuntratt, mingħajr ma titpoġġa fuqhom kwalunkwe pressjoni ekonomika. Huwa jqis ukoll li l-estensjoni tad-dispożizzjonijiet għal partijiet terzi tkopri b'mod sodisfaċenti kuntratti ta' tpartit u bejgħ mill-ġdid.

3.1.7

Il-Kumitat jilqa' l-estensjoni tal-perjodu ta' riflessjoni għal 14-il ġurnata, li biha jiġu standardizzati l-iskadenzi ta' dan il-proċess, għalkemm jippreferi li kieku din l-iskadenza tingħad fi ġranet ta' ħidma flok fi ġranet tal-kalendarju, kif stqarr f'opinjoni preċedenti (25). Ta' min jinnota li, meta l-Kunsill adotta d-Direttiva 97/7/KE, ħareġ stqarrija sabiex iħeġġeġ lill-Kummissjoni li tanalizza l-possibblità li jiġu armonizzati l-metodi ta' kif jiġu kkalkolati l-perjodi ta' riflessjoni inklużi fid-direttivi dwar il-protezzjoni tal-konsumatur.

3.1.8

Kif ġie ddikjarat f'opinjonijiet preċedenti (26), u mingħajr preġudizzju għat-tielet paragratu ta' l-ewwel Artikolu tal-proposta, il-KESE jqis li huwa kruċjali li l-Kummissjoni tipprovdi definizzjoni aktar iddettaljata tan-natura, il-limitazzjonijiet u l-effetti tad-dritt ta' l-irtirar, terminazzjoni u kanċellazzjoni. Inkella l-approssimazzjoni tal-leġislazzjoni li qiegħda tiġi mfittxija mhux ser tintlaħaq għaliex kull Stat Membru jadotta r-regolamenti tiegħu, b'konsegwenzi li inevitabbilment huma ta' detriment għall-iżvilupp ta' relazzjonijiet trans-konfinali.

3.1.9

Peress li l-għan tad-direttiva huwa li jqarreb il-leġislazzjoni nazzjonali fuq dan it-tip ta' dritt, il-KESE jqis li, b'kuntrast mar-raba' premessa tal-proposta u minkejja d-differenzi li jeżistu bejn il-pajjiżi differenti, il-Kummissjoni għandha tagħmel iktar billi tiddetermina n-natura legali (27) ta' dawn id-drittijiet, fi kliem ieħor, jekk humiex drittijiet reali jew drittijiet marbuta mal-kreditu. Inkella, din il-proposta mhux ser tikkontribwixxi sabiex issolvi l-problemi li ġew identifikati. Għalhekk għandha telenka r-rekwiżiti bażiċi sabiex ikun hemm konformità mad-dritt u, b'mod partikolari jekk tieħu l-forma ta' dritt reali (in rem), il-konsegwenzi inevitabbli għar-reġistrazzjoni.

3.1.9.1

Il-KESE għalhekk jappella lill-Kummissjoni sabiex tistabbilixxi definizzjoni tan-natura legali tad-drittijiet tat-timeshare, kemm jekk dawn jiġu fis-sura ta' dritt reali jew dritt marbut ma' obbligu personali (id-dritt għal servizz), bil-konsegwenzi inevitabbli għall-applikazzjoni tal-prinċipji tar-Regolament ta' Brussel u r-Regolament ta' Ruma I. Jekk dan ma jsirx, l-armonizzazzjoni li hi tant mixtieq u l-kunfidenza tal-konsumaturi u l-kummerċjanti mhux ser tintlaħaq. Fil-fatt, fl-opinjoni li sar riferiment għaliha hawn fuq (28), il-KESE diġà ikkontribwixxa lejn din id-definizzjoni billi stqarr li l-kuntratt tat-timeshare “huwa dritt reali (in rem) jew dritt personali (in personam). M'huwiex dritt ta' kiri, peress li d-drittijiet ta' kiri ma jinkludux t-trasferiment. Id-dritt trasferit japplika għal oġġett li ma jinqasamx — appartament li ma jinqasamx — u jieħu (jew jista' jieħu) n-natura ta' dritt reali ta' proprejtà”.

3.1.10

Mingħajr preġudizzju għas-sura legali li jieħu dan id-dritt, li jkun sui ġeneris — jew filfatt, għal din l-istess raġuni — il-KESE jaqbel ma' l-identifikazzjoni ta' xi aspetti ewlenin tal-proposta: il-kopertura tal-proprjetà kemm mobbli kif ukoll immobbli, flimkien mad-dritt għall-użu ta' l-akkomodazzjoni (li jimplika waqfa tul il-lejl), bi ħlas għal “kunsiderazzjoni”, għal perijodu b'tul mill-inqas ta' sena.

3.1.11

B'żieda mal-prodotti li diġà huma elenkati f'Artikolu 2, il-Kumitat isejjaħ lill-Kummissjoni sabiex tniżżel klawsola (li tinkludi definizzjoni ta' l-aspetti ewlenin) sabiex tiffaċilita l-adattament għal kwalunkwe prodott li fil-futur (29) jista' jitqiegħed fis-suq wara li tidħol fis-seħħ id-direttiva u li ma jistax jissodisfa r-rekwiżiti li hemm fid-definizzjonijiet tal-prodotti l-ġodda.

3.1.12

Il-KESE jikkunsidra li l-possibbilità li l-konsumaturi jkollhom jirrimborżaw jew iħallsu kwalunkwe somma għaliex ikunu eżerċitaw id-dritt ta' rtirar fi żmien debitu timmina dan id-dritt b'mod ċar, li huwa bbażat fuq l-idea li l-konsumatur m'għandux għalfejn jagħti kwalunkwe raġuni sabiex iħallas kwalsijasi ammont. Għalhekk l-Artikoli 5(5) u 5(6) tal-proposta għandhom jitneħħew.

3.12.13

Il-Kumitat jiġbed l-attenzjoni tal-Kummissjoni għar-referenza li saret għad-Direttiva tal-Prattiċi Kummerċjali Żleali li ġiet adottata reċentement (30), li magħha huwa jaqbel. Il-Kumitat jindika, madankollu li l-Artikoli 14 u 15 ta' din id-direttiva ma jagħmlu l-ebda referenza għad-direttiva li attwalment qiegħda fis-seħħ u l-anqas ma hemm referenza ta' din it-tip fil-proposta li issa qiegħda tiġi kkunsidrata.

3.1.14

Għalkemm huwa jaqbel mal-prinċipju ta' l-armonizzazzjoni minima, il-KESE jqis li d-direttiva proposta hija aktar restrittiva minn dik li hemm fis-seħħ attwalment, għaliex filwaqt li tipprovdi l-possibbiltà li l-Istati Membri jistgħu jadottaw miżuri li jippermettu ħarsien akbar lid-drittijiet tal-konsumaturi, hija tagħmel hekk biss għad-dritt ta' l-irtirar (fir-rigward tal-punt tal-bidu, il-modalitajiet u l-effett ta' l-eżerċizzju ta' dan id-dritt). Madankollu, l-Artikolu 11 tad-direttiva fis-seħħ (31), jippermetti li din l-għażla tintuża b'mod aktar wiesa'. Il-KESE għalhekk isejjaħ lill-Kummissjoni sabiex iżżomm dispożizzjoni simili.

3.1.15

Il-Kumitat iqis li l-Kummissjoni għandha tipprovdi sistema effettiva ta' sanzjonijiet, immirati mhux biss sabiex jiskoraġġixxu prattiċi li jiksru l-obbligi li hemm fid-direttiva, iżda wkoll għal raġunijiet ta' ċertezza u sigurtà legali (32). Il-Kumitat jappoġġja l-possibbiltà li fil-qafas stabbilit mill-Kummissjoni (33), l-Istati Membri u mhux il-Kummissjoni jistgħu jdaħħlu sanzjonijiet kriminali li huma proporzjonati iżda suffiċjenti sabiex jiskoraġġixxu prattiċi abużivi partikoularment serji.

3.1.16

Il-KESE jaqbel ma' l-inklużjoni ta' klawsola ta' reviżjoni regolari — nieqsa mid-direttiva attwali — sabiex ma tiskadix malajr.

3.1.17

Għalkemm tressqu xi każijiet kontra xi Stati Membri (34) li għamlu traspożizzjoni skorretta ta' xi dispożizzjonijiet tad-direttiva, il-KESE huwa sorpriż li jinnota li l-Kummissjoni ma taġixxix, b'mod partikulari fir-rigward tan-nuqqas ta' konformità ma' l-iskadenzi għat-traspożizzjoni tad-direttiva (30 ta' April 1997). Kienu biss żewġ Stati membri (35) li ssodisfaw din l-iskadenza. Il-Kumitat għalhekk jappella lill-Kummissjoni, fejn tidħol id-direttiva l-ġdida, sabiex tkun inqas rilassata meta jkun hemm ksur daqstant flagranti fl-implimentazzjoni tal-liġi tal-Komunità.

3.2.1

Il-KESE jikkunsidra li d-definizzjoni li tingħata f'Artikolu 2(1)(g), li torbot mad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 7, hija restrittiva wisq, għaliex dak li jikkaratterizza n-natura anċillari tal-kuntratti huwa l-komplementarjetà ta' bejniethom. Għalhekk hija l-komplementarjetà aktar milli s-subordinazzjoni li għandha tiġi kkunsidrata għaliex ħafna mill-kuntratti li għandhom self marbut magħhom b'mod partikulari huma taħlit estrinsiċi ta' kuntratti li minħabba fin-natura legali tagħhom, huma legalment separati u għaldaqstant ma jidħlux fid-definizzjoni li qiegħda tiġi proposta.

3.2.2

Il-Kumitat ma jaqbilx mal-mod kif inkiteb l-Artikolu 3(2), b'mod partikulari fir-rigward ta' l-informazzjoni bil-miktub, li tingħata lill-konsumatur biss jekk “jitlobha” u “fejn tkun applikabbli”. Peress li dan l-Artikolu jirrigwarda l-informazzjoni ta' qabel il-kuntratt, li fuq il-bażi tagħha il-konsumatur/triċi t/jifforma d-deċiżjoni tiegħu jew tagħha, il-KESE jqis li l-forniment ta' din l-informazzjoni bil-miktub għandu jkun obbligatorju, u jħeġġeġ lill-Kummissjoni sabiex tinkludi din id-dispożizzjoni.

3.2.3

Il-Kumitat jappella lill-Kummissjoni sabiex tibdel l-Artikoli 3(4) u 4(1) u paragrafi 1) ta' Anness I, f), ta' Anness III u d) ta'Anness IV b'dispożizzjonijiet simili għal dawk li hemm f'Artikolu 4 tad-direttiva attwali (36), li toffri ħarsien akbar lill-konsumaturi. Mhux biss tagħmel l-obbligu li tiġi fornuta l-informazzjoni fil-lingwa ta' l-Istat Membru tal-konsumatur; tirrikjedi wkoll traduzzjoni ċċertifikata fil-lingwa ta' l-Istat Membru li fih tinsab il-proprjetà, speċifikament minħabba kwistjonijiet marbuta ma' kwalunkwe rekwiżiti ta' reġistrazzjoni.

3.2.3.1

Filfatt, il-KESE jista' jipprevedi l-adozzjoni ġeneralizzata min-naħa tal-kummerċjanti ta' kuntratti standard li fihom il-konsumaturi huma ristretti li jikkonfermaw l-lingwa magħżula, mingħajr il-libertà li jagħmlu l-għażla tagħhom jew li jinnegozzjaw; dan jista' jfixkel b'mod serju l-interessi ekonomiċi tagħhom.

3.2.4

Il-Kumitat isejjaħ lill-Kummissjoni sabiex temenda l-mod kif inhu miktub l-Artikolu 4(2), b'mod speċifiku billi tħassar il-frażi “sakemm il-partijiet jaqblu b'mod espliċitu mod ieħor”, peress li din hija informazzjoni importanti li m'għandhiex titħalla għad-diskrezzjoni tal-partijiet ikkonċernati. L-esperjeza tal-passat uriet li l-inklużjoni ta' din il-frażi tikkawża li l-kummerċjanti b'mod unilaterali jipproponu kuntratti standard li l-konsumatur m'għandu l-ebda għażla ħlief li jaċċetta.

3.2.4.1

Għal raġunijiet ta' ċertezza u sigurtà legali, il-KESE jikkunsidra wkoll li l-Kummissjoni għadnha tiċċara/tistandardizza it-tipa ta' “ċirkustanzi lil hinn mill-kontroll tal-kummerċjant” li jiffurmaw parti integrali mill-kuntratt taħt it-termini ta' l-Artikolu 4(2).

3.2.4.2

Ukoll, fir-rigward ta' dan l-Artikolu, il-Kumitat iħeġġeġ lill-Kummissjoni sabiex tistabbilixxi l-metodu ta' komunikazzjoni ta' din l-informazzjoni, li għandha tiġi pprovduta b'mod xieraq, oġġettiv u ċar (37), u għandha tiġi stampata b'ittri ta' daqs li jagħmilha faċli li t-test jinqara (38).

3.2.5

Il-Kumitat jissuġġerixxi li l-Kummissjoni tiċċara l-frażi “il-kummerċjant jiġbed l-attenzjoni tal-konsumatur b'mod espliċitu” f'Artikolu 4(3), għaliex is-sens legali speċifiku m'huwiex ċar.

3.2.6

Jekk l-Artikolu 5(1) irid jinftiehem li jipprovdi żewġ perijodi għall-eżercizzju tad-dritt ta' l-irtirar, il-KESE jappella lill-Kummissjoni sabiex tistabbilixxi dispożizzjoni waħda biss li tagħti lill-konsumatur d-dritt li jirtira sa 14-il ġurnata wara li jiffirma l-kuntratt finali, jekk dan jiġi preċedut minn kuntratt ieħor li jorbot, sakemm il-proprjetà ma tkunx intużat sa dak iż-żmien.

3.2.7

Kif għamel f'opinjonijiet preċedenti, il-Kumitat iħeġġeġ lill-Kummissjoni sabiex tiddefinixxi n-natura tal-komunikazzjoni li tinforma bid-dritt ta' l-irtirar, sabiex tiżgura li ż-żewġ partijiet ikollhom il-prova li l-informazzjoni twasslet. Fil-fatt, il-kliem użat fid-direttiva attwali huwa aktar adattat (39).

3.2.8

Il-KESE jikkunsidra li t-titolu ta' l-Artikolu 8 għandu jinbidel bil-frażi “natura obbligatorja tad-drittijiet” peress li l-iskop ta' dan l-artikolu m'huwiex li jistabbilixxi n-natura imperattiva tad-direttiva iżda li jiżgura li dawk id-drittijiet ma jiġux esklużi jew ristretti, irrispettivament minn liema leġislazzjoni tapplika.

3.2.9

Fir-rigward tar-rimedju ġudizjarju u amministrattiv, il-Kumitat iqis li d-dispożizzjonijiet li jinsabu fl-Artikoli 11 u12 tad-Direttiva tal-Prattiċi Kummerċjali Żleali (40) huma aktar adattati, għaliex għandhom ambitu aktar wiesa' u huma aktar komprensivi. Għaldaqstant, il-Kumitat isejjaħ lill-Kummissjoni sabiex tibdel Artikolu 9 tal-proposta tagħha ma' regoli simili għal dawk.

3.2.10

Il-KESE jixtieq jiġbed l-attenzjoni tal-Kummissjoni għall-kliem fid-diversi verżjonijiet lingwistiċi tal-proposta tagħha għaliex hemm kwistjonijiet li jenħtieġu traduzzjoni aktar attenta (41).

4.1

Il-KESE jqis li minbarra l-ommissjonijiet l-oħra li diġà ssemmew hawn fuq, il-proposta ma tagħtix każ ta' kwistjonijiet oħra li ħaqqhom li jiġu kkunsidrati f'reviżjoni tad-Direttiva.

B'mod speċifiku, dan japplika għal:

—

[…] il-kuntratt u d-dokument li għalihom issir referenza f'Artikolu 3(1) huma f'lingwa jew waħda mill-lingwi ta' l-Istat Membru li fih ix-xerrej huwa residenti jew f'lingwa jew waħda mill-lingwi ta' l-Istat Membru li tiegħu huwa ċittadin, […] skond l-għażla tax-xerrej. L-Istat Membru li fih ix-xerrej huwa residenti jista', madankollu, jirrikjedi li l-kuntratt isir fil-każijiet kollha ta' l-anqas fil-lingwa tiegħu jew lingwa […]

—

u — li l-bejjiegħ jipprovdi lix-xerrej bi traduzzjoni ċċertifikata tal-kuntratt fil-lingwa jew waħda mill-lingwi ta' l-Istat Membru li fih hemm il-propjetà immobbli”.

16.2.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 44/33

16.2.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 44/33

16.2.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 44/34

16.2.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 44/34

1.1

Il-Kumitat jagħti attenzjoni kbira lill-kwistjonijiet marbutin ma' l-effiċjenza enerġetika, it-tibdil fil-klima u t-tnaqqis tal-gassijiet b'effett ta' serra u b'mod ġenerali jaqbel mal-konklużjonijiet tal-Kunsill Ewropew tar-rebbiegħa tat-8 u d-9 ta' Marzu, fejn ġew ikkonfermati t-tliet pilastri tal-Politika Ewropea għall-Enerġija:

1.2

Fir-rapport dwar il-progress miksub fil-qasam tal-bijokarburanti, il-Kummissjoni ttenni li fin-nuqqas ta' objettivi obbligatorji, m'huwiex ser ikun possibbli li tintlaħaq kwota sodisfaċenti fl-użu tal-bijokarburanti. Billi rriżulta li l-objettiv li tintlaħaq il-kwota ta' 5.75 % tas-suq sa l-2010 m'huwiex realizzabbli, sabiex jintlaqgħu l-eżiġenzi ddefiniti mill-Kunsill hemm bżonn li jiġi stabbilit objettiv realistiku, li skond il-Kummissjoni għandu jkun kwota ta' 10 % sa l-2020, li jista' jintlaħaq permezz tal-possibbiltà mfissra fl-Artikolu 4(2) tad-Direttiva 2003/30/KE tal-“klawżola tar-reviżjoni”. B'mod stramb, il-Kummissjoni tispjega l-benefiċċji fuq il-bażi ta' xenarju ta' użu tal-bijokarburanti ta' 14 %, filwaqt li l-objettiv iddikjarat huwa ta' 10 %, u billi tressaq riżultati li m'humiex realistiċi b'xorta ta' “window dressing” tal-komunikazzjoni.

1.3

Il-bijokarburanti ta' l-ewwel ġenerazzjoni jġibu ħafna problemi u ma jissodisfawx bis-sħiħ l-objettivi Ewropej. Fil-fatt għandhom prezz ta' produzzjoni għoli, prezz ambjentali għoli, jużaw ċereali li jistgħu jintużaw bħala ikel għall-bnedmin u l-annimali, u, kif issostni l-FAO, huma parzjalment responsabbli għaż-żjieda fil-prezz taċ-ċereali fuq is-swieq dinjija.

1.4

Għaldaqstant l-użu tal-bijokarburanti ta' l-ewwel ġenerazzjoni jġib miegħu problemi etiċi, bħall-kompetizzjoni bejn l-ikel u l-karburant, li l-Kummissjoni tidher li qiegħda timminimizza. Il-Kumitat jenfasizza l-eżiġenza ta' kollaborazzjoni iktar stretta ma' l-istituzzjonijiet u l-aġenziji internazzjonali li joperaw fis-settur ta' l-agrikoltura u l-ikel, bħall-FAO u d-WFP (World Food Programme).

1.5

Kemm id-dokument tal-Kummissjoni kif ukoll l-istudju ta' l-impatt mehmuż ma jidentifikawx diversi elementi ta' kritika li fir-realtà huma sinifikanti ferm.

Fir-rigward tal-bijodiesel, il-problemi li ġejjin huma partikularment serji:

Il-problemi tal-bijoetanol huma dawn:

1.6

Il-Kumitat jenfasizza l-bżonn li jiġu wkoll ikkunsidrati bir-reqqa l-impatti soċjali, ambjentali u ekonomiċi, kif ukoll il-problemi tekniċi marbutin ma' l-iżvilupp tal-bijokarburanti. Kwistjoni oħra li jistħoqqilha attenzjoni partikulari hija dik tar-rendiment produttiv tal-materja prima użata fil-produzzjoni tal-bijokarburanti: tunnellata pitravi tagħti madwar 400 litru bijoetanol (madwar 1 500 Mcal). Meta wieħed iqis l-enerġija neċessarja għall-konversjoni tal-bijomassa f'bijokarburanti, il-proporzjon jidher ineffiċjenti u ftit li xejn prattiku. Ikun ħafna iktar prattiku li l-bijomassa tintuża direttament fil-produzzjoni ta' l-enerġija elettrika, għat-tisħin jew għat-trasport marittimu u dak pubbliku urban.

1.7

Il-Kumitat jinnota li minn perspettiva strettament ambjentali għandhom jiġu kkunsidrati r-riskji tad-deforestazzjoni u dawk marbutin mal-ħażna tal-materja prima: għandhom jiġu eżaminati bir-reqqa u b'mod ċar il-problemi bijoloġiċi u bijokimiċi relatati.

1.8

Il-Kumitat jinnota wkoll il-problema ta' “l-etika tax-xjenza”. Il-pjaneta tagħna hija sistema miftuħa li qiegħda togħkos dejjem iktar lejn l-istat ta' ekwilibriju, li ser jikkoinċidi ma' tmiemha. Ir-rwol tax-xjenza huwa li tikkontribwixxi sabiex din it-tendenza 'l isfel isseħħ b'pass inqas imgħaġġel u r-responsabbiltà tal-politika hija li tiffaċilita l-attivitajiet u l-istudji relatati.

1.9

Il-Kumitat jirrakkomanda li ssir analiżi li tivverifika, fil-qasam tal-kimika tal-kombustjoni b'molekoli oħra minbarra l-idrokarburi, il-formazzjoni u l-iżvilupp possibbli ta' radikali ħielsa li huma responsabbli għall-istress ossidattiv (oxidative stress), li huwa kkunsidrat bħala stat patoloġiku preliminari li jwassal għal mard iktar gravi. Din ir-rakkomandazzjoni hija ġġustifikata min-nuqqas ta' tagħrif disponibbli dwar is-suġġett.

1.10

Il-Kumitat jemmen li huwa indispensabbli li wieħed jagħti attenzjoni partikulari lill-kura u l-ħarsien tal-ħamrija. Għandna nħarsuha għax din tħarisna. It-tnaqqis u d-deterjorament progressiv ta' l-istrata ta' l-ilma huwa kkawżat minn politiki qarrieqa li jisfruttaw u jfaqqru l-art. L-alternar ta' l-uċuh tar-raba' hija essenzjali sabiex tiġi ffavorita r-rivitalizzazjoni tal-ħamrija (soil recovery).

1.11

Il-Kumitat jirrakkomanda lill-Kummissjoni u lill-istituzzjonijiet Ewropej kollha li jikkunsidraw b'mod partikulari l-problema tal-konsum ta' l-ilma fil-produzzjoni tal-bijokarburanti. Fost il-ħafna effetti negattivi tat-tibdil fil-klima, l-effett tat-tnaqqis tar-riżorsi ta' l-ilma jista' jsir drammatiku, speċjalment f'ċerti reġjuni. Studji reċenti mwettqa mill-IWMI (International Water Management Institute) ikkalkulaw li l-produzzjoni ta' litru ta' bijokarburanti teħtieġ mill-inqas bejn 1 000 u 4 000 litru ilma, skond it-tip ta' prodott u ż-żona ta' produzzjoni.

1.12

Minbarra dawn il-punti ta' tħassib, li jistgħu jonqsu fil-gravità tagħhom bl-adozzjoni ta' miżuri ta' monitoraġġ u ċertifikazzjoni tal-metodi ta' produzzjoni tal-bijokarburanti, u eventwalment permezz ta' sistema ta' traċċabilità tal-prodotti, il-Kumitat jemmen li għandhom ikomplu jiġu appoġġjati r-riċerka u l-iżvilupp tal-bijokarburanti tat-tieni u anke tat-tielet ġenerazzjoni bħall-bijobutanol. Il-bijobutanol għandu pressjoni ta' fwar baxxa u tolleranza għat-tniġġis ta' l-ilma fit-taħlit ta' petrol, li jiffaċilitaw l-użu tiegħu fil-kanali eżistenti tat-tiġdid tal-provvista u tad-distribuzzjoni tal-petrol. Il-bijobutanol jista' jitħallat mal-petrol f'konċentrazzjonijiet ogħla minn dawk tal-bijokarburanti eżistenti, mingħajr ma jkun hemm bżonn li jiġu mmodifikati l-vetturi. Barra minn hekk, jippermetti li jiġi ffrankat ammont ikbar ta' karburant meta mqabbel mat-taħlit ta' petrol u etanol, u dan itejjeb l-effiċjenza enerġetika tiegħu u jnaqqas il-konsum għal kull litru. Il-ġenerazzjoni l-ġdida ta' karburanti joffru rendiment enerġetiku għoli bi prezz ambjentali żgħir, billi jużaw l-iskart u l-bijokimika sabiex jiffaċilitaw l-proċessi naturali ta' tkissir taċ-ċelluloża, li huma kumplessi u għaljin.

1.13

Il-Kumitat iqis ukoll l-opportunitajiet li jista' jġib miegħu l-iżvilupp tal-bijokarburanti għall-ekonomija Ewropea, li jistgħu jikkontribwixxu sabiex jintlaħqu l-objettivi ta' l-aġenda ta' Lisbona. Is-Seba' Programm Qafas jipprovdi espliċitament għal azzjoni f'dan is-settur, iżda hemm bżonn ta' sinerġija ikbar bejn id-diversi partijiet interessati: il-produtturi agrikoli, l-industrija ta' l-ipproċessar kif ukoll l-għaqdiet għall-ħarsien ta' l-ambjent u t-territorju, u l-organizzazzjonijiet tal-ħaddiema li huma dejjem iktar ħerqana sabiex jikkombinaw il-kwistjonijiet marbutin ma' l-iżvilupp sostenibbli ma' mudelli iktar avvanzati tar-responsabbiltà soċjali ta' l-intrapriżi.

1.14

L-opportunità li d-dinja agrikola tara fl-iżvilupp tal-bijokarburanti għandha titħeġġeġ bil-kundizzjoni li l-bdiewa wkoll jimpenjaw ruħhom sabiex jikkontribwixxu għall-ħarsien tar-riżorsi primarji ambjentali u r-rispett tar-riżorsi komuni bħall-ilma u l-ikel għall-bnedmin u l-annimali. L-għaqdiet agrikoli għandhom ir-responsabbiltà li jżommu lill-komunità rurali informata fir-rigward tar-regoli mfassla mill-komunità internazzjonali għar-regolamentazzjoni tal-produzzjoni u l-kummerċ tal-bijokarburanti. It-tixrid tal-prattiki ta' ċertifikazzjoni, traċċabilità u kontroll tal-konformità huma s-suġġetti li l-għaqdiet agrikoli huma mistennija li jagħtu kontribuzzjoni determinanti dwarhom, kemm fil-livell Ewropew kif ukoll fil-livelli nazzjonali u lokali. Il-Kumitat huwa lest li jiżviluppa din il-kwistjoni u kwistjonijiet oħra marbutin ma' l-effiċjenza enerġetika, mat-tnaqqis tal-gassijiet b'effett ta' serra u mat-tibdil fil-klima, bil-kollaborazzjoni tal-KES nazzjonali: dawn ta' l-aħħar fil-fatt diġà wrew interess konsiderevoli fir-rigward ta' kwistjonijiet bħal dawn u qegħdin jipparteċipaw b'mod attiv fit-tfassil ta' ċerti opinjonijiet tal-KESE dwar dan is-suġġett.

1.15

Fir-rigward tat-trattament fiskali, b'mod partikulari d-dazji fuq il-bijokarburanti, l-għajnuna lill-bdiewa, lill-industrija tal-karrozzi sabiex twettaq ir-riċerka neċessarja, lill-konsumaturi sabiex ikunu jistgħu jimmodifikaw il-karrozzi li m'humiex adattati għall-użu tal-bijokarburanti, u lill-produtturi tal-bijokarburanti stess, huwa ovvju li l-lista ta' kandidati għall-appoġġ finanzjarju hija infinita. Fil-Ġermanja, fejn dan l-aħħar tnaqqsu b'mod konsiderevoli l-inċentivi fiskali, kien hemm tnaqqis immedjat fil-konsum u protesta immedjata min-naħa ta' l-industrija. L-investimenti għandhom bżonn iċ-ċertezza u l-istabbiltà, iżda s-swieq tal-bijokarburanti għadhom prattikament ineżistenti. Madankollu, huwa ovvju li l-għajnuniet eventwali m'għandhomx joħolqu distorsjonijiet fil-kompetizzjoni.

1.16

Fir-rigward tas-settur tat-trasport, fil-proposta dan jidher li m'huwiex soġġett għas-sistema tal-kwoti ta' l-emissjonijiet. Il-Kumitat jirrakkomanda lill-Kummissjoni li tistudja l-possibbiltà li testendi s-sistema taċ-ċertifikati ta' l-emissjonijiet għat-trasport. Dawn jistgħu jikkostitwixxu stimolu addizzjonali sabiex tittejjeb l-effiċjenza fit-tfittxija għal soluzzjonijiet ġodda mmirati lejn tnaqqis ta' l-emissjonijiet perikolużi. Il-Kumitat ser jinkludi ipotesi operattiva f'opinjoni esploratorja speċifika mitluba mill-Viċi President Barrot.

1.17

Il-Kumitat jaqbel mar-riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew fir-rigward ta' l-istrateġija dwar il-bijomassa u l-bijokarburanti: f'din ir-riżoluzzjoni, il-Parlament jistieden lill-Kummissjoni sabiex tintroduċi ċertifikazzjoni obbligatorja u kompluta li tippermetti l-produzzjoni sostenibbli tal-bijokarburanti fil-fażijiet kollha u sabiex tappoġġja l-iżvilupp u l-użu tas-Sistema ta' Monitoraġġ Globali għall-Ambjent u s-Sigurtà (GMES) sabiex l-użu ta' l-art fil-produzzjoni tal-bijoetanol jiġi kkontrollat bil-għan li tiġi impedita l-qerda tal-foresti tropikali u riperkussjonijiet negattivi oħra għall-ambjent.

1.18

Meta jiġu kkunsidrati l-problemi identifikati f'din l-opinjoni, il-Kumitat iħeġġeġ lill-Kummissjoni sabiex iżżomm il-mira ta' 10 % taħt analiżi kontinwa u sabiex tkun lesta tressaq proposti sabiex tiġi modifikata jekk il-problemi ma jkunux jistgħu jiġu solvuti b'mod sodisfaċenti u sostenibbli.

2.1

Il-Kummissjoni tintroduċi r-Rapport dwar il-progress miksub fl-użu tal-bijokarburanti billi tenfasizza l-fatt li għall-perijodu 2005-2020 huwa mistenni li jkun hemm żjieda fl-emissjonijiet ta' gassijiet b'effett ta' serra (f'dan il-każ CO2 biss) ta' 77 miljun tunnellata fis-sena, jiġifieri iktar minn 60 % taż-żjieda globali fl-emissjonijiet, li hija mistennija li tkun ta' 126 miljun tunnellata fis-sena.

2.2

Fattur kritiku ieħor li ġie enfassizat huwa dak tad-dipendenza kważi totali tas-settur tat-trasport mill-importazzjoni taż-żejt, li huwa r-riżorsa enerġetika li tippreżenta l-ikbar riskju f'termini tas-sigurtà tal-provvista. Bis-saħħa ta' żjieda sinifikanti fl-użu tal-bijokarburanti, din id-dipendenza għandha tonqos.

2.3

Il-benefiċċji ta' l-iżvilupp tal-bijokarburanti f'termini tat-tnaqqis tal-gassijiet b'effett ta' serra ma jiġux sfruttati meta l-produzzjoni tagħhom tinvolvi l-użu ta' raba' diġà eżistenti jew artijiet li għandhom bijodiversità partikularment varjata, bħall-foresti tropikali.

2.4

Fl-2001, il-kwota tal-bijokarburanti fis-suq kienet ta' 0.3 % u 5 Stati Membri biss kellhom esperjenza fl-użu ta' dan il-karburant. Id-Direttiva 2003/30/KE ma stabbiliet l-ebda obbligazzjoni vinkolanti, iżda stabbiliet objettiv għall-2010 (ta' 5.75 % tas-suq tal-petrol u d-diesel fit-trasport) u objettiv intermedju għall-2005 (ta' 2 %).

2.5

Iżda l-istess Direttiva, bil-klawżola tar-reviżjoni fl-Artikolu 4(2), tippermetti lill-Kummissjoni, f'każ ta' diverġenzi sinifikanti u mhux iġġustifikati mill-objettiv ta' 2 %, li tippreżenta proposta ta' objettivi nazzjonali obbligatorji.

2.6

Il-Politika Agrikola Komuni taqdi rwol fundamentali f'dan il-qasam, b'mod partikulari wara r-riforma ta' l-2003, billi tifred il-ħlasijiet lill-bdiewa mill-prodotti tar-raba' tagħhom. B'hekk ippermettiet li l-artijiet mhux ikkoltivati jintużaw sabiex jitħawlu prodotti li m'humiex ta' l-ikel, li ħafna drabi jintużaw fil-produzzjoni tal-bijokarburanti.

2.7

Fl-2007 ser jingħata kumpens lir-raba' “enerġetika” u għandhom jidħlu fis-seħħ politiki għall- promozzjoni tal-produzzjoni ta' l-enerġija mill-injam u appoġġ għall-enerġiji rinnovabbli fil-qasam tal-politika ta' l-iżvilupp rurali (1).

2.8

L-użu tal-bijokarburanti żdied b'mod sinifikanti, iżda żewġ pajjiżi biss laħqu l-objettivi. Ir-riżultat ta' dan kien żjieda ta' 1 % fl-2005 — 1.6 % għall-bijodiesel u 0.4 % għall-bijoetanol. Fuq il-bażi ta' dan it-tagħrif, il-Kummissjoni tikkonkludi li l-objettiv ta' 5.75 % mhux ser jintlaħaq sa l-2010.

2.9

L-esperjenza turi li nkisbu riżultati konkreti kemm permezz ta' politiki ta' inċentivi fiskali mingħajr limiti kwantitattivi fuq iċ-ċifri eliġibbli, kif ukoll permezz ta' obbligazzjonijiet imposti fuq il-provvedituri sabiex perċentwali tal-karburant li jbigħu tkun riservata għall- bijokarburanti. Il-Kummissjoni tqis li dawn l-obbligazzjonijiet jikkostitwixxu l-iktar metodoloġija effikaċi.

2.10

Fil-komunikazzjoni tagħha, il-Kummissjoni ddikjarat li huwa urġenti u essenzjali li l-Unjoni Ewropea tibgħat sinjal ċar tad-determinazzjoni tagħha li tnaqqas id-dipendenza miż-żejt fis-settur tat-trasport. Hija tqis li l-unika triq prattikabbli hija l-użu tal-bijokarburanti, li jikkostitwixxi “polza ta' assigurazzjoni” kontra l-prezzijiet għoljin taż-żejt.

2.11

Iżda sabiex ikollu piż kredibbli fir-rigward tal-produtturi taż-żejt, li jbigħu 300 miljun tunnellata fis-suq ta' l-UE għas-settur tat-trasport biss, is-sinjal għandu jieħu l-forma ta' objettivi legalment vinkolanti.

2.12

Il-promozzjoni simultanja tar-riċerka u l-iżvilupp tat-teknoloġiji fis-27 Stat Membru hija l-istrateġija li għandha l-ikbar probabbiltà li tirnexxi. L-istabbiliment ta' kwota għall-bijokarburanti ta' 10 % tas-suq sa l-2020 huwa objettiv realistiku.

2.13

Qafas legali ċar, b'piż amministrattiv imnaqqas, u l-identifikazzjoni ta' objettivi intermedji, bħal per eżempju l-2015, huma essenzjali sabiex l-intrapriżi tal-karrozzi jkollhom il-possibbiltà li jadattaw il-pjanijiet tagħhom.

2.14

L-analiżi ta' l-impatt ekonomiku u ambjentali tinkludi diversi xenarji ta' ipotesi, li minn banda huma marbutin mal-prezz taż-żejt u ma' l-importazzjoni u l-kompetittività tal-prezzijiet agrikoli, u mill-banda l-oħra ma' l-iżvilupp tat-teknoloġiji l-ġodda li huma kapaċi jippromovu l-iżvilupp tat-tieni ġenerazzjoni ta' bijokarburanti li għandha l-kapaċità li tnaqqas il-piż fuq l-ambjent.

2.15

F'termini ta' spejjeż, iż-żjieda ipotetika ta' 14 % fl-użu tal-bijokarburanti hija mistennija li tikkawża spejjeż addizzjonali ta' bejn EUR 11.5 u 17.2 biljun sa l-2020 (bil-prezz tal-barmil madwar USD 48) u bejn EUR 5.2 u 11.4 biljun (bil-prezz tal-barmil ta' USD 70). Il-punt ta' bilanċ għall-bijodiesel u l-bijoetanol jintlaħaq meta l-prezzijiet tal-bramel ikunu bejn EUR 69-76 u EUR 63-85 rispettivament (USD 92.76-102.18 u USD 84.76-114.28 għal kull barmil, b'rata ta' kambju fil-25.5.2007 ta' USD 1.3444 għal EUR 1).

2.16

Dejjem skond l-ipotesi ta' kwota ta' bijokarburanti ta' 14 % fl-2020, it-tnaqqis tal-prezz tal-ħażna tar-riservi jista' jwassal sabiex jiġu ffrankati sa EUR 1 biljun (EUR 720 miljun skond l-ipotesi ta' 10 %). L-aqwa soluzzjoni tkun taħlita tal-provvista minn pajjiżi terzi u pajjiżi Komunitarji, flimkien mal-bejgħ mixtieq tal-bijokarburanti tat-tieni ġenerazzjoni.

2.17

Dan ix-xenarju jkollu effetti pożittivi fuq l-impjieg, b'żjieda ta' 144 000 ħaddiem (jew 100 000 ħaddiem skond l-ipotesi ta' 10 %) fil-każ li l-produzzjoni ta' bijoetanol tkun prinċipalment interna, kif ukoll fuq il-PGD Komunitarju (żjieda ta' 0.23 %). L-effetti pożittivi tar-riżultati tar-riċerka, b'mod partikulari fil-qasam tal-bijokarburanti tat-tieni ġenerazzjoni, jistgħu jżommu l-kompetittività fil-qasam ta' l-enerġiji rinnovabbli għolja.

2.18

Il-Kummissjoni tistma, skond il-metodu “mill-bir sar-rota”, li jekk il-bijokarburanti jiġu prodotti bl-aqwa tekniki disponibbli li fl-istess ħin joffru l-ikbar vantaġġi mil-lat ekonomiku, il-gassijiet b'effett ta' serra jitnaqqsu b'bejn 35 u 50 %. L-etanol magħmul miz-zokkor tal-kannamieli fil-Brażil inaqqas l-emissjonijiet b'90 % filwaqt li l-bijodiesel prodott miż-żejt tal-palma u s-soja jwassal għal tnaqqis ta' 50 % u 30 % rispettivament. Min-naħa tagħha, il-produzzjoni tal-bijokarburanti tat-tieni ġenerazzjoni għandha twassal għal tnaqqis ta' 90 %. Dejjem skond ix-xenarju ta' 14 %, l-emissjonijiet tal-gassijiet b'effett ta' serra għandhom iwasslu għal tnaqqis ta' madwar 101/103 miljun tunnellata CO2eq fis-sena (71-75 miljun tunnellata CO2eq skond ix-xenarju ta' 10 %).

2.19

Fir-rigward ta' l-impatt ambjentali, il-komunikazzjoni tistma li kwota ta' bijokarburanti ta' 14 % hija realistika, dejjem jekk il-produzzjoni ma ssirx f'postijiet inadegwati, bħall-foresti tropikali jew ħabitat ta' valur ambjentali għoli.

2.20

Il-Kummissjoni tikkonkludi r-rapport tagħha billi ttenni li l-iżvilupp tal-bijokarburanti għandu jwassal għal benefiċċji konsiderevoli f'termini ta' l-emissjonijiet tal-gassijiet b'effett ta' serra u s-sigurtà tal-provvista. Permezz ta' politika ffokata, ibbażata fuq inċentivi/appoġġ, għandu jitneħħa r-riskju li jintużaw artijiet ta' bijodiversità għolja jew sistemi ta' ħsara għall-produzzjoni tal-bijokarburanti, u li minflok jiġi ffavorit l-iżvilupp tal-bijokarburanti tat-tieni ġenerazzjoni.

2.21

Sabiex jintlaħqu l-objettivi proposti hemm bżonn li:

2.22

Il-Kummissjoni tipproponi li tiġi riveduta d-Direttiva dwar il-bijokarburanti, li jiġi stabbilit objettiv minimu ta' 10 % għall-kwota tal-bijokarburanti sa l-2020 u fl-aħħar li jiġi assigurat l-użu ta' bijokarburanti effiċjenti u li jħarsu l-ambjent.

3.1

Il-bijodiesel isir mit-tagħsir taż-żerriegħa tal-kolza, tas-soja u tal-ġirasol u minn reazzjoni msejħa tat-transeterifikazzjoni, li tiddetermina s-sostituzzjoni ta' komponenti alkolizzati oriġinali (gliċerina) bl-alkoħol metiliku (metanol). Il-bijoetanol huwa alkoħol (etanol u alkoħol etiliku) li jsir permezz ta' proċess ta' fermentazzjoni ta' diversi prodotti agrikoli b'kontenut qawwi ta' karboidrati u zokkor bħaċ-ċereali (qamħirrun, sorgu, qamħ, xgħir), raba' taz-zokkor (pitravi u zokkor tal-kannamieli), frott, patata u karfa ta' l-għeneb magħsur. Jitqiesu wkoll bħala bijokarburanti l-prodotti miksuba bl-għaqda kimika ta' molekoli ta' oriġini bijoloġika ma' molekoli ta' oriġini fossili. L-eżempju ewlieni huwa l-ETBE (ethyl tertiary butyl ether), miksub bir-reazzjoni tal-bijoetanol u l-isobutene.

3.2

L-etanol għandu l-karatteristiki ta' karburant eċċellenti: għandu numru ottan għoli u jista' jitħallat (E5, E10) mingħajr il-bżonn ta' modifiki kbar fil-mutur, anke jekk hemm bżonn ta' muturi speċjali fil-każ ta' użu iktar konsistenti (E85).

3.3

Id-diffikultà ewlenija fir-rigward ta' l-użu ta' l-etanol hija marbuta mat-taħlit tiegħu mal-petrol. Anke għal perċentwali żgħar ta' etanol, fil-fatt, il-pressjoni tal-fwar tiżdied b'mod sinifikattiv (bejn wieħed u ieħor 10 kPa) u b'hekk jiżdiedu l-emissjonijiet evaporattivi. L-affinità ta' l-etanol għall-ilma tista' tikkawża l-problemi fil-kwalità tal-prodott finali. Għandu jiġi evitat it-taħlit ta' petrol idrokarburiku komuni ma' petrol li fih l-etanol. Għal dan ta' l-aħħar għandu jintuża proċess ta' loġistika/distribuzzjoni separat.

3.4

Taħlita ta' bijodiesel u diesel tista' tintuża fil-muturi li jaħdmu bid-diesel. Fil-pajjiżi Ewropej ta' sikwit jitħallat f'perċentwali sa 5 % (B5) fid-diesel ta' kwalità standard. Din ix-xorta ta' taħlita ma tippreżenta l-ebda problema ta' kompatibilità. Diesel b'perċentaġġ għoli ta' bijodiesel (iktar minn 8-10 %) jista' joħloq xi problemi għall-vetturi b'siġilli magħmula minn materjal polimeriku li m'huwiex kompatibbli. L-ikbar problemi jinħolqu għall-filtri għall-partikuli u t-trabijiet irqaq, li jeħtieġu modifiki kbar u għaljin. Għal din ir-raġuni, filwaqt li ċerti manifatturi diġà adattaw il-karatteristiċi tal-vetturi tagħhom, oħrajn jillimitaw iż-żamma tal-garanzija għat-taħlitiet B5. Il-karatteristiċi igroskopiċi u ta' deterġenza u l-istabbiltà mnaqqsa fil-ħażna jistgħu, fil-każ ta' taħlitiet b'perċentaġġi għoljin, jitolbu miżuri partikulari fir-rigward tal-vetturi u s-sistema ta' distribuzzjoni tal-prodott.

3.5

Il-Kummissjoni tressaq argumenti konvinċenti fir-rigward tal-bżonn li l-iżvilupp tal-bijokarburanti jiġi appoġġjat b'determinazzjoni ikbar. Realistikament, hija ma tikkunsidrax li fil-ġejjieni l-produzzjoni attwali tal-petrol (1.2 biljun tunnellata fl-2004 fil-livell globali) tista' tiġi sostitwita għal kollox bil-bijokarburanti (46 miljun tunnellata fl-2005, 3 minnhom fl-UE, hekk kif imfisser fit-tabella li jmiss), iżda timmira lejn l-integrazzjoni fi ftit iktar minn 13-il sena, ta' kwota ta' bijokarburanti ta' mill-inqas 10 % fil-karburanti attwali permezz ta' l-adozzjoni ta' Direttiva u l-istabbiliment ta' objettivi speċifiċi għal kull Stat Membru.

3.6

L-idroġenu, li diġà jintuża — għall-inqas fil-livell esperimentali — bħala sors ta' enerġija minn ċerti manifatturi Ewropej tal-karrozzi, għadu qiegħed jiġi prodott essenzjalment permezz ta' l-elettrolisi jew inkella billi jittieħed mill-gass naturali jew minn karburanti fossili oħrajn. L-użu tiegħu għalhekk ma jwassal għall-ebda tnaqqis tal-gassijiet b'effett ta' serra. Minkejja l-iżvilupp reċenti tar-riċerka fil-qasam tal-produzzjoni ta' l-idroġenu mill-bijomassa, anke bl-għajnuna tal-bijoteknoloġija, jew minn sorsi rinnovabbli, il-possibbiltà ta' użu u bejgħ kummerċjali fuq firxa wiesgħa tal-karrozzi li jaħdmu bl-idroġenu tkun iddeterminata wkoll mill-ispejjeż għoljin tax-xiri taċ-ċelluli tal-karburant. Sabiex l-idroġenu jsir alternattiva enerġetika ekonomikament prattikabbli hemm bżonn li jitbaxxew l-ispejjeż tal-produzzjoni. Studju li qiegħed jitwettaq attwalment fl-Università ta' New South Wales qiegħed janalizza l-possibbiltà li dan l-objettiv jintlaħaq billi jintużaw pannelli solari speċjali magħmulin minn ċeramiki ta' l-ossidu tat-titanju. It-titanju hwa għażla komuni ħafna fil-qasam ta' l-idroġenu solari minħabba l-fatt li għandu l-karatteristiċi tajbin ta' semikonduttur u huwa resistenti għall-ilma: fl-istat naturali tiegħu, madankollu, jekk ma jiġix immodifikat, m'huwiex effikaċi biżżejjed.

4.1

Filwaqt li tiddeskrivi l-vantaġġi potenzjali tal-bijokarburanti, il-Kummissjoni tevita li ssemmi l-problemi u d-diffikultajiet marbutin ma' l-iżvilupp tagħhom, anke jekk kultant tinkludi kliem ta' twissija. Il-Kumitat jemmen li hemm bżonn li l-proposta tal-Kummissjoni tiġi analizzata bir-reqqa u b'attenzjoni kbira, sabiex jiġi evitat li s-soluzzjoni ta' problema twassal għall-ħolqien ta' problemi iktar serji, jew li jissemmew il-vantaġġi biss filwaqt li l-iżvantaġġi jibqgħu moħbija. Hija ħaġa stramba li l-valutazzjoni tal-benefiċċji tal-proposta hija bbażata fuq ipotesi irrealitsika, fi kliem ieħor dik li tintlaħaq kwota ta' 14 % sa l-2020. Fil-każ ta' objettiv ta' 10 %, il-benefiċċji huma oġġettivament iktar modesti.

4.2

Kemm id-dokument tal-Kummissjoni kif ukoll l-istudju ta' l-impatt mehmuż ma jidentifikawx diversi elementi ta' kritika li fir-realtà huma sinifikanti ferm. B'mod ġenerali, per eżempju, il-ġestjoni ta' l-iskart fil-produzzjoni tal-bijokarburanti għandha tiġi mmodernizzata u vvalutata fid-dawl tas-sistemi moderni tal-biofuel cell u tat-teknoloġiji elettroniċi marbutin mal-produzzjoni.

4.3

Fir-rigward tal-bijodiesel, ta' min jinnota b'mod partikulari l-problemi li ġejjin:

4.4

Il-problemi tal-bijotetanol huma dawn:

Il-vantaġġi, min-naħa l-oħra, jinkludu l-possibbiltà li jiżdied iċ-ċiklu tar-raba', billi l-prodotti tar-raba' li jservu ta' ikel għall-bnedmin u l-annimali jiġu alternati permezz ta' prodotti tar-raba' speċifiċi riservati għall-ħolqien ta' bijomassa għall-produzzjoni ta' l-enerġija. Huwa importanti li din is-sistema tiġi żviluppata b'attenzjoni partikulari għall-produzzjoni reġjonali. Il-prodotti tar-raba' Ewropej huma soġġetti għar-regolamenti dwar il-ħarsien ta' l-art u l-użu tal-fertilizzanti.

4.5

Il-bijokarburanti għandhom bżonn ta' prodotti tar-raba' adattati u fi kwantitajiet kbar. Minħabba f'hekk, jiġu ssagrifikati prodotti tar-raba' neċessarji sabiex tiġi sodisfatta l-eżiġenza tal-pajjiżi iktar fqar li jiksbu l-ikel bl-iktar prezz baxx possibbli. L-ipoteżi bbażata fuq l-użu taċ-ċelluloża bħala bażi għall-produzzjoni tal-bijokarburanti hija interessanti, iżda wieħed għandu jżomm f'moħħu li l-produzzjoni titlob l-ewwel u qabel kollox ġestjoni kimika u fiżika (xorta ta' splużjoni tal-massa) sabiex tkun reattiva għall-proċess ta' bijotrasformazzjoni. Għandha wkoll tissemma l-problema tar-residwi u l-katalizzaturi użati, li jaggravaw il-kwistjoni tal-ġestjoni ta' l-iskart iktar 'il quddiem fi proċessi ta' dan it-tip.

4.6

Għal użu fuq skala kbira wieħed jista' jikkunsidra l-użu tal-gliċerina bħala karburant, fil-forma mhux raffinata, pura jew imħallta ma' karburanti oħra. Fost l-iżvantaġġi ta' din l-alternattiva ta' min isemmi l-prezz tal-gliċerina, jekk tintuża pura, il-prezz tal-proċess jekk tintuża l-gliċerina mhux raffinata, ir-rendiment kalorifiku baxx tagħha u l-bżonn li dejjem jinqerdu s-sustanzi tossiċi li jifformaw ruħhom waqt il-kombustjoni (essenzjalment l-akroleina, magħrufa wkoll bħala l-aldeide akrilika).

4.7

Wieħed jista' jadotta approċċ differenti, ibbażat fuq il-modifikazzjoni ġenetika ta' ċerti organiżmi li huma kapaċi jagħmlu lil ċerti prodotti tar-raba' adegwati għall-proċess tal-bijotrasformazzjoni, b'livelli ta' rendiment ogħla u b'hekk konsum enerġetiku mnaqqas fil-produzzjoni. L-inġinerija ġenetika tista' wkoll tintuża sabiex jiġu mmodifikati organiżmi li huma kapaċi jiffaċilitaw l-użu taċ-ċelluloża.

4.8

Mill-perspettiva teknika, hemm ukoll il-kwistjoni tar-rendiment produttiv tal-materja prima għall-bijokarburanti. Infakkru, per eżempju, li tunnellata pitravi tagħti madwar 400 litru bijoetanol (madwar 1 500 Mcal). Proporzjon bħal dan huwa biżżejjed għal valutazzjoni komplessivament pożittiva, meta wieħed jikkunsidra r-riskji u l-iżvantaġġi potenzjali għall-ambjent li l-adozzjoni ta' din il-forma ta' enerġija tista' tikkawża?

4.9

Punt ieħor li wieħed m'għandux jissottovaluta jirrigwarda l-proċessi estrattivi u s-selettività tagħhom minn banda u dawk fermentattivi minn oħra, li huma relattivament għaljin jekk il-kwalità tal-prodott finali tingħata l-attenzjoni li jistħoqqilha. Mill-banda l-oħra, matul l-użu tal-karburant, il-preżenza eventwali ta' impuritajiet tista' tikkawża ħsara ekonomika li tmur lil hinn mill-vantaġġi tiegħu mill-perspettiva tar-reazzjonijiet sekondarji, il-kwalità tal-karburant miksub u l-karatteristiċi ta' l-iskart u r-residwi.

4.10

Minn perspettiva strettament ambjentali għandhom jiġu kkunsidrati r-riskji tad-deforestazzjoni (kif diġà qiegħed jiġri fil-Malasja u l-Indoneżja għall-produzzjoni taż-żejt tal-palm, fil-Malawi u l-Uganda għat-tkabbir tal-jatropha f'żoni ddedikati lill-produzzjoni ta' l-ikel, kif ukoll f'żoni partikularment prezzjużi tal-foresti tropikali) u dawk marbutin mal-ħażna tal-materja prima. Hemm bżonn li jiġu indirizzati bl-ikbar attenzjoni u ċarezza l-problemi bijoloġiċi u bijokimiċi relatati.

4.11

Hemm ukoll aspett “etiku” li għandu jiġi kkunsidrat: il-kompetizzjoni bejn l-ikel u l-karburant. Il-prezz tal-materja prima nobbli bħall-qamħ, il-qamħirrun u r-ross dejjem qiegħed jiżdied minħabba l-fatt li d-domanda tad-“distilleriji” tal-bijokarburanti dejjem qiegħda tikber. (Rapport FAO u PAM 2007). Il-prezz tat-“tortillas” fil-Messiku għola b'60 % u kien kaġun ta' nkwiet u dimostrazzjonijiet ta' protesta. Fiċ-Ċina ż-żjieda fil-prezz tas-soja qiegħed jimbotta il-prezz tal-laħam 'il fuq. Dan ta' l-aħħar għola b'43 % mill-bidu tas-sena. Il-prezz tal-bajd għola b'16 %. Il-qamħirrun għola b'40 %, il-ħafur b'20 %. Fl-Indja ċ-ċereali għolew b'10 % u l-qamħ għola bi 11 %. Anke fl-Istati Uniti, skond id-Dipartiment Amerikan ta' l-Agrikoltura, huwa mistenni li jkun hemm żjieda ta' 10 % fil-prezz tat-tajr, ta' 21 % fil-prezz tal-bajd, u ta' 14 % fil-każ tal-ħalib. Fil-ġejjieni, jekk il-valur taċ-ċereali bħala karburant jaqbeż il-valur tagħhom bħala ikel, is-suq ser ixaqleb għall-ekonomija ta' l-enerġija. Il-prezz ta' l-ikel ser jiżdied hekk kif jiżdied dak taż-żejt, u b'hekk jikber ir-riskju ta' skarsezza ta' l-ikel anke fil-livell Ewropew.

4.12

Iż-żjieda fin-numru ta' impjanti (fl-Istati Uniti biss bħalissa qegħdin jinbnew 79 fabbrika ġdida għal mal-116 li diġà qegħdin jaħdmu) ser twassal għal żjieda konsiderevoli fil-konsum taċ-ċereali li skond l-EPI (Earth Policy Institute) ser tkun ta' 139 miljun tunnellata, id-doppju ta' l-istima tad-Dipartiment Amerikan ta' l-Agrikoltura. Jekk nikkunsidraw li r-rendiment huwa ta' 110 galluni etanol (416.19-il litru, jiġifieri ftit iktar minn erba' tankijiet mimlijin ta' vettura tat-tip SUV) għal kull tunnellata qamħirrun, il-kwistjoni tieħu xeħta tassew inkwetanti.

4.13

Barra minn hekk, f'rapport reċenti, (2) il-Kumitat enfasizza l-eżiġenza li titħares il-bijodiversità, b'mod partikulari l-foresti tropikali, li mhux biss jospitaw fawna li mingħajrhom hija kkundannata li tisparixxi għal dejjem, iżda li huma wkoll, bl-iktar mod assolut, l-uniku pulmun tal-pjaneta. It-tkabbir intensiv taz-zokkor tal-kannamiela fil-Brażil u tal-palma fil-Malasja u l-Indoneżja, li kuljum iwassal sabiex jiġu ssagrifikati mijiet ta' ettari ta' foresta favur il-monokulturi, għandu jitwaqqaf.

4.14

Hemm ukoll il-problema ta' “l-etika tax-xjenza”. Il-pjaneta tagħna hija sistema miftuħa li qiegħda togħkos dejjem iktar lejn l-istat ta' ekwilibriju, li ser jikkoinċidi ma' tmiemha. Ir-rwol tax-xjenza huwa li tikkontribwixxi sabiex din it-tendenza 'l isfel isseħħ iktar bil-mod u r-responsabbiltà tal-politika hija li tiffaċilita l-attivitajiet u l-istudji relatati.

4.15

Il-prezz ta' dan għandu jiġi ċċarat, mhux biss f'termini ekonomiċi, iżda wkoll fir-rigward ta' l-ambjent u s-saħħa. Għandhom isiru sforzi sinifikattivi sabiex l-impatti jkunu vvalutati u studjati aħjar.

4.16

Fir-rigward tal-kimika tal-kombustjoni b'molekoli oħra minbarra l-idrokarburi, għandhom jiġu studjati b'attenzjoni kbira l-formazzjoni u l-iżvilupp possibbli ta' radikali ħielsa minħabba l-istress ossidattiv tal-proċessi (waħda mill-kawżi ewlenin tal-kanċer). Fil-fatt sal-lum għad m'hawnx tagħrif preċiż fir-rigward taż-żjieda potenzjali tagħhom f'rabta mal-produzzjoni tal-bijokarburanti.

4.17

Il-kura u l-ħarsien tal-ħamrija huma fundamentali. Għandna nħarsuha għax din tħarisna. It-tnaqqis u d-deterjorament progressivi ta' l-istrata ta' l-ilma huma kkawżati minn politiki qarrieqa li jisfruttaw u jfaqqru l-ħamrija. Għandu jkun hemm rotazzjoni ta' l-uċuh tar-raba' sabiex tiġi ffavorita r-rivitalizzazzjoni tal-ħamrija.

4.18

Fir-rigward tas-sigurtà ta' l-ikel, il-kumitat kompetenti tal-FAO ddedika kapitolu importanti lil din il-kwistjoni matul it-33 sessjoni li nżammet Ruma mis-7 sa l-10 ta' Mejju 2007. Punt 45 tar-rapport tiegħu jgħid li l-bijoenerġija toffri opportunitajiet u riskji għal kull waħda mill-erba' dimensjonijiet tas-sigurtà ta' l-ikel: id-disponibbiltà, l-aċċess, l-istabbiltà u l-użu. L-implikazzjonijiet tal-bijoenerġija għas-sigurtà ta' l-ikel ser ikunu influwenzati mid-daqs u t-tip ta' sistemi kkunsidrati, mill-istruttura tas-swieq ta' l-enerġija u tal-materja prima u mill-għażliet politiċi fl-oqsma ta' l-agrikoltura, l-ambjent u l-kummerċ. Il-bidliet teknoloġiċi fis-settur tal-bijoenerġija qegħdin iseħħu b'pass imgħaġġel u jirrappreżentaw element ta' inċertezza addizzjonali u importanti fil-qasam tas-sigurtà ta' l-ikel.

4.19

Fl-istess rapport il-FAO tenfasizza li l-prezz taċ-ċereali għola ħafna fl-2006, b'mod speċjali dak tal-qamħ u tal-qamħirrun, li f'Novembru laħaq livell rekord għal dawn l-aħħar għaxar snin. Ħsad skars fil-pajjiżi produtturi ewlenin u domanda dejjem ikbar għall-produzzjoni tal-bijokarburanti huma l-muturi prinċipali tas-swieq taċ-ċereali. Ir-rapport isostni li anke s-settur tar-ross huwa milqut minn tnaqqis fl-offerta.

4.20

Reċentement, anke iċ-Ċina ħadet xi miżuri sabiex tnaqqas il-produzzjoni ta' l-etanol mill-qamħirrun, skond l-Asia Times Online tal-21 ta' Diċembru 2006. “L-iktar ħaġa importanti għaċ-Ċina hija li titma' l-1.3 biljun abitant tagħha; il-produzzjoni tal-bijokarburanti ser tkun appoġġjata biss ladarba jkun intlaħaq dan l-objettiv”, iddikkjara l-Ministru Ċiniż għall-Agrikoltura, Wang Xiaobing.

4.21

Fl-20 ta' Lulju 2007, il-gazzetta Taljana La Repubblica ppubbikat artikolu intitolat “Il-gwerra bejn il-bijopetrol u l-ispagetti — Żjieda kbira fil-qamħ għall-bijokarburanti u l-għaġin jogħla b'20 %”. Il-prezz tal-qamħ iebes, ingredjent ewlieni ta' l-għaġin Taljan, għola b'iktar minn 30 %, wara li l-bdiewa għaddew għat-tkabbir tal-qamħirrun iddestinat għall-bijoetanol. Il-prezz ta' buxel (27 kg) qamħ fil-Borża ta' Chicago tela' minn $ 3.6404 fit-3 ta' April 2007 għal $ 5.64 fl-14 ta' Ġunju li għadda. It-Taljani huma sensibbli ħafna għal dawn il-varjazzjonijiet fil-prezz billi huma l-ikbar konsumaturi fid-dinja, bi 28 kg per capita fis-sena kif ukoll l-ikbar produtturi bi 3.2 miljun tunnellata.

4.22

Problema oħra li s'issa ġiet ittraskurata hija l-konsum ta' l-ilma neċessarju għall-produzzjoni tal-bijokarburanti. Studji reċenti ta' l-International Water Management Institute (IWMI) ippubblikati fl-10 ta' Mejju 2007 rrevelaw li fis-Sri Lanka per eżempju, għall-produzzjoni ta' litru etanol hemm bżonn bejn 1 000 u 4 000 litru ilma, skond it-tip ta' pjanta u t-tekniki ta' produzzjoni użati. Huwa kkalkulat li l-Brażil juża 2 200 litru ilma għall-produzzjoni ta' litru etanol, filwaqt li l-Indja, fin-nuqqas tax-xita abbondanti tal-Brażil, tirrikorri għall-irrigazzjoni; litru etanol jeħtieġ 3 500 litru ilma mill-irrigazzjoni! Dan it-tagħrif ġie kkonfermat mill-Istitut Internazzjonali ta' Delft UNESCO-IHE Institute for Water Education, imwaqqaf fl-2003, li jikkollabora ma' l-Università lokali, u minn studji reċenti tal-Fakultà Agrarja ta' l-Università ta' Colorado, li qiegħda tħejji tipi ta' qamħirrun speċjali li jitolbu kwantitajiet żgħar ta' ilma. It-tagħrif relatat huwa disponibbli fuq is-sit ta' l-internet www.waterfootprint.org.

4.23

Fl-Ewropa, il-problema ta' l-ilma tolqot b'mod partikulari lir-reġjuni tan-Nofsinhar, li ilhom ħafna snin ibatu bl-iskarsezza ta' l-ilma minħabba ż-żjieda fit-temperatura u l-evaporazzjoni relatata. Dawn ir-reġjuni ser iħabbtu wiċċhom ma' problemi addizzjonali f'dan il-qasam filwaqt li għalissa r-reġjuni tat-Tramuntana m'humiex ser ikunu milquta.

4.24

It-tabella li jmiss (ippreżentata mill-inġinier Mario Marchionna ta' l-ENI f'konferenza reċenti organizzata mill-AIDIC — Għaqda Taljana ta' l-Inġinerija Kimika) tqabbel l-ispejjeż tal-karburanti fossili ma' dawk tal-bijokarburanti, għall-istess ammont ta' enerġija.

4.25

Il-Kummissjoni tqis li sabiex l-UE tipproduċi l-kwantità ta' bijokarburanti neċessarja għall-kwota ta' 10 % sa l-2020, għandha bżonn 18-il miljun ettaru koltivabbli, b'mod partikulari:

4.26

Il-Kummissjoni tiddikjara li l-iżvilupp ta' l-użu tal-bijokarburanti jista' jġib miegħu benefiċċji konsiderevoli, b'mod partikulari għall-pajjiżi fil-proċess ta' żvilupp, li jistgħu jkabbru l-produzzjoni tagħhom għall-esportazzjoni. Il-bdiewa Afrikani, madankollu, huma mħassba fir-rigward tar-redditu ekonomiku fuq l-investimenti mwettqa s'issa. Il-gazzetta African Agriculture fil-ħarġa ta' Mejju 2007 ppubblikat artikolu dwar il-jatropha (iż-żerriegħa ta' din is-siġra żgħira huma tossiċi għall-bniedem iżda jagħtu bijodiesel ta' kwalità aċċettabbli u ma jeħtieġu l-ebda kura partikulari). L-artikolu, intitolat “L-eċitament dwar il-jatropha huwa miraġġ?”, iqajjem mistoqsijiet serji.

4.27

L-għaqdiet ambjentali Afrikani wkoll semmgħu leħenhom, kif tikteb il-gazzetta The East African Business (gazzetta online ippubblikata mill-grupp editorjali prinċipali tal-Kenja, Nation Media Group) fil-ħarġa tas-7 ta' Mejju 2007. Fl-Uganda d-deforestazzjoni qiegħda tikber bi 2.2 % fis-sena, imqabbla ma' medja dinjija ta' 0.2 %; b'din ir-rata, il-pajjiż qiegħed jirriskja li jkun kompletament iddeforestat sa l-2040. Għal din ir-raġuni, grupp ta' attivisti tas-soċjetà ċivili fformaw koalizzjoni msejħa “Save Mabira”, mill-isem tal-foresta li l-gvern ta' l-Uganda ddeċieda li jagħti lix-Sugar Corporation of Uganda Ltd. sabiex din ikollha iktar art għat-tkabbir taz-zokkor tal-kannamiela ddestinat għall-bijoetanol. Kwart ta' l-ikbar foresta verġni tal-pajjiż, fi kliem ieħor 7 100 ettaru, ser tiġi ssagrifikata sabiex jiġu prodotti ftit tunnellati bijotenal, forsi ddestinati għall-karrozzi tal-linja ekoloġiċi Ewropej!

4.28

Il-Kummissjoni ma tgħid kważi xejn dwar dan. B'mod vag issemmi biss il-fatt li għandu jiġi evitat li jintużaw uċuh tar-raba' ddestinati għall-produzzjoni ta' l-ikel u artijiet li għandhom valur naturali qawwi. Skond il-Kummissjoni, is-soluzzjoni tinsab fil-politiki li jservu ta' deterrent ekonomiku. F'dan il-kuntest huwa diffiċli li wieħed isib xi ħjiel tal-kuraġġ tal-Kummissjoni. Il-Kumitat jesprimi tħassib kbir fir-rigward ta' dawn ir-riskji ambjentali, li inevitabbilment ser ikunu akkumpanjati minn proliferazzjoni ta' uċuh tar-raba' OĠM (organiżmi ġenetikament immodifikati) li meta użati għal dan l-iskop jistgħu jidhru iktar aċċettabbli. Ir-riskju tat-tixrid ta' l-OĠM huwa reali, u l-opportunitajiet marbutin ma' l-użu tagħhom għandhom jiġu vvalutati biss ladarba r-riċerka xjentifika ddettaljata dwar kemm jistgħu jkunu perikolużi tkun intemmet, u billi tkompla titħares il-bijodiversità li għad fadal fl-UE.

4.29

Il-Kumitat jemmen li huwa indispensabbli li tissaħħaħ il-kooperazzjoni ma' għaqdiet internazzjonali li jiġġieldu kontra l-ġuħ fid-dinja bħall-FAO u l-WFP u jiddispjaċih li fil-valutazzjoni ta' l-impatt tagħha, il-Kummissjoni ma kkuntattjatx lil dawn l-aġenziji internazzjonali, li qegħdin jaħdmu b'mod serju fuq dan is-suġġett, mingħajr ma jaħbu d-diffikultajiet u r-riskji marbutin ma' l-iżvilupp tal-bijokarburanti, b'enfasi speċjali fuq il-konsum tar-riżorsi ta' l-ilma.

4.30

Il-Kumitat jinnota l-konklużjonijiet tal-Kunsill Ewropew tar-rebbiegħa li nżamm fit-8 u d-9 ta' Marzu 2007 li ta attenzjoni speċjali lill-Politika Ewropea ta' l-Enerġija u t-tliet objettivi ewlenin tagħha:

4.31

Il-Kunsill Ewropew jappoġġja u jadotta l-proposti tal-Kummissjoni għall-enerġija b'mod ġenerali, u b'mod partikulari għall-bijokarburanti, anke jekk kliemu fir-rigward ta' l-obbligazzjoni ta' l-10 % jagħti lok għal ħafna dubji: “L-aspett vinkolanti ta' dan l-objettiv huwa adegwat sakemm il-produzzjoni tkun sostenibbli, il-bijokarburanti tat-tieni ġenerazzjoni jkunu disponibbli fis-suq u d-Direttiva dwar il-kwalità tal-karburanti tiġi modifikata konsegwentement, sabiex il-livelli ta' taħlit ikunu adegwati”.

4.32

Ser ikun importanti ferm li wieħed jifhem kif l-Istati Membri ser ikunu jistgħu jużaw dawn il-limiti imposti fuq l-obbligazzjoni. B'mod partikulari, ir-referenza għad-disponibbiltà kummerċjali tal-bijokarburanti tat-tieni ġenerazzjoni llum tidher oġġettivament problematika. Il-bidla mill-bijokarburanti ta' l-ewwel ġenerazzjoni għal dawk tat-tieni ġenerazzjoni fl-istabbilimenti industrijali attwali, dawk li l-bini tagħhom jinsab f'fażi ta' kostruzzjoni avvanzata u dawk ippjanati għas-snin li ġejjin, tinvolvi spejjeż kbar ħafna. Dan ifisser li jekk dawn il-bijokarburanti tat-tieni ġenerazzjoni ma jkunux disponibbli, l-aspett vinkolanti tad-deċiżjoni tal-Kunsill jgħosfor. Rigward is-sostenibbiltà, minbarra d-Direttivi eżistenti, hemm bżonn ta' leġislazzjoni Ewropea addizzjonali sabiex jiġi assigurat li l-produzzjoni tal-bijomassa tirrispondi mill-qrib għar-rekwiżiti stabbiliti u li l-uċuh tar-raba' riservati għall-bijokarburanti ma jikkompetux ma' dawk riservati għall-produzzjoni ta' l-ikel għall-bnedmin u għall-annimali. Fir-rigward tal-modifiki tad-Direttiva dwar il-kwalità tal-karburanti, il-proċedura hija pjuttost kumplessa u ser ikollhom jieħdu ħsiebha l-korpi ta' standardizzazzjoni, b'mod partikulari s-CEN li għandu janalizza l-problemi marbutin mat-tekniki speċifiċi.

4.33

Fil-qasam tal-bijokarburanti tat-tieni ġenerazzjoni diġà jeżistu xi soluzzjonijiet għall-produzzjoni ta' l-etanol, kemm permezz ta' proċess bijoloġiku ta' fermentazzjoni u distillazzjoni, kif ukoll permezz ta' proċess termokimiku ta' gassifikazzjoni tal-bijomassa sabiex jinkiseb is-syngas (H2 u CO), li bil-fermentazzjoni jipproduċi l-etanol u jiġġenera l-enerġija b'ċiklu kkumbinat jew bil-koġenerazzjoni. L-ewwel impjant ta' dan it-tip b'kapaċità ta' 180 000 tunnellata fis-sena ser ikun operattiv minn din is-sena 'l quddiem f'Porvoo fil-Finlandja u impjant ieħor huwa ppjanat, dejjem fl-istess post, għall-2008. Iżda proċessi bħal dawn għandhom rendiment enerġetiku baxx ħafna u f'ċerti każijiet saħansitra negattiv. Għalhekk ġiet studjata l-possibbiltà li dawn il-proċessi jsiru permezz tal-fotokimika, billi jintuża d-dawl tax-xemx bħala sors ta' enerġija u jintużaw katalizzaturi adegwati li kapaċi jtejbu l-karatteristiċi tagħhom. Soluzzjoni possibbli għall-bijokarburanti tal-ġenerazzjoni l-ġdida hija dik tal-bijobutanol. Il-bijobutanol għandu pressjoni ta' fwar baxxa u tolleranza għat-tniġġis ta' l-ilma fit-taħlit tal-petrol, li jiffaċilitaw l-użu tiegħu fil-kanali eżistenti tat-tiġdid tal-provvista u tad-distribuzzjoni tal-petrol. Il-bijobutanol jista' jitħallat mal-petrol f'konċentrazzjonijiet ogħla minn dawk tal-bijokarburanti eżistenti, mingħajr ma jkun hemm bżonn li jiġu mmodifikati l-vetturi. Barra minn hekk, jippermetti li jiġi ffrankat ammont ikbar ta' karburant meta mqabbel mat-taħlit ta' petrol u etanol, u dan itejjeb l-effiċjenza enerġetika tiegħu u jnaqqas il-konsum għal kull litru. Il-bijobutanol jista' jiġi prodott billi jintużaw il-faċilitajiet u l-impjanti produttivi tal-bijoetanol.

4.34

Is-seba' Programm Qafas alloka riżorsi sostanzjali għall-iżvilupp ta' dawn it-teknoloġiji li għandhom karatteristiċi interessanti ħafna u jipproduċu bijokarburanti “nodfa” li:

Il-KESE jemmen li l-Ewropea trid talloka iktar riżorsi finanzjarji għar-riċerka tal-bijokarburanti tat-tieni ġenerazzjoni

5.1

Il-Kumitat jilqa' l-objettivi tal-Politika Ewropea għall-Enerġija iżda jenfasizza l-fatt li sabiex jintlaħqu hemm bżonn li jiġu pprovduti l-fondi neċessarji għall-investiment, bil-parteċipazzjoni ta' l-istituzzjonijiet finanzjarji Ewropej.

5.2

Il-Kumitat iqis li huwa neċessarju li tingħata attenzjoni speċjali lir-riċerka fis-settur tal-bijokarburanti, b'mod partikulari dawk tat-tieni ġenerazzjoni, mingħajr ma jiġu ssagrifikati possibbiltajiet oħra bħall-iżvilupp ta' l-idroġenu solari jew miksub mill-bijomassa.

5.3

Il-Kumitat jirrakkomanda b'mod partikulari r-rispett tal-bijodiversità u l-użu esklussiv ta' l-uċuh tar-raba' mhux alimentari għall-bijokarburanti, sabiex jinqered ir-riskju ta' kompetizzjoni bejn l-ikel u l-karburanti, billi għad hawn miljuni ta' bnedmin li m'għandhomx biżżejjed ikel u li qegħdin imutu bil-ġuħ. Fil-fatt ir-rapport tal-FAO msemmi jiddikjara fil-konklużjonijiet tiegħu li l-fatt li fid-dinja 854 miljun bniedem għadu mhux mitmugħ biżżejjed huwa prova li l-progress lejn l-objettivi tal-World Food Summit u l-Millennium Development Goals huwa insuffiċjenti. Skond ir-rapport, filwaqt li ħafna pajjiżi, speċjalment fl-Afrika sub-Saħarjana, juru li għandhom il-potenzjal li jnaqqsu n-numru ta' ċittadini tagħhom li qegħdin ibatu bil-ġuħ, din il-possibbiltà hija mhedda miż-żjieda fil-prezzijiet ta' l-ikel, mit-tnaqqis ta' l-offerta fuq is-swieq taċ-ċereali, mill-ġlied, mill-mard u mit-tibdil fil-klima. Ir-riċerkaturi Amerikani Ford Runge u Benjamin Senauer ta' l-Università ta' Minnesota jsostnu, fuq il-bażi ta' l-evoluzzjoni tal-prezzijiet taċ-ċereali għall-ikel, li n-numru ta' persuni li jbatu bil-ġuħ fid-dinja mhux biss m'huwiex ser jinżel għal 600 miljuni fl-2025 kif kien mistenni, iżda ser jirdoppja u jilħaq 1 200 miljun!

5.4

Bl-iskop li jitwettqu l-objettivi tal-ħarsien ta' l-ambjent u t-tnaqqis ta' l-emissjonijiet tal-gassijiet b'effett ta' serra, tat-titjib tal-konsum ta' l-enerġija u l-użu ta' enerġiji alternattivi, ta' l-awtonomija enerġetika u s-sigurtà tal-provvista, il-Kumitat jissuġġerixxi li l-prodotti li jikkontribwixxu l-iktar lejn dawn l-objettivi jirċievu trattament differenti (inċentivi fiskali, amministrattivi, eċċ.).

5.5

Il-Kumitat iqis li fis-sitwazzjoni attwali t-teknoloġiji eżistenti jitolbu konsum għoli ħafna ta' enerġija, ilma u art (ir-rendiment għal kull ettaru huwa tali li kieku terz ta' l-art Taljana tkun riservata għat-tkabbir tal-kolza, il-kwantità ta' bijodiesel miksuba tkun biżżejjed biss sabiex tissostitwixxi 10 % tal-konsum totali tal-prodotti petroliferi fil-pajjiż u 40 % tal-konsum tad-diesel mis-settur tat-trasport).

5.6

Il-Kumitat jemmen li l-proposta għal direttiva ġdida għandha tkun akkumpanjata minn proċess sinifikanti u wiesa' ta' valutazzjoni ekonomika, ambjentali u soċjali; iqis li, għall-inqas f'din il-fażi, il-proċess ma jidhirx li huwa strutturat kif jixraq.

5.7

Huwa fundamentali li sabiex l-effetti tal-ġlieda kontra t-tniġġis ma jintilfux, il-bijokarburanti jsiru minn prodotti agrikoli nazzjonali ta' “0 kilometri”. M'għandhomx jiġu trasportati minn pajjiż għall-ieħor fuq distanzi twali, bil-konsum konsegwenti ta' karburanti fossili. Il-problema ta' l-irkuprar ta' l-enerġija mir-residwi agroalimentari huwa marbut kemm mat-tixrid wiesa' ta'dawn fuq it-territorju, li jġib miegħu ċaqliq għali lejn ċentri ta' ġestjoni, kif ukoll mal-kwantità kbira ta' ilma li fihom, li tirriżulta fit-trattament ta' volum kbir. Għal dawn ir-raġunijiet, it-trattament ta' dan it-tip ta' bijomassa għandu kemm jista' jkun isir in situ.

5.8

Il-Kumitat jemmen li għandha tiġi appoġġjata r-riċerka fl-ambitu tat-teknoloġiji relatati mal-biofuel cell, fi kliem ieħor iċ-ċelluli b'karburant bijoloġiku li jużaw il-bijokatalizzaturi sabiex jaqilbu l-enerġija kimika fl-elettriku. Proċess bħal dan, immirat lejn il-produzzjoni ta' l-enerġija permezz ta' dawn iċ-ċelluli, jippermetti li jinġabru l-elettroni kollha li l-pjanta li minnha tinġieb il-bijomassa akkumulat fil-proċess tal-fotosintesi (24 elettron għal kull molekola ta' glukosju ossidata għal CO2 u ilma).

5.9

Il-Kumitat jaqbel mal-valutazzjoni tal-Parlament Ewropew li fir-riżoluzzjoni dwar l-istrateġija għall-bijomassa u l-bijokarburanti, approvata fi Strasburgu fl-14 ta' Diċembru 2006 u spjegata fil-konsiderazzjonijiet tal-bidu, li minkejja l-fatt li s-settur tat-trasport huwa responsabbli għal iktar minn 20 % ta' l-emissjonijiet tal-gassijiet b'effett ta' serra, m'huwiex inkluż fil-mekkaniżmu tal-kummerċ ta' l-emissjonijiet. Għalhekk il-Kumitat jirrakkomanda lill-Kummissjoni li teżamina l-possibbiltà li testendi l-applikazzjoni ta' l-iskema taċ-ċertifikati bojod għas-settur tal-karrozzi.

5.10

Fl-istess riżoluzzjoni, il-Parlament Ewropew jistieden lill-Kummissjoni sabiex tintroduċi ċertifikazzjoni obbligatorja u kompluta li tippermetti li jkun hemm produzzjoni sostenibbli ta' bijokarburanti fil-fażijiet kollha tat-tkabbir u ta' l-ipproċessar kif ukoll għall-bilanċ tal-gassijiet b'effett ta' serra matul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu, u li tiġi applikata kemm għall-karburanti prodotti fl-Unjoni Ewropea kif ukoll għal dawk importati; u li tappoġġja l-iżvilupp u l-użu tas-Sistema ta' Monitoraġġ Globali għall-Ambjent u s-Sigurtà (GMES) sabiex tikkontrolla l-użu ta' l-art fil-produzzjoni tal-bijoetanol bl-iskop li timpedixxi l-qerda tal-foresti tropikali u riperkussjonijiet negattivi oħra għall-ambjent. Il-Kumitat jaqbel mal-proposti tal-Parlament Ewropew u jappoġġjahom.

5.11

Il-Kumitat jinnota li f'uħud mill-Istati Membri li ssieħbu fl-UE reċentement, il-flotta tal-vetturi hija partikularment qadima u magħmula minn magni ta' kwalità iktar baxxa minn dawk tas-swieq għonja. Id-dħul per capita f'dawn il-pajjiżi huwa pjuttost baxx, bħalma huwa wkoll dak ta' proporzjon sinifikanti tal-popolazzjoni tal-pajjiżi fejn id-dħul per capita huwa ġeneralment iktar għoli. Dan ifisser li l-idea li jinħolqu obbligazzjonijiet u spejjeż għal dawn iċ-ċittadini Ewropej, li għandhom bżonn il-karrozza bħala għodda tax-xogħol indispensabbli, m'hijiex realistika.

5.12

Il-Kumitat jemmen li f'din il-fażi l-bijokarburanti jistgħu jappoġġjaw is-suq tal-karburanti iżda ma jistgħux jirrappreżentaw risposta strutturali għat-talbiet ta' dan is-suq. Jiġri x'jiġri, il-produzzjoni tal-bijokarburanti ser ikollha tiġi kkontrollata mill-qrib sabiex jiġu evitati r-riskji ambjentali u soċjali msemmija f'din l-opinjoni. Meta wieħed iqis il-problemi potenzjali identifikati f'din l-opinjoni, il-Kumitat jemmen li l-Kummissjoni għandha żzomm il-mira ta' 10 % taħt analiżi kontinwa u għandha tkun lesta tipproponi modifiki għaliha jekk il-problemi ma jkunux jistgħu jingħelbu b'mod sodisfaċenti u sostenibbli.

16.2.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 44/44

1.1

Il-KESE jappoġġja l-inizjattiva tal-Kummissjoni Ewropea li għandha l-ħsieb li tirrevedi l-istrateġija Komunitarja għat-tnaqqis ta' l-emmissjonijiet tas-CO2 li ġejjin miċ-ċirkolazzjoni tat-traffiku fit-toroq.

1.2

Il-Kummissjoni pproponiet — u l-Kunsill qabel li jikkonferma din il-proposta — li jitnaqqsu l-emissjonijiet tal-CO2 mill-karozzi tal-passiġġieri b'130 g/km sa l-2012, permezz ta' titjib teknoloġiku li jrid isir fil-muturi tal-karozzi. Irid isir tnaqqis ieħor ta' 10 g/km, jekk ikun teknikament possibbli, permezz ta' miżuri teknoloġiċi alternattivi u titjib fl-użu tal-bijokarburanti, sabiex jintlaħaq l-għan globali ta' 120 g/km sa l-2012.

1.3

Il-KESE jqis li din l-inizjattiva ambizzjuża jista' jkollha suċċess biss jekk tiġi implimentata b'miżuri ekwilibrati u varjati, kif ukoll bi skadenzi li jqisu l-ħtieġa tal-produtturi li jadattaw is-soluzzjonijiet teknoloġiċi magħżula għall-mudelli kollha li jipproduċu, operazzjoni kkumplikata u bi spejjeż li jvarjaw. Fi kliem ieħor, it-titjib fil-prestazzjoni tal-karozzi fir-rigward ta' l-emissjonijiet tas-CO2 irid ikun kompatibbli mal-kapaċità li jiġi assorbit kemm mill-produtturi, fuq livell ekonomiku u teknoloġiku kif ukoll mix-xerrejja potenzjali, fuq livell ta' poter ta' akkwist.

1.4

Fid-dawl ta' dan, il-KESE, filwaqt li jisħaq fuq il-ħtieġa li l-produtturi jiġu mħeġġa sabiex iħaffu aktar fejn jidħol it-tnaqqis tal-konsum u ta' l-emissjonijiet, jindika wkoll il-ħtieġa li jiġu segwiti toroq oħra bil-għan li jintlaħaq l-objettiv permezz ta' qafas leġislattiv kemm jista' jkun effettiv u effiċjenti mil-lat soċjali, ekonomiku u ambjentali.

1.5

Il-KESE jirrakkomanda għalhekk li ssir stima ta' l-impatt wiesgħa u fil-fond, li tkun kapaċi tistabbilixxi x'inhuma l-ispejjeż u l-benefiċċji tas-soluzzjonijiet differenti possibbli, minn interventi fuq it-teknoloġija tal-karozza għal strumenti oħra li jistgħu jintużaw: adattar ta' l-infrastruttura, karburanti alternattivi, inċentivi fiskali, informazzjoni permezz ta' forom differenti ta' edukazzjoni dwar sewqan li huwa eko-kompatibbli (partikolarment meħtieġa f'żoni urbani kbar (1)) u indirizzar tat-talba permezz ta' taxxa li tippenalizza l-emissjonijiet tas-CO2. Barra minn hekk, il-KESE jqis li fost il-miżuri li għandhom jiġu kkunsidrati hemm ukoll l-użu ta' tajers b'reżistenza baxxa, li skond sorsi mill-industrija, huma kapaċi jnaqqsu l-konsum bi 3 jew 4 %. Jidher li s-suġġeriment tal-Kummissjoni dwar l-installazzjoni ta' sistema ta' kontroll fuq il-pressjoni ta' l-istess tajers timxi fl-istess direzzjoni.

1.6

Taħlita intelliġenti u meqjusa tal-miżuri kollha disponibbli tista' tippermetti li jintalaħaq l-objettiv tat-tnaqqis tas-CO2, mingħajr ma tfixkel it-tiġdid tal-karozzi fiċ-ċirkolazzjoni, minħabba fit-trażżin u l-qsim ta' l-ispejjeż li jevitaw li jippenalizzaw lix-xerrejja potenzjali ta' karozzi ġodda.

1.7

Barra minn hekk, il-KESE jittama li l-istrument leġislattiv li jingħażel ikun kemm jista' jkun newtrali fejn tidħol il-kompetizzjoni bejn il-produtturi, mingħajr ma jsiru limitazzjonijiet obbligatorji fuq l-offerta fis-suq ta' mudelli min-naħa ta' l-istess produtturi, iżda billi t-talba tax-xerrejja tiġi ggwidata lejn mudelli b'inqas emissjonijiet. It-tnaqqis tas-CO2 mitluba trid tintrabat mad-differenzi li jeżistu fil-firxa tal-prodotti, billi jintużaw il-parametri li huma meqjusa bħala l-aktar sinifikattivi u proporzjonali għall-konsum ta' l-emissjonijiet tas-CO2.

1.8

Fir-rigward tal-parametri possibbli, huwa ta' importanza fundamentali li dak li jintgħażel iservi ta' strument sabiex jiggwida lill-konsumaturi lejn tip ta' vettura li tirrifletti l-ħtiġijiet reali tagħhom u b'hekk jevitaw konsum u emissjonijiet li m'humiex meħtieġa għall-użu kurrenti tagħhom.

1.9

F'dan ir-rigward, il-KESE jesprimi l-perplessità tiegħu dwar l-intenzjoni tal-Kummissjoni li ddaħħal ukoll il-vetturi kummerċjali ħfief fil-miżura leġislattiva. Fil-fatt, dawn il-vetturi, maħsuba għal użu professjonali, isirilhom eżami b'reqqa kbira min-naħa tax-xerrejja potenzjali peress li l-konsum, u għalhekk l-emissjonijiet tas-CO2, jaffettwaw bil-qawwi l-ispejjeż ta' l-attività. B'konsegwenza ta' dan, il-vetturi li jinsabu fis-suq bħalissa diġà qegħdin jadottaw l-aktar soluzzjonijiet effiċjenti, jiġifieri l-użu kważi esklussiv ta' muturi diżil. Fi kwalunkwe każ, u qabel ma tittieħed deċiżjoni f'dan ir-rigward, il-KESE jirrakkomanda lill-Kummissjoni sabiex tagħmel stima ta' l-impatt ibbażata fuq kejl aġġornat ta' l-emissjonijiet tal-vetturi kummerċjali ħfief, kejl li fil-preżent ma jidhirx li huwa disponibbli.

1.10

Fl-aħħar, il-KESE jqis li l-miżuri ta' l-Istati Membri jridu jittieħdu f'aktar oqsma minn dawk li ssemmew qabel (toroq, dwal tat-traffiku intelliġenti, eċċ.), u b'mod speċjali permezz ta' inizjattivi ta' akkwisti ekoloġiċi għall-bini tal-flotta tas-servizz u l-impenn kemm fil-ħolqien ta' netwerks infrastrutturali li jippermettu l-aċċess għad-distribuzzjoni tal-karburanti li għandhom inqas impatt fuq l-ambjent, bħall-gass naturali, kif ukoll fl-iffaċilitar tal-possibbiltà ta' l-akkwist ta' vetturi li jaħdmu bil-gass naturali u bl-LPG, tema li dwaru l-KESE esprima ruħu f'opinjonijiet preċedenti (2).

2.1

Fl-1995 ġiet imfassla strateġija Komunitarja għat-tnaqqis ta' l-emissjonijiet tas-CO2 li kellha tintegra l-miżuri marbutin ma' l-offerta tal-kostrutturi tal-karozzi u t-talba tal-konsumaturi.

2.2

B'mod aktar speċifiku mil-lat ta' l-offerta, fl-1998 il-produtturi Ewropej laħqu ftehim volontarju li kellu l-objettiv li sa l-2008 il-medja ta' l-emissjonijiet tas-CO2 tal-karozzi titnaqqas għal 140g/km. Is-sena ta' wara, l-istess impenn ittieħed għall-2009 mill-produtturi Ġappuniżi u Koreani.

2.3

Fl-istess waqt, min-naħa tat-talba, l-istrateġija tal-Kummissjoni Ewropea kienet tipprevedi li l-konsumaturi jiġu informati dwar it-tema ta' l-emissjonijiet tas-CO2 b'mod li jiġu ggwidati lejn għażliet tajbin, flimkien ma' użu mmirat tas-sistema ta' tassazzjoni tal-karozzi.

2.4

Fil-prattika, min-naħa ta' l-offerta, seħħ titjib sostanzjali iżda li waħdu m'huwiex biżżejjed sabiex jintlaħaq l-objettiv, peress li naqas il-kontribut taż-żewġ strumenti l-oħra, li huma l-informazzjoni/l-iggwidar tal-konsumaturi u t-tassazzjoni, kif tagħraf l-istess Kummissjoni Ewropea meta ssostni fil-Komunikazzjoni tagħha li “l-parti l-kbira mit-tnaqqis kien riżultat ta' titjib fit-teknoloġija tal-karozzi”.

2.5

Fil-fatt, l-emissjonijiet medji tas-CO2 tal-karozzi mill-1995 sal-2005 għaddew minn 186 g/km għal 161 g/km bi tnaqqis ta' madwar 13 %, filwaqt li 30 % tal-flotta li tpoġġiet fis-suq fl-2004 tipproduċi emissjonijiet li huma inqas minn 140 g/km.

2.6

Min-naħa l-oħra, fl-istess żmien, il-preferenzi tal-konsumaturi resqu lejn karozzi akbar u itqal, li għandhom prestazzjoni aħjar u li għandhom diversi użi, kemm minħabba l-idea li huma aktar siguri, kif ukoll minħabba l-fatt li l-parti l-kbira tal-popolazzjoni ħarġet miċ-ċentri urbani. B'konsegwenza ta' dan, l-informazzjoni dwar l-emissjonijiet (labelling) ma tantx kellha effett fuq l-għażla tal-konsumaturi.

2.7

L-istrument l-ieħor maħsub biex jiggwida d-domanda, jiġifieri t-tassazzjoni mmirata lejn it-tnaqqis ta' l-emissjonjiet tas-CO2, għadu ma sabx dimensjoni Ewropea (3), iżda biss inizjattivi nazzjonali, f'inqas min-nofs ta' l-Istati Membri, b'miżuri li f'xi każijiet kellhom impatt negattiv fuq it-tnaqqis tas-CO2. Eżempju fost l-oħrajn huwa ż-żjieda tat-tassazzjoni tad-diżil li naqqas il-proċess tad-“diżilizzazzjoni” f'dawn l-aħħar snin f'ħafna Stati membri fejn in-numru ta' karozzi diżil huwa akbar.

2.8

Bħala konklużjoni, kemm minħabba fatturi esterni li naqqsu r-ritmu tal-proċess ta' tnaqqis ta' l-emissjonijiet li nbeda bir-reviżjoni tat-teknoloġiji tal-muturi u ġie segwit minn ftehimiet volontarji, kif ukoll minħabba nuqqas ta' użu ta' l-istrumenti previsti, l-objettivi stabbiliti għall-2008-2009 ma jidhirx li jistgħu jintlaħqu. Għalhekk, il-Kummissjoni ħadet id-deċiżjoni li tirrevedi l-istrateġija u pproponiet il-komunikazzjoni li l-KESE hija mitluba li tivvaluta u li tindika l-linji gwida li għandhom jiġu segwiti minn proposta leġislattiva speċifika sa l-ewwel nofs ta' l-2008.

3.1

Fil-komunikazzjoni, il-Kummissjoni tipproponi li tilħaq l-objettiv ta' l-UE ta' 120g/km sa l-2012 permezz ta' kombinazzjoni ta' miżuri mill-UE u l-Istati Membri.

3.2

B'dan il-għan, il-Kummissjoni ser tipproponi li sa nofs l-2008 ikun hemm qafas leġislattiv sabiex jitnaqqsu b'mod obbligatorju l-emissjonijiet tas-CO2 ħalli jintlaħaq l-objettiv medju ta' l-emissjonijiet għall-karozzi fiċ-ċirkolazzjoni ta' 130 g/km, bis-saħħa tat-titjib teknoloġiku li jsir fil-muturi tal-vetturi.

3.3

Jekk ikun teknikament possibbli, għandu jsir tnaqqis ieħor ta' 10 g/km permezz ta' miżuri teknologiċi alternattivi u użu ikbar tal-bijokarburanti. B'mod partikolari, ser jittieħdu l-miżuri li ġejjin:

3.4

Il-Kummissjoni taqbel li l-qafas leġislattiv li jimplimenta l-mira ta' emissjonijiet medji tal-flotta l-ġdida ta' karozzi għandu jkun maħsub sabiex jiggarantixxi miri sostenibbli għal tnaqqis kompetittivament newtrali u soċjalment ekwu li jirrispettaw id-diversità tal-produtturi ta' karozzi Ewropej u sabiex ikun evitat kull xkiel mhux iġġustifikat għall-kompetizzjoni bejn il-produtturi tal-karozzi.

3.5

Il-Kummissjoni tistieden lill-Istati Membri f'dan il-kuntest jadattaw il-politiki tagħhom dwar it-tassazzjoni tal-karozzi sabiex jippromovu x-xiri ta' karozzi b'konsum baxx fl-UE kollha u sabiex jgħinu lill-produtturi jirrispettaw id-dispożizzjonijiet li ser jidħlu fis-seħħ dwar l-effiċjenza tal-karburanti.

3.6

Il-Kummissjoni tissuġġerixxi wkoll li, bħala soluzzjoni effettiva sabiex jitnaqqsu l-ispejjeż ta' konformità għall-produtturi, jiddaħħlu taxxi ddifferenzjati fuq il-firxa sħiħa ta' karozzi fis-suq, b'tali mod li l-konsumaturi jaqilbu bil-mod il-mod lejn karozzi inqas niġġiesa.

3.7

Huwa msemmi r-rwol ta' l-inċentivi fiskali li jistgħu jkunu metodu qawwi li jinkoraġġixxi l-akkwist tal-kategoriji ta' vetturi ħfief l-inqas niġġiesa; hemm l-istess enfasi fuq il-ħtieġa li titjieb l-effettività ta' l-informazzjoni għax-xerrejja potenzjali dwar il-konsum tal-karozzi (fl-2007, il-Kummissjoni għandha tadotta proposta għal emenda tad-Direttiva 1999/94/KE dwar il-labelling).

3.8

Il-Kummissjoni tqis fl-aħħar li hemm bżonn li xi Stati Membri jippromovu s-sewqan ekoloġiku permezz ta' kampanji edukattivi u ta' sensibilizzazzjoni dwar l-imġieba waqt is-sewqan sabiex jitnaqqas il-konsum (eco-driving).

3.9

Fl-aħħarnett, il-produtturi huma mistiedna jiffirmaw qabel tmiem l-2007 ftehim volontarju dwar kodiċi ta' prattika rigward il-marketing u r-riklamar bil-għan li jippromovu xejriet ta' konsum sostenibbli.

4.1

Il-KESE jaqbel għal kollox dwar il-ħtieġa li terġa' tiġi eżaminata l-istrateġija Komunitarja favur it-tnaqqis ta' l-emissjonijiet tas-CO2 marbuta mat-trasport fit-toroq, li jinvolvu madwar 20 % ta' l-emissjonijiet kollha.

4.2

Il-KESE jinnota wkoll il-kumplessità ta' dan il-proċess ta' reviżjoni li għandu jimmira għal aktar tnaqqis ta' l-emissjonijiet tas-CO2 mingħajr ma jfixkel il-kompetittività tas-settur tal-vetturi li jopera f'suq globali b'konkorrenza kbira ħafna.

4.3

Fil-fatt, ta' min ifakkar li biss biss fl-Ewropa l-industrija tal-karozzi timpjega b'mod dirett żewġ miljuni ta' persuni li magħhom iridu jiżdiedu għaxar miljuni oħra li huma impjegati b'mod indirett. L-istess industrija tirrappreżenta 3.5 % tal-PGD Ewropew, l-esportazzjonijiet netti jammontaw għal EUR 33.5 biljun u wieħed ma jridx jinsa li t-taxxi fuq il-karozzi jdaħħlu EUR 365 biljun fis-sena fil-kaxxi ta' l-Istati Membri.

4.4

M'huwiex b'kumbinazzjoni li l-Kummissjoni, permezz tal-komunikazzjoni CARS 21 (4), riedet tenfasizza l-linji gwida tal-politiki industrijali f'settur bħal dak tal-karozzi li “għandu rwol sostanzjali fl-ekonomija Ewropea”.

Dan id-dokument huwa r-risposta tal-Kummissjoni għar-rapport finali u għar-rakkomandazzjonijiet ifformulati f'Diċembru ta' l-2005 mill-grupp ta' livell għoli CARS 21 li kien iffurmat mhux biss mill-istess Kummissjoni iżda wkoll mir-rappreżentanti ta' l-industrija u mill-komponenti prinċipali tas-soċjetà ċivili. Id-dokument juri biċ-ċar li, sabiex ma tfixkilx il-kompetittività industrijali u l-impjiegi, l-implimentazzjoni ta' objettivi ambizzjużi f'“oqsma kumplessi” bħalma huwa t-tnaqqis ta' l-emissjonijiet tas-CO2 teħtieġ approċċ integrat li jipprova jġib flimkien il-kontributi tas-suġġetti kollha involuti lejn l-istess objettiv ta' utilità pubblika.

4.5

Il-KESE jaqsam il-preokkupazzjoni ta' dawk li ġibdu l-attenzjoni għal biżgħat dwar impatt qawwi żżejjed fuq l-ispejjeż industrijali li jistgħu jwasslu għal deċiżjonijiet li jipperikolaw direttament jew indirettament il-livelli ta' okkupazzjoni fl-industrija tal-karozzi u l-vetturi, minħabba li jwasslu għal għażliet strateġiċi ta' ċaqliq fil-lokalità ta' l-industrija barra mill-perimetru ta' l-UE.

4.6

Filwaqt li jżomm dawn ir-riflessjonijiet quddiem għajnejh, il-KESE jaqbel fuq il-ħtieġa li l-produtturi tal-karozzi jiġu mħeġġa sabiex inaqqsu l-konsum u l-emissjonijiet b'pass aktar mgħaġġel, iżda jindika wkoll il-ħtieġa li jiġu segwiti toroq oħra bil-għan li jiġi żviluppat qafas leġislattiv għat-tnaqqis ta' l-emissjonijiet tas-CO2 kemm jista' jkun effettiv u effiċjenti mil-lat soċjali, ekonomiku u ambjentali.

4.6.1

Il-KESE jixtieq jagħmel dawn ir-rakkomandazzjonijiet li ġejjin sabiex itejjeb kemm jista' jkun ir-riżultati tal-leġislazzjoni futura tal-Komunità fil-qasam tat-tnaqqis ta' l-emissjonijiet tas-CO2 li ġejjin miċ-ċirkolazzjoni fit-toroq:

4.6.2

Dawn il-miżuri kollha jkollhom ukoll l-effett li ma jtellfux mill-proċess tat-tiġdid tal-flotta fiċ-ċirkolazzjoni, bis-saħħa ta' tqassim tal-piżijiet finanzjarji għat-tnaqqis tal-livell ta' emissjonijiet tas-CO2. Dwar dan, il-KESE jinnota li, skond l-ECCP (6), it-tnaqqis potenzjali ta' l-emissjonijiet tas-CO2 permezz ta' l-eco-driving jkun ekwivalenti għal 50 miljun tunellata fl-Ewropa sa l-2010 (2006-2010) u studju li sar mit-TNO/IEEP (7) jindika li l-eko-driving m'huwiex biss soluzzjoni fattibbli iżda wkoll effettiva u li tista' titkejjel.

4.6.3

Min-naħa l-oħra, il-prezz tal-bejgħ medju tal-vetturi jiżdied b'madwar EUR 3 600 sabiex tintlaħaq il-mira ta' 120 g/km permezz tat-teknoloġija tal-karozzi biss. Sabiex l-informazzjoni tkun kompluta, ta' min iżid li l-istess fonti (8) jirrappurtaw li għall-mira ta' 130 g/km l-ispiża żejda għax-xerrejja xorta tkun sostanzjali, ta' madwar EUR 2 500.

4.6.4

F'Ewropa li ġġedded il-flotta fiċ-ċirkulazzjoni bejn wieħed u ieħor kull 12-il sena, kif tfakkar il-Kummissjoni, huwa ċar li żjieda sostanzjali fil-prezz tkompli xxekkel iċ-ċiklu tat-tibdil tal-karozzi. Fejn jidħol l-impatt soċjali ta' dawn iż-żjidiet, huwa daqstant evidenti li ż-żjieda fil-prezzijiet tagħmilha aktar diffiċli għall-faxex soċjali żvantaġġati sabiex jixtru karozza.

4.7

Fl-aħħarnett, il-KESE ma jaqbilx mal-pożizzjoni tal-Kummissjoni li ssostni li t-teknoloġiji kumplimentari għandhom iġibu gwadann ta' 10 g/km fl-emissjonijiet tas-CO2 peress li l-kontribut tal-bijokarburanti f'dik li hija l-kapaċità tiegħu li jidħol fis-suq għadha m'hijiex ċerta u ma' nistgħux nassumu li l-kontribut tagħhom ser iwassal għall-livell mistenni ta' 5 g/km. F'dan ir-rigward, il-KESE jqis li huwa indispensabbli li titħaddem sistema ta' miżuri li jistgħu jitkejlu fiż-żgur, bħalma huwa l-każ, per eżempju, ta' l-eco-driving u l-infrastruttura.

5.1

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet ġenerali li saru hawn fuq kif ukoll fid-dawl tad-dibattitu li għaddej fil-Parlament, il-KESE jittama li l-istrument leġislattiv li jintgħażel ikun jista' mhux biss ma jtellifx l-aċċess għall-karozzi u vetturi ġodda sabiex jiżgura t-tiġdid tal-flotta fiċ-ċirkolazzjoni iżda wkoll jiggwida l-għażla tax-xerrejja lejn mudelli li jagħtu inqas emissjonijiet.

5.2

Fin-nuqqas ta' stima ta' l-impatt wiesgħa u fil-fond, li tkun kapaċi tistabbilixxi x'inhuma l-ispejjeż u l-benefiċċji tal-varji soluzzjonijiet possibbli, il-KESE jirriżerva d-dritt li jesprimi ruħu f'opinjoni suċċessiva dwar il-limiti li għandhom u jistgħu jintlaħqu fit-tnaqqis ta' l-emissjonijiet tas-CO2, iżda jirrakkomanda minn issa li fl-istrument leġislattiv li jintgħażel għandu jitqies il-fatt li ċ-ċiklu produttiv tal-karozzi huwa magħruf għall-kumplessità tiegħu u jirrikjedi “lead time” (9) li jista' jwassal sa 7 snin.

5.3

Meta wieħed iqis iż-żmien li tieħu liġi bil-proċess ta' ko-deċiżjoni, il-KESE jemmen li t-test finali li jkun fih ir-rekwiżiti li għandhom jiġu sodisfatti m'huwiex ser ikun lest qabel l-2009. B'rabta ma' dak li ntqal dwar iċ-ċikli industrijali tipiċi tas-settur, l-ewwel data ta' implimentazzjoni hija l-2015, ukoll meta wieħed iqis id-dħul fis-seħħ f'dak il-mument tar-regolament EURO 6 għat-tnaqqis ta' inkwinanti li, bħal fil-każ tas-CO2, jeħtieġu bidliet strutturali fil-vetturi.

5.4

L-objettiv ta' l-2012 min-naħa l-oħra għandu mnejn ma jkunx teknikament possibbli u żgur mhux mingħajr effetti ħżiena ħafna fuq il-kompetittività ta' l-industrija tal-karozzi Ewropea u l-livelli ta' okkupazzjoni tagħha.

5.5

Minn issa, il-KESE jiddikkjara li huwa favur strument leġislattiv li jkun newtrali fir-rigward tal-kompetizzjoni bejn il-produtturi, jiġifieri li ma jsirux limitazzjonijiet obbligatorji fuq l-offerta fis-suq ta' mudelli min-naħa ta' l-istess produtturi, iżda billi t-talba tax-xerrejja tiġi ggwidata lejn mudelli b'inqas emissjonijiet; it-tnaqqis tas-CO2 mitlub irid jintrabat mad-differenzi li jeżistu fil-firxa tal-prodotti, billi jintużaw il-parametri li huma meqjusa bħala l-aktar sinifikattivi u proporzjonali għall-konsum ta' l-emissjonijiet tas-CO2.

5.6

Fid-dawl ta' dan, huwa meqjus li l-parametru magħżul għandu jiggarantixxi li l-kontribuzzjonijiet fit-tnaqqis ta' l-emissjonijiet tas-segmenti varji u ż-żjieda fil-prezzijiet li inevitabbilment isegwu ma jwasslux sabiex jillimitaw il-kapaċità tal-klijenti li jkunu jifilħu jixtru karozza ġdida, skond il-possibbiltajiet tagħhom.

5.6.1

Parametru possibbli huwa l-piż tal-vettura (hekk kif issuġġeriet l-ACEA, l-Assoċjazzjoni Ewropea tal-produtturi tal-karozzi), għaliex huwa marbut b'mod dirett mal-livell ta' l-emissjonjiet tas-CO2. Il-KESE jfakkar li mill-1996 sa l-2005 iż-żjieda fil-piż tal-vetturi kien ta' 32 kg, b'żjieda relattiva fl-emissjonijiet tas-CO2 ekwivalenti għal 6.6 g/km. Fil-fatt, il-piż ser jintuża bħala parametru ta' riferiment fl-istrateġija tat-tnaqqis ta' l-emissjonijiet tas-CO2 fil-Ġappun fejn fl-2006 ġie deċiż li jintlaħaq il-limitu ta' 138 g/km sa l-2015. L-ACEA għalhekk hija favur dan il-parametru għaliex jimxi fid-direzzjoni ta' l-armonizzazzjoni tal-politiki dwar is-CO2 fil-livell dinji.

5.6.2

Għandu jissemma wkoll li bħalissa qegħdin jiġu diskussi parametri oħra li jistgħu jintużaw sabiex tiġi identifikata u ddifferenzjata l-firxa tal-prodott. B'mod partikulari għandha tissemma l-proposta tar-rapporteur tal-Parlament Ewropew Chris Davies li għamel referenza għall-footprint (l-ispazju okkupat mill-karozza ikkalkulat fuq il-bażi tad-distanza bejn il-fus tar-rota ta' quddiem u dak ta' wara u l-wisa' tal-karreġġjata (10)).

5.6.3

Min-naħa tiegħu, il-KESE jqis li, per eżempju, l-introduzzjoni tal-box volume bħala parametru (fiżikament dan huwa t-tul x il-wisa' x l-għoli tal-vettura) tista' tkun interessanti u adattata u taf tkun strument possibbli li jiggwida lill-konsumaturi lejn tipi ta' vetturi li jirriflettu l-ħteġijiet veri, mingħajr emissjonijiet intuli tas-CO2 marbutin man-nuqqas ta' proporzjon bejn il-ħtieġa ta' l-użu u l-volum tal-vettura. Fi kliem ieħor, min għandu bżonn ta' SUV (Sport Utility Vehicle) li tista' ġġorr aktar nies u tagħbija ikbar ikun lest li jħallas iktar għaliex ikun tassew jeħtieġ din il-vettura, inkella jekk dinil-ħtieġa ma teżistix, isib li jkun jaqbillu jdur lejn faxxa inferjuri.

5.7

Fir-rigward tal-proposta mressqa mill-istess rapporteur tal-Parlament Ewropew Chris Davies dwar il-ħtieġa li jinħoloq mekkaniżmu msejjaħ Carbon Allowance Reduction System (CARS) li jistabbilixxi krediti u penali fil-każ ta' eċċess jew, bil-kontra, fil-każ ta' mġieba virtuża fil-rigward tal-limiti stabbiliti, il-KESE iqis li m'hijiex prattikabbli sistema ta' skambju tal-kwoti tas-CO2 f'suq limitat għas-settur tal-karozzi.

Meta wieħed iqis l-ambizzjoni ta' l-objettivi, jidher fil-fatt li m'huwiex realistiku li jinħoloq volum ta' kwoti ta' skambju biżżejjed sabiex jiggarantixxi t-tħaddim tas-sistema.

5.7.1

Għall-kuntrarju, il-KESE jqis li l-applikazzjoni ta' sistema ta' emission trading “miftuħa” (jiġifieri li tippermetti l-iskambju ma' setturi oħra) hija possibbli, bil-vantaġġ li tiggarantixxi tnaqqis globali ta' l-emissjonijiet tas-CO2 fil-kuntest ta' flessibbiltà adattata, filwaqt illi tistabbilixxi limiti ta' akkwist possibbli għall-produtturi tal-karozzi. Il-KESE jappoġġja għalhekk sistema miftuħa li għad trid tiġi definita u turi t-tendenzi tagħha fl-implikazzjonijiet ekonomiċi fid-dawl tal-bidliet li jseħħu fis-suq ta' l-emissjonijiet minn issa sa l-2015, filwaqt li jfakkar fil-ħtieġa li dawn l-implikazzjonijet ekonomiċi ma jikkompromettux l-aċċessibbltà tal-prezzijiet għall-klijenti finali.

5.8

Imbagħad b'riferiment għall-paragrafu tal-komunikazzjoni dwar l-introduzzjoni ta' kodiċi ta' etika għall-attivitajiet ta' kummerċjalizzazzjoni u reklamar, il-KESE jinnota li, kważi fl-Istati Membri kollha, diġà jeżistu ftehimiet, li fil-maġġoranza tal-każijiet huma stretti ħafna, għad-definizzjoni ta' regoli ta' l-imġieba f'dan is-sens. Madankollu, fil-prinċinpju l-KESE huwa favur l-armonizzazzjoni ta' dawn il-ftehimiet u għalhekk m'huwiex kontra t-twaqqif ta' kodiċi Ewropew ta' prassi tajba hekk kif il-Kummissjoni tissuġġerixxi lill-produtturi tal-vetturi.

5.9

Il-KESE jinnota mbagħad li l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni għandha l-ħsieb li ddaħħal ukoll il-vetturi kummerċjali ħfief fil-miżura leġislattiva għat-tnaqqis ta' l-emissjonijiet tas-CO2.

5.9.1

Il-KESE jidhirlu li l-vetturi kummerċjali ħfief (kategorija N1 u vetturi għat-trasport ta' passiġġieri relatati) ma jeħtiġux din il-miżura peress li l-użu tagħhom huwa professjonali u għalhekk il-konsum u l-emissjonijiet tas-CO2 huma diġà fihom infushom element determinanti fl-għażla tax-xerrejja, billi jaffettwaw b'mod sustanzjali ħafna fuq l-ispejjeż ta' l-attività. B'konsegwenza ta' dan, il-vetturi li qegħdin fis-suq diġà jadottaw l-aktar soluzzjonijiet effiċjenti, jiġifieri kważi b'mod esklussiv, muturi diżil.

5.9.2

Madankollu, qabel ma tittieħed deċiżjoni fir-rigward, il-KESE jirrakkomanda lill-Kummissjoni sabiex tagħmel stima ta' l-impatt ibbażata fuq kejl aġġornat ta' l-emissjonijiet tal-vetturi kummerċjali ħfief, kejl li fil-preżent ma jidhirx li huwa disponibbli.

5.9.3

Li wieħed jiffissa objettivi f'termini ta' g/km għall-vetturi kummerċjali, mingħajr għarfien preċiż tad-data rilevanti, iġib miegħu r-riskju li tonqos il-kapaċità tat-trasport tal-vetturi individwali u dan iwassal għal ineffiċjenza li tiirikjedi jew żjieda fin-numru ta' vetturi meħtieġa sabiex jiġi trasportat l-istess ammont ta' merkanzija jew inkella vettura ta' kategorija ogħla u dimensjonijiet akbar, b'dannu għall-emissjonijiet globali.

5.10

Barra minn hekk, il-KESE jqis li huwa l-każ li s-suġġett ta' l-emissjonijiet tas-CO2 mill-karozzi u l-vetturi kummerċjali ħfief jiġi vvalutat fil-kumplessità tiegħu billi jiġi kkunsidrat iċ-ċiklu kollu tal-ħajja ta' dawn l-oġġetti, mill-proċessi produttivi sa l-użu u t-tmiem tal-ħajja tagħhom. Il-KESE jenfasizza wkoll, fid-dawl ta' dak li diġà ntqal, il-ħtieġa ta' koordinazzjoni u koerenza bejn l-inizjattivi leġislattivi u regolatorji marbuta ma' l-industrija tal-karozzi b'impatt fuq l-emissjonijiet tas-CO2 sabiex jiġi evitat li inizjattivi dwar suġġetti differenti jidħlu f'kunflitt bejniethom u b'hekk iwasslu għal dewmien fl-implimentazzjoni ta' l-istess inizjattivi.

5.11

Il-KESE jqis li l-inizjattivi tal-programmi qafas futuri għar-riċerka għandhom ikunu indirizzati b'mod qawwi, bla eżitazzjoni u bi prijorità lejn proġetti li jfittxu li jsibu soluzzjonijiet teknikamentt fattibbli u ekonomikament sostenibbli għat-tnaqqis ta' l-emissjonijiet globali tas-CO2 (u għalhekk mhux biss dawk li għandhom x'jaqsmu mat-trasport), filwaqt li jiġi kkunsidrat l-impatt taċ-ċiklu kollu tal-ħajja tal-fonti differenti ta' l-emissjonijiet. Il-KESE huwa tal-parir li l-proġetti ta' riċerka għandhom jaħdmu fuq firxa wiesgħa u jsibu soluzzjonijiet immedjati, għall-perijodu medju u fit-tul, filwaqt li jżommu quddiem għajnejhom l-għan li l-prezz jibqa' aċċessibbli kemm għall-produtturi kif ukoll għall-klijenti finali, sabiex b'hekk jiġi nkoraġġut it-tiġdid tal-flotta fiċ-ċirkolazzjoni sabiex nersqu lejn mobilità sostenibbli.

5.12

Fl-aħħar, il-KESE jqis li l-miżuri li jittieħdu mill-Istati Membri jridu jseħħu fuq aktar fronti minn dawk li ssemmew qabel (toroq, dwal tat-traffiku intelliġenti, eċċ.), mhux ta' l-anqas permezz ta' inizjattivi ta' akkwisti ekoloġiċi għall-bini tal-flotta ta' karozzi tas-servizz u l-impenn kemm fil-ħolqien ta' netwerks infrastrutturali fejn l-aċċess għad-distribuzzjoni tal-karburanti li għandhom inqas impatt fuq l-ambjent, bħall-gass naturali, huwa possibbli kif ukoll fl-iffaċilitar tal-possibbiltà ta' l-akkwist ta' vetturi li jaħdmu bil-gass naturali u bl-LPG.

16.2.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 44/49

16.2.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 44/50

1.1

Il-KESE japprova l-proposta għal deċiżjoni tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-għażla u l-awtorizzazzjoni ta' sistemi li jipprovdu servizzi mobbli permezz tas-satellita (MSS) u jirrakkomanda l-adozzjoni u l-implimentazzjoni tagħha minnufih.

1.2.

Il-Kumitat jappoġġja bis-sħiħ l-objettiv prijoritarju tal-proposta għal deċiżjoni mressqa għal dibattitu hekk kif ġiet ifformolata fit-Titolu 1, Artikolu 1(1): il-ħolqien ta' proċedura Komunitarja għall-għażla komuni ta' l-operaturi ta' sistemi mobbli permezz tas-satellita u […] għall-awtorizzazzjoni kkoordinata mill-Istati Membri.

1.3.

Il-KESE jemmen li l-adozzjoni immedjata ta' din id-deċiżjoni hija meħtieġa minħabba:

1.4.

Il-KESE jenfasizza l-fatt li t-twettiq u l-użu ta' sistemi ta' komunikazzjoni bis-satellita jikkostitwixxu, minħabba d-daqs tat-territorju kopert, inizjattiva essenzjali li tassigura l-espansjoni ta' l-industrija spazjali Ewropea u l-iżvilupp ta' applikazzjonijiet speċifiċi tas-settur tal-komunikazzjoni u li tmur id f'id ma' l-istrateġija ta' Lisbona ta' promozzjoni ta' l-iżvilupp sostenibbli, b'mod partikulari għaliex tikkontribwixxi direttament għall-ħolqien ta' xogħlijiet ġodda fil-kuntest ta' kompetittività ikbar.

1.5.

Il-Kumitat jinnota bi pjaċir l-eżistenza, fil-livell Ewropew, ta' tagħmir tekniku sinifikanti f'dan il-qasam, fatt li jappoġġja l-proposta kkonċernata. Fil-fatt, tlieta mill-ikbar operaturi ta' sistemi ta' satellita fid-dinja huma Ewropej u l-komunikazzjonijiet bis-satellita jirrappreżentaw 40 % tad-dħul attwali tas-settur spazjali Ewropew.

1.6.

Il-KESE jilqa' bi pjaċir il-kunsens tal-Kummissjoni fil-qafas tal-promozzjoni ta' din il-proposta li minkejja li għandha fil-fażi bikrija ta' proġett diġà għandha l-appoġġ tal-partijiet kollha li ġew ikkonsultati: is-settur tas-satelliti, l-operaturi tan-netwerks u t-telekomunikazzjonijiet, l-Aġenzija Spazjali Ewropea u l-awtoritajiet nazzjonali inkarigati mir-regolamentazzjoni fl-Istati Membri.

1.7.

Fl-istess ħin, il-Kumitat iqis li d-deċiżjoni, fil-verżjoni finali tagħha li qiegħda tiġi eżaminata bħalissa, tiġbor fiha b'mod bilanċjat l-opinjonijiet diverġenti espressi matul il-proċess ta' konsultazzjoni. Dawn jinkludu b'mod partikulari l-metodi u l-kriterji ta' għażla, il-bżonn li tittejjeb il-flessibbiltà fil-livell nazzjonali — minn banda fir-rigward taż-żmien neċessarju għall-ksib ta' l-awtorizzazzjoni u mill-banda l-oħra fir-rigward tal-perijodu ta' validità ta' din l-awtorizzazzjoni — u koordinazzjoni iktar dettaljata tal-proċeduri nazzjonali għall-awtorizzazzjoni.

1.8.

Il-KESE jirrakkomanda li d-deċiżjoni tiġi adottata hekk kif ġiet proposta. Fir-rigward tal-metodoloġija għall-implimentazzjoni tad-dispożizzjonijiet dwar l-għażla u l-awtorizzazzjoni, ikun utli li tiġi definita regolamentazzjoni li tħares l-interessi privati taċ-ċittadini u tassigura r-rispett tal-ħajja privata ta' l-utenti tat-tagħmir finali tas-sistemi mobbli permezz tas-satellita.

2.1

It-tħejjija u t-twettiq ta' sistema pan-Ewropea ta' komunikazzjoni bis-satellita jikkostitwixxu bażi alternattiva u innovattiva għal diversi servizzi ta' dan it-tip ta' telekomunikazzjoni u ta' broadcasting/multicasting, mingħajr rabta ma' fejn jinsabu l-utenti finali, u għas-servizzi bħall-aċċess għall-Internet/Intranet ta' veloċità għolja, is-servizzi multimedja mobbli, il-protezzjoni ċivili, il-ġestjoni ta' kriżi non-militari (id-diżastri naturali u umanitarji), il-garanzija tas-sigurtà u ta' l-ordni interna, l-applikazzjonijiet bħall-ġestjoni tal-flotot (fleet management), l-assistenza medika mill-bogħod, eċċ.

2.2

Is-sistema hija maħsuba b'tali mod li tikkontribwixxi għall-iżvilupp ta' suq intern, it-titjib tal-kompetittività permezz taż-żjieda fid-disponibbiltà tas-servizzi pan-Ewropej u l-promozzjoni ta' l-investimenti effikaċi, fuq kollox bis-saħħa ta' l-introduzzjoni ta' servizzi innovattivi mmirati lejn il-kopertura u l-provvista tal-kapaċità ta' komunikazzjoni fiż-żoni terrestri fil-periferija u ż-żona marittima.

2.3

Il-ħolqien ta' proċedura Komunitarja għall-għażla ta' l-operaturi ta' sistemi mobbli permezz tas-satellita u l-istabbiliment ta' dispożizzjonijiet għall-awtorizzazzjoni kkoordinata fil-livell nazzjonali ta' l-operaturi magħżula huma neċessarji fuq kollox fil-każ tas-sistemi pan-Ewropej. Bis-saħħa ta' l-armonizzazzjoni tal-kriterji ta' għażla għas-sistemi mobbli ta' komunikazzjoni bis-satellita huwa possibbli li f'dan il-qasam tiġi applikata politika komuni fil-livell Ewropew. Hemm ir-riskju li l-għażla mill-Istati Membri ta' operaturi differenti ta' sistemi mobbli ta' komunikazzjoni, li jużaw satelliti differenti, toħloq kampi ta' perturbazzjoni kumplessi minħabba l-interferenzi, jew li saħansitra tipperikola l-ħidma tas-sistema b'mod ġenerali jekk operatur jingħata frekwenzi tar-radju differenti f'kull Stat Membru fejn huwa jopera. Dan it-theddid potenzjali huwa r-raġuni għaliex, sabiex tiġi assigurata koerenza fl-approċċ tad-diversi Stati Membri fil-qasam ta' l-awtorizzazzjoni, huwa essenzjali li jiġu definiti dispożizzjonijiet Komunitarji għall-allokazzjoni sinkronizzata tal-frekwenzi tar-radju u l-kondizzjonijiet armonizzati ta' awtorizzazzjoni, mingħajr ħsara għall-kondizzjonijiet nazzjonali partikulari li huma kompatibbli mal-liġi Komunitarja.

2.4

Il-komunikazzjonijiet bis-satellita, li jirrappreżentaw element essenzjali tas-suq intern, jaqbżu l-fruntieri nazzjonali u għalhekk huma soġġetti għar-regolamentazzjoni internazzjonali, u jikkontribwixxu b'mod importanti għat-twettiq ta' ċerti objettivi ta' l-Unjoni Ewropea fir-rigward ta' l-espansjoni taż-żona ġeografika koperta mill-ispektrum fuq medda kbira.

3.1.

Id-deċiżjoni proposta fuq il-bażi ta' l-Artikolu 95 tat-Trattat għandha tipprovdi qafas ġuridiku għall-għażla u l-awtorizzazzjoni tas-servizzi ta' komunikazzjoni mobbli permezz tas-satellita. Din id-deċiżjoni għandha tittieħed b'konsistenza ma' l-għanijiet ġenerali u skond il-proċedura ta' għażla komparattiva deskritta fil-proposta. Il-Kummissjoni, megħjuna mill-Kumitat tal-Komunikazzjonijiet, għandha tkun involuta fit-teħid ta' din id-deċiżjoni. L-awtorizzazzjoni (drittijiet għall-użu ta' l-ispektrum tar-radju) ta' l-operaturi magħżula għandha tingħata fuq skala nazzjonali, u tkun soġġetta wkoll għal sett minimu ta' kundizzjonijiet armonizzati li jkun stipulat fil-proposta.

4.1.

Il-Kummissjoni tipproponi l-implimentazzjoni ta' deċiżjoni li tqis l-evalwazzjoni ta' l-aspetti li ġejjin: