(1)

Sa teachtaireacht uaidh an 2 Nollaig 2020 dar teideal Digitalisation of justice in the European Union – a toolbox of opportunities [Digitiú an cheartais san Aontas Eorpach – bosca uirlisí de dheiseanna], shainaithin an Coimisiún an gá atá le creat reachtach nósanna imeachta trasteorann an Aontais a nuachóiriú sa dlí sibhialta, tráchtála agus coiriúil, i gcomhréir leis an bprionsabal ‘digiteach mar réamhshocrú’, á áirithiú an tráth céanna go bhfuil na coimircí uile is gá i bhfeidhm chun eisiamh sóisialta a sheachaint, chomh maith le hiontaoibh fhrithpháirteach, idir-inoibritheacht agus slándáil a bheith á n-áirithiú.

(2)

Chun limistéar iomlán feidhmiúil saoirse, slándála agus ceartais a ghnóthú, tá sé tábhachtach go bhféachfaidh na Ballstáit uile le haon héagothromaíochtaí atá ann cheana maidir le digitiú na gcóras a laghdú agus leas a bhaint as na deiseanna a chuirtear ar fáil leis na sásraí cistiúcháin ábhartha de chuid an Aontais.

(3)

Chun comhar breithiúnach agus rochtain ar an gceartas a fheabhsú, ba cheart gníomhartha dlí an Aontais lena ndéantar foráil maidir le cumarsáid idir údaráis inniúla, lena n-áirítear comhlachtaí agus gníomhaireachtaí de chuid an Aontais, agus idir údaráis inniúla agus daoine nádúrtha agus dlítheanacha in ábhair shibhialta agus thráchtála, a chomhlánú trí choinníollacha a bhunú chun cumarsáid den sórt sin a dhéanamh trí mhodhanna digiteacha.

(4)

Féachtar leis an Rialachán seo le héifeachtúlacht agus éifeachtacht na nósanna imeachta breithiúnacha a fheabhsú agus rochtain ar an gceartas a éascú trí na bealaí cumarsáide atá ann cheana a dhigitiú, agus ba cheart coigilteas costais agus ama, laghdú ar an ualach riaracháin, agus athléimneacht fheabhsaithe i gcúinsí force majeure a bheith ann dá bharr le haghaidh na n-údarás uile atá páirteach i gcomhar breithiúnach trasteorann. Ba cheart laghdú a bheith ag teacht ar mhoilleanna ar phróiseáil cásanna, sa ghearrthéarma agus san fhadtéarma, mar thoradh ar úsáid a bhaint as bealaí cumarsáide digiteacha idir na húdaráis inniúla. Ba cheart tairbhe a bheith ann do dhaoine aonair, d’eintitis dhlíthiúla agus d’údaráis inniúla na mBallstát mar gheall air sin, agus ba cheart dó muinín as córais cheartais a neartú. Bheadh tairbhe ann freisin dá ndéanfaí na bealaí cumarsáide a dhigitiú i réimse na n-imeachtaí coiriúla trasteorann agus i gcomhthéacs chomhrac an Aontais i gcoinne na coireachta. I ndáil leis an méid sin, is céim chun tosaigh é an t-ardleibhéal slándála is féidir a sholáthar trí bhealaí cumarsáide digiteacha, agus maidir le cearta na ndaoine lena mbaineann a chosaint, amhail an ceart go n-urramófar an saol príobháideach agus saol an teaghlaigh agus an ceart go ndéanfar sonraí pearsanta a chosaint.

(5)

Ba cheart cearta agus saoirsí bunúsacha na ndaoine uile lena mbaineann malartú leictreonach sonraí de bhun an Rialacháin seo, go háirithe an ceart chun rochtain éifeachtach ar an gceartas, an ceart chun triail chóir a fháil, prionsabal an neamh-idirdhealaithe, an ceart go n-urramófaí an saol príobháideach agus saol an teaghlaigh agus an ceart go ndéanfar sonraí pearsanta a chosaint, a urramú go hiomlán i gcomhréir le dlí an Aontais.

(6)

Agus a ndualgais faoin Rialachán seo á gcomhlíonadh acu, ba cheart do gach eintiteas prionsabal neamhspleáchas na mbreithiúna a urramú, ag féachaint do phrionsabal dheighilt na gcumhachtaí agus do phrionsabail eile an smachta reachta.

(7)

Tá rochtain éifeachtach ar an gceartas ar cheann de na príomhchuspóirí i réimse na saoirse, na slándála agus an cheartais. Is céim thábhachtach é an claochlú digiteach chun feabhas a chur ar an rochtain ar an gceartas agus ar éifeachtúlacht, cáilíocht agus trédhearcacht na gcóras ceartais.

(8)

Tá sé tábhachtach go ndéantar bealaí agus uirlisí iomchuí a fhorbairt chun a áirithiú gur féidir le córais cheartais comhoibriú go digiteach ar bhealach éifeachtúil. Dá bhrí sin, tá sé fíor-riachtanach ionstraim aonfhoirmeach teicneolaíochta faisnéise a bhunú ar leibhéal an Aontais lenar féidir sonraí a bhaineann le cásanna a mhalartú go leictreonach idir údaráis inniúla ar bhonn pras, díreach, idir-inoibritheach, iontaofa, inrochtana, slán agus éifeachtúil thar theorainneacha. Ba cheart don Choimisiún agus do na Ballstáit a áirithiú go mbeidh gairmithe dlí rannpháirteach i gclaochlú digiteach na gcóras ceartais.

(9)

Forbraíodh uirlisí chun sonraí a bhaineann le cásanna a mhalartú go digiteach, a chiallaíonn nach gá modhnuithe costasacha a dhéanamh ar na córais TF atá ar bun cheana sna Ballstáit ná iad a athsholáthar. Is é an córas ‘Cumarsáid r-Cheartais trí Mhalartú Sonraí ar Líne’ (e-CODEX), a mbunaítear an creat dlíthiúil ina leith le Rialachán (AE) 2022/850 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (3), an phríomhuirlis den chineál sin a forbraíodh go dtí seo chun malartú trasteorann sonraí a bhaineann le cásanna a áirithiú idir údaráis inniúla trí mhodh leictreonach atá tapa, díreach, idir-inoibritheach, inbhuanaithe, iontaofa agus slán.

(10)

Le digitiú imeachtaí, ba cheart rochtain ar an gceartas a áirithiú do chách, lena n-áirítear daoine faoi mhíchumas. Ba cheart don chóras TF díláraithe agus don phointe rochtana leictreonach Eorpach a bhunaítear leis an Rialachán seo na ceanglais inrochtaineachta gréasáin a leagtar amach i dTreoir (AE) 2016/2102 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (4) a chomhlíonadh. An tráth céanna, ba cheart na modhanna íocaíochta leictreonacha dá dtagraítear sa Rialachán seo na ceanglais inrochtaineachta a leagtar amach i dTreoir (AE) 2019/882 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle a chomhlíonadh (5).

(11)

Le bealaí digiteacha a bhunú le haghaidh cumarsáid trasteorann, rannchuideofaí go díreach le rochtain ar an gceartas a fheabhsú, trína chur ar chumas daoine nádúrtha agus dlítheanacha cosaint a gceart a lorg agus a n-éilimh a dhéanamh, imeachtaí a thionscnamh agus sonraí a bhaineann le cásanna a mhalartú i bhfoirm dhigiteach le húdaráis bhreithiúnacha nó le húdaráis inniúla eile, i nósanna imeachta a thagann faoi raon feidhme dhlí an Aontais i réimse na n-ábhar sibhialta agus tráchtála.

(12)

Chun a áirithiú go mbeidh tionchar dearfach ag uirlisí cumarsáide leictreonaí ar rochtain ar an gceartas, ba cheart do na Ballstáit acmhainní leordhóthanacha a leithdháileadh chun feabhas a chur ar scileanna digiteacha agus litearthacht dhigiteach na saoránach agus ba cheart dóibh aird ar leith a thabhairt ar a áirithiú nach mbeidh easpa scileanna digiteacha ina bacainn ar úsáid an chórais TF dhíláraithe. Ba cheart do na Ballstáit a áirithiú go gcuirfear oiliúint ar fáil do gach gairmí ceartais lena mbaineann, lena n-áirítear ionchúisitheoirí, breithiúna agus foireann riaracháin, agus údaráis inniúla, chun úsáid éifeachtach an chórais TF dhíláraithe a áirithiú. Ba cheart é a bheith d’aidhm le hoiliúint den sórt sin feidhmiú na gcóras ceartais ar fud an Aontais a fheabhsú, chomh maith le cearta agus luachanna bunúsacha a chaomhnú, go háirithe trína chur ar chumas gairmithe ceartais aghaidh a thabhairt go héifeachtúil ar aon dúshláin a d’fhéadfadh teacht chun cinn le linn imeachtaí nó éisteachtaí arna reáchtáil trí fhíschomhdháil nó trí theicneolaíocht chianchumarsáide eile, mar gheall ar a gcineál fíorúil. Ba cheart don Choimisiún na Ballstáit a spreagadh agus tacaíocht a thabhairt dóibh chun iarratas a dhéanamh ar dheontais le haghaidh gníomhaíochtaí oiliúna faoi chláir airgeadais ábhartha an Aontais.

(13)

Ba cheart digitiú na cumarsáide a chumhdach leis an Rialachán seo i gcásanna lena mbaineann impleachtaí trasteorann agus a thagann faoi raon feidhme gníomhartha dlí áirithe de chuid an Aontais in ábhair shibhialta, thráchtála agus choiriúla. Ba cheart na gníomhartha sin a liostú sna hIarscríbhinní a ghabhann leis an Rialachán seo. Cumarsáid idir údaráis inniúla agus comhlachtaí agus gníomhaireachtaí de chuid an Aontais, amhail Oifig an Ionchúisitheora Phoiblí Eorpaigh nó Eurojust, i gcásanna inarb inniúil iad faoi na gníomhartha dlí a liostaítear in Iarscríbhinn II, ba cheart í a chumhdach leis an Rialachán seo freisin. I gcás inarb inniúil cleachtóirí dócmhainneachta faoin dlí náisiúnta chun éilimh a fháil arna dtaisceadh ag creidiúnaí eachtrach in imeachtaí dócmhainneachta faoi Rialachán (AE) 2015/848 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (6), ba cheart a mheas gur údaráis inniúla de réir bhrí an Rialacháin seo iad.

(14)

Leis an Rialachán seo, níor cheart difear a dhéanamh do na rialacha lena rialaítear nósanna imeachta breithiúnacha trasteorann arna mbunú leis na gníomhartha dlí a liostaítear in Iarscríbhinní I agus II ach amháin na rialacha a bhaineann le cumarsáid trí modhanna digiteacha a thugtar isteach leis an Rialachán seo. Ba cheart don Rialachán seo a bheith gan dochar don dlí náisiúnta maidir le hainmniú aon údaráis, aon duine nó aon chomhlachta a bhíonn ag plé le haon ghné d’fhíorú agus de chomhdú iarratas, doiciméad agus faisnéise. Níor cheart difear a dhéanamh do na ceanglais faoin dlí náisiúnta is infheidhme maidir le barántúlacht, cruinneas, iontaofacht agus foirm dhlíthiúil iomchuí doiciméad nó faisnéise, seachas na rialacha a bhaineann le cumarsáid trí mhodhanna digiteacha a thugtar isteach leis an Rialachán seo.

(15)

Ba cheart a chinneadh an mbeidh cás le meas mar ábhar a bhfuil impleachtaí trasteorann aige faoi na gníomhartha dlí a liostaítear in Iarscríbhinní I agus II. I gcás ina luaitear go sainráite sna gníomhartha dlí a liostaítear in Iarscríbhinní I agus II gur cheart nós imeachta cumarsáide idir údaráis inniúla a rialú faoin dlí náisiúnta, níor cheart feidhm a bheith ag an Rialachán seo.

(16)

Níor cheart feidhm a bheith ag na hoibleagáidí faoin Rialachán seo maidir le cumarsáid ó bhéal, amhail ar an nguthán nó go pearsanta.

(17)

Níor cheart feidhm a bheith ag an Rialachán seo maidir le doiciméid a sheirbheáil de bhun Rialachán (AE) 2020/1784 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (7), ná maidir le fianaise a ghlacadh de bhun Rialachán (AE) 2020/1783 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (8). Foráiltear leis na Rialacháin sin cheana féin do rialacha sonracha maidir le digitiú an chomhair bhreithiúnaigh. Mar sin féin, chun feabhas a chur ar sheirbheáil leictreonach na ndoiciméad, ar seirbheáil í atá le déanamh go díreach ar dhuine ag a bhfuil seoladh aitheanta le haghaidh seirbheáil i mBallstát eile, ba cheart, leis an Rialachán seo, leasuithe áirithe a thabhairt isteach ar Rialachán (AE) 2020/1784.

(18)

Nuair a chomhoibríonn an Coimisiún le gníomhaithe seachtracha i gcéimeanna deartha agus tógála an phointe rochtana leictreonaigh Eorpaigh, ba cheart taithí a bheith ag gníomhaithe den sórt sin ar fhorbairt TF atá slán, soláimhsithe agus inrochtana.

(19)

Chun cumarsáid shlán éifeachtúil ghasta idir-inoibritheach rúnda iontaofa a áirithiú idir na Ballstáit chun críoch nósanna imeachta breithiúnacha trasteorann in ábhair shibhialta, thráchtála agus choiriúla, ba cheart teicneolaíocht chumarsáide iomchuí a úsáid, ar choinníoll go gcomhlíontar coinníollacha áirithe maidir le slándáil, sláine agus iontaofacht an doiciméid a fhaightear agus maidir le sainaithint na rannpháirtithe sa chumarsáid. Dá bhrí sin, ba cheart córas TF díláraithe atá slán, éifeachtúil agus iontaofa a bhunú le haghaidh malartuithe sonraí i nósanna imeachta breithiúnacha trasteorann. De bhrí gur córas díláraithe é an córas TF sin, ba cheart é a bheith mar aidhm leis malartuithe slána sonraí idir údaráis inniúla a chumasú leis, gan aon bhaint a bheith ag aon cheann d’institiúidí an Aontais le bunábhar na malartuithe sin. Leis an gcóras TF díláraithe, ba cheart malartuithe slána sonraí a bheith indéanta idir Ballstát agus comhlachtaí agus gníomhaireachtaí de chuid an Aontais, amhail Eurojust, i gcásanna a thagann faoi raon feidhme na ngníomhartha dlí a liostaítear in Iarscríbhinn II.

(20)

Ba cheart an córas TF díláraithe a bheith comhdhéanta de chórais cúil sna Ballstáit agus i gcomhlachtaí agus gníomhaireachtaí ábhartha an Aontais, agus de phointí rochtana idir-inoibritheacha trína ndéantar na córais sin a cheangal le chéile trí úsáid a bhaint as idirnaisc atá slán. Ba cheart pointí rochtana an chórais TF dhíláraithe a bheith bunaithe ar e-CODEX.

(21)

Chun críocha an Rialacháin seo, ba cheart do na Ballstáit a bheith in ann úsáid a bhaint as bogearraí arna bhforbairt ag an gCoimisiún (bogearraí cur chun feidhme tagartha) in ionad córas TF náisiúnta. Ba cheart na bogearraí cur chun feidhme tagartha sin a bheith bunaithe ar struchtúr modúlach, rud a chiallaíonn go ndéantar na bogearraí a phacáistiú agus a sheachadadh ar leithligh ó na comhpháirteanna e-CODEX is gá chun iad a nascadh leis an gcóras TF díláraithe. Ba cheart le struchtúr den sórt sin a chur ar chumas na mBallstát an bonneagar cumarsáide breithiúnaí náisiúnta atá acu cheana a athúsáid nó a fheabhsú chun críche úsáide trasteorann. Maidir le hábhair a bhaineann le hoibleagáidí cothabhála, d’fhéadfadh na Ballstáit bogearraí a úsáid freisin a d’fhorbair Comhdháil na Háige um an Dlí Idirnáisiúnta Príobháideach (iSupport).

(22)

Ba cheart don Choimisiún a bheith freagrach as na bogearraí cur chun feidhme tagartha a chruthú, a fhorbairt agus a chothabháil, i gcomhréir leis na prionsabail maidir le cosaint sonraí trí dhearadh agus mar réamhshocrú, agus le ceanglais inrochtaineachta. Ba cheart don Choimisiún na bogearraí cur chun feidhme tagartha a dhearadh, a fhorbairt agus a chothabháil i gcomhréir le ceanglais agus prionsabail na cosanta sonraí a leagtar síos i Rialacháin (AE) 2018/1725 (9) agus (AE) 2016/679 (10) ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, agus Treoir (AE) 2016/680 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (11), go háirithe prionsabail na cosanta sonraí trí dhearadh agus mar réamhshocrú, mar aon le hardleibhéal cibearshlándála. Go háirithe, aon duine nádúrtha nó dlítheanach a ghlacann páirt i gcruthú, forbairt nó cothabháil na gcóras TF náisiúnta nó na mbogearraí cur chun feidhme tagartha, ba cheart iad a bheith faoi cheangal ag na ceanglais agus na prionsabail sin. Ba cheart bearta teicniúla iomchuí a áireamh leis na bogearraí cur chun feidhme tagartha freisin, agus ba cheart bearta eagrúcháin, lena n-áirítear an fhormhaoirseacht is gá, a chumasú leo, chun an leibhéal slándála agus idir-inoibritheachta a áirithiú, ar leibhéal é atá iomchuí do mhalartú faisnéise i gcomhthéacs nósanna imeachta breithiúnacha trasteorann. Chun idir-inoibritheacht le córais TF náisiúnta a áirithiú, ba cheart na bogearraí cur chun feidhme tagartha a bheith in ann na caighdeáin nós imeachta dhigiteacha, mar a shainmhínítear i Rialachán (AE) 2022/850 iad, a chur chun feidhme le haghaidh na ngníomhartha dlí comhfhreagracha a liostaítear in Iarscríbhinní I agus II a ghabhann leis an Rialachán seo.

(23)

Chun cúnamh tapa, slán agus éifeachtúil a thabhairt d’iarratasóirí, ba cheart, mar riail, cumarsáid idir údaráis inniúla, amhail cúirteanna agus údaráis lárnacha a bunaíodh faoi Rialacháin (CE) Uimh. 4/2009 (12) agus (AE) 2019/1111 (13) ón gComhairle, a dhéanamh tríd an gcóras TF díláraithe.

(24)

D’fhéadfadh sé nach bhféadfaí tarchur a dhéanamh tríd an gcóras TF díláraithe mar gheall ar chur isteach ar an gcóras. Ba cheart do chomhlachtaí ábhartha an Aontais agus do na Ballstáit aon chur isteach ar an gcóras a réiteach a luaithe is féidir. D’fhéadfadh sé a bheith dodhéanta, sa chleachtas, tarchur a dhéanamh mar gheall ar chineál fisiciúil nó teicniúil a bhfuil le tarchur, amhail fianaise fhisiciúil a bheith á tarchur nó dá mba ghá an doiciméad bunaidh a tharchur i bhformáid pháipéir chun measúnú a dhéanamh ar a bharántúlacht, nó de bharr force majeure. Tagann cásanna force majeure, mar riail ghinearálta, tar éis teagmhais nárbh fhéidir a thuar agus nach féidir a sheachaint a eascraíonn as cúis lasmuigh den údarás inniúil. I gcás nach n-úsáidtear an córas TF díláraithe, ba cheart an chumarsáid a dhéanamh trí na modhanna malartacha is iomchuí. Ba cheart a bheith i gceist le modhanna malartacha den sórt sin, inter alia, an tarchur a bheith á dhéanamh chomh tapa agus is féidir agus ar bhealach slán trí mhodhanna leictreonacha slána eile, tríd an tseirbhís phoist nó trí tharchur go pearsanta i gcás ina bhfuil tarchur den sórt sin indéanta.

(25)

Ba cheart an córas TF díláraithe a úsáid mar réamhshocrú sa chumarsáid idir na húdaráis inniúla. Chun solúbthacht an chomhair bhreithiúnaigh a áirithiú, áfach, d’fhéadfadh modhanna cumarsáide eile a bheith níos iomchuí i gcásanna áirithe. D’fhéadfadh sin a bheith iomchuí i gcás ina mbeadh cumarsáid dhíreach phearsanta de dhíth ar na húdaráis inniúla, agus go háirithe i gcás cumarsáid dhíreach idir cúirteanna faoi Rialachán (AE) 2015/848 agus Rialachán (AE) 2019/1111, chomh maith le cumarsáid dhíreach idir na húdaráis inniúla faoi Chinntí Réime 2005/214/CGB (14), 2006/783/CGB (15), 2008/909/CGB (16), 2008/947/CGB (17), 2009/829/CGB (18) ón gComhairle, Treoir 2014/41/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (19) nó Rialachán (AE) 2018/1805 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (20) lena bhféadfaí an chumarsáid idir na húdaráis inniúla a dhéanamh trí mhodh ar bith nó trí aon mhodh iomchuí de réir mar a fhoráiltear dó sna gníomhartha sin. I gcásanna den sórt sin, d’fhéadfadh na húdaráis inniúla modhanna cumarsáide nach bhfuil chomh foirmiúil céanna a úsáid, amhail an ríomhphost.

D’fhéadfadh modhanna cumarsáide eile a bheith iomchuí freisin i gcás ina mbeadh láimhseáil sonraí íogaire i gceist leis an gcumarsáid nó i gcás ina gcuirfí ualach riaracháin díréireach, arna éirí as líon mór doiciméad a thiontú go foirm leictreonach, ar an údarás inniúil a sheolann na doiciméid sin. Ós rud é go ndéileálann údaráis inniúla le sonraí íogaire, ba cheart slándáil agus iontaofacht an mhalartaithe faisnéise a áirithiú i gcónaí agus na modhanna iomchuí cumarsáide á roghnú. Ba cheart a mheas i gcónaí gurb é an córas TF díláraithe an modh is iomchuí chun foirmeacha a mhalartú arna mbunú de bhun na ngníomhartha dlí a liostaítear in Iarscríbhinní I agus II a ghabhann leis an Rialachán seo. D’fhéadfaí foirmeacha a mhalartú trí mhodhanna eile, áfach, i gcásanna ina bhfuil údaráis inniúla na mBallstát éagsúil i láthair san aon áit amháin i mBallstát chun cabhrú le forghníomhú nósanna imeachta comhair bhreithiúnaigh faoi na gníomhartha dlí a liostaítear in Iarscríbhinn II a ghabhann leis an Rialachán seo, más gá sin de bharr phráinn an ábhair, amhail i gcásanna faoi Threoir 2014/41/AE ina dtugann an t-údarás eisiúna cúnamh chun an tOrdú Imscrúdaithe Eorpach a fhorghníomhú sa Stát forghníomhaitheach nó i gcás ina ndéanann údaráis inniúla i mBallstáit éagsúla nósanna imeachta comhair bhreithiúnaigh a chomhordú faoi na gníomhartha dlí a liostaítear in Iarscríbhinn II a ghabhann leis an Rialachán seo ag cruinniú duine le duine.

(26)

Maidir leis na comhpháirteanna den chóras TF dhíláraithe atá faoi fhreagracht an Aontais, i gcomhréir leis na ceanglais slándála arna mbunú le Rialachán (AE) 2022/850, ba cheart acmhainní leordhóthanacha a bheith ag an eintiteas a bhainistíonn comhpháirteanna an chórais chun a bhfeidhmiú cuí a áirithiú.

(27)

Chun críche rochtain ar na húdaráis inniúla a éascú do dhaoine nádúrtha agus dlítheanacha in ábhair shibhialta agus thráchtála, ba cheart, leis an Rialachán seo, pointe rochtana ar leibhéal an Aontais, ‘pointe rochtana leictreonach Eorpach’ a bhunú mar chuid den chóras TF díláraithe ar cheart faisnéis a bheith ann do dhaoine nádúrtha agus dlítheanacha maidir lena gceart chun cúnaimh dhlíthiúil, agus trínar cheart dóibh a bheith in ann éilimh a chomhdú, faisnéis atá ábhartha ó thaobh nós imeachta de a sheoladh, a iarraidh agus a fháil, lena n-áirítear cáschomhaid digitithe nó codanna de na cáschomhaid sin, agus cumarsáid a dhéanamh leis na húdaráis inniúla, nó a chur de chúram ar a n-ionadaí déanamh amhlaidh thar a gceann, i gcásanna a chumhdaítear leis an Rialachán seo, nó a bheith seirbheáilte le doiciméid bhreithiúnacha nó sheachbhreithiúnacha. Ba cheart an pointe rochtana leictreonach Eorpach a óstáil ar an Tairseach Eorpach don r-Cheartas, a fheidhmíonn mar ionad ilfhreastail le haghaidh faisnéis bhreithiúnach agus seirbhísí breithiúnacha san Aontas.

(28)

Tá feidhm ag an gceart chun cúnaimh dhlíthiúil nó chun cabhrach dlíthiúla dá bhforáiltear le dlí an Aontais agus leis an dlí náisiúnta, go háirithe an ceart chun cúnaimh dhlíthiúil a bunaíodh le Rialachán (AE) Uimh. 650/2012 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (21), Rialacháin (CE) Uimh. 4/2009 agus (AE) 2019/1111 ón gComhairle agus Treoir 2003/8/CE ón gComhairle (22). Ba cheart daoine nádúrtha agus dlítheanacha a bheith in ann rochtain a fháil ar fhaisnéis ábhartha ar an Tairseach don r-Cheartas trí naisc ar an bpointe rochtana leictreonach Eorpach.

(29)

I gcomhthéacs na cumarsáide idir daoine nádúrtha agus dlítheanacha agus údaráis inniúla in ábhair shibhialta agus thráchtála i gcásanna trasteorann, ba cheart cumarsáid leictreonach a úsáid mar rogha mhalartach ar na modhanna cumarsáide atá ann cheana, lena n-áirítear modhanna náisiúnta, gan difear a dhéanamh don chaoi a ndéanann daoine nádúrtha nó dlítheanacha cumarsáid lena n-údaráis náisiúnta, i gcomhréir leis an dlí náisiúnta. I gcás cumarsáid idir daoine dlítheanacha agus údaráis inniúla, ba cheart úsáid modhanna leictreonacha mar réamhshocrú a mholadh. Dá ainneoin sin, chun a áirithiú nach gcuirfidh rochtain ar an gceartas trí mhodhanna digiteacha a thuilleadh leis an deighilt dhigiteach, ba cheart rogha na modhanna cumarsáide idir an chumarsáid leictreonach, dá bhforáiltear sa Rialachán seo, agus modhanna cumarsáide eile a fhágáil faoi rogha na ndaoine lena mbaineann. Tá tábhacht ar leith ag baint leis sin chun freastal ar imthosca áirithe na ndaoine nach mbeadh na modhanna teicniúla nó na scileanna digiteacha is gá acu chun rochtain a bheith acu ar sheirbhísí digiteacha agus na ndaoine faoi mhíchumas, ós rud é go bhfuil gealltanas tugtha ag na Ballstáit agus ag an Aontas bearta iomchuí a dhéanamh i gcomhréir le Coinbhinsiún na Náisiún Aontaithe ar Chearta Daoine atá faoi Mhíchumas.

(30)

Chun feabhas a chur ar chumarsáid agus tarchur leictreonach trasteorann doiciméad tríd an gcóras TF díláraithe, lena n-áirítear tríd an bpointe rochtana leictreonach Eorpach, níor cheart éifeacht dhlíthiúil a dhiúltú do na doiciméid a tharchuirtear tríd an gcóras TF díláraithe, agus níor cheart a mheas go bhfuil siad neamh-inghlactha sna himeachtaí ar an aon fhoras amháin gur i bhfoirm leictreonach atá siad. Mar sin féin, ba cheart an prionsabal sin a bheith gan dochar do mheasúnú ar éifeachtaí dlíthiúla nó inghlacthacht na ndoiciméad sin, a d’fhéadfadh a bheith ina bhfianaise i gcomhréir leis an dlí náisiúnta.

(31)

Chun éisteachtaí ó bhéal in imeachtaí in ábhair shibhialta, thráchtála agus choiriúla a bhfuil impleachtaí trasteorann ag baint leo a éascú, ba cheart foráil a dhéanamh sa Rialachán seo d’úsáid roghnach físchomhdhála nó teicneolaíochta cianchumarsáide eile.

(32)

Leis an bhfíschomhdháil nó le teicneolaíocht chianchumarsáide eile, ba cheart an t-údarás inniúil a bheith in ann céannacht na ndaoine a n-éistfear leo a fhíordheimhniú, agus ba cheart cumarsáid amhairc, fuaime agus ó bhéal a chumasú le linn na héisteachta. Níor cheart glaoch teileafóin, agus sin amháin, a mheas a bheith iomchuí mar theicneolaíocht chianchumarsáide le haghaidh éisteachtaí ó bhéal. Ba cheart an teicneolaíocht a úsáidtear a bheith ag cloí leis na caighdeáin is infheidhme maidir le cosaint sonraí pearsanta, rúndacht cumarsáide agus slándáil sonraí, gan beann ar an gcineál éisteachta dá n-úsáidtear í.

(33)

Níor cheart éisteacht trí fhíschomhdháil nó teicneolaíocht chianchumarsáide eile a dhiúltú díreach toisc nach ann do rialacha náisiúnta lena rialaítear úsáid na teicneolaíochta cianchumarsáide. I gcás den sórt sin, ba cheart feidhm mutatis mutandis a bheith ag na rialacha is iomchuí is infheidhme faoin dlí náisiúnta, amhail rialacha maidir le fianaise a ghlacadh.

(34)

Níor cheart don Rialachán seo difear a dhéanamh don cheart chun ateangaireachta, agus ba cheart úsáid ateangaireachta a chumasú trí fhíschomhdháil nó trí theicneolaíocht chianchumarsáide eile a úsáidtear in imeachtaí in ábhair shibhialta, thráchtála nó choiriúla.

(35)

Chun éisteachtaí ó bhéal in imeachtaí in ábhair shibhialta agus thráchtála a bhfuil impleachtaí trasteorann ag baint leo a éascú, ba cheart foráil a dhéanamh sa Rialachán seo maidir le húsáid roghnach físchomhdhála nó teicneolaíochta cianchumarsáide eile le haghaidh rannpháirtíocht na bpáirtithe nó a n-ionadaithe in éisteachtaí den sórt sin, faoi réir infhaighteacht na teicneolaíochta ábhartha, an fhéidearthacht atá ag na páirtithe tuairim a thabhairt maidir le húsáid teicneolaíochta den sórt sin agus oiriúnacht úsáid teicneolaíochta den sórt sin in imthosca sonracha an cháis. Níor cheart don Rialachán seo cosc a chur ar dhaoine a thugann cabhair do pháirtí ná ar ionchúisitheoirí poiblí in ábhair shibhialta agus thráchtála a bheith ag freastal ar an éisteacht trí fhíschomhdháil nó trí theicneolaíocht chianchumarsáide eile, i gcomhréir leis an dlí náisiúnta is infheidhme.

(36)

Ba cheart an nós imeachta chun éisteachtaí a thionscnamh agus a sheoladh trí fhíschomhdháil nó trí theicneolaíocht chianchumarsáide eile a rialú in ábhair shibhialta agus thráchtála le dlí an Bhallstáit ina bhfuil na himeachtaí ar siúl. I gcás ina bhforáiltear do thaifeadadh éisteachtaí faoi dhlí náisiúnta an Bhallstáit a bhfuil an éisteacht á seoladh aige in ábhair shibhialta nó thráchtála, ba cheart na páirtithe a chur ar an eolas faoi na forálacha sin agus, i gcás ina bhforáiltear amhlaidh, faoin deis atá acu agóid a dhéanamh i gcoinne an taifeadta.

(37)

Agus cinneadh á dhéanamh maidir le rannpháirtíocht na bpáirtithe agus a n-ionadaithe a cheadú in éisteacht in ábhair shibhialta agus thráchtála trí fhíschomhdháil nó trí theicneolaíocht chianchumarsáide eile, ba cheart don údarás inniúil modh iomchuí a roghnú chun tuairimí na bpáirtithe a fhiosrú i gcomhréir leis an dlí nós imeachta náisiúnta.

(38)

I gcás ina bhfuil cinneadh déanta ag údarás inniúil in imeachtaí in ábhair shibhialta nó thráchtála cead a thabhairt do cheann amháin ar a laghad de na páirtithe nó do dhaoine eile a bheith rannpháirteach in éisteacht trí fhíschomhdháil, ba cheart don údarás inniúil sin a áirithiú go mbeidh rochtain ag daoine den sórt sin ar an éisteacht sin trí fhíschomhdháil. Go háirithe, ba cheart don údarás inniúil nasc a sheoladh chuig daoine den sórt sin le go mbeidh siad in ann a bheith rannpháirteach san fhíschomhdháil sin agus cúnamh teicniúil a thabhairt. Mar shampla, ba cheart don údarás inniúil treoracha a sholáthar maidir leis na bogearraí a úsáidfear agus, i gcás inar gá, tástáil theicniúil a eagrú roimh an éisteacht. Ba cheart don údarás inniúil riachtanais shonracha daoine faoi mhíchumas a chur san áireamh.

(39)

I gcás ina bhfuil leanbh rannpháirteach in imeachtaí in ábhair shibhialta nó thráchtála, go háirithe mar pháirtí, faoin dlí náisiúnta, ba cheart an leanbh a bheith in ann a bheith rannpháirteach san éisteacht trí fhíschomhdháil nó trí theicneolaíocht chianchumarsáide eile dá bhforáiltear sa Rialachán seo, agus a chearta nós imeachta á gcur san áireamh. Ar an lámh eile, i gcás ina bhfuil an leanbh rannpháirteach sna himeachtaí le go nglacfaí fianaise in ábhair shibhialta nó thráchtála, mar shampla i gcás ina bhfuil an leanbh le héisteacht mar fhinné, d’fhéadfaí éisteacht leis an leanbh freisin trí fhíschomhdháil nó trí theicneolaíocht chianchumarsáide eile i gcomhréir le Rialachán (AE) 2020/1783.

(40)

I gcás ina n-iarrann údarás inniúil go mbeadh duine rannpháirteach le go nglacfaí fianaise in ábhair shibhialta nó thráchtála, ba cheart rannpháirtíocht duine den sórt sin san éisteacht trí fhíschomhdháil nó trí theicneolaíocht chianchumarsáide eile a rialú le Rialachán (AE) 2020/1783.

(41)

Níor cheart feidhm a bheith ag an Rialachán seo maidir le húsáid físchomhdhála nó teicneolaíochta cianchumarsáide eile in ábhair shibhialta agus thráchtála i gcás ina bhfuil foráil déanta maidir le húsáid den sórt sin cheana sna gníomhartha dlí a liostaítear in Iarscríbhinn I, ná in ábhair nach ngabhann impleachtaí trasteorann leo. Thairis sin, níor cheart feidhm a bheith ag an Rialachán seo maidir le húsáid físchomhdhála ná teicneolaíochta cianchumarsáide eile i nósanna imeachta fíordheimhnithe nótaireachta.

(42)

In ábhair choiriúla, ba cheart an nós imeachta chun éisteachtaí a thionscnamh agus a sheoladh trí fhíschomhdháil nó trí theicneolaíocht chianchumarsáide eile a rialú le dlí an Bhallstáit a bhfuil an éisteacht á seoladh aige. Ba cheart a thuiscint gurb é an Ballstát a bhfuil an éisteacht á seoladh aige trí fhíschomhdháil nó trí theicneolaíocht chianchumarsáide eile an Ballstát a d’iarr go n-úsáidfí físchomhdháil nó teicneolaíocht chianchumarsáide eile.

(43)

Na rialacha a leagtar síos sa Rialachán seo maidir le húsáid na físchomhdhála nó teicneolaíochta cianchumarsáide eile le haghaidh éisteachtaí i nósanna imeachta comhair bhreithiúnaigh in ábhair choiriúla, níor cheart feidhm a bheith acu maidir le héisteachtaí trí fhíschomhdháil nó trí theicneolaíocht chianchumarsáide eile chun fianaise a ghlacadh nó triail a reáchtáil a bhféadfadh cinneadh maidir le ciontacht nó neamhchiontacht duine atá faoi dhrochamhras nó duine atá cúisithe a bheith mar thoradh orthu. Ba cheart an Rialachán seo a bheith gan dochar do Threoir 2014/41/AE, don Choinbhinsiún um Chúnamh Frithpháirteach in Ábhair Choiriúla idir Ballstáit an Aontais Eorpaigh, agus do Chinneadh Réime 2002/465/CGB ón gComhairle (23).

(44)

Chun an ceart chun triail chóir a fháil agus cearta na cosanta a choimirciú, ba cheart don duine atá faoi dhrochamhras, don duine atá cúisithe nó ciontaithe, nó do dhuine dá ndéantar difear, mar a shainmhínítear i Rialachán (AE) 2018/1805, seachas duine atá faoi dhrochamhras nó duine atá cúisithe nó ciontaithe, a thoiliú a thabhairt go n-úsáidfí físchomhdháil nó teicneolaíocht chianchumarsáide eile le haghaidh éisteacht i nósanna imeachta comhair bhreithiúnaigh in ábhair choiriúla. Níor cheart don údarás inniúil a bheith in ann maolú ar an gceanglas toiliú a lorg ón duine atá faoi dhrochamhras, ón duine atá cúisithe nó ciontaithe ná ón duine dá ndéantar difear, ach amháin in imthosca eisceachtúla ina bhfuil údar cuí le maolú den sórt sin de bharr bagairtí tromchúiseacha ar an tslándáil phoiblí agus ar an tsláinte phoiblí, a léirítear iad a bheith fíor agus a bheith ann nó iad a bheith intuartha. Ba cheart an úsáid díolúine i ndáil le toiliú a lorg le haghaidh físchomhdhála a theorannú don mhéid is gá agus ba cheart Cairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh (an ‘Chairt’) a urramú go hiomlán. Mura bhfuil toiliú á lorg, ba cheart an deis a bheith ag an duine atá faoi dhrochamhras, ag an duine atá cúisithe nó ciontaithe nó ag an duine dá ndéantar difear athbhreithniú a lorg i gcomhréir leis an dlí náisiúnta agus i gcomhréir iomlán leis an gCairt.

(45)

I gcás ina sáraítear cearta duine atá faoi dhrochamhras nó duine atá cúisithe nó ciontaithe i gcomhthéacs éisteacht a sheoltar trí fhíschomhdháil nó trí theicneolaíocht chianchumarsáide eile, ba cheart rochtain ar leigheas éifeachtach a ráthú i gcomhréir le hAirteagal 47 den Chairt. Ba cheart rochtain ar leigheas éifeachtach a ráthú freisin do dhaoine eile dá ndéantar difear, seachas duine atá faoi dhrochamhras nó duine atá cúisithe nó ciontaithe, i gcomhthéacs éisteacht trí fhíschomhdháil nó trí theicneolaíocht chianchumarsáide eile in imeachtaí faoi Rialachán (AE) 2018/1805.

(46)

Ba cheart do na húdaráis inniúla atá freagrach as éisteacht trí fhíschomhdháil nó trí theicneolaíocht chianchumarsáide eile in ábhair choiriúla a áirithiú go mbeidh an chumarsáid idir an duine atá faoi dhrochamhras, an duine atá cúisithe nó ciontaithe nó an duine dá ndéantar difear in imeachtaí faoi Rialachán (AE) 2018/1805 agus a dhlíodóir, díreach roimh an éisteacht agus lena linn, faoi rún i gcomhréir leis an dlí náisiúnta is infheidhme.

(47)

I gcás ina n-eagraítear éisteacht trí fhíschomhdháil nó trí theicneolaíocht chianchumarsáide eile in ábhair choiriúla, ba cheart don údarás inniúil a fhaigheann an iarraidh éisteacht den sórt sin a chur ar bun (‘an t-údarás inniúil iarrtha’) a áirithiú go mbeidh rochtain ag an duine atá faoi dhrochamhras, an duine atá cúisithe nó ciontaithe, nó an duine dá ndéantar difear mar a shainmhínítear i Rialachán (AE) 2018/1805, lena n-áirítear daoine faoi mhíchumas, ar an mbonneagar is gá chun físchomhdháil nó teicneolaíocht chianchumarsáide eile a úsáid. Ba cheart go n-áireofaí leis sin freagracht as rochtain a sholáthar, mar shampla, ar an áitreabh ina bhfuil an éisteacht le reáchtáil agus ar an trealamh teicniúil atá ar fáil. I gcás nach bhfuil trealamh teicniúil ar fáil in áitreabh an údaráis inniúil iarrtha, ba cheart don údarás sin a bheith in ann na socruithe praiticiúla a dhéanamh tríd an éisteacht a eagrú in áitreabh údaráis eile chun í a sheoladh trí fhíschomhdháil nó trí theicneolaíocht chianchumarsáide eile, más féidir, i gcomhréir le nósanna imeachta náisiúnta.

(48)

Le Rialachán (AE) Uimh. 910/2014 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (24) bunaítear comhchreat rialála de chuid an Aontais chun modhanna ríomh-shainaitheantais agus ríomhsheirbhísí iontaoibhe a aithint (‘seirbhísí iontaoibhe e-IDAS’), go háirithe ríomhshínithe, ríomhshéalaí, ríomhstampaí ama, ríomhsheirbhísí seachadta agus fíordheimhniú suíomhanna gréasáin, a aithnítear thar theorainneacha mar sheirbhísí a bhfuil an stádas céanna dlí acu agus atá ag a gcoibhéisí fhisiciúla. Dá bhrí sin, ba cheart foráil a dhéanamh leis an Rialachán seo maidir le seirbhísí iontaoibhe e-IDAS a úsáid chun críocha na cumarsáide digití.

(49)

I gcás ina bhfuil séala nó síniú ag teastáil i ndoiciméad a tharchuirtear mar chuid de chumarsáid leictreonach faoin Rialachán seo, ba cheart do na húdaráis inniúla ríomhshéala cáilithe nó ríomhshíniú cáilithe mar a shainmhínítear i Rialachán (AE) Uimh. 910/2014 a úsáid agus ba cheart do dhaoine nádúrtha nó dlítheanacha ríomhshíniú cáilithe nó ríomh-shainaitheantas cáilithe a úsáid. Leis an Rialachán seo, áfach, níor cheart difear a dhéanamh do na ceanglais fhoirmiúla is infheidhme maidir le doiciméid a thugtar ar aird chun tacú le hiarraidh, a d’fhéadfadh a bheith ina mbunchóipeanna digiteacha nó ina gcóipeanna deimhnithe. Ba cheart don Rialachán seo freisin a bheith gan dochar don dlí náisiúnta maidir le doiciméid a thiontú agus d’aon cheanglais maidir le barántúlacht, cruinneas, iontaofacht, inchreidteacht agus foirm dhlíthiúil iomchuí na ndoiciméad nó na faisnéise, ach amháin i ndáil leis na coinníollacha a bhaineann leis an gcumarsáid trí mhodhanna digiteacha a thugtar isteach leis an Rialachán seo.

(50)

Chun íocaíocht táillí a éascú i gcásanna lena mbaineann impleachtaí trasteorann a thagann faoi raon feidhme ghníomhartha dlí an Aontais in ábhair shibhialta agus thráchtála a liostaítear in Iarscríbhinn I, ba cheart na modhanna teicniúla chun táillí a íoc go leictreonach na rialacha is infheidhme maidir le hinrochtaineacht a chomhlíonadh. Ba cheart a bheith in ann úsáid a bhaint as modhanna íocaíochta atá ar fáil go forleathan ar fud an Aontais, amhail cártaí creidmheasa, cártaí dochair, tiachóg leictreonach agus aistrithe bainc, i dtimpeallacht ar líne agus inrochtana tríd an bpointe rochtana leictreonach Eorpach.

(51)

Chun a áirithiú go mbainfear amach cuspóirí an Rialacháin seo go hiomlán agus chun gníomhartha dlí an Aontais atá ann cheana in ábhair shibhialta, thráchtála agus choiriúla a ailíniú leis an Rialachán seo, is gá leasuithe a thabhairt isteach leis an Rialachán seo sna gníomhartha dlí seo a leanas: Rialacháin (CE) Uimh. 805/2004 (25), (CE) Uimh. 1896/2006 (26), (CE) Uimh. 861/2007 (27), (AE) Uimh. 606/2013 (28), (AE) Uimh. 655/2014 (29), (AE) 2015/848 agus (AE) 2018/1805 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle. Féachtar leis na leasuithe sin lena áirithiú go ndéanfar cumarsáid i gcomhréir leis na rialacha agus na prionsabail a leagtar amach sa Rialachán seo. Déantar leasuithe ar Threoracha agus ar Chinntí Réime in ábhair shibhialta, thráchtála agus choiriúla a thabhairt isteach le Treoir (AE) 2023/2843 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (30).

(52)

I gcomhréir le míreanna 22 agus 23 den Chomhaontú Idirinstitiúideach an 13 Aibreán 2016 maidir le Reachtóireacht Níos Fearr (31), ba cheart don Choimisiún meastóireacht a dhéanamh ar an Rialachán seo ar bhonn na faisnéise a bhailítear trí shocruithe sonracha faireacháin, lena n-áirítear measúnuithe cainníochtúla agus cáilíochtúla le haghaidh gach ceann de na gníomhartha dlí a liostaítear in Iarscríbhinní I agus II a ghabhann leis an Rialachán seo, chun measúnú a dhéanamh ar éifeachtaí iarbhír an Rialacháin seo ar an láthair, go háirithe chun scrúdú a dhéanamh ar an tionchar ar éifeachtúlacht agus éifeachtacht dhigitiú an chomhair bhreithiúnaigh trasteorann agus ar an ngá atá le haon ghníomhaíocht eile.

(53)

Maidir leis na bogearraí cur chun feidhme tagartha a d’fhorbair an Coimisiún mar chóras cúil, ba cheart iad a bheith ríomhchláraithe chun na sonraí a bhailiú is gá chun críoch faireacháin agus ba cheart sonraí den sórt sin a tharchur chuig an gCoimisiún. I gcás ina roghnaíonn na Ballstáit córas TF náisiúnta a úsáid in ionad na mbogearraí cur chun feidhme tagartha a d’fhorbair an Coimisiún, d’fhéadfaí córas den sórt sin a fheistiú chun bheith in ann na sonraí sin a bhailiú le ríomhchlár agus, sa chás sin, ba cheart na sonraí sin a tharchur chuig an gCoimisiún. D’fhéadfaí fearas lena bhféadfaí sonraí staidrimh ábhartha a aisghabháil a fheistiú freisin ar an nascóir e-CODEX.

(54)

I gcásanna nach féidir sonraí maidir le líon na n-éisteachtaí inar úsáideadh físchomhdháil a bhailiú go huathoibríoch, agus chun an t-ualach riaracháin breise a bhaineann le bailiú sonraí a theorannú, ba cheart do gach Ballstát cúirt amháin nó údarás inniúil amháin ar a laghad a ainmniú chun críche sampla faireacháin a bhunú. Ba cheart a chur de chúram ar an gcúirt ainmnithe sin nó ar an údarás inniúil ainmnithe sin sonraí den sórt sin a bhailiú agus a sholáthar don Choimisiún maidir lena héisteachtaí nó éisteachtaí féin agus ba cheart go bhfónfadh siad chun meastachán a sholáthar do Bhallstáit ar leith maidir leis na sonraí is gá chun meastóireacht a dhéanamh ar an Rialachán seo. Ba cheart an chúirt ainmnithe nó an t-údarás inniúil ainmnithe a bheith inniúil ar éisteachtaí a sheoladh trí fhíschomhdháil i gcomhréir leis an Rialachán seo. I réimsí ina meastar gur údaráis inniúla iad údaráis nach cúirteanna ná ionchúisitheoirí iad de réir bhrí an Rialacháin seo, amhail nótairí, ba cheart an sampla faireacháin ainmnithe a bheith ina léiriú chomh maith ar chur chun feidhme an Rialacháin seo acu.

(55)

Tá cur i bhfeidhm an Rialacháin seo gan dochar do scaradh na gcumhachtaí agus do neamhspleáchas na mbreithiúna sna Ballstáit, agus do chearta nós imeachta mar a chumhdaítear sa Chairt agus i ndlí an Aontais freisin, amhail na treoracha maidir le cearta nós imeachta, eadhon Treoracha 2010/64/AE (32), 2012/13/AE (33), 2013/48/AE (34), (AE) 2016/343 (35), (AE) 2016/800 (36) agus (AE) 2016/1919 (37) ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, agus go háirithe don cheart chun ateangaireachta, don cheart chun rochtain a fháil ar dhlíodóir, don cheart chun rochtain a fháil ar an gcáschomhad, don cheart chun cúnamh dlíthiúil a fháil, agus don cheart chun bheith i láthair ag an triail.

(56)

Tá feidhm ag Rialacháin (AE) 2016/679 agus (AE) 2018/1725 agus Treoir (AE) 2016/680 maidir le próiseáil sonraí pearsanta a dhéantar sa chóras TF díláraithe. Chun soiléiriú a dhéanamh ar an bhfreagracht as próiseáil sonraí pearsanta a sheoltar nó a fhaightear tríd an gcóras TF díláraithe, ba cheart a shonrú sa Rialachán seo cé is ceart féachaint air mar rialaitheoir na sonraí pearsanta. Chun na críche sin, ba cheart a mheas go bhfuil críoch agus modhanna na próiseála sonraí pearsanta cinnte ag gach eintiteas seolta nó glactha ar leithligh.

(57)

Chun coinníollacha aonfhoirmeacha a áirithiú maidir leis an Rialachán seo a chur chun feidhme a mhéid a bhaineann leis an gcóras TF díláraithe a bhunú, ba cheart cumhachtaí cur chun feidhme a thabhairt don Choimisiún. Ba cheart na cumhachtaí sin a fheidhmiú i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 182/2011 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (38). Ba cheart, leis na gníomhartha cur chun feidhme, a chur ar chumas na mBallstát a gcórais TF náisiúnta ábhartha a oiriúnú chun nascadh leis an gcóras TF díláraithe.

(58)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóirí an Rialacháin seo, go háirithe digitiú comhchuibhithe an chomhair bhreithiúnaigh trasteorann, a ghnóthú go leordhóthanach agus iad ag gníomhú ina n-aonar, toisc, inter alia, nach féidir a ráthú go bhfuil córais TF na mBallstát agus chomhlachtaí agus ghníomhaireachtaí an Aontais idir-inoibritheach, ach, de bharr ghníomhaíocht chomhordaithe an Aontais, gur fearr is féidir iad a ghnóthú ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach (CAE). I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun na cuspóirí sin a ghnóthú.

(59)

I gcomhréir le hAirteagail 1 agus 2 de Phrótacal Uimh. 22 maidir le seasamh na Danmhairge, atá i gceangal le CAE agus leis an gConradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE), níl an Danmhairg rannpháirteach i nglacadh an Rialacháin seo agus níl sí faoi cheangal aige ná faoi réir a chur i bhfeidhm.

(60)

I gcomhréir le hAirteagail 1 agus 2 agus le hAirteagal 4a(1) de Phrótacal Uimh. 21 maidir le seasamh na Ríochta Aontaithe agus na hÉireann i dtaca leis an limistéar saoirse, slándála agus ceartais, atá i gceangal le CAE agus le CFAE, agus gan dochar d’Airteagal 4 den Phrótacal sin, níl Éire rannpháirteach i nglacadh an Rialacháin seo agus níl sí faoi cheangal aige ná faoi réir a chur i bhfeidhm.

(61)

Chuathas i gcomhairle leis an Maoirseoir Eorpach ar Chosaint Sonraí i gcomhréir le hAirteagal 42(1) de Rialachán (AE) 2018/1725 agus thug an Maoirseoir barúlacha foirmiúla an 25 Eanáir 2022,