Επίσημη Εφημερίδα C 229/2006

65η σύνοδος ολομέλειας της 14ης και 15ης Ιουνίου 2006

22.9.2006

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 229/1

Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για την Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Ένα βήμα μπροστά για την αειφόρο χρήση των πόρων: Θεματική Στρατηγική για την πρόληψη της δημιουργίας και την ανακύκλωση των αποβλήτων και την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα απόβλητα

(2006/C 229/01)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,

Έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Ένα βήμα μπροστά για την αειφόρο χρήση των πόρων: Θεματική Στρατηγική για την πρόληψη της δημιουργίας και την ανακύκλωση των αποβλήτων(COM(2005) 666 τελικό), και την Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα απόβλητα (COM(2005) 667 τελικό — 2005/0281 (COD));

Έχοντας υπόψη την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 5ης Ιανουαρίου 2006 να ζητήσει γνωμοδότηση επί του θέματος αυτού, σύμφωνα με το 175 και την πρώτη παράγραφο του άρθρου 265, της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας,

Έχοντας υπόψη την απόφαση που έλαβε το Προεδρείο της, την 12η Απριλίου 2005, να αναθέσει στην επιτροπή «Βιώσιμη ανάπτυξη» την κατάρτιση σχετικής γνωμοδότησης,

Έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής «Προς μια θεματική στρατηγική για την πρόληψη και την ανακύκλωση των αποβλήτων», COM (2003) 301 τελικό,– CdR 239/2003 (1),

Έχοντας υπόψη την διερευνητική της έκθεση για τη Θέση σε εφαρμογή της οδηγίας (1999/31 ΕΚ) για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο (CdR 254/2005),

Έχοντας υπόψη το σχέδιο γνωμοδότησή της (Cd 47/2006 rev.2) που υιοθετήθηκε στις 3 Απριλίου 2006 από την επιτροπή «Βιώσιμη Ανάπτυξη» (εισηγητής: ο κ Laust Grove Vejlstrup, Δημοτικός Σύμβουλος του δήμου Sydthy (DK/EPP),

υιοθέτησε, κατά την 65 σύνοδο ολομέλειάς της, στις 14 και 15 Ιουνίου 2006 (συνεδρίαση της 14ης Ιουνίου), την ακόλουθη γνωμοδότηση:

1. Παρατηρήσεις της Επιτροπής των Περιφερειών

Γενικές Παρατηρήσεις

1.1	επικροτεί την θεματική στρατηγική της Επιτροπής, εφόσον περιέχει ολοκληρωμένη και ολιστική προσέγγιση για τον τομέα των αποβλήτων, οποίος είναι πρόσφορος για περαιτέρω αναγκαίες βελτιώσεις που μπορούν στον τομέα του περιβάλλοντος,

1.2	τονίζει ότι η πολιτική για τα απόβλητα έχει ουσιαστική σημασία για ολόκληρη την περιβαλλοντική πολιτική, γι' αυτό μια σφαιρική και βελτιωμένη ανάληψη δράσης, γενικότερα, στα πλαίσια της πολιτικής αποβλήτων, θα ευνοήσει το περιβάλλον,

1.3

τονίζει ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές είναι αρμόδιες στα περισσότερα κράτη μέλη για την υλοποίηση σημαντικού μέρους της περιβαλλοντικής πολιτικής της Ε.Ε., πολιτική στην οποία η διαχείριση των αποβλήτων αποτελεί μια από τις σημαντικότερες πτυχές, υπογραμμίζει, ακόμη ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές οφείλουν να διαδραματίσουν κύριο ρόλο στη διαδικασία ανάπτυξης νέων προσεγγίσεων και πρότασης μέτρων για τον τομέα των αποβλήτων,

1.4

επισημαίνει ότι απαιτείται σημαντική προσπάθεια και διάλογος με το τοπικό επίπεδο για να πραγματοποιηθεί η μετάβαση από την απλή διάθεση των αποβλήτων στην αειφόρο πολιτική με στόχο την πρόληψη, την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση, και την ανάκτηση και ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές χρειάζονται περισσότερους ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους, προκειμένου να αναλάβουν το έργο αυτό,

1.5

εφιστά την προσοχή στην ιεράρχηση των αποβλήτων, η οποία πρέπει να είναι η κινητήρια και η δεσπόζουσα αρχή της πολιτικής, ωστόσο προσθέτει ότι είναι ανοικτή για όλα τα νέα συστήματα, όπως με την προσέγγιση με βάση τον κύκλο ζωής που λαμβάνει υπόψη το συνολικό κύκλο ζωής των προϊόντων εφόσον υπάρχουν αποδείξεις ότι λειτουργούν και είναι εφαρμόσιμα,

1.6	προειδοποιεί όμως, ότι η εφαρμογή της θεματικής στρατηγικής σε ορισμένους τομείς, όπως π.χ. στο end-of-waste και στην ανάμειξη επικίνδυνων αποβλήτων, συνεπάγεται περιττές και άσκοπες εφαρμογές, οι οποίες μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα επιβλαβείς συνέπειες για το περιβάλλον,

1.7	επισημαίνει ότι η νομοθεσία πρέπει να είναι σαφής, π.χ. όσον αφορά τον ορισμό της ανακύκλωσης και ανάκτησης.

Οι στόχοι της στρατηγικής

1.8

συμφωνεί με τους στόχους και την αξιολόγηση της θεματικής στρατηγικής, ότι δηλαδή στην πολιτική της Ε.Ε. υπάρχουν δυνατότητες για τη μείωση των γενικότερων και αρνητικών συνεπειών για το περιβάλλον λόγω της κατανάλωσης των πόρων και ότι η Ε.Ε. πρέπει να έχει ως στόχο να καταστεί μια κοινωνία της ανακύκλωσης,

1.9	ερμηνεύει την περιγραφή των στόχων της θεματικής στρατηγικής ως το βασικό σημείο στην ιεράρχηση των αποβλήτων,

Δράσεις που αναφέρονται στη στρατηγική

Εφαρμογή, απλούστευση και εκσυγχρονισμός της ισχύουσας νομοθεσίας

1.10	θεωρεί συνετή την εστίαση της θεματικής στρατηγικής στα υφιστάμενα προβλήματα εφαρμογής, και την προσαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας, λαμβάνοντας υπόψη την εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας·

1.11	συμφωνεί που η θεματική στρατηγική δίνει βάρος στην απλούστευση και στον εκσυγχρονισμό της ισχύουσας νομοθεσίας εφόσον αυτό θα διευκολύνει την εφαρμογή των διατάξεων για την προστασία του περιβάλλοντος.

Η νέα οδηγία πλαίσιο για τα απόβλητα

Άρθρο 1

1.12	διαπιστώνει με ικανοποίηση την καθιέρωση ιεραρχίας στα απόβλητα, που θεωρείται ως σημαντικό σημείο εκκίνησης για την ανάληψη δράσης στον τομέα των αποβλήτων, ο οποίος αποτελεί τη βάση για μια υγιή και καρποφόρο πολιτική για τα απόβλητα,

1.13	εκφράζει τη λύπη της για την ισοπέδωση της ιεραρχίας σε τρία επίπεδα. Η σύγκριση της επαναχρησιμοποίησης, της ανακύκλωσης και της ανάκτησης αντιβαίνει στο πνεύμα ορισμένων νομικών πράξεων,

1.14	αμφισβητεί κατά πόσον τα κράτη μέλη θα λάβουν τα απαραίτητα μέτρα, εξαιτίας της ερμηνείας του άρθρου, και θα χρησιμοποιήσουν τα καλύτερα μέσα για να επιτύχουν το στόχο του άρθρου,

Άρθρο 2

1.15	εκφράζει τη λύπη της για την κατάργηση της νομικής βάσης σχετικά με την θέσπιση νομοθεσίας για τα απόβλητα,

Άρθρο 3

1.16	επισημαίνει ότι ο ορισμός του παραγωγού προϋποθέτει, ότι ένας φορέας που επεξεργάζεται απόβλητα θεωρείται πάντοτε ως παραγωγός τους, ανεξαρτήτως από το εάν προβαίνει ενδεχομένως στην αλλαγή της φύσης τους ή της σύστασης τους. Αυτό αντιβαίνει στην έννοια end-of-waste της Επιτροπής,

Άρθρο 5

1.17	επικροτεί τη διευκρίνιση του ορισμού όσον αφορά την ανάκτηση με αποτέφρωση, υπογραμμίζει όμως ότι υπάρχει ακόμη μεγάλη ασάφεια στον ορισμό της ανάκτησης όσον αφορά άλλες μορφές διαχείρισης.

Άρθρο 8

1.18	εκφράζει τη λύπη της για την κατάργηση της παραπομπής στην αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», που αποτελεί τη βάση της εφαρμογής της ευθύνης του παραγωγού,

Άρθρο 11

1.19

διαπιστώνει με ανησυχία ότι η εισαγωγή και ο ορισμός του end-of-waste μπορούν να έχουν εκτεταμένες και απρόσφορες συνέπειες, όπως μεταξύ άλλων:

—	όσον αφορά τα προϊόντα, που ανταποκρίνονται μεν στον ορισμό του end-of-waste, για τα οποία όμως δεν μπορεί πλέον να απαιτηθεί η πληρωμή τους

—	τα προϊόντα που ανταποκρίνονται μεν στον ορισμό του end-of-waste δεν μπορούν όμως να ανιχνευθούν

—	το δικαίωμα πληροφόρησης/ή υποχρέωση χρησιμοποίησης καταργείται για τα προϊόντα που ανταποκρίνονται στον ορισμό του end-of-waste.

1.20

παρατηρεί ότι η έννοια του αποχαρακτηρισμού περιορίζεται στον όγκο των αποβλήτων, πράγμα που θα αποτελέσει αφορμή για ένα πραγματικό περιβαλλοντικό πλεονέκτημα, διαπιστώνει όμως ότι πρόκειται για ένα πολύ ασαφή περιορισμό της έννοιας του τομέα της χρήσης, διότι δεν ορίζεται αναλυτικότερα η σημασία «ενός πραγματικού περιβαλλοντικού πλεονεκτήματος»,

Άρθρο 12

1.21	επιδοκιμάζει την κωδικοποίηση της οδηγίας για τα επικίνδυνα απόβλητα με την οδηγία πλαίσιο σε μια οδηγία πλαίσιο,

Άρθρο 16

1.22

λυπάται που οι κανόνες για το διαχωρισμό των επικίνδυνων αποβλήτων δεν αναφέρουν ρητά ότι ουδείς φορέας (συμπεριλαμβανομένων παραγωγών, συλλεκτών και μεταφορέων) επιτρέπεται να προβαίνει σε διαδικασίες ανάμιξης με εξαίρεση τις εγκαταστάσεις που διαθέτουν σχετική άδεια με βάση το άρθρο 19, (βλ. § 1α και og 1δ);

Άρθρο 21

1.23

η ΕΤΠ συμμερίζεται τη φιλοδοξία της Επιτροπής ότι οι ελάχιστες προδιαγραφές για την έγκριση επεξεργασίας θα καθορισθούν σε επίπεδα που διασφαλίζουν την υψηλή προστασία της υγείας και του περιβάλλοντος. Η ΕΤΠ διάκειται συνεπώς αρνητικά για τη χορήγηση στην Επιτροπή της αρμοδιότητας να καθορίζει τις εν λόγω ελάχιστες προδιαγραφές σύμφωνα με μια μη δημοκρατική διαδικασία επιτροπής.

Άρθρο 25

1.24	επικροτεί τους κανόνες για την απογραφή των φορέων, που ασχολούνται με τα απόβλητα στις τελευταίες τους φάσεις,

Άρθρο 26

1.25	φρονεί ότι είναι θετικές οι αυξημένες απαιτήσεις για τα προγράμματα αποβλήτων, εφόσον θεωρούνται αυτά χρήσιμα, και ευέλικτα εργαλεία, τα οποία μπορούν να συμβάλουν περαιτέρω στην ευρύτερη διάδοση των ορθών πρακτικών στον τομέα,

1.26

υποστηρίζει το αίτημα για τη χρήση οικονομικών μέσων στην πολιτική αποβλήτων, όπως τελών που θα επιβάλλονται στα υλικά και στην επεξεργασία καθώς και σε σχέση με την πρόληψη των αποβλήτων, και τονίζει τις επιτυχείς εμπειρίες που έχουν αποκτηθεί από παρόμοια μέσα σε ορισμένες χώρες· υπογραμμίζει πάντως ότι η υπάρχουσα διαφοροποιημένη χρήση οικονομικών μέσων στρεβλώνει τον ανταγωνισμό και έτσι δίνεται έμφαση στην ανάγκη διατήρησης της ομαλής λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς,

Άρθρο 30

1.27	ανησυχεί που η Επιτροπή αναθέτει σε κάθε κράτος μέλος να αναπτύξει δείκτες για τη μέτρηση των αποτελεσμάτων που έχουν επιτευχθεί · ζητά, επομένως, από την Επιτροπή να προσδιορίσει, ενδεικτικά, τους ποσοτικούς και ποιοτικούς στόχους και δείκτες σε κοινοτικό επίπεδο,

Άρθρο 32

1.28	αντιμετωπίζει θετικά τις νέες διατάξεις για τον έλεγχο των συλλεκτών και των μεταφορέων,

Κεφάλαιο V

1.29	φρονεί ότι οι πίνακες ισοτιμίας είμαι χρήσιμο μέσο για να διασφαλισθεί η πλήρης εφαρμογή της οδηγίας,

Εισαγωγή της έννοιας του κύκλου ζωής

1.30

Η ΕΤΠ φρονεί ότι οι αναλύσεις του κύκλου ζωής στην εισαγωγή της θεματικής στρατηγικής αποτελούν χρήσιμη προσπάθεια, εφόσον λαμβάνεται υπόψη η επίδραση των προϊόντων στο περιβάλλον καθόλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής. Την επικρίνει διότι δεν αναφέρεται σχεδόν καθόλου και στην προηγούμενη φάση του εν λόγω κύκλου, δηλαδή στους παραγωγούς και στην ευθύνη που φέρουν όσον αφορά το σχεδιασμό προϊόντων περισσότερο φιλικών προς το περιβάλλον. Η ΕΤΠ φρονεί ότι η οδηγία πρέπει να συνδυασθεί εμφανώς με την οδηγία- REACH, με σκοπό να προλάβει την παραγωγή επικίνδυνων αποβλήτων και να μειώσει την βλαπτικότητα τους,

1.31	διερωτάται εν συνεχεία για την κατάρτιση των εν λόγω αναλύσεων. Η χάραξη σαφών κατευθυντήριων γραμμών έχει καθοριστική σημασία για το ποιοι φορείς είναι ικανοί να εκτιμούν παρόμοιες αναλύσεις, διότι αλλιώς η σημασία των αναλύσεων θα μειωθεί και θα χάσει τον προβλεπόμενο σκοπό τους,

Βελτίωση βασικών γνώσεων

1.32

Η ΕΤΠ υποστηρίζει την φιλοδοξία της Επιτροπής για την προώθηση των γνώσεων, της έρευνας και της ανάπτυξης στον τομέα των αποβλήτων, εφόσον η μεγαλύτερη γνώση και πληροφόρηση αποτελούν σημαντικά στοιχεία για τη βελτίωση της πρακτικής των παραγωγών και των αρχών για τα απόβλητα, καθώς και η μεταβολή της συμπεριφοράς των καταναλωτών προκειμένου να παράγουν λιγότερα απόβλητα, επισημαίνει, πάντως λόγω της κατανομής των ευθυνών στα περισσότερα κράτη μέλη, ότι είναι αναγκαίο να στηριχθούν στις ήδη υπάρχουσες στέρεες γνώσεις που διαθέτει το τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Η στρατηγική για τα απόβλητα προσφέρει μια κατακερματισμένη εικόνα όσον αφορά τις πηγές των γνώσεων που υπάρχουν στην Κοινότητα: Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος, Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Στατιστικής, Κοινό Κέντρο Ερευνών, Ευρωπαϊκή Υπηρεσία στη Σεβίλλη και η νέα ιστοσελίδα της Επιτροπής «Science for Environment Policy, DG Environment News Alert Service». Για τους τοπικούς και περιφερειακούς παράγοντες έχει μεγάλη σημασία να προσπαθήσει η Επιτροπή να καθορίσει ακριβέστερα τα καθήκοντα του κάθε επιστημονικού κέντρου, έτσι ώστε να συντονίζουν και να διαρθρώνουν τις αναλύσεις τους για να προσφέρονται οι υπάρχουσες γνώσεις σε προσιτή μορφή,

Πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων

1.33	συμφωνεί ότι είναι ανάγκη για περισσότερο φιλόδοξες πολιτικές πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων στα κράτη μέλη και φρονεί λογική την απαίτηση για την ανάπτυξη προγραμμάτων που θα προλαμβάνουν τη δημιουργία αποβλήτων,

Προς μία ευρωπαϊκή κοινωνία ανακύκλωσης

1.34	υποστηρίζει ότι η δημιουργία ενός επιπέδου ισοτιμίας (playing field) μεταξύ κρατών μελών έχει βασική σημασία για την πρόληψη άσκοπων περιβαλλοντικών ενεργειών όπως το κλασσικό ντάμπινγκ και γι' αυτό υποστηρίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής στον εν λόγω τομέα,

1.35

υπογραμμίζει τη σημασία που έχει να συμπεριληφθούν κοινωνικά στοιχεία στην περιβαλλοντική πολιτική και εκφράζει την ικανοποίησή της διότι η Επιτροπή αναγνωρίζει τον υψηλό ρυθμό ανάπτυξης και την ένταση εργασίας στη διαχείριση αποβλήτων και στον τομέα ανακύκλωσης· ζητεί πάντως, να συζητηθεί το θέμα κατά πόσον η εφαρμογή της στρατηγικής θα δημιουργήσει θέσεις απασχόλησης στο ευρύτερο ευρωπαϊκό επίπεδο,

1.36	επισημαίνει ότι προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος αυτός της στρατηγικής, η νομοθεσία πρέπει να παρέχει ορισμένη ασφάλεια που συμφωνεί με τους ορίζοντες του σχεδιασμού και των επενδύσεων των επιχειρήσεων που έχουν αναλάβει να αναπτύξουν περισσότερο την ανακύκλωση,

Παρακολούθηση και αξιολόγηση

1.37

παρατηρεί ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο για την υλοποίηση της θεματικής στρατηγικής και κατά συνέπεια οφείλουν να ανταποκριθούν σε μια σημαντική υποχρέωση, διασφαλίζοντας την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της · ζητά, επομένως, να διαθέτει η ίδια πρωταγωνιστικό ρόλο ως καθοριστικός παράγων για την εφαρμογή των πολιτικών διαχείρισης των αποβλήτων στα διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ.

2. Συστάσεις της Επιτροπής των Περιφερειών

Η Επιτροπή των Περιφερειών

2.1

εκφράζει τη λύπη της για το σημαντικό περιορισμό της απαγόρευσης σχετικά με την ανάμειξη και για τον στενότερο ορισμό της τελευταίας διότι η απαγόρευση αντικαθίσταται από προϋποθέσεις για την παροχή αδειών ανάμειξης, οι οποίες πρέπει να θεωρηθούν ως σημαντική διευκόλυνση με επακόλουθο τη δημιουργία σημαντικών κινδύνων για το περιβάλλον· συνιστά επομένως να διατηρηθεί αμετάβλητη η απαγόρευση για την ανάμειξη επικίνδυνων αποβλήτων,

2.2

προτρέπει, όπως στην αξιολόγηση που θα πραγματοποιηθεί το 2010 όπως και στις μελλοντικές εξετασθεί κατά πόσον η αξιοποίηση της ενεργείας για τις νέες εγκαταστάσεις θα αυξηθεί άνω του προτεινόμενου 65 %, λόγω της τεχνολογικής προόδου, και κατά πόσον θα μπορούν να προβάλλονται τροποποιημένες απαιτήσεις για τις εγκαταστάσεις ανακύκλωσης λόγω της τεχνολογικής εξέλιξης.

Οι συστάσεις της Επιτροπής των Περιφερειών

Παρατήρηση 1

Αιτιολογική σκέψη 17 (α)

Σχέδιο γνωμοδότησης

Τροπολογία

Αιτιολογική σκέψη 17 (α)

Τα κράτη μέλη δύνανται να επικαλούνται και να κάνουν χρήση των αρχών της εγγύτητας και της αυτάρκειας στην περίπτωση των αποβλήτων που προορίζονται για αποτέφρωση με ανάκτηση ενέργειας, προκειμένου να διασφαλίζεται ο κατάλληλος προγραμματισμός του δυναμικού επεξεργασίας και ότι τα καύσιμα απόβλητα που παράγονται στο εσωτερικό της επικράτειάς τους θα έχουν πρόσβαση στις εθνικές εγκαταστάσεις αποτέφρωσης

Αιτιολογία

Η προτεινόμενη ταξινόμηση της αποτέφρωσης με ανάκτηση ενέργειας ως εργασία ανάκτησης ενδέχεται, σε ορισμένες χώρες, να οδηγήσει σε ανισορροπία μεταξύ της υφιστάμενης ικανότητας αποτέφρωσης και του όγκου των αποβλήτων προς αποτέφρωση, ακόμη και στις περιπτώσεις που το υφιστάμενο δυναμικό αποτέφρωσης ανταποκρίνεται στις εθνικές ανάγκες. Στις περιπτώσεις αυτές, οι αρμόδιες αρχές οφείλουν να έχουν τη δυνατότητα να περιορίζουν τις εισαγωγές αποβλήτων προς αποτέφρωση ώστε να διασφαλίζεται ότι τα απόβλητα που παράγονται σε εδάφη που υπάγονται στην αρμοδιότητά τους θα δύνανται να αποτεφρωθούν.

Παρατήρηση 2

Άρθρο 1

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

Η παρούσα οδηγία ορίζει μέτρα που έχουν στόχο τη μείωση των συνολικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την παραγωγή και διαχείριση αποβλήτων στο πλαίσιο της χρήσης των πόρων.

Για τον ίδιο λόγο, προβλέπει επίσης κατά πόσον τα κράτη μέλη οφείλουν να λάβουν μέτρα, κατά προτεραιότητα, για την πρόληψη ή την μείωση της παραγωγής αποβλήτων και της βλαπτικότητάς τους και κατά δεύτερον για την ανάκτηση των αποβλήτων μέσω επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης και άλλων μέτρων ανάκτησης.

(α)	Η παρούσα οδηγία ορίζει μέτρα που έχουν στόχο τη μείωση των συνολικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την παραγωγή και διαχείριση αποβλήτων.

(β)

—	την πρόληψη ή την μείωση της παραγωγής αποβλήτων και της βλαπτικότητάς τους και,

—	την επαναχρησιμοποίηση

—	την ανακύκλωση

—	άλλα μέτρα ανάκτησης ,

—	τη διάθεση των αποβλήτων

(α)	Με βάση τους περιβαλλοντικούς δείκτες που υιοθετήθηκαν σε κοινοτικό επίπεδο, τα κράτη μέλη μπορούν να λαμβάνουν μέτρα για την παρέκκλιση από τις προτεραιότητες που ορίζονται στην §1 (β).

(β)

Μέχρις ότου καταρτισθούν και υιοθετηθούν παρόμοιοι δείκτες όταν οι αξιολογήσεις αντικτύπου εμφανίζουν με σαφήνεια ότι η επιλογή εναλλακτικής επεξεργασίας δείχνει καλύτερα αποτελέσματα για ορισμένο είδος αποβλήτων, τα κράτη μέλη θα μπορούν με τον ίδιο τρόπο να καθιερώνουν παρόμοια παρέκκλιση από τις προτεραιότητες που καθορίζονται στην § 1.

3. Την ευθύνη για την επικύρωση των αποτελεσμάτων όσον αφορά τις επιπτώσεις που αναφέρονται στην § 2 (β) φέρουν οι αρμόδιες εθνικές αρχές. Τα επικυρωμένα αποτελέσματα υποβάλλονται στην Επιτροπή και θα εξεταστούν σύμφωνα με την διαδικασία του άρθρου 36 (2).

Αιτιολογία

Η έννοια του κύκλου ζωής είναι ευπρόσδεκτη ως κατευθυντήρια αρχή. Πάντως, τα εργαλεία του κύκλου ζωής δεν αποτελούν σήμερα λειτουργική εναλλακτική λύση στην ιεραρχία των αποβλήτων. Θα περάσουν πολλά χρόνια πριν μια κοινή μεθοδολογία για τη χρήση των εν λόγω εργαλείων υιοθετηθεί σε κοινοτικό επίπεδο. Μέχρι τότε, είναι σημαντικό να διασαφηνισθεί η σχέση μεταξύ της έννοιας του κύκλου ζωής και της ιεραρχίας αποβλήτων που καθορίζεται πολιτικά, επαναλαμβάνοντας ότι η τελευταία παραμένει το στοιχείο επί του οποίου στηρίζονται οι πολιτικές αποβλήτων. Οι δυνατότητες για παρεκκλίσεις από την ιεραρχία που ορίζονται στην παράγραφο 2 εδάφια (α) και (β) παρέχουν την απαραίτητη ευελιξία και συγχρόνως προωθούν περαιτέρω την ανάπτυξη των εργαλείων του κύκλου ζωής. Υπό το φως μιας ήδη καθιερωμένης βάσης γνώσεων, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές πρέπει να διαδραματίσουν βασικό ρόλο στην εφαρμογή παρόμοιων εργαλείων.

Οι τοπικές αρχές και διαχειριστές των αποβλήτων πρέπει να έχουν σαφείς οδηγίες και ο καθορισμός της αρμοδιότητας για την επικύρωση των αποτελεσμάτων όσον αφορά τις επιπτώσεις του κύκλου ζωής αποτελεί σημαντική βελτίωση στο κείμενο της πρότασης. Η διαδικασία αναθεώρησης που περιλαμβάνεται στην παράγραφο 3 διασφαλίζει ότι οι επιπτώσεις δεν θα χρησιμοποιούνται για την προστασία των εθνικών αγορών και έτσι δεν θα δημιουργούνται στρεβλώσεις με την εισαγωγή της προσέγγισης του κύκλου ζωής.

Παρατήρηση 3

Άρθρο 2, παράγραφος 5 (νέα)

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

5. Ειδικές επί μέρους ή συμπληρωματικές της παρούσας οδηγίας διατάξεις οι οποίες αποβλέπουν στη ρύθμιση της διαχείρισης ορισμένων κατηγοριών αποβλήτων είναι δυνατό να θεσπιστούν από χωριστές οδηγίες.

Η Επιτροπή θα προβαίνει σε τακτικές εξετάσεις όσον αφορά τις ροές των αποβλήτων για να εκτιμήσει τις προτεραιότητες που θα πρέπει να καθιερωθούν για την περαιτέρω εναρμόνιση των ευρωπαϊκών απαιτήσεων που θα στοχεύουν στην καθοδήγηση της διαχείρισης των αποβλήτων ώστε να επιλέγονται οι επεξεργασίες που προτιμώνται.

Αιτιολογία

Το κείμενο της τροπολογίας ανταποκρίνεται στο κείμενο του άρθρου 2, παράγραφος 2 της παρούσας οδηγίας για τα απόβλητα. Ορίζει τη νομική βάση για την υιοθέτηση ειδικών οδηγιών, εφόσον δεν πρέπει να αποκλεισθεί η ανάγκη για την υιοθέτηση συμπληρωματικών οδηγιών. Η προτεινόμενη τροπολογία θα αποτελέσει επίσης τη νομική βάση για τις οδηγίες που θα προταθούν σε σχέση με την τροπολογία 9 όσον αφορά το άρθρο 11. Η τροπολογία προσθέτει επίσης μια απαίτηση όσον αφορά τη διαχείριση αποβλήτων. Η προσέγγιση αυτή που αποσκοπεί στην εναρμόνιση των επιλογών επεξεργασίας για συγκεκριμένα είδη αποβλήτων, συμπληρώνει την καθιέρωση προτύπων για τις εγκαταστάσεις.

Παρατήρηση 4

Άρθρο 3

Σχέδιο γνωμοδότησης

Τροπολογία

Άρθρο 3

Ορισμοί

Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

α)	ως «απόβλητο» νοείται κάθε ουσία ή αντικείμενο το οποίο ο κάτοχός του απορρίπτει ή προτίθεται ή υποχρεούται να απορρίψει·

(β)	ως «παραγωγός» νοείται κάθε πρόσωπο του οποίου οι δραστηριότητες παράγουν απόβλητα ή κάθε πρόσωπο που έχει, ως επιχείρηση πραγματοποιήσει εργασίες προεπεξεργασίας, ανάμειξης ή άλλες οι οποίες οδηγούν σε μεταβολή της φύσης ή της σύνθεσης των αποβλήτων αυτών·

γ)	ως «κάτοχος» νοείται ο παραγωγός των αποβλήτων ή το φυσικό ή νομικό πρόσωπο στην κατοχή του οποίου ευρίσκονται τα απόβλητα·

δ)	ως «διαχείριση» νοείται η συλλογή, μεταφορά, ανάκτηση και διάθεση των αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένης της εποπτείας των εργασιών αυτών, καθώς και της επίβλεψης των χώρων απόρριψης·

ε)	ως «συλλογή» νοείται η συγκέντρωση των αποβλήτων προς τον σκοπό της μεταφοράς τους σε εγκατάσταση επεξεργασίας αποβλήτων·

στ)	ως «επαναχρησιμοποίηση» νοείται κάθε εργασία ανάκτησης με την οποία προϊόντα ή εξαρτήματα που έχουν μετατραπεί σε απόβλητα χρησιμοποιούνται εκ νέου για τον ίδιο σκοπό για τον οποίο σχεδιάστηκαν·

ζ)	ως «ανακύκλωση» νοείται η ανάκτηση αποβλήτων για την χρήση σε προϊόντα, υλικά ή ουσίες για τον ίδιο με τον αρχικό ή για άλλον σκοπό. Δεν περιλαμβάνει την ανάκτηση ενέργειας·

η)

ως «απόβλητα ορυκτέλαια» νοούνται όλα τα λιπαντικά ή βιομηχανικά ορυκτέλαια που έχουν καταστεί ακατάλληλα να χρησιμοποιηθούν για τους σκοπούς για τους οποίους προορίζονταν αρχικά και ιδίως χρησιμοποιημένα έλαια κινητήρων εσωτερικής καύσης, έλαια κιβωτίου ταχυτήτων, λιπαντικά ορυκτέλαια, έλαια για στροβίλους και υδραυλικά έλαια·

θ)	ως «επεξεργασία» νοείται η ανάκτηση ή η διάθεση.

Άρθρο 3

Ορισμοί

Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

α)	ως «απόβλητο» νοείται κάθε ουσία ή αντικείμενο το οποίο ο κάτοχός του απορρίπτει ή προτίθεται ή υποχρεούται να απορρίψει·

(β)

ως « επικίνδυνα απόβλητα » νοούνται:

—	τα απόβλητα που εμφανίζουν μία ή περισσότερες από τις ιδιότητες που αναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙΙ, σε συγκέντρωση υψηλότερη από τις οριακές τιμές που δίδει το άρθρο xx της οδηγίας 88/379/ΕΟΚ για τα επικίνδυνα παρασκευάσματα (όπως παρατίθενται στο Παράρτημα ΙΙΙΑ) ή

—

τα απόβλητα που εμφανίζουν μία ή περισσότερες από τις ιδιότητες που αναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙΙ, σε συγκέντρωση υψηλότερη από τις οριακές τιμές που δίδει το άρθρο xx της οδηγίας 88/379/ΕΟΚ για τα επικίνδυνα παρασκευάσματα (όπως παρατίθενται στο Παράρτημα ΙΙΙΑ) και σημειώνονται με αστερίσκο στον κατάλογο αποβλήτων που έχει καταρτιστεί με βάση το άρθρο 4

—	τα επικίνδυνα απόβλητα που παράγονται από τα νοικοκυριά δεν θεωρούνται επικίνδυνα μέχρι τη συλλογή τους από επιχείρηση που εκτελεί εργασίες επεξεργασίας αποβλήτων ή από ιδιωτικό ή δημόσιο οργανισμό συλλογής αποβλήτων.

γ)

ως « μείγμα αποβλήτων » νοούνται τα απόβλητα που προέρχονται από σκόπιμη ή μη σκόπιμη ανάμειξη δύο ή περισσοτέρων διαφορετικών αποβλήτων και σχετικά με τα οποία δεν υφίσταται ενιαία καταχώριση στα Παραρτήματα ΙΙΙ, ΙΙΙ Β, IV και IV A του Κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις μεταφορές αποβλήτων. Απόβλητα τα οποία μεταφέρονται με ενιαία μεταφορά αποβλήτων που αποτελείται από δύο ή περισσότερα διαχωρισμένα απόβλητα, δεν συνιστούν μείγμα αποβλήτων·

η) δ)

β) ε)

ως «παραγωγός» νοείται κάθε πρόσωπο του οποίου οι δραστηριότητες παράγουν απόβλητα (« αρχικός παραγωγός ») ή κάθε πρόσωπο που έχει πραγματοποιήσει εργασίες προεπεξεργασίας, ανάμειξης ή άλλες οι οποίες οδηγούν σε μεταβολή της φύσης ή της σύνθεσης των αποβλήτων αυτών·

γ) στ)

ως «κάτοχος» νοείται ο παραγωγός των αποβλήτων ή το φυσικό ή νομικό πρόσωπο στην κατοχή του οποίου ευρίσκονται τα απόβλητα·

ζ)	ως « έμπορος » νοείται οιοσδήποτε ενεργεί ως εντολέας για την αγορά και την περαιτέρω πώληση αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων των εμπόρων που δεν καθίστανται υλικοί κάτοχοι των αποβλήτων·

η)	ως « μεσίτης » νοείται οιοσδήποτε οργανώνει την αξιοποίηση ή τη διάθεση αποβλήτων για λογαριασμό τρίτων, συμπεριλαμβανομένων των μεσιτών που δεν καθίστανται υλικοί κάτοχοι των αποβλήτων·

δ) θ)

ως «διαχείριση» νοείται η συλλογή, μεταφορά, ανάκτηση και διάθεση των αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένης της εποπτείας των εργασιών αυτών, καθώς και της επίβλεψης των χώρων απόρριψης·

ι)

ως « περιβαλλοντικώς ορθή διαχείριση » νοείται η λήψη όλων των εφικτών μέτρων ώστε να εξασφαλίζεται ότι η διαχείριση των αποβλήτων πραγματοποείται κατά τρόπο με τον οποίο θα προστατεύονται η ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον έναντι δυσμενών επιπτώσεων που ενδέχεται να προκύψουν από τα εν λόγω απόβλητα·

ε) κ)

ως «συλλογή» νοείται η συγκέντρωση των αποβλήτων προς τον σκοπό της μεταφοράς τους σε εγκατάσταση επεξεργασίας αποβλήτων και περιλαμβάνει την ανταλλαγή αποβλήτων κατά τη μεταφορά και την προσωρινή αποθήκευσή τους πριν την συλλογή ή κατά την μεταφορά·

στ) λ)

ως «επεξεργασία» νοείται η ανάκτηση ή η διάθεση και περιλαμβάνει μεταβατικές εργασίες, όπως ανάμειξη, επανασυσκευασία, ανταλλαγή και αποθήκευση, οι οποίες προηγούνται των εργασιών ανάκτησης ή διάθεσης·

μ)	ως « πρόληψη » νοείται οιαδήποτε δράση λαμβάνεται προτού τα προϊόντα ή οι ουσίες μετατραπούν σε απόβλητα και αποσκοπεί στον περιορισμό της παραγωγής αποβλήτων ή της βλαβερότητάς τους ή γενικά του περιβαλλοντικού αντίκτυπου που έχει η χρήση των πόρων·

στ) ν)

ως «επαναχρησιμοποίηση» νοείται κάθε εργασία ανάκτησης με την οποία προϊόντα ή εξαρτήματα που έχουν μετατραπεί σε απόβλητα χρησιμοποιούνται εκ νέου για τον ίδιο σκοπό για τον οποίο σχεδιάστηκαν δίχως προηγουμένως να χρειάζεται άλλη επεξεργασία πλην του καθαρισμού και της επισκευής·

ζ) ξ)

ως «ανακύκλωση» νοείται η ανάκτηση αποβλήτων για την χρήση σε προϊόντα, υλικά ή ουσίες για τον ίδιο με τον αρχικό ή για άλλον σκοπό. Δεν περιλαμβάνει την ανάκτηση ενέργειας·

ο)

ως « ανάκτηση » νοείται οιαδήποτε εργασία επεξεργασίας η οποία:

—

έχει ως αποτέλεσμα τη μετατροπή των αποβλήτων σε χρήσιμους πόρους οι οποίοι μπορούν να αντικαταστήσουν, είτε στις σχετικές εγκαταστάσεις, είτε στην ευρύτερη οικονομία, άλλους πόρους οι οποίοι θα είχαν χρησιμοποιηθεί για την εκτέλεση της συγκεκριμένης λειτουργίας, ή την προετοιμασία τους για το σκοπό αυτό,

—	πληροί κριτήρια αποτελεσματικότητας με βάση τα οποία μπορεί να θεωρηθεί ότι η εν λόγω εργασία εξυπηρέτησε κάποιον ωφέλιμο σκοπό,

—	διασφαλίζει ότι ο συνολικός αντίκτυπος στο περιβάλλον δεν επιδεινώνεται με την χρήση των εν λόγω αποβλήτων ως υποκατάστατων άλλων πόρων,

—	διασφαλίζει ότι κατά την διαδικασία ανάκτησης δεν μεταφέρονται ρύποι στο τελικό προϊόν·

π)	ως « διάθεση » νοείται οιαδήποτε εργασία επεξεργασίας δεν πληροί τα κριτήρια που θα της επέτρεπαν να ταξινομηθεί ως « ανάκτηση ».

Αιτιολογία

Το εν λόγω άρθρο οφείλει να περιλαμβάνει όλους τους ορισμούς που έχουν σχέση με τις διατάξεις της οδηγίας για τα απόβλητα. Ταυτόχρονα, οι ορισμοί πρέπει να είναι συνεπείς προς τους ορισμούς που έχει ήδη υιοθετήσει η υφιστάμενη νομοθεσία για τα απόβλητα, ιδιαίτερα δε ο κανονισμός για τις μεταφορές αποβλήτων. Η τροπολογία συνεπώς προτείνει:

—	να συγκεντρωθούν στο άρθρο 3 οι ορισμοί που βρίσκονται διάσπαρτοι στο κείμενο της πρότασης της Επιτροπής,

—

να προστεθούν ορισμένοι ορισμοί που απουσιάζουν (π.χ. οι όροι «έμπορος» και «μεσίτης» χρησιμοποιούνται στο άρθρο 25 δίχως να δίδεται ο ορισμός τους) μέσω της επανάληψης ορισμών που έχουν ήδη υιοθετηθεί με τη διαδικασία της συναπόφασης στο πλαίσιο της υιοθέτησης του νέου κανονισμού για τις μεταφορές αποβλήτων,

—	να αποσαφηνιστούν ορισμένοι από τους ορισμούς που προτείνονται.

Παρατήρηση 5

Άρθρο 4

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

Η Επιτροπή καταρτίζει κατάλογο αποβλήτων σύμφωνα με την διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 36 παράγραφος 2.

Ο κατάλογος περιλαμβάνει απόβλητα που πρέπει να θεωρούνται ως επικίνδυνα σύμφωνα με τα άρθρα 12 ως 15, λαμβανομένων υπόψη της προέλευσης και της σύστασής τους και, όπου απαιτείται, τις οριακές τιμές συγκέντρωσης.

Η Επιτροπή καταρτίζει κατάλογο αποβλήτων σύμφωνα με την διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 36 παράγραφος 2, το αργότερο, δύο χρόνια μετά την ημερομηνία που ορίζεται στο άρθρο 39. Ο κατάλογος αποβλήτων θα βασίζεται στον υπάρχοντα, ο οποίος θα ισχύει μέχρι την έναρξη ισχύος του νέου καταλόγου. Ο νέος κατάλογος αποβλήτων θα περιλαμβάνει επίσης στοιχεία σχετικά με τις βασικές ιδιότητες των συστατικών (σύνθεση και συγκέντρωση) .

Ο κατάλογος περιλαμβάνει επίσης απόβλητα που πρέπει να θεωρούνται ως επικίνδυνα σύμφωνα με τα άρθρα 12 έως 15, λαμβανομένων υπόψη της προέλευσης και της σύστασής τους και, όπου απαιτείται, τις οριακές τιμές συγκέντρωσης.

Αιτιολογία

Η τροπολογία που αναφέρεται στο άρθρο 4 αποσκοπεί στη διασφάλιση νομικής βεβαιότητας όσον αφορά τον κατάλογο αποβλήτων. Ο υπάρχων κατάλογος αποβλήτων αποτέλεσε αντικείμενο συνεχών προσαρμογών στην επιτροπή διαδικασίας και έχει επικαιροποιηθεί. Παρόλα αυτά η ποιότητα του καταλόγου αποβλήτων μπορεί πάντοτε να βελτιωθεί, οι προσπάθειες που έχουν καταβληθεί μέχρι σήμερα για την κατάρτιση του δεν πρέπει να εγκαταλειφθούν. Αντίθετα, θα πρέπει να αποτελέσουν τη βάση για περαιτέρω εργασία όσον αφορά την κατάρτιση καταλόγου αποβλήτων έτσι ώστε να υπάρχει συνέχεια για τις αρχές και τις επιχειρήσεις. Με την κατάργηση των οδηγιών 75/442/ΕΟΚ και 91/689/ΕΟΚ είναι σημαντικό να διασφαλισθεί ότι ο παρών κατάλογος ισχύει μέχρι να υιοθετηθεί ο νέος και είναι σημαντικό να καθοριστεί προθεσμία για την κατάρτιση του νέου καταλόγου. Στην πράξη έχει αποδειχθεί ότι είναι προτιμότερο να καταρτίζεται ο κατάλογος αποβλήτων με βάση τα συστατικά (βασικά κριτήρια: Σύνθεση και συγκέντρωση των συστατικών που περιέχουν τα απόβλητα) διότι επιτρέπει μια καλύτερη αξιολόγηση των επιπτώσεων για το περιβάλλον, τη δημόσια υγεία, την ασφάλεια αλλά και την εκτίμηση των κινδύνων και συνεπώς διευκολύνει την επιλογή της διαδικασίας που ενδείκνυται για την επεξεργασία των αποβλήτων. Η πρόταση της Επιτροπής για την κατάρτιση νέου καταλόγου είναι ασαφής και πρέπει να διευκρινισθεί ότι η κατάλογος θα συμπεριλαμβάνει τόσο τα μη επικίνδυνα όσο και τα επικίνδυνα απόβλητα.

Παρατήρηση 6

Άρθρο 5

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

1. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίσουν πως όλα τα απόβλητα υπόκεινται σε διεργασίες οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα τα απόβλητα να εξυπηρετούν κάποιο χρήσιμο σκοπό, αντικαθιστώντας, στο εργοστάσιο ή στην ευρύτερη οικονομία, άλλους πόρους που θα χρησιμοποιούνταν για να καλύψουν την εν λόγω λειτουργία, ή να προετοιμαστούν για κάποια τέτοια χρήση, και που στο εξής καλούνται «εργασίες ανάκτησης». Θεωρούν ως εργασίες ανάκτησης τουλάχιστον εκείνες που περιλαμβάνονται στο παράρτημα ΙΙ.

2. Η Επιτροπή είναι δυνατόν, σύμφωνα με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 36 παράγραφος 2, να εκδώσει μέτρα εφαρμογής για να καθορίσει κριτήρια απόδοσης, με βάση τα οποία οι εργασίες που αναφέρονται στο παράρτημα ΙΙ μπορούν να θεωρηθούν ότι έχουν εξυπηρετήσει κάποιο χρήσιμο σκοπό, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην παράγραφο 1.

2. Η Επιτροπή είναι δυνατόν, σύμφωνα με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 36 παράγραφος 2, να εκδώσει Θεσπίζονται μέτρα εφαρμογής που θα καθορίσουν τα κριτήρια απόδοσης, με βάση τα οποία οι εργασίες που αναφέρονται στο παράρτημα ΙΙ μπορούν να θεωρηθούν ότι έχουν εξυπηρετήσει κάποιο χρήσιμο σκοπό, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην παράγραφο 1.

Αιτιολογία

Η ταξινόμηση των διεργασιών επεξεργασίας επηρεάζει έντονα την ικανότητα σχεδιασμού των μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων προδιαγραφών δυνατοτήτων. Καθορίζει επίσης τους όρους ανταγωνισμού για τις ατομικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας. Έτσι η τροπολογία αυτή αποβλέπει στη χρήση διαδικασίας λήψης πολιτικής απόφασης στην οποία θα συμμετέχουν οι σχετικοί παράγοντες. Η υιοθέτηση κανονισμού για την ταξινόμηση των διεργασιών για τα απόβλητα θα επιτρέψει να εξεταστούν λεπτομερώς από το πολιτικό επίπεδο η επιλογή αποτελεσματικών κριτηρίων και ο ορισμός των αντίστοιχων ελαχίστων ορίων. Συγχρόνως η υιοθέτηση παρόμοιου κανονισμού παρέχει τη δυνατότητα υιοθέτησης μέτρων που δεν θα οδηγούν σε επανειλημμένες τροποποίησης της οδηγίας για τα απόβλητα. Υπό το φως των γνώσεων που έχει αποκτήσει το τοπικό επίπεδο και των ευθυνών και αρμοδιοτήτων τους στον τομέα των αποβλήτων οι τοπικές και περιφερειακές αρχές θα πρέπει τουλάχιστον να συμμετέχουν στη διαβούλευση πριν τη θέσπιση των προτεινόμενων μέτρων. Κατά συνέπεια η υιοθέτηση των τροπολογιών 5 και 6 θα έχει ως αποτέλεσμα να μεταφερθούν τα παραρτήματα Ι και ΙΙ της οδηγίας για τα απόβλητα στα παραρτήματα Ι και ΙΙ του κανονισμού αριθ. … του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την ταξινόμηση των διεργασιών αποβλήτων.

Παρατήρηση 7

Άρθρο 6

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

1. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι στις περιπτώσεις που είναι αδύνατη η ανάκτηση σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 1, όλα τα απόβλητα υπόκεινται σε εργασίες διάθεσης.

Απαγορεύουν την εγκατάλειψη, απόρριψη ή ανεξέλεγκτη διάθεση των αποβλήτων.

2. Τα κράτη μέλη θεωρούν ως εργασίες διάθεσης τουλάχιστον τις εργασίες που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι, ακόμη και στην περίπτωση που η εργασία έχει ως δευτερογενή συνέπεια την ανάκτηση υλικών ή ενέργειας.

3. Στις περιπτώσεις στις οποίες, παρά την υποκατάσταση υλικών που πραγματοποιείται, τα αποτελέσματα της διεργασίας δείχνουν ότι, για τους σκοπούς του άρθρου 1, η διεργασία έχει χαμηλές μόνον δυνατότητες, η Επιτροπή μπορεί, σύμφωνα με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 36 παράγραφος 2, να εκδώσει μέτρα εφαρμογής με τα οποία να προσθέσει την συγκεκριμένη διεργασία στον κατάλογο του παραρτήματος Ι.

Απαγορεύουν την εγκατάλειψη, απόρριψη ή ανεξέλεγκτη διάθεση των αποβλήτων.

2. Τα κράτη μέλη θεωρούν ως εργασίες διάθεσης τουλάχιστον τις εργασίες που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι του κανονισμού αριθ. xxxx του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου με θέμα την ταξινόμηση της επεξεργασίας αποβλήτων, ακόμη και στην περίπτωση που η εργασία έχει ως δευτερογενή συνέπεια την ανάκτηση υλικών ή ενέργειας.

3. Στις περιπτώσεις στις οποίες, παρά την υποκατάσταση υλικών που πραγματοποιείται, τα αποτελέσματα της διεργασίας δείχνουν ότι, για τους σκοπούς του άρθρου 1, η διεργασία έχει χαμηλές μόνον δυνατότητες, η Επιτροπή μπορεί, σύμφωνα με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 36 παράγραφος 2, να εκδώσει μέτρα εφαρμογής με τα οποία να προσθέσει την η συγκεκριμένη διεργασία θα προστεθεί στον κατάλογο του παραρτήματος Ι, που αναφέρεται στην παράγραφο 2.

Αιτιολογία

Για τους ίδιους λόγους που εκτίθενται στην αιτιολογία της τροπολογίας 4, το θέμα που πραγματεύεται το άρθρο αυτό πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο πολιτικής συζήτησης και όχι μόνο τεχνικής. Η ταξινόμηση των διεργασιών επεξεργασίας, και στην περίπτωση αυτή η διάθεση, επηρεάζει έντονα την δυνατότητα των αρμόδιων αρχών και των ιδιωτικών επιχειρήσεων να σχεδιάσουν τις μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προδιαγραφές δυνατοτήτων. Καθορίζει επίσης τους όρους ανταγωνισμού για τις ατομικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας.

Για το λόγο αυτό η λήψη μέτρων πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο πολιτικής απόφασης που θα ληφθεί κατόπιν διαδικασίας στην οποία θα συμμετέχουν οι σχετικοί παράγοντες. Υπό το φως των ευθυνών και των αρμοδιοτήτων των τοπικών και περιφερειακών αρχών στον τομέα των αποβλήτων θα πρέπει τουλάχιστον να ζητείται η γνώμη τους πριν από τη θέσπιση των προτεινόμενων μέτρων, και να τους δίνεται η ευκαιρία να εκφράζουν τις απόψεις τους στην αξιολόγηση επιπτώσεων που θα συνταχθεί από την Επιτροπή πρίν από την υποβολή της πρότασης.

Παρατήρηση 8

Άρθρο 9

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι δαπάνες που συνδέονται με την ανάκτηση ή διάθεση των αποβλήτων, κατανέμονται ανάλογα με την περίπτωση, ανάμεσα στον κάτοχο, τους προηγούμενους κατόχους και τον παραγωγό.

Σύμφωνα με την αρχή ότι ο ρυπαίνων πληρώνει τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι δαπάνες που συνδέονται με την ανάκτηση ή διάθεση των αποβλήτων, κατανέμονται ανάλογα με την περίπτωση, ανάμεσα στον κάτοχο, τους προηγούμενους κατόχους και τον παραγωγό.

Αιτιολογία

Το 6ο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον (που υιοθετήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο στις 22 Ιουλίου 2002) βασίζεται κυρίως στην αρχή ότι ο ρυπαίνων πληρώνει. Η αρχή αυτή, ως θεμελιώδης αρχή της πολιτικής για το περιβάλλον, πρέπει να συμπεριληφθεί στο κείμενο της οδηγίας.

Παρατήρηση 9

'Αρθρο 11, παράγραφος 1, εδάφιο γ (νέο)

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

1. Με στόχο τον καθορισμό του κατά πόσο ενδείκνυται να χαρακτηριστούν ορισμένα απόβλητα ότι έχουν πάψει να είναι απόβλητα, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης ή ανάκτησης, και να επαναταξινομηθούν τα απόβλητα ως δευτερογενή προϊόντα, υλικά ή ουσίες, η Επιτροπή αξιολογεί κατά πόσο εκπληρούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις:

α)	η επαναταξινόμηση δεν πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα γενικά αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις,

β)	υφίσταται αγορά για τέτοια δευτερογενή προϊόντα, υλικά ή ουσίες.

α)	η επαναταξινόμηση δεν πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα γενικά αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις,

β)	υφίσταται αγορά για τέτοια δευτερογενή προϊόντα, υλικά ή ουσίες.

(γ)	τα δευτερογενή προϊόντα, υλικά ή ουσίες έχουν υποστεί επεξεργασία και πρόκειται να εισέλθουν σε ένα νέο κύκλο ως προϊόντα ή υλικά με ιδιότητες αντίστοιχες με εκείνες των πρωτογενών υλικών ή ουσιών.

Αιτιολογία

Προτείνεται να εφαρμόζεται η διαδικασία που επιτρέπει τον καθορισμό των κριτηρίων για τον αποχαρακτηρισμό των αποβλήτων, αφού τα απόβλητα έχουν υποστεί την επεξεργασία. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι δυνατόν να εξαιρεθούν απόβλητα από τη νομοθεσία περί αποβλήτων πριν από τη στιγμή που αυτά θα μπορούν πράγματι να είναι μέρος νέου κύκλου παραγωγής και να παρουσιάζουν ποιότητα αντίστοιχη με εκείνη του πρωτογενούς υλικού ή ουσίας.

Παρατήρηση 10

Άρθρο 11 δεύτερο εδάφιο

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

2. Με βάση την αξιολόγησή της σύμφωνα με την παράγραφο 1, η Επιτροπή, ακολουθώντας τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 36 παράγραφος 2, εκδίδει μέτρα εφαρμογής σχετικά με συγκεκριμένη κατηγορία αποβλήτων προϊόντων, υλικών ή ουσιών, προσδιορίζοντας τα περιβαλλοντικά και ποιοτικά κριτήρια που πρέπει να πληρούνται για να θεωρείται ότι τα απόβλητα έχουν μετατραπεί σε δευτερογενή προϊόντα, υλικά ή ουσίες.

2. Με βάση την αξιολόγησή της σύμφωνα με την παράγραφο 1, η Επιτροπή, ακολουθώντας τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 36 παράγραφος 2, εκδίδει θα προτείνει με ατομικές με οδηγία τον αποχαρακτηρισμό αποβλήτων θεσπίζοντας μέτρα σχετικά με συγκεκριμένη κατηγορία αποβλήτων προϊόντων, υλικών ή ουσιών, προσδιορίζοντας τα περιβαλλοντικά και ποιοτικά κριτήρια που πρέπει να πληρούνται για να θεωρείται ότι τα απόβλητα έχουν μετατραπεί σε δευτερογενή προϊόντα, υλικά ή ουσίες. Η Επιτροπή θα προβεί στην εκτίμηση τον αντίκτυπο των προτεινόμενων μέτρων.

Αιτιολογία

Το άρθρο 11 περιέχει τα κριτήρια αποχαρακτηρισμού των αποβλήτων και συνεπώς το μελλοντικό πεδίο της νομοθεσίας περί αποβλήτων. Η επιλογή περιβαλλοντικών κριτηρίων και το επίπεδο στο οποίο κατατάσσονται δεν αποτελεί μόνο τεχνικό θέμα, αλλά και πολιτικό. Περαιτέρω έλλειψη αυστηρών κριτηρίων σχετικά με τη χρήση παρόμοιας έννοιας μπορεί να οδηγήσει σε σύγχυση και σε συζητήσεις ακόμη, μεταξύ ομάδων συγκρουομένων συμφερόντων. Γι' αυτό η θέσπιση μέτρων πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο πολιτικής συζήτησης. Η πρόταση οδηγίας για τον αποχαρακτηρισμό αποβλήτων καθιστά δυνατή την αποφυγή επανειλημμένων τροποποιήσεων της οδηγίας για τα απόβλητα. Παρόμοιες προτάσεις που έχουν περιβαλλοντικές, οικονομικές, και κοινωνικές συνέπειες πρέπει να συνοδεύονται από αξιολόγηση επιπτώσεων συμπεριλαμβανομένης ευρείας διαβούλευσης μεταξύ των σχετικών ενδιαφερομένων μερών.

Παρατήρηση 11

Άρθρο 13

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

Η Επιτροπή καταρτίζει, σύμφωνα με την διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 36 παράγραφος 2, κατάλογο των επικίνδυνων αποβλήτων, ο οποίος στη συνέχεια αναφέρεται ως ο «κατάλογος».

Ο κατάλογος λαμβάνει υπόψη την προέλευση και σύνθεση των αποβλήτων καθώς και, όπου απαιτείται, τις οριακές τιμές συγκέντρωσης.

Αιτιολογία

Το άρθρο αυτό είναι περιττό εφόσον οι απαιτήσεις για την κατάρτιση καταλόγου αποβλήτων περιλαμβάνονται ήδη στο άρθρο 4.

Παρατήρηση 12

Άρθρο 15

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

1. Σε περίπτωση που κάποιο κράτος μέλος έχει στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι συγκεκριμένο απόβλητο το οποίο περιλαμβάνεται στον κατάλογο ως επικίνδυνο δεν εμφανίζει καμιά από τις ιδιότητες που αναφέρονται στο παράρτημα ΙΙΙ, μπορεί να διαχειριστεί το εν λόγω απόβλητο ως μη επικίνδυνο απόβλητο.

Το κράτος μέλος κοινοποιεί τυχόν τέτοιες περιπτώσεις στην Επιτροπή στο πλαίσιο της έκθεσης που προβλέπεται στο άρθρο 34 παράγραφος 1 και παρέχει στην Επιτροπή όλα τα σχετικά στοιχεία.

2. Η Επιτροπή με βάση τις παραληφθείσες κοινοποιήσεις, αναθεωρεί τον κατάλογο αποφασίζοντας την προσαρμογή του, σύμφωνα με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 36 παράγραφος 2.

Η Επιτροπή με βάση τις παραληφθείσες κοινοποιήσεις, αναθεωρεί τον κατάλογο αποφασίζοντας την προσαρμογή του, σύμφωνα με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 36 παράγραφος 2. 3. Το κράτος μέλος μπορεί να διαχειριστεί το εν λόγω απόβλητο ως μη επικίνδυνο απόβλητο μετά την αναπροσαρμογή του εγκεκριμένου καταλόγου.

Αιτιολογία

Σημαντική προϋπόθεση για την εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας και συγκεκριμένα του κανονισμού του Συμβουλίου αριθ. 259/93 ΕΟΚ με θέμα την παρακολούθηση και τον έλεγχο των μεταφορών αποβλήτων στο εσωτερικό της Κοινότητας αποτελεί η ομοιόμορφη ταξινόμηση των αποβλήτων ως επικινδύνων ή μη. Η ταξινόμηση αυτή αποτελεί αντικείμενο συνεχούς εξέτασης από την επιτροπή Τεχνικών Προσαρμογών. Δεν επιτρέπεται στα κράτη μέλη να προβαίνουν στην τροποποίηση της, η οποία τίθεται σε ισχύ κατόπιν σχετικών συζητήσεων μεταξύ των αντιπροσώπων των κρατών μελών και της Επιτροπής.

Παρατήρηση 13

Άρθρο 16

Σχέδιο γνωμοδότησης

Τροπολογία

Άρθρο 16

Διαχωρισμός

1. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσουν ότι ικανοποιούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις στις περιπτώσεις ανάμιξης επικίνδυνων αποβλήτων, είτε με άλλα επικίνδυνα απόβλητα με διαφορετικές ιδιότητες είτε με άλλα απόβλητα, ουσίες ή υλικά.

α)	η διαδικασία ανάμιξης πραγματοποιείται σε οργανισμό ή εταιρεία που έχει λάβει άδεια σύμφωνα με το άρθρο 19·

β)	εφαρμόζονται οι όροι που καθορίζονται στο άρθρο 7·

γ)	οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της διαχείρισης των αποβλήτων δεν καθίστανται δυσμενέστερες·

δ)	οι σχετικές εργασίες ακολουθούν τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές.

2. Με βάση τα κριτήρια τεχνικής και οικονομικής σκοπιμότητας που θα καθορίσουν τα κράτη μέλη, στην περίπτωση που τα επικίνδυνα απόβλητα έχουν αναμιχθεί κατά τρόπο αντίθετο με τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 1, με άλλα επικίνδυνα απόβλητα τα οποία έχουν διαφορετικές ιδιότητες ή με άλλα απόβλητα, ουσίες ή υλικά, πραγματοποιείται διαχωρισμός, όπου απαιτείται, για να εξασφαλιστεί συμμόρφωση προς το άρθρο 7.

Άρθρο 16

Διαχωρισμός

1. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσουν ότι ικανοποιούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις:

α)	απαγορεύεται στους παραγωγούς αποβλήτων, στους φορείς συλλογής αποβλήτων και στους μεταφορείς αποβλήτων να αναμειγνύουν μεταξύ τους επικίνδυνα απόβλητα με διαφορετικές ιδιότητες ή επικίνδυνα απόβλητα με άλλα απόβλητα, ουσίες ή υλικά·

β)

στις περιπτώσεις ανάμιξης επικίνδυνων αποβλήτων: , είτε με άλλα επικίνδυνα απόβλητα με διαφορετικές ιδιότητες είτε με άλλα απόβλητα, ουσίες ή υλικά.

α) i)

η διαδικασία ανάμιξης πραγματοποιείται σε οργανισμό ή εταιρεία που έχει λάβει άδεια σύμφωνα με το άρθρο 19·

β) ii)

εφαρμόζονται οι όροι που καθορίζονται στο άρθρο 7·

γ) iii)

οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της διαχείρισης των αποβλήτων δεν καθίστανται δυσμενέστερες·

δ) iv)

οι σχετικές εργασίες ακολουθούν τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές.

v)	η επεξεργασία του μείγματος που προκύπτει από την διαδικασία ανάμειξης πραγματοποιείται σύμφωνα με τους κανόνες που ισχύουν για τα επικίνδυνα απόβλητα, ανεξάρτητα από την τελική σύνθεση του μείγματος.

Αιτιολογία

Είναι γεγονός ότι μόνον εγκαταστάσεις που διαθέτουν άδεια μπορούν να προβαίνουν σε εργασίες ανάμειξης. Πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι το άρθρο 16, σημείο 2, απαιτεί τα επικίνδυνα απόβλητα που «έχουν αναμιχθεί κατά τρόπο αντίθετο με τα προβλεπόμενα» να διαχωρίζονται υπό συνθήκες οι οποίες πληρούν «τα κριτήρια τεχνικής και οικονομικής σκοπιμότητας που θα καθορίσουν τα κράτη μέλη». Πρέπει να διατυπωθεί ρητά στο κείμενο της οδηγίας ότι οι παραγωγοί αποβλήτων, οι φορείς συλλογής αποβλήτων και οι μεταφορείς αποβλήτων απαγορεύεται να προβαίνουν στην ανάμειξη επικίνδυνων αποβλήτων. Επιπλέον, για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο της ανάμειξης με αποκλειστικό σκοπό την αραίωση των ρύπων.

Παρατήρηση 14

Άρθρο 19, παράγραφος 1

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

1. Τα κράτη μέλη απαιτούν κάθε οργανισμός ή εταιρεία, που προτίθεται να εκτελέσει εργασίες διάθεσης ή ανάκτησης, να λάβει άδεια από τις εθνικές αρμόδιες αρχές.

Στις εν λόγω άδειες ορίζονται τα ακόλουθα:

α)	τύποι και ποσότητες αποβλήτων που μπορούν να υποβληθούν σε επεξεργασία,

β)	για κάθε τύπο επιτρεπόμενης εργασίας, οι τεχνικές απαιτήσεις που σχετίζονται με τη οικεία εγκατάσταση,

(γ)	τις προφυλάξεις στον τομέα της ασφάλειας που πρέπει να ληφθούν,

(δ)	τη μέθοδο που θα χρησιμοποιηθεί για κάθε τύπο εργασίας.

Στις άδειες είναι δυνατόν να προσδιορίζονται πρόσθετοι όροι και υποχρεώσεις.

Στις εν λόγω άδειες ορίζονται τα ακόλουθα:

α)	τύποι και ποσότητες αποβλήτων που μπορούν να υποβληθούν σε επεξεργασία,

β)	για κάθε τύπο επιτρεπόμενης εργασίας, οι τεχνικές απαιτήσεις που σχετίζονται με τη οικεία εγκατάσταση,

(γ)	τις προφυλάξεις στον τομέα της ασφάλειας που πρέπει να ληφθούν,

(δ)	τη μέθοδο που θα χρησιμοποιηθεί για κάθε τύπο εργασίας.

Στις άδειες είναι δυνατόν να προσδιορίζονται πρόσθετοι όροι και υποχρεώσεις όπως προδιαγραφές για την ποιότητα της επεξεργασίας.

Αιτιολογία

Το άρθρο 19 της οδηγίας, λόγω των συνεπειών που μπορεί να έχει για το περιβάλλον, πρέπει να αναφέρει με ακρίβεια ότι είναι δυνατόν να εισάγονται προδιαγραφές όσον αφορά την ποιότητα της επεξεργασίας.

Παρατήρηση 15

Άρθρο 21

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

Η Επιτροπή μπορεί σύμφωνα με την διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 36 παράγραφος 2 να εκδώσει ελάχιστα πρότυπα για τις άδειας με στόχο να εξασφαλίσει ότι τα απόβλητα υφίστανται επεξεργασία κατά ορθό από περιβαλλοντική σκοπιά τρόπο.

Η Επιτροπή μπορεί σύμφωνα με την διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 36 παράγραφος 2 πολιτική διαδικασία στην οποία συμμετέχουν οι σχετικοί φορείς και αφού προβεί στην εκτίμηση αντικτύπου των προταθέντων μέτρων να εκδώσει ελάχιστα πρότυπα για τις άδειας με στόχο να εξασφαλίσει ότι τα απόβλητα υφίστανται επεξεργασία κατά ορθό από περιβαλλοντική σκοπιά τρόπο.

Τα κράτη μέλη μπορούν να καθορίζουν αυστηρότερες προδιαγραφές για την χορήγηση άδειας, λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές ανάγκες και την αρχή της αναλογικότητας και τη συνθήκη της Ε.Κ.

Αιτιολογία

Σύμφωνα με τις τροπολογίες 4, 5 και 8, η τροπολογία αυτή ζητεί τη διεξαγωγή όχι μόνο τεχνικής αλλά και πολιτικής συζήτησης. Η καθιέρωση ελάχιστων προτύπων για τις άδειες με στόχο να εξασφαλισθεί ότι τα απόβλητα υφίστανται επεξεργασία κατά ορθό από περιβαλλοντική σκοπιά τρόπο πρέπει να αποτελεί αντικείμενο πολιτικής απόφασης που θα ληφθεί κατόπιν διαδικασίας στην οποία συμμετέχουν οι σχετικοί παράγοντες. Υπό το φως των ευθυνών και των αρμοδιοτήτων των τοπικών και περιφερειακών αρχών στον τομέα των αποβλήτων θα πρέπει τουλάχιστον να ζητείται η γνώμη τους πριν από τη θέσπιση των προτεινόμενων μέτρων, και να τους δίνεται η ευκαιρία να εκφράζουν τις απόψεις τους στην αξιολόγηση επιπτώσεων που θα συνταχθεί από την Επιτροπή πριν από την υποβολή της πρότασης.

Παρατήρηση 16

Άρθρο 26, παράγραφος 1

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

1. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι αρμόδιες αρχές τους καταρτίζουν, με βάση το άρθρο 1, ένα ή περισσότερα σχέδια διαχείρισης αποβλήτων, τα οποία αναθεωρούνται τουλάχιστον ανά πενταετία.

Τα εν λόγω σχέδια καλύπτουν, από μόνα τους ή συνδυασμένα, ολόκληρη την γεωγραφική επικράτεια του οικείου κράτους μέλους.

Αιτιολογία

Η συχνότητα αναθεώρησης των προγραμμάτων διαχείρισης αποβλήτων πρέπει να συγχρονισθεί με εκείνη που εφαρμόζεται στα προγράμματα πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων που αναφέρεται στο άρθρο 29. Η αναθεώρηση των προγραμμάτων πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων προβλέπεται στο άρθρο 31 και συνδέεται με τις υποχρεώσεις υποβολής έκθεσης που ορίζονται στο άρθρο 34, το οποίο καθορίζει την τριετία ως συχνότητα υποβολής εκθέσεων. Με το συγχρονισμό της αναθεώρησης τόσο των προγραμμάτων διαχείρισης αποβλήτων όσο και των προγραμμάτων πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων καθώς και με τη σύνταξη τομεακών εκθέσεων πρέπει να καθορισθεί μια τακτική περίοδος μεταξύ των σχετικών αρχών προκειμένου να τις βοηθήσει να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις της οδηγίας σχετικά με την υποβολή έκθεσης.

Σχετικά με τα κριτήρια αυτά είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι στις αρμόδιες αρχές πρέπει να χορηγούνται οι απαιτούμενοι πόροι.

Παρατήρηση 17

Άρθρο 29, παράγραφος 1

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

1. Τα κράτη μέλη εκπονούν, σύμφωνα με το άρθρο 1, προγράμματα πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων το αργότερο [εντός τριών ετών από την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας].

Τα εν λόγω προγράμματα ενσωματώνονται στα σχέδια διαχείρισης αποβλήτων που προβλέπονται στο άρθρο 26 ή λειτουργούν ως ανεξάρτητα προγράμματα. Εκπονούνται στο πλέον ενδεδειγμένο για την αποτελεσματική τους εφαρμογή γεωγραφικό επίπεδο.

1. Τα κράτη μέλη εκπονούν, σύμφωνα με το άρθρο 1, προγράμματα πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων το αργότερο [εντός τριών ετών από την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας]. Τα προγράμματα θα επανεξετάζονται τουλάχιστον ανά τετραετία .

Τα εν λόγω προγράμματα και τα μέτρα που περιλαμβάνουν πρέπει να στοχεύουν τουλάχιστο στην σταθεροποίηση της παραγωγής αποβλήτων μέχρι το 2010 και την περαιτέρω σημαντική μείωση της παραγωγής μέχρι το 2020.

Αιτιολογία

Όπως εκτίθεται στην αιτιολογία της τροπολογίας 12, η συχνότητα αναθεώρησης των προγραμμάτων πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων πρέπει να συγχρονισθεί με εκείνη που εφαρμόζεται στα προγράμματα διαχείρισης αποβλήτων. Η αναθεώρηση των προγραμμάτων πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων προβλέπεται στο άρθρο 31 και συνδέεται με τις υποχρεώσεις υποβολής έκθεσης που ορίζονται στο άρθρο 34, το οποίο καθορίζει την τριετία ως συχνότητα υποβολής εκθέσεων. Προτείνεται ο συγχρονισμός των υποχρεώσεων υποβολής έκθεσης για τους ίδιους λόγους με εκείνους που περιέχονται στην αιτιολογία της τροπολογίας 12.

Τα προγράμματα πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων που στοχεύουν στην αντιμετώπιση μιας από τις σημαντικότερες προκλήσεις της πολιτικής αποβλήτων, που είναι η μείωση της παραγωγής τους, η αναθεωρημένη οδηγία πλαίσιο πρέπει να αποτελέσει το ορόσημο για την αξιολόγηση της προόδου. Ο σαφής ορισμός μειωμένων στόχων συμφωνεί με τους στόχους και με τους τομείς προτεραιότητας που εκτίθενται στο 6ο ευρωπαϊκό πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον όσον αφορά τα απόβλητα..

Το άρθρο 29 ζητεί να καταρτίζονται τα προγράμματα πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων στο καταλληλότερο για την εφαρμογή τους εδαφικό επίπεδο, και γι αυτό είναι σημαντικό να χορηγούνται οι απαιτούμενοι πόροι στο εν λόγω επίπεδο.

Παρατήρηση 18

Άρθρο 30, παράγραφος 2

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

2. Τα κράτη μέλη καθορίζουν συγκεκριμένους ποσοτικούς και ποιοτικούς στόχους και δείκτες για κάθε μέτρο ή συνδυασμό μέτρων που θεσπίζονται, έτσι ώστε να παρακολουθήσουν και να αξιολογήσουν την πρόοδο των μεμονωμένων μέτρων.

2. Τα κράτη μέλη καθορίζουν συγκεκριμένους ποσοτικούς και ποιοτικούς στόχους. Η Επιτροπή θα θεσπίσει ενδεικτικά, σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 36 παράγραφος 2, ποσοτικούς και ποιοτικούς στόχους καθώς και δείκτες για κάθε μέτρο ή συνδυασμό μέτρων που θεσπίζονται, που θα χρησιμοποιηθούν από τα κράτη μέλη για να παρακολουθήσουν και να αξιολογήσουν την πρόοδο των μεμονωμένων μέτρων.

Αιτιολογία

Ο ορισμός ποιοτικών και ποσοτικών στόχων σε εθνικό επίπεδο μπορεί να αντανακλά τις διαφορές που παρατηρούνται στα κράτη μέλη. Η παρακολούθηση και η εκτίμηση της προόδου σύμφωνα με μια μεθοδολογία που θα συμφωνηθεί, θα καταστήσει δυνατή την περαιτέρω χάραξη πολιτικών πρόληψης σε κοινοτικό επίπεδο.

Παρατήρηση 19

Άρθρο 34, παράγραφος 1

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

1. Τα κράτη μέλη ενημερώνουν ανά τριετία την Επιτροπή για την εκτέλεση της παρούσας οδηγίας υπό την μορφή τομεακής έκθεσης.

Η έκθεση συντάσσεται με βάση ερωτηματολόγιο ή σχέδιο γενικών γραμμών που εκπονεί η Επιτροπή σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 6 της οδηγίας 91/692/ΕΟΚ. Η έκθεση υποβάλλεται στην Επιτροπή εντός εννέα μηνών από το τέλος της τριετούς περιόδου την οποία καλύπτει.

Τα κράτη μέλη περιλαμβάνουν στις εν λόγω εκθέσεις πληροφορίες για τις προόδους στην εκτέλεση των σχετικών προγραμμάτων πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων.

Στο πλαίσιο της υποχρέωσης για την υποβολή εκθέσεων, συλλέγονται δεδομένα για τα απόβλητα από εγκαταστάσεις επισιτισμού, έτσι ώστε να γίνει δυνατή η καθιέρωση κανόνων για την ασφαλή τους χρήση, ανάκτηση, ανακύκλωση και διάθεση.

1. Τα κράτη μέλη ενημερώνουν ανά τετραετία τριετία την Επιτροπή για την εκτέλεση της παρούσας οδηγίας υπό την μορφή τομεακής έκθεσης.

Αιτιολογία

Η συχνότητα σύμφωνα με την οποία πρέπει να υποβάλλονται τομεακές εκθέσεις πρέπει, για τους ίδιους λόγους που εκτίθενται στις τροπολογίες 12 και 13, να συγχρονιστεί με τις υποχρεώσεις που ισχύουν τόσο για τα προγράμματα πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων όσο και για τα προγράμματα διαχείρισης αποβλήτων.

Παρατήρηση 20

Άρθρο 35

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

Η Επιτροπή εκδίδει τις τροποποιήσεις που απαιτούνται για την προσαρμογή των παραρτημάτων στην επιστημονική και τεχνική πρόοδο, σύμφωνα με την διαδικασία που αναφέρεται στον άρθρο 36 παράγραφος 2.

Η Επιτροπή εκδίδει τις τροποποιήσεις που απαιτούνται για την προσαρμογή των παραρτημάτων στην επιστημονική και τεχνική πρόοδο σύμφωνα με την διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 36 παράγραφος 2 πολιτική διαδικασία στην οποία συμμετέχουν οι σχετικοί φορείς και αφού προβεί στην εκτίμηση επιπτώσεων των προταθέντων μέτρων .

Αιτιολογία

Τα παραρτήματα της οδηγίας αυτής διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο για το μελλοντικό πεδίο της νομοθεσίας περί αποβλήτων. Όπως τονίζεται στις τροπολογίες 5 και 6, προτείνεται όπως τα Παραρτήματα Ι και ΙΙ — που περιέχουν την ταξινόμηση των μελλοντικών εργασιών επεξεργασίας — να μεταφερθούν στα παραρτήματα χωριστού κανονισμού. Πάντως, είναι γενικά σημαντικό να αναγνωρισθεί ότι η προσαρμογή των παραρτημάτων της οδηγίας στις επιστημονικές και τεχνικές προόδους απαιτεί όχι μόνο τεχνική αλλά και πολιτική συζήτηση. Σημαντικοί παράγοντες πρέπει να συμμετέχουν στην διαδικασία λήψης πολιτικών αποφάσεων, και υπό το φως των ευθυνών και των αρμοδιοτήτων των τοπικών και περιφερειακών αρχών στον τομέα των αποβλήτων θα πρέπει τουλάχιστον να ζητείται η γνώμη τους πριν από τη θέσπιση των προτεινόμενων μέτρων. Όπως αναφέρεται στην τροπολογία 5 θα πρέπει να δίνεται στις ως άνω αρχές η ευκαιρία να εκφράζουν τις απόψεις τους στην αξιολόγηση επιπτώσεων που θα συνταχθεί από την Επιτροπή πρίν από την υποβολή της πρότασης σχετικά με παρόμοιες μεταβολές στη νομοθεσία.

Παρατήρηση 21

Παράρτημα Ι

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

D 1

Εναπόθεση εντός ή επί χώματος (π.χ. χώρος υγειονομικής ταφής, κλπ.)

D 2

Επεξεργασία σε χερσαίο χώρο (π.χ. βιοαποδόμηση υγρών αποβλήτων ή απόρριψη ιλύος στο έδαφος κλπ.)

D 3

Έγχυση σε βάθος (π.χ. έγχυση αντλήσιμων αποβλήτων σε φρέατα, σε θόλους άλατος, ή σε φυσικά γεωλογικά ρήγματα κλπ.)

D 4

Τελμάτωση (π.χ. έκχυση υγρών αποβλήτων ή ιλύων σε φρέατα, μικρές λίμνες ή λεκάνες κλπ.)

D 5

Ειδικά διευθετημένοι χώροι υγειονομικής ταφής (π.χ. τοποθέτηση σε χωριστές στεγανές κυψελοειδείς κατασκευές, επικαλυμμένες και στεγανοποιημένες τόσο μεταξύ τους όσο και σε σχέση με το περιβάλλον κλπ.)

D 6

Απόρριψη σε υδάτινο σώμα εκτός από θάλασσα / ωκεανό

D 7

Απόρριψη σε θάλασσα / ωκεανό συμπεριλαμβανομένης και ταφής στον θαλάσσιο βυθό

D 8

Βιολογική επεξεργασία που δεν προσδιορίζεται σε άλλο σημείο του παρόντος παραρτήματος, από την οποία προκύπτουν τελικές ενώσεις ή μίγματα που διατίθενται με κάποια από τις εργασίες D 1 ως D 12

D 9

Φυσικοχημική επεξεργασία που δεν προσδιορίζεται σε άλλο σημείο του παρόντος παραρτήματος, από την οποία προκύπτουν ενώσεις ή μίγματα, που διατίθενται με κάποια από τις εργασίες D 1 ως D 12 (π.χ. εξάτμιση, ξήρανση, αποτέφρωση κλπ.)

D 10

Αποτέφρωση στην ξηρά

D 11

Αποτέφρωση στην θάλασσα

D12

Μόνιμη εναποθήκευση (π.χ. τοποθέτηση κιβωτίων σε ορυχείο κλπ.)

D 13

Ανάδευση ή ανάμιξη πριν από την υποβολή σε κάποια από τις εργασίες D 1 ως D 12

D 14

Επανασυσκευσία πριν από την υποβολή σε κάποια από τις εργασίες D 1 ως D 13

D 15

Αποθήκευση αποβλήτων εν αναμονή υποβολής σε μια από τις εργασίες D 1 ως D 14 (εκτός από προσωρινή αποθήκευση, εν αναμονή συλλογής, στον τόπο παραγωγής των αποβλήτων)

D 1

Εναπόθεση εντός ή επί χώματος (π.χ. χώρος υγειονομικής ταφής, κλπ.)

D 2

Επεξεργασία σε χερσαίο χώρο (π.χ. βιοαποδόμηση υγρών αποβλήτων ή απόρριψη ιλύος στο έδαφος κλπ.)

D 3

D 4

Τελμάτωση (π.χ. έκχυση υγρών αποβλήτων ή ιλύων σε φρέατα, μικρές λίμνες ή λεκάνες κλπ.)

D 5

D 6

Απόρριψη σε υδάτινο σώμα εκτός από θάλασσα/ωκεανό

D 7

Απόρριψη σε θάλασσα/ωκεανό συμπεριλαμβανομένης και ταφής στον θαλάσσιο βυθό

D 8

D 9

D 10

Αποτέφρωση στην ξηρά

D 11

Αποτέφρωση στην θάλασσα

D12

Μόνιμη εναποθήκευση (π.χ. τοποθέτηση κιβωτίων σε ορυχείο κλπ.)

D 13

Ανάδευση ή ανάμιξη πριν από την υποβολή σε κάποια από τις εργασίες D 1 ως D 12

D 14

Επανασυσκευσία πριν από την υποβολή σε κάποια από τις εργασίες D 1 ως D 13

D 15

Αιτιολογία

Το παράρτημα Ι της οδηγίας για τα απόβλητα πρέπει να μεταφερθεί στο παράρτημα Ι του κανονισμού αριθ. ……, και σύμφωνα με την αιτιολογία της τροπολογίας 4 πρέπει να διαγραφεί από την εν λόγω τροπολογία.

Παρατήρηση 22

Παράρτημα II

Κείμενο της Επιτροπής

Τροπολογία της ΕΤΠ

R1 Χρήση κυρίως ως καύσιμο ή ως άλλο μέσο παραγωγής ενέργειας

Περιλαμβάνει εγκαταστάσεις αποτέφρωσης που προορίζονται για την επεξεργασία αστικών αποβλήτων μόνον εφόσον η ενεργειακή τους απόδοση ισούται ή υπερβαίνει:

το 0,60 για εγκαταστάσεις που λειτουργούν και επιτρέπονται σύμφωνα με την ισχύουσα κοινοτική νομοθεσία πριν από την 1η Ιανουαρίου 2009,

το 0,65 για εγκαταστάσεις που επιτρέπονται μετά την 31η Δεκεμβρίου 2008,

και υπολογίζεται σύμφωνα με τον ακόλουθα τύπο:

Ενεργειακή απόδοση = (Ep -( Ef + Ei)) /(0,97 x (Ew + Ef))

Όπου:

Ep είναι η ενέργεια που παράγεται ετησίως υπό τη μορφή θερμότητας ή ηλεκτρισμού. Υπολογίζεται πολλαπλασιάζοντας την ενέργεια υπό μορφή ηλεκτρισμού με 2,6 και την θερμότητα που παράγεται για εμπορική χρήση με 1,1 (GJ/έτος).

Ef είναι η ενέργεια με την οποία τροφοδοτείται ετησίως το σύστημα από καύσιμα που συμβάλλουν στην παραγωγή ατμού (GJ/έτος).

Ew είναι η ετήσια ενέργεια που περιέχεται στα κατεργασμένα απόβλητα και υπολογίζεται με χρήση της κατώτερης καθαρής θερμογόνου αξίας των αποβλήτων (GJ/έτος).

Ei είναι η ετήσια ενέργεια που εισάγεται εκτός από την Ew και την Ef (GJ/έτος).

0,97 είναι ένας συντελεστής που αντιπροσωπεύει τις ενεργειακές απώλειες λόγω τέφρας πυθμένα και ακτινοβολίας.

R 2

Ανάκτηση / αναγέννηση διαλυτικών

R 3

Ανακύκλωση / ανάκτηση οργανικών υλικών που δεν χρησιμοποιούνται ως διαλύτες (συμπεριλαμβανομένης λιπασματοποίησης και άλλων διαδικασιών βιολογικού μετασχηματισμού)

R 4

Ανακύκλωση / ανάκτηση μετάλλων και μεταλλικών ενώσεων

R 5

Ανακύκλωση / ανάκτηση άλλων ανόργανων υλικών

R 6

Αναγέννηση οξέων ή βάσεων

R 7

Ανάκτηση προϊόντων που χρησιμεύουν για τη δέσμευση των ρύπων

R 8

Ανάκτηση προϊόντων από καταλύτες

R 9

Διύλιση πετρελαίου ή άλλες επαναχρησιμοποιήσεις πετρελαίου

R 10

Επεξεργασία σε χώμα που έχει ως αποτέλεσμα όφελος για την γεωργία ή οικολογικές βελτιώσεις

R 11

Χρήση αποβλήτων που προκύπτουν από τις εργασίες R 1 ως R 10

R 12

Ανταλλαγή αποβλήτων για να υποβληθούν σε κάποια από τις εργασίες R 1 ως R 11

R 13

Αποθήκευση αποβλήτων εν αναμονή υποβολής σε κάποια από τις εργασίες R 1 ως R 12 (εκτός από προσωρινή αποθήκευση, εν αναμονή συλλογής, στον τόπο παραγωγής των αποβλήτων)

R1 Χρήση κυρίως ως καύσιμο ή ως άλλο μέσο παραγωγής ενέργειας

το 0,65 για εγκαταστάσεις που επιτρέπονται μετά την 31η Δεκεμβρίου 2008,

και υπολογίζεται σύμφωνα με τον ακόλουθα τύπο:

Ενεργειακή απόδοση = (Ep -( Ef + Ei))/(0,97 x (Ew + Ef))

Όπου:

Ei είναι η ετήσια ενέργεια που εισάγεται εκτός από την Ew και την Ef (GJ/έτος).

R 2

Ανάκτηση/αναγέννηση διαλυτικών

R 3

Ανακύκλωση/ανάκτηση οργανικών υλικών που δεν χρησιμοποιούνται ως διαλύτες (συμπεριλαμβανομένης λιπασματοποίησης και άλλων διαδικασιών βιολογικού μετασχηματισμού)

R 4

Ανακύκλωση/ανάκτηση μετάλλων και μεταλλικών ενώσεων

R 5

Ανακύκλωση/ανάκτηση άλλων ανόργανων υλικών

R 6

Αναγέννηση οξέων ή βάσεων

R 7

Ανάκτηση προϊόντων που χρησιμεύουν για τη δέσμευση των ρύπων

R 8

Ανάκτηση προϊόντων από καταλύτες

R 9

Διύλιση πετρελαίου ή άλλες επαναχρησιμοποιήσεις πετρελαίου

R 10

Επεξεργασία σε χώμα που έχει ως αποτέλεσμα όφελος για την γεωργία ή οικολογικές βελτιώσεις

R 11

Χρήση αποβλήτων που προκύπτουν από τις εργασίες R 1 ως R 10

R 12

Ανταλλαγή αποβλήτων για να υποβληθούν σε κάποια από τις εργασίες R 1 ως R 11

R 13

Αιτιολογία

Το παράρτημα ΙΙ της οδηγίας για τα απόβλητα πρέπει, όπως αναφέρεται στην αιτιολογία της τροπολογίας 4 να μεταφερθεί σε χωριστό κανονισμό και σύμφωνα με τις προηγούμενες τροπολογίες να διαγραφεί.

Βρυξέλλες, 14 Ιουνίου 2006

Ο Πρόεδρος

της Επιτροπής των Περιφερειών

Michel DELEBARRE

(1) ΕΕ C 73 της 23/03/2004, σ. 63

22.9.2006

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 229/21

Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα την Πρόταση σύστασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του συμβουλίου σχετικά με τις βασικές ικανότητες για τη δια βίου μάθηση

(2006/C 229/03)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: την Πρόταση σύστασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις Βασικές ικανότητες για τη δια βίου μάθηση (COM (2005) 548 τελικό — 2005/0221 (COD))·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: την απόφαση της Επιτροπής της 28ης Νοεμβρίου 2005 να ζητήσει τη γνωμοδότηση της ΕΤΠ, σύμφωνα με το άρθρο 265 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ε.Κ.·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: την απόφαση του Προέδρου της ΕΤΠ, της 24ης Ιανουαρίου 2006, να αναθέσει τις σχετικές εργασίες στην επιτροπή «Πολιτισμός και παιδεία»·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: τη γνωμοδότησή της για την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση ολοκληρωμένου προγράμματος δράσης στον τομέα της δια βίου μάθησης (CdR 258/2004 fin) (1)·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: τη γνωμοδότησή της για την Ανακοίνωση της Επιτροπής με θέμα την πραγμάτωση μιας ευρωπαϊκής περιοχής δια βίου μάθησης (CdR 49/2002 fin) (2)·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: τη γνωμοδότησή της για την Πρόταση Απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το έβδομο πρόγραμμα-πλαίσιο δραστηριοτήτων έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (2007-2013) (CdR 155/2005 fin)·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: τη γνωμοδότησή της σχετικά με την έγκριση πολυετούς προγράμματος (2004-2006) για την αποτελεσματική ενσωμάτωση των τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας (ΤΠΕ) στα ευρωπαϊκά συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης (πρόγραμμα ηλεκτρονικής μάθησης) (CdR 73/2003 fin) (3)·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: τη γνωμοδότησή της για την Ανακοίνωση της Επιτροπής με θέμα «Η προώθηση της εκμάθησης γλωσσών και της γλωσσικής πολυμορφίας: Σχέδιο Δράσης 2004 — 2006» (CdR 248/2003 fin) (4)·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: τη γνωμοδότησή της για την Πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του προγράμματος Πολιτισμός 2007 (2007-2013) (CdR 259/2004 fin) (5)·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: τη γνωμοδότησή της για την συνέχεια που δόθηκε στο Λευκό Βιβλίο «Μια νέα πνοή για την ευρωπαϊκή νεολαία» — Πρόταση κοινών στόχων για εθελοντικές δραστηριότητες των νέων σε απάντηση στο ψήφισμα του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 2002 σχετικά με το πλαίσιο της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της νεολαίας COM(2004) 337 τελικό·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: την Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο: συνέχεια που δόθηκε στο Λευκό Βιβλίο «Μία νέα πνοή για την ευρωπαϊκή νεολαία» — Προτεινόμενοι κοινοί στόχοι για τη μεγαλύτερη κατανόηση και γνώση της νεολαίας, σύμφωνα με το ψήφισμα του Συμβουλίου της 17ης Ιουνίου 2002 σχετικά με το πλαίσιο της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της νεολαίας COM(2004) 336 τελικό (CdR 192/2004 τελικό) (6)·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ: τη γνωμοδότηση της επιτροπής «Πολιτισμός και παιδεία» που υιοθετήθηκε στις 4 Απριλίου 2006 (CdR 31/2006 rev.2) (εισηγήτρια: η κα Christina Tallberg, Μέλος του Νομαρχιακού Συμβουλίου της Στοκχόλμης (SE–PSE))·

κατά την 65η σύνοδο ολομέλειας της 14ης και 15ης Ιουνίου 2006 (συνεδρίαση της 14ης Ιουνίου) υιοθέτησε την ακόλουθη γνωμοδότηση:

Περιεχόμενο της Ανακοίνωσης της Επιτροπής

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισσαβώνας τον Μάρτιο του 2000 αναγνώρισε ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει προκλήσεις προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση και μετάβασης σε οικονομίες βασισμένες στη γνώση. Τόνισε ότι «Κάθε πολίτης πρέπει να διαθέτει τις ικανότητες που είναι απαραίτητες για να ζει και να εργάζεται στη νέα αυτή κοινωνία των πληροφοριών» και ότι «θα πρέπει να χαραχθεί ένα νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο βασικών ικανοτήτων (7) για τη δια βίου μάθηση: ικανότητες ΤΠ, ξένες γλώσσες, τεχνολογικός πολιτισμός, επιχειρηματικό πνεύμα και κοινωνικές ικανότητες».

Η προτεινόμενη σύσταση παρουσιάζει, κατά συνέπεια, ένα ευρωπαϊκό εργαλείο αναφοράς για τις βασικές ικανότητες και υποδεικνύει τρόπους εξασφάλισης της πρόσβασης στις ικανότητες αυτές για όλους τους πολίτες μέσω της δια βίου μάθησης.

Η ανάπτυξη της κοινωνίας της γνώσης αυξάνει όλο και περισσότερο τη ζήτηση βασικών ικανοτήτων στους τομείς του προσωπικού, του δημόσιου τομέα και των επαγγελματικών δράσεων.

Ωστόσο, η Ομάδα Υψηλού Επιπέδου για τη στρατηγική της Λισσαβώνας κατέστησε σαφές τον Νοέμβριο του 2004 ότι «κάθε άλλο παρά έχει επιτευχθεί στην Ευρώπη η διάθεση στα άτομα εργαλείων που είναι απαραίτητα για την προσαρμογή σε μια εξελισσόμενη αγορά εργασίας, και αυτό αφορά τις θέσεις που απαιτούν περισσότερα ή λιγότερα προσόντα.»

Πολλές χώρες έχουν αρχίσει να εφαρμόζουν προγράμματα για τις βασικές ικανότητες, π.χ. για τη δυνατότητα γραφής, αρίθμησης και ΤΕΠ για ενήλικους, συχνά μέσω ΜΚΟ. Ωστόσο, ορισμένες χώρες δεν είναι ακόμη σε θέση να εξασφαλίσουν σε όλους τους πολίτες τη δυνατότητα μάθησης και συνεχούς προσαρμογής των βασικών τους ικανοτήτων.

Οι «Βασικές ικανότητες για τη δια βίου μάθηση — Ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο αναφοράς» περιλαμβάνουν τις γνώσεις, τις ικανότητες, και τις νοοτροπίες που οδηγούν τα άτομα σε μεγαλύτερη συμμετοχή τόσο στη βιώσιμη ανάπτυξη όσο και στη δημοκρατική κοινωνία των πολιτών. Οι οκτώ βασικές ικανότητες είναι: επικοινωνία στη μητρική γλώσσα, δυνατότητα επικοινωνίας στις ξένες γλώσσες, μαθηματική ικανότητα και βασικές ικανότητες στην επιστήμη και την τεχνολογία, ψηφιακή ικανότητα, μεθοδολογία της μάθησης, διαπροσωπικές, διαπολιτισμικές και κοινωνικές ικανότητες και ικανότητα του πολίτη, επιχειρηματικότητα και πολιτιστική έκφραση.

Σημασία για τις τοπικές και περιφερειακές αρχές

Σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση οι τοπικές και περιφερειακές αρχές έχουν ουσιαστικές αρμοδιότητες στους τομείς της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της ανάπτυξης ικανοτήτων μέσω της δια βίου μάθησης.

Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές βρίσκονται σε μοναδική θέση για να συνάπτουν εποικοδομητικές σχέσεις συνεργασίας με τους κοινωνικούς εταίρους, τα ιδρύματα και τις οργανώσεις γενικής και συνεχούς εκπαίδευσης, προκειμένου να προσαρμόζονται τα μαθήματα γενικής εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης στις συγκεκριμένες τοπικές ανάγκες και απαιτήσεις.

Επιπλέον, διάφορα σχέδια τοπικής και περιφερειακής συνεργασίας χρησιμεύουν ως αξιόλογη κινητήριος δύναμη για την ανάπτυξη και τη μεγέθυνση.

Τα εκπαιδευτικά προγράμματα καθιστούν δυνατό στην ΕΕ να έρθει σε άμεση επικοινωνία με τους πολίτες της. Καμία άλλη δράση της ΕΕ δεν επηρεάζει κάθε χρόνο τόσα πολλά άτομα. Τα προγράμματα συμβάλουν στον εκσυγχρονισμό των εκπαιδευτικών συστημάτων και βοηθούν τα μεμονωμένα άτομα να προσαρμόσουν τις ικανότητές τους στα σύγχρονα δεδομένα. Λόγω των αρμοδιοτήτων των τοπικών και περιφερειακών αρχών, οι διάφοροι παράγοντες σε περιφερειακό επίπεδο θα πρέπει να αποτελούν σημαντική ομάδα — στόχο των προγραμμάτων στους τομείς της εκπαίδευσης και της κατάρτισης (8).

Τα περιφερειακά δίκτυα της δια βίου μάθησης (πρωτοβουλία R3L), που δημιουργήθηκαν από την Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, αποτελούν ένα εξαιρετικό παράδειγμα διάδοσης και ανάπτυξης της δια βίου μάθησης στην Ευρώπη. Στην αρχή επρόκειτο για μια πιλοτική πρωτοβουλία με προϋπολογισμό χωριστό από τα βασικά προγράμματα. Τώρα η εν λόγω πρωτοβουλία περιλαμβάνεται στην πρόταση για τα νέα ολοκληρωμένα προγράμματα δράσης στον τομέα της δια βίου μάθησης για την περίοδο 2007-2013.

1. Γενικές απόψεις της Επιτροπή των Περιφερειών για την ανακοίνωση

1.1

Η Επιτροπή των Περιφερειών θεωρεί σημαντική τη συμμετοχή στην ευρωπαϊκή στρατηγική για τη δια βίου μάθηση, από την παιδική ηλικία και καθ' όλη τη διάρκεια του βίου, που να περιλαμβάνει διάφορες μορφές μάθησης, επίσημης, άτυπης και ανεπίσημης. Η ΕΤΠ έχει τονίσει επανειλημμένα ότι η στρατηγική για τη δια βίου μάθηση αφορά σε μεγάλο βαθμό τις τοπικές και περιφερειακές αρχές. Αυτές έχουν συχνά την πολιτική και οικονομική ευθύνη για τα σχολεία και την εκπαίδευση στα κράτη μέλη. Συχνά δρουν ως συντονιστές για θέματα ανάπτυξης και εξέλιξης, έχοντας την ευθύνη για την ευημερία των πολιτών και τις υποδομές, ενώ δρουν και ως κοινωνικές αρχές. Δρουν επίσης ως εργοδότες με ευθύνη και ενδιαφέρον για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων των υπαλλήλων τους (9).

1.2

Τα εκπαιδευτικά θέματα διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην ικανότητα της Ευρώπης να κινητοποιείται με ανταγωνιστικό τρόπο για τη δημιουργία προϋποθέσεων ασφαλούς ευημερίας. Το σπουδαιότερο πράγμα για την Ευρώπη, οι πολίτες της πρέπει να αποκτούν προσόντα για έναν επαγγελματικό βίο και ένα περιεχόμενο εργασίας που να διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από όσα ίσχυαν για τις προηγούμενες γενεές και το οποίο θα προσαρμόζεται συνεχώς και γρήγορα. Τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι εργαζόμενοι βρίσκονται ενώπιον αλλαγών που είναι δύσκολο να κριθούν εκ των προτέρων.

1.3

Η ανάπτυξη σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο γίνεται προφανώς υπό διαφορετικές προϋποθέσεις και με διαφορετικές αφετηρίες. Ωστόσο, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αποκοπεί από τον υπόλοιπο κόσμο. Οι περιφέρειες και η κοινωνία χρειάζονται νέες δράσεις παραγωγής τη στιγμή κατά την οποία χάνονται παλαιές θέσεις εργασίας, ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος στασιμότητας και κοινωνικού αποκλεισμού με τη μορφή ανεργίας κλπ., αύξησης των επαγγελματικών ασθενειών και υψηλότερων επιπέδων πρόωρης αποχώρησης από την αγορά εργασίας.

1.4

Η ανάπτυξη των ικανοτήτων και των δεξιοτήτων των ανθρώπων πρέπει, κατά συνέπεια, να γίνεται με τρόπο ώστε να αντικατοπτρίζει μια κοινωνία της γνώσης. Εξάλλου, καλές γλωσσικές γνώσεις, ικανότητες επικοινωνίας και δυνατότητες συνεργασίας καθίστανται πολύ σημαντικότερες ιδιότητες για το άτομο. Με τη σημερινή εξέλιξη λόγω της ταχείας ροής του εμπορίου, των παγκοσμιοποιημένων αγορών και τον κατακερματισμό δημιουργείται μεγαλύτερη ανάγκη για κοινή προσπάθεια. Αυτό ισχύει μεταξύ των διαφόρων επιχειρήσεων/ οργανώσεων, τοπικά και περιφερειακά, καθώς και μεταξύ περιφερειών. σε συνδυασμό με άλλες επιχειρήσεις και μια αμοιβαία εξάρτηση των επιχειρήσεων σε διάφορα μέρη της Ευρώπης και του κόσμου, και σε μια όλο και πιο παγκοσμιοποιημένη αγορά. Πρόκειται για μια πολύ περισσότερο αμοιβαία σχέση που εξαρτάται από την ανάπτυξη μεταξύ των διαφόρων ευρωπαϊκών περιοχών καθώς και μεταξύ της Ευρώπης και του υπόλοιπου κόσμου.

1.5

Η συνεργασία εργασίας — κοινωνίας — υψηλής κατάρτισης αποτελεί βασική προϋπόθεση για τους τομείς της καινοτομίας και ανάπτυξης σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Χρειάζεται μια περιεκτική και όχι δυσμενής υποδομή πράγμα που θα ενθαρρύνει σε μια ενεργό ιδιότητα του πολίτη και σε μια κοινή ανάληψη ευθυνών για κοινωνική συνοχή και βιώσιμη ανάπτυξη.

1.6

Η ΕΤΠ έχει επισημάνει παλαιότερα ότι πρέπει να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην προώθηση της δια βίου μάθησης σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο (10). Αυτό αφορά συνεπώς και τα θέματα των εκπαιδευτικών στόχων και των βασικών ικανοτήτων. Η ΕΤΠ θεωρεί ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να έχουν αντίκτυπο σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο τα θέματα που εξετάζονται στην παρούσα πρόταση της Επιτροπής.

1.7	Η ΕΤΠ θα συνεχίσει να εργάζεται για τα ανωτέρω για να παρακολουθήσει και να υποστηρίξει την επικείμενη ανάπτυξη και προτείνει μια μελλοντική συνεργασία με την Επιτροπή στα εν λόγω θέματα, όσον αφορά π.χ. πιλοτικά προγράμματα και έρευνες.

1.8

Η ΕΤΠ επιθυμεί να τονίσει την αξία που έχει η ανάπτυξη περιφερειακού δικτύου για τη δια βίου μάθηση (αντιστοιχεί στην πρωτοβουλία R3L) προβαίνοντας σε δήλωση σχετικά με την αναγκαιότητα ανάπτυξης περιοχών δια βίου μάθησης (πρωτοβουλία R3L) με σκοπό να ενισχυθεί η δικτύωση μεταξύ των δημόσιων, ανώτατων και επαγγελματικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, καθώς και των πολιτισμικών θεσμών και ενώσεων, ως βασικό στοιχείο αύξησης της απασχολησιμότητας και της ενεργοποίησης των πολιτών.

2. Η πρόταση της Επιτροπής όσον αφορά συστάσεις για τα κράτη μέλη

2.1

Βάσει των αναφερομένων απόψεων στην προηγούμενη παράγραφο, μια επικέντρωση του ενδιαφέροντος στις βασικές ικανότητες της σημερινής και της μελλοντικής κοινωνίας και εργασιακής ζωής είναι άκρως σημαντική. Πρόκειται για υποστήριξη της ανάπτυξης σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, καθώς και σε εθνικό επίπεδο και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης γενικότερα. Η Επιτροπή των Περιφερειών επικροτεί την πρόταση σύστασης της Επιτροπής προς τα κράτη μέλη σχετικά με τις βασικές ικανότητες για τη δια βίου μάθηση.

2.2

Η Επιτροπή των Περιφερειών θεωρεί ιδιαίτερα θετικό το γεγονός ότι οι προτάσεις της Επιτροπής επισημαίνουν τον ρόλο και τη σπουδαιότητα των τοπικών και περιφερειακών αρχών. Πρόκειται για σημαντικό βήμα προόδου σε σχέση με προηγούμενες προτάσεις της Επιτροπής, οι οποίες σχεδόν αποκλειστικά αφορούσαν το ευρωπαϊκό και το εθνικό επίπεδο.

2.3

Η ΕΤΠ θεωρεί το ολοκληρωμένο πρόγραμμα δράσης στον τομέα της δια βίου μάθησης ως ένα σημαντικό μέσο για την προώθηση του τομέα της μάθησης, και τρόπο για την ενίσχυση των βασικών ικανοτήτων για την διά βίου μάθηση. Η μεγαλύτερη κινητικότητα των πολιτών της συνεπάγεται τη διάδοση γνώσεων και ικανοτήτων μεταξύ περιφερειών και περιοχών της ΕΕ και μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της απασχόλησης.

2.4

Ένας από τους θεμέλιους λίθους των συστάσεων της Επιτροπής είναι να δει τους ενήλικες να μπορούν να επικαιροποιούν τις βασικές ικανότητες καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής τους και να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στις ομάδες-στόχους που καθορίζονται ως ομάδες με προτεραιότητα σε εθνικό, περιφερειακό και/ή τοπικό επίπεδο. Στην περίπτωση αυτή δράσεις που παρέχουν κίνητρα και η ευρεία ενημέρωση σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο σε όσους έχουν χαμηλή μόρφωση αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο. Πρόκειται για αύξηση ανθρωπίνων γνώσεων, εμπειριών και ενδιαφερόντων και όχι για τη χρησιμοποίηση ως αφετηρίας των ελλείψεων και των ανεπαρκειών.

2.5

Ο αντίκτυπος των συστάσεων της Επιτροπής για τις μεταβολές που σημειώνονται στον οικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό τομέα αλλά και σε άλλους τομείς, θα εξαρτηθεί από τις συγκεκριμένες και άμεσες δράσεις που θα αναληφθούν σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Συνεπώς, η Επιτροπή των Περιφερειών συνιστά να καταρτίζουν και να εφαρμόζουν τα κράτη μέλη προγράμματα για τη μεταρρύθμιση των επίσημων και ανεπίσημων εκπαιδευτικών συστημάτων σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, ώστε να προσαρμοστούν τα εκπαιδευτικά συστήματα περισσότερο στις ανάγκες της αγοράς εργασίας της ΕΕ και στις απαιτήσεις της δια βίου μάθησης.

2.6

Οι διαφορές λόγω φύλου μεταξύ των εκπαιδευομένων και τα σχετικά αποτελέσματα αποτελούν συνεπώς σημαντικό παράγοντα που πρέπει να επισημανθεί και να αντιμετωπισθεί σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Πιθανόν να πρέπει να δοθούν κίνητρα σε νέες και σε γυναίκες για να σπουδάσουν τεχνολογία και επιστήμες. Σε άλλες περιπτώσεις χρειάζεται να υποστηριχθούν οι άντρες. Σε διάφορες περιφέρειες οι άνδρες αποτελούν την πλειοψηφία αυτών που διακόπτουν την εκπαίδευση τους και δείχνουν λιγότερη όρεξη και τάση να συμμετέχουν σε συνεχή μάθηση.

2.7

Η ΕΤΠ κρίνει ότι οι προτεινόμενες συστάσεις προς τα κράτη μέλη θα αποτελέσουν μοχλό για ένα ταχύτερο και συνειδητό προσανατολισμό των εκπαιδευτικών συστημάτων στην Ευρώπη για την επίτευξη των συμφωνηθέντων στόχων της ανταγωνιστικότητας, της ευημερίας και της συμμετοχής. Η Επιτροπή των Περιφερειών επιδοκιμάζει όλα αυτά και επιθυμεί να προσθέσει ορισμένες απόψεις που είναι οι εξής:

2.8 1η σύσταση της Επιτροπής:

Να εξασφαλίσουν ότι η αρχική εκπαίδευση και κατάρτιση προσφέρει σε όλους τους νέους τα μέσα για να αναπτύξουν τις βασικές ικανότητες σε επίπεδο που να τους εφοδιάζει για τη ζωή του ενήλικα και που αποτελεί βάση για περαιτέρω μάθηση και για τη ζωή του εργαζόμενου

Απόψεις της Επιτροπή των Περιφερειών

2.8.1

Η ΕΤΠ τονίζει τη σημασία που έχει να υποστηρίζεται ουσιαστικά από την παιδική ηλικία ο προσανατολισμός του παιδιού για την αποφυγή απρόβλεπτων καταστάσεων, και να τίθενται οι βάσεις από τη στοιχειώδη εκπαίδευση για μια δια βίου μάθηση, επίσημη, ανεπίσημη ή άτυπη. Πρέπει να τονιστεί ότι τα παιδιά και οι νέοι μαθαίνουν διάφορα πράγματα, ωριμάζουν διαφορετικά και συχνά χρειάζονται διαφορετικό χρόνο για να φθάσουν στο στόχο. Αυτά αποτελούν μεγάλη πρόκληση για ανάπτυξη εκπαιδευτικών συστημάτων και κατάρτισης δασκάλων.

2.8.2

Παιδιά και νέοι με ειδικές ανάγκες π.χ. με λειτουργικές αναπηρίες χρειάζονται ιδιαίτερη υποστήριξη έτσι ώστε να μπορέσουν και αυτά να συμμετέχουν μαζί με άλλα παιδιά.

2.9 2η σύσταση της Επιτροπής:

Να εξασφαλίσουν ότι θα υπάρχει κατάλληλη πρόβλεψη για τους νέους οι οποίοι, λόγω εκπαιδευτικών μειονεκτημάτων που οφείλονται σε προσωπικές, κοινωνικές, πολιτιστικές ή οικονομικές περιστάσεις, χρειάζονται ιδιαίτερη στήριξη προκειμένου να αξιοποιήσουν το εκπαιδευτικό τους δυναμικό

Απόψεις της Επιτροπής των Περιφερειών

2.9.1

Η ΕΤΠ συγχαίρει την Επιτροπή που εξετάζει στο έγγραφο της την ανάγκη για λήψη ειδικών μέτρων για όσους έχουν ελλείψεις στην προηγούμενη εκπαίδευσή τους. Η ΕΤΠ συμφωνεί ότι οι ελλείψεις στην εκπαίδευση οφείλονται συχνά σε συνδυασμό προσωπικών, κοινωνικών, πολιτιστικών και οικονομικών περιστάσεων, και πρέπει να αντιμετωπίζονται σε συνεργασία με άλλους κοινωνικούς τομείς. Η αποτελεσματική άρση των εμποδίων στην απασχόληση, την κατάρτιση ή άλλες δυνατότητες έχει ζωτική σημασία.

2.9.2

Η ΕΤΠ τονίζει ότι είναι σημαντικό να δοθούν σε όλες τους μαθητές, ανεξαρτήτως προέλευσης οι προϋποθέσεις εκείνες για να πετύχουν το στόχο με την εκπαίδευση και για να μην διακόπτουν πρόωρα το σχολείο. Στην περίπτωση αυτή χρειάζονται ιδιαίτερες προσπάθειες και ιδιαίτερη υποστήριξη που θα βασίζονται στα προσόντα και τις ανάγκες κάθε μαθητή.

2.9.3

Η ΕΕ δεν θα μπορέσει να επιτύχει τους φιλόδοξους στόχους που έχει θέσει εάν ορισμένα άτομα δεν έχουν πρόσβαση στην απασχόληση, και σε υψηλές επιδόσεις λόγω φύλου, αναπηρίας, πολιτισμικής ή εθνοτικής προέλευσης, ηλικίας κλπ. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη χάραξη περιεκτικών και όχι εισαγωγής διακρίσεων στρατηγικών και στην προετοιμασία όλων των ανθρώπων για ίσες ευκαιρίες και ίσα δικαιώματα.

2.9.4

Η ΕΤΠ κρίνει ότι θα ήταν ευχής έργο να υπάρχει ένα διασυνοριακό δίκτυο μεταξύ των ευρωπαϊκών περιφερειών και κοινοτήτων για τη διάδοση εμπειριών και την ανταλλαγή γνώσεων, κατά το πρότυπο της πρωτοβουλίας R3L. Πρέπει να τεθεί στην ημερήσια διάταξη το θέμα της συνεχούς ανάπτυξης μεθόδων, της μεταφοράς γνώσεων και της εμπέδωσης.

2.10 3η σύσταση της Επιτροπής:

Να εξασφαλίσουν ότι οι ενήλικες μπορούν να αναπτύσσουν και να επικαιροποιούν τις βασικές ικανότητες καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής τους και ότι υπάρχει ιδιαίτερη έμφαση σε ομάδες-στόχους που προσδιορίζονται ως προτεραιότητες στο εθνικό, περιφερειακό ή/και τοπικό πλαίσιο

Απόψεις της Επιτροπή των Περιφερειών

2.10.1

Η ΕΤΠ θεωρεί την πρόταση αυτή ως σημαντική και διαπιστώνει ότι οι ανάγκες διαφέρουν μεταξύ των περιοχών και των κοινωνιών και ότι χρειάζονται διαφορετικά μέσα για να επιτευχθούν τα πάντα. Συνεπώς, ενδείκνυται να τονιστεί ότι πρέπει να εντοπίζονται σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο οι ομάδες στις οποίες χρειάζεται να δοθεί προτεραιότητα. Μπορεί π.χ. να αφορά την ανάπτυξη συνεργασίας με οργανώσεις που έχουν εμπειρία στον τομέα της μάθησης των ενηλίκων καθώς και με τους εταίρους της αγοράς εργασίας.

2.10.2

Η ΕΤΠ εκτιμά ότι μεταξύ των ομάδων-στόχων που προσδιορίζονται ως προτεραιότητες απαιτείται να επιδειχθεί ιδιαίτερη προσοχή στην κατηγορία των υπαλλήλων των τοπικών και περιφερειακών αρχών, σε σχέση με τα δημόσια καθήκοντα που ασκούν, προκειμένου να μπορούν να αναπτύσσουν και να επικαιροποιούν τις βασικές ικανότητες καθ' όλη τη διάρκεια της εργασιακής ζωής τους.

2.11 4η σύσταση της Επιτροπής:

Να εξασφαλίσουν την ύπαρξη κατάλληλης υποδομής για τη συνεχή εκπαίδευση και κατάρτιση των ενηλίκων, συμπεριλαμβανομένων διδασκόντων και εκπαιδευτών, μέτρων για την εξασφάλιση της πρόσβασης και μέτρων στήριξης των σπουδαστών με τρόπο που να λαμβάνονται υπόψη οι διαφορετικές ανάγκες των ενηλίκων

Απόψεις της Επιτροπή των Περιφερειών

2. 11.1

Η ΕΤΠ έχει τονίσει παλαιότερα (11) ότι πρέπει να κινητοποιηθούν οι πόροι σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο για τη δια βίου μάθηση και έχει επισημάνει την αναγκαιότητα έναρξης συνομιλιών σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Στη γνωμοδότηση αυτή η ΕΤΠ τόνιζε ότι η γεωγραφική προσβασιμότητα θα έπρεπε επίσης να εξετάζεται σε συνάρτηση με άλλα μέτρα για την αύξηση της προσβασιμότητας όσον αφορά τη μορφή και την τοποθεσία. Αυτό θα μπορούσε για παράδειγμα να γίνει με την παροχή ημερήσιων ή βραδινών εκπαιδευτικών υπηρεσιών καθώς και ανάλογων υπηρεσιών σε περιόδους διακοπών. Το ίδιο μπορεί να ισχύει κατά τις θερινές διακοπές και τις παραδοσιακές αργίες. Άλλες δυνατότητες θα μπορούσαν να είναι η συχνή έναρξη μαθημάτων, οι εξ αποστάσεως σπουδές, η ευέλικτη μάθηση με ειδικούς διδασκάλους. Μπορεί επίσης να παρασχεθούν στους συμμετέχοντες οι οικονομικές προϋποθέσεις για να σπουδάσουν. Πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη οι εξελίξεις όσον αφορά την εκπαίδευση με διάφορες μορφές εκτός του τυπικού σχολικού συστήματος.

2. 11.2

Οι υποδομές δεν πρέπει να συνεπάγονται μια γενικευμένη και τυποποιημένη μορφή εκπαιδευτικών κέντρων, αλλά πρέπει σε όσο το δυνατό μεγαλύτερο βαθμό να βασίζονται σε ήδη καθιερωμένες μορφές βάσει των τοπικών συνθηκών και αναγκών.

2.12 5η σύσταση της Επιτροπής:

Να εξασφαλίσουν τη συνοχή στην παροχή εκπαίδευσης και κατάρτισης ενηλίκων για τους επιμέρους πολίτες μέσω στενών δεσμών με την πολιτική απασχόλησης και την κοινωνική πολιτική και άλλών πολιτικών που επηρεάζουν τους νέους και μέσω της συνεργασίας με τους κοινωνικούς εταίρους και άλλους ενδιαφερομένους

Απόψεις της Επιτροπή των Περιφερειών

2. 12.1

Η ΕΤΠ τονίζει ότι το σημείο αυτό είναι άκρως σημαντικό για την ανάπτυξη σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να υπάρχει η δυνατότητα συμφωνίας μεταξύ των διάφορων πολιτικών τομέων, σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, όσον αφορά θέματα της οικονομικής πολιτικής, των πολιτικών για την κατάρτιση, την αγορά εργασίας, την ένταξη και την κοινωνική πολιτική, ώστε με τον τρόπο αυτό να αποφευχθούν οι «συμφορήσεις». Είναι ως εκ τούτου σημαντικό να συμβαδίζουν σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο βαθμό οι ευθύνες και οι αρμοδιότητες. Στην περίπτωση αυτή η ΕΤΠ βλέπει ότι υπάρχει ανάγκη για οικονομικούς πόρους και για την πιο ελεύθερη χρησιμοποίησή τους προκειμένου να καταστεί δυνατή η υλοποίηση των δράσεων μέσα στα πλαίσια ενός ολοκληρωμένου προγράμματος δράσης για τη δια βίου μάθηση. Η συνεργασία μεταξύ κοινωνίας — εργασίας και ανώτερης κατάρτισης αποτελεί βασικό συντελεστή για την ανάπτυξη των περιφερειών .

2.13 6η σύσταση της Επιτροπής:

Να χρησιμοποιήσουν το έγγραφο «Βασικές ικανότητες για τη δια βίου μάθηση — ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο αναφοράς» του παραρτήματος ως εργαλείο αναφοράς για την ανάπτυξη της παροχής των βασικών ικανοτήτων για όλους, στο πλαίσιο των στρατηγικών τους για τη δια βίου μάθηση

Απόψεις της Επιτροπή των Περιφερειών

2. 13.1

Η Επιτροπή των Περιφερειών επικροτεί την πρόταση σχετικά με τις βασικές ικανότητες για τη δια βίου μάθηση. Επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στο ερώτημα ποια είναι τα βασικά προσόντα που πρέπει να διαθέτει ένα άτομο σε μία κοινωνία έντασης γνώσης. Τα βασικά αυτά προσόντα μπορούν να χρησιμεύσουν ως αφετηρία για τις μελλοντικές ανάγκες σε δεξιότητες κατά τις συζητήσεις τόσο σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο όσο και σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Το ερώτημα αυτό αποκτά στην Ευρώπη μεγάλη σημασία στις προσπάθειες για την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής της Λισσαβώνας. Τα θέματα αυτά που αφορούν τις ικανότητες εκφράζονται πρακτικά σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.

2. 13.2

Η Επιτροπή των Περιφερειών κρίνει ότι οι δεξιότητες αυτές πρέπει να αποτελούν αφετηρία για μία συνεχή και ζωηρή συζήτηση καθώς και πρότυπο για ένα διαρκή διάλογο και ανταλλαγή απόψεων. Για παράδειγμα, οι ικανότητες περιλαμβάνουν κοινωνικές δεξιότητες και δεξιότητες των πολιτών σε μία σειρά τομέων που αργότερα μπορεί να χρειαστεί να αναπτυχθούν περαιτέρω ή να κατανεμηθούν. Επίσης, πολλές βασικές ικανότητες συνδέονται έντονα μεταξύ τους.

2. 13.3

Η Επιτροπή των Περιφερειών κατανοεί ότι στους κόλπους της Επιτροπής καταβάλλονται συνεχείς προσπάθειες για την περαιτέρω ανάπτυξη της πρότασης για τις βασικές ικανότητες. Η Επιτροπή των Περιφερειών υποστηρίζει την πρόταση για τις βασικές ικανότητες που επεξεργάστηκε η Επιτροπή.

2. 13.4

Η Επιτροπή των Περιφερειών διατυπώνει αναλυτικότερες απόψεις για κάθε μία από τις προτεινόμενες βασικές ικανότητες στα ακόλουθα σημεία.

3. Βασικές ικανότητες

Το ευρωπαϊκό πλαίσιο αναφοράς για τις βασικές ικανότητες περιλαμβάνει οκτώ τομείς:

—	Επικοινωνία στη μητρική γλώσσα·

—	Επικοινωνία στις ξένες γλώσσες·

—	Μαθηματική ικανότητα καθώς και βασικές ικανότητες στην επιστήμη και την τεχνολογία·

—	Ψηφιακή ικανότητα·

—	Μεθοδολογία της μάθησης·

—	Κοινωνική ευθύνη και ευθύνη των πολιτών

—	Ανάπτυξη πρωτοβουλιών και επιχειρηματικότητα

—	Πολιτιστική έκφραση

3.1 Επικοινωνία στη μητρική γλώσσα

3.1.1

Η ΕΤΠ συμφωνεί ότι είναι αναγκαίο να υπάρχει η δυνατότητα επικοινωνίας στη μητρική γλώσσα τόσο σε γραπτή όσο και σε προφορική μορφή.

3.1.2

Η μητρική γλώσσα συνιστά πεδίο συνεχούς μάθησης, δυνατότητας έκφρασης και ταυτότητας. Οι καλές γνώσεις και ικανότητες στη μητρική γλώσσα αποτελούν κατά συνέπεια βασική προϋπόθεση της διαδικασίας μάθησης. Η γλώσσα δημιουργεί τη βάση για τη συλλογή πληροφοριών και το έρεισμα για την επικοινωνία με τρίτους για τη συμμετοχή και την υπευθυνότητα.

3.1.3

Η ΕΤΠ επισημαίνει ότι η Επιτροπή και οι εθνικές υπηρεσίες προγραμματισμού θα πρέπει να συνεργάζονται στενά με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές σε τομείς όπου οι λιγότερο διαδεδομένες γλώσσες έχουν ισχνή παρουσία στην καθημερινή εκπαίδευση ώστε να ενθαρρύνεται η εκμάθηση των γλωσσών αυτών από περισσότερα άτομα (12).

3.2 Επικοινωνία στις ξένες γλώσσες

3.2.1

Σε μια μελλοντική Ευρώπη θα είναι πολύ σημαντική η πολυγλωσσία. Δημιουργεί δυνατότητες ευρύτερων επαφών, για την βαθύτερη κατανόηση άλλων πολιτισμών, νοοτροπιών και συνθηκών διαβίωσης. Αποτελεί επίσης σημαντική προϋπόθεση για την πραγματοποίηση σπουδών υψηλότερου επιπέδου καθώς και για μεγαλύτερη κινητικότητα στην αγορά εργασίας. Ήδη σήμερα υπάρχει αλληλεξάρτηση των διάφορων γλωσσικών τομέων στην Ευρώπη. Οι ανταλλαγές μεταξύ των χωρών θα αυξηθούν, οι οικονομίες θα καθίστανται όλο και πιο αλληλένδετες και τα αγαθά και οι υπηρεσίες θα παράγονται όλο και περισσότερο πέραν των γεωγραφικών και γλωσσικών συνόρων της χώρας.

3.3 Μαθηματική ικανότητα και βασικές ικανότητες στην επιστήμη και την τεχνολογία

3.3.1

Η Επιτροπή των Περιφερειών θεωρεί σημαντικό να αναπτυχθούν στο πλαίσιο αυτό η μαθηματική ικανότητα και οι ικανότητες στην επιστήμη και την τεχνολογία των σπουδαστών με τρόπο ώστε να έχουν νόημα και να αποτελούν κίνητρο. Τα μαθηματικά μπορούν να αποτελέσουν εργαλείο για άλλα μαθήματα όπως η φυσική, η χημεία, η βιολογία και οι κοινωνικές επιστήμες. Οι γνώσεις για ένα θέμα μπορούν επίσης να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος μίας σύγχρονης σκέψης με εικόνες. Οι επιστημονικές ικανότητες είναι σημαντικές, π.χ. για να μπορεί κανείς να αντιλαμβάνεται τους συσχετισμούς, τις αιτίες και τις επιδράσεις καθώς και για να μπορεί να αποκτά εμπειρίες. Για να είναι ένα πολίτης πιο ενεργός πρέπει να διαθέτει ορισμένες μαθηματικές και επιστημονικές ικανότητες. Οι τεχνολογικές ικανότητες πρέπει να αναπτύσσονται από τις εμπειρίες τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών. Είναι επίσης σημαντικό να καταδειχθεί με πιο τρόπο οι παραστάσεις και οι παραδόσεις διαμορφώνουν την αντίληψη περί αρσενικού και θηλυκού σε σχέση με τον τεχνολογικό τομέα.

3.3.2

Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού χώρου έρευνας θα πρέπει επίσης να καταβληθεί ιδιαίτερη προσπάθεια για την τόνωση του ενδιαφέροντος των νέων και των γυναικών για επιστημονική και τεχνολογική σταδιοδρομία. Η εμπιστευτική και κριτική χρήση της τεχνολογίας της κοινωνίας των πληροφοριών πρέπει να είναι προσιτή σε όλους. Η ανάπτυξη π.χ. επιστημονικών πάρκων αποτελεί ενδιαφέρον εργαλείο για την προσέλκυση περισσότερων ατόμων σε σπουδές στους τομείς των φυσικών επιστημών και της τεχνολογίας.

3.4 Ψηφιακή ικανότητα

3.4.1

Πρέπει να διαμορφωθεί μία ευρεία υποδομή ενημέρωσης που να μην εισάγει διακρίσεις όσον αφορά την ψηφιακή ικανότητα και να καλύπτει ολόκληρη την ΕΕ. Η ΕΤΠ αποδίδει μεγάλη σημασία στην προώθηση μιας ισότιμης κοινωνίας των πληροφοριών σε τοπικό και κοινωνικό επίπεδο που να διασφαλίζει ότι οι πολίτες διαθέτουν τα προσόντα που χρειάζονται για να ζουν και να εργάζονται στη νέα αυτή ψηφιακή εποχή. Η ικανότητα διαχείρισης μεγάλων ροών πληροφοριών και πολυσύνθετων προβληματικών αποτελεί συνεπώς σημαντική ιδιότητα την οποία πρέπει να διαθέτουν πρέπει όλο και περισσότερο άτομα.

3.5 Μεθοδολογία της μάθησης

3.5.1

Η μεθοδολογία της μάθησης συνεπάγεται μια προοπτική και μια μεθοδολογία απόκτησης νέων γνώσεων. Προϋποθέτει μια αυτογνωσία, γνώση του τρόπου αντιμετώπισης των διάφορων καταστάσεων μάθησης, γνώση των βέλτιστων στρατηγικών μάθησης, των πλεονεκτημάτων και των τομέων βελτίωσης. Πρόκειται επίσης για τα κίνητρα και την αυτοπεποίθηση. Η στρατηγική της δια βίου μάθησης βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε μια προοπτική μάθησης, πράγμα που συμβαίνει με διάφορους τρόπους και σε διάφορα πλαίσια. Το ζητούμενο είναι να υπάρχει δυνατότητα εκμάθησης και απόκτησης νέων γνώσεων. Στόχος είναι, επίσης, να υπάρχει δυνατότητα αξιοποίησης των υφιστάμενων γνώσεων δεξιοτήτων και εμπειριών καθώς και δυνατότητα αξιοποίησης και προσαρμογής τους σε διαφορετικές καταστάσεις.

3.5.2

Η ΕΤΠ ζητά να δοθεί μεγάλη σημασία στο θέμα αυτό στα πλαίσια της κοινωνίας της γνώσης. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι διδάσκαλοι να είναι κατάλληλα καταρτισμένοι για να εργάζονται με τον τρόπο αυτό. Πρόκειται για ερώτημα που από τη φύση του διαφέρει από τις άλλες βασικές ικανότητες και έχει σχέση με την ικανότητα ανάπτυξης όλων αυτών. Συνεπώς, η ΕΤΠ κρίνει ότι η βασική αυτή ικανότητα πρέπει να διακρίνεται από τις άλλες και να έχει προτεραιότητα.

3.6 Κοινωνική ευθύνη και ευθύνη των πολιτών

3.6.1

Η έννοια της κοινωνικής ευθύνης και της ευθύνης των πολιτών καλύπτει ένα φάσμα θεμάτων στα οποία η ΕΤΠ κρίνει ότι πρέπει να δοθεί μεγάλη σημασία. Πρόκειται εν μέρει για την ανάπτυξη προσωπικών ικανοτήτων, για την ανάπτυξη της ικανότητας επαφών με άλλα άτομα. Μία αναπτυγμένη επικοινωνιακή ικανότητα — υπό την ευρεία έννοια του όρου — αποτελεί μία όλο και πιο σημαντική ικανότητα στον εργασιακό και κοινωνικό βίο που χαρακτηρίζει μία κοινωνία της γνώσης. Η ικανότητα αυτή περιλαμβάνει επίσης και την διαπολιτιστική κατανόηση.

3.6.2

Στον τομέα αυτό δεξιοτήτων συγκαταλέγονται και κοινωνικά θέματα από την άποψη ότι το άτομο θεωρεί τον εαυτό του ως «πόρο» για το ίδιο, την οικογένειά του και το περιβάλλον του.

3.6.3

Εν προκειμένω υπάρχουν επίσης και ιατρικές πτυχές όπως η αντίληψη της σημασίας ενός υγιεινού τρόπου διαβίωσης, το θέμα της φυσικής και πνευματικής υγείας και ένας δραστήριος τρόπος ζωής. Ταυτόχρονα με την ανάπτυξη ιατρικών γνώσεων επιδεινώνεται σε πολλές κοινωνίες η υγεία των παιδιών και των νέων από κακές συνήθειες διατροφής και έλλειψη άσκησης. Αυτό μπορεί να λάβει ανησυχητικές διαστάσεις εάν δεν ληφθούν μέτρα.

3.6.4

Μία άλλη πολύ σημαντική πτυχή είναι ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών. Η πτυχή αυτή αφορά, μεταξύ άλλων, την κατανόηση της σημασίας της δημοκρατίας, των δικαιωμάτων και της ευθύνης των ατόμων. Όλοι οι παράγοντες αυτοί μπορούν να προωθηθούν σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Η Επιτροπή των Περιφερειών προτείνει να συμπληρωθεί ο ορισμός της έννοιας αυτής κατά τρόπο ώστε να αναφέρεται η ανάγκη να γνωρίζουν οι πολίτες την ιστορία της ΕΕ, τους στόχους της, τα βασικά στοιχεία της Συνθήκης της ΕΕ και των σχέσεων που διατηρεί με τα κράτη μέλη, τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται σχετικά με την Συνταγματική Συνθήκη και την πρόοδο που έχει σημειωθεί καθώς και τις αρχές που διέπουν τις επιμέρους πολιτικές της.

3.6.5

Η σημασία μίας βιώσιμης ανάπτυξης και κατανόησης της ευθύνης που έχουμε για το περιβάλλον στο οποίο ζούμε είναι μία πτυχή η οποία, κατά τη γνώμη της ΕΤΠ, πρέπει να τονιστεί στο πλαίσιο αυτό.

3.7 Ανάπτυξη πρωτοβουλιών και επιχειρηματικότητα

3.7.1

Η επιχειρηματικότητα αφορά στην ουσία μια ενεργό στάση απέναντι στα πράγματα, τη μετατροπή της θεωρίας σε πράξη. Συνεπώς, είναι σημαντικό από τις πρώτες τάξεις του σχολείου να υποστηρίζεται αυτή η ενεργός στάση και να αναπτύσσονται μορφές εργασίας προς το σκοπό αυτό.. Η ΕΤΠ θα ήθελε να τονίσει τη σημασία που έχει η παρότρυνση των γυναικών να αναπτύσσουν επιχειρηματικότητα ώστε να μειωθεί η διαφορά των φύλων στην ευρωπαϊκή απασχόληση. Οι γυναίκες μπορεί επίσης να χρειάζονται ενεργό υποστήριξη από διάφορες αρχές για να έχουν πρόσβασης στις νέες τεχνολογίες. Παρόμοιες προσπάθειες, σε συνδυασμό με μία ενεργό πολιτική απασχόλησης, μπορούν να μειώσουν τις διαφορές στο επίπεδο απασχόλησης μεταξύ ανδρών και γυναικών σε πολλά μέρη της Ευρώπης. Τα ανωτέρω έχουν καθοριστική σημασία για το οικονομικό μέλλον και την ευημερία της ΕΕ. (13)

3.8 Πολιτιστική έκφραση

3.8.1

Συμφωνεί ότι είναι σημαντικό να κατανοηθεί η πολιτιστική και γλωσσική πολυμορφία της Ευρώπης και να προστατευθεί (14). Το ζητούμενο είναι επίσης να διαφυλαχθούν διάφορες μορφές έκφρασης όπως η μουσική, η τέχνη, η λογοτεχνία και η γλώσσα ως μέρος των γνώσεων και της εξέλιξης του ανθρώπου. Είναι γενικά σημαντικό να κατανοούνται οι διαφορετικές προοπτικές και οπτικές γωνίες.

3.8.2

Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΤΠ τονίζει την ιστορική προοπτική, τον τρόπο με τον οποίο οι επαφές μεταξύ των διάφορων περιοχών της Ευρώπης σε διαφορετικές εποχές είχαν σημασία για την ανάπτυξή της, και το γεγονός ότι επί πέντε τουλάχιστον δεκαετίες υποστηρίχθηκε η ιδέα μίας Ευρωπαϊκής Κοινότητας, η οποία εξελίχθηκε σήμερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

3.9 Οι απόψεις της Επιτροπής των Περιφερειών

3.9.1

Η ΕΤΠ θεωρεί επιτακτικά αναγκαίο να υποστηριχθεί και να παρακολουθηθεί η συνέχεια που θα δοθεί στις συστάσεις της Επιτροπής και προτείνει μία μελλοντική συνεργασία με την Επιτροπή για τα θέματα αυτά.

3.9.2

Η ΕΤΠ υποστηρίζει τις προτάσεις της Επιτροπής όσον αφορά τις βασικές ικανότητες για δια βίου μάθηση και κρίνει ότι οι προτάσεις αυτές πρέπει να αποτελούν αντικείμενο συνεχούς διαλόγου και εξέλιξης.

3.9.3

Η ΕΤΠ προτείνει να έχει προτεραιότητα η βασική ικανότητα «μεθοδολογία μάθησης». Ο λόγος είναι ότι δημιουργεί μία προοπτική εξ ιδίων μάθησης καθώς και διάφορους τρόπους προσέγγισης για την απόκτηση νέων γνώσεων. Γι' αυτό αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη των υπόλοιπων βασικών ικανοτήτων.

3.9.4

Η βασική ικανότητα «κοινωνική ευθύνη και ευθύνη των πολιτών» πρέπει επίσης να αφορά τη σημασία μίας βιώσιμης ανάπτυξης και την κατανόηση της ευθύνης για το κοινό περιβάλλον στο οποίο ζούμε.

3.9.5

Η Επιτροπή των Περιφερειών τονίζει τη σημασία της απόκτησης πολιτισμικής ευαισθησίας, που αποτελεί τη βάση του ανοίγματος στο ευρύ φάσμα των ευρωπαϊκών γλωσσών και πολιτισμών, στην κατανόησή τους και στον πλούτο που μπορούν να προσφέρουν σε κάθε Ευρωπαίο πολίτη.

Βρυξέλλες, 14 Ιουνίου 2006

Ο Πρόεδρος

της Επιτροπής των Περιφερειών

Michel DELEBARRE

(1) ΕΕ C 164 της 5.7.2005, σ. 59

(2) ΕΕ C 278 της 14.11.2002, σ. 26

(3) ΕΕ C 244 της 10.10.2003, σ. 42

(4) ΕΕ C 73 της 23.3.2004, σ. 33

(5) ΕΕ C 164 της 5.7.2005, σ. 65

(6) ΕΕ C 43 της 18.2.2005, σ. 42

(7) Ως “βασικές ικανότητες” θεωρείται γενικά η δυνατότητα γραφής και αρίθμησης· η στρατηγική της Λισσαβώνας ζητούσε να προστεθούν οι νέες ικανότητες που απαιτούνται σε μια κοινωνία της γνώσης όπως ΤΕΠ και επιχειρηματικό πνεύμα.

(8) CdR 258/2004 fin.

(9) CdR 49/2002 fin.

(10) CdR 49/2004 fin.

(11) CdR 19/2001 fin.

(12) CdR 248/2003 fin.

(13) CdR 151/2005 fin.

(14) Βασική ικανότητα αριθ. 8: Πολιτιστική έκφραση.

22.9.2006

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 229/29

Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για την Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή του κοινοτικού προγράμματος της Λισσαβώνας: Πλαίσιο πολιτικής για την ενίσχυση του μεταποιητικού τομέα της ΕΕ — Προς μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση της βιομηχανικής πολιτικής

(2006/C 229/04)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή του κοινοτικού προγράμματος της Λισσαβώνας: Πλαίσιο πολιτικής για την ενίσχυση του μεταποιητικού τομέα της ΕΕ — Προς μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση της βιομηχανικής πολιτικής, COM(2005) 474 τελικό·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 12ης Οκτωβρίου 2005 να ζητήσει από την ΕΤΠ γνωμοδότηση για το ανωτέρω θέμα, σύμφωνα με το άρθρο 265 παράγραφος 1 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την απόφαση του Προέδρου της τής 10ης Νοεμβρίου 2005 να αναθέσει την κατάρτιση σχετικής γνωμοδότησης στην επιτροπή «Οικονομική και κοινωνική πολιτική»·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ το σχέδιο γνωμοδότησης CdR 39/2006 rev. 2 που υιοθετήθηκε από την επιτροπή «Οικονομική και κοινωνική πολιτική» στις 6 Απριλίου 2006 (εισηγητής: ο κ. Onno Hoes, Μέλος του Κοινοβουλίου της επαρχίας Noord-Brabant (NL/ALDE))·

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ΟΤΙ:

Η ανάπτυξη μιας ανανεωμένης και σύγχρονης βιομηχανικής πολιτικής στην Ευρώπη, προσανατολισμένης στην ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας, αποτελεί σαφώς μία από τις ύψιστες προτεραιότητες της στρατηγικής «Οικονομική μεγέθυνση και απασχόληση». Η σχετική προβληματική αφορά πράγματι όλες τις περιφέρειες της ΕΕ και η δυναμική των αντίστοιχων διεργασιών είναι σημαντική και εξαιρετικά ισχυρή. Η ΕΤΠ εκφράζει, συνεπώς, την ιδιαίτερη ικανοποίησή της για τις φιλόδοξες προτάσεις της Επιτροπής, αλλά και για την πρόθεσή της να λάβει δραστικά μέτρα προκειμένου να διευκολύνει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.

Λόγω της ταχύτητας με την οποία σημειώνονται οι αλλαγές στην παγκόσμια οικονομία, επείγει να αναληφθεί δράση διότι η ανταγωνιστική θέση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας υφίσταται τεράστιες πιέσεις. Εξίσου μεγάλη είναι και η πίεση που, κατ' επέκταση, ασκείται στην ευρωπαϊκή βιομηχανική πολιτική προκειμένου να αυξήσει τον ρυθμό και την αποφασιστικότητα με την οποία ανανεώνεται. Η ΕΤΠ εκτιμά το γεγονός ότι η Επιτροπή ζήτησε από τις επιχειρήσεις πολλών κλάδων να δεσμευτούν ότι θα συμβάλουν στο έργο αυτό, πράγμα που επέτυχε, αλλά διερωτάται αν αυτό αρκεί ως αφετηρία για την ανάληψη δράσης. Στο πλαίσιο του διεθνούς οικονομικού ανταγωνισμού, η Ευρώπη αναπτύσσει τη μελλοντική της δύναμη κυρίως σε ορισμένες ανταγωνιστικές περιφέρειες οι οποίες χαρακτηρίζονται στην παρούσα γνωμοδότηση με τον αγγλικό όρο 'valleys' («κοιλάδα»), κατά το πρότυπο της γνωστής 'Silicon Valley' και βασίζονται στη φιλοσοφία του Διεθνούς Οικονομικού Φόρουμ. Οι ευρωπαϊκές αυτές «κοιλάδες», οι οποίες αναπτύχθηκαν πάνω στα θεμέλια των παλαιών βιομηχανιών και βιομηχανικών κλάδων, αποτελούν την κινητήρια δύναμη του μέλλοντος που θα οδηγήσει σε οικονομική και κοινωνική ανανέωση.

Παραδείγματα αποτελούν οι περιφέρειες της Στοκχόλμης, του Κέιμπριτζ, της Βαυαρίας, του Ροδανού/Άλπεων, της Νοτιοανατολικής Ολλανδίας, καθώς και αναδυόμενες περιφέρειες, όπως οι περιφέρειες του Värmland, της Ρίγας και της Σαξονίας-Άνχαλτ. Η ΕΤΠ καλεί την Επιτροπή να θέσει την έννοια αυτή στο επίκεντρο της νέας της ατζέντας για την ευρωπαϊκή βιομηχανική πολιτική και να επωφεληθεί αποτελεσματικότερα από την δημιουργία περιφερειακών οικονομικών συμπράξεων στην Ευρώπη. Αυτό προϋποθέτει, ωστόσο, ότι οι τρέχουσες προτάσεις θα πρέπει να καταστούν πολύ αποτελεσματικότερες, καθώς αυτή τη στιγμή περιορίζονται απλώς στην εξασφάλιση των «βασικών προϋποθέσεων» και συνεπώς δεν προσφέρουν κανένα κίνητρο για ανανέωση. Έχει, κυρίως, ουσιαστική σημασία τα μέτρα που θα αποτελούν τον πυρήνα της νέας ευρωπαϊκής βιομηχανικής πολιτικής να ενθαρρύνουν τις διατομεακές εξελίξεις με άξονα νέους συνδυασμούς τεχνολογίας-προϊόντος-εμπορίας.

Η ΕΤΠ διατυπώνει στην παρούσα γνωμοδότηση συγκεκριμένες προτάσεις με στόχο να αυξηθεί σημαντικά η αποτελεσματικότητα των μέσων που διαθέτει η ΕΕ και να προωθηθεί δυναμικότερα η ολοκλήρωσή τους. Ήδη κατά την επερχόμενη γερμανική Προεδρία στο Συμβούλιο, θα πρέπει να τεθούν στέρεες βάσεις για την επίτευξη του στόχου αυτού. Η ΕΤΠ απευθύνει έκκληση προς την Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να προτείνουν μία νέα δυναμική πολιτική.

υιοθέτησε, κατά την 65η σύνοδο ολομέλειάς της, της 14ης και 15ης Ιουνίου 2006 (συνεδρίαση της 14ης Ιουνίου), την ακόλουθη γνωμοδότηση:

1. Οι απόψεις της Επιτροπής των Περιφερειών

Διατομεακές προτάσεις

1.1

Στο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής διατυπώνονται οι εξής επτά προτάσεις για την ανάληψη διατομεακών πρωτοβουλιών με στόχο την αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι διάφορες ομάδες βιομηχανιών και την ενίσχυση της συνέργιας μεταξύ των διαφόρων τομέων πολιτικής:

—	μία πρωτοβουλία για τη ρύθμιση της προστασίας των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας,

—	μία ομάδα υψηλού επιπέδου για την ανταγωνιστικότητα, την ενέργεια και το περιβάλλον,

—	μέτρα στον τομέα της πρόσβασης στην αγορά (στις διεθνείς αγορές),

—	ένα νέο πρόγραμμα νομοθετικής απλοποίησης,

—	βελτίωση των τομεακών ειδικεύσεων (πιο ειδικευμένο προσωπικό),

—	διαχείριση των διαρθρωτικών αλλαγών στη βιομηχανία,

—	ολοκληρωμένη προσέγγιση της έρευνας και της καινοτομίας.

1.2

Όλα αυτά τα μέτρα, χωρίς εξαίρεση, έχουν μεγάλη σημασία για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών βιομηχανιών. Η ΕΤΠ, συνεπώς, υποστηρίζει σε γενικές γραμμές αυτές τις προτάσεις. Από την πλευρά της, ζητεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα μέτρα διαχείρισης των διαρθρωτικών αλλαγών στη βιομηχανία, καθώς και στο νέο πρόγραμμα για την απλούστευση της νομοθεσίας. Το θέμα αυτό έχει θεμελιώδη σημασία σε αυτό το πλαίσιο: η ΕΕ πρέπει να επιδιώξει την υποστήριξη και τη διευκόλυνση μιας νέας βιομηχανικής πολιτικής η οποία να απορρέει από τις περιφέρειες. Η ανταγωνιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να τεθεί στο επίκεντρο της συζήτησης για τον τρόπο αντιμετώπισης των προκλήσεων και την αξιοποίηση των ευκαιριών που περικλείει η παγκοσμιοποίηση, ώστε να διασφαλιστεί η ευμάρεια των παιδιών μας. Απορρίπτουμε κάθε απηρχαιωμένη πολιτική προστατευτισμού που επιδιώκει την διατήρηση παλαιών κεκτημένων. Πρωτοβουλίες όπως η πρόταση της Επιτροπής σχετικά με τη δημιουργία ταμείου για την αντιμετώπιση των συνεπειών της παγκοσμιοποίησης δεν πρέπει να αξιοποιούνται για προστατευτικούς αλλά για αναπτυξιακούς σκοπούς, όπως π.χ. για την παροχή επαγγελματικής κατάρτισης σε νέους τομείς με προοπτικές.

1.3

Η ΕΤΠ ζητεί να καταβληθούν προσπάθειες ώστε να εξασφαλιστεί η ύπαρξη συνοχής με την περιφερειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την καινοτομία, η οποία, και αυτή, επιδιώκει την προώθηση της συγκρότησης συσπειρώσεων (clusters) και νέων μορφών συνεργασίας. Στην Ευρώπη υπάρχουν ήδη αρκετά καλά παραδείγματα συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των περιφερειών· αναφέρουμε, για παράδειγμα, το Πρόγραμμα δράσης για την καινοτομία (2005-2010) της ολλανδικής επαρχίας Noord-Brabant με τίτλο «Connecting, creating and enabling winners».

1.4

Η διατύπωση διατομεακών προτάσεων, συγκεκριμένα, παρέχει τη δυνατότητα ανάπτυξης μιας σύγχρονης και πιο ολοκληρωμένης ευρωπαϊκής βιομηχανικής πολιτικής. Υπό το πρίσμα αυτό, θα αναφερθούμε κατωτέρω εν συντομία σε μερικά από τα προτεινόμενα μέτρα, εφιστώντας ιδιαίτερα την προσοχή στο γεγονός ότι είναι απαραίτητο να αξιοποιηθεί κάθε ευκαιρία προκειμένου να καταστεί δυνατό να διαμορφωθεί μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση.

Ομάδα υψηλού επιπέδου για την ανταγωνιστικότητα, την ενέργεια και το περιβάλλον

1.5

Η ενέργεια και το περιβάλλον θα αποτελέσουν κατά τα προσεχή έτη ζητήματα προτεραιότητας για την υφήλιο.

Η Επιτροπή πρέπει να επιδιώξει την ανάπτυξη ενός κλίματος όπου οι απειλές θα μπορούν να μετατρέπονται σε δυνατότητες. Τα πεδία ενέργειας και το περιβάλλον παρέχουν ενδιαφέρουσες νέες ευκαιρίες και προοπτικές για την ευρωπαϊκή πολιτική στον τομέα της βιομηχανίας και της έρευνας.

Η προσέγγιση αυτή θα συμβάλει ώστε η ενέργεια και η βιώσιμη ανάπτυξη (πιο φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα και συστήματα παραγωγής) να μην αντιμετωπίζονται ως μεμονωμένοι τομείς, αλλά ως αναπόσπαστο μέρος της βιομηχανικής πολιτικής και της πολιτικής για την προώθηση της καινοτομίας. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να δοθεί περισσότερη προσοχή στην ανάπτυξη των εναλλακτικών πηγών ενέργειας. Το κόστος της ενέργειας αποτελεί σημαντικό στοιχείο του κόστους παραγωγής που καταβάλλει η ευρωπαϊκή βιομηχανία. Η ΕΤΠ απευθύνει έκκληση προς τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν για τη βελτίωση των δυνατοτήτων διασύνδεσης, ώστε η ελευθέρωση της αγοράς ενέργειας να επιτρέψει στις βιομηχανίες να μπορούν να αγοράζουν φυσικό αέριο και ηλεκτρικό ρεύμα από οπουδήποτε στην Ευρώπη. Ένας τρόπος με τον οποίο θα μπορούσαν να διασφαλιστούν στον τομέα αυτό ίσοι όροι ανταγωνισμού είναι να γίνουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές μέτοχοι επιχειρήσεων παροχής ενέργειας.

Βελτίωση των ειδικεύσεων των επιμέρους βιομηχανικών τομέων

1.6

Η ΕΤΠ τονίζει ότι η νέα βιομηχανική πολιτική πρέπει να ειδωθεί στο πλαίσιο της στρατηγικής της Λισσαβώνας και της παγκοσμιοποίησης. Οι διεργασίες αναδιάρθρωσης στις επιμέρους περιφέρειες και χώρες είναι αποτέλεσμα της εξέλιξης αυτής. Όπως υπογραμμίστηκε στη γνωμοδότηση της ΕΤΠ για τις αναδιαρθρώσεις και την απασχόληση (CdR 148/2005 fin), είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί η ορθή διαχείριση της αναδιάρθρωσης (πρβλ. σχετικά το σημείο 1.2 όπου αναφέρεται ότι το προτεινόμενο ταμείο για την προσαρμογή στην παγκοσμιοποίηση θα πρέπει να αξιοποιηθεί για αναπτυξιακούς και όχι για προστατευτικούς σκοπούς). Απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάληψη δέσμευσης εκ μέρους της ΕΕ είναι να διασφαλίζεται η προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής, η οποία θα πρέπει να αποτελεί τη βάση μιας πιο λειτουργικής και ευέλικτης ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας. Είναι σκόπιμο να εστιαστεί η συζήτηση ακόμη περισσότερο στο θέμα προτεραιότητας «κοινωνική καινοτομία», το οποίο μας απασχολεί σε αυτό το πλαίσιο. Το ζητούμενο είναι να απαντηθεί το ερώτημα με ποιο τρόπο οι ευρωπαίοι εργαζόμενοι οποιουδήποτε επιπέδου θα μπορούν να προσαρμόζονται καλύτερα στις συχνά δραστικές αναδιαρθρώσεις χωρίς να πέφτουν θύματα της διαρθρωτικής ανεργίας.

1.7

Η αύξηση της παραγωγικότητας, του ποσοστού απασχόλησης και της κινητικότητας αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για να είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση ανταγωνιστική. Το γεγονός αυτό πρέπει να λαμβάνεται σε μεγαλύτερο βαθμό υπόψη, τόσο στο πλαίσιο των εθνικών πολιτικών των κρατών μελών όσο και των προγραμμάτων και των διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ. Επίσης, θα πρέπει να διευρυνθούν οι δυνατότητες προσέλκυσης ατόμων με υψηλό επίπεδο κατάρτισης (για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα) στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας. Πρόκειται για μία μορφή ελευθέρωσης της αγοράς η οποία συμβάλλει, και αυτή, στην ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης.

Δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας

1.8

Η ΕΤΠ σημειώνει ότι ορισμένοι σημαντικοί τομείς της ευρωπαϊκής μεταποιητικής βιομηχανίας εξακολουθούν να παρουσιάζουν αξιόλογα πλεονεκτήματα έναντι των ανταγωνιστών τους, αλλά η παγκοσμιοποίηση ενδέχεται να έχει αρνητικές συνέπειες και για αυτούς. Η παροχή επαρκούς προστασίας στην διανοητική και βιομηχανική ιδιοκτησία έχει ζωτική σημασία για την διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ. Η ύπαρξη προστασίας στον τομέα της διανοητικής ιδιοκτησίας ενθαρρύνει την ανάληψη καινοτόμων δράσεων και την ανάπτυξη καινοτόμων μορφών επιχειρήσεων. Το ρυθμιστικό πλαίσιο πρέπει να προσαρμοστεί στις ραγδαίες τεχνολογικές και κοινωνικές μεταβολές. Η νομοθεσία στον τομέα αυτό πρέπει να είναι σαφέστερη και να προσφέρει νομική ασφάλεια. Οι ρυθμίσεις πρέπει να θεσπίζονται και να εφαρμόζονται τόσο σε ευρωπαϊκό (κοινοτική νομοθεσία) όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο (ΟΠΕ, Συμφωνία για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στον τομέα του εμπορίου (TRIPS)). Πολυάριθμοι επιχειρηματίες μικρομεσαίων κυρίως επιχειρήσεων — οι οποίες αποτελούν την κινητήρια δύναμη της καινοτομίας — εξακολουθούν να μην γνωρίζουν ακριβώς τι πρέπει να πράξουν σε περίπτωση παραβίασης της διανοητικής τους ιδιοκτησίας. Μεγάλο πρόβλημα για πολλές ΜΜΕ αποτελεί, εξάλλου, το εξαιρετικά υψηλό κόστος της προστασίας αυτής στην Ευρώπη, το οποίο είναι κατά πολύ υψηλότερο από ό,τι π.χ. στις ΗΠΑ. Όσον αφορά το κόστος κατοχύρωσης, εξαιρετικά σημαντικό είναι, επίσης, να καθιερωθεί επιτέλους, έπειτα από συζητήσεις 30 ετών, το κοινοτικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Πέντε έτη μετά την υποβολή συγκεκριμένης πρότασης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το θέμα βρίσκεται σε αδιέξοδο στο Συμβούλιο λόγω μιας διαφωνίας σχετικά με το γλωσσικό καθεστώς. Η ΕΤΠ καλεί την Επιτροπή να υποβάλει οδηγία εναρμόνισης, με βάση το άρθρο 95 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Κατ' αυτόν τον τρόπο θα εξακολουν να ισχύουν τα εθνικά καθεστώτα διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αλλά θα υπόκεινται στην αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης. Με τον περιορισμό του αριθμού των γλωσσών σε δύο, στη γλώσσα του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους και στα αγγλικά, θα μειωθεί σημαντικά το κόστος του ευρωπαϊκού διπλώματος ευρεσιτεχνίας, γεγονός που θα ωφελήσει ιδιαίτερα τις ΜΜΕ. Συγχρόνως, δημιουργείται ένα ανταγωνιστικό διεθνές δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Είναι, επίσης, απαραίτητο να μειωθούν στο ελάχιστο τα τέλη για τη διατήρηση σε ισχύ των υφιστάμενων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, τα οποία εφαρμόζονται σε πολλές χώρες της ΕΕ και τα οποία συγκαταλέγονται στους παράγοντες που εμποδίζουν την ανάπτυξη της καινοτομίας.

Ολοκληρωμένη προσέγγιση της έρευνας και της καινοτομίας

1.9

Τα 7ο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα-πλαίσιο ΕΤΑ και το Πρόγραμμα για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία (ΠΑΚ) διαδραματίζουν, σε συνδυασμό με τα διαρθρωτικά ταμεία, πολύ σημαντικό ρόλο σε ό,τι αφορά την προώθηση και τον προσανατολισμό. Τα μέσα του 7ου ΠΠ ΕΤΑ είναι ουσιώδη για την βελτίωση της ανταγωνιστικής θέσης της ΕΕ και την ενίσχυση των πιο τεχνολογικά προηγμένων περιφερειών. Ο προϋπολογισμός δεν πρέπει να μειωθεί κατά τον καθορισμό των αντίστοιχων δημοσιονομικών προοπτικών.

1.10

Η ΕΤΠ ζητεί ρητά με τη γνωμοδότηση αυτή να ληφθεί μέριμνα για την ενθάρρυνση της δημιουργίας περιφερειακών οικονομικών συγκροτημάτων στην Ευρώπη (ευρωπαϊκών «valleys»). Για το σκοπό αυτό κρίνεται απαραίτητο οι πόροι των διαρθρωτικών ταμείων καθώς και του 7ου Προγράμματος πλαισίου και του Προγράμματος για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία να αξιοποιούνται στις περιφέρειες κατά τρόπο πιο συντονισμένο. Η ΕΤΠ καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις σχετικά με το θέμα αυτό.

Ιδιαίτερα σημαντική είναι, μεταξύ άλλων, η συγκέντρωση πόρων υπέρ της προηγμένης έρευνας, με βάση επικεφαλίδες όπως: «ενθάρρυνση της “ανοιχτής καινοτομίας”» και «ανάπτυξη συσπειρώσεων στις περιφέρειες».

1.11

Για να αναπτυχθεί ένα βιώσιμο οικονομικό πρότυπο υψηλής τεχνολογίας στις περιφέρειες δεν αρκεί η πραγματοποίηση μαζικών επενδύσεων. Αυτό είναι το δίδαγμα που εξάγεται από τις εμπειρίες που αποκομίστηκαν από την λειτουργία του πόλου υψηλής τεχνολογίας «Brainport Eindhoven». Η ενθάρρυνση της ανάπτυξης ποικίλων εφαρμογών ειδικών γνώσεων σε πολλές ταυτόχρονα αλυσίδες καινοτομίας διασφαλίζει, αφενός, τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης σε όλα τα επίπεδα και, αφετέρου, τη διατήρηση των γνώσεων αυτών στη συγκεκριμένη περιοχή. Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις δικαιούνται από την άποψη αυτή να τους παρέχονται τα ίδια κίνητρα που παρέχονται και στους φορείς που παράγουν αυτές τις γνώσεις. Η ΕΤΠ καλεί την Επιτροπή να προσανατολίσει τα διαρθρωτικά ταμεία πιο εύστοχα και να τα αξιοποιήσει ως πολλαπλασιαστικούς συντελεστές για την ενθάρρυνση της εγκατάστασης πολλών αλυσίδων καινοτομίας σε κάθε περιφέρεια. Αυτό θα συμβάλει στη δημιουργία πολλών νέων θέσεων εργασίας για εργαζόμενους με επίπεδο μέσης, ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης.

1.12

Σε σχέση με αυτό το τελευταίο σημείο, η ΕΤΠ ζητεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο ζήτημα της πρόσβασης των μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων στους πόρους των ευρωπαϊκών προγραμμάτων-πλαισίων και των διαρθρωτικών ταμείων. Αυτό αποτελεί, κατά τη γνώμη της ΕΤΠ, μεγάλο πρόβλημα· χωρίς απλοποίηση, η φιλοδοξία της προαγωγής προπάντων των ΜΜΕ έχει ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας. Είναι σημαντικό να αναπτυχθεί περαιτέρω το πνεύμα της «ανοιχτής καινοτομίας», πράγμα που θα διευκολύνει την πρόσβαση των ΜΜΕ σε πιο ολοκληρωμένα σχέδια και πόρους.

1.13

Η πείρα από την περιφερειακή πολιτική καινοτομίας καταδεικνύει ότι οι ΜΜΕ ωφελούνται προπαντός από τη συνεργασία τους με μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Γι' αυτό, η ΕΤΠ τονίζει ότι η ευρωπαϊκή βιομηχανική πολιτική θα πρέπει να επικεντρωθεί κατά τρόπο πιο σαφή στη συνεργασία των μεγάλων (1) και των μεσαίων ή μικρών επιχειρήσεων. Εξίσου σημαντική είναι και η συνεργασία μεταξύ ΜΜΕ και ερευνητικών κέντρων.

1.14

Τέλος, η ΕΤΠ διατυπώνει άλλη μία παρατήρηση σχετικά με τις δυνατότητες επίτευξης μιας πιο ολοκληρωμένης ευρωπαϊκής βιομηχανικής πολιτικής. Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή ώστε η βιομηχανική πολιτική να συσχετιστεί στενά με την πολιτική για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή. Πρόκειται για μια σημαντική πρόκληση για την Ευρώπη. Υιοθετώντας ένα τέτοιο πρόγραμμα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να συμβάλει ώστε να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση, στο πλαίσιο της ανάπτυξης μιας βιώσιμης κοινωνίας της γνώσης στην Ευρώπη, σε νέες μορφές συνεργασίας και σε νέους συνδυασμούς προϊόντων-αγοράς σε τομείς όπως η υγειονομική περίθαλψη (τεχνολογική καινοτομία στον τομέα της ιατρικής), το περιβάλλον και η ενέργεια. Στα πεδία αυτά προσφέρονται ενδιαφέρουσες νέες αγορές για τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες.

1.15

Έχουμε ήδη υπογραμμίσει την τάση συγκέντρωσης και εξειδίκευσης των σημαντικότερων οικονομικών δραστηριοτήτων στην Ευρώπη. Η τάση αυτή μπορεί να ενισχυθεί και σε άλλους τομείς πολιτικής όπως, για παράδειγμα, στον τομέα της χωροταξίας ή στον τομέα των σύγχρονων υποδομών. Η ευρωπαϊκή πολιτική θα πρέπει να προσανατολιστεί περισσότερο προς την δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για την ανάπτυξη (διασυνοριακών) διεθνών κέντρων αριστείας, τα οποία θα συνδέονται και θα εξυπηρετούνται με σύγχρονες ευρωπαϊκές υποδομές. Επίσης αξίζει κάθε υποστήριξη η πρόταση του Προέδρου της Επιτροπής, κ. Barroso, σχετικά με την ίδρυση ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου (Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας (ΕΙΤ)). Με την ίδρυση ενός Ευρωπαϊκού Τεχνολογικού Ινστιτούτου Αριστείας μπορεί να αναχαιτισθεί η περαιτέρω διαφυγή 'εγκεφάλων' προς άλλες περιοχές του κόσμου. Είναι πλέον επείγουσα ανάγκη να διαθέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση ένα ίδρυμα ικανό να ανταγωνιστεί σχολές όπως π.χ. το ΜΙΤ της Βοστώνης.

Προτάσεις ανά τομέα

1.16

Οι νέες πρωτοβουλίες που θα παρουσιάσει η Επιτροπή είναι:

—	φόρουμ για τα φάρμακα,

—	ενδιάμεση εξέταση της στρατηγικής για τις βιολογικές επιστήμες και τη βιοτεχνολογία,

—	νέες ομάδες υψηλού επιπέδου για τη βιομηχανία χημικών και την αμυντική βιομηχανία,

—	ευρωπαϊκό διαστημικό πρόγραμμα,

—	ειδική ομάδα για την ανταγωνιστικότητα στον τομέα των ΤΠΕ,

—	διάλογος σχετικά με την πολιτική για τη μηχανολογία,

—	μελέτες για την ανταγωνιστικότητα (ΤΠΕ, τρόφιμα, μόδα και σχέδιο).

1.17

Από τις τομεακές μελέτες στις οποίες βασίστηκε το πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής προκύπτει ότι πολλές ευρωπαϊκές βιομηχανίες έχουν τη δυνατότητα να παραμείνουν ανταγωνιστικές σε παγκόσμιο επίπεδο. Για να μπορεί μία βιομηχανία να παρουσιάζει επιδόσεις παγκοσμίου κλίμακας είναι απαραίτητο να μπορεί να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις σε γνώσεις και καινοτομία που επιβάλλουν τα νέα προϊόντα και οι νέες διαδικασίες παραγωγής.

1.18

Είναι σημαντικό να συνεχιστεί η υποστήριξη αυτής της διεργασίας μεταλλαγής και μεταρρύθμισης τόσο εκ μέρους της ΕΕ όσο και εκ μέρους των μεμονωμένων κρατών μελών. Όσον αφορά την υποστήριξη από την ΕΕ, η ΕΤΠ φρονεί ότι τα τρέχοντα ευρωπαϊκά προγράμματα-πλαίσια παρέχουν αποτελεσματικά σχετικά μέσα, σε συνδυασμό με τα (νέα) διαρθρωτικά ταμεία.

1.19

Στους τομείς όπως οι βιομηχανίες μηχανημάτων και συστημάτων, η εστίαση και η μάζα αποτελούν στοιχεία καθοριστικής σημασίας για την χάραξη των ευρωπαϊκών στρατηγικών προγραμμάτων. Τα στρατηγικά προγράμματα ENIAC και Artemis έχουν από αυτή την άποψη καίρια σημασία για τις ευρωπαϊκές και τις εθνικές επενδύσεις σε αυτόν τον τομέα.

1.20

Παρότι η ανταγωνιστικότητα των επιμέρους τομέων πρέπει να εξακολουθήσει να προωθείται με την ίδια προσοχή, είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι η μελλοντική ευημερία της Ευρώπης θα εξαρτάται όλο και περισσότερο από τις διατομεακές δραστηριότητες. Αυτό το σημείο πρέπει να προσεχθεί ιδιαιτέρως στο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής. Η βιομηχανική πολιτική μπορεί να συμβάλει στην επίσπευση των εξελίξεων σε αυτόν τον τομέα μέσω της ενθάρρυνσης «διατομεακών συγκρούσεων», οι οποίες οδηγούν εξ ορισμού σε άλματα προόδου και σε θεαματικές καινοτομίες στα προϊόντα και τις αγορές. Σε ορισμένους τομείς αυτό αρχίζει ήδη να γίνεται αισθητό· μπορούν να αναφερθούν οι τομείς των τροφίμων και των φαρμακευτικών προϊόντων (βιοεπιστήμες), η βιοϊατρική τεχνολογία, η αυτοκινητοβιομηχανία και τα συστήματα υψηλής τεχνολογίας.

1.21

Από την άποψη αυτή, οι τέσσερις ευρείες κατηγορίες που προσδιορίζονται στο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής δεν καλύπτουν όλους τους τομείς. Από τη βιομηχανία των βιοεπιστημών απουσιάζει, για παράδειγμα, ο σημαντικός τομέας της «Μοριακής ιατρικής». Πρέπει επίσης να αναφερθούν ρητά η νανοηλεκτρονική και τα ενσωματωμένα συστήματα υπολογιστών. Για τις «βιομηχανίες μόδας και σχεδίου», πάλι, ενόψει των τρεχουσών εξελίξεων σε αυτόν τον τομέα, θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ο ευρύτερος όρος «δημιουργικές βιομηχανίες».

1.22

Από τα πιο πάνω προκύπτει ότι η ενθάρρυνση της ανάπτυξης συνεκτικών συγκροτημάτων βιομηχανικής δραστηριοτήτας και η προώθηση των νεοεμφανιζόμενων μορφών βιομηχανικής δραστηριότητας αποκτούν ολοένα μεγαλύτερη σημασία. Η ΕΤΠ ζητεί το σημείο αυτό να υπογραμμιστεί εντονότερα και σαφέστερα στο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής.

1.23

Το λεγόμενο «μοντέλο των συσπειρώσεων» — που συνεπάγεται την εντατική και διαρθρωμένη συνεργασία των δημόσιων αρχών, των επιχειρήσεων και των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων — αποτελεί, συνεπώς, καθοριστικό παράγοντα επιτυχίας για όλες τις καινοτόμους περιφέρειες στην Ευρώπη, όπως είναι, για παράδειγμα, η περιφέρεια της Στοκχόλμης, η Βαυαρία, οι περιφέρειες Ile-de-France και Rhône-Alpes και το νοτιοανατολικό τμήμα των Κάτω Χωρών. Αυτή η προσέγγιση με βάση τις συσπειρώσεις θα πρέπει να υποστηριχθεί δυναμικά στο πλαίσιο μιας ανανεωμένης και καλύτερα ολοκληρωμένης ευρωπαϊκής βιομηχανικής πολιτικής

2. Άλλες συστάσεις της Επιτροπής των Περιφερειών

Η Ευρώπη το 2027 (ένα σενάριο για το μέλλον)

2.1

Το πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής βασίζεται στη στρατηγική της Λισσαβώνας και στους στόχους του Γκέτεμποργκ και συνιστά, από αυτή την άποψη, ένα συνεκτικό σύνολο. Όπως η ΕΤΠ έχει ήδη επανειλημμένως επισημάνει, το πρόγραμμα περιέχει πολλές καλές και αξιόλογες προθέσεις. Λίγοι θα διαφωνήσουν με την άποψη αυτή. Αυτό που λείπει, ωστόσο, είναι ένα σαφές όραμα για το μέλλον όσον αφορά τις δυνατότητες της Ευρώπης να βελτιώσει τη θέση της έναντι των ανταγωνιστών της στον υπόλοιπο κόσμο.

2.2

Η ΕΤΠ συνιστά να αναπτυχθεί ένα όραμα που να μπορεί να κινήσει το ενδιαφέρον και να εμπνέει ενθουσιασμό. Πού θα βρίσκεται η Ευρώπη το 2027; Πώς θα έχουν ανταποκριθεί οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες στις απαιτήσεις που διατυπώθηκαν το 2006; Πώς θα έχουν συμβάλει οι επενδύσεις σε «έξυπνες περιφέρειες» στην οικονομική και κοινωνική ανανέωση σε όλα τα κράτη μέλη; Πόσο θα έχουμε επιτύχει, επιδιώκοντας να εδραιώσουμε μία βιώσιμη κοινωνία της γνώσης, να μετατρέψουμε τα ζητήματα της ενέργειας, του περιβάλλοντος και της υγειονομικής περίθαλψης σε νέες ευκαιρίες και αγορές; Και τα λοιπά.

Επένδυση στις «ευρωπαϊκές περιφέρειες αιχμής» και αλληλεπίδραση με τις περιφέρειες

2.3

Η ΕΤΠ συνιστά να αυξηθούν οι επενδύσεις στις υποσχόμενες εξελίξεις στις διάφορες περιφέρειες και να συσχετιστούν με τις οικονομικές συγκεντρώσεις και ειδικεύσεις που θα αναπτύσσονται όλο και πιο έντονα κατά τα προσεχή έτη στην Ευρώπη. Το σχετικό σκεπτικό είναι ότι η υποστήριξη των πιο προηγμένων περιφερειών θα συμβάλει σημαντικά στην ευρύτερη οικονομική και κοινωνική ανανέωση, σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρώπης.

2.4

Η ΕΤΠ συνιστά επίσης να υιοθετηθούν, στο πλαίσιο της νέας βιομηχανικής πολιτικής της ΕΕ, κριτήρια που να επιτρέπουν τον εντοπισμό δυνητικών περιφερειών αιχμής τόσο στην Ευρώπη όσο και σε κάθε κράτος μέλος, ώστε να μπορούν να διοχετευθούν προς αυτές τις ανταγωνιστικές περιφέρειες πόροι των ευρωπαϊκών προγραμμάτων επενδύσεων, ως συμπλήρωμα των εθνικών και των περιφερειακών επενδύσεων, αλλά και για να υποστηριχθεί η υλική και η άυλη παραγωγή τους.

Η νέα ευρωπαϊκή βιομηχανική πολιτική, η οποία στρέφεται πλέον προς τις εξελίξεις που διανοίγουν νέες προοπτικές και προς νέες περιφερειακές οικονομικές συμπράξεις, θα πρέπει επίσης να λάβει σαφώς υπόψη, στο πλαίσιο της προαγωγής της «νέας αλληλεγγύης», την ανάγκη να προωθηθεί η ανάπτυξη των περιφερειών που παρουσιάζουν καθυστέρηση. Η ΕΤΠ προτείνει στην Επιτροπή να καθιερώσει ένα σύστημα το οποίο να λειτουργεί ως μοχλός, π.χ. να εξαρτά τη χορήγηση πόρων με βάση τα ευρωπαϊκά προγράμματα-πλαίσια και τα διαρθρωτικά ταμεία από την ανάπτυξη διαπεριφερειακών οικονομικών εταιρικών σχέσεων.

Από την τομεακή προσέγγιση προς μια προσέγγιση συσπειρώσεων (νέοι τομείς)

2.5

Η προώθηση των κορυφαίων ευρωπαϊκών τομέων στο υψηλότερο διεθνές επίπεδο είναι και παραμένει σημαντικός στόχος της ευρωπαϊκής βιομηχανικής πολιτικής. Η μελλοντική ευημερία θα εξαρτάται όλο και περισσότερο από τις διατομεακές δραστηριότητες. Συνιστάται να προβληθούν καλύτερα οι ήδη υπάρχουσες αυτόνομες εξελίξεις στις «ευρείες κατηγορίες» του προγράμματος εργασίας της Επιτροπής.

2.6

Γι' αυτό, η ΕΤΠ συνιστά να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή, στο πλαίσιο της νέας βιομηχανικής πολιτικής της Επιτροπής, στη στρατηγική σημασία μιας διατομεακής προσέγγισης και να αναγνωριστεί το δυναμικό των «διατομεακών αλληλεπιδράσεων». Η διαρθρωμένη συνεργασία δημόσιων αρχών, επιχειρήσεων και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, γνωστή και ως «Τriple Helix», αποτελεί, συνεπώς, απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί. Το μοντέλο συσπειρώσεων αυτό αποτελεί ένα από τα κύρια στοιχεία της νέας ευρωπαϊκής βιομηχανικής πολιτικής.

2.7

Η ενθάρρυνση των «διατομεακών αλληλεπιδράσεων» στοχεύει στην καινοτομία και στην επίτευξη εντελώς νέων συνδυασμών προϊόντος-αγοράς στη βιομηχανία. Οι αλληλεπιδράσεις αυτές δεν περιορίζονται, ωστόσο, μόνο στο εσωτερικό των βιομηχανικών τομέων· οι αλληλεπιδράσεις με άλλους, π.χ. κοινωνικούς, τομείς παράγουν μια νέα δυναμική. Η ΕΤΠ εφιστά την προσοχή στην αλληλεπίδραση της βιομηχανίας με τον τομέα της τέχνης και του πολιτισμού (δημιουργική βιομηχανία), στην αλληλεπίδραση διάφορων πολιτισμών μεταξύ τους (νέα διαπολιτισμική επιχειρηματικότητα) ή στην αλληλεπίδραση βιομηχανίας- επαγγελματικής κατάρτισης (νέα τεχνογνωσία). Η ΕΕ είναι σε θέση και οφείλει να διαδραματίσει σημαντικό ενθαρρυντικό ρόλο και σε αυτούς τους τομείς. Η ΕΤΠ καλεί την Επιτροπή να δώσει ιδιαίτερη σημασία στα θέματα αυτά στο πλαίσιο των προγραμμάτων των νέων διαρθρωτικών ταμείων.

Ενθάρρυνση μεγαλύτερης ολοκλήρωσης

2.8

Οι προτάσεις ιδιαίτερα για την ανάπτυξη διατομεακών πρωτοβουλιών παρέχουν προοπτικές για μία μεγαλύτερη ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής πολιτικής. Η ΕΤΠ ζητεί να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στα ακόλουθα σημεία:

—	στους τομείς της ενέργειας, του περιβάλλοντος και της υγειονομικής περίθαλψης, όπου προτείνεται η «κοινωνική προβληματική» να μετασχηματιστεί σε νέες δυνατότητες, στο πλαίσιο της μελλοντικής βιώσιμης ευρωπαϊκής κοινωνίας της γνώσης,

—

στη σύσταση μιας ευρωπαϊκής ειδικής ομάδας για την «κοινωνική καινοτομία», η οποία δεν θα πρέπει να είναι ανεξάρτητη από την ευρωπαϊκή βιομηχανική πολιτική, αλλά αντίθετα να αποτελεί τον ίδιο τον πυρήνα της, και η οποία αφενός θα πρέπει να δίνει τη δέουσα προσοχή στο προσωπικό υψηλής ειδίκευσης και αφετέρου να διανοίγει προοπτικές στο εργατικό δυναμικό με τη χαμηλότερη ειδίκευση,

—

στην υιοθέτηση μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης της έρευνας και της καινοτομίας, η οποία να διασφαλίζει τον καλύτερο συντονισμό μεταξύ των προγραμμάτων-πλαισίων και των διαρθρωτικών ταμείων σε ό,τι αφορά τα σχέδια και τις κατευθυντήριες γραμμές και, ιδιαίτερα, την συγκέντρωση πόρων υπέρ της προηγμένης έρευνας,

—

στην πολιτική των δημόσιων συμβάσεων, η οποία δεν έχει ληφθεί καθόλου υπόψη, αλλά η οποία ωστόσο θα έπρεπε να συγκαταλέγεται και αυτή στις διατομεακές πρωτοβουλίες πολιτικής για τη στήριξη των ΜΜΕ, οι οποίες δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να συμμετάσχουν στις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων της ΕΕ,

—	σε άλλους τομείς πολιτικής της ΕΕ που συμβάλλουν επίσης στη δημιουργία (διασυνοριακών) κέντρων διεθνούς αριστείας στην Ευρώπη.

Λιγότερη γραφειοκρατία και ευκολότερη πρόσβαση για τις ΜΜΕ

2.9

Στο σχέδιο εργασίας της Επιτροπής αποδίδεται δικαίως μεγάλη αξία στην ικανότητα καινοτομίας των μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων. Το κατά πόσον ωστόσο οι επιχειρήσεις αυτές θα μπορέσουν να επωφεληθούν της ευρωπαϊκής βιομηχανικής πολιτικής θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την απλοποίηση των ευρωπαϊκών ρυθμίσεων. Έτσι όπως είναι σήμερα διατυπωμένες οι προτάσεις για τις ΜΜΕ, μειώνονται σημαντικά, π.χ. οι δυνατότητες επιδότησης των δράσεων Ε&Α των ΜΜΕ, πράγμα που έρχεται σε αντίθεση με τον στόχο της ενίσχυσης της ανταγωνιστικής θέσης της Ευρώπης στον κόσμο Σήμερα μία μεσαία επιχείρηση των ΗΠΑ αφιερώνει στην Ε&Α επταπλάσιους πόρους από ό,τι μία ΜΜΕ της ΕΕ.

2.10

Σύντομα καμία επιχείρηση δεν θα είναι διατεθειμένη και δεν θα είναι σε θέση να ανταποκριθεί σε όλες τις διοικητικές απαιτήσεις της ΕΕ για να λάβει επιδότηση 15 %. Η ΕΤΠ ζητεί, συνεπώς, να μειωθούν σημαντικά οι γραφειοκρατικές απαιτήσεις που ισχύουν για την πρόσβαση των ΜΜΕ στους πόρους των ευρωπαϊκών προγραμμάτων-πλαισίων και των διαρθρωτικών ταμείων. Θα υποστηρίξει πλήρως κάθε σχετική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Στο πλαίσιο αυτό, η συμμετοχή των περιφερειακών και τοπικών αρχών, ως της πλησιέστερης στις ΜΜΕ βαθμίδας διακυβέρνησης, θα διευκολύνει την πρόσβασή τους στις κοινοτικές ενισχύσεις.

2.11

Η μείωση του ρυθμιστικού παρεμβατισμού και του διοικητικού φόρτου που απορρέει από τις ευρωπαϊκές ρυθμίσεις, σε συνδυασμό με μια λεπτομερή ανάλυση κόστους-οφέλους των ρυθμίσεων αυτών, αποτελούν καθοριστική προϋπόθεση για την υλοποίηση των στόχων της Λισσαβώνας. Είναι σημαντικό από την άποψη αυτή να πραγματοποιηθεί μία εκτίμηση του αντίκτυπου που έχει στις επιχειρήσεις η ευρωπαϊκή νομοθεσία. Για να εξασφαλισθεί η ποιότητα αυτής της αξιολόγησης θα πρέπει να ανατεθεί σε τρίτους διότι με τον τρόπο αυτό θα είναι αμερόληπτη. Η ΕΤΠ καλεί την Επιτροπή να υποβάλει το συντομότερο δυνατό σχετικές προτάσεις. Ο μηχανισμός που καθιερώθηκε για τον σκοπό αυτό στην Ολλανδία και ο οποίος περιλαμβάνει τη σύσταση ενός ανεξάρτητου οργανισμού ελέγχου (Adviescollege Toetsing Administratieve Lasten, ACTAL) θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως σημείο αφετηρίας.

Συμπέρασμα

Η ΕΤΠ ευελπιστεί ότι θα υπάρξουν αντιδράσεις στις προτάσεις και συστάσεις που διατυπώνει στη γνωμοδότηση αυτή, ενόψει της ενδιάμεσης αξιολόγησης στην οποία πρόκειται να προβεί σύντομα η Επιτροπή. Η Επιτροπή καλείται επίσης να εξετάσει το ενδεχόμενο της εκπόνησης ετήσιας έκθεσης παρακολούθησης, για την οποία η ΕΤΠ είναι πρόθυμη να διατυπώσει παρατηρήσεις.

Βρυξέλλες, 14 Ιουνίου 2006

Ο Πρόεδρος

της Επιτροπής των Περιφερειών

Michel DELEBARRE

(1) Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να δοθεί επίσης προσοχή στην έννοια «μεγάλες επιχειρήσεις».

22.9.2006

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 229/34

Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών Ένα νέο στρατηγικό πλαίσιο για την πολυγλωσσία

(2006/C 229/05)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών: Ένα νέο στρατηγικό πλαίσιο για την πολυγλωσσία (COM(2005)596 τελικό)·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την απόφαση του Προέδρου της τής 24ης Ιανουαρίου 2006 να αναθέσει στην επιτροπή «Πολιτισμός, Παιδεία και Έρευνα» την κατάρτιση σχετικής γνωμοδότησης

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 30ής Σεπτεμβρίου 2005 να ζητήσει την κατάρτιση σχετικής γνωμοδότησης σύμφωνα με το άρθρο 265, παράγραφος 1, της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τη γνωμοδότηση για την «Πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του προγράμματος Πολιτισμός 2007 (2007-2013)» (COM(2004) 469 τελικό), (CDR 259/2004 fin) (1)·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τη γνωμοδότηση σχετικά με την Ανακοίνωση της Επιτροπής με θέμα «Η προώθηση της εκμάθησης γλωσσών και της γλωσσικής πολυμορφίας: Σχέδιο Δράσης 2004 — 2006» (CDR 248/2003 fin) (2);

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τη γνωμοδότηση με θέμα Προώθηση και διαφύλαξη των περιφερειακών και μειονοτικών γλωσσών (CDR 86/2001 τελικό) (3);

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ το σχέδιο γνωμοδότησης της επιτροπής «Πολιτισμός, Παιδεία και Έρευνα» (CDR 33/2006 rev. 2) που υιοθετήθηκε στις 4 Απριλίου 2006 με βάση την εισηγητική έκθεση του κ. Seamus Murray, μέλους του κομητειακού συμβουλίου του Meath και μέλους της περιφερειακής αρχής του Mid-East (IE/UEN-EA)·

υιοθέτησε κατά την 65η σύνοδο ολομέλειάς της, της 14ης και 15ης Ιουνίου 2006 (συνεδρίαση της 14ης Ιουνίου), την ακόλουθη γνωμοδότηση:

1. Γενικές απόψεις

Η Επιτροπή των Περιφερειών

1.1	επικροτεί το νέο στρατηγικό πλαίσιο διότι αποτελεί θετική συμβολή για την προαγωγή της γλωσσικής πολυμορφίας και συμπληρώνει τις τρέχουσες πρωτοβουλίες της Επιτροπής για την βελτίωση της επικοινωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των πολιτών της·

1.2

υποστηρίζει τους τρεις βασικούς στόχους της Επιτροπής: 1) να ενθαρρύνει την εκμάθηση γλωσσών και να προαγάγει την γλωσσική πολυμορφία στην κοινωνία, 2) να προαγάγει μια υγιή πολυπολιτισμική οικονομία και 3) να παράσχει στους πολίτες πρόσβαση στη νομοθεσία, στις διαδικασίες και στις πληροφορίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη δική τους γλώσσα·

1.3	θεωρεί, ωστόσο, ότι δεν επαρκούν οι διαθέσιμοι πόροι για την επίτευξη τόσο σημαντικών στόχων·

1.4

αναγνωρίζει ότι η επίτευξη περαιτέρω προόδου στον τομέα της πολυγλωσσίας εναπόκειται στα κράτη μέλη και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές τους, θεωρεί, όμως, ότι χρειάζεται ρητή υποστήριξη εκ μέρους της Επιτροπής για να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση του κοινού στο θέμα της πολυγλωσσίας και για να βελτιωθεί η συνοχή των δράσεων που αναλαμβάνονται σε διαφορετικά επίπεδα και σε ευρωπαϊκή κλίμακα·

1.5	τονίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές σχετικά με την εφαρμογή μιας πολιτικής για την προαγωγή της πολυγλωσσίας και φρονεί ότι αυτό πρέπει να αναφερθεί πιο κατηγορηματικά στην ανακοίνωση·

1.6

ζητεί να λάβει μεγαλύτερη αναγνώριση το γεγονός ότι οι πρωτοβουλίες για την αδελφοποίηση πόλεων επιδρούν θετικά στην εκμάθηση γλωσσών και στις πολιτισμικές ανταλλαγές και πιστεύει ότι με την άμεση συμμετοχή των πολιτών σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο θα ελαττωθεί η απόσταση που χωρίζει την ΕΕ από τους πολίτες·

1.7

πιστεύει επίσης, ότι η τελευταία τροποποίηση του κανονισμού 1/1958, σύμφωνα με την οποία η ιρλανδική γλώσσα θα θεωρείται επίσημη γλώσσα και γλώσσα εργασίας των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την 1η Ιανουαρίου 2007, και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 13ης Ιουνίου 2005, τα οποία επιτρέπουν τη σύναψη, μεταξύ των θεσμικών και άλλων οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών, διοικητικών διακανονισμών που προβλέπουν τη δυνατότητα επίσημης χρήσης και άλλων γλωσσών, το καθεστώς των οποίων είναι αναγνωρισμένο από το σύνταγμα ενός κράτους μέλους στο σύνολο ή σε τμήμα της επικρατείας του ή η χρήση των οποίων ως εθνικών γλωσσών επιτρέπεται από τη νομοθεσία, αποτελούν ένα νέο σημαντικό βήμα για να ελαττωθεί η απόσταση μεταξύ της ΕΕ και μεγάλου αριθμού πολιτών της·

1.8

αναγνωρίζει τη σημαντική συμβολή των τομεακών προγραμμάτων όπως τα Socrates, Youth και Leonardo, καθώς και του ολοκληρωμένου προγράμματος για τη δια βίου μάθηση, όσον αφορά την προαγωγή της εκμάθησης ξένων γλωσσών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα προγράμματα αυτά αποτελούν καλά παραδείγματα δράσεων που συμβάλλουν στη δημιουργία μίας πολύγλωσσης κοινωνίας, και για τούτο η ΕΤΠ επαναλαμβάνει την άποψή της ότι η Επιτροπή πρέπει να καταβάλει μεγαλύτερες προσπάθειες σε αυτόν τον τομέα·

1.9

Σε σχέση με το θέμα αυτό, η ΕΤΠ χαίρεται που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην τρέχουσα πρότασή της για το «Ολοκληρωμένο πρόγραμμα δράσης στον τομέα της εκπαίδευσης και της δια βίου κατάρτισης», δεν κάνει διάκριση ανάμεσα στις διάφορες ευρωπαϊκές γλώσσες έτσι ώστε η συμμετοχή στο πρόγραμμα να περιορίζεται, όπως συμβαίνει σήμερα, μόνο στις επίσημες γλώσσες και στις γλώσσες εργασίας των οργάνων της Ένωσης·

1.10

θεωρεί ότι πρέπει να εξασφαλισθούν οι μεγαλύτερες δυνατές ευκαιρίες για τους μετανάστες προκειμένου να διατηρήσουν τη μητρική τους γλώσσα και να μάθουν τη γλώσσα ή τις γλώσσες της χώρας υποδοχής τους. Φρονεί δε ότι πρέπει να αναγνωρισθεί κατηγορηματικότερα η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και η γλωσσική πολυμορφία που εισάγουν στην ΕΕ οι διάφορες ομάδες μεταναστών και ότι πρέπει να προβλεφθεί, ως ελάχιστη προϋπόθεση, η διδασκαλία των γλωσσών αυτών. Επίσης, τονίζει με έμφαση ότι είναι ανάγκη να διασφαλισθεί σε μεγαλύτερη κλίμακα η ειδικευμένη κατάρτιση για διερμηνείς, διότι έτσι θα διευκολυνθεί ακόμη περισσότερο η επικοινωνία μεταξύ των μεταναστών και των κοινοτήτων υποδοχής.

Ειδικές παρατηρήσεις επί του στρατηγικού πλαισίου

Δράσεις για μια πολύγλωσση κοινωνία — Εκμάθηση γλωσσών και γλωσσική πολυμορφία στην κοινωνία

Η Επιτροπή των Περιφερειών

1.11

συμφωνεί ότι τα προγράμματα και οι δομές διδασκαλίας ξένων γλωσσών πρέπει να αντικατοπτρίζουν τις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις που αντιμετωπίζουν οι μαθητές και οι φοιτητές· Συνεπώς, αναμένει από την Επιτροπή να διατυπώσει συστάσεις για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να εκσυγχρονιστούν η κατάρτιση των καθηγητών ξένων γλωσσών και τα τεχνολογικά μέσα εκμάθησης γλωσσών·

1.12

υποστηρίζει την ανάπτυξη του ακαδημαϊκού πεδίου της πολυγλωσσίας και της διαπολιτισμικότητας στην ευρωπαϊκή κοινωνία και επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής ότι η έρευνα στον τομέα της γλωσσικής πολυμορφίας θα μπορούσε να συνοδευτεί από δίκτυα πανεπιστημιακών εδρών κατ' αναλογία με την επιτυχημένη δράση Jean Monnet ·

1.13

γνωρίζει τα πλεονεκτήματα που απορρέουν από την εκμάθηση ξένων γλωσσών από πολύ νεαρή ηλικία, αρκεί οι διδάσκοντες να είναι ειδικώς εκπαιδευμένοι και, κατά συνέπεια, επικροτεί την επικείμενη δημοσίευση μελέτης της Επιτροπής για τις ορθότερες πρακτικές διδασκαλίας ξένων γλωσσών σε πολύ νεαρή ηλικία, η οποία, κατά την άποψη της ΕΤΠ, πρέπει να συμπεριλάβει και την περιφερειακή προοπτική και εκφράζει την ευχή να συνεκτιμηθούν στην μελέτη οι σχετικές εμπειρίες που έχουν αποκομιστεί για πολλά χρόνια σε περιφερειακό επίπεδο·

1.14

τονίζει με έμφαση ότι θα πρέπει να ενθαρρυνθούν τα τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα προκειμένου να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στην προώθηση της πολυγλωσσίας μεταξύ των φοιτητών και του προσωπικού και θα επικροτήσει την εφαρμογή περισσότερων προγραμμάτων κατ' αναλογία του «European Network for the Promotion of Languages Among All Undergraduates (ENLU)» (Ευρωπαϊκό δίκτυο για την προώθηση της εκμάθησης γλωσσών για όλους τους φοιτητές)·

1.15	συμφωνεί με την άποψη ότι τα τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα θα μπορούσαν να διαδραματίσουν ενεργητικότερο ρόλο στην προώθηση της πολυπολιτισμικότητας στην ευρύτερη τοπική κοινωνία, εξασφαλίζοντας τις απαιτούμενες διασυνδέσεις με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές και τις τοπικές επιχειρήσεις·

1.16

συμφωνεί ότι η τάση που παρατηρείται σε μη αγγλόφωνες χώρες να διεξάγεται η διδασκαλία στην αγγλική γλώσσα, αντί της εθνικής ή της περιφερειακής γλώσσας, μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες για τη ζωτικότητα αυτών των γλωσσών. Η ΕΤΠ τονίζει εδώ ότι πρέπει να αντιμετωπισθεί επειγόντως το ζήτημα αυτό και επικροτεί την πρόταση για την προσεκτικότερη μελέτη του εν λόγω φαινομένου·

1.17

υποστηρίζει την ιδέα ότι πρέπει να ενθαρρυνθούν τα κράτη μέλη ώστε να καταρτίσουν εθνικά σχέδια με τα οποία θα δίνουν μορφή, συνοχή και προσανατολισμό στις δράσεις για την προώθηση της πολυγλωσσίας. Η ΕΤΠ θεωρεί ότι τα σχέδια αυτά θα πρέπει να θέτουν σαφείς στόχους για τη διδασκαλία ξένων γλωσσών στις διάφορες βαθμίδες της εκπαίδευσης και να συνοδεύονται σταθερά από την προσπάθεια αύξησης της ευαισθητοποίησης για την πολιτιστική σημασία της γλωσσικής πολυμορφίας. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές θα πρέπει να συμμετάσχουν στην ανάπτυξη και εφαρμογή των εν λόγω εθνικών σχεδίων·

1.18

πιστεύει ότι η περιφερειακή ταυτότητα ενισχύεται με την προστασία και προαγωγή των μειονοτικών (περιορισμένης χρήσης) και περιφερειακών γλωσσών. Η ΕΤΠ αναγνωρίζει ότι σήμερα υποστηρίζονται οι γλώσσες αυτές, θεωρεί όμως ότι, λόγω ακριβώς του μειονοτικού τους καθεστώτος και, συνεπώς, της περισσότερο ευάλωτης θέσης τους, πρέπει να επιδειχθεί ιδιαίτερη προσοχή, προκειμένου να εξευρεθούν τρόποι για να διασφαλιστεί η μελλοντική τους επιβίωση·

1.19

υποστηρίζει τη συμπερίληψη, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, της «επικοινωνίας σε ξένες γλώσσες» μεταξύ των βασικών δεξιοτήτων που κάθε ευρωπαίος πολίτης πρέπει να αποκτήσει στη διάρκεια της ζωής του και προτρέπει την Επιτροπή να αναπτύξει τα κατάλληλα κείμενα για την υλοποίηση αυτής της ιδέας στην κοινωνία

Δράσεις για μια πολύγλωσση οικονομία

Η Επιτροπή των Περιφερειών

1.20

θεωρεί ότι η βελτίωση των γλωσσικών δεξιοτήτων θα επιτείνει τις εμπορικές ικανότητες των επιχειρήσεων της ΕΕ και επικροτεί την προβλεπόμενη εντός του 2006 δημοσίευση μίας μελέτης για τις επιπτώσεις της έλλειψης γλωσσικών δεξιοτήτων στην ευρωπαϊκή οικονομία. Ωστόσο, η ΕΤΠ πιστεύει ότι αυτή η δημοσίευση θα πρέπει να μελετήσει ιδιαιτέρως τις περιφερειακές ανισότητες όσον αφορά τις γλωσσικές δεξιότητες και θεωρεί ότι οι συστάσεις που θα προκύψουν θα πρέπει να τύχουν ευρύτατης διάδοσης. Η ΕΤΠ υποστηρίζει επίσης την αναμενόμενη εντός του 2006 δικτυακή δημοσίευση καταλόγου των συστημάτων πιστοποίησης γλωσσικών γνώσεων·

1.21	πιστεύει ότι η σε βάθος ανάλυση των τρόπων που θα επιτρέψουν την ενοποίηση πολυγλωσσίας και επαγγελματικής κατάρτισης είναι απαραίτητη, προκειμένου να αυξηθεί η διασυνοριακή κινητικότητα των εργαζομένων ως μέσο εφαρμογής της κοινοτικής πολιτικής για την απασχόληση·

1.22

επισημαίνει ότι στις αγγλόφωνες χώρες της ΕΕ παρατηρείται πτώση του αριθμού φοιτητών που σπουδάζουν γλώσσες. Ένας από τους λόγους του φαινομένου αυτού οφείλεται στην πεποίθηση των πολιτών με μητρική γλώσσα τα αγγλικά ότι η γνώση άλλων γλωσσών έχει ελάχιστη αποδοτικότητα και επαγγελματική χρησιμότητα στην αγορά εργασίας. Οι σπουδαστές δεν θεωρούν απαραιτήτως ότι η γνώση μιας σύγχρονης γλώσσας είναι ουσιαστικό προσόν για την εισαγωγή τους στην ανώτατη εκπαίδευση ή για τη σταδιοδρομία τους. Αν και η Επιτροπή εξετάζει διάφορους τρόπους για να διασφαλισθεί η δημιουργία μιας πολυγλωσσικής οικονομίας, η ΕΤΠ επαναλαμβάνει ότι πρέπει να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για να συνειδητοποιηθούν ευρύτερα τα οικονομικά οφέλη που συνεπάγεται η εκμάθηση ξένων γλωσσών·

1.23	τονίζει με έμφαση τη σημασία που έχει η δυνατότητα πρόσβασης σε πληροφορίες και χρήσης των πληροφοριών σε διάφορες γλώσσες και, κατά συνέπεια, επικροτεί τη δημιουργία του ενιαίου ευρωπαϊκού χώρου της πληροφορίας που να παρέχει ποικίλο γλωσσικό και πολιτιστικό περιεχόμενο και ψηφιακές υπηρεσίες·

1.24	αναγνωρίζει τις δυνατότητες που προσφέρει ο υποτιτλισμός στον κινηματογράφο και την τηλεόραση ως μέσο για την προώθηση της εκμάθησης ξένων γλωσσών και πιστεύει ότι πρέπει να μελετηθεί περισσότερο η δυνατότητα μεγαλύτερης χρήση του·

1.25	θεωρεί ότι τα προγράμματα κατάρτισης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και αλλού πρέπει να επικαιροποιούνται διαρκώς και γι' αυτό θεωρεί ότι είναι χρήσιμη η διοργάνωση συνεδρίου για την κατάρτιση μεταφραστών στο πανεπιστήμιο εντός του 2006·

1.26	επικροτεί τη δρομολόγηση στο πλαίσιο της i2010 μιας πρωτοβουλίας-φάρο για τις ψηφιακές βιβλιοθήκες και υποστηρίζει τις πρωτοβουλίες για το συντονισμό των εργασιών των αυτόματης μετάφρασης και της δημιουργίας γλωσσικών πόρων.

Δράσεις για την πολυγλωσσία όσον αφορά τις σχέσεις της Επιτροπής με τους πολίτες

Η Επιτροπή των Περιφερειών

1.27

αναγνωρίζει ότι κατά τα τελευταία δέκα χρόνια, η Επιτροπή έχει προωθήσει διάφορες πολυγλωσσικές πρωτοβουλίες που βοηθούν τους πολίτες να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο η ευρωπαϊκή νομοθεσία επηρεάζει τη ζωή τους και επικροτεί τις προτάσεις για τη συνέχιση παρόμοιων πρωτοβουλιών. Ωστόσο, η ΕΤΠ θεωρεί απαραίτητο για την Επιτροπή να εντατικοποιήσει τις εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού, ώστε να διευρυνθεί η πληροφόρηση των πολιτών της ΕΕ σχετικά με τη γλωσσική και πολιτιστική πολυμορφία και κληρονομιά της Ευρώπης, ως ένα κοινό υπόβαθρο αξιών. Οι πρωτοβουλίες αύξησης της ενημέρωσης έχουν καίρια σημασία για τη διεύρυνση της γνώσης του κοινού όσον αφορά την πολιτιστική κληρονομιά του και γι' αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία οι πρωτοβουλίες αυτές να στοχοθετηθούν με κέντρο τη νεώτερη γενιά των ευρωπαίων πολιτών σε όλα τα επίπεδα της επίσημης και ανεπίσημης εκπαίδευσης·

1.28

επικροτεί το γεγονός ότι η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να καλλιεργεί την πολυγλωσσία στη διαδικτυακή πύλη της (Europa) και στις εκδόσεις της. Η ΕΤΠ επικροτεί επίσης την πρωτοβουλία σχετικά με τη δημιουργία πύλης γλωσσών στον Europa, η οποία θα παρέχει πληροφορίες σχετικά με την πολυγλωσσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το γεγονός ότι θα φιλοξενηθούν νέες πύλες για τους μαθητές και τους καθηγητές ξένων γλωσσών. Η ΕΤΠ επικροτεί επίσης και τη δημιουργία εσωτερικού δικτύου της Επιτροπής για να διασφαλιστεί ότι όλες οι υπηρεσίες της εφαρμόζουν την πολιτική πολυγλωσσίας με συνεκτικότητα·

1.29

υπενθυμίζει στην Επιτροπή την ανάγκη να αναφέρει, στην πολιτική επικοινωνίας της με τους πολίτες και ιδιαίτερα στην ιστοσελίδα για τις γλώσσες στη διαδικτυακή πύλη Europa, ότι στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχουν και άλλες γλώσσες, πέραν των θεωρούμενων ως επίσημων γλωσσών και γλωσσών εργασίας των οργάνων της Ένωσης, οι οποίες έχουν συνταγματικά αναγνωρισμένο νομικό καθεστώς επίσημης γλώσσας. Η ΕΤΠ πιστεύει ότι, στις περιπτώσεις αυτές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να προσθέσει αυτές τις γλώσσες στην πολιτική επικοινωνίας της με τους πολίτες·

1.30	θεωρεί ως θετική πρωτοβουλία το γεγονός ότι ανατίθεται σημαντικότερος ρόλος στα τοπικά παραρτήματα της μεταφραστικής υπηρεσίας στα κράτη μέλη για την προώθηση της πολυγλωσσίας, και ιδίως μέσω της προσαρμογής των μηνυμάτων που απευθύνει η Επιτροπή στο ακροατήριο του κάθε τόπου·

1.31	αναγνωρίζει ότι έχει σημασία να τονωθεί η συνειδητοποίηση της αξίας που αποτελεί η γλωσσική πολυμορφία και γι' αυτό υποστηρίζει τη διοργάνωση σεμιναρίων υψηλού επιπέδου για την πολυγλωσσία στα κράτη μέλη, που θα απευθύνονται σε δημοσιογράφους και άλλους διαμορφωτές της κοινής γνώμης·

1.32	πιστεύει ότι αποτελεί θετική και αξιόλογη πρωτοβουλία η διοργάνωση διεθνούς μεταφραστικού διαγωνισμού μεταξύ σχολείων στα κράτη μέλη και ενθαρρύνει την ανάπτυξη παρόμοιων πολυγλωσσικών αξιολογήσεων και διαγωνισμών μεταξύ τοπικών και περιφερειακών αρχών της ΕΕ·

1.33	επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής για τη σύσταση ομάδας υψηλού επιπέδου για την πολυγλωσσία και υποστηρίζει τη διοργάνωση υπουργικής διάσκεψης για την πολυγλωσσία στην οποία και θα πρέπει να συμμετάσχει η ΕΤΠ.

2. Συστάσεις της Επιτροπής των Περιφερειών

Η Επιτροπή των Περιφερειών

2.1	συνιστά να γίνει ρητή αναφορά στον ρόλο που διαδραματίζουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές για την προαγωγή του πολιτισμού και των γλωσσών στις τοπικές κοινότητες·

2.2	ζητεί να λάβει μεγαλύτερη αναγνώριση το γεγονός ότι πρωτοβουλίες όπως π.χ. οι δράσεις των ευρωπεριφερειών και η αδελφοποίηση πόλεων επιδρούν θετικά στην εκμάθηση γλωσσών και στις πολιτισμικές ανταλλαγές·

2.3

συνιστά στην Επιτροπή να καταβάλει περισσότερες προσπάθειες για να εδραιωθεί στις συνειδήσεις η πολυγλωσσία και να βελτιωθεί η συνοχή των δράσεων στις διάφορες βαθμίδες της ΕΕ, επωφελούμενη από τη συμπερίληψη της «ικανότητας επικοινωνίας σε ξένες γλώσσες» μεταξύ των βασικών δεξιοτήτων που θα πρέπει να έχει κάθε ευρωπαίος πολίτης·

2.4

ζητεί από την Επιτροπή να εντείνει τη συμβολή των τομεακών προγραμμάτων, όπως τα Socrates, Youth και Leonardo, καθώς και το ολοκληρωμένο πρόγραμμα για τη δια βίου μάθηση, στην προώθηση της εκμάθησης γλωσσών στην ΕΕ, ενθαρρύνοντας ιδιαίτερα την κινητικότητα των φοιτητών που προωθείται από το πρόγραμμα Erasmus

2.5	δεδομένου ότι η χρήση συνεπίσημων γλωσσών αποτελεί θετική εμπειρία στους κόλπους της Επιτροπής των Περιφερειών, συνιστά να εξεταστεί στα λοιπά ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα η δυνατότητα υιοθέτησης αυτών των ρυθμίσεων·

2.6

συνιστά οι τοπικές και περιφερειακές αρχές να αποτελέσουν και οι ίδιες αποδέκτες των πρωτοβουλιών που ευνοούν την εκμάθηση, την εμβάθυνση και την τελειοποίηση των ξένων γλωσσών εκ μέρους των υπαλλήλων τους, ανάλογα με τα καθήκοντα που έχουν όσον αφορά την προώθηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και τις πολιτικές συνεργασίας, και ζητεί από τις αρχές αυτές να συμπεριλάβουν τις γλωσσικές δεξιότητες στα εκπαιδευτικά τους προγράμματα και σχέδια, όποτε τούτο εμπίπτει στις αρμοδιότητές τους·

2.7

συνιστά να υποστηριχθούν περισσότερο οι ομάδες μεταναστών για να ενθαρρυνθεί όχι μόνο η εκμάθηση της γλώσσας της χώρας υποδοχής αλλά και η διατήρηση της μητρική τους γλώσσας και των πολιτιστικών τους παραδόσεων και ζητεί να γίνει ρητή αναφορά στα μέτρα που αφορούν τις γλώσσες των μεταναστών που μπορούν να εφαρμοστούν με την συνεργασία και την κοινή δράση μεταξύ τοπικών αρχών, πανεπιστημίων και επιχειρήσεων·

2.8	τονίζει με έμφαση ότι είναι ανάγκη να διασφαλισθεί σε μεγαλύτερη κλίμακα η ειδικευμένη κατάρτιση για διερμηνείς διότι έτσι θα διευκολυνθεί ακόμη περισσότερο η επικοινωνία μεταξύ των μεταναστών και της κοινότητας που τους φιλοξενεί.

Ειδικές παρατηρήσεις επί του στρατηγικού πλαισίου

Δράσεις για μία πολύγλωσση κοινωνία — Εκμάθηση γλωσσών και γλωσσολογική πολυμορφία στην κοινωνία

Η Επιτροπή των Περιφερειών

2.9	συνιστά να αντιμετωπισθεί κατά προτεραιότητα η κατάρτιση του διδάσκοντος ξένες γλώσσες και γι' αυτό καλεί την Επιτροπή να προσδιορίσει με μεγαλύτερη σαφήνεια το πρόγραμμα δράσης της σχετικά με την κατάρτιση των διδασκόντων ξένες γλώσσες σε όλες τις βαθμίδες·

2.10	συνιστά στην Επιτροπή να προσδιορίσει με ποιο τρόπο θα κατανεμηθούν οι πανεπιστημιακές έδρες πολυγλωσσίας και διαπολιτισμικότητας στα κράτη μέλη·

2.11	καλεί την Επιτροπή να προωθήσει περισσότερα σχέδια για να ενθαρρυνθεί η δημιουργία διασυνδέσεων μεταξύ των τριτοβάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και της ευρύτερης τοπικής κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών και περιφερειακών αρχών καθώς και των τοπικών επιχειρήσεων·

2.12	προτείνει στην Επιτροπή να προωθήσει την πολυγλωσσία στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μέσω προγραμμάτων όπως το European Network for the Promotion of Language Among All Undergraduates (ΕNLU — Ευρωπαϊκό δίκτυο προώθησης της εκμάθησης γλωσσών για όλους τους φοιτητές)·

2.13	καλεί τα κράτη μέλη να ευθυγραμμισθούν με τη σύσταση της Επιτροπής περί υιοθετήσεως εθνικών σχεδίων για την πολυγλωσσία και την πολιτιστική πολυμορφία·

2.14	συνιστά στην Επιτροπή να καταρτίσει μία σαφή δέσμη κατευθυντήριων γραμμών όσον αφορά τον τρόπο υιοθέτησης των εθνικών σχεδίων για την πολυγλωσσία από τα κράτη μέλη·

2.15	συνιστά να αναγνωρισθεί με πιο ρητό τρόπο ο ρόλος που διαδραματίζουν οι περιφερειακές και μειονοτικές γλώσσες για τη δημιουργία μιας πολύγλωσσης Ευρώπης.

Δράσεις για μια πολύγλωσση οικονομία

2.16	συνιστά, στο πλαίσιο της μελέτης για τις γλωσσικές ελλείψεις στην ΕΕ, να εξετασθούν οι συγκεκριμένες περιφερειακές ανισότητες όσον αφορά τις γλωσσικές δεξιότητες και φρονεί ότι οι συστάσεις που θα προκύψουν από την εν λόγω μελέτη θα πρέπει να διαδοθούν όσο το δυνατόν περισσότερο·

2.17	καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις εκστρατείες ευαισθητοποίησης όσον αφορά τα οικονομικά και πολιτισμικά οφέλη που συνεπάγεται η εκμάθηση ξένων γλωσσών.

Δράσεις για την πολυγλωσσία όσον αφορά τις σχέσεις της Επιτροπής με τους πολίτες

2.18

καλεί την Επιτροπή να εντατικοποιήσει τις εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης ώστε να διευρυνθεί η πληροφόρηση των πολιτών της ΕΕ σχετικά με τη γλωσσική και πολιτιστική πολυμορφία, την λογοτεχνική και καλλιτεχνική κληρονομιά της Ευρώπης, καθώς και σχετικά με το κοινό υπόβαθρο αξιών της και να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη ευαισθητοποίηση της νεώτερης γενεάς των ευρωπαίων πολιτών· Η ΕΤΠ συνιστά εξάλλου να υποστηριχθεί περαιτέρω η διδασκαλία της γλώσσας και της επαγγελματικής ορολογίας της χώρας υποδοχής, από την οποία μπορούν να επωφεληθούν οι ευρωπαίοι πολίτες που εργάζονται σε άλλες χώρες της Ένωσης·

2.19	επαναλαμβάνει ότι έχει μεγάλη σημασία να συνειδητοποιηθεί από τους φορείς διαμόρφωσης της κοινής γνώμης η αξία της γλωσσικής πολυμορφίας και γι' αυτό καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει περισσότερο τις εκστρατείες ευαισθητοποίησής τους σχετικά με την πολυγλωσσία.

Βρυξέλλες, 14 Ιουνίου 2006

Ο Πρόεδρος

της Επιτροπής των Περιφερειών

Michel DELEBARRE

(1) ΕΕ C 164 της 5.7.2005, σ. 65.

(2) ΕΕ C 73 της 23.3.2004, σ. 33

(3) ΕΕ C 357 της 14.12.2001, σ. 33.

22.9.2006

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 229/38

Γνωμοδοτηση της Επιτροπής των Περιφερειών για την 3η δέσμη για την ασφάλεια στη θάλασσα

(2006/C 229/06)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 25ης Νοεμβρίου 2005 με την οποία ζητά τη γνώμη της ΕΤΠ σχετικά με την 3η δέσμη για την ασφάλεια στη θάλασσα·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την Τρίτη δέσμη για την ασφάλεια στη θάλασσα και τις επτά οδηγίες που περιλαμβάνει: COM(2005) 587 τελικό, COM(2005) 588 τελικό, COM(2005) 589 τελικό, COM(2005) 590 τελικό, COM(2005) 592 τελικό, COM(2005) 593 τελικό·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την απόφαση του Προεδρείου της της 12ης Απριλίου 2005 να αναθέσει την κατάρτιση σχετικής γνωμοδότησης στην επιτροπή «Πολιτική εδαφικής συνοχής»·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την πρόταση ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ασφάλεια στη θάλασσα και τα μέτρα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της καταστροφής που προκλήθηκε από το πετρελαιοφόρο Prestige (2003/2066(INI)) και τις εργασίες της επιτροπής MARE (Ψήφισμα MARE)·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την θέση που έλαβαν, τον Ιούνιο του 2004, οι Ενώσεις πλοιοκτητών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (ECSA) εξ ονόματος των ευρωπαϊκών ενώσεων πλοιοκτητών και των μελών τους, και τις θέσεις που έλαβε, στις 10 Ιουνίου 2004 και στις 10 Μαρτίου 2005, η Ευρωπαϊκή οργάνωση θαλάσσιων λιμένων (ESPO) εξ ονόματος των ευρωπαϊκών θαλάσσιων λιμένων, καθώς επίσης και τις θέσεις που εξέφρασε, τον Ιανουάριο του 2006, η INTERTANKO εξ ονόματος των μελών της·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τις εργασίες της Κεντρικής επιχείρησης ναυτιλιακής ασφάλειας (MSUO), όπως παρουσιάστηκαν στο σεμινάριο με θέμα «Καλύτερη πρακτική αγκυροβολίων καταφυγής: Καθορισμός, σχεδιασμός και συμμετοχή των ενδιαφερομένων μερών», στις 23 και 24 Φεβρουαρίου 2006, και την πρόταση που διατυπώθηκε κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης σχετικά με την ανάπτυξη ενός «Πλαισίου διαχείρισης ατυχημάτων μέσω του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ)», το οποίο πρέπει να ενσωματωθεί στη σχετική οδηγία·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τις Διεθνείς θαλάσσιες συμβάσεις του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ), συμπεριλαμβανομένων όλων των σχετικών και τρεχόντων ψηφισμάτων και τροπολογιών·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ το σχέδιο γνωμοδότησής της (CdR 43/2006 rev.2) που υιοθετήθηκε στις 5 Απριλίου 2006 από την Επιτροπή «Πολιτική Εδαφικής Συνοχής» (εισηγήτρια: Cllr Flo Clucas (UK/ALDE) (μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου του Λίβερπουλ)·

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ

ότι συνεχίζεται η εκμετάλλευση πλοίων που είναι κατώτερα των προτύπων και ότι, συνεπώς, είναι αναγκαίο να ληφθούν μέτρα κατά των κρατών σημαίας, νηογνωμόνων, πλοιοκτητών, διαχειριστών πλοίων, ναυλωτών, φορέων εκμετάλλευσης τερματικών σταθμών και πλοιάρχων που εξακολουθούν να ασκούν τις δραστηριότητές τους ανεύθυνα και να επιδιώκουν το κέρδος, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους διεθνείς κανόνες και τις πρακτικές ασφαλείας·

2)	ότι ναυτικά ατυχήματα και περιστατικά τα οποία κατέληξαν σε απώλεια ανθρωπίνων ζωών και σε ρύπανση των ωκεανών, τοπικών και περιφερειακών ακτών και θαλασσών είχαν ως συνέπεια σοβαρές οικονομικές ζημίες, ζημίες στο περιβάλλον και πρόκληση σημαντικής ανησυχίας στον πληθυσμό·

3)	τη σημασία ενός ανθηρού και ανταγωνιστικού ευρωπαϊκού συστήματος θαλάσσιων μεταφορών για τις περιφέρειες και τις πόλεις — ιδιαίτερα εκείνες που δραστηριοποιούνται στον ναυτιλιακό τομέα, στις εξαγωγές και τις οικονομικές συναλλαγές·

4)	την ανάγκη συντονισμού με τη ναυτιλιακή στρατηγική της ΕΕ, την απαίτηση για αμοιβαίες συνέργιες και τις δυνατότητες παροχής ρεαλιστικών λύσεων στις τοπικές και περιφερειακές αρχές·

5)	Οι αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας έχουν ιδιαίτερη σημασία κατά την εφαρμογή ευρωπαϊκών μέτρων στον τομέα των μεταφορών, διότι οι αρμοδιότητες σχετικά με τη θέσπιση και την εφαρμογή της νομοθεσίας συχνά κατανέμονται μεταξύ της ΕΕ, των κρατών μελών και των περιφερειών.

Το γεγονός ότι το πλαίσιο των νέων νομοθετικών προτάσεων πρέπει:

—	να είναι συμβατό με τα ισχύοντα διεθνώς πρότυπα και συμφωνίες στα πλαίσια του ΙΜΟ,

—	να λαμβάνει υπόψη τις πρόσφατες εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο.

Υιοθέτησε, κατά την 65η σύνοδο ολομέλειάς της της 14ης και 15ης Ιουνίου 2006 (συνεδρίαση της 15ης Ιουνίου 2006), την ακόλουθη γνωμοδότηση.

Η Επιτροπή των Περιφερειών,

θεωρεί ότι η 3η δέσμη για την ασφάλεια στη θάλασσα «Erika ΙΙΙ» έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει σημαντικά την ασφάλεια των θαλάσσιων μεταφορών:

1. Πρόταση οδηγίας για την ευθύνη των κρατών σημαίας

1.1	θεωρεί ότι η αύξηση της ευθύνης των κρατών σημαίας και η εναρμόνιση της ερμηνείας των συμβάσεων του ΙΜΟ, συμπεριλαμβανομένων όλων των μέχρι σήμερα ψηφισμάτων και τροποποιήσεών τους, θα ωφελήσουν ουσιαστικά τον ευρωπαϊκό στόλο·

1.2

θεωρεί ορθή τη μέθοδο να υποβάλλονται συγκεκριμένες προτάσεις προκειμένου να αυξηθούν οι πιέσεις στα σκάφη που δεν τηρούν τις προδιαγραφές, να ανταμειφθούν τα σκάφη καλής διαχείρισης και να αυξηθούν οι πιέσεις στα κράτη σημαίας ώστε να συμμορφωθούν με τις υποχρεώσεις τους βάσει των συμβάσεων του ΙΜΟ·

1.3

συμφωνεί με την ανάκληση του ψηφίσματος A.847 (20) του ΙΜΟ και την αντικατάστασή του με το ψήφισμα Α (…) (23) του ΙΜΟ σύμφωνα με το οποίο το οποίο ορίζει ότι τα κράτη μέλη οφείλουν να εκπληρώνουν με αποτελεσματικότητα και συνέπεια τις υποχρεώσεις τους ως κράτη σημαίας σύμφωνα με τις συμβάσεις του ΙΜΟ και λαμβάνοντας υπόψη το ψήφισμα A.973 (23) του ΙΜΟ·

1.4	θεωρεί ότι πρέπει να διορθωθούν οι οικονομικές και κοινωνικές στρεβλώσεις καθώς και η χρήση μη επαρκώς καταρτισμένων πληρωμάτων με βάση τις ποικίλες ερμηνείες των συμβάσεων ΙΜΟ από τα κράτη σημαίας·

1.5	πιστεύει ότι ο καλύτερος τρόπος να εναρμονιστούν οι ερμηνείες των συμβάσεων ΙΜΟ, συμπεριλαμβανομένων όλων των μέχρι σήμερα ψηφισμάτων και των τροποποιήσεων τους, είναι να ισχύσει ομοιόμορφα σε όλη την ΕΕ η ερμηνεία του ΙΜΟ για τις συμβάσεις αυτές·

1.6	υποστηρίζει ότι τα προγράμματα διδασκαλίας και οι απαιτήσεις κατάρτισης για την απόκτηση επαγγελματικού τίτλου ναυτικών σπουδών πρέπει να εναρμονιστούν σε όλη την ΕΕ, και ότι τούτο πρέπει να αποτελέσει αναπόσπαστο τμήμα της αμοιβαίας αναγνώρισης των πιστοποιητικών ικανότητας·

1.7

εκφράζει την ανησυχία της για τη δυνατότητα και την πρακτική της αλλαγής νηογνώμονα ή/και του κράτους σημαίας σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ του πλοιοκτήτη/ διαχειριστή σκάφους και του νηογνώμονα ή/και του κράτους σημαίας σε θέματα σχετικά με την ασφάλεια, την επάνδρωση, τη συντήρηση, τον εξοπλισμό και τη λειτουργία του σκάφους·

1.8

προτείνει ότι οι νηογνώμονες και τα κράτη σημαίας πρέπει να επιμείνουν στην πλήρη συμμόρφωση του σκάφους με τις συμβάσεις ΙΜΟ πριν από την αλλαγή νηογνώμονα ή/και σημαίας νηολόγησης· Ακόμη, η πλήρης συμμόρφωση με τα ψηφίσματα ΙΜΟ πρέπει να αποτελεί προϋπόθεση για την αποδοχή ενός σκάφους από έναν νηογνώμονα ή/και κράτος σημαίας και της παραμονής του σκάφους στην κατηγορία και στο μητρώο·

1.9	συμφωνεί ως προς το ότι το υφιστάμενο σύνολο πράξεων σχετικά με τη ναυτική εργασία πρέπει να ενσωματωθεί στην υπό εξέταση οδηγία·

1.10	επισημαίνει την ανησυχία της σχετικά με τα ωράρια εργασίας των ναυτικών, την κούραση που προκαλείται από τις υπερβολικές ώρες εργασίας και τον κίνδυνο λάθους, τα ατυχήματα, τις ζημίες και την πιθανή ρύπανση που οφείλεται στις υπεράριθμες ώρες εργασίες και τις ανεπαρκείς περιόδους ανάπαυσης·

1.11

θεωρεί ότι, εάν το δικαίωμα των κρατών σημαίας να απαλλάσσουν πλοία από την εφαρμογή των βασικών κανόνων του κράτους σημαίας, αφεθεί αποκλειστικά και εξ ολοκλήρου στη διακριτική ευχέρεια των επιμέρους διοικητικών αρχών, θα μπορούσαν να προκύψουν διαφορετικά επίπεδα ασφάλειας μεταξύ των κρατών μελών και να στρεβλωθεί ο ανταγωνισμός μεταξύ των διαφόρων κρατών σημαίας. Για το λόγο αυτό, το δικαίωμα απαλλαγής πρέπει να περιοριστεί αποκλειστικά π.χ. στα πολεμικά πλοία.

1.12	συνιστά να ισχύουν οι εναρμονισμένες ερμηνείες των τεχνικών προτύπων ασφαλείας που επί του παρόντος αφορούν τα επιβατηγά πλοία (άρθρο 12 της οδηγίας 98/18/ΕΚ του Συμβουλίου του Μαρτίου 1998), για όλα τα εμπορικά και αλιευτικά σκάφη·

1.13	εύχεται να υπάρξει η μεγαλύτερη δυνατή συνεργασία μεταξύ των ναυτιλιακών αρχών και των τοπικών διοικήσεων προκειμένου να αντιμετωπιστούν, με ολοκληρωμένη προσέγγιση, τα προβλήματα που συνδέονται με την κυκλοφορία των πλοίων και με την επίδραση στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη μιας περιοχής·

1.14	συμφωνεί ότι οι ναυτιλιακές διοικητικές αρχές των κρατών μελών πρέπει να είναι σε θέση να διαθέτουν κατάλληλους πόρους για την εφαρμογή των οικείων υποχρεώσεων του κράτους σημαίας·

1.15	συμφωνεί με τη διάταξη της οδηγίας για τη δημιουργία βάσεων δεδομένων, οι οποίες να παρέχουν βασικές πληροφορίες για πλοία που φέρουν τη σημαία ενός κράτους μέλους, καθώς και για πλοία που έχουν διαγραφεί από το νηολόγιο ενός κράτους μέλους·

1.16	συμφωνεί με το πρόγραμμα ελέγχων των κρατών μελών του IMO αλλά ζητά να καταστεί το εν λόγω πρόγραμμα τόσο υποχρεωτικό όσο και τμήμα ενός προγράμματος πιστοποίησης της ποιότητας σύμφωνα με τα πρότυπα του ISO ή αντίστοιχα που ορίζονται από την ΕΚ·

1.17	εκφράζει την ανησυχία της για την κατασπίλωση των πλοιάρχων και την εξίσωσή τους με εγκληματίες. Αν και υπάρχουν περιπτώσεις όπου η ποινική ενοχή μπορεί να είναι εμφανής, αυτό είναι γενικά ανακριβές, άτοπο και πολύ επιζήμιο για ένα επάγγελμα δύσκολο, γεμάτο άγχος και συχνά επικίνδυνο.

1.18

εκφράζει την ανησυχία της για τον ενδεχόμενο περιορισμό του «δικαιώματος αβλαβούς διέλευσης» και της «ελεύθερης ναυσιπλοΐας» των σκαφών που διαπλέουν τα ύδατα ευρωπαϊκών κρατών χωρίς κατάπλου σε έναν από τους λιμένες τους. Τα δικαιώματα αυτά πρέπει να γίνονται σεβαστά στο μέτρο του δυνατού για λόγους ασφάλειας. Πρέπει να καταστεί σαφές στον ναυτιλιακό κλάδο ότι τα διαπλέοντα σκάφη υποχρεούνται να τηρούν τόσο τις διατάξεις για τις υπηρεσίες εξυπηρέτησης κυκλοφορίας (VTS) όσο και τις διαδικασίες αναφοράς·

1.19

εκφράζει την ανησυχία της για τον πιθανό πρόσθετο διοικητικό φόρτο που θα επωμισθούν οι ανώτεροι αξιωματικοί εάν υποχρεούνται να αναφέρουν ότι πρέπει να επιθεωρηθεί το σκάφος καθώς και να παρέχουν πιστοποιητικό ασφάλισης. Η πρόταση του ΙΜΟ να μειώσει τις επιθεωρήσεις πιστοποιητικών απλουστεύοντας τη διαδικασία με τη θέσπιση επιγραμμικής ηλεκτρονικής διαδικασίας πιστοποίησης, πρέπει να επεκταθεί ώστε να συμπεριλάβει την ασφάλιση και να γίνει υποχρεωτική. Το σχόλιο 1.18 αφορά επίσης και την πρόταση οδηγίας για τον έλεγχο του κράτους του λιμένα.

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Σύσταση 1.1

Άρθρο 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

γ)	να προβλεφθεί μηχανισμός για εναρμονισμένες ερμηνείες των μέτρων τα οποία έχουν θεσπιστεί στις συμβάσεις του ΙΜΟ και των οποίων η εφαρμογή επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια των συμβαλλομένων μερών των εν λόγω συμβάσεων.

γ)

να προβλεφθεί μηχανισμός για διασφαλισθούν οι εναρμονισμένες ερμηνείες των μέτρων τα οποία έχουν θεσπιστεί στις συμβάσεις του ΙΜΟ και των οποίων η εφαρμογή επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια των συμβαλλομένων μερών των εν λόγω συμβάσεων με την εφαρμογή της ερμηνείας του ΙΜΟ για τις εν λόγω συμβάσεις.

Αιτιολογία

Μέχρι στιγμής, η ερμηνεία των συμβάσεων ΙΜΟ έχει αφεθεί στις υπηρεσίες κράτους σημαίας ή τα δικαστήρια που ενεργούν εξ ονόματός τους, με αποτέλεσμα αποκλίνουσες ερμηνείες και ποικίλα πρότυπα. Προκειμένου να εναρμονιστεί η ερμηνεία των συμβάσεων ΙΜΟ, θα πρέπει να γίνει υποχρεωτική η ερμηνεία που δίνει ο ίδιος ο ΙΜΟ στις συμβάσεις του.

Σύσταση 1.2

Άρθρο 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

α)

«συμβάσεις του ΙΜΟ», οι ακόλουθες συμβάσεις μαζί με τα Πρωτόκολλα και τις τροποποιήσεις τους και τους σχετικούς δεσμευτικούς κώδικες που έχουν εγκριθεί στο πλαίσιο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ), στις ενημερωμένες εκδόσεις τους:

(i)	Διεθνής σύμβαση περί ασφαλείας της ανθρώπινης ζωής εν θαλάσση του 1974 (Solas 74),

(ii)	Διεθνής σύμβαση περί γραμμών φορτώσεως πλοίων του 1966 (LL 66),

(iii)

Διεθνής σύμβαση για την καταμέτρηση της χωρητικότητας των πλοίων του 1969 (ITC 69),

(iv)	Διεθνής Σύμβαση για την αποφυγή ρυπάνσεως της θαλάσσης από πλοία,

(v)	Διεθνής σύμβαση για πρότυπα εκπαίδευσης, έκδοσης πιστοποιητικών και τήρησης φυλακών ναυτικών (STCW 1978),

(vi)	Σύμβαση περί διεθνών κανονισμών προς αποφυγήν συγκρούσεων εν θαλάσση του 1972 (Colreg 72),

α)

(ii)	Διεθνής σύμβαση περί ασφαλείας της ανθρώπινης ζωής εν θαλάσση του 1974 (Solas 74),

(ii)	Διεθνής σύμβαση περί γραμμών φορτώσεως πλοίων του 1966 (LL 66),

(iii)

Διεθνής σύμβαση για την καταμέτρηση της χωρητικότητας των πλοίων του 1969 (ITC 69),

(iv)	Διεθνής Σύμβαση για την αποφυγή ρυπάνσεως της θαλάσσης από πλοία,

(v)	Διεθνής σύμβαση για πρότυπα εκπαίδευσης, έκδοσης πιστοποιητικών και τήρησης φυλακών ναυτικών (STCW 1978),

(vi)	Σύμβαση περί διεθνών κανονισμών προς αποφυγήν συγκρούσεων εν θαλάσση του 1972 (Colreg 72),

vii)	Κώδικας πρακτικών κανόνων του IMO για την ασφαλή μεταφορά φορτίου ξυλείας στο κατάστρωμα και

(viii)

Κώδικας πρακτικών κανόνων του IMO για την ασφαλή μεταφορά ξηρού χύδην φορτίου

Αιτιολογία

Ο Κώδικας πρακτικών κανόνων του IMO για την ασφαλή μεταφορά φορτίου ξυλείας στο κατάστρωμα πρέπει να περιληφθεί σε όλες τις οδηγίες της 3ης δέσμης για τη ναυτική ασφάλεια για τους ακόλουθους λόγους:

—	το φορτίο ξυλείας στο κατάστρωμα μπορεί να μετατοπιστεί σε κακοκαιρία,

—	το χειμώνα, σε πολικά γεωγραφικά πλάτη το φορτίο ξυλείας στο κατάστρωμα μπορεί να παγώσει.

Ο Κώδικας πρακτικών κανόνων του IMO για την ασφαλή μεταφορά ξηρού χύδην φορτίου πρέπει να περιληφθεί σε όλες τις οδηγίες της 3ης δέσμης για τη ναυτική ασφάλεια διότι τα φορτηγά πλοία είναι αποδεδειγμένα από τα πλέον επικίνδυνα σκάφη. Η ασφαλής και ορθή διαχείριση των ξηρών χύδην φορτίων, συμπεριλαμβανομένων της στοιβασίας και αντιστάθμισης, η διαδικασία φόρτωσης του σκάφους σε συνδυασμό με τον αφερματισμό προκειμένου να μην ταλαιπωρηθεί αδικαιολόγητα το σκάφος, έχουν σημασία για την ασφάλεια του σκάφους. Εκτός από τα καύσιμα που μεταφέρει ένα σκάφος, και ορισμένα ξηρά χύδην φορτία μπορούν να προκαλέσουν θαλάσσια ρύπανση.

Σύσταση 1.3

Άρθρο 3

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

2.	Όταν ένα κράτος μέλος καταχωρεί για πρώτη φορά στο νηολόγιό του πλοίο, προσπαθεί να διασφαλίσει ότι το εν λόγω πλοίο συμμορφώνεται με τους ισχύοντες διεθνείς κανόνες και κανονισμούς. Εν ανάγκη, έρχεται σε επαφή με το προηγούμενο κράτος σημαίας.

Όταν ένα κράτος μέλος καταχωρεί για πρώτη φορά στο νηολόγιό του πλοίο, προσπαθεί να διασφαλίσει ότι απαιτεί όπως το εν λόγω πλοίο συμμορφώνεται με τους ισχύοντες διεθνείς κανόνες και κανονισμούς, ως προϋπόθεση για την καταχώρηση του σκάφους από το κράτος μέλος. Εν ανάγκη, έρχεται σε επαφή με το προηγούμενο κράτος σημαίας.

Αιτιολογία

Χρειάζεται να σταματήσει η ανεπιθύμητη πρακτική να καταχωρούνται σκάφη σε ένα λιγότερο απαιτητικό νηολόγιο, είτε γιατί δεν τηρούν τις προδιαγραφές, είτε σε περίπτωση διαφορών με το κράτος σημαίας όσον αφορά την ασφάλεια, την επάνδρωση, τη λειτουργία και τη συντήρηση του σκάφους.

2. Πρόταση οδηγίας σχετικά με τον έλεγχο των πλοίων από το κράτος του λιμένα

2.1	θεωρεί ότι η ενίσχυση και η βελτίωση της αποτελεσματικότητας του κρατικού ελέγχου λιμένων θα είναι ευεργετικές για την κοινότητα·

2.2	συμφωνεί ότι η ενίσχυση των επιθεωρήσεων των σκαφών θα έχει τόσο άμεσο περιβαλλοντικό αντίκτυπο όσο και θετικό οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο, συμπεριλαμβανομένων των καλύτερων συνθηκών θεμιτού ανταγωνισμού στις θαλάσσιες μεταφορές·

2.3

εκφράζει ανησυχία για τη χρήση των πλοηγών στην ενίσχυση του κρατικού ελέγχου λιμένων μέσω της υποβολής έκθεσης σχετικά με ελαττώματα, συμπληρώνοντας έτσι την επιθεώρηση του κράτους λιμένα και σημαίας. Τα προσόντα των πλοηγών αφορούν την ναυσιπλοΐα και την πλοήγηση ενός σκάφους. Δεν έχουν εκπαιδευθεί ως επιθεωρητές του κράτους λιμένα ή σημαίας·

2.4

εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι η ηλικία του σκάφους δεν πρέπει να αποτελεί το μόνο κριτήριο για ενισχυμένη επιθεώρηση. Η διαχείριση της συντήρησης του σκάφους, τα φορτία που μετέφερε και οι θάλασσες που διέπλευσε, αποτελούν παράγοντες που επηρεάζουν την κατάσταση ενός σκάφους. Ένα σχετικά νέο σκάφος φτηνής ναυπήγησης και κακής ή περιορισμένης συντήρησης και απρόσεκτης διαχείρισης λόγω ακατάλληλου φορέα διαχείρισης, επανδρωμένο με ένα λιγότερο ικανό, ανειδίκευτο αλλά φτηνό πλήρωμα που ταλαιπωρείται κατά τις επιχειρήσεις φόρτωσης, απόρριψης και τερματισμού, ένα σκάφος που υφίσταται κακοκαιρία κατά τα ταξίδια του, θα είναι σε χειρότερη κατάσταση και θα παρουσιάζει αρκετά μεγαλύτερο κίνδυνο ατυχήματος και ρύπανσης από ένα παλαιότερο σκάφος καλής ναυπήγησης, καλής συντήρησης, καλά επανδρωμένο και το οποίο λειτουργεί σύμφωνα με τις καλύτερες πρακτικές·

2.5

ζητεί να πραγματοποιούνται επιθεωρήσεις του 100 % των σκαφών που εισέρχονται σε λιμένες της ΕΕ κατ' έτος. Ωστόσο, προτείνει κάθε πλοίο να επιθεωρείται κατά γενικό κανόνα μόνο μία φορά ετησίως, εκτός και αν συντρέχουν λόγοι για περισσότερες επιθεωρήσεις. Τα πορίσματα πρέπει να ανακοινώνονται αμέσως στις λιμενικές αρχές της ΕΕ και στα κράτη σημαίας αμέσως μετά την ολοκλήρωση των εν λόγω επιθεωρήσεων·

2.6	συμφωνεί πλήρως με την πρόθεση για ενίσχυση των διατάξεων σχετικά με τον ανθρώπινο παράγοντα.

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Σύσταση 2.1

Άρθρο 5

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

3. 1.

Για όσο χρόνο τα μέτρα που προβλέπονται στην παράγραφο 2 δεν έχουν τεθεί σε ισχύ, η αρμόδια αρχή κάθε κράτους μέλους διεξάγει, κάθε χρόνο, συνολικό αριθμό επιθεωρήσεων πλοίων, όπως προβλέπεται στην παράγραφο 2 και στο άρθρο 7, που αντιστοιχεί στο 25 % τουλάχιστον του μέσου ετήσιου αριθμού των πλοίων που κατέπλευσαν στους λιμένες του που υπολογίζεται βάσει των τριών πλέον προσφάτων ημερολογιακών ετών για τα οποία υπάρχουν στατιστικές .

3. 1. 3. 1.

Για όσο χρόνο τα μέτρα που προβλέπονται στην παράγραφο 2 δεν έχουν τεθεί σε ισχύ, η αρμόδια αρχή κάθε κράτους μέλους διεξάγει, κάθε χρόνο, συνολικό αριθμό επιθεωρήσεων πλοίων, όπως προβλέπεται στην παράγραφο 2 και στο άρθρο 7, που αντιστοιχεί στο 25% 100% τουλάχιστον του μέσου ετήσιου αριθμού των πλοίων που κατέπλευσαν στους λιμένες του που υπολογίζεται βάσει των τριών πλέον προσφάτων ημερολογιακών ετών για τα οποία υπάρχουν στατιστικές .

Αιτιολογία

Η επιδίωξη να υφίσταται επιθεώρηση το 25 % των σκαφών δεν θα μεταβάλει την παρούσα κατάσταση.

Σύσταση 2.2

Άρθρο 7

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

2.	Στην περίπτωση που το πλοίο έχει λάβει άδεια να αποπλεύσει από τον λιμένα υπό τον όρο να διορθωθούν οι ελλείψεις στον επόμενο λιμένα, η επιθεώρηση στον επόμενο λιμένα περιορίζεται να επαληθεύσει κατά πόσο οι ελλείψεις αυτές έχουν διορθωθεί.

Στην περίπτωση που το πλοίο έχει λάβει άδεια να αποπλεύσει από τον λιμένα υπό τον όρο να διορθωθούν οι ελλείψεις στον επόμενο λιμένα, η επιθεώρηση στον επόμενο λιμένα περιορίζεται να επαληθεύσει κατά πόσο οι ελλείψεις αυτές έχουν διορθωθεί. Κανένα πλοίο δεν θα λαμβάνει άδεια να αναβάλει τη διόρθωση των ελλείψεων που επηρεάζουν την αξιοπλοΐα και τη δυνατότητα μεταφοράς φορτίου και να πλέει στον επόμενο λιμένα με την υπόσχεση ότι οι ελλείψεις θα διορθωθούν εκεί. Οι ανεπάρκειες θα πρέπει να επιδιορθώνονται πριν να επιτραπεί από το κράτος λιμένα ή σημαίας η πλεύση στον επόμενο λιμένα.

Αιτιολογία

Για τον απόπλου, κάθε σκάφος πρέπει να συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις αξιοπλοΐας και δυνατότητας μεταφοράς φορτίου. Οι υφιστάμενες ελλείψεις ενδέχεται να επηρεάσουν τη συμμόρφωση με τις εν λόγω υποχρεώσεις.

Σύσταση 2.3

Άρθρο 12

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία της ΕΤΠ
Η ταυτότητα του προσώπου που υποβάλλει την καταγγελία δεν αποκαλύπτεται στον πλοίαρχο ή τον πλοιοκτήτη του συγκεκριμένου πλοίου.	Η ταυτότητα του προσώπου που υποβάλλει την καταγγελία δεν αποκαλύπτεται στον πλοίαρχο ή τον πλοιοκτήτη ή τον διαχειριστή του συγκεκριμένου πλοίου.

Αιτιολογία

Ο διαχειριστής ενός σκάφους δεν είναι απαραίτητα ο πλοιοκτήτης. Ορισμένα πλοία ανήκουν σε τράπεζες που αναθέτουν την διαχείριση και λειτουργία του σκάφους σε έναν διαχειριστή που δρα εξ ονόματός τους.

Σύσταση 2.4

Άρθρο 20

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

Η Επιτροπή καταρτίζει και δημοσιεύει ετησίως μαύρο κατάλογο που περιλαμβάνει τις επιδόσεις των εφοπλιστών και των ναυτιλιακών εταιρειών σύμφωνα με τις διαδικασίες και τα κριτήρια που καθορίζονται στο παράρτημα XV.

Η Επιτροπή καταρτίζει και δημοσιεύει ετησίως μαύρο κατάλογο που περιλαμβάνει τις επιδόσεις των πλοιοκτητών, των διαχειριστών, των εφοπλιστών, των ναυλωτών, των πλοίων, των φορέων εκμετάλλευσης τερματικών σταθμών, και των ναυτιλιακών εταιρειών σύμφωνα με τις διαδικασίες και τα κριτήρια που καθορίζονται στο παράρτημα XV.

Αιτιολογία

Με την κατονομασία στο άρθρο αποφεύγεται το ενδεχόμενο να ερμηνευθεί δικαστικά ο όρος «διαχειριστής πλοίου» κατά τρόπο που να περιλαμβάνει και τον υπαίτιο αδικήματος. Επίσης, με την κατονομασία διασφαλίζεται ότι οι πλοιοκτήτες, διαχειριστές, εφοπλιστές, ναυλωτές, πλοία και φορείς εκμετάλλευσης τερματικών σταθμών θα μπορούν να ενημερώνονται για την απόδοσή τους, δεδομένου ότι η αναγραφή σε γκρι ή μαύρο κατάλογο είναι επιζήμια για τις επιχειρήσεις.

Σύσταση 2.5

Παραρτημα VIII C (όπως αναφέρεται στο άρθρο 8)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

ΠΛΟΙΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΦΟΡΤΙΟΥ ΧΥΜΑ

—	Ενδεχόμενη διάβρωση των βάσεων των μηχανημάτων καταστρώματος.

—	Ενδεχόμενη παραμόρφωση ή/και διάβρωση των μπουκαπορτών.

—	Ενδεχόμενα ρήγματα ή τοπική διάβρωση των εγκάρσιων διαφραγμάτων.

—	Πρόσβαση στα κύτη φορτίου.

ΠΛΟΙΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΦΟΡΤΙΟΥ ΧΥΜΑ

—	Ενδεχόμενη διάβρωση των βάσεων των μηχανημάτων καταστρώματος.

—	Ενδεχόμενη παραμόρφωση ή/και διάβρωση των μπουκαπορτών.

—	Ενδεχόμενα ρήγματα ή τοπική διάβρωση των εγκάρσιων διαφραγμάτων.

—	Πρόσβαση στα κύτη φορτίου.

—	Δεξαμενές έρματος: εξέταση εν πρώτοις από την πόρτα της δεξαμενής/πρόσβαση στο κατάστρωμα μίας τουλάχιστον εκ των δεξαμενών έρματος εντός του χώρου φορτίου και είσοδος στη δεξαμενή έρματος, εφόσον ο επιθεωρητής διαπιστώσει σαφείς λόγους για περαιτέρω επιθεώρηση,

Αιτιολογία

Τα πλοία μεταφοράς φορτίου χύδην αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα όσον αφορά τις δεξαμενές έρματος με τα πετρελαιοφόρα διπλού κύτους. Οι δεξαμενές έρματος υφίστανται συσσώρευση ιζημάτων και είναι εκτεθειμένες σε σοβαρή διάβρωση. Η απώλεια δομικού χάλυβα, τα ραγίσματα λόγω κόπωσης ή η κύρτωση των δοκίδων της πλώρης επηρεάζουν την ασφάλεια του σκάφους, ενώ η εμφάνιση των βλαβών μπορεί να προσδιοριστεί μόνο με οπτική επιθεώρηση· για τον λόγο αυτό, χρειάζεται να συμπεριληφθούν στις επιθεωρήσεις ελέγχου του κράτους λιμένα.

3. Πρόταση οδηγίας για τη δημιουργία κοινοτικού συστήματος παρακολούθησης της κυκλοφορίας των πλοίων και ενημέρωσης

3.1	επιδοκιμάζει την εισαγωγή του στοιχείου της «πρόληψης» που επιτρέπει τη λειτουργική διαχείριση του ναυτικού κινδύνου σε κοινοτικό επίπεδο ως τμήμα της πολιτικής ναυτικής ασφάλειας της ΕΕ·

3.2

συνιστά την εισαγωγή των συστημάτων αυτόματου εντοπισμού (AIS) σε όλα τα αλιευτικά σκάφη, τόσο παράκτιας όσο και υπεράκτιας αλιείας, και όχι μόνο σε εκείνα μήκους άνω των 15 μέτρων. Τα μικρότερα σκάφη διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο δεδομένου ότι είναι δύσκολο να εντοπιστούν οπτικά ή μέσω ραντάρ εάν είναι ξύλινα ή από πλαστικό ενισχυμένο με ίνες υάλου (GRP)·

3.3

συμφωνεί απόλυτα ότι χρειάζεται να καταβληθούν προσπάθειες για τη βελτίωση των επιχειρησιακών διαδικασιών που έχουν σχεδιαστεί για να υπάρχει αποτελεσματική ανταπόκριση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που αντιμετωπίζουν τα πλοία, καθώς και στη σημασία των εγγυήσεων σχετικά με ενδεχόμενες οικονομικές ζημίες που συνδέονται με την υποδοχή των πλοίων που διατρέχουν κίνδυνο.

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Σύσταση 3.1-Τροπ. 5

Άρθρο 1

Πρόταση της Επιτροπής

Τροπολογία

Άρθρο 1, σημείο 8:

Το Άρθρο 20 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

(1)	Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι, υπό την επιφύλαξη των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης της κατάστασης που διεξάγεται με βάση το σχέδιο που προβλέπεται στο άρθρο 20 α), πλοία που διατρέχουν κίνδυνο γίνονται δεκτά σε καταφύγιο με σκοπό να περιοριστεί ο κίνδυνος που προκαλείται από την κατάστασή τους.

(2)	Η υποδοχή σε καταφύγιο ενός πλοίου που βρίσκεται σε κίνδυνο συνιστά αντικείμενο προηγούμενης αξιολόγησης της κατάστασης και απόφασης που λαμβάνει αρμόδια ανεξάρτητη αρχή, η οποία έχει οριστεί από το κράτος μέλος.

(3)	Οι αναφερόμενες στην παράγραφο 2 αρχές συνέρχονται τακτικά με σκοπό την ανταλλαγή των εμπειριών τους και τη βελτίωση των μέτρων που λαμβάνονται δυνάμει του παρόντος άρθρου. Δύνανται να συνέρχονται οποτεδήποτε εξαιτίας ιδιαιτέρων περιστάσεων, με την πρωτοβουλία μίας από αυτές ή της Επιτροπής.

Άρθρο 1 σημείο 8:

Το Άρθρο 20 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

(1)	Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι, υπό την επιφύλαξη των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης της κατάστασης που διεξάγεται με βάση το σχέδιο που προβλέπεται στο άρθρο 20 α), πλοία που διατρέχουν κίνδυνο γίνονται δεκτά σε καταφύγιο με σκοπό να περιοριστεί ο κίνδυνος που προκαλείται από την κατάστασή τους.

(2)	Η υποδοχή σε καταφύγιο ενός πλοίου που βρίσκεται σε κίνδυνο συνιστά αντικείμενο προηγούμενης αξιολόγησης της κατάστασης και απόφασης που λαμβάνει αρμόδια ανεξάρτητη αρχή, η οποία έχει οριστεί από το κράτος μέλος.

(2α)	Οι αρχές που αναφέρονται στην παράγραφο 2 συμβουλεύονται όλους τους σχετικούς φορείς που συμμετέχουν στην επιχείρηση διάσωσης και διαβουλεύονται ειδικότερα με τις τοπικές λιμενικές αρχές πριν εξασφαλίσουν την υποδοχή πλοίου που διατρέχει κίνδυνο σε καταφύγιο.

(2β)

Οι αρχές που αναφέρονται στην παράγραφο 2 είναι υπεύθυνες για την αποζημίωση των τοπικών λιμενικών αρχών όσον αφορά το κόστος και τις ζημίες που ενδέχεται να προκύψουν από την απόφαση που αναφέρεται στην παράγραφο 2, εφόσον το κόστος και οι ζημίες δεν μπορούν να καλυφθούν ταχέως από τον πλοιοκτήτη ή το διαχειριστή του πλοίου σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου Χ της οδηγίας XX/XXXX/EC [περί αστικής ευθύνης και οικονομικών εγγυήσεων εκ μέρους των πλοιοκτητών].

(3)	Οι αναφερόμενες στην παράγραφο 2 αρχές συνέρχονται τακτικά με σκοπό την ανταλλαγή των εμπειριών τους και τη βελτίωση των μέτρων που λαμβάνονται δυνάμει του παρόντος άρθρου. Δύνανται να συνέρχονται οποτεδήποτε εξαιτίας ιδιαιτέρων περιστάσεων, με την πρωτοβουλία μίας από αυτές ή της Επιτροπής.

Αιτιολογία

Η Επιτροπή δηλώνει, στην αιτιολογική έκθεση, ότι είναι ανάγκη να τονιστούν περισσότερο και να καταστούν σαφέστερες οι διατάξεις σχετικά με την υποδοχή πλοίων που διατρέχουν κίνδυνο σε καταφύγια. Για το λόγο αυτό, η Επιτροπή ορίζει ότι η υποδοχή σε καταφύγιο ενός πλοίου που διατρέχει κίνδυνο συνιστά αντικείμενο προηγούμενης αξιολόγησης της κατάστασης, η δε σχετική απόφαση λαμβάνεται από ανεξάρτητη αρμόδια αρχή, η οποία έχει οριστεί από το κράτος μέλος.

Η διάταξη περί ανεξάρτητης αρμόδιας αρχής είναι ενδεδειγμένη για το λόγο ότι διασφαλίζεται έτσι η λήψη αντικειμενικότερης απόφασης όσον αφορά το καταλληλότερο καταφύγιο ενός πλοίου που διατρέχει κίνδυνο. Σύμφωνα με την πρόταση αυτή, αρμόδιες για τη σχετική απόφαση δεν είναι πλέον οι τοπικές λιμενικές αρχές, αλλά οι εθνικές αρχές. Προκειμένου να διατηρηθεί ο συντονισμός και να εξασφαλιστούν σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ των τοπικών λιμενικών αρχών και της εθνικής αρχής, επιβάλλεται η υποχρέωση διαβούλευσης με τη λιμενική αρχή.

Επιπλέον, δεδομένου ότι η τελική απόφαση περί υποδοχής ενός πλοίου που διατρέχει κίνδυνο σε καταφύγιο λαμβάνεται από την ανεξάρτητη αρμόδια αρχή, μπορούν να παρακαμφθούν οι αρμοδιότητες της λιμενικής αρχής. Η δυνατότητα που διαθέτει η εθνική αρχή να παρακάμπτει την τοπική λιμενική αρχή οδηγεί στο ενδεχόμενο να είναι αναγκασμένη η τελευταία να επωμισθεί το οικονομικό βάρος μίας απόφασης την οποία δεν έλαβε. Δεν είναι λογικό να υποχρεούνται οι τοπικές λιμενικές αρχές να αποζημιώνουν δαπάνες και ζημίες που δεν προκλήθηκαν από δικές τους ενέργειες ούτε απορρέουν από σχετική απόφαση των ιδίων.

Επιβάλλεται, συνεπώς, η ανεξάρτητη αρμόδια αρχή να έχει την πλήρη ευθύνη των αποφάσεών της και να είναι υπεύθυνη για την αποζημίωση.

Σύσταση 3.2 — Τροπ. 6

Άρθρο 1

Πρόταση της Επιτροπής

Τροπολογία

Άρθρο 1, σημείο 9:

Παρεμβάλλεται το ακόλουθο Άρθρο 20 α:

(1)	Τα κράτη μέλη καταρτίζουν σχέδια προκειμένου να ανταποκριθούν στους κινδύνους από την παρουσία σε ύδατα που υπάγονται στη δικαιοδοσία τους, πλοίων που διατρέχουν κίνδυνο.

(2)

Τα σχέδια που αναφέρονται στην παράγραφο 1 εκπονούνται έπειτα από διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη, λαμβανομένων υπόψη των σχετικών κατευθυντήριων οδηγιών του IMO που αναφέρονται στο Άρθρο 3(α), και περιλαμβάνουν τουλάχιστον τα ακόλουθα:

α)	την ταυτότητα της αρμόδιας αρχής ή αρχών που είναι επιφορτισμένες με την παραλαβή και διεκπεραίωση των συναγερμικών ειδοποιήσεων·

β)	την ταυτότητα της αρχής που είναι υπεύθυνη για την αξιολόγηση της κατάστασης, για τον καθορισμό ενδεδειγμένου καταφυγίου και για τη λήψη απόφασης σχετικά με την υποδοχή ενός πλοίου που διατρέχει κίνδυνο σε ορισμένο καταφύγιο·

γ)	μητρώο των δυνητικών καταφυγίων όπου θα συνοψίζονται τα στοιχεία που συμβάλλουν σε ταχεία αξιολόγηση και λήψη αποφάσεων, συμπεριλαμβανομένης περιγραφής των περιβαλλοντικών και κοινωνικών παραγόντων καθώς και των φυσικών συνθηκών των υπό εξέταση θέσεων·

δ)	τις διαδικασίες αξιολόγησης για τον καθορισμό του καταφυγίου με βάση τις πιθανές θέσεις που έχουν καταγραφεί στο μητρώο·

ε)	τα κατάλληλα μέσα και εγκαταστάσεις για συνδρομή, διάσωση και καταπολέμηση της ρύπανσης·

στ)	ενδεχομένως, τους εφαρμοστέους διεθνείς μηχανισμούς συντονισμού και λήψης αποφάσεων·

ζ)	τις διαδικασίες χρηματοοικονομικών εγγυήσεων και ευθύνης που υφίστανται όσον αφορά πλοία που γίνονται δεκτά σε καταφύγια· τη διαδικασία αποζημίωσης για πιθανές δαπάνες και ζημίες που συνεπάγεται η υποδοχή πλοίων σε καταφύγιο.

(3)

Τα κράτη μέλη δημοσιεύουν το όνομα της αρμόδιας αρχής που αναφέρεται στο Άρθρο 20 (2), καθώς και τον κατάλογο των κατάλληλων σημείων επαφής για την παραλαβή και τη διαχείριση των συναγερμικών ειδοποιήσεων. Ανακοινώνουν στην Επιτροπή τον κατάλογο των δυνητικών καταφυγίων· ανακοινώνουν επίσης στα γειτονικά κράτη τις συναφείς πληροφορίες όσον αφορά τα σχέδια και τις θέσεις καταφυγίων.

Κατά την υλοποίηση των διαδικασιών που προβλέπονται στα σχέδια για την υποδοχή των πλοίων που διατρέχουν κίνδυνο, εξασφαλίζουν ότι το σύνολο κατάλληλων πληροφοριών αναφορικά με τα σχέδια για τις θέσεις καταφυγίων τίθενται στη διάθεση εμπλεκομένων στις επιχειρήσεις μερών, συμπεριλαμβανομένων των εταιρειών παροχής συνδρομής και ρυμούλκησης.

Άρθρο 1, σημείο 9:

Παρεμβάλλεται το ακόλουθο Άρθρο 20 α:

(1)	Τα κράτη μέλη καταρτίζουν σχέδια προκειμένου να ανταποκριθούν στους κινδύνους από την παρουσία σε ύδατα που υπάγονται στη δικαιοδοσία τους, πλοίων που διατρέχουν κίνδυνο.

(2)

α)	την ταυτότητα της αρμόδιας αρχής ή αρχών που είναι επιφορτισμένες με την παραλαβή και διεκπεραίωση των συναγερμικών ειδοποιήσεων·

β)	την ταυτότητα της αρχής που είναι υπεύθυνη για την αξιολόγηση της κατάστασης, για τον καθορισμό ενδεδειγμένου καταφυγίου και για τη λήψη απόφασης σχετικά με την υποδοχή ενός πλοίου που διατρέχει κίνδυνο σε ορισμένο καταφύγιο·

γ)	μητρώο των δυνητικών καταφυγίων όπου θα συνοψίζονται τα στοιχεία που συμβάλλουν σε ταχεία αξιολόγηση και λήψη αποφάσεων, συμπεριλαμβανομένης περιγραφής των περιβαλλοντικών και κοινωνικών παραγόντων καθώς και των φυσικών συνθηκών των υπό εξέταση θέσεων·

δ)	τις διαδικασίες αξιολόγησης για τον καθορισμό του καταφυγίου με βάση τις πιθανές θέσεις που έχουν καταγραφεί στο μητρώο·

ε)	τα κατάλληλα μέσα και εγκαταστάσεις για συνδρομή, διάσωση και καταπολέμηση της ρύπανσης·

στ)	ενδεχομένως, τους εφαρμοστέους διεθνείς μηχανισμούς συντονισμού και λήψης αποφάσεων·

ζ)	τις διαδικασίες χρηματοοικονομικών εγγυήσεων και ευθύνης που υφίστανται όσον αφορά πλοία που γίνονται δεκτά σε καταφύγια·

η)	τη διαδικασία αποζημίωσης για πιθανές δαπάνες και ζημίες που συνεπάγεται η υποδοχή πλοίων σε καταφύγιο.

(3)

Αιτιολογία

Ήδη από το στάδιο της κατάρτισης του σχεδίου για την αντιμετώπιση των κινδύνων που αντιμετωπίζουν πλοία στα ύδατα κρατών μελών ενδείκνυται η συμπερίληψη της διαδικασίας αποζημίωσης για τις πιθανές δαπάνες και ζημίες που συνεπάγεται η υποδοχή πλοίων σε καταφύγιο.

Οι τοπικές λιμενικές αρχές και κοινότητες ενδέχεται να εκτεθούν σε φαινόμενα ρύπανσης ή άλλους κινδύνους, όπως οι εκρήξεις, ενώ παράλληλα μπορεί να προκύψουν οικονομικές ζημίες σε περίπτωση που το λιμάνι, οι γέφυρες, φράγματα ή δρόμοι παύσουν να λειτουργούν. Η οικονομική ζημία του είδους αυτού μπορεί να είναι σημαντική και να αυξηθεί πολύ γρήγορα. Η παρεμπόδιση της λειτουργίας τους μπορεί να έχει αντίκτυπο και πέραν της λιμενικής περιοχής, δεδομένου ότι πολλές επιχειρήσεις εξαρτώνται από την αποστολή αγαθών μέσω του λιμένα. Ωστόσο, τα διεθνή ταμεία αποζημιώνουν τις ζημίες που αφορούν την πετρελαϊκή ρύπανση, δεν καλύπτουν όμως τις οικονομικές απώλειες των λιμένων.

Χωρίς ασφαλιστικές απαιτήσεις για όλα τα πλοία, δεν υπάρχει εγγύηση ότι το πλοίο διαθέτει αστική ασφάλιση, αλλά, και στην περίπτωση αυτή ακόμη, οι ενάγοντες ενδέχεται να μην έχουν πρόσβαση στα στοιχεία αυτά, εφόσον ο ασφαλιστής δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα υπεράσπισής του.

Η πρόταση οδηγίας περί αστικής ευθύνης και χρηματοοικονομικών εγγυήσεων από πλευράς πλοιοκτητών θα επιφέρει σημαντική βελτίωση στο ισχύον νομικό πλαίσιο. Ωστόσο, ενδείκνυται οι διατάξεις της οδηγίας για την παρακολούθηση της κυκλοφορίας των πλοίων να βελτιωθούν ακόμη περισσότερο ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι λιμενικές και τοπικές αρχές θα αποζημιώνονται πλήρως και ταχέως για τις ζημίες και τις δαπάνες που αφορούν την υποδοχή πλοίων που διατρέχουν κίνδυνο.

Κατά τον τρόπο αυτό, οι λιμενικές και τοπικές αρχές θα ενθαρρυνθούν ώστε να διαδραματίζουν προορατικό ρόλο παρέχοντας καταφύγια, πράγμα που θα διασφαλίσει επίσης την αποτελεσματική συνεργασία με την ανεξάρτητη αρμόδια αρχή που επιδιώκει να συστήσει η Επιτροπή σε κάθε κράτος μέλος.

Το πρόβλημα της αποζημίωσης των λιμενικών αρχών παραμένει ανοικτό στο τρίτο πακέτο θαλάσσιας ασφάλειας της Επιτροπής, έστω και εάν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με το ψήφισμα σχετικά με τη βελτίωση της ασφάλειας στη θάλασσα το 2004, ζήτησε ρητώς από την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις για τη χρηματοοικονομική αποζημίωση όσον αφορά τα καταφύγια (1).

Σύσταση 3.3 — Τροπ. 7

Άρθρο 1

Πρόταση της Επιτροπής

Τροπολογία

Άρθρο 1, σημείο 10

Προστίθεται το ακόλουθο Άρθρο 20 β:

(1)

Πριν από την υποδοχή ενός πλοίου που διατρέχει κίνδυνο σε καταφύγιο, το κράτος μέλος δύναται να ζητήσει από τον εκμεταλλευόμενο το πλοίο, τον πράκτορα ή τον κυβερνήτη του πλοίου, να παρουσιάσουν πιστοποιητικό ασφάλισης ή χρηματοοικονομική εγγύηση υπό την έννοια του άρθρου X της οδηγίας XX/XXXX/EC [σχετικά με την αστική ευθύνη και τις χρηματοοικονομικές εγγυήσεις των πλοιοκτητών], που θα καλύπτει την ευθύνη για βλάβες που ενδεχομένως προξενεί το πλοίο.

(2)	Η έλλειψη πιστοποιητικού ασφάλισης ή χρηματοοικονομικής εγγύησης δεν απαλλάσσει τα κράτη μέλη από την πραγματοποίηση της προηγούμενης αξιολόγησης και τη λήψη απόφασης που αναφέρονται στο Άρθρο 20.

Άρθρο 1, σημείο 10

Προστίθεται το ακόλουθο Άρθρο 20 β:

(1)

(2)	Η έλλειψη πιστοποιητικού ασφάλισης ή χρηματοοικονομικής εγγύησης δεν απαλλάσσει τα κράτη μέλη από την πραγματοποίηση της προηγούμενης αξιολόγησης και τη λήψη απόφασης που αναφέρονται στο Άρθρο 20.

(3)	Οι αρχές που αναφέρονται στο Άρθρο 20(2) έχουν το δικαίωμα να προσφεύγουν στη δικαιοσύνη εναντίον του εκμεταλλευόμενου το πλοίο, του πράκτορα ή του κυβερνήτη του πλοίου, προκειμένου να αποζημιωθούν για τις δαπάνες και τις βλάβες που προκλήθηκαν από το πλοίο.

Αιτιολογία

Οι λιμενικές αρχές συγκαταλέγονται μεταξύ των πιστωτών του πλοίου. Έχουν το δικαίωμα να μοιραστούν από κοινού με διάφορους άλλους φορείς, το ποσό αποζημίωσης που προβλέπεται από τα διεθνή ταμεία ή από την ασφάλιση του πλοίου. Κατά κανόνα είναι οι τελευταίοι στη σειρά αποζημίωσης παρά την μεγάλη ευθύνη που έχουν για την υποδοχή ενός πλοίου που διατρέχει κίνδυνο. Επιπλέον, τα διεθνή ταμεία αποζημιώνουν ζημίες που σχετίζονται με την πετρελαϊκή ρύπανση και δεν καλύπτουν τις οικονομικές απώλειες που υφίστανται οι λιμένες.

Μικρότερα λιμάνια και τοπικές κοινότητες οι οποίες υπέστησαν ζημίες λόγω υποχρεωτικής υποδοχής ενός πλοίου σε κίνδυνο ενδέχεται να μη διαθέτουν το εργατικό δυναμικό, τα οικονομικά μέσα ή την νομική εμπειρογνωμοσύνη για να αντιμετωπίσουν τις χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες κατά του εκμεταλλευόμενου το πλοίο, του πράκτορα ή του κυβερνήτη του πλοίου για την αποζημίωση δαπανών και ζημιών, ενώ πολλές φορές δεν έχουν καν την αρμοδιότητα να προβούν στη λήψη παρόμοιων αποφάσεων.

4. Πρόταση οδηγίας για τον καθορισμό των θεμελιωδών αρχών που διέπουν τη διερεύνηση των ατυχημάτων στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών

4.1

συμφωνεί με τον γενικό στόχο της πρότασης της Επιτροπής που είναι η βελτίωση της ασφάλειας στη θάλασσα με τον καθορισμό σαφών κατευθυντήριων γραμμών σε επίπεδο Κοινότητας σχετικά με τη διενέργεια τεχνικών διερευνήσεων μετά από θαλάσσια ατυχήματα και περιστατικά και με τη σημασία των εν λόγω διερευνήσεων·

4.2

υπεραμύνεται της διάταξης που ορίζει ότι οι διερευνήσεις για ατυχήματα πρέπει να αποσκοπούν στην πρόληψη των κινδύνων, να βασίζονται στις αρχές και τις συστάσεις του ΙΜΟ και να επιδιώκουν τη βελτίωση της νομοθεσίας, της διαχείρισης των πλοίων, της ετοιμότητας και της αντιμετώπισης περιστατικών εκτάκτου ανάγκης·

4.3	Επισημαίνει την ανάγκη να γίνει ευρεία χρήση των σχετικών προτύπων και μεθοδολογίας για τη διερεύνηση ναυτικών ατυχημάτων που έχουν αναπτυχθεί στο πλαίσιο του Δ.Ν.Ο./ΙΜΟ.

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Σύσταση 4.1

Άρθρο 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

(δ)	αλιευτικά σκάφη μήκους μέχρι 24 μέτρα·

(δ)	αλιευτικά σκάφη μήκους μέχρι 24 μέτρα·

Αιτιολογία

Στις οδηγίες της για τον «Έλεγχο του κράτους λιμένα» και την «Ευθύνη του κράτους σημαίας», η Επιτροπή περιέγραψε σωστά την αλιεία ως μια από τις πλέον επικίνδυνες δραστηριότητες. Όσο μικρότερο είναι ένα σκάφος, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος και τόσο συχνότερη η απώλεια ζωής! Για τον λόγο αυτό, προτείνεται να διαγραφεί το εδάφιο (δ) του άρθρου 2 και να διερευνούνται τα ατυχήματα και τα συμβάντα όπου εμπλέκονται αλιευτικά σκάφη με τον ίδιο λεπτομερή τρόπο όπως η οδηγία προτείνει για τη διερεύνηση ατυχημάτων και συμβάντων όπου εμπλέκονται εμπορικά σκάφη.

5. Οδηγία σχετικά με κοινούς κανόνες και πρότυπα για τους οργανισμούς επιθεώρησης και εξέτασης πλοίων και για τις συναφείς δραστηριότητες των ναυτικών αρχών

5.1

συμφωνεί με την ανάγκη για αποτελεσματικό έλεγχο των επιδόσεων και λογιστικό έλεγχο των νηογνωμόνων, των θυγατρικών τους και συμμετεχουσών επιχειρήσεων, και την επιβολή κυρώσεων εφόσον δεν τηρούν τις υποχρεώσεις τους καθώς επίσης και την ανάγκη να διαμορφωθούν, σε διεθνές και κοινοτικό επίπεδο, διεξοδικοί μηχανισμοί τεχνικής επιθεώρησης, μέσω των οποίων θα διατίθενται αξιόπιστες πληροφορίες για την πραγματική κατάσταση των πλοίων.

5.2

συμφωνεί με την πρόταση να δημιουργήσουν οι εγκεκριμένοι οργανισμοί κοινή δομή αξιολόγησης και πιστοποίησης της ποιότητας. Η κοινή αυτή δομή πρέπει να είναι ανεξάρτητη και να διαθέτει όλα τα αναγκαία μέσα για να επιτελείται έργο σε βάθος και με συνέχεια, καθώς επίσης και να μπορεί να προτείνει επανορθωτικές δράσεις τόσο σε μεμονωμένο όσο και σε συλλογικό επίπεδο για τη βελτίωση της ποιότητας της εργασίας των εγκεκριμένων οργανισμών·

5.3

συμφωνεί να διευρυνθεί η συνεργασία μεταξύ εγκεκριμένων οργανισμών σε θέματα συμβατότητας των τεχνικών τους κανονισμών, ερμηνείας των διεθνών συμβάσεων και ενιαίας εφαρμογής τους έτσι ώστε να υπάρχει κοινή βάση αξιολόγησης, καθώς και μέσα που θα επιτρέπουν την απαιτούμενη διορθωτική δράση, προκειμένου να επιτευχθεί ενιαίο επίπεδο ασφάλειας στην Κοινότητα, τεχνική συνεργασία μεταξύ νηογνωμόνων, συμβατότητα των διαφόρων κανονισμών, εφαρμογή της ερμηνείας που δίνει ο ΙΜΟ στις διεθνείς συμβάσεις σε όλη την ΕΕ και, συνεπώς, ουσιαστική αμοιβαία αναγνώριση πιστοποιητικών κλάσης και εξοπλισμού πλοίων·

5.4	ζητά η τελευταία γραμμή στο εδάφιο (31) «και ενημερώνει το κράτος σημαίας εάν χρειάζεται» να τροποποιηθεί σε «γνωστοποιεί αμέσως τις πληροφορίες στο κράτος σημαίας».

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Σύσταση 5.1

Άρθρο 12

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

Με την επιφύλαξη της παραγράφου 1, εφόσον ένας οργανισμός παραλείψει να εφαρμόσει τα προληπτικά και διορθωτικά μέτρα που έχει ζητήσει η Επιτροπή, ή εφόσον καθυστερήσει αδικαιολόγητα, η Επιτροπή μπορεί να επιβάλει περιοδικές χρηματικές ποινές στον οργανισμό αυτό έως ότου τεθούν σε εφαρμογή τα μέτρα που του έχει ζητήσει.

Με την επιφύλαξη της παραγράφου 1, εφόσον ένας οργανισμός παραλείψει να εφαρμόσει τα προληπτικά και διορθωτικά μέτρα που έχει ζητήσει η Επιτροπή, ή εφόσον καθυστερήσει αδικαιολόγητα, η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο να επιβάλει περιοδικές χρηματικές ποινές στον οργανισμό αυτό έως ότου τεθούν σε εφαρμογή τα μέτρα που του έχει ζητήσει.

Αιτιολογία

Θεωρείται πιο αποδεκτό για τον υπαίτιο ατυχήματος να επιβάλλονται τα πρόστιμα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο με βάση πρόταση της Επιτροπής παρά άμεσα από την ίδια την Επιτροπή.

Σύσταση 5.2

Άρθρο 20

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

Οι αναγνωρισμένοι οργανισμοί καθορίζουν και εφαρμόζουν ενδεδειγμένες κοινές απαιτήσεις για τις περιπτώσεις μετάταξης κλάσης εφόσον χρειάζονται ιδιαίτερες προφυλάξεις. Μεταξύ των περιπτώσεων αυτών είναι τουλάχιστον η μετάταξη πλοίου ηλικίας δέκα πέντε ετών ή και περισσότερο και η μετάταξη από μη αναγνωρισμένο οργανισμό σε αναγνωρισμένο.

Οι αναγνωρισμένοι οργανισμοί καθορίζουν και εφαρμόζουν ενδεδειγμένες κοινές απαιτήσεις για τις περιπτώσεις μετάταξης κλάσης εφόσον χρειάζονται ιδιαίτερες προφυλάξεις. Μεταξύ των περιπτώσεων αυτών είναι τουλάχιστον η μετάταξη πλοίου ηλικίας δέκα ετών ή και περισσότερο και η μετάταξη από μη αναγνωρισμένο οργανισμό σε αναγνωρισμένο ή από αναγνωρισμένο οργανισμό σε μη αναγνωρισμένο.

Αιτιολογία

Η περίοδος για τη μετάταξη κλάσης είναι γενικά τέσσερα έτη με περίοδο χάριτος ενός έτους. Στην πράξη, τούτο σημαίνει μία πενταετία. Ένα δεκαετές σκάφος δεν λειτουργεί τόσο αποτελεσματικά όσο ένα νεότερο. Επίσης, μπορεί να χρειάζεται αντικατάσταση τόσο τμημάτων χάλυβα στα διαφράγματα όσο και των δοκίδων της πλώρης, των σωληνώσεων του υδάτινου έρματος και του φορτίου, ιδίως των διπλώσεων. Είναι η ιδανική στιγμή να πωληθεί το σκάφος, σχετικά φτηνά, και να αναλάβει ο νέος πλοιοκτήτης την εκτέλεση και το κόστος της επισκευής. Ο νέος πλοιοκτήτης είναι συνήθως λιγότερο απαιτητικός και η νέα σημεία είναι, συνήθως, σημαία ευκαιρίας. Επίσης, ο νέος νηογνώμονας δεν είναι απαραιτήτως «αναγνωρισμένος οργανισμός» όπως ορίζεται από την Επιτροπή.

6. Πρόταση κανονισμού για την ευθύνη των μεταφορέων επιβατών δια θαλάσσης ή εσωτερικών υδάτων σε περίπτωση ατυχήματος

6.1	συμφωνεί με την πρωτοβουλία της Επιτροπής με σκοπό την ενσωμάτωση της Σύμβασης των Αθηνών στο κοινοτικό δίκαιο, προκειμένου η ασφαλιστική κάλυψη να είναι υποχρεωτική αντί να αφήνεται στη διακριτική ευχέρεια του πλοιοκτήτη μέσω ομίλων P&I (συστήματα αλληλασφάλισης)·

6.2

εκφράζει την ικανοποίησή της για την επέκταση της εφαρμογής των διατάξεων της Σύμβασης των Αθηνών στις εγχώριες μεταφορές, αλλά θεωρεί ότι ίσως δεν ενδείκνυται η επέκταση του πεδίου εφαρμογής σε όλες τις εσωτερικές πλωτές μεταφορές, και ζητά από την Επιτροπή να αποσαφηνίσει τον ορισμό των εσωτερικών πλωτών μεταφορών, ενώ υποδεικνύει ότι στην περίπτωση αυτή θα αρκούσαν λιγότερο εκτεταμένα μέτρα.

6.3

εκφράζει .την επιδοκιμασία της για το γεγονός ότι, σε ό,τι αφορά τα θαλάσσια περιστατικά, το Πρωτόκολλο του 2002 της Σύμβασης των Αθηνών θεσπίζει καθεστώς αντικειμενικής ευθύνης. Το καθεστώς αντικειμενικής ευθύνης αποσκοπεί στη βελτίωση της θέσης των εκάστοτε θιγομένων, δεδομένου ότι προβλέπει ευθύνη ανεξαρτήτως δόλου ή αμέλειας του μεταφορέα, και συνεπώς ο θιγόμενος δεν χρειάζεται να αποδεικνύει την ευθύνη του μεταφορέα.

6.4	σημειώνει τις επιφυλάξεις που εξέφρασαν οι πλοιοκτήτες και οι όμιλοι P&I σχετικά το άρθρο 3, παράγραφος 1 της Σύμβασης των Αθηνών για την ευθύνη για συμβάντα που οφείλονται σε τρομοκρατικές επιθέσεις·

6.5	Επισημαίνει την αναγκαιότητα εξεύρεσης διεθνώς αποδεκτών προτάσεων ως την μοναδική λύση στο αδιέξοδο που έχει προκύψει από την άρνηση της ασφαλιστικής αγοράς να κάνει δεκτά τα προβλεπόμενα νέα όρια ευθύνης και τις σχετικές ασφαλιστικές απαιτήσεις που προωθεί η Πρόταση Κανονισμού της Επιτροπής.

7. Πρόταση οδηγίας σχετικά με την αστική ευθύνη και τις χρηματοοικονομικές εγγυήσεις των πλοιοκτητών

7.1

συμφωνεί με το αίτημα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να υπάρξει «μια σφαιρική και συνεκτική ευρωπαϊκή πολιτική για τη θάλασσα που θα αποσκοπεί στη δημιουργία ευρωπαϊκού χώρου ασφάλειας στη θάλασσα [η οποία να βασίζεται] συγκεκριμένα στη (…) θέσπιση καθεστώτος υπευθυνότητας που θα περιλαμβάνει όλη την αλυσίδα θαλάσσιων μεταφορών (…)»·

7.2	εκτιμά ωστόσο ότι οποιαδήποτε ρύθμιση επί του θέματος της ευθύνης και αποζημίωσης για τις θαλάσσιες ρυπάνσεις απαιτείται να είναι οπωσδήποτε διεθνής:

7.3

στηρίζει την ενδεχόμενη τροποποίηση των εφαρμοστέων κανόνων προκειμένου να αποδίδονται ευθύνες και σε άλλους υπευθύνους πέρα των πλοιοκτητών, καθώς και την καθιέρωση απεριόριστης ευθύνης των πλοιοκτητών για τις περιπτώσεις που συντρέχει βαρεία και εκ προθέσεως παράλειψη στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους σχετικά με την ασφάλεια και την πρόληψη της ρύπανσης·

7.4	τονίζει την ανάγκη οποιαδήποτε τροποποίηση της Civil Liability Convention (Σύμβαση σχετικά με την αστική ευθύνη) να διατηρεί την ισορροπία συμμετοχής των δύο μερών (πλοιοκτήτη-φορτωτή) με βάση τις ρυθμίσεις που προωθούνται μέσω των εθελοντικών προτάσεων — δεσμεύσεων των φορέων εκμετάλλευσης.

7.5	ζητεί να περιλαμβάνονται στους «άλλους υπευθύνους πέρα των πλοιοκτητών» οι διαχειριστές πλοίων και οι ναυλωτές·

7.6	εκφράζει την ευχή να αναγνωρίζεται η συμβατότητα με τη διεθνή νομοθεσία στην εφαρμογή της οδηγίας·

7.7	προτείνει να μην περιλαμβάνονται στους «άλλους υπευθύνους πέρα των πλοιοκτητών» οι πλοίαρχοι, εκτός εάν επέδειξαν βαρεία αμέλεια κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους·

7.8

εκφράζει την ανησυχία της για τις διαφορές μεταξύ της εν λόγω οδηγίας και του Διακανονισμού της Χάγης ή της Χάγης και του Visby ή του Διακανονισμού του Αμβούργου (Hague Rules, Hague-Visby Rules, Hamburg Rules) που διέπουν την ευθύνη των πλοιοκτητών όσον αφορά τις φορτωτικές, τα δελτία μεταφοράς και τα ναυλοσύμφωνα όπως συνηθίζεται στις διεθνείς θαλάσσιες μεταφορές, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει σύγχυση ως προς το ισχύον καθεστώς ευθύνης δεδομένου ότι η διατύπωση της οδηγίας δεν καθιστά σαφές εάν ισχύει για ζημία από ρύπανση μόνο, ή εάν περιλαμβάνει άλλη ζημία σε τρίτους.

7.9	συμφωνεί με την Επιτροπή ότι η καθιέρωση ενός συστήματος υποχρεωτικής ασφάλισης θα συμβάλει στις προσπάθειες κατά της ύπαρξης πλοίων μειωμένου επιπέδου ασφαλείας·

7.10	ζητά να διατυπώνεται σαφώς στο ασφαλιστήριο του σκάφους ότι καλύπτονται ζημίες σε αγκυροβόλια καταφυγής·

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Σύσταση 7.1

Άρθρο 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

Η παρούσα οδηγία καθορίζει τους εφαρμοστέους κανόνες ως προς ορισμένες πτυχές των υποχρεώσεων των φορέων εκμετάλλευσης στην αλυσίδα των θαλάσσιων μεταφορών σε θέματα αστικής ευθύνης και εγκαθιδρύει ανάλογη χρηματοοικονομική προστασία των ναυτικών σε περίπτωση εγκατάλειψης.

Η παρούσα οδηγία καθορίζει τους εφαρμοστέους κανόνες ως προς ορισμένες πτυχές των υποχρεώσεων των φορέων εκμετάλλευσης και των χρηστών των πλοίων στην αλυσίδα των θαλάσσιων μεταφορών σε θέματα αστικής ευθύνης και εγκαθιδρύει ανάλογη χρηματοοικονομική προστασία των ναυτικών σε περίπτωση εγκατάλειψης.

Αιτιολογία

Ο όρος «φορείς εκμετάλλευσης και χρήστες των πλοίων» συμπεριλαμβάνει ναυλωτές εκτός από τους ναυλωτές γυμνού σκάφους που χρησιμοποιούν πλοία, συμπεριλαμβανομένων πλοίων που δεν πληρούν τα πρότυπα, με ναύλωση χρόνου, ταξιδίου, διαδρομής ή διαδοχικών διαδρομών. Πρέπει να περιληφθούν στην οδηγία και να έχουν ίδιες υποχρεώσεις με τους «πλοιοκτήτες», όπως ορίζει η οδηγία, δηλ. να παρέχουν οικονομική εγγύηση. Τελικά, το δικό τους πετρέλαιο προκαλεί τη ρύπανση! Οι επιπτώσεις θα είναι οι ακόλουθες:

—	θα διασφαλισθεί ότι οι ναυλωτές θα υποχρεούνται να μην χρησιμοποιούν πλοία που δεν πληρούν τα πρότυπα·

—	το εμπορικό πλεονέκτημα ενός ναυλωτή από τη χρησιμοποίηση ενός πλοίου που δεν πληροί τα πρότυπα, με χαμηλότερο ναύλο, εξατμίζεται από τις αυξημένες δαπάνες της οικονομικής εγγύησης, δεδομένου ότι περιλαμβάνει τον πρόσθετο κίνδυνο από τη χρησιμοποίηση ενός πλοίου που δεν πληροί τα πρότυπα·

—	δεν θα είναι πλέον οικονομικά ελκυστικό για τους ναυλωτές να χρησιμοποιούν πλοία που δεν πληρούν τα πρότυπα και, συνεπώς, θα διακινούν λιγότερα φορτία·

—

επομένως, περιορίζονται τα κίνητρα να λειτουργούν, να ναυλώνουν και να χρησιμοποιούν πλοία που δεν πληρούν τα πρότυπα, και οι ιδιοκτήτες τέτοιων σκαφών θα αναγκαστούν, είτε να φέρουν το σκάφος, το πλήρωμα και τη λειτουργία του σε πλήρη συμμόρφωση με τους διεθνείς κανονισμούς, είτε να το παροπλίσουν.

Σύσταση 7.2

Άρθρο 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕΤΠ

(7)	πρέπει να συμπεριληφθεί ορισμός της φράσης «φορέας εκμετάλλευσης» όπως χρησιμοποιείται στο άρθρο 1 της οδηγίας.

Αιτιολογία

Πρέπει να προβλεφθεί απάντηση στο ενδεχόμενο ερώτημα «ποιος είναι ο φορέας εκμετάλλευσης;».

Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές είναι βασικοί συντελεστές στην εφαρμογή της στρατηγικής, τόσο για τον καθαρισμό περιοχών που ρυπάνθηκαν, την παροχή των ασφαλών λιμανιών για σκάφη και την παροχή βοήθειας σε όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα, όσο και σε περιοχές όπου οι πολίτες είναι οι ίδιοι ναυτικοί ή διασώστες. Συνεπώς, είναι απογοητευτικό η 3η δέσμη ναυτικής ασφάλειας να μην δίνει την πρέπουσα σημασία στο ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι αρχές αυτές στην επίτευξη των επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων.

Βρυξέλλες, 15 Ιουνίου 2006.

Ο Πρόεδρος

της Επιτροπής των Περιφερειών

Michel DELEBARRE

(1) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη βελτίωση της θαλάσσιας ασφάλειας – Εισηγητής ο κ. Dirk Sterckx βλ.

http://www.europarl.eu.int/comparl/tempcom/mare/pdf/res_en.pdf

22.9.2006

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 229/53

Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών Εφαρμογή του κοινοτικού προγράμματος της Λισσαβώνας Σύγχρονη πολιτική για τις ΜΜΕ με στόχο την τόνωση της ανάπτυξης και της απασχόλησης»

(2006/C 229/08)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,

Έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Εφαρμογή του κοινοτικού προγράμματος της Λισσαβώνας — Σύγχρονη πολιτική για τις ΜΜΕ με στόχο την τόνωση της ανάπτυξης και της απασχόλησης» (COM(2005) 551 τελικό)·

Έχοντας υπόψη την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 15ης Νοεμβρίου 2005 να ζητήσει τη γνωμοδότησή της επί του ανωτέρω θέματος, σύμφωνα με το άρθρο 265 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας,

Έχοντας υπόψη την απόφαση του Προέδρου της στις 24 Ιανουαρίου 2006 να αναθέσει την κατάρτιση αυτής της γνωμοδότησης στην επιτροπή «Οικονομική και κοινωνική πολιτική»,

Έχοντας υπόψη τη γνωμοδότησή της σχετικά με το «Πρόγραμμα για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία» (COM(2005) 121 τελικό — CdR 150/2005 fin) (1),

Έχοντας υπόψη τη γνωμοδότησή της σχετικά με τις «Ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την ανάπτυξη και την απασχόληση 2005-2008» (COM(2005) 141 τελικό — CdR 147/2005 fin) (2),

Έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση πρωτοβουλίας της με θέμα «Ανταγωνιστικότητα και αποκέντρωση» (CdR 23/2005 fin) (3),

Έχοντας υπόψη το σχέδιο γνωμοδότησής της CdR 40/2006 rev. 2, που υιοθετήθηκε από την επιτροπή «Οικονομική και κοινωνική πολιτική» στις 6 Απριλίου 2006 (εισηγήτρια: η κα Constance Hanniffy, Mέλος του Κομητειακού Συμβουλίου του Offaly, Πρόεδρος του Συμβουλίου της Περιφερειακής Αρχής του Midland και Μέλος της Συνέλευσης της Περιφέρειας Border, Midland and Western, IE/EPP)·

υιοθέτησε κατά την 65η σύνοδο ολομέλειάς της, της 14ης και 15ης Ιουνίου 2006 (συνεδρίαση της 15ης Ιουνίου), την ακόλουθη γνωμοδότηση.

1. Οι παρατηρήσεις της Επιτροπής των Περιφερειών

Η Επιτροπή των Περιφερειών:

Νέα ώθηση στην πολιτική για τις ΜΜΕ

1.1

επικροτεί την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με μία σύγχρονη πολιτική για τις ΜΜΕ με στόχο την τόνωση της ανάπτυξης και της απασχόλησης ως μέσο που δίνει νέα ώθηση στην πολιτική για τις ΜΜΕ, επανεστιάζει την πολιτική στα πιο σημαντικά στοιχεία και εξορθολογίζει τη δράση της Κοινότητας, προκειμένου να αυξηθεί η αποτελεσματικότητά της·

1.2

υποστηρίζει την προαγωγή μιας σφαιρικής πολιτικής για τις ΜΜΕ, η οποία να αναγνωρίζει την ποικιλομορφία των ΜΜΕ από άποψη μεγέθους, ιδιοκτησίας και τομέα και να προβλέπει ένα φάσμα προσαρμοσμένων σε κάθε περίπτωση ενισχύσεων και ένα ευαίσθητο νομοθετικό περιβάλλον που να ανταποκρίνεται στις ποικίλες ανάγκες των ευρωπαϊκών ΜΜΕ·

1.3

εκτιμά την αναφορά της ανακοίνωσης στον ρόλο των τοπικών και περιφερειακών αρχών, αλλά πιστεύει ότι θα μπορούσε να ήταν πιο αναλυτική όσον αφορά τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές στην υποστήριξη των ΜΜΕ, ως υπεύθυνες για την εξασφάλιση ευνοϊκού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη και τη μεταβίβαση των ΜΜΕ, καθώς και ως σημαντικοί πελάτες για τα αγαθά και τις υπηρεσίες που παρέχουν·

1.4

αναγνωρίζει ότι κυρίως αρμόδια για την εξασφάλιση της πραγματικής αποτελεσματικότητας της πολιτικής για τις ΜΜΕ είναι πρωτίστως τα κράτη μέλη και προτρέπει τα κράτη μέλη να φροντίσουν να συμπεριλάβουν στα Εθνικά τους Προγράμματα Μεταρρυθμίσεων συγκεκριμένα μέτρα για την υποστήριξη της σύστασης και της ανάπτυξης των ΜΜΕ·

1.5

εφιστά την προσοχή στην ανάλυση που έχει κάνει η ίδια όσον αφορά την κατάρτιση των Εθνικών Προγραμμάτων Μεταρρυθμίσεων (ΕΠΜ) και, ειδικότερα, την έλλειψη διαβούλευσης με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές και εκφράζει την ικανοποίησή της για την ενθάρρυνση που έλαβε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2006 να συνεχίσει τις εργασίες της για τα ΕΠΜ·

1.6

φρονεί ότι η συμμετοχή και η δέσμευση όλων των εμπλεκομένων στην εφαρμογή της πολιτικής για τις ΜΜΕ έχει προφανώς ζωτική σημασία για την επιτυχία της και πιστεύει ότι η Επιτροπή θα έπρεπε να είχε καθορίσει στην ανακοίνωση συγκεκριμένους στόχους και προθεσμίες, που θα βοηθούσαν στη μέτρηση των αποτελεσμάτων·

1.7

εκτιμά την προτεραιότητα που έδωσε η αυστριακή Προεδρία στις ΜΜΕ και επικροτεί την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου 2006 να συμπεριλάβει την «Απελευθέρωση του επιχειρηματικού δυναμικού, ιδίως των ΜΜΕ» στους ειδικούς τομείς δράσεων προτεραιότητας. Η ΕΤΠ επιμένει, επίσης, σε μια εκτενή και ανοιχτή αξιολόγηση της εφαρμογής των Εθνικών Προγραμμάτων Μεταρρυθμίσεων στο μέλλον από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και, ιδιαίτερα, σε μια σαφή αξιολόγηση των οφελών που προκύπτουν από αυτά τα προγράμματα για τις ΜΜΕ·

1.8	υποστηρίζει την πρόβλεψη επαρκούς χρηματοδότησης για το πρόγραμμα για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία (ΠΑΚ), διότι θα αποτελέσει ζωτικό μέσο της κοινοτικής πολιτικής για τις ΜΜΕ·

Προώθηση της επιχειρηματικότητας και των δεξιοτήτων

1.9

πιστεύει ότι θα πρέπει να ενθαρρύνεται και να υποστηρίζεται κάθε έκφανση της επιχειρηματικότητας· επικροτεί την αναγνώριση της ανακοίνωσης ότι οι ανάγκες των γυναικών, των νέων, των μεταναστών και των ηλικιωμένων επιχειρηματιών, καθώς και εκείνων που ανήκουν σε μειονοτικές ομάδες, δεν ικανοποιούνται ακόμη επαρκώς· επισημαίνει ότι οι προαναφερθείσες ομάδες δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται ως μία και μοναδική οντότητα και τονίζει ότι για κάθε ομάδα χρειάζονται και ειδικά μέτρα, γιατί οι ανάγκες στις διάφορες χώρες ή ακόμη και εντός της ίδιας ομάδας μπορεί να διαφέρουν· επίσης, έχει την αίσθηση ότι οι προτάσεις που διατυπώνονται περιορίζονται στην υποστήριξη της δικτύωσης και ότι, αν θέλουμε να αυξηθεί το επίπεδο της επιχειρηματικότητας μεταξύ των διάφορων αυτών ομάδων-στόχων, χρειάζονται πιο συγκεκριμένες προτάσεις, οι οποίες να εμπνέονται από το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για την Ισότητα των Φύλων, που υιοθετήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 23/24 Μαρτίου 2006, καθώς και επέκταση αυτού του Συμφώνου και σε άλλες μειονεκτικές ομάδες·

1.10

υπογραμμίζει την αξία των τοπικών και περιφερειακών πρωτοβουλιών για την ενίσχυση της επιχειρηματικής νοοτροπίας και την προαγωγή και παροχή επιχειρηματικής παιδείας σε όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος, αλλά θεωρεί ότι πολλές πρωτοβουλίες εκπαίδευσης και κατάρτισης δεν είναι αρκετά ευπροσάρμοστες ή ευέλικτες ώστε να ανταποκριθούν στις ανάγκες των ΜΜΕ·

1.11	επικροτεί τη θέσπιση του διαγωνισμού «Ευρωπαϊκά Επιχειρηματικά Βραβεία» ως μέσου για την προώθηση της επιχειρηματικότητας, την ανάδειξη των βέλτιστων πρακτικών σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο και την ενθάρρυνση των επίδοξων επιχειρηματιών·

1.12

εφιστά την προσοχή στην απαίτηση θετικότερης στάσης της κοινωνίας, γενικά, και του τραπεζικού και του δημόσιου τομέα, ειδικότερα, έναντι του λελογισμένου και καλά θεμελιωμένου επιχειρηματικού κινδύνου και ανοχή της επιχειρηματικής αποτυχίας και ζητεί από τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν για την ενίσχυση του επιχειρηματικού πνεύματος σε όλη την ΕΕ και να αξιολογούν περισσότερο την οποιαδήποτε πρότερη επιχειρηματική εμπειρία διαθέτει ενδεχομένως κάποιος επιχειρηματίας·

Βελτίωση της πρόσβασης των ΜΜΕ στις αγορές

1.13

επικροτεί την προτεινόμενη επανεξέταση των Ευρωπαϊκών Κέντρων Πληροφόρησης (Euro Info Centres/EIC) από την Επιτροπή, επειδή πιστεύει ότι υπάρχουν διαφορές μεταξύ των κρατών μελών τόσο ως προς την αποτελεσματικότητα αυτών των κέντρων όσο και ως προς την ικανότητά τους να παρέχουν στις ΜΜΕ ολοκληρωμένη υποστήριξη και συμβουλές σχετικά με τη διεθνοποίηση των δραστηριοτήτων τους· τονίζει, επίσης, ότι θα ήταν σκόπιμο να καθοριστούν σαφώς οι λειτουργίες και οι αρμοδιότητες των οργανισμών που συμμετέχουν στο δίκτυο αυτό και να θεσπιστούν μηχανισμοί συντονισμού με άλλους φορείς, όπως λόγου χάρη τα κέντρα «Europe Direct», προκειμένου να αποφεύγονται επικαλύψεις κατά την παροχή υπηρεσιών πληροφόρησης και συμβουλών και να αυξηθεί η αποδοτικότητα της χρήσης των πόρων·

1.14	θα επικροτούσε ενδεχόμενες προτάσεις για την ενίσχυση προγραμμάτων που διευκολύνουν την πρόσβαση των ΜΜΕ στις τεχνολογίες των πληροφοριών (ΤΠΕ), αυξάνοντας έτσι την ανταγωνιστικότητά τους και τη δυνατότητα πρόσβασής τους σε νέες αγορές·

1.15	σημειώνει τις προτάσεις της Επιτροπής σχετικά με τη βελτίωση της πρόσβασης των ΜΜΕ στις δημόσιες συμβάσεις·

1.16	πιστεύει ότι οι προσπάθειες που στοχεύουν στην τυποποίηση δεν θα πρέπει να εισάγουν περαιτέρω γραφειοκρατία, που θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στις ΜΜΕ·

Εξάλειψη της γραφειοκρατίας

1.17

επικροτεί τις δεσμεύσεις της Επιτροπής να απλουστεύσει τους κανόνες και τις ρυθμίσεις για να διευκολύνει την πρόσβαση των ΜΜΕ στα κοινοτικά προγράμματα, αλλά θα επιθυμούσε περισσότερη σαφήνεια όσον αφορά τον τρόπο επίτευξης αυτού του στόχου και τις ενδεχόμενες υποδηλώσεις για τους οργανισμούς εκταμίευσης των κοινοτικών κονδυλίων·

1.18	υποστηρίζει τη δέσμευση της Επιτροπής να προαξιολογεί τις νομοθετικές της προτάσεις και την προτρέπει να διαβουλεύεται με ομάδες εκπροσώπησης των ΜΜΕ, προκειμένου να εξασφαλίζει ότι η νέα νομοθεσία δεν θα εμποδίζει τις δυνατότητες ανάπτυξης και καινοτομίας των ΜΜΕ·

1.19

σημειώνει τον σημαντικό ρόλο που ανατίθεται στον Εκπρόσωπο της Επιτροπής για τις ΜΜΕ για την εξασφάλιση της φιλικότητας της πολιτικής για τις ΜΜΕ, αλλά ανησυχεί μήπως δεν του χορηγηθούν επαρκείς πόροι και — πράγμα ακόμη πιο σημαντικό — επαρκές κύρος και πολιτική υποστήριξη, για να εξασφαλιστεί η υλοποίηση των στόχων αυτού του λειτουργήματος·

1.20	επικροτεί την προτεινόμενη ενσωμάτωση της αρχής «προτεραιότητα στις μικρές επιχειρήσεις» σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ και θα επιθυμούσε να αποδίδεται υψηλότερη προτεραιότητα στις ΜΜΕ κατά τη διαδικασία αξιολόγησης του αντικτύπου των κοινοτικών προτάσεων·

1.21	θα υποστήριζε και άλλες πρωτοβουλίες που θα καθιστούσαν τη διαμόρφωση της πολιτικής για τις ΜΜΕ πιο συνεκτική και πιο προβλέψιμη, ώστε οι ΜΜΕ να μπορούν να προβλέπουν τις συνέπειες και να προετοιμάζονται καλύτερα·

1.22

σημειώνει την επιτυχία του συστήματος της «ενιαίας θυρίδας εξυπηρέτησης», το οποίο έχει αποδειχθεί πολύ αποτελεσματικό στην υποστήριξη και στην ενθάρρυνση της ανάπτυξης των ΜΜΕ σε αρκετές περιοχές της ΕΕ, αναγνωρίζει τις δυνατότητες αυτών των θυρίδων ως κέντρων παροχής πληροφοριών και βοήθειας για την εξήγηση της διαδικασίας ανάθεσης των δημόσιων συμβάσεων και ζητεί μεγαλύτερη έμφαση στην προσέγγιση αυτή γενικότερα, λόγου χάρη μέσω της διεξαγωγής διασκέψεων και σεμιναρίων σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές, τα οποία θα συμβάλλουν στη διάδοση των καλύτερων περιφερειακών πρωτοβουλιών στο πεδίο αυτό·

Βελτίωση του αναπτυξιακού δυναμικού των ΜΜΕ

1.23	επικροτεί τη δέσμευση να αυξηθεί η συμμετοχή των ΜΜΕ στα προγράμματα και στις πρωτοβουλίες της ΕΕ, αλλά πιστεύει ότι θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά οι ειδικές δεσμεύσεις αυτών των προγραμμάτων, ώστε να εξασφαλίζεται πως πράγματι τηρούνται·

1.24

θα περίμενε αναλυτικότερη περιγραφή του ρόλου και του επιπέδου στήριξης των ΜΜΕ από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ και της συμβολής των άλλων κοινοτικών μέσων χρηματοδότησης και θα επιθυμούσε μια πιο συνεκτική προσέγγιση της αξιολόγησης των αποτελεσμάτων αυτών των προγραμμάτων για την υποστήριξη των ΜΜΕ·

1.25

αναγνωρίζει τη σημασία της σύνδεσης των ΜΜΕ με ερευνητικές και τεχνολογικές πρωτοβουλίες και τις δυσκολίες που συναντούν οι ΜΜΕ κατά την πρόσβαση και την εκμετάλλευση της έρευνας, της καινοτομίας και της διανοητικής ιδιοκτησίας, αλλά ζητεί να υιοθετηθεί διαφοροποιημένη προσέγγιση για τις μικρότερες και τις μη τεχνολογικές ΜΜΕ όσον αφορά την υποστήριξη της επιτυχούς προσαρμογής νέων ιδεών·

1.26

υποστηρίζει τις πρωτοβουλίες συνεργασίας μεταξύ των τοπικών και περιφερειακών αρχών, των επιχειρήσεων και των ενώσεών τους, των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και των ερευνητικών κέντρων, επειδή αποτελούν μέσα περιφερειακής βιομηχανικής πολιτικής που δημιουργούν δίκτυα υποστήριξης, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν τις ΜΜΕ να υπερνικήσουν τα εμπόδια που τίθενται στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας, στη βελτίωση της κατάρτισης και στην εκμετάλλευση της καινοτομίας·

1.27	υποστηρίζει την προτεινόμενη μεταρρύθμιση των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις, έτσι ώστε να καλυφθεί ένα μέρος των κινδύνων, να απλοποιηθούν οι διαδικασίες και να υιοθετηθεί μια πιο ευέλικτη προσέγγιση των ενισχύσεων για τις ΜΜΕ·

1.28

αναγνωρίζει τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει το 7ο Πρόγραμμα-Πλαίσιο Έρευνας και Ανάπτυξης στην υποστήριξη της ερευνητικής δραστηριότητας των ΜΜΕ, αλλά ζητεί να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην καινοτομία, στην ανάπτυξη και στη μεταφορά τεχνολογίας για τις μικρότερες ΜΜΕ, δεδομένης της περιορισμένης ερευνητικής ικανότητας των περισσότερων ΜΜΕ·

1.29

προτείνει να ενισχυθούν τα προγράμματα που προωθούν τη δικτύωση των ΜΜΕ, καθώς και τα μέτρα που διευκολύνουν τη δημιουργία δικτύων μεταξύ τους. Η προώθηση των δικτύων μη θεσμικών ιδιωτικών επενδυτών («business angels»), ειδικότερα, θα μπορούσε να αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιμη για την επίλυση των προβλημάτων πρόσβασης των ΜΜΕ σε εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης·

Ενίσχυση του διαλόγου και των διαβουλεύσεων με τις ΜΜΕ και τους φορείς που τις εκπροσωπούν

1.30

αναγνωρίζει την ανάγκη να λαμβάνονται υπόψη οι ανησυχίες των ΜΜΕ ήδη από τα αρχικά στάδια της διαμόρφωσης της κοινοτικής νομοθεσίας και της διαδικασίας τυποποίησης, αλλά ζητεί σαφέστερους μηχανισμούς και ρυθμίσεις, με τους οποίους θα μπορέσουν να ενισχυθούν οι διαβουλεύσεις με τους ενδιαφερόμενους φορείς·

1.31

επικροτεί τη δημιουργία των ειδικών ομάδων για τις ΜΜΕ («SME Panels») ως μηχανισμού διαβουλεύσεων και ανατροφοδότησης σε σχέση με τις προτάσεις της Επιτροπής και ανάπτυξης επικοινωνίας μεταξύ των ΜΜΕ και των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, έχει όμως ορισμένες αμφιβολίες όσον αφορά την αντιπροσωπευτικότητα αυτών των ομάδων·

1.32	υπογραμμίζει τη σημασία των διαβουλεύσεων με τα τοπικά και περιφερειακά συμφέροντα και ζητεί από την Επιτροπή μεγαλύτερη σαφήνεια όσον αφορά τον τρόπο διεξαγωγής αυτών των διαβουλεύσεων και το αν θα ενθαρρύνει μια πιο αποκεντρωμένη προσέγγιση της υποστήριξης των ΜΜΕ·

1.33	υπογραμμίζει την ιδιαίτερη θέση που κατέχουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές ως βασικοί φορείς υλοποίησης της πολιτικής, αλλά και ως εταίροι που επικοινωνούν με τις ομάδες των ενδιαφερομένων και προάγουν το επιχειρηματικό πνεύμα·

2. Οι συστάσεις της Επιτροπής των Περιφερειών

2.1

καλεί τα κράτη μέλη να ζητούν τη γνώμη των τοπικών και περιφερειακών αρχών σχετικά με τα Εθνικά τους Προγράμματα Μεταρρυθμίσεων και να μεριμνούν ώστε τα προγράμματα αυτά να συμπεριλαμβάνουν συγκεκριμένα μέτρα για την υποστήριξη της σύστασης και της ανάπτυξης των ΜΜΕ και ζητεί σαφή και αναλυτική αξιολόγηση των οφελών που προκύπτουν για τις ΜΜΕ από την εφαρμογή των Εθνικών Προγραμμάτων Μεταρρυθμίσεων των κρατών μελών·

2.2

προτείνει να προσδιοριστούν, στο πλαίσιο της τρέχουσας ανάλυσης της υλοποίησης της στρατηγικής της Λισσαβώνας και των Εθνικών Προγραμμάτων Μεταρρυθμίσεων, οι υφιστάμενες εμπειρίες τοπικών και περιφερειακών πολιτικών για την υποστήριξη της ανάπτυξης των ΜΜΕ, με ιδιαίτερη έμφαση στις βιομηχανικές συσπειρώσεις και στα δίκτυα μικρών επιχειρήσεων και με προοπτική την κατάρτιση ενός οδηγού ορθών πρακτικών·

2.3

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναγνωρίσει σαφέστερα τον ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές στην υποστήριξη των ΜΜΕ, ως υπεύθυνες για την εξασφάλιση ευνοϊκού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη και τη συνέχιση της λειτουργίας των ΜΜΕ, μέσω της μεταβίβασής τους, καθώς και ως σημαντικοί πελάτες, μέσω των δημόσιων συμβάσεων, για τα αγαθά και τις υπηρεσίες που παρέχουν, και ζητεί αποτελεσματικότερες διαβουλεύσεις με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές σχετικά με τις πολιτικές πρωτοβουλίες για τις ΜΜΕ·

2.4	συνιστά να καθοριστούν συγκεκριμένοι στόχοι και προθεσμίες για την εφαρμογή των νέων μέτρων που περιέχονται στην ανακοίνωση, προκειμένου να βοηθήσουν στην αξιολόγηση της εφαρμογής, στη διάδοση των βέλτιστων πρακτικών και στην εξασφάλιση της προσήλωσης στην εφαρμογή των μέτρων·

2.5

συνιστά να αναγνωριστεί περισσότερο η ποικιλομορφία των ΜΜΕ και να προβλεφθούν προσαρμοσμένες σε κάθε περίπτωση ενισχύσεις, όπως η παροχή ευέλικτης εκπαίδευσης και κατάρτισης και η θέσπιση ευαίσθητης νομοθεσίας που να ανταποκρίνεται στις ποικίλες ανάγκες των ΜΜΕ, και ζητεί να υιοθετηθεί διαφοροποιημένη προσέγγιση στα κοινοτικά προγράμματα για τις πολύ μικρές, τις μικρότερες και τις μη τεχνολογικές ΜΜΕ όσον αφορά την υποστήριξη της επιτυχούς προσαρμογής νέων ιδεών·

Προώθηση της επιχειρηματικότητας και των δεξιοτήτων

2.6

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν με τοπικές και περιφερειακές αρχές που έχουν αναπτύξει και εφαρμόζουν καινοτόμα μέτρα για την υποστήριξη του επιχειρηματικού δυναμικού των γυναικών, των νέων, των μεταναστών και των ηλικιωμένων επιχειρηματιών, καθώς και εκείνων που ανήκουν σε μειονοτικές ομάδες, προκειμένου να διαμορφώσει τη μελλοντική εξέλιξη της κοινοτικής πολιτικής αναλόγως, και συνιστά να εξεταστεί το ενδεχόμενο της πρόβλεψης ειδικών μέτρων και κονδυλίων για αυτές τις ομάδες·

Βελτίωση της πρόσβασης των ΜΜΕ στις αγορές

2.7	συνιστά, κατά την επανεξέταση των Ευρωπαϊκών Κέντρων Πληροφόρησης, να εξεταστεί η καταλληλότητα της χρηματοδότησής τους και η ικανότητά τους να παρέχουν στις ΜΜΕ ολοκληρωμένη υποστήριξη και συμβουλές σχετικά με τη διεθνοποίηση των δραστηριοτήτων τους στη ζώνη επιρροής τους·

2.8	ζητεί από τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να εξετάσουν πιο προσεκτικά πώς μπορούν να υποστηρίξουν καλύτερα τις ΜΜΕ της περιοχής τους, παρέχοντάς τους δυνατότητες πρόσβασης στις αγορές ιδίως της παροχής αγαθών και υπηρεσιών μέσω των δημόσιων συμβάσεων·

Εξάλειψη της γραφειοκρατίας

2.9

ζητεί να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για τη μείωση του αντικτύπου των ρυθμίσεων στις ευρωπαϊκές ΜΜΕ και να εξασφαλιστεί ότι οι προσπάθειες που στοχεύουν στην τυποποίηση δεν εισάγουν περαιτέρω γραφειοκρατία που θα είχε αρνητικό αντίκτυπο στις ΜΜΕ· προτρέπει την Επιτροπή να διαβουλεύεται με ομάδες εκπροσώπησης των ΜΜΕ προκειμένου να εξασφαλίζει ότι η νέα νομοθεσία δεν θα εμποδίζει τις δυνατότητες ανάπτυξης και καινοτομίας των ΜΜΕ·

2.10	συνιστά να διατεθούν επαρκείς πόροι, κύρος και πολιτική υποστήριξη στον Εκπρόσωπο της Επιτροπής για τις ΜΜΕ, προκειμένου να εκπληρωθούν οι στόχοι αυτού του λειτουργήματος και οι προσδοκίες των ΜΜΕ·

2.11	ζητεί καλύτερο συντονισμό των πολιτικών και των προγραμμάτων υποστήριξης των ΜΜΕ μέσω της περαιτέρω ανάπτυξης του συστήματος της «ενιαίας θυρίδας εξυπηρέτησης», π.χ. με ηλεκτρονικές πύλες και ενιαίες θυρίδες εξυπηρέτησης για τις δημόσιες συμβάσεις·

2.12

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν πρωτοβουλίες που θα καθιστούσαν τη διαμόρφωση της πολιτικής για τις ΜΜΕ πιο συνεκτική και πιο προβλέψιμη, όπως π.χ. τη σύσταση να καθοριστούν δύο συγκεκριμένες ημερομηνίες το χρόνο κατά τις οποίες θα τίθενται σε ισχύ όλες οι νέες ρυθμίσεις, ώστε οι ΜΜΕ να μπορούν να προβλέπουν τις συνέπειες και να προετοιμάζονται καλύτερα.

Βρυξέλλες, 15 Ιουνίου 2006.

Ο Πρόεδρος

της Επιτροπής των Περιφερειών

Michel DELEBARRE

(1) Δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στην Επίσημη Εφημερίδα.

(2) Δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στην Επίσημη Εφημερίδα.

(3) Δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στην Επίσημη Εφημερίδα.

22.9.2006

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 229/57

Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για το Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την προστασία των μειονοτήτων και τις πολιτικές κατά των διακρίσεων σε μια διευρυμένη Ευρώπη

(2006/C 229/09)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,

Έχοντας υπόψη την απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Ιουνίου 2005 να ζητήσει τη γνωμοδότησή της για το ανωτέρω θέμα, σύμφωνα με το άρθρο 265 παράγραφος 4 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας·

Έχοντας υπόψη την απόφαση του Προεδρείου της στις 11 Οκτωβρίου 2005 να αναθέσει την κατάρτιση αυτής της γνωμοδότησης στην επιτροπή «Συνταγματικά θέματα και ευρωπαϊκή διακυβέρνηση»·

Έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την προστασία των μειονοτήτων και τις πολιτικές κατά των διακρίσεων σε μια διευρυμένη Ευρώπη (Τ6-0228/2005)·

Έχοντας υπόψη το άρθρο 6 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το άρθρο 13 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας·

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης, η οποία υπογράφηκε στις 29 Οκτωβρίου 2004, και συγκεκριμένα τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, ο οποίος αποτελεί το Μέρος ΙΙ της·

Έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/43/ΕΚ περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής και την οδηγία 2000/78/ΕΚ περί θεσπίσεως γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία·

Έχοντας υπόψη τη γνωμοδότησή της (CdR 226/2005 fin) για την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών «Απαγόρευση των διακρίσεων και ίσες ευκαιρίες για όλους — Στρατηγική-πλαίσιο» (COM(2005) 224 τελικό) και την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με το Ευρωπαϊκό Έτος Ίσων Ευκαιριών για Όλους (2007) — Προς μια δίκαιη κοινωνία (COM(2005) 225 τελικό — 2005/0107 (COD)·

Έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ομοφυλοφοβία στην Ευρώπη (RSP/2005/2666)·

Έχοντας υπόψη τη γνωμοδότησή της (CdR 241/2004 fin) (1) για την Πράσινη Βίβλο Ισότητα και μη διακριτική μεταχείριση στη διευρυμένη Ευρωπαϊκή Ένωση (COM(2004) 379 τελικό).

Έχοντας υπόψη τις συστάσεις του Δικτύου Ανεξάρτητων Εμπειρογνωμόνων για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα της ΕΕ στο έντυπο Thematic Comment No 3: The Protection of Minorities in the European Union [Θεματικές Παρατηρήσεις αριθ. 3: Η προστασία των μειονοτήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση]·

Έχοντας υπόψη τις εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου των Φαινομένων Ρατσισμού και Ξενοφοβίας (EUMC) για την κατάσταση των μεταναστών, των μειονοτήτων και ειδικότερα των Ρομ·

Έχοντας υπόψη το σχέδιο γνωμοδότησής της (CdR 53/2005 rev. 1) που υιοθετήθηκε ομόφωνα στις 7 Απριλίου 2006 από την επιτροπή της «Συνταγματικά θέματα, ευρωπαϊκή διακυβέρνηση και χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης» (εισηγητές: ο κ. Sovič, Δήμαρχος του Maribor, και ο κ. Sinner, Υπουργός, Προϊστάμενος της Καγκελαρίας της Βαυαρίας)·

1)	ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της πολιτισμικής και γλωσσικής ποικιλομορφίας αποτελούν ένα βαθιά ευρωπαϊκό πλεονέκτημα, το οποίο πρέπει να διατηρηθεί σε όλες τις περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το οποίο αποτελεί προτεραιότητα για την ΕΤΠ·

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι όλες οι μορφές διακρίσεων με βάση το φύλο, τη φυλετική ή εθνοτική καταγωγή, τη θρησκεία ή τις πεποιθήσεις, την αναπηρία, την ηλικία ή τον γενετήσιο προσανατολισμό πρέπει να καταπολεμηθούν με την ίδια επιμονή και ότι πρέπει να υπενθυμίζεται ότι όλοι ανεξαρτήτως οι κάτοικοι συνεισφέρουν στον πλούτο της Ευρώπης·

3)	ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι υφίστανται διαφορές ανάμεσα στην προστασία των μειονοτήτων και στις πολιτικές καταπολέμησης των διακρίσεων και ότι η ίση μεταχείριση αποτελεί βασικό δικαίωμα και όχι προνόμιο όλων των πολιτών·

4)	ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι κάθε άτομο έχει το δικαίωμα να διαφέρει και ότι ο σεβασμός θα πρέπει να αποτελεί μία γενική στάση στη ζωή, να βασίζεται στην αμοιβαιότητα και να μην θεωρείται χάρη που γίνεται σε ορισμένους και όχι σε άλλους·

5)	ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι οι τοπικές αρχές έχουν σημαντικό ρόλο να διαδραματίσουν για την υποστήριξη του θεμελιώδους δικαιώματος της ελευθερίας της συνάθροισης·

6)	ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι οι τοπικές έχουν ιδιαίτερη ευθύνη να δώσουν το καλό παράδειγμα και να προωθήσουν τις ορθές πρακτικές·

7)	ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι η εξουσία που οι τοπικές και περιφερειακές αρχές ασκούν σε τομείς που έχουν σχέση με τα κρατικά αρχεία, την εκπαίδευση, την αστυνομία, την υγεία, τη στέγαση και την κοινωνική πρόνοια είναι ουσιώδης για τη διασφάλιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων·

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι η Επιτροπή των Περιφερειών προέβη, κατόπιν αιτήματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σε συλλογή των ορθών πρακτικών που εφαρμόζονται στο τοπικό και περιφερειακό επίπεδο και ότι με τον τρόπο αυτό εκδηλώνει την επιθυμία της να συμβάλει ουσιαστικά στην καλύτερη προστασία των μειονοτήτων και στην εφαρμογή των πολιτικών καταπολέμησης των διακρίσεων·

υιοθέτησε ομόφωνα κατά την 65η σύνοδο ολομέλειάς της, που πραγματοποιήθηκε στις 14 και 15 Ιουνίου 2006 (συνεδρίαση της 15ης Ιουνίου), την ακόλουθη γνωμοδότηση.

Η Επιτροπή των Περιφερειών

1. Γενικές παρατηρήσεις

1.1

επιδοκιμάζει το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και συμφωνεί με αυτό ότι το επίπεδο εφαρμογής των πολιτικών καταπολέμησης των διακρίσεων είναι «μη ικανοποιητικό»· αναγνωρίζει, ωστόσο, ότι μολονότι το επίπεδο εφαρμογής των εν λόγω πολιτικών ποικίλλει από κράτος μέλος σε κράτος μέλος, καθώς ορισμένα από αυτά έχουν υιοθετήσει μία πιο πρωτόβουλη στάση απ' ό,τι άλλα, η ΕΕ, τα κράτη μέλη της, καθώς και οι τοπικές και περιφερειακές αρχές έχουν ήδη καταρτίσει έναν περιεκτικό κατάλογο ορθών πρακτικών·

1.2

συμφωνεί με τη θέση του ΕΚ ότι οι διάφορες τοπικές, περιφερειακές και εθνικές αρχές των κρατών μελών θα μπορούσαν να συντονίσουν καλύτερα τα μέτρα που λαμβάνουν για την καταπολέμηση κάθε μορφής διακρίσεων με βάση το φύλο, τη φυλετική ή εθνοτική καταγωγή, τη θρησκεία ή τις πεποιθήσεις, την αναπηρία, την ηλικία ή τον γενετήσιο προσανατολισμό, συμπεριλαμβανομένου του αντισημιτισμού και των επιθέσεων εις βάρος μειονοτικών ομάδων, ιδιαίτερα των Ρομ·

1.3

αναγνωρίζει ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές αντιμετωπίζουν μία διπλή πρόκληση: αφενός, λόγω της ευθύνης που έχουν αναλάβει οι διοικήσεις τους να καταπολεμούν τις πρακτικές που ασκούν διακρίσεις και να σέβονται την αρχή της ισότητας σε ό,τι αφορά την πρόσβαση σε ατομικά, οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα και, αφετέρου, λόγω της ευθύνης που έχουν αναλάβει να προωθούν κατά τρόπο δυναμικό τα θεμελιώδη δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού των δικαιωμάτων των μειονοτήτων·

1.4	υπογραμμίζει ότι οι πολιτικές και οι κανόνες που καλούνται να εφαρμόσουν οι τοπικές αρχές πρέπει, τόσο από τυπική όσο και από πρακτική άποψη, να μην ασκούν διακρίσεις και να προωθούν την κοινωνική, οικονομική και πολιτική ολοκλήρωση·

1.5

αναγνωρίζει ότι η φτώχεια, ο κοινωνικός αποκλεισμός και η γκετοποίηση μπορούν να οδηγήσουν στην ανάπτυξη ριζοσπαστικών στάσεων και, συνεπώς, φρονεί ότι η υιοθέτηση αποτελεσματικών πολιτικών ολοκλήρωσης, συμπεριλαμβανομένης της λήψης μέτρων στους τομείς της εκπαίδευσης και της στέγασης σε περιφερειακή και τοπική κλίμακα, μπορούν να βοηθήσουν έμμεσα στην πρόληψη ενός βίαιου ριζοσπαστισμού, καθώς και ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στους νέους που ζουν στα «γκέτο» των αστικών κέντρων·

1.6

επισημαίνει ότι έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή θετικές δράσεις σε διάφορες πόλεις, κοινότητες και περιφέρειες, με σκοπό τη διασφάλιση ενός υψηλότερου επιπέδου προστασίας στα μέλη των μειονοτήτων που διαβιούν σε αυτές, οι οποίες βασίζονται στην αρχή της πολυπολιτισμικής κοινωνίας και στην συνείδηση του πλούτου και της ποικιλομορφίας της ΕΕ, και συνεπώς υποβάλλει, αφού έλαβε υπόψη τα τεκμήρια που συγκέντρωσαν τα μέλη της, έναν πρώτο, μη εξαντλητικό κατάλογο ορθών πρακτικών που εφαρμόζονται στο τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, ο οποίος επισυνάπτεται στην παρούσα γνωμοδότηση·

2. Απόψεις και συστάσεις

2.1 Προώθηση της ποικιλομορφίας και του διαπολιτισμικού διαλόγου — Αποκεντρωμένα μέτρα

2.1.1

είναι της γνώμης ότι οι περιφερειακές και τοπικές αρχές θα πρέπει να προσκομίζουν προστιθέμενη αξία στον αγώνα για την καταπολέμηση του ρατσισμού, του αντισημιτισμού, της ισλαμοφοβίας, της ξενοφοβίας, της ομοφυλοφοβίας και των επιθέσεων κατά ομάδων μειονοτήτων, ιδιαίτερα δε κατά των Ρομ και των υπηκόων τρίτων χωρών, ενθαρρύνοντας την ποικιλομορφία στο επίπεδο του απλού πολίτη και εφαρμόζοντας την αρχή ότι η ποικιλομορφία πλουτίζει την κοινωνία·

2.1.2

προτείνει να λάβουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές τα κατάλληλα αποκεντρωμένα μέτρα για την αύξηση του επιπέδου προστασίας των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, καθώς και για την αντιμετώπιση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας στις ευρωπαϊκές πόλεις και περιφέρειες, όπως:

—	τη σύσταση περιφερειακών και τοπικών υπηρεσιών καταπολέμησης των διακρίσεων, οι οποίες θα παρακολουθούν και θα καταγράφουν τις καταγγελίες ατόμων που ανήκουν σε ομάδες, που αποτέλεσαν αντικείμενο διακρίσεων·

—	τη διάδοση σε ευρύτερο κοινό των βασικών πληροφοριών που αφορούν την κατάσταση των μειονοτήτων και τις πολιτικές καταπολέμησης των διακρίσεων·

—	τη διοργάνωση δημόσιων παρουσιάσεων με θέμα τις ορθές πρακτικές εκ μέρους εκπροσώπων πόλεων, κοινοτήτων και περιφερειών

—	τη θέση σε λειτουργία των κέντρων 'Europe Direct' για την προαγωγή των δικαιωμάτων των μειονοτήτων και των μέτρων καταπολέμησης των διακρίσεων·

—	τη διοργάνωση εκδηλώσεων, εορταστικών και μη, με σκοπό τη συνάντηση διαφορετικών πολιτισμών, παραδόσεων και γλωσσικών ομάδων που ζουν στον ίδιο χώρο·

—	τη χάραξη προγραμμάτων κατάρτισης για το προσωπικό των τοπικών και περιφερειακών διοικήσεων, τους εκπαιδευτικούς και τους δημοσιογράφους, με σκοπό την προώθηση της μη άσκησης διακρίσεων και της ίσης μεταχείρισης όλων των πολιτών·

—	την καθιέρωση απλών και άμεσων επαφών με τις διοικητικές υπηρεσίες για τα μέλη των μειονοτήτων, με σκοπό την αντιμετώπιση των περιπτώσεων όπου είναι πιθανό να αποτελέσουν αντικείμενο άσκησης διακρίσεων

2.1.3

υποστηρίζει τη θέση του Κοινοβουλίου, το οποίο τονίζει ότι η κατάσταση της κοινότητας των Ρομ εμπνέει ιδιαίτερη ανησυχία και, συνεπώς, φρονεί ότι η κοινότητα των Ρομ χρήζει ιδιαίτερης προστασίας, ιδίως εάν ληφθεί υπόψη το μέγεθός της και η ιδιαιτερότητά της·

2.1.4

πιστεύει ότι η ενσωμάτωση των Ρομ αποτελεί μία μείζονα πρόκληση για τις τοπικές και περιφερειακές αρχές και καλεί τα ευρωπαϊκά όργανα, τις εθνικές κυβερνήσεις και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να αναπτύξουν μία κοινή ολοκληρωμένη και αποκεντρωμένη προσέγγιση με σκοπό τη διευκόλυνση της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής ένταξης τους και ταυτόχρονα την προώθηση του σεβασμού της ποικιλομορφίας και της ανεκτικότητας. Για το λόγο αυτό, προτείνει να ληφθούν τα ακόλουθα μέτρα στο τοπικό και περιφερειακό επίπεδο:

—	να αναπτυχθούν ευέλικτες εκπαιδευτικές στρατηγικές προκειμένου να ενισχυθούν όσο το δυνατόν περισσότερο οι ευκαιρίες ενσωμάτωσης των Ρομ·

—	να καθιερωθεί η ανταλλαγή ορθών πρακτικών μεταξύ των πόλεων και των περιφερειών στις οποίες ζουν μέλη της κοινότητας των Ρομ·

—	να χρηματοδοτηθούν πολιτισμικές εκδηλώσεις οι οποίες να προβάλουν την πολιτισμική κληρονομιά και παράδοσή τους·

2.1.5

τονίζει τη σημασία του διαλόγου μεταξύ των θρησκευτικών και εθνοτικών ομάδων στο περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, ο οποίος επιδιώκει την αποφυγή του ριζοσπαστισμού και του φυλετικού διαχωρισμού και ο οποίος θα μπορούσε να συντελέσει επίσης στο να γίνει κατανοητή από όλους η ισοτιμία και η ποικιλομορφία των ευρωπαϊκών κοινωνιών·

2.1.6

υποστηρίζει την έμφαση που δίδεται από το Κοινοβούλιο στην ομοφυλοφοβία στην Ευρώπη ως ιδιαίτερο μέλημα, κυρίως όσον αφορά το γεγονός «ότι πρόσφατα σημειώθηκε σε ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ μια σειρά από ανησυχητικά επεισόδια [ …]»·

2.2 Χρήση και προώθηση προτύπων και προγραμμάτων για την ίση μεταχείριση προσώπων

2.2.1

θεωρεί ότι προκειμένου να καθιερωθούν πρότυπα για την ισότητα στον τομέα της παροχής υπηρεσιών, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές πρέπει να εξετάσουν την περίπτωση επιλογής στόχων και δεικτών που θα βοηθήσουν στον υπολογισμό της προόδου που σημειώνεται σε ό,τι αφορά την εφαρμογή των πολιτικών, επιθυμεί δε να συμβάλει στην κατάρτιση των εν λόγω δεικτών·

2.2.2

αναγνωρίζει ότι η ύπαρξη προτύπων και σχεδίων για την ίση μεταχείριση των προσώπων προς χρήση στο πλαίσιο των στρατηγικών ισότητας μεταξύ των κοινοτήτων, όπως και ισότητας ανεξάρτητα από τη φυλετική καταγωγή, το φύλο, την αναπηρία και τον γενετήσιο προσανατολισμό, θα βοηθήσουν στο να γίνει καλύτερα κατανοητή η σημασία της δίκαιης μεταχείρισης και της ισότιμης πρόσβασης στις τοπικές δημόσιες υπηρεσίες και στην απασχόληση, οι οποίες έχουν την έννοια να χρησιμεύσουν ως μέσο που επιτρέπει στις τοπικές και περιφερειακές αρχές να εντάξουν τα θέματα που συνδέονται με το φύλο, την φυλετική προέλευση και την αναπηρία στην τοπική πολιτική και πρακτική σε όλα τα επίπεδα·

2.2.3

θεωρεί ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές πρέπει να παρέχουν τοπικές υπηρεσίες υψηλού επιπέδου, οι οποίες να είναι προσιτές σε όλους, να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των διάφορων συνοικιών και κοινοτήτων των πόλεων και να παρέχουν ευνοϊκό πλαίσιο για τη συνοχή και η βιωσιμότητα των κοινοτήτων, μέσω της χρήσης των ορθών πρακτικών που έχουν ήδη αναγνωριστεί και οι οποίες είναι:

—	νομική συνδρομή με τη μορφή παροχής συμβουλών σχετικά με το καθεστώς των μεμονωμένων ατόμων·

—	χρηματοδότηση κέντρων υποδοχής στις επιμέρους κοινότητες·

—	διοργάνωση φόρουμ δημόσιων συζητήσεων με θέμα τη μετανάστευση, για την αύξηση των επαφών μεταξύ των ημεδαπών/μόνιμων κατοίκων και των νεοαφιχθέντων·

—	σύσταση συμβουλευτικών οργάνων για την καταπολέμηση των διακρίσεων και ορισμός ειδικών συμβούλων οι οποίοι να είναι αρμόδιοι για τις περιπτώσεις άσκησης διακρίσεων με βάση τη φυλετική καταγωγή ή το φύλο·

2.3 Πρόσβαση στην εκμάθηση γλωσσών, στην εκπαίδευση και στην αγορά εργασίας

2.3.1

τονίζει ότι η εκπαίδευση αποτελεί ένα θεμελιώδες μέσο, το οποίο επιτρέπει την ενσωμάτωση των μειονοτήτων στον κοινωνικό και πολιτικό βίο των χωρών όπου διαβιούν και το οποίο διδάσκει τη σημασία της ανεκτικότητας και του σεβασμού της ποικιλομορφίας, καθώς και ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο σε αυτόν τον τομέα·

2.3.2

παροτρύνει τα κράτη μέλη, σε συμφωνία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να διασφαλιστεί η αποτελεσματική ένταξη των παιδιών των προσφύγων, των αιτούντων άσυλο και των μεταναστών στα εκπαιδευτικά τους συστήματα. Οι δημόσιες αρχές θα μπορούσαν επίσης να βοηθήσουν ώστε να διασφαλιστεί ότι θα παρέχεται κάθε ευκαιρία στα μέλη των μειονοτήτων να αποκτήσουν τις γλωσσικές γνώσεις που απαιτούνται για να είναι επιτυχής η ένταξή τους·

2.3.3

υπογραμμίζει ότι η απόκτηση επαρκών γλωσσικών γνώσεων στην επίσημη γλώσσα της κοινότητας όπου διαβιούν οι μειονότητες αυξάνει τις πιθανότητες της αποτελεσματικής ενσωμάτωσής τους και υποστηρίζει ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές πρέπει, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, να θέτουν σε εφαρμογή, όπου αυτό είναι απαραίτητο, προγράμματα ένταξης τα οποία να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, προαιρετικά δωρεάν μαθήματα σε όλες τις επίσημες γλώσσες, ακόμη και στο επίπεδο των νηπιαγωγείων·

2.3.4

ανησυχεί για τα αποκαρδιωτικά αποτελέσματα της υψηλής ανεργίας των νέων και συνιστά τη χρήση θετικών μέτρων, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στην αγορά εργασίας όλων των ομάδων μη προνομιούχων πολιτών·

2.3.5

προτείνει να ενεργοποιηθεί το δίκτυο των μελών προκειμένου να τεθούν σε εφαρμογή:

—	περίοδοι άσκησης στους δήμους για τα άτομα που ανήκουν σε μειονότητες·

—	ένα σύστημα υποτροφιών για τους καλύτερους φοιτητές που προέρχονται από εθνοτικές μειονότητες ή από μη προνομιούχες ομάδες·

—	ειδικά γλωσσικά προγράμματα για τα παιδιά των μεταναστών·

2.3.6

λαμβάνει υπό σημείωση τις ορθές πρακτικές που εφαρμόζονται ήδη στο περιφερειακό και στο τοπικό επίπεδο στον τομέα της εκπαίδευσης και της πρόσβασης στην αγορά εργασίας, στις οποίες περιλαμβάνονται οι εξής:

—	εγγραφή των παιδιών κάθε εθνικότητας στα δημόσια σχολεία·

—	ελεύθερη πρόσβαση για όλους στην εκμάθηση γλωσσών, με την εγγύηση των δήμων·

—	ισότητα πρόσβασης στην εκπαίδευση και για τα άτομα με αναπηρίες, τους πολίτες που δεν προέρχονται από χώρες της ΕΕ και τον γηραιότερο πληθυσμό με βάση την αρχή της δια βίου εκπαίδευσης·

—	εκπαιδευτικά σχέδια για την καταπολέμηση των διακρίσεων·

—	προσφορά μαθημάτων στην γλώσσα της μειονοτικής ομάδας·

—	εικονικά γραφεία για την εφαρμογή των πολιτικών ένταξης·

—	δράσεις για την καταπολέμηση των διακρίσεων στο επίπεδο των υπηρεσιών που παρέχονται σε τοπική κλίμακα, π.χ. αποστολή στους εργοδότες 'ανώνυμων' στοιχείων σχετικά με τους αναζητούντες εργασία, στοιχείων από τα οποία να απουσιάζει το επίθετο κλπ.·

2.4 Πρόσβαση στην κοινωνική στέγαση και στις δημόσιες υπηρεσίες

2.4.1

καλεί τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν μία εθνική βάση δεδομένων ή εθνικές κατευθυντήριες γραμμές για τις ορθές πρακτικές με σκοπό τη συστηματική και διεξοδική συλλογή δεδομένων σχετικά με τη στέγαση των μεταναστών και των μελών εθνοτικών μειονοτήτων·

2.4.2

καλεί τις εθνικές και περιφερειακές αρχές να εντείνουν τις προσπάθειές τους ώστε να διασφαλιστεί ότι εφαρμόζονται μέτρα καταπολέμησης των διακρίσεων και πιο συγκεκριμένα ότι:

—	οι εργατικές κατοικίες θα χορηγούνται σε οικογένειες κάθε εθνικότητας·

—	θα αποφεύγεται ο διαχωρισμός στη στέγαση και, εάν χρειάζεται, θα επιδιώκεται η άσκηση θετικών διακρίσεων·

—	θα καταρτίζονται σχέδια δράσης σε τοπική και περιφερειακή κλίμακα με σκοπό την διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης των προσφύγων και των μεταναστών στη στέγαση·

2.4.3

εξαίρει τις ορθές πρακτικές που εφαρμόζουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές και οι οποίες αποβλέπουν στη διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης όλων των πολιτών στη στέγαση και στις δημόσιες υπηρεσίες, όπως:

—	παροχή τεχνικών και νομικών εγγυήσεων και ασφάλισης σε όλες τις ομάδες του πληθυσμού·

—	διάθεση εργατικών κατοικιών σε μετανάστες και άτομα από τρίτες χώρες·

—	σύσταση συμβουλευτικών οργανισμών για τη βελτίωση της πρόσβασης των προσφύγων και των μεταναστών στη στέγαση·

—	καθιέρωση προγραμμάτων μη κερδοσκοπικής μισθωτήριας στέγασης·

—	διασφάλιση της συμμετοχής των μεταναστών σε δημόσια φόρουμ στα οποία συζητούνται οι πολιτικές που αφορούν τη στέγαση·

—	εξασφάλιση ισότιμης πρόσβασης στην παροχή δημόσιων υπηρεσιών και ίσης ποιότητας των υπηρεσιών για κάθε μέλος των τοπικών κοινοτήτων·

2.5 Ενεργός πρόσβαση στον πολιτικό βίο

2.5.1

υποστηρίζει σθεναρά τη συμμετοχή μελών των μειονοτικών ομάδων στον πολιτικό βίο σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης (τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό), ιδιαίτερα δε την συμμετοχή τους στον τοπικό πολιτικό βίο. Για το σκοπό αυτό, οι διαρθρώσεις και οι διαδικασίες λήψης αποφάσεων των τοπικών και περιφερειακών αρχών θα μπορούσαν να αποβούν πιο διαφανείς και προσιτές ώστε να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή των μειονοτήτων καθώς και η χωρίς περιορισμούς ελευθερία της συνάθροισης και της έκφρασης·

2.5.2

καλεί τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να ενθαρρύνουν τους εκπροσώπους των διαφόρων εθνοτικών ομάδων μεταναστών να διαδραματίζουν ένα πιο υπεύθυνο ρόλο στην κοινωνία των κρατών μελών καθώς και στις περιφερειακές και τοπικές αρχές στις οποίες υπάγονται·

2.5.3

επιδοκιμάζει τις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται σε ορισμένες πόλεις και περιφέρειες οι οποίες έχουν υιοθετήσει συγκεκριμένα μέτρα για την προαγωγή της άσκησης των πολιτικών δικαιωμάτων όπως:

—	δημιουργία συμβουλευτικών οργάνων·

—	συμμετοχή ενός ή περισσοτέρων εκπροσώπων μειονοτήτων στα δημοτικά συμβούλια·

—	πλήρης συμμετοχή μελών των μειονοτήτων στις τοπικές και δημοτικές εκλογές·

—	δημιουργία χώρων κοινοτικής δραστηριότητας μεταξύ ημεδαπών, μεταναστών και άλλων μη προνομιούχων ομάδων·

2.5.4

ζητεί να εφαρμοστούν συγκεκριμένα μέτρα, στα οποία να περιλαμβάνεται και η δημιουργία των συνθηκών εκείνων που θα επιτρέψουν στις αντιπροσωπευτικές οργανώσεις των μελών των εθνικών μειονοτήτων να λαμβάνουν πράγματι μέρος στην ανάπτυξη και εφαρμογή πολιτικών και προγραμμάτων σχετικών με την εκπαίδευση και την ενσωμάτωση των μειονοτήτων στο εργασιακό περιβάλλον·

2.5.5

υπογραμμίζει την ευθύνη των τοπικών και περιφερειακών ΜΜΕ στην προαγωγή της ανεκτικότητας και του σεβασμού της ποικιλομορφίας και τον ρόλο τους στη διασφάλιση αποτελεσματικής επικοινωνίας και στην προώθηση μιας πιο ενεργού συμμετοχής των μελών των μειονοτήτων στον τοπικό πολιτικό βίο·

2.6 Προαγωγή της συλλογής στοιχείων σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο

2.6.1

θεωρεί ότι η συλλογή στοιχείων καταχωρισμένων κατά εθνότητα έχει ουσιαστική σημασία για την αξιολόγηση της εφαρμογής των μέτρων καταπολέμησης των διακρίσεων·

2.6.2

επαναλαμβάνει την έκκληση που απηύθυνε στην Επιτροπή να δημοσιεύσει ένα εγκόλπιο με ορθές πρακτικές για την καταπολέμηση των διακρίσεων, το οποίο να προορίζεται για τις τοπικές αρχές στο πλαίσιο του ρόλου που διαδραματίζουν ως εργοδότες, φορείς παροχής αγαθών και υπηρεσιών και κύριοι παράγοντες διασφάλισης της συνοχής και της μη διακριτικής μεταχείρισης. Το εγκόλπιο αυτό κρίνεται σκόπιμο να περιλαμβάνει τα καθήκοντα των τοπικών αρχών όσον αφορά την προάσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας της συνάθροισης, και την ιδιαίτερη ευθύνη που φέρουν οι τοπικές αρχές προκειμένου να απόσχουν από δηλώσεις που μπορούν εύλογα να εκληφθούν ως πρόκληση μίσους ή από δηλώσεις οι οποίες ενδέχεται να έχουν ως αποτέλεσμα τη νομιμοποίηση της διακριτικής μεταχείρισης ή της έχθρας που οφείλεται στην αδιαλλαξία. Σε αυτό το πλαίσιο προσφέρει στην Επιτροπή την υποστήριξή της για τη συλλογή στοιχείων σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο·

2.6.3

φρονεί ότι είναι σημαντικό να βελτιωθεί η συλλογή δεδομένων, η παρακολούθηση και η αξιολόγησή τους για να μπορέσουν να αναπτυχθούν αποτελεσματικές πολιτικές, οι οποίες θα προάγουν την ισότητα και θα αντιμετωπίζουν όλες τις μορφές διακρίσεων, και επαναλαμβάνει εκ νέου ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές πρέπει να συμμετέχουν, παράλληλα με την Επιτροπή, στην ανάπτυξη συγκρίσιμων ποσοτικών δεδομένων ώστε να μπορέσει να προσδιοριστεί και να υπογραμμιστεί η έκταση των υφιστάμενων ανισοτήτων·

3. Τελικές παρατηρήσεις

3.1

τονίζει ότι είναι σημαντικό να βελτιωθεί η διοργανική συνεργασία μεταξύ των οργάνων της ΕΕ, καθώς και η συνεργασία τους με το Συμβούλιο της Ευρώπης, τον ΟΗΕ και τον ΟΑΣΕ για την αποτελεσματική προστασία των μειονοτήτων, και εξαίρει τον ρόλο των ΜΚΟ και των εθνικών, υπερεθνικών και ευρωπαϊκών ενώσεων περιφερειακών και τοπικών αρχών στη διαδικασία αυτή·

3.2	επιθυμεί να ληφθεί ευρύτερα υπόψη η περιφερειακή διάσταση στις εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου των Φαινομένων Ρατσισμού και Ξενοφοβίας (EUMC) και του Δικτύου Ανεξάρτητων Εμπειρογνωμόνων για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα της ΕΕ·

3.3

φρονεί ότι η ΕΕ θα μπορούσε να συμπληρώνει τις δραστηριότητες που αναπτύσσουν τα κράτη μέλη σε τοπική, περιφερειακή και εθνική κλίμακα, διαθέτοντας τις κατάλληλες πιστώσεις, καθώς και ότι τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να εκχωρήσουν μέρος των αρμοδιοτήτων τους όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων για τα διαρθρωτικά ταμεία στις περιφερειακές και τοπικές αρχές, στο πλαίσιο της πολιτικής αποκέντρωσης που έχει υιοθετήσει η ΕΕ·

3.4	ζητεί να προβλεφθεί η κατάλληλη χρηματοδότηση για τις δραστηριότητες που αναπτύσσονται σε τοπική και περιφερειακή κλίμακα και οι οποίες αποσκοπούν στην καταπολέμηση των διακρίσεων και στην προστασία των δικαιωμάτων όλων των πολιτών.

Βρυξέλλες, 15 Ιουνίου 2006

Ο Πρόεδρος

της Επιτροπής των Περιφερειών

Michel DELEBARRE

(1) ΕΕ C 71 της 22.3.2005, σ. 62

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΩΝ ΣΕ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ: ΟΡΘΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ (1)

Οι περισσότερες από τις ορθές πρακτικές που έχουν υιοθετηθεί σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο για τη βελτίωση της κατάστασης των μειονοτήτων και την προώθηση πολιτικών για την καταπολέμηση των διακρίσεων προέκυψαν από μία έρευνα που διενεργήθηκε μεταξύ των μελών της ΕΤΠ και των περιφερειακών και δημοτικών αρχών, οργανώσεων και ενώσεων. Η ΕΤΠ επιθυμεί να αναπτύξει τον περιορισμένο αυτόν κατάλογο, ούτως ώστε να μπορέσει να τον χρησιμοποιήσει σε δράσεις της ΕΕ για τη γενική προαγωγή των προτύπων ίσης μεταχείρισης.

1. Προώθηση της ποικιλομορφίας και του διαπολιτισμικού διαλόγου

—

Στη Γερμανία, το Βαυαρικό Φόρουμ έχει αναπτύξει σειρά δραστηριοτήτων με σύνθημα «Ενσωμάτωση στον διάλογο» (δηλ. στις δημόσιες συζητήσεις). Σκοπός αυτών των δραστηριοτήτων είναι να αυξηθούν οι επαφές ανάμεσα στους ημεδαπούς και τους αλλοδαπούς και να αποφευχθεί η δημιουργία πολιτιστικών και γλωσσικών γκέτο ή «παράλληλων κοινωνιών», όπως αποκαλούνται.

—

Στην πόλη Corps-Nuds της Γαλλίας, οι νεοαφιχθέντες αναγνωρίζονται ως μέρος της τοπικής κοινωνίας και ενθαρρύνονται να συμμετέχουν σε όλες τις τοπικές κοινωνικές δραστηριότητες. Επίσης, στα δημόσια σχολεία γίνονται δεκτά παιδιά οποιασδήποτε εθνικότητας. Η πρόσβαση στη δημόσια εκπαίδευση είναι επίσης εξασφαλισμένη για τους αναπήρους και τους ενηλίκους που αναζητούν εργασία, σύμφωνα με την αρχή της διά βίου μάθησης.

—

Στη Βρέμη, στη Γερμανία, έχουν καθιερωθεί πολλές εκδηλώσεις που συνδέονται με την πολιτική ενσωμάτωσης. Το κοινό στοιχείο όλων τους είναι ότι προάγουν τον διαπολιτισμικό και διαθρησκευτικό διάλογο, αντιμετωπίζοντας κατ' αυτόν τον τρόπο, αφενός, το πρόβλημα της ξενοφοβίας και καταπολεμώντας, αφετέρου, τις τάσεις ριζοσπαστικοποίησης και φυλετικού διαχωρισμού.

—

Η νύχτα των νέων. Η εκδήλωση «Η νύχτα των νέων» πραγματοποιείται κάθε χρόνο στο δημαρχείο της Βρέμης στη μνήμη των θυμάτων του ναζισμού. Ο γενικός στόχος της εκδήλωσης είναι η σύνδεση της μνήμης του παρελθόντος με τη δέσμευση υπέρ ενός ανθρωπιστικού παρόντος. Στη «Νύχτα των νέων» συμμετέχουν κατά μέσον όρο έως και 3.000 άτομα, εκ των οποίων τα τρία τέταρτα είναι νέοι. Κάθε χρόνο είναι αφιερωμένη και σε διαφορετικό θέμα. Ένα από τα τελευταία θέματα ήταν, λόγου χάρη, η «Γνωριμία με τους Σίντι και τους Ρομ». Παράλληλα με τις μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων της εποχής, διοργανώνονται εκθέσεις και φόρουμ συζητήσεων, καθώς και θεατρικές παραστάσεις, αθλητικές εκδηλώσεις και συναυλίες όλων των ειδών μουσικής, από κλασική έως hip hop, για όλα τα γούστα και όλες τις ηλικίες.

—

Ο οδικός χάρτης των θρησκειών. Ένα επιτυχημένο πρόγραμμα του θεσμού «Η νύχτα των νέων» είναι ο «Οδικός χάρτης των θρησκειών», το οποίο διοργανώνεται από νέους και απευθύνεται σε νέους ανθρώπους. Αυτό το πρόγραμμα καταρτίστηκε από νέους της Βρέμης, οι οποίοι προέρχονται από διαφορετικές θρησκευτικές ομάδες, με στόχο την προώθηση της ανταλλαγής μεταξύ των θρησκειών και την καλύτερη κατανόηση των θρησκευτικών πεποιθήσεων κάθε ομάδας. Αποτελεί για τους νέους όλων των θρησκευτικών ομάδων της Βρέμης ένα φόρουμ όπου έχουν την ευκαιρία να γνωριστούν κατά τη διάρκεια των κοινών δραστηριοτήτων τους, να ανταλλάξουν τις εμπειρίες τους και να γιορτάσουν τη «συνύπαρξή» τους. Οι νέοι έχουν δημιουργήσει μια διαλογική ιστοθέση, στην οποία περιλαμβάνεται ένας οδικός χάρτης με όλες τις τοποθεσίες των εκκλησιών, των τζαμιών και των αιθουσών εκδηλώσεων των θρησκευτικών κοινοτήτων για κάθε συνοικία της πόλης. Υπάρχει επίσης ένα φόρουμ συζήτησης, όπου οι νέοι μπορούν να ανταλλάξουν τις απόψεις τους σχετικά με τον Θεό και τον κόσμο. Με τον «Οδικό χάρτη των θρησκειών» καταδείχθηκε ότι μεταξύ των νέων υφίσταται η επιθυμία για διαθρησκευτικό διάλογο. Στα μαθήματα των θρησκευτικών δεν παρέχεται επαρκώς αυτή η δυνατότητα, καθότι αυτά διαχωρίζονται ανάλογα με το θρήσκευμα. Μέσα από αυτόν τον διάλογο οι νέοι άνθρωποι επιθυμούν να γνωρίσουν τις θρησκευτικές πεποιθήσεις άλλων νέων και να συζητήσουν στο πλαίσιο ενός ισότιμου διαλόγου χωρίς ιεραρχίες και αυθεντίες.

—

Η εβδομάδα του Ισλάμ στη Βρέμη. Στη Βρέμη δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ενσωμάτωση των μουσουλμάνων πολιτών. Κατά τη διάρκεια της «εβδομάδας του Ισλάμ», οι Μουσουλμάνοι έχουν τη δυνατότητα να παρουσιάσουν στο ευρύ κοινό τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις και τον πολιτισμό τους. Αυτήν την «εβδομάδα» ο καθένας έχει την ευκαιρία να γνωρίσει το Ισλάμ όπως ασκείται και βιώνεται στη Βρέμη. Πλήθος ομιλιών, συζητήσεων και εκθέσεων παρέχουν στους επισκέπτες τη δυνατότητα να πληροφορηθούν σχετικά, να συζητήσουν και να γνωρίσουν τους Μουσουλμάνους σε ένα ανεπίσημο πλαίσιο. Στόχος δεν είναι η συζήτηση για τους Μουσουλμάνους, αλλά με τους Μουσουλμάνους. Η κριτική αντιπαράθεση δεν αποτελεί απλώς δυνατότητα, αλλά ευχή.

—

Δεξίωση στο δημαρχείο της Βρέμης για τον εορτασμό του τέλους της νηστείας. Στο τέλος του Ραμαζανιού, του μήνα της νηστείας, η κυβέρνηση της ελεύθερης χανσεατικής πόλης της Βρέμης προσκαλεί τους Μουσουλμάνους πολίτες σε δεξίωση που διοργανώνεται στο δημαρχείο της πόλης, για τον εορτασμό του τέλους της νηστείας μαζί με πιστούς άλλων θρησκευτικών κοινοτήτων. Οι Μουσουλμάνοι ανταποκρίνονται πάντοτε με ενθουσιασμό σε αυτήν την πρόσκληση, γεγονός που αποδεικνύει ότι στη Βρέμη δίνεται ξεχωριστή έμφαση στους Μουσουλμάνους με το πολιτιστικό τους υπόβαθρο και την πίστη τους.

—

Το σχέδιο «Oporto χωρίς σύνορα» αποτελεί μια στρατηγική για την ανάλυση, τον προβληματισμό και την αντιμετώπιση του ζητήματος των μεταναστών στην πόλη. Στις εργασίες συμμετέχουν 33 ενώσεις μεταναστών που εκπροσωπούν τις διάφορες κοινότητες μεταναστών του Oporto. Οι δραστηριότητες που υλοποιούνται στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής ακολουθούν διάφορες στοχοθετήσεις, όλες όμως αποσκοπούν στην κοινωνική ανάπτυξη όλων των ενδιαφερόμενων φορέων, η οποία θεμελιώνεται στην ενσωμάτωση και τη συμμετοχή, προκειμένου να διαφυλαχθεί και να προαχθεί η κοινωνική συνοχή. Θα αναφερθούν ειδικά δύο συγκεκριμένες δραστηριότητες, λόγω του περιοδικού τους χαρακτήρα και της συμμετοχής των ενώσεων των μεταναστών στις φάσεις του σχεδιασμού, της ανάπτυξης και της αξιολόγησής τους:

—	«Διηγήσου την ιστορία σου»: Στόχος αυτής της δραστηριότητας είναι ο προσδιορισμός και η συλλογή χαρακτηριστικών ιστοριών από την πολιτιστική κληρονομιά αυτών των κοινοτήτων και η προβολή τους στο ευρύτερο κοινό με τη διοργάνωση βραδιών παραστάσεων σε φημισμένες τοποθεσίες της πόλης.

—

Συνάντηση των κοινοτήτων: Ο κύριος στόχος αυτής της δραστηριότητας είναι η σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των διαφορετικών κοινοτήτων και ο εορτασμός και η προώθηση της πολιτιστικής ποικιλομορφίας της πόλης του Oporto. Διοργανώνονται κοινωνικοπολιτιστικές και ενημερωτικές εκδηλώσεις, κατά τις οποίες ντόπιοι και αλλοδαποί κάτοικοι συμμετέχουν σε εκθέσεις και περίπτερα πώλησης πολιτιστικών και γαστρονομικών προϊόντων. Η ετήσια αυτή εκδήλωση πραγματοποιείται σε φημισμένο κτήριο της πόλης και προσελκύει εκατοντάδες επισκέπτες.

—

Στη Βαλονία (Βέλγιο) το πρόγραμμα Inter-Nation θεμελιώνεται στη διαπολιτισμικότητα και στην απόκτηση ειδικών επαγγελματικών δεξιοτήτων. Στόχος του είναι η ένταξη στον ενεργό βίο των αιτούντων εργασία, οι ικανότητες των οποίων συχνά δεν αξιοποιούνται πλήρως στην αγορά εργασίας. Το πρόγραμμα εστιάζεται στην προώθηση των διαπολιτιστικών πλεονεκτημάτων που διαθέτουν άτομα αλλοδαπής προέλευσης σε επαγγέλματα με διεθνή προσανατολισμό. Ταυτοχρόνως, το πρόγραμμα Inter-Nation παρέχει στις επιχειρήσεις καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο μπορούν να αξιοποιήσουν στις δραστηριότητές τους.

—

Ο δήμος του Μονάχου έχει αναπτύξει το σχέδιο «Κοινή δραστηριότητα στο Neuperlach», που μετατρέπει τα πάρκα των συνοικιών σε χώρους κοινών δραστηριοτήτων για τους Γερμανούς και τους μετανάστες που ζουν στην ίδια περιοχή. Το σχέδιο αυτό αυξάνει την επικοινωνία και την ενσωμάτωση ανθρώπων με διαφορετικά πολιτιστικά, εθνοτικά και φυλετικά υπόβαθρα.

—	Στις Κάτω Χώρες, ο δήμος του Άμστερνταμ ξεκίνησε το σχέδιο «Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος σε προοπτική», το οποίο αποσκοπεί στην καταπολέμηση των διακρίσεων και του αντισημιτισμού και στην αύξηση της ανοχής και του σεβασμού.

2. Χρήση και προώθηση προτύπων και προγραμμάτων για την ίση μεταχείριση προσώπων

—

Στην Ισπανία, η Κοινότητα της Μαδρίτης έχει θέσει σε εφαρμογή το «Περιφερειακό σχέδιο ενσωμάτωσης 2006-2008», το οποίο καταρτίστηκε με την υποστήριξη όλων των κοινωνικών τομέων της εν λόγω Κοινότητας και με τη συμμετοχή πάνω από 1000 εκπροσώπων και εμπειρογνωμόνων, προκειμένου να διασφαλιστεί η ενσωμάτωση των μεταναστών. Είναι η πρώτη φορά που μια αυτόνομη κοινότητα της Ισπανίας διαθέτει πάνω από 4.400 δισεκατομμύρια ευρώ για την ενσωμάτωση των μεταναστών της. Όλοι οι μετανάστες, ανεξάρτητα από τη διοικητική τους κατάσταση, έχουν δωρεάν πρόσβαση στο εκπαιδευτικό σύστημα και στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης της Μαδρίτης, όπως και οι λοιποί κάτοικοι της Μαδρίτης. Επιπλέον, η Κοινότητα της Μαδρίτης δημιούργησε κέντρα κοινωνικής πρόνοιας για τους μετανάστες (CASI), με στόχο την ενίσχυση του βασικού δικτύου προνοίας για μία ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα του πληθυσμού, καθώς και κέντρα συμμετοχής και ενσωμάτωσης των μεταναστών (CEPIS), με στόχο την προώθηση και την ευρύτερη προβολή του πολιτιστικού πλούτου των κοινοτήτων των μεταναστών.

—

Ο δήμος της Βιέννης δημιούργησε εικονικά γραφεία για την πολιτική ενσωμάτωσης. Δημιούργησε, επίσης, ένα ειδικό τμήμα «Ενσωμάτωση και ποικιλομορφία» για την ανάπτυξη της διαχείρισης της ποικιλομορφίας και την οργάνωση και επέκταση των συμβουλευτικών υπηρεσιών για τους νέους μετανάστες που εγκαθίστανται στην πόλη. Το τμήμα αυτό συνεργάζεται με τις οργανώσεις των μεταναστών και προωθεί μέτρα και σχέδια που είναι χρήσιμα για την ενσωμάτωση, όπως μέτρα για την εκμάθηση της γλώσσας.

—	Στην Ιταλία, στην περιφέρεια Emilia Romagna, συστάθηκαν συμβουλευτικοί φορείς για την καταπολέμηση των διακρίσεων και οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης όρισαν ειδικούς συμβούλους με δυνατότητα παρέμβασης σε περιπτώσεις διακρίσεων λόγω φυλής ή φύλου.

3. Πρόσβαση στην εκμάθηση γλωσσών, στην εκπαίδευση και στην αγορά εργασίας

—	Στη Γαλλία, στην περιφέρεια της Rennes, προσφέρονται διαφόρων ειδών δραστηριότητες και εκπαιδευτικά προγράμματα για την εξασφάλιση της ενσωμάτωσης των νεοαφιχθέντων στην τοπική κοινωνία. Επίσης, προβλέπεται ειδικό κονδύλιο για τη δημιουργία κοινοτικών κέντρων υποδοχής.

—	Ο δήμος της Βιέννης παρέχει στους νεοαφιχθείσες μετανάστριες μαθήματα γραφής και ανάγνωσης και βασικών στοιχείων της γερμανικής γλώσσας με παιδικούς σταθμούς για τη φύλαξη των παιδιών.

—	Στο Škocjan της Σλοβενίας μία πολιτική ενσωμάτωσης που εφαρμόσθηκε είχε τη μορφή προγράμματος ευαισθητοποίησης του τοπικού πληθυσμού έναντι των προβλημάτων της ξενοφοβίας.

—	Για την καταπολέμηση των διακρίσεων στην απασχόληση, η νομαρχία Ροδανού-Άλπεων στη Γαλλία προέτρεψε την τοπική υπηρεσία ευρέσεως εργασίας να στέλνει στους εργοδότες ανώνυμα στοιχεία για τους αιτούντες εργασία, στα οποία να μην περιλαμβάνεται το επώνυμο του υποψηφίου.

4. Πρόσβαση στην κοινωνική στέγαση και στις δημόσιες υπηρεσίες

—

Στη Βιέννη, στην Αυστρία, οι δημόσιες υπηρεσίες της πόλης είναι εξίσου προσιτές και της ίδιας ποιότητας για κάθε μέλος της κοινότητας, ανεξαρτήτως εθνικότητας, φύλου, φυλής και θρησκείας. Επιπροσθέτως, οι δήμοι υποστήριξαν και χρηματοδότησαν προγράμματα για την προώθηση και την ανάπτυξη πλουραλιστικών πολιτικών. Η πόλη προωθεί την πολιτιστική, γλωσσική και κοινοτική ποικιλομορφία και παρέχει σε κάθε μέλος της κοινότητας νομική συνδρομή με τη μορφή συμβουλών σχετικά με το νομικό καθεστώς του.

—

Στον δήμο της Βαρκελώνης, οι δημόσιες υπηρεσίες είναι προσιτές σε κάθε καταχωρημένο πρόσωπο, ακόμη και αν δεν έχει άδεια διαμονής. Οι τοπικές αρχές της Καταλονίας προσπαθούν να προσαρμόσουν τις υπάρχουσες τοπικές υπηρεσίες στις ανάγκες και στους στόχους των μεταναστών, ιδίως παρέχοντας τεχνική υποστήριξη κατά την υποδοχή και εγκατάσταση, οικονομική υποστήριξη της ποικιλομορφίας και πολιτικές αγωγής του πολίτη και άλλες υπηρεσίες απόκτησης των απαραίτητων γνώσεων για τη λήψη αποφάσεων. Επιπλέον, το Diputació de Barcelona καθιέρωσε ένα σχέδιο για την ποικιλομορφία και την αγωγή του πολίτη, καθώς και ένα τοπικό δίκτυο για την προώθηση της ποικιλομορφίας και της αγωγής του πολίτη.

—	Στη Γαλλία, στο πλαίσιο της πολιτικής για τη στέγαση της ευρύτερης αστικής περιοχής όπου ανήκει ο δήμος του Corps-Nuds, παρέχονται δημοτικές κατοικίες σε ειδικές ομάδες του πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένων των Ρομ, ανεξαρτήτως της εθνικότητάς τους.

—

Η κυβέρνηση της Καταλονίας δημιούργησε ένα δίκτυο ενίσχυσης της κοινωνικής στέγασης («La Red de Bolsa de Hacienda Social») για τη βελτίωση της πρόσβασης όλων των κοινωνικών ομάδων σε αξιοπρεπή στέγη, με την παροχή τεχνικών και νομικών εγγυήσεων, ασφαλιστικής κάλυψης και εγγύησης για ένα εξάμηνο κατά μέγιστο όριο.

—

Στην Αυστρία, οι πόλεις Salzburg, Krems και Guntramsdorf παρέχουν δημοτικά διαμερίσματα στους μετανάστες και στους υπηκόους τρίτων χωρών. Ο συμβουλευτικός οργανισμός «Wohndrehscheibe», ο οποίος εργάζεται για τη βελτίωση της πρόσβασης των προσφύγων και των μεταναστών στη στέγαση, ήταν το 2004 υποψήφιος, ανάμεσα σε 107 «βέλτιστες πρακτικές», για το Διεθνές Βραβείο του Ντουμπάι. Ο συμβουλευτικός οργανισμός «Wohndrehscheibe», ο οποίος εργάζεται για τη βελτίωση της πρόσβασης των προσφύγων και των μεταναστών στη στέγαση, ήταν το 2004 υποψήφιος, ανάμεσα σε 107 «βέλτιστες πρακτικές», για το Διεθνές Βραβείο του Ντουμπάι.

—	Στην Τσεχική Δημοκρατία, το «Πρόγραμμα για την οικοδόμηση επιδοτούμενων κατοικιών» επιβάλλει στους δήμους να στηρίζουν την οικοδόμηση νέων κατοικιών και να τους παρέχουν κοινωνικές υπηρεσίες, βοηθώντας έτσι τις ομάδες που αντιμετωπίζουν κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού.

—

Στην Ισπανία, η Περιφέρεια της Μαδρίτης έχει αναπτύξει από το 1994 ένα ειδικό πρόγραμμα διαμεσολάβησης στον τομέα της στέγασης, το οποίο υποστηρίζει την εγκατάσταση των μεταναστών στην περιοχή. Το πρόγραμμα διευκολύνει την πρόσβαση των μεταναστών σε αξιοπρεπή στέγη, καθιερώνοντας διάφορα συστήματα διαμεσολάβησης και εγγυήσεων για την απόκτηση κατοικιών από την αγορά ακινήτων και τη διάθεσή τους στην κοινότητα των μεταναστών. Περιλαμβάνει επίσης τρόπους πρόσβασης στη στέγαση σε βάση συγκατοίκησης και διευκολύνει τη δημιουργία ομάδων διατεθειμένων να συγκατοικήσουν, προκειμένου να αποκτήσουν στέγη υπό καθεστώς ενοικίασης ή συνιδιοκτησίας.

—	Στη Σλοβενία, το «Πρόγραμμα για την προώθηση της εξασφάλισης μη κερδοσκοπικών ενοικιαζόμενων κατοικιών στους δήμους το 2005» καλεί τους δήμους να χτίσουν και να ανακαινίσουν μη κερδοσκοπικές ενοικιαζόμενες κατοικίες.

—	Στη Γάνδη, διάφοροι φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα έχουν υπογράψει μία δήλωση κατά των διακρίσεων στη στέγαση, για να εξασφαλιστεί η εξάλειψη και η αποτροπή οιουδήποτε είδους διακρίσεων στον στεγαστικό τομέα.

—	Στη Βερόνα, ο συνεταιρισμός «La casa per gli Extracommunari» προσφέρει στέγη στους μετανάστες και εξασφαλίζει τη συμμετοχή τους στα δημόσια βήματα συζήτησης των πολιτικών για τον στεγαστικό τομέα.

5. Ενεργός πρόσβαση στον πολιτικό και στον δημόσιο βίο

—	Στην Ιταλία, ο δήμος του Τορίνο επέτρεψε τη συμμετοχή στις δημοτικές εκλογές σε όλους τους αλλοδαπούς που διαμένουν νόμιμα στην πόλη τα τελευταία έξι χρόνια.

—

Στη Δανία, σύμφωνα με τον νόμο περί ενσωμάτωσης, οι δήμοι μπορούν να συγκροτούν συμβούλια ενσωμάτωσης, τα οποία αναλαμβάνουν να συντάσσουν συμβουλευτικές εκθέσεις σχετικά με τις πρωτοβουλίες υπέρ της ενσωμάτωσης και με τα επιτεύγματά τους γενικά στον δήμο ή σχετικά με τα προγράμματα υποδοχής που παρέχει ο δήμος. Τα συμβούλια ενσωμάτωσης αποτελούνται από επτά τουλάχιστον μέλη, τα οποία κατοικούν στον δήμο, ορίζονται από το δημοτικό συμβούλιο (kommunalbestyrelse) και προέρχονται από τις τοπικές ενώσεις μεταναστών ή προσφύγων. Ορίζονται, επίσης, μέλη που προέρχονται από τα σχολικά συμβούλια και άλλες τοπικές ενώσεις. Η καθιέρωση των συμβουλίων ενσωμάτωσης θεωρείται το πρώτο βήμα για την ενσωμάτωση των μεταναστών και των προσφύγων στην πολιτική διεργασία. Οι υπάρχουσες εμπειρίες δείχνουν ότι πολλοί μετανάστες και πρόσφυγες που είναι μέλη των συμβουλίων ενσωμάτωσης συμμετέχουν αργότερα στην πιο επίσημη πολιτική διεργασία, όπως στο δημοτικό συμβούλιο. Συμβούλια ενσωμάτωσης επέλεξαν να συστήσουν 60 περίπου δήμοι της Δανίας.

—

Η «Δημοτική Επιτροπή για τις Κοινότητες» του Πόρτο (Πορτογαλία) είναι ένα συμβουλευτικό όργανο, που υπάγεται στην αρμοδιότητα του δημοτικού συμβουλίου της πόλης. Ο ρόλος του συνίσταται στη δημιουργία μιας διαδραστικής πλατφόρμας ενημέρωσης και συζήτησης μεταξύ των κοινοτήτων των αλλοδαπών που ζουν στο Πόρτο, καθώς και μεταξύ των κοινοτήτων αυτών και των τοπικών διοικητικών αρχών. Κατά τις συναντήσεις τους, οι τοπικές αρχές ενημερώνονται για τις απόψεις αυτών των ενώσεων σχετικά με τα προβλεπόμενα σχέδια για τη διευκόλυνση της ενσωμάτωσης αυτών των κοινοτήτων. Οι συμμετέχοντες έχουν επίσης την ευκαιρία να συζητήσουν και ορισμένα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι ενώσεις των αλλοδαπών κατά την εκτέλεση των δικών τους σχεδίων. Οι ενώσεις που εκπροσωπούν τις αλλοδαπές κοινότητες του Πόρτο έδειξαν εξαρχής μεγάλο ενδιαφέρον για τη Δημοτική Επιτροπή, στην οποία εκπροσωπούνται επί του παρόντος 13 ενώσεις· μπορούμε, συνεπώς, να πούμε ότι οι τοπικές αρχές συνεργάζονται ενεργά με ένα αρκετά αντιπροσωπευτικό τμήμα της κοινότητας των αλλοδαπών του Πόρτο. Αυτή η επιτροπή χαίρει ιδιαίτερης εκτίμησης και σε θεσμικό επίπεδο: έτσι, ο Ύπατος Αρμοστής για τη Μετανάστευση και τις Εθνοτικές Μειονότητες συμμετέχει στις συνεδριάσεις της ως παρατηρητής. Συνεπώς, υπάρχει μια στέρεη βάση εργασίας, στη οποία μπορούν να θεμελιωθούν οι μελλοντικές εργασίες. Αυτό το συμβουλευτικό όργανο αποτελεί ζωτικό τμήμα της πολιτικής που εφαρμόζει το δημοτικό συμβούλιο του Πόρτο για την προσέγγιση των πολιτών και καταδεικνύει την προτεραιότητα που αποδίδεται στην προώθηση της ενεργού συμμετοχής στα κοινά και της συμμετοχικής δημοκρατίας. Στόχος του δημοτικού συμβουλίου είναι να καταστήσει την επιτροπή αυτή όσο το δυνατόν πιο αντιπροσωπευτική των διάφορων αλλοδαπών κοινοτήτων που ζουν στην πόλη και, γι' αυτό, προωθεί τη συμμετοχή και άλλων ενώσεων (όποια ένωση επιθυμεί να συμμετάσχει μπορεί να υποβάλει αίτησης στον πρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου).

—

Στην Ισπανία, η κυβέρνηση του Πριγκιπάτου των Αστουριών εξασφαλίζει τη διαθεσιμότητα κοινωνικών παροχών για όλους όσους κατοικούν στην επικράτειά του, παρέχει τεχνική και οικονομική υποστήριξη για την ανάπτυξη των ανθρώπινων πόρων και έχει θεσπίσει προληπτικά μέτρα για τη διευκόλυνση της κοινωνικής συμμετοχής διάφορων ομάδων που υφίστανται ή κινδυνεύουν να υποστούν διακρίσεις. Έχει καταρτιστεί ένα «Σχέδιο κοινωνικής ενσωμάτωσης» με ειδικά μέτρα που προωθούν την κοινωνική ενσωμάτωση των μειονοτήτων στους τομείς της στέγασης, της εκπαίδευσης, της υγείας και των κοινωνικών υπηρεσιών.

—	Το δημοτικό συμβούλιο της Φλωρεντίας, στην Ιταλία, περιλαμβάνει εκπροσώπους των μειονοτήτων και, συγκεκριμένα, τον ηγέτη της κοινότητας των Σενεγαλών στην Τοσκάνη.

—

Για τη διευκόλυνση της ενσωμάτωσης στη Γερμανία, καθιερώθηκε στο Βερολίνο ένα σύστημα τακτικής παρακολούθησης της κατάστασης των μειονοτήτων. Ο δήμος του Βερολίνου δημιούργησε, συγκεκριμένα, ένα «Ταμείο Γειτονιάς», το οποίο συνιστά ένα επιτυχημένο πρότυπο για την ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών και της ενσωμάτωσης.

6. Η προστασία της μειονότητας των Ρομ

Βέλγιο

—	Στο Βέλγιο, το διάταγμα του Φλαμανδικού Συμβουλίου για την ισότητα των ευκαιριών στην εκπαίδευση παρέχει πρόσθετα κονδύλια σε ορισμένα σχολεία ανάλογα με τον αριθμό των μαθητών που ανήκουν σε μειονεκτούσες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των Ρομ.

—	Η κυβέρνηση της Φλάνδρας συνέστησε το 1997 μία Φλαμανδική Επιτροπή για την Κινητή Κατοικία, προκειμένου να διατυπώσει συγκεκριμένες προτάσεις για την επίλυση των προβλημάτων που σχετίζονται με τη στέγαση και την ανάπτυξη τοποθεσιών για τους νομαδικούς πληθυσμούς.

—

Στη Φλάνδρα, σύμφωνα με το διάταγμα για τη φλαμανδική πολιτική έναντι των εθνοτικών και πολιτιστικών μειονοτήτων, δημιουργήθηκαν πέντε «Μονάδες Νομαδικών Πληθυσμών» σε περιφερειακά κέντρα ενσωμάτωσης, με στόχο την αξιολόγηση και την εφαρμογή της πολιτικής για τις μειονότητες. Στη Βαλονία, δημιουργήθηκε το 2001 ένα «Κέντρο Διαμεσολάβησης για τους Νομαδικούς Πληθυσμούς» για την εποπτεία όλων των προγραμμάτων που αφορούν τους νομαδικούς πληθυσμούς και τη διαμεσολάβηση ανάμεσα στους νομαδικούς πληθυσμούς και τις δημόσιες αρχές.

Τσεχική Δημοκρατία

—	Στην Τσεχική Δημοκρατία, υπάρχουν συντονιστές για τους Ρομ τόσο στο περιφερειακό επίπεδο όσο και στην πρωτεύουσα, την Πράγα, ενώ στο τοπικό επίπεδο θεωρούνται εθνική μειονότητα.

—	Στην Τσεχική Δημοκρατία, η ΜΚΟ «Αμοιβαία συνύπαρξη» και η Αστυνομία της περιφέρειας Ostrava διοργάνωσαν το 2004 μια θερινή κατασκήνωση για παιδιά Ρομ. Ο στόχος ήταν να βελτιωθεί η επικοινωνία και η συνεργασία ανάμεσα στην Αστυνομία και τους Ρομ.

Γαλλία

—	Στη Γαλλία, σε ορισμένα σχολεία υπάρχει ειδικός δάσκαλος που διευκολύνει την ενσωμάτωση των παιδιών Ρομ. Προβλέπονται ειδικά σχολικά λεωφορεία για τη μεταφορά των μαθητών Ρομ και παρακολουθείται η πραγματική προσέλευσή τους στα μαθήματα.

Γερμανία

—	Στη Γερμανία, το Κεντρικό Συμβούλιο των Γερμανών Σίντι και Ρομ είναι μια κεντρική οργάνωση που συνδέει τις ενώσεις εννέα ομόσπονδων κρατιδίων και πολλές τοπικές και περιφερειακές ενώσεις. Εκπροσωπεί και υπερασπίζεται τα συμφέροντα των κοινοτικών επιτροπών.

Ελλάδα

—

Ο Δήμος Πατρών στην Ελλάδα έχει λάβει σημαντικά μέτρα για την προστασία της μειονότητας των Ρομ, όπως η καθιέρωση τακτικών ιατρικών επισκέψεων και εμβολιασμών, η ανάπτυξη προγραμμάτων για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των τοπικών Ρομ στην αγορά εργασίας και η χάραξη μιας ενεργού στεγαστικής πολιτικής, η οποία περιλαμβάνει στήριξη του ενοικίου από το κράτος.

Ουγγαρία

—	Στην Ουγγαρία, η τοπική αυτοδιοίκηση και η κυβέρνηση της τοπικής μειονότητας του Ozd ξεκίνησαν ένα πρόγραμμα για την ανακαίνιση μιας περιοχής που πάσχει από άκρα υποβάθμιση και κοινωνικό αποκλεισμό.

Σλοβενία

—	Στη Σλοβενία, το Σύνταγμα διασφαλίζει ότι οι μειονότητες μπορούν να χρησιμοποιούν τη γλώσσα τους ως επίσημη γλώσσα στις περιφέρειες όπου ζουν. Αυτό ισχύει για την ουγγρική και την ιταλική μειονότητα, που εκπροσωπούνται εξάλλου αμφότερες στο εθνικό κοινοβούλιο της Σλοβενίας.

—

Μέσω του Γραφείου Εθνικών Μειονοτήτων, η κυβέρνηση προετοιμάζει νομικά μέτρα σχετικά με το ειδικό καθεστώς, τα ειδικά δικαιώματα και την ειδική προστασία της κοινότητας των Ρομ που κατοικούν στη χώρα. Αυτό αποτελεί ενδεχομένως πρωτοτυπία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με τον νόμο για την τοπική αυτοδιοίκηση και τον νόμο περί τοπικών εκλογών, ο πληθυσμός Ρομ της Δημοκρατίας της Σλοβενίας δύναται πλέον να εκλέγει συμβούλους που εκπροσωπούν την κοινότητα των Ρομ στα δημοτικά συμβούλια των εκάστοτε περιοχών όπου κατοικούν αυτόχθονες Ρομ. Στο πλαίσιο του κυβερνητικού προγράμματος μέτρων για την παροχή συνδρομής στους Ρομ, ο δήμος του Rogašovci προτίθεται να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα δημόσιων πρωτοβουλιών «για τους Ρομ και προς όφελος των Ρομ», το οποίο θα περιλαμβάνει τη χρηματοδότηση σχεδίων για την επίλυση προβλημάτων υποδομών στον τομέα των παροχών κοινής ωφέλειας, την αντιμετώπιση εκπαιδευτικών, κοινωνικών και πολιτιστικών ζητημάτων και την παροχή νομικής συνδρομής στους Ρομ.

—

Στη Σλοβενία, το Εκπαιδευτικό Ερευνητικό Ίδρυμα της Λιουμπλιάνα ανέπτυξε το σχέδιο «Ενσωμάτωση των παιδιών Ρομ στην επίσημη εκπαίδευση στη Σλοβενία». Στόχος του σχεδίου είναι να βελτιώσει τις εκπαιδευτικές προοπτικές των παιδιών Ρομ στην προσχολική και στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση στην περιφέρεια Dolenjska.

Ισπανία

—

Στην Ισπανία, το πρόγραμμα «Prolloguer», που εγκαινιάστηκε από την κυβέρνηση της Καταλονίας, αποσκοπεί στη στήριξη των Ρομ και άλλων ομάδων που υφίστανται διακρίσεις. Η λογική του προγράμματος είναι απλή: αγοράζονται άδεια διαμερίσματα, ανακαινίζονται και ενοικιάζονται μετά σε μετανάστες και μειονεκτούσες κοινωνικές ομάδες.

—

Η Κοινότητα της Μαδρίτης εφαρμόζει από το 1999 το πρόγραμμα APOI για την κοινωνική ενσωμάτωση των εθνοτικών μειονοτήτων της Ανατολικής Ευρώπης. Η διαδικασία ενσωμάτωσης περιλαμβάνει τρεις φάσεις: τη φάση της υποδοχής, τη φάση της εγκατάστασης, η οποία περιλαμβάνει την αναζήτηση εργασίας και στέγης, και τη φάση της παρακολούθησης των αποτελεσμάτων. Το πρόγραμμα προβλέπει δράσεις σε τέσσερα επίπεδα: σε επίπεδο ατόμου, οικογένειας, ομάδας και κοινότητας. Οι μέθοδοι που ακολουθούνται διέπονται από μια ενεργό και συμμετοχική προσέγγιση και προωθούν την ενεργό συμμετοχή των ιδίων των μεταναστών στην ενσωμάτωσή τους, ενώ τα επιμέρους προβλήματα αντιμετωπίζονται σε ατομική και σφαιρική βάση.

—	Στην Ισπανία, το δημοτικό συμβούλιο της Βαρκελώνης συνέστησε το «Δημοτικό Συμβούλιο της Κοινότητας των Αθιγγάνων της Βαρκελώνης», ένα συμβουλευτικό όργανο που αποσκοπεί στην αύξηση της ευημερίας και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των Ρομ που ζουν στην πόλη.

Ηνωμένο Βασίλειο

—

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, έχει ξεκινήσει ένα πρόγραμμα με την ονομασία «Gypsy/Traveller Achievement», το οποίο αποσκοπεί στη δέσμευση των γονέων, στην ακρόαση των παιδιών και στην τροποποίηση ή προσαρμογή των ακαδημαϊκών προγραμμάτων έτσι ώστε να αυξηθεί η συμμετοχή των μαθητών Ρομ. Οι περισσότερες τοπικές αρχές διαθέτουν ειδική «Υπηρεσία Εκπαίδευσης των Travellers» για την ενθάρρυνση της εκπαίδευσης των Ρομ. Ειδικότερα, ένα σχολείο εγκαινίασε ένα ευέλικτο πρόγραμμα εξωσχολικών μαθημάτων γραφής, ανάγνωσης, αριθμητικής και εξωτερικών δραστηριοτήτων και ένας οργανισμός τοπικής αυτοδιοίκησης παρήγαγε παιδαγωγικό υλικό για την υποβοήθηση της μετάβασης από την πρωτοβάθμια στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

(1) Πηγές: Πληροφορίες που συγκέντρωσαν τα μέλη της ΕΤΠ, το έντυπο«Thematic Comment No 3: The Protection of Minorities in the European Union» («Θεματικές παρατηρήσεις αριθ. 3: Η προστασία των μειονοτήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση») του Δικτύου Ανεξάρτητων Εμπειρογνωμόνων για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα της ΕΕ (2005) και η Ετήσια Έκθεση του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου των Φαινομένων Ρατσισμού και Ξενοφοβίας (EUMC), Μέρος ΙΙ «Ο ρατσισμός και η ξενοφοβία στα κράτη μέλη της ΕΕ: τάσεις, εξελίξεις και καλές πρακτικές» (2005).

22.9.2006

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 229/67

Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για τα εξής θέματα «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Η συμβολή της Επιτροπής κατά την περίοδο προβληματισμού και πέραν αυτής: Σχέδιο Δ για δημοκρατία, διάλογο και δημόσια συζήτηση» και «Λευκή Βίβλος: για μια ευρωπαϊκή πολιτική επικοινωνίας»

(2006/C 229/10)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών όσον αφορά τη συμβολή της Επιτροπής κατά την περίοδο προβληματισμού και πέραν αυτής: Σχέδιο Δ για δημοκρατία, διάλογο και δημόσια συζήτηση COM (2005) 494 τελικό καθώς και τη «Λευκή Βίβλο: για μια ευρωπαϊκή πολιτική επικοινωνίας» COM(2006) 35 τελικό·

έχοντας υπόψη την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 13ης Οκτωβρίου 2005 να ζητήσει την κατάρτιση σχετικής γνωμοδότησης σύμφωνα με το άρθρο 265, παράγραφος 1, της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας·

έχοντας υπόψη την απόφαση του Προεδρείου της 15ης Νοεμβρίου 2005 να αναθέσει στην επιτροπή «Συνταγματικά θέματα, Ευρωπαϊκή διακυβέρνηση, Χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης» την προετοιμασία των σχετικών εργασιών·

έχοντας υπόψη τη Συνθήκη της Νίκαιας (2001/C 80/01)·

έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης που υπογράφηκε από τους αρχηγούς των κρατών και κυβερνήσεων στις 29 Οκτωβρίου 2004 (CIG 87/04 rév. 1, CIG 87/04 Add 1 rév. 1, CIG 87/04 Add 2 rév. 1)·

έχοντας υπόψη τη δήλωση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την επικύρωση της Συνθήκης για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 16/17 Ιουνίου 2005)·

έχοντας υπόψη τη συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της Επιτροπής των Περιφερειών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (CdR 197/2005 σημείο 11) που υπογράφηκε στις 17 Νοεμβρίου 2005·

έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την περίοδο προβληματισμού: δομή, θέματα και πλαίσιο αξιολόγησης της συζήτησης σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση (A6-0414/2005)·

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για την Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Συμβολή της Επιτροπής κατά την περίοδο προβληματισμού και πέραν αυτής: Σχέδιο Δ για δημοκρατία, διάλογο και δημόσια συζήτηση(CESE 1390/2005τελικό) (1) ·

έχοντας υπόψη τη σχετική γνωμοδότησή της της 13ης Οκτωβρίου 2005 με θέμα «Περίοδος προβληματισμού: δομή, θέματα και πλαίσιο αξιολόγησης της συζήτησης σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση» (CdR 250/2005 τελικό) (2)·

έχοντας υπόψη τη σχετική γνωμοδότησή της, της 17ης Δεκεμβρίου 2002 με θέμα την Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Μια στρατηγική πληροφόρησης και επικοινωνίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση (CdR 124/2002 fin) (3)·

έχοντας υπόψη το σχέδιο γνωμοδότησης (CdR 52/2006 rev. 1) που υιοθετήθηκε στις 7 Απριλίου 2006 από την επιτροπή Ευρωπαϊκή διακυβέρνηση, χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης με βάση την εισηγητική έκθεση της κας Mercedes BRESSO, Προέδρου της περιφέρειας Piemonte (IT/PSE)·

Εκτιμώντας ότι:

η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ της ΕΕ και των πολιτών της αποτελεί ένδειξη ότι στην ΕΕ υφίσταται ένα δημοκρατικό έλλειμμα. Οι μεγάλες αποφάσεις που επηρεάζουν τη ζωή των Ευρωπαίων λαμβάνονται μέσω πολύπλοκων διακυβερνητικών και διοργανικών διαπραγματεύσεων κατά τις οποίες οι πολίτες παραμένουν ως επί το πλείστον παθητικοί και περιστασιακοί θεατές·

έως ότου, αφενός, καλυφθεί το δημοκρατικό έλλειμμα με τις κατάλληλες θεσμικές μεταρρυθμίσεις, τις οποίες άλλωστε προέβλεπε η συνταγματική συνθήκη και, αφετέρου, αναγνωρισθεί τελικώς ο ρόλος και το έργο των δημοκρατικών οργάνων που υφίστανται ήδη στην ΕΕ, πρώτιστο καθήκον των οργάνων της ΕΕ είναι να συμβάλλουν με άλλα μέσα στην κάλυψη του δημοκρατικού ελλείμματος έτσι ώστε να παράσχουν στους πολίτες τη δυνατότητα να εκφρασθούν σχετικά με το πολιτικό μέλλον του ευρωπαϊκού σχεδίου·

είναι επείγουσα ανάγκη να διασφαλισθούν και να δημοσιοποιηθούν εγκαίρως όχι μόνο τα αποτελεσματικά μέσα επικοινωνίας αλλά κυρίως οι στόχοι της δράσης. Επίσης είναι αναγκαίο, αφενός, να ενισχυθούν τα πεδία συμμετοχής των πολιτών και, αφετέρου, να ενσωματωθούν οι βάσεις του ευρωπαϊκού σχεδίου στα σχολικά προγράμματα. Σκοπός της τρέχουσας διαδικασίας προβληματισμού είναι να καλυφθεί το δημοκρατικό έλλειμμα, να δοθεί στους πολίτες η δυνατότητα να εκφρασθούν για το πολιτικό μέλλον του ευρωπαϊκού σχεδίου και συγκεκριμένα για τη θεσμική και πολιτική φυσιογνωμία της Ευρώπης: θα υπάρξει επέκταση ή περιορισμός των κοινών πολιτικών της, θα επιλεχθεί η αύξηση, η διατήρηση ή η μείωση της οικονομικής και πολιτικής ολοκλήρωσης;

η επικοινωνιακή πολιτική της Ε.Ε. πρέπει να είναι προσανατολισμένη στην καλλιέργεια μιας πιο ισχυρής «ευρωπαϊκής συνείδησης». Αυτό μπορεί να συμβεί μόνον όταν δημιουργηθεί μεταξύ των πολιτών το κατάλληλο έρεισμα για την ευρωπαϊκή συνεργασία. Έτσι λοιπόν, σημείο αφετηρίας πρέπει να αποτελέσουν θέματα και υποθέσεις που επηρεάζουν την καθημερινή ζωή των πολιτών, όπου η ευρωπαϊκή συνεργασία μπορεί να συνεισφέρει μια σαφή προστιθέμενη αξία. Όλοι πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι πρόκειται για μια υπόθεση με μακρόπνοο χαρακτήρα·

Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στα πλαίσια της δημόσιας συζήτησης για το μέλλον της ΕΕ, κινητοποιώντας τους πολίτες για τα θέματα που τους αφορούν άμεσα και διοργανώνοντας δομημένες συζητήσεις με τους πολίτες, τους εκλεγμένους αντιπροσώπους των τοπικών και περιφερειακών οργάνων και τους ευρωβουλευτές. Θα ήταν ευχής έργον εάν η Επιτροπή των Περιφερειών, από τη μία πλευρά, ως όργανο των τοπικών και περιφερειακών αρχών και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, από την άλλη, ως έκφραση του υπερεθνικού πολίτη, αποτελούσαν αναπόσπαστο τμήμα της διαδικασίας αυτής ώστε να διασφαλισθεί η αληθινή πολυεπίπεδη επικοινωνία.

υιοθέτησε ομόφωνα, κατά την 65η σύνοδο ολομέλειας της 14ης και 15ης Ιουνίου 2006 (συνεδρίαση της 15ης Ιουνίου). την ακόλουθη γνωμοδότηση:

Αποψεις και συστασεις της επιτροπης των περιφερειων

1. Η θέση της Επιτροπής των Περιφερειών όσον αφορά την περίοδο προβληματισμού και το σχέδιο Δ

Η Επιτροπή των Περιφερειών,

1.1

αναγνωρίζει ότι η περίοδος προβληματισμού αποτελεί μια ευκαιρία για την ανανέωση της κοινοτικής δυναμικής και ότι η κρίση που διέρχεται σήμερα η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση δεν πρέπει να θέσει σε αμφισβήτηση την εγκυρότητα του σχεδίου για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Όλες οι πολιτικές επικοινωνίας θα αποβούν άκαρπες, εάν δεν βασισθούν σε νέα δημοκρατική θεμελίωση του ευρωπαϊκού σχεδίου·

1.2

επισημαίνει ότι η ΕΕ δεν θα καταστεί κοινότητα ενιαίου προορισμού, εάν δεν επιτύχει να εμφυσήσει στους πολίτες της το αίσθημα ότι ανήκουν σε μια ενιαία αλλά πολύμορφη ενότητα, εάν δεν ευδοκήσει να μεταβιβάσει τις καταστατικές αξίες της στις νέες γενεές, εάν δεν κατορθώσει να τις εκφράζει και να τις προωθεί στις σχέσεις της με τον υπόλοιπο κόσμο, εάν δεν μπορέσει να κάνει τους πολίτες της να κατανοήσουν τους βασικούς μηχανισμούς διαλόγου και αλληλεπίδρασης με τα όργανα και εάν δεν μεταβιβάσει τις βασικές γνώσεις γύρω από τις κυριότερες πτυχές της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης στο οικονομικό, πολιτικό, ιστορικό και κοινωνικό επίπεδο, επίπεδο και, κυρίως, εάν δεν επιτύχει να συμμετέχουν ενεργά οι πολίτες στη διαδικασία της ευρωπαϊκής οικοδόμησης και της λήψης αποφάσεων·

1.3

επαναλαμβάνει ότι η συνέχιση της διαδικασίας για τη θέσπιση συντάγματος παραμένει ένας από τους στόχους της και γι αυτό αντιτίθεται στην ιδέα να εγκαταλειφθεί η συνταγματική συνθήκη και να διατηρηθεί η Συνθήκη της Νίκαιας και διαφωνεί με τις μορφές επιλογής όσον αφορά την εφαρμογή των κανόνων («cherry picking»)· επιθυμεί την υιοθέτηση μιας συνταγματικής συνθήκης η οποία θα εδραιώνει την οικοδόμηση μιας πολιτικής, ακμάζουσας και ισχυρής Ευρώπης, αλλά και μιας Ευρώπης των πολιτών· ζητεί να επιτευχθεί, έως το 2009, η επικύρωση μιας συνταγματικής συνθήκης που θα λαμβάνει υπόψη τόσο τις δυσκολίες που αντιμετωπίσθηκαν σε ορισμένα κράτη μέλη, όσο και τη θέση όσων έχουν ήδη επικυρώσει τη Συνθήκη· προς τον σκοπό αυτόν, τονίζει ότι είναι αναγκαία η παράταση της περιόδου προβληματισμού, κατά τη διάρκεια της οποίας θα πρέπει να προωθηθεί κάθε ευκαιρία για πρόοδο της ευρωπαϊκής οικοδόμησης, που να βελτιώνει την εικόνα της Ευρώπης ενώπιον των πολιτών της, είτε μέσω μερικών είτε μέσω συνολικών συμφωνιών·

1.4	στο πλαίσιο αυτό, η ΕΤΠ επισημαίνει τις τάσεις αναβίωσης του εθνικισμού και του προστατευτισμού που διαγράφονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και που αποτελούν κίνδυνο για την περαιτέρω εξέλιξη της Ένωσης·

1.5

τονίζει ότι η περίοδος προβληματισμού δίδει την ευκαιρία να τεθούν στο επίκεντρο της συζήτησης για την Ευρώπη τα πλεονεκτήματα της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης (multilevel governance) ως απάντηση στο ιδεώδες του ευρωπαϊκού σχεδίου που συνοψίζεται στο απόφθεγμα της συνταγματικής συνθήκης «ενωμένοι στην πολυμορφία»·

1.6

θεωρεί ότι η κοινοτική μέθοδος πρέπει να ενσωματώσει πλήρως την αρχή της επικουρικότητας και της εγγύτητας στο πλαίσιο της λογικής για αποτελεσματικότητα και νομιμότητα, δεδομένου ότι στην παρούσα φάση πρόκειται για ένα μέσον που είναι απαραίτητο για την προσέγγιση των πολιτών με την Ευρωπαϊκή Ένωση·

1.7	αναγνωρίζει ότι η δημιουργία δημόσιου ευρωπαϊκού χώρου θα καταστεί δυνατή μόνον εάν η Ευρώπη δρομολογήσει την πολιτική ολοκλήρωση κατά την οποία οι πολίτες θα μπορούν να κινητοποιούνται για την επιλογή σαφών πολιτικών γραμμών σχετικά με το μέλλον της ηπείρου·

1.8	θεωρεί ότι πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για τη διαμόρφωση ευρωπαϊκής πολιτικής συνείδησης που θα ευνοεί την πλήρη και συνειδητή συμμετοχή των πολιτών στην οικοδόμηση της Ευρώπης·

1.9

θεωρεί ότι όλοι οι αιρετοί αντιπρόσωποι οφείλουν να ανταποκριθούν με αίσθημα ευθύνης στα εν λόγω πιεστικά αιτήματα και καλεί τους αιρετούς αντιπροσώπους των τοπικών, περιφερειακών, εθνικών και ευρωπαϊκών θεσμών να ενεργήσουν από κοινού για την εδραίωση δημοκρατικών σχέσεων με τους πολίτες. Εν προκειμένω, εύχεται, να εντατικοποιηθεί η διοργανική συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα άλλα θεσμικά όργανα, προκειμένου να ενδυναμωθεί ουσιαστικά η εδαφική διαβούλευση στην ΕΕ·

1.10

έχει την πεποίθηση ότι ο διάλογος με τους πολίτες, τις πολιτικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις και τις ενώσεις πρέπει να είναι μόνιμος και να διεξάγεται με πνεύμα εμπιστοσύνης και εν προκειμένω θεωρεί ότι η περίοδος προβληματισμού πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να συλλεχθούν τα αιτήματα των πολιτών. Αυτό προϋποθέτει ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ εφαρμόζουν τις αρχές της διαφάνειας και της προσιτότητας που διευκολύνουν τους πολίτες να συμμετέχουν στις ανταλλαγές απόψεων και στις συζητήσεις. Προς τούτο, πρέπει να διασφαλισθεί η μόνιμη και διαρθρωμένη συνεργασία μεταξύ των οργάνων που έχουν αναλάβει αυτό το έργο ακρόασης·

1.11

κρίνει αναγκαίο η ΕΕ, όλα τα θεσμικά της όργανα και οι οργανισμοί της, να επισημαίνουν συστηματικά τη σημασία που είχε στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης η έντονη περιφερειακή και τοπική διάσταση που υφίσταται στα κράτη μέλη. Η περιφερειακή αυτή διάσταση αποτελεί ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της διαδικασίας ολοκλήρωσής μας, το οποίο προσδίδει σαφώς μεγαλύτερο δημοκρατικό έρεισμα στο σύνολο των αποφάσεων της ΕΕ. Υπό την έννοια αυτή, θα πρέπει να λαμβάνονται περισσότερο υπόψη οι γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής των Περιφερειών, προκειμένου να ενισχυθεί η δημοκρατική νομιμότητα της Ένωσης·

1.12

επισημαίνει ότι, σύμφωνα και με τα όσα υποστηρίζει η ίδια η λευκή βίβλος για τη διακυβέρνηση, καθώς και το σχέδιο του ευρωπαϊκού συντάγματος, η ΕΤΠ θα έπρεπε να διαθέτει μέσα που να της επιτρέπουν, τουλάχιστον για τα θέματα για τα οποία απαιτείται η γνώμη της, να ελέγχει την εκτέλεση εκ μέρους της Επιτροπής των μέτρων που υιοθετούνται στις γνωμοδοτήσεις της·

1.13

φρονεί ότι κατά την εφαρμογή των αποκεντρωμένων στρατηγικών επικοινωνίας θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί το δημοκρατικό δυναμικό των μελών της ΕΤΠ και η ευρωπαϊκή εντολή τους. Αυτό σημαίνει ότι θα συμμετέχουν στα εθνικά προγράμματα που προβλέπει το σχέδιο Δ, ορισμένα εκ των οποίων βρίσκονται ακόμη στη φάση της εφαρμογής και ότι θα έχουν την αναγνώριση των γραφείων εκπροσώπησης της Επιτροπής στα κράτη μέλη και θα συμμετέχουν στις κοινοτικές πρωτοβουλίες που προβλέπονται από το Σχέδιο Δ καθώς και στις δράσεις που αναλαμβάνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Για το σκοπό αυτό, η ΕΕ πρέπει να διαθέσει επαρκείς πόρους, γιατί διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος το σχέδιο να παραμείνει στο στάδιο των καλών προθέσεων·

1.14

θεωρεί ότι είναι απαραίτητο να ξεπεραστεί η περίοδος προβληματισμού και τα ευρωπαϊκά όργανα και οι αιρετοί εκπρόσωποι να ξεκινήσουν μια δομημένη συζήτηση με τους πολίτες και τις οργανώσεις τους, με βάση τη μέθοδο της Συνέλευσης για τη Συνταγματική Συνθήκη. Η συζήτηση πρέπει να έχει ως αφετηρία την επεξεργασία συγκεκριμένων προβλημάτων της ζωής των ευρωπαίων πολιτών, όπως το βιοτικό επίπεδο, η απασχόληση, η προστασία του περιβάλλοντος και η ενέργεια και, όπως έχει προτείνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, να επικεντρωθεί σε ορισμένα θέματα που έχουν προτεραιότητα όσον αφορά το μέλλον της Ευρώπης, όπως τα εξής:

(i)	Ποιος είναι ο στόχος της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης;

(ii)	Τι ρόλο οφείλει να διαδραματίσει η Ευρώπη σε παγκόσμιο επίπεδο;

(iii)

Στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης, ποιο θα είναι το μελλοντικό οικονομικό και κοινωνικό πρότυπο της Ευρώπης;

(iv)	Ποια είναι τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης;

(v)	Πώς θα προαχθεί η ελευθερία, η ασφάλεια και η δικαιοσύνη;

(vi)	Πώς θα χρηματοδοτείται η ΕΕ;

1.15

η ΕΤΠ κρίνει ότι, για να κερδηθεί η εμπιστοσύνη των ευρωπαίων πολιτών, χρειάζεται να γίνουν περισσότερα από μια απλή συζήτηση μαζί τους και από την καταγραφή των επιθυμιών τους. Οι πολίτες της ΕΕ πρέπει να γνωρίζουν ότι, σε τελευταία ανάλυση, είναι αυτοί οι ίδιοι που αποφασίζουν για το μέλλον της ΕΕ μέσω των αιρετών εκπροσώπων τους. Έτσι, τα ερωτήματα που τίθενται στην προηγούμενη παράγραφο πρέπει να απαντηθούν στις κοινές πολιτικές θέσεις όλων των τοπικών, περιφερειακών και εθνικών αρχών·

1.16

φρονεί ότι, εκτός από τις εκστρατείες ενημέρωσης και επικοινωνίας που αναλαμβάνουν οι αιρετοί εκπρόσωποι σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, οι τελευταίοι θα πρέπει να καταβάλουν τις απαραίτητες προσπάθειες προκειμένου οι οργανισμοί και οι οργανώσεις τους να αναλάβουν, ως τμήμα του καθημερινού τους έργου, την ευθύνη να παρέχουν πληροφόρηση σχετικά με την ευρωπαϊκή διάσταση του τομέα δραστηριότητάς τους· εν προκειμένω υπογραμμίζει ότι μία έκδοση ορθών πρακτικών όπου περιγράφονται παραδείγματα από συγκεκριμένες δράσεις που ανελήφθησαν σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο σχετικά με την εφαρμογή του Σχεδίου Δ (Δημοκρατία, Διάλογος, Δημόσια συζήτηση), βρίσκεται στο στάδιο της επεξεργασίας ως συνέχεια της παρούσας γνωμοδότησης·

1.17

κρίνει απαραίτητη την ενσωμάτωση μιας τέταρτης διάστασης στο εσωτερικό του Σχεδίου Δ, παράλληλα με τη Δημοκρατία, τον Διάλογο και τη Δημόσια συζήτηση, που να αφορά την Αποκέντρωση, με την προσφυγή σε εξωτερικούς φορείς επικοινωνίας, όπως οι τοπικές και περιφερειακές αρχές που πρέπει να διαδραματίσουν βασικό ρόλο στο πλαίσιο αυτό, λόγω των αρμοδιοτήτων τους, μέσω φόρουμ διαλόγου, πρωτοβουλιών και συζητήσεων. Η συζήτηση πρέπει να έχει ως αφετηρία τα εν λόγω τοπικά και περιφερειακά φόρουμ, με την παρουσία αιρετών αντιπροσώπων (από την τοπική και περιφερειακή βαθμίδα έως και το εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο), υπευθύνων της κοινωνίας των πολιτών και των οργανώσεων των πολιτών. Από τα φόρουμ αυτά θα προκύψουν τα αποτελέσματα που θα πρέπει να υποβληθούν στα εθνικά κοινοβούλια και στο Στρασβούργο.

2. Η Επιτροπή των Περιφερειών και η ευρωπαϊκή πολιτική επικοινωνίας

Η Επιτροπή των Περιφερειών,

2.1

εύχεται να εξασφαλισθεί ο συντονισμός με το τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, δεδομένου ότι η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση ( multilevel governance) που εκφράζεται από την ΕΕ και τις περιφέρειες μπορεί να παράσχει και τη δυνατότητα πολυεπίπεδης επικοινωνίας με την εφαρμογή δράσεων που θα αποσκοπούν στην αμοιβαία αναγνώριση στα πλαίσια της κοινής λογικής που διέπει την αρχή της επικουρικότητας. Η ΕΤΠ υποθέτει ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές θα συμμετάσχουν ενεργά στην ευρωπαϊκή επικοινωνιακή πολιτική. Με δεδομένη την πολυμέρεια που υφίσταται στην ΕΕ και με βάση την αρχή της επικουρικότητας, οι φορείς αυτοί είναι τα διοικητικά όργανα που βρίσκονται πλησιέστερα στον πολίτη, οι ενδεδειγμένοι παράγοντες για να καταστήσουν γνωστό το ευρωπαϊκό σχέδιο στους πολίτες.

2.2

χαιρετίζει τη δημοσίευση της Λευκής Βίβλου για την ευρωπαϊκή πολιτική επικοινωνίας που θα βασίζεται στον ενισχυμένο διάλογο, στην εγγύτητα με τον πολίτη και σε μια αποκεντρωμένη αντίληψη, αλλά εκφράζει τη λύπη της που το έγγραφο δεν διαθέτει συγκεκριμένη πολιτική αντίληψη και συνεπώς η εγκυρότητά του απλώς περιορίζεται στον οργανικό χαρακτήρα του. Επισημαίνει ειδικότερα την απουσία στρατηγικής προοπτικής σχετικά με τη φύση και τον ρόλο της ΕΕ όσον αφορά την προάσπιση και την προαγωγή των συμφερόντων και αναγκών των ευρωπαίων πολιτών κατά τα ερχόμενα χρόνια·

2.3

εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι στη Λευκή Βίβλο αναγνωρίζεται ο ρόλος που διαδραματίζουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, και συγκεκριμένα τα τοπικά και περιφερειακά δίκτυα ενημέρωσης, στην εδραίωση του διαλόγου με τους πολίτες και στην ενεργό συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων στα ευρωπαϊκά θέματα· προτείνει την ανάπτυξη, με τα κατάλληλα μέτρα (εργαστήρια, πρόσκληση δημοσιογράφων στις Βρυξέλλες), στενότερων δεσμών μεταξύ του εκτενούς δικτύου ανταποκριτών των ΜΜΕ στις Βρυξέλλες και των επιμέρους τοπικών συντακτών· υπενθυμίζει εν προκειμένω ότι για να είναι αποτελεσματικές, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές έχουν ανάγκη από τους κατάλληλους πόρους λειτουργίας·

2.4

τονίζει ότι χάρη τόσο στη δική της συμβολή όσο και στη συμβολή των αιρετών αντιπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης, η ΕΕ διαθέτει το κατάλληλο δημοκρατικό πλαίσιο για την εδραίωση του διαλόγου με τους πολίτες, για την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού πολιτικού πνεύματος και για την αναδιαμόρφωση της κοινοτικής δράσης με γνώμονα την εγγύτητα· υπενθυμίζει δε ότι η τοπική και περιφερειακή παρουσία αποτελεί βασικό διαμεσολαβητή στην επικοινωνία με τους πολίτες·

2.5

εκφράζει τη λύπη της για τον περιθωριακό ρόλο που τους αποδίδουν οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου, είναι πρόθυμη όμως να αναλάβει με υπευθυνότητα την ώθηση και τον συντονισμό του έργου των τοπικών και περιφερειακών αρχών και συνεπώς, στα πλαίσια της συνεργασίας με τα λοιπά θεσμικά όργανα, να συμβάλει ενεργητικότατα στην παρούσα φάση προβληματισμού· υπογραμμίζει εν προκειμένω ότι είναι απαραίτητο να εξασφαλισθεί η αύξηση των πόρων που διαθέτουν και να τους χορηγηθούν τα κονδύλια που είναι απαραίτητα για να συμβάλουν σε μια ανανεωμένη πολιτική ενημέρωσης και επικοινωνίας·

2.6	καλωσορίζει, στα πλαίσια αυτά, την έναρξη των διαπραγματεύσεων με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ενόψει της συντάξεως προσθήκης στη συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της ΕΤΠ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που ανανεώθηκε τον Νοέμβριο του 2005, για την πολιτική ενημέρωσης και επικοινωνίας·

2.7	επιθυμεί να συμβάλει στον Ευρωπαϊκό χάρτη για έναν ευρωπαϊκό κώδικα συμπεριφοράς όσον αφορά την επικοινωνία και ζητεί από την Επιτροπή να διευκρινίσει την έννοια, τους στόχους και την προστιθέμενη αξία του εν λόγω εγγράφου·

2.8

κρίνει απαραίτητη τη διασύνδεση της πολιτικής επικοινωνίας με τον ενεργό πολίτη μέσω δράσεων που να στηρίζουν εκδηλώσεις μεγάλης ορατότητας, μελετών και μέσων πληροφόρησης, δομών διαλόγου και προβληματισμού, που θα απευθύνονται στο ευρύτερο δυνατό κοινό πέραν των συνόρων, με θέματα που ενδιαφέρουν άμεσα τους πολίτες, όπως για παράδειγμα η ανεργία, η ανάπτυξη των πόλεων και της υπαίθρου, η ασφάλεια και η μετανάστευση, η προστασία του περιβάλλοντος και η ενέργεια, όπου οι ευρωπαϊκές δράσεις συνεισφέρουν μια αδιαμφισβήτητη προστιθέμενη αξία. Τα θέματα αυτά επηρεάζουν έντονα την πολιτική των τοπικών και περιφερειακών αρχών: μόνο έτσι μπορεί να καταστεί πιο απτή η Ευρώπη στους πολίτες·

2.9

αναγνωρίζει ότι ένας από τους στόχους της Λευκής Βίβλου είναι η καλύτερη κατανόηση της κοινής γνώμης μέσω των δημοσκοπήσεων του Ευρωβαρομέτρου και προτείνει οι έρευνες γνώμης να προσαρμοσθούν καλύτερα σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, το δε Ευρωβαρόμετρο να διασυνδεθεί αποτελεσματικότερα με την ΕΤΠ και τα μέλη της· οι τοπικοί και περιφερειακοί φορείς του δημόσιου τομέα και των ΜΚΟ αποτελούν τους πιο άμεσους «δέκτες» των απόψεων των πολιτών·

2.10

ενθαρρύνει την εισαγωγή στα σχολικά προγράμματα μαθημάτων ευρωπαϊκής αγωγής του πολίτη έτσι ώστε να διδάσκεται τι είναι το ευρωπαϊκό σχέδιο, οι καταστατικές του αξίες, η προέλευση, οι αρχικοί στόχοι και οι μελλοντικές προκλήσεις, προβλέποντας στα σχολικά και στα πανεπιστημιακά προγράμματα συγκεκριμένο πρόγραμμα και ειδικούς καθηγητές για το θέμα αυτό·

2.11

προτείνει τη χάραξη μιας ευρωπαϊκής πολιτικής ενημέρωσης που θα παράσχει τη δυνατότητα στην ΕΕ να εξασφαλίσει την ύπαρξη ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και εύχεται ειδικότερα να αναπτυχθούν στο εσωτερικό των περιφερειακών γραφείων τύπου όργανα για την επικοινωνιακή προώθηση της Ευρώπης, να καθιερωθούν προγράμματα κατάρτισης στην επικοινωνία για τους δημόσιους υπαλλήλους και να μετατραπεί το ΕΒS (Europe by Satellite) από οπτικοακουστικό μέσο σε πραγματικό ευρωπαϊκό γραφείο τύπου·

2.12

προτείνει τη δημιουργία απλών και αποκεντρωμένων μέσων χρηματοδότησης υπέρ των μικρών μη κυβερνητικών οργανώσεων με σκοπό την στήριξη της δράσης τους που αποσκοπεί στην άμεση ενημέρωση των πολιτών σχετικά με την ΕΕ μέσω της διοργάνωσης συζητήσεων και μαθημάτων, της έκδοσης φυλλαδίων προσαρμοσμένων στις περιφερειακές ανάγκες ή της διοργάνωσης επισκέψεων στις Βρυξέλλες·

2.13	συνιστά οι εν λόγω πληροφορίες να διαμορφώνονται και να διαδίδονται μέσω των περιφερειακών και τοπικών αρχών· εύχεται δε να εδραιωθεί μόνιμη συνεργασία με τα λοιπά ευρωπαϊκά όργανα να εδραιώσουν ούτως ώστε να καταρτίζουν από κοινού τα προβλεπόμενα προγράμματα επικοινωνίας και ενημέρωσης·

2.14

επιθυμεί, τελικά, η ενημέρωση και επικοινωνία σχετικά με την Ένωση να νοούνται ως ένα λογικό πλαίσιο στο οποίο θα πρέπει να βασίζονται οι οργανισμοί, οι αρχές και τα θεσμικά όργανα σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο καθώς και τα μέσα ενημέρωσης, προκειμένου να μπορούν να παρέχουν ορθή και πλήρη ενημέρωση.

Βρυξέλλες, 15 Ιουνίου 2006

Ο Πρόεδρος

της Επιτροπής των Περιφερειών

Michel DELEBARRE

(1) EE αριθ. C 65 της 17.03.2006, σελ. 92-93

(2) EE αριθ. C 81 της 04.04.2006, σελ. 32-36

(3) EE αριθ. C 73 της 26/03/2003 σ. 0046-0052

		ISSN 1725-2415
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης		C 229

Έκδοση στην ελληνική γλώσσα	Ανακοινώσεις και Πληροφορίες	49ό έτος 22 Σεπτεμβρίου # 2006

Ανακοίνωση αριθ	Περιεχόμενα	Σελίδα
	II Προπαρασκευαστικές πράξεις
	Επιτροπή των Περιφερειών
	65η σύνοδος ολομέλειας της 14ης και 15ης Ιουνίου 2006
2006/C 229/1	Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για την Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Ένα βήμα μπροστά για την αειφόρο χρήση των πόρων: Θεματική Στρατηγική για την πρόληψη της δημιουργίας και την ανακύκλωση των αποβλήτων και την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα απόβλητα	1

2006/C 229/2	Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για την Πρόταση οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την προώθηση καθαρών οχημάτων οδικών μεταφορών	18

2006/C 229/3	Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα την Πρόταση σύστασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του συμβουλίου σχετικά με τις βασικές ικανότητες για τη δια βίου μάθηση	21

2006/C 229/4	Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για την Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή του κοινοτικού προγράμματος της Λισσαβώνας: Πλαίσιο πολιτικής για την ενίσχυση του μεταποιητικού τομέα της ΕΕ — Προς μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση της βιομηχανικής πολιτικής	29

2006/C 229/5	Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών Ένα νέο στρατηγικό πλαίσιο για την πολυγλωσσία	34

2006/C 229/6	Γνωμοδοτηση της Επιτροπής των Περιφερειών για την 3η δέσμη για την ασφάλεια στη θάλασσα	38

2006/C 229/7	Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα την Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών i2010: Ψηφιακές βιβλιοθήκες	51

2006/C 229/8	Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών Εφαρμογή του κοινοτικού προγράμματος της Λισσαβώνας Σύγχρονη πολιτική για τις ΜΜΕ με στόχο την τόνωση της ανάπτυξης και της απασχόλησης	53

2006/C 229/9	Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για το Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την προστασία των μειονοτήτων και τις πολιτικές κατά των διακρίσεων σε μια διευρυμένη Ευρώπη	57

2006/C 229/0	Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για τα εξής θέματα Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Η συμβολή της Επιτροπής κατά την περίοδο προβληματισμού και πέραν αυτής: Σχέδιο Δ για δημοκρατία, διάλογο και δημόσια συζήτηση και Λευκή Βίβλος: για μια ευρωπαϊκή πολιτική επικοινωνίας	67