ΟΔΗΓΙΑ 98/84/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 20ής Νοεμβρίου 1998 για τη νομική προστασία των υπηρεσιών που βασίζονται ή συνίστανται στην παροχή πρόσβασης υπό όρους

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 57 παράγραφος 2 και τα άρθρα 66 και 100 Α,

την πρόταση της Επιτροπής (1),

τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (2),

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 189 Β της συνθήκης (3),

Εκτιμώντας:

(1) ότι οι στόχοι της Κοινότητας, όπως ορίζονται στη συνθήκη, συνίστανται στη διαρκώς στενότερη ένωση των λαών της Ευρώπης και στη διασφάλιση της οικονομικής και κοινωνικής προόδου με την κατάργηση των φραγμών που τους χωρίζουν 7

(2) ότι η διασυνοριακή παροχή των υπηρεσιών ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης και των υπηρεσιών της κοινωνίας των πληροφοριών μπορούν να συμβάλουν, σε ατομικό επίπεδο, στην πλήρη άσκηση της ελευθερίας έκφρασης ως θεμελιώδους δικαιώματος, και, σε συλλογικά επίπεδο, στην επίτευξη των στόχων που ορίζονται στη συνθήκη 7

(3) ότι η συνθήκη προβλέπει την ελεύθερη κυκλοφορία όλων των υπηρεσιών που κατά κανόνα προσφέρονται αντί αμοιβής 7 ότι το δικαίωμα αυτό, το οποίο εφαρμόζεται στις υπηρεσίες ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης και στις υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών, αποτελεί επίσης την εξειδικευμένη εφαρμογή στο κοινοτικό δίκαιο μιας γενικότερης αρχής, και συγκεκριμένα της ελευθερίας έκφρασης όπως προβλέπεται στο άρθρο 10 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών 7 ότι το άρθρο αυτό ρητώς αναγνωρίζει το δικαίωμα των πολιτών να λαμβάνουν και να μεταδίδουν πληροφορίες ανεξαρτήτως των συνόρων και ότι οποιοσδήποτε περιορισμός αυτού του δικαιώματος πρέπει να βασίζεται στην απαιτούμενη στάθμιση των άλλων νομίμων συμφερόντων που αξίζουν να τύχουν νομικής προστασίας 7

(4) ότι η Επιτροπή προέβη σε ευρεία διαβούλευση βάσει της Πράσινης Βίβλου «Νομική προστασία των κρυπτογραφημένων υπηρεσιών στην εσωτερική αγορά» 7 ότι τα αποτελέσματα της διαβούλευσης αυτής επιβεβαίωσαν την ανάγκη θέσπισης κοινοτικής νομικής πράξης που θα διασφαλίζει τη νομική προστασία όλων των υπηρεσιών η αμοιβή των οποίων εξαρτάται από την παροχή πρόσβασης υπό όρους 7

(5) ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο ψήφισμά του της 13ης Μαΐου 1997 για την Πράσινη Βίβλο (4), κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση οδηγίας που θα καλύπτει όλες τις κρυπτογραφημένες υπηρεσίες για τις οποίες η κρυπτογράφηση χρησιμοποιείται για την εξασφάλιση της καταβολής αμοιβής και συμφώνησε ότι στις υπηρεσίες αυτές θα πρέπει να περιλαμβάνονται οι υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών, οι οποίες παρέχονται εξ αποστάσεως με ηλεκτρονικά μέσα μετά από ατομικό αίτημα του αποδέκτη της υπηρεσίας, καθώς και οι υπηρεσίες ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης 7

(6) ότι οι δυνατότητες που προσφέρουν οι ψηφιακές τεχνολογίες επιτρέπουν να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη δυνατότητα επιλογής για τους καταναλωτές και συμβάλλουν στην πολιτιστική πολυφωνία, με την ανάπτυξη ενός ακόμη μεγαλύτερου φάσματος υπηρεσιών κατά την έννοια των άρθρων 59 και 60 της συνθήκης 7 ότι η βιωσιμότητα των υπηρεσιών αυτών θα εξαρτάται συχνά από τη χρησιμοποίηση της πρόσβασης υπό όρους, προκειμένου να λάβει την αμοιβή ο φορέας παροχής των υπηρεσιών 7 ότι, επομένως, η νομική προστασία των φορέων παροχής υπηρεσιών κατά παράνομων συσκευών που επιτρέπουν την πρόσβαση στις υπηρεσίες αυτές ατελώς, εμφανίζεται απαραίτητη, προκειμένου να εξασφαλιστεί η οικονομική βιωσιμότητα των υπηρεσιών 7

(7) ότι η Επιτροπή αναγνώρισε τη σημασία του θέματος αυτού στην ανακοίνωσή της «Μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία στο ηλεκτρονικό εμπόριο» 7

(8) ότι, σύμφωνα με το άρθρο 7 Α της συνθήκης, η εσωτερική αγορά περιλαμβάνει ένα χώρο χωρίς εσωτερικά σύνορα μέσα στον οποίο εξασφαλίζεται η ελεύθερη κυκλοφορία των υπηρεσιών και των εμπορευμάτων 7 ότι το άρθρο 128 παράγραφος 4 της συνθήκης υποχρεώνει την Κοινότητα να λαμβάνει υπόψη της τις πολιτιστικές πτυχές όταν αναλαμβάνει δράση δυνάμει άλλων διατάξεων της συνθήκης 7 ότι, δυνάμει του άρθρου 130 παράγραφος 3 της συνθήκης, η Κοινότητα οφείλει, μέσω των πολιτικών και δράσεων που αναλαμβάνει, να συμβάλλει στη δημιουργία των απαραίτητων προϋποθέσεων για την εξασφάλιση της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας της 7

(9) ότι η παρούσα οδηγία δεν θίγει τις τυχόν κοινοτικές ή εθνικές διατάξεις που θα θεσπιστούν μελλοντικά για να εξασφαλίσουν ότι ορισμένες ραδιοτηλεοπτικές υπηρεσίες, αναγνωρισμένες ως δημοσίου συμφέροντος, δεν θα βασίζονται στην πρόσβαση υπό όρους 7

(10) ότι η παρούσα οδηγία δεν θίγει τις πολιτιστικές πτυχές τυχόν περαιτέρω κοινοτικών δράσεων σχετικά με τις νέες υπηρεσίες 7

(11) ότι η ανομοιογένεια μεταξύ των εθνικών κανόνων που διέπουν την νομική προστασία των υπηρεσιών οι οποίες βασίζονται ή συνίστανται στην παροχή πρόσβασης υπό όρους, μπορεί να δημιουργήσει εμπόδια στην ελεύθερη κυκλοφορία των υπηρεσιών και των εμπορευμάτων 7

(12) ότι η εφαρμογή της συνθήκης δεν αρκεί για την κατάργηση των εμποδίων στην εσωτερική αγορά 7 ότι τα εμπόδια αυτά θα πρέπει επομένως να καταργηθούν με την εξασφάλιση ισοδύναμου επιπέδου προστασίας μεταξύ των κρατών μελών 7 ότι αυτό προϋποθέτει την προσέγγιση των εθνικών κανόνων σχετικά με τις εμπορικές δραστηριότητες που αφορούν παράνομες συσκευές 7

(13) ότι φαίνεται απαραίτητο να εξασφαλισθεί ότι τα κράτη μέλη παρέχουν επαρκή νομική προστασία κατά της διάθεσης στην αγορά, για άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος, παράνομων συσκευών που καθιστούν δυνατή ή διευκολύνουν την καταστρατήγηση, χωρίς άδεια, κάθε τεχνολογικού μέτρου που λαμβάνεται με σκοπό την προστασία της αμοιβής μιας νομίμως παρεχόμενης υπηρεσίας 7

(14) ότι οι εμπορικές δραστηριότητες που αφορούν παράνομες συσκευές περιλαμβάνουν τις εμπορικές επικοινωνίες, που καλύπτουν όλες τις μορφές διαφήμισης, την απευθείας εμπορία, τη χορηγία, την προώθηση πωλήσεων και τις δημόσιες σχέσεις για την προώθηση των σχετικών προϊόντων και υπηρεσιών 7

(15) ότι οι εμπορικές αυτές δραστηριότητες είναι επιζήμιες για τους καταναλωτές οι οποίοι εξαπατώνται όσον αφορά την προέλευση των παράνομων συσκευών 7 ότι απαιτείται υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών για την καταπολέμηση της παραπλανητικής αυτής πρακτικής 7 ότι το άρθρο 129 Α παράγραφος 1 της συνθήκης ορίζει ότι η Κοινότητα συμβάλλει στην επίτευξη υψηλού επιπέδου προστασίας των καταναλωτών με μέτρα θεσπιζόμενα κατ' εφαρμογή του άρθρου 100 Α 7

(16) ότι, συνεπώς, το νομικό πλαίσιο για τη δημιουργία ενός ενιαίου οπτικοακουστικού χώρου που προβλέπεται στην οδηγία 89/552/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 3ης Οκτωβρίου 1989, για το συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την άσκηση τηλεοπτικών δραστηριοτήτων (5), θα πρέπει να συμπληρωθεί έτσι ώστε να περιλαμβάνει τις τεχνικές της πρόσβασης υπό όρους, όπως αυτές ορίζονται στην παρούσα οδηγία, προκειμένου ιδίως να εξασφαλιστεί ισότιμη μεταχείριση στους φορείς παροχής διασυνοριακών υπηρεσιών ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης, ανεξάρτητα από τον τόπο εγκατάστασής τους 7

(17) ότι, σύμφωνα με το ψήφισμα του Συμβουλίου, της 29ης Ιουνίου 1995, για την ενιαία και αποτελεσματική εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου και για τις κυρώσεις κατά των παραβάσεων των διατάξεών του περί εσωτερικής αγοράς (6), τα κράτη μέλη οφείλουν να λάβουν μέτρα για τη διασφάλιση της ορθής εφαρμογής του κοινοτικού δικαίου, με την ίδια αποτελεσματικότητα και αυστηρότητα όπως και για το εθνικό δίκαιο 7

(18) ότι, σύμφωνα με το άρθρο 5 της συνθήκης, τα κράτη μέλη καλούνται να λάβουν όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε να εγγυηθούν την εφαρμογή και την αποτελεσματικότητα του κοινοτικού δικαίου, ιδίως διά της επιλογής αποτελεσματικών, αποτρεπτικών και ανάλογων κυρώσεων και κατάλληλων μέσων αποκατάστασης 7

(19) ότι η προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών θα πρέπει να περιορίζεται σε ό,τι είναι αναγκαίο για την επίτευξη των στόχων της εσωτερικής αγοράς, σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας που προβλέπεται στο άρθρο 3 Β τρίτη παράγραφος της συνθήκης 7

(20) ότι στη διανομή παράνομων συσκευών περιλαμβάνεται και η μεταφορά με κάθε μέσο και η διάθεση τέτοιων συσκευών στην αγορά προς κυκλοφορία εντός ή εκτός της Κοινότητας 7

(21) ότι η παρούσα οδηγία δεν θίγει την εφαρμογή τυχόν εθνικών διατάξεων που ενδεχομένως απαγορεύουν την κατοχή παράνομων συσκευών για ιδιωτική χρήση, την εφαρμογή των κοινοτικών κανόνων ανταγωνισμού και την εφαρμογή των κοινοτικών κανόνων που διέπουν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας 7

(22) ότι το εθνικό δίκαιο που αφορά κυρώσεις και μέσα αποκατάστασης που προβλέπονται κατά των παράνομων εμπορικών δραστηριοτήτων μπορεί να προβλέπει ότι οι δραστηριότητες πρέπει να διεξάγονται από πρόσωπα που εγνώριζαν ή που είχαν εύλογους λόγους για να γνωρίζουν ότι οι εν λόγω συσκευές ήταν παράνομες 7

(23) ότι οι κυρώσεις και τα μέσα αποκατάστασης που προβλέπει η παρούσα οδηγία δεν θίγουν οποιαδήποτε άλλη κύρωση ή μέσο αποκατάστασης που προβλέπεται ενδεχομένως δυνάμει του εθνικού δικαίου, όπως τα ασφαλιστικά μέτρα γενικά ή η κατάσχεση παράνομων συσκευών 7 ότι τα κράτη μέλη δεν υποχρεούνται να προβλέψουν ποινικές κυρώσεις για τις παράνομες δραστηριότητες που καλύπτει η παρούσα οδηγία 7 ότι οι διατάξεις των κρατών μελών για αγωγές αποζημίωσης πρέπει να είναι σύμφωνες με τα εθνικά νομοθετικά και δικαστικά τους συστήματα 7

(24) ότι η παρούσα οδηγία δεν θίγει την εφαρμογή των εθνικών κανόνων που δεν εμπίπτουν στο πεδίο που διέπει, όπως οι κανόνες που έχουν θεσπιστεί για την προστασία των ανηλίκων, συμπεριλαμβανομένων των κανόνων που έχουν θεσπισθεί σύμφωνα με την οδηγία 89/552/ΕΟΚ, ή οι εσωτερικές διατάξεις που διέπουν τη δημόσια τάξη ή ασφάλεια,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

Πεδίο εφαρμογής

Στόχος της παρούσας οδηγίας είναι η προσέγγιση των διατάξεων των κρατών μελών όσον αφορά τα μέτρα κατά των παράνομων συσκευών που παρέχουν μη επιτρεπόμενη πρόσβαση σε προστατευόμενες υπηρεσίες.

Άρθρο 2

Ορισμοί

Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, νοούνται ως:

α) προστατευόμενη υπηρεσία: μία από τις ακόλουθες υπηρεσίες, όταν η παροχή της γίνεται έναντι αμοιβής και βάσει πρόσβασης υπό όρους:

- τηλεοπτική μετάδοση, όπως ορίζεται στο άρθρο 1 στοιχείο α) της οδηγίας 89/552/ΕΟΚ,

- ραδιοφωνική μετάδοση, δηλαδή η ενσύρματη ή ασύρματη μετάδοση, συμπεριλαμβανομένης της δορυφορικής, ραδιοφωνικών προγραμμάτων για το κοινό,

- οι υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών κατά την έννοια του άρθρου 1 σημείο 2 της οδηγίας 98/34/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Ιουνίου 1998, για την καθιέρωση μιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τομέα των τεχνικών προτύπων και προδιαγραφών και των κανόνων σχετικά με τις υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών (7)

ή η παροχή πρόσβασης υπό όρους στις προαναφερθείσες υπηρεσίες, θεωρούμενη ως ανεξάρτητη υπηρεσία 7

β) πρόσβαση υπό όρους: οποιοδήποτε τεχνικό μέτρο ή/και διάταξη με την οποία η πρόσβαση στην προστατευόμενη υπηρεσία σε κατανοητή μορφή παρέχεται μετά από προηγούμενη ατομική έγκριση 7

γ) συσκευή για την πρόσβαση υπό όρους: οποιοσδήποτε εξοπλισμός ή λογισμικό που έχει σχεδιαστεί ή προσαρμοστεί έτσι ώστε να καθιστά δυνατή την πρόσβαση σε μία προστατευόμενη υπηρεσία σε κατανοητή μορφή 7

δ) παρεπόμενη υπηρεσία: η εγκατάσταση, συντήρηση ή αντικατάσταση των συσκευών για την πρόσβαση υπό όρους, καθώς και η παροχή υπηρεσιών εμπορικών επικοινωνιών που έχουν σχέση με τις συσκευές αυτές ή με προστατευόμενες υπηρεσίες 7

ε) παράνομη συσκευή: κάθε εξοπλισμός ή λογισμικό που έχει σχεδιαστεί ή προσαρμοστεί ώστε να επιτρέπει την πρόσβαση σε προστατευόμενη υπηρεσία σε κατανοητή μορφή χωρίς την έγκριση του φορέα παροχής της υπηρεσίας 7

στ) τομέας που διέπεται από την παρούσα οδηγία: οποιαδήποτε διάταξη αφορά τις παράνομες δραστηριότητες που αναφέρονται στο άρθρο 4.

Άρθρο 3

Αρχές σχετικά με την εσωτερική αγορά

1. Κάθε κράτος μέλος λαμβάνει τα απαιτούμενα μέτρα για την απαγόρευση στο έδαφός του των δραστηριοτήτων που απαριθμούνται στο άρθρο 4 και την πρόβλεψη κυρώσεων και μέσων αποκατάστασης που ορίζονται στο άρθρο 5.

2. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 1, δεν επιτρέπεται στα κράτη μέλη:

α) να περιορίζουν την παροχή προστατευόμενων υπηρεσιών ή παρεπόμενων υπηρεσιών που προέρχονται από άλλο κράτος μέλος ή

β) να περιορίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία των συσκευών για την πρόσβαση υπό όρους,

για λόγους που εμπίπτουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία.

Άρθρο 4

Παράνομες δραστηριότητες

Τα κράτη μέλη απαγορεύουν στο έδαφός τους όλες τις ακόλουθες δραστηριότητες:

α) κατασκευή, εισαγωγή, διανομή, πώληση, εκμίσθωση ή κατοχή παράνομων συσκευών για εμπορικούς σκοπούς 7

β) εγκατάσταση, συντήρηση ή αντικατάσταση παράνομων συσκευών για εμπορικούς σκοπούς 7

γ) χρησιμοποίηση εμπορικών επικοινωνιών για την προώθηση των παράνομων συσκευών.

Άρθρο 5

Κυρώσεις και μέσα αποκατάστασης

1. Οι κυρώσεις πρέπει να είναι αποτελεσματικές, αποτρεπτικές και ανάλογες των δυνητικών επιπτώσεων της παράνομης δραστηριότητας.

2. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε οι φορείς παροχής προστατευόμενων υπηρεσιών, τα συμφέροντα των οποίων θίγονται από παράνομη δραστηριότητα, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 4, η οποία διεξάγεται στο έδαφός τους, να έχουν στη διάθεσή τους τα κατάλληλα μέσα αποκατάστασης, και, ιδίως, να μπορούν να ασκήσουν αγωγή αποζημίωσης και να επιτύχουν την έκδοση προσωρινής διαταγής ή τη λήψη άλλων ασφαλιστικών μέτρων, και, ενδεχομένως, να ζητήσουν την απόσυρση των παράνομων συσκευών από την εμπορική κυκλοφορία.

Άρθρο 6

Εφαρμογή

1. Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία έως τις 28 Μαΐου 2000. Ενημερώνουν αμέσως την Επιτροπή σχετικά.

Οι διατάξεις αυτές, όταν θεσπίζονται από τα κράτη μέλη, αναφέρονται στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύουν την αναφορά αυτή κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Οι λεπτομερείς διατάξεις της αναφοράς αυτής καθορίζονται από τα κράτη μέλη.

2. Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των διατάξεων εσωτερικού δικαίου τις οποίες θεσπίζουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία.

Άρθρο 7

Έκθεση

Το αργότερο τρία χρόνια μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας, και στη συνέχεια κάθε δύο χρόνια, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή όσον αφορά την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, η οποία συνοδεύεται, ενδεχομένως από προτάσεις για την προσαρμογή της, ιδίως σε ό,τι αφορά τους ορισμούς του άρθρου 2, υπό το πρίσμα των τεχνικών και οικονομικών εξελίξεων και των διαβουλεύσεων που διεξάγει η Επιτροπή.

Άρθρο 8

Έναρξη ισχύος

Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την ημέρα της δημοσίευσής της στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Άρθρο 9

Αποδέκτες

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες, 20 Νοεμβρίου 1998.

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Ο Πρόεδρος

J. M. GIL-ROBLΕS

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

E. HOSTASH

(1) ΕΕ C 314 της 16. 10. 1997, σ. 7 και ΕΕ C 203 της 30. 6. 1998, σ. 12.

(2) ΕΕ C 129 της 27. 4. 1998, σ. 16.

(3) Γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 30ής Απριλίου 1998, (ΕΕ C 152 της 18. 5. 1998, σ. 59), κοινή θέση του Συμβουλίου της 29ης Ιουνίου 1998 (ΕΕ C 262 της 19. 8. 1998, σ. 34) και απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Οκτωβρίου 1998 (ΕΕ C 328 της 26. 10. 1998). Απόφαση του Συμβουλίου της 9ης Νοεμβρίου 1998.

(4) ΕΕ C 167 της 2. 6. 1997, σ. 31.

(5) EΕ L 298 της 17. 10. 1989, σ. 23 7 οδηγία όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 97/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 202 της 30. 7. 1997, σ. 60).

(6) ΕΕ C 188 της 22. 7. 1995, σ. 1.

(7) ΕΕ L 204 της 21. 7. 1998, σ. 37 7 οδηγία που τροποποιήθηκε από την οδηγία 98/48/ΕΚ (ΕΕ L 217 της 5. 8. 1998, σ. 18).