[pic] | ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ |

Βρυξέλλες, 14.4.2005

COM(2005) 136 τελικό

2005/0051 (CNS)

Πρόταση

ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για την τροποποίηση της οδηγίας 77/388/ΕΟΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας όσον αφορά τη διάρκεια εφαρμογής του ελάχιστου ύψους του κανονικού συντελεστή

(υποβληθείσα από την Επιτροπή)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1. Το άρθρο 12 παράγραφος 3 στοιχείο α) δεύτερο εδάφιο της οδηγίας 77/388/ΕΟΚ[1] ορίζει ότι μετά από πρόταση της Επιτροπής και διαβούλευση με το Κοινοβούλιο και την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, το Συμβούλιο αποφασίζει ομόφωνα σχετικά με το ύψος του κανονικού συντελεστή του φόρου προστιθέμενης αξίας.

2. Η διάταξη αυτή εγγράφεται στο πλαίσιο που ορίζει το άρθρο 93 της συνθήκης ΕΚ, το οποίο προβλέπει ότι το Συμβούλιο εκδίδει διατάξεις για την εναρμόνιση των νομοθεσιών περί των φόρων κύκλου εργασιών, στο βαθμό που η εναρμόνιση αυτή είναι αναγκαία για να εξασφαλισθεί η εγκαθίδρυση και η λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Για το σκοπό αυτό, ο καθορισμός του κανονικού συντελεστή ήταν ανέκαθεν απαραίτητος.

3. Ενόψει της εγκαθίδρυσης της εσωτερικής αγοράς τον Ιανουάριο του 1993, η Επιτροπή υπέβαλε προτάσεις για τη θεσμοθέτηση ενός οριστικού καθεστώτος φορολογικής εναρμόνισης. Όσον αφορά τους συντελεστές, κατ’αρχάς πρότεινε μία εναρμονισμένη φορολογική δομή με δύο κατηγορίες συντελεστών και την προσέγγιση, στο εσωτερικό μιας ψαλίδας, των συντελεστών που θα εφαρμόζουν τα κράτη μέλη.

4. Ωστόσο, επειδή ήταν αδύνατο να εγκριθούν οι προτάσεις της Επιτροπής πριν από την 1η Ιανουαρίου 1993, το Συμβούλιο αποφάσισε να θεσπίσει ένα μεταβατικό καθεστώς. Όσον αφορά τους συντελεστές, εξέδωσε την οδηγία 92/77/ΕΟΚ[2], η οποία προβλέπει προσέγγιση των συντελεστών.

5. Η οδηγία αυτή που εγκαθιδρύει το σύστημα του ελάχιστου συντελεστή, προβλέπει ότι, από την 1η Ιανουαρίου 1993 έως τις 31 Δεκεμβρίου 1996, ο κανονικός συντελεστής δεν μπορεί να είναι κατώτερος του 15%. Η διάταξη αυτή παρατάθηκε τρεις φορές και εφαρμόζεται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2005.

6. Για να διασφαλισθεί το επίπεδο εναρμόνισης των συντελεστών που επετεύχθη, η Επιτροπή υπέβαλε, δύο φορές, προτάσεις[3] που προέβλεπαν έναν κανονικό συντελεστή σε μία ψαλίδα της οποίας το κατώφλι είχε ορισθεί στο 15% και το ανώτατο όριο στο 25%. Η ψαλίδα αυτή προήλθε από τους συντελεστές που εφαρμόζονταν στα κράτη μέλη, όπου οι κανονικοί συντελεστές κυμαίνονταν ανέκαθεν μεταξύ 15% και 25%.

7. Οι εν λόγω προτάσεις προσέγγισης των συντελεστών, οι οποίες βασίζονται στον προσδιορισμό μιας ψαλίδας για τον καθορισμό του κανονικού συντελεστή, τροποποιήθηκαν, και στις δύο περιπτώσεις, από το Συμβούλιο[4] το οποίο ενέκρινε μόνο την αρχή του ελάχιστου συντελεστή με αναφορά σε κατώφλι ύψους 15%, η οποία μπορεί να συγκριθεί με το σύστημα που εφαρμόζει η οδηγία του 1992.

8. Μεριμνώντας για τη βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς βραχυπρόθεσμα, η Επιτροπή χάραξε, το 2000, μία στρατηγική[5] που εφαρμόζεται σταδιακά και επικεντρώνεται σε τέσσερις κύριους στόχους, συγκεκριμένα στην απλοποίηση και στον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων κανόνων, στην πιο ομοιόμορφη εφαρμογή των ισχυουσών διατάξεων και σε μία νέα μορφή διοικητικής συνεργασίας. Οι προτεραιότητες της στρατηγικής για τον ΦΠΑ αποτέλεσαν το αντικείμενο απολογισμού και αναθεώρησης το 2003[6].

9. Η εν λόγω στρατηγική βασιζόταν στη διαπίστωση ότι, εξ αιτίας των ενδοιασμών των κρατών μελών, ήταν μάλλον απίθανο ότι στο εγγύς μέλλον θα σημειωνόταν σημαντική πρόοδος προς την κατεύθυνση ενός κοινού συστήματος ΦΠΑ που να βασίζεται στην αρχή της φορολόγησης στο κράτος μέλος καταγωγής. Κύριος στόχος της στρατηγικής ήταν να δώσει, σε επίπεδο Συμβουλίου, νέα ώθηση στο θέμα ώστε να γίνουν σύντομα οι αναγκαίες βελτιώσεις στο ισχύον καθεστώς φορολόγησης, χωρίς όμως να τεθεί υπό αμφισβήτηση η ιδέα αυτή καθαυτή του οριστικού καθεστώτος φορολόγησης στο κράτος μέλος καταγωγής, η οποία αποτελεί μακροπρόθεσμο στόχο της Κοινότητας.

10. Κατά την περίοδο αυτή, ωστόσο, έπρεπε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να δημιουργηθούν διαρθρωτικές ανισορροπίες στο εσωτερικό της Ένωσης και στρεβλώσεις του ανταγωνισμού σε ορισμένους τομείς δραστηριοτήτων, λόγω ολοένα μεγαλύτερης απόκλισης μεταξύ των κανονικών συντελεστών ΦΠΑ που εφαρμόζονται από τα κράτη μέλη. Η Επιτροπή ενέκρινε, ως εκ τούτου, πρόταση παράτασης της περιόδου εφαρμογής του κανονικού συντελεστή ύψους τουλάχιστον 15% έως τις 31 Δεκεμβρίου 2005 χωρίς να προτείνει ψαλίδα. Η πρόταση αυτή εγκρίθηκε από το Συμβούλιο στις 19 Ιανουαρίου 2001 χωρίς τροποποιήσεις.

11. Η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα δέκα νέα κράτη μέλη, την 1η Μαΐου 2004, δεν επηρέασε την κατάσταση όσον αφορά τον κανονικό συντελεστή. Πράγματι, εξακολουθεί να κυμαίνεται μεταξύ 15% και 25% στα 25 κράτη μέλη. Ο συντελεστής ύψους 15% εφαρμόζεται σε δύο κράτη μέλη (Κύπρο και Λουξεμβούργο) και ο συντελεστής ύψους 25% εφαρμόζεται σε τρία κράτη μέλη (Δανία, Ουγγαρία και Σουηδία).

12. Υπό τις περιστάσεις αυτές, φαίνεται επίσης σκόπιμο να διατηρηθεί προσωρινά η αρχή του σημερινού ελάχιστου κανονικού συντελεστή ύψους 15% και να προταθεί η παράταση των ισχυουσών νομοθετικών διατάξεων.

13. Δεδομένου ότι η περίοδος εφαρμογής του εν λόγω συντελεστή που προβλέπεται στο άρθρο 12 παράγραφος 3 στοιχείο α) της οδηγίας 77/388/ΕΟΚ λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2005, σκοπός της παρούσας πρότασης είναι να επιτραπεί στο Συμβούλιο να παρατείνει την εν λόγω περίοδο εφαρμογής του ελάχιστου ύψους του κανονικού συντελεστή. Το κατώφλι του κανονικού συντελεστή ορίζεται επομένως σε 15% για περίοδο πέντε ετών, από την 1η Ιανουαρίου 2006 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2010.

Παρατηρήσεις επί των άρθρων

Άρθρο 1

Στην πρώτη παράγραφο, προτείνεται η παράταση από την 1η Ιανουαρίου 2006 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2010 του ελάχιστου ύψους του σημερινού κανονικού συντελεστή επί του φόρου προστιθέμενης αξίας στα διάφορα κράτη μέλη που έχει καθοριστεί σε 15%.

Σύμφωνα με την παράγραφο 2, η διάρκεια ισχύος του προτεινόμενου ελάχιστου κανονικού συντελεστή λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2010. Η διάταξη αυτή θα αποτελέσει αντικείμενο αναθεώρησης, δεδομένου ότι, μετά από πρόταση που θα υποβάλει η Επιτροπή, το Συμβούλιο πρέπει να αποφασίσει, το αργότερο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2010, σχετικά με το ύψος του κανονικού συντελεστή που θα εφαρμόζεται μετά από αυτή την ημερομηνία.

Άρθρα 2 έως 4

Τα άρθρα αυτά προβλέπουν τα μέτρα για την έναρξη ισχύος της οδηγίας.

2005/0051 (CNS)

Πρόταση

ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για την τροποποίηση της οδηγίας 77/388/ΕΟΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας όσον αφορά τη διάρκεια εφαρμογής του ελάχιστου ύψους του κανονικού συντελεστή

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 93,

την πρόταση της Επιτροπής[7],

τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου[8],

τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής[9],

Εκτιμώντας τα εξής:

(1) Το άρθρο 12 παράγραφος 3 στοιχείο α) δεύτερο εδάφιο της έκτης οδηγίας 77/388/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 17ης Μαΐου 1977 περί εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών των σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών - Κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας: ομοιόμορφη φορολογική βάση[10], προβλέπει ότι το Συμβούλιο αποφασίζει σχετικά με το ύψος του κανονικού συντελεστή που θα εφαρμόζεται μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2005.

(2) Ο κανονικός συντελεστής φόρου προστιθέμενης αξίας που ισχύει επί του παρόντος στα κράτη μέλη, σε συνδυασμό με τους μηχανισμούς του μεταβατικού καθεστώτος, διασφαλίζει μία αποδεκτή λειτουργία αυτού του καθεστώτος. Ωστόσο, πρέπει να αποφευχθεί η ολοένα μεγαλύτερη απόκλιση μεταξύ των κανονικών συντελεστών ΦΠΑ που εφαρμόζονται από τα κράτη μέλη, η οποία ενδέχεται να οδηγήσει σε διαρθρωτικές ανισορροπίες στο εσωτερικό της Ένωσης και σε στρεβλώσεις του ανταγωνισμού σε ορισμένους τομείς δραστηριοτήτων.

(3) Ως εκ τούτου, κρίνεται σκόπιμο να διατηρηθεί το σημερινό ελάχιστο ύψος του 15% του κανονικού συντελεστή όσο διάστημα θεωρείται απαραίτητο για να μπορεί να συνεχισθεί η εφαρμογή της στρατηγικής απλοποίησης και εκσυγχρονισμού της κοινοτικής νομοθεσίας που ισχύει επί του παρόντος σε θέματα ΦΠΑ, όπως αναφέρεται στις ανακοινώσεις της Επιτροπής της 7ης Ιουνίου 2000[11] και της 20ής Οκτωβρίου 2003[12].

(4) Συνεπώς, η οδηγία 77/388/ΕΟΚ πρέπει να τροποποιηθεί ανάλογα.

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

Το πρώτο και το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 12 παράγραφος 3 στοιχείο α) της οδηγίας 77/388/ΕΟΚ αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο:

«Ο κανονικός συντελεστής του φόρου προστιθεμένης αξίας καθορίζεται από κάθε κράτος μέλος σε ποσοστό επί τοις εκατό της βάσεως επιβολής του φόρου, που είναι το αυτό για τις παραδόσεις αγαθών και για τις παροχές υπηρεσιών. Από την 1η Ιανουαρίου 2006 και έως τις 31 Δεκεμβρίου 2010, ο κανονικός συντελεστής δεν μπορεί να είναι κατώτερος του 15%.

Το Συμβούλιο αποφασίζει, σύμφωνα με το άρθρο 93 της συνθήκης, σχετικά με το ύψος του κανονικού συντελεστή που εφαρμόζεται μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2010.»

Άρθρο 2

1. Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία το αργότερο την 1η Ιανουαρίου 2006. Ενημερώνουν αμέσως την Επιτροπή σχετικά.

Όταν τα κράτη μέλη θεσπίζουν τις ανωτέρω διατάξεις, αυτές περιέχουν αναφορά στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από την αναφορά αυτή κατά την επίσημη έκδοσή τους. Ο τρόπος της αναφοράς αποφασίζεται από τα κράτη μέλη.

2. Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των διατάξεων εσωτερικού δικαίου, τις οποίες θεσπίζουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία.

Άρθρο 3

Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης .

Άρθρο 4

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες,

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

[1] ΕΕ L 145 της 13. 6.1977, σ. 1. Οδηγία που τροποποιήθηκε τελευταία με την οδηγία 2004/66/EΚ (ΕΕ L 168 της 1.5.2004, σ. 35).

[2] Οδηγία 92/77/ΕΟΚ (ΕΕ L 316 της 31.10.1992 σ. 1).

[3] COM(95)731 (ΕΕ C 73 της 13.3.1996, σ. 22) και COM(1998)693 (ΕΕ C 409 της 30.12.1998, σ. 13).

[4] Οδηγία 96/95/ΕΚ του Συμβουλίου της 20ής Δεκεμβρίου 1996 (ΕΕ L 338 της 28.12.1996, σ. 89) και οδηγία 1999/49/ΕΚ του Συμβουλίου της 25ης Μαΐου 1999 (ΕΕ L 139 της 2.6.1999, σ. 27).

[5] COM(2000)348 τελικό. Ανακοίνωση της Επιτροπής για τη στρατηγική που αποβλέπει στη βελτίωση της λειτουργίας του συστήματος ΦΠΑ στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς.

[6] COM(2003)614 τελικό. Ανακοίνωση της Επιτροπής. Απολογισμός και αναθεώρηση των προτεραιοτήτων της στρατηγικής για τον ΦΠΑ.

[7] ΕΕ C […] της […], σ. […].

[8] ΕΕ C […] της […], σ. […].

[9] ΕΕ C […] της […], σ. […].

[10] ΕΕ L 145 της 13.6.1977, σ. 1. Οδηγία που τροποποιήθηκε τελευταία με την οδηγία 2004/66/EΚ (ΕΕ L 168 της 1.5.2004, σ. 35).

[11] COM(2000)348 τελικό.

[12] COM(2003)614 τελικό.